Bölüm 13: Giriş-Çıkış (I/O) Sistemleri

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Bölüm 13: Giriş-Çıkış (I/O) Sistemleri"

Transkript

1 Bölüm 13: Giriş-Çıkış (I/O) Sistemleri Mehmet Demirci tarafından çevrilmiştir. Silberschatz, Galvin and Gagne 2013

2 Bölüm 13: Giriş-Çıkış (I/O) Sistemleri Genel bakış I/O donanımı Uygulama I/O arayüzü Çekirdek I/O altsistemi I/O isteklerini donanım işlemlerine dönüştürme STREAMS Performans 13.2 Silberschatz, Galvin and Gagne 2013

3 Hedefler İşletim sistemindeki I/O altsisteminin yapısı I/O donanımı ve karmaşıklığı I/O donanım ve yazılımının performansını etkileyen unsurlar 13.3 Silberschatz, Galvin and Gagne 2013

4 Genel Bakış I/O yönetimi, OS tasarımı ve gerçekleştiriminde temel bir bileşendir. Bilgisayar işleyişinde önemli yeri var I/O cihazları çok çeşitli Denetleme yöntemleri çeşitli Performans yönetimi Sık sık yeni türde cihazlar gelir Port (kapı), bus (veriyolu), aygıt denetçileri ile çeşitli aygıtlara bağlantı sağlanır. Device drivers (aygıt sürücüleri) aygıt ayrıntılarını içerir. I/O altsistemine tek tip aygıt erişim arayüzü sunulur Silberschatz, Galvin and Gagne 2013

5 I/O Donanımı I/O aygıtları çok çeşitlilik gösterir Depolama Aktarım Kullanıcı arayüzü Ortak kavramlar I/O cihazlarından gelen sinyaller bilgisayara arayüzden iletilir. Port Aygıtın bağlantı noktası Bus - daisy chain (papatya zinciri) veya ortak doğrudan erişim PCI bus PC ler ve sunucularda yaygındır, PCI Express (PCIe) Expansion (genişletme) bus daha yavaş cihazları bağlar Denetçi (Controller/host adapter) port, bus ve aygıtı işleten elektronik Entegre veya ayrı devre kartı olabilir İşlemci, mikrokod, özel bellek, bus denetçisi vs. içerir 13.5 Silberschatz, Galvin and Gagne 2013

6 Tipik PC Bus Yapısı 13.6 Silberschatz, Galvin and Gagne 2013

7 I/O Donanımı I/O komutları aygıtları kontrol eder Aygıtlarda genellikle registerlar vardır, aygıt sürücüsü bunlara komut, adres, veri yazar. Bunlar ile komuttan sonra okuma veya yazma işlemi yapılır. Data-in (veri giriş) register, data-out (veri çıkış) register, status (durum) register, control (denetleme) register Genellikle 1-4 byte, veya FIFO arabellek Aygıtların adresleri vardır, kullanım alanları: Doğrudan I/O komutları Memory-mapped I/O (belleğe eşlenen I/O) Aygıt verisi ve komut registerları işlemcinin adres alanına eşlenir Özellikle büyük adres alanları için (grafik) 13.7 Silberschatz, Galvin and Gagne 2013

8 Yoklama (Polling) Her byte I/O için 1. 0 olana kadar meşgul bitini durum registerından oku 2. Host okuma veya yazma bitini 1 yapar, yazma varsa veriyi veri çıkış registerına kopyalar 3. Host komut hazır bitini 1 yapar 4. Denetçi meşgul bitini 1 yapar, aktarımı gerçekleştirir 5. Aktarım bitince denetçi meşgul bitini, hata bitini, komut hazır bitini 0 yapar Adım 1: aygıttan I/O gelmesi için meşgul bekleme (busy-wait) döngüsü Aygıt hızlıysa mantıklı Aygıt yavaşsa verimsiz 13.9 Silberschatz, Galvin and Gagne 2013

9 Kesmeler Yoklama 3 komut döngüsünde gerçekleştirilebilir Durumu oku, durum bitini mantıksal and ile çıkart, sıfır değilse dallan Sıfır olmaması nadir durumsa daha verimli hale nasıl getirilir? CPU kesme istek hattı (interrupt-request line) I/O cihazı tarafından tetiklenir Her komuttan sonra işlemci tarafından denetlenir Kesme yöneticisi (interrupt handler) kesmeleri alır Kesme vektörü ile kesme doğru yöneticiye sevk edilir Başta ve sonda bağlam değiştirme Önceliğe dayalı Kesme zinciri (interrupt chaining) if more than one device at same interrupt number Silberschatz, Galvin and Gagne 2013

10 Kesmeye Dayalı I/O Döngüsü Silberschatz, Galvin and Gagne 2013

11 Intel Pentium Olay-Vektör Tablosu Silberschatz, Galvin and Gagne 2013

12 Kesmeler Kesme mekanizması istisnalar için de kullanılır Süreci sonlandır, donanım hatası nedeniyle sistemi çökert Bellek erişim hatası olunca sayfa hatası gerçekleşir Trap sonucu çekirdek tetiklenir ve sistem çağrısı yürütülür Çok işlemcili sistemler kesmeleri eşzamanlı yönetebilir Sık, hassas zamanlama => hızlı olmalı Silberschatz, Galvin and Gagne 2013

13 Doğrudan Bellek Erişimi Büyük veri aktarımı için faydalı DMA denetçisi gerektirir CPU yu atlayarak I/O aygıtı ile bellek arasında veri aktarımı OS, DMA komut bloğunu belleğe yazar Kaynak ve varış adresleri Okuma veya yazma modu Byte sayısı DMA denetçisine komut bloğunun yerini bildirir DMA denetçisi bus ı CPU dan alır Cycle stealing (döngü çalma) olur ama yine de daha verimli İşi bitince kesme üretir Silberschatz, Galvin and Gagne 2013

14 DMA içi Altı Adımlı Süreç Silberschatz, Galvin and Gagne 2013

15 Uygulama I/O Arayüzü I/O sistem çağrıları aygıt davranışlarını genel sınıflarla tanımlar Aygıt sürücüsü I/O denetçileri arasındaki farkları çekirdekten gizler Yeni aygıtlar hazır protokolleri kullanırsa fazladan iş çıkmaz Her OS kendi I/O altsistem ve aygıt sürücüsü yapısına sahiptir Silberschatz, Galvin and Gagne 2013

16 Çekirdek I/O Yapısı Silberschatz, Galvin and Gagne 2013

17 I/O Aygıtlarının Özellikleri Silberschatz, Galvin and Gagne 2013

18 I/O Aygıtlarının Özellikleri I/O aygıtları kabaca şu sınıflara ayrılabilir Blok I/O Karakter I/O (Stream - akış) Belleğe eşlenen dosya erişimi Ağ soketleri I/O aygıtına özgü özellikleri kullanmak için arka kapılar bulunur Unix ioctl() çağrısı aygıtın denetleme registerına bitler ve veri registerına veri gönderir Silberschatz, Galvin and Gagne 2013

19 Blok ve Karakter Aygıtları Disk drives Okuma, yazma, arama komutları Raw I/O, direct I/O, veya dosya sistemi erişimi Belleğe eşlenen dosya erişimi mümkün DMA Karakter aygıtları: klavye, fare, seri portlar get(), put() komutları Kütüphanelerle satır düzenleme Silberschatz, Galvin and Gagne 2013

20 Ağ Aygıtları Linux, Unix, Windows içinde socket arayüzü vardır Ağ protokolünü ağ işletiminden ayırır select() işlevi barındırır Farklı yaklaşımlar (borular, FIFO lar, akışlar, kuyruklar, mesaj kutuları) Silberschatz, Galvin and Gagne 2013

21 Saatler ve Zamanlayıcılar Şimdiki zaman, geçen zaman Normal çözünürlük saniyenin 1/60 ı civarında Programmable interval timer (programlanabilir aralık zamanlayıcı) kullanılır, periyodik kesmeler gelir ioctl() (UNIX) Silberschatz, Galvin and Gagne 2013

22 Engellemeyen ve Asenkron I/O Blocking (engelleyen) - I/O bitene kadar süreç askıda Kullanımı ve anlaması kolay Bazen yetersiz Nonblocking (engellemeyen) - I/O çağrısı hızlı döner Kullanıcı arayüzü, veri kopyalama Çok threadli yapı kullanılır Okunan veya yazılan byte sayısını hızlıca döndürür select() ile verinin hazır olup olmadığı anlaşılır, sonra aktarım için read() veya write() Asynchronous (asenkron) - I/O yürütülürken süreç de çalışır Kullanımı zor I/O altsistemi I/O bitince sürece sinyal verir Silberschatz, Galvin and Gagne 2013

23 İki I/O Yöntemi Synchronous Asynchronous Silberschatz, Galvin and Gagne 2013

24 Vektörlü I/O Vektörlü I/O tek sistem çağrısının birkaç I/O işlemi yapmasına izin verir Unix readve()çağrısı okuma-yazma yapacak birden fazla arabellek alır Bu yöntem birden fazla tekli I/O çağrısından daha iyidir Bağlam değiştirme ve sistem çağrısı yükünü azaltır Bazı versiyonlar atomiklik sağlar Silberschatz, Galvin and Gagne 2013

25 Çekirdek I/O Altsistemi Planlama I/O istek sıralamada cihaza özel kuyruk Bazı OS ler adil paylaşım algoritmaları kullanır Bazılarında Quality Of Service (hizmet kalitesi) (örn. IPQOS) Buffering cihazlar arasında aktarım sırasında veriyi bellekte tutma Aygıt hızları, aktarım boyutları arasında dengesizliğe karşı çözüm Çift buffering verinin iki kopyası Çekirdek ve kullanıcı Copy-on-write bazı durumlarda verimlilik için kullanılır Silberschatz, Galvin and Gagne 2013

26 Aygıt Durum Tablosu Silberschatz, Galvin and Gagne 2013

27 Çekirdek I/O Altsistemi Caching verinin kopyasının daha hızlı aygıtta tutulması Sadece bir kopyadır Performans için önemli Buffering ile birleştirilebilir Spooling (bekletme) aygıt için çıktı tutma Eğer aygıt sadece tek isteğe hizmet verebiliyorsa örn. yazdırma işlemi Aygıt rezervasyonu aygıta tek yerden erişim Atama ve atamayı kaldırma için sistem çağrıları Kilitlenmeye dikkat Silberschatz, Galvin and Gagne 2013

28 I/O Koruma Kullanıcı süreci hatayla veya kasten normal işletimi bozmak için geçersiz I/O komutları gönderebilir. Bütün I/O komutları ayrıcalıklı olarak tanımlanmıştır. I/O sistem çağrılarıyla yapılmalıdır Silberschatz, Galvin and Gagne 2013

29 I/O için Sistem Çağrısı Kullanımı Silberschatz, Galvin and Gagne 2013

30 Bölüm 13 Sonu Silberschatz, Galvin and Gagne 2013

İşletim Sistemleri. Hazırlayan: M. Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü

İşletim Sistemleri. Hazırlayan: M. Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü İşletim Sistemleri Hazırlayan: M. Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Bu dersin sunumları, Abraham Silberschatz, Greg Gagne, Peter B. Galvin, Operating System Concepts 9/e, Wiley,

Detaylı

İşletim Sistemlerine Giriş

İşletim Sistemlerine Giriş İşletim Sistemlerine Giriş Girdi/Çıktı (I/O) İşletim Sistemlerine Giriş - Ders11 1 Girdi/Çıktı (I/O) İşletim sisteminin temel fonksiyonlarından biride bilgisayardaki tüm I/O aygıtlarını kontrol etmesidir.

Detaylı

İşletim Sistemlerine Giriş

İşletim Sistemlerine Giriş İşletim Sistemlerine Giriş İşletim Sistemleri ve Donanım İşletim Sistemlerine Giriş/ Ders01 1 İşletim Sistemi? Yazılım olmadan bir bilgisayar METAL yığınıdır. Yazılım bilgiyi saklayabilir, işleyebilir

Detaylı

Background (Arka Plan)

Background (Arka Plan) Bölüm 9: Sanal Bellek Operating System Concepts with Java 8 th Edition 9.1 Silberschatz, Galvin and Gagne 2009 Background (Arka Plan) Sanal Bellek Kullanıcı mantıksal hafızanın, fiziksel hafızadan ayrılması.

Detaylı

İşletim Sistemleri (Operating Systems)

İşletim Sistemleri (Operating Systems) İşletim Sistemleri (Operating Systems) 1 İşletim Sistemleri (Operating Systems) Genel bilgiler Ders kitabı: Tanenbaum & Bo, Modern Operating Systems:4th ed., Prentice-Hall, Inc. 2013 Operating System Concepts,

Detaylı

BİLGİSAYAR MİMARİSİ. << Bus Yapısı >> Özer Çelik Matematik-Bilgisayar Bölümü

BİLGİSAYAR MİMARİSİ. << Bus Yapısı >> Özer Çelik Matematik-Bilgisayar Bölümü BİLGİSAYAR MİMARİSİ > Özer Çelik Matematik-Bilgisayar Bölümü Veri yolu (BUS), anakarttaki tüm aygıtlar arası veri iletişimini sağlayan devrelerdir. Yani bilgisayarın bir bileşeninden diğerine

Detaylı

BM-311 Bilgisayar Mimarisi. Hazırlayan: M.Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü

BM-311 Bilgisayar Mimarisi. Hazırlayan: M.Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü BM-311 Bilgisayar Mimarisi Hazırlayan: M.Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Konular Bilgisayar Bileşenleri Bilgisayarın Fonksiyonu Instruction Cycle Kesmeler (Interrupt lar) Bus

Detaylı

BM-311 Bilgisayar Mimarisi

BM-311 Bilgisayar Mimarisi 1 BM-311 Bilgisayar Mimarisi Hazırlayan: M.Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Konular Bilgisayar Bileşenleri Bilgisayarın Fonksiyonu Instruction Cycle Kesmeler (Interrupt lar)

Detaylı

Yrd.Doç.Dr. Celal Murat KANDEMİR

Yrd.Doç.Dr. Celal Murat KANDEMİR Bilgisayar Mimarisi Ara Bağlantı Yapıları ve Bus Kavramı Yrd.Doç.Dr. Celal Murat KANDEMİR ESOGÜ Eğitim Fakültesi - BÖTE twitter.com/cmkandemir Ara Bağlantı Yapıları Bir bilgisayar sistemi MİB, bellek ve

Detaylı

Bölüm 9: Sanal Bellek

Bölüm 9: Sanal Bellek Bölüm 9: Sanal Bellek Mehmet Demirci tarafından çevrilmiştir. Silberschatz, Galvin and Gagne 2013 Bölüm 9: Sanal Bellek Temeller İsteğe bağlı sayfalama Yazma olunca kopyalama (Copy-on-Write) Sayfa değişimi

Detaylı

İşletim Sistemlerine Genel Bakış

İşletim Sistemlerine Genel Bakış İşletim Sistemlerine Genel Bakış 1.1 Silberschatz, Galvin and Gagne 2009 İşletim Sistemi Nedir? Bilgisayar donanımı ile bilgisayar kullanıcısı arasında bir ara katman olarak aracılık etmek İşletim sisteminin

Detaylı

BİT in Temel Bileşenleri (Yazılım-1)

BİT in Temel Bileşenleri (Yazılım-1) Ders 4 BİT in Temel Bileşenleri (Yazılım-1) BİLGİ & İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ 1 Yazılım, değişik ve çeşitli görevler yapma amaçlı tasarlanmış elektronik araçların, birbirleriyle haberleşebilmesini ve uyumunu

Detaylı

ASENKRON (Eş Zamanlı Olmayan) HABERLEŞME ARA YÜZEYİ

ASENKRON (Eş Zamanlı Olmayan) HABERLEŞME ARA YÜZEYİ ASENKRON (Eş Zamanlı Olmayan) HABERLEŞME ARA YÜZEYİ Arayüzey hem gönderici hem alıcı durumunda çalışır. Arayüzey kontrol register ına aktarılan bir kontrol byte ı ile başlangıç durumuna getirilir. Kontrol

Detaylı

İŞLETİM SİSTEMİ İşletim sistemi kullanıcıyla bilgisayar donanımı arasında iletişim sağlayan programdır.

İŞLETİM SİSTEMİ İşletim sistemi kullanıcıyla bilgisayar donanımı arasında iletişim sağlayan programdır. İŞLETİM SİSTEMİ İşletim sistemi kullanıcıyla bilgisayar donanımı arasında iletişim sağlayan programdır. Programların ve donanımların kullanılması için bir çalıştırılması platformu oluşturur. Sistemin yazılım

Detaylı

Sistem Programlama. (*)Dersimizin amaçları Kullanılan programlama dili: C. Giriş/Cıkış( I/O) Sürücülerinin programlaması

Sistem Programlama. (*)Dersimizin amaçları Kullanılan programlama dili: C. Giriş/Cıkış( I/O) Sürücülerinin programlaması Sistem Programlama Sistem programlama bilgisayar mühendisliğinin bir alanı olup karmaşık sistemlerin ve bu sistemlerin parçalarının ile ilgilenir. İşletim Sistemlerinin Programlaması Giriş/Cıkış( I/O)

Detaylı

İŞLETİM SİSTEMİ KATMANLARI (Çekirdek, Kabuk ve diğer temel kavramlar) Öğr.Gör. Dr. Dr. Şirin KARADENİZ

İŞLETİM SİSTEMİ KATMANLARI (Çekirdek, Kabuk ve diğer temel kavramlar) Öğr.Gör. Dr. Dr. Şirin KARADENİZ İŞLETİM SİSTEMİ KATMANLARI (Çekirdek, Kabuk ve diğer temel kavramlar) Öğr.Gör. Dr. Dr. Şirin KARADENİZ Bir işletim sisteminin yazılım tasarımında ele alınması gereken iki önemli konu bulunmaktadır; Performans:

Detaylı

İŞLETİM SİSTEMLERİ. (Operating Systems)

İŞLETİM SİSTEMLERİ. (Operating Systems) İŞLETİM SİSTEMLERİ (Operating Systems) İşletim Sistemi Tanımı, Görevleri, Bilinen İşletim Sistemleri Çok Kullanıcılı Sistemler, Bellek Yönetim Birimi Linux ve Windows Ailesi, Bilinen İşletim Sistemleri

Detaylı

Bilgisayarların Gelişimi

Bilgisayarların Gelişimi Bilgisayarların Gelişimi Joseph Jacquard (1810) Bilgisayar tabanlı halı dokuma makinesi Delikli Kart (Punch Card) Algoritma ve Programlama 6 Bilgisayar Sistemi 1. Donanım fiziksel aygıtlardır. 2. Yazılım

Detaylı

İşletim Sistemi. BTEP205 - İşletim Sistemleri

İşletim Sistemi. BTEP205 - İşletim Sistemleri İşletim Sistemi 2 İşletim sistemi (Operating System-OS), bilgisayar kullanıcısı ile bilgisayarı oluşturan donanım arasındaki iletişimi sağlayan ve uygulama programlarını çalıştırmaktan sorumlu olan sistem

Detaylı

x86 Ailesi Mikroişlemciler ve Mikrobilgisayarlar

x86 Ailesi Mikroişlemciler ve Mikrobilgisayarlar x86 Ailesi 1 8085A,8088 ve 8086 2 Temel Mikroişlemci Özellikleri Mikroişlemcinin bir defade işleyebileceği kelime uzunluğu Mikroişlemcinin tek bir komutu işleme hızı Mikroişlemcinin doğrudan adresleyebileceği

Detaylı

DONANIM. 1-Sitem birimi (kasa ) ve iç donanım bileşenleri 2-Çevre birimleri ve tanımlamaları 3-Giriş ve çıkış donanım birimleri

DONANIM. 1-Sitem birimi (kasa ) ve iç donanım bileşenleri 2-Çevre birimleri ve tanımlamaları 3-Giriş ve çıkış donanım birimleri DONANIM 1-Sitem birimi (kasa ) ve iç donanım bileşenleri 2-Çevre birimleri ve tanımlamaları 3-Giriş ve çıkış donanım birimleri DONANIM SİSTEM BİRİMİ ÇEVREBİRİMLERİ Ana Kart (Mainboard) Monitör İşlemci

Detaylı

Bilgisayar Sistemlerine Genel Bakış

Bilgisayar Sistemlerine Genel Bakış Süleyman Demirel Üniversitesi / Mühendislik Fak. / Bilgisayar Mühendisliği Carnegie Mellon Bölümü Bilgisayar Sistemlerine Genel Bakış BIL-304: Bilgisayar Mimarisi Dersi veren öğretim üyesi: Yrd. Doç. Dr.

Detaylı

Bölüm 8: Ana Bellek. Operating System Concepts with Java 8 th Edition

Bölüm 8: Ana Bellek. Operating System Concepts with Java 8 th Edition Bölüm 8: Ana Bellek 8.1 Silberschatz, Galvin and Gagne 2009 Bölüm 8: Ana Bellek Arka Plan Bilgisi Yer Değiştirme (Swapping) Bitişik Bellek Yerleşimi (Contiguous Memory Allocation) Sayfalama (Paging) Sayfa

Detaylı

İşletim Sistemlerine Giriş

İşletim Sistemlerine Giriş İşletim Sistemlerine Giriş Bellek Yönetimi (Memory Management) İşletim Sistemlerine Giriş - Ders09 1 SANAL BELLEK(Virtual Memory) Yıllar önce insanlar kullanılabilir olan belleğe sığmayan programlar ile

Detaylı

Bil101 Bilgisayar Yazılımı I. M. Erdem ÇORAPÇIOĞLU Bilgisayar Yüksek Mühendisi

Bil101 Bilgisayar Yazılımı I. M. Erdem ÇORAPÇIOĞLU Bilgisayar Yüksek Mühendisi Bil101 Bilgisayar Yazılımı I Bilgisayar Yüksek Mühendisi Kullanıcıdan aldığı veri ya da bilgilerle kullanıcının isteği doğrultusunda işlem ve karşılaştırmalar yapabilen, veri ya da bilgileri sabit disk,

Detaylı

Bilgisayar İşletim Sistemleri BLG 312

Bilgisayar İşletim Sistemleri BLG 312 Bilgisayar İşletim Sistemleri BLG 312 İşletim Sistemlerine Giriş Bilgisayar Sistemi uygulama programları derleyici editör komut yorumlayıcı işletim sistemi makina dilinde programlar mikroprogram (ROM da)

Detaylı

Bölüm 7: Kilitlenme (Deadlocks)

Bölüm 7: Kilitlenme (Deadlocks) Bölüm 7: Kilitlenme (Deadlocks) Mehmet Demirci tarafından çevrilmiştir. Silberschatz, Galvin and Gagne 2013 Bölüm 7: Kilitlenme (Deadlocks) Sistem modeli Kilitlenme Belirleme Kilitlenme Yönetim Yöntemleri

Detaylı

Sistem Programlama. Kesmeler(Interrupts): Kesme mikro işlemcinin üzerinde çalıştığı koda ara vererek başka bir kodu çalıştırması işlemidir.

Sistem Programlama. Kesmeler(Interrupts): Kesme mikro işlemcinin üzerinde çalıştığı koda ara vererek başka bir kodu çalıştırması işlemidir. Kesmeler(Interrupts): Kesme mikro işlemcinin üzerinde çalıştığı koda ara vererek başka bir kodu çalıştırması işlemidir. Kesmeler çağırılma kaynaklarına göre 3 kısma ayrılırlar: Yazılım kesmeleri Donanım

Detaylı

İşletim Sistemlerinde Çok Prosesli Çalışma

İşletim Sistemlerinde Çok Prosesli Çalışma İşletim Sistemlerinde Çok Prosesli Çalışma Kaan Aslan 4 Mart 2008 İşletim sistemlerini proses yönetimine göre kabaca tek prosesli (single processing) ve çok prosesli (multiprocessing) olmak üzere iki gruba

Detaylı

İŞLETİM SİSTEMİ KATMANLARI (Çekirdek, kabuk ve diğer temel kavramlar) Bir işletim sisteminin yazılım tasarımında ele alınması gereken iki önemli konu

İŞLETİM SİSTEMİ KATMANLARI (Çekirdek, kabuk ve diğer temel kavramlar) Bir işletim sisteminin yazılım tasarımında ele alınması gereken iki önemli konu İŞLETİM SİSTEMİ KATMANLARI (Çekirdek, kabuk ve diğer temel kavramlar) Bir işletim sisteminin yazılım tasarımında ele alınması gereken iki önemli konu bulunmaktadır; 1. Performans: İşletim sistemi, makine

Detaylı

Chapter 12: Depolama Sistemleri

Chapter 12: Depolama Sistemleri Chapter 12: Depolama Sistemleri Operating System Concepts with Java 8 th Edition 12.1 Silberschatz, Galvin and Gagne 2009 Depolama Aygıtları Yapısına Ön Bakış Manyetik diskler modern bilgisayarların ikincil

Detaylı

DERS 10 İŞLETİM SİSTEMİ ÇALIŞMA PRENSİBLERİ VE HATA MESAJLARI

DERS 10 İŞLETİM SİSTEMİ ÇALIŞMA PRENSİBLERİ VE HATA MESAJLARI Doğu Akdeniz Üniversitesi Bilgisayar ve Teknoloji Yüksek Okulu Bilgi Teknolojileri ve Programcılığı Bölümü DERS 10 İŞLETİM SİSTEMİ ÇALIŞMA PRENSİBLERİ VE HATA MESAJLARI Bilgisayarlarda işletim sistemi,

Detaylı

Doğu Akdeniz Üniversitesi Bilgisayar ve Teknoloji Yüksek Okulu Bilgi teknolojileri ve Programcılığı Bölümü DERS 1 - BİLGİSAYAR VE ÇEVRE ÜNİTELERİ

Doğu Akdeniz Üniversitesi Bilgisayar ve Teknoloji Yüksek Okulu Bilgi teknolojileri ve Programcılığı Bölümü DERS 1 - BİLGİSAYAR VE ÇEVRE ÜNİTELERİ Doğu Akdeniz Üniversitesi Bilgisayar ve Teknoloji Yüksek Okulu Bilgi teknolojileri ve Programcılığı Bölümü DERS 1 - BİLGİSAYAR VE ÇEVRE ÜNİTELERİ Bilgisayar, kendine önceden yüklenmiş program gereğince

Detaylı

Temel Bilgisayar Bilgisi

Temel Bilgisayar Bilgisi Temel Bilgisayar Bilgisi BİL131 - Bilişim Teknolojileri ve Programlama Hakan Ezgi Kızılöz Bilgisayarların Temel Özellikleri Bilgisayarlar verileri alıp saklayabilen, mantıksal ya da aritmetik olarak işleyen

Detaylı

DERS 3 MİKROİŞLEMCİ SİSTEM MİMARİSİ. İçerik

DERS 3 MİKROİŞLEMCİ SİSTEM MİMARİSİ. İçerik DERS 3 MİKROİŞLEMCİ SİSTEM MİMARİSİ İçerik Mikroişlemci Sistem Mimarisi Mikroişlemcinin yürüttüğü işlemler Mikroişlemci Yol (Bus) Yapısı Mikroişlemci İç Veri İşlemleri Çevresel Cihazlarca Yürütülen İşlemler

Detaylı

Proses. Prosesler 2. İşletim Sistemleri

Proses. Prosesler 2. İşletim Sistemleri 2 PROSESLER Proses Bir işlevi gerçeklemek üzere ardışıl bir program parçasının yürütülmesiyle ortaya çıkan işlemler dizisi Programın koşmakta olan hali Aynı programa ilişkinbirdenfazlaprosesolabilir. Görev

Detaylı

BM-311 Bilgisayar Mimarisi

BM-311 Bilgisayar Mimarisi 1 BM-311 Bilgisayar Mimarisi Hazırlayan: M.Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Konular Giriş Mikro işlemler Fetch cycle Indirect cycle Interrupt cycle Execute cycle Instruction

Detaylı

PROSESLER. Proses. Proses

PROSESLER. Proses. Proses Proses 2 PROSESLER Bir işlevi gerçeklemek üzere ardışıl bir program parçasının yürütülmesiyle ortaya çıkan işlemler dizisi Programın koşmakta olan hali Aynı programa ilişkin birden fazla proses olabilir.

Detaylı

Bilgisayar Donanımı Dersi BİLGİSAYARIN MİMARI YAPISI VE ÇALIŞMA MANTIĞI

Bilgisayar Donanımı Dersi BİLGİSAYARIN MİMARI YAPISI VE ÇALIŞMA MANTIĞI Bilgisayar Donanımı Dersi BİLGİSAYARIN MİMARI YAPISI VE ÇALIŞMA MANTIĞI Bilgisayarın Mimarı Yapısı ve Çalışma Mantığı Bilgisayarı yapısal olarak; bilgilerin girilmesi, girilen bilgilerin belirtilen durumlara

Detaylı

Bölüm 3: İşlemler Operating System Concepts with Java 8th Edition 3.1 Silberschatz, Galvin and Gagne 2009

Bölüm 3: İşlemler Operating System Concepts with Java 8th Edition 3.1 Silberschatz, Galvin and Gagne 2009 Bölüm 3: İşlemler 3.1 Silberschatz, Galvin and Gagne 2009 Bölüm 3: İşlemler İşlem Kavramı İşlem Zamanlaması (Process Scheduling) İşlemler Üzerindeki Faaliyetler İşlemler Arası İletişim (Interprocess Communication)

Detaylı

Bölüm 3: İşlemler Operating System Concepts with Java 8th Edition 3.1 Silberschatz, Galvin and Gagne 2009

Bölüm 3: İşlemler Operating System Concepts with Java 8th Edition 3.1 Silberschatz, Galvin and Gagne 2009 Bölüm 3: İşlemler 3.1 Silberschatz, Galvin and Gagne 2009 Bölüm 3: İşlemler İşlem Kavramı İşlem Zamanlaması (Process Scheduling) İşlemler Üzerindeki Faaliyetler İşlemler Arası İletişim (Interprocess Communication)

Detaylı

.. YILI BİLGİSAYAR SİSTEM KURULUM BAKIM ONARIM VE ARIZA GİDERME KURS PLANI MODÜL SÜRESİ

.. YILI BİLGİSAYAR SİSTEM KURULUM BAKIM ONARIM VE ARIZA GİDERME KURS PLANI MODÜL SÜRESİ .... YILI BİLGİSAYAR KURULUM BAKIM ONARIM VE ARIZA KURS PLANI KURS MERKEZİNİN ADI ALAN ADI KURSUN ADI. TOPLAM SÜRE BAŞLAMA TARİHİ BİTİŞ TARİHİ BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ 352 SAAT.. /.. /... /.. /. BİLGİSAYAR

Detaylı

Bölüm 1: Giriş. Operating System Concepts 9 th Edit9on. Mehmet Demirci tarafından çevrilmiştir.

Bölüm 1: Giriş. Operating System Concepts 9 th Edit9on. Mehmet Demirci tarafından çevrilmiştir. Bölüm 1: Giriş Operating System Concepts 9 th Edit9on Mehmet Demirci tarafından çevrilmiştir. Silberschatz, Galvin and Gagne 2013 Ders 1: Giriş İşletim sistemleri ne yapar? Bilgisayar sistem organizasyonu

Detaylı

Temel Bilgisayar (Basic Computer) Yazılım (Software)

Temel Bilgisayar (Basic Computer) Yazılım (Software) Temel Bilgisayar (Basic Computer) Yazılım (Software) Yazılım (Software) Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 2 Yazılım Daha önce de bahsettiğimiz gibi; yazılım, bilgisayar üzerinde çalışan

Detaylı

.. YILI BİLGİSAYAR SİSTEM KURULUM BAKIM ONARIM VE ARIZA GİDERME KURS PLANI MODÜL SÜRESİ

.. YILI BİLGİSAYAR SİSTEM KURULUM BAKIM ONARIM VE ARIZA GİDERME KURS PLANI MODÜL SÜRESİ .... YILI BİLGİSAYAR SİSTEM KURULUM BAKIM ONARIM VE ARIZA KURS PLANI KURS MERKEZİNİN ADI ALAN ADI KURSUN ADI. TOPLAM SÜRE BAŞLAMA TARİHİ BİTİŞ TARİHİ BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ 352 SAAT.. /.. /... /.. /. BİLGİSAYAR

Detaylı

ANAKARTLAR. Anakartın Bileşenleri

ANAKARTLAR. Anakartın Bileşenleri ANAKARTLAR Anakartlar, bilgisayarların temel donanım elemanıdır. Bir bilgisayarın tüm parçalarını üzerinde barındıran ve bu parçaların iletişimini sağlayan elektronik devredir. Anakartın Bileşenleri 1-Yonga

Detaylı

Bilgisayar Donanımı. Temel Birimler ve Çevre Birimler. Öğr.Gör.Günay TEMÜR / KAYNAŞLI MESLEK YÜKSEOKULU

Bilgisayar Donanımı. Temel Birimler ve Çevre Birimler. Öğr.Gör.Günay TEMÜR / KAYNAŞLI MESLEK YÜKSEOKULU Bilgisayar Donanımı Temel Birimler ve Çevre Birimler Öğr.Gör.Günay TEMÜR / KAYNAŞLI MESLEK YÜKSEOKULU İçerik Bilgisayarın birimleri; Giriş Çıkış Depolama İşlem Donanım Bileşenleri ve Çalışma Prensipleri

Detaylı

Bilgi ve İletişim Teknolojileri (JFM 102) Ders 7. LINUX OS (Sistem Yapısı) BİLGİ & İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ. LINUX Yapısı

Bilgi ve İletişim Teknolojileri (JFM 102) Ders 7. LINUX OS (Sistem Yapısı) BİLGİ & İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ. LINUX Yapısı Ders 7 LINUX OS (Sistem Yapısı) BİLGİ & İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ 1 LINUX Yapısı LINUX işletim sisteminin diğer işletim sistemleri gibi kendine özgü bir yapısı vardır. LINUX yapısı ve bileşenleri aşağıdaki

Detaylı

İŞLETİM SİSTEMİNİN TEMELLERİ VE POST (İLK AÇILIŞ)

İŞLETİM SİSTEMİNİN TEMELLERİ VE POST (İLK AÇILIŞ) Doğu Akdeniz Üniversitesi Bilgisayar ve Teknoloji Yüksek Okulu Elektrik ve Elektronik Teknolojisi İŞLETİM SİSTEMİNİN TEMELLERİ VE POST (İLK AÇILIŞ) Bilgisayarlarda işletim sistemi, donanımın doğrudan denetimi

Detaylı

Düşünelim? Günlük hayatta bilgisayar hangi alanlarda kullanılmaktadır? Bilgisayarın farklı tip ve özellikte olmasının sebepleri neler olabilir?

Düşünelim? Günlük hayatta bilgisayar hangi alanlarda kullanılmaktadır? Bilgisayarın farklı tip ve özellikte olmasının sebepleri neler olabilir? Başlangıç Düşünelim? Günlük hayatta bilgisayar hangi alanlarda kullanılmaktadır? Bilgisayarın farklı tip ve özellikte olmasının sebepleri neler olabilir? Bilgisayar Bilgisayar, kendisine verilen bilgiler

Detaylı

İşletim Sistemleri. Discovering Computers Living in a Digital World

İşletim Sistemleri. Discovering Computers Living in a Digital World İşletim Sistemleri Discovering Computers 2010 Living in a Digital World Sistem Yazılımı Sistem yazılımı, bilgisayar ve aygıtlarının çalışmasını kontrol eden ve sürdüren programlardan oluşur. İşle;m sistemleri

Detaylı

4. Giriş/Çıkış Organizasyonu (I/O Organization) ve Yol Erişimleri

4. Giriş/Çıkış Organizasyonu (I/O Organization) ve Yol Erişimleri 4. Giriş/Çıkış Organizasyonu (I/O Organization) ve Yol Erişimleri Amaç, iç saklama birimleri (saklayıcılar, bellek) ile çevre birimler (tuş takımı, fare, modem, yazıcı, hard disk, ağ kartı) aktarımını

Detaylı

Bilgi ve iletişim teknolojileri

Bilgi ve iletişim teknolojileri Bilgi ve iletişim teknolojileri 1 Bilgisayar, Hesap makinesi gibi araçlara neden ihtiyaç duyulmuştur? Zaman tasarrufu Bilginin depolanması ihtiyacı Hatasız işlem yapma isteği İletişim ihtiyacı 30\2 Bilişim

Detaylı

İşletim Sistemlerine Giriş

İşletim Sistemlerine Giriş İşletim Sistemlerine Giriş Süreçler ve İş Parçacıkları(Thread) İşletim Sistemlerine Giriş - Ders03 1 Süreç -Tüm modern bilgisayarlarda bir çok iş aynı anda yapılabilir. *kullanıcı programları çalışır *disk

Detaylı

BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİNİN TEMELLERİ

BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİNİN TEMELLERİ BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİNİN TEMELLERİ 2.HAFTA Yonga Seti (Chipset) Anakart üzerinde yer alan bir dizi işlem denetçileridir. Bu denetçiler anakartın üzerindeki bilgi akış trafiğini denetler. Bilgisayarın kalitesi,

Detaylı

Temel Kavramlar-2. Aşağıda depolama aygıtlarının kapasitelerini inceleyebilirsiniz.

Temel Kavramlar-2. Aşağıda depolama aygıtlarının kapasitelerini inceleyebilirsiniz. Temel Kavramlar-2 Byte = 8 Bit in bir araya gelmesiyle oluşan bellektir. Bilgisayarın tanıdığı harf rakam ve özel karakterlerden her biri 1 byte lık yer kaplar. Yani her bir harfin 1 veya 0 dan oluşan

Detaylı

Sanal Makineler ve Linux Konteynerlerin Performans Karşılaştırması

Sanal Makineler ve Linux Konteynerlerin Performans Karşılaştırması Sanal Makineler ve Linux Konteynerlerin Performans Karşılaştırması Emre Can YILMAZ 1, Recai OKTAŞ 2 1 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bilgisayar Mühendisliği Anabilim Dalı, Samsun

Detaylı

8086 nın Bacak Bağlantısı ve İşlevleri. 8086, 16-bit veri yoluna (data bus) 8088 ise 8- bit veri yoluna sahip16-bit mikroişlemcilerdir.

8086 nın Bacak Bağlantısı ve İşlevleri. 8086, 16-bit veri yoluna (data bus) 8088 ise 8- bit veri yoluna sahip16-bit mikroişlemcilerdir. Bölüm 9: 8086 nın Bacak Bağlantısı ve İşlevleri 8086 & 8088 her iki işlemci 40-pin dual in-line (DIP) paketinde üretilmişlerdir. 8086, 16-bit veri yoluna (data bus) 8088 ise 8- bit veri yoluna sahip16-bit

Detaylı

WINDOWS 7. Tekno-K@mp Eğitim ID 98 2/4 (Normal Seviye Kullanıcı) Tekno-K@mp Konu ID 34223. Windows 7 Hakkında Genel Bilgi Ek Bilgi -

WINDOWS 7. Tekno-K@mp Eğitim ID 98 2/4 (Normal Seviye Kullanıcı) Tekno-K@mp Konu ID 34223. Windows 7 Hakkında Genel Bilgi Ek Bilgi - WINDOWS 7 Tekno-K@mp Eğitim ID 98 Seviye 2/4 (Normal Seviye Kullanıcı) Tekno-K@mp Konu ID 34223 Ana Kategori İşletim Sistemleri Alt Kategori Giriş Konu Windows 7 Hakkında Genel Bilgi Ek Bilgi - GENEL BİLGİSAYAR

Detaylı

Yazılım Tanımlı Ağlar Ders 1 Yazılım Tanımlı Ağların Temelleri. Mehmet Demirci

Yazılım Tanımlı Ağlar Ders 1 Yazılım Tanımlı Ağların Temelleri. Mehmet Demirci Yazılım Tanımlı Ağlar Ders 1 Yazılım Tanımlı Ağların Temelleri Mehmet Demirci 1 Yazılım Tanımlı Ağların Temelleri Software-defined networking (SDN) Nedir? Ne işe yarar? Nereden geliyor? Nereye gidiyor?

Detaylı

Ağ Yönetiminin Fonksiyonel Mimarisi

Ağ Yönetiminin Fonksiyonel Mimarisi Bölüm 7 Ağ Yönetimi Ağ Yönetiminin Fonksiyonel Mimarisi a) Performans (Performance) Yönetimi b) Sistem Ayarları (Configuration) Yönetimi c) Hesap (Account) t)yönetimi i d) Hata (Fault) Yönetimi e) Güvenlik

Detaylı

İŞLETİM SİSTEMLERİNE GİRİŞ - 2. Sistem, sistem kaynaklarını belli bir hiyerarşi içinde kullanıcının hizmetine

İŞLETİM SİSTEMLERİNE GİRİŞ - 2. Sistem, sistem kaynaklarını belli bir hiyerarşi içinde kullanıcının hizmetine İŞLETİM SİSTEMLERİNE GİRİŞ - 2 Kaynakların Paylaşımı (Resource Sharing) Sistem, sistem kaynaklarını belli bir hiyerarşi içinde kullanıcının hizmetine sunar. Bir işletim sisteminde paylaşılan kaynaklar

Detaylı

Bölüm 4: Threads (İş Parçaları)

Bölüm 4: Threads (İş Parçaları) Bölüm 4: Threads (İş Parçaları) Mehmet Demirci tarafından çevrilmiştir. Silberschatz, Galvin and Gagne 2013 Bölüm 4: Threads (İş Parçaları) Genel bakış Çok çekirdekli programlama Çok iş parçalı modeller

Detaylı

Öğr.Gör. Gökhan TURAN www.gokhanturan.com.tr. Gölhisar Meslek Yüksekokulu

Öğr.Gör. Gökhan TURAN www.gokhanturan.com.tr. Gölhisar Meslek Yüksekokulu Öğr.Gör. Gökhan TURAN www.gokhanturan.com.tr Gölhisar Meslek Yüksekokulu Bilgisayarın Yapısı Donanım (Hardware): Bir bilgisayara genel olarak bakıldığında; Kasa, Ekran, Klavye, Fare, Yazıcı, Hoparlör,

Detaylı

Aşağıdaki sorularda doğru olan şıkları işaretleyerek değerlendiriniz.

Aşağıdaki sorularda doğru olan şıkları işaretleyerek değerlendiriniz. Aşağıdaki sorularda doğru olan şıkları işaretleyerek değerlendiriniz. 1. Aşağıdakilerden hangisi ana kart üzerinde yer almaz? A) Bellek B) İşlemci C) Genişleme yuvaları D) Güç kaynağı 2. Aşağıdakilerden

Detaylı

Çekirdek Nedir? Ne yapar?

Çekirdek Nedir? Ne yapar? Çekirdek Nedir? Ne yapar? Erkan Esmer Nisan, 2014 İçindekiler 1 Giriş.................................................... 2 2 Çekirdek Tipleri.............................................. 3 2.1 Mikrokernel............................................

Detaylı

İşletim Sistemleri. B L M Mesleki Te r minoloji I I Ö ğ r e n c i S unumu

İşletim Sistemleri. B L M Mesleki Te r minoloji I I Ö ğ r e n c i S unumu İşletim Sistemleri 1 4011029 R. Serkan Ke s kin 1 401103 9 Ö zcan Akdora B L M4811 - Mesleki Te r minoloji I I Ö ğ r e n c i S unumu Nedir? Bilgisayar donanımını yöneten yazılımdır. Bilgisayar yazılımlarının

Detaylı

İŞLETİM SİSTEMLERİ DÖNEMİÇİ SINAVI

İŞLETİM SİSTEMLERİ DÖNEMİÇİ SINAVI İŞLETİM SİSTEMLERİ DÖNEMİÇİ SINAVI 31 Mart 2011 1) (20 puan) Aşağıdaki soruları kısaca cevaplayınız. a) Bir proses çalışmış ve kısa bir süre sonra sonlanmıştır, bu arada sistemde çalışan başka prosesler

Detaylı

C) 19 inçlik CRT ile LCD monitörün görünebilir alanı farklıdır. D) Dijital sinyali, analog sinyale çevirmek için DAC kullanılır.

C) 19 inçlik CRT ile LCD monitörün görünebilir alanı farklıdır. D) Dijital sinyali, analog sinyale çevirmek için DAC kullanılır. 1(13) - Aşağıdaki yazıcı türlerinden hangisinde fotoğrafik resim kalitesinde çıktı elde edilebilinir? A) İğne Uçlu C) Lazer B) Nokta Vuruşlu D) Mürekkep Püskürtmeli 2(11) - Monitörlerle ilgili olarak verilen

Detaylı

Bölüm 8: Ana Bellek. Operating System Concepts 9 th Edition. Mehmet Demirci tarafından çevrilmiştir.

Bölüm 8: Ana Bellek. Operating System Concepts 9 th Edition. Mehmet Demirci tarafından çevrilmiştir. Bölüm 8: Ana Bellek Mehmet Demirci tarafından çevrilmiştir. Silberschatz, Galvin and Gagne 2013 Bölüm 8: Bellek Yönetimi Ön Bilgi Swapping (değiş-tokuş) Ardışık Bellek Ayırma Bölütleme (segmentation) Sayfalama

Detaylı

Embedded(Gömülü)Sistem Nedir?

Embedded(Gömülü)Sistem Nedir? Embedded(Gömülü)Sistem Nedir? Embedded Computing System de amaç; elektronik cihaza bir işlevi sürekli tekrar ettirmektir. Sistem içindeki program buna göre hazırlanmıştır. PC lerde (Desktop veya Laptop)

Detaylı

GİRİŞ-ÇIKIŞ (INPUT / OUTPUT) ORGANİZASYONU

GİRİŞ-ÇIKIŞ (INPUT / OUTPUT) ORGANİZASYONU GİRİŞ-ÇIKIŞ (INPUT / OUTPUT) ORGANİZASYONU GİRİŞ / ÇIKIŞ ARA YÜZEYİ (I/O ARA YÜZEYİ) G/Ç ara yüzeyi bilgisayarda bulunan bilgilerin dış G/Ç aletleri arasında aktarmanın yapılması için bir yöntem sunar.

Detaylı

Bilgisayar İşletim Sistemleri BLG 312

Bilgisayar İşletim Sistemleri BLG 312 Giriş Bilgisayar İşletim Sistemleri BLG 312 İplikler geleneksel işletim sistemlerinde her prosesin özel adres uzayı ve tek akış kontrolü vardır bazı durumlarda, aynı adres uzayında birden fazla akış kontrolü

Detaylı

Çalışma Açısından Bilgisayarlar

Çalışma Açısından Bilgisayarlar Çalışma Açısından Bilgisayarlar Ölçme sistemi ile hesaplama sistemi birbiriyle ilgili olmasına rağmen aynı değillerdir. Suyun sıcaklığı ve gürültünün şiddeti ile evdeki lambaların ölçülmesi aynı değillerdir.

Detaylı

Bilgisayar Mimarisi Nedir?

Bilgisayar Mimarisi Nedir? BİLGİSAYAR MİMARİSİ Bilgisayar Mimarisi Nedir? Bilgisayar mimarisi, diğer mimariler gibi, bir yapı kullanıcısının ihtiyaçlarını belirleme ve bu ihtiyaçları ekonomik ve teknolojik kısıtlamalar dahilinde

Detaylı

Bilgisayar Donanım ANAKART ÜZERĐNDE YER ALAN GĐRĐŞ/ÇIKIŞ (I/O) BAĞLANTI NOKTALARI

Bilgisayar Donanım ANAKART ÜZERĐNDE YER ALAN GĐRĐŞ/ÇIKIŞ (I/O) BAĞLANTI NOKTALARI ANAKART ÜZERĐNDE YER ALAN GĐRĐŞ/ÇIKIŞ (I/O) BAĞLANTI NOKTALARI Çeşitli aygıtları bağlamak üzere anakart üzerinde farklı tipte konnektörler bulunmaktadır. Anakart üzerinde tipik olarak yazıcı, mouse, klavye

Detaylı

EYLÜL 2012 İŞLETİM SİSTEMLERİ. Enformatik Bölümü

EYLÜL 2012 İŞLETİM SİSTEMLERİ. Enformatik Bölümü EYLÜL 2012 İŞLETİM SİSTEMLERİ İÇERİK 2 2 Yazılım nedir? Yazılım türleri nelerdir? İşletim sistemi nedir? İşletim sisteminin özellikleri İşletim sistemleri Unix Linux Windows Mac OS Android Yazılım Yazılım(Software),

Detaylı

Giriş/Çıkış Arabirimi MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ. Arabirim Özellikleri. Giriş/Çıkış Adresleri. G/Ç Arabirimlerinin Bağlanması

Giriş/Çıkış Arabirimi MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ. Arabirim Özellikleri. Giriş/Çıkış Adresleri. G/Ç Arabirimlerinin Bağlanması Giriş/Çıkış Arabirimi MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ Doç.Dr. Şule Öğüdücü http://ninova.itu.edu.tr/tr/dersler/elektrik-elektronik-fakultesi/0/blg-1/ Giriş/Çıkış () arabirimi bilgisayar ve çevre birimleri arasında

Detaylı

İşletim Sistemleri; İÇERİK. Yazılım BİLGİ TEKNOLOJİLERİ VE UYGULAMALARI 19.10.2015. 3 Yazılım Türleri

İşletim Sistemleri; İÇERİK. Yazılım BİLGİ TEKNOLOJİLERİ VE UYGULAMALARI 19.10.2015. 3 Yazılım Türleri İÇERİK 2 BİLGİ TEKNOLOJİLERİ VE UYGULAMALARI İşletim Sistemleri ÖĞR. GÖR. HASAN ALİ AKYÜREK Yazılım nedir? Yazılım türleri nelerdir? İşletim sistemi nedir? İşletim sisteminin özellikleri İşletim sistemleri

Detaylı

Temel Bilgi Teknolojileri -1

Temel Bilgi Teknolojileri -1 Temel Bilgi Teknolojileri -1 Dr. Öğr. Üyesi Aslı Eyecioğlu Özmutlu aozmutlu@bartin.edu.tr 1 Konu Başlıkları Donanım Bileşenleri Harici Donanım Dahili Donanım 2 Donanım Bileşenleri Bilgisayarın fiziksel

Detaylı

SİSTEM İHTİYAÇLARI (Tiger Enterprise / Tiger 3 Enterprise)

SİSTEM İHTİYAÇLARI (Tiger Enterprise / Tiger 3 Enterprise) SİSTEM İHTİYAÇLARI (Tiger Enterprise / Tiger 3 Enterprise) / Gereksinimleri : Sunucu: 60 GB boş disk 21-50 kullanıcı arası en az çift işlemcili Intel Xeon Processor L5638 (12M Cache, 2.00 GB boş disk RAID

Detaylı

DİSK DEPOLAMA ALANLARI

DİSK DEPOLAMA ALANLARI DİSK DEPOLAMA ALANLARI 1. Giriş İşlemci hızı ve hafıza kapasitesinin disk hızından çok daha hızlı bir gelişim içinde bulunduğu göz önüne alınırsa, disk kullanımında teorik ilgi ve uygulamanın önemliliği

Detaylı

Wake-On-Lan& LDCM Nedir?

Wake-On-Lan& LDCM Nedir? Wake-On-Lan& LDCM Nedir? Wake-On-Lan - Sıkça Sorulan Sorular Wake-On-LAN özelliği, Wake-On-LAN?ı destekleyen sistemlere, bir Wake-On-LAN paketi gönderip, sonra da müşteriye dosyaları yükleyerek veya müşteriden

Detaylı

TEMEL BİLGİ TEKNOLOJİSİ KULLANIMI. Enformatik Bölümü

TEMEL BİLGİ TEKNOLOJİSİ KULLANIMI. Enformatik Bölümü TEMEL BİLGİ TEKNOLOJİSİ KULLANIMI Enformatik Bölümü - Bilgisayarın tanımı ve tarihçesi Bilgisayar, belirli komutlara göre veri işleyen ve depolayan bir makinedir. İlk bilgisayar 1950 yılında yapılmıştır.

Detaylı

İŞLETİM SİSTEMLERİ TANIMI

İŞLETİM SİSTEMLERİ TANIMI İŞLETİM SİSTEMLERİ OPERATING SYSTEMS TANIMI Bilgisayar Sistemi Bir bilgisayar sitemi dört kısımdan oluşur: - Donanım(Hardware): Bilgisayarı oluşturan fiziksel parçalar. İşlemci, anakart, hdd, ram vb. -İşletim

Detaylı

Windows İşletim Sistemi

Windows İşletim Sistemi Windows İşletim Sistemi Bilgisayar (Özellikler) Bilgisayarınızın özelliklerini görüntülemek için : Masaüstünde Bilgisayar simgesine sağ tıklayarak Özellikler e tıklayın. Çıkan pencerede bilgisayarınızda

Detaylı

USB 2.0 Harici Disk Koruncağı 2.5"

USB 2.0 Harici Disk Koruncağı 2.5 USB 2.0 Harici Disk Koruncağı 2.5" Kullanım Kılavuzu DA-71001 DA-71002 Önsöz Ürünümüzü satın aldığınız için tebrik ederiz! Güvenilir ve sağlam yeni depolama konseptini göstereceğiz. HDD kapasitenizi artırmak

Detaylı

USB 2.0 External HDD Enclosure 3.5" (8,89cm)

USB 2.0 External HDD Enclosure 3.5 (8,89cm) USB 2.0 External HDD Enclosure 3.5" (8,89cm) Kullanım Kılavuzu DA-71051 Önsöz Ürünümüzü satın aldığınız için tebrik ederiz! Güvenilir ve sağlam yeni depolama konseptini göstereceğiz. HDD kapasitenizi artırmak

Detaylı

William Stallings Computer Organization and Architecture 9 th Edition

William Stallings Computer Organization and Architecture 9 th Edition William Stallings Computer Organization and Architecture 9 th Edition Bölüm 4 Cache Bellek Bilgisayar Hafıza Sisteminin Ana Karakteristikleri Table 4.1 Key Characteristics of Computer Memory Systems Bilgisayar

Detaylı

İŞLETİM SİSTEMLERİ DERS NOTLARI BÖLÜM 1 GİRİŞ. Yard. Doç. Dr. Deniz KILINÇ

İŞLETİM SİSTEMLERİ DERS NOTLARI BÖLÜM 1 GİRİŞ. Yard. Doç. Dr. Deniz KILINÇ İŞLETİM SİSTEMLERİ DERS NOTLARI BÖLÜM 1 GİRİŞ Yard. Doç. Dr. Deniz KILINÇ CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ, YAZILIM MÜHENDİSLİĞİ 2015-2016 1. DERS İÇERİĞİ VE KAYNAKLAR İşletim sistemi (Operating System - OS) dersinde

Detaylı

İşletim Sistemlerine Genel Bakış

İşletim Sistemlerine Genel Bakış İşletim Sistemlerine Genel Bakış 1.1 Silberschatz, Galvin and Gagne 2009 Bölüm 1: Giriş İşletim Sistemleri Ne Yapar? Bilgisayar Sistemi Organizasyonu Bilgisayar Sistemi Mimarisi İşletim Sistemi Yapısı

Detaylı

Bilgisayar Temel kavramlar - Donanım -Yazılım Ufuk ÇAKIOĞLU

Bilgisayar Temel kavramlar - Donanım -Yazılım Ufuk ÇAKIOĞLU Bilgisayar Temel kavramlar - Donanım -Yazılım Ufuk ÇAKIOĞLU Bilgisayar Nedir? Bilgisayar; Kullanıcıdan aldığı bilgilerle mantıksal ve aritmetiksel işlemler yapabilen, Yaptığı işlemleri saklayabilen, Sakladığı

Detaylı

İşletim Sistemlerine Giriş

İşletim Sistemlerine Giriş Ders Kitapları ve Notlandırma İşletim Sistemlerine Giriş Ahmet Burak Can Hacettepe Üniversitesi abc@cs.hacettepe.edu.tr Ders kitapları İşletim Sistemleri, Ali Saatçi Modern Operating Systems, Andrew Tanenbaum

Detaylı

İşletim Sistemleri. Hazırlayan: M. Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü

İşletim Sistemleri. Hazırlayan: M. Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü İşletim Sistemleri Hazırlayan: M. Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Bu dersin sunumları, Abraham Silberschatz, Greg Gagne, Peter B. Galvin, Operating System Concepts 9/e, Wiley,

Detaylı

Yazılım Çeşitleri. Uygulama Yazılımları. İşletim Sistemleri. Donanım

Yazılım Çeşitleri. Uygulama Yazılımları. İşletim Sistemleri. Donanım Yazılım Yazılım Bilgisayarlar üretildikleri anda içlerinde herhangi bir bilgi barındırmadıkları için bir işlevleri yoktur. Bilgisayarlara belirli yazılımlar yüklenerek işlem yapabilecek hale getirilirler.

Detaylı

Öğr.Gör. Mehmet Can HANAYLI

Öğr.Gör. Mehmet Can HANAYLI 1 DERS İZLENCESİ 2 SİSTEM MİMARİLERİNE GİRİŞ Bilgisayar nedir? Bilgisayarın tarihçesi Bilgisayarın kullanıldığı alanlar Bilgisayarın kullanılmasında dikkat edilmesi gereken alanlar Bilgisayarların sınıflandırılması

Detaylı

REALTIME LINUX. 3. Linux ve Özgür Yazılım Şenliği Murat Demirten, 16 Mayıs 2004, Ankara

REALTIME LINUX. 3. Linux ve Özgür Yazılım Şenliği Murat Demirten, 16 Mayıs 2004, Ankara REALTIME LINUX 3. Linux ve Özgür Yazılım Şenliği Murat Demirten, 16 Mayıs 2004, Ankara Bu belgeyi, Free Software Foundation tarafından yayınlanmış bulunan GNU Genel Kamu Lisansının 2 ya da daha sonraki

Detaylı

Donanımlar Hafta 1 Donanım

Donanımlar Hafta 1 Donanım Donanımlar Hafta 1 Donanım Donanım Birimleri Ana Donanım Birimleri (Anakart, CPU, RAM, Ekran Kartı, Sabit Disk gibi aygıtlar, ) Ek Donanım Birimleri (Yazıcı, Tarayıcı, CD-ROM, Ses Kartı, vb ) Anakart (motherboard,

Detaylı

PORTLAR Bilgisayar: VERİ:

PORTLAR Bilgisayar: VERİ: PORTLAR 1.FARE 2. YAZICI ÇİZİCİ TARAYICI 3.AĞ-İNTERNET 4.SES GİRİŞİ 5.SES ÇIKIŞI(KULAKLIK) 6.MİKROFON 7.USB-FLASH 8.USB-FLASH 9.MONİTÖR 10.PROJEKSİYON 11.KLAVYE BİLGİSAYAR NEDİR? Bilgisayar: Kullanıcıdan

Detaylı