2006 Faaliyet Raporu

Transkript

1 26 Faaliyet Raporu

2 26 Faaliyet Raporu 2

3 İçindekiler Ç NDEK LER İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı nın takdim yazısı 4 İSKİ Genel Müdürü nün takdim yazısı 6 İSKİ Teşkilat Şeması 8 Yönetim Kurulu Üyeleri 1 Genel Müdür Yardımcıları 11 İstanbul da Suyun Serüveni 12 Suya Atılan İmza: İSKİ 16 İSKİ nin Görev ve Yetkileri yılı İçmesuyu Yatırımları 22 Ömerli İçmesuyu Sistemi 23 Elmalı İçmesuyu Sistemi 26 Kağıthane İçmesuyu Sistemi 27 İkitelli İçmesuyu Sistemi 29 Büyükçekmece İçmesuyu Sistemi yılı Atıksu Yatırımları 4 Tuzla Atıksu Havzası 42 Kadıköy Atıksu Havzası 45 Küçüksu Atıksu Havzası 48 Paşabahçe Atıksu Havzası 51 Paşaköy Atıksu Havzası 53 Şile Atıksu Havzası 56 Adalar Atıksu Havzası 57 Baltalimanı Atıksu Havzası 59 Kuzey Haliç Atıksu Havzası 61 Güney Haliç Atıksu Havzası 62 Ataköy Atıksu Havzası 64 Küçükçekmece Atıksu Havzası 67 Ambarlı Atıksu Havzası 69 Büyükçekmece Atıksu Havzası 73 Silivri Atıksu Havzası 75 Arıtma Tesisleri İnşaat Müdürlüğü 76 Planlama ve Proje Daire Başkanlığı 77 Emlak ve Kamulaştırma Daire Başkanlığı 99 APK Daire Başkanlığı 11 Bilgi İşlem Daire Başkanlığı 14 Ticaret İşleri Daire Başkanlığı 115 Egitim, Kültür ve Sosyal İşler Daire Başkanlığı 119 Personel Daire Başkanlığı 133 Su İsale ve Dağıtım Daire Başkanlığı 138 Su Arıtma Daire Başkanlığı 151 Atıksu Arıtma ve Ruhsat Denetim Daire Başkanlığı 155 Elektrik ve Mekanik Daire Başkanlığı 158 Atıksu Arıtma Daire Başkanlığı 169 Kanalizasyon Daire Başkanlığı 175 Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanlığı 182 Müşteri Hizmetleri Daire Başkanlığı 188 Kanal Ruhsat Daire Başkanlığı 192 Şebekeler Daire Başkanlığı 195 İdari ve Mali İşler Daire Başkanlığı 27 Basın-Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü 213 3

4 26 Faaliyet Raporu Kadir TOPBAfi / İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı 1945 yılında Artvin - Yusufeli nde doğdu. Orta öğrenimine Işık Lisesi nde başlayıp İHL nde tamamladı yılında Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi nden, 1974 yılında Mimar Sinan Üniversitesi Mimarlık Fakültesi nden mezun oldu. Doktora Tezini, İstanbul Üniversitesi Sanat Tarihi ve Arkeoloji Bölümü nde Hidiv Kasrı ve Boğaziçi Sivil Mimarisindeki Yeri konusunda tamamladı. Uzun yıllar Serbest Mimar olarak çalıştı yılları arasında İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Tayyip Erdoğan ın danışmanlığını yaptı. Danışmanlığı süresince Büyükşehir Belediyesi ne bağlı olan saray, kasr ve tarihi eserlerin restorasyon çalışmalarına katkıları oldu. Kültür Bakanlığı İstanbul 1 Numaralı Kültür Varlıkları Koruma ve Anıtlar Kurulu Başkan Yardımcılığı görevini yürüttü. Bir süre aile şirketlerinin yönetiminde bulundu yılında Beyoğlu Belediye Başkanlığı na seçildi. Bu görevi süresince İstanbul a model olabilecek Güzel Beyoğlu projesini hayata geçirdi. Mimari projesini kendisinin çizdiği Kentsel Dönüşüm ve Sosyal Rehabilitayson çalışmaları kapsamında Kasımpaşa da Kapalı Spor Salonu Kompleksi, Eğitim ve Sosyal Tesislerini hizmete sundu. 28 Mart 24 tarihinde yapılan yerel seçimlerde AK Parti den aday oldu ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı na seçildi. Kadir Topbaş ın Bilgi Üniversitesi ile beraber çıkardığı Beyoğlu Kültürleri Buluşturan Kent, TAÇ Vakfı ile birlikte hazırladığı Geçmişten Günümüze Beyoğlu I-II ve Anılarda Beyoğlu isimli eserleri bulunuyor. TAÇ Vakfı (Tarih ve Çevre Vakfı) mütevelli heyeti ve yönetim kurulu üyesi olan Topbaş, evli ve üç çocuk babasıdır. 4

5 26 Faaliyet Raporu Sevgili stanbullular, İstanbul, adı su ile anılan bir kenttir. Masmavi denizi ve boğazı ile bu kent, güzelliğini ve değerini en çok suya borçludur. Bu müstesna kenti yönetenler, İstanbul'un su sorununu çözmek için tarih boyunca çok çalışmışlardır. Tarihî ve kültürel abideler olarak bugün hâlâ dimdik ayakta olan sarnıçlarımız, zamanında sarf edilen bu büyük emeğin İstanbul'daki anıtsal hatıralarıdır. Yine geçmişi günümüze taşıyan tarihî çeşmelerimiz de İstanbul su medeniyetinin kültürümüze atılmış imzalarıdır. Bugün İstanbul Büyükşehir Belediyesi olarak İSKİ ile mirasçısı olduğumuz bu su medeniyetine en iyi şekilde hizmet etmeyi sürdürüyoruz. Görevimiz sadece İstanbullulara temiz, kaliteli ve sağlıklı bir şekilde içme suyu ulaştırmak değil, aynı zamanda atık suları toplamak, su havzalarını korumak ve dereleri ıslah etmektir. Bu anlamda geride bıraktığımız 26 yılında birçok başarılı çalışmaya imza attık. Başta yaptığımız dere ıslah çalışmalarıyla Oto Center, Şirinevler, Bahçelievler ve Alibeyköy gibi İstanbul'da birçok bölgeyi sel baskınlarından kurtardık. Yine hizmete aldığımız arıtma tesislerini başarıyla işleterek, İstanbul'da kronikleşen atıksu sorununa çare olduk. Bu çerçevede 852 kilometre atıksu şebekesi inşa ettik. Ayrıca toplam 616 kilometre içme suyu şebekesi ve 82 kilometre isale hattı döşedik. Bu anlamda geçtiğimiz yıl toplam 81 milyon YTL'lik yatırım yaptık. DSİ ile birlikte Büyük Melen Çayı'nın sularını kentimize ulaştırdığımızda İstanbul'un su sorununa köklü bir çözüm getirmiş olacağız. İşte bütün bu çalışmaların neticesinde denizinde yüzülebilir, küresel ısınmaya rağmen su kıtlığı çekmeyen ve kaynaklarını doğru ve etkili kullanarak israf etmeyen bir İstanbul tablosu ortaya çıktı. İşte elinizde tuttuğunuz 26 İSKİ Faaliyet Raporu geçtiğimiz yıl hangi çalışmaları hayata geçirerek bu hedefe ulaştığımızın ayrıntılı bir sunumudur. Hesapverilebilirlik anlayışımızın neticesinde ortaya çıkan bu rapor, aynı zamanda değerli İstanbullulara nasıl bir vizyon ile çalışmalarımızı yürüttüğümüzü anlatması açısından da önemli. Bu vesileyle İstanbul'un her alanda dünyanın önde gelen kentleri arasındaki yerini alması için su ve atıksu alanlarındaki yatırımlarımızı sürdüreceğimizi belirtir selam ve saygılarımı sunarım. Kadir TOPBAfi İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı 5

6 26 Faaliyet Raporu Mevlüt VURAL / İSKİ Genel Müdürü Mevlüt Vural 1952 yılında Erzincan'da doğdu yılında İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Jeofizik - Jeoloji Bölümü'nden mezun oldu yılında Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı İstanbul I. Bölge Müdürlüğünde mühendis olarak çalışmaya başladı. Bu teşkilatın çeşitli birimlerinde kontrol mühendisi, şef ve şube müdürü olarak görev yaptı yılında aynı bölümden yüksek mühendis ünvanını aldı yılında İSKİ Genel Müdürlüğünde Aboneler Daire Başkanı olarak görev yaptı. Aynı yıl Kartal Belediye Başkanlığı'nda Başkan Yardımcılığı görevini ifa etti. Köy Hizmetleri Spor, Soğanlık Spor ve Kartal Spor'da Kulüp Başkanlığı ile çeşitli dernek ve vakıflarda yöneticilik yaptı tarihinde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Teknik İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcılığı'na atanan Vural, tarihi itibariyle vekaleten yürüttüğü İSKİ Genel Müdürü görevine tarihinde İçişleri Bakanlığı Onay'ı ile asaleten ve naklen atanmıştır. İngilizce ve Arapça bilen İSKİ Genel Müdürü Mevlüt Vural, evli ve iki çocuk babasıdır. 6

7 26 Faaliyet Raporu stanbul a Yeni Bir Projeksiyonla Hizmet Edece iz Medeniyetler beşiği İstanbul'u yönetenler tarih boyunca kentin su ihtiyacını gidermeye yönelik arayışların içerisinde olmuşlardır. Sarnıç, kemer ve çeşmelerle şekillenen su arayışı her döneme damgasını vurmuştur. İstanbul'un su hizmetlerinin görülmesinde Osmanlı döneminde özellikle vakıflar faaliyet gösterdikten sonra imtiyazlı şirketler ve İstanbul Sular İdaresiyle kurumsallaşma süreci devam etmiştir yılından itibaren ise İSKİ İstanbul için hayati olan su ve atıksu yatırımlarının gerçekleştirilmesi rolünü üstlenmiştir. İstanbul'da 1994 yılından itibaren şehrin nüfusuna ve hizmet sahasına bağlı olarak artan su talebi doğrultusunda yatırımlar gerçekleştirilmiş ve su kaynaklarının yıllık verimi 1 milyar 17 milyon m 3 'e çıkarılmıştır sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu ile İstanbul'un hizmet sahası yaklaşık 3 kat büyümüştür. Müşteri adedimiz 1994 yılında 1 milyon 6 bin iken bugün 4 milyonu bulmuştur. Dünyanın karşı karşıya kaldığı ve etkisini gittikçe daha belirgin bir şekilde hissettirmeye başlayan küresel ısınma gerçeği hepinizin malumudur. Küresel ölçekte yaşanan kuraklık bütün dünyada olduğu gibi ülkemizi ve İstanbul'u da olumsuz etkiledi ve etkilemeye devam etmektedir. İstanbul'un ve İstanbulluların susuzluk çekmemesi için İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve İSKİ olarak her türlü önlemi alıyor ve yeni bir projeksiyonla küresel ısınmayı da dikkate alarak projelerimizi geliştiriyoruz. 26 yılında dere ıslahları konusunda büyük bir mesafe katederek onlarca yıldır hafızalardan silinmeyen sel manzaralarından İstanbul'u kurtardık. Uzun yıllardır çözülemeyen ve hafızalarımızda derin izler bırakan Alibeyköy ile Tavukçu Deresinde yaşanan sel baskınlarına son verdik. Geçtiğimiz yıl içerisinde Çavuşbaşı tünelini tamamlayarak hizmete aldık. Bu sayede Elmalı havzasına dökülen atıksuların önüne geçtik. Bu yıl içerisinde başlattığımız önemli bir çevre yatırımı da İstanbul Boğazı'nı atıksu tehdidinden kurtaracak yeni ve büyük bir proje olan Paşaköy Atıksu Ön Arıtma Tesisi. Ayrıca İstanbul'un gözde turizm bölgelerinden Şile sahillerinin daha temiz su kalitesine ulaşmasını temin için deniz deşarjı inşaatını başlattık. Bölgenin atıksularını deniz deşarjı vasıtasıyla Karadeniz'in yaşam olmayan bölgesine ulaştıracak bu tesis sayesinde Şile sahilleri su kalitesi yönünden daha temiz olacak. Yine Şile bölgesinde başlattığımız içmesuyu yatırımlarıyla Şile sakinleri daha kaliteli ve kesintisiz suya kavuşacaklar. Su kaynaklarımızın etkin bir şekilde korunmasını sağlamak için havzalarımızda Mutlak Koruma Alanlarında Sıfır Yapılaşma hedefi doğrultusunda çalışmalarımıza devam ediyoruz. Bu doğrultuda büyük bir mesafe kat ederek son 1 yılda içmesuyu havzalarında 5 Milyon YTL'nin üzerinde kamulaştırma bedeli ödedik. Ömerli Barajı Mutlak Koruma sahasında ilk 1 m mesafedeki bütün yapıları yıkarak yapılaşmayı sıfıra indirdik. İstanbul'da gün geçtikçe artan su talebini karşılamak için atıksu arıtma sitemlerimizi geliştirerek atıksuların geri kullanımını, deniz suyunun arıtılmasını ve İstanbul'a yeni su kaynakları kazandırmak için yatırım ve araştırmalarımızı sürdürüyoruz. İstanbul şehrinin içme suyu ihtiyacını karşılamak maksadıyla DSİ ile ortak hareket ederek Büyük Melen Çayı'nın sularını İstanbul'a ulaştıracağız. Yeşilçay Projesi ile de İsaköy ve Sungurlu barajlarını yaparak İstanbul'a yılda ilave 19 milyon metreküp su sağlayacağız. İSKİ olarak şehrimizin su ve atıksu yatırımlarını gerçekleştirerek tarihi ve doğal güzelliklerini koruma görevini en iyi şekilde yerine getireceğimizi belirtir selam ve saygılarımı sunarım. Mevlüt Vural SK Genel Müdürü 7

8 26 Faaliyet Raporu SK Genel Müdürlü ü Figen ŞAŞTIM Kadir GURBETÇİ DENETÇİLER GENEL KURUL Büyükşehir Belediyesi Meclis Üyeleri YÖNET M KURULU Başkan (Büyükşehir Bel. Bşk.) / Kadir TOPBAŞ Başkan Vekili (Genel Müdür) / Dursun Ali ÇODUR GENEL MÜDÜR Dursun Ali ÇODUR Tef. ve Kont. Krl. Bflk. / Sezai TEKİN I. Hukuk Müflaviri / Memduha TEK II. Hukuk Müflaviri Mehmet KAPLAN Genel Müdür Yard mc s / dari ve Mali fller Nuriddin DÖNMEZ (V) Genel Müdür Yard mc s / Yat r mlar M. Tevfik GÖKSU Personel D. Bflk Avni AŞIK Memur Personel Md. / Z. Sevim PERK flçi Personel Md. / Temel PEHLİVAN Plan ve Proje D. Bflk. Fahri KILKIŞ(İ) Su Proje Md. / Mehmet AYGÜN Kanal Proje Md. / Aytül OFLUOĞLU (İ) Harita flleri Md. / Ünal KARTAL Bilgi fllem D. Bflk. C. İhsan KARAMAN Emlak ve Kamu. D. Bflk. Halil TANIR Emlak flleri Md. / Ali Uğur BULUT Kamulaflt rma Md. / Sadık ÇAKIR dari ve Mali fll. D. Bflk. Sadık KARABIYIK Muhasebe Md. / A.ABDURRAHMANOĞLU Bütçe Sevk ve Kontrol Md. / Vahap TURAN Finansman Md. / Saadet ÖZTÜRK Su inflaat D. Bflk. Hazım ÖZTORUN Avrupa Su nflaat Md. / Dursun KILIÇ Asya Su nflaat Md. / Servet DEMİRCİ Ticaret flleri D. Bflk. M. Lütfi YILMAZ Malzeme kmal md. / Cumali AYDIN ç Sat nalma Md. / Harun TUĞRUL (V) D fl Sat nalma Md. / Vesim YILMAZ Teflvik Uygulama Md. / I. Y. ZARİFOĞLU (V) At ksu nflaat D. Bflk. Alişan KOYUNCU (V) At ksu nflaat D. Bflk. Yrd. Cengiz BALİ Asya Yakas At k. nfl. Md./Mücahit NAMLI (T) Avrupa Yakas At ksu nflaat Md. / İsa YILMAZ Kesin Hesap Md. / Mehmet ERGİNBAY At ksu Ar t. Tes. nflaat Md./Alişan KOYUNCU E itim Kültür ve Sosyal fller D. Bflk. Cafer UZUNKAYA Genel Evrak Md. / Hasan GÜRKAN Sosyal ve dari fller Md. / Varol YÜKSEL E itim flleri Md. / Metin YÜKSEL APK Daire Bflk Recep ÇALIK Araflt rma Md. / Nevzat UYAROĞLU Planlama Md. / Mehmet PATAN Müflteri Hizmetleri Md. / Haluk AROMA Uzman Tabiplik Dr. İhsan GENÇTÜRK hale flleri fiube Md. Ali KESKİN fiube Müdürü Adem ÖZCAN 8

9 26 Faaliyet Raporu Yönetim fiemas Üye (Tayin) / İsmet CONKAR Üye (Tayin) / Mehmet AŞICI Üye( K d. Gen. Müd. Yrd.) / İhsan ÖZLEYEN Üye (Tayin) / Remzi ERŞEN Özel Kalem Md. / Harun AKSU Zab t ve Kar. Md. / İzzet ÖZTÜRK Bas. Yay. Halk lifl. Md. / Ahmet ÖZ (I) Genel Müdür Yard mc s / flletmeler Raif ERMUTLU Genel Müdür Yard mc s / fiebekeler İhsan ÖZLEYEN stanbul Müflteri Md. / Aysel ŞEKERCİ Su Ar tma D. Bflk. / Bülent SOLMAZ Su Kalite Kontrol Md. / Şahin ÖZAYDIN Ömerli flletmeleri Md. / Sinan ARIMAN Ka thane flletmeleri Md. / Zeki GÜNGÖR kitelli FSMH Md. / İsmail AYDIN B. Çekmece fll. Md. / Mustafa KÖSE (V) Müflteri Hizmet. D. Bflk. Maşallah TAYLAN Tah. Kntrl Md. / Zikri YAZGAN Yüksek Tük. Müfl Md./Zikri YAZGAN Tahsilat Tak, Md. / H. İbrahim ÜRÜN Elmal flletmeleri Md. / Eşref ÖZTÜRK (V) Kanal Ruhsat D. Bflk. Temel COŞKUN Avr. 1.Kan. Ruh. Md./Kubilay KÖKER Avr. 2. Kan. Ruh. Md./Fahrettin İNCE Asya Kan.Ruh.Md./F.İlknur ALPAGUT Avr. At ksu Kont. ve Ruh. Md./Yüksel ACAR At ksu Ar tma ve Ruhsat Den. D. Bflk. İsmail TÜRKMENOĞLU Asya At ksu Kont. ve Ruh. Md./Mutlu MOL Laboratuar Md. / Behzat ESER Marmara ve Haliç Den. Md./Ali NURDOĞAN fiebekeler D. Bflk. Fayik ÖZCAN Tatbikat Kontrol Md. / Orhan PERÇİN Sayaç Har. Md./Fevzi HİMMETOĞLU fiube Müdürü / İsmail TURP Su Da.Kum.Md./Mahmut TÜRKMEN Elektrik ve Mek. D. Bflk. Selami TAŞER Araçlar Md. / Ali Fuat PİLAV Elektromekanik fller Md. / Ali BAKİOĞLU nfl.tam.ve Bak.Md./Abdullah YETGİNOĞLU Elektronik Sistemler Md. / Mustafa ÇİFTÇİ Su sale ve Da. D. Bflk. Sencer TUNALI Avr.Böl.Su sale Md./Mustafa ÜSTÜN Asya Böl.Su sale Md./Recep HAZIR (V) Vak f Sular Md. / Ulvi ÜNAL Katodik Kor. fiube Md./İbrahim ÖZER Baraj flletmeleri Teknik Md. At ksu Ar tma D. Bflk. / Cahit ÜK Asya Yak. At k. Ar t. Md./Ali Rıza ERDOĞAN Avrupa Yak.At k.ar t.md. / R. SARITEMUR (V) Ümraniye fiube Md. / Hasan KANBUR (V) Bayrampafla fiube Md./Fatih YILDIZ (V) Üsküdar fiube Md. / İrfan Uğur ŞAMLI K.çekmece fiube Md./Secaattin GÜÇLÜ Avr.Ter. Mrk. Md./Akif KABADAYI (V) Asya Ter. Mrk Md./Abdullah KARACA Terkos flletmeler Md. / Ahmet UÇAR Yeflilçay iflletmeler Md./ Şener BALABAN Kartal fiube Md. / Salih OKUMUŞ Kanalizasyon D. Bflk. Barbaros SEZGİN Avrupa Kanal flleri Md. / Tamer ÖZTÜRK Asya Kanal flleri Md. / Bahattin ALİŞAN (I) Pendik fiube Md. / Rasim ŞENGÜL Fatih fiube Md. / Vehbi GÖKYEL Befliktafl fiube Md. / Emrah ARSLAN (V) G.O.P. fiube Md. / Faruk BEKTAŞOĞLU Çevre Koruma ve Kontrol Daire Bflk. Halil ŞAHİN Koruma ve Güv. Md. / Muhammet CEVAHİR Havza Koruma Md. / Adem ŞANLISOY Bak rköy fiube Md. / Mehmet BAHAT Ba c lar fiube Md. / İsmail KÜPE Ka thane fiube Md. / Ali GÖZAYDIN Kad köy fiube Md. / Secaattin VARER Avc lar fiube Md. / Hikmet YAŞAR (V) Sivil Savunma Uzm. / Hüseyin ÖZKAN Beyo lu fiube Md. / İbrahim KARALİ (T) B.çekmece fiube Md./Selahattin YÜKSEL (V) Silivri fiube Md. / Vahit DOĞAN (İ) Sultanbeyli fiube Md./Mümtaz İSLAMOĞLU fiile fiube Md. / Yavuz ÇOŞAR (İ) fiube Müdürü / Mehmet ÇİL 9

10 26 Faaliyet Raporu YÖNET M KURULU ÜYELER 1942 yılında Bolu nun Gerede ilçesinde doğdu. İlk ve orta eğitimini Gerede de, liseyi Bolu da bitirdi. 196 yılında İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi ne girdi yılında mezun oldu.1966 yılında İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü nde İşletme masteri yaptı yılında TÜTİS Türk Taşıt İşverenleri Sendikasının Kurucu İktisat, İşletme Müşavirliği vazifsinden sonra 197 yılında D.P.T. Teşvik Uygulama Dairesinde planlama uzmanı olarak çalıştı yıllarında Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı nda Küçük Sanatlar Dairesi, Müdür yardımcılığı ve Müdürü olarak görev yaptı yılları arasında sırasıyla Sanayi Genel Müdürlüğü, Savunma Sanayi Grup Başkanı, Konptrolörlük Grup Başkanı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğü, Tüketicinin Korunması ve İç Piyasalar Daire Başkanlığı görevlerini yaptı. Bu görevler sırasında Çıraklık Kurulu, Teşvik Uygulama Kurulu İthalatta Haksız Rekabeti Değerlendirme Kurulu, Özel ve Resmi Kombinaların Kuruluşu ve işleyişi ile ilgili Kombina Kurulu, Avrupa Topluluğu Koordinasyon Kurulu, 8. Beş Yıllık Plan, Avrupa Birliği ve Tüketicinin Korunması Özel İhtisas Komisyonu üyeliğinde bulunmuştur. smet ÇONKAR Yönetim Kurulu Üyesi 1994 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi İSKİ Genel Müdürlüğü Ticaret İşleri Daire Başkanlığı na tayin edildi. 2 yılında İSKİ Yönetim Kurulu Üyesi olan İsmet Çonkar halen bu görevi yürütmektedir. Evli ve dört çocuk babasıdır yılında doğdu. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesinden mezun olduktan sonra, sırasıyla; Çanakkale Seramik Fabrikaları A.Ş. de ve Sümerbank Merinos Yünlü Sanayi Müessesesi nde Akort Ücret İşleri Başmemurluğu, Sümerbank Yarımca Porselen Sanayi Müessesesi nde Personel Şefliği ve Personel Müdürlüğü, Yarımca Belediyesi nde Yazi İşleri Müdür Vekilliği, Sakarya DMM Akademisi nde Muhasebe Müdürlüğü ve Döner Sermaye Saymanlığı görevlerinde bulundu de Sümerbank Defterdar Yünlü Müessesesi nde Personel Müdürlüğü, Tarım Orman Bakanlığı İstanbul İl Müdürlüğü İdari ve Mali İşler Şube Müdürlüğü, Altınyıldız Mensucat ve Konfeksiyon A.Ş. de Personel ve İdari İşler Müdürlüğü yaptı. İSKİ de Dış Finansman Daire Başkanı olarak göreve başlamış, 1997 yılında İdari ve Mali İşler Genel Müdür Yardımcılığı na getirilmiştir. 23 yılında ise Yönetim Kurulu Üyeliğine tayin edilmiştir. Mehmet Aşıcı, evli ve iki çocuk babasıdır. Mehmet AfiICI Yönetim Kurulu Üyesi 1952 yılında Edirne de doğdu. İstanbul Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi (Yıldız Üniversitesi) Makine Mühendisliği bölümünden mezun oldu. Bir yıl Yıldız Devlet Darphanesi, Altı yıl özel sektörde çalıştıktan sonra 1977 yılında Yenibosna Belediye Başkanlığı nda göreve başladı yılında İSİ (İSKİ) Genel Müdürlüğü Çırpıcı Teknik Şefliği ne naklen tayin oldu yılında Elektrik ve Mekanik Daire Başkanlığı na, 2 yılında İSKİ İşletmeler Genel Müdür Yardımcılığı na, 24 yılında da Yönetim Kurulu Üyeliği ne getirilmiştir. Remzi Erşen, evli ve iki çocuk babasıdır. Remzi ERfiEN Yönetim Kurulu Üyesi 1

11 26 Faaliyet Raporu GENEL MÜDÜR YARDIMCILARI hsan ÖZLEYEN Şebekeler Genel Müdür Yrd. Raif ERMUTLU İşletmeler Genel Müdür Yrd. Nuriddin DÖNMEZ İdari ve Mali Genel Müdür Yrd M.Tevfik GÖKSU Yatırımlar Genel Müdür Yrd yılında Çankırı da doğdu. İlk, orta ve liseyi İstanbul da bitirdi yılında Yıldız Üniversitesi Mühendislik Fakültesi nden Elektrik Mühendisi olarak mezun oldu. 198 de Yeni Bosna Belediyesi nde elektrik teknisyeni olarak görev yaptı yılında İETT Genel Müdürlüğü İstanbul Fen Müdürlüğü nde monitör ve büyük müşteriler servisi işvereni olarak bulundu yılında TEK da aynı kadroda çalışmaya başladı yılında Kırklareli TEK İşletme Müdürlüğü ne İşletme Elektrik Mühendisi olarak atandı yılında TEK Bakırköy İşletme Müdürlüğü nde İşletme Baş Mühendisiliği görevine başladı yılında İSKi Genel Müdürlüğü Abone İşleri Daire Başkanlığı na tayin edildi. 22 yılından itibaren Şebekeler Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürütmektedir. İhsan Özleyen, evli ve üç çocuk babasıdır yılında Elazığ da doğdu. İlk, ortaokul ve liseyi Elazığ da bitirdi yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Çevre Mühendisliği bölümünden mezun oldu. Aynı yıl İller Bankası Genel Müdürlüğü nün açtığı sınavı kazanarak İçmesuyu Daire Başkanlığı nda Mühendis olarak göreve başladı. Türkiye genelinde İçmesuyu Arıtma Tesisleri nin proje kontrollüğü ve işletmeye alma çalışmalarında bulundu yılında İSKİ de Asya Su İnşaat Müdürü olarak göreve başladı yılları arasındaki Asya bölgelerinde gerçekleştirilen projelerin inşaatlarının yönetiminin üstlendi yılında Atıksu Arıtma Daire Başkanlığı görevine atandı yılları arasında İSKİ nin Atıksu Arıtma Tesislerinin işletilmesinden sorumlu oldu yılları arasında Su Arıtma Daire Başkanlığı görevini yürüttü. Bu dönemde de İSKİ nin İçmesuyu Arıtma Tesislerinin işletilmesi ile, Şebekede su kalitesinin denetim ve kontrol işlerinden sorumlu oldu. 23 yılından itibaren Yatırımlardan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yaptı. 24 yılında da İşletmeler Genel Müdür Yardımcısı oldu. Raif Mermutlu evli ve üç çocuk babasıdır. Nuriddin Dönmez 1955 yılında Antakya'da doğdu. 198 Yılında Hacettepe Üniversitesi Sosyal ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Yönetimi Bölümü'nden mezun oldu. Daha sonra 1988 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden mezun oldu yılında mesleki giriş sınavını kazanarak Maliye Bakanlığı Stajyer Muhasebat Kontrolörlüğü görevine başladı. 3 yıllık stajyerlik döneminden sonra yeterlilik imtihanını kazanmasının ardından Muhasebat Kontrolörlüğü görevine atandı ve 1994 yılına kadar bu görevi sürdürdü. Bu görevi sırasında Türkiye genelinde birçok Genel ve Katma Bütçeli Saymanlıklarla Döner Sermaye Saymanlıkları'nda denetim, inceleme ve soruşturma görevleri yaptı yılında atandığı İstanbul Büyükşehir Belediyesi Hesap İşleri Daire Başkanlığı görevini 1999 yılına kadar sürdürdü. Bu dönemde kanun gereği, Büyükşehir Belediyesi Encümen Üyeliği görevini ve ihale komisyonu üyeliğini de sürdürdü yılında Hesap İşleri Daire Başkanlığı görevine ilaveten yaklaşık bir yıl süreyle Emlak ve İstimlâk Daire Başkanlığı görevini vekâleten yürüttü. Belli aralıklarla İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nde Sağlık Daire Başkanlığı görevlerini ifa etti. 23 Ekim 2 tarihinden bu yana İETT Genel Müdür Yardımcılığı görevini yapmakta olan Dönmez, iyi derecede İngilizce bilmektedir. Nuriddin Dönmez evli ve üç çocuk babasıdır yılında Adıyaman ın Gölbaşı ilçesinde doğdu. İlk ve ortaokul öğrenimini Gölbaşı nda tamamladı yılında Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi nden mezun oldu yılları arasında özel sektörde Saha Mühendisi, Şantiye Şefi, Proje Müdürü ve Kooordinatör olarak görev yaptı yılında İSKİ Genel Müdürlüğü nde Kontrol Mühendisi olarak göreve başladı. 2 yılında Asya Yakası Atıksu İnşaat Müdürü, 23 yılında Atıksu İnşaat Daire Başkanı ve 24 yılında da Yatırımlar Genel Müdür Yardımcılığı görevine atandı. M.Tevfik Göksu, evli ve iki çocuk babasıdır. 11

12 26 Faaliyet Raporu STANBUL DA SUYUN SERÜVEN Su ve İstanbul, birbirinden ayrılamaz ikiz kardeşlerdir. Çünkü İstanbul, tarihi boyunca su ile özdeşleşmiş bir şehir kültürü oluşturmuştur. Bu kültür, Bizans'tan, Osmanlı hâkimiyetine kadar gelişerek, birbirini etkileyerek oluşmuş, kozmopolit bir kültürdür. Bizans'tan kalma sarnıçlar nasıl İstanbul'un vazgeçilmez kültür hazineleri ise Osmanlı'dan kalan çeşmeler ve suyolları da öyle vazgeçilmez hazinelerdir. M.Ö. 658 yılında Sarayburnu çevresinde kurulan ve dünyanın en eski şehirlerinden biri olan İstanbul, jeopolitik bakımdan da dünyanın en önemli yerleşim merkezlerindendir. Asya ile Avrupa'yı ayıran tabiat harikası boğazı, Altınboynuz ünvanıyla meşhur Haliç'i, şehri üç taraftan çevreleyen denizleri, burada yaşanan kültür ve medeniyetleri ile İstanbul asırlar boyu kültürel, siyasi, askeri ve ticari bir cazibe merkezi olmuştur. İmparator Hadrianus'un ( ) sur dışındaki bir kaynaktan Haliç'in kenar mahallelerine kadar su yolu yaptırdığı, Valens ( )'in Halkalı civarından Beyazıt'a kadar su getirttiği ve bu su yolu için Mazul Kemer ile bugün Bozdoğan diye bildiğimiz Valens Kemeri'ni inşa ettirdiği kayıtlarda mevcuttur. Yine Valens zamanında Belgrad Ormanları'nda bir bent yaptırılmış, Kağıthane Deresi'nin suları ızgara ve havuzlarda toplanarak şehre getirilmiştir. I. Teodosyus ( ) Mazul ve Valens kemerlerini kullanarak 3. Su Yolu ile şehre su getirmiş, ayrıca Belgrad Ormanları'ndan Sultanahmet'e kadar 4. Su Yolu'nu inşa ettirmiştir. Romalılar şehre hâkim olduktan sonra M.S. 33 yılında İmparator Konstantin şehri Roma İmparatorluğu'nun merkezi yapmış, imar ederek şehrin gelişmesini sağlamıştır. M.S. 395 yılında imparatorluk Doğu ve Batı olarak ikiye bölününce, şehir Doğu Roma İmparatorluğu'nun merkezi haline gelmiştir. İslâm peygamberi Hz. Muhammed (s.a.v)'in İstanbul'un dünya hâkimiyetindeki rolünü işaretleyen ve İstanbul'un Müslümanlar tarafından fethedileceğini müjdeleyen sözleri, İstanbul'u fethetmenin Müslümanlar için bir ideal hâline gelmesine sebep olmuştur. Fetih rüyalarıyla yaşayan birçok kumandan yıllarca bu müjdeye mazhar olmak için gayret göstermişlerse de, bu şerefe nail olmak 1453 senesinde Osmanlı Padişahı Sultan II. Mehmet Han'a nasip olmuş ve böylece II. Mehmet Fatih ünvanına kavuşmuştur. Çağ kapatıp çağ açan bu hadiseden sonra şehir İstanbul adıyla günümüze kadar Türklerin hâkimiyetinde kalmış ve tarih boyunca en yüksek medeniyet seviyesine de bu dönem içinde erişmiştir. Çünkü İslâm ahlâkıyla yoğrulmuş Osmanlı medeniyeti, İstanbul'un tarihi ve kültürel dokusunu korumuş ve günümüze kadar ulaşmasını sağlamıştır. stanbul'da Fetih Öncesi Yap lan Su Tesisleri İstanbul'un kuruluş döneminde şehrin su ihtiyacı yeraltı kaynaklarından sağlanıyordu. Bilinen ilk önemli su tesisleri Roma İmparatorları zamanında yapılmıştır. 12

13 26 Faaliyet Raporu Roma ve Doğu Roma İmparatorlukları, kuraklık ve harp ihtimallerini düşünerek, şehir içinde üstü açık ve kapalı sarnıçlar da yaptırmışlardır. Üstü açık su depolarının (haznelerin) en önemlileri Aetiyus (bugünkü Vefa stadı), Aspar (Yavuz Selim'deki Çukurbostan) ve Hegius Mokius (Altınmermer semtinde) su depolarıdır. Üstü kapalı haznelerin en meşhurları da, 336 sütunlu Basilika Sarnıcı (Yerebatan Sarayı), 224 sütünlu Pileksenus Sarnıcı (Binbirdirek) ve Acımusluk Sarnıcı'dır. Roma İmparatorları zamanında yaptırılan su tesisleri Bizans İmparatorları tarafından bir dereceye kadar tamir ve ıslah edilmiş ise de Bizans'ın son devirlerinde kullanılamaz ve tamamıyla yok olma durumuna gelmiştir. Bu tesislerden halen ayakta olan Mazul ve Valens (Bozdoğan) Kemerleri, Osmanlılar tarafından çok iyi bir şekilde tamir edilerek yıkılmaktan kurtarılmıştır. Osmanl Dönemi Su Yap lar İstanbul'un fethedilmesiyle yeni bir çağ açan Türkler, o günün şartlarına göre, şaheser bir su medeniyeti vücuda getirmişlerdir. Fetih'ten sonra şehir nüfusunun artması ve mevcut su tesisleri yetersiz hale gelmesi, İstanbul'un su altyapısının hemen gözden geçirilmesini gerekli kılmıştır. Fatih Sultan Mehmet Han ilk iş olarak, evvelce İmparator Valens tarafından yaptırılan Marmara Bölgesi'ndeki su tesislerini ıslah ettirmiştir. Fatih ve Turunçlu Su Yolları da bu suretle meydana gelmiştir. Daha sonra birçok padişah ve devlet ricali, Halkalı Suları adını alan ve Halkalı Köyü civarındaki muhtelif pınarlardan beslenen Marmara Bölgesi Su Tesisleri Manzumesi'ne yeni kollar ilave etmişlerdir. Bu suyolları, Fatih, Turunçlu, Mahmut Paşa, III. Mustafa, Bayezid, Süleymaniye, Mihrimah, Ebussuud, Köprülü, Cerrahpaşa, Sultanahmet, IV. Murat, I. Mahmut, Hekimoğlu Ali Paşa, Kasım Ağa ve Nuruosmaniye'dir. Bu tesislerin günlük verimleri 4335 m 3 olup, beslediği bölgelerin ihtiyacını karşılayacak miktardaydı. Halkalı Su Tesisleri üzerinde, Mazul Kemeri, Kara Kemer, Ali Paşa Kemeri, Bozdoğan Kemeri olmak üzere 4 büyük kemer bulunur. Yine, Bizanslılar'dan kalmış olan Mazul ve Valens (Bozdoğan) Kemerleri tamir edilerek istifade edilir hâle getirilmiştir. Bu 18 suyolundan şehirdeki cami, çeşme, sebil, imaret ve şehir dışındaki kışlalara devamlı olarak su verilmiştir. Zamanla nüfusun artması neticesinde su sıkıntıları başlayınca, Padişah Kanuni Sultan Süleyman bu meselenin halledilmesi için Ser Mimaran-ı Cihan ve Mühendisan-ı Devran - Dünyadaki Mimarların ve Zaman İçindeki Mühendislerin Başı ünvanıyla anılan Mimar Sinan'ı vazifelendirmiştir. Böylece 1555 senesinde Kırkçeşme Su Tesisleri'nin inşasına başlanmıştır. Kırkçeşme Su Tesisi ile Alibey ve Kâğıthane derelerinin mecralarından toplanan sular, havuzlarda biriktirilerek Eğrikapı'ya getiriliyor, oradan da şehre taşınıyordu. O tarihlerde aşırı tazyike dayanıklı borular mevcut olmadığından, vadilere kemerler inşa ediliyor, sular bunların üzerinden akıtılıyordu. Bu tesisler yapılırken, ana mecranın tesbitinde, suyollarının, kemerlerin ve havuzların inşasında yapılan ince ölçü ve hesaplamaların, bugün modern aletlerle yapılan hesaplar kadar sıhhatli ve hassas oldukları müşahede edilmektedir. 1563'de tamamlanan tesislerde Uzun Kemer, Eğri Kemer, Güzelce Kemer, Mağlova Kemeri isimlerinde 4 kemer bulunmaktadır. 13

14 26 Faaliyet Raporu Kırkçeşme Su Tesisleri, en kurak zamanlarda dahi günde 42 m 3 su ile 158 tesisi (94 çeşme, 19 kuyu, 15 maslak, 13 hamam, 7 saray v.d.) beslemekte idi. Kanuni Sultan Süleyman Han'dan sonra birçok hayırsever tarafından yaptırılan ilavelerle, suyun miktarı ve beslenen tesislerin sayısı artırılmıştır. Suyun derlendiği sahalardaki derelerin baş tarafına bentler inşa edilerek, kıştan yaza su saklanmıştır. Belgrad Ormanları'nda Kırkçeşme Bendleri denilen bu 4 bent, Karanlık Bent (Sultan II. Osman, 162), Büyük Bent (III. Ahmet, 1723), Ayvad Bendi (III. Mustafa, 1765) ve Kirazlı Bent (II. Mahmut, 1818)'dir. Bu bentlerde Kırkçeşme sularının günlük verimi 1. m 3 'e çıkmıştır. İstanbul'un Beyoğlu havalisinin su problemi ilk defa 1732'de yapılmış olan Taksim Suyu tesisleriyle çözüme kavuşmuştur. Bahçeköy civarında derlenen ve günlük verimi 8 m 3 olan su, 2 km'lik bir isale hattıyla Taksim'deki 27 m 3 'lük bir depoya ve oradaki maksem vasıtasıyla 64 çeşme ve sebil ile 3 şadırvana ulaşmaktadır. 1732'de I. Mahmut tarafından yaptırılan Bahçeköy (Sultan Mahmut) Kemeri, Topuzlu Bent, Valide Bendi ve II. Mahmud Bendi bu tesislerdendir. Bentlerin inşasıyla Taksim Suları'nın günlük verimi 3 m 3 'e yükselmiştir. Müteferrik Sular (Vak f Sular ) Halkın su ihtiyacını karşılamak için muhtelif kaynak suları küçük isale hatlarıyla çeşmelere verilmiştir. Bunların en önemlisi 194'te Sultan II. Abdülhamit Han tarafından yaptırılan ve günlük verimi 12 m 3 olan Hamidiye Suyu'dur. Kemerburgaz'daki membalardan alınan bu su, Beyoğlu civarındaki kışlalara, saraylara ve 5 kadar çeşmeye veriliyordu. Emirgan'a isale edilen Kanlıkavak ve Sarıyer Suları da böyle kaynak sularıdır. Asya yakasındaki kaynak suları ise Kayışdağı, Atikvalide, Küçükçamlıca, Alemdağ (Taşdelen) sularıyla, Beykoz'daki 1 Çeşmeler, Karakulak ve İshakağa sularıdır. Su fiirketleri Zamanla dünyanın en önemli metropollerinden biri haline gelen İstanbul'da, yetersiz kalan su ihtiyacını karşılamak için yeni yöntemlere ihtiyaç duyuluyordu. Yeni yapılan modern binalara basınçlı su vermek gayesiyle Sultan Abdülaziz tarafından 1868 yılında Fransız şirketine imtiyaz verilerek Dersaadet Anonim Su Şirketi (Terkos Şirketi) kurulmuştur. 14

15 26 Faaliyet Raporu Böylece bu şirketin menba, dere ve yeraltı sularını toplayıp, isale etmesi ve Terkos Gölü'nden alınacak suyun arıtılarak şehre isalesi ve tevzii kabul edilmiştir. Yapılan ilk tesis 1883'te Terkos Gölü kenarındaki terfi merkezidir. 1888'de göl çevresini yükseltecek bağlama yapılmıştır yılında ise Kâğıthane sırtlarında ilk su arıtma tesisi inşa edilmiş ve su arıtılarak, klorlandıktan sonra şehre iletilmiştir. Diğer taraftan gittikçe gelişen Anadolu yakasının su ihtiyacını karşılamak üzere, 1888 yılında Üsküdar- Kadıköy Su Şirketi, 1893'te Elmalı Deresi üzerinde I. Elmalı Barajı'nı inşa etmiş, Anadoluhisarı'ndan Bostancı'ya kadar olan sahaya da su şebekesi döşenmiştir. Daha sonra Elmalı Barajı'ndaki suyu arıtacak bir arıtma tesisi, terfi merkezi, Bağlarbaşı'na kadar isale hattı ve Bağlarbaşı su deposu da bu şirket tarafından inşa edilmiştir. stanbul Sular daresi Dönemi İmtiyazlı şirketler, haklarının azamisini alıp, vecibelerini yerine getirmekten kaçınınca su meselesinin bu şirketler eliyle çözüme kavuşamayacağı kanaatine varılmış ve Terkos Şirketi 1932 yılında, Üsküdar-Kadıköy Su Şirketi ise 1937 yılında satın alınarak, İstanbul Sular İdaresi (İSİ)'ne devredilmiştir. O senelerde İstanbul'a verilen günlük toplam su miktarı 35. m 3 mertebesinde idi. İSİ'nin Avrupa yakasındaki çalışmaları ile Terkos Terfi Merkezi ve Kâğıthane Arıtma Tesisi'nin kapasiteleri arttırıldı yılında 256 sayılı kanunla İstanbul Valiliği denetiminde kurulan ve 1984 yılında 39 sayılı kanunla İstanbul Büyükşehir Belediyesi bünyesine alınan İSKİ Genel Müdürlüğü'nün hizmetleri, Büyükşehir Belediyesi'nin görev alanıyla sınırlıdır. Ancak şehrin faydalandığı su kaynaklarının bir kısmının İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin sınırları haricinde olması sebebiyle, İSKİ'nin görev alanı Bakanlar Kurulu kararıyla, doğuda Kocaeli'ye bağlı Darıca beldesi, doğusundaki Orhanlı beldesi, kuzeyde Şile ilçesi, batıda Büyükçekmece-Çatalca ilçeleri ve Istranca dereleri havzalarını da kapsayacak şekilde genişletilmiştir. 25 yılında yürürlüğe giren 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu ile İSKİ'nin görev alanı İstanbul'un il sınırları olmuştur. İSKİ, İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı, bağımsız bütçeli, kamu tüzel kişiliğine haiz bir kuruluştur. İstanbul'da suyun serüveni bugün İSKİ ile devam etmektedir. İSKİ, İstanbul halkının sadece su ihtiyacını karşılamakla kalmayıp bunun yanında pek çok hizmeti de yerine getirmektedir. İkinci Kademe İsale Hatları takviye edilerek, kapasiteleri yükseltildi, şehir içindeki terfi merkezleri çoğaltıldı ve buharla işleyenler yerine elektrikli pompalar devreye girdi. Çırpıcı'da artezyen kuyuları açıldı ve yeni bir terfi merkezi tesis edildi. Terkos-Silahtarağa arasında enerji nakil hattı kurularak, Terkos'daki terfi merkezleri elektrikli pompalarla techiz edildi. DSİ'nin yaptığı Ömerli Barajı'nın isale hatları ve su dağıtım şebekeleri tamamlandı. Asya yakasında ise Elmalı deresi üzerinde 2. Elmalı Barajı inşa edilerek, Elmalı Terfi Merkezi elektrikli moto-pompalarla donatıldı ve arıtma tesisi ıslah edildi. Adalara da 5 Su İskelesi ve terfi merkezleri kuruldu. İlerleyen yıllarda çok sayıda göç alan İstanbul'un nüfusu hızla artmıştır. Altyapısı hazırlanmamış varoşlarda yapılan gecekondu tarzı meskûn mahaller, hizmetin götürülmesini daha da zorlaştırmıştır. Artan nüfusun su ve kanalizasyon ihtiyacını karşılamaya İSİ'nin gücü yetmeyince daha geniş yetki ve imkânlarla yeni bir idarenin kurulması ihtiyacı ortaya çıkmıştır.1981 yılında kurulan bu yeni idarenin ismi İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi -İSKİ'dir. 15

16 26 Faaliyet Raporu SUYA ATILAN MZA: SK İstanbul, kuruluşundan bugüne jeopolitik önemi, tarihi, kültürel ve ekonomik özelliklerinden dolayı bir cazibe merkezi olmuştur. Bütün bu özelliklerinden dolayı daima bir göç merkezi olan İstanbul, tarih boyunca sağlıklı içme suyuna kolayca erişilebilen bir şehir olamamıştır. Nüfusu sürekli artmasına karşın yeterli su kaynağına sahip olamayan İstanbul'a su getirilmesi için her yönetici yeni su kaynakları aramış ve bu suları şehre nasıl ulaştıracağı sorusuna cevap aramıştır. Roma'dan Bizans'a ve ardından Osmanlı imparatorluğu döneminde her yöneticinin ortak sorunu şehre su sağlamak olmuş ve her dönem çok büyük maliyetlerle yeni su yolları ve yapıları inşa edilmiştir. İstanbul sanayinin gelişmesi doğrultusunda çok hızlı bir büyüme yaşadı. Sınırları genişleyen ve nüfusu artan İstanbul'da su kaynakları şehrin ihtiyacını karşılayamaz olunca Sultan Abdülaziz döneminde Dersaadet Anonim Su Şirketinin kurulmasına verilen izinle başlayan değişim suların şirketleştirilmesi, İstanbul Sular İdaresiyle devam etti. İstanbul'un su serüveni bugün İSKİ ile yoluna devam ediyor. İstanbul'un nüfusu çok hızlı bir şekilde artınca var olan su kaynakları şehrin su ihtiyacını karşılamakta yetersiz kaldı. Yeterli miktarda su kaynağı, isale hattı, terfi merkezi, içmesuyu arıtma tesislerinin bulunmayışı İstanbulluların musluk başlarında uzayıp giden kuyruklarda beklemesine sebep olmuştur. Medeniyetler başşehri İstanbul'a yakışmayan ve şehri yaşanılmaz kılan bu görüntülere son vermek için İSKİ dünya rekoru sayılacak kadar kısa bir sürede barajlar, dev isale hatları, terfi merkezleri, modern içmesuyu arıtma tesisleri inşa etti. İSKİ İstanbul'un gelecekteki nüfusunu da göz önüne alarak hazırlanan Master Plan doğrultusunda gerçekleştirdiği yatırımlarla İstanbul'un su kaynakları verimini 59 milyon metreküpten 1 milyar 17 milyon metreküp seviyesine çıkardı. STANBUL UN SU KAYNAKLARI VE VER MLER Baraj Ad Kapasite (m3/y l) Elmalı Barajları 15.. Terkos Barajı Alibeyköy Barajı 36.. Ömerli Barajı Darlık Barajı 97.. Büyükçekmece Barajı 12.. Yeşilvadi Çevirme Yapısı 1.. Düzdere Barajı 4.5. Kuzuludere Barajı Büyükdere Barajı Şile Keson Kuyuları 3.. Sultanbahçedere Barajı Elmalıdere Regülatörü Kazandere Barajı 1.. Sazlıdere Barajı 85.. Pabuçdere Barajı 6.. Yeşilçay Regülatörü Toplam

17 26 Faaliyet Raporu REKOR SÜREDE DEV TES SLER Barajlar fiehri stanbul İSKİ, 1994 yılından itibaren İstanbul'un su problemini çözmek için yeni su kaynaklarının devreye alınmasına büyük önem vermiştir. Çünkü İstanbul'da ciddi boyutta bir susuzluk yaşanmakta ve şehrin dört bir yanında bir bidon su alabilmek için insanlar saatlerce kuyrukta beklemekteydi. İSKİ İstanbul'un içmesuyu ihtiyacını karşılamaya yönelik olarak İstanbul sınırlarının dışına çıkarak Terkos Gölü ile Bulgaristan sınırları arasında bulunan yedi derenin suyunu İstanbul'a ulaştırmak için Istranca Dereleri Projesi ni hayata geçirdi. İSKİ, 1994 yılında İstanbul'da yaşanan su problemini acil ve kalıcı bir şekilde çözmek için, yarım kalan Istranca tesislerinin acilen tamamlanarak hizmete alınmasını gerekli görerek çalışmalarını bu yönde yoğunlaştırdı. Bu çerçevede Istranca'da yapılması planlanan tesisler yeniden değerlendirmeye alınarak uzman ekiplere fizibilite çalışmaları yaptırıldı. Yapılan değerlendirmeler neticesinde daha önce regülatör olarak yapılması öngörülen ancak projesi dahi olmayan tesislerden Elmalıdere Regülatör olarak bırakılmış, Düzdere ve Büyükdere Gölet olarak, Sultanbahçedere, Kuzuludere, Kazandere ve Pabuçdere ise baraj olarak yeniden projelendirildi. Istranca Dereleri Projesi İstanbul'un yaşadığı su probleminin son bulması için dünya rekoru sayılacak kadar kısa bir sürede hayata geçirildi. İSKİ bugün İstanbul'a Ömerli, Darlık Elmalı, Alibey, Terkos, Düzdere, Kuzuludere, Büyükdere, Sultanbahçedere, Elmalıdere, Kazandere, Pabuçdere, Yeşilçay, Sazlıdere ve Büyükçekçekmece olmak üzere 15 su kaynağından içmesuyu temin etmektedir. Düzdere Göleti Istrancalar Projesinin ilk hamlesi olan ancak önceki yönetimin içinde bulunduğu mali yetersizlik sebebiyle gerekli ödemeleri yapamadığı içinde müteahhit firma tarafından yapımı durdurulan Düzdere Göleti'nin temeli tarihinde atıldı. 1 Nisan 1995 tarihinde tamamlanarak işletmeye alınan Düzdere Göleti'nin yıllık verimi 4.5 milyon metreküptür. 17

18 26 Faaliyet Raporu Kuzuludere Baraj Istanca Projesinin ilk kademesi içinde yer alan Kuzuludere Barajının temeli 18 Ağustos 1994 tarihinde atıldı. Yıllık 11,3 milyon metreküp hacme sahip olan Kuzuludere Barajı 6 Ağustos 1995 tarihinde hizmete alındı. Büyükdere Göleti Hizmete alınan yeni gölet ve barajlarla İstanbul yeni su kaynaklarına kavuşmaya balayınca İstanbulluların musluklarından yeniden su akmaya başladı. İSKİ başladığı işi kesin olarak neticelendirmeye kararlıydı. Bu çerçevede 18 Ağustos 1994 tarihinde inşasına başlanan Büyükdere Göleti de 19 Kasım 1995 tarihinde tamamlanarak işletmeye alındı. Diğer adı Çilingozdere olan Büyükdere'nin tamamlanmasıyla İstanbul 28.4 milyon metreküplük su kaynağına daha sahip oldu. Sultanbahçedere Baraj Projenin 2. Kademesinde yer alan Sultanbahçedere Barajının temeli 21 Ekim 1995 tarihinde atıldı. 1 Haziran 1997 Sultanbahçedere Barajının tamamlanmasıyla rahat bir nefes alan İstanbullular susuz günlerini geride bıraktı. Sultanbahçedere Barajı yıllık 19.4 milyon metreküplük kapasiteye sahiptir. Kazandere Baraj Kazandere Barajının temeli 3 Kasım 1996 tarihinde atılmış bu baraj da 2 Ağustos 1997 tarihinde tamamlanmıştır. Yıllık 1 miyon metreküplük kapasitesiyle bir su abidesi olan Kazandere Barajı'nın temeli alüvyon zemine oturduğundan baraj yapımında Slury- Trench Teknolojisi uygulanmıştır. Baraj 245 gün gibi kısa bir sürede tamamlanarak hizmete alınmıştır. Elmal dere Regülatörü Istrancalar Projesinin 2.kademe işlerinden olan Elmalıdere Regülatörü'nün temeli 21 Ekim 1995 tarihinde atıldı. 26 Nisan 1997 tarihinde hizmete alınan Elmalıdere Regülatürü yıllık 11.6 milyon metreküp kapasiteye sahiptir. Pabuçdere Baraj Pabuçdere Barajının temeli ise 1998 yılı Şubat ayında atılmış ve 11 Ağustos 1999 tarihinde bitirilmiştir. Pabuçdere Barajı dünyada ilk kez gerçekleştirilen bir teknolojinin ürünüdür. 18

19 26 Faaliyet Raporu Kazandere ve Pabuçdere barajları 2 57 m. uzunluğunda ve 4.5 m. çapında bir tünel ile birbirine bağlanarak Kazandere'nin fazla sularının Pabuçdere'deki rezerv hacmine aktarılması sağlanmış ve bu konuda Türkiye'de bir ilk olunmuştur. Yıldız Dağlarındaki bu barajın hizmete alınması sayesinde İstanbul'a yıllık 6 milyon metreküp su kazandırılmıştır. Bütün bu barajlar emsallerine göre çok daha hızlı ve ekonomik bir şekilde tamamlanmış ve işletmeye alınmıştır. Istrancalar Projesinin 1. Kademesi ile İstanbul'a yılda 44 milyon m 3 ; 2. ve 3. Kademeleri ile de 191 milyon m 3 olmak üzere toplam 235 milyon m 3 ilave su temin edilerek en kurak mevsimlerde dahi İstanbul halkının susuzluk çekmesi önlenmiştir. Sazl dere Baraj 1998 yılında Sazlıdere üzerinde kurulan baraj Küçükçekmece Gölü'ne yaklaşık 6 km uzaklıktadır. Yıllık 85 milyon metreküp kapasitesiyle İstanbul'un önemli su kaynakları arasında yer alan Sazlıdere Barajı, doğu-batı yönünde 2 km uzunluğa, kuzey-güney yönünde ise 9 km genişliğe sahiptir. Terkos Gölü 1868 yılında İstanbul'da hem yetersiz kalan su ihtiyacını karşılamak hem de yeni yapılan modern binalara basınçlı su vermek gayesiyle Sultan Abdülaziz tarafından Fransız şirketine imtiyaz verilerek Dersaadet Anonim Su Şirketi Terkos Şirketi kurulmuştur. Böylece Terkos Şirketinin menba, dere ve yer altı sularını toplayıp Terkos Gölüne ulaştırması ve Terkos Gölünün suyunu da arıtarak şehre vermesi kabul edilmiştir. İlk tesis 1883 de inşa edilen Terkos Gölü kenarındaki Terfi Merkezidir yılında ise Kağıthane sırtlarında ilk su arıtma tesisi yapılmış ve bu su arıtılıp klorlandıktan sonra şehre verilmiştir. Halk arasında Terkos Şirketi olarak bilinen Dersaadet Anonim Su Şirketi Terkos Gölü kenarında çok katlı binaların basınçlı su ihtiyacını karşılamak için terfi merkezi de kurmuştur yılına kadar çalıştırılan bu pompa istasyonu bugün İSKİ tarafından benzersiz bir sanayi müzesi olarak korunmaktadır. 19

20 26 Faaliyet Raporu Elmal Baraj Anadolu yakasının su ihtiyacını karşılamak üzere Üsküdar - Kadıköy Su Şirketi 1893'de Elmalı Deresi üzerinde 1. Elmalı Barajı'nı yapmış ve Anadoluhisarı'ndan Bostancıya kadar olan sahada su şebekesi inşa etmiştir. Daha sonra inşa edilen bu barajın suyunu arıtmak üzere bir arıtma tesisi de bu şirket tarafından hizmete alınmıştır. Alibeyköy Baraj 5 km uzunluğundaki Alibey deresi üzerinde kurulmuştur. 36 milyon metreküp kapasiteye sahip olan ve toprak dolgu özelliğine sahip olan Alibeyköy Barajı 1972 yılında hizmete alınmıştır. Ömerli Baraj 235 milyon metreküplük kapastesiyle İstanbul'un en büyük su kaynağı olan Ömerli Barajı 1972 yılında hizmete alınmıştır. Anadolu yakasının neredeyse tamamına Ömerli Barajından su verilmektedir. Barajın suları Ömerli İçmesuyu Arıtma Tesislerinde arıtılarak şehre ulaştırılmaktadır. Büyükçekmece Baraj İstanbul'un artan su ihtiyacını karşılamak üzere 1985 yılında hizmete alınmıştır. Büyükçekmece Gölü'nün denizle olan bağlantısının kesilerek baraj gölü' oluşturulmuştur. İstanbul'a uzaklığı 5 km olan Büyükçekmece Barajının suları Büyükçekmece İçmesuyu Arıtma Tesislerinde arıtladıktan sonra şehre verilmektedir. Baraj yıllık 12 milyon metreküplük hacme sahiptir. Darl k Baraj 1989 yılında hizmete alınan Şiledeki Darlık Barajının kapasitesi yıllık 97 milyon metreküptür. Anadolu yakasının önemli su kaynaklarından biri olan Darlık Barajının suları Emirli İçmesuyu Arıtma Tesislerinde arıtılarak İstanbullulara ulaştırılmaktadır. 2