ÇAĞDAŞ DÜNYA EDEBİYATI. Goscinny / Sempé. Öykü PITIRCIK BİLİNMEYEN ÖYKÜLERİ 2. Çeviren: Esra Özdoğan. 10. basım. Resimleyen: Sempé

Transkript

1 Goscinny / Sempé PITIRCIK BİLİNMEYEN ÖYKÜLERİ 2 ÇAĞDAŞ DÜNYA EDEBİYATI Öykü Çeviren: Esra Özdoğan Resimleyen: Sempé 10. basım

2

3 Goscinny / Sempé PITIRCIK BİLİNMEYEN ÖYKÜLERİ 2 Çeviren: Esra Özdoğan

4 cancocuk.com Yayın Koordinatörü: İpek Şoran Düzelti: Fulya Tükel Kapak ve İç Tasarım: Gözde Bitir Tasarım Uygulama: Gelengül Erkara 1. Basım: Basım: 1000 adet, Temmuz 2015 ISBN Histoires inédites du Petit Nicolas, René Goscinny / Jean-Jacques Sempé Pıtırcık ın Bilinmeyen Öyküleri, Pıtırcık, içindeki karakterler, maceralar ve Pıtırcık dünyasına ait karakteristik nitelikler René Goscinny ve Jean-Jacques Sempé nin yaratımıdır. Pıtırcık ın tüm basım ve yayın hakları IMAV Editions a aittir. Pıtırcık, hakları alınmış sözlü ve görsel bir markadır. Markanın ve logonun çoğaltılması ve taklit edilmesi yasaktır. IMAV éditions, 2004 Can Sanat Yayınları A.Ş., 2007 Bu eserin Türkçe yayın hakları Onk Ajans Ltd. Şti. aracılığıyla alınmıştır. Tüm hakları saklıdır. Tanıtım için yapılacak kısa alıntılar dışında yayıncının yazılı izni olmaksızın hiçbir yolla çoğaltılamaz. Can Sanat Yayınları Yapım ve Dağıtım Tic. ve San. A.Ş. Yayıncı Sertifika No: Hayriye Caddesi No. 2, Galatasaray, İstanbul Telefon: (0212) Faks: Kapak Baskı: Azra Matbaası; Sertifika No: Adres: Litros Yolu 2. Matbaacılar Sitesi D Blok Kat: 3 No: 3/2 Topkapı, Zeytinburnu, İstanbul İç Baskı ve Cilt: Arı Matbaası; Sertifika No: Adres: Davutpaşa Cad. Emintaş Kazım Dinçol San. Sitesi No: 81/39 Topkapı, İstanbul

5 Bu kitabın sahibi:...

6

7 Goscinny / Sempé PITIRCIK BİLİNMEYEN ÖYKÜLERİ 2

8

9 Gilberte Goscinny ye

10

11 Yeni Diziye Önsöz Jean-Jacques Sempé yle ne zaman tanıştığımı anımsamıyorum, kendimi bildim bileli tanıyorum onu. Küçük bir kız çocuğuydum o zamanlar, ama babamınkilere karışan kahkahaları hâlâ kulaklarımdadır. Bu durumda, Jean-Jacques Sempé nin Küçük Pıtırcık la şöyle bir ortak yönü olduğunu kesinlikle söyleyebilirim: İkisi de çocukluğumun bir parçasını oluşturuyorlar. Ellili yılların ortalarında başlayan serüvenlerini Sempé şöyle anlatıyor: Günün birinde, Birleşik Devletler den gelen René Goscinny ile tanıştım. Hemen arkadaş olduk. Arkadaş, birlikte yaratacakları evrenin kilit sözcüğü buydu işte ve 1965 yılları arasında, babamla Sempé Sud-Ouest Dimanche gazetesi için her hafta bir

12 öykü yazıp çizdiler. Bunların birçoğu kitaplaştırılarak yayımladı. Küçük Pıtırcık ın serüvenlerini yazıp resimlemek için ikisi de kendi çocukluk anılarını paylaştılar. Buenos Aires te ya da Bordeaux da yaşanmış olsun, bu anıların ortak bir dokusu vardır. Babam bana kendi çocukluğunu anlatacak kadar uzun yaşamadı; ölümü benim çocukluğumu örseledi. 5 Kasım 1977 de, Pıtırcık, Dırdır, Dalgacı, Karagöz ve öbürleri, şöyle bir dönüp bulutlara baktılar. Kâğıt üzerindeki kişilikler, bir yaratıcının asla ölmediğini çok iyi bilirler. Bu evrene karşı sonsuz bir şefkat duyuyorum, tutkuyla bağlandığınız insanların çocukluğuna duyduğunuz türden bir şefkat bu. Ben de bu iki büyücünün kaleminden yayılan mizahın tadına çıkararak hayallere dalıyorum. Babamın ölümünden sonra, Sempé sadık dostumuz olarak kaldı. Annemle birbirlerini çok severlerdi, onunla yediğimiz akşam yemeklerinde, anılarda kalmış bir kahkahayı canlandırırcasına güldüklerini anımsarım. Ancak Küçük Pıtırcık ın öykülerinin tamamı yayımlanmamıştı. Annem Gilberte Goscinny nin bir tasarısı vardı oysa: Çok sevdiği bu ufaklığın yayımlanmamış öykülerini gün ışığına çıkararak, okurlara, Küçük Pıtırcık ve arkadaşlarıyla yeniden buluşma

13 şansı vermeyi çok istiyordu. Ama bir kez daha, yaşam kendi yolunu çizdi, bir başka gülümseme yansıdı bulutlara: Annemin ömrü bu fikri gerçekleştirmeye yetmedi. Sempé yle Paris te bir restoranda buluştuk. Ona babamın metinleriyle kendi çizimlerinin de yer aldığı ilk taslakları gösterdim. Kendi çizgilerini kırk yılın ardından incelerken yeniden görür gibiyim onu: Gülümsüyordu (ama ne gülümseme!). Sonrasında da projeme hiç duraksamadan coşkuyla destek verdi. Şimdi onunla birlikte Küçük Pıtırcık ı iki elinden tutup yeniden okula götürüyoruz. Çok uzun bir tatilin ardından, hepimizin yakından tanıdığı bu küçük okul çocuğu hiç değişmedi. Yüze yakın öykü ve birkaç yüz kadar resim bize yine ondan söz ediyor işte; ondan ve arkadaşlarından: Çarpım, Lüplüp, Sırım, Toraman, Dalgacı, Dırdır, Tıngır, hepsi bizi bekliyorlar. Bir de Gümüş var tabii ki. Gümüş ün bu derlemede ayrıcalıklı bir yeri var. Pıtırcık ın arkadaşları arasında babası en zengin olan arkadaşı Gümüş tü, anımsarsanız Pıtırcık ilk kez onun evine davet ediliyor: Böbrek biçiminde bir havuzları, restoran büyüklüğünde bir salonları var, diye anlatıyor bu evi. Lüplüp ü de unutmayalım. Her dakika tıkınan, Pıtırcık ın en yakın arkadaşı olan şu tombik oğlanı. Bizim evde, yılbaşı yemeğinde anneannem, yani

14 benim annemin annesi, bir de teyzem, bir de amcam olacak, dedim ona. Bizim evde, fırında hindiyle çikolatalı pasta olacak, dedi Lüplüp. Benim de küçük bir oğlumla bir kızım var. Bu gizli hazineleri yayımlama zamanının geldiğini düşünmem için kesinlikle iyi bir neden daha. Onlara büyükbabalarından söz etmenin daha iyi bir yolu olabilir mi? Böylesi kişisel nedenlerin dışında, yayımlanmamış bu öyküleri gün ışığına çıkarmanın çok doğal olduğunu düşündüm. Bu öyküler, hem okumanın zevkini Küçük Pıtırcık sayesinde keşfetmiş olanlara hem de okul yolunu yeni tutmuş olanlara sesleniyor. Bu yapıtın gücü, hem çocuklara hem de yetişkinlere seslenmesinde yatıyor. Çocuklar kendilerini bulacak, yetişkinlerse kendilerini anımsayacaklar. Anne Goscinny

15 PITIRCIK BİLİNMEYEN ÖYKÜLERİ 2 İçindekiler BÖLÜM I Sınıf Birincisiyim, 23 Kroke, 30 Küçük Can, 38 Odamı Topluyorum, 45 Koca Fil, 53 Dürüstlük Örneği, 62 İlaç, 71 Alışveriş Yapıyoruz, 79 BÖLÜM II Babamın İşyeri, 91 Babalarımız Arkadaş Oluyor, 99 Çıtır ile Pıtır, 106 Alo!, 115 Sinema, 123

16 Babamın Doğum Günü, 129 Müthiş Bir Fıkra, 137 Babam Can Çekişiyor, 145 BÖLÜM III Tatile Çıkıyoruz, 157 Trende!, 164 İspanya Yolculuğu, 171 Bulmaca, 179 Kızılderili İşaretleri, 186 Doğanın Harikaları, 195 Yalnız Kalıyorum!, 204 Gümüş ün Yolculuğu, 213 BÖLÜM IV Çikolatalı ve Çilekli, 225 Greyfurt, 232 Restorana Gittik, 241 Sürpriz!, 248 Hayvanat Bahçesi, 255 Naz, 264 Ödül, 273 Babam Acayip Semiriyor, 281 BÖLÜM V Büyükler Gibi, 291 İleride Ne Yapacağız?,

17 Küçük Adam, 306 Diş, 315 Hepsi Yalan!, 322 Kayınbiraderler, 330 Küfür, 338 Yaşasın! Yılbaşı Geliyor!,

18

19 BÖLÜM I Sınıf Birincisiyim Sınıf Birincisiyim Kroke Küçük Can Odamı Topluyorum Koca Fil Dürüstlük Örneği İlaç Alışveriş Yapıyoruz

20

21 Sınıf Birincisiyim Dün sýnýf birincisi oldum. Valla! Öðretmen bir metin okudu, biz de yazdýk. Ben tam yedi yazým yanlýþý yaptým. Benim arkamdan gelen Çarpým ikinci oldu, tam yedi buçuk yanlýþ yaptý, a harflerinin üstündeki þapkalar yarým puan deðerinde, Çarpým da dükkân ýn üstüne þapka koymak gerekirken koymamýþ iþte. Çarpým sýnýfýn birincisi, öðretmenin de kuzusu olduðundan, benim yazým dersinde birinci olmam hiç mi hiç hoþuna gitmedi. Öðretmene bunun haksýzlýk olduðunu, aslýnda þapkayý koyacaðýný ama rahatsýz

22 edildiðini söyledi. Öðretmen de ona susmasýný söyleyince Çarpým ne mi yaptý? Zýrlamaya baþladý, gidip babasýna þikâyette bulunacaðýný, babasýnýn da gelip müdüre þikâyette bulunacaðýný, kimsenin onu sevmediðini, bunun korkunç bir þey olduðunu söyledi. Öðretmen ona tek ayak üstünde bekleme cezasý vereceðini söyleyince de hastalandý. Sýnav kâðýdým elimde okuldan çýktým, öðretmen üstüne kýrmýzý mürekkeple aynen þöyle yazmýþtý: Pýtýrcýk yazým dersinde sýnýf birincisi oldu. Pekiyi. Arkadaþlar her zaman olduðu gibi fýrýnýn vitrinine bakmak ve çikolata almak için onlara katýlmamý istiyorlardý, ama ben dedim ki, hemen eve dönmem gerekiyor, dedim. Ýyi valla, dedi Lüplüp, kendisi arkadaþlarýmdan biridir. Sýnavda birinci oldun diye artýk bizimle oynamayacak mýsýn? Sýnavda yirmi sekiz buçuk 24

23 yanlýþ yapan Lüplüp e dönüp cevap bile vermedim. Sonracýma eve kadar koþtum. Sýnýf birincisiyim! diye haykýrdým eve girerken. Annem sýnav kâðýdýmý görünce öptü beni, benimle acayip gurur duyduðunu, babamýn da çok memnun olacaðýný söyledi. Akþam yemeðinde çikolatalý pasta yiyebilecek miyim? diye sordum. Bu akþam mý? dedi annem. Ama böceðim buna zamaným yok ki, hem sonra babanýn gömleklerini ütülemem gerekiyor. Yazýmý acayip zor sözcükler vardý, hem sonra öðretmen beni herkesin önünde kutladý, dedim. Annem bana baktý, içini çekip þöyle dedi: Tamam, tatlým, ödül olarak çikolatalý pastaný alacaksýn. Sonracýma mutfaða gitti. Ödülümü isterim tabii. Ne yani, yalan mý, iyi valla! Babam evin kapýsýndan girdiðinde, elimde sýnav kâðýdýmla yanýna koþturdum. Baksana babaaa, öðretmen sýnav kâðýdýmýn üstüne ne yazdý, baksana! diye haykýrdým. 25

24 Babam kâðýdýma bakýp þöyle dedi: Aferin sana, küçük adam. Sonracýma ceketini çýkardý, gidip koltuðuna oturdu ve gazetesini okumaya baþladý. Sýnýf birincisi oldum! dedim babama. Hýýýý, dedi o da. Ben de ne yaptým, mutfaða gittim, anneme bunun haksýzlýk olduðunu, babamýn kâðýdýma bakmak istemediðini söyledim. Sonra da tepinerek ve aðzým kapalý baðýrmaya çalýþarak öfkelendim. Pýtýrcýk, sakin ol bakalým. Baban iþten yorgun dönmüþ, ne dediðini tam anlamamýþtýr, þimdi gider ona anlatýrýz, o da seni bir güzel kutlar. Annemle salona döndük. Sevgilim, Pýtýrcýk okulda çok baþarýlý oldu biliyor musun? Sanýrým onu kutlamamýz gerekiyor, dedi annem babama. Babam baþýný gazetesinden kaldýrýp gözlerini þaþkýnlýkla açtý, sonracýma da dedi ki: E kutladýk ya, aferin dedik. Sonra da baþýma pýt pýt vurdu, annem de mutfaða döndü. Sýnav kâðýdýmý okumak ister misin? Dehþet bir sýnav kâðýdý! dedim. Sonra, tatlým, daha sonra, dedi babam, tekrar gazetesini okumaya baþladý. Mutfaða döndüm, anneme babamýn kâðýdýmý oku- 26

25 mak istemediðini, kimsenin benimle ilgilenmediðini, evi terk edeceðimi, arkamdan çok aðlayacaklarýný söyledim. Hem þimdi ben sýnýf birincisi olmuþken daha da çok üzüleceklerdi gittiðime. Annemin peþinden salona gittim. Bugünkü baþarýsýndan sonra çocuða biraz ilgi gösterebilirdin herhalde, dedi annem babama. Sonracýma kimsenin onu rahatsýz etmemesini, yoksa pasta falan yiyemeyeceðimizi söyledi ve mutfaða gitti. Eee, sýnav kâðýdýmý okuyor musun? dedim. Babam kâðýdý aldý, dedi ki: Vay! Vay! Vay! Bu ne zor bir sýnavmýþ böyle! Bak sen! Bravo! Sonracýma gazetesine döndü. Ya patenlerim ne olacak? diye sordum. Paten mi? Ne pateni? Ne pateni olacak, sýnýf birincisi olduðum gün bana paten alacaðýna söz vermemiþ miydin? Bak Pýtýrcýk, bunu baþka zaman konuþuruz, tamam mý benim güzel oðlum? Ýþte bu harika! Bana paten alacaklarýna söz veriyorlar, yazým dersinde sýnýf birincisi oluyorum, öðretmen beni herkesin önünde kutluyor, ama bunu baþka zaman konuþacaðýmýzý söylüyorlar! Ben de halýnýn üstüne oturup yeri yumruklamaya baþladým. 27

26 Bak geliyor beþ kardeþ! dedi babam. Ben de ne yaptým, aðlamaya baþladým. Annem mutfaktan koþarak yetiþti. Yine ne oldu? dedi. Babamýn bana tokat atmaya kalkýþtýðýný söyledim. Çocuðu yüreklendirmek için çok ilginç bir yöntem doðrusu, dedi annem. Evet. Patenlerim alýnmazsa hiç yüreklenemeyeceðim. Ne pateni? diye sordu annem. Bu sýnav kâðýdýnýn karþýlýðýný bir çift patenle ödemem gerekiyormuþ, dedi babam. Annem de dedi ki: Her çabanýn bir ödülü olmalý. Ne mutlu Pýtýrcýk a ki milyoner bir babasý var, dedi babam. Yazým dersinde yaptýðý yedi yanlýþý ödüllendirmek için ben de ona hemen bir çift altýn paten alacaðým. Babamýn milyoner olduðunu bilmiyordum doðrusu. Bunu hiç durmadan zengin babasýný anlatan Gümüþ e hemen söylemem gerek. Hem zaten arkadaþlarým beni teneffüste altýn patenlerimle gördüklerinde çok ama çok þaþýracaklar! Güzel, eðer yemeðin bir an önce hazýr olmasýný istiyorsanýz, býrakýn da rahat rahat mutfaða döneyim, dedi annem. 28

27 Babam da dedi ki: Acele etsen iyi olur, yemekten sonra, müþterileri evinde kabul eden patronuma gideceðim, biliyorsun. Aman Tanrým! Pýtýrcýk ýn pastasý yüzünden senin gömleklerini ütüleyemedim, dedi annem. Çok güzel! Çok güzel! Ben de bu evde hiçe sayýldýðýma göre üstümdeki gömlekle giderim. Çok güzel! dedi babam. Sonracýma annem aðlamaya baþladý, babam da ona sarýlýp öptü, ben de çok üzülmüþtüm doðrusu, çünkü anneciðimin üzülmesine hiç dayanamam. Akþam yemeðinde kimse konuþmadý, pastadan bir dilim daha almak istemedim. Ama bugün çok kýyak bir gün oldu doðrusu. Okuldan eve aritmetik dersinde sýfýr aldýðým kâðýtla döndüm, babam beni azarlamak yerine dedi ki: Ýþte benim oðlum. Sonracýma annemle beni sinemaya götürdü. Lüplüp ün okul çýkýþý çikolata almaya gittiðimiz pastanede söylediði gibi: Bu anne babalarý anlamak zor iþ caným.

28

29 YAŞ Goscinny / Sempé PITIRCIK BİLİNMEYEN ÖYKÜLERİ 2 Yeni öyküler, kaldığı yerden tekrar sizlerle! İlk cildinde okuduğunuz yeni Pıtırcık öykülerine bu ciltte de hız kesmeden devam ediyoruz; yoksa ne Pıtırcık ın ne de haylaz arkadaşlarının hızına yetişebiliriz. Görüşmeyeli ne mi yapıyorlar? Bildiğiniz şeyler aslında: yaramazlık, evcilik, futbol, yaramazlık, boks, kayınbiradercilik, yaramazlık... Pıtırcık ın Bilinmeyen Öyküleri bu kadar mı? Elbette hayır, devamını da mutlaka okuyun. Pıtırcık aşkına! ISBN