VERÝ ÝLETÝÞÝM KABLOLARI / DATA TRANSMISSION CABLES

Transkript

1 K A B L O VERÝ ÝLETÝÞÝM KABLOLARI / DATA TRANSMISSION CABLES JY(St)Y...Lg Yangýn Alarm ve Haberleþme Kablolarý / JY(St)Y...Lg Fire Alarm and Communication Cables 7 VDE Standartlarýna Göre Kablo Sembolleri / Cable Symbols Are According To VDE Standart 7 Bakýr Ýletkenin Yapýsý / Construction Of The Cu Wire Conductor 73 Amerikan Tel Ölçü Sistemi (Mono Bakýr Teller) / American Wire Gauge (Solid Copper Wires) 7 Amerikan Tel Ölçü Sistemi (Bükülü Bakýr Teller) / American Wire Gauge (Stranded Copper Wire) 75

2

3 TEKNÝK VERÝLER VERÝ ÝLETÝÞÝM KABLOLARI Her bilgisayar aðý verinin sistemler arasýnda gelip gitmesini saðlayacak bir yola ihtiyaç duyar. Aradaki bu yol çoðu zaman bir çeþit kablodur. Kablosuz çözümler henüz kabloya her noktada rakip olmaktan uzaktýr. Bilgisayarýn üstünde sistem barýndýran aðlarda alt yapý hala kablo þeklindedir. Topoloji deðiþik að teknolojilerinin yapýsýný ve çalýþma þekillerini anlamada baþlangýç noktasýdýr. Topoloji(Topology) NETWORK TOPOLOJÝLERÝ Topoloji bilgisayarlarýn birbirine nasýl baðlandýðýný ve nasýl iletiþim kurduklarýný tanýmlar. Topolojiyi anlamanýn en kolay yolu iki farklý ve baðýmsýz bölüme ayýrarak incelemektir )Fiziksel Topoloji )Mantýksal Topoloji Fiziksel topoloji, aralarýnda að kurulu bir grup bilgisayara baktýðýmýzda gördüðümüz þeydir. Yani kablo bilgisayarlar arasýnda nasýl dolaþýyor, bilgisayarlar birbirlerine nasýl baðlanmýþlar gibi gözle görülen kýsmý fiziksel topolojiyi belirler. Mantýksal topoloji ise kablolarýn baðlantý þeklinden baðýmsýz olarak bilgisayar aðlarýnýn veriyi nasýl ilettiklerini açýklar. Topolojisi aslýnda tek baþýna að ile ilgili bir çok konuya açýklýk getirmez. Örneðin kullanýlan kablonun tipi,maksimum uzunluðu,bilgisayarlarýn kablonun kullanýmýnda olup olmadýðýný nasýl tespit edecekleri gibi konular sadece topoloji ile açýklanmaz. Ancak zaman içinde piyasa þartlarýnýn da etkisi ile standartlar oluþmuþtur. Deðiþik topolojileri kullanan deðiþik að sistemleri vardýr. Bu teknolojiler Ethernet, Token Ring veya FDDI gibi isimlere sahiptir. Her að teknolojisi kullanýldýðý topolojiyle beraber,kullanýlacak kablo tipi,maksimum uzunluk,bant geniþliði gibi konulara da açýklýk getirir. Topoloji tipleri )Bus topoloji Omurga Baðlantý Kablosu Çalýþma Ýstasyonu Çalýþma Ýstasyonu Sonlandýrýcý Çalýþma Ýstasyonu Çalýþma Ýstasyonu Ana Bilgisayar Fiziksel bus tüm bilgisayarlarýn ayný kabloya baðlý olduklarý sistemdir. Kablonun her iki ucuna sonlandýrýcý adý verilen dirençler takýlýr. Bu topoloji hem mantýksal hem fiziksel olarak varlýðýný sürdürmektedir. Kurulumu kolaydýr. En büyük dezavantajý kablonun bir noktasýnda oluþan kopukluðun tüm sistemi çökertmesidir. Mantýksal bus ise,gönderilen bir verinin tüm sistemlere ulaþmasý demektir.

4 TEKNÝK VERÝLER VERÝ ÝLETÝÞÝM KABLOLARI ) Halka(Ring)topoloji Halka Topoloji Mantýksal ring topoljisi ise TokenRing adý verilen ilk baþta IBM 'in geliþtirdiði,sonralarý IEEE ve ISO tarafýndan geliþtirilmeye devam eden að sisteminin kullandýðý sistemdir. TokenRing'de bilgisayarlar kablolarla ortadaki merkez bir kutuya baðlýdýr(fiziksel yýldýz). Ancak sistemde veri aktarýmýný saðlayan bir sinyal sürekli olarak sýrayla tüm sistemleri dolaþmaktadýr. Token adý verilen bu sinyal tek tek tüm sistemlere uðradýðý için Ring/Halka terimi buradan gelmektedir. 3) Yýldýz(Star) topoloji Yýldýz Topoloji En yaygýn kullanýlan fiziksel topolojidir. Her bilgisayardan çýkan bir kablo merkezdeki bir kutuya(hub) girer. En büyük avantajý bir kabloda oluþan problemin sadece o kabloya baðlý bilgisayarý etkilemesidir. 3

5 TEKNÝK VERÝLER VERÝ ÝLETÝÞÝM KABLOLARI Melez(Hybrid) topolojiler Bu topolojileri baþlangýç noktasý olarak alýp geliþtirilen deðiþik að teknolojileri olduðundan bahsetmiþtik. Token Ring ve Ethernet bu teknolojilerden sözünü etmeye deðer ikisidir. Token Ring bir að görme ihtimaliniz de çok az olduðu için onu bir kenara býrakýrsak,elimizde sadece Ethernet kalýr. Ethernet ilk baþta bus topoloji olarak tasarlandý. Coaxial bir kablo sýrayla tüm bilgisayarlarý dolaþýyordu. Ethernet aðýnda bilgisayarlar bu tek kabloya baðlý olduklarýný düþünürler. Bir diðer sisteme veri yolladýklarýnda,veri aslýnda ayný kabloya baðlý tüm sistemlere ulaþýr. Tüm bilgisayarlardan sadece doðru olan bu veriyi alýr ve iþler. Ethernet aðýnda her bilgisayar,daha doðrusu her að kartý(bu noktada Ethernet kartý diyebiliriz.)farklý bir adrese sahiptir(mac adresi).veri kablo üzerine yerleþtirilirken veri üzerine alýcý ve gönderenin MAC adresleri yazýlýr. Böylece veriyi alan tüm sistemlerden sadece doðru olaný veriyi alýr ve iþleme koyar,diðerleri kendilerine gelmeyen(gelen ama ait olmayan!!)veriyi göz ardý eder. Bu noktada ilk Ethernetin hem mantýksal,hem de fiziksel olarak bus yapýda çalýþtýðý anlaþýlýyor. Elbette Ethernet kullanýlacak kablo tipi,maksimum uzunluk ve deðerleri de tanýmlamýþtýr. Zaman içinde fiziksel bus yapý, ihtiyaçlara cevap veremez hale gelmiþtir. Fiziksel bus yapýda,yani tüm bilgisayarlarýn ayný kabloya baðlandýklarý sistemde kablonun bir noktasýnda oluþan kopukluk veya kýsa devre tüm aðý çökertir. Aða yeni bir makine eklemek,kablonun bir bölümüne ek yapmak demektir. Bu iþlem sýrasýnda að çalýþamaz vaziyettedir. Að'da arýza olduðu zaman tüm sistemleri dolaþan tek bir kablonun herhangi bir yerindeki arýzayý bulmak çok zahmetlidir. Yapýsal kablolama dediðimiz,çok fazla sayýda bilgisayarýn kullanýldýðý binalarda veya kampüslerde gerçekleþtirilen kablolama ve kurumlarda fiziksel bus yapý kullanmak mümkün deðildir. Çünkü bus yapý aðacýn dallarý gibi merkezden binanýn katlarýna oradan da odalarýna dallanan bir yapýya izin vermez. Sonuç itibariyle fiziksel bus topolojinin ihtiyaçlarý karþýlamaktan uzak olduðu anlaþýlýnca yeni bir sistem arayýþýna gidildi. Çözüm ethernetin mantýksal topolojisini muhafaza edip,fiziksel topolojiyi, yani kablolama yapýsýný yýldýz topoloji ile deðiþtirmektir. Yýldýz topolojide her bilgisayardan ayrý bir kablo merkezi bir kutuya (hub) gider. Kablolardan birinde oluþan arýza sadece o bilgisayarý etkiler. Ethernet için yeni fiziksel topoloji yýldýz topolojidir. Kullanýlan kablo da coaxialden UTP'ye dönüþmüþtür. Ancak mantýksal olarak Ethernet hala bus topoloji kullanýr. Böylece yýldýza geçmeden önce kurulmuþ binlerce Ethernet aðý devre dýþý kalmamýþ olur. Fiziksel topolojide kullanýlan hub içinde mantýksal bir bus yapý vardýr. Bilgisayarlardan birisinin yolladýðý veri paketi huba ulaþýnca, hub bu paketin kopyalarýný oluþturup tüm portlarýna yollar. Yani bus yapýda olduðu gibi veri paketi diðer tüm bilgisayarlara eriþir ve sadece alýnmasý gereken bu paketi alýr ve iþler, diðerleri ise siler. Hub'a baðlý bilgisayarlar yýldýz topoloji kullanmalarýna raðmen, hub içinde ayný bus gibi tek bir hat olduðunu düþünebiliriz. Böylece coaxial kablolu fiziksel bus Ethernet ve utp kablolu fiziksel yýldýz Ethernet bir arada rahatça kullanýlabilir. Çünkü çalýþma mantýklarý yani mantýksal topolojileri aynýdýr Zaten hemen hemen tüm Ethernet hub'larda bir tane de coaxial kablo giriþi vardýr. Böylece fiziksel yýldýza geçiþ Ethernet için çok kolay olmuþ,zaten en büyük pazar payýna sahip Ethernet ürünleri,fiziksel yýldýzýn tartýþmasýz avantajýný da elde edince,günümüzde en yaygýn að teknolojisi haline gelmiþtir. Ethernetin kullandýðý bu melez topoloji bazen starbus topoloji olarak anýlýr. Tek melez topoloji starbus deðildir. IBM'in geliþtirdiði ve günümüzde popülerliðini kaybeden,ancak zamanýnda geniþ bir kullaným alaný bulmuþ olan Token Ring að teknolojisi de starring melez topolojisini kullanýr. Bu sistemde de dýþarýdan bakýldýðýnda ayný ethernetin starbus'ý gibi kablolama yýldýz þeklindedir. Her terminalden ayrý bir kablo ethernet'teki hubun benzeri bir kutuya girer. Ancak bu kutunun içinde Token Ring aðlarýnýn kullandýðý mantýksal bir halka(ring) yapýsý mevcuttur. Günümüzde yeni bir að kurarken tek seçenek olarak UTP kablo ve hub ile yýldýz topoloji ethernet gözüküyor. Bununla beraber fiziksel bus kullanan coaxial ethernet'te piyasadan tam olarak silindi diyemeyiz. Bu ikisinin bir arada çalýþabiliyor olmasý zaten ortada bir problem býrakmýyor.

6 TEKNÝK VERÝLER VERÝ ÝLETÝÞÝM KABLOLARI Ethernet'in tipik özellikleri aþaðýdaki gibi sýralanabilir; Basitlik Düþük Fiyat Uyumluluk Adresleme Esnekliði Bütün Ýstasyonlara Eþit Haklar Yüksek Hýz Bakýma Uygun Olma Ethernet Çeþitleri Ethernet(.9 Mbps,5 Mbps,0 Mbps) Fast Ethernet(00 Mbps) Gigabit Ethernet(Gbps) 0Gigabit Ethernet(0 Gbps) YEREL ALAN AÐ TEKNOLOJÝLERÝ 0 BaseT 0 BaseT starbus topoloji kullanan Ethernet kablolama sistemini tanýmlar. Kullanýlan kablo haricinde ethernet paket yapýsý ve çalýþma mantýðý 0Base ve 0Base5 ile aynýdýr. 0 yine maksimum hýzý yani 0Mbit çalýþtýðýný, Base Baseband olduðunu belirtir. Ancak IEEE burada da ufak bir deðiþiklik yapmýþtýr. Hub ile bir PC arasýnda veya hub ile hub arasýndaki kablo uzunluðu 00m'yi geçemez. UTP yani unshielded twisted pair (kaplamasýz dolanmýþ çift)kablo 0BaseT'nin kullandýðý kablo tipidir.utp kablolar kendi içinde aktarabilecekleri veri kapasitesine göre kategorilere ayrýlmýþtýr.0baset 0Mbit hýzýnda çalýþýr,cat3 ve üzeri kablolar kullanýlabilir. 0 BaseT iki tel çiftini kullanýr.yani tel kullanýr. Ancak ilk zamanlardan beri yapýlan kablolamalarda kablonun içindeki tel çifti de konnektöre takýlmýþtýr. Bundaki amaç ileride çýkabilecek ve daha fazla tel baðlantýsý isteyen Ethernet tiplerine hazýr olmak,tekrar kablolama yapmak zorunda kalmamaktadýr. Coaxial kabloya göre elektromanyetik alan etkisine daha az dirençli olsa da,utp yýldýz topoloji için yeteri kadar güvenli ve ucuz bir yöntemdir ve günümüzdeki en yaygýn kablolama yöntemidir. UTP kablolamada RJ5 (Registered Jak) kodlu konnektör/jak kullanýlýr. Fast Ethernet (Hýzlý Ethernet) Fast Ethernet 00Mbit çalýþan deðiþik ethernet standartlarýnýn genel adýdýr. Yaygýn kullanýlan iki tipten söz edilebilir. 0BaseT'nin devamý olan 00BaseT ve 0BaseFL'nin devamý olan 00BaseFX. Tüm bu ethernet türleri 0Base5 (ilk Ethernet)'ten beridir kullanýlan paket boyu, CSMA/CD tekniði ve mantýksal topolojiyi aynen kullanýr ve geriye doðru uyumludur. 00BaseT IEEE iki tip 00BaseT standardý belirlemiþtir.00basetx ve00baset. 00BaseT 00BaseT CAT3 ve üstü UTP kablo üzerinden 00Mbit/Saniye hýzýnda çalýþan Etherneti tanýmlar. IEEE CAT3 kablolamanýn yaygýn olduðu dönemde varolan kablo altyapýsýný deðiþtirmeden 00Mbit hýza ulaþabilmek için bu standardý belirlemiþtir.00baset CAT3 kabloda 00Mbit hýza çýkabilir ancak 0BaseT'nin aksine tel çiftini de kullanýr. Tel çiftlerinden ikisini 0BaseT gibi veri alýmý ve gönderiminde kullanýrken iki tel çiftini ise çakýþma olup olmadýðýný kontrol etmek(collision detection) için kullanýr. Varolan CAT3 kablo altyapýsý üzerinden 00Mbit hýza çýkmak isteyen kullanýcýlar için bir seçenek olarak ortaya konan bu standart CAT5 kabloya geçiþin hýzlý olmasý nedeniyle yaygýn kullaným alaný bulamamýþtýr. Ayrýca 00BaseT yalnýzca halfduplex'i desteklediði için günümüzde kullanýlmamaktadýr. 00BaseT özetle; *00Mbit/saniye *Baseband *Hub ile PC arasýnda 00m maksimum mesafe *CAT3 ve üstü UTP kablo ile 8 tel 'i de kullanýyor *starbus *Diðer tüm özellikleri 0BaseT ile aynýdýr 5

7 TEKNÝK VERÝLER VERÝ ÝLETÝÞÝM KABLOLARI 00BaseTX Günümüzde en yaygýn kullanýlan Ethernet standardý budur.cat5 ve üstü kategoride kablo ve ekipmanlar (jak,patch panel,priz vs.) Kullanýlmalýdýr. Ayný 0BaseT gibi sadece iki tel çiftini kullanarak veri aktarýmý ve alýmý yapar. Fullduplex çalýþtýðýnda 0Mbit hýzýna ulaþabilir. Tüm fast Ethernet að ekipmanlarý (að kartlarý ve hub' lar) hem 0Mbithem de 00Mbit hýzýnda çalýþabilirler. Böylece 00Mbit bir að kartýnýn 0Mbit hub'a taktýðýnýzda kendi hýzýný 0Mbit'e düþürecektir. Ayný þekilde 00Mbit hub'lar portlarýndan birine 0Mbit bir að kartý(0 BaseT) takýlýrsa bu porttan 0Mbit olarak haberleþirler. Bu özellik sayesinde 0BaseT ve 00BaseT ekipmanlarý bir arada kullanýlabilir. Ancak iki PC arasýnda 00Mbitbaðlantý kurulabilmesi için bir zincir en zayýf halkasý kadar saðlamdýr ilkesi gereðince aradaki tüm ekipmanlar (iki pc'nin að kartý ve aradaki hub)00mbit olmalýdýr. 00BaseTX özetle; *00Mbit/saniye *Baseband *Hub ile Pc arasýnda 00 m maksimum mesafe *Cat5 ve üstü UTP kablo ile tel *Starbus *Diðer tüm özellikleri 0BaseT ile ayný 00BaseFX 00baseFX bir önceki fiber optik Ethernet olan 0BaseFL'nin geliþmiþ halidir ve 0 yerine 00Mbit hýzýndadýr. Ayný konnektörleri ve fiber kablo tipini kullanýr. Ancak maksimum mesafe 00m'ye inmiþtir. 00BaseFX'i özetlersek; 000BaseT *00Mbit hýzýnda *Baseband *Hub ile node arasý 00m'ye kadar çýkabilir *StarBus Gigabit Ethernet IEEE 998 yýlýnda gigabit etherneti yani 000Mbit/saniye veri aktarýmý yapabilen etherneti duyurmuþtur. Gigabit Ethernet kendisine uygun switch'lerle çalýþýr. Deðiþik gigabit Ethernet türleri vardýr. 000BaseT CAT5 kablo üzerinden 8 telide kullanýr. Böylece yüksek bir hýzda kullanýlan kablo çok önem kazanýr.cat5 desteklenmesine raðmen CAT5e ve CAT6 tavsiye edilmektedir.0baset gibi kablo uzunluðu 00m ile sýnýrlýdýr. RJ5 kullanan 000BaseT görünüþ olarak önceki versiyonlarla aynýdýr. IEEE 80.3ab standardý altýnda tanýmlanýr. Genellikle switch'ler arasý backbone olarak kullanýlan 000BaseT en yaygýn durumda olan gigabit ethernet tipidir. 000BaseCX 000BaseCX twinaxial (coaxialin içinde iki damar olaný)kablo denilen deðiþik tipte bir kablo kullanýlýr.50 ohm deðerinde bu kablonun maksimum uzunluðu yalnýzca metre ile sýnýrlýdýr.ieee 80.3z standardý altýnda tanýmlanan bu ethernet tipi,gigabit Ethernet pazarýnda henüz kendine yer bulamamýþtýr. 6

8 TEKNÝK VERÝLER VERÝ ÝLETÝÞÝM KABLOLARI 000BaseSX 000BaseSX multimode fiber optik kablo ile 500m varan mesafelerde gigabit hýzýný sunar. 000BaseSX 850nm (nanometre) dalga boyunda LED'ler ile ýþýðý fiber kablo üzerinde iletir. 80.3z standardý altýnda belirlenen bu ethernet 00BaseFX ile ayný dýþ görüntüye sahiptir yani ayný SC konnektörlerini kullanýr. 000BaseLX Single Mode laser kullanarak fiber optik üzerinden 5Km gibi mesafelere kadar gigabit hýzýný sunar. Geleceðin gigabit backbone çözümü olarak görülmektedir.000basesx ile ayný dýþ görünüþe sahip bu standart da IEEE 80.3z altýnda tanýmlýdýr. YAPISAL KABLOLAMA Yapýsal Kablolama Sistemi,uzun vadeli ihtiyaçlar gözetilerek oluþturulan ve gerektiðinde bazý küçük deðiþiklere de izin veren,tüm sistemin yükünü rahatlýkla taþýyabilen altyapý sistemidir. Kullanýlan sistemlere bakýlmaksýzýn tüm sistemleri destekleyen kablolama altyapýsýdýr. Yapýsal kablolama amaca uygun olarak belirlenmiþ ihtiyaçlar çerçevesinde þekillendirilmelidir ve uzman ekipler tarafýndan uygulanmalýdýr. Orta ve uzun vadede ortaya çýkabilecek ek kapasite ihtiyacýný da karþýlayabilecek esneklik olmalýdýr. Yapýsal kablolamaya uygun tasarlanan altyapýlar yýllarca hizmet verebilir. Çok sayýda ve farklý sistemlerin bir arada kullanýldýðý ortamlarý destekler ve bir kez kurulduktan sonra eklemeler ve yer deðiþiklikleri için harcanacak para ve zamaný en aza indirgeyerek büyük tasarruf saðlar. Yapýsal Kablolama Sistemleri için verilen 5 yýl gibi uzun süreli sistem ve uygulama garantisi ve bu sisteme sahip olmakla birlikte ortak yazýlým,donaným kullanma oranýný saðlayacaðý maliyet düþürücü etkiler düþünüldüðünde,ilk yatýrým maliyetlerinin biraz yüksek olmasýna raðmen;yapýsal Kablolama Sisteminin toplam maliyeti oldukça düþüktür. Yapýsal Kablolamanýn Avantajlarý *Uzun vadede ortaya çýkabilecek ek gereksinimlere de yanýt verebilecek esnekliðe kavuþur, *Bilgisayar, yazýcý, sunucu, program, veritabaný gibi donaným ve yazýlýmlar að üzerinden tam kapasite çalýþtýrýlabileceðinden, proje ekipleri arasýndaki iletiþim ve verimlilik de artar, *Kablolar karmaþýk görüntüsünden kurtularak daha az yer kaplar ve kolay düzenlenir, *Kurumunuzda kullanýlan bilgisayar,yazýcý,güvenli kamerasý gibi birçok donaným ayný kablolama üzerinde çalýþabilir, *Yapýsal Kablolama üzerinden oluþabilecek arýzalar kýsa sürede tespit edilip giderilebilir, *Yapýsal Kablolama ile Internet,Ýntranet,video konferans gibi uygulamalar desteklenebilir, *Sistem yönetimi basitleþir ve uzman çalýþtýrma ihtiyacý ortadan kalkar, *Sistemin getirdiði esneklik sayesinde herhangi bir veri noktasý veya telefon hattýnýn baþka bir yere taþýnabilmesi kolaylaþýr. Að Standartlarý Kablolarýn,kartlarýn ve diðer fiziksel að elemanlarýnýn birbiriyle uyum içerisinde çalýþabilmesi ve ileride sorun yaþanmamasý için bazý standartlar ortaya çýkmýþtýr.bu standartlarý IEEE (institute of Electrical and Electronics Engineers), EIA (Electronic Industries Association), ITU (International Telecommunications Union) gibi bazý komiteler ortak çalýþmalar ile belirlemektedir. Bu çalýþmalar að elemanlarýnýn birbirleriyle nasýl anlaþacaðý,verinin nasýl iletileceði,hatalarýn nasýl saptanacaðý,kablolama þekillerini ve daha pek çok kuralý kapsamaktadýr. Kýsacasý bu standartlar açýk sistem yapýsýný garanti eder. Birçok þirket daha sonralarý bu standartlarý kabul etmiþ ve buna uygun ürünler çýkarmaya baþlamýþtýr. Bu sayede farklý firmalarýn ürünleri birbirleriyle tamamen uyumlu çalýþabilmektedir. Yeni ürün alacaksanýz öncelikle bu standartlara uyumlu olup olmadýðýný kontrol etmeniz gerekmektedir. Yerel alan aðlarýnda kapalý sistemler, ISO, IEEE (80), EIA, NBS ve ECMA standartlarý kullanýlýr. 7

9 TEKNÝK VERÝLER VERÝ ÝLETÝÞÝM KABLOLARI Bakýr (UTPFTPSTP)Kablolama Sistemleri Yapýsal Kablolama Sistemleri Bakýr ve/veya Fiber Optik Kablolar kullanýlarak gerçekleþtirilir. Kablo çeþidine karar verirken,amaca uygun hýzlý ve bant geniþliðini elde etmenin yanýnda,uygulama kolaylýðý ve maliyet gibi etkenler de göz önüne alýnmalýdýr. Sistemler ANSI/TIA/EIA568A,568B,ISO/IEC08 ve EN5073 gibi uluslararasý standartlara göre gerçekleþtirilir. Kablolama sistemleri üç alt baþlýk altýnda toplanmaktadýr. Bunlar Yatay Kablolama, Bina Omurga ve kampüs Omurga Kablolamasý dýr. Yatay Kablolama Sistemlerinde ;yatay ve ara kablolar dahil olmak üzere;bir hat için uçtan uca mesafe 00m'yi geçmemelidir. Günümüzde yatay kablolama sistemi için yaygýn olarak Cat5,Cat5e,Cat6 standartlarýnda bakýr ürünler kullanýlmaktadýr.cat5 ve Cat5e standartlarýnda kurulan00 m uzunluðundaki bir sistem,00mhz'lik bant geniþliðine sahiptir.cat6 standartlarýndaki bir sistem ise 0MHz'lik bant geniþliðine sahiptir.bu bant geniþlikleri içinde iletilen verinin hýzý ise tamamen veri kodlama teknikleriyle ilgilidir. Örneðin gigabit veri iletiþimi için yaklaþýk 8 MHz'lik bant geniþliði yeterlidir. Bina Omurga ve Kampus Omurga Sistemlerinde ise Cat3 standartlarýnda bakýr ürünler yaygýn olarak ses iletiþimi için kullanýlmaktadýr. Bina içinde bulunan yatay daðýtým noktalarýný bina ana daðýtým noktasýna ve diðer bina ana daðýtým noktalarýna baðlamak için genellikle çoklu (multipair) bakýr kablolar ve sonlandýrma üniteleri kullanýlmaktadýr. Bakýr Kablolar Geçtiðimiz yýllarda çok süratli bir geliþim gösteren kablolama teknolojisi baþta sadece 00Mbit haberleþmeyi destekleyen Kategori 3 standardýndan,daha yeni standart haline gelen ve Gigabit haberleþmeyi destekleyen Kategori 6 kablolamaya kadar ilerlemiþtir. Geliþen iþaretleme teknikleri ve yüksek bant geniþliðine ihtiyaç duyan uygulamalar nedeniyle geliþtirilen altyapý sistemlerinin en önemli komponenti olan kablo, baþlangýçta yüksek bir yatýrým olarak görülse de gelecekteki imkan ve ihtiyaçlar düþünüldüðünde en önemli kalem olarak göze çarpýyor. Problemsiz ve kaliteli bir altyapý,ileride çýkabilecek büyük problemlerin de önlenebilmesini saðlamaktadýr. Kablo Kategorileri * Kategori 3 (0Mbit/sn) *Kategori 5 (00Mbit/sn) *Kategori 5e (006 Mbit/sn) *Kategori 6 ( Gbit/sn) *Kategori 7 (0 Gbit/sn) Kablo Tipleri COAXÝAL (THIN ETHERNET) COAXIAL(THICK ETHERNET) Ethernet Baðlantý ve Kablo Tipleri CG Sistem Bant Geniþliði Kullaným Alanlarý 0base 0Base5 0Mbps 0Mbps Kablo Tipleri *FTP(SUTP) *UTP *SFTP *STP UTP,FTP,STP,SFTP FÝBER OPTÝC FÝBER OPTÝC 0BaseT 00BaseTX 000BaseT 0BaseF 00BaseFX 000BAseSX/LX 0Mbps 00Mbps 000Mbps 0Mbps 0000Mbps Gbps Standardlar ANSI/ITT/IEA 568A ANSI/TIA/EIA 568B ANSI/TIA/EIA 570A ANSI/TIA/EIA 606 ANSI/TIA/EIA 607 Binalarda telekomünikasyon standardý. Binalarda telekomünikasyon kablo yollarý ve yerleri standardý Konut ve küçük binalarda telekomünikasyon alt yapýsý yönetim standardý Binalarýn telekomünikasyon altyapýsý yönetim standartlarý Telekomünikasyon için binalarda topraklama ve baðlantý gereksinimleri. 8

10 TECHNICAL INFORMATION DATA TRANSMISSION CABLES Every computer network needs a way that enables the data to travel between systems. This way between them is mostly a kind of cable. Even though there are wireless solutions, they are far from competing with cable ones in many respects. Networks with systems beyond computers still have cablebased infrastructures. Topology is the starting point to understand the structure and working manner of a variety of network technologies. Topology Topology describes how computers are interconnected and intercommunicate. The easiest way to understand the topology is to review it. ) Physical Topology ) Logical Topology Physical Topology is the thing that we see when we look at a group of computers interconnected via a network. In other words, running way of cables among computers and interconnection of computers between them describe the physical topology. On the other hand, logical topology describes how computer networks transmit the data, irrespective of the connection manner of cables. Topology alone does not explain many matters related to network. For example, the matters such as the type of cable used, its maximum length, the way how computers will detect whether a cable is in use or not cannot be explained by topology alone. However, standards have been introduced in time also by the effects of market conditions. There are various network systems using various topologies which are called Ethernet, Token Ring or FDDI, etc. Each network technology does not only specify the topology it is used in but also the subjects like the type of cable to be used, the band width and the maximum length. Topology types ) Bus Topology NETWORK TOPOLOGYS Backbone or Trunk Cable Drop Cable Workstation Workstation Workstation Workstation Free Server Physical bus is the system in which all computers are connected to the same cable. Resistances called terminator are installed in both ends of the cable. This topology is available both logically and physically. Its biggest disadvantage is the fact that any break in any point of the cable causes a crash of all the system. On the other hand, the logical bus means the transmission of one data to all systems 9

11 TECHNICAL INFORMATION DATA TRANSMISSION CABLES ) Ring Topology Ring Topology Logical ring topology is a system called TokenRing which was developed by IBM first and by IEEE and ISO thereafter. It uses the network system. In TokenRing, computers are connected to a hub by means of cables (physical star). However, a signal ensuring the data transmission in the system continuously travels all systems in order. The signal named token visits all systems one by one and this is the reason the phrase Ring arises from. 3) Star Topology Star Topology This is the most common physical topology. Each cable connected to a computer enters a hub. The biggest advantage of this system is the fact that any problem occurring in a cable affects only the computer to which that cable is connected. 0

12 TECHNICAL INFORMATION DATA TRANSMISSION CABLES ) Hybrid Topology We mentioned that there are a variety of network technologies that take these topologies as the starting points and develop accordingly. Token Ring and Ethernet are the major ones of such technologies. If we put Token Ring aside just because it is not likely to be established, only Ethernet remains. Ethernet was originally designed as the bus topology and a coaxial cable was running through all computers. In Ethernet network, computers think they are connected to this cable. When they transmit data to another system, the data is transmitted to all systems connected to the same cable. However, only the right computer among them receives this data and processes it. In the Ethernet network, every computer card which is in fact a network card that we can call Ethernet card herein has a unique address (MAC address). When the data is placed on the cable, the MAC addresses of receiver and sender are written on the data. In this way, among all systems receiving the data, only the right system receives and treats it. The others ignore the data not sent to them (in fact, sent to them, but not belonging to them). At this point, we see that the first Ethernet works in a bus structure both logically and physically. Of course, the type of cable for which Ethernet will be used, maximum length and values are also defined. In time, the physical bus structure has failed to meet new requirements. In the physical bus where all computers will be connected to the same cable, a break or short circuit that occurs in one point of the cable crashes all network. Addition of a new computer to the network requires making an addition to one section of the cable. During this process, the network is out of use. In case of breakdown in the network, it will be very difficult to find the breakdown in one single cable running all systems. Physical bus structure cannot be used in buildings, campuses or institutes with many computers where use of structural cabling is required. It is because the bus structure does not allow a structure routing to floors and rooms of a building, like branches of a tree. As a result, after realising the fact that the physical bus topology is far from meeting the requirements, search for a new system started. The solution is to maintain the logical topology of the Ethernet and at the same time to replace its cabling structure with star topology. In star topology, a separate cable is connected to the hub from each computer. A breakdown occurring in one of the cables affects only that computer. The new physical topology for Ethernet is star topology. The cable used is changed from coaxial to UTP. However, logically, Ethernet still uses bus topology. In this way, thousands of Ethernet networks established before the introduction of star topology can still be used. There is a logical bus structure in the hub used in the physical topology. When the data package sent by one of the computers arrives at the hub, hub produces the copies of such package and then sends them to all ports. In other words, as in the bus structure, data package is transmitted to all the other computers and it is received and processed only by the right computer while other computers delete it. Although computers connected to hub use a star topology, we can think that there is only one line in the hub, just like the bus. In this way, physical bus Ethernet with coaxial cable, physical star Ethernet with utp cable can easily be used simultaneously. It is because their working logics, namely logical topologies, are same. Anyway, in almost all Ethernet hubs, there is also one coaxial cable inlet. In this way, change to physical star has been very easy for Ethernet, and when the Ethernet products with the biggest market share obtained the indisputable advantage of the physical star, they have become the most common network technology of today. This hybrid topology used by Ethernet is sometimes called starbus topology. Starbus is not the only hybrid topology. TokenRing network technology developed by IBM and used widely in past, which has lost its popularity today, also uses starring hybrid topology. Like the starbus of the Ethernet, the cabling of TokenRing is in form of star. A separate cable originating from every terminal enters a box similar to the hub in the Ethernet. However, there is a logical ring structure used by TokenRing networks available in this box. UTP cable, hub and star topology Ethernet seem to be the only solution to establish a new network today. Nevertheless, we cannot claim that coaxial Ethernet using physical bus has disappeared in the market. Anyway, the interoperability of these two options is leaving no problem at all.

13 TECHNICAL INFORMATION DATA TRANSMISSION CABLES Typical features of Ethernet are listed below Convenience Lowprice Compatibility Addressing Flexibility Equal Rights to All WorkStations High speed Allowing maintenance Types of Ethernets Ethernet (.9. Mbps, 5 Mbps, 0 Mbps) Fast Ethernet (00 Mbps) Gigabit Ethernet ( Gbps) 0 Gigabit Ethernet (0 Gbps) LOCAL AREA NETWORK TECNOLOGY 0 BaseT 0 BaseT is an Ethernet cabling system using starbus topology. Ethernet package structure and operating manner are same as 0Base and 0Base 5, except for the cable used. 0 indicates its maximum speed, which is 0Mbit, and Base indicates that it is a Baseband. However, IEEE has made a small change in this system. The length of the cable between hub and PC or hub and hub can not exceed 00m. UTP (unshielded twisted pair) is the cable that 0BaseT. uses UTP cables are divided into categories depending on the data capacity that they can transmit. 0BaseT works in speed of 0Mbit. CAT3 cables and above can be used. 0BaseT uses two wire pairs. In other words, it uses wires. However, wires in the cable were connected to the connector in the cabling made from the very beginning. The purpose here is to be ready for any Ethernet type that may require more wires in future and not to make any further cabling. UTP is a sufficiently secure and inexpensive solution for star topology even though it is less resistant to the effect of electromagnetic field than coaxial cable and it is the most common cabling method of today. The connector with RJ5 (Registered Jack) is used in UTP cabling. Fast Ethernet Fast Ethernet 00Mbit is the common name of various Ethernet standards. Among them, two types are used commonly 00BaseT, which is a successor of 0BaseT and 00BaseFX, which is a successor of 0BaseFL. All these Ethernet types use the package size, CSMA/CD method and logical topology since the first Ethernet, namely 0Base5, and they are compatible retrospectively. 00BaseT IEEE introduced two types of 00BaseT standards 00BaseTX and 00BaseT. 00BaseT 00BaseT defines the Ethernet through UTP cable, which is CAT3 or above, in the speed of 00Mbit/Second. IEEE introduced this standard to reach the speed of 00Mbit without changing the cabling infrastructure, which was available in the period when CAT3 cabling was common. 00BaseT can reach the speed of 00Mbit with CAT3 cable. However, unlike 0BaseT, it uses all pairs, of which for data transmission and receipt and for detection of any collision. Although this standard was introduced for users who want to reach 00Mbit with the CAT3 cable infrastructure available, it could not be used commonly due to fast change to CAT5 cable. Further, 00BaseT cannot be used today because it supports only halfduplex. The major specifications of 00BaseT *00Mbit/second * Baseband * Maximum 00 m distance between hub and PC * All 8 wires can be used with UTP cable that is CAT3 or above. * Starbus * All other specifications are as same as 0BaseT.

14 TECHNICAL INFORMATION DATA TRANSMISSION CABLES 00BaseTX This is the most common Ethernet standard of today. Cables and equipment in CAT5 and above (jack, patch panel, outlet, etc.) must be used. Like 00BaseT, it transmits and receives data by using only two wire pairs. When it works in fullduplex, it can reach 0Mbit. All fast Ethernet network components (network cards and hubs) can work in 0Mbit and 00Mbit. Thus, when you insert a 00Mbit network card into a 00Mbit hub, it will reduce its speed to 0Mbit. Likewise, if a 0Mbit network card (0BaseT) is inserted into one of 00Mbit hubs, they can communicate from this port as 0Mbit. With this feature, 0BaseT and 00BaseT components can be used simultaneously. For making a 00Mbit connection between the two PC, all components between them (network card of two PCs and the hub between them) must be 00Mbit as per the principle that a chain cannot be stronger than its weakest ring. The major specifications of 00BaseTX * 00Mbit/second * Baseband * 00 m maximum distance between hub and PC * wires with UTB cable in Cat and above. * Starbus * All other specifications are as same as 0BaseT. 00BaseFX 00baseFX is the developed version of 0BaseFL, which is the previous fibre optical Ethernet, and it has a speed of 00Mbit instead of 0Mbit. It uses the same connectors and fibre optic cable types. However, the maximum distance has decreased to 00m. The major specifications of 00BaseFL * 00Mbit/second * Baseband * Maximum distance between hub and node up to 00 m * Starbus IEEE announced an Ethernet that can transmit 000Mbit/second, which is called Gigabit Ethernet, in 998. Gigabit Ethernet works with dedicated switches. There are various gigabit Ethernet types. 000BaseT 000BaseT uses all 8 wires through CAT5 cables. Thus, the cable used in high speed becomes very important. Although it supports CAT5, CAT5e and CAT6 are recommended. Like 0BaseT, the cable length is limited to 00 m. The appearance of 000BaseT using RJ5 is same as the previous versions. It is defined below the standard of IEEE 80.3ab. 000BaseT, which is usually used as a backbone between switches, is the most common gigabit Ethernet. 000BaseCX Gigabit Ethernet 000BaseCX uses a different type of cable called twin axial (twocore one in coaxial). With an output of 50 ohm, this cable is limited to meters only. This Ethernet type, which is defined as below the IEEE 80.3z standard, has not obtained any achievement in the gigabit Ethernet market yet. 3

15 TECHNICAL INFORMATION DATA TRANSMISSION CABLES 00BaseSX 00BaseSx provides gigabit speeds up to 500m through a multimode fibre optic cable. 000BaseSX transmits light through fibre optic cable using LEDS in 850nm (nanometre) wavelength. This Ethernet, which is determined under 80.3z standard, has same appearance and uses the same SC connectors as 00BaseFX. 000BaseLX It provides gigabit speed to distances up to 5 Km through fibre optic Single Mode laser. It is taken as the gigabit backbone solution of the future. Having the same appearance as 000BaseSX, it is also indentifien under IEEE 80.3z. STRUCTURAL CABLING Structural Cabling System is an infrastructure system that is established by considering longtime requirements which allows some minor changes when necessary. It can bear all the load of all system easily. This is a cabling infrastructure supporting all systems, independet from of the systems used. Structural Cabling should be formed in accordance with the actual requirements and be installed by competent technical staff. Flexibility must be provided to support medium and long term capacity requirements. Infrastructures designed in compliance with structural cabling can provide service for years. It supports the mediums where many different systems are used at the same time. It minimises money and time to be spent for further additions and displacements, making big saving. In spite of the cost of first investment is little bit high, the total cost of Structural Cabling System is quite low, considering the system and application warranties for long terms such as 5 granted for Structural Cabling Systems and cost reducing effects to be provided by the feature of common software and hardware. Advantages of Structural Cabling * Flexibility to respond to additional requirements that may appear in long term. * Enhanced communication between project teams and efficiency due to ability to operate software and hardware such as computer, printer, server, program, database in full capacity through network. * Compact and easily organised cables and therefore, elimination of untidy appearance of cables. * Several systems in your places such as computer, printer and security camera can work on the same cabling. * Any breakdown that may appear on the Structural Cabling can be detected and eliminated easily. * Applications such as internet, intranet and video conference can be supported by Structural Cabling. * More convenient system management and elimination of need to employ specialist. * Thanks to flexibility provided by the system, any data point or phone line can be relocated to any other place more easily. Network Standards Some standards have been introduced to enable interoperability of cables, cards and other physical network components. These standards are determined by common works of some committees such as IEEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers), EIA (Electronic Industries Association), ITU (International Telecommunications Unions). These works addressed how network components communicate with each other, how data will be transmitted, how faults will be detected, cabling ways and many other rules. In short, these standards guarantee open system structure. Thereafter, many companies recognised these standards and started to produce compliant products. This allowed the products of different companies to interoperate in full compatibility. When you will purchase a new product, you are recommended to check whether the product is in compliance with these standards. For the closed systems in local area networks, ISO, ISEE (80), EIA, NBS and ECMA standards are used.

16 TECHNICAL INFORMATION DATA TRANSMISSION CABLES Copper (UTPFTPSTP) Cabling Systems Structural Cabling Systems use Copper and/or Fibre Optic Cables. The factors such as convenience of application and cost, besides achieving purpose built speed and bandwidth, should be taken into consideration when deciding on the type of cable. Systems are produced in accordance with the international standards such as ANSI/TIA/EIA568A, 568B, ISO/IEC 80 and EN5073. Cabling systems fall into three main categories Horizontal Cabling, Building Backbone and Campus Backbone Cabling. In Horizontal Cabling Systems, the distance for one line from one end to another including horizontal and patch cords must not exceed 00m. Copper products in compliance with Cat5, Cat5e, Cat6 standards are commonly used for horizontal cabling system today. A system 00 m long, which is established in Cat5 and Cat5e standards, has a bandwidth of 0Mhz. The speed of the data communicated within this bandwidth is completely depended on data encoding methods. For example, a bandwidth of about 8 Mhz shall be sufficient for gigabit data communication. In Building Backbone and Campus Backbone Systems, copper products in Cat3 standards are used for audio communication. Usually multipair copper cables and terminators are used for connecting the horizontal distribution points inside building to the main distribution point of the building and to the main distribution points of other buildings. Copper Cables Cabling technology which has developed rapidly in recent years progressed from Category3 cabling standard supporting only 00Mbit communication at the beginning to Category 6 cabling standard supporting Gigabit communication. As the most important component of infrastructural systems developed due to developed marking methods and applications requiring high bandwidths, cable may be deemed as an expensive investment at first. In fact, it is the most important item of the total investment, taking into account the future opportunities and requirements. A problemfree and quality infrastructure ensures to avoid any further big problem. Cable Categories; * Category 3 (0Mbit) * Category 5 (00Mbit) * Category 5e (006Mbit) * Category 6 (Gbit) * Category 7 (0Gbit) Cable Types COAXIAL (THIN ETHERNET) COAXIAL(THICK ETHERNET) CG Network Applications 0Base 0Base5 Bandwidth 0Mbps 0Mbps Cable Types * FTP(SUTP) * UTP * SFTP * STP Twisted Pair UTP,FTP,STP,SFTP FIBER OPTIC FIBER OPTIC 0BaseT 00BaseTX 000BaseT 0BaseF 00BaseFX 000BAseSX/LX 0Mbps 00Mbps 000Mbps 0Mbps 0000Mbps Gbps Standards ANSI/ITT/IEA 568A ANSI/TIA/IEA 568B ANSI/TIA/IEA 570A ANSI/TIA/IEA 606 ANSI/ITT/IEA 607 Standard for telecommunication in buildings Standard for telecommunication cable ways and locations in buildings Standards for telecommunication infrastructure management of buildings Standards for telecommunication infrastructure of buildings Earthing and connection requirements in building for telecommunication 5

17 TEKNÝK VERÝLER NETWORK TERÝMLERÝ 00BaseFX Fiber kablo kullanýlan 00 Mbps'lik Fast Ethernet spesifikasyonu. 00 metreyi geçmeyen baðlantýlar için kullanýlýr. 00BaseT UTP kablo kullanan 00 Mbps'lik Fast Ethernet spesifikasyonu. 00BaseTX UTP veya STP kablo kullanýlan 00 Mbps'lik Fast Ethernet spesifikasyonu. Analog Belirli bir frekanstaki alternatif elektromanyetik akýmýn, deðiþken frekanstaki iþaretlere eklenmesi ile gerçekleþtirilen elektronik iletim. Analogtodigital conversion (ADC) Deðiþken (analog) bir iþaretin içeriði deðiþmeksizin çok seviyeli (sayýsal) bir iþarete dönüþtürülmesi ATM Veriyi 53 byte'lýk hücrelere bölen ve onlarý sayýsal iþaret teknolojisini kullanarak fiziksel bir ortam üzerinden ileten bir anahtarlama teknolojisi. Backbone Omurga. Aðýn en aðýr trafiði taþýyan parçasý; bir binanýn içine, þehre veya bölgeye yayýlmýþ olan LAN'larý birbirine baðlar. Bandwidth Bant geniþliði. Bir að kablosunun taþýyabileceði maksimum veri miktarý, bps (bit per second) birimi ile ölçülür. Baseband Tek taþýyýcý frekansýn kullanýldýðý klasik bir að teknolojisi.ethernet buna iyi bir örnektir.buna 'Narrowband' da denir.karþýtý 'broadband'dir Baud Saniyede iletilen iþaret sayýsýný gösteren iþaret hýzý birimi. Bit Verinin en küçük birimidir. Tek bir ikili deðere sahiptir, ya 0'dýr ya da Bit rate Bit hýzý. Sayýsal iletiþimde, bir iletiþim aðýnýn belirli bir noktasýndan saniyede geçen bit sayýsýný gösterir. Veri transfer hýzý da denir. Bps (Bits per second) Saniyede bit sayýsý. Bir modemin veri iletim hýzýdýr. Bridge Köprü. Ýletiþim aðlarýnda, ayný protokolu (örneðin Ethernet veya Token Ring) kullanan yerel alan aðlarýný birbirine baðlamak için kullanýlýr Broadband Tek bir iletiþim ortamýnda birden fazla veri kanalý saðlayan iletiþimi gösterir Bus Bir bilgisayar parçasýndan diðerlerine gönderilen iþaretlerin üzerinden geçtiði, kablolardan veya diðer ortamlardan oluþan fiziksel iþaret yolu. Byte Pek çok bilgisayar sisteminde sekiz bit'in oluþturduðu bir bilgi birimi olarak kullanýlýr. Çoðunlukla bir karakteri gösteren bir birimdir Cable Kablo. Koruyucu bir kýlýf içinde bakýr kablonun veya optik fiberin oluþturduðu veri iletim ortamý. Category 5 cabling Kategori 5 kablolamasý. Standart UTP kablolamanýn beþ derecesinden biri. Veriyi 00 Mbps hýzda iletir. Circuit Ýletiþimde, iki veya daha fazla nokta arasýnda iþaretlerin taþýndýðý özel yol. Client Ýstemci. Að üzerindeki bir nokta. Bir sunucu tarafýndan saðlanan kaynaklarý kullanan kullanýcý iþ istasyonu. Coaxial cable Kablolu TV baðlantýlarýnda, Ethernet veya diðer tipteki yerel alan aðlarýnda kullanýlan kablo Collision Çarpýþma. Bir Ethernet aðýnda, ayný anda veri iletmek isteyen iki cihazýn yol açtýðý sonuç. Compression Sýkýþtýrma. Zamandan veya yerden tasarruf etmek için verinin boyutunu küçültme iþlemi. Data rate Veri hýzý. Belirli bir sürede bir yerden baþka bir yere iletilen sayýsal veri miktarý Database Veritabaný. Kolayca eriþilebilecek, yönetilebilecek ve güncellenebilecek þekilde düzenlenmiþ olan bir veri topluluðu. Delay Kullanýcýnýn baþlattýðý bir iþlemle, iþleme karþýlýk aldýðý ilk yanýt arasýnda geçen süre. Destination adress Hedef adres. Að üzerinde veriyi alan bir cihazýn adresi Ethernet En çok kullanýlan yerel alan aðý teknolojisi Fast Ethernet IEEE 80.3u spesifikasyonuna dayanan Fast Ethernet, 0BaseT Ethernet spesifikasyonuna göre 0 kat fazla hýz saðlar. FDDI 0 km'yi geçmeyen yerel aðlarda, fiber optik hatlar kullanýlarak veri iletiþim yollarý kurulmasýný belirleyen standart. Fiber optic Cam, plastik kablo veya fiber üzerinde iletiþimin ýþýk darbeleri ile yapýlmasýný saðlayan teknoloji ve ortam. Fibre Channel Fiber Kanal. Bilgisayar cihazlarý arasýnda Gbps hýzýnda iletiþim kurulmasýný saðlayan teknoloji. Frame Çatý. Ýletiþimde, adres ve belirli protokol kontrol bilgilerini de içerecek þekilde, að noktalarý arasýnda iletilen veri. Frame Relay Yerel aðlarla geniþ alan üzerindeki uç noktalar arasýnda, aralýklý olarak saðlanan veri iletiþimi için tasarlanmýþ iletiþim servisi. FDM Pek çok iþaretin tek bir iletiþim kanalý üzerinden iletilmesi için geliþtirilmiþ bir teknik. Her bir iþaret farklý bir frekansda gönderilir. Full Duplex Gönderici ile alýcý istasyon arasýnda ayný anda veri transferini gerçekleþtirme özelliði. Gateway Geçit. Bir aða giriþ noktasý GB (gigabyte) milyar byte civarýnda bir depolama alanýný gösterir Gbps Saniyede milyar bit. Veri iletim ortamýnýn bant geniþliði ölçüsü. GHz milyar hertz. Alternatif akým veya elektromanyetik dalga frekans ölçüsü. Bilgisayarlarda iþlemcinin saat hýzýný gösterir. Gigabit milyar bit. Ýki iletiþim noktasý arasýnda saniyede iletilen bit sayýsýnýn ölçüsü olarak kullanýlýr. Gigabit Ethernet Gbps hýz saðlayan bir yerel að standardý. Çoðunlukla að omurgalarýnda kullanýlýr Halfduplex Veri iletiminin tek bir taþýyýcý üzerinden iki yönde ancak farklý zamanlarda yapýldýðý durum. Hertz (Hz) Saniyedeki çevrim sayýsýný gösteren frekans birimidir. High Speed Serial Interface (HSSI) Yüksek Hýzlý Seri Arabirim. Kýsa mesafeli iletiþim arabirimi Hop Veri paketinin iki að noktasý arasýnda iletilmesi. Bir paketin gideceði nokta sayýsý (hop sayýsý) paketin baþlýðýndaki bilgiler arasýnda yer alýr. Hub Að noktalarýný aksaklýklardan izole etmek ve LAN alanýný geniþletmek için kullanýlýr. Interface Arabirim, arayüz. ) Kullanýcý arayüzü, kullanýcýnýn bir program veya bilgisayarý kullanmasý için çeþitli araçlar saðlayan bir programdýr 6

18 TEKNÝK VERÝLER NETWORK TERÝMLERÝ ISDN Herkese açýk anahtarlý telefon aðý üzerinde veri iþaretlerini göndermek, ses ve videoyu sayýsallaþtýrmak için kullanýlan bir iletiþim standardý. ISO 96'da kurulmuþ, standartlarýn oluþturulmasý için çalýþan kurum. ISO, popüler bir að referans modeli olan OSI referans modelini geliþtirdi. ITUT Ýletiþim teknolojileri için uluslararasý standartlarý oluþturan kurum. KB (kilobyte) Bilgisayar belleði veya depolama alaný için ölçü birimi. KB yaklaþýk bin byte'dýr (.0 byte). Kbps (kilobits per second) Veri iletim ortamýnda bant geniþliði ölçüsü, saniyede geçen kilobit sayýsý. KHz (kilo Hertz).000 Hertz. Ýþaret bant geniþliði ölçüsü olarak kullanýlýr. Analog iþaretlerin yaný sýra sayýsal iþaretler için de kullanýlýr. Kilobit.000 bit. Veri iletiþiminde, iki iletiþim noktasý arasýnda saniyede iletilen veri miktarýný gösterir, Kbps. LAN switch Yerel alan aðý anahtarý. Að bölümleri arasýnda veri paketlerini ileten yüksek hýzlý anahtar. Local Area Network (LAN) Yerel Alan Aðý. Küçük bir coðrafi alaný (bir kaç km'ye kadar) kapsayan yüksek hýzlý veri aðý. Loop Çevrim. ) Bilgisayar programlamasýnda, belirli þartlar saðlanana kadar sürekli tekrarlanan komut dizisidir. MAC (Media Access Control) IEEE tarafýndan belirlenmiþ olan iki alt veri link katmanýndan alttaki. Paylaþýlan ortamlara eriþimi idare eder. MAC adress Bir aða baðlý her bir port veya cihaza verilen adres. Maximum rate En yüksek hýz. Sanal bir devreden geçmesine izin verilen maksimum veri hýzý. MB (megabyte) Bilgisayar belleði veya depolama alaný için kullanýlan bir ölçü byte'ý gösterir Mbps (megabits per second) Veri iletiminde bant geniþliði ölçüsü. Megabit Veri iletiþiminde milyon bit'dir. Megahertz (MHz) Bilgisayar iþlemcilerinin saat hýzý ölçüsü olarak kullanýlýr Metropolitan Area Network (MAN) Yerel alan aðýndan daha geniþ bir bölgedeki bilgisayar kaynaklarý ile kullanýcýlarý birbirine baðlayan að. Multilayer switch Çok katmanlý anahtar. MAC adreslerine ve að adreslerine dayanan paketleri filtreden geçiren ve ileten anahtar Multimode fiber Çok modlu fiber. Farklý frekanslardaki ýþýðý yayabilen optik fiber. Network Að. Bilgi teknolojisinde, iletiþim yollarý ile birbirine baðlanmýþ bir dizi noktadan oluþur. Network address Að adresi. Fiziksel bir að cihazýndan çok sanal bir cihazý gösteren að katmaný adresi. Protokol adresi de denir. Node Aðdaki bir baðlantý noktasýdýr. Veri iletiminin yeniden daðýtýldýðý bir nokta veya son nokta olabilir. Noise Gürültü. Ýþaretin ve verinin kalitesini düþüren, istenmeyen elektriksel veya elektromanyetik enerji. Protocol Protokol. Bir að üzerindeki cihazlarýn aralarýnda nasýl iletiþim kuracaðýný belirleyen kurallar dizisi. RF (Radio frequency) Telsiz frekansý. Telsiz iletiþimine uygun frekanslarý gösterir. Kablolu TV ve yayýn aðlarý RF teknolojisini kullanýrlar. Ring Halka. Mantýksal devre topolojisinde iki veya daha fazla istasyonun birbirine baðlanmasý. Bilgi aktif istasyonlar arasýnda gider gelir. Ring group Halka grubu. Tek köprülü bir Token Ring aðýnýn parçasý olan bir veya daha fazla router üzerindeki Token Ring arabirimleri topluluðu. Ring topology Tek bir kapalý çevrim oluþturmak için, iletim baðlantýlarý tarafýndan birbirine baðlanmýþ bir dizi tekrarlayýcýyý içeren að topolojisi Route Yol. Að üzerinde yol. Router Birden fazla aðý birbirine baðlayan cihaz; aðlar arasýnda paketleri akýllý bir þekilde yönlendirir. Segment Köprüler, router'lar veya anahtarlarla sýnýrlanmýþ olan aðýn bir bölümü. Single mode fiber Tek modlu fiber. Iþýðýn sadece tek bir açýdan girmesine izin veren dar çekirdekli fiber optik kablolama Star topology Að üzerindeki bir uç noktanýn, noktadan noktaya baðlantýlarla anahtarlandýðý ortak bir merkeze baðlanmasý þeklindeki að yapýsý Switch Her frame'in hedef adresine dayanarak frame'leri filtreleyen ve ileten að cihazý. Anahtar, OSI modelinin veri baðlantý katmaný olarak çalýþýr. Token ring IBM tarafýndan geliþtirilmiþ ve desteklenen jeton (token) geçiþli yerel að. Topology Topoloji. Bir kurumsal aðda, að noktalarýnýn ve ortamýn fiziksel olarak düzenlenmiþ hali. Transducer Enerjiyi bir biçimden diðerine çeviren elektronik cihaz. En iyi örnekleri mikrofonlarda, hoparlörlerde ve antenlerde görülür Transfer rate Tarnsfer hýzý. Belirli bir sürede bir yerden baþka bir yere iletilen sayýsal veri miktarý Tree topology Aðaç topolojisi. Veri yolu topolojisine benzer bir topoloji. Yalnýz aðaç topolojisi birden fazla að noktasýný taþýyan dallarý içerir Twisted pair Bükümlü çift. Evde veya iþyerinde bilgisayarlarý telefon hattýna baðladýðýmýz sýradan bakýr kablo. Wire speed Kablo hýzý.bir iletiþim teknolojisinin fiziksel bir kabloda saðladýðý veri transfer hýzý. Workgroup Çalýþma grubu. Birbirleri ile veri alýþveriþi ve iletiþim için tasarlanmýþ olan yerel bir aðdaki iþ istasyonlarý ve sunucular topluluðu. Workstation Ýþ istasyonu. ) Kiþisel bilgisayardan daha hýzlý ve daha kapasiteli olan ve tek kullaným hedeflenerek tasarlanmýþ olan bilgisayar. 7

19 TECHNICAL INFORMATION NETWORK TERMINOLOGY 00BaseFX 00 Mbps Fast Ethernet specifications for which fiber cable is utilized. It is used for connections that do not exceed 00 meters 00BaseT 00 Mbps Fast Ethernet specifications for which UTP cable is used. 00BaseTX 00 Mbps Fast Ethernet specifications for which either UTP or STP cable is used. Analog Electronic communication that is realized by adding alternative electromagnetic current at a given frequency to the signals at variable frequencies. Analogtodigital conversion (ADC) Transforming a variable (analog) signal to a multilevel (digital) signal without changing content. Backbone A unit in any network that carries the heaviest traffic. It interconnects LANs that are spread into a building, city or district. Bandwidth Maximum data quantity that a network cable can handle. It is measured in bps (bit per second). Baseband A classical network technology for which a single transmitting frequency is used. Ethernet is a good example to this. It is also called 'Narrowband'. Its opposite is 'Broadband'. Baud The signal rate unit that indicates the number of signals that are transmitted in a second. Bit This is the smallest unit of data. It has one binary value, either 0 or. Bit rate In digital communications, it shows a number of bits that pass through any given point of a communications network in a second. It is also called data transfer rate. Bps (Bits per second) The number of bits in a second. It is the data transmission rate of a modem Bridge It is used to interconnect local area networks that use the same protocol (e.g., Ethernet or Token Ring) in communications networks. Broadband It means communication that provides multiple data channels in a single transmission medium. Bus The physical signal route made up of cables or other mediums through which signals sent from one computer unit to another pass. Byte It is used as a data unit consisting of eight bits at most computer systems. Generally it indicates a character. Cable Data transfer medium consisting of a copper cable or fiber optic covered with a protective jacket. Category 5 cabling One of five degrees of standard UTP cabling. It transmits data at a rate of 00 Mbps. Circuit In communications, a special route through which signals are transferred between two or more points. Client A point on a network. A user work station that utilizes sources provided by a server. Coaxial cable A kind of cable that is used in cable TV connections, Ethernet or other local area networks. Collision A situation caused by two devices on an Ethernet network willing to transfer data at the same time. Compression Downsizing data in order to save time or space. Data rate The quantity of digital data transferred from one place to another in a certain period of time Database A collection of data that is created to be easily accessed, managed and updated. Delay A period of time elapsed between an operation initiated by user and first response to such operation. Destination address An address of a device that receives data over a network. Ethernet The most widely used local area network technology. Fast Ethernet The Fast Ethernet system based on IEEE 80.3u specification. It is ten times faster than 0BaseT Ethernet specification. FDDI A standard that determines installation of data communication routes by means of fiber optic lines on local networks not exceeding 0 km. Fiber optic Technology and medium that enable transmission by light strokes over glass, plastic cable or fiber Fibre channel Technology that makes Gbps rate transmission between computers possible. Frame In communication, data transferred between network points including address and certain protocol control information. Frame Relay A communication service designed for data transmission (provided at intervals) among local networks and terminal points of broad areas. FDM A technique developed for transmission of many signals through one single communication channel. Each signal is sent at a different frequency. Full Duplex A feature of realizing data transfer between sender and receiving station simultaneously. Gateway Entry point to a certain network. GB (gigabyte) It indicates a storage area of approximately billion bytes. Gbps billion bits in a second. It is a measurement unit for data transmission medium bandwidth. GHz billion hertz. It is a measurement unit for frequencies of alternative current or electromagnetic wave. In a computer, it indicates a clock rate of processor. Gigabit billion bits. It is used as a measurement unit for measuring a number of bits transmitted between two given communication points in one second. Gigabit Ethernet A local network standard that provides a rate of Gbps. It is mostly used in network backbones. Halfduplex A situation when data transmission is realized over a single carrier in two directions but in separate time. Hertz (Hz) A unit of frequency indicating the number of rotations in a second. High Speed Serial Interface (HSSI) An interface for shortrange communication. Hop Transmission of data packet between two network points. The number of points, to which a certain data packet will be transmitted, (number of hops) is specified in information provided in the title of the packet. Hub It is used for insulating the network points from failures and for widening the LAN area. 8

20 TECHNICAL INFORMATION NETWORK TERMINOLOGY Interface ) A user interface is a program providing the user with various facilities for using any program or computer. ISDN A communication standard used for data signal transmission, audio and video digitizing over a public switched telephone network. ISO An organization working on creating standards founded in 96. ISO has developed the OSI reference model, which is a popular network reference model. ITUT An organization creating international standards for communication technologies. KB (kilobyte) A unit of measurement for computer memory or storage area. KB is equal to approximately one thousand bytes (,0 bytes). Kbps (kilobits per second) It is a measurement unit for data transmission medium bandwidth. Number of kilobits transmitted in a second. KHz (kilo Hertz),000 Hertz. It is used as a signal bandwidth. It is used not only for analog signals but also for digital signals. Kilobit,000 bits. In data transmission, it indicates the quantity of data transmitted between two communication points in one second, Kbps. LAN switch A high speed switch transmitting data packets between network segments. Local Area Networks (LAN) A high speed data network covering a small geographical area (up to several km). Loop ) In computer programming, a command sequence which is constantly repeated until certain conditions are obtained. MAC (Media Access Control) The lower of two lower data link layers specified by IEEE. It administers access to shared media. MAC address An address given to every port or device connected to a certain network. Maximum rate The highest speed. The maximum data rate allowed for passing through virtual circuit. MB (megabyte) A unit of measurement used for computer memory or storage area. It is equal to,08,576 bytes. Mbps (megabits per second) It is a measurement of bandwidth in data transmission. Megabit It is equal to million bits in data transmission. Megahertz (MHz) It is used as a clock rate measurement for computer processors. Metropolitan Area Networks (MAN) A network interconnecting users by means of computer resources in the area wider than local area network. Multilayer switch A switch that filters and transmits packets based on MAC addresses and network addresses. Multimode fiber An optic fiber that can emit the light of different frequencies. Network In information technology, it consists of a serial of points interconnected by communication routes. Network address A network layer address that indicates a virtual device rather than a physical network device. It is also called protocol address. Node A connection point on the network. In can be a point or a final point to which data transmission is redistributed. Noise Undesired electric or electromagnetic energy that lowers the quality of signals or data. Protocol A set of rules that determine the way in which devices on a certain network will communicate with each other. RF (Radio frequency) It shows frequencies appropriate for radio communications. Cable TV and broadcasting networks use RF technology. Ring Interconnection of two or more stations, in a logical circuit topology. Information travels between active stations. Ring group A group of Token Ring interfaces over one or more routers, which are parts of a singlebridge Token Ring network. Ring topology A network topology that contains a serial of repeaters which are interconnected by transmission connections to form a single closed loop. Route A route on a network. Router A device that interconnects several networks; it directs packets between networks in a smart manner. Single mode fiber Narrowcore fiber optic cabling that allows entrance of light only from one single angle. Star topology A network structure in which end points on a network are connected to a common center by pointtopoint links. Switch A network device that filters and transmits frames based on destination address of each frame. Token ring Tokenpassing local network developed and supported by IBM. Topology Physical arrangement of network points and medium within an enterprise network. Transducer An electronic device that converts energy from one form to another. The best examples of such devices can be seen in microphones, speakers and antennas. Transfer rate A quantity of digital data transmitted from one place to another in a certain period of time. Tree topology A topology similar to a bus topology. However, tree topology contains branches that carry with multiple network points Twisted pair An ordinary copper cable that we use when connecting our computers to telephone lines at home or in the office. Wire speed A data transfer speed provided by a communication technology in a physical cable. Workgroup A group of workstations and servers on a local network that are designed to communicate and exchange data with one another. Workstation ) Computer which has higher speed and capacity than those of a personal computer, and which is designed for single user. 9