Farklı Yükseklik ve Açılardan Bırakılmanın Kan Damlalarının Saçılma Özellikleri Üzerine Etkisi

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Farklı Yükseklik ve Açılardan Bırakılmanın Kan Damlalarının Saçılma Özellikleri Üzerine Etkisi"

Transkript

1 Farklı Yükseklik ve Açılardan Bırakılmanın Kan Damlalarının Saçılma Özellikleri Üzerine Etkisi Şansal Odabaşı, Gökçen Kumandaş, Batuhan Layık, Mert Erdoğan, Can Şahingözü Danışman: Doç. Dr. Erhan Büken ÖZET Olay yerinde bulunan kan lekelerinin boyutları dağılımı ve saçılma özellikleri, olayın açıklanmasında kullanılırlar. Farklı yüksekliklerden ve farklı çarpma açılarıyla, farklı yüzeylere damlayan kandamlalarının oluşturduğu lekeler birbirinden farklıdır. Araştırmamızda beton yüzey üzerine serbest damlama sonucu oluşan lekelerin saçılma özelliklerinin belirlenmesi, lekelerden hareketle olayın oluş biçimine yönelik formüllere ulaşılması amaçlanmıştır. Araştırmacılar tarafından imal edilen bir düzenekle, kontrollü olarak gerçekleştirilen ve 32cm 64 cm 128 cm yükseklikten düzgün beton zemin üzerine sabit hacim (0,005 ml), sabit sıcaklık (36santigrad derece), sabit viskozitede kan kullanılarak gerçekleştirilen serbest damlatmalardan elde edilen lekeler incelenmiştir. Damlamalar geometrik dizi şeklinde artan yükseklik ve açılardan gerçekleştirilmiştir. Lekeler; saçılma açısı, damlama yüksekliği, ana leke ve uydu lekelerin eni, boyu, sayısı, uydu lekelerin ana lekeye uzaklığı ve lekeyle yaptıkları açı yönünden irdelendi. Her bir yükseklik ve açıda 30 deneme yapıldı. Damlatma sırasında uygulanan basınç farkları ihmal edildi. Her bir damlamada elde edilen veriler ve damlama yüksekliği ve damlama açısı gözetilerek ortalamalar arasındaki fark araştırıldı. P<0.05 anlamlı kabul edildi açı ile 32cm den yapılan denemelerde sadece uydu damla sayısı açısından fark vardı (p=0.004). 64 cm yükseklikten yapılan denemelerde; ana damla eni (p=0,006), boyu (p=) uydu damlanın ana damlaya uzaklığı (p=0,046), uydu damla sayısında (P=0,001) fark tespit edildi.128 cm yükseklikten yapılan denemelerde ana damla eni, boyu, uydu damla sayısı açısından fark tespit edildi. Sırasıyla (p=0,004; p=0,007;p=0,039). Elde ettiğimiz veriler daha önce yapılan araştırmalarla uyumludur. Araştırmamızda, beton zemin üzerine serbest damlamalar için öngörülen çarpma açısı = arcsin(en/boy) formülünün, her bir deneme için uygun olmadığı ancak ortalamalar gözetildiğinde uygun olduğu belirlenmiştir. Araştırmamızda denemelerden elde edilen verilerle farklı bir formüle ulaşılamamıştır. Bunun için daha fazla sayıda ve farklı açı ve yüksekliklerden denemelere gereksinim vardır. Geometrik, aritmetik, logaritmik şekilde artan farklı açı ve yüksekliklerden yapılan denemelerle araştırmanın zenginleştirilmesi gereklidir. Anahtar sözcükler; kan lekesi, saçılma, açı, yükseklik

2 GİRİŞ Olay yerinde tespit edilen kan lekelerinin değerlendirilmesi olayın gelişiminin açıklanmasında yol göstericidir. Kan lekeleri vücuttan çıkan kanın çevredeki maddelerle ilişkisi sonucu oluşur. Lekenin özellikleri kanın ve ilişkide bulunduğu yüzeyin özelliklerinden, damlama yüksekliği ve çarpma açısından etkilenir. Kandamlasının viskozitesi, özgül ağırlığı, yüzey gerilimi, kanın kaynağı, kaynağın hareketli olup olmadığı, damlanın çarpma hızı bu özelliklerden birkaçıdır. Herhangi bir objeden yerçekimi etkisiyle ivme kazanarak damlamasına serbest damlama denir. Damlanın yüzey geriliminin yarattığı çekim kuvvetleri bir düzeyi aşınca damla uzar siferik halden elips hale döner sonuçta kopar. Serbest damlamada lekenin çapı, damlanın hacmi, düştüğü yükseklik ve düştüğü yüzeyin özelliklerine göre değişir. Yüzey pürüzlü ise leke düzensiz, kenarları çıkıntılar gösteren ışınsal bir görünüm alır. 1 Saçılarak uydu damlaları oluşturabilir. Düz yüzeylerde bu ışınsal görünüm daha az belirgindir. Leke kenarlarından dikensi çıkıntılar oluşur, damla parçalanarak parçalar çevreye dağılır. Buna saçılma adı verilir. 2 Kandamlalarının saçılım özellikleri düştüğü yükseklikten çok yüzey özellikleriyle ilişkilidir. Saçılım en fazla beton yüzeylerde oluşur. 3 Lekenin oluşumunda etkili unsurlardan bir başkası da çarpma açısıdır. Açı büyüdükçe leke daha siferik olur, küçüldükçe eliptik bir hal alır. 4 Araştırmamızda beton zemin üzerinde serbest damlama sonucu saçılmış kan lekelerinin saçılma özellikleri ve bunların damlama açısı ve yüksekliğiyle korelasyonunun belirlenmesi amaçlanmaktadır. HİPOTEZLER Damlama yüksekliği arttıkça ana damlanın boyu büyür. Damlama yüksekliği arttıkça ana damlanın eni artar. Damlama yüksekliği arttıkça saçılma sayıları artar. Damlama yüksekliği arttıkça saçılma açıları artar. Damlama yüksekliği arttıkça uydu damlama sayısı artar.

3 Çarpma açısı daraldıkça saçılma sayıları artar. Çarpma açısı daraldıkça ana damlanın eni azalır. Çarpma açısı daraldıkça ana damlanın boyu artar. Çarpma açısı daraldıkça saçılma açıları artar. Çarpma açısı daraldıkça uydu damlama sayısı artar. GEREÇ ve YÖNTEM Çalışmamızda, damlama yüksekliği ve çarpma açısındaki değişikliklerin, beton zemin üzerinde meydana getirdiği kan lekesinin saçılma özellikleri üzerine etkisi araştırıldı. Deneysel Araştırmalar Etik Kurulu izni ile Hayvan Araştırma Laboratuarlarında yetiştirilmiş, 3 yaşında dişi 65 kg ağırlığında merinoskaraman mix cinsi koyundan, hayvan deneyleri sertifikası bulunan araştırmacı tarafından bir seferde 300cc kan alındı. Alınan kan, pıhtılaşmayı önleyici boncuklarla takviye edilip 500cc lik, temiz şişeye koyulduktan sonra 20dk çalkalanarak, pıhtılaşması önlendi. Kan şişesi mümkün olan en kısa zamanda soğuk zincirle korunarak laboratuara ulaştırıldı, +4 C de deney zamanına kadar saklandı. Deneye başlamadan önce soğuk zincirle laboratuara ulaştırılan kan, etüvde normal vücut ısısı olarak kabul edilen 36,5 37 C kadar ısıtıldı. Deney süresince bu ısıda muhafaza edildi. Şişe içinde muhafaza edilen kan örneğinden otomatik pipetle alınan kan, 0,2 ml damlalar oluşturacak şekilde damlatıldı. Bu sırada damlamayı sağlamak amacıyla pipetin çıkartıcı mekanizmasına uygulanan basınç standart kabul edilip, her bir basma sırasında uygulanan güç farkından kaynaklanan hız değişimi ihmal edildi ve damlamanın serbest düşüşe uygun düştüğü kabul edildi. Otomatik pipetle sağlanan standart hacim, standart viskozite ve standart hızda olduğu kabul edilen kan damlaları, araştırıcılar tarafından Başkent Üniversitesi İnşaat İmalat Daire Başkanlığı olanaklarından yararlanılarak hazırlattırılan, 1m 2 yüzey alanı bulunan, düzgün yüzeyli, çelik hasır üzerine dökülmüş, kenarları dağılma ve kırılmayı önleyecek şekilde 3cm lik demir L profil ile güçlendirilmiş, şekil 1 de sunulan beton

4 blok üzerine damlatıldı. Damlama yüksekliği, araştırıcılar tarafından imal edilen, 2m boy, 3cm çapta, üzerine, yüksekliği ayarlanabilir kelepçeyle tutturulmuş otomatik pipet bulunan, sabit ayaklı, demir dikme kullanılarak ayarlandı. Birinci deneme, beton blok horizontal düzlemde tutularak gerçekleştirdi. Diğer denemeler, beton bloğun demir ayaklar üzerinde ölçüm yapılacak açıya kadar yükseltilerek bloğa, vertikal düzleme göre, sırasıyla 8, 16, 32 açı verilerek gerçekleştirildi. Her açı grubunda, damlalar 32, 64, 128 cm yükseklikten bırakılarak damlatıldı. Deney her açı ve her düzeyde 30 defa tekrar edildi. Her deneme sonrasında leke, yağ çözücü deterjanla temizlendi ve tazyikli hava ile kurutuldu. Her açı ve yükseklikte kan damlalarının beton blok üzerinde oluşturduğu lekelerde; ana damlanın eni ve boyu ve damla çevresinde uydu damla oluşup oluşmadığı değerlendirildi. Uydu damla oluştuğu takdirde, oluşan uydu damlaların sayısı, ana damlanın merkezine uzaklığı ve ana damlayla olan açısı ölçüldü. Saçılma açılarının belirlenmesinde, değerler üzerinde milimetre olarak işaretlenmiş iletki, açıölçer kullanıldı. Değişkenlerin normal dağılıma uyumu ShapiroWilk testi ile kontrol edildi. Varyansların homojenliği ise Levene testi ile analiz edildi. Tüm değişkenler bakımından parametrik testlerin ön şartlarının yerine gelmediği görüldüğünden söz konusu değişkenlere ilişkin grup ortancalarının karşılaştırılması amacıyla KruskalWallis testi ve ardından çoklu karşılaştırma yöntemlerinden BonferroniDunn testi kullanıldı. Sonuçlar ortalama ± standart sapma, ortanca değer ve en küçüken büyük değerler olarak ifade edildi. Değişkenler arasındaki korelasyonlar Spearmanrho korelasyon katsayısı ile değerlendirildi.p<0.05 düzeyi istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi. Veri setinin analizinde SPSS 20.0 istatistik paket programı kullanıldı (Statistical Package for the Social Sciences, version 20.0, SSPS Inc, Chicago IL, USA). Çalışma Başkent Üniversitesi Etik Kurulu izni ile gerçekleştirildi.

5 BULGULAR Çalışmamızda, kan damlalarının damlama yüksekliği ve çarpma açısının, damla özellikleri ve saçılma üzerine etkisi irdelenmiştir. Damlama yükseklikleri olarak 32, 64 ve 128 cm; çarpma açısı olarak 8, 16, 32 derece kullanıldı. Her bir yükseklik için, üç farklı açıda otuzar deneme yapılarak sonuçlar elde edildi. 32cm den 8 derece açıyla damlatılarak oluşturulan ana lekelerin enlerinin ortalaması 1,00cm (Std: 0,12 Med: 1,01 Min: 0,70 Max: 1,30) olarak ölçüldü. Lekelerin boylarının ortalaması 1,12 cm (Std: 0,15 Med: 1,10 Min: 0,90Max: 1,50) olarak ölçüldü. Oluşan uydu lekelerinin ana damlaya ortalama uzaklığı 0,78cm (Std: 0,59Med: 0,72Min: 0,30Max: 2,00) olarak ölçüldü. Oluşan ortalama uydu lekesi sayısı 1,26 (Std: 1,20Med: 1,17Min: 0,00 Max: 5,00) olarak hesaplandı. Uydu lekelerin ana lekeye göre açısı ortalama 70,08 (Std: 48,68Med: 76,25Min: 165Max: 80) olarak ölçüldü (Tablo 1.). 32cm den 16 derece açıyla damlatılarak oluşturulan ana lekelerin enlerinin ortalaması 1,00cm (Std: 0,16Med: 0,99Min: 0,70Max: 1,50) olarak ölçüldü. Lekelerin boylarının ortalaması 1,09cm (Std: 0,18 Med: 1,06Min: 0,80 Max: 1,70) olarak ölçüldü. Oluşan uydu lekelerinin ana damlaya ortalama uzaklığı 1,22cm (Std: 00,87 Med: 1,15 Min: 0,20 Max: 2,50) olarak ölçüldü. Oluşan ortalama uydu lekesi sayısı 0,56 (Std: 1,04Med: 0,36Min: 0,00 Max: 4,00) olarak hesaplandı. Uydu lekelerin ana lekeye göre açısı ortalama 73,09 (Std: 49,14 Med: 95,00Min: 130,00 Max: 5,00) olarak ölçüldü (Tablo 1.). 32cm den 32 derece açıyla damlatılarak oluşturulan ana lekelerin enlerinin ortalaması 1,02 (Std: 0,18 Med: 1,01 Min: 0,70 Max: 1,40) olarak ölçüldü. Lekelerin boylarının ortalaması 1,16cm (Std: 0,12 Med: 1,15Min: 0,90Max: 1,50) olarak ölçüldü. Oluşan uydu lekelerin ana damlaya ortalama uzaklığı 0,74cm (Std: 0,30Med: 0,71Min: 0,30Max: 1,37) olarak ölçüldü. Ortalama uydu lekesi sayısı 1,66 (Std: 1,53Med: 1,62Min: 0,00Max: 5,00) olarak hesaplanmıştır. Uydu lekelerin ana lekeye

6 göre açısı ortalama 57,95 (Std: 56,40Med: 62,50Min: 160,00 Max: 70,00) olarak ölçüldü (Tablo 1.). 64cm den 8 derece açıyla damlatılarak oluşturulan ana lekelerin enlerinin ortalaması 1,21cm (Std: 0,13Med: 1,20 Min: 0, 90Max: 1,60) olarak ölçüldü. Lekelerin boylarının ortalaması 1,29cm (Std: 0,17 Med: 1,31Min: 0,80 Max: 1,60) olarak ölçüldü. Oluşan uydu lekelerin ana damlaya ortalama uzaklığı 0,81cm (Std: 1,36 Med: 0,37 Min: 0,10 Max: 5,00) olarak ölçüldü. Ortalama uydu lekesi sayısı 1,43 (Std: 1,54 Med: 1,07 Min: 0,00Max: 6,00) olarak hesaplanmıştır. Uydu lekelerin ana lekeye göre açısı ortalama 24,10 (Std: 80,59Med: 41,25Min: 120,00 Max: 150,00) olarak ölçüldü (Tablo 1.). 64cm den 16 derece açıyla damlatılarak oluşturulan ana lekelerin enlerinin ortalaması 1,06cm (Std: 0,19 Med: 1,05Min: 0,60 Max: 1,50) olarak ölçüldü. Lekelerin boylarının ortalaması 1,22cm (Std: 0,18Med: 1,22 Min: 0,80 Max: 1,60) olarak ölçüldü. Oluşan uydu lekelerin ana damlaya ortalama uzaklığı 1,38cm (Std: 1,19 Med: 0,85Min: 0,20 Max: 4,00) olarak ölçüldü. Ortalama uydu lekesi sayısı 1,30 (Std: 1,72 Med: 0,75 Min: 0,00 Max: 6,00) olarak hesaplanmıştır. Uydu lekelerin ana lekeye göre açısı ortalama 59,99 (Std: 54,65 Med: 74,58Min: 125,00 Max: 57,50) olarak ölçüldü (Tablo 1.). 64cm den 32 derece açıyla damlatılarak oluşturulan ana lekelerin enlerinin ortalaması 1,00cm (Std: 1,46 Med: 0,80 Min: 1,40Max: 0,98) olarak ölçüldü. Lekelerin boylarının ortalaması 1,15cm (Std: 0,15Med: 1,16Min: 0,80Max: 1,50) olarak ölçüldü. Oluşan uydu lekelerin ana damlaya ortalama uzaklığı 0,73cm (Std: 0,32Med: 0,66Min: 0,30Max: 1,50) olarak ölçüldü. Ortalama uydu lekesi sayısı 2,73 (Std: 1,74Med: 2,64 Min: 0,00 Max: 8,00) olarak hesaplanmıştır. Uydu lekelerin ana lekeye göre açısı ortalama 43,36 (Std: 75,15Med: 63,12Min: 128,33Max: 160,00) olarak ölçüldü (Tablo 1.). 128cm den 8 derece açıyla damlatılarak oluşturulan ana lekelerin enlerinin ortalaması 1,35cm (Std: 0,18Med: 1,35 Min: 1,00 Max: 1,70) olarak ölçüldü. Lekelerin boylarının ortalaması 1,48cm (Std: 0,16Med:

7 1,50 Min: 1,10 Max: 1,80) olarak ölçüldü. Oluşan uydu lekelerin ana damlaya ortalama uzaklığı 0,96cm (Std: 0,48 Med: 0,94Min: 0,20Max: 2,00) olarak ölçüldü. Ortalama uydu lekesi sayısı 3,80 (Std: 2,61 Med: 3,14 Min: 0,00 Max: 9,00) olarak hesaplanmıştır. Uydu lekelerin ana lekeye göre açısı ortalama 34,77 (Std: 58,29 Med: 36,87 Min: 140,00 Max: 120,00) olarak ölçüldü (Tablo 1.). 128cm den 16 derece açıyla damlatılarak oluşturulan ana lekelerin enlerinin ortalaması 1,20cm (Std: 0,25 Med: 1,16 Min: 0,70 Max: 2,00) olarak ölçüldü. Lekelerin boylarının ortalaması 1,33cm (Std: 0,22Med: 1,35Min: 0,80 Max: 1,90) olarak ölçüldü. Oluşan uydu lekelerin ana damlaya ortalama uzaklığı 1,72cm (Std: 2,19Med: 1,08 Min: 0,27Max: 10,00) olarak ölçüldü. Ortalama uydu lekesi sayısı 2,33 (Std: 1,66Med: 2,35 Min: 0,00 Max: 6,00) olarak hesaplanmıştır. Uydu lekelerin ana lekeye göre açısı ortalama 31,17 (Std: 62,71Med: 43,83 Min: 98,75Max: 186,83) olarak ölçüldü (Tablo 1.). 128cm den 32 derece açıyla damlatılarak oluşturulan ana lekelerin enlerinin ortalaması 1,27cm (Std: 0,23Med: 1,21Min: 0,90Max: 1,90) olarak ölçüldü. Lekelerin boylarının ortalaması 1,37cm (Std: 0,14Med: 1,37Min: 1,10 Max: 1,60) olarak ölçüldü. Oluşan uydu lekelerin ana damlaya ortalama uzaklığı 1,03cm (Std: 0,79Med: 0,95 Min: 0,15 Max: 3,00) olarak ölçüldü. Ortalama uydu lekesi sayısı 3,40 (Std: 1,75Med: 3,46 Min: 0,00 Max: 7,00) olarak hesaplanmıştır. Uydu lekelerinin ana lekeye göre açısı ortalama 23,64 (Std: 47,42 Med: 18,57Min: 124,00 Max: 53,33) olarak ölçüldü (Tablo 1.) Açı 8 olduğu durumda ana damla boy ortalamaları bakımından yükseklikler arasında anlamlı bir faklılık vardır. 3264,32128,64128 yükseklikleri arasındaki fark istatistik olarak anlamlıdır. (p<0,05) Açı 8 olduğu durumda ana damla boy ortalamaları bakımından yükseklikler arasında anlamlı bir faklılık vardır. 3264,32128,64128 yükseklikleri arasındaki fark istatistik olarak anlamlıdır. (p<0,05)

8 Açı 8 olduğu durumda ana damla en ortalamaları bakımından yükseklikler arasında anlamlı bir faklılık vardır. 3264,32128,64128 yükseklikleri arasındaki fark istatistik olarak anlamlıdır. (p<0,05) Açı 8 olduğu durumda uydu damla uzaklık ortalamaları bakımından yükseklikler arasında anlamlı bir faklılık vardır yükseklikleri arasındaki fark istatistik olarak anlamlıdır. (p<0,05) Açı 8 olduğu durumda uydu damla sayısı ortalamaları bakımından yükseklikler arasında anlamlı bir faklılık vardır ,64128 Açı 16 olduğu durumda ana damla boy ortalamaları bakımından yükseklikler arasında anlamlı bir faklılık vardır. 3264,32128 yükseklikleri arasındaki fark istatistik olarak anlamlıdır. (p<0,05) Açı 16 olduğu durumda ana damla en ortalamaları bakımından yükseklikler arasında anlamlı bir faklılık vardır , Açı 16 olduğu durumda uydu damla sayısı ortalamaları bakımından yükseklikler arasında anlamlı bir faklılık vardır , Açı 32 olduğu durumda ana damla boy ortalamaları bakımından yükseklikler arasında anlamlı bir faklılık vardır , Açı 32 olduğu durumda ana damla en ortalamaları bakımından yükseklikler arasında anlamlı bir faklılık vardır , Açı 32 olduğu durumda uydu damla sayısı ortalamaları bakımından yükseklikler arasında anlamlı bir faklılık vardır yükseklikleri arasındaki fark istatistik olarak anlamlıdır. (p<0,05) Açı 32 olduğu durumda uydu damla açısı ortalamaları bakımından yükseklikler arasında anlamlı bir faklılık vardır ,64128

9 TARTIŞMA Araştırmamızda serbest damlama sonucu oluşan kan lekelerinin oluşumunda damlama yüksekliği ve açısının saçılma yüksekliği üzerine etkisi irdelenmiştir. Büken ve arkadaşlarının çalışmasından farklı olarak onluk sayı sistemi yerine logaritmik artan açı ve yükseklikler kullanılmıştır. Logaritmik olarak artan değerlerin geliştirilebilecek olası matematiksel formüllerde etkili olabileceği varsayımından hareket edilmiştir. Büken ve arkadaşlarının çalışmasında her bir deneme için çarpma açısı ile damlanın en boy arası ilişkinin çarpma açısı = arcsin(en/boy) formülüne uymadığı ancak yapılan denemelerde ortalamalar gözetildiğinde formüle uyduğu bildirilmektedir. Bizim çalışmamızda da benzer sonuç elde edilmiştir. Araştırmamızda kandamlalarının damlama yüksekliği arttıkça çapın genişlediği tespit edilmiştir. Literatürle uyumludur. Yükseklik arttıkça ana damlanın eni boyuna ait ölçülen değerler artmaktadır. Ayrıca aşağıda gösterilen Connely ve arkadaşlarının formülleriyle de verilerimiz uyumlu değildir. Fakat çarpma açısı= arcsin(en/boy)formülünde her değer için uygun olmasa da ortalamalar göz önünde bulundurulduğunda uyumludur. Hipotezlerimiz doğrulanamamıştır ve literatür bilgisiyle de uyuşmamaktadır. Bunun nedeninin deneme sayısının azlığı ve giriş bölümünde bahsedilen diğer unsurların standartize edilememesiyle ilişkili olduğunu düşünüyoruz. Araştırmanın daha çok sayıda damlatma yapılarak farklı açı ve yüksekliklerden logaritmik,geometrik ve aritmetik artan sayı dizinleriyle yapılan denemelerle zenginleştirilmesiyle olay yeri incelemelerinde kullanılabilecek formüllere ulaşılması sağlanabilir. Connely ve arkadaşlarının çarpma açısı için öngördükleri formüller aşağıdaki gibidir; Γ =sin (v / v +v ) α = tan (v /v + v ) y y z x y z Ayrıca ; çarpma açısı = arcsin (en/boy) x=yatay eksen y= düşey eksen z=vertikal uzaklık

10 <0,004 <0,007 <0,422 <0,039 <0,415 <0,006 < <0,046 <0,001 <0,490 <0,089 <0,882 <0,585 <0,004 <0,583 Tablo 1. Sabit damlatma yüksekliklerinde 8, 16, 32 çarpma açısıyla damlatılan damlanın 32;64;128 cm yüksekliklerden damlatıldığında parametreler açısından elde edilen ortalama değerlerinin karşılaştırılması Damlama Çarpma Yüksekliği Açısı ANA DAMLA BOY(n=30) ANA DAMLA ENİ (n=30) UYDU DAMLANIN ANA DAMLAYA UZAKLIĞI (n=30) UYDU DAMLA SAYISI (n=30) SAÇILMA AÇISI (n=30) Ort. ±SS Med. p Ort. ±SS Med. p Ort. ±SS Med. p Ort. ±SS Med. p Ort. ±SS Med. p 32 cm 8 1,12±0,15 1,10 1,00±0,12 1,01 0,78±0,59 0,72 1,26±1,20 1,17 70,08±48,68 76, ,09±0,18 1,06 1,00±0,16 0,99 1,22±0,87 1,15 0,56±1,04 0,36 73,09±49,14 95, ,16±0,12 1,15 1,02±0,18 1,01 0,74±0,30 0,71 1,66±1,53 1,62 57,95±56,40 62,50 64 cm 8 1,29±0,17 1,31 1,21±0,13 1,20 0,81±1,36 0,37 1,43±1,54 1,07 24,10±80,59 41, ,22±0,18 1,22 1,06±0,19 1,05 1,38±1,19 0,85 1,300±1,72 0,75 59,99±54,65 74, ,15±0,15 1,16 1,00±0,14 0,98 0,73±0,32 0,66 2,73±1,74 2,64 43,36±75,15 63, cm 8 1,48±0,16 1,50 1,35±0,18 1,35 0,96±0,48 0,94 3,80±2,61 3,14 34,77±58,29 36, ,33±0,22 1,35 1,20±0,25 1,16 1,72±2,19 1,08 2,33±1,66 2,35 31,17±62,71 43, ,37±0,14 1,37 1,27±0,23 1,21 1,03±0,79 0,95 3,40±1,75 3,46 23,64±47,42 18,57

11 0,365 0,001 0,033 <0,001 0,945 0,099 0,026 0,066 Tablo 2. 8, 16, 32 çarpma açısıyla damlatılan damlanın 128, 64, 32 cm yüksekliklerden damlatıldığında parametreler açısından elde edilen ortalama değerlerinin karşılaştırılması Çarpma Açısı Damlama Yüksekliği UYDU DAMLANIN ANA DAMLAYA ANA DAMLA BOY(n=30) ANA DAMLA ENİ (n=30) UYDU DAMLA SAYISI (n=30) SAÇILMA AÇISI (n=30) UZAKLIĞI (n=30) Ort. ±SS Med. p Ort. ±SS Med. p Ort. ±SS Med. p Ort. ±SS Med. p Ort. ±SS Med. P 8 32cm 1,12±0,15 1,10 1,00±0,12 1,01 0,78±0,59 0,72 1,26±1,20 1,17 70,08±48,68 76,25 64cm 1,09±0,18 1,06 1,00±0,16 0,99 1,22±0,87 1,15 0,56±1,04 0,36 73,09±49,14 95,14 128cm 1,16±0,12 1,15 1,02±0,18 1,01 0,74±0,30 0,71 1,66±1,53 1,62 57,95±56,40 62, cm 1,29±0,17 1,31 1,21±0,13 1,20 0,81±1,36 0,37 1,43±1,54 1,07 24,10±80,59 41,25 64cm 1,22±0,18 1,22 1,06±0,19 1,05 1,38±1,19 0,85 1,300±1,72 0,75 59,99±54,65 74,58 128cm 1,15±0,15 1,16 1,00±0,14 0,98 0,73±0,32 0,66 2,73±1,74 2,64 43,36±75,15 63, cm 1,48±0,16 1,50 1,35±0,18 1,35 0,96±0,48 0,94 3,80±2,61 3,14 34,77±58,29 36,87 64cm 1,33±0,22 1,35 1,20±0,25 1,16 1,72±2,19 1,08 2,33±1,66 2,35 31,17±62,71 43,83 128cm 1,37±0,14 1,37 1,27±0,23 1,21 1,03±0,79 0,95 3,40±1,75 3,46 23,64±47,42 18,57 KAYNAKLAR: 1. James S.H, Eckert W.G, Editors. İnterpretation of bloodstain Evidence at Crime scenes; Second Edition. Florida USA Wilson C.I, Altschul S, Mead A, Flannagan L.M. Bloodstain Pattern Analysis in a Case of Suicide With a Compound Bow and Arrow Am J Forensic Med Pathol 2004;25: Aşıcıoğlu F, Arslan M.N. Kan Lekesi Model Analizi Olay Yerinin Yeniden Yapılandırılmasında Kan Lekesi Delili. Birinci Basım: İstanbul Türkiye Bethany A.J. Larkin & Craig E. Banks (2013): Bloodstain pattern analysis:looking at impacting blood from a different angle, Australian Journal of Forensic Sciences, 45:1,85102.

KAN LEKELERİNDE DAMLAMA YÜKSEKLİĞİ VE ÇARPMA AÇISININ SAÇILMA ÜZERİNE ETKİSİ

KAN LEKELERİNDE DAMLAMA YÜKSEKLİĞİ VE ÇARPMA AÇISININ SAÇILMA ÜZERİNE ETKİSİ KAN LEKELERİNDE DAMLAMA YÜKSEKLİĞİ VE ÇARPMA AÇISININ SAÇILMA ÜZERİNE ETKİSİ Burak Tahmazoğlu, Kutay Bahadır, AyĢe Uğurum Yücemen, Yağmur Öztoprak, Bahar Gökçe Sezgin, Canan A. Yazıcı, Didem Bacanlı DanıĢman:

Detaylı

3.5. TARIM MAKİNALARI BÖLÜMÜ

3.5. TARIM MAKİNALARI BÖLÜMÜ 3.5. TARIM MAKİNALARI BÖLÜMÜ 3.5.1. TARIM MAKİNALARI ANABİLİM DALI Yürütücü Kuruluş (lar) : Çeşitli Tarımsal Ürünlerin Vakumla Kurutulmasında Kurutma Parametrelerinin Belirlenmesi İşbirliği Yapan Kuruluş

Detaylı

GİRİŞ. Bilimsel Araştırma: Bilimsel bilgi elde etme süreci olarak tanımlanabilir.

GİRİŞ. Bilimsel Araştırma: Bilimsel bilgi elde etme süreci olarak tanımlanabilir. VERİ ANALİZİ GİRİŞ Bilimsel Araştırma: Bilimsel bilgi elde etme süreci olarak tanımlanabilir. Bilimsel Bilgi: Kaynağı ve elde edilme süreçleri belli olan bilgidir. Sosyal İlişkiler Görgül Bulgular İşlevsel

Detaylı

DENEY 2. Statik Sürtünme Katsayısının Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi

DENEY 2. Statik Sürtünme Katsayısının Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi DENEY 2 Statik Sürtünme Katsayısının Belirlenmesi Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü Isparta-2018 Amaç 1. Kuru yüzeler arasındaki sürtünme kuvveti ve sürtünme katsayısı kavramlarının

Detaylı

H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü BBY 208 Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri II (Bahar 2012) SPSS Ders Notları II (19 Nisan 2012)

H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü BBY 208 Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri II (Bahar 2012) SPSS Ders Notları II (19 Nisan 2012) H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü BBY 208 Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri II (Bahar 2012) SPSS Ders Notları II (19 Nisan 2012) Aşağıdaki analizlerde lise öğrencileri veri dosyası kullanılmıştır.

Detaylı

BİR ÖRNEKLEM İÇİN T TESTİ İLİŞKİSİZ ÖRNEKLEMLER İÇİN T-TESTİ

BİR ÖRNEKLEM İÇİN T TESTİ İLİŞKİSİZ ÖRNEKLEMLER İÇİN T-TESTİ 1 BİR ÖRNEKLEM İÇİN T TESTİ İLİŞKİSİZ ÖRNEKLEMLER İÇİN T-TESTİ 2 BİR ÖRNEKLEM İÇİN T TESTİ 3 Ölçüm ortalamasını bir norm değer ile karşılaştırma (BİR ÖRNEKLEM İÇİN T TESTİ) Bir çocuk bakımevinde barındırılan

Detaylı

YENİDOĞAN BEBEKLERİN FARKLI CİHAZLARLA YAPILAN VÜCUT SICAKLIĞI ÖLÇÜM SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ: Ön Çalışma

YENİDOĞAN BEBEKLERİN FARKLI CİHAZLARLA YAPILAN VÜCUT SICAKLIĞI ÖLÇÜM SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ: Ön Çalışma YENİDOĞAN BEBEKLERİN FARKLI CİHAZLARLA YAPILAN VÜCUT SICAKLIĞI ÖLÇÜM SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ: Ön Çalışma AYDIN N 1, DOĞAN P 1, YAMAN R 2, ÇAĞLAYAN S 2. 1 İstanbul Medipol Üniversitesi, SBF, Hemşirelik

Detaylı

İÇİNDEKİLER. BÖLÜM 1 Değişkenler ve Grafikler 1. BÖLÜM 2 Frekans Dağılımları 37

İÇİNDEKİLER. BÖLÜM 1 Değişkenler ve Grafikler 1. BÖLÜM 2 Frekans Dağılımları 37 İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 Değişkenler ve Grafikler 1 İstatistik 1 Yığın ve Örnek; Tümevarımcı ve Betimleyici İstatistik 1 Değişkenler: Kesikli ve Sürekli 1 Verilerin Yuvarlanması Bilimsel Gösterim Anlamlı Rakamlar

Detaylı

İKLİM ELEMANLARI SICAKLIK

İKLİM ELEMANLARI SICAKLIK İKLİM ELEMANLARI Bir yerin iklimini oluşturan sıcaklık, basınç, rüzgâr, nem ve yağış gibi olayların tümüne iklim elemanları denir. Bu elemanların yeryüzüne dağılışını etkileyen enlem, yer şekilleri, yükselti,

Detaylı

Tanımlayıcı İstatistikler. Yrd. Doç. Dr. Emre ATILGAN

Tanımlayıcı İstatistikler. Yrd. Doç. Dr. Emre ATILGAN Tanımlayıcı İstatistikler Yrd. Doç. Dr. Emre ATILGAN 1 Tanımlayıcı İstatistikler Yer Gösteren Ölçüler Yaygınlık Ölçüleri Merkezi Eğilim Ölçüleri Konum Ölçüleri 2 3 Aritmetik Ortalama Aritmetik ortalama,

Detaylı

5. Boyut Analizi. 3) Bir deneysel tasarımda değişken sayısının azaltılması 4) Model tasarım prensiplerini belirlemek

5. Boyut Analizi. 3) Bir deneysel tasarımda değişken sayısının azaltılması 4) Model tasarım prensiplerini belirlemek Boyut analizi, göz önüne alınan bir fiziksel olayı etkileyen deneysel değişkenlerin sayısını ve karmaşıklığını azaltmak için kullanılan bir yöntemdir. Akışkanlar mekaniğinin gelişimi ağırlıklı bir şekilde

Detaylı

Kullanılacak İstatistikleri Belirleme Ölçütleri. Değişkenin Ölçek Türü ya da Yapısı

Kullanılacak İstatistikleri Belirleme Ölçütleri. Değişkenin Ölçek Türü ya da Yapısı ARAŞTIRMA MODELLİLERİNDE KULLANILACAK İSTATİSTİKLERİ BELİRLEME ÖLÇÜTLERİ Parametrik mi Parametrik Olmayan mı? Kullanılacak İstatistikleri Belirleme Ölçütleri Değişken Sayısı Tek değişkenli (X) İki değişkenli

Detaylı

BÖLÜM-1.BİLİM NEDİR? Tanımı...1 Bilimselliğin Ölçütleri...2 Bilimin İşlevleri...3

BÖLÜM-1.BİLİM NEDİR? Tanımı...1 Bilimselliğin Ölçütleri...2 Bilimin İşlevleri...3 KİTABIN İÇİNDEKİLER BÖLÜM-1.BİLİM NEDİR? Tanımı...1 Bilimselliğin Ölçütleri...2 Bilimin İşlevleri...3 BÖLÜM-2.BİLİMSEL ARAŞTIRMA Belgesel Araştırmalar...7 Görgül Araştırmalar Tarama Tipi Araştırma...8

Detaylı

BÖLÜM 1 GİRİŞ: İSTATİSTİĞİN MÜHENDİSLİKTEKİ ÖNEMİ

BÖLÜM 1 GİRİŞ: İSTATİSTİĞİN MÜHENDİSLİKTEKİ ÖNEMİ BÖLÜM..AMAÇ GİRİŞ: İSTATİSTİĞİ MÜHEDİSLİKTEKİ ÖEMİ Doğa bilimlerinde karşılaştığımız problemlerin birçoğunda olaydaki değişkenlerin değerleri bilindiğinde probleme kesin ve tek bir çözüm bulunabilir. Örneğin

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Kalibrasyon Laboratuvarı Adresi : Dicle Sk. Cengiz Ölmez Apt. 10/9 Yenişehir 21100 DİYARBAKIR / TÜRKİYE Tel : 0412 224 41 42 Faks : 0412 224 41 42 E-Posta : info@mnv.com.tr

Detaylı

ÇATI MAKASINA GELEN YÜKLER

ÇATI MAKASINA GELEN YÜKLER ÇATI MAKASINA GELEN YÜKLER Bir yapıyı dış etkilere karşı koruyan taşıyıcı sisteme çatı denir. Belirli aralıklarla yerleştirilen çatı makaslarının, yatay taşıyıcı eleman olan aşıklarla birleştirilmesi ile

Detaylı

Genel olarak test istatistikleri. Merkezi Eğilim (Yığılma) Ölçüleri Dağılım (Yayılma) Ölçüleri. olmak üzere 2 grupta incelenebilir.

Genel olarak test istatistikleri. Merkezi Eğilim (Yığılma) Ölçüleri Dağılım (Yayılma) Ölçüleri. olmak üzere 2 grupta incelenebilir. 4.SUNUM Genel olarak test istatistikleri Merkezi Eğilim (Yığılma) Ölçüleri Dağılım (Yayılma) Ölçüleri olmak üzere 2 grupta incelenebilir. 2 Ranj Çeyrek Kayma Çeyrekler Arası Açıklık Standart Sapma Varyans

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/10) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/10) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/10) MÜHENDİSLİK EĞİTİM SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Laboratuvarı Adresi : Kayabaşı Mah. 6364. Sok. No :43 KocaSinan KAYSERİ/TÜRKİYE Tel : 0352 2244490 Faks : 0352 2244499

Detaylı

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ FEN BRANŞLARINA KARŞI TUTUMLARININ İNCELENMESİ

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ FEN BRANŞLARINA KARŞI TUTUMLARININ İNCELENMESİ FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ FEN BRANŞLARINA KARŞI TUTUMLARININ İNCELENMESİ Sibel AÇIŞLI 1 Ali KOLOMUÇ 1 1 Artvin Çoruh Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü Özet: Araştırmada fen bilgisi

Detaylı

5. Boyut Analizi. 3) Bir deneysel tasarımda değişken sayısının azaltılması 4) Model tasarım prensiplerini belirlemek

5. Boyut Analizi. 3) Bir deneysel tasarımda değişken sayısının azaltılması 4) Model tasarım prensiplerini belirlemek Boyut analizi, göz önüne alınan bir fiziksel olayı etkileyen deneysel değişkenlerin sayısını ve karmaşıklığını azaltmak için kullanılan bir yöntemdir. kışkanlar mekaniğinin gelişimi ağırlıklı bir şekilde

Detaylı

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, yapı malzemelerinin önemi 2 Yapı malzemelerinin genel özellikleri,

Detaylı

Nanolif Üretimi ve Uygulamaları

Nanolif Üretimi ve Uygulamaları Nanolif Üretimi ve Uygulamaları Doç. Dr. Atilla Evcin Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Bölümü Çözelti Özellikleri Elektro-eğirme sırasında kullanılacak çözeltinin özellikleri elde edilecek fiber yapısını

Detaylı

ORTALAMA ÖLÇÜLERİ. Ünite 6. Öğr. Gör. Ali Onur CERRAH

ORTALAMA ÖLÇÜLERİ. Ünite 6. Öğr. Gör. Ali Onur CERRAH ORTALAMA ÖLÇÜLERİ Ünite 6 Öğr. Gör. Ali Onur CERRAH Araştırma sonucunda elde edilen nitelik değişkenler hakkında tablo ve grafikle bilgi sahibi olunurken, sayısal değişkenler hakkında bilgi sahibi olmanın

Detaylı

Korelasyon, Korelasyon Türleri ve Regresyon

Korelasyon, Korelasyon Türleri ve Regresyon Korelasyon, Korelasyon Türleri ve Regresyon İçerik Korelasyon Korelasyon Türleri Korelasyon Katsayısı Regresyon KORELASYON Korelasyon iki ya da daha fazla değişken arasındaki doğrusal ilişkiyi gösterir.

Detaylı

Merkezi Eğilim ve Dağılım Ölçüleri

Merkezi Eğilim ve Dağılım Ölçüleri Merkezi Eğilim ve Dağılım Ölçüleri Soru Öğrencilerin derse katılım düzeylerini ölçmek amacıyla geliştirilen 16 soruluk bir test için öğrencilerin ilk 8 ve son 8 soruluk yarılardan aldıkları puanlar arasındaki

Detaylı

T.C. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ FİZİK-1 LABORATUARI DENEY RAPORU. Deneyin yapılış amacının ne olabileceğini kendi cümlelerinizle yazınız.

T.C. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ FİZİK-1 LABORATUARI DENEY RAPORU. Deneyin yapılış amacının ne olabileceğini kendi cümlelerinizle yazınız. T.C. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ FİZİK- LABORATUARI DENEY RAPORU Ad Soyad Numara Bölüm Grup Deney No Deneyin Adı Deneyin Amacı Teorik Bilgi Deneyin yapılış amacının ne olabileceğini kendi cümlelerinizle yazınız.

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU Erzurum Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü

Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU Erzurum Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Mühendislikte İstatistiksel Yöntemler Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU Erzurum Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü 1 Araştırma sonuçlarının açıklanmasında frekans tablosu

Detaylı

Örneklemden elde edilen parametreler üzerinden kitle parametreleri tahmin edilmek istenmektedir.

Örneklemden elde edilen parametreler üzerinden kitle parametreleri tahmin edilmek istenmektedir. ÇIKARSAMALI İSTATİSTİKLER Çıkarsamalı istatistikler, örneklemden elde edilen değerler üzerinde kitleyi tanımlamak için uygulanan istatistiksel yöntemlerdir. Çıkarsamalı istatistikler; Tahmin Hipotez Testleri

Detaylı

NORMAL DAĞILIM VE ÖNEMLİLİK TESTLERİ İLE İLGİLİ PROBLEMLER

NORMAL DAĞILIM VE ÖNEMLİLİK TESTLERİ İLE İLGİLİ PROBLEMLER NORMAL DAĞILIM VE ÖNEMLİLİK TESTLERİ İLE İLGİLİ PROBLEMLER A) Normal Dağılım ile İlgili Sorular Sayfa /4 Hamileler ile ilgili bir araştırmada, bu grubun hemoglobin değerlerinin normal dağılım gösterdiği

Detaylı

TİP 1 DİYABETİ OLAN İNSÜLİN POMPASI KULLANAN BİREYLERE BAZAL İNSÜLİN DOZ DEĞİŞİKLİĞİ EĞİTİMİ VERMELİ MİYİZ?

TİP 1 DİYABETİ OLAN İNSÜLİN POMPASI KULLANAN BİREYLERE BAZAL İNSÜLİN DOZ DEĞİŞİKLİĞİ EĞİTİMİ VERMELİ MİYİZ? TİP 1 DİYABETİ OLAN İNSÜLİN POMPASI KULLANAN BİREYLERE BAZAL İNSÜLİN DOZ DEĞİŞİKLİĞİ EĞİTİMİ VERMELİ MİYİZ? Sacide Kılıç* Alime Selçuk Tosun** Elif Eliş* *Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi, Endokrinoloji

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ

DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Dişli Çarklar Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Güç ve Hareket İletim Elemanları Basit Dişli Dizileri

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) TRK-TÜRKKAL İç Ve Dış Ticaret Eğitim San. Ve Tic. Ltd. Laboratuvarı Adresi : Kemeraltı Mah. Çifteönü Cad. Somtaş Konağı Apt. No:10/ B Melikgazi 38040 KAYSERİ /

Detaylı

UYGULAMA 4 TANIMLAYICI İSTATİSTİK DEĞERLERİNİN HESAPLANMASI

UYGULAMA 4 TANIMLAYICI İSTATİSTİK DEĞERLERİNİN HESAPLANMASI 1 UYGULAMA 4 TANIMLAYICI İSTATİSTİK DEĞERLERİNİN HESAPLANMASI Örnek 1: Ders Kitabı 3. konuda verilen 100 tane yaş değeri için; a. Aritmetik ortalama, b. Ortanca değer, c. Tepe değeri, d. En küçük ve en

Detaylı

SIVILAR YÜZEY GERİLİMİ. Bir sıvı içindeki molekül diğer moleküller tarafından sarılmıştır. Her yöne eşit kuvvetle çekilir.daha düşük enerjilidir.

SIVILAR YÜZEY GERİLİMİ. Bir sıvı içindeki molekül diğer moleküller tarafından sarılmıştır. Her yöne eşit kuvvetle çekilir.daha düşük enerjilidir. SIVILAR YÜZEY GERİLİMİ Bir sıvı içindeki molekül diğer moleküller tarafından sarılmıştır. Her yöne eşit kuvvetle çekilir.daha düşük enerjilidir. Yüzeydeki molekül için durum farklıdır Her yönde çekilmediklerinden

Detaylı

ÖĞRENME ALANI : FİZİKSEL OLAYLAR ÜNİTE 2 : KUVVET VE HAREKET

ÖĞRENME ALANI : FİZİKSEL OLAYLAR ÜNİTE 2 : KUVVET VE HAREKET ÖĞRENME ALANI : FİZİKSEL OLAYLAR ÜNİTE 2 : KUVVET VE HAREKET A BASINÇ VE BASINÇ BİRİMLERİ (5 SAAT) Madde ve Özellikleri 2 Kütle 3 Eylemsizlik 4 Tanecikli Yapı 5 Hacim 6 Öz Kütle (Yoğunluk) 7 Ağırlık 8

Detaylı

EŞANJÖR (ISI DEĞİŞTİRİCİSİ) DENEYİ FÖYÜ

EŞANJÖR (ISI DEĞİŞTİRİCİSİ) DENEYİ FÖYÜ EŞANJÖR (ISI DEĞİŞTİRİCİSİ) DENEYİ FÖYÜ Giriş Isı değiştiricileri (eşanjör) değişik tiplerde olup farklı sıcaklıktaki iki akışkan arasında ısı alışverişini temin ederler. Isı değiştiricileri başlıca yüzeyli

Detaylı

Tekrarlı Ölçümler ANOVA

Tekrarlı Ölçümler ANOVA Tekrarlı Ölçümler ANOVA Repeated Measures ANOVA Aynı veya ilişkili örneklemlerin tekrarlı ölçümlerinin ortalamalarının aynı olup olmadığını test eder. Farklı zamanlardaki ölçümlerde aynı (ilişkili) kişiler

Detaylı

13. Olasılık Dağılımlar

13. Olasılık Dağılımlar 13. Olasılık Dağılımlar Mühendislik alanında karşılaşılan fiziksel yada fiziksel olmayan rasgele değişken büyüklüklerin olasılık dağılımları için model alınabilecek çok sayıda sürekli ve kesikli fonksiyon

Detaylı

TANIMLAYICI İSTATİSTİKLER

TANIMLAYICI İSTATİSTİKLER TANIMLAYICI İSTATİSTİKLER Tanımlayıcı İstatistikler ve Grafikle Gösterim Grafik ve bir ölçüde tablolar değişkenlerin görsel bir özetini verirler. İdeal olarak burada değişkenlerin merkezi (ortalama) değerlerinin

Detaylı

Prof. Dr. Özkan ÜNVER Prof. Dr. Hamza GAMGAM Doç. Dr. Bülent ALTUNKAYNAK SPSS UYGULAMALI TEMEL İSTATİSTİK YÖNTEMLER

Prof. Dr. Özkan ÜNVER Prof. Dr. Hamza GAMGAM Doç. Dr. Bülent ALTUNKAYNAK SPSS UYGULAMALI TEMEL İSTATİSTİK YÖNTEMLER Prof. Dr. Özkan ÜNVER Prof. Dr. Hamza GAMGAM Doç. Dr. Bülent ALTUNKAYNAK SPSS UYGULAMALI TEMEL İSTATİSTİK YÖNTEMLER Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 8. Baskı Frekans Dağılımları Varyans Analizi Merkezsel

Detaylı

Örnek 4.1: Tablo 2 de verilen ham verilerin aritmetik ortalamasını hesaplayınız.

Örnek 4.1: Tablo 2 de verilen ham verilerin aritmetik ortalamasını hesaplayınız. .4. Merkezi Eğilim ve Dağılım Ölçüleri Merkezi eğilim ölçüleri kitleye ilişkin bir değişkenin bütün farklı değerlerinin çevresinde toplandığı merkezi bir değeri gösterirler. Dağılım ölçüleri ise değişkenin

Detaylı

İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Yapı ve Deprem Uygulama Araştırma Merkezi

İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Yapı ve Deprem Uygulama Araştırma Merkezi İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Yapı ve Deprem Uygulama Araştırma Merkezi GLOBAL MT FİRMASI TARAFINDAN TÜRKİYE DE PAZARLANAN LİREFA CAM ELYAF KUMAŞ İLE KAPLANAN BÖLME DUVARLI BETONARME ÇERÇEVELERİN DÜZLEMİNE

Detaylı

Nicel / Nitel Verilerde Konum ve Değişim Ölçüleri. BBY606 Araştırma Yöntemleri 2013-2014 Bahar Dönemi 13 Mart 2014

Nicel / Nitel Verilerde Konum ve Değişim Ölçüleri. BBY606 Araştırma Yöntemleri 2013-2014 Bahar Dönemi 13 Mart 2014 Nicel / Nitel Verilerde Konum ve Değişim Ölçüleri BBY606 Araştırma Yöntemleri 2013-2014 Bahar Dönemi 13 Mart 2014 1 Konum ölçüleri Merkezi eğilim ölçüleri Verilerin ortalamaya göre olan gruplanması nasıl?

Detaylı

Kestirim (Tahmin) Bilimsel çalışmaların amacı, örneklem değerinden evren değerlerinin kestirilmesidir.

Kestirim (Tahmin) Bilimsel çalışmaların amacı, örneklem değerinden evren değerlerinin kestirilmesidir. Biyoistatistik 9 Kestirim (Tahmin) Bilimsel çalışmaların amacı, örneklem değerinden evren değerlerinin kestirilmesidir. Evren parametrelerinin kestirilmesi (tahmini) için: 1. Hipotez testleri 2. Güven

Detaylı

Yığma yapı elemanları ve bu elemanlardan temel taşıyıcı olan yığma duvarlar ve malzeme karakteristiklerinin araştırılması

Yığma yapı elemanları ve bu elemanlardan temel taşıyıcı olan yığma duvarlar ve malzeme karakteristiklerinin araştırılması Yığma yapı elemanları ve bu elemanlardan temel taşıyıcı olan yığma duvarlar ve malzeme karakteristiklerinin araştırılması Farklı sonlu eleman tipleri ve farklı modelleme teknikleri kullanılarak yığma duvarların

Detaylı

ÇEV207 AKIŞKANLAR MEKANİĞİ KİNEMATİK-1. Y. Doç. Dr. Güray Doğan

ÇEV207 AKIŞKANLAR MEKANİĞİ KİNEMATİK-1. Y. Doç. Dr. Güray Doğan ÇEV207 AKIŞKANLAR MEKANİĞİ KİNEMATİK-1 Y. Doç. Dr. Güray Doğan 1 Kinematik Kinematik: akışkanların hareketlerini tanımlar Kinematik harekete sebep olan kuvvetler ile ilgilenmez. Akışkanlar mekaniğinde

Detaylı

GAZBETONUN SU KARŞISINDAKİ DAVRANIŞI

GAZBETONUN SU KARŞISINDAKİ DAVRANIŞI GAZBETONUN SU KARŞISINDAKİ DAVRANIŞI SEMİHA KARTAL 1, ŞÜKRAN DİLMAÇ 2 ÖZET Gazbeton ülkemiz inşaat sektöründe önemli bir pazar payına sahiptir. Bu bildiride ülkemizde üretilen gazbetonların su karşısındaki

Detaylı

İstatistik ve Olasılık

İstatistik ve Olasılık İstatistik ve Olasılık Ders 10: Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Tanım Varyans analizi niçin yapılır? İkiden fazla veri grubunun ortalamalarının karşılaştırılması t veya Z testi ile yapılabilir. Ancak karşılaştırılacak

Detaylı

ISIDAÇ 40. karo. Özel ürünleriniz için özel bir çimento!

ISIDAÇ 40. karo. Özel ürünleriniz için özel bir çimento! karo Özel ürünleriniz için özel bir çimento! Çimsa Kalsiyum Alüminat Karo Uygulamaları www.cimsa.com.tr, 10 yılı aşkın süredir Çimsa tarafından, TS EN 14647 standardına uygun olarak üretilen Kalsiyum Alüminat

Detaylı

İçindekiler vii Yazarların Ön Sözü xiii Çevirenin Ön Sözü xiv Teşekkürler xvi Semboller Listesi xvii. Ölçme, İstatistik ve Araştırma...

İçindekiler vii Yazarların Ön Sözü xiii Çevirenin Ön Sözü xiv Teşekkürler xvi Semboller Listesi xvii. Ölçme, İstatistik ve Araştırma... İçindekiler İçindekiler vii Yazarların Ön Sözü xiii Çevirenin Ön Sözü xiv Teşekkürler xvi Semboller Listesi xvii BÖLÜM 1 Ölçme, İstatistik ve Araştırma...1 Ölçme Nedir?... 3 Ölçme Süreci... 3 Değişkenler

Detaylı

ÖRNEK BULGULAR. Tablo 1: Tanımlayıcı özelliklerin dağılımı

ÖRNEK BULGULAR. Tablo 1: Tanımlayıcı özelliklerin dağılımı BULGULAR Çalışma tarihleri arasında Hastanesi Kliniği nde toplam 512 olgu ile gerçekleştirilmiştir. Olguların yaşları 18 ile 28 arasında değişmekte olup ortalama 21,10±1,61 yıldır. Olguların %66,4 ü (n=340)

Detaylı

PARAMETRİK TESTLER. Tek Örneklem t-testi. 200 öğrencinin matematik dersinden aldıkları notların ortalamasının 70 e eşit olup olmadığını test ediniz.

PARAMETRİK TESTLER. Tek Örneklem t-testi. 200 öğrencinin matematik dersinden aldıkları notların ortalamasının 70 e eşit olup olmadığını test ediniz. PARAMETRİK TESTLER Tek Örneklem t-testi 200 öğrencinin matematik dersinden aldıkları notların ortalamasının 70 e eşit olup olmadığını test ediniz. H0 (boş hipotez): 200 öğrencinin matematik dersinden aldıkları

Detaylı

Mühendislikte İstatistiksel Yöntemler

Mühendislikte İstatistiksel Yöntemler Mühendislikte İstatistiksel Yöntemler BÖLÜM 9 VARYANS ANALİZİ Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU 1 Varyans analizi niçin yapılır? İkiden fazla veri grubunun ortalamalarının karşılaştırılması t veya Z testi

Detaylı

Oluşturulan evren listesinden örnekleme birimlerinin seçkisiz olarak çekilmesidir

Oluşturulan evren listesinden örnekleme birimlerinin seçkisiz olarak çekilmesidir Bilimsel Araştırma Yöntemleri Prof. Dr. Şener Büyüköztürk Doç. Dr. Ebru Kılıç Çakmak Yrd. Doç. Dr. Özcan Erkan Akgün Doç. Dr. Şirin Karadeniz Dr. Funda Demirel Örnekleme Yöntemleri Evren Evren, araştırma

Detaylı

KRUSKAL WALLIS VARYANS ANALİZİ. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyoistatistik Anabilim Dalı

KRUSKAL WALLIS VARYANS ANALİZİ. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyoistatistik Anabilim Dalı KRUSKAL WALLIS VARYANS ANALİZİ Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyoistatistik Anabilim Dalı ükruskal Wallis varyans analizi, tek yönlü varyans analizinin parametrik olmayan karşılığıdır. üveriler ölçümle

Detaylı

İstatistik ve Olasılık

İstatistik ve Olasılık İstatistik ve Olasılık Ders 8: Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Tanım Tahmin (kestirim veya öngörü): Mevcut bilgi ve deneylere dayanarak olayın bütünü hakkında bir yargıya varmaktır. Bu anlamda, anakütleden çekilen

Detaylı

01.02.2013. Statistical Package for the Social Sciences

01.02.2013. Statistical Package for the Social Sciences Hipotezlerin test edilip onaylanması için çeşitli istatistiksel testler kullanılmaktadır. Fakat... Her istatistik teknik her tür analize elverişli değildir. Modele veya hipoteze uygun test istatistiği

Detaylı

TEMEL (FİZİKSEL) ÖZELLİKLER

TEMEL (FİZİKSEL) ÖZELLİKLER TEMEL (FİZİKSEL) ÖZELLİKLER Problem 1: 38 mm çapında, 76 mm yüksekliğinde bir örselenmemiş kohezyonlu zemin örneğinin doğal (yaş) kütlesi 155 g dır. Aynı zemin örneğinin etüvde kurutulduktan sonraki kütlesi

Detaylı

DEPREM ETKİSİNE MARUZ YIĞMA YAPILARIN DÜZLEM DIŞI DAVRANIŞI

DEPREM ETKİSİNE MARUZ YIĞMA YAPILARIN DÜZLEM DIŞI DAVRANIŞI DEPREM ETKİSİNE MARUZ YIĞMA YAPILARIN DÜZLEM DIŞI DAVRANIŞI Doç. Dr. Recep KANIT Arş. Gör. Mürsel ERDAL Arş. Gör. Nihat Sinan IŞIK Arş. Gör. Ömer CAN Mustafa Kemal YENER Gökalp SERİMER Latif Onur UĞUR

Detaylı

MATE 211 BİYOİSTATİSTİK İKİ FARKIN ÖNEMLİLİK TESTİ VE İKİ EŞ ARASINDAKİ FARKIN ÖNEMLİLİK TEST SORULARI

MATE 211 BİYOİSTATİSTİK İKİ FARKIN ÖNEMLİLİK TESTİ VE İKİ EŞ ARASINDAKİ FARKIN ÖNEMLİLİK TEST SORULARI MATE 211 BİYOİSTATİSTİK İKİ FARKIN ÖNEMLİLİK TESTİ VE İKİ EŞ ARASINDAKİ FARKIN ÖNEMLİLİK TEST SORULARI 1. Doğum sırasının çocuğun zeka düzeyini etkileyip etkilemediğini araştıran bir araştırmacı çocuklar

Detaylı

BİYOİSTATİSTİK İstatistiksel Tahminleme ve Hipotez Testi-III Yrd. Doç. Dr. Aslı SUNER KARAKÜLAH

BİYOİSTATİSTİK İstatistiksel Tahminleme ve Hipotez Testi-III Yrd. Doç. Dr. Aslı SUNER KARAKÜLAH BİYOİSTATİSTİK İstatistiksel Tahminleme ve Hipotez Testi-III Yrd. Doç. Dr. Aslı SUNER KARAKÜLAH Ege Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyoistatistik ve Tıbbi Bilişim AD. Web: www.biyoistatistik.med.ege.edu.tr

Detaylı

SÜREKLİ RASSAL DEĞİŞKENLER

SÜREKLİ RASSAL DEĞİŞKENLER SÜREKLİ RASSAL DEĞİŞKENLER Sürekli Rassal Değişkenler Sürekli Rassal Değişken: Değerleriölçümyadatartımla elde edilen, bir başka anlatımla sayımla elde edilemeyen, değişkene sürekli rassal değişken denir.

Detaylı

HİDROLİK. Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU

HİDROLİK. Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU HİDROLİK Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU Ders Hakkında Genel Bilgiler Görüşme Saatleri:---------- Tavsiye edilen kitaplar: 1-Hidrolik (Prof. Dr. B. Mutlu SÜMER, Prof. Dr. İstemi ÜNSAL. ) 2-Akışkanlar Mekaniği

Detaylı

İnstagram:kimyaci_glcn_hoca GAZLAR-1.

İnstagram:kimyaci_glcn_hoca GAZLAR-1. GAZLAR-1 Gazların Genel Özellikleri Maddenin en düzensiz hâlidir. Maddedeki molekül ve atomlar birbirinden uzaktır ve çok hızlı hareket eder. Tanecikleri arasında çekim kuvvetleri, katı ve sıvılarınkine

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/11) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/11) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/11) Metroloji Ve Kalibrasyon Merkezi Kalibrasyon Laboratuvarı Adresi : BARBAROS MH. OYMAK CD. SÜMER HUKUK PLAZA B BLOK 10/14 KOCASİNAN / KAYSERİ 38100 KAYSERİ / TÜRKİYE

Detaylı

3.KABARTILI DİRENÇ KAYNAĞI. 05.05.2015 Dr.Salim ASLANLAR 1

3.KABARTILI DİRENÇ KAYNAĞI. 05.05.2015 Dr.Salim ASLANLAR 1 3.KABARTILI DİRENÇ KAYNAĞI 05.05.2015 Dr.Salim ASLANLAR 1 KABARTILI DİRENÇ KAYNAĞI Kabartılı direnç kaynağı, seri imalat için ekonomik bir birleştirme yöntemidir. Uygulamadan yararlanılarak, çoğunlukla

Detaylı

VERİ SETİNE GENEL BAKIŞ

VERİ SETİNE GENEL BAKIŞ VERİ SETİNE GENEL BAKIŞ Outlier : Veri setinde normal olmayan değerler olarak tanımlanır. Ders: Kantitatif Yöntemler 1 VERİ SETİNE GENEL BAKIŞ Veri setinden değerlendirme başlamadan çıkarılabilir. Yazım

Detaylı

3 KESİKLİ RASSAL DEĞİŞKENLER VE OLASILIK DAĞILIMLARI

3 KESİKLİ RASSAL DEĞİŞKENLER VE OLASILIK DAĞILIMLARI ÖNSÖZ İÇİNDEKİLER III Bölüm 1 İSTATİSTİK ve SAYISAL BİLGİ 11 1.1 İstatistik ve Önemi 12 1.2 İstatistikte Temel Kavramlar 14 1.3 İstatistiğin Amacı 15 1.4 Veri Türleri 15 1.5 Veri Ölçüm Düzeyleri 16 1.6

Detaylı

TAŞINMAZ DEĞERLEMEDE İSTATİSTİKSEL ANALİZ

TAŞINMAZ DEĞERLEMEDE İSTATİSTİKSEL ANALİZ Taşınmaz Değerlemede İstatistiksel Analiz Taşınmaz Değerleme ve Geliştirme Tezsiz Yüksek Lisans Programı TAŞINMAZ DEĞERLEMEDE İSTATİSTİKSEL ANALİZ 1 Taşınmaz Değerlemede İstatistiksel Analiz İçindekiler

Detaylı

ÇEV207 AKIŞKANLAR MEKANİĞİ KİNEMATİK-1. Y. Doç. Dr. Güray Doğan

ÇEV207 AKIŞKANLAR MEKANİĞİ KİNEMATİK-1. Y. Doç. Dr. Güray Doğan ÇEV207 AKIŞKANLAR MEKANİĞİ KİNEMATİK-1 Y. Doç. Dr. Güray Doğan 1 Kinematik Kinematik: akışkanların hareketlerini tanımlar Kinematik harekete sebep olan kuvvetler ile ilgilenmez. Akışkanlar mekaniğinde

Detaylı

OPEN-END İPLİKÇİLİĞİNDE FARKLI ÇAPTA ROTOR KULLANIMININ İPLİK KALİTESİNE ETKİLERİNİN İNCELENMESİ

OPEN-END İPLİKÇİLİĞİNDE FARKLI ÇAPTA ROTOR KULLANIMININ İPLİK KALİTESİNE ETKİLERİNİN İNCELENMESİ Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 9, Sayı 1, 2004 OPEN-END İPLİKÇİLİĞİNDE FARKLI ÇAPTA ROTOR KULLANIMININ İPLİK KALİTESİNE ETKİLERİNİN İNCELENMESİ Remzi GEMCİ * Ahmet KAPUÇAM

Detaylı

İÇİNDEKİLER ÖN SÖZ...

İÇİNDEKİLER ÖN SÖZ... İÇİNDEKİLER ÖN SÖZ... v GİRİŞ... 1 1. İSTATİSTİK İN TARİHÇESİ... 1 2. İSTATİSTİK NEDİR?... 3 3. SAYISAL BİLGİDEN ANLAM ÇIKARILMASI... 4 4. BELİRSİZLİĞİN ELE ALINMASI... 4 5. ÖRNEKLEME... 5 6. İLİŞKİLERİN

Detaylı

BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON

BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON 1 BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON 2 BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON 6 3 TRİGONOMETRİK NİVELMAN 7 H B - H A = Δh AB = S AB * cotz AB + a t H B = H A + S AB * cotz AB + a - t TRİGONOMETRİK

Detaylı

Hipotezlerin test edilip onaylanması için çeşitli istatistiksel testler kullanılmaktadır. Fakat...

Hipotezlerin test edilip onaylanması için çeşitli istatistiksel testler kullanılmaktadır. Fakat... Hipotezlerin test edilip onaylanması için çeşitli istatistiksel testler kullanılmaktadır. Fakat... Her istatistik teknik her tür analize elverişli değildir. Modele veya hipoteze uygun test istatistiği

Detaylı

BİYOİSTATİSTİK Merkezi Eğilim ve Değişim Ölçüleri Yrd. Doç. Dr. Aslı SUNER KARAKÜLAH

BİYOİSTATİSTİK Merkezi Eğilim ve Değişim Ölçüleri Yrd. Doç. Dr. Aslı SUNER KARAKÜLAH BİYOİSTATİSTİK Merkezi Eğilim ve Değişim Ölçüleri Yrd. Doç. Dr. Aslı SUNER KARAKÜLAH Ege Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyoistatistik ve Tıbbi Bilişim AD. Web: www.biyoistatistik.med.ege.edu.tr 1 İstatistik

Detaylı

BKİ farkı Standart Sapması (kg/m 2 ) A B BKİ farkı Ortalaması (kg/m 2 )

BKİ farkı Standart Sapması (kg/m 2 ) A B BKİ farkı Ortalaması (kg/m 2 ) 4. SUNUM 1 Gözlem ya da deneme sonucu elde edilmiş sonuçların, rastlantıya bağlı olup olmadığının incelenmesinde kullanılan istatistiksel yöntemlere HİPOTEZ TESTLERİ denir. Sonuçların rastlantıya bağlı

Detaylı

SAYBOLT VĐSKOZĐTE DENEYĐ

SAYBOLT VĐSKOZĐTE DENEYĐ ONDOKUZ MAYIS ÜNĐVERSĐTESĐ MÜHENDĐSLĐK FAKÜLTESĐ MAKĐNA MÜHENDĐSLĐĞĐ BÖLÜMÜ SAYBOLT VĐSKOZĐTE DENEYĐ Hazırlayan: YRD. DOÇ. DR HAKAN ÖZCAN ŞUBAT 2011 DENEY NO: 1 DENEY ADI: SAYBOLT VĐSKOZĐTE DENEYĐ AMAÇ:

Detaylı

Doç.Dr.Salim ŞAHİN SÜRÜNME

Doç.Dr.Salim ŞAHİN SÜRÜNME Doç.Dr.Salim ŞAHİN SÜRÜNME SÜRÜNME Malzemelerin yüksek sıcaklıkta sabit bir yük altında (hatta kendi ağırlıkları ile bile) zamanla kalıcı plastik şekil değiştirmesine sürünme denir. Sürünme her ne kadar

Detaylı

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MADEN İŞLETME LABORATUVARI. (2014-2015 Bahar Dönemi) BÖHME AŞINMA DENEYİ

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MADEN İŞLETME LABORATUVARI. (2014-2015 Bahar Dönemi) BÖHME AŞINMA DENEYİ KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MADEN İŞLETME LABORATUVARI (2014-2015 Bahar Dönemi) BÖHME AŞINMA DENEYİ Amaç ve Genel Bilgiler: Kayaç ve beton yüzeylerinin aşındırıcı maddelerle

Detaylı

İstatistik ve Olasılık

İstatistik ve Olasılık İstatistik ve Olasılık KORELASYON ve REGRESYON ANALİZİ Doç. Dr. İrfan KAYMAZ Tanım Bir değişkenin değerinin diğer değişkendeki veya değişkenlerdeki değişimlere bağlı olarak nasıl etkilendiğinin istatistiksel

Detaylı

objektif değerlendirilmesini sağlayan bilim - veri arasındaki farkın olup olmadığını tespit

objektif değerlendirilmesini sağlayan bilim - veri arasındaki farkın olup olmadığını tespit İSTATİST STİK A. G E N E L B İ L G İ A. G E N E L B İ L G İ İstatistik, belli amacla tespit edilen verilerin objektif değerlendirilmesini sağlayan bilim dalıdır. Hedef - verilere anlam kazandırmak - veri

Detaylı

BETONARME KESİTLERİN EĞİLME MUKAVEMETLERİNİN BELİRLENMESİNDE TEMEL İLKE VE VARSAYIMLAR

BETONARME KESİTLERİN EĞİLME MUKAVEMETLERİNİN BELİRLENMESİNDE TEMEL İLKE VE VARSAYIMLAR BETONARME KESİTLERİN EĞİLME MUKAVEMETLERİNİN BELİRLENMESİNDE TEMEL İLKE VE VARSAYIMLAR BASİT EĞİLME Bir kesitte yalnız M eğilme momenti etkisi varsa basit eğilme söz konusudur. Betonarme yapılarda basit

Detaylı

BASMA DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 1. Basma Deneyinin Amacı

BASMA DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 1. Basma Deneyinin Amacı 1. Basma Deneyinin Amacı Mühendislik malzemelerinin çoğu, uygulanan gerilmeler altında biçimlerini kalıcı olarak değiştirirler, yani plastik şekil değişimine uğrarlar. Bu malzemelerin hangi koşullar altında

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/12) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/12) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/12) Laboratuvarı Akreditasyon No: Adresi : Fevzi Çakmak Mah. 10564 Sok. No:44 42050 KONYA / TÜRKİYE Tel : 0 332 342 70 20 Faks : 0 332 342 70 23 E-Posta : ukm@ukm.com.tr

Detaylı

Ortalamaların karşılaştırılması

Ortalamaların karşılaştırılması Parametrik ve Parametrik Olmayan Testler Ortalamaların karşılaştırılması t testleri, ANOVA Mann-Whitney U Testi Wilcoxon İşaretli Sıra Testi Kruskal Wallis Testi BBY606 Araştırma Yöntemleri Güleda Doğan

Detaylı

TEMEL İSTATİSTİKİ KAVRAMLAR YRD. DOÇ. DR. İBRAHİM ÇÜTCÜ

TEMEL İSTATİSTİKİ KAVRAMLAR YRD. DOÇ. DR. İBRAHİM ÇÜTCÜ TEMEL İSTATİSTİKİ KAVRAMLAR YRD. DOÇ. DR. İBRAHİM ÇÜTCÜ 1 İstatistik İstatistik, belirsizliğin veya eksik bilginin söz konusu olduğu durumlarda çıkarımlar yapmak ve karar vermek için sayısal verilerin

Detaylı

1 PAZARLAMA ARAŞTIRMASI

1 PAZARLAMA ARAŞTIRMASI İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 PAZARLAMA ARAŞTIRMASI 11 1.1. Pazarlama Araştırması Kavramı ve Kapsamı 12 1.2. Pazarlama Araştırmasının Tarihçesi 14 1.3. Pazarlama Araştırması Pazarlama Bilgi Sistemi ve

Detaylı

ISIDAÇ 40. yapı kimyasalları. Özel ürünleriniz için özel bir çimento!

ISIDAÇ 40. yapı kimyasalları. Özel ürünleriniz için özel bir çimento! ISIDAÇ 40 yapı kimyasalları Özel ürünleriniz için özel bir çimento! Çimsa ISDAÇ 40 Kalsiyum Alüminat Çimentosu Yapı Kimyasalları Uygulamaları www.cimsa.com.tr ISIDAÇ 40, 10 yılı aşkın süredir Çimsa tarafından,

Detaylı

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK - 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY 4

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK - 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY 4 BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK - 0 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY İÇİNDE SABİT SICAKLIKTA SİLİNDİRİK ISITICI BULUNAN DİKDÖRTGEN PRİZMATİK SAC KUTU YÜZEYLERİNDEN ZORLANMIŞ TAŞINIM

Detaylı

İSTATİSTİK MHN3120 Malzeme Mühendisliği

İSTATİSTİK MHN3120 Malzeme Mühendisliği İSTATİSTİK MHN3120 Malzeme Mühendisliği CBÜ - Malzeme Mühendisliği Bölümü Ofis: Mühendislik Fakültesi A Blok Ofis no:311 Tel: 0 236 2012404 E-posta :emre.yalamac@cbu.edu.tr YARDIMCI KAYNAKLAR Mühendiler

Detaylı

Üretim Süreci: Girdi İşlem Ürün (Sonuç) Araştırma Süreci: Hangi alanda olursa olsun araştırma bir BİLGİ ye ulaşma sürecidir.

Üretim Süreci: Girdi İşlem Ürün (Sonuç) Araştırma Süreci: Hangi alanda olursa olsun araştırma bir BİLGİ ye ulaşma sürecidir. BİYOİSTATİSTİK Üretim Süreci: Girdi İşlem Ürün (Sonuç) Araştırma Süreci: Hangi alanda olursa olsun araştırma bir BİLGİ ye ulaşma sürecidir. Veri Analiz Bilgi El ile ya da birtakım bilgisayar programları

Detaylı

Hipotez Testleri. Mühendislikte İstatistik Yöntemler

Hipotez Testleri. Mühendislikte İstatistik Yöntemler Hipotez Testleri Mühendislikte İstatistik Yöntemler Hipotez Testleri Parametrik Testler ( z ve t testleri) Parametrik Olmayan Testler (χ 2 Testi) Hipotez Testleri Ana Kütle β( µ, σ ) Örnek Kütle b ( µ

Detaylı

H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü BBY 208 Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri II (Bahar 2012) SPSS DERS NOTLARI I 5 Nisan 2012

H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü BBY 208 Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri II (Bahar 2012) SPSS DERS NOTLARI I 5 Nisan 2012 H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü BBY 208 Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri II (Bahar 2012) SPSS DERS NOTLARI I 5 Nisan 2012 Aşağıdaki analizlerde http://yunus.hacettepe.edu.tr/~tonta/courses/spring2010/bby208/bby208

Detaylı

TÜBİTAK-BİDEB Lise Öğretmenleri (Fizik, Kimya, Biyoloji ve Matematik) Proje Danışmanlığı Eğitimi Çalıştayı LİSE-2 (ÇALIŞTAY 2012) SUYUN DANSI

TÜBİTAK-BİDEB Lise Öğretmenleri (Fizik, Kimya, Biyoloji ve Matematik) Proje Danışmanlığı Eğitimi Çalıştayı LİSE-2 (ÇALIŞTAY 2012) SUYUN DANSI TÜBİTAK-BİDEB Lise Öğretmenleri (Fizik, Kimya, Biyoloji ve Matematik) Proje Danışmanlığı Eğitimi Çalıştayı LİSE-2 (ÇALIŞTAY 2012) SUYUN DANSI Ali EKRİKAYA Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi KAYSERİ Ömer

Detaylı

TOPOĞRAFYA Kesitlerin Çıkarılması, Alan Hesapları, Hacim Hesapları

TOPOĞRAFYA Kesitlerin Çıkarılması, Alan Hesapları, Hacim Hesapları TOPOĞRAFYA Kesitlerin Çıkarılması, Alan Hesapları, Hacim Hesapları Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF 264/270 TOPOĞRAFYA DERSİ NOTLARI http://geomatik.beun.edu.tr/marangoz http://jeodezi.karaelmas.edu.tr/linkler/akademik/marangoz/marangoz.htm

Detaylı

Su Ürünlerinde Temel İstatistik. Ders 2: Tanımlar

Su Ürünlerinde Temel İstatistik. Ders 2: Tanımlar Su Ürünlerinde Temel İstatistik Ders 2: Tanımlar Karakter Araştırma yada istatistiksel analizde ele alınan ünitenin yapısal (morfolojik, fizyolojik, psikolojik, estetik, vb.) özellikleridir. Tüm karakterler

Detaylı

İkiden Çok Grup Karşılaştırmaları

İkiden Çok Grup Karşılaştırmaları İkiden Çok Grup Karşılaştırmaları Bir onkoloji kliniğinde göğüs kanseri tanısı almış kadınlar arasından histolojik evrelerine göre 17 şer kadın seçilerek sağkalım süreleri (ay) alınmıştır. HİSTLOJİK EVRE

Detaylı

Temel İstatistik. Y.Doç.Dr. İbrahim Turan Mart Tanımlayıcı İstatistik. Dağılımları Tanımlayıcı Ölçüler Dağılış Ölçüleri

Temel İstatistik. Y.Doç.Dr. İbrahim Turan Mart Tanımlayıcı İstatistik. Dağılımları Tanımlayıcı Ölçüler Dağılış Ölçüleri Temel İstatistik Tanımlayıcı İstatistik Dağılımları Tanımlayıcı Ölçüler Dağılış Ölçüleri Y.Doç.Dr. İbrahim Turan Mart 2011 DAĞILIM / YAYGINLIK ÖLÇÜLERİ Verilerin değişkenlik durumu ve dağılışın şeklini

Detaylı