Proteomiğe Genel Bakış
|
|
- Fidan Türkyılmaz
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Proteomiğe Genel Bakış Genomun tüm protein komplementlerini (proteom) çalışan bilim dalı Proteomiks olarak adlandırılmaktadır. Proteomiks ve proteom terimleri Marc Wilkins ve arkadaşlarınca 1990 larda türetilmiştir. Bu kelimeler tüm bir organizmadaki tüm genlerin kolleksiyonlarını ifade eden genomiks ve genom kelimelerinin yansımalarıdır. Omiks omics terimi biyoloji ve yaşayan sistemler hakkında nasıl düşündüğümüzün yeniden tanımlanmasını sembolize eder (Şekil 1). Şekil1: Genomiks ve proteomiksin biyokimyasal konteksti Genom, bir organizmanın bütün DNA sı, bir başka deyişle, genetik yapısı olarak da ifade edilebilir. Değişik organizmaların büyüklükleri önemli farklılıklar gösterirler. Örneğin E.coli bakterisinde genom 4,5x106 baz çiftinden oluşmuşken, insanda 3,2x109 baz çiftine ulaşır. Bitki, hayvan gibi çok hücreli canlılarda hemen her hücre tam genomu içerir (insanda olgun alyuvarlar genom içermezler). İnsan genomu, milyon baz çifti içeren 24 kromozom halinde düzenlenmiştir. Bu kromozomlara dağılmış olan genlerin sayısı, yaklaşık 35 bin kadardır. Genler, organizmadaki işlevsel moleküller olan proteinleri kodlarlar. Bütün genomun ancak y a k l a şı k %2 sini oluşturan genlerin içerdiği dizim hataları (mutasyonlar), organizmalarda yapı ya da işlev bozukluklarına, bir başka deyişle hastalıklara neden
2 olabilirler te ABD Kongresi,Enerji Bakanlığının yeni enerji kaynakları ve teknolojileri geliştirmekle, bu yeni enerjilerin üretim ve kullanımının sağlık ve çevre açısından sakıncaları olup olmadığının derinlemesine araştırılmasıyla görevlendirdi da Enerji Bakanlğı, belirtilen görevinin çerçevesinde insan genomu dizisinin belirlenerek bir referans oluşturması için insan Genomu girişimini başlattı ve Ulusal Sağlık Enstitülerinin de işbirliğiyle 1990 da İnsan Genom Projesi" başlatıldı. İnsan Genomu Projesinin temel amacı, tüm insan genomunun dizisini ve bütün genlerini belirleyerek bir kaynak oluşturmaktı. Bunun yanı s ra diğer organizmalarn da genom dizilerini belirleyerek insanınkiyle karşılaştırmak, bunun gerçekleştirilmesi için yeni teknikler geliştirmek ve elde edilecek bilgileri tarım,sağlık, çevre, enerji gibi alanlarda değerlendirmektir. Genomiks ve açılımı genom projesi görevini gerçekleştirirken bu fikirden doğan proteomiks kavramı hızla gelişmeye başladı ları ortalarına kadar, biyokimyacılar, moleküler biyologlar ve hücre biyologları belirli genler, proteinler ya da spesifik biyokimyasal yollorla ilişkili unsurların küçük gruplarını çalışıyordu. Northern blot (gen ekspresyonu için) ve Westhern blot (protein düzeyleri için) yerlerine kullanılanılabilecek yeni teknikler az miktardaki gen ya da proteinin zor analitik işlerinden daha fazlasını yapabilmeyi sağlayacaktı. Üç gelişim biyolojik peyzajı tamamiyle değiştirdi ve yeni biyolojinin temelini oluşturdu. Bunlardan ilki 1990lar boyunca genlerin (EST, ve protein sekans databazları) gelişimi üzerineydi. Bu çalışmalar bir takım organizmaların eksprese ( ifade ) genlerinin kismi katologlanmasından daima daha fafdalı hale dönüştü ların sonlarındaki genom sekanslama projeleri bakteri, maya, nematod, drosophila ve yakınlarda sonlanan insan genomuyla ürnlerini verdi. Bitki genomları veya hayvanlar üzerindeki genom çalışmalarının bir kısmıda tamamlandı. Bu genom databazları düzgün bir şekilde katologlanarak yaşayan sistemler üzerinde bilgilerimizin çok daha fazlasını anlayabilmek için kullanılacaktır. İkinci kilit gelişme; bu veri tabanlarından çıkarılacak bilgi için kullanımı kolay olan, depolama temelli yöntemler üzerinde olmuştur. Bu web temelli ücretsiz yöntemler biyologlara probe yapımı, genlerin fonksiyonu, gen ürünleri gibi pekçok veriye ulaşmasını sağlamaktadır.
3 Üçüncü kilit gelişme ise oligonükleotid mikroarraylerdir. Bu yöntem bir cip üzerindeki gen spesifik oligonükleotid veya cdna sekanslarınının bir serisini içerir. Array e çalışılmak istenilen örneğin floresan işaretli DNA sının karışımı eklenir ve bir seferde binlerce genin ekspresyonu incelenebilir. Bir array binlerce Northern-blot analizinin yerine geçebilir ve bir Northern in alacağı zaman kadar bir sürede tamamlanacaktır. Bunun ötesinde iki renkli floresans prob işaretlenerek iki farklı örneğin genlerinin ekspresyonu bir slide veya cip üzerinden direk olarak karşılaştırılabilir. Şekil2: Cip üzerinde mayanın genomu vardır. Bu maya cdna microarray i Stanford Üniversitesinde Dr. Patrict Brown nın labratuvarında üretilmiştir. ( Sacchromyces cerevisiea genomunun 6000 geninin herbiri için özgün sekansları içeren bir array slid şekil 2 de gösterilmektedir. Bu tek bir arrayden maya genomundaki tüm genlerin ekspresyonları değerlendirilebilir. Böyle resimler yeni biyolojinin meydan okumasıyla bizi yüzyüze getirir. Tüm sistemi görebiliriz ancak dataların gösterdiği bu binlerce birleştirilmiş bilginin sezgilerle yorumlanması bizim kabiliyetlerimizin dışındadır. Yeni sınıfladırma algoritmaları, serbest organizasyon haritaları ve benzer araçlar biyologların başarıya ulaşabilmeleri için datalara en son yaklaşımları sunmalarını sağlayan araçlardır.
4 Array yönteminin en önemli özelliği büyük düşünebilme kavramına sahip olmasıdır. Bir hücre farklı durumlarda binlerce hatta onbinlerce geni ekspresse edebilmektedir. Hücrenin yaşam ve ölümü bu genlerin ekspresyonu ve protein ürünlerinin aktivitelerince belirlenmektedir. Herbir protein transmembran reseptör, transkripsiyon faktörü bir protein kinaz ya da şaperon aynı hücrede ekspresse olanlarda dahil bütün diğer fonksiyonların ve aktivitelerin dışında önemli olan bir fonksiyonu gösterebilir. Şimdi biyologlar yalnızca kompenentlerin ve komleksliğin duyarlılığından ziyade sistemi anlamaya çalışarak büyük düşünmeye çabalıyorlar. Protein Kimyası ve Proteomiks Arasındaki Farklar: Yeni bir fikre terime ve yaklaşıma yaygın olarak verilen cevap şüpheyle yaklaşmaktır. Bu nedenle proteomiks ve protein biyokimyası arasındaki farkların iyi bir şekilde açıklanması önemlidir. Hem proteomiks hemde protein kimyası protein tanımlanmasını kapsamaktadır. Peki farklılık nerededir? Tablo 1 Protein Kimyası ve Proteomiks Arasındaki Farklılıklar Protein Kimyası Proteomiks Yalnızca Proteinler Tüm sekans analizi Yapı ve fonksiyon üzerinde önem Yapısal biyoloji Kompleks karışımlar Kısmi sekans analizi Databaz eşleştirmeleri üzerinde önem Sistemlerin biyolojisi Tablo 1 de, dikkate alınan kilit özellikler kısaca özetlenmektedir. Protein kimyası, protein yapısı ve fonksiyonunun çalışmalarını kapsar ve yaygın olarak fiziksel biyokimya ya da mekhanistik enzimolojinin alanıdır. Çalışma genelde yapının fonksiyonu nasıl yönettiğini araştırmak için komple sekans analizi,yapısal belirleme ve modelleme çalışmalarını gerektirir. Fiziksel biyokimyacılar ve enzimolojistler tipik olarak bir protein ya da bir zamanda çok altüniteli protein kompleksini çalışırlar.
5 Proteomiks çoklu protein sistemlerini inceler. Çoklu sistemlerin karşılıklı etkileşimlerini, geniş sistem veya networklerin bir parçası olarak bunların rollerindeki farklı proteinleri inceler. Analiz direk olarak kompleks karışımdır fakat komple sekans analizi değildir. Bunun yerine databazın eşleştirme araçlarının yardımıyla kısmi sekans analizleriyle analizler yapılır. Proteomiks kavramı yapısal biyoloji yerine sistemlerin biyolojisidir. Diğer bir deyişle proteomiksin gösterdiği herhangi tek bir komponentin davranışı yerine sistemin davranışını karakterize etmektir. Gen Ekspresyon Düzeyini Ölçebilirken Neden Proteomiksle Uğraşarak Kendimize Acı Çektiriyoruz? Gen microarrayleri bir hücredeki genlerin bir kısmı ya da hepsinin ekspresyonunu hızlı bir şekilde eldesini sağlamaktadır. Şübhesizki mrnanın düzeyi bir hücrede yerine geçen proteinin düzeyini tahminde yeterli değildir. mrna stabilitesindeki farklılıklar ve translasyon etkinliğindeki farklılıklar yeni proteinlerin üretimini etkilemektedir. Bir yapılanmada proteinler stabilite ve turn over oranlarında önemli ölçüde farklılık gösterir. Sinyal transdüksiyonu, transkripsiyonal faktör düzenlemesi ve hücre döngüsünde gerekli birtakım proteinlerin aktivitelerini düzenleme manasında çevrimleri hızlıdır. mrna düzeyleri; aktiviteleri ve fonsiyonları birtakım iç posttranslasyonel modifikasyonlara ve çevresel ajanlar tarafından diğer modifikasyonlara belirlenen yerlerine geçen proteinlerin düzenleyici durumu hakkında hiçbirşey söylemez. Proteomiks : Analitik bir Meydan Okuma Bir organizmadaki genlerin bir kısmının ya da tümünün ekspresyonlarının nasıl ölçüleceği problemi cdna veya oligonükleotid mikroarray tekniklerinin kullanımı ile çözülmüştür. Gen ekspresyonunun mikroarrayler ve bağıntılı metodlarla analizleri PCR ve komplementer sekansların oligonükleotidlerle hibridizasyonu tekniklerine bağlıdır. Şübhesizki protein analizleri için buna anolog bir araç yoktur. İlk olarak PCR ın protein için bir eş anlamlısı yoktur. Yani PCR ile polipeptid moleküllerinin kendilerini çoğaltmaları diye bir şey söz konusu değildir. İkinci olarak komplementer aminoasid sekanslarının spesifik olarak hibridizasyonu yoktur. Nükleotid sekanslarının bu komplementer hibridizasyon karekterleri microarray teknolojisinin
6 kullanımını olasıkılmaktadır. Antibady ve oligonükleotid aptamerleri (Şekil 3) spesifik peptid veya proteinleri tanıyabilsede tanıma oligonükleotidlerde olduğu gibi sekans temelinde basitce bir tanıma değildir. Şekil 3: a) Fonksiyonel protein mikroaray b) Fonksiyonel protein mikroaray Proteomikte karşılaşılan diğer bir problemde her bir protein gen ürününün hücre içinde yalnızca bir molekül girişiyle kaçınılmaz olarak yükselme vermemesidir. Çünkü proteinler posttranslasyonel modifiyedirler. Geniş ve değişik modifikasyon çeşitleri belirli proteinler için, hücredeki düzenleyici mekanizmalar için ve çevresel faktörlere göre farklılık gösterir. Sonuç olarak bazı proteinler çoklu formda bulunur. Özel bir genin çoklu protein ürünleri arasındaki farklılıklarının belirlenmesinin gereksinimi proteomikin analitik meydan okumasına bir ilavedir.
7 Proteom analizleri gen ekspresyon analizlerine göre daha fazla farklı grupta yöntem gerektirir. Proteomun karakterizasyon işi modifiye ve modifiye olmamış formların tesbiti ve miktarının tayini için analitik metodlara gereksinim duyar. Proteomiks Araçları : Analitik proteomiksin daha önce tanımlanmış dezavantajlarına karşın proteom ve onun kompenetlerinin karakterizasyonu işi pratikte yapılabilinmektedir. Bu; dört temel yöntemin araştırmacılar tarafından geliştirilmesi ile başarılmıştır. İlk yöntem organizmanın eksprese olan proteinlerinin tümünün tam kataloğunu sağlayan protein, EST ve komple genom databazlarıdır. Drosophilanın tüm kodlayıcı sekansları temel alındığında ; EGF benzeri domainli proteinleri kodlayan 110 geni biliyoruz. Buna göre Drosophila da proteomiks yaparken geniş fakat olası proteinleri bildiğimiz bir indeksi tarıyor olacağız. İkinci yöntem kütle spektrofotometrisidir (mass spectrometry:ms). Son yıllarda MS ölçümleri köklü değişiklikler geçirdi. Yüksek duyarlılıkta ve robotlaşmaşmada son noktaya ulaşmış bu yöntem; özellikle protein ve peptidlerin analizinde oldukça güvenilir bir yöntemdir. Bu yöntem 100kDa veya daha üstü intak proteinlerin moleküler kütle ölçümlerini doğru olarak sağlayabilmektedir. Böylece protein kütlelerini belirlemek için SDS page de yürütmek yerine tercih edilmektedir. Yüksek doğrulukta protein kütle ölçümlerinin genellikle faydaları limitlidir. Çünkü bunlar sıklıkla yeterince duyarlı değildir ve net kütle sıklıkla protein tanımlanmasında istenmeyen eksikliktedir. MS aynı zamanda proteolitik olarak parçalanmış polipeptidlerin ölçümünde de kullanılır. Tüm protein kütle ölçümünün aksine peptid kütle ölçümleri daha duyarlı ve kütle daha doğrudur. MS analizi kullanılarak proteolitik kesime uğratılmış peptidlerin kesin sekans analizleri elde edilebilmektedir.
8 Şekil 4: Proteomikste kullanılan yöntemler ve fonksiyonal genomiksle etkileşimleri Üçüncü yöntem databazdaki spesifik protein sekansları ile MS datalarını eşleştirebilen yazılımları ortaya çıkarmaktır. Daha önce belirtildiği gibi MS datalarından bir peptidin sekansının belirlenebilmesi mümkündür. Bununla birlikte bu de nova sekans yorumu kısman zahmetli bir iştir. Bu software töntemi yorumlanmış datayı alır ve protein sekansları, EST ve özelleşmiş algritmaları ekleyerek genom sekan databazı ile eşleştirir. Bu yöntemin en büyük kullanışlığı çok fazla MS datasını protein sekansları ile eşleştirirken otomasyonu getirmesidir. Proteomik için dördüncü yöntem analitik protein ayrım teknolojisidir. Protein ayrımı proteomikste iki amaca hizmet eder. İlki kompleks protein karışımlarımlarını belli proteinlere ya da proteinlerin küçük gruplarına çözerek onları basitleştirir. İkincisi bu aynı zamanda iki örnek arasında karşılaştırma yaparak protein düzeylerindeki açık farklılığıda gösterir. Protein analitik ayrımı araştırıcıya analizi için spesifik proteinleri hedeflemesini sağlar. 2D SDS page proteomiksle ilişkilendirilmiş en yaygın yöntemdir. İki boyutlu jel kompleks örneklerin proteinlerinin çözümü için muhtemelen en iyi yötem olarak taktim edilebilir. Bununla birlikte diğer protein ayırma teknikleri 1D- SDS- PAGE, HPLC, kapiler elektroforez, izoelektrik fokuslama ve affinite kromotografisi analitik proteomiks için kullanışlı yöntemlerdir.
9 Bu dört yöntemin birbirleri ile etkileşimleri proteomiksin günümüzdeki teknoşojisini meydana getirmiştir. Şekil 5 : Maya data setlerinin geniş ölçekte etkileşimleri biraraya getirilerek canlandırma yapılmıştır. GRID databazından sağlanan fiziksel etkileşim Osprey network gösterim sistemiyle (bak gösterildi. Grafikteki herbir kenar Gen ontoloji (GO) fonksiyonel kurallarına göre renklendirilmiş nodlar arasındaki ilişkiyi simgelemektedir. Data setleri içindeki komplekslerin fazlalığı, merkezi kütlenin çevresinde görünen, diğer kompleks üyeler içerisinde en az üçünü paylaşan nodlardan kaynaklıdır. Tüm grafik nodu bu da maya genomundan kodlanan yaklaşık 6000 proteini göstermektedir. 20 yüksek etkileşimli kompleks 340 geni, 1,835 bağlantı ve 5.39 ortalama bağlanabilirliği içermektedir.
10 Proteomiksin Uygulama Alanları Proteomiks teknolojisi gerçekten etkileyicidir. Günümüzde pratikte dört temel uygulamayı kapsamaktadır. Bunlar 1) mining (örnekteki proteinlerin tümü) 2) protein ekspresyon profili, 3) protein network haritalaması ve 4) protein modifikasyon haritalamasıdır. 1) Mining bir örnekteki proteinlerinin tümünün (olabildiğince) tanımlanabilmesi çabasıdır. Miningte işaret edilen ; genlerin ekspresyon datalarından (mikroaraylar gibi) çıkarılan proteom dataları yerine direk olarak proteomu katologlamaktır. Mining proteomiksteki kaba kuvvet çalışmalarının en sonudur. Basitce çözümlenmiş proteinler için geniş boyutta olasılıklar vardır. MS kullanımı ve ilişkili databazlar ve softwarelerle ne bulunduğu tanımlanabilir. Mining için çeşitli yaklaşımlar ve herbirinin avantajları mevcuttur. 2) Protein ekspresyon profilinde; organizmanın ya da hücrenin belirli bir durumdaki (diferensiyasyon, gelişme durumu veya hastalık durumu gibi) ya da bir ilaç, kimyasal veya fiziksel stimüle edici ile karşılaşmadaki fonksiyonu gibi belirli örneklerdeki proteinlerin tanımlanmasıdır. Şekil6 : Kütle spektrofotometre görüntüleri; rat beyninin enine kesitleri üzerinde ortalama protein profilini çıkarmak için kullanılmıştır 15 lazer çekimi ve atomatik imajlama computer
11 algoritmaları kullanılarak tarama işlemi tamamlanmıştır. Beklendiği gibi bazı proteinlerin çalışılan beyin bölgesine oldukça spesifik olduğu bulundu. Ekspresyon profili aslında miningin özelleşmiş formudur. Yaygın olarak belirli bir sistemin iki durumunun karşılaştırılmasında farklı analizler olarak uygulanabilir. Örneğin normal ve hastalıklı hücre veya dokular bir durum diğeriyle karşılaştırılarak proteinlerin farklı ekspresyonları belirlenebilir. Bu bilgiler hastalıklarda ilaç terapilerinin potansiyellerinin tespiti anlamında müthiş bir çekiciliğe sahiptir. Protein network, haritaları yaşayan sistemelerde hangi proteinlerin birbirleriyle etkileşimde olduklarını belirleyen proteomiks yaklaşımlarıdır. Bir çok protein fonksiyonlarını diğer proteinler ile etkileşimleriyle ortaya çıkarırlar. Bu etkileşimler, sinyal transdüksiyon yolu ve kompleks biyosentetik veya degredasyon yolları gibi proteinlerin fonksiyonal networklerinin fonksiyonlarını belirleyen etkileşimlerdir. Birçoğu bireylerle, pürifiye proteinlerle ve yeast two hyprid sistemleri ile yapılan in vitro çalışmalarla elde edilen protein protein etkileşimlerinden öğrenilmiştir. Bununla birlikte proteomiks yaklaşımları analitik proteomiks metodlarıyla birleşmiş afinite capture teknolojisinin yaratıcı çiftlerinin sayesinde daha kompleks networklerin kurulmasının fırsatlarını sunmuştur. Proteomiks yaklaşımları çoklu protein komplekslerinin kompenentlerinin tanımlanmasında kullanılmaktadır. Çoklu kompleksler hücrede noktadan noktaya sinyal transdüksiyon yolunda devreye girmektedir. Protein network profili bu yoldaki katılımcıların tümünün bir durumlarını hesap edebilmeyi sağlar. Bunun gibi, protein network profillemesi proteomiksin gelecekteki uygulamalarında potansiyel olarak bir güç sunmaktadır. Protein modifikasyonlarının haritalanması, proteinlerin nasıl ve nerde modifiye olduklarının belirlenmesi işidir. Birçok yaygın posttranslasyonel modifikasyon proteinlerin hedefleme, yapı, fonksiyon ve turoverını yönetir. Buna ilaveten birçok çevresel kimyasal, ilaçlar endojen kimyasallar reaktif elektrofillere yol açarak proteinleri modifiye ederler. Analitik yöntemlerin çeşitliliği modifiye proteinler ve modifikasyonların doğasının tanımlanmasını geliştirdi. Modifiye proteinler antibadiler ile (spesifik fosforlanmış aminoasid reziduoları için) tespit edilebilir fakat spesifik modifikasyonun kesin sekans bölgesi sıklıkla bilinemez. Proteomiks yaklaşımları posttranslasyonel modifikasyonların hem dağal hemde sekans spesifitelerini sağlama anlamında en iyiyi sunar. Bir networkdeki regule olmuş proteinlerin modifikasyon
12 durumlarının simultene olarak karakterize edilmeleri için bu yaklaşımdaki genişleme yine proteomiks teknolojisindeki kuvvetli bir gelişme ile sunulur. Bu yaklaşımlar proteomun kimyasal modifikasyonlarının yaşayan sistemleri nası etkilediği sorusuna yaklaşımda yeni yollar sunacaktır.
PROTEİN ANALİZ YÖNTEMLERİ
PROTEİN ANALİZ YÖNTEMLERİ Protein analizleri, fen bilimleri araştırmaları ve farmosötik endüstrisinde önemli bir araç olarak karşımıza çıkar. Protein Analizinin Amaçları: Hastalıkların Kesin Tanısının
DetaylıMoleküler biyolojiye giriş. Doç.Dr.Pınar AKSOY SAĞIRLI
Moleküler biyolojiye giriş Doç.Dr.Pınar AKSOY SAĞIRLI Molecular biology terimi ilk kez Warren Weaver tarafından 1938 de kullanıldı. Hayatın fiziksel ve kimyasal olarak açıklanması olarak tanımlandı. 1977
Detaylıhendisliği BYM613 Genetik MühendisliM Tanımlar: Gen, genom DNA ve yapısı, Nükleik asitler Genetik şifre DNA replikasyonu
BYM613 Genetik MühendisliM hendisliği Hacettepe Üniversitesi Biyomühendislik BölümüB 2012-2013 2013 Güz G z DönemiD Salı 9.00-11.45, D9 Dr. Eda Çelik-AKDUR edacelik@hacettepe.edu.tr İçerik Tanımlar: Gen,
DetaylıMoleküler Yöntemlerin Tanımlanması
Moleküler Yöntemlerin Tanımlanması Uğur Özbek İstanbul Üniversitesi DETAE, Genetik A.D. 2. Ulusal Lenfoma Myeloma Kongresi Lenfomalarda Moleküler Patogenez ve Hematopatoloji 16.04.2011 Sunum I. İnsan Genomu
DetaylıSADE ve SAGE ve Gen Ekspresyonunun Seri Analizi. Prof.Dr. Nermin GÖZÜKIRMIZI
SADE ve SAGE ve Gen Ekspresyonunun Seri Analizi Prof.Dr. Nermin GÖZÜKIRMIZI Gen Anlatımının Belirlenmesi DNA mikroçalışmaları Makroçalışmaları EST (Expressed sequence tag) Gen anlatımının seri analizi
DetaylıBİYOİNFORMATİK CİHAN SUVARİ
BİYOİNFORMATİK CİHAN SUVARİ 1.BİYOİNDORMATİK NEDİR? En kısa şekliyle biyolojik bilginin saklanacağı veri tabanlarının organize edilmesi ve bu bilginin bilgisayar yardımıyla incelenmesi ve işlenmesi olarak
DetaylıReplikasyon, Transkripsiyon ve Translasyon. Yrd. Doç. Dr. Osman İBİŞ
Replikasyon, Transkripsiyon ve Translasyon Yrd. Doç. Dr. Osman İBİŞ DNA replikasyonu DNA nın replikasyonu, DNA molekülünün, sakladığı genetik bilgilerin sonraki nesillere aktarılması için kendi kopyasını
DetaylıBiyoloji = Canlı Bilimi. Biyoloji iki ana bölümden oluşur:
BİYOLOJİNİN ALT BİLİM DALLARI Biyoloji; Latincede canlı anlamına gelen bio ve bilim anlamına gelen logos kelimesinden oluşur. 1 Biyoloji = Canlı Bilimi Biyoloji tüm canlıların yapı, davranış ve fonksiyonlarını
DetaylıGIDA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DOKTORA DERS KATALOĞU
DOKTORA DERS KATALOĞU ERCİYES ÜNİVERSİTESİ GDM 638 Lipid Kimyası Zorunlu DERS SAATİ: 3 Bahar Yrd. Doç. Dr. Hasan YALÇIN KREDİSİ :3 Tel:(352) 4374901 (32731), E-mail: hyalcin@erciyes.edu.tr, Web sayfası
DetaylıSNP TEK NÜKLEOTİD POLİMORFİZMLERİ (SINGLE NUCLEOTIDE POLYMORPHISMS)
SNP TEK NÜKLEOTİD POLİMORFİZMLERİ (SINGLE NUCLEOTIDE POLYMORPHISMS) Herhangi iki bireyin DNA dizisi %99.9 aynıdır. %0.1 = ~3x10 6 nükleotid farklılığı sağlar. Genetik materyalde varyasyon : Polimorfizm
DetaylıFEN ve TEKNOLOJİ / GENETİK MÜHENDİSLİĞİ ve BİYOTEKNOLOJİ. GENETİK MÜHENDİSLİĞİ ve BİYOTEKNOLOJİ
GENETİK MÜHENDİSLİĞİ ve BİYOTEKNOLOJİ 1 Genetik mühendisliği canlıların kalıtsal özelliklerinin değiştirilerek onlara yeni işlevler kazandırılmasına yönelik araştırmalar yapan bilim dalıdır. Genetik mühendisleri
DetaylıNon-coding RNA Molekülleri
Non-coding RNA Molekülleri Dersin Sorumlusu: Dr. Hatice MERGEN Dersin adı: Proteomik ve Genomik Hazırlayan: Çiğdem KAPLAN 2004 2005 GÜZ Non-Coding RNAs (Kodlama Yapmayan RNA lar) Genom projesinin ilk hedefi,
DetaylıEn Etkili Kemoterapi İlacı Seçimine Yardımcı Olan Moleküler Genetik Test
En Etkili Kemoterapi İlacı Seçimine Yardımcı Olan Moleküler Genetik Test Yeni Nesil DNA Dizileme (NGS), İmmünHistoKimya (IHC) ile Hastanızın Kanser Tipinin ve Kemoterapi İlacının Belirlenmesi Kanser Tanı
DetaylıMOLEKÜLER BİYOLOJİ LABORATUVARI
MOLEKÜLER 2014-2015 BİYOLOJİ LABORATUVARI GÜZ DÖNEMİ MOLEKÜLER BİYOLOJİ LABORATUVARI 7.HAFTA DERS NOTLARI GAZİ ÜNİVERSİTESİ FEN FAKÜLTESİ BİYOLOJİ BÖLÜMÜ Sayfa 1 / 6 1. RFLP (RESTRİKSİYON PARÇA UZUNLUK
DetaylıMICROARRAY TEKNOLOJİSİ
MICROARRAY TEKNOLOJİSİ Bilgisayar teknolojisinin moleküler biyolojiye paralel olarak hızla gelişmesi, iki disiplini birbirine yaklaştırmıştır. Böylece,biyoteknolojinin kavramsal olarak ulasabileceği son
DetaylıMICROARRAY TEKNOLOJİSİ
MICROARRAY TEKNOLOJİSİ Bilgisayar teknolojisinin moleküler biyolojiye paralel olarak hızla gelişmesi, iki disiplini birbirine yaklaştırmıştır. Böylece, biyoteknolojinin kavramsal olarak ulasabileceği son
DetaylıÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Eğitim Yılı
Dönem I. 2. Ders Kurulu II. HÜCRE BİLİMLERİ-I Eğitim Programı Eğitim Başkoordinatörü: Dönem Koordinatörü: Koordinatör Yardımcısı: Doç. Dr. Erkan Melih ŞAHİN Prof. Dr. Alirıza ERDOĞAN Yrd. Doç. Ders Kurulu
DetaylıPOYRAZ TIBBİ CİHAZLAR EDVOTEK
POYRAZ TIBBİ CİHAZLAR EDVOTEK EDVOTEK VİZYON Edvotek, bir çok disiplini bir araya getirerek karmaşık gibi görünen birçok bilimin temellerini anlatarak «Nasıl bilim adamı yetiştiririz?» sorusuna karşılık
DetaylıDers 10 - Diğer küçük kodlamayan RNA lar
Ders 10 - Diğer küçük kodlamayan RNA lar ü Yüksek organizmalar ait proteomlar nispeten durağandır. ü Bir bireyde diğer insanlara göre her haploid genomun ~3.000.000 dizisinin farklı olmasına rağmen, bu
DetaylıAVRASYA ÜNİVERSİTESİ
Ders Tanıtım Formu Dersin Adı Öğretim Dili Genomik ve Proteomik Türkçe Dersin Verildiği Düzey Ön Lisans () Lisans (X) Yüksek Lisans( ) Doktora( ) Eğitim Öğretim Sistemi Örgün Öğretim (X) Uzaktan Öğretim(
DetaylıMOLEKÜLER BİYOLOJİ DOÇ. DR. MEHMET KARACA (5. BÖLÜM)
MOLEKÜLER BİYOLOJİ DOÇ. DR. MEHMET KARACA (5. BÖLÜM) TRANSKRİPSİYONU (ÖKARYOTİK) STOPLAZMA DNA Transkripsiyon hnrna RNA nın işlenmesi mrna G AAA Eksport G AAA NÜKLEUS TRANSKRİPSİYONU (PROKARYOTİK) Stoplazma
DetaylıGENETİK TANI YÖNTEMLERİ. Prof.Dr.Mehmet Alikaşifoğlu
GENETİK TANI YÖNTEMLERİ Prof.Dr.Mehmet Alikaşifoğlu S Genetik Tanı Yöntemleri S Sitogenetik Tanı Yöntemleri S Moleküler Sitogenetik Tanı Yöntemleri S Moleküler Genetik Tanı Yöntemleri Sitogenetik Tanı
DetaylıREKOMBİNANT DNA TEKNOLOJİSİ. Araş. Gör. Dr. Öğünç MERAL
Araş. Gör. Dr. Öğünç MERAL 1960 lardan bu yana genetik ve moleküler biyolojideki kavrayışımızın hızla artması, biyoteknolojide heyecan verici buluşlar ve uygulamalara yol açtı. DNA yapısı ve fonksiyonlarının
Detaylı12. SINIF KONU ANLATIMI 7 GENETİK MÜHENDİSLİĞİ VE BİYOTEKNOLOJİ ÇALIŞMA ALANLARI
12. SINIF KONU ANLATIMI 7 GENETİK MÜHENDİSLİĞİ VE BİYOTEKNOLOJİ ÇALIŞMA ALANLARI GENETİK MÜHENDİSLİĞİ Belirli bir amaca yönelik olarak genetik madde üzerinde yapılan çalışmaları içerir. Canlıların genlerine
DetaylıÇOK HÜCRELİ ORGANİZMALARIN GELİŞİMİ
ÇOK HÜCRELİ ORGANİZMALARIN GELİŞİMİ Seçici gen ifadesi embriyonun gelişmesini sağlayan 4 temel işlevi denetler: 1. Hücre çoğalması 2. Hücre farklılaşması 3. Hücre etkileşimleri 4. Hücre hareketi HÜCRE
DetaylıADIM ADIM YGS- LYS 92. ADIM KALITIM 18 GENETİK MÜHENDİSLİĞİ VE BİYOTEKNOLOJİ ÇALIŞMA ALANLARI
ADIM ADIM YGS- LYS 92. ADIM KALITIM 18 GENETİK MÜHENDİSLİĞİ VE BİYOTEKNOLOJİ ÇALIŞMA ALANLARI GENETİK MÜHENDİSLİĞİ Belirli bir amaca yönelik olarak genetik madde üzerinde yapılan çalışmaları içerir. Canlıların
DetaylıHafta VIII Rekombinant DNA Teknolojileri
GENETĐK 111-503 Hafta VIII Rekombinant DNA Teknolojileri Doç.Dr. Hilâl Özdağ Rekombinant DNA Teknolojisi Amaç Spesifik DNA dizilerinin yerlerinin belirlenmesi. DNA nın belirli noktalardan kesilmesi Belirli
DetaylıBİYOİNFORMATİK GİZEM BAKKAL ZEYNEP TURAN ŞEYDA KARŞIYAKA ÜMMÜHAN YOZGAN GİZEM BOLAT
BİYOİNFORMATİK GİZEM BAKKAL ZEYNEP TURAN ŞEYDA KARŞIYAKA ÜMMÜHAN YOZGAN GİZEM BOLAT BİYOİNFORMATİK NEDİR? Biyoinformatik, kabaca söyleyecek olursak, biyolojik bilginin bilgisayar yardımı ile incelenmesi
DetaylıTarifname P53 AKTİVASYONU VESİLESİ İLE ANTİ-KARSİNOJENİK ETKİ GÖSTEREN BİR FORMÜLASYON
1 Tarifname P3 AKTİVASYONU VESİLESİ İLE ANTİ-KARSİNOJENİK ETKİ GÖSTEREN BİR Teknik Alan FORMÜLASYON Buluş, p3 aktivasyonu vesilesi ile anti-karsinojenik etki göstermeye yönelik oluşturulmuş bir formülasyon
DetaylıOMİK(S)LER Genomik(s), Transkriptomik(s), Proteomik(s) Doç. Dr. Murat Kasap KOU Tıp Fak. Tıbbi Biyoloji AD
OMİK(S)LER Genomik(s), Transkriptomik(s), Proteomik(s) Doç. Dr. Murat Kasap KOU Tıp Fak. Tıbbi Biyoloji AD Genomiks Temeli DNA nın dizilenmesi ve elde edilen dizilerin biyoinformatiksel metotlar kullanılarak
DetaylıGen Organizasyonu ve Genomların Evrimi
GENETĐK 111-503 Gen Organizasyonu ve Genomların Evrimi Doç. Dr. Hilâl Özdağ 1 RNA nın Kendi Kendini Kopyalayabiliyor Olmalıydı Đlkin zamanlardaki RNA dünyasında RNA moleküllerinin kopyalanması. RNA polimerazlar
DetaylıSoru 1: DNA miktarını saptamak için spektrofotometrik yöntemin arkasındaki prensibi açıklayınız:
Ara Sınav Soruları Soru 1: DNA miktarını saptamak için spektrofotometrik yöntemin arkasındaki prensibi açıklayınız: Cevap1: 260 nm de 1 cm yol uzunluğundaki OD = 50 μ g/ml çift sarmal DNA için, 40 μ g/ml
Detaylıcdna Kitaplık Hazırlanışı
cdna Kitaplık Hazırlanışı Uzm.Bio.Veysel Sabri HANÇER İstanbul Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Doktora Programı 2602043040 Genetik Bilginin İki Kaynağı Vardır; Genomik DNA mrna Ökaryotlardaki
DetaylıTıbbın Geleceğine dair.. Genetik Testler ve Kişiselleşmiş Tıp Anlayışı. B. Aysin Sermen
Tıbbın Geleceğine dair.. Genetik Testler ve Kişiselleşmiş Tıp Anlayışı B. Aysin Sermen Daha güçlü.. Daha atletik.. Daha genç.. Daha huzurlu.. Daha mutlu.. Daha akıllı.. Daha sağlıklı.. Daha akıllı ve sağlıklı
DetaylıHücrede Genetik Bilgi Akışı
Hücrede Genetik Bilgi Akışı 1) Genomun korunması DNA nın tam olarak kopyalanması ve hücre bölünmesiyle yeni kuşak hücrelere aktarılması 2) Genetik bilginin çevrimi Hücre içerisinde bilginin DNA dan RNA
Detaylıb. Amaç: Gen anatomisi ile ilgili genel bilgi öğretilmesi amaçlanmıştır.
TIBBİ GENETİK I-DERS TANIMLARI 1-Tanım: DNA ve RNA yapısının öğretilmesi. b. Amaç: DNA nın genetik materyal olmasında moleküler yapısının önemi ve RNA yapısının proteine geçiş ve gen ekspresyonu kontrolündeki
DetaylıMERKEZ LABORATUVAR. Moleküler Biyoloji Deneylerinde Sıklıkla Kullanılan Bazı Aletlerin Tanıtımı
MERKEZ LABORATUVAR Moleküler Biyoloji Deneylerinde Sıklıkla Kullanılan Bazı Aletlerin Tanıtımı Yüksek Performans Sıvı Kromatografisi (HPLC) Karbonhidratların, organik asitlerin, vitaminlerin, amino asitlerin
DetaylıMIKROARRAY TEKNOLOJİSİ. Veysel Sabri HANÇER Moleküler Biyoloji ve Genetik Doktora Programı
MIKROARRAY TEKNOLOJİSİ Veysel Sabri HANÇER Moleküler Biyoloji ve Genetik Doktora Programı 2602040083 vshancer@yahoo.com EŞ ANLAMLILAR Biochip DNA chip DNA microarray Gene array 2 Neden bu teknolojiye ihtiyaç
DetaylıHPV Moleküler Tanısında Güncel Durum. DNA bazlı Testler KORAY ERGÜNAY 1.ULUSAL KLİNİK MİKROBİYOLOJİ KONGRESİ
1.ULUSAL KLİNİK MİKROBİYOLOJİ KONGRESİ HPV Moleküler Tanısında Güncel Durum DNA bazlı Testler KORAY ERGÜNAY Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji AD Viroloji Ünitesi HPV tanısı... Sitolojik/Patolojik
DetaylıAVRASYA ÜNİVERSİTESİ
Ders Tanıtım Formu Dersin Adı Öğretim Dili Biyoinformatik Türkçe Dersin Verildiği Düzey Ön Lisans () Lisans (X) Yüksek Lisans( ) Doktora( ) Eğitim Öğretim Sistemi Örgün Öğretim (X) Uzaktan Öğretim( ) Diğer
DetaylıÖğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;
Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : GENEL BİYOLOJİ II Ders No : 0000000 Teorik : Pratik : Kredi : ECTS : 8 Ders Bilgileri Ders Türü Öğretim Dili Öğretim Tipi
DetaylıBiyokimya (CEAC 212) Ders Detayları
Biyokimya (CEAC 212) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Biyokimya CEAC 212 Güz 3 0 0 3 5 Ön Koşul Ders(ler)i CEAC 202 Dersin Dili Dersin Türü
DetaylıGÖĞÜS HASTALIKLARINDA GENETİK ARAŞTIRMA. Prof. Dr. Nejat Akar Ankara Üniversitesi
GÖĞÜS HASTALIKLARINDA GENETİK ARAŞTIRMA Prof. Dr. Nejat Akar Ankara Üniversitesi DNA RNA Genomik Transkriptomik Gen Dizileri, SNPs RNA Protein Hücre Doku Organ Proteomik Diferansiyel Proteomik Fonksiyonel
DetaylıKök Hücre ve Farklılaşma
Kök Hücre ve Farklılaşma Kök Hücre Erişkin ve embriyonik kök hücreler farklılaşarak soma7k hücreleri oluştururlar. Kök hücre Progenitör hücre Farklılaşmış hücre Neden Farklılaşmaya İh7yaç Duyulur Tek hücreli
DetaylıBİO 775 PROTEOMİK ve GENOMİK
1 BİO 775 PROTEOMİK ve GENOMİK SEQUENCE TAGGED SITES (STSs) EXPRESSED SEQUENCE TAG (ESTs) S. Esin SELÇUK 2006 2 SEQUENCE TAGGED SITES (STSs) STS; genomda 200-300 baz uzunluğundaki kısa bir bölgedir ve
DetaylıRekombinant DNA Teknolojisi-II
BYM613 Genetik MühendisliM hendisliği Rekombinant DNA Teknolojisi-II Hacettepe Üniversitesi Biyomühendislik BölümüB 2012-2013 2013 Güz G z DönemiD Dr. Eda Çelik-AKDUR edacelik@hacettepe.edu.tr İçerik (2
DetaylıMoleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü
Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Doç. Dr. Işın N. Geren Yrd. Doç. Dr. Turgay Çakmak Yrd. Doç. Dr. Filiz Kısaayak Çollak Uzman Zeynep N. Koytak Araş. Gör. Fatma Sağır Araş. Gör. Kuaybe Yücebilgili (ÖYP)
DetaylıETKİN İLAÇ KULLANIMINDA GENETİK FAKTÖRLER. İlaç Kullanımında Bireyler Arasındaki Genetik Farklılığın Mekanizması
ETKİN İLAÇ KULLANIMINDA GENETİK FAKTÖRLER İlaç Kullanımında Bireyler Arasındaki Genetik Farklılığın Mekanizması Absorbsiyon İlaç hedefleri Dağılım Hastalıkla ilgili Metabolizma yolaklar Atılım Farmakokinetik
DetaylıMÜŞTERİ İLİŞKİLERİ YÖNETİMİ (PZL208U)
DİKKATİNİZE: BURADA SADECE ÖZETİN İLK ÜNİTESİ SİZE ÖRNEK OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR. ÖZETİN TAMAMININ KAÇ SAYFA OLDUĞUNU ÜNİTELERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜMÜNDEN GÖREBİLİRSİNİZ. MÜŞTERİ İLİŞKİLERİ YÖNETİMİ (PZL208U)
DetaylıFizik Antropoloji Anabilim Dalına ait dersler, Antropoloji Lisans Programı dahilinde verilmektedir. Fizik Antropolojiye Giriş.
Fizik Antropoloji Anabilim Dalına ait dersler, Antropoloji Lisans Programı dahilinde verilmektedir. Fizik Antropolojiye Giriş Bu ders içerisinde, Fizik Antropolojinin tarihsel gelişimi, çalışma alanları,
DetaylıEĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM I. III. KURUL DERS PROGRAMI GENETİK BİLGİNİN AKIŞI- DOKUYA GİRİŞ (15 Ocak Mart 2018 )
2017 2018 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM I III. KURUL DERS PROGRAMI GENETİK BİLGİNİN AKIŞI- DOKUYA GİRİŞ (15 Ocak 2018-9 Mart 2018 ) Dekan Baş Koordinatör Dönem I Koordinatörü Dönem I Koordinatör Yardımcısı
DetaylıGen Đfadesi, tespiti ve ölçülmesi
Gen Đfadesi, tespiti ve ölçülmesi Doç. Dr. Hilâl Özdağ Eposta: ozdag@medicine.ankara.edu.tr Tel: 2225826/202 Ders Notları Đçin: http://bteml.biotek.ankara.edu.tr/wiki/index.php/ana_sayfa adresinden Genombilimde
DetaylıBAKTERİLERDE EKSTRAKROMOZAL GENETİK ELEMENTLER
BAKTERİLERDE EKSTRAKROMOZAL GENETİK ELEMENTLER Plazmid ve Epizomlar Bakterilerin kendi kromozomlarının yanı sıra, kromozom dışı bazı genetik parçacıklar bulunmaktadır Bakteri kromozomundan daha küçük yapıda
DetaylıBiyoloji bilimi kısaca; canlıları, bu canlıların birbirleriyle ve çevreleri ile olan ilişkisini inceleyen temel yaşam bilimidir.
. Biyoloji bilimi kısaca; canlıları, bu canlıların birbirleriyle ve çevreleri ile olan ilişkisini inceleyen temel yaşam bilimidir. Biyolojik Çeşitlilik ise; Populasyonların gen havuzlarındaki gen çeşitliliği
DetaylıEĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM I. III. KURULDERS PROGRAMI GENETİK BİLGİNİN AKIŞI - DOKUYA GİRİŞ (15 Ocak Mart 2018 )
2017 2018 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM I III. KURULDERS PROGRAMI GENETİK BİLGİNİN AKIŞI - DOKUYA GİRİŞ (15 Ocak 2018-9 Mart 2018 ) Dekan Baş Koordinatör Dönem I Koordinatörü Dönem I Koordinatör Yardımcısı
DetaylıBakteriler Arası Genetik Madde Aktarımı
Bakteriler Arası Genetik Madde Aktarımı Transformasyon: Her hangi bir aracı bulunmaksızın, verici bakteri tarafından ortama bırakılmış olan DNA nın, alıcı bakteri tarafından alınması yoluyla oluşan rekombinasyon
DetaylıNiçin PCR? Dr. Abdullah Tuli
Niçin PCR? Dr. Abdullah Tuli 1980 lerin Başı Bir yöntem düşünün Tepkimeyi gerçekleştirmek kolay mıdır? Bu yöntem çok mu karmaşıktır, yoksa basit mi? Yöntemde kullanılan örnek, saf mı ya da son derece karmaşık
DetaylıDÖNEM I DERS KURULU 3 GENOM VE KALITIM
DÖNEM I DERS KURULU 3 GENOM VE KALITIM Dönem I Koordinatörü Doç. Dr. Hilal ARIKOĞLU Dönem I Koordinatör Yardımcıları Dr.Öğr.Ü. Dudu ERKOÇ KAYA / Dr.Öğr.Ü. Neriman AKDAM DERS KURUL SORUMLULARI Prof. Dr.
Detaylı(ZORUNLU) MOLEKÜLER İMMÜNOLOJİ I (TBG 607 TEORİK 3, 3 KREDİ)
T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TIBBİ BİYOLOJİ VE GENETİK ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS İÇERİKLERİ I. YARIYIL (ZORUNLU) MOLEKÜLER
DetaylıGenetik Kavramlar Sekizinci baskıdan çeviri Klug, Cummings, Spencer
Genetik Kavramlar Sekizinci baskıdan çeviri Klug, Cummings, Spencer 1 Genetiğe Giriş Copyright 2006 Pearson Prentice Hall, Inc. 1-Genetiğe giriş 1.1 100 yıldan daha kısa zamanda Mendel den DNA ya 1.2 İkili
DetaylıEĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM I. III. KURULDERS PROGRAMI GENETİK BİLGİNİN AKIŞI- DOKUYA GİRİŞ (16 Ocak Mart 2017 )
2015 2016 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM I III. KURULDERS PROGRAMI GENETİK BİLGİNİN AKIŞI- DOKUYA GİRİŞ (16 Ocak 2017-10 Mart 2017 ) Dekan Baş Koordinatör Dönem I Koordinatörü Dönem I Koordinatör Yardımcısı
DetaylıBiyoteknoloji ve Genetik I Hafta 13. Ökaryotlarda Gen İfadesinin Düzenlenmesi
Biyoteknoloji ve Genetik I Hafta 13 Ökaryotlarda Gen İfadesinin Düzenlenmesi Prof. Dr. Hilal Özdağ A.Ü Biyoteknoloji Enstitüsü Merkez Laboratuvarı Tel: 2225826/125 Eposta: hilalozdag@gmail.com Gen İfadesi
DetaylıFISH ve in situ melezleme
FISH ve in situ melezleme In situ melezleme belirli bir mrna nın doku içinde nerede bulunduğunu görmemize yarar. Bu metod inceleyenin ilgilendiği mrna nın normal yerini görmesine olanak sağlar. In situ
DetaylıİLAÇ, KOZMETİK ÜRÜNLER İLE TIBBİ CİHAZLARDA RUHSATLANDIRMA İŞLEMLERİ ECZ HAFTA
İLAÇ, KOZMETİK ÜRÜNLER İLE TIBBİ CİHAZLARDA RUHSATLANDIRMA İŞLEMLERİ ECZ 961 1. HAFTA İLAÇ Hastalıkların teşhisi, tedavisi, profilaksisi (hastalıktan korunma) cerrahi girişimlerin kolaylaştırılması ve
DetaylıArtan bilgi ile birlikte hasta ve ailelerin bilinçlendirilmesi
2 Artan bilgi ile birlikte hasta ve ailelerin bilinçlendirilmesi «Genetik bilgiden hastaların ve ailelerin yararlanması için tüm sağlık çalışanları insan genetiğinin temelinde yatan prensipleri anlamalıdır»
DetaylıAVRASYA ÜNİVERSİTESİ
Ders Tanıtım Formu Dersin Adı Öğretim Dili Moleküler Biyoloji Lab. Türkçe Dersin Verildiği Düzey Ön Lisans () Lisans (X) Yüksek Lisans( ) Doktora( ) Eğitim Öğretim Sistemi Örgün Öğretim (X) Uzaktan Öğretim(
DetaylıMOLEKÜLER BİYOLOJİ VE GENETİKÇİ (MOLEKÜLER BİYOLOG)
TANIM Canlı hücre içindeki malzemeleri (DNA, Protein, Enzim vb.), hücre yapısının işlevini ve hücreler arasındaki etkileşimi laboratuvar ortamında inceleyerek ortaya çıkaran kişidir. A- GÖREVLER - Canlıları
DetaylıWnt/β-katenin Yolağı
Wnt/β-katenin Yolağı Wnt/β-katenin Yolağı Memeli canlılarda oldukça korunmuş ve gelişim için oldukça önemli olan bir yolak7r. Drosophila da yapılan gene>k çalışmalar sırasında keşfedilmiş>r. Özellikle
DetaylıGıda Mühendisliğine Giriş. Ders-2
Gıda Mühendisliğine Giriş Ders-2 Gıda mühendisi nedir? Gıda mühendisliği eğitimi Gıda mühendislerinin çalışma alanları Gıda mühendisliği nedir? Fiziksel, kimyasal ve biyolojik bilimlerin, gıdaların işlenmesinde,
DetaylıTRANSLASYON ve PROTEİNLER
TRANSLASYON ve PROTEİNLER Prof. Dr. Sacide PEHLİVAN 13 Aralık 2016 mrna daki baz sırasının kullanılarak amino asitlerin doğru sıra ile proteini oluşturmasını kapsayan olayların tümüne Translasyon veya
Detaylıİnsan genom projesi ve yeni bilim alanları (genomik, proteomik)
İnsan genom projesi ve yeni bilim alanları (genomik, proteomik) Genom, bir organizmanın DNA sının tamamı olup o organizmanın yaşamı boyunca tüm yapı ve aktivitelerini belirlemektedir Bir bakıma, genom
DetaylıGENOMİKS & PROTEOMİKS
GENOMİKS & PROTEOMİKS VĠZE SONRASI EK NOTLAR Yrd. Doç. Dr. NaĢit ĠĞCĠ GEN İFADE ANALİZLERİ 1 Gen Ġfade Analizleri mrna seviyesinde gen ifade analizleri: Northern blot (Tek gen analizi) qrt-pcr (Tek gen
DetaylıECZACILIK FAKÜLTESİ BİYOKİMYA
PROGRAM KOORDİNATÖRÜ Prof. Dr. Güldal MEHMETÇİK, gmehmetcik@neu.edu.tr YÜKSEK LİSANS DERSLERİ EBM 600 Uzmanlık Alanı Dersi Z 4 0 4 EBM 601 Biyokimya I S 3 0 3 EBM 602 Biyokimya I Laboratuvar S 0 3 1 EBM
Detaylı15- RADYASYONUN NÜKLEİK ASİTLER VE PROTEİNLERE ETKİLERİ
15- RADYASYONUN NÜKLEİK ASİTLER VE PROTEİNLERE ETKİLERİ İyonlaştırıcı radyasyonların biyomoleküllere örneğin nükleik asitler ve proteinlere olan etkisi hakkında yeterli bilgi yoktur. Ancak, nükleik asitlerden
DetaylıFARMASÖTİK BİYOTEKNOLOJİ
FARMASÖTİK BİYOTEKNOLOJİ Biyoteknoloji Hücre ve doku biyolojisi kültürü, moleküler biyoloji, mikrobiyoloji, genetik, fizyoloji ve biyokimya gibi doğa bilimleri yanında bilgisayar ve mühendisliklerden yararlanarak,
DetaylıSİSTEM BİYOLOJİSİ NEDİR?
SİSTEM BİYOLOJİSİ SİSTEM BİYOLOJİSİ NEDİR? Sistem biyolojisi, canlıların genler, proteinler ve biyokimyasal tepkimelerin etkileşen ve bütünleşmiş bir ağ yapısı olarak algılanarak incelenmesini amaçlayan
DetaylıNitrik Oksit Sentaz ve Nitrik Oksit Ölçüm Yöntemleri
Nitrik Oksit Sentaz ve Nitrik Oksit Ölçüm Yöntemleri Nitrik Oksit Sentaz ve Nitrik Oksit Ölçüm Yöntemlerine Giriş Doç. Dr. Bahar Tunçtan ME.Ü. Eczacılık Fakültesi Farmakoloji Ab.D. ME.Ü. Tıp Fakültesi
DetaylıModel Organizmalar. Yusuf DOĞAN
Model Organizmalar Yusuf DOĞAN Model Organizma Nedir? Model organizmalar çeşitli biyolojik olayların anlaşılması için üzerinde çalışılan bir türdür. Bu organizmaları laboratuvar ortamında üretmek ve üretimlerini
DetaylıBiyoteknoloji ve Genetik II. Hafta 8 TRANSLASYON
Biyoteknoloji ve Genetik II Hafta 8 TRANSLASYON Prof. Dr. Hilal Özdağ A.Ü Biyoteknoloji Enstitüsü Merkez Laboratuvarı Tel: 2225826/125 Eposta: hilalozdag@gmail.com TRANSLASYON Translasyon a. mrna ribozoma
Detaylıİnfeksiyon tanısında yeni yaklaşımlar Biyosensörler. Barış OTLU İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Malatya.
İnfeksiyon tanısında yeni yaklaşımlar Biyosensörler Barış OTLU İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Malatya. Bakterilerin tanımlanması Bakterilerin tanımlanması Bakterilerin
DetaylıPROTEİN ÇİPLERİ MUSTAFA UZUN NİSAN 2007
PROTEİN ÇİPLERİ MUSTAFA UZUN NİSAN 2007 İnsanlık tarihinin en büyük ve sonuçları açısından en önemli projelerinden olan İnsan Genom Projesi (human genom project) ile elde edilen veriler,insan oğluna yeni
DetaylıTRANSLASYON VE DÜZENLENMESİ
TRANSLASYON VE DÜZENLENMESİ TRANSLASYON Translasyonda nükleik asit kullanılır fakat son ürün bir nükleik asit değil proteindir. Translasyon mekanizması 4 ana bileşenden oluşmaktadır: 1. mrnalar 2. trnalar
DetaylıDers 8 trna-rrna yapısı, İşlenmesi ve İşlevleri
Ders 8 trna-rrna yapısı, İşlenmesi ve İşlevleri mrna trna - rrna Taşıyıcı (transfer) RNA (trna) Nispeten küçük moleküllerdir. Bir öncu molekülün nükleusta işlenmesiyle oluşurlar. trna molekülleri, mrna
DetaylıIDC Savunma Sanayii. Antikor tabanlı tanımlama sistemleri birçok üstün özellikler sahiptir. Yüksek hassasiyette ve kısa sürede hızlı sonuç üretme.
IDC Savunma Sanayii Biyolojik Tabanlı Tanımlama Sistemleri Antikor tabanlı tanımlama sistemleri, biyolojik madde ve mikroorganizmaların tespitinde sayısal ve ayırt edici sonuçlar ile ortamda bulunan biyolojik
DetaylıBiochemistry Chapter 4: Biomolecules. Hikmet Geçkil, Professor Department of Molecular Biology and Genetics Inonu University
Biochemistry Chapter 4: Biomolecules, Professor Department of Molecular Biology and Genetics Inonu University Biochemistry/Hikmet Geckil Chapter 4: Biomolecules 2 BİYOMOLEKÜLLER Bilim adamları hücreyi
Detaylı1. Sınıf Güz Dönemi I. Hafta Pazartesi Salı Çarşamba Perşembe Cuma Ders Saati
I. Hafta Ders Saati 15.09.2014 16.09.2014 17.09.2014 18.09.2014 19.09.2014 Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi I: Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi I: Makromoleküller (Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ataş) Türk Dili
DetaylıMoleküler Yaşam Bilimleri Yüksek Lisans Öğrencilerinin Bilimsel ve Akademik Yeterlilik Algıları ve Profesyonel Gelişime Yönelik Planları
Moleküler Yaşam Bilimleri Yüksek Lisans Öğrencilerinin Bilimsel ve Akademik Yeterlilik Algıları ve Profesyonel Gelişime Yönelik Planları Hasip Çirkin 1 Hadi Sağın 2, Ferhan Sağın 1 1 Ege Üniversitesi Tıp
DetaylıDifferential Display. Özgür Çakır
Differential Display Özgür Çakır Differential gen anlatımı Gelişmeye bağlı gen anlatımı değişiklikleri Ortam uyaranları ile gen anlatımı değişimleri Doku veya hücreye özel gen anlatımları Farklı anlatım
DetaylıT. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI MÜFREDATI
I. YARIYILI T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI 2016-2017 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI MÜFREDATI B 601 Temel Biyokimya I Zorunlu 3 0 3 4 B
DetaylıYrd.Doç.Dr. Yosun MATER
* Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER *Bitki nüklear, mitokondriyal ve kloroplast DNA'ları *Burada yer alan bugünkü bilgilerimizin çoğu, moleküler evrim mekanizması ve oranları kullanılarak
DetaylıBĐYOLOJĐK VERĐ TABANLARINA GĐRĐŞ
BĐYOLOJĐK VERĐ TABANLARINA GĐRĐŞ Bu bölümde, Biyoenformatiğin, Moleküler Biyolojik araştırma alanlarında sıklıkla kullanılan uygulama alanlarından biri olan veri tabanlarını ve bu veri tabanlarında nasıl
DetaylıÖĞLE ARASI ÖĞLE ARASI
1. HAFTA 7 Kasım 2016 Pazartesi 8 Kasım 2016 Salı 9 Kasım 2016 Çarşamba 10 Kasım 2016 Perşembe 11 Kasım 2016 Cuma Diş Anatomisi ve Morfolojisi 08.30-09.15 09.30-10.15 Dr. Gökçe Soğancı Mandibular santral,
DetaylıThis information (23) on X-linked genetic disorders is in Turkish X bağlantılı Genetik Hastalıklar (İngilizce'si X-linked Genetic Disorders)
This information (23) on X-linked genetic disorders is in Turkish X bağlantılı Genetik Hastalıklar (İngilizce'si X-linked Genetic Disorders) Genetik (genetic) hastalıklara bir veya daha fazla hatalı gen
Detaylı7. PROKARYOTLARDA GEN İFADESİNİN DÜZENLENMESİ
7. PROKARYOTLARDA GEN İFADESİNİN DÜZENLENMESİ Başlıklar 1. Prokaryotlar gen ifadesini çevre koşullarına göre düzenler 2. E. Coli de laktoz metabolizması 3. Lac operonu negatif kontrol 4. CAP pozitif kontrol
DetaylıMOLEKÜLER BİYOLOJİ VE GENETİKÇİ (MOLEKÜLER BİYOLOG)
MOLEKÜLER BİYOLOJİ VE GENETİKÇİ (MOLEKÜLER BİYOLOG) TANIM Canlı hücre içindeki malzemeleri (DNA, Protein, Enzim vb.), hücre yapısının işlevini ve hücreler arasındaki etkileşimi laboratuar ortamında inceleyerek
DetaylıBiyoteknoloji ve Genetik I Hafta 12. Prokaryotlarda Gen İfadesinin Düzenlenmesi
Biyoteknoloji ve Genetik I Hafta 12 Prokaryotlarda Gen İfadesinin Düzenlenmesi Prof. Dr. Hilal Özdağ A.Ü Biyoteknoloji Enstitüsü Merkez Laboratuvarı Tel: 2225826/125 Eposta: hilalozdag@gmail.com Gen İfadesi
DetaylıBiyomühendislik nedir?
Biyomühendislik nedir? Doç.Dr. Semra HASANÇEBİ Trakya Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi Genetik ve Biyomühendislik Bölümü Biyomühendisliğin tanımı Biyomühendislik = Biological engineering, Biotechnological
DetaylıTanımlamalar PROTEİN SENTEZİ; TRANSLASYON. Protein sentezi ;translasyon. mrna ; Genetik şifre 1/30/2012. Prof Dr.Dildar Konukoğlu
PROTEİN SENTEZİ; TRANSLASYON Prof Dr.Dildar Konukoğlu DNA SENTEZİ DNA DNA RNA sentezi DNA mrna Protein sentezi mrna Protein Tanımlamalar Replikasyon Replikasyon Transkripsiyon Transkripsiyon Translasyon
DetaylıMĐKRODĐZĐN DENEYLERĐNĐN TASARIMI: Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
Hafta VIII Genombilimde Mikrodizin Uygulamaları ve Biyoinformatik Analiz MĐKRODĐZĐN DENEYLERĐNĐN TASARIMI: Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar Doç. Dr. Hilâl Özdağ Niçin Mikrodizin Deneyi? Genomik ölçekte
DetaylıPROKARYOTLARDA GEN EKSPRESYONU. ve REGÜLASYONU. (Genlerin Gen Ürünlerine Dönüşümünü Kontrol Eden Süreçler)
PROKARYOTLARDA GEN EKSPRESYONU ve REGÜLASYONU (Genlerin Gen Ürünlerine Dönüşümünü Kontrol Eden Süreçler) Nihal EYVAZ (050559015) Şerife OKAY (050559025) Prof. Dr. Figen ERKOÇ Gazi Eğitim Fakültesi Gen
Detaylı