Fiz 1011 Ders 1. Fizik ve Ölçme. Ölçme Temel Kavramlar. Uzunluk Kütle Zaman. Birim Sistemleri. Boyut Analizi.

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Fiz 1011 Ders 1. Fizik ve Ölçme. Ölçme Temel Kavramlar. Uzunluk Kütle Zaman. Birim Sistemleri. Boyut Analizi."

Transkript

1 Fiz 1011 Ders 1 Fizik ve Ölçme Ölçme Temel Kavramlar Uzunluk Kütle Zaman Birim Sistemleri Boyut Analizi

2 Ölçme Nedir? Fiziksel bir büyüklüğü ölçmek, birim olarak seçilen aynı türden bir büyüklükle karşılaştırmaktır. İki tür ölçme vardır. a- Direkt ölçme : Ölçü aletleriyle doğrudan yapılan ölçümlerdir. Örnek: Duvarın yüksekliğinin metre ile ölçülmesi. b- Dolaylı ölçme : Bir büyüklüğü, doğrudan ölçülebilen başka büyüklükler yardımıyla hesaplanarak yapılan ölçümlerdir. Örnek: Yer ve konum ölçülerek, konum değişiminin zaman değişimine oranlanmasıyla hesaplanır.

3 Duyarlılık (Hassasiyet) Nedir? Bir ölçme aygıtının duyarlılık sınırı, göstergesindeki en yakın iki bölmenin yarısı kadardır. mm ile bölmelenmiş bir uzunluk ölçme aletinin duyarlılık sınırı Δ = 0.5 mm dir.

4 Anlamlı Rakamlar Bir ölçü sonucunu belirtmek üzere yazılan, doğru olduğu kesin olarak bilinen ve sonuncusu tahmine dayanan rakamların anlamlı olduğunu söyleyebiliriz. Örnek Hassasiyet Anlamlı rakam sayısı 3 tür. Ölçüm Sonucu cm Milimetre bölmeli bir cetvelle bir kalemin uzunluğu 5.65 cm olarak ölçülmüş olsun. Sonucun 5 rakamı milimetrenin tahmin edilen bir kesridir ve ölçüyü yaparken 4 veya 6 da okunmuş olabilir. Ama bu rakam ölçülen uzunluk hakkında bilgi vermektedir. Bu ölçümün anlamlı rakamlarının sayısı 3 tür Virgülün yerinin anlamlı rakamlar için hiçbir önemi yoktur m 56.5 mm olarak ifade edin anlamlı rakamların sayısı üç tür.

5 Anlamlı Rakamlar ve Aritmetik İşlemler Toplama ve Çıkarma İşlemleri Ölçülen nicelikleri toplarken veya çıkarırken cevabın duyarlılığı, toplam veya farktaki en az duyarlılığa sahip olan terimin duyarlılığı kadar olur. Bu duyarlılık sınırına kadar olan bütün rakamlar anlamlıdır. Örnek 1.1 1/10 cm yakınlıkla verilen cm, 1/100 cm yakınlıkla verilen 0.25 mm ve cm yakınlıkla verilen 7.4 cm yi toplayalım Verilen sayılar içinde şüpheli rakamı en büyük basamak olan sayı 7.4 cm dir. Bu nedenle işlem sonucu cm yakınlıkla verilmelidir. Yuvarlama işlemi yapılır. Sonuç: 19.1 (üç anlamlı rakam vardır) Ölçülen değerler En büyük En küçük ± ± ± Sonuç < l < Aralığında olmalıdır. Toplama işlemindeki belirsizlik aralığı 1.11 olur. Bu örnekte üçüncü anlamlı rakam bile sorgulanabilir. Toplama ve çıkarma işlemi şüpheli rakam içeren ilk sütundan itibaren yapılır.

6 Anlamlı Rakamlar ve Aritmetik İşlemler Çarpma ve Bölme İşlemleri Çarpma işlemi sonucunda en az duyarlıklı ölçülmüş çarpanın anlamlı rakamları sayısı kadarı (bazı hallerde bir fazlası) korunur. Örnek 1.2 Duyarlılıkları farklı ölçü aletleri ile ölçülen bir kasanın kenar uzunlukları cm, 30.5 cm ve cm olduğuna göre hacmi nedir? Hacim = (25.32 cm) x (30.5 cm) x ( cm) = cm 3 Çarpanlar içerisinde en küçük anlamlı rakama sahip olan çarpan 30.5 cm olandır. Buradaki anlamlı rakam sayısı 3 tür. Bu nedenle hacim 3 anlamlı rakamla belirtilmelidir. Hacim = cm 3 = 7.82 dm 3 Ölçülen değerler En büyük En küçük ± ± ± 0.5 x 31.0 x Sonuç < V < Aralığında olmalıdır. İşlem sonundaki kesin olan iki rakam vardır. (7... rakamları) bundan sonra gelen rakamlar belirsizlik başlar. Ama cm 3 almakla, ortalama bir değer almış oluruz. Hesaplama, ölçülen niceliklerin anlamlı rakam sayılarını ve duyarlılığını arttırmaz.

7 Hata Kaynakları Sistematik Hata Ölçmedeki belirsizlik; yanlış tasarımdan, alet kalibrasyonundan, yanlış okuma ve değerlendirmeden kaynaklanan hatalardır. Ölçümün gerçek değerden büyük veya küçük olmasına yol açar. Bu nedenle yapılan ölçme hassas olmaz. Doğruluk, ölçülen değerin gerçek değerden farklılığını ortaya koyan sistematik hata ölçüsüdür. Aletin tasarımında, kalibrasyonunda ve okumada gösterilecek büyük dikkat, sistematik hataları, aletin duyarlılık sınırından daha küçük seviyeye düşürebilir. İstatistik Hata (Rastgele Hata) Aynı ölçüm aleti kullanılarak aynı nicelik üzerinde yapılan pek çok kez ölçüm sonucu, çoğunlukla aletin duyarlılığından (hassaslığında) daha farklıdır. Bunlara sıcaklık, elektriksel voltaj, gaz basıncı gibi ölçülen fiziksel niceliklerdeki dalgalanmalar sebep olur. İstatistik hatalar yok edilemez. Ölçüm sayısı arttırmakla azaltılabilir ve bunların ölçülen nicelik doğruluğu üzerindeki etkisi istatistik analizle hesaplanabilir.

8 Ölçme Hatalarının Hesaplanması Mutlak Hata : Bir büyüklüğün gerçek değeri x, ölçülen değeri x' ise x = x x' farkına ölçü hatası veya mutlak hata denir. Mutlak hatanın tam olarak belirlenmesi çoğu kez mümkün değildir. Çünkü, ölçülen niceliğin gerçek değeri kesin olarak bilinmemektedir. Bir ölçmede yapılan mutlak hatanın en büyük değeri, ölçü aletinin duyarlılığı ile belirlenir. Bağıl Hata : mm ile bölmelenmiş bir cetvelle yapılan bir ölçümde mutlak hata x 0.1 olur Mutlak hatanın gerçek değere oranıdır.

9 Ortalama Değer ve Ortalama Sapma Yapılan ölçümlerin aritmetik ortalamasıdır. Gerçek değeri a olan bir niceliğin n defa yapılan ölçümünde elde edilen sonuçları a 1, a 2, a 3,..., a n ise ortalama değer a Ort a 1 a 2 a n 3... a n Her bir ölçme sonucu ile ortalama değer arasındaki mutlak farkın aritmetik ortalaması ortalama sapma a a - a a - a a n - a... 1 Ort 2 Ort 3 Ort a n - a Ort Ortalama değer ve ortalama sapma bulunduktan sonra sonuç aşağıdaki gibi yazılır. a aort a Örnek 1.3 Basit bir sarkacın periyodu 1/10 s duyarlıklı bir kronometre ile 6 defa ölçülüyor ve aşağıdaki sonuçlar bulunuyor. Bu ölçme sonuçlarının ortalama değerini ve ortalama sapmasını bulunuz. t 1 = 3.6 s t 2 = 3.8 s t 3 = 3.6 s t 4 = 3.7 s t 5 = 3.1 s t 6 = 3.3 s

10 Bağıl Hataların Hesaplanması (i) y = a + b + c Şeklinde verilen bir çarpma işleminde bağıl hata : çarpanlarında yapılmış bağıl hataların toplamına eşittir. y = a + b + c Toplamı üzerinde yapılan bağıl hata : Δy Δa Δb Δc y abc (ii) y = a - b Çıkarma üzerinde yapılan mutlak hata : y = a + b Çıkarma üzerinde yapılan bağıl hata nın maksimum değeri : Δy Δa Δb y a-b

11 Bağıl Hataların Hesaplanması (iii) y = a x b Δy y Δa a Δb b Toplamı üzerinde yapılan mutlak hata, toplama giren büyüklükler üzerinde yapılan mutlak hatalar toplamına eşittir. (iv) y a b Bölme işlemi üzerinde yapılan bağıl hata nın maksimum değeri : Δy y Δa a Δb b Örnek 1.4 Kütlesi m=24.8 ± 0.2 g, hacmi V=3.6 ± 0.04 cm 3 olarak verilen bir cismin öz kütlesini hesaplayınız. (v) y = a n Üstel işleminde yapılan bağıl hata : Δy y n Δa a Örnek 1.5 Çapı 0.05 cm yakınlıkla cm olarak ölçülen bir kürenin hacmini hesaplayınız.

12 Temel Kavramlar Uzunluk Katı bir cisim üzerinde iki işaret çizgisi koymakla bu çizgilerle sınırlanmış tek boyutlu uzay parçasını yani bir uzunluk belirtmiş oluruz. Birimi Metre dir. 1 metre : İridyum-Platin karışımından özel bir biçimde yapılmış olup Uluslar Arası Ölçüler Bürosunda saklanan metre çubuğunun iki uç çizgisi arasındaki uzunluktur. Uluslararası metre çubuğunun yapılması ve saklanması bakımından gerekli özen gösterilmekle beraber yine de doğal afetler karşısında bozulma ve yok olma ihtimali vardır. Bu nedenle, dış etkenlere bağlı olmayan ve her zaman tekrarlanabilen bir esasa bağlanmalıdır lerde, kripton-86 lambasının yaydığı turuncu-kırmızı ışığının dalga boyunun 1,650, katı olarak tanımlandı. Işığın boşlukta 1/ saniyede aldığı yoldur. (1983 ten sonra)

13 Temel Kavramlar Kütle Eylemsizliğin ölçüsü kütle. F = m a Gravitasyonel kütle. F M m 2 r Birimi, SI sisteminde kilogram dır. 1 kilogram : Uluslararası Ölçüler Bürosunda saklanan, paslanmaya ve aşınmaya dayanıklı, İridyum- Platin karışımından, silindir biçiminde bir cismin kütlesidir.

14 Temel Kavramlar Zaman Hareketi tanımlayan büyüklüktür. Birimi Saniye dir. 1 saniye : 1889 ile 1967 yılları arasında, ortalama güneş gününün yani gökte en yüksek noktaya ard arda eriştiği iki zaman aralığının de birine 1 s denir. Zaman birimi yukarıdaki gibi, yerin ekseni etrafındaki dönme hareketinden yararlanarak tanımlanmıştır. Oysa bir cismin dönme hızı kütle dağılımına bağlıdır. Dağların zamanla aşınması, buz dağlarının ekvatora doğru hareketi, yerin kütle dağılımını değiştirmektedir. Bu nedenle zaman birimi saniyenin değişme tehlikesine karşı, periyotları dış koşullara daha az bağımlı olaylardan yararlanılmalıdır. Bunlara örnek, atomik titreşimlerdir 1967 den sonra, Sezyum-133 atomunun en düşük iki enerji düzeyi arasındaki elektron geçişi ile oluşan elektromanyetik dalganın 9,192,631,770 defa titreşim yapması için geçen süredir. (periyodun)

15 Temel ve Türetilmiş Birimler Bu cismin uzunluğu 24 dür. sözü ne ifade eder? (Hiç bir şey) 24 cm dir. Her büyüklük veya miktar ölçü sayısı ve birim olmak üzere iki kısımdan ibarettir ve bu iki kısım birbirinden ayrılmaz. Bütün fiziksel ölçmeleri tanımlamak için gerekli sadece 7 tane temel fiziksel özellik vardır. Bu özellikler boyut olarak tanımlanmaktadır. Ve bunların birimlerine temel birimler denir. Büyüklük Uzunluk Birim Metre Sembol m SI Uluslararası Birim Sistemi (Le Systeme International d Unites) Kütle Kilogram kg Zaman Saniye s Sıcaklık Kelvin K Elektrik Akımı Parçacık Sayısı Işık Şiddeti Amper Mol Kandil A moll cd Diğer fiziksel niceliklerin birimleri bu temel birimlerden türetilebilir. Bu birimlere türetilmiş birimler denir. Örnek: Newton, Joule vb.

16 Birim Sistemleri Bugün fen ve mühendislikte yaygın olarak iki birim sistemi kullanılmaktadır. SI (Systeme International - Uluslararası Birim Sistemi) Temel Birimler Nicelik Birim Sembol Uzunluk Kütle Zaman metre kilogram saniye m kg s cgs (santimetre-gram-saniye) mutlak birimler sistemi Temel Birimler Nicelik Birim Sembol Uzunluk Kütle Zaman santimetre gram saniye cm g s Not: Gravitasyonel m kgk s sistemi : Temel birimleri uzunluk için metre, kuvvet için 1 kg kütleye Paris te etkiyen yer çekimi kuvveti ve zaman için saniyedir.

17 Büyüklükler (alt ve üs katlar)

18 Boyut Analizi Boyut, bir fiziksel niceliğin doğasını gösterir. Boyut analizi, boyutların cebirsel nicelikler olarak ele alınabileceği gerçeğine dayanır. Nicelik Uzunluk Kütle Zaman Temel Birimler Boyut Sembolü L M T Örnek 1.6 Hızın boyutu nedir? Hız = Alınan yol Zaman v s m v L T Örnek 1.7 Kinetik Enerjinin boyutu nedir? E mv E kg E 2 m 2 2 s T 2 ML E ML T 2-2

Fizikte Veri Analizi

Fizikte Veri Analizi Fizikte Veri Analizi Ders 1 Ölçme ve Belirsizlik Öğr. Gör. Dr. Mehmet Tarakçı http://kisi.deu.edu.tr/mehmet.tarakci/ Fizikte Veri Analizi Ölçme Doğruluk ve duyarlılık Belirsizlik Hata kaynakları Sistematik

Detaylı

2 Hata Hesabı. Hata Nedir? Mutlak Hata. Bağıl Hata

2 Hata Hesabı. Hata Nedir? Mutlak Hata. Bağıl Hata Hata Hesabı Hata Nedir? Herhangi bir fiziksel büyüklüğün ölçülen değeri ile gerçek değeri arasındaki farka hata denir. Ölçülen bir fiziksel büyüklüğün sayısal değeri, yapılan deneysel hatalardan dolayı

Detaylı

MEKANİK FİZİK I DERSLE İLGİLİ UYARILAR KAYNAKLAR BÖLÜM 1: FİZİK VE ÖLÇME KONULAR

MEKANİK FİZİK I DERSLE İLGİLİ UYARILAR KAYNAKLAR BÖLÜM 1: FİZİK VE ÖLÇME KONULAR DERSLE İLGİLİ UYARILAR FİZİK I MEKANİK Devam konusunda duyarlı olun Ders sırasında gereksiz konuşmayın Derse zamanında gelin Düzenli çalışın SINAVLARDA; Yazınız okunaklı, net, düzgün olsun Birimleri asla

Detaylı

Fen ve Mühendislik Bilimleri için Fizik

Fen ve Mühendislik Bilimleri için Fizik Fen ve Mühendislik Bilimleri için Fizik Giriş Fizik Temel Bilimlerin Amacı Doğanın işleyişinde görev alan temel kanunları anlamak. Diğer fen ve mühendislik bilimleri için temel hazırlamaktır. Temelde gerekli

Detaylı

FİZİK KAYNAKLAR. Prof. Dr. Kadir ESMER DERSLE İLGİLİ UYARILAR BÖLÜM 1: FİZİK VE ÖLÇME KONULAR

FİZİK KAYNAKLAR. Prof. Dr. Kadir ESMER DERSLE İLGİLİ UYARILAR BÖLÜM 1: FİZİK VE ÖLÇME KONULAR DERSLE İLGİLİ UYARILAR FİZİK Prof. Dr. Kadir ESMER Devam konusunda duyarlı olun Ders sırasında gereksiz konuşmayın Derse zamanında gelin Düzenli çalışın SINAVLARDA; Yazınız okunaklı, net, düzgün olsun

Detaylı

Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Bölümü B Grubu Bölüm Aysuhan OZANSOY

Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Bölümü B Grubu Bölüm Aysuhan OZANSOY FİZ101 FİZİK-I Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Bölümü B Grubu Bölüm-1 Aysuhan OZANSOY Bölüm-I: Birimler, Fiziksel Nicelikler ve Ölçme 1. Fizik Nedir? 2. Kimya ve Fiziğin İlişkisi 3. Mekanik Nedir?

Detaylı

Ulusal Metroloji Enstitüsü GENEL METROLOJİ

Ulusal Metroloji Enstitüsü GENEL METROLOJİ Ulusal Metroloji Enstitüsü GENEL METROLOJİ METROLOJİNİN TANIMI Kelime olarak metreden türetilmiş olup anlamı ÖLÇME BİLİMİ dir. Metrolojinin Görevi : Bütün ölçme sistemlerinin temeli olan birimleri (SI

Detaylı

Fen ve Mühendislik Bilimleri için Fizik

Fen ve Mühendislik Bilimleri için Fizik Fen ve Mühendislik Bilimleri için Fizik Giriş Fizik Temel Bilimlerin Amacı Doğanın işleyişinde görev alan temel kanunları anlamak. Diğer fen ve mühendislik bilimleri için temel hazırlamaktır. Temelde gerekli

Detaylı

Bölüm 1: Fizik ve Ölçme

Bölüm 1: Fizik ve Ölçme Fizik Bölüm 1: Fizik ve Ölçme f=ma İnsanoğlu Problem? Bilim Temel Yasalar Matematik Teori Doğal olayları yönetentemel yasaları bulmak ve ileride yapılacak deneylerin sonuçlarını öngörecekteorilerin geliştirilmesinde

Detaylı

1. BÖLÜM FİZİĞİN DOĞASI - VEKTÖRLER DENGE - MOMENT - AĞIRLIK MERKEZİ

1. BÖLÜM FİZİĞİN DOĞASI - VEKTÖRLER DENGE - MOMENT - AĞIRLIK MERKEZİ 1. BÖLÜM FİZİĞİN DĞASI - VEKÖRLER DENGE - MMEN - AĞIRLIK MERKEZİ FİZİĞİN DĞASI - VEKÖRLER - DENGE - MMEN - AĞIRLIK MERKEZİ SRULAR 1. I. ork (x) II. Güç (P) III. Açısal momentum (L) Yukarıdakilerden hangisi

Detaylı

Çözüm: Çözüm: Çözüm: Elektrik Ölçme Ders Notları-Ş.Kuşdoğan&E.Kandemir Beşer 16

Çözüm: Çözüm: Çözüm: Elektrik Ölçme Ders Notları-Ş.Kuşdoğan&E.Kandemir Beşer 16 Soru: Elimizde 0.5 sınıfından 500V luk bir voltmetre ile 1.5 sınıfından 120V luk bir voltmetre bulunmaktadır. Değeri 1V olan bir gerilimi hangi ölçü aleti ile ölçmek daha doğru olur? Neden? Soru: Bir direncin

Detaylı

FİZK 103 Ders 1. Ölçme ve Birimler

FİZK 103 Ders 1. Ölçme ve Birimler FİZK 103 Ders 1 Ölçme ve Birimler Dr. Ali ÖVGÜN DAÜ Fizik Bölümü www.aovgun.com Dersin İçeriği q Ölçme ve Birimler q Vektörler q Doğrusal Tek Boyutlu Hareket q İki Boyutlu Hareket q Kuvvet ve Newton un

Detaylı

ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ

ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Dr. Hilmi ZENK Giresun Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü Bölümün tanıtılması Elektrik Elektronik Mühendisliğinin tanıtılması Mühendislik Etiği Doğru ve Alternatif

Detaylı

MAK 309 Ölçme Tekniği ve Değerlendirme. Temel Kavramlar

MAK 309 Ölçme Tekniği ve Değerlendirme. Temel Kavramlar MAK 309 Ölçme Tekniği ve Değerlendirme Temel Kavramlar Ölçme nedir? Ölçme bilinmeyen bir niceliği, bilinen bir nicelikle karşılaştırarak değerlendirme işlemidir. Odanın sıcaklığı kaç derece? Ölçme yaparken...

Detaylı

TANIMLAR, STANDARTLAR, STEMĐ, HATALAR, BELĐRS YER DEĞĐŞ MLERĐ KUMPASLAR, MĐKROMETRELER, ÇÜMLER KOMPARATÖRLER. RLER BOYUTSAL ve ŞEK EN KÜÇÜK

TANIMLAR, STANDARTLAR, STEMĐ, HATALAR, BELĐRS YER DEĞĐŞ MLERĐ KUMPASLAR, MĐKROMETRELER, ÇÜMLER KOMPARATÖRLER. RLER BOYUTSAL ve ŞEK EN KÜÇÜK Metroloji ve SI Temel Birimleri TANIMLAR, STANDARTLAR, BOYUTLAR VE BĐRĐMLER, B GENELLEŞTĐRĐLM LMĐŞ ÖLÇME SĐSTEMS STEMĐ, HATALAR, BELĐRS RSĐZL ZLĐK K ANALĐZĐ, ĐSTAT STATĐKSEL ANALĐZ YER DEĞĐŞ ĞĐŞTĐRME ÖLÇÜ

Detaylı

DENEY 0. Bölüm 1 - Ölçme ve Hata Hesabı

DENEY 0. Bölüm 1 - Ölçme ve Hata Hesabı DENEY 0 Bölüm 1 - Ölçme ve Hata Hesabı Amaç: Ölçüm metodu ve cihazına bağlı hata ve belirsizlikleri anlamak, fiziksel bir niceliği ölçüp hata ve belirsizlikleri tespit etmek, nedenlerini açıklamak. Genel

Detaylı

1. BÖLÜM BİLİMSEL YÖNTEM VE TUTUM

1. BÖLÜM BİLİMSEL YÖNTEM VE TUTUM 1. BÖLÜM BİLİMSEL YÖNTEM VE TUTUM Bir problem veya soru belirle. Bilimsel bir tahmin ile cevabına yönelik bir kestirimde bulun hipotez yaz,veri topla. Hipotezin sonuçları ile ilgili kestirimde bulun. Kestirimi

Detaylı

ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ

ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Dr. Ahmet KÜÇÜKER Sakarya Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü M6/6318 Bölümün tanıtılması Elektrik Elektronik Mühendisliğinin tanıtılması Mühendislik Etiği Doğru

Detaylı

Ünite. Madde ve Özellikleri. 1. Fizik Bilimine Giriş 2. Madde ve Özellikleri 3. Dayanıklılık, Yüzey Gerilimi ve Kılcal Olaylar

Ünite. Madde ve Özellikleri. 1. Fizik Bilimine Giriş 2. Madde ve Özellikleri 3. Dayanıklılık, Yüzey Gerilimi ve Kılcal Olaylar 1 Ünite Madde ve Özellikleri 1. Fizik Bilimine Giriş 2. Madde ve Özellikleri 3. Dayanıklılık, Yüzey Gerilimi ve Kılcal Olaylar 1 Fizik Bilimine Giriş Test Çözümleri 3 Test 1'in Çözümleri 1. Fizikteki

Detaylı

ÖĞRENME ALANI : FİZİKSEL OLAYLAR ÜNİTE 2 : KUVVET VE HAREKET

ÖĞRENME ALANI : FİZİKSEL OLAYLAR ÜNİTE 2 : KUVVET VE HAREKET ÖĞRENME ALANI : FİZİKSEL OLAYLAR ÜNİTE 2 : KUVVET VE HAREKET A BASINÇ VE BASINÇ BİRİMLERİ (5 SAAT) Madde ve Özellikleri 2 Kütle 3 Eylemsizlik 4 Tanecikli Yapı 5 Hacim 6 Öz Kütle (Yoğunluk) 7 Ağırlık 8

Detaylı

KİM-117 TEMEL KİMYA Prof. Dr. Zeliha HAYVALI Ankara Üniversitesi Kimya Bölümü

KİM-117 TEMEL KİMYA Prof. Dr. Zeliha HAYVALI Ankara Üniversitesi Kimya Bölümü KİM-117 TEMEL KİMYA Prof. Dr. Zeliha HAYVALI Ankara Üniversitesi Kimya Bölümü Bu slaytlarda anlatılanlar sadece özet olup ayrıntılı bilgiler ve örnek çözümleri derste verilecektir. HAFTALARA GÖRE KONU

Detaylı

BÖLÜM 1 GİRİŞ. Bu bölümde, aşağıdaki konular kısaca anlatılarak uygun örnekler çözülür.

BÖLÜM 1 GİRİŞ. Bu bölümde, aşağıdaki konular kısaca anlatılarak uygun örnekler çözülür. BÖLÜM 1 GİRİŞ Bu bölümde, aşağıdaki konular kısaca anlatılarak uygun örnekler çözülür. 1.1 Kimya Nedir? Hangi bilim dallarında ve meslek gruplarında yer alır? 1.2 Ölçme, Hesaplama, Birim Sistemleri 1.3

Detaylı

Uluslararası beraberliği sağlamak ve birim kargaşasını önlemek amacıyla, fizikte birçok birim sistemi kullanılmaktadır.

Uluslararası beraberliği sağlamak ve birim kargaşasını önlemek amacıyla, fizikte birçok birim sistemi kullanılmaktadır. Ölçme: Fizikte kütle, hacim, uzunluk, alan, sıcaklık, kuvt, hız, ivme, elektrik yükü, elektrik akımı gibi birçok büyüklük kullanılmaktadır. Bir büyüklüğü ölçmek için, o büyüklük cinsinden seçn değişmez

Detaylı

ELEKTRİK MOTORLARI VE SÜRÜCÜLERİ

ELEKTRİK MOTORLARI VE SÜRÜCÜLERİ ELEKTRİK MOTORLARI VE SÜRÜCÜLERİ SINIFLANDIRILMASI, TEMEL YASALAR VE KURALLAR Yrd. Doç. Dr. Ufuk DURMAZ ADAPAZARI MESLEK YÜKSEKOKULU *SINIFLANDIRILMASI, TEMEL YASALAR VE KURALLAR Bu bölümde elektrik makineleri

Detaylı

Birimler. Giriş. - Ölçmenin tanımı. - Birim nedir? - Birim sistemleri. - Uluslararası (SI) birim sistemi

Birimler. Giriş. - Ölçmenin tanımı. - Birim nedir? - Birim sistemleri. - Uluslararası (SI) birim sistemi Birimler Giriş - Ölçmenin tanımı - Birim nedir? - Birim sistemleri - Uluslararası (SI) birim sistemi 1 Ölçme: Değeri bilinmeyen bir büyüklüğün birim olarak isimlendirilen ve özelliği bilinen başka bir

Detaylı

MÜHENDİSLİK ÖĞRENCİLERİ İÇİN FİZİK -1 LABORATUVARI 2014-2015 GÜZ YARIYILI

MÜHENDİSLİK ÖĞRENCİLERİ İÇİN FİZİK -1 LABORATUVARI 2014-2015 GÜZ YARIYILI MÜHENDİSLİK ÖĞRENCİLERİ İÇİN FİZİK - LABORATUVARI 04-05 GÜZ YARIYILI DENEY - BİR DENEYİN ANALİZİ DENEY - 5 DENEY - YAYLI ve BASİT SARKAÇ NEWTON HAREKET YASALARI FOTOĞRAF Ad Soyad: Öğrenci No: Bölüm: Grup

Detaylı

Fiziksel Nicelikler Birimler ve Birim Sistemleri

Fiziksel Nicelikler Birimler ve Birim Sistemleri Fiziksel Nicelikler Fizik, araştırdığı doğa olaylarına ait kanunları fiziksel niceliklerle anlatır. Bu nicelikler iki ana grupta toplanırlar. Başka hiçbir fiziksel nicelikten türemeyen ama diğer tüm fiziksel

Detaylı

KİNETİK GAZ KURAMI. Doç. Dr. Faruk GÖKMEŞE Kimya Bölümü Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi 1

KİNETİK GAZ KURAMI. Doç. Dr. Faruk GÖKMEŞE Kimya Bölümü Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi 1 Kinetik Gaz Kuramından Gazların Isınma Isılarının Bulunması Sabit hacimdeki ısınma ısısı (C v ): Sabit hacimde bulunan bir mol gazın sıcaklığını 1K değiştirmek için gerekli ısı alışverişi. Sabit basınçtaki

Detaylı

Endüstriyel Ölçme ve Kontrol

Endüstriyel Ölçme ve Kontrol TEKNİK BİLİMLER MESLEK YÜKSEKOKULU 1.1. MÜHENDİSLİK (TEKNOLOJİ) VE ÖLÇME Endüstriyel Ölçme ve Kontrol 1. GİRİŞ Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ Prof. Dr. Nihat AKKUŞ Ölçme veya kıyaslama işleminin milattan önce

Detaylı

Fiziksel Büyüklük (kantite- quantity): Fiziksel olayları açıklayan uzaklık, ağırlık, zaman, hız, enerji, gerilme, sıcaklık vb. büyüklük.

Fiziksel Büyüklük (kantite- quantity): Fiziksel olayları açıklayan uzaklık, ağırlık, zaman, hız, enerji, gerilme, sıcaklık vb. büyüklük. Fiziksel Büyüklük (kantite- quantity): Fiziksel olayları açıklayan uzaklık, ağırlık, zaman, hız, enerji, gerilme, sıcaklık vb. büyüklük. Fiziksel büyüklüğün 2 özelliği vardır: 1- Nümerik ölçü, 2- özellik

Detaylı

MAK 401. Konu 1 : Temel Bilgiler

MAK 401. Konu 1 : Temel Bilgiler MAK 401 Konu 1 : Temel Bilgiler Ölçme : Bilinmeyen bir niceliği, bilinen bir tip nicelikle karşılaştırarak değerlendirme işlemidir. Örnek: Ortam sıcaklığının bir termometre yardımı ile ölçümü Ölçme tekniğinin

Detaylı

Tarih.../.../... ADI: SOYADI: No: Sınıfı: A) GRUBU ALDIĞI NOT:...

Tarih.../.../... ADI: SOYADI: No: Sınıfı: A) GRUBU ALDIĞI NOT:... ADI: SOYADI: No: Sınıfı: A) GRUBU Tari.../.../... ALDIĞI NOT:... a) Bir maddenin areket durumunu korumak istemesine maddenin.. özelliği denir. b) Birim ve sayıya ilave olarak bir yöne de saip olan büyüklüklere..

Detaylı

MADDE NEDİR? Çevremize baktığımızda gördüğümüz her şey örneğin, dağlar, denizler, ağaçlar, bitkiler, hayvanlar ve hava birer maddedir.

MADDE NEDİR? Çevremize baktığımızda gördüğümüz her şey örneğin, dağlar, denizler, ağaçlar, bitkiler, hayvanlar ve hava birer maddedir. MADDE NEDİR? Çevremize baktığımızda gördüğümüz her şey örneğin, dağlar, denizler, ağaçlar, bitkiler, hayvanlar ve hava birer maddedir. Her maddenin bir kütlesi vardır ve bu tartılarak bulunur. Ayrıca her

Detaylı

Fizik 203. Ali Övgün. Ofis: AS242 Fen ve Edebiyat Fakültesi Tel:

Fizik 203. Ali Övgün. Ofis: AS242 Fen ve Edebiyat Fakültesi Tel: Fizik 203 Ali Övgün Ofis: AS242 Fen ve Edebiyat Fakültesi Tel: 0392-630-1379 ali.ovgun@emu.edu.tr www.aovgun.com Dersin İçeriği Ölçme Vektörler Doğrusal Hareket Kuvvet ve Newton un Hareket Kanunları; Basit

Detaylı

BÖLÜM 1: TEMEL KAVRAMLAR

BÖLÜM 1: TEMEL KAVRAMLAR Sistem ve Hal Değişkenleri Üzerinde araştırma yapmak üzere sınırladığımız bir evren parçasına sistem, bu sistemi çevreleyen yere is ortam adı verilir. İzole sistem; Madde ve her türden enerji akışına karşı

Detaylı

MÜHENDİSLER İÇİN VEKTÖR MEKANİĞİ: STATİK. Bölüm 1 Temel Kavramlar ve İlkeler

MÜHENDİSLER İÇİN VEKTÖR MEKANİĞİ: STATİK. Bölüm 1 Temel Kavramlar ve İlkeler MÜHENDİSLER İÇİN VEKTÖR MEKANİĞİ: STATİK Bölüm 1 Temel Kavramlar ve İlkeler Mekanik Mekanik Rijit-Cisim Mekaniği Şekil değiştiren Cismin Mekaniği Statik Dinamik Dengedeki Cisimler Hareketsiz veya durgun

Detaylı

Birim Sistemleri ve Dönüşümler. Rıdvan YAKUT

Birim Sistemleri ve Dönüşümler. Rıdvan YAKUT Birim Sistemleri ve Dönüşümler Rıdvan YAKUT Birim Sistemleri Birimler mühendisliğin alfabesidir. Birimleri tam olarak anlamayan mühendisler büyük hatalara neden olurlar. Maalesef ülkemizde birimleri hazmetmeden

Detaylı

1 mol = 6, tane tanecik. Maddelerde tanecik olarak atom, molekül ve iyonlar olduğunda dolayı mol ü aşağıdaki şekillerde tanımlamak mümkündür.

1 mol = 6, tane tanecik. Maddelerde tanecik olarak atom, molekül ve iyonlar olduğunda dolayı mol ü aşağıdaki şekillerde tanımlamak mümkündür. 1 GENEL KİMYA Mol Kavramı 1 Mol Kavramı Günlük hayatta kolaylık olsun diye, çok küçük taneli olan maddeler tane yerine birimlerle ifade edilir. Örneğin pirinç alınırken iki milyon tane pirinç yerine ~

Detaylı

1. Aşağıdakilerden hangisi fizik bilim insanının özelliklerinden değildir?

1. Aşağıdakilerden hangisi fizik bilim insanının özelliklerinden değildir? FİZİK ÖDEV TESTİ - DÖNEM - ÖDEV - FİZİĞİN DOĞASI FİZİK ÖDEV TESTİ - DÖNEM - ÖDEV - FİZİĞİN DOĞASI Aşağıdakilerden hangisi fizik bilim insanının özelliklerinden değildir? A) Fizik biliminin sınanabilir

Detaylı

Maddenin Biçim Ve Hacim Özellikleri

Maddenin Biçim Ve Hacim Özellikleri Maddenin Biçim Ve Hacim Özellikleri * Katı maddelerin biçimi belirlidir.örneğin;ekmek,peynir,anahtar,kalem,silgi.vb.cisimlerin biçimi bulundukları kabın biçimine göre değişmez. * Sıvı ve gaz halindeki

Detaylı

Düzce Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Makine ve İmalat Mühendisliği ÖLÇME VE KONTROL. Öğr. Gör. Dr. Ömer ERKAN MIT ÖLÇME ve KONTROLE GİRİŞ

Düzce Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Makine ve İmalat Mühendisliği ÖLÇME VE KONTROL. Öğr. Gör. Dr. Ömer ERKAN MIT ÖLÇME ve KONTROLE GİRİŞ Düzce Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Makine ve İmalat Mühendisliği ÖLÇME VE KONTROL Öğr. Gör. Dr. Ömer ERKAN 1. ÖLÇME ve KONTROLE GİRİŞ MIT 108 GİRİŞ Bilinen bir değerle bilinmeyen bir değerin kıyaslanmasına

Detaylı

MADDENİN ÖLÇÜLEBİLİR ÖZELLİKLERİ

MADDENİN ÖLÇÜLEBİLİR ÖZELLİKLERİ MADDENİN ÖLÇÜLEBİLİR ÖZELLİKLERİ MADDENİN ÖLÇÜLEBİLİR ÖZELLİĞİ Kütle Maddeleri sahip olduğu özelliklerden biri de miktarlarıdır.her maddenin belirli bir miktarı vardır. Maddenin miktarı kütle olarak adlandırılır.

Detaylı

4.1 denklemine yakından bakalım. Tanımdan α = dω/dt olduğu bilinmektedir (ω açısal hız). O hâlde eğer cisme etki eden tork sıfır ise;

4.1 denklemine yakından bakalım. Tanımdan α = dω/dt olduğu bilinmektedir (ω açısal hız). O hâlde eğer cisme etki eden tork sıfır ise; Deney No : M3 Deneyin Adı : EYLEMSİZLİK MOMENTİ VE AÇISAL İVMELENME Deneyin Amacı : Dönme hareketinde eylemsizlik momentinin ne demek olduğunu ve nelere bağlı olduğunu deneysel olarak gözlemlemek. Teorik

Detaylı

Fizik ve Ölçme. Fizik deneysel gözlemler ve nicel ölçümlere dayanır

Fizik ve Ölçme. Fizik deneysel gözlemler ve nicel ölçümlere dayanır Fizik ve Ölçme Fizik deneysel gözlemler ve nicel ölçümlere dayanır Fizik kanunları temel büyüklükler(nicelikler) cinsinden ifade edilir. Mekanikte üç temel büyüklük vardır; bunlar uzunluk(l), zaman(t)

Detaylı

İnstagram:kimyaci_glcn_hoca GAZLAR-1.

İnstagram:kimyaci_glcn_hoca GAZLAR-1. GAZLAR-1 Gazların Genel Özellikleri Maddenin en düzensiz hâlidir. Maddedeki molekül ve atomlar birbirinden uzaktır ve çok hızlı hareket eder. Tanecikleri arasında çekim kuvvetleri, katı ve sıvılarınkine

Detaylı

6. SINIF ÖF RETH M PROGRAMI

6. SINIF ÖF RETH M PROGRAMI 6. SINIF ÖF RETH M PROGRAMI Öğrenme Alanları ve Alt Öğrenme Alanları 6.1. Sayılar ve İşlemler 6.1.1. Doğal Sayılarla İşlemler 6.1.2. Çarpanlar ve Katlar 6.1.3. Tam Sayılar 6.1.4. Kesirlerle İşlemler 6.1.5.

Detaylı

1. DENEY: ÖLÇME. Ölçülecek cisimler, Cetvel, Verniyeli kompas, Mikrometre, 100 ml'lik ölçekli kap(mezür), Terazi (mg duyarlı),

1. DENEY: ÖLÇME. Ölçülecek cisimler, Cetvel, Verniyeli kompas, Mikrometre, 100 ml'lik ölçekli kap(mezür), Terazi (mg duyarlı), 1. DENEY: ÖLÇME AMAÇ 1. Uzunluk, kütle ve hacim metrik birimlerini öğrenmek,. Cetvel verniyeli kompas, mikrometre ve terazi mezür kullanarak uzunluk ve kütle ve hacim ölçmeyi öğrenmek, NOT: Deneye gelmeden

Detaylı

MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR BÖLÜM 1

MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR BÖLÜM 1 MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR BÖLÜM 1 TEMEL KAVRAMLAR Bir Cihazın Okunabilirliği: (Readability) Bir cihazın ölçtüğü verilerin okunması iki şekildedir. Ölçme cihazının okuma skalasının genişliğidir. Analog

Detaylı

Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Bölümü A Grubu I. Bölüm özeti , Ankara. Aysuhan OZANSOY

Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Bölümü A Grubu I. Bölüm özeti , Ankara. Aysuhan OZANSOY FİZ101 FİZİK-I Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Bölümü A Grubu I. Bölüm özeti, Ankara Aysuhan OZANSOY Bölüm-I: Birimler, Fiziksel Nicelikler ve Ölçme 1. Fizik Nedir? 2. Mekanik Nedir? 3. Fizik -

Detaylı

Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Harita Mühendisliği Bölümü TOPOGRAFYA (HRT3351) Yrd. Doç. Dr. Ercenk ATA

Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Harita Mühendisliği Bölümü TOPOGRAFYA (HRT3351) Yrd. Doç. Dr. Ercenk ATA Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Harita Mühendisliği Bölümü Ölçme Hataları Ölçme Hatası Herhangi bir ölçme aleti ile yapılan ölçüm sonucu bulunan değer yaklaşık değerdir. Bir büyüklük aynı ölçme

Detaylı

ÜNİTE 1: FİZİK BİLİMİNE GİRİŞ

ÜNİTE 1: FİZİK BİLİMİNE GİRİŞ FİZİK ÜNİTE 1: FİZİK BİLİMİNE GİİŞ Fizik Bilimine Giriş ADF 01 Bilim Nedir? FİZİK NEDİ? Dünyayı, evreni ve evrendeki olayları... ve... dayanarak mantıksal olarak açıklamaya... denir. 4. Optik:... ve...

Detaylı

DERS 3 ÖLÇÜ HATALARI Kaynak: İ.ASRİ

DERS 3 ÖLÇÜ HATALARI Kaynak: İ.ASRİ Ölçme Bilgisi DERS 3 ÖLÇÜ HATALARI Kaynak: İ.ASRİ Çizim Hassasiyeti Haritaların çiziminde veya haritadan bilgi almada ne kadar itina gösterilirse gösterilsin kaçınılmayacak bir hata vardır. Buna çizim

Detaylı

BÖLÜM 7. BİRİM SİSTEMLERİ VE BİRİM DÖNÜŞÜMLERİ

BÖLÜM 7. BİRİM SİSTEMLERİ VE BİRİM DÖNÜŞÜMLERİ BÖLÜM 7. BİRİM SİSTEMLERİ VE BİRİM DÖNÜŞÜMLERİ 7.1. Birim Sistemleri Genel Kimya, Akışkanlar Mekaniği, Termodinamik, Reaksiyon Mühendisliği gibi birçok temel ve mühendislik derslerinde karşılaşılan problemlerde,

Detaylı

Fiz 1011 I. Vize UYGULAMA

Fiz 1011 I. Vize UYGULAMA Fiz 1011 I. Vize UYGULAMA Bölüm 1. Fizik ve Ölçme 1. Aşağıdaki ölçme sonuçlarını 3 anlamlı rakamla gösteriniz. (a) 145,61 (b) 23457 (c) 2,4558 (d) 0,023001 (e) 0,12453 2. Farklı hasaslıkta aletler kullanılarak

Detaylı

5 kilolitre=..lt. 100 desilitre=.dekalitre. 150 gram=..dag. 1. 250 g= mg. 0,2 ton =..gram. 20 dam =.m. 2 km =.cm. 3,5 h = dakika. 20 m 3 =.

5 kilolitre=..lt. 100 desilitre=.dekalitre. 150 gram=..dag. 1. 250 g= mg. 0,2 ton =..gram. 20 dam =.m. 2 km =.cm. 3,5 h = dakika. 20 m 3 =. 2014 2015 Ödevin Veriliş Tarihi: 12.06.2015 Ödevin Teslim Tarihi: 21.09.2015 MEV KOLEJİ ÖZEL ANKARA OKULLARI 1. Aşağıda verilen boşluklarara ifadeler doğru ise (D), yanlış ise (Y) yazınız. A. Fiziğin ışıkla

Detaylı

YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEK OKULU ELEKTRONÖROFİZYOLOJİ TEKNİKERLİĞİ FİZİK DERSİ AKAN BAKKALOĞLU 1

YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEK OKULU ELEKTRONÖROFİZYOLOJİ TEKNİKERLİĞİ FİZİK DERSİ AKAN BAKKALOĞLU 1 YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEK OKULU ELEKTRONÖROFİZYOLOJİ TEKNİKERLİĞİ FİZİK DERSİ AKAN BAKKALOĞLU 1 FİZİKTE ÖLÇME, BİRİM ve BİRİM SİSTEMLERİ ÖLÇME: Bir niceliğin büyüklüğünün

Detaylı

ATALET MOMENTİ. Amaçlar 1. Rijit bir cismin veya rijit cisim sistemlerinin kütle atalet momentinin bulunması.

ATALET MOMENTİ. Amaçlar 1. Rijit bir cismin veya rijit cisim sistemlerinin kütle atalet momentinin bulunması. ATALET MOMENTİ Amaçlar 1. Rijit bir cismin veya rijit cisim sistemlerinin kütle atalet momentinin bulunması. UYGULAMALAR Şekilde gösterilen çark büyük bir kesiciye bağlıdır. Çarkın kütlesi, kesici bıçağa

Detaylı

İÇİNDEKİLER xiii İÇİNDEKİLER LİSTESİ BÖLÜM 1 ÖLÇME VE BİRİM SİSTEMLERİ

İÇİNDEKİLER xiii İÇİNDEKİLER LİSTESİ BÖLÜM 1 ÖLÇME VE BİRİM SİSTEMLERİ İÇİNDEKİLER xiii İÇİNDEKİLER LİSTESİ BÖLÜM 1 ÖLÇME VE BİRİM SİSTEMLERİ 1.1. FİZİKTE ÖLÇME VE BİRİMLERİN ÖNEMİ... 2 1.2. BİRİMLER VE BİRİM SİSTEMLERİ... 2 1.3. TEMEL BİRİMLERİN TANIMLARI... 3 1.3.1. Uzunluğun

Detaylı

Ders 1. Ölçme ve Birimler

Ders 1. Ölçme ve Birimler FİZK 109 Ders 1 Ölçme ve Birimler Yrd. Doç. Dr. ALİ ÖVGÜN DAÜ Fizik Bölümü www.aovgun.com Fizik Nedir? Fizik (Eski Yunanca: φύσις fisis doğa ) ma ddeyi, maddenin uzayzamanda hareketinien erji ve kuvveti

Detaylı

2018 / 2019 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSLARI 6. SINIF MATEMATİK DERSİ YILLIK PLAN ÖRNEĞİ. Konu Adı Kazanımlar Test No Test Adı

2018 / 2019 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSLARI 6. SINIF MATEMATİK DERSİ YILLIK PLAN ÖRNEĞİ. Konu Adı Kazanımlar Test No Test Adı 2018 / 2019 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSLARI 6. SINIF MATEMATİK DERSİ YILLIK PLAN ÖRNEĞİ Ay Hafta Ders Saati Konu Adı Kazanımlar Test No Test Adı Bir doğal sayının kendisiyle tekrarlı

Detaylı

Fiz Ders 10 Katı Cismin Sabit Bir Eksen Etrafında Dönmesi

Fiz Ders 10 Katı Cismin Sabit Bir Eksen Etrafında Dönmesi Fiz 1011 - Ders 10 Katı Cismin Sabit Bir Eksen Etrafında Dönmesi Açısal Yerdeğiştirme, Hız ve İvme Dönme Kinematiği: Sabit Açısal İvmeli Dönme Hareketi Açısal ve Doğrusal Nicelikler Dönme Enerjisi Eylemsizlik

Detaylı

Zeus tarafından yazıldı. Cumartesi, 09 Ekim :27 - Son Güncelleme Cumartesi, 09 Ekim :53

Zeus tarafından yazıldı. Cumartesi, 09 Ekim :27 - Son Güncelleme Cumartesi, 09 Ekim :53 Yazı İçerik Sıcaklık Nedir? Sıcaklığın Özellikleri Sıcaklığın Ölçülmesi Sıcaklık Değişimi Sıcaklık Birimleri Mutlak Sıcaklık Sıcaklık ve ısı Sıcaklık ıskalası Sıcaklık ölçülmesi Yeryüzünün Farklı Isınması

Detaylı

BÖLÜM 1 GENEL KAVRAMLAR. A.Ü.M.F. JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JEM102 STATİK DERS NOTLARI Dr. Koray ULAMIŞ

BÖLÜM 1 GENEL KAVRAMLAR. A.Ü.M.F. JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JEM102 STATİK DERS NOTLARI Dr. Koray ULAMIŞ BÖLÜM 1 GENEL KAVRAMLAR A.Ü.M.F. JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JEM102 STATİK DERS NOTLARI Dr. Koray ULAMIŞ BÖLÜM 1. GENEL KAVRAMLAR Mühendislik Akışkanlar Mekaniği Katıhal Mekaniği Rijid Cisim Şekil Değiştirebilen

Detaylı

Malzeme Bilgisi. Madde ve Özellikleri

Malzeme Bilgisi. Madde ve Özellikleri Malzeme Bilgisi Madde: Boşlukta yer kaplayan, kütlesi ve hacmi olan katı, sıvı veya gaz şeklinde bulunan her şeye madde denir. Ayırt edici özellikler: Bir maddenin diğer maddelerden farklılık gösterenyanları,

Detaylı

Bir bütünün eş parçalarının bütüne olan oranı kesir olarak adlandırılır. b Payda

Bir bütünün eş parçalarının bütüne olan oranı kesir olarak adlandırılır. b Payda Matematik6 Bir Bakışta Matematik Kazanım Defteri Özet bilgi alanları... Kesirlerle İşlemler KESİR ve KESİRLERDE SIRALAMA Bir bütünün eş parçalarının bütüne olan oranı kesir olarak adlandırılır. Bir kesirde

Detaylı

Bilimsel Bilginin Oluşumu

Bilimsel Bilginin Oluşumu Madde ve Özkütle 2 YGS Fizik 1 YGS Fizik Fiziğin Doğası başlıklı hazırladığımız bu yazıda; bilimin yöntemleri, fiziğin alt dalları, ölçüm, birim, vektörel ve skaler büyüklüklerle birlikte fizik dünyası

Detaylı

Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Harita Mühendisliği Bölümü TOPOGRAFYA (HRT3350)

Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Harita Mühendisliği Bölümü TOPOGRAFYA (HRT3350) Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Harita Mühendisliği Bölümü Ders Adı Kodu Yerel Kredi ECTS Ders (saat/hafta) Uygulama (saat/hafta) Laboratuvar (saat/hafta) Topografya HRT3350 3 4 3 0 0 DERSİN

Detaylı

BÖLÜM 1: Matematiğe Genel Bakış 1. BÖLÜM:2 Fizik ve Ölçme 13. BÖLÜM 3: Bir Boyutta Hareket 20. BÖLÜM 4: Düzlemde Hareket 35

BÖLÜM 1: Matematiğe Genel Bakış 1. BÖLÜM:2 Fizik ve Ölçme 13. BÖLÜM 3: Bir Boyutta Hareket 20. BÖLÜM 4: Düzlemde Hareket 35 BÖLÜM 1: Matematiğe Genel Bakış 1 1.1. Semboller, Bilimsel Gösterimler ve Anlamlı Rakamlar 1.2. Cebir 1.3. Geometri ve Trigometri 1.4. Vektörler 1.5. Seriler ve Yaklaşıklıklar 1.6. Matematik BÖLÜM:2 Fizik

Detaylı

TEMEL KAVRAMLAR. Öğr. Gör. Adem ÇALIŞKAN

TEMEL KAVRAMLAR. Öğr. Gör. Adem ÇALIŞKAN KÜTLE: Yeryüzünde hacim kaplayan cisimlerin değişmez madde miktarıdır. ( sıcaklığa, basınca, çekim ivmesine bağlı olarak değişmez. ) Terazi ile ölçülür. Kütle birimi SI birim sisteminde Kg dır. Herhangi

Detaylı

Enerji var veya yok edilemez sadece biçim değiştirebilir (1.yasa)

Enerji var veya yok edilemez sadece biçim değiştirebilir (1.yasa) Termodinamik: Enerjinin bilimi. Enerji: Değişikliklere sebep olma yeteneği. Termodinamik sözcüğü, Latince therme (ısı) ile dynamis (güç) sözcüklerinden türemiştir. Enerjinin korunumu prensibi: Bir etkileşim

Detaylı

DENEY 6 BASİT SARKAÇ

DENEY 6 BASİT SARKAÇ DENEY 6 BASİT SARKAÇ AMAÇ: Bir basit sarkacın temel fiziksel özelliklerinin incelenmesi. TEORİ: Basit sarkaç şekilde görüldüğü gibi kütlesiz bir ip ve ucuna asılı noktasal bir kütleden ibarettir. Şekil

Detaylı

GENEL KĐMYA I. Yrd.Doç.Dr. İbrahim İsmet ÖZTÜRK

GENEL KĐMYA I. Yrd.Doç.Dr. İbrahim İsmet ÖZTÜRK GENEL KĐMYA I Yrd.Doç.Dr. İbrahim İsmet ÖZTÜRK GENEL KĐMYA 1 Đlkeler ve Modern Uygulamalar Petrucci Harwood - Herring Çeviri Editörleri Tahsin Uyar - Serpil Aksoy MODERN ÜNĐVERSĐTE KĐMYASI C.E.MORTIMER

Detaylı

Mühendislik Mekaniği Dinamik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş

Mühendislik Mekaniği Dinamik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Mühendislik Mekaniği Dinamik Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Bölüm 13 Parçacık Kinetiği: Kuvvet ve İvme Kaynak: Mühendislik Mekaniği: Dinamik, R.C.Hibbeler, S.C.Fan, Çevirenler: A. Soyuçok, Ö. Soyuçok. 13 Parçacık

Detaylı

Fizik I (Fizik ve Ölçme) - Ders sorumlusu: Yrd.Doç.Dr.Hilmi Ku çu

Fizik I (Fizik ve Ölçme) - Ders sorumlusu: Yrd.Doç.Dr.Hilmi Ku çu Fizik I (Fizik ve Ölçme) - Ders sorumlusu: Yrd.Doç.Dr.Hilmi Ku çu Bu bölümde; Fizik ve Fizi in Yöntemleri, Fiziksel Nicelikler, Standartlar ve Birimler, Uluslararas Birim Sistemi (SI), Uzunluk, Kütle ve

Detaylı

Genel olarak test istatistikleri. Merkezi Eğilim (Yığılma) Ölçüleri Dağılım (Yayılma) Ölçüleri. olmak üzere 2 grupta incelenebilir.

Genel olarak test istatistikleri. Merkezi Eğilim (Yığılma) Ölçüleri Dağılım (Yayılma) Ölçüleri. olmak üzere 2 grupta incelenebilir. 4.SUNUM Genel olarak test istatistikleri Merkezi Eğilim (Yığılma) Ölçüleri Dağılım (Yayılma) Ölçüleri olmak üzere 2 grupta incelenebilir. 2 Ranj Çeyrek Kayma Çeyrekler Arası Açıklık Standart Sapma Varyans

Detaylı

23.3.2015. Metroloji - Kalibrasyon. Hatalı ölçüm yapma ihtimali olan bir EKG cihazı ile kalp ritmi grafiğinizin çekilmesini ister misiniz?

23.3.2015. Metroloji - Kalibrasyon. Hatalı ölçüm yapma ihtimali olan bir EKG cihazı ile kalp ritmi grafiğinizin çekilmesini ister misiniz? - Kalibrasyon «Ölçemediğiniz hiçbir olguyu kontrol edemezsiniz.» Hatalı ölçüm yapma ihtimali olan bir EKG cihazı ile kalp ritmi grafiğinizin çekilmesini ister misiniz? Pazardan aldığınız meyve sebzelerin

Detaylı

Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi. 1. Ders Aysuhan OZANSOY

Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi. 1. Ders Aysuhan OZANSOY FİZ121 FİZİK Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi 1. Ders Aysuhan OZANSOY Bölüm-I: Birimler, Fiziksel Nicelikler ve Ölçme 1. Fizik Nedir? 2. Standartlar ve Birimler 2.1 Fiziksel Nicelikler ve Birim

Detaylı

AKSARAY Mesleki E ğitim Merkezi Matematik ve Meslek Matematiği Soru Bankası

AKSARAY Mesleki E ğitim Merkezi Matematik ve Meslek Matematiği Soru Bankası AKSARAY Mesleki E ğitim Merkezi Matematik ve Meslek Matematiği Soru Bankası SORU 1 525 + 2834 + 379 toplama işlemini alt alta yazarak yapınız. 525 2834 +379 3738 SORU 2 Manavdan kilogramı 4 TL olan armut

Detaylı

Gazların Özellikler Barometre Basıncı Basit Gaz Yasaları

Gazların Özellikler Barometre Basıncı Basit Gaz Yasaları İÇERİK Gazların Özellikler Barometre Basıncı Basit Gaz Yasaları Boyle Yasası Charles Yasası Avogadro Yasası Gaz Davranışları ve Standart Koşullar İdeal ve Genel Gaz Denklemleri Gaz Karışımları Gaz Yasalarına

Detaylı

Görev çubuğu. Ana ölçek. Şekil 1.1: Verniyeli kumpas

Görev çubuğu. Ana ölçek. Şekil 1.1: Verniyeli kumpas Deney No : M0 Deney Adı : ÖLÇME VE HATA HESABI Deneyin Amacı : Bazı uzunluk ölçü aletlerini tanımak ve ölçme hataları hakkında ön bilgiler elde etmektir. Teorik Bilgi : VERNİYELİ KUMPAS Uzunluk ölçümü

Detaylı

5.DENEY. d F. ma m m dt. d y. d y. -kx. Araç. Basit. denge (1) (2) (3) denklemi yazılabilir. (4)

5.DENEY. d F. ma m m dt. d y. d y. -kx. Araç. Basit. denge (1) (2) (3) denklemi yazılabilir. (4) YAYLI ve BASİ SARKAÇ 5.DENEY. Amaç: i) Bir spiral yayın yay sabitinin belirlenmesi vee basit harmonik hareket yapan bir cisminn periyodununn incelenmesi. ii) Basit sarkaç kullanılarak yerçekimi ivmesininn

Detaylı

2 SABİT HIZLI DOĞRUSAL HAREKET

2 SABİT HIZLI DOĞRUSAL HAREKET 2 SABİT HIZLI DOĞRUSAL HAREKET Bu deneyin amacı, hava masası deney düzeneği kullanarak, hiç bir net kuvvetin etkisi altında olmaksızın hareket eden bir cismin düz bir çizgi üzerinde ve sabit hızla hareket

Detaylı

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METOTLAR II DOĞRUSAL ISI İLETİMİ DENEYİ 1.Deneyin Adı: Doğrusal ısı iletimi deneyi..

Detaylı

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ SAKARYA MESLEK YÜKSEKOKULU

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ SAKARYA MESLEK YÜKSEKOKULU TERMODİNAMİK Öğr. Gör. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ SAKARYA MESLEK YÜKSEKOKULU Debi: Birim kesitten birim zamanda akan akışkan miktarıdır. Debinin SI birim sistemindeki birimi m 3 /s dir. Debi=hacim / zaman veya

Detaylı

1. HAFTA Giriş ve Temel Kavramlar

1. HAFTA Giriş ve Temel Kavramlar 1. HAFTA Giriş ve Temel Kavramlar TERMODİNAMİK VE ISI TRANSFERİ Isı: Sıcaklık farkının bir sonucu olarak bir sistemden diğerine transfer edilebilen bir enerji türüdür. Termodinamik: Bir sistem bir denge

Detaylı

DENEY 2. Statik Sürtünme Katsayısının Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi

DENEY 2. Statik Sürtünme Katsayısının Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi DENEY 2 Statik Sürtünme Katsayısının Belirlenmesi Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü Isparta-2018 Amaç 1. Kuru yüzeler arasındaki sürtünme kuvveti ve sürtünme katsayısı kavramlarının

Detaylı

Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü B Grubu I. Bölüm özeti 29.09.2015. Aysuhan OZANSOY

Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü B Grubu I. Bölüm özeti 29.09.2015. Aysuhan OZANSOY FİZ111 FİZİK-I Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü B Grubu I. Bölüm özeti Aysuhan OZANSOY Bölüm-I: Birimler, Fiziksel Nicelikler ve Ölçme 1. Fizik Nedir? 2. Mekanik Nedir? 3. Fizik - Biyoloji

Detaylı

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SINIF DEĞERLENDİRME SINAVI

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SINIF DEĞERLENDİRME SINAVI T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI 05-06. SINIF DEĞERLENDİRME SINAVI - 4 05-06.SINIF FEN BİLİMLERİ TESTİ (LS ) DEĞERLENDİRME SINAVI - 4 Adı ve Soyadı :... Sınıfı :... Öğrenci Numarası :... SORU SAISI : 80 SINAV

Detaylı

Editörden... YGS FiZiK SORU - ÇÖZÜM

Editörden... YGS FiZiK SORU - ÇÖZÜM II YGS FiZiK SORU - ÇÖZÜM EDİTÖR Turgut MEŞE YAZAR Komisyon Katkıda Bulunanlar Yavuz KESKİN Tüm hakları Editör Yayınevi'ne aittir. Yayınevinin izni olmaksızın, kitabın tümünün veya bir kısmının elektronik,

Detaylı

Analitik Kimya. (Metalurji ve Malzeme Mühendisliği)

Analitik Kimya. (Metalurji ve Malzeme Mühendisliği) Analitik Kimya (Metalurji ve Malzeme Mühendisliği) 1. Analitik Kimya Maddenin bileşenlerinin belirlenmesi (teşhisi), bileşenlerinin ayrılması veya bileşenlerinin bağıl miktarlarının tayiniyle ilgilenir.

Detaylı

KİNETİK GAZ KURAMI. Doç. Dr. Faruk GÖKMEŞE Kimya Bölümü Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi 1

KİNETİK GAZ KURAMI. Doç. Dr. Faruk GÖKMEŞE Kimya Bölümü Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi 1 Kinetik Gaz Kuramının Varsayımları Boyle, Gay-Lussac ve Avagadro deneyleri tüm ideal gazların aynı davrandığını göstermektedir ve bunları açıklamak üzere kinetik gaz kuramı ortaya atılmıştır. 1. Gazlar

Detaylı

Şekil 6.1 Basit sarkaç

Şekil 6.1 Basit sarkaç Deney No : M5 Deney Adı : BASİT SARKAÇ Deneyin Amacı yer çekimi ivmesinin belirlenmesi Teorik Bilgi : Sabit bir noktadan iple sarkıtılan bir cisim basit sarkaç olarak isimlendirilir. : Basit sarkaçta uzunluk

Detaylı

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ SAKARYA MESLEK YÜKSEKOKULU

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ SAKARYA MESLEK YÜKSEKOKULU TERMODİNAMİK Öğr. Gör. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ SAKARYA MESLEK YÜKSEKOKULU ISI Maddenin kütlesine, cinsine ve sıcaklık farkına bağımlı olarak sıcaklığını birim oranda değiştirmek için gerekli olan veri miktarına

Detaylı

Fizik 203. Ders 6 Kütle Çekimi-Isı, Sıcaklık ve Termodinamiğe Giriş Ali Övgün

Fizik 203. Ders 6 Kütle Çekimi-Isı, Sıcaklık ve Termodinamiğe Giriş Ali Övgün Fizik 203 Ders 6 Kütle Çekimi-Isı, Sıcaklık ve Termodinamiğe Giriş Ali Övgün Ofis: AS242 Fen ve Edebiyat Fakültesi Tel: 0392-630-1379 ali.ovgun@emu.edu.tr www.aovgun.com Kepler Yasaları Güneş sistemindeki

Detaylı

Fizik 101-Fizik I 2013-2014. Dönme Hareketinin Dinamiği

Fizik 101-Fizik I 2013-2014. Dönme Hareketinin Dinamiği -Fizik I 2013-2014 Dönme Hareketinin Dinamiği Nurdan Demirci Sankır Ofis: 364, Tel: 2924332 İçerik Vektörel Çarpım ve Tork Katı Cismin Yuvarlanma Hareketi Bir Parçacığın Açısal Momentumu Dönen Katı Cismin

Detaylı

Bölüm 9: Doğrusal momentum ve çarpışmalar

Bölüm 9: Doğrusal momentum ve çarpışmalar Bölüm 9: Doğrusal momentum ve çarpışmalar v hızıyla hareket eden m kütleli bir parçacığın doğrusal momentumu kütle ve hızın çarpımına eşittir; p = mv Momentum vektörel bir niceliktir, yönü hız vektörü

Detaylı

9. SINIF FİZİK YAZ TATİLİ ÖDEV KİTAPÇIĞI. MEV Koleji Özel Ankara Okulları

9. SINIF FİZİK YAZ TATİLİ ÖDEV KİTAPÇIĞI. MEV Koleji Özel Ankara Okulları 9. SINIF FİZİK YAZ TATİLİ ÖDEV KİTAPÇIĞI MEV Koleji Özel Ankara Okulları Sevgili öğrenciler; yorucu bir çalışma döneminden sonra hepiniz tatili hak ettiniz. Fakat öğrendiklerimizi kalıcı hale getirmek

Detaylı

1. Ünite 3. Konu Fiziksel Niceliklerin Sınıflandırılması

1. Ünite 3. Konu Fiziksel Niceliklerin Sınıflandırılması FİİKSEL NİCELİKLERİN SINIFLANDIRILMASI 1 1. Ünite 3. Konu Fiziksel Niceliklerin Sınıflandırılması A nın anıtları 1.... Temel büyüklükler kendi başına ifade edildiğinde bir anlamı vardır. 2. Fizikte kullanılan

Detaylı

KKKKK. Adı Soyadı : Numarası : Bölümü : İmzası : FİZİK I

KKKKK. Adı Soyadı : Numarası : Bölümü : İmzası : FİZİK I Adı Soyadı : Numarası : Bölümü : İmzası : FİZİK I 1. Sınav süresi 10 dakikadır.. Bu sınavda eşit puanlı 0 adet soru vardır.. Elinizdeki soru kitapçığı K türü soru kitapçığıdır.. Yanıtlarınızı Yanıt Kağıdı

Detaylı