- ~ll. ~ ~IliJil~ft <jlun

Transkript

1 - ~ll ~g ~ ~IliJil~ft <jlun

2 1. SEKTÖRÜN TANIMI VE SINIFLANDIRILMASI 1.1. SEKTÖRÜN TANIMI Kozmetik kelimesi, Yunanca' da evren anlamına gelen "Cosmos" ile sağlıklı, bakımlı ve güzel olmayı,bu sonuçları elde etmeyi ve sürdürmeyi belirten "Cosmeni" kelimelerinden türetilmiştir. Bu kavramların birleşiminden oluşan kozmetik, "sonsuz güzellik"i ifade eder. Kozmetik ürünlerinin genel tanımı şöyledir: İnsan vücudunun epiderma, tımaklar, kıllar, saçlar, dudaklar gibi değişik dış kısımlanna, ağız ve dişiere veya mukozaya uygulanmak üzere hazırlanmış, amacı veya yan arnacı bu kısımları temizlemek, koku vermek veya korumak suretiyle iyi bir durumda muhafaza etmek, görünümünü değiştirmek ve vücut kokulannı düzeltmek olan, saç boyaları ve saç açıcıları da dahil bütün preparatlar ve/veya maddelerdir SEKTÖRÜN SINIFLANDIRILMASI Sektörün ürettiği ürünlerin sınıflandırılması şu şekildedir: Kremler, emülsiyonlar, losyonlar, jeller ve yağlar (el, yüz, ayak v.b. için) Yüz maskeleri (ci lt soyucu olanlar hariç) Fondötenler (sıvı, pat, toz) Makyaj pudralan, banyo soması kullanılacak pudralar, hijyenik pudralar Tuvalet sabunları, deodorant sabunlar ve kalıp temizleyiciler

3 Koku veren ürünler parfümler (en az %5 ala esans içerenler) tuvalet suları (eau de toilette) (en az %1,5 ala esans içeren! er) kolonyalar ( eau de cologne) limon kolonyalan en az 70 derece (% h/h), diğer kolonyalar en az 60 derece (% h/h) alkol içennelidir. Limon kolonyalan hiçbir boyar madde içermemelidir, rengi yalnızca kullanılan esanstan kaynaklanabilir. Kolonya üretimi ve dolumu yapılacak yerlerin Kozmetik Yönetmeliği 'nin ilgili maddelerinde beliitilen kurallara ve Ek X' da belirtilen İyi Üretim Uygulamalan Kılavuzu'na~ uygun olması şaıtı kokulu sular aranır. Banyo ve duş iliünleri (tuzlar, köpükler, yağlar, jeller v.b.) Depilatuarlar (kıl dökücü ve kıl sökücüler) Koku giderici ve ter önleyiciler Saç bakım üıünleri saç boyalan ve açıcılan dalgalandırma, düzleştinne ve sabitleştiı me amacıyla kullanılanlar temizleyiciler (losyonlar, pudralar, şampuanlar) saça şekil verenler ve şekli koıuyanlar (losyonlar, saç spreyleri, briyantinler)

4 Traş ıçın kullanılan ürünler (kremler, köpükler, losyonlar v.b.) Yüz ve göz makyajında ve makyajın temizlenmesinde kullanılan ürünler Dudaklara uygulanmak üzere hazırlanmış ütünler Ağız ve diş bakım ütünleri Tırnak bakımı ve süsü için kullanılan ürünler Haricen uygulanacak kişisel hijyenik üıünler Güneş ütünleri (güneşlenme öncesi ve sonrası) Güneş olmaksızın cilde yanık ten götünümünü vermek üzere kullanılan üıünler Ci lt rengini açmak için kullanılan üıünler Cilt kınşıklıklarına karşı kullanılan ütünler 2. SEKTÖRÜN MEVCUT KAPASİTESİ VE KULLANIMI Sektörde, finna ve ürün bazında çok farklı kapasite kullanımı yüzdeleri mevcuttur. Buna rağmen, sektörün oıtalama kapasite kullanımı %40'la ölçülmektedir. Bu oran diş macunu, şampuan gibi ürünlerde %60-70'lere çıkarken dekoratif kazınetiklerde %10-l5'lere inmektedir. Sektördeki kapasite kullanımı gelen talebe uygun olarak vardiya çalışmalanna göre arttırılıp azaltılmaktadır.

5 3. ÜRETİM TEKNOLOJİSİ Sektörde faaliyet gösteren firmalardan özellikle dış ülkelerle bağlantılı olanlar en son teknolojik gelişmeleri takip edebilmektedirler. Ancak, sektörde çok sayıda bulunan yerli ve küçük fırmalar bu gelişmeleri takip edememektedir. Bu yüzden, dünya standartlarına uygun mamul üretimi henüz yeterince uygulanamamakta olup, özellikle kalite kavramı algılanamamıştır. henüz tam olarak Sektörde faaliyet gösteren yabancı sermayeli uluslararası kuruluşlar ve bunların yerli firmalada olan oıiaklıklan, üretimlerinde teknolojik gelişmelere yer vermekte ve özellikle paketierne işlemlerini yüksek hızlı tam otomatik hatlarda yapmaktadırlar. Ancak özelikle küçük yerli kuruluşlar üretimlerinde daha basit ve el işçiliği fazla olan eski teknolojiler kullanmaktadırlar. Kişi başına kullanırnın ve dolayısıyla kapasite kullanımının düşük olması yeni teknolojilere yatırım konusunda fırmaların cesaretini kırmaktadır. 4. ÜRETİM MİKTARI VE DEGERLERİ yıllan arası üretim-satış miktarları, bunların değerleri ve her yıla göre aıiış-düşüş yüzdesi aşağıdaki tablolarda gösterilmiştir:

6 4.1. SAÇ BAKIM Ş a m p u a n Yıl DEGER (Milvon TL) Milvon TL Deöer Deöer Toplam "si Birarada% Normal 38 H - Kepeğe karşı 12.5 l..j. - Bebek Bitki özlü o/o 85 Değer +o/o Değer +% Dcöcr +o/o ı n l.o Tek olarak 'Yo..J Güzellik Kepeğe karşı (ı 5 - Bebek 6.5 (ı - Bitki özlü 4 2..J.0.5..J...J..5..J.S.O (ı 6.5 LO

7 HACİM Ton/yıl Hacim +o/o Hacim +o/o Hacim +o/o Hacim +o/o Toıllam 'si Bir arada % Nonnal Kepeğe karşı ll Bebek 2 I I Bitki özlü 1.5 I Tek olarak '% Normal Kepeğe karşı Bebek Bitki özlü ı. n S a ç K r e m i DEGER (Milyon TL) Yıl Değer Değer +o/o Değer +o;., Değer +o/o Değer +'% I I25 lll

8 HACIM (Ton/Yıl) Yıl Hacim Hacim +% Hacim + 0 /o Hacim + 0 /o Hacim + 0 /o ı () L S a ç S p r ey i DEGER (Milyon TL) Yıl Değer Değer + 0 /o Değer +o/o Değer +'% Değer +o/o () ()()(). 000 GS Aerosol 'Yo O 85.5 Aerosol olmayan S a ç J e 1 i DEGER (Milyon TL) Yıl Değer Değer + 0 /o Değer +o;., Değer + 0 /o Değer + 0/o (ı()() ll l-! HACIM (Ton/Yıl) Yıl Hacim +o/o Hacim + 0 /o Hacim + 0 /o Hacim +'% ()()() l ı

9 4.2. CİLT BAKlM K r e m v e L o s y o n DEGER (Milyon TL ) Yıl Değer De<rer +% Değer +o/o Değer +o/o Değer + 0 /o ı ıo ı ı ()()() l03 2 o. ono. ono 80 Vücut bakım % Kreın ı Losyon ı4 ı4 ı ı ı ı 13 Yağ Bakım 31.5.J J HACIM (Ton/Yıl) Yıl Hacim Hacim +% Hacim + 0 /o Hacim + % Hacim +% ı ı Vücut bakım% K re m Losvon Yağ Bakım

10 11. SEKTÖRÜN SEKİZİNCi BEŞ YILLIK PLAN DÖNEMİNDE AB'YE UYUM ÇALlŞlVIALARI Sektörün AB 'ye uyum çalışmalan 2000 yılından itibaren başlatılmıştır. Bu çalışmalar; Kozmetik ve Tuvalet Müstahzarlan Üreticileri Derneği, Sağlık Bakanlığı, Çevre Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, TSE, DPT ile birlikte yapılmaktadır. AB 'ye uyum çalışmalannda öncelikle ele alınması gereken konular şunlardır: Tüketicinin korunması a) Birim fiyat b) Reklam Gümrük ve vergiler - Ambalaj Çevre a) Tehlikeli maddeler b) Katı atıklar c) Zaralı kimyasallar Rekabetin koıunması Kozmetik Yönetmeliği'nde yer alan "pazarlama öncesi izin" yerine "pazarlama sonrası kontrol" mekanizmasına işlerlik kazandırılması

11 Sektörde faaliyet gösteren çeşitli firmalar: Aromel Gillette Re bul Ataç Hes Revu B eecham Ho bi Sezginler Bifors H un ca Tan Ecza Bristol Myers Johnson & Johnson Tariş Carfaıma Kop aş Tekmen Colgate Palmolive Kuıisan Temsu Coty Lever Elida Toprak De o tak L'Oreal Türk Henkel Eczacıbaşı Ondüla Vepa Evyap Procter & Gamble W ella

12 13. SEKTÖRDEKi KURULUŞLAR Kozmetik ürünleri alanında faaliyet gösteren kuıuluşlar; yabancı sermayeli uluslar arası kuıuluşlar, bunların yerli kuıuluşlarla olan ortaklıklan ve tümü yerli sermayeye dayalı kuruluşlar olmak üzere üç bölüme ayrılmaktadır. FİRMAADI PAZARDA SERMAYE FAALİYET DEGER YAPISI ŞEKLİ OLARAK PAYI (%) PROCTER&GAMBLE Yabancı İthalat ı 1.5 UNILEVER Yabancı Üretim/İthalat 12 () ECZACIBAŞIIBEISDORF Y abaı1eı/y erli Ortak Üretim/İthalat 9.7 COLGA TE/P ALMOLIVE Yabancı Üretim/İthalat 5.ô HENKELISHW ARZKOPF Yabancı İthalat 3.O GILLETTE Yabancı İthalat 3.0 EVYAP Yerli Üretim 5.0 KOP AŞ Yerli Üretim I.R L"OREAL Yabancı İthalat l.7 WELLA Yabancı ithalat l.7 J&J Yabancı İthalat 1.2 AROMEL KİMY A Yerli Üretim 1.5 HOBİ KOZMETİK Yerli Üretim 1.5 CANAN KOZMETİK Yerli Üretim

13 12. ÇEVRE VE İNSAN SAGLIGI ll Çevre ve insan sağlığına etkisi olan ve kazınetik yapıınında kullanılan ham ve yardımcı maddelerin kazınetik ütünlerinin kullanımındaki ve pıyasaya arzlanndaki kontrollerin tam olarak yapılması gerekmektedir. Kaliteli hammadde kullanıını ve üıün yapıınıyla ilgili yaptırım koşullan uygulanmalıdır. Bunun ıçın de sanayi-devlet-üniversite birlikte çalışmalıdır. ll Avrupa Birliği Kazınetik Direktifi 'ne uygun olarak hammadde ile ürünlerin çevre ve insan sağlığına olan etkilerinin bilimsel olarak incelenrneleri, takibi ve konuyla ilgili mevzuatların değerlendirilmesi gerekmektedir. Bununla ilgili olarak devletin Üıün imalatçılan Demeği ile müşterek çalışması ve bu demeğin COLIPA ile olan yakın temaslannın devarnının sağlanınası şarttır. 11 Çevre ve ınsan sağlığı yönünden sahte üıün kontrollerinin yapılması, tüketicinin bu yönde bilinçlendirilmesi ve bu ürünleri yapanların olacak şekilde cezalandırılmalan gerekmektedir. caydıncı 11 Sektördeki şirketler çevreye uyum standaıtlannı yükseltrnek için birbirleriyle işbirliği yapmalıdır. Çevreye yararlılık konusunda tüketiciyi yanıltıcı çalışmalar yapılmamalıdır.

14 YILLARI ÜRETİM PROJEKSiYONU Pazar Büyüklüğü-1999 Yıllık Artış t 2000 Yılı Üretim 200 I Yılı Üretim 2002 Yılı Üretim 2003 Yılı Üretim 200-t Yılı Üretim Değer Hacim Hacim Değer Hacim Miktan Miktan Miktan Miktan Miktan!\lio USD TON.-\D ET %USD % Ton Adet Ton Adet Ton Adet Ton Adet Ton Adet ŞAMPUAN 2-tO.O lo t3-l-8-t - SAÇ KREMİ tOO - 20 lo 26.ı0-290-t t t SAÇ BOYASI lo lo ı t-t9-t590 SAÇ JELİ SAÇ SPRE"Yi 8.0 -t BRİYANTİN o o SAÇKÖPÜGÜ SAÇ BAKIMI TOPLAM U94590 DİŞ JvlACUNU DİŞ FIRÇASI.ıo.o lo t H AGIZ ÇALKALAMA SUYU AGIZ BAKIMI TOPLAM DEODORANT t TRAŞ KREMİ VE KÖPÜGÜ ll t2-20-tO - 21-t2 - ERKEK P ARFÜMERİ ı.ı t8 - BAY AN PARFÜMERİ KOLüNYA t8oo t8oo - -t8oo - -t8oo - -t8oo - -t8oo - DEO.VEPARF.TOPLAM o o o 108-tO o 1 U95 o o CİLT BAKIMI t t-H - 2-t VAZELiN ıo TALK -ı..o t t t - PİŞİKKREMİ -t t ı.ıo - CİLT BAKlM TOPLAM o o 3517 o 3836 o -t238 o -t7-t9 o SABUN VE DUŞ JELİ tOO H RENKLi KOZMETİK o 2-t t223850l TOPLAM KOZMETİK 875.-t t6-t6 6-t t U

15 + İhracat teşvik edilmelidir. Bu şekilde üretimlerini Türkiye dışındaki merkeziere kaydıran kuruluşlar yerli üretim yapmaya ve ürünlerini diğer ülkelere Türkiye'den göndermeye özendirilebilirler. + Yasal mevzuatta AB ile kesin uyum sağlanmalıdır. "Satış öncesi izin" yerine "satış sonrası denetim" mekanizmasının etkili bir şekilde uygulanması ürünlerin kalitesini ve güvenilirliğini arttıracak, tüketiciterin daha iyi korunmasını sağlayacaktır. "Satış sonrası denetim" için gerekli fonlar, kwuluşlann ve devletin ızın zorunluluğu nedeniyle yaptıklan önemli harcamalan pıyasa denetimine kaydu maları ile sağlanabilecektir. + Sektörde AR-GE çalışmaları, AR-GE yatırımianna teşvik ve kredi verilmesi ve bu tür çalışmalann ödüllendirilmesiyle teşvik edilmelidir. + Üniversite ve benzeri kuruluşlarda kazınetik üıünleri alanında eğitim veren kısımlar açılmalı ve yine bu kuıuluşlarda kazınetik sahasındaki araştırmalar teşvik edilmelidir. + Üniversite ve özel sektör arasında ortak AR-GE faaliyetleri teşvik edilmeli ve desteklenmelidir. + Kazınetik ürünlerinin kullanımı teşvik edilmeli ve bu konuda kitleler eğitilmelidir.

16 lo. SEKİZİNCi BEŞ YILLIK PLAN DÖNEMİ GELiŞMELERİ VE TEDBİRLER GENEL POLİTİKA VE TEDBİRLER Kozmetik ürünleri asırlardır insan yaşamında önemli bir rol oynamaktadır ve kişilerin temizliği ve güzel göıünümleri için vazgeçilmez ürünlerdir. İnsanların kendilerini daha iyi hissetmelerine neden olmakta, özgüvenlerinin aıimasını sağlamakta ve hatta sağlıklarını da olumlu yönde etkilemektedirler. Bu nedenle önemli bir sektör olan kozmetik üıünlerle ilgili olarak önümüzdeki yıllarda yapılınası gerekenler şu şekilde sıralanabilir: + Türkiye' de kişi başına kozmetik ürünü kullanımı A vıupa ile kıyaslandığında son derece düşüktür. Türkiye' de enflasyonun düşmesi ve ekonominin düzelmesi ile kitlelerin alım gücü attacaktır ve bunun sonucu kozmetik kullanımı da kaçınılmaz olarak aıiacaktır. Ancak kullanım azlığını sadece ekonomik nedenlere bağlamak doğıu olmaz. Kitlelerin eğitimi de bu konuda önemlidir. İnsanlar kozmetiklerin faydalan ve doğru kullanımlan konusunda endüstri-devlet işbirliği ile eğitilmelidir. Kozmetik ürünlerin lüks olmadığı, sağlıklı ve mutlu bir yaşam için gerekli olduğu vurgulanmalıdır. + Yerli üretim teşvik edilmelidir. Bu, ithalat engellemeleri şeklinde değil, yatırım kolaylığı ve vergi indirimleriyle sağlanmalıdır.

17 8- Tüketicinin korunması için kaliteli mal üreten firmaların teşvik edilmesi ve piyasa kontrollerinin yapılması şarttır. 9- Üreticilerin AR-GE'ye daha fazla pay ayırmalan, sanayici-üniversite ilişkilerini geliştirmeleri, böylece rekabete karşı daha güçlü olmalan gerekmektedir. 10- Üniversite ve yüksek okullarda sektöre yönelik eğitimin hemen hemen hiç verilmiyar olması kozmetik alanında bu kuıuluşlarda hiçbir araştırmanın yapılmaması anlamına da gelmektedir. ll- Türkiye' de üretim yapan uluslararası kuıuluşlann ve bunların ortaklıklannın araştırma faaliyetleri, merkezi organlan tarafından yürütülmekte ve Türkiye' de sadece uygulama çalışmalan yapılmaktadır. ithalatın giderek ağırlık kazanması, bu kuruluşların AR-GE çalışmalanna giderek daha az önem vermeleri ile sonuçlanmaktadır. 12- Yerli sennayeye dayalı kuıuluşlar ıse AR-GE çalışmalanna önem vermekteuse sektördeki uluslararası kuruluşlan izlemeyi ve know-how'lannı hammadde satıcılanndan almayı tercih etmektedirler. 13- Sonuç olarak çok az sayıda kuruluşta AR-GE bölümü bulunmaktadır. Üniversite ve benzeri kumrular ile endüstrinin oıiak AR-GE çalışmalan ise hemen hemen hiç yoktur. 14- Kozmetik yönetmeliği değişikliği, yukanda beliliilen hususlarda kalite gelişmesine faydalı olmuş, ancak uygulamada henüz istenen seviyeye gelmemiştir.

18 Sektörün AB ve Türkiye' deki pıyasa dağılımı ı se şu şekildedir: TÜRKİYE %ı AB% TuvaJet Müstahzarları ve Diş Bakımı Saç Bakımı Cilt Bakımı Diğerleri (Parfum ve Dekoratif Kozmetik) (kesin o lnuleğer) 2- Aıtan rekabete uyum sağlayabilmek için KOBİ'lerin özellikle kaliteye önem vermeleri gerekmektedir. 3- Türkiye' deki kazınetik sektöıünde kişilerin sosyoekonomik seviyesinin yükselmesi ve modern kadının hayatında yer almaya başlaması kozmetik ürünlerine olan talebi aıttıımıştır. 4- Sektörde kapasite fazlası mevcuttur. Bu bakımdan Türkiye' de fiyat ve kaliteye önem verilmesi durumunda ihracat alanında rekabet düzeyine ulaşmak mümkündür. 5- Sektör içinde, özellikle KOBİ'lerde, kaçak ürünlere maliyet avantajı sağlayan "faturasız üıün" dağıtımı bulunmaktadır. Bu da, piyasada standaıtlara uygun olmayan kalitesiz malların kontrol dışı üretilmesini desteklemektedir. 6- Atık su arıtma tesisi kurma mecburiyeti olmasına rağmen kontrol mekanizması çalışmamaktadır. 7- Enerji sarfiyatı henüz yüksektir. iş

19 Kararda, Sağlık Bakanlığı 'nın kozmetikleıin üretiminin ve daluruunun yapıldığı denetleyeceği belirtildi. Değişikliğe yerler ile üretilen ve ithal edilen ütünleri ve bu amaçla ürünlerden numune alabileceği uymayan firmalara kanuni müeyyideler de getirildi. Karara göre, tüketicileri yanıltan ve doğm bilgi içeımeyen reklam filmleri gösteren firmaların tanıtım materyalleri ve malzemeleri üretici ve İthalatçı tarafından piyasadan toplatılacak. Bu firmalara ait filmler mühür altına alınacak ve üretici veya İthalatçı firma gerekli prosedürleri yerine getirene kadar ürünler mühürlü kalacak. Firmalar, yayınladıkları reklam basında yer almışsa aynı yerde ve aynı puntolarla; sözlü basında yer almışsa aynı saatte doğıu bilgiler ile tekzip yayıniayacak 9. MEVCUT DURUM DEGERLENDİRİLMESİ 1 - s e kt"" omn.. yuı rti çı o tük e to ımı o ı ıa ı a ço k d"" ""k e ır. uşu sevıye d d" Şampuan Deodorant Diş Macunu TÜRKİYE 140 gr 15 gr 45 gr AVRUPA 810 gr 250 gr 300 gr K. AMERiKA I 100 gr 300 gr 500 gr DÜNYA ORT. 350 gr 150 gr 120 gr Türkiye, dünyadaki tüketim oıialamasına erişebilmek için şampuan ve diş macunu tüketimini en az 3 katına, deadarant tüketimini ise en az 1 O katına çıkarmalı dır. Kazınetik sektöründe kişi başı tüketim A vmpa ülkelerinden Fransa'da en yüksek oranla 140 $, Poıiekiz'de en düşük oranla 70 $olmasına rağmen Türkiye'de ancak 12 $'dır.

20 8. ÜRÜN STANDARTLARI Sektörde, 28 Ocak 1998 'de yüıürlüğe gıren Kazınetik Yönetmeliği mevcuttur. Türkiye' de kozmetik ürünlerin üretimi ve satışı sayılı Kazınetik Kanunu kapsamında çıkanlan 28 Ocak 1998 tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan Kazınetik Yönetmeliği doğrultusunda Sağlık Bakanlığı İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü tarafından denetlenmektedir. Türk Kazınetik Yönetmeliği esas olarak Avrupa Topluluğu'nun 76/ 768/ EEC sayılı yönetmeliğinin bir kopyasıdır. Ancak uygulamada önemli farklar bulunmaktadır. A vıupa Birliği Yönetmeliği "satış sonrası kontrol" esaslı olup "satış öncesi izin" gerektirmezken Türk Kazınetik Yönetmeliği "satış öncesi izin" esasına dayanmaktadır. Kazınetik ürünlerden diş macunlan (TS 3992), diş fırçalan (TS 4330), traş kremleri (TS 54) ve sabunlar (TS 54) için zorunlu Türk Standartları bulunmaktadır. Bu kategorilerde yerli olarak üretilen ve ithal edilen tüm üıünlerin bu standatilara uyması yasal zorun! ul uktur. Kazınetik Yönetmeliği'nde değişiklik yapılmasına dair Yönetmelik 28 Ocak 1998 'de Resmi Gazete' de yayımlanarak yüıürlüğe girdi. Yapılan değişiklik, kozmetik firmalarına sınırlama ve kurallara uymayan firmalara kanuni müeyyide getirdi. Değişiklikle kozmetiklerin yanılmaya yol açmayacak ve insan sağlığına zarar vermeyecek şekilde, doğıu ve anlaşılır bilgiler ile tüketiciye ulaşmasını sağlamak üzere üretilmelerine, ithallerine dair şaıtlan, üretim, ithal izinlerine ve kontrol edilmelerine ilişkin esas ve usuller yeniden düzenlendi. Kararla; kazınetik fırmaların ürettikleri ürünlerde, fonnüllerde bulunan bütün maddelerin tespiti ve insan sağlığına uygun olup olmadığına dair bilgilerin yazılması için teknik eleman bulundurmalan zorunlu kılındı.

21 Parfümlü Banyo Tuzlan ve Diğer Banyo Müstahzarlan (ABD Dolan) ÜLKEADI (1 Aylık) Rusya Federasyonu GENEL TOPLAM * $ m iistündeki de,fterler alimmşlir. 1 Genel Toplamda! $'m altındaki üriinler de yer almaktadir. Kaynak : Devlet İstatistik Enstitüsü 7. İSTiHDAM Sektörde KOBİ şeklindeki firmalar çoğunlukta olup bunlar aile şirketi şeklindedir. Bu fiımalarda genebikle vasıfsız işçi çalıştınlmaktadır. Sektörde pazarın % 70-SO'ini elinde tutan uluslar arası kuıuluşlar ve bunların yerli ortaklıklarının işçilik kullanımı ileri teknolojiler kullanılarak asgarı düzeyde tutulmaktadır. Bu kuıuluşlarda işçi ücretleri Batı A vıupa ülkeleri ile kı yaslanabilir düzeydedir. Buna karşılık küçük çaplı yerli kuıuluşlar düşük ücretle vasıfsız işçiler çalıştırmaktadır. Bu da aynı üıün kategorilerinde rastlanan farklı satış fiyatlannın nedenlerinden biridir. Son yıllarda ithalatm giderek artması Sektördeki istihdam düzeyini düşürmekte, uzmana ve vasıflı işçiye olan ihtiyacı azaltmaktadır. Diğer taraftan sektörün ihtiyacı olan uzman, mühendis, araştırmacı gibi nitelikli elemanların yetiştirilmesi için mevcut eğitim kuruluşlan gerekli yapılanmaya sahip değildir. Üniversitelerimiz ve yüksek okullarımızda kozmetik eğitimine yeterince yer verilmemekte, sektöre yönelik özel bölümler bulunmamaktadır.

22 Losyonlar( traş için); Traş Kremleri; Traş öncesi veya Sonrası Kullamlan Müstahzarlar (ABD Dolan) ÜLKEADI (1 Aylık) K.K.T.C Hollanda Ukrayna Rusya Federasyonu GENEL TOPLAM * $ ın iistiindek:i değerler almmtşftr. 1 Genel Toplamda $'m altmda/d liriinler de yer a!maktadn. Kaynak : Devlet İstatistik Enstitüsü Vücut Deodorantları ve Ter Kokusunu Önleyici Deodorantlar (ABD Dolan) ÜLKEADI ( l Aylık) K.K.T.C Ukrayna Rusya Federasyon u GENEL TOPLAM * $ m üstündeki değerler almmtşttr. 1 Genel Toplamda $'m altmda ki ürünler de yer almaktadır. Kaynak : Devlet İstatistik Enstitüsü

23 Saç Spreyleri (ABD Dolan) ÜLKEADI (l Aylık) Ukrayna ı Rusya Federasyonu Kazakistan GENEL TOPLAM * $ 'm listlindeki defl;erler altmmştw 1 Genel Toplamda $'m altmda/d iiriinler de yer almaktadtr. Kaynak : Devlet İstatistik Enstitüsü Saç Losyonlan, Saç Boyaları, Diğer Saç Müstahzarlan (ABD Doları) ÜLKEADI (l Aylık) K.K.T.C Azerbeycan-N ah cı va GENEL TOPLAM * $ m listlindeki değerler a!mnnşt1r. 1 Genel Toplamda $'m altindaki Zirzinler de yer almaktadir. Kaynak : Devlet İstatistik Enstitüsü

24 Şampuanlar (ABD Dolan) ÜLKEADI ( 1 Aylık) Macaristan Romanya Bulgaristan Ukrayna Moldavya Rusya Federasyon u Gürcistan Azerbeycan-Nalıcı va ı Kazakistan Türkmenistan Özbekistan Kırgızistan Cezayir K.K.T.C ı Slovenya Makedonya A.B.D GENEL TOPLAM * $'m üstündeki defterler almmtşftr. 1 Genel Toplamda $'m altzndaki üriinler de yer almaktadtr. Kavnak : Devlet İstatistik Enstitüsü

25 Allıklar; Vücut Losyonlan; Kremler, Yağlar; Güzellik, Makyaj ve Cilt Bakımı için Müstahzarları (ABD Doları) ÜLKEADI (1 Aylık) Rusya Federasyonu K.K.T.C. 2 ı Ukrayna ı Azerbeycan Kazakistan Kong o GENEL TOPLAM/ * $'tn üstündeki defterler almm!şftr. 1 Genel Toplamda $'tn altmdaki ürünler de yer almaktadir. Kaynak : Devlet İstatistik Enstitüsü

26 Manikür ve Pedikür Müstahzarlan (ABD Dolan) ÜLKEADI (1 Aylık) Rusya Federasyonu Ukrayna GENELTOPLAMI * $"m iistiindeki değerler alznmtşftr. 1 Genel Toplamda $'m affindaki iiriinler de yer almaktadzr. Kavnak :Devlet İstatistik Enstitüsü Pudralar (ABD Dolan) ÜLKEADI (1 Aylık) Rusya Federasyonu GENEL TOPLAM * $ m iistiindeki değerler alznmzşflr. 1 Genel Toplamda $'zn altmda ki ii rünler de yer a/makfa(hr. Kaynak : Devlet İstatistik Enstitüsü

27 Dudak Rujları, Diğer Dudak lviakyaj Müstahzarlan (ABD Dolan) ÜLKEADI (1 Aylık) Rusya Federasyonu GENEL TOPLAM/ * $'m üstündeki de,f!,erler almmlştlr. 1 Genel Toplamda S 'm altmda ki ürünler de yer almakta(hr. Kawıak: Devlet İstatistik Enstitüsü Göz Makyaj Müstahzarlan (ABD Dolan) ÜLKEADI ( l Aylık) Bulgaristan Ukrayna Rusya Federasyon u Özbekistan GENEL TOPLAM * / $'m iistiindeki de,ğerlcr olmm1ştw 1 Genel Toplamda $'m altmda/d Zirzinler de yer almaktadir. Karnak : Devlet İstatistik Enstitüsü

28 6.2. İHRACAT Ürün ihracatı çok yüksek olmamaktadır. Çünkü gerek hammadde ithalatı gerek enerji maliyetlerinin yüksek olması rekabet yönünden dezavantajlı bir oıiam yaratmaktadır. İhracatın en büyük kısmı Oıiadoğu'ya, KKTC'ye ve Türki Cuınhuriyetleredir. İHRACAT VERİLERİ Parfümler, Kolonyalar, Diğer Tuvalet Suları (ABD Dolan) ÜLKEADI (l Aylık) Singap ur Hollanda İng. Virgin Adalan Almanya İngiltere l Rusya Federasyonu ı Birleşik Arap Emir GENEL TOPLAM/ * $ 'zn üstündeki değerler almmişiir. 1 Genel Toplamda $'m altmda ki ii rünler de yer almaktadir. Kaynak : Devlet İstatistik Enstitüsü

29 Vücut Deodorantlan ve Ter Kokusunu Önleyici Deodorantlar (ABD Dolan) ÜLKEADI ( l Aylık) Fransa Almanya İtalya İngiltere İrlanda Macaristan A.B.D Hollanda GENELTOPLAMI * $ m üstündeki de,ğerler alimmştw 1 Genel Toplamda $'m altmda ki z"irünler de yer almaktadır. Kavnak : Devlet İstatistik Enstitüsü Parfümlü Banyo Tuzlan ve Diğer Banyo Müstahzarları (ABD Doları) ÜLKEADI (l Aylık) Hollanda Almanya Macaristan İrlanda GENEL TOPLAM * $ ın üstündeki de,ğerler almm1ştw 1 Genel Toplamda $'m altındaki ürünler de yer almaktadır. Kaıınak : Devlet İstatistik Enstitüsü

30 Losyonlar (traş için); Traş Kremleri; Traş Öncesi veya Sonrası Kullanılan Müstahzarlar (ABD Dolan) ÜLKEADI (1 Aylık) Fransa İngiltere İrlanda ı.332 İzmir Serbest Böl Almanya ı l A.B.D Portekiz İspanya ı l GENEL TOPLAMı ı * $'zn üstündeki değerler a!immşttr. 1 Genel Toplamda $'zn altzndah iiriinlcr de yer almaktadır. Kaynak : Devlet İstatistik Enstitüsü

31 Saç Losyonlan, Saç Boyala n, Diğer Saç Müstahzarlan (ABD Dolan) ÜLKE ADI 1998 ı999 Belçika AB. D Almanya İtalya İngiltere Yunanistan İspanya Fransa Hindistan ı Hollanda GENEL TOPLAM 1 ı * $'m üstündeki değerler alınmıştır (ı Ay h k) Genel Toplamda $'m altmdaki iiriinler de yer almaktadır. Kaynak : Devlet İstatistik Enstitüsü

32 Şampuanlar (ABD Dolan) ÜLKEADI ( 1 Aylık) Fransa Belçika Almanya İngiltere İrlanda Yunanistan AB. D İtalya Polanya GENEL TOPLAM * $'zn iistiindeki değerler almnuşttr. 1 Genel Toplamda $'m altmdaki ürünler de yer almaktadl!'. Kaynak : Devlet İstatistik Enstitüsü Saç Spreyleri (ABD Dolan) ÜLKEADI ( 1 Aylık) Fransa Belçika o Almanya İngiltere GENEL TOPLAM * $'m iistiindeki değerler almnuşttr. 1 Genel Toplamda $'m altmdaki iirtin/er de yer almaktadır. Kaynak : Devlet İstatistik Enstitüsü

33 Pudralar (ABD Dolan) ÜLKEADI ( 1 Aylak) Fransa İtalya İngiltere GENELTOPLAM * $'m iistiindeki değerler ahnnnştır. 1 Genel Toplamda $'m alimdaki iiriinler de yer almaktadır. Kaynak : Devlet İstatistik Enstitüsü Alhklar; Vücut Losyonları; Kremler, Emülsiyonlar ve Yağlar; Güzellik, Makyaj ve Cilt Bakımi Müstahzarlan (ABD Dolan) ÜLKE ADI ( 1 Ayhk) Fransa İtalya ı ı İngiltere Almanya Belçika İrlanda İspanya ı İsviçre ı75 ı.ıo AB. D İsrail ı ı 77 Romanya GENEL TOPLAM * $'tn iistiindeki değerler almmışttr. 1 Genel Toplamda $'m alilndaki zirünler de yer almaktadir. Kaynak : Devlet ivtatistik Enstitüsü

34 Göz Makyaj Müstahzarları (ABD Doları) ÜLKE ADI ( 1 Aylık) Fransa Belçika Almanya ı İtalya ı İngiltere İrlanda ı I. 779 A.B.D ı GENEL TOPLAM * $ 'm üstündeki değerler almnnştır. 1 Genel Toplanıda $'m alimdaki iininler de yer almaktadır. Kaynak : Devlet İstatistik Enstitüsü Manikür ve Pedikür Müstahzarları (ABD Dolan) ÜLKEADI ( 1 Ayhk) Fransa ı 95 İngiltere ı İrlanda Almanya GENEL TOPLAM * $'m üstündeki değerler almmıştrr. 1 Genel Toplamda $'m altındaki iiriinler de yer almaktadır. Kaynak : Devlet İ<ıtatistik Enstitüsü

35 Dudak Rujlan, Diğer Dudak Makyaj Müstahzarlan (ABD Dolan) ÜLKEADI (ı aylık) Fransa Belçika ı Almanya İtalya İngiltere İrlanda AB. D Taytand GENEL TOPLAM ı * $'tn üstündeki değerler ahnnnştır. ı Gene/Toplamda $'m alımdaki ürünler de yer almaktadtr. Kaynak : Devlet l~tatistik Enstitüsü

36 ithalat VERİLERİ Parfümler, Kolonyalar, Diğer Tuvalet Suları (ABD Doları) ÜLKEADI (1 aylık) Fransa ı o ı Belçika Hollanda ı Almanya ı İngiltere İspanya İrlanda İtalya İsviçre ı Avusturya A.B.D Brezilya GENEL TOPLAM * $'m üstündeki değerler almn11ştır. 1 Genel Toplamda $'m altmdaki ürünler de yer almaktadır. Kaynak : Devlet İstatistik Enstitüsü

37 Sonuç olarak son yıllarda uluslararası birçok kuruluş yerli üretimi bırakarak ithalata yönelmiştir ve bu eğilimin önümüzdeki 5 yılda da devam edeceği söylenebilir. Öte yandan sektörde faaliyet gösteren küçük çaplı yerli kumluşlar ve sektöre yeni giriş yapanlar zahmetli bir seçenek olan üretime yatırım yapmaktansa ürünleri henüz Türkiye 'ye gelmemiş olan yabancı şirketlerin temsilciliklerini yapmayı tercih etmektedirler ithalat Ürün ithalatı: Özellikle AB ve diğer Avrupa ülkelerinden yapılmaktadır. Ayrıca bazı dışa dönük fıımalar yerli imalatlai"ını durduıup ithalata yönelmişlerdir. Bu dumm özellikle l 999 yıllan arasında gözlenmiştir. Yarı ürün: Yan ürün ithalatı yoktur. Hammadde ithalatı: Bu sektörde önemli olan maddelerin hepsi ithaldir ve sadece AB ülkelerinden ithalat 1999 yılında 900 milyar liranın üzerindedir.

38 Sektörde kullanılan hammaddelerin çoğu zaten ithal edilmektedir. Kaliteli ve yaratıcı düşünce ürünü ambalaj malzemesini yerli olarak bulmak zor olduğundan bu alanda da ithalat zorunluluğu çıkmaktadır. Çok sayıda girdiyi ithal etmek yerine ürünü bitmiş haliyle ithal etmek çok daha kolay ve karlı olmaktadır. Tüketimin düşük olması yerli üretimde üst düzey teknolojilerin kullanımına ve dolayısıyla da kalitenin yükselmesine engel olmaktadır. Bitmiş haliyle ithal edilen ürünler kalite ve özellikle "albeni" yönünden çok daha iyidir. Özellikle uluslararası kuruluşlar geliştirdikleri "küresel tedarik zinciri" politikaları ile üretim noktalannın sayısını en aza indirınekte ve tüm dünyaya sadece birkaç merkezden üıün göndermek istemektedirler. Bu, doğal olarak üretim giderlerini asgariye indirınekte ve tüm dünyada aynı üıünün satılması nedeniyle de "Pazar Geliştirme Masraflan''nı önemli düzeyde düşürmektedir. Türkiye "üretim noktası" Bu politikalar kapsamında olarak seçilmemektedir. Bunun temel nedenleri Türkiye' de tüketimin düşük olması, hammadde ve ambalaj malzemesi temininde zorluklar, işçiliğin söz konusu kuıuluşlar için birçok ülkeye kıyasla daha yüksek olmasıdır. Tabi ki uluslararası politika ve Türkiye'nin bu politikaya göre konumu da bu seçimde önemli bir rol oynamaktadır.

39 5. MALİYET 1 KARLILIK Kozmetik ütünlerinde maliyeti oluşturan temel unsurlar hammadde ve ambalaj malzemesi, üretim giderleri ve pazar geliştirme (reklam, promosyon) masraflarıdır. Kapasitenin yüksek, tüketimin düşük olması rekabeti arttırmakta ve dolayısıyla "'Pazar Geliştirme Masrafları" en önemli maliyet unsuru olarak ortaya çıkmaktadır. Ortalama bir kozmetik ürününün maliyetinin % 'si üretim maliyeti, geri kalanı ise reklam/promosyon maliyetidir. Bu durum aynı kategorideki bir ürünün çok geniş bir fiyat yelpazesinde satılıyor olmasının bir açıklamasıdır. Ürünlerini reklamsız satabilen fiıınalar çok daha düşük satış fiyatları uygulayabilmektedir. Ancak kozmetik ürünler gibi imajın çok önemli olduğu bir sektörde reklamsız mal satmanın çok zor olduğu da diğer bir gerçektir. 6. DIŞ TİCARET DURUMU Son yıllarda bitmiş üıün ithalatı hızla aıimış ve çok sayıda kuruluş yerli üretimi bırakarak ithalata dönmüştür. Bu, değişik nedenlerle açıklanabilir:

40 Yukandaki sınıflamaya; a) Değer olarak bakıldığında: 1- Saç Bakımı ürünlerinin yıllara göre aıtışı % 60' ın üzerindedir. 2- Cilt Bakımı ürünlerinin yıllara göre artışı % 40 civarındadır. 3- Tuvalet Müstahzarlan'nın yıllara göre artışı % civarındadır. 4- Diş Bakımı ütünlerinin yıllara göre aıtışı % civarındadır. b) Hacim olarak bakıldığında: 1- Saç Bakımı ürünlerinin yıllık artışları % arasıdır. 2- Cilt Bakımı ütünlerinin yıllık aıtışiarı % 5- I O arasıdır. 3- TuvaJet Müstahzarlan'nın yıllık aıtışiarı% arasıdır. 4- Diş Bakımı ütünlerinin yıllık aıtışiarı% 8-15 arasıdır. Bu sınıflanduma içinde gerek değer gerek hacim olarak en önemli yeri alan ürün "Şampuan"dır. Şampuan, hacim olarak 5 yıl içinde% loo'lük bir aıtışa erişmiştir.

41 HACIM Ton/Yıl) Yıl Hacim Hacim +% Hacim +o/o Hacim +o/o Hacim 150 IS. O o/o -ı After Shave Eau de Toilette S.5 65 Jel & Balsam 4 9 ll DİŞ BAKlM D i ş M a c u n u DEGER (M"I u yon TL) Yıl De~er De~er +o/o Değer +% Dcğeı +o/o De~er soo %ı 67 HACIM Ton/Yıl) Yıl Hacim Hacim +% Hacim +o/o Hacim +% Hacim LO o/o S.5 Eldeki bilgilere göre dikkate alınan kısımlar şöyledir: Saç Bakım (Şampuan, Saç Kremi, Saç Spreyi, Saç Jeli) Cilt Bakım (Krem ve Losyon, Deodorant) Tuvalet Müstahzarlan (Traş Kremi ve Köpük, Erkek Kokusu) Diş Bakım (Diş Macunu)

42 4.3. TUVALET 1\'IÜSTAHZARLARI T r a ş K r e m i v e K ö p ü k DEGER (M"I u yon TL) Yıl De~er De~er +o/o De~er +O/o Değe ı +o/o Değer +o/o Krem 84 n 71 ()() 55 Köpük HACİM (Ton/Yıl) Yıl Hacim Hacim +% Hacim +% Hacim +'Yo Hacim +'V.ı l.l K re m X Köpük lo Er k e k K o k u s u DEGER (M"I ııyon TL) Yıl Dej!er De~er +o/o Değer +'Yo Değer +% Değer +% ı After Slıave Eau de Toilette Balsam

43 D e o d o r a n t DEGER (M'I Ilyon TL) Yıl Defrer Değer +0/o Değer +o/o Değer +o/o Değer +0/o ı 3 ı Erkek Kadın Alkol Antiperspirant ı..ı. Aerosol Non-Aerosol lo ı..ı. ı 6. 5 HACIM Ton/Yıl) Yıl Erkek Hacim Hacim +O/o Hacim +O/o Hacim +o/o Hacim +'Yo ı...ı.oo ll ı 'i~ ~- ~"' Kadın..J Alkol Antiperspirant 3 ı ı ı ı ı Aerosol J Non-Aerosol 4..ı

44 İÇİNDEKİLER 1. SEKTÖRÜN TANIMI VE SINIFLANDIRILMASI 1.1. SEKTÖRÜN TANIMI 1.2. SEKTÖRÜN SINIFLANDIRILMASI 2. SEKTÖRÜN MEVCUT KAPASİTESİ VE KULLANIMI 3. ÜRETİM TEKNOLOJİSİ 4. ÜRETİM MİKTARI VE DEGERLERİ 4.1. SAÇ BAKlM Şampuan Saç Kremi Saç Spreyi Saç Jeli 4.2. CİLT BAKlM Krem ve Losyon Deodorant 4.3. TUV ALET MÜSTAHZARLARI Traş Kremi ve Köpük Erkek Kokusu 4.4. DİŞ BAKlM Diş Macunu 5. MALİYET/ KARLILIK 6. DIŞ TİCARET DURUMU 6.1. ithalat 6.2. İHRACAT 7. İSTiHDAM 8. ÜRÜN STANDARTLARI 9. MEVCUT DURUM DEGERLENDİRİLMESİ 10. SEKİZİNCi BEŞ YILLIK PLAN DÖNEMİ GELiŞMELERİ VE TEDBİRLER GENEL POLİTİKA VE TEDBIRLER YILLARI ÜRETİM PROJEKSIYONU ;::ci~. ' ' SEKTÖRÜN SEKİZİNCi BEŞ YILLIK PLAN DÖNEMİNDE AB'YE UYUM ÇALIŞMALARI 12. ÇEVRE VE İNSAN SAGLIGI 13. SEKTÖRDEKi KURULUŞLAR

45

46 İÇİNDEKİLER 1. SEKTÖRÜN TANIMI VE SINIFLANDIRILMASI 1.1. Sektörün Tanımı 1.2. Sektörün Sınıflandırılması 2. SEKTÖRÜN MEVCUT KAPASİTESİ VE KULLANIMI 3. ÜRETİM TEKNOLOJİSİ 4. ÜRETİM MİKTARI VE DEGERLERİ 4.1. Saç Bakım 4. ı. ı. Şampuan Saç Kremi Saç Spreyi 4.2. Cilt Bakım Krem ve Losyon Deodorant 4.3. TuvaJet Müstahzarları Traş Kremi ve Köpük Erkek Kokusu 4.4. Diş Bakım Diş Macunu 5. MALİYET/ KARLILIK 6. DIŞ TİCARET DURUMU İthalat 6.2. İhracat 7. İSTİHDAM 8. ÜRÜN STANDARTLARI 9. MEVCUT DURUM DEGERLENDİRİLMESİ 10. SEKİZİNCi BEŞ YILLIK PLAN DÖNEMİ GELiŞMELERİ VE TEDBİRLER Genel Politika ve Tedbirler yılları Üretim Projeksiyonu llsektörün SEKİZİNCi BEŞ YILLIK PLAN DÖNEMİNDE AB'YE UYUM ÇALIŞMALARI 12. ÇEVRE VE İNSAN SAGLIGI 13. SEKTÖRDEKi KURULUŞLAR

47 KOZMETİK SEKTÖRÜ ARAŞTIRMASI 1. SEKTÖRÜN TANIMI VE SINIFLANDIRILMASI 1.1 SEKTÖRÜN TANIMI Kazınetik kelimesi, Yunanca'da evren anlamına gelen "Cosmos" ile sağlıklı, bakımlı ve güzel olmayı, bu sonuçları elde etmeyi ve sürdürmeyi belirten "Cosmeni" kelimelerinden türetilmiştir. Bu kavramların birleşiminden oluşan kozmetik, "sonsuz güzellik"i ifade eder. Kazınetik ürünlerinin genel tanımı şöyledir: İnsan vücudunun epiderma, tırnaklar, kıllar, saçlar, dudaklar gibi değişik dış kısımlarına, ağız ve dişiere veya mukozaya uygulanmak üzere hazırlanmış, amacı veya yan amacı bu kısımlan temizlemek, koku vermek veya korumak suretiyle iyi bir durumda muhafaza etmek, görünümünü değiştirmek ve vücut kokularını düzeltmek olan, saç boyalan ve saç açıcıları da dahil bütün preparatlar ve/veya maddelerdir. 1.2 SEKTÖRÜN SINIFLANDIRILMASI Sektörün ürettiği ürünlerin sınıflandmlması şu şekildedir: Kremler, emülsiyonlar, losyonlar, jeller ve yağlar (el, yüz, ayak v.b. için) Yüz maskeleri (cilt soyucu olanlar hariç) Fondötenler (sıvı, pat, toz)

48 Makyaj pudralan, banyo sonrası kullanılacak pudralar, hijyenik pudralar Tuvalet sabunları, deodorant sabunlar ve kalıp temizleyiciler Koku veren ürünler - parilimler (en az %5 ala esans içerenler) - tuvalet suları (eau de toilette) (en az %1,5 ala esans içeren! er) - kolonyalar ( eau de cologne) limon kolonyalan en az 70 derece (% h/h), diğer kolonyalar en az 60 derece (% h/h) alkol içermelidir. Limon kolonyalan hiçbir boyar madde içermemelidir, rengi yalnızca kullanılan esanstan kaynaklanabilir. Kolanya üretimi ve dolumu yapılacak yerlerin Kazınetik Yönetmeliği'nin ilgili maddelerinde belirtilen kurallara ve Ek X'da belirtilen İyi Üretim Uygulamalan Kılavuzu'na uygun olması şartı aranır. kokulu sular Banyo ve duş ürünleri (tuzlar, köpükler, yağlar, jeller v.b.) Depilatuarlar (kıl dökücü ve kıl sökücüler) Koku giderici ve ter önleyiciler Saç bakım ürünleri saç boyalan ve açıcılan dalgalandırma, düzleştirme ve sabitleştiı-me amacıyla kullanılanlar - temizleyiciler (losyonlar, pudralar, şampuanlar)

49 saça şekil verenler ve şekli koruyanlar (losyonlar, saç spreyleri, briyantinler) Traş için kullamlan ürünler (kremler, köpükler, losyonlar v.b.) Yüz ve göz makyajında ve makyajın temizlenmesinde kullamlan ürünler Dudaklara uygulanmak üzere hazırlanıruş ütünler Ağız ve diş bakım ürünleri Tırnak bakımı ve süsü için kullanılan ürünler Haricen uygulanacak kişisel hijyenik ürünler Güneş ürünleri (güneşlenme öncesi ve sonrası) Güneş olmaksızın cilde yanık ten görünümünü vermek üzere kullanılan ürünler Cilt rengini açmak için kullanılan ürünler Cilt kırışıklıklarına karşı kullanılan ürünler 2. SEKTÖRÜN MEVCUT KAPASİTESİ VE KULLANIMI Sektörde, fırma ve ürün bazında çok farklı kapasite kullanımı yüzdeleri mevcuttur. Buna rağmen, sektörün ortalama kapasite kullanımı %40'la ölçülmektedir. Bu oran diş macunu, şampuan gibi ürünlerde %60-70'lere çıkarken dekoratif kazınetiklerde %10-15 'ler e inmektedir. Sektördeki kapasite kullanııru gelen talebe uygun olarak vardiya çalışmalarına göre arttırılıp azaltılmaktadır.

50 3. ÜRETİM TEKNOLOJİSİ Sektörde faaliyet gösteren firmalardan özellikle dış ülkelerle bağlantılı olanlar en son teknolojik gelişmeleri takip edebilmektedirler. Ancak, sektörde çok sayıda bulunan yerli ve küçük firmalar bu gelişmeleri takip edememektedir. Bu yüzden, dünya standartlarına uygun mamul üretimi henüz yeterince uygulanamamakta olup, özellikle kalite kavramı henüz tam olarak algılanamamıştır. Sektörde faaliyet gösteren yabancı sermayeli uluslararası kuruluşlar ve bunların yerli fırmalada olan ortaklıkları, üretimlerinde teknolojik gelişmelere yer vermekte ve özellikle paketierne işlemlerini yüksek hızlı tam otomatik hatlarda yapmaktadırlar. Ancak özelikle küçük yerli kuruluşlar üretimlerinde daha basit ve el işçiliği fazla olan eski teknolojiler kullanmaktadırlar. Kişi başına kullanırnın ve dolayısıyla kapasite kullanımının düşük olması yeni teknolojilere yatırım konusunda firmaların cesaretini kırmaktadır. 4. ÜRETİM MİKTARI VE DEGERLERİ yıllan arası üretim-satış miktarları, bunların değerleri ve her yıla göre artış-düşüş yüzdesi aşağıdaki tablolarda gösterilmiştir:

51 4.1 SAÇ BAKIM Şampuan DE GER Yıl 1995 Milyon TL Değer Toplam 'si Bir arada% 55 - Normal 38 - Kepeğe karşı Bebek 3 - Bitki özlü değer +o/o değer +o/o değer +o/o değer +o/o ı. o Tek olarak% 45 - Güzellik Kepeğe karşı 6 - Bebek Bitki özlü

52 HACİM Ton/yıl hacim +o/o hacim +o/o hacim +o/o hacim +o/o Toplam ıı.ooo 'si Bir arada % Normal Kepeğe karşı 9 ıo.5 ı2 ll Bebek 2 ı ı Bitki özlü 1.5 ı ı Tek olarak% Normal Kepeğe karşı Bebek Bitki özlü ı. o Saç Kremi DEGER (milyon TL) Yıl Değer değer +o/o değer +o/o Değer +o/o Değer +o/o lll

53 HACIM (ton/yıl) Yıl Hacim hacim +o/o hacim +o/o hacim +o/o hacim +o/o Saç Spreyi DEGER (milyon TL) Yıl Değer değer +o/o değer +o/o değer +o/o değer +o/o Aerosol % Aeroso1 olmavar Saç Jeli DEGER (milyon TL) Yıl Değer değer +o/o değer +o/o değer +o/o değer +o/o HACIM (ton/yıl) Yıl hacim +o/o hacim +o/o hacim + % hacim +o/o

54 4.2 CİLT BAKlM Krem ve Losyon DEGER (milyon TL) Yıl 1995 Değer Vücut bakım % Krem 50.5 Losyon 14 Yağ 4 Bakım 3 ı değer +o/o değer +o/o değer +o/o değer +o/o ı ı ll HACIM (ton/yıl) Yıl 1995 Hacim Vücut bakım % 86 Krem 53 Losyon 28 Yağ 5 Bakım hacim [+% hacim +o/o hacim +o/o hacim +o/o

55 4.2.2 Deodorant DEGER (milyon TL ) ı Yıl Değer değer +o/o değer +o/o değer +o/o değer +o/o Erkek Kadın Alkol Antiperspirant Aerosol Non-Aerosol HACIM (ton/yıl) ı Yıl Hacim hacim +o/o hacim +o/o hacim +o/o hacim +o/o ll Erkek Kadın Alkol Antiperspirant 31 ll ll Aerosol Non-Aerosol

56 4.3 TUVALET MÜSTAHZARLARI Traş Kremi ve Köpük DEGER (milyon TL ) Yıl Değer değer +o/o değer Krem Köpük o/o değer +o/o değer +o/o HACIM (ton/yıl) Yıl Hacim hacim +o/o hacim Krem Köpük o/o hacim +o/o hacim +o/o Erkek Kokusu DEGER (milyon TL ) Yıl Değer değer +o/o değer After Shave Eau de Toilette Balsam o/o değer +o/o değer +o/o

57 HACIM (ton/yıl) Yıl Hacim hacim +o/o hacim +o/o hacim +o/o hacim +o/o After Shave Eau de Toilette Jel & Balsam 4 9 ll lo DİŞ BAKlM Diş Macunu DEGER (milyon TL ) Yıl Değer değer +o/o değer +o/o değer +o/o değer +o/o HACIM (ton/yıl) Yıl Hacim hacim +o/o hacim +o/o hacim +o/o hacim +o/o Eldeki bilgilere göre dikkate alınan kısımlar şöyledir: Saç Bakım (Şampuan, Saç Kremi, Saç Spreyi, Saç Jeli) Cilt Bakım (Krem ve Losyon, Deodorant) Tuvalet Müstahzarlan (Traş Kremi ve Köpük, Erkek Kokusu) Diş Bakım (Diş Macunu)

58 Yukandaki sınıflamaya; a) Değer olarak bakıldığında: ı- Saç Bakımı ürünlerinin yıllara göre artışı % 60'ın üzerindedir. 2- Cilt Bakımı ürünlerinin yıllara göre artışı % 40 civanndadır. 3- Tuvalet Müstahzarlan'nın yıllara göre artışı % civanndadır. 4- Diş Bakımı ürünlerinin yıllara göre artışı % civarındadır. b) Hacim olarak bakıldığında: ı- Saç Bakımı ürünlerinin yıllık artışlan% arasıdır. 2- Cilt Bakımı ürünlerinin yıllık artışlan % 5- ı O arasıdır. 3- Tuvalet Müstahzarları'nın yıllık artışlan % arasıdır. 5- Diş Bakımı ürünlerinin yıllık artışlan % 8- ı5 arasıdır. Bu sınıflandırma içinde gerek değer gerek hacim olarak en önemli yeri alan ürün "Şampuan"dır. Şampuan, hacim olarak 5 yıl içinde% 100'lük bir artışa erişmiştir.

59 5. MALİYET/ KARLILIK Kozmetik ürünlerinde maliyeti oluşturan temel unsurlar hammadde ve ambalaj malzemesi, üretim giderleri ve pazar geliştirme (reklam, promosyon) masraflarıdır. Kapasitenin yüksek, tüketimin düşük olması rekabeti arttırmakta ve dolayısıyla "Pazar Geliştirme Masrafları" en önemli maliyet unsuru olarak ortaya çıkmaktadır. Ortalama bir kozmetik ürününün maliyetinin % 30-50'si üretim maliyeti, geri kalanı ise reklam/promosyon maliyetidir. Bu durum aynı kategorideki bir ürünün çok geniş bir fıyat yelpazesinde satılıyor olmasının bir açıklamasıdır. Ürünlerini reklamsız satabilen fırınalar çok daha düşük satış fıyatları uygulayabilmektedir. Ancak kozmetik ürünler gibi imajın çok önemli olduğu bir sektörde reklamsız mal satmanın çok zor olduğu da diğer bir gerçektir. 6. DIŞ TİCARET DURUMU Son yıllarda bitmiş ürün ithalatı hızla artmış ve çok sayıda kuruluş yerli üretimi bırakarak ithalata dönmüştür. Bu, değişik nedenlerle açıklanabilir: