Kitabın Adı Mühim Akide ve Fıkhi Sorulara Cevaplar Fetvalar. Kitabın Yazarı Ebu Ubeyde. Kapak/Tashih/Mizanpaj Baskı Yeri İstanbul

Transkript

1 e

2 Kitabın Adı Mühim Akide ve Fıkhi Sorulara Cevaplar Fetvalar Kitabın Yazarı Ebu Ubeyde Kapak/Tashih/Mizanpaj Baskı Yeri İstanbul Baskı Tarihi Rebiulahir,

3 Mühim Akide ve Fıkhi Sorulara Cevaplar Fetvalar Ebu Ubeyde

4

5 İÇİNDEKİLER BÖLÜM I AKAİD SORULARI 1- Silsile tekfir yapmayanlar Allah ı yalanlamış olurlar mı? Tağutu inkâr etmek, tağutu tekfir etmeyi gerektirir mi? İbn Teymiyye nin Maide 44, 45 ve 47. Ayet hakkındaki sözünü nasıl anlamalıyız? Tağut nedir? Nisa 97 ve nüzul sebebi tekfirde ikrahın engel olmadığına delil olabilir mi? Peygamber e ﷺ söven biri sadece sövmesinden dolayı mı tekfir edilir? Rasulullah ﷺ öldükten sonra ondan şefaat talep edilmesi meselesi hakkında Teşride Allah a ortak koşan kimseleri tekfir etmeyen kâfir olur mu? Ve bu konuda silsile kıyamete kadar gider mi? Kim mü min bir kardeşine Ey kâfir! derse... hadisini nasıl anlamalıyız? Kalu bela yı Kur an ve sünnet ışığında açıklayabilir misiniz? Tağutun mahkemesine müracaat eden bir adamın tekfirinde silsile tekfir yapılır mı? Bugünün tağutları olan yöneticilere kâfir demeyen kâfir olur mu? Yoksa şüpheleri giderildikten sonra mı tekfir edilirler? Temyize başvurmak küfür müdür? Buna küfür ismini vermeyenlerin hükmü? İntifaul kastı detaylı bir şekilde açıklayabilir misiniz? Ebu Muhammed el Makdisi hakkında bir soru Aişe nin ra. yaptığı büyük şirktir. ifadesi, gerçekten İbn Teymiyye ye mi aittir? Müşriklerin canı, malı hangi hallerde bize helal olur? Dernek veya vakıf kurmanın İslam da hükmü nedir? Günümüzde İslam alameti nedir? Osmanlı hakkındaki düşüncenizi açıklar mısınız? Zat-u envat hadisindeki şirk büyük şirk midir?...51

6 22- İmam Serahsi nin bir sözünün Askerlik küfür değil, haramdır. görüşüne delil getirilmesi Tağuti rejimlerde memurluk yapmanın hükmü nedir? Müşriklerin tekfiri dinin aslından değildir. iddiası hakkında Tevbe Suresi 6. Ayet cehalet özrünün olmayacağına delil midir? Tevbe Suresi ndeki 65. ve 66. Ayetlerdeki kişiler küfür sözü söylemeden önce Müslüman mıydılar? İbn Teymiyye hangi sebepten ötürü Fahreddin Er-Razi yi tekfir etmiştir? Cennetin ebedi, cehennemin ise ebedi olmadığını görüşü hakkında Tevil, tekfirin engellerinden biri midir? Zahir meselelerde tevil ehli mazur olur mu? Müşrikler hakkında, biz onlara ne kâfir ne de Müslüman deriz, demek Salih diye bilinen kimselerden, Allah a aracı konularak istenilen şeyin (tevessülün) insanı getirdiği nokta neresidir? Okul konusunda babanın tekfir edilip edilmemesi hususundaki ihtilaf neden kaynaklanmaktadır? Rabıta şirk midir? Görevli bir avukatın mahkeme dışında tarafları anlaştırması tağuta muhakeme kapsamında mıdır? Büyük miktarda mal kaybı ikraha dâhil midir? Hatib İbn Ebi Belta nın hadisini nasıl anlamalıyız? Avukat tutmak küfür müdür? Bedelli askerlik küfür müdür? Bidat ehline karşı tavrımız nasıl olmalıdır? Doksan dokuz küfür, bir iman meselesi nasıl anlaşılmalıdır? Tağuta muhakeme olma hususunda istihlal şartı var mıdır? Bir kişi parası ile askerlikten kurtulsa bu verdiği para tağut devlete destek hükmüne girer mi?...89 BÖLÜM II FIKIH SORULARI 1- Elin zekere değmesi abdesti bozar mı, hüküm olarak kasten veya sehven dokunma arasında fark var mıdır? Hastalıktan dolayı kulaktan sürekli olarak gelen iltihap abdesti bozar mı? Abdeste başlarken besleme çekmeyen kimsenin abdesti yoktur. hadisi zayıf mıdır? Bu konuda tercih edeceğimiz görüş hangisidir? Çoraba mesh konusunda bize detaylı bilgi verir misiniz? Vedi konusunda bize tafsilatlı bir bilgi vermenizi rica ediyorum. Ayrıca vesveselerden kurtulmanın kesin yolu nedir?...101

7 6- Kusuntu necaset midir? Akvaryuma, kafesteki kuşa veya herhangi bir hayvana, yanan sobaya veya elektrikli sobaya karşı namaz kılınmasında bir sakınca var mıdır? Mescitte abdest almanın hükmü nedir? Seferi olan kişi, mukim olan imamın arkasında namazını nasıl kılar? Delilleriyle açıklar mısınız? Namaz kılmayanın kişinin hükmü nedir? Namaza başlarken bismillah demek bid at midir? Namazda rekâtlar arasında yapılan istirahat oturuşunun hükmü nedir? Teravih namazlarını nasıl kılmalıyız? Ramazan ayını ve Kadir gecesini nasıl ihya etmeliyiz? Namazı cem etme hangi hallerde olur? Vitr Namazı iki kere kılınabilir mi? Bütün namazlarda aynı zammı sureyi okumanın hükmü nedir? Bu amel bidat olur mu? Darul küfürde evde veya kapalı mekânda cuma kılmak caiz mi? Farz namazların ardından el kaldırarak dua etmenin hükmü nedir? Bir insan kasten veyahut özürlü iken namazı kılmamışsa sonra bu namazı kaza edebilir mi? Vitr namazının sünnetteki kılınış şekli nasıldır? İkindi namazından önce 4 rekât sünnet var mıdır? Süleymaniye Vakfı tarafından hazırlanan namaz vakitleri programında yatsının bitiş vakti diye verilen vaktin olduğuna katılıyor musunuz? Kur an da geçen secde ayetleri ve tilavet secdesi ile ilgili tafsilatlı bilgi alabilir miyiz? Nafile namazlarda Her rekâtta Fatiha dan sonra okuduğumuz surelerin bir sırası olması zorunlu mu? Rükûdan sonraki kıyamda ellerimizi, ilk kıyamdaki gibi bağlamak mı sünnete uygun olandır yoksa salmak mı? Herhangi bir sebep yokken her duşa girdiğinde gusül alan kişinin durumu nedir? Ve müstehab olan duha namazı kaç rekâttır? Şükür secdesi hakkında bizi bilgilendirir misiniz? Teşrik tebrikleri hakkında bizi bilgilendirir misiniz? Kâbe resmi olan seccadede namaz kılmak caiz midir? İkindi namazından önce kılınan revatip sünnet zayıf hadise mi dayanıyor? Kurban farz mıdır? Eğer farz ise kimlerin kesmesi farzdır? Kurban bayramında ilk olarak kurban etinden yemek müstehab mıdır? Rici talakla boşanan kadın iddet döneminde iken, yabancı bir erkeğe boşanmış olduğu haberini gönderebilir mi?...132

8 34- Mahremler konusunda bilgi verir misiniz, eşlerin amca, hala, teyze, gibi mahrem olan kişileri, eşi içinde mahrem midir? Bir kadın nikâh akdi yapılırken, benden başka bir kadınla evlenmeyeceksin diyerek şart koşarsa, bu şartı batıl mıdır? Nikâh akdi sırasında kadının kendi üzerine evlenmemesini istemesi batıl diye cevaplamışsınız. Öyleyse; Ali ra. Fatıma vefat etmeden neden evlenmedi? BÖLÜM III HADİS VE SÜNNET SORULARI 1- Cuma günü Kehf suresini okumanın fazileti hakkında varid olan hadisler sahih midir? Rasulullah,ﷺ Zilhicce nin ilk dokuz günü, Âşûrâ günü ve her ayın ilk Pazartesi günü ile sonraki iki Perşembe günleri olmak üzere 3 gün oruç tutardı. hadisi ile amel edilir mi? Ölülere Kur an okumanın İslam daki hükmü ve Ölülerinizin ardından Yasin okuyun. Hadisinin sıhhati nedir? Zeytinyağı ile tedavinin sünnette sahih bir delili var mıdır? Zemzem ne niyetle içilirse ona şifa olur. Hadisinin sıhhati nedir? Sadaka Rabbin gazabını söndürür. Hadisinin sıhhati nedir? Allahümme entel ebediyyulkadîm... şeklinde başlayan Muharrem ayı duası sahih midir? Müşriklerle beraber oturmayın, onlara karışmayın... Hadisi sahih mi? Her hatmin sonunda icabet edilen bir dua vardır hadisinin sıhhati? İbn Ömer in Ayakta iken, yürürken ve otururken Nebi ﷺ döneminde yerdik ve içerdik hadisi için ne diyorsunuz? Heladan çıktıktan sonra yapılan Elhamdülillâhillezî ezhebe anni l-ezâ ve âfânî zikrinin sıhhati hakkında Sakalın bir tutamdan fazlasını kesmek sünnettir deniliyor bu doğru mudur? Mütevatir hadisleri inkâr eden neden tekfir edilir? Abdullah bin Zübeyr in Nebi nin ﷺ kanını içmesi ve kan içmenin haram oluşunu nasıl cem edebiliriz? Sahih-i Müslim deki Cabir hadisi kadının yüzünü açmasına delil mi? Uzaktan elle selamlaşmak Ehli Kitab a benzemek? Zilhicce ayını en hayırlı şekilde nasıl değerlendirebiliriz? Miraç ile ilgili bilgi verebilir misiniz? Mescitlerde satış yapmanın hükmü nedir? Sahihayn hakkındaki icma ve içinde zayıf hadis olması meselesi Sesli zikir bidat midir?...173

9 BÖLÜM IV MUHTELİF SORULAR 1- Günümüzde Ehli Kitab var mıdır? İbadet kastı ile yapılan aşureden yememizde bir sakınca var mıdır? Evli ya da bekâr bir kişinin mastürbasyon yapması haram mıdır? İslam da peçe takmanın hükmü nedir? Bayanların bayram günleri ve düğünlerin dışında def çalmaları caiz mi? Maslahaten kafirlerle namaz kılıp daha sonra evde iade etmek caiz mi? Sütkardeşliğinde kaç emmeden sonra kişiler kardeş hükmünde olup nikâhlanmaları haram olur? Organ bağışının ve naklinin İslam daki hükmü nedir? Aşılar konusunda ne yapmamızı önerirsiniz? Kâfirlere selam verilebilir mi? Onlar bize selam verirlerse cevabımız nasıl olmalıdır? Müslüman olmayan anne ve babamıza karşı tavır ve davranışlarımız nasıl olmalıdır? Rasulullah ın ﷺ kurtulmuş fırka dışındaki kastettiği fırkalar ebedi cehennemde mi kalacaklardır? Eşlerden birinin İslam ı kabul etmesi halinde ne yapılması gerekir? Fotoğraf çekmek ile resim çizmenin hükmü aynı mıdır? Kur an okurken teganni yapmanın ve ses çıkarma yöntemiyle neşidlere yapılan fonun hükmü nedir? Ali ra. hakkında keremallahu vechehu demenin hükmü nedir? Bayanların altın takması hükmü nedir? Haram mıdır helal midir? Kırmızı renkte elbise giymenin hükmü nedir? Kaşın ortası kaştan mıdır? Yani kaşın ortasının alınmasında da lanet söz konusu mudur? Kadınların çokça uzayan kaşlarını kesmesi caiz midir? İbn Teymiyye nin rafizi kadınla nikâhlanma hakkında söyledikleri...218

10

11 İslamdaveti.com dan derlenen Akide, Fıkıh, Hadis ve Muhtelif Sorular ve Cevaplardan İslam Ümmetine Sunduğumuz faydalı bir çalışmadır.

12

13 BÖLÜM I AKİDE S O R U L A R I

14

15 SORU 1: Eğer üzerinde açık bir nass varsa ve vakıa da açıksa silsile tekfir yapılır; çünkü ikinci kişi ve sonrakilerin hepsi kâfire Müslüman deyip Allah ı yalanlamışlardır. diyorlar. Bu konuyu açıklarsanız inşallah kafamızdaki soru işaretleri kalkar. Selametle Rabbim azze ve celle ilminizi arttırsın... Bidat ehlinin en açık hasleti onların akıllarını dinin nasslarının önüne geçirmeleridir. Örneğin; Ehli Sünnet vel Cemaat in üzerinde olduğu akideye göre kişi büyük günahta ölene kadar da ısrar etse günahı helal saymadığı müddetçe kâfir olmaz. Seleften birçok âlim bunu üstüne basa basa söylemişlerdir. Zincir tekfirin sonsuza kadar gitmesi gerektiğini öğütleyen akıl, yine bu meselede Nasıl olurda bir Müslüman her gün zina eder? sorusunu sormaktadır. Gerçekten akıl ile düşünüldüğünde her gün zina eden bir adamın imandan nasibi kalmayacağını herkes bilebilir. Ama bütün bu akli gerçeklere rağmen şer i nasslar ve seleften büyüklerin fetvası bu konularda değişmemiştir. Âlimler, Müslüman helal saymadığı müddetçe günahtan tekfir edilmez. demişlerdir. Günahta ısrar dahi etse günahı helal görmeyen şahsı dinden çıkarmamışlardır. Ancak, akılcı Mutezile günahta ısrar edenin kâfir olduğuna hükmetmişlerdir. Oysaki hüküm vermek için akıl değil nakil gereklidir. Sorduğunuz soruya gelince, nakiller kâfire kâfir demeyenin kâfirliği noktasında gelmiştir. Ona demeyen de demeyen de demeyen de sonsuza kadar demeyenler de, ziyadesi EhliSünnet ten sadır olmamış aksine Ebu Hüseyin in ifade ettiği üzere ilk defa Mutezile den hâsıl olmuştur. Bu yüzden bize düşen selefin sustuğu yerde susmaktır. Allah her şeyin en doğrusunu bilendir. SORU 2: Tağutu inkâr etmek, tağutu tekfir etmeyi gerektirir mi? Bu konudaki delil nedir?

16 16 EBU UBEYDE Şeyh Muhammed Bin Abdulvehhab dedi ki: Tağutu inkâr etmenin sıfatı; Allah tan başkasına ibadetin batıllığına itikat etmen, ondan başkasına ibadeti terk etmen, ondan başkasına ibadete buğz etmen, ondan başkasına ibadet edenleri tekfir etmen ve onlara düşmanlık etmendir. 1 Tağutu inkâr etmek demek budur. Burada zikredilen beş esası yerine getirmeyen kişi tağutu inkâr etmemiş demektir. Allah, Kur an ı Arapça indirendir ve O, Bakara Suresi 256. ayette enkere fiilini değil kufur fiilini kullanmıştır. Çünkü bu diğerinden daha genel bir manayı kapsamaktadır; Biz her kavme, Allah a kulluk edip tağuttan sakının(ona ibadetin batıl olduğuna inanın, ona ibadet etmeyin, ona buğz edin, onu tekfir edin ve gücünüz oranında düşmanlık edin) diye bir peygamber gönderdik. 2 Bunu yerine getirmeyen biri tağutu inkâr etmemiş, Allah a da iman etmemiştir. SORU 3: İbn Teymiyye rahimehullah dedi ki: İbn Abbas ve seleften birçok kişi Allah-u Teâlâ nın Kim Allah ın indirdiği ile hükmetmezse işte onlar kâfirlerin ta kendileridir. (Maide, 5/44), Zalimlerin ta kendileridir. (Maide, 5/45), Fasıkların ta kendileridir. (Maide, 5/47) buyrukları hakkında Büyük küfürden başka bir küfür, büyük zulümden başka bir zulüm, büyük fısktan başka bir fısktır. demişlerdir. Bunu Ahmet ve Buhari kaydetmiştir. Şeyhülislam ın bu sözünü nasıl anlamalıyız? Maide 44. Ayet ile ilgili âlimlerin İnkâr ederek hükmetmeyen yönetici kâfir olur, şeriatla hükmetmemeyi helal görerek hükmetmeyen kâfir olur. gibi cümlelerini nasıl anlamalıyız? Mecmuat-ul Fetava ve İbn Teymiyye nin diğer eserlerinde yaptığımız araştırmalarda bu sözü bulduk. Bu söz şeyhin sözüdür. Ancak asrımızdaki en büyük problem insanların ehli kitabın yap- 1 Ma nat-tağut ve Ruusu Envaihi, Syf:1, Paraf No:6. 2 Nahl 16/36.

17 FETVALAR 17 tığı gibi kelimelerin yerlerini değiştirmeleridir. Yani bir âlimin izah ettiği on sayfalık metinden iki kelimeyi cımbızlayıp o kelimenin öncesini ve sonrasını zikretmeyişleri insanları bugün delalete sürükleyen şeydir. İbn Teymiyye, Ahmet İbn Hanbel ve selefin çoğunluğu Allah ın şeriatı ile hükmeden bir hâkimin rüşvet alarak Allah ın indirdiği ile hükmetmemesini küfrün altında küfür, zulmün altında zulüm ve fıskın altında dinden çıkarmayan fısk olarak kabul etmişlerdir. Onlar külli olarak Allah ın indirdiği ile hükmetmeyen hâkimden değil, sadece İslam şeriatı ile hükmeden kadının hükmünden konuşmuşlardır. Bu ise Şeyhulislam İbn Teymiyye nin sözlerinin önünün ve arkasının zikredilerek beyan edilmesiyle açık bir şekilde anlaşılacaktır. Şeyhülislam İbn Teymiyye dedi ki: Sahihi Müslim de Ebu Hureyre den şu hadis gelmiştir; Nebi ﷺ dedi ki: İnsanlarda iki şey vardır ki onlar küfürdür; nesebe sövmek ve ölünün arkasından ağıt yakmak. 1 Yine Sahihayn da (Sahih-i Buhari ve Sahih-i Müslim) sabit olduğu üzere Ebu Hureyre den gelen diğer hadiste şöyle demektedir: Babalarınızdan başkasına kendinizi nispet etmeyin. Şüphesiz bu küfretmektir. 2 Bu Kur an da tilavetten nesih olunan şeklidir. Yine Sahihay da Ebu Zer den şu rivayet edilmiştir; Rasulullah tan ﷺ işittim ki: Hiçbir adam yok ki bilerek kendisini babasından başkasına nispet etsin; şüphesiz bunun ile küfretmiştir. Her kim kendisinin olmayan bir şeyi iddia ederse bizden değildir. Her kim de bir adamı küfür ile itham ederse veya Allah ın düşmanı derse o kişide yok ise kendisine döner. 3 Buhari nin lafzında da şöyle gelmiştir; Hiçbir adam yok ki bilerek kendisini babasından başkasına nispet etsin, şüphesiz bunun ile küfretmiştir. Kim bir kavimden olmamasına rağmen onlara kendini nispet ederse ateşteki yerini hazırlasın. 4 1 Müslim, İmân 121; Cenâiz 29. Ayrıca bk. Buhari, Menâkıbü l Ensâr 27; Tirmizi, Cenâiz Buhari, Kitabu l-feraiz,6768; Müslim, Kitabu l İman, Buhari, Kitabu l-menakıb, 3508; Müslim, Kitabu l-iman, Buhari, Kitabu l-menakıb, 3508; Fethu l-bari 61.Bölüm, Bab:5, Menakib.

18 18 EBU UBEYDE Yine Sahihayn da İbn Cerir ve İbn Ömer hadisinde de şunlar sabittir; Nebi ﷺ Veda Haccında dedi ki: Benden sonra birbirinizin boynunu vuran kâfirlere dönmeyin. 1 Buhari, İbn Abbas tan şu hadisi rivayet etmiştir; Eğer birisi kardeşine, ey kâfir, derse ikisinden birisine döner. Yine Zeyd Bin Sabit ten sahihaynda şu hadis rivayet edilmiştir; Nebi ﷺ bize Hudeybiye de sabah namazını kıldırdı. Geceden gökte eser vardı. Namazdan çıkınca Nebi ﷺ dedi ki: Gece rabbiniz ne dedi biliyor musunuz? Dediler ki: Allah ve Resul ü daha iyi bilendir. Dedi ki: Şöyle dedi: Kullarımdan bir kısmı bana mümin sabahladı; bir kısmı da kâfir sabahladı. Kim, Allah ın rahmeti ve fazlı ile yağmur yağdı, dedi ise işte o bana iman edendir. Her kim de dedi ise yıldızlar sebebi ile yağdı; bu bana kâfir, yıldıza mümin olmuştur. 2 Yine Sahih-i Müslim de kaydedildi ki; Nebi ﷺ şöyle dedi: Rabbiniz ne dedi görmediniz mi? Dedi ki: Ben kullarımı nimet ile nimetlendirdim de onlardan bir grup, şu yıldız ya da yıldızlar sebebi ile deyip bana kâfir oldular. 3 Buna benzer hadislerdeki görüşler çoktur. İbn Abbas ve seleften başkaları Allah ın şu sözü hakkında dediler ki: Kim Allah ın indirdiği ile hükmetmezse işte onlar kâfirlerin ta kendileridir. Onlar fasıkların ta kendileridir. Onlar zalimlerin ta kendileridir. Bu küfrün altında küfürdür, fıskın altında fısktır, zulmün altında zulümdür. İmam Ahmet, Buhari ve ikisinden başkalarından da bu zikredilmiştir. 4 İşte bu sizin sorduğunuz sözün başı ve sonu ile tam metnidir. Şeyhulislam ın bu ayetin tefsirinde naklettiği küçük küfrün şeriat mahkemesinde rüşvet alarak hükmetmeyen hâkim ile alakalı olduğunun delili ise şu sözüdür: İslam da Osman ın öldürülüşünden sonra Müslümanlar arasında ilk çıkan ayrılık ve bidat Muaviye ve 1 Buhari, Kitabu l Hacc, 1739; Fethu l-bari, Kitabu l Fiten 92.Bölüm, Hadis No: Buhari, Kitabu l-meğazi, Müslim, Kitabu l-iman Bölüm:32, Hadis No:125,126 ve Mecmuat-ul Fetava (7/312).

19 FETVALAR 19 Ali nin ittifak ettikleri hakem olayındaki haricilerdir. Dediler ki, Allah tan başka hakem yoktur. ve Müslümanların cemaatinden ayrıldılar. (Buraya dikkat edilirse hariciler şeriat ile hükmeden hâkime dahi muhakeme olmayı küfür saymışlardır.) İbn Abbas onlara gönderildi ve onlarla münazara etti. Yarısı geri döndüler. Geri kalanlar insanların yollarına saldırdılar, kanlarını helal saydılar. İbnu Habbab ı öldürdüler ve dediler ki: Hepimiz onu öldürdük. Ali onlarla savaştı. Onların mezhebinin aslı Kur an ı tazim etmek ve ona tabi olmayı talep etmekti. Ancak onlar sünnetten ve cemaatten çıktılar.(hariciler, sünnet inkârcılarıdırlar; çünkü sünnetin cahilidirler. Bu yüzden Müslümanları harici diye isimlendirip sünneti inkâr ederek tevhit iddiasında olanlar, işte onlar hakiki haricilerdir.) Onlar sünnete tabi olmayı gerekli görmezler ve zannederlerdi ki sünnet, Kur an a muhaliftir. Recim ve hırsızlıktaki nisap miktarı gibi meselelerde saptılar. (Hariciler recmi ve hırsızlıktaki nisap miktarını inkâr etmişlerdir ve hırsızlığın her çeşidinde elin kesileceğini söyleyerek sünnete muhalefet etmişlerdir.) Resul,ﷺ Allah ın Subhanehu ve Teâlâ ne indirdiğini en iyi bilendi. O na kitap ve hikmet indirildi. Onlar Nebi nin ﷺ zalim olmasını caiz kıldılar. Nebi nin ﷺ ve ondan sonraki imamlarının hükmünü tenfiz etmediler. Ancak dediler ki: Osman, Ali ve onlara velayet gösterenler, Allah ın indirdiğinden başkası ile hükmettiler. Kim Allah ın indirdiği ile hükmetmezse işte onlar kâfirlerin ta kendileridirler. (Buraya dikkat edin. Hariciler Maide 44 ü şeriat ile hükmeden bir hâkime ve ona muhakeme olanlara küfür hükmü verirken istidlal edinmişlerdir.) Bu ve buna benzer meselelerden Müslümanları tekfir ettiler. Onların ve diğer bidat ehlinin tekfirleri iki batıl asla bina olmuştur; Birincisi; bu Kur an a muhaliftir. İkincisi; Kur an a muhalif olan yanları, haramlığına veya vacipliğine itikat etmesine rağmen hata eden veya günah işleyenleri tekfir etmeleridir. (Burası da çok dikkatli okunursa Kur an a muhalefeti, günah işlemek veya dinden çıkarmayan küçük şirk gibi hatalar için kullanıyor yoksa bugünkü cahillerin anladığı gibi bü-

20 20 EBU UBEYDE yük küfür ve büyük şirk olan meselelerden bahsetmiyor. Herkes tarafından malumdur ki Hariciler ve Mutezileler insanları büyük günahtan dolayı tekfir etmişlerdi.) Allah Subhanahu ve Teâlâ ayette dedi ki: İnsanlardan korkmayın, benden korkun. Ayetlerimi az bir pahaya satmayın. Her kim Allah ın indirdikleri ile hükmetmez ise şüphesiz onlar kâfirin ta kendisidir. 1 Bunun için Nebi ﷺ dedi ki: Kadılar(Hâkimler) üçtür; iki kadı ateşte bir kadı cennettedir. (İslam kadılarının ikisinin ateşte olduğunu söyleyen Nebi ﷺ hiç küfür kadısının cennette olduğunu söyler mi? Hidayetten sonra sapıklıktan başka ne vardır.) Bir adam hakkı bilir, hilafına hükmederse ateştedir. Başka biri de insanlar arasında cehalet ile hükmederse bu da ateştedir. Başka biri ise hakkı bilir ve onunla hükmederse buda cennettedir. 2 İbn Mesud a insanların mallarını haksız yere yemekten soruldu. Dedi ki: Bir kardeşine şefaat etmen sebebi ile onun sana hediye vermesi ve seninde onu kabul etmendir. Ona denildi ki: Eğer hediye batıl için verildi ise görüşün nedir? Dedi ki: Bu küfürdür. Kim Allah ın indirdiği ile hükmetmezse işte onlar kâfirlerin ta kendileridir. 3 Bunun için Âlimler dediler ki: Her kim bir emir sahibine caiz olmayan bir şeyi yapması için hediye verirse bu hediye verilen şey hediye edilene haramdır. Bu Nebi nin ﷺ hakkında şöyle söylediği rüşvettir: Rüşvet verene de alana da Allah lanet etsin. 4 İşte bu halde hediye kabul etmek caiz değildir. Bu imamlardan ve seleften nakledilendir. Bu sözlere dikkat edilecek olursa selef kendi vakıasında var olan şeriat mahkemelerindeki hâkimlerin rüşvet alarak şeriatı tam olarak tatbik etmemelerinin hükmünü konuşmuştur. Yine Şeyhülislam İbni Teymiyye dedi ki: Kim Allah ın indirdiği ile hükmetmezse işte onlar kâfirlerin ta kendileridir. Hiç şüp- 1 Maide 6/44. 2 Ebu Davud, Akdiye, 2; İbn Mace, Ahkâm, 3. Hafız Heysemî, bu hadis rivayetinin sahih olduğunu vurgulamıştır. (bk. Mecmau z-zevaid, 4/193) 3 Tefsir ul Taberi, 8. cilt, 433.s.; Camiul Beyan, 10/358(12061). 4 Ebu Davud, Akdiye, 4; Tirmizi, Ahkâm, 9; İbn Mace 2313.

21 FETVALAR 21 he yoktur ki her kim Allah ın Resul üne indirdiği ile hükmetmenin gerekliliğine itikat etmezse o kâfirdir. (Bu küfrün bir vechi yani bir yönüdür. Allah ın indirdiği ile hükmetmeme meselesindeki küfür sadece bununla kayıtlı değildir. Maalesef günümüzdeki insanlar sadece bu kısmı zikrediyor ve bu mesele de başka boyutun küfür olabileceğini kabullenmek istemiyorlar.) Her kim Allah ın indirdiğine tabi olmadan kendi görüşü ile hükmetmeyi Allah ın indirdiğine denk görerek insanların arasında kendi görüşü ile hükmetmesinin helalliğine itikat ediyorsa bu da kâfirdir. (Bu da bu meseledeki küfrün başka bir çeşididir. İbn Hazm ın dediği gibi: Küfür derece derecedir. Bazısı bazısından daha katı ve şiddetlidir. Bu iki yön ise bu meselede küfür olan ama derece bakımından birinci zikredilenden daha hafif olan çeşididir.) Hiçbir ümmet yoktur ki hüküm ve adalet ile emredilmemiş olsunlar. Belki onların dinine göre büyüklerinin adalet olarak gördükleri şeyler adalet olabilir. Bilakis birçok kendini İslam a nispet eden kişiler Allah ın indirmediği babalarının adetleri ile hükmediyorlar. Tıpkı sahradaki bedeviler gibi ya da onlara emreden itaat ettiklerinin görüşleri gibi. Zannediyorlar ki bunlar kitap ve sünnetin dışında hükmedilmesi gereken hükümlerdir. İşte bu küfrün ta kendisidir. İslam a giren çok insan oldu. Ancak onlar itaat edilen emirlerinin hükmettiklerinden başkası ile hükmetmiyorlar. Eğer bunlar Allah ın indirdiğinden başkası ile hükmetmenin caiz olmadığını bilseler bile onlar buna rağmen şeriata iltizam etmezlerdi. Bilakis Allah ın indirdiğinin aksine hükmetmeyi helal sayıyorlar. Onlar bununla kâfirdirler. Ancak az önce zikrettiğimiz halde cahil olanlar müstesnadır. (Burada az önce bahsettiğimiz halde dediği şey gücü olmasına rağmen ilim talep etmeyen, yüz çeviren kâfirin küfrü ile kendisine dinin bütün emirlerinin ulaşmaması ve ilim imkânına sahip olmaması nedeni ile küfre düşen cahil fetret ehli birinin küfrü arasındaki farktır. Şeyhülislam, Mınhacu Sunne adlı eserinde bu sözleri sarf etmeden önceki bölümde Allah ın insanlara güçlerinin dışında yük yüklemediğini izah etmiştir. Malumdur ki fetret ehli ilim imkânına sahip olmadıkları için mazurdurlar ve kıyamet günü imtihan olunurlar. Yine malumdur ki fetret ehli dünya da âlimlerin icması ile müşrik adını alırlar. Bu mesele uzundur. Müstakil bir kitap olur. Bu nedenle yeri burası değildir.)

22 22 EBU UBEYDE Allah, Müslümanlara her türlü anlaşmazlıklarında bunu Allah a ve Resul üne ﷺ götürmelerini emretmiştir. Allah Subhanehu ve Teâlâ dedi ki: Ey iman edenler Allah a itaat edin, Resul üne itaat edin ve sizden olan emir sahiplerine de (itaat edin). Bir şeyde ihtilaf ettiğiniz de Allah a ve ahiret gününe iman ediyor iseniz onu Allah a ve Resul üne döndürün. (Nisa 59); Rabbine yemin olsun ki aralarında çıkan anlaşmazlıklarda seni hakem tayin etmedikçe ve verdiğin karara da içlerinde hiçbir sıkıntı hissetmeden tam bir teslimiyet ile teslim olmadıkça iman etmiş olamazlar. (Nisa 65). Her kim Allah a ve Resul üne muhakeme olmaya iltizam etmez ise (İltizam; ona muhakeme amelini gerçekleştirmek veya onunla hükmetmektir. Ona rıza, teslimiyet ise batıni olup imanın diğer mertebeleridir. İbn Teymiyye burada itikattan değil amelden konuşmaktadır.) Allah, nefsine yemin ederek onun iman etmediğini söylemiştir. Ama kim Allah ın hükmüne zahiren ve batınen iltizam ederse (dikkat edilecek olursa batın ve zahir olarak zikretti. Yani şeriat ile hükmediyor veya ona muhakeme oluyor.) ancak hevasına uyarak isyan ederse bunun menzilesi diğer günahkârlar gibi fasık olmasıdır. İşte bu Haricilerin Allah ın indirdiği ile hükmetmeyen Müslümanların yöneticilerinin tekfiri hakkında hüccet aldıkları ayettir. (Burayı defalarca okumanız da fayda vardır. Haricilerin tekfir ettikleri emir sahipleri Ali ve Muaviye dir ki onlar hiçbir zaman Allah ın indirdiği şeriat ile hükmetmeyi terk etmemişlerdir. Ancak âlimler burada onlar için bile bu kelimeyi kullanarak, eğer haricilerin dediği gibi Ali ve Muaviye şeriat ile hükmetmelerine rağmen hevalarına tabi olarak Allah ın indirdiğini terk etmiş olsalardı bile en fazla fasık olurlardı, demişlerdir. Yani bu şekilde Allah ın indirdiği ile hükmetmeme küfür değildir. Âlimlerin, küfrün altında küfür olan Allah ın indirdiği ile hükmetmemenin hükmü diye kitaplarında yazdıkları hal ise bundan başkası değildir.) Sonra da zannettiler ki itikat ettikleri şey Allah ın hükmüdür. Uzun uzadıya zikri geçtiği şekilde insanlar bunu konuştular. Ayetin siyakı zikrettiğimize delalet etmektedir. Maksut olan her zaman ve her mekânda herkesin mutlak ola-

23 FETVALAR 23 rak adalet ile hükmetmesinin vacip olmasıdır. Muhammed e ﷺ indirilen ile hükmetmek özel adalettir. Adaletin en güzeli, en kâmil olanıdır. Onunla hükmetmek hem Nebi ye ﷺ hem de ona tabi olanlara vaciptir. Her kim Allah ın ve Resul ünün ﷺ hükmüne iltizam etmez ise şüphesiz o kâfirdir. İşte bu, ümmetin ihtilaf ettiği itikadı ve ameli bütün konularda vaciptir. Allah Subhanehu ve Teâlâ dedi ki: İnsanlar tek bir ümmet idiler. Allah onlara nebileri korkutucu ve müjdeleyici olarak gönderdi. Onlarla beraber hak ile kitabı indirdi. Öyle ki insanların ihtilaf ettikleri şeylerde onlarla hükmetsinler. Onlara deliller geldikten sonra onlar fırkalara ayrıldılar ve ihtilaf ettiler. (Bakara 193) Allah Subhanehu ve Teâlâ yine dedi ki: Ne için ihtilaf ederseniz, onun hükmü Allah adır. (Şura 10) Yine dedi ki: Bir şeyde ihtilaf ettiniz mi, onu Allah a ve Resul üne çevirin. (Nisa 59) Ümmet arasında müşterek olan işlerde ancak Kitap ve sünnet ile hükmedilir. Hiç kimse bir âlimin sözüne, bir emirin sözüne, bir şeyhin sözüne veya kralın sözüne insanları iltizam ettiremez. Her kim itikat ederse ki insanların arasında bunlardan birinin sözüyle hükmedilebilir veya onların arasında kitap ve sünnet ile hükmetmez ise şüphesiz o kâfirdir. Müslüman yöneticiler belirli işlerde hükmederler. Külli işlerde hükmetmezler. Eğer muayyen işlerde hükmeder iseler Allah ın kitabındaki ile hükmetmeleri gerekir. Orada bulamazlar ise Rasulullah ın ﷺ sünnetindeki ile hükmederler. Orada da bulamazlar ise içtihat eder ve bu içtihadları ile hükmederler. Nebi ﷺ dedi ki: Kadılar(Hâkimler) üçtür; iki kadı ateşte, bir kadı cennettedir. Bir adam hakkı bilir hilafına hükmederse ateştedir. Başka biri de insanlar arasında cehalet ile hükmederse bu da ateştedir. Başka biri ise hakkı bilir ve onunla hükmederse buda cennettedir. 1 Burada kast edilen, müminlerin genelinin arasında çıkan anlaşmazlıklarda ancak ilim ve adalet ile konuşmalarıdır. Bu Allah ve Resul üne ﷺ döndürülür. Bu sahabenin içinde çok açıktı Şeyhülislam İbn Teymiyye bu aktardığımız sözlerde neyi kast ettiğini çok açık bir şekilde ortaya koymuştur. Bilakis Maide Suresi 1 Ebu Davud, Akdiye, 2; İbn Mace, Ahkâm, 3.

24 24 EBU UBEYDE 44. ayetteki küfür lafzının elif lam ile gelmesi dahi Şeyhülislam İbn Teymiyye nin bu ayetin tefsirini büyük küfür olarak algıladığını açıkça ortaya koymaktadır. O, Şerh ul-umde adlı eserinde namazı terk edenin neden kâfir olacağını anlatırken şu sözlerini kaydetmiştir: Bilinen malum bir şeydir ki muarref olan küfür lafzı (yani elif ve lam takısı alarak gelen küfür lafzı), dinden çıkaran büyük küfre hamledilir Bu meseleye dair açıklamalar sitemizde yayınlanan Suud Firavunlarının Sihirbazları 1 adlı eserimizde de farklı nakiller ile beyan edilmiştir. Dileyenler oradan da izahlara bakabilirler. SORU 4: Tağut nedir? Tağut, Kur an da 8 yerde geçmektedir; Bakara 256; Kim tağuta küfreder, Allah a iman ederse kopması mümkün olmayan sapasağlam kulpa yapışmıştır. Bakara 257; Kâfirlerin dostları tağutlardır. Onları aydınlıktan karanlıklara çıkarırlar. Nisa 51; O kitaptan kendilerine bir pay verilenleri görmedin mi? Onlar tağuta ve cibte 2 iman ediyorlar. Nisa 60; O, sana ve senden önce indirilenlere iman ettiklerini iddia edenleri görmedin mi? Onlar tağuta muhakeme olmak istiyorlar. Nisa 76; Kâfirler tağutların yolunda savaşırlar. Maide 60; De ki, size Allah katında bundan daha şerlisini Cibt: Sihir anlamına gelir. İmam Beğavi, İbn Faid el-absi den şöyle rivayet etmiştir: Ömer radiyallahu anh şöyle dedi: (Kur an da geçen) Cibt, sihir; tağut da şeytan demektir. Taberi ve İbn Ebu Hatim de böyle rivayet etmiştir.

25 FETVALAR 25 haber vereyim mi? Allah onlara gazap etmiş ve lanet etmiş; onları domuzlar, maymunlar ve tağutların kulları kılmıştır. Nahl 36; Biz her ümmete Allah a kulluk edin, tağuttan sakının diye bir peygamber göndermişizdir. Zümer 17; Tağuta ibadetten sakınıp Allah a sığınan kullarımı müjdele. Tağutun tanımı noktasında seleften birçok tarif gelmiştir ki senetleri ile teker teker şahısların sözlerini aktarsak yazımız uzar ve gerçek merciinden kayar. O nedenledir ki seleften gelen tanımları özetleyerek vereceğiz; Şeytandır. Bunu Ömer İbn ul Hattab ve İbnu Abbas tan Buhari nakletmiştir. Ayrıca Mücahid de böyle söylemiştir. 1 Allah tan başka ibadet edilen her şeydir. Bu da İmam Malik ve cumhur dilbilgisi ehlinin tanımıdır. Kâhinlerdir. Bu da Abdullah İbnu Amr ve Cabir İbnu Abdullah tan rivayet edilmiştir. Sihirbazdır. Ebu Aliye ve Said İbnu Cubeyr söylemiştir. Putlardır. İkrime, Dahhak ve Suddi söylemiştir. Yahudilerin âlimleridir. Seleften bir cemaat söylediler. 2 Bunlar seleften genel olarak rivayet edilen tefsirlerdir. Ancak en doğru ve genel tanım; Allah tan başka ibadet edilen, bu ibadetten razı olan ve kendisine ibadete çağıran her şey olmasıdır. Bu ise diğer tağut tanımlarının hepsini içine alan en mücmel izahtır. Şeytan, tağuttur; çünkü bütün şerrin ve şirkin başıdır. Bu yüzden İbrahim, babası Azer e putlara ibadet etmesine rağmen Ey babacı- 1 Fethu l-bari, 65. Bölüm, Cilt:9, Syf:30 (Polen Yayınları); İbn Ebu Hatim Er-Razi, Müsnedu l-kebir. 2 Ed-Durar us Seniyye, 1/

26 26 EBU UBEYDE ğım, şeytana ibadet etme. 1 demiştir. SORU 5: Melekler, canlarını alacakları nefislerine zulmeden kimselere: Ne işte idiniz? derler. Onlar: Biz yeryüzünde aciz kalan kimselerdik. diye cevap verirler. (Melekler de:) Allah ın arzı geniş değil miydi; hicret etseydiniz ya. derler. İşte bunların barınacakları yer cehennemdir. O ne kötü bir yerdir. (Nisa 97) Bu ayet ve nüzul sebebi tekfirde ikrahın engel olmadığına delil olabilir mi? Tekfirin tek engeli ikrahtır. Ümmet buna icma etmiştir. İbn ul Kayyum dedi ki: Ümmet arasında küfür kelimesini söylemenin ikrah durumu haricinde başka bir engeli yoktur. 2 İmam Beğavi dedi ki: Âlimler icma ettiler ki; kim küfür kelimesine zorlanırsa bunu dili ile söyleyebilir. İtikat etmeden sadece dili ile söyler ise küfür olmaz. Eğer söylemez ve öldürülürse bu daha faziletlidir. 3 Nisa Suresi 97. ayete gelince, bu ayetin tefsirinde İmam Şafii rahimehullah dedi ki: Fitneye uğrayanlardan, Allah hicrete güç yetiremeyenleri mazur saydı. Ancak kim zorlanırsa ve kalbi iman ile mutmain olursa. Bu da açıkça gösteriyor ki burada kâfir orduda olmalarına rağmen mazur olanlar ikrah dairesi içerisinde bulunanlardır. İkrah olmadan ortak olanlar hükümde onlara tabi olan kâfirlerdir. Taberi, Suddi den nakletti ki; Abbas, Akil ve Nevfel ne zaman kibedir savaşında esir düştüler, Nebi ﷺ Abbas a dedi ki: Nefsin ve kardeşinin nefsi için fidye ver. Abbas dedi ki: Ey Allah ın Ra- 1 Meryem, 19/44. 2 İbnul Kayyum, İlamul Muvakkiyn, 3/ Tefsir ul Begavi, 5/46.

27 FETVALAR 27 sulü, senin kıblene dönüp senin şehadetine şehadet etmedik mi? Nebi sallalahu aleyhi ve sellem dedi ki: Ey Abbas, düşmanlık ettiniz ve düşmanlık gördünüz. Sonra da bu ayeti okudu. Bu ayetin inzal olduğu gün iman edip hicret etmeyenler vardı. İşte onlar hicret edene kadar kâfirdi. Ancak hiçbir çıkış ve hicret edecek yol bulamayan zayıf düşürülmüşler bundan müstesna idi. İbn Abbas dedi ki: Ben onlardan olan çocuklardan idim. Daha sayılamayacak birçok nakil mevcuttur. Zikretmek ile bitiremeyiz. Allah her şeyin en doğrusunu bilendir. SORU 6: Peygamber e ﷺ söven biri mücerred (sadece) sövmesinden dolayı mı tekfir edilir yoksa bunda helal görme şartı var mıdır? Sahabe, tabiin ve bütün Ehli Sünnet vel Cemaat icma etmiştir ki her kim açık olan bir küfür söz veya ameli ile gelirse helal görme şartı ve kaydı getirilmeden tekfir edilir. İlim ehli ittifak ettiler ki küfür bazen inkâr, bazen yalanlama ve bazen de yüz çevirme iledir. Allah a Subhanehu ve Teâlâ ve Rasul üne ﷺ sövmek ya da dinin şiarları ile alay etmek bazen amel ile olur (putlara secde etmek, kabirlerin etrafında tavafta bulunmak veyahut cinler ve kabirler için kurban kesip, adak adamak gibi) bazen de amelin cinsini terk etmek ile olur ki İshak İbn Rahaveyh ve başkaları sahabeden namazı terk edenin tekfirinde icma nakletmişlerdir. Sahih-i Müslim deki Cabir hadisi buna delalet etmektedir; Kişi ile küfrün arasında namazın terki vardır. 1 Muarref olan küfür lafızları yani elif ve lam ile gelen küfür kelimeleri büyük küfür olarak anlaşılır. Ancak namazın terki nok- 1 Müslim, İman, C. 1, 134, S. 88. Cabir den radiyallahu anh şu lafızlarla da rivayet edilmiştir; Kişi ile şirk ve küfür arasında namazın terki vardır. Ebu Davud, 4/4678; Tirmizi, C. 5, 2620.

28 28 EBU UBEYDE tasında mezhep âlimlerinden ihtilaflar nakledilmiştir. Bu taifeden tekfir etmeyenler kişi namazın vacipliğini inkâr etmedikçe tekfir edilemez görüşüne gitmişlerdir. Diğer taife ise bunun büyük küfür olduğunu ve sahabenin icması ile tekfir edilmesi gerektiğine hükmetmişlerdir. Onlardan kimileri bir vakit namazı vakti çıkana kadar terk edeni tekfir ediyorlarken bazıları da külli olarak terk edenleri tekfir etmişlerdir. Genel olarak Ehli Sünnet vel Cemaat, Haricilerin ve Mutezilelerin yaptığı gibi büyük günahlardan dolayı insanları tekfir etmemişlerdir. Ehli Sünnet bu meselede Mürcieler ile Hariciler arasındadır. Ne Hariciler gibi büyük günahtan tekfir etmişler ne de Mürcielerin dediği gibi İman ile beraber, günah ya da sahibinin tekfir edildiği küfür olan bir amel ile gelen kişi helal görmediği müddetçe bu onun imanına zarar vermez. demişlerdir. Bu sözün batıllığı Kitap, sünnet ve icma ile sabittir. Her kim Allah a ve Rasul üne ﷺ küfreder veya söverse helal görme şartı olmadan kâfir olur ki İshak İbn Rahaveyh ve başkaları bunun üzerine icma nakletmişlerdir. Bu icma sadece ilim ehlinin değil Müslümanların avamının bile icma ettiği bir icmadır. Müslümanların avamından daha ziyade semavi dine mensup olan Yahudi ve Hristiyanlar bile bunların tekfirinde icma etmişlerdir. Âlimler icma etmiştir ki her kim Allah a Subhanehu ve Teâlâ ve Rasul üne ﷺ söverse Allah ın indirdiği her şeyi ikrar edip kabul etse bile kâfirdir. SORU 7: Bir şahıs Rasulullah ﷺ öldükten sonra ondan şefaat talep ederse bunun hükmü nedir? Eğer bu şirkse bu fiili işleyen şahsı hüccet ikame etmeden tekfir edebilir miyiz yoksa hüccet ikamesi gerekir mi? Buna caiz diyen âlimlere karşı tutumumuz nasıl olmalıdır? Bu mesele de Şeyhulislam İbn Teymiyye şunları kaydetmiştir; İnsanın Nebi nin ﷺ kabrinin yanına gelerek ya da kabrinin ya-

29 FETVALAR 29 nında değilken Benim için bağışlanma dile; Rabb inden şunu iste; benim için dua et. gibi sözlerinin hiçbir aslı yoktur. Allah Subhanehu ve Teâlâ bunu emretmemiştir. Bu ümmetin ilk üç asrı olan seleften kimsenin böyle yaptığı rivayet edilmemiştir. Bu onlar arasında bilinen bir şey değildi. Eğer bu müstehab olsa idi selef bunu yaparlardı ve onlar arasında bilinen bir şey olurdu. 1 İbn Teymiyye Nisa Suresi 64. ayeti tefsir ederken diyor ki: Cumhur âlimler bunu (yani Uteybi hadisinde olduğu gibi Nebi nin ﷺ kabrinin yanında ondan Allah a dua etmesini istemeyi) müstehab görmemişlerdir. Onların bazı arkadaşlarından bunlar zikredilmiştir. Ne sahabe böyle birşeyi yapmışlardı ne de tabiinden birilerinin böyle yaptığı sabit olmuştur. 2 İbn Teymiyye rahimehullah bütün sözlerinde böyle bir fiilin bidatlardan bir bidat olduğunu ancak kendi katında büyük şirk olmadığını ifade etmiştir. İkinci soruya gelince bunun yanımızda büyük şirklerden olmadığını beyan ettiğimize göre bu sorunuza ihtiyaç kalmamıştır. Ancak bilinmelidir ki bir şey büyük şirk ise onda hüccet, insanlara Kitap ve Rasul ﷺ ile kaim olmuştur. Tekfir, ikamet ul hucceden önce gelir. İbn Teymiyye dedi ki: Müşrik ismi risalet hüccetinden önce sabit olur. Çünkü o Rabb ine ortak koşmuştur. 3 Üçüncü soruya gelince de böyle söyleyen âlimler içtihad etmişlerdir. Kendisinin büyük şirk olmadığı belirlenen meselelerde âlimleri tekfire kalkmak Allah a Subhanehu ve Teâlâ sığındığımız bir şerdir. SORU 8: Teşride Allah a ortak koşan kimseleri tekfir etmeyen kâfir olur mu? Ve bu konuda silsile kıyamete kadar gider mi? 1 Kaidetul Muhabbe, c.1, s Kaidetun Azime, s Mecmuatul Fetava, c.20, s.31.

30 30 EBU UBEYDE Sorunuzdan önce kıyamete kadar tekfir ifadesinin üzerinde durmak gerekir ki bu Ehli Sünnetin değil tarihte ilk defa bidatçı Mutezileden ihdas olmuştur. Bu şu sözlerde açıkça görülmektedir; Ebu l Huseyn el Melatiyyu (kendisi hicri olarak 340 da vefat etmiştir) bu bidattan şöyle bahsetmektedir; Bağdat Mutezilesinin Basra Mutezilesini tekfir ettiği şey ise; kâfirin küfründe şüphe edenin küfründe şüphe edenin küfründe şüphe eden kişinin tekfirindedir. Bunun manası şudur ki; Bağdat ve Basra Mutezilesi ve bütün Ehli kıble icma etmişlerdir ki kâfirin küfründe şüphe eden kâfirdir. Çünkü küfürde şüphe edenin imanı yoktur. O, imanın ve küfrün ne olduğunu bilmez. Sonra Bağdat Mutezilesi bunun üzerine şunu arttırdılar; kâfirin küfründe şüphe edenin küfründe şüphe edenin küfründe şüphe etmek küfürdür. Bunun da sonu yoktur. Bu zincirdeki herkes kâfirdir ve hepsinin yolu birinci şüphecinin yolu gibidir. Basra Mutezilesi de dediler ki: Birinci şüphe eden kâfirin küfründe şüphe ettiği için kâfirdir. Ancak ikincinin küfründe şüphe eden üçüncü ve ondan sonra gelenler ise birincinin küfründe şüphe etmediklerinden ötürü hepsi fasık olur. Çünkü diğerleri birincinin küfründe değil, ikincinin yani şüphe edenin tekfirinde şüphe etmişlerdir. İşte bu şekilde onların yanında ikinciden sonrakilerde sonsuza kadar fasık olarak isimlendirilirler. Ancak birinci şüpheci hariç. Onların sözü diğerlerinden (Bağdat Mutezilesinden) daha güzeldir. Teşri, Allah a Subhanehu ve Teâlâ has bir meseledir. İslam da asrımızdaki insanların anlamadıkları bir şekilde küfürlerin taksimatı vardır; Ümmetin üzerinde icma ettiği küfürler Küfür oluşunda ihtilaf edilen küfürler İslam âlimlerinin fıkıh kitapları bu taksimat ile dolup taşmaktadır. İcma ile küfür olduğu sabit olan meselelerde kişi tekfirde te-

31 FETVALAR 31 vakkuf ederse kendisi nassı yalanlamaktan dolayı kâfir olur. Ancak hakkında ihtilaf edilen küfürlerden birini işleyen hakkında tevakkuf eden birinin tekfiri gündeme gelmez. Bunun anlaşılır olması için örneklendirmek gerekirse; Allah tan başkasına namaz kılmak ümmetin cahillerinin icması ile küfürdür. Ancak Namazın vacipliğine inanarak namazı terk etmek Ahmed e göre şirk iken Şafii, Malik ve Ebu Hanife ye göre şirk değildir. Birinci örnekteki şirki işleyen icma ile kâfirdir. Ona kâfir demeyen de İslam ın cahili olduğu için ve nassı yalanladığı için kâfir olur. Ancak ikinci örnekteki şirki işleyenin tekfirinde duran ise nassın delaletinin zanna ve içtihada açık olması sebebi ile tekfir edilmez. Meselenin özeti budur. Teşri ise hakkında ümmetin icma ettiği küfürdür. İkrah, delilik ve intifaul kast gibi tekfirin engelleri haricinde bu şirki işleyen herkes müşriktir. Ona müşrik demeyen de ümmetin icmasını yalanlayan bir kâfirdir. Burası âlimlerin noktayı koyduğu yerdir. Ama bidat ehli burada durmayıp demeyene demeyene demeyen vb. şeklinde dinde bir sapıklık ve kelam ihdas etmişlerdir. Her Müslüman bu şirkten uzak durmalı ve yapanı tekfir etmelidir ki Müslüman olsun. Bundan fazlasını konuşmak sapıklığa ortak olmaktır. Hidayetten sonra sapıklıktan Allah a sığınırız. SORU 9: Kim mümin bir kardeşine Ey kâfir! derse kâfirlik ikisinden birine döner. 1 hadisi hakkında Siz Müslümanları tekfir ediyorsunuz, Müslümanı tekfir etmek büyük küfürdür ve bu sebeple siz kâfir oluyorsunuz. diyorlar. Bu hadisi nasıl anlamalıyız? Birçok Ehli Sünnet âlimi bu hadisin şerhi ile alakalı izahlar yapmıştır. Ancak biz İbnu Abdilber in izahının yeterli olacağını düşünerek bunu nakletmek ile yetineceğiz. 1 Buhari, Edep, 73; Tirmizi, İman 16, No:2637; Müslim, İman, 111, No:60; Malik, Muvatta, Kelam:1; Ahmed b. Hanbel, c.2, s.18, 44, 47, 60, 112, 142; Mecmau z-zevaid, 8/73.

32 32 EBU UBEYDE Malik, Abdullah İbnu Dinar dan rivayet etti: Nebi ﷺ dedi ki: Her kim kardeşine Ey kâfir! derse ikisinden birine döner. 1 Bunun manası Ehli Sünnetin, fıkıh ehlinin ve eser ehlinin yanında Müslümanı günah sebebi ile ya da kendisini dinden çıkarmayan bir tevil sebebi ile tekfir etmenin nehyedilmiş olmasıdır. Müslümanı tekfir etmekten nehyedilme, bu hadiste ve başka hadislerde olduğu gibi Kur an ve sünnette maruf olan bir şeydir. Malik e bu hadisten soruldu, dedi ki: Ben bunun Hariciler hakkında olduğunu biliyorum. Denildi ki: Bunun ile onların küfrünü görüyor musun? Dedi ki: Böyle olduğunu bilmiyorum. Nebi nin ﷺ şu sözleri de böyledir: Müslüman a sövmek fısk, onunla savaşmak küfürdür. Şu sözü de böyledir: Benden sonra birbirinizin başlarını vuran kâfirler olarak dönmeyin. Şu sözünde olduğu gibi: Babanızı inkâr etmeyin. Kendinizi babanızdan başkasına nispet etmeniz küfürdür. Bunun gibi birçok hadiste sakındırmak için katı ifadeler sabit olmuştur. İlim ve hak ehlinin yanında bunlar zahir manasına göre değildir. İmam Nevevi de rahimehullah Müslim Şerhi nde bu hadise birçok tevil getirerek şöyle söylemiştir: Birinci tevili; küfür kişinin kendisine döner. İkinci tevili; kişinin tekfirinin günahı ve kardeşine yaptığı noksanlık geri döner. Üçüncü tevili; bu hadisin Haricilere hamledilmesidir. Kadı İyad, İmam Malik ten bunu rivayet etmiştir. Ancak bu zayıf bir tevildir. Çünkü racih olan sahih mezhebin muhakkiklerine göre Hariciler diğer bidat ehli gibi tekfir edilmezler. Dördüncü tevil ise; bunun insanı küfre yavaş yavaş ulaştırmasıdır. 1 Mâlik, Muvatta, Kitâbu l-kelâm, Mekrûh Olan Kelâm Bâbı (2/984, H:1).

33 FETVALAR 33 Yani kim bu fiili çoğaltır ise onun küfre düşmesinden korkulur. Çünkü masiyetler küfrün postacısıdır. Bu manayı Ebu Avane nin rivayetinde İsfiraniy, Müslim e yaptığı muharreclerden çıkarmıştır. Eğer söylediği gibi ise ancak ikisinden birine döner. Başka bir rivayette;kişi eğer kardeşine kâfir der ise ikisinden birine küfür vacip olur. Beşincisi; burada küfrün dönmesi hakiki manadaki küfrün dönmesi değildir. Bilakis kişi, mümin kardeşini tekfir etmek ile sanki bizzat kendi nefsini tekfir etmiş gibidir. Hafız İbn Hacer bu konuda uzun uzadıya dokuz tane tevil getirmiştir. Aynı şekilde Buhari nin şarihlerinden İbnu Battal da bu hadisi haramlığa hamletmiş, küfrün hakiki mana da döneceğini kabul etmemiştir. Bu hadisleri anlattığı babtan sonra gelen ilk hadisler Hatib İbn Ebi Belta kıssasıdır. Burada da kişi teville bir Müslümana kâfir dese bile bırakın küfrün dönmesini, kişinin haram bile kazanmadığından ve tevili sebebi ile de mazur olduğundan bahseder. 1 İbnul Kayyum El-Cevziyye, Hatib İbn Ebi Belta kıssası için Zadul Mead da der ki: Bunda şunun delili vardır; eğer bir Müslüman bir Müslümanı teville, Allah için kızarak, Rasul ü ﷺ için kızarak, Allah ın gönderdiği dini için kızarak -hevası için değil- küfre veya nifaka nispet ederse bununla küfre girmez. Yani Ömer bununla küfre girmedi, bilakis günah bile kazanmadı. Niyeti ve kastı üzerine ecir bile kazandı. Asrımızın bazı inatçı kâfirleri her meselede sapık teviller yaparak şirki İslam yapanların tekfirine onların tevilleri var şüphesini getirirler ancak Müslümanların müşrikleri tekfiri meselesine gelince, Müslümanlar hakkında hiç de tevil gibi bir özrü kabul etmezler. Ümmetin üzerinde icma ettiği bu kadar şirki işleyen kâfirleri tekfir etmezler fakat anlamadıkları bir hadisin zahiri ile Müslümanları kolayca tekfir ederler. Onlara diyorum ki: Size de Allah tan başka taptıklarınıza da yazıklar olsun 1 Fethu l-bari, 78. Bölüm: Edeb, Bab:44, Sövmenin ve Lanetlemenin Nehyedilmesi.

34 34 EBU UBEYDE SORU 10: Cahiliyemizde bize hep kalu bela dan bahsedildi. Bu olayı Kur an ve sünnet ışığında açıklayabilir misiniz? Kalu bela, Arapça olup dediler ki, tabii ki demektir. Allah insanları Âdem in sulbünden çıkarıp onların ruhlarını yarattığında onlara şu ayetler de ifade edilen şekilde hitap etti: Rabbin, insanoğlunun sulbünden soyunu alıp devam ettirmiş, onlara: Ben sizin Rabbiniz değil miyim demiş ve buna kendilerini şahit tutmuştu. Onlar da: Tabi ki. Buna şahidiz. demişlerdi. Bu, kıyamet günü Bizim bundan haberimiz yoktu. dememeniz içindi. Yahut Atalarımız önceden(allah a) şirk koşmuşlardı. Biz de onlardan sonra gelen bir nesil olduk. Şimdi batılı işleyenler yüzünden bizi helak mi edeceksin? dememeniz içindir. 1 İşte koyu yazılan kısmın Arapça telaffuzu kalu bela dır. Bu insanların dilinde kalu beladan beri Müslüman şeklinde kalarak manası anlaşılmadan söylenen bir söz olarak telakki edilmiştir. SORU 11: Tağutun mahkemesine müracaat eden bir adamın tekfirinde silsile tekfir yapılır mı? Tağuttan hüküm talep eden birinin tekfiri birçok şekilde gerçekleşir. Her şeyden önce Şeyh Abdurrahman İbn Hasan Ali Şeyh in dediği gibi: Tağuta muhakeme olmak ona iman etmektir. 2 Bu ibadettir; tıpkı secdenin ibadet olması gibi. Ancak her secde ibadet midir diye ikinci soru sorulduğunda, hayır, cevabı gelecektir ki meleklerin Âdem e yaptıkları selam secdesi 3 ile Muaz ın Nebi ye ﷺ yaptığı 1 A raf, 7/172, Fethul Mecid Ala Şerhi Kitabu -Tevhid, s: Meleklere Âdem e secde edin. dediğimizde (Bakara:2/34). Sizi yaratmış sonra size şekil vermiştik sonra da meleklere demiştik ki: Âdem e secde edin. (A raf, 7/11).

35 FETVALAR 35 selam secdesi bizim şeriatımıza kadar mübahtı ve Muaz hadisi ile haram kılındı. 1 Bu da ortaya koyuyor ki secde bir ibadet çeşididir. Ancak her secde değil. Aynı şekilde âlimler, tağuta muhakeme olmanın helalliğine itikat eden, tağutun hükmünün şeriatın hükmünden üstün olduğuna inanan ya da bu ikisi arasında muhayyer olduğuna inananların tekfirinde icma etmişlerdir. Bu icmayı Şeyh Muhammed İbn Abdulvehhab İslam ı Bozan On Unsur adlı kısa risalesinde dördüncü unsurda apaçık ifadelerle beyan etmiştir. Bu itikadi olan ve ümmetin küfür olduğuna icma ettiği kısımdır. 2 Fakat günümüzde en çok tartışılan ve en çok konuşulan yön olan, tağutun hükmünün batıllığına itikat ederek tağuttan hüküm talep eden insanların tekfirinde ise insanlar bir hayli zorlandı. Ancak burası ümmetin üzerine icma ettiği değil bilakis ihtilaf ettiği kısım olmuştur. Bizim zannımız ve içtihadımızın sonucu bunun da küfür olmasıdır. Ancak bizim anlayışımız ne nasstır ne de icmadır ki bize muhalefet edenler kâfir olsunlar. Namaza vacip diyerek namazı terk edene Ahmed, Şirk işledi. derken; Ebu Hanife, Şafii ve Malik Namazın vacipliğine itikat ettiği için şirk işlemedi. diyorlar. Birinin şirk dediğine öteki İslam diyor. Aynı şekilde şeriata muhakemenin vacipliğine inanan ancak terk eden insanı bizler tekfir ediyoruz; tıpkı Ahmed gibi. Bazı kardeşlerimizde tekfir etmiyorlar, fısk ile itham ediyorlar; tıpkı Ebu Hanife, Şafii ve Malik gibi. Şeyh Muhammed İbn Abdulvehhab a tağuta muhakemenin hükmü sorulduğu zaman şöyle cevap veriyor: Kim tağuta muhakemenin helalliğine itikat ediyorsa o kâfirdir. 3 Bizim Ahmed gibi tekfir etmemizin sebebi sorulursa deriz ki: Allah ayette tağuta muhakeme olmayı irade edenlerin kâfir olduk- 1 İbn Mace, Sünen bab: Hakku-z Zevc Alel Mir eh, Hadis No:1843; İbn Hibban, el-müsnedü s-sahîh; Ahmed b. Hanbel, Müsned. 2 Ed-Durar us Seniyye, 2/ Ed-Durerus-Seniyye el-ecvibe en-necdiyye Reddiyeler Kitabı.

36 36 EBU UBEYDE larını beyan etmiştir. Hiç şüphe yoktur ki insan zina yapmayı irade etse kâfir olmaz fasık olur. Aynı şekilde insan Allah a küfretmeyi irade etse küfretmese dahi mücerred (sadece) istemesi ile kâfir olur. Buradan da anlaşılacağı gibi tağuta mücerred muhakeme olmak küfür ki onu daha amele dökmeden Allah celle celaluhu mücerred irade etmek ile tekfir etmiştir. SORU 12: Ebu Muhammed El-Makdisi Otuz Risale adlı eserinde, Tağutları Tekfir Etmeyen Herkesi Tekfir Etmek babında şöyle der: Tağutları tekfir etmek yani onlardan beri olmak, onların şirklerinden, onlara dostluk göstermekten ve onlara destek vermekten beri olmak, İslam ın sıhhati için şarttır ve bunda ittifak vardır. Tağutları tekfir etmek ise, yani onların kâfir olduğunu söylemek, imanın sıhhati değil keyfiyeti için şarttır. 1 Benim sorum ise şudur; bugünün tağutları olan yöneticilere kâfir demeyen kâfir olur mu? Yoksa şüpheleri giderildikten sonra mı tekfir edilirler? İlk olarak Kuranda geçen tağut ile alakalı ayetleri ele alalım; Bakara 256; Kim tağuta küfreder Allah a iman ederse kopması mümkün olmayan sapasağlam kulpa yapışmıştır. Bakara 257; Kâfirlerin dostları tağutlardır. Onları aydınlıktan karanlıklara çıkarırlar. Nisa 51; O kitaptan kendilerine bir pay verilenleri görmedin mi? Onlar tağuta ve cibte iman ediyorlar. Nisa 60; O sana ve senden önce indirilenlere iman ettiklerini iddia edenleri görmedin mi? Onlar tağuta muhakeme olmak istiyorlar. 1 Tekfirde Aşırılıktan Sakındırma Konusunda 30 Risale Cilt:2 Syf.121 Bab.31.