AVRDUDE PROGRAMI KULLANIMI

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "AVRDUDE PROGRAMI KULLANIMI"

Can Onur Koç
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 AVRDUDE PROGRAMI KULLANIMI avrdude programının konsol üzerinden nasıl kullanılacağını anlatmaya çalışacağım. Bir uzman değilim. Ancak bildiğim kısımları elimden geldiğince açıklamak istiyorum. Linux kullanıcısı olarak bu ortam üzerinden anlatacağım. Ancak Linux üzerinde yapılanların tamamı diğer işletim sistemleri için de geçerli olabilmektedir. Sadece işletim sistemine özgü değerler değişecektir: Linux için gecerli olan usb seri dönüştürücüleri yolu; /dev/ttyusbx şeklindedir. Bu MS Win için ise COMx: olarak değiştirilecektir. Konsolda; avrdude -c avr910 -p m8 -P /dev/ttyusb0 -b t yazıp entere basıyoruz ve avr içine terminal olarak bağlanıyoruz. Burada -c ile programlayıcıyı gösteriyoruz, farklı programlayıcılar için uygun değerler yazılacaktır. Örneğin usbasp. Programlayıcı desteğini; avrdude -c help ile öğrenebilmekteyiz. -p m8; ATmel Mega8 işlemcisi olduğunu gösteriyor. İşlemci desteğini de; avrdude -c avr910 -p help ile öğrenebiliriz. Yine -c seçeneği değeri kendi programlayıcımızın ismi olacak. -P seçeneği; benim kullandığım programlayıcı seri port üzerinden çalıştığı için hangi yolu kullandığını belirttim. MS Win için bu; COM1:, COM2: gibi olabilir. Ancak bazı programlayıcılar sadece usb üzerinden bağlandıkları için bu seçeneği kullanmaya gerek yoktur. Örneğin; usbasp... -b ile seri portun hızını belirtiyoruz. Yine aynı şekilde kullandığımız programlayıcının özellikleri ile alakalı. Belkide kullanılmayabilir. -t ile de mcu ya terminal ile bağlanıyoruz. Şimdi mcu içerisine terminal üzerinden olarak bağlanalım: avrdude -c avr910 -p m8 -P /dev/ttyusb0 -b t komutu ile; avrdude: AVR device initialized and ready to accept instructions Reading ################################################## 100% 0.00s avrdude: Device signature = 0x1e9307 avrdude> cevabı gelecek. avrdude> help yazarsak; >>> help Valid commands: dump : dump memory : dump <memtype> <addr> <N-Bytes> read : alias for dump write : write memory : write <memtype> <addr> <b1> <b2>... <bn> erase : perform a chip erase sig : display device signature bytes part : display the current part information 1

Sadece işletim sistemine özgü değerler değişecektir: Linux için gecerli olan usb seri dönüştürücüleri yolu; /dev/ttyusbx şeklindedir. Bu MS Win için ise COMx: olarak değiştirilecektir.

2 send : send a raw command : send <b1> <b2> <b3> <b4> parms : display adjustable parameters (STK500 only) vtarg : set <V[target]> (STK500 only) varef : set <V[aref]> (STK500 only) fosc : set <oscillator frequency> (STK500 only) sck : set <SCK period> (STK500 only) spi : enter direct SPI mode pgm : return to programming mode verbose : change verbosity help : help? : help quit : quit Use the 'part' command to display valid memory types for use with the 'dump' and 'write' commands. çıktısını alırız. dump ya da d, belirtilen hafıza tipinin içeriğini gösterir. write ya da w, belirtilen hafıza tipinin belirlenen bölgesine belirtilen değeri yazar. sig mcu imzasını verir, yani mega8, mega168 vs oldugu anlaşılabilir... part mcu açıklamaları ve memory(hafıza) tiplerini alabiliriz. Diğerlerini fazlaca bilmiyorum. Kurcalamıyorum. Şimdi: part ile aldığımız sonuca göre; avrdude> part >>> part AVR Part : ATmega8 Chip Erase delay : us PAGEL : PD7 BS2 : PC2 RESET disposition : dedicated RETRY pulse : SCK serial program mode : yes parallel program mode : yes Timeout : 200 StabDelay : 100 CmdexeDelay : 25 SyncLoops : 32 ByteDelay : 0 PollIndex : 3 PollValue : 0x53 Memory Detail : Block Poll Page Polled Memory Type Mode Delay Size Indx Paged Size Size #Pages MinW MaxW ReadBack eeprom no xff 0xff flash yes xff 0x00 lfuse no x00 0x00 hfuse no x00 0x00 lock no x00 0x00 calibration no x00 0x00 signature no x00 0x00 hafıza tiplerini görebiliyoruz. Bizi ilgilendirenler özellikle hafıza tipleri. eeprom malum üzere kalıcı hafıza, flash yine malum program belleğini göstermektedir. lfuse, ve hfuse mcu' nun çalışma şartlarını belirliyor. Bazı mcu' larda efuse' de bulunmakta. Bir de son olarak lock hafıza tipini görüyoruz. Diğerleri yine şu anki konumuz dışında. Size sütunu, ilgili hafızalar için ayrlımış byte miktarını gözlemliyebiliyoruz. 2

: help quit : quit Use the 'part' command to display valid memory types for use with the 'dump' and 'write' commands. çıktısını alırız. dump ya da d, belirtilen hafıza tipinin içeriğini gösterir.

3 d (dump) komutu ile hafıza içerisini okuyabiliyorduk. Mesela; avrdude> d eeprom >>> d eeprom d komutunun kullanımı: avrdude> d >>> d Usage: dump <memtype> [<addr> <len>] şeklindedir. Eklenti belirtilmemişse <addr> degeri en son nerede kalmış ise bu noktadan itibaren 0x3F(Dec:64) değer gösterir. Dikkat edilirse dump komutu eklentileri köşeli parantez içerisindedir. Bunun anlamı bu değerler seçimliktir. Ama biri kullanılacaksa diğeri de kullanılmalıdır. Yani ya hiç seçenek kullanmayacağız yada tüm seçenekleri kullanacağız. Biz değer verirsek: avrdude> d eeprom 0xA0 0x1E >>> d eeprom 0xA0 0x1E 00b0 ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff... bu hal görülebilir. eeprom yerine flash, hfuse, lfuse, lock vb. yazmak mümkün olabilmektedir... w (write) komutu ise benzer ekler alacaktır. avrdude> w help >>> w help Usage: write <memtype> <addr> <byte1> <byte2>... byten> d komutunda eklentiler [] köşeli parantez içerisindeydi. w komutunda ise yok. köşeli parentez içerisindekiler istenirse yazılmayabilir. Ancak ön seçimlik değerler kabul edilmiş olur. w komutunda ise yazılması gerekenler; hafıza tipi, adres ve hafızaya eklenecek birer byte lik değerler. Alışkanlık olarak değerleri hexadecimal olarak girmeye çalışıyorum. Ama bazen decimal olarak da girebiliyoruz. Her iki yöntemi de ayrı ayrı ya da karışık olarak kullanmak mümkün olmaktadır. Eeproma bir byte değer yazmak için; avrdude> w eeprom 0x00 0x0f >>> w eeprom 0x00 0x0f kullanılabilir. Çıktısı yoktur. Yazılıp yazılmadığını kontrol edebilmek için: avrdude> d eeprom 0x00 0x01 >>> d eeprom 0x00 0x f. şeklinde çıktı alınabilir. Gelelim lock hafıza tipine. Ben genelde direkt kilitleme yapıyorum. Diğer ek özelliklere ihtiyacım olmadı kilitleme ile ilgili f? lock hafıza tipi zaten bir byte yer kaplamaktaydı. Hafıza tiplerinin ne kadar yer kapladıkları part komutu ile okunabilmekteydi. part komutu çıktısındaki tabloda "Size" sütunu. 3

Bunun anlamı bu değerler seçimliktir. Ama biri kullanılacaksa diğeri de kullanılmalıdır. Yani ya hiç seçenek kullanmayacağız yada tüm seçenekleri kullanacağız.

4 Şimdi flash ve eeprom çıktılarını görelim: avrdude> d flash >>> d flash 0000 d8 cf f2 cf f1 cf f0 cf ef cf ee cf ed cf ec cf eb cf ea cf e9 cf e8 cf e7 cf e6 cf e5 cf e4 cf e3 cf e2 cf e1 cf avrdude> d eeprom >>> d eeprom 0000 ae c5 b0 d3 a1 a aa ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff... Şuan okuma/yazma açık. Kod koruma için lock hafızasına 0x00 değerini yazıyoruz. avrdude> w lock 0x00 0x00 >>> w lock 0x00 0x00 Artık mcu kod korumaya girdi. Ancak okuma yapabiliriz.!!! Bakalım neler olacak? avrdude> d flash 0x00 0x100 >>> d flash 0x00 0x a 0a 0b 0b 0c 0c 0d 0d 0e 0e 0f 0f a 1a 1b 1b 1c 1c 1d 1d 1e 1e 1f 1f !!""##$$%%&&'' a 2a 2b 2b 2c 2c 2d 2d 2e 2e 2f 2f (())**++,,--..// a 3a 3b 3b 3c 3c 3d 3d 3e 3e 3f 3f 8899::;;<<==>>?? a 4a 4b 4b 4c 4c 4d 4d 4e 4e 4f 4f HHIIJJKKLLMMNNOO 00a PPQQRRSSTTUUVVWW 00b a 5a 5b 5b 5c 5c 5d 5d 5e 5e 5f 5f XXYYZZ[[\\]]^^ 00c ``aabbccddeeffgg 00d a 6a 6b 6b 6c 6c 6d 6d 6e 6e 6f 6f hhiijjkkllmmnnoo 00e ppqqrrssttuuvvww 00f a 7a 7b 7b 7c 7c 7d 7d 7e 7e 7f 7f xxyyzz{{ }}~~.. avrdude> d eeprom 0x00 0x100 >>> d eeprom 0x00 0x a 0b 0c 0d 0e 0f a 1b 1c 1d 1e 1f a 2b 2c 2d 2e 2f!"#$%&'()*+,-./ a 3b 3c 3d 3e 3f :;<=>? a 4b 4c 4d 4e a 5b 5c 5d 5e 5f PQRSTUVWXYZ[\]^_ a 6b 6c 6d 6e 6f `abcdefghijklmno a 7b 7c 7d 7e 7f pqrstuvwxyz{ }~ a 8b 8c 8d 8e 8f a 9b 9c 9d 9e 9f... 00a0 a0 a1 a2 a3 a4 a5 a6 a7 a8 a9 aa ab ac ad ae af... 00b0 b0 b1 b2 b3 b4 b5 b6 b7 b8 b9 ba bb bc bd be bf... 00c0 c0 c1 c2 c3 c4 c5 c6 c7 c8 c9 ca cb cc cd ce cf... 00d0 d0 d1 d2 d3 d4 d5 d6 d7 d8 d9 da db dc dd de df... 00e0 e0 e1 e2 e3 e4 e5 e6 e7 e8 e9 ea eb ec ed ee ef... 00f0 f0 f1 f2 f3 f4 f5 f6 f7 f8 f9 fa fb fc fd fe fe... 4

.... 0030 ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff... Şuan okuma/yazma açık. Kod koruma için lock hafızasına 0x00 değerini yazıyoruz.

5 Dikkatimizi çeken nedir? Mcu kod korumaya girdikten sonra okuduğumuz değerler artık bu şekildedir. lock hafızası da artık 0x00 değerini saklamaktadır. Peki kod koruması nasıl kaldırılabilir? Sadece erase komutu ile lock hafızası 0x3F değerine gelir. Ancak flash ve eeprom hafızalarındaki tüm veri kaybedilmiş olacaktır. avrdude> erase >>> erase avrdude: erasing chip avrdude> d flash 0x00 0x100 >>> d flash 0x00 0x ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff... 00b0 ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff... 00c0 ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff... 00d0 ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff... 00e0 ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff... 00f0 ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff... avrdude> d eeprom 0x00 0x100 >>> d eeprom 0x00 0x ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff... 00b0 ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff... 00c0 ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff... 00d0 ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff... 00e0 ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff... 00f0 ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff f? Son olarak mcu terminalini q komutu ile terk ediyoruz... Mehmet BİLGİ

avrdude> erase >>> erase avrdude: erasing chip avrdude> d flash 0x00 0x100 >>> d flash 0x00 0x100 0040 ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff ff.

Benzer belgeler

Mifare Kart Yazıcı/Okuyucu Modül (MFM-200)

2012 Mifare Kart Yazıcı/Okuyucu Modül (MFM-200) İstanbul Yazılım ve Elektronik Teknolojileri 01.01.2012 MFM-200 Mifare Kart Yazıcı/Okuyucu Modül Genel Özellikler Ürün Kodu MFM-200 Protokol ISO14443A, ISO15693