Fotovoltaik Teknolojisi: Türkiye ve Dünyadaki Durumu, Genel Uygulama Alanları ve Fotovoltaik Tekstiller

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Fotovoltaik Teknolojisi: Türkiye ve Dünyadaki Durumu, Genel Uygulama Alanları ve Fotovoltaik Tekstiller"

Transkript

1 Tekstil Teknolojileri Elektronik Dergisi Cilt: 4, No: 2, 2010 (43-58) Electronic Journal of Textile Technologies Vol: 4, No: 2, 2010 (43-58) TEKNOLOJĐK ARAŞTIRMALAR e-issn: (Derleme) (Review) Fotovoltaik Teknolojisi: Türkiye ve Dünyadaki Durumu, Genel Uygulama Alanları ve Fotovoltaik Tekstiller Ayşe (ÇELĐK) BEDELOĞLU *, Ali DEMĐR **, Yalçın BOZKURT * *Dokuz Eylül Üniversitesi, Tekstil Mühendisliği Bölümü, Tınaztepe Yerleşkesi, 35160, Đzmir/ Türkiye ** Đstanbul Teknik Üniversitesi, Tekstil Teknolojileri ve Tasarımı Fakültesi, Gümüşsuyu, 34437, Đstanbul/ Türkiye ayse.celik@deu.edu.tr, Özet Güneş enerjisi, dünya üzerindeki yaşamın sürdürülmesini sağlayan, fotovoltaik tekstilleri de kapsayan çeşitli uygulama alanları bulunan, tükenmeyen, temiz ve kolay erişilebilen bir enerjidir. Güneş ışığını kullanarak elektrik enerjisi üreten güneş pillerine ise talep, hem sanayide hem günlük yaşamda, gün geçtikçe artmaktadır. Bu çalışma, yenilenebilir enerji çeşitleri arasında en ilgi çekenlerden bir tanesi olan güneş enerjisi, onu kullanarak elektrik enerjisi üreten fotovoltaik teknolojisi ile Türkiye ve dünyadaki mevcut durum ve mevcut güneş pili uygulamaları ve fotovoltaik tekstiller hakkında genel bir bilgi vermeyi amaçlamaktadır. Anahtar Kelimeler: Güneş Enerjisi, Güneş Pili, Yenilenebilir Enerji, Fotovoltaik Teknolojisi, Fotovoltaik Lif, Fotovoltaik Tekstil. Photovoltaic Technology: Situation and Applicatıons in Turkey and in The World, General Application Fields and Photovoltaic Textiles Abstract Solar energy which sustains the life on earth and is an infinite source of clean energy, has various fields of application including photovoltaic textiles. There is an increasing demand for solar cells which convert sun light into electricity, both in the industry and daily life. This study aims to give information about solar energy as one of the most attractive energy in other renewable energy sources, photovoltaic tehnology which enables electricity generation, an overview of this technology in Turkey and in the world and also existing applications of solar cells and photovoltaic textiles, briefly. Keywords: Solar Energy, Solar Cell, Renewable Energy, Photovoltaic Technology, Photovoltaic Fiber, Photovoltaic Textile Bu makaleye atıf yapmak için Bedeloglu A., Demir B., Bozkurt Y. Fotovoltaik Teknolojisi: Türkiye ve Dünyadaki Durumu, Genel Uygulama Alanları ve Fotovoltaik Tekstiller Tekstil Teknolojileri Elektronik Dergisi 2010, 4(2) How to cite this article Bedeloglu A., Demir B., Bozkurt Y. Photovoltaic Technology: Situation and Applicatıons in Turkey and in The World, General Application Fields and Photovoltaic Textiles Electronic Journal of Textile Technologies, 2010, 4(2) 43-58

2 1.GĐRĐŞ Günümüzde, küresel ısınma ve kirlilik, enerji elde etmek için fosil madde esaslı yakıtların ağırlıklı olarak kullanılmasının da etkisiyle, dünyadaki yaşamsal faaliyetleri tehdit edecek bir boyuta ulaşmıştır. Bu nedenle, bugün, günlük hayatta ve sanayide kullanılması zorunlu elektrik enerjisinin, çevreye en az zarar verecek biçimde üretimi, iletimi ve tüketiminin gerçekleştirilmesi konusu çözülmesi gereken en önemli sorunlardan biri haline gelmiştir. Yenilenebilir ve temiz enerji teknolojileri arasında belki de en fazla dikkat çekenlerden bir tanesi, sınırsız güneş enerjisini kullanarak elektrik enerjisi üretilmesini sağlayan fotovoltaik teknolojisidir [1]. Son yıllarda, dünya genelinde, ticaret ve üretim sektörleri yapısının değişmesi ile Türkiye de diğer Avrupa ülkeleri gibi katma değeri yüksek ve farklı fonksiyonlara sahip ürünlerin (akıllı tekstiller gibi) üretimi ve geliştirilmesine yönelmiştir. Diğer uygulama alanlarının içinde fotovoltaik malzemelerin tekstillerle çeşitli yöntemler kullanılarak bir araya getirilmesi konusu da son birkaç yıldır tüm dünyadaki araştırmacıların ilgilendikleri bir konu olmaya başlamıştır. Uzay uygulamalarında, bina dış yüzey kaplamalarında veya çatılarda, çadır, ceket gibi tekstil malzemelerinde, trafik sinyalizasyon ve haberleşme sistemlerinde, yoğunlaştırıcılarda farklı kapasitelerde enerji üretimi gerçekleştiren fotovoltaik yapılar kullanılmaktadır [2-4]. Bu çalışmada, öncelikle enerji kaynakları ve yenilenebilir enerji kaynaklarının Türkiye ve Dünyadaki durumu hakkında bilgi verilmiştir. Daha sonra güneş enerjisi ve güneş pilleri ile ilgili genel bilgi verilerek Dünya ve Türkiye deki durumu açısından güneş enerjisinin kullanımı, güneş pilleri, güneş pillerinin mevcut uygulama alanlarına örnekler sunulmuştur. Sonuç bölümünde de fotovoltaik teknolojinin durumu ve uygulanması ile ilgili genel değerlendirme yapılmıştır. 2. FOTOVOLTAĐK TEKNOLOJĐSĐ 2.1. Enerji ve Enerji Kaynakları Enerji, iş yapabilme yeteneğidir. Enerji kaynakları, genel olarak iki gruba ayrılmaktadır: yenilenebilir ve yenilenemez enerji kaynakları. Yenilenebilir enerji kaynağı, kendini kısa zamanda, yeniden kolayca dolduran ve doğal olarak yenileyen enerji kaynağıdır. Yenilenemez enerji kaynağı ise, bizim tükettiğimiz ve kısa zamanda yeniden üretemediğimiz enerji kaynaklarıdır. Yenilenebilir ve yenilenemez enerji kaynakları (birincil enerji kaynakları), ikincil enerji kaynaklarını (elektrik ve hidrojen enerjisi gibi) üretmek için kullanılır [5]. Yenilenemeyen enerji kaynaklarına, petrol ürünleri (benzin, dizel akaryakıtlar ve propan gibi), doğal gaz, kömür, uranyum (nükleer enerji) örnek verilebilir. Milyonlarca yıl önce yaşayan bitki ve hayvanların artıklarının toprak altında kalması ile oluşmuş kömür, petrol, doğal gaz ve propan gibi fosil yakıtlar, yenilenemeyen enerji kaynaklarıdır. Uranyum madeni, katı bir maddedir ve maden ocaklarından çıkartılır. Daha sonra nükleer güç santrallerinde kullanılan yakıta dönüştürülür. Đkincil enerji kaynakları, enerji taşıyıcıları olarak da adlandırılır. Çünkü enerjiyi kullanılır bir formda, bir yerden diğerine taşırlar. En iyi bilinen iki enerji taşıyıcı, elektrik ve hidrojendir. Çok fazla miktarda enerji gereksinimi olduğu zaman, birincil enerji kaynakları yerine, elektrik veya hidrojen enerjisini kullanmak daha kolay olmaktadır. Yenilenebilir enerji kaynaklarına; güneşten sağlanan güneş enerjisi (elektriğe ve ısıya dönüştürülebilir), rüzgar enerjisi, jeotermal enerji (dünyanın içindeki ısıdan elde edilen), biyokütle enerjisi (ağaçlardan sağlanan odun, mısırdan sağlanan etanol ve sebze yağlarından elde edilen biyodizel) ve barajlardaki hidrotürbinlerden sağlanan hidrogüç örnek verilebilir [5]. Yenilenebilir enerji kaynaklarının genel özellikleri [6] arasında çevresel açıdan temiz (çevre dostu) olması ve sera etkisi oluşturabilecek gazlar salgılamaması, büyük ölçekli kullanım için gerekli kaynağı sağlayabilmesi sayılabilir. 44

3 2.2. Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Durumuna Bakış Günlük hayatımızda ve çeşitli iş sektörlerinde vazgeçemeyeceğimiz çeşitli faaliyetleri gerçekleştirmek için ihtiyaç duyduğumuz enerji, günümüzde, çok daha önemli hale gelerek ülkelerin ekonomik ve siyasi geleceklerini de belirleyecek bir kavram şeklini almıştır. Günümüzde, nüfus artışı ve teknolojideki ilerlemelere paralel olarak enerji ihtiyacı sürekli artarken özellikle fosil esaslı mevcut olan enerji kaynaklarının dünya üzerinde, kısıtlı ve tükenmekte olması, araştırmacıları yeni enerji kaynakları bulma ve geliştirmeye yöneltmektedir. Bunun yanında, son yıllarda, küresel ısınmanın fosil madde esaslı yakıtların da etkisiyle, dünyadaki yaşamsal faaliyetleri tehdit edecek bir boyuta ulaşması, enerjinin, çevresel açıdan en az zarar verecek biçimde üretimi, iletimi ve tüketiminin gerçekleştirilmesi konusuna ilginin çok daha fazla yoğunlaşmasına sebep olmuştur Yenilenebilir Enerjinin Dünya daki Durumu 2009 yılında yayınlanan bir rapora göre, tüm enerji kaynaklarının kullanım miktarının önümüzdeki yıllarda da artış göstereceği belirtilmiştir. Dünyanın en hızlı büyüyen enerji kaynağı olan yenilenebilir enerji kaynaklarının tüketimindeki artış ise yıllık %3 oranında olacaktır. Petrol fiyatlarındaki değişimin yanında, fosil esaslı yakıtların kullanılmasının çevresel etkileri ve dünyadaki pek çok ülkede, yenilenebilir enerjiyle ilgili gelişen anlayışa yardımcı olan güçlü hükümet teşvikleri, yenilenebilir enerji kaynaklarına olan ilginin ve yatırımların geliştirilmesini sağlamaktadır. Şuan, dünya elektrik üretiminde en fazla payı, doğal gaz ve kömür birlikte almaktadır (%60). Yenilenebilir enerji kaynakları ise, elektrik üretiminde giderek daha fazla pay almaya çalışmaktadır. Bu alanda, yılları arasında yıllık ortalama %2,9 luk bir büyüme artışı olması beklenmektedir. Büyüme en fazla hidroelektrik ve rüzgar enerjisinde olurken, yine bu dönem içerisinde, yenilenebilir enerji üretim teknolojilerinin fiyat olarak fosil esaslı yakıtlarla rekabet edebilecek durumda olmayacağından, yapılacak yatırımlarda hükümet politikalarının ve teşviklerin büyük rol oynayacağı belirtilmiştir [7]. Şekil yılları arasında öngörülen dünya enerji üretimi hakkında bilgi vermektedir. Tirilyon kilowattsaat 16,000 14,000 12,000 10,000 8,000 6,000 4,000 2,000 0, Yıllar Sıvı yakıtlar Nükleer Yenilenebilir enerji kaynakları Doğal gaz Kömür Şekil 1. Enerji kaynakları açısından dünya enerji üretimi [7] yılları arasında öngörülen dünya enerji kullanımında enerji kaynaklarının payları hakkında bilgi Şekil 2. de verilmektedir. Görüldüğü üzere, enerji kullanımında en yüksek miktarlar sıvı yakıtlara ait olmakta, yenilenebilir enerji kaynaklarının ise artış göstereceği belirtilmektedir. 45

4 250,0 Sıvı yakıtlar Katrilyon Btu 200,0 150,0 100,0 50,0 0, Yıllar Doğal gaz Kömür Nükleer Yenilenebilir enerji kaynakları Şekil 2. Enerji kaynakları açısından dünya enerji kullanımı [7] Yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlanan enerji üretim grafiği (Şekil 3) göz önüne alınırsa, hidroelektrik enerjisinin önümüzdeki yıllarda da payının büyük olacağı görülmektedir. Rüzgar ve güneş enerjisini de kapsayan diğer yenilenebilir enerji kaynaklarının üretilmesinde de belirgin bir artış olacağı anlaşılmaktadır. Tirilyon kilowattsaat 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0, Yıllar Diğer Yenilenebilir Enerji Kaynakları Jeotermal Rüzgar Hidroelektrik Şekil 3. Enerji kaynakları açısından dünya yenilenebilir enerji üretimi [7] Yenilenebilir Enerjinin Türkiye deki Durumu Türkiye nin enerji durumu göz önüne alındığında (Şekil 4), %35 oranındaki petrol tüketimi, 2006 yılında Türkiye nin ana enerji tüketimi olarak gerçekleşmiş ve bunu %29 ile doğal gaz takip etmiştir. Kömür tüketimi %25 ve hidroelektrik ve yenilenebilir enerji kaynakları tüketimi %11 olarak gerçekleşirken nükleer enerji tüketimi olmamıştır. 46

5 Kömür 25% Petrol 35% Hidroelektrik ve diğer yenilenebilir enerji kaynakları 11% Doğalgaz 29% Şekil 4. Türkiye nin toplam enerji tüketiminde 2006 yılına göre enerji kaynaklarının payları [5,8] Türkiye, elektrik enerjisini, fosil esaslı enerji kaynaklarını (doğal gaz, akaryakıt ve kömür gibi) kullanarak veya jeotermal, rüzgar trübinleri ve hidroelektrik santralleri gibi sistemlerle üretmektedir. TEIAS tarafından 2006 yılı için verilen elektrik enerjisi miktarı GWsaat tır. Bu elektrik enerjisi, %74,82 oranında termik santraller, %25,11 oranında hidroelektrik enerjisi ve %0.07 oranında rüzgar enerjisi ile üretilmektedir. Isıl yöntemle elektrik enerjisi üretiminde linyit %18,37, doğal gaz %44 lük bir paya sahiptir [9]. Elektrik işleri etüt idaresi genel müdürlüğü (EĐE), 1981 yılında, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca (ETKB) enerji kaynaklarının kullanımı ile yeni ve yenilenebilir enerji kaynakları konularında görevlendirilmiş ve 2007 yılında yürürlüğe giren 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu ile ise sanayi, ulaşım ve enerji sektörleri ile binalarda enerjinin verimli kullanılmasına yönelik çalışmalarda yeni görevler üstlenmiştir. Kuruluş, çalışmalarını, yeni ve yenilenebilir enerji kaynakları (hidrolik, rüzgâr, jeotermal, güneş, biyokütle ve diğer) öncelikli olmak üzere tüm enerji kaynaklarının değerlendirilmesine yönelik ölçümler yapmak, fizibilite ve örnek uygulama projeleri hazırlamak; araştırma kurumları, yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşları ile işbirliği yaparak pilot sistemler geliştirmek, tanıtım ve danışmanlık faaliyetleri yürütmek, ayrıca enerji verimliliği, enerji alanındaki bilişim hizmetleri ve teknolojileri konularında çalışmalar yapmaya yoğunlaştırmıştır. EĐE nin 2008 faliyet raporuna göre, ülkemizdeki yenilenebilir enerji üretiminde en önemli payı, hidroelektrik ve biokütle enerjisi almaktadır. Rüzgâr ve güneş enerjisinin payının ise şuan az olmakla birlikte gelecekte artması beklendiği belirtilmiştir. EĐE 2008 yılı yatırımları program-harcama durumuna göre, yenilenebilir enerji kaynakları çalışmaları konusunda (Güneş, Rüzgar ve Biyoenerji Ar-Ge, Uygulama Pilot Projesi) TL lik bir proje tutarı (gerçekleşen ) yatırım için ayrılmıştır [10]. Yenilenebilir enerji kaynakları konusunda, EĐE nin yürüttüğü çalışmalar şöyle özetlenebilir [10]: Rüzgar enerjisi konusundaki çalışmalar: Rüzgar kaynak alanlarının belirlenmesi çalışmaları, rüzgar enerjisi potansiyel atlası (REPA II) projesi, EPDK ya teknik görüş oluşturma çalışmaları ve rüzgar enerjisi ölçümü ve fizibilite çalışmaları başlıkları altında toplanabilir. Güneş enerjisi konusundaki çalışmaları: Güneş enerjisi potansiyel belirleme (GEPA) çalışmaları, güneş termik santral projesi, güneş kollektörü test çalışması, yüksek verimli güneş pili geliştirme ar-ge projesi ve düşük maliyetli güneş pili geliştirme ar-ge projesi başlıkları altında toplanabilir. 47

6 Biyoenerji konusundaki projeler: Biyokütle enerjisi potansiyeli atlası (BEPA) oluşturulması, biyokütle gazlaştırma çalışmaları, dolaşımlı akışkan yatak ar-ge projesi, atık plastik, biyokütle ve kömür karışımlarından piroliz yöntemi ile sıvı yakıt üretimi ar-ge projesi başlıkları altında toplanabilir [10] Güneş Enerjisi Güneş, bol, sınırsız, yenilenebilir ve en önemlisi de herhangi bir bedel ödenmeden kolayca erişilebilen bir enerji kaynağıdır. Güneşte gerçekleşen nükleer füzyon reaksiyonları ile çok büyük bir enerji (birim zamanda 3, kj) açığa çıkar. Bu enerjinin sadece lik bir kısmı dünya yüzeyine ulaşır. Ayrıca diğer fosil kaynaklı yakıtların kullanılması ile ortaya çıkan çevresel sorunların güneş ışığından enerji üretiminde bulunmaması nedeniyle temiz ve çevre dostu bir enerjidir. Güneş enerjisinin farklı formları üç başlık altında toplanabilir [6]: - Güneş ışınlarından sağlanan ısı (suyun ısıtılmasında kullanılan çeşitli yöntemler için) - Güneş ışığından sağlanan güç (gece ve bulutlu havalar hariç) - Güneşin etkisiyle oluşan hava ve su hareketinden sağlanan güç Güneş enerjisi teknolojileri, malzeme, yöntem ve teknolojik düzey açısından çeşitlilik göstermekle birlikte ısıtma amaçlı (ısıl) güneş teknolojileri ve elektrik üreteçleri (fotovoltaik yapılar veya güneş pilleri) olarak iki ana gruba ayrılabilir. Güneş pillerinde doğrudan elektrik enerjisi elde edilirken ısıl güneş teknolojilerinde öncelikle ısı elde edilmektedir, daha sonra bu ısı başka enerji türlerine çevrilebilir [11] Güneş Pilleri Fotovoltaik, görünür veya diğer ışık ışınlarına maruz kaldığında, elektriksel gerilim farkı (voltaj) üretimi yapabilme özelliğidir. Fotovoltaik sözcüğü, ışık anlamına gelen foto ve elektrik anlamına gelen voltaik sözcüklerinin birleşmesi ile oluşturulmuştur. Fotovoltaik teknolojisi, yani güneş enerjisini kullanılabilir güce çeviren donanımları açıklamak için kullanılan terim, ışıktan elektrik üretir. Fotovoltaik pil ise fotovoltaik özellik sonucu elektrik enerjisi üreten yapılardır. Yaygın olarak Fotovoltaik pil tanımlaması kullanılmasına rağmen, bariyer tabakalı fotopil, kendi kendine üreten pil, güneş pili, fototronik fotopil gibi isimlerle de adlandırılmaktadır [12]. Dolayısıyla güneş pilleri (Şekil 5)., yüzeylerine gelen güneş ışığını kullanarak doğrudan elektrik enerjisine dönüştüren yarı iletkenleri içeren ve mevcut yenilenebilir enerji kaynakları arasında en temizlerden birisi olan yapılardır [13]. 48

7 Şekil 5. Güneş pilinin genel bir gösterimi [14] Fotovoltaik Teknolojisinin Avantajları ve Dezavantajları Fotovoltaik teknolojisinin avantajlarını ve dezavantajlarını şu şekilde özetleyebiliriz [15-16]: Avantajları: Kullanılacak enerji kaynağı sonsuz ve bedavadır. Sistemi yıpratacak veya sistemin bozulmasına neden olacak hareket eden parçalar yoktur. Sistemi çalışır halde tutmak için çok düşük düzeyde bakım gerekir. Sistemler modülerdir ve her yere kolayca monte edilebilir. Çalışırken gürültü, zararlı emisyonlar ve kirletici gazlar açığa çıkarmaz. Dezavantajları Enerji kaynağı dağınık durumda ve sabit değildir. Ekonomik enerji depolama sistemleri yoktur. Kurulum maliyeti yüksektir Geleneksel yakıtlara (özellikle fosil esaslı yakıtlar) göre enerji maliyeti yüksektir Fotovoltaik Sistemin Genel Bölümleri Bir güneş pili, aktif fotovoltaik malzeme, metal ızgaralar, yansımayı önleyici tabakalar ve destekleme malzemesinden oluşur. Tamamlanmış bir güneş pili, güneş pili içerisine giren güneş ışığını maksimum yapmak ve pilden en yüksek verimi elde etmek için optimize edilmektedir. Güneş pilleri ve bağlantı telleri kırılgan ve aynı zamanda, nem ve uygulanacak baskı ile kolayca aşınabilecek bir yapıdadır. Tek bir güneş pilinin gerilimi 0,5 V civarındadır, bu nedenle çoğu uygulamada yeterli olmamaktadır [17]. Fotovoltaik modüller, güneş pillerinin paralel veya seri olarak bağlanması ile elde edilirler. Đki güneş pili paralel bağlandığında, voltaj sabit kalırken akım iki katına çıkar, seri bağlandığında ise, akım sabit kalırken, voltaj iki katına çıkar. Bu şekilde, gerilimi volta çıkarmak mümkündür. Fotovoltaik modüller, sert dış ortam şartları için tasarlanmaktadır. Güneş pillerinin ve elektriksel bağlantıların dış ortamdan korunması için modüller kapsüllenirler. Fotovoltaik paneller, fotovoltaik modüllerin, paralel veya seri olarak bağlanması ile elde edilirler. Bu şekilde V arasında gerilim elde etmek mümkün olabilmektedir [17] (Şekil 6-7). 49

8 Şekil 6. Fotovoltaik modül [18] ve panel uygulamaları [19] Şekil 7. Güneş pili, modül ve panele ait görünüm [20] Fotovoltaik modüllerin birlikte kullanıldıkları cihazlar arasında, batarya (battery), şarj kontrolcüleri (charge controller), evireç (inverter) ve tepe güç noktası takipçisi (peak-power trackers) bulunmaktadır. Bataryalar, fotovoltaik sistemlerde, geceleri veya fotovoltaik sistemler talebi karşılayamadığı zamanlarda, güç sağlamak için kullanılır. Evireç, doğru akımı alternatif akıma dönüştüren cihazdır. Şarj kontrolcüleri, fotovoltaik modüllerden gelen gücü, bataryaları fazla yüklenmeden korumak için, ayarlamak amacıyla kullanılır. Tepe güç noktası takipçisi, akımı maksimum yapmak için, fotovoltaik sistem tarafından üretilen gerilimi optimize etmek amacıyla kullanılır [17] Fotovoltaik Teknolojisinin Durumu Fotovoltaik Teknolojisinin Dünyadaki Durumu Dünya genelinde, fotovoltaik teknoloji pazarı hızla büyümektedir ve yapılan çalışmalar önümüzdeki yıllarda da bu büyümenin devam edeceğini göstermektedir [21]. Tüm dünya genelinde, toplam kapasite, 2007 sonunda, 9 GWp (gigawatt-peak) miktarını aşmıştır. Avrupa da yaklaşık 1,5 milyon konutun elektriği fotovoltaik sistemler ile üretilen elektrik enerjisi ile karşılanabilmektedir [15]. Şekil 8 ve Şekil 9 da mevcut durum ve ileriye dönük fotovoltaik gelişimi görülmektedir. 50

9 Şekil 8. Yıllara göre fotovoltaik enerji kapasitesi [15] Şekil yılına kadar dünya genelinde fotovoltaik kurulu gücü değişim öngörüsü [15] Geçtiğimiz son beş yılda, dünya genelinde fotovoltaik pil üretimi, yıllık bazda yaklaşık %30 oranında bir büyüme göstermiştir yılı dünya fotovoltaik pil üretim pazarı 2826 MW'a ulaşmıştır [11] yılında ise (Şekil 10), fotovoltaik piyasasında, dünya genelinde Avrupa nın %81 lik bir paya sahip oldu görülmektedir. Avrupa yı %6 ile ABD v %5 ile Güney Kore izlemektedir [22]. 51

10 ABD 6% Japonya 4% Diğer Dünya Ülkeleri 4% Güney Kore 5% Avrupa 81% Şekil yılı fotovoltaik pazarının dünya ülkelerine dağılımı [22] Avrupa içinde ise, son yapılan yatırımlarla Đspanya nın %56, arkasından Almanya nın %33 lük bir payla piyasadaki yeri dikkat çekmektedir (Şekil 11). Yunanistan Diğer 0,2% Avrupa Ülkeleri 0,6% Fransa 1,0% Belçika 1,0% Portekiz 1,0% Çek Cumhuriyeti 1,0% Đtalya 6,0% Đspanya 56,1% Almanya 33,1% Şekil yılı fotovoltaik pazarının Avrupa ülkeleri arasındaki dağılımı [19] Dünya ortalama elektrik üretim maliyetleri hakkında bilgi Tablo 1 de verilmektedir. En yüksek maliyetin verilen tabloda şuan için güneş enerjisi ile elde edilen elektrik enerjisine ait olduğu görülmektedir. Ancak, güneş enerjisinden elde edilen elektrik enerjisi pek çok durumda özellikle uzak bölgelerdeki bağımsız uygulamalarda [23-24], yani şehir şebekesinden elektrik almanın mümkün olmadığı yerlerde, maliyet açısından rekabet edebilir durumdadır [15] Tablo 1. Elektrik üretim maliyetleri (cents/kws) [25] Sistemler Üretim maliyeti (cents/kws) Kombine edilmiş çevrimli gaz türbini 3-5 Rüzgar 4-7 Biyokütle gazlaştırma 7-9 Uzak dizel üretimi Fotovoltaik enerji merkezi istasyon Dağıtılan fotovoltaik enerji

11 Güneş enerjisinden üretilen elektrik fiyatları şuan 30 cents/kws civarındadır ve bu rakam, konut elektrik tarifesinin 2-5 katı kadardır. Güneş enerjisi endüstrisini, elektrik üretimi içerisinde gerçek anlamda düşünmek için, kurulmuş güneş sistemlerinin maliyetlerinin 8-10$/Wp dan 3$/Wp e (başka bir deyişle 30 cents/kws den 10 cents/kws e) düşürülmesi gerekmektedir Çok güneş alan bölgelerde, kurulmuş alan fotovoltaik sistemlerle şuan 23 cents/kws maliyetle üretim yapılabilmektedir [15,25] Türkiye de Güneş Enerjisi ve Fotovoltaik Teknoloji Türkiye, elektrik enerjisini, kömür, doğal gaz, akaryakıt, jeotermal ve son zamanlarda rüzgar enerjisi ve hidroelektrik santraller gibi sistemlerle üretmektedir. Diğer enerji kaynakları ile karşılaştırıldığında bu büyük enerji talebi için fotovoltaik sistemlerin henüz önemli bir katkısının olmadığı görülmektedir. Türkiye nin yıllık güneş enerjisi potansiyelinin 1015 kwsaat olduğu tahmin edilmektedir ve bu miktar, şu andaki elektrik tüketiminden 5700 kat daha fazladır [9]. Türkiye, coğrafi konumu nedeniyle sahip olduğu güneş enerjisi potansiyeli açısından birçok ülkeye göre şanslı durumdadır. Elektrik Đşleri Etüt Đdaresi (EĐE) tarafından, yıllarında Devlet Meteoroloji Đşleri Genel Müdürlüğü (DMĐ) tarafından ölçülen güneşlenme süresi ve ışınım şiddeti verilerinden de yararlanılarak yapılan çalışmaya göre, Türkiye'nin ortalama yıllık toplam güneşlenme süresi 2640 saat (günlük toplam 7,2 saat), ortalama toplam ışınım şiddeti yılda 1311 kwh/m² (günlük toplam 3,6 kwh/m²) olduğu tespit edilmiştir. Güneş Enerjisi potansiyeli 380 milyar kwh/yıl olarak hesaplanmıştır. Bu potansiyel, toplam MW kurulu güce sahip doğal gaz çevrim santrali elektrik enerjisi üretimine eşdeğerdir [26]. Tablo 2 de verilen değerler de incelendiğinde, Türkiye'nin en fazla güneş enerjisi potansiyeli ve güneşlenme süresine sahip bölgesinin Güney Doğu Anadolu Bölgesi olduğu, bunu Akdeniz Bölgesinin izlediği anlaşılmaktadır. Tablo 2. Türkiye'nin yıllık toplam güneş enerjisi potansiyelinin bölgelere göre dağılımı [11] Bölge Toplam güneş enerjisi (kws/m 2 - Güneşlenme süresi (Saat/yıl) yıl) G.Doğu Anadolu Akdeniz Doğu Anadolu Đç Anadolu Ege Marmara Karadeniz Türkiye de güneş pilleri, elektrik şebekesinin olmadığı, yerleşim yerlerinden uzak yerlerde (sinyalizasyon, kırsal elektrik ihtiyacının karşılanması gibi uygulamalarda) ekonomik yönden uygun olarak kullanılabilmektedir. Günümüzde, güneş pilleri, orman gözetleme kuleleri, su pompalama sistemleri, haberleşme istasyonları, deniz fenerleri ve yol aydınlatması, trafik ikaz ışıkları ve ayrıca Elektrik Đşleri Etüt Đdaresi Genel Müdürlüğü ve bazı üniversitelerde (Muğla Üniversitesi, Ege Üniversitesi gibi) küçük güçlerin karşılanması veya araştırma amaçlı olarak kullanılmaktadır. Fotovoltaik teknolojisi araştırma ve geliştirme konularında, TÜBĐTAK Marmara Araştırma Merkezi (MAM), çeşitli üniversiteler (Ege Üniversitesi Güneş Enerjisi Araştırma Enstitüsü, Muğla Üniversitesi, ODTÜ, Kocaeli Üniversitesi, Fırat Üniversitesi ve Dokuz Eylül Üniversitesi [27]) ve EĐE çalışmalar yapmaktadır. EĐE ile birlikte Devlet Meteoroloji Đşleri Genel Müdürlüğü, güneş enerjisi verilerinin ölçülmesi konusunda; ayrıca uygulama ve test yöntemleri için gerekli standartlar konusunda Türk Standartları Enstitüsü (TSE) de çalışmalar yapmaktadır [11]. 53

12 3. FOTOVOLTAĐK TEKNOLOJĐSĐNĐN UYGULAMA ALANLARI Fotovoltaik uygulamalardan, elektrik enerjisine ihtiyaç duyulan her yerde yararlanılabilir. Güneş ışığından bulutlu havalarda ve gece yararlanamama durumunun üstesinden ise, daha önce üretilen enerjinin akülere depolanması ile gelinebilir. Uygulamalara örnekler [17]: 3.1. Genel Uygulamalar Doğrudan Bağlanmış Fotovoltaik Sistem Doğrudan bağlanmış fotovoltaik sistemde, fotovoltaik panel, yapılan işle doğrudan bağlanmıştır. Bu yüzden, iş ancak, güneş ışığı olduğunda gerçekleşir, bu nedenle çok sınırlı miktarda uygulama gerçekleştirilir. Örneğin su pompalarında sistem sadece güneş olduğu sürece çalışır ve genellikle elektrik depolamak yerine su depolanır Tek Başına Uygulamalar Tek başına fotovoltaik sistemler, elektrik şebekesine erişimin olmadığı veya sor olduğu yerlerde kullanılır. Böyle bir sistem, elektrik şebekesinden bağımsızdır ve üretilen enerji genellikle bataryalarda depolanır. Tipik bir tek sistem, fotovoltaik modüller, bataryalar ve şarj kontrolcüsünü içermektedir. Ayrıca, fotovoltaik modüller tarafından üretilen doğru akımı, normal uygulamalarda kullanabilmek için alternatif akıma çeviren bir evireç de sisteme dahil edilebilir Şebekeye Bağlı Sistemler Bu tip fotovoltaik sistemler, yerel elektrik enerjisi ağına bağlıdır. Gündüzleri, fotovoltaik sistem tarafından üretilen elektrik enerjisi ya hemen kullanılır ya da elektrik sağlayıcı firmalara satılır. Güneş ışığı olmadığı zamanlarda, elektrik enerjisi fotovoltaik sistem tarafından üretilemeyeceği için, kullanım için gerekli güç ağdan satın alınır. Sonuçta, şebeke, bataryalara ihtiyaç duymadan, bir çeşit elektrik depolama sistemi olarak görev yapmaktadır Hibrit Bağlı Sistemler Hibrit bağlı bir sistemde, birden farklı tipte elektrik üretici mevcuttur. Đkinci tip elektrik üretici sistem yenilenebilir bir enerji (rüzgar enerjisi gibi) veya geleneksel enerji çeşidi (dizel motor ya da şehir elektrik şebekesi) olabilir Günlük uygulamalara örnekler Genellikle silikon esaslı malzemelerden yapılan fotovoltaik paneller, elektrik enerjisi üreterek elektrik ihtiyacını karşılamak için yeni nesil araba ve çatıların üzerinde, sokak ışıkları, trafik sinyalleri, hesap makineleri, saatler, doğru akım motorlar ve fanlar, dönüştürücülerde kullanılmaktadır. Ayrıca son yıllarda, çok ilgi çeken diğer bir konu da fotovoltaik yapıların binalara (duvar, çatı, pencere gibi bina bölümlerine) entegre edilmesidir. Böylece, binalara yeni özellik işlevler kazandırılmaktadır (Şekil 12). 54

13 Şekil 12. Fotovoltaik uygulamalara örnekler; güneş arabası [28], fotovoltaik çatı [29], trafik ikaz lambası [30] ve sokak lambası [31] Uzay uygulamaları Fotovoltaik teknolojisinin, uzay mekiği ve uydularda kullanılması ile 1958 yılında başlamıştır [13, 32-34]. Hafif fotovoltaik paneller uzay mekiğinin ihtiyacı olan elektrik enerjisini karşılamak için kullanılmaktaydı. Günümüzde GaAs (Galyum Arsenit) esaslı güneş pilleri uzay çalışmaları için kullanılmaktadır. Yüksek verimdeki ince silikon esaslı güneş pilleri ile de iyi sonuçlar alınmaktadır. Güneş ışığının yoğunlaştırılması (Şekil 13) ile fotovoltaik panelden, ısınmadan dolayı pil veriminin düşmesine rağmen, daha yüksek elektrik gücü üretmektedir. Şekil 13. Yoğunlaştırıcılı fotovoltaik paneller [35-36] ve fotovoltaik panel kullanan bir uydu [30] 3.2. Fotovoltaik Tekstiller Fotovoltaik tekstil, güneş ışığını kullanarak elektrik enerjisi üreten fotovoltaik bir yapının, kumaş veya giysi gibi bir tekstil yapısı üzerine yerleştirilerek tekstile entegre edilmesiyle veya lif şeklinde üretilebilmesi sonucunda, fotovoltaik lif, iplik ve kumaşları oluşturması ile elde edilmektedir [27]. Fotovoltaik malzemelerin tekstillerle çeşitli yöntemler kullanılarak bir araya getirilmesi, son yıllarda, tüm dünyadaki araştırmacıların ilgilendikleri bir konu olmuştur. Askeri alandaki uygulamalarla başlamış olan fotovoltaik tekstil çalışmaları açısından, günümüzde, ağırlıklı olarak silikon esaslı güneş pillerinin tekstillere entegre edilmesi ile oluşturulmuş, ticari ürünler (fotovoltaik tekstil yapıları) mevcuttur. Cep telefonu gibi küçük elektronik cihazlarda, çeşitli akıllı giysiler veya tekstil ürünlerinde ve ayrıca aksesuarlarda fotovoltaik tekstiller elektrik enerjisi sağlama ve ısıtma, soğutma ve aydınlatma gibi dolaylı amaçlar için kullanılabilmektedir. Fotovoltaik tekstiller, sıradan güneş panellerine göre daha esnek, burulmaya daha dirençli ve daha mukavemetli olmalıdır. Fotovoltaik yapılar, tekstillere yama yapılarak eklenebilir veya lif formunda üretilip daha sonra büyük tekstil yüzeyleri üretilebilir. Üretilen fotovoltaik lif veya tekstillerin, günlük kullanım sırasında ortaya çıkacak aşınma ve eğilmeye karşı dirençli olması gerekmektedir. Aynı zamanda kullanılacak fotovoltaik tekstillerde kullanılacak malzemelerin kararlı, yöntemlerin tekstillere uygun, sistemin güç dönüşüm veriminin yeterli yükseklikte, maliyetinin düşük 55

14 olması beklenmektedir. Elde edilen fotovoltaik liflerin, tekstil yüzeyleri oluşturabilmesi için makinalarda örülebilmesi ve dokunabilmesi gerekmektedir. Günümüzde, az da olsa inorganik esaslı ve tekstil malzemelerine yama yapılarak oluşturulmuş ticari fotovoltaik tekstil ürünleri mevcuttur. Ancak çeşitli firmalar ve araştırma kurumlarında, inorganik, organik ve hibrit (organik/inorganik) malzemeler kullanılarak fotovoltaik tekstil [37] ve lif [38-45] elde edilmesi konusunda çok sayıda araştırma devam etmektedir. Özellikle, şehir elektrik şebekelerinden uzak yerlerde çalışmak veya seyahat etmek durumunda olan insanların kullandıkları küçük elektronik aletlere (i-pod, dizüstü bilgisayar gibi) enerji sağlamak amacıyla giyilen giysilerin (ceket ve şapka gibi) veya kullanılan diğer tekstil malzemelerinin (çadır ve sırt çantası gibi)(şekil 14) fotovoltaik etki ile enerji üretmesi çok yararlı olacaktır. Şekil 14. Fotovoltaik tekstil ürünlerine örnekler; fotovoltaik yelek [46], fotovoltaik şapka ve çanta [47] 4. SONUÇ Fotovoltaik teknolojisi, diğer enerji kaynakları arasında, sahip olduğu avantajlar nedeniyle, ilgi çekmeye ve gelişmeye devam edecektir. Türkiye nin sahip olduğu güneş enerjisi potansiyeli de göz önünde tutulursa, diğer birçok dünya ülkesinde olduğu gibi, yasal düzenlemeler, üreticiyi ve kullanıcıyı teşvik edici girişimler gerçekleştirildiği takdirde, ülkemizde fotovoltaik teknolojisi yatırımları ve kullanımı daha da yaygınlaşacaktır. Fotovoltaik teknolojisi, pek çok uygulama alanı olabilecek, tek başına çeşitli fonksiyonların gerçekleştirilmesi için gerekli enerjiyi üretebilecek bir sistemdir. Güneş pillerinin, diğer uygulamaların yanı sıra, tekstil ve konfeksiyon ürünlerine uygulanması, yenilenebilir bir enerji üretimi sağlaması açısından, çeşitli özel fonksiyonlu akıllı tekstillerin elde edilmesini ve kullanılmasını sağlayacaktır. Fotovoltaik teknolojisinde ortaya çıkan yeni malzemeler ve yöntemler sayesinde, önümüzdeki yıllarda, mevcut ticari fotovoltaik ürünlerin maliyetleri düşecek ve kullanımları daha da yaygınlaşacaktır. KAYNAKLAR 1. Green, M. A., 2000, Photovoltaics: technology overview Energy Policy, Cilt 28, No 14, Frankl, P., Masini, A., Gamberale, M. ve Toccaceli, D., 1998, Simplified life-cycle analysis of PV systems in buildings: present situation and future trends, Progress in Photovoltaics: Research and Applications, Cilt 6, No 2,

15 3. Zahedi, A., 2006, Solar photovoltaic (PV) energy; latest developments in the building integrated and hybrid PV systems, Renewable Energy, Cilt 31, No 5, Swanson, R.M., 2000, The Promise of Concentrators, Progress in Photovoltaics: Research and Applications, Cilt 8, No 1, internet: Şen, Z., 2004, Solar energy in progress and future research trends, Progress in Energy and Combustion Science, Cilt 30, No 4, Energy Information Administration [EIA], International energy outlook, DOE/EIA-0484, Energy Information Administration [EIA], International energy annual 2006, Đçli, S. ve Çubukçu, M., 2007, Turkey: PV Technology status and prospects, I.E.A - PVPS Annual Report 2007, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı Elektrik Đdaresi Etüt Müdürlüğü [EĐE], 2008 Yılı faaliyet raporu, Elektrik Đdaresi Etüt Müdürlüğü [EĐE], Yenilenebilir enerji kaynakları, internet: Graf, R.F., 1999, Modern dictionary of electronics, Butterworth-Heinemann, A.B.D. 13. Messenger, R.A. ve Ventre, J., 2004, Photovoltaic systems engineering, Taylor & Francis, Florida. 14. internet: Avrupa Fotovoltaik Endüstrisi Kurumu [EPIA], Solar Generation V-2008, Global Market Outlook for Photovoltaics Until 2012, internet: MarketPublication_18feb.pdf, Pagliaro, M., Palmisano G. ve Ciriminna, R., 2008, Flexible Solar Cells, ISBN-13: , Wiley-VCH, Weinheim, Germany. 17. Kalogirou, S., 2009, Solar Energy Engineering: Processes and Systems, ISBN-13: , Academic Pres. 18. internet: internet: internet: Dora Marinova, D. ve Balaguer, A., 2009, Transformation in the photovoltaics industry in Australia, Germany and Japan: Comparison of actors, knowledge, institutions and markets, Renewable Energy, Cilt 34, No 2, Avrupa Fotovoltaik Endüstrisi Kurumu [EPIA], Global Market Outlook for Photovoltaics Until 2013, Muntasser, M. A., Bara, M. F., Quadri, H. A., EL-Tarabelsi, R. ve La-azebi, I. F., 2000, Photovoltaic marketing in developing countries, Applied Energy, Cilt 65, Sayı 1-4, Erickson, J.D. ve Chapman, D., 1995, Photovoltaic technology: Markets, economics, and rural development, World Development, Cilt 23, No 7, internet: internet: = (Celik) Bedeloglu, A., 2009, Fotovoltaik etki oluşturan lif geliştirilmesi (Development of fibres with photovoltaic effects), Doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. 28. internet: internet: internet: internet: Luque A. ve Hegedus S., 2003, Handbook of photovoltaic science and engineering, John Wiley & Sons Ltd., England, 33. Goetzberger A. ve Hoffmann V.U., 2005, Photovoltaic Solar Energy Generation, Springer Verlag, Berlin/Heidelberg, Germany, 34. Patel M.R., 1999, Wind and solar power systems, CRC Press LLC. 57

16 35. internet: internet: Krebs F.C., Biancardo M., Jensen B.W., Spanggard H., Alstrup J. 2006, Strategies for incorporation of polymer photovoltaics into garments and textiles, Sol Energy Mater Sol Cells, 90, Chittibabu, K., Eckert, R., Gaudiana, R., Li, L., Montello, A., Montello, E., and Wormser, P., 2005, Photovoltaic Fibers, Patent US 6,913,713 B Liu J., Namboothiry M.A.G., Carroll D.L., 2007, Fiber-based architectures for organic photovoltaics, Appl Phys Lett, 90, O Connor B., Pipe K.P., Shtein M., 2008, Fiber based organic photovoltaic devices, Appl Phys Lett, 92, Toivola, M., Ferenets, M., Lund, P., and Harlin, A., Photovoltaic fiber, Thin Solid Films 517(8), , (2009) 42. Shtein, M., and Forrest, S. R., Organic Devices having a Fiber Structure, US Patent , Bedeloglu, A., Demir, A., Bozkurt, Y., Sariciftci, N.S., 2009, A flexible textile structure based on polymeric photovoltaics using transparent cathode; Synthetic Metals,159, Bedeloglu, A., Demir, A., Bozkurt, Y., Sariciftci, N.S., 2009, A Photovoltaic Fibre Design for Smart Textiles, Textile Research Journal, Accepted for publication and online published ( ). Textile Research Journal doi: / Bedeloglu, A., Demir, A., Bozkurt, Y., Sariciftci, N.S., 2010, Photovoltaic properties of polymer based organic solar cells adapted for non-transparent substrates, Renewable Energy, internet: internet:

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI ENERJİ Artan nüfus ile birlikte insanların rahat ve konforlu şartlarda yaşama arzuları enerji talebini sürekli olarak artırmaktadır. Artan enerji talebini, rezervleri sınırlı

Detaylı

GÜNE ENERJ PV Sistemleri: PV uygulamaları

GÜNE ENERJ  PV Sistemleri: PV uygulamaları GÜNEŞ ENERJİSİ Güneşin enerjisini üç yolla kullanabiliriz, güneş enerjisi derken bu üçü arasındaki farkı belirtmek önemlidir: 1. Pasif ısı. Güneşten bize doğal olarak ulaşan ısıdır. Bina tasarımında dikkate

Detaylı

İstanbul Bilgi Üniversitesi Enerji Sistemleri Mühendisliği. Çevreye Duyarlı Sürdürülebilir ve Yenilenebilir Enerji Üretimi ve Kullanımı

İstanbul Bilgi Üniversitesi Enerji Sistemleri Mühendisliği. Çevreye Duyarlı Sürdürülebilir ve Yenilenebilir Enerji Üretimi ve Kullanımı İstanbul Bilgi Üniversitesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Çevreye Duyarlı Sürdürülebilir ve Yenilenebilir Enerji Üretimi ve Kullanımı Günlük Hayatımızda Enerji Tüketimi Fosil Yakıtlar Kömür Petrol Doğalgaz

Detaylı

SU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON-2

SU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON-2 SU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON-2 Yrd.Doç.Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları & Teknolojileri Mühendisliği Bölümü Kaynak: YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE TEKNOLOJİLERİ

Detaylı

Türkiye nin Enerji Teknolojileri Vizyonu

Türkiye nin Enerji Teknolojileri Vizyonu Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu 26. Toplantısı Türkiye nin Enerji Teknolojileri Vizyonu Prof. Dr. Yücel ALTUNBAŞAK Başkanı Enerji İhtiyacımız Katlanarak Artıyor Enerji ihtiyacımız ABD, Çin ve Hindistan

Detaylı

GÜNEŞ PİLLERİ (FOTOVOLTAİK PİLLER) II. BÖLÜM

GÜNEŞ PİLLERİ (FOTOVOLTAİK PİLLER) II. BÖLÜM GÜNEŞ PİLLERİ (FOTOVOLTAİK PİLLER) II. BÖLÜM Prof. Dr. Olcay KINCAY Y. Doç. Dr. Nur BEKİROĞLU Y. Doç. Dr. Zehra YUMURTACI Elektrik Üretim Sistemleri Elektrik Üretim Sistemleri Elektrik Üretim Sistemleri

Detaylı

TÜRKIYE NİN MEVCUT ENERJİ DURUMU

TÜRKIYE NİN MEVCUT ENERJİ DURUMU TÜRKIYE NİN MEVCUT ENERJİ DURUMU Zinnur YILMAZ* *Cumhuriyet Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, SİVAS E-mail: zinnuryilmaz@cumhuriyet.edu.tr, Tel: 0346 219 1010/2476 Özet Yüzyıllardan

Detaylı

Biyoenerjide Güncel ve Öncelikli Teknoloji Alanları ve TTGV Destekleri

Biyoenerjide Güncel ve Öncelikli Teknoloji Alanları ve TTGV Destekleri Biyoenerjide Güncel ve Öncelikli Teknoloji Alanları ve TTGV Destekleri Ferda Ulutaş Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı TIREC 2010 Türkiye Uluslararası Yenilenebilir Enerji Kongresi Türkiye Biyoenerji Piyasası

Detaylı

Ülkemizde Elektrik Enerjisi:

Ülkemizde Elektrik Enerjisi: Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik-Bilgisayar Bilim Kolu Eğitim Seminerleri Dizisi 6 Mart 8 Mayıs 22 Destekleyen Kuruluşlar: Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği

Detaylı

Enerji Sektörüne İlişkin Yatırım Teşvikleri

Enerji Sektörüne İlişkin Yatırım Teşvikleri Enerji Sektörüne İlişkin Yatırım Teşvikleri 5 Kasım 2015 Ekonomi Bakanlığı 1 Enerji Sektöründe Düzenlenen Teşvik Belgeleri V - 20.06.2012-30.06.2014 Döneminde Düzenlenen Yatırım Teşvik Belgelerinin Kaynaklarına

Detaylı

BİYOKÜTLE ENERJİ SANTRALİ BİOKAREN ENERJİ

BİYOKÜTLE ENERJİ SANTRALİ BİOKAREN ENERJİ BİYOKÜTLE ENERJİ SANTRALİ BİOKAREN ENERJİ BİYOKÜTLE SEKTÖRÜ Türkiye birincil enerji tüketimi 2012 yılında 121 milyon TEP e ulaşmış ve bu rakamın yüzde 82 si ithalat yoluyla karşılanmıştır. Bununla birlikte,

Detaylı

YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Türkiye Güneş Enerjisi Geleceği Solar TR2016, 06 Aralık

YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Türkiye Güneş Enerjisi Geleceği Solar TR2016, 06 Aralık YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Türkiye Güneş Enerjisi Geleceği Solar TR2016, 06 Aralık 1 YE ve EV Politika,Mevzuat İzin süreçleri Enerji Verimliliği Yenilenebilir Enerji YEGM Teknik Etki Analizleri

Detaylı

ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI

ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI KONULAR 1-Güneş Enerjisi i 2-Rüzgar Enerjisi 4-Jeotermal Enerji 3-Hidrolik Enerji 4-Biyokütle Enerjisi 5-Biyogaz Enerjisi 6-Biyodizel Enerjisi 7-Deniz Kökenli Enerji 8-Hidrojen

Detaylı

Enervis H o ş g e l d i n i z Ekim 2015

Enervis H o ş g e l d i n i z Ekim 2015 Enervis H o ş g e l d i n i z Ekim 2015 Dünya Enerji Genel Görünümü Genel Görünüm Dünya Birincil Enerji Tüketimi 2013-2035 2013 2035F Doğalgaz %24 Nükleer %4 %7 Hidro %2 Yenilenebilir Petrol %33 Kömür

Detaylı

TEMİZ ENERJİ TEKNOLOJİLERİ KURSU. Harran Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü Osmanbey Kampüsü, Şanlıurfa

TEMİZ ENERJİ TEKNOLOJİLERİ KURSU. Harran Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü Osmanbey Kampüsü, Şanlıurfa TEMİZ ENERJİ TEKNOLOJİLERİ KURSU Prof. Dr. Hüsamettin BULUT Harran Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü Osmanbey Kampüsü, Şanlıurfa KISA ÖZGEÇMİŞ Doç. Dr. Hüsamettin BULUT EĞİTİM

Detaylı

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE DALGA ENERJİSİ. O.Okan YEŞİLYURT Gökhan IŞIK

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE DALGA ENERJİSİ. O.Okan YEŞİLYURT Gökhan IŞIK YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE DALGA ENERJİSİ O.Okan YEŞİLYURT Gökhan IŞIK NEDİR BU ENERJİ? İş Yapabilme Yeteneğidir. Canlı Tüm Organizmalar Enerjiye İhtiyaç Duyar. İnsanlık Enerjiye Bağımlıdır. Yaşam

Detaylı

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARIMIZ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ. Prof. Dr. Zafer DEMİR --

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARIMIZ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ. Prof. Dr. Zafer DEMİR -- YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARIMIZ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ Prof. Dr. Zafer DEMİR -- zaferdemir@anadolu.edu.tr Konu Başlıkları 2 Yenilenebilir Enerji Türkiye de Politikası Türkiye de Yenilenebilir Enerji Teşvikleri

Detaylı

Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR HARRAN ÜNİVERSİTESİ GAP-YENEV MERKEZİ OSMANBEY KAMPÜSÜ ŞANLIURFA. Yenilenebilir Enerji Kaynakları

Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR HARRAN ÜNİVERSİTESİ GAP-YENEV MERKEZİ OSMANBEY KAMPÜSÜ ŞANLIURFA. Yenilenebilir Enerji Kaynakları Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR HARRAN ÜNİVERSİTESİ GAP-YENEV MERKEZİ OSMANBEY KAMPÜSÜ ŞANLIURFA 2018 Yenilenebilir Enerji Kaynakları SUNU İÇERİĞİ 1-DÜNYADA ENERJİ KAYNAK KULLANIMI 2-TÜRKİYEDE ENERJİ KAYNAK

Detaylı

KÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER

KÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER KÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER Prof.Dr. Hasancan OKUTAN İTÜ Kimya Mühendisliği Bölümü okutan@itu.edu.tr 24 Ekim 2014 29. Mühendislik Dekanları Konseyi Toplantısı

Detaylı

Türkiye nin Elektrik Üretimi ve Tüketimi

Türkiye nin Elektrik Üretimi ve Tüketimi Türkiye nin Elektrik Üretimi ve Tüketimi -Çimento Sanayinde Enerji Geri Kazanımı Prof. Dr. İsmail Hakkı TAVMAN Dokuz Eylül Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Enerji Kaynakları Kullanışlarına Göre

Detaylı

DÜNYA DA VE TÜRKİYE DE GÜNEŞ ELEKTRİĞİNDE GELİŞMELER

DÜNYA DA VE TÜRKİYE DE GÜNEŞ ELEKTRİĞİNDE GELİŞMELER DÜNYA DA VE TÜRKİYE DE GÜNEŞ ELEKTRİĞİNDE GELİŞMELER Prof.Dr. Necdet ALTUNTOP GÜNDER-Uluslararası Güneş Enerjisi Topluluğu Türkiye Bölümü Y.K. Başkanı Erciyes Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine

Detaylı

4. Ünite 2. Konu Enerji Kaynakları. A nın Yanıtları

4. Ünite 2. Konu Enerji Kaynakları. A nın Yanıtları ENERJİ KAYNAKLARI 1 4. Ünite 2. Konu Enerji Kaynakları A nın Yanıtları 1. Günümüzde kullanılan nin maliyetinin düşük, çevreye zarar vermeyen... yenilenebilir ve güvenli olmasına önem verilmektedir. 12.

Detaylı

KÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER

KÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER KÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER Prof.Dr. Hasancan OKUTAN İTÜ Kimya Mühendisliği Bölümü okutan@itu.edu.tr 18 Haziran 2014 İTÜDER SOMA dan Sonra: Türkiye de

Detaylı

Enerji Kaynakları ENERJİ 1) YENİLENEMEZ ENERJİ KAYNAKLARI 2) YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI

Enerji Kaynakları ENERJİ 1) YENİLENEMEZ ENERJİ KAYNAKLARI 2) YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI ENERJİ Enerji, iş yapabilme kabiliyetidir. Bir sistemin enerjisi, o sistemin yapabileceği azami iştir Enerji Kaynakları 1) YENİLENEMEZ ENERJİ KAYNAKLARI 2) YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI YENİLENEMEZ ENERJİ

Detaylı

ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE TASARRUFU KURSU

ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE TASARRUFU KURSU ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE TASARRUFU KURSU Prof. Dr. Hüsamettin BULUT Harran Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü Osmanbey Kampüsü, Şanlıurfa E-mail: hbulut@harran.edu.tr KISA ÖZGEÇMİŞ

Detaylı

www.hs-sevikenerji.com

www.hs-sevikenerji.com Kendi Elektriğinizi Güneş Enerjisi ile Kendiniz Üretin www.hs-sevikenerji.com www.hs-sevikenerji.com HŞ Güneş Enerjisi Sistemleri Yenilenebilir Enerji Üretimi Ltd. Şti. HŞ Güneş Enerjisi Sistemleri, Emmvee

Detaylı

Mühendislik Çevre Danışmanlık Gıda Tarım Turizm Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİ

Mühendislik Çevre Danışmanlık Gıda Tarım Turizm Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİ Mühendislik Çevre Danışmanlık Gıda Tarım Turizm Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİ LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK Ülkemizde 2010-2011 yılı itibari ile çeşitli

Detaylı

İÇİNDEKİLER TABLO VE ŞEKİLLER...

İÇİNDEKİLER TABLO VE ŞEKİLLER... İÇİNDEKİLER TABLO VE ŞEKİLLER...4 1.Yönetici Özeti... 11 2.Giriş... 12 3.Sektörel Analiz... 13 3.1 Birincil Enerji Kaynaklarına Bakış...13 3.1.1 Kömür... 13 3.1.1.1 Dünya da Kömür... 14 3.1.1.1.1 Dünya

Detaylı

TEKNOLOJİ VE TASARIM DERSİ

TEKNOLOJİ VE TASARIM DERSİ TEKNOLOJİ VE TASARIM DERSİ 7.Ç.1. Enerjinin Dönüşümü ve Tasarım Burdur İl Koordinatörleri Bu ünitede su, rüzgar ve güneş gibi doğal kaynakları kullanarak temiz ve sürdürülebilir enerji elde etme teknolojilerini

Detaylı

TÜRKİYE NİN YENİLENEBİLİR ENERJİ STRATEJİSİ VE POLİTİKALARI. Ramazan USTA Genel Müdür Yardımcısı

TÜRKİYE NİN YENİLENEBİLİR ENERJİ STRATEJİSİ VE POLİTİKALARI. Ramazan USTA Genel Müdür Yardımcısı TÜRKİYE NİN YENİLENEBİLİR ENERJİ STRATEJİSİ VE POLİTİKALARI Ramazan USTA Genel Müdür Yardımcısı 27-03-2015 1 Sunum İçeriği YEGM Sorumlulukları ve Enerji Politikalarımız YENİLENEBİLİR ENERJİ POTANSİYELİ

Detaylı

ENERJİ VERİMLİLİĞİ (ENVER) GÖSTERGELERİ VE SANAYİDE ENVER POLİTİKALARI

ENERJİ VERİMLİLİĞİ (ENVER) GÖSTERGELERİ VE SANAYİDE ENVER POLİTİKALARI ENERJİ VERİMLİLİĞİ (ENVER) GÖSTERGELERİ VE SANAYİDE ENVER POLİTİKALARI Erdal ÇALIKOĞLU Sanayide Enerji Verimliliği Şube Müdürü V. Neden Enerji Verimliliği? Fosil kaynaklar görünür gelecekte tükenecek.

Detaylı

Onur ELMA TÜRKIYE DE AKILLI ŞEBEKELER ALT YAPISINA UYGUN AKILLI EV LABORATUVARI. Yıldız Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliği

Onur ELMA TÜRKIYE DE AKILLI ŞEBEKELER ALT YAPISINA UYGUN AKILLI EV LABORATUVARI. Yıldız Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliği 1 TÜRKIYE DE AKILLI ŞEBEKELER ALT YAPISINA UYGUN AKILLI EV LABORATUVARI SMART HOME LABORATORY FOR SMART GRID INFRASTRUCTURE IN TURKEY Yıldız Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliği Sunan Onur ELMA 2

Detaylı

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE ÇEVRE MEVZUATI

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE ÇEVRE MEVZUATI YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE ÇEVRE MEVZUATI Dr. Gülnur GENÇLER ABEŞ Çevre Yönetimi ve Denetimi Şube Müdürü Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü 06/02/2016 YENİLENEBİLİR ENERJİ NEDİR? Sürekli devam eden

Detaylı

Ranteko. Çevre Çözümleri Ve Danışmanlık Hizmetleri. Çamur Kurutma ve Yakma Teknolojileri. Anaerobik Çürütme ve Biyogaz Tesisleri

Ranteko. Çevre Çözümleri Ve Danışmanlık Hizmetleri. Çamur Kurutma ve Yakma Teknolojileri. Anaerobik Çürütme ve Biyogaz Tesisleri Ranteko ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ Çamur Kurutma ve Yakma Teknolojileri Anaerobik Çürütme ve Biyogaz Tesisleri Çamur Bertaraf Çözümleri Yenilenebilir Enerji Projeleri Çevre Çözümleri Ve Danışmanlık Hizmetleri

Detaylı

ENERJİ. KÜTAHYA www.zafer.org.tr

ENERJİ. KÜTAHYA www.zafer.org.tr ENERJİ 2011 yılı sonu itibarıyla dünyadaki toplam enerji kaynak tüketimi 12.274,6 milyon ton eşdeğeri olarak gerçekleşmiştir. 2011 yılı itibarıyla dünyada enerji tüketiminde en yüksek pay %33,1 ile petrol,

Detaylı

Modüler Hibrid Enerji İstasyonu- MOHES

Modüler Hibrid Enerji İstasyonu- MOHES Modüler Hibrid Enerji İstasyonu- MOHES Modüler Hibrit Enerji istasyonu (MOHES) Sivil ve Askeri Endüstrinin bir çok alanında şebeke elektriğinden veya petrol kaynaklı diğer enerji kaynaklarından istifade

Detaylı

İZMİR KEMALPAŞA ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ GÜNEŞ SANTRALİ UYGULAMASI

İZMİR KEMALPAŞA ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ GÜNEŞ SANTRALİ UYGULAMASI İZMİR KEMALPAŞA ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ GÜNEŞ SANTRALİ UYGULAMASI Mustafa Orçun ÖZTÜRK mustafaozturk@kosbi.org.tr ÖZET Günümüzde fosil yakıtlarının sonunun gelecek olması maliyetlerinin fazla olması ve

Detaylı

Türkiye ve Dünyada Güneş Enerjisi Mevcut Durum ve Gelecek

Türkiye ve Dünyada Güneş Enerjisi Mevcut Durum ve Gelecek Türkiye ve Dünyada Güneş Enerjisi Mevcut Durum ve Gelecek Sercan KESKİNEL ELSE Enerji İş Geliştirme Yöneticisi sercankeskinel@elseenerji.com Güneş Enerjisinden Elektrik Üretiminde Mevcut Durum, İmkanlar,

Detaylı

BERKAY FOTOVOLTAİK & ISITMA & SOĞUTMA & SİSYEMLERİ BERKAY ISITMA&SOĞUTMA&FOTOVOLTAİK SAĞLIK & KONFOR & EKONOMİ

BERKAY FOTOVOLTAİK & ISITMA & SOĞUTMA & SİSYEMLERİ BERKAY ISITMA&SOĞUTMA&FOTOVOLTAİK SAĞLIK & KONFOR & EKONOMİ BERKAY FOTOVOLTAİK & ISITMA & SOĞUTMA & SİSYEMLERİ BERKAY ISITMA&SOĞUTMA&FOTOVOLTAİK SAĞLIK & KONFOR & EKONOMİ BERKAY ISITMA & SOĞUTMA & FOTOVOLTAİK SİSYEMLERİ Almanya'dan özel güneş enerji paneli Sizlere

Detaylı

Güneşin Gölgesinde Kalan Türkiye

Güneşin Gölgesinde Kalan Türkiye Güneşin Gölgesinde Kalan Türkiye Hakan Erkan Genel Sekreter 30 Nisan 2011 VAN 1. GÜNEŞ ENERJİSİ SEMPOZYUMU Dünya da Yenilenebilir Enerji Teknolojik ve Ekonomik Potansiyel Varolan teknoloji ile küresel

Detaylı

Dünyada Enerji Görünümü

Dünyada Enerji Görünümü 22 Ocak 2015 Dünyada Enerji Görünümü Gelir ve nüfus artışına paralel olarak dünyada birincil enerji talebi hız kazanmaktadır. Özellikle OECD dışı ülkelerdeki artan nüfusun yanı sıra, bu ülkelerde kentleşme

Detaylı

Dünyada Enerji Görünümü

Dünyada Enerji Görünümü 09 Nisan 2014 Çarşamba Dünyada Enerji Görünümü Dünyada, artan gelir ve nüfus artışına paralel olarak birincil enerji talebindeki yükseliş hız kazanmaktadır. Nüfus artışının özellikle OECD Dışı ülkelerden

Detaylı

Ev Tipi Yenilenebilir Hibrit Sistem İçin Mikro-Genetik Algoritma ile Optimal Yük Planlaması

Ev Tipi Yenilenebilir Hibrit Sistem İçin Mikro-Genetik Algoritma ile Optimal Yük Planlaması Ev Tipi Yenilenebilir Hibrit Sistem İçin Mikro-Genetik Algoritma ile Optimal Yük Planlaması Özay CAN, Nedim TUTKUN Düzce Üniversitesi Elektrik/Elektronik Mühendisliği Kapsam Giriş Hibrit Sistem ve Güç

Detaylı

ÇATI MALZEMESĐ OLARAK GÜNEŞ ENERJĐSĐ SĐSTEMLERĐ

ÇATI MALZEMESĐ OLARAK GÜNEŞ ENERJĐSĐ SĐSTEMLERĐ ÇATI MALZEMESĐ OLARAK GÜNEŞ ENERJĐSĐ SĐSTEMLERĐ Prof. Dr. Đ. Engin Türe 1 Konu Başlık No: 4 Sürdürülebilir Çatı ve Cephe Sistemleri ÖZET Güneş enerjisinden elektrik üretimi için tasarlanan fotovoltaik

Detaylı

GÜNEŞ PİLLERİNİN ÇATI DİZAYNINDA KULLANILMASI

GÜNEŞ PİLLERİNİN ÇATI DİZAYNINDA KULLANILMASI GÜNEŞ PİLLERİNİN ÇATI DİZAYNINDA KULLANILMASI Canan Perdahçı Kocaeli Üniversitesi Elektrik Mühendisliği Bölümü Vezirçiftliği, İzmit Perdahci@kou.edu.tr Özet: Ülkelerin sosyal ve ekonomik kalkınmasının

Detaylı

Güneşten Elektrik Üretme Zamanı! Etik Olarak Doğru, Finansal Olarak Akılcı, Çocuklarımızın Geleceği için Kritik Bu Yatırımı Yapmalıyız!

Güneşten Elektrik Üretme Zamanı! Etik Olarak Doğru, Finansal Olarak Akılcı, Çocuklarımızın Geleceği için Kritik Bu Yatırımı Yapmalıyız! Güneşten Elektrik Üretme Zamanı! Etik Olarak Doğru, Finansal Olarak Akılcı, Çocuklarımızın Geleceği için Kritik Bu Yatırımı Yapmalıyız! Ocak 2014 te Durum: Son dönemde PV panel fiyatlarında büyük düşüş:

Detaylı

Prof. Dr. Ahmet ARISOY İstanbul Teknik Üniversitesi

Prof. Dr. Ahmet ARISOY İstanbul Teknik Üniversitesi Yapı Teknolojisinde Yenilenebilir Enerjiler ve Alternatif Sistemler Prof. Dr. Ahmet ARISOY İstanbul Teknik Üniversitesi Çizelge. Türkiye de birincil enerji kaynakları tüketiminin kaynaklara göre dağılımı

Detaylı

ENERJİ VERİMLİLİĞİ MÜCAHİT COŞKUN

ENERJİ VERİMLİLİĞİ MÜCAHİT COŞKUN ENERJİ VERİMLİLİĞİ MÜCAHİT COŞKUN 16360019 1 İÇİNDEKİLER Enerji Yoğunluğu 1. Mal Üretiminde Enerji Yoğunluğu 2. Ülkelerin Enerji Yoğunluğu Enerji Verimliliği Türkiye de Enerji Verimliliği Çalışmaları 2

Detaylı

Enerjinin varlığını cisimler üzerine olan etkileri ile algılayabiliriz. Isınan suyun sıcaklığının artması, Gerilen bir yayın şekil değiştirmesi gibi,

Enerjinin varlığını cisimler üzerine olan etkileri ile algılayabiliriz. Isınan suyun sıcaklığının artması, Gerilen bir yayın şekil değiştirmesi gibi, ENERJİ SANTRALLERİ Enerji Enerji soyut bir kavramdır. Doğrudan ölçülemeyen bir değer olup fiziksel bir sistemin durumunu değiştirmek için yapılması gereken iş yoluyla bulunabilir. Enerjinin varlığını cisimler

Detaylı

İÇİNDEKİLER SUNUŞ... XIII 1. GENEL ENERJİ...1

İÇİNDEKİLER SUNUŞ... XIII 1. GENEL ENERJİ...1 İÇİNDEKİLER SUNUŞ... XIII 1. GENEL ENERJİ...1 1.1. Dünya da Enerji...1 1.1.1. Dünya Birincil Enerji Arzındaki Gelişmeler ve Senaryolar...1 1.2. Türkiye de Enerji...4 1.2.1. Türkiye Toplam Birincil Enerji

Detaylı

ENERJİ ÜRETİM SANTRALLERİ MALİYET ANALİZİ

ENERJİ ÜRETİM SANTRALLERİ MALİYET ANALİZİ MAKALE ENERJİ ÜRETİM SANTRALLERİ MALİYET ANALİZİ Kadir Kaya * Arş. Gör., Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Makine Mühendisliği Bölümü, Samsun kadir.kaya@omu.edu.tr Erdem Koç Prof. Dr.,

Detaylı

ENERJİ ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ

ENERJİ ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ ENERJİ ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ Prof. Dr. Ferruh Ertürk Doç. Dr. Atilla Akkoyunlu Çevre Yük. Müh. Kamil B. Varınca 31 Mart 2006 İstanbul İçindekiler İÇİNDEKİLER...İ ÇİZELGELER LİSTESİ...İİİ ŞEKİLLER

Detaylı

Yenilenebilir olmayan enerji kaynakları (Birincil yahut Fosil) :

Yenilenebilir olmayan enerji kaynakları (Birincil yahut Fosil) : Günümüzde küresel olarak tüm ülkelerin ihtiyaç duyduğu enerji, tam anlamıyla geçerlilik kazanmış bir ölçüt olmamakla beraber, ülkelerin gelişmişlik düzeylerini gösteren önemli bir kriterdir. İktisadi olarak

Detaylı

Küçük ve Mikro Ölçekli Enerji Yatırımları için Hibrit Enerji Modeli

Küçük ve Mikro Ölçekli Enerji Yatırımları için Hibrit Enerji Modeli Küçük ve Mikro Ölçekli Enerji Yatırımları için Hibrit Enerji Modeli Mustafa Yıldız Enerji Mühendisliği Yüksek Lisans Programı Bitirme Tezi Danışman: Yard. Doç. Dr. Ferhat Bingöl 4. İzmir Rüzgar Sempozyumu

Detaylı

İzmir Ekonomi Üniversitesi. Avrupa Birliği ve Türkiye Örnekleri. Sürdürülebilir Enerji Anabilim Dalı Başkanı

İzmir Ekonomi Üniversitesi. Avrupa Birliği ve Türkiye Örnekleri. Sürdürülebilir Enerji Anabilim Dalı Başkanı İzmir Ekonomi Üniversitesi RüzgarEnerjisi Sektörünün İstihdama Katkısı: Avrupa Birliği ve Türkiye Örnekleri YdD D Mh tef Bi li ğl Yrd.Doç.Dr. Mehmet Efe Biresselioğlu Sürdürülebilir Enerji Anabilim Dalı

Detaylı

ENERJİ KAYNAKLARI. Yrd.Doç.Dr. Cabbar Veysel BAYSAL Erciyes Üniversitesi Müh. Fak. Elektrik-Elektronik Müh. Böl.

ENERJİ KAYNAKLARI. Yrd.Doç.Dr. Cabbar Veysel BAYSAL Erciyes Üniversitesi Müh. Fak. Elektrik-Elektronik Müh. Böl. ENERJİ KAYNAKLARI Yrd.Doç.Dr. Cabbar Veysel BAYSAL Erciyes Üniversitesi Müh. Fak. Elektrik-Elektronik Müh. Böl. cvbaysal@erciyes.edu.tr 1 Giriş Enerji Nedir? Enerji, en basit tarifle, iş yapabilme yetisidir.

Detaylı

Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi YATLARDA KULLANILAN GÜNEŞ ENERJİSİ SİSTEMLERİNİN TASARIMI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi YATLARDA KULLANILAN GÜNEŞ ENERJİSİ SİSTEMLERİNİN TASARIMI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA YATLARDA KULLANILAN GÜNEŞ ENERJİSİ SİSTEMLERİNİN TASARIMI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA 1 Onur GÜNAY, 2 Yiğit GÜLMEZ, 3 Oğuz ATİK 1 Araş.Gör., Dokuz Eylül Üniversitesi, Denizcilik Fakültesi, İzmir, onur.gunay@deu.edu.tr

Detaylı

YELİ VE MEVCUT YATIRIMLAR

YELİ VE MEVCUT YATIRIMLAR TÜRKİYE RÜZGAR R ENERJİSİ POTANSİYEL YELİ VE MEVCUT YATIRIMLAR RÜZGAR ENERJİSİ VE SANTRALLERİ SEMİNERİ Rahmi Koç Müzesi Konferans Salonu - İstanbul (27 MAYIS 2011) MUSTAFA ÇALIŞKAN Makine Yüksek Mühendisi

Detaylı

TMMOB ÇEVRE MÜHENDİSLERİ ODASI ANTALYA ŞUBESİ

TMMOB ÇEVRE MÜHENDİSLERİ ODASI ANTALYA ŞUBESİ TMMOB ÇEVRE MÜHENDİSLERİ ODASI ANTALYA ŞUBESİ TURİSTİK İŞLETMELERDE YENİLENEBİLİR ENERJİNİN YERİ UĞUR BURHAN YILDIRIM ÇEVRE YÜK. MÜH. 23 EKİM 2015 ANTALYA Sunum Akışı 1 2 3 4 5 6 Enerji İhtiyacının Temel

Detaylı

Yenilenebilir Enerji Kaynakları

Yenilenebilir Enerji Kaynakları Yenilenebilir Enerji Kaynakları Türkiye Enerji Fırsatları Enerji Kaynakları Genel Görünümü Enerji Kaynaklarına Göre Maliyet Ve Fırsatları Enerji Sektöründeki Büyük Oyuncuların Yeri Türkiye de Enerji Sektörü

Detaylı

YUNUS ACI 2011282001

YUNUS ACI 2011282001 YUNUS ACI 2011282001 Güneş enerjisi,güneşten yayılan ısı ve ışık enerjsine verilen gelen isimdir.güneş ışınları rüzgar ve dalga enerjisi,biyokütle ve hidroelektrik ile birlikte yenilenebilir enerji kaynaklarının

Detaylı

RÜZGAR ENERJİSİ. Cihan DÜNDAR. Tel: Faks :

RÜZGAR ENERJİSİ. Cihan DÜNDAR. Tel: Faks : RÜZGAR ENERJİSİ Cihan DÜNDAR Tel: 312 302 26 88 Faks : 312 361 20 40 e-mail :cdundar@meteor.gov.tr Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü A r a ş t ı r m a Ş u b e M ü d ü r l ü ğ ü Enerji Kullanımının

Detaylı

YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ M E H M E T A Ş K E R, 2 5. 0 9. 2 0 1 3 I S T A N B U L TÜRKİYE'NİN YENİLENEBİLİR ENERJİ POLİTİKALARI : Elektrik enerjisi üretmek için yenilenebilir kaynakların kullanımını

Detaylı

AR& GE BÜLTEN Yılına Girerken Enerji Sektörü Öngörüleri

AR& GE BÜLTEN Yılına Girerken Enerji Sektörü Öngörüleri 2006 Yılına Girerken Enerji Sektörü Öngörüleri Nurel KILIÇ Dünya da ve Türkiye de ulusal ve bölgesel enerji piyasaları, tarihin hiçbir döneminde görülmediği kadar ticaret, rekabet ve yabancı yatırımlara

Detaylı

Yenilebilir Enerji Kaynağı Olarak Rüzgar Enerjisi

Yenilebilir Enerji Kaynağı Olarak Rüzgar Enerjisi Yenilebilir Enerji Kaynağı Olarak Rüzgar Enerjisi İbrahim M. Yağlı* Enerji üretiminde Rüzgar Enerjisinin Üstünlükleri Rüzgar enerjisinin, diğer enerji üretim alanlarına göre, önemli üstünlükleri bulunmaktadır:

Detaylı

ANKARA İLİ ELEKTRİK ÜRETİM-TÜKETİM DURUMU

ANKARA İLİ ELEKTRİK ÜRETİM-TÜKETİM DURUMU ANKARA İLİ ELEKTRİK ÜRETİM- DURUMU Yusuf BAYRAK TEİAŞ APK Dairesi Başkanlığı Türkiye elektrik sistemi tümleşik bir sistemdir. Bölgelerin veya illerin coğrafi sınırları ile elektrik sistemi işletme bölgelerinin

Detaylı

A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 1. HAFTA

A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 1. HAFTA A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 1. HAFTA İçindekiler Güneş Enerjisi Güneş Işınımı Güneş Paneli Nasıl Çalışır Güneş Paneli Nasıl Yapılır Güneş Paneli Tasarımı

Detaylı

AKILLI ŞEBEKELER Smart Grids. Mehmet TÜMAY Taner TOPAL

AKILLI ŞEBEKELER Smart Grids. Mehmet TÜMAY Taner TOPAL AKILLI ŞEBEKELER Smart Grids Mehmet TÜMAY Taner TOPAL Özet Günümüzde elektrik enerjisi üretim, iletim ve dağıtım teknolojilerinde bilişim teknolojilerinin kullanımı yaygınlaşmaktadır. Akıllı şebekeler

Detaylı

Elektrik Üretiminde Enerji Verimliliği için KOJENERASYON VE TRİJENERASYON

Elektrik Üretiminde Enerji Verimliliği için KOJENERASYON VE TRİJENERASYON Elektrik Üretiminde Enerji Verimliliği için KOJENERASYON VE TRİJENERASYON 27 MAYIS 2015 - İZMİR Yavuz Aydın Başkan TÜRKOTED KÜRESEL ENERJİ PİYASALARINDA GELİŞMELER VE BEKLENTİLER 2 02.06.2015 The future

Detaylı

Konya Sanayi Odası. Ocak 2013. Enis Behar Form Temiz Enerji enis.behar@formgroup.com twitter/enisbehar

Konya Sanayi Odası. Ocak 2013. Enis Behar Form Temiz Enerji enis.behar@formgroup.com twitter/enisbehar Konya Sanayi Odası Ocak 2013 Enis Behar Form Temiz Enerji enis.behar@formgroup.com twitter/enisbehar FORM TEMİZ ENERJİ FORM ŞİRKETLER GRUBU 6 farklı şirketten oluşmaktadır; İklimlendirme Cihazları Satışı

Detaylı

TÜRKİYE NİN RÜZGAR ENERJİSİ POLİTİKASI ZEYNEP GÜNAYDIN ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

TÜRKİYE NİN RÜZGAR ENERJİSİ POLİTİKASI ZEYNEP GÜNAYDIN ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE NİN RÜZGAR ENERJİSİ POLİTİKASI ZEYNEP GÜNAYDIN ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GİRİŞ POTANSİYEL MEVZUAT VE DESTEK MEKANİZMALARI MEVCUT DURUM SONUÇ Türkiye Enerji

Detaylı

FOTOVOLTAIK HÜCRELERIN YAPıSı VE ÇALıŞMA PRENSIPLERI DOĞRUDAN ELEKTRIK ÜRETIMI

FOTOVOLTAIK HÜCRELERIN YAPıSı VE ÇALıŞMA PRENSIPLERI DOĞRUDAN ELEKTRIK ÜRETIMI DOĞRUDAN ELEKTRIK ÜRETIMI DOĞRUDAN ELEKTRIK ÜRETIMI Güneş enerjisinden doğrudan elektrik enerjisi üretmek için güneş hücreleri (fotovoltaik hücreler) kullanılır. Güneş hücreleri yüzeylerine gelen güneş

Detaylı

ELEKTRİK ve PLANLAMA 21. YÜZYILDA PLANLAMAYI DÜŞÜNMEK. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Cengiz GÖLTAŞ 14 Mayıs 2011

ELEKTRİK ve PLANLAMA 21. YÜZYILDA PLANLAMAYI DÜŞÜNMEK. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Cengiz GÖLTAŞ 14 Mayıs 2011 ELEKTRİK ve PLANLAMA 21. YÜZYILDA PLANLAMAYI DÜŞÜNMEK Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Cengiz GÖLTAŞ 14 Mayıs 2011 TÜRKİYE DE ELEKTRİK ENERJİSİ KURULU GÜCÜ (Nisan 2011) TERMİK - İTHAL KÖMÜR

Detaylı

(*Birincil Enerji: Herhangi bir dönüşümden geçmemiş enerji kaynağı) Şekil 1 Dünya Ekonomisi ve Birincil Enerji Tüketimi Arasındaki İlişki

(*Birincil Enerji: Herhangi bir dönüşümden geçmemiş enerji kaynağı) Şekil 1 Dünya Ekonomisi ve Birincil Enerji Tüketimi Arasındaki İlişki Nüfus artışı, kentsel gelişim ve sanayileşme ile birlikte dünyada enerji tüketimi gün geçtikçe artmaktadır. Dünya nüfusunun 2040 yılına geldiğimizde 1,6 milyarlık bir artış ile 9 milyar seviyesine ulaşması

Detaylı

Elektrik Enerjisi Üretimi. Dr. Öğr. Üyesi Emrah ÇETİN

Elektrik Enerjisi Üretimi. Dr. Öğr. Üyesi Emrah ÇETİN Elektrik Enerjisi Üretimi Dr. Öğr. Üyesi Emrah ÇETİN ELEKTRİK PİYASALARI İŞLETME A.Ş. Doğalgaz Yenilenemez (Fosil) Kaynaklı Kömür Elektrik Enerjisi Üretim Çeşitleri Nükleer Petrol türevleri

Detaylı

TÜRKİYE RÜZGAR VE GÜNEŞ ENERJİSİ POTANSİYELİ. Mustafa ÇALIŞKAN EİE - Yenilenebilir Enerji Kaynakları Şubesi Müdür Vekili

TÜRKİYE RÜZGAR VE GÜNEŞ ENERJİSİ POTANSİYELİ. Mustafa ÇALIŞKAN EİE - Yenilenebilir Enerji Kaynakları Şubesi Müdür Vekili TÜRKİYE RÜZGAR VE GÜNEŞ ENERJİSİ POTANSİYELİ Mustafa ÇALIŞKAN EİE - Yenilenebilir Enerji Kaynakları Şubesi Müdür Vekili Dünya nüfusunun, kentleşmenin ve sosyal hayattaki refah düzeyinin hızla artması,

Detaylı

Fatih YAZITAŞ Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü Yeni Teknolojiler ve Destek Daire Başkanı

Fatih YAZITAŞ Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü Yeni Teknolojiler ve Destek Daire Başkanı Fatih YAZITAŞ Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü Yeni Teknolojiler ve Destek Daire Başkanı İstanbul, Kasım 2014 Son 10 Yılda Gelinen Nokta(2003-2013) Elektrik tüketimi yaklaşık 2 kat artışla 245 milyar

Detaylı

Türkiye de Elektrik Enerjisi Üretimi ve Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Mevcut Durumu

Türkiye de Elektrik Enerjisi Üretimi ve Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Mevcut Durumu Türkiye de Elektrik Enerjisi Üretimi ve Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Mevcut Durumu Türkiye de Elektrik Enerjisi Üretimi Türkiye Elektrik Enerjisi Üretimi üretimdeki paylarına göre sırasıyla doğalgaz,

Detaylı

Biliyor musunuz? Enerji. İklim Değişikliği İle. Mücadelede. En Kritik Alan

Biliyor musunuz? Enerji. İklim Değişikliği İle. Mücadelede. En Kritik Alan Biliyor musunuz? Enerji İklim Değişikliği İle Mücadelede En Kritik Alan Enerji üretimi için kömür, petrol ve doğalgaz gibi fosil yakıtların kullanımı sanayileşme devriminden beri artarak devam etmektedir.

Detaylı

ENERJİ VERİMLİLİĞİ (EnVer) & KANUNU

ENERJİ VERİMLİLİĞİ (EnVer) & KANUNU ENERJİ VERİMLİLİĞİ (EnVer) & KANUNU Erdal ÇALIKOĞLU Sanayide Enerji Verimliliği Şube Müdürü V. Neden Enerji Verimliliği? Fosil kaynaklar görünür gelecekte tükenecek. Alternatif kaynaklar henüz ekonomik

Detaylı

Bir Dünya Enerji ÇATI GES

Bir Dünya Enerji ÇATI GES ÇATI GES İÇERİK Bir Dünya Enerji 1. GÜNEŞ ENERJİSİ SANTRALİ NEDİR? 1.1 Neden Güneş Enerji Sistemleri? 2. DÜNYADA GES 3. TÜRKİYE DE GES 4. GES ÇÖZÜMLERİ 5. ÇATI ÜZERİ GES 5.1 Çatılarımıza Doğan Güneş 5.2

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ

ANKARA ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOKULU ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ RÜZGAR GÜCÜ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 1. HAFTA 1 İçindekiler Rüzgar Enerji Sistemlerine Giriş Rüzgar

Detaylı

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI RÜZGAR ENERJİSİ SİSTEMLERİ Eğitim Merkezi Projesi

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI RÜZGAR ENERJİSİ SİSTEMLERİ Eğitim Merkezi Projesi YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI RÜZGAR ENERJİSİ SİSTEMLERİ Eğitim Merkezi Projesi Konu Başlıkları Enerjide değişim Enerji sistemleri mühendisliği Rüzgar enerjisi Rüzgar enerjisi eğitim müfredatı Eğitim

Detaylı

ALPER AKCA

ALPER AKCA 25.10.2008 Lisans, ODTÜ EEE, 2005 Yüksek Lisans, ODTÜ EEE, 2008 ASELSAN, 2005- Neden Destek? Destek Türleri ABD Ulusal Mekanizmalar ABD Eyalet Mekanizmaları AB Destek Mekanizmaları Türkiye Yenilenebilir

Detaylı

Mikroşebekeler ve Uygulamaları

Mikroşebekeler ve Uygulamaları Ders 1 Güz 2017 1 Dağıtık Enerji Üretimi ve Mikroşebekeler 2 Başlangıçta... Elektriğin üretimi DC Küçük güçte üretim DC şebeke Üretim-tüketim mesafesi yakın Üretim-tüketim dengesi batarya ile sağlanıyor

Detaylı

Yakın n Gelecekte Enerji

Yakın n Gelecekte Enerji Yakın n Gelecekte Enerji Doç.Dr.Mustafa TIRIS Enerji Enstitüsü Müdürü Akademik Forum 15 Ocak 2005 Kalyon Otel, İstanbul 1 Doç.Dr.Mustafa TIRIS 1965 Yılı nda İzmir de doğdu. 1987 Yılı nda İTÜ den Petrol

Detaylı

NÜKLEER ENERJİ. Dr. Abdullah ZARARSIZ TMMOB-Fizik Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı

NÜKLEER ENERJİ. Dr. Abdullah ZARARSIZ TMMOB-Fizik Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı NÜKLEER ENERJİ Dr. Abdullah ZARARSIZ TMMOB-Fizik Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Dünyada Elektrik Enerjisi Üretimi (2005) Biyomas ve atık: %1,3 Nükleer: %16,5 Kömür: %38,8 Diğer yenilenebilir:

Detaylı

ENERJİ KAYNAKLARI ve TÜRKİYE DİYARBAKIR TİCARET VE SANAYİ ODASI

ENERJİ KAYNAKLARI ve TÜRKİYE DİYARBAKIR TİCARET VE SANAYİ ODASI ENERJİ KAYNAKLARI ve TÜRKİYE DİYARBAKIR TİCARET VE SANAYİ ODASI ENERJİ KAYNAKLARI ve TÜRKİYE Türkiye önümüzdeki yıllarda artan oranda enerji ihtiyacı daha da hissedecektir. Çünkü,ekonomik kriz dönemleri

Detaylı

ILISU (HASANKEYF) BARAJINA ALTERNATİF OLARAK GÜNEŞ ENERJİSİ

ILISU (HASANKEYF) BARAJINA ALTERNATİF OLARAK GÜNEŞ ENERJİSİ ILISU (HASANKEYF) BARAJINA ALTERNATİF OLARAK GÜNEŞ ENERJİSİ Ülkemiz, coğrafi konumu nedeniyle sahip olduğu güneş enerjisi potansiyeli açısından birçok ülkeye göre şanslı durumdadır. Devlet Meteoroloji

Detaylı

YENİLENEBİLİR ENERJİ SİSTEMLERİ DENEYİ

YENİLENEBİLİR ENERJİ SİSTEMLERİ DENEYİ T. C. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE DOĞA BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ DENEYLER II YENİLENEBİLİR ENERJİ SİSTEMLERİ DENEYİ ÖĞRENCİ NO : ADI SOYADI : GRUP NO

Detaylı

ENERJİ DEPOLAMA YÖNTEMLERİ BEYZA BAYRAKÇI ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ

ENERJİ DEPOLAMA YÖNTEMLERİ BEYZA BAYRAKÇI ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ ENERJİ DEPOLAMA YÖNTEMLERİ 1 BEYZA BAYRAKÇI ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ 2 Mekanik Enerji Isı Enerjisi Kimyasal Enerji Nükleer Enerji Yerçekimi Enerjisi Elektrik Enerjisi 2. ENERJİ DEPOLAMANIN

Detaylı

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI DENEY FÖYÜ DENEY ADI FOTOVOLTAİK PANELLERİN ÇEŞİTLERİ VE ÖLÇÜMLERİ DERSİN ÖĞRETİM

Detaylı

2013 SEKTÖR RAPORU TEMSAN TÜRKİYE ELEKTROMEKANİK SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

2013 SEKTÖR RAPORU TEMSAN TÜRKİYE ELEKTROMEKANİK SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TEMSAN TÜRKİYE ELEKTROMEKANİK SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DÜNYADA ELEKTRİK ENERJİSİ SEKTÖRÜNÜN GÖRÜNÜMÜ Bilindiği üzere, elektrik enerjisi tüketimi gelişmişliğin göstergesidir. Bir ülkedeki kişi başına düşen

Detaylı

www.deltaenerjisistemleri.com.tr

www.deltaenerjisistemleri.com.tr www.deltaenerjisistemleri.com.tr Türkiye Merkezi: Güneş Enerji Sistemleri Güneş Enerji Sistemleri Kaynak: YEGM Bölge Topl. Gün Enerji (kwhm²-yıl) Güneşl. Süresi (saat/yıl) G.Doğu Anadolu 1460 2993 Akdeniz

Detaylı

GÜNEŞ ENERJİLİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİS KURULUMU

GÜNEŞ ENERJİLİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİS KURULUMU GÜNEŞ ENERJİLİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİS KURULUMU YEŞİL ENERJİ NEDİR? Yeşil Enerji, güneş, rüzgar jeotermal, hidroelektrik gibi yenilenebilir enerji kaynaklarından elde edilen enerji için kullanılan bir deyimdir.

Detaylı

GÜNEŞTEN ELEKTRİK KAZANAN, KAYBEDEN YA DA MASUM KURBAN? Dr. Baha Kuban - ŞİŞECAM

GÜNEŞTEN ELEKTRİK KAZANAN, KAYBEDEN YA DA MASUM KURBAN? Dr. Baha Kuban - ŞİŞECAM GÜNEŞTEN ELEKTRİK KAZANAN, KAYBEDEN YA DA MASUM KURBAN? Dr. Baha Kuban - ŞİŞECAM FOTOVOLTAİK ETKİSİ (güneş pili) Yansıtmasız kaplama Saydam yapıştırıcı Cam Güneş ışığı ön elektrot akım n-tipi yarı-iletken

Detaylı

T.C. DÜZCE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MM G Ü Z D Ö N E M İ

T.C. DÜZCE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MM G Ü Z D Ö N E M İ T.C. DÜZCE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MM- 4 5 8 G Ü N E Ş E N E R J İ S İ 2017-2 0 1 8 G Ü Z D Ö N E M İ GÜNEŞ IŞINLARININ GELİŞ AÇISI Yeryüzünde sıcaklığın dağılışını

Detaylı

Yenilenebilir Enerji Kaynakları ve Milli Rüzgar Türbini Projesi

Yenilenebilir Enerji Kaynakları ve Milli Rüzgar Türbini Projesi Yenilenebilir Enerji Kaynakları ve Milli Rüzgar Türbini Projesi PINAR YALMAN KÜME KOORDİNATÖRÜ Enerji Verimliliği Türkiye nin Geleceği 23.01.2013 OSTİM 1967 yılında kurulan Ostim, 1997 yılında OSB statüsü

Detaylı

Enerji ve İklim Haritası

Enerji ve İklim Haritası 2013/2 ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Enerji ve Çevre Yönetimi Dairesi Başkanlığı Enerji ve İklim Haritası Uzm. Yrd. Çağrı SAĞLAM 22.07.2013 Redrawing The Energy Climate Map isimli kitabın çeviri özetidir.

Detaylı

ENERJİ ALTYAPISI ve YATIRIMLARI Hüseyin VATANSEVER EBSO Yönetim Kurulu Sayman Üyesi Enerji ve Enerji Verimliliği Çalışma Grubu Başkanı

ENERJİ ALTYAPISI ve YATIRIMLARI Hüseyin VATANSEVER EBSO Yönetim Kurulu Sayman Üyesi Enerji ve Enerji Verimliliği Çalışma Grubu Başkanı ENERJİ ALTYAPISI ve YATIRIMLARI Hüseyin VATANSEVER EBSO Yönetim Kurulu Sayman Üyesi Enerji ve Enerji Verimliliği Çalışma Grubu Başkanı İZMİR BÖLGESİ ENERJİ FORUMU 1 Kasım 2014/ İzmir Mimarlık Merkezi FOSİL

Detaylı