20 Temmuz 2012 TÜRKİYE DE BU HAFTA. Son ekonomik gelişmeler...

Transkript

1 20 Temmuz 2012 TÜRKİYE DE BU HAFTA Son ekonomik gelişmeler... TCMB PPK faizleri değiştirmedi... İşsizlik oranında iyileşme Nisan döneminde de devam etti ve geçen yılın aynı dönemine göre 0.9 puan düşüşle yüzde 9'a geriledi. Mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlik oranı da bir önceki döneme göre 0.1 puanlık azalış ile yüzde 9 seviyesinde gerçekleşirken, Nisan döneminde mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam edilenlerin sayısında bir önceki döneme göre 165,000 kişilik, işsiz sayısında ise 2,000 kişilik artış oldu. Türkiye genelinde işsiz sayısı ise geçen yılın aynı dönemine göre 212,000 kişi azalarak milyon kişiye düştü. Bir önceki dönem olan Mart'ta işsizlik yüzde 9.9 olarak açıklanmıştı. Tarım dışı işsizlik oranı aynı dönemde yüzde 12.5'ten yüzde 11.1'e gerilerken, Türkiye genelinde işgücüne katılma oranı ise yüzde 49.9'dan yüzde 49.6'ya geriledi. Ocak-Haziran dönemine bakıldığında bütçe performansındaki bozulma dikkat çekmekte. Geçen yılın aynı dönemine bakıldığında bütçe fazla vermişti. Bütçe açığı 6.7 milyar TL olurken; faiz dış fazla ise 19.6 milyar TL olarak gerçekleşti. Geçen yılın aynı döneminde bütçe 2.9 milyar TL fazla verirken; faiz dışı fazla ise 25.3 milyar TL ydi. Ocak-Haziran döneminde bütçe açığı verilmesinde, reel olarak artan bütçe giderlerine karşılık, gelirlerdeki durgun seyir neden oldu. Hem faiz dışı harcamalar, hem de faiz harcamaları geçen yılın aynı döneminde göre reel olarak arttı. Faiz dışı harcamalarda personel harcamaları ve cari transferler önemli ölçüde yükseldi. Buna karşılık, vergi dışı gelirlerdeki artışa karşın, vergi gelirlerinde reel olarak azalma kaydedilmesi, gelir tarafındaki artışın sınırlı kalmasına yol açtı. Kısa vadeli dış borç stoku, Mayıs sonu itibarıyla, 2011 yıl sonuna göre yüzde 16.5 artışla 97.7 milyar dolar oldu. TCMB verilerine göre bu dönemde, bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku yüzde 18.1 artarak 62 milyar dolar olurken, diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku yüzde 14.7 artarak 34.5 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Mayıs sonu itibarıyla, orijinal vadesine bakılmaksızın vadesine 1 yıl veya daha az kalmış dış borç verisi kullanılarak hesaplanan kalan vadeye göre kısa vadeli dış borç stoku, 142 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Söz konusu stokun 26.4 milyar dolarlık kısmı, Türkiye'de yerleşik bankaların ve özel sektörün, yurtdışı şube ve iştiraklere olan borçlarından oluştu. Borçlu bazında değerlendirildiğinde, toplam stok içinde kamu sektörünün payı yüzde 13.2, Merkez Bankası'nın yüzde 3.2, özel sektörün payı ise yüzde 83.6 seviyesinde. TCMB Para Politikası Kurulu, bu haftaki toplantısının ardından yaptığı açıklamada, kısa vadeli faizleri ve faiz koridorunu sabit bırakırken, TL yükümlülükler için tutulması gereken zorunlu karşılıkların döviz cinsinden tutulabilecek oranı artırdı. Enflasyonun bir süre daha hedefin üzerinde seyredecek olmasının fiyatlama davranışlarına dair temkinli duruş gerektirmekte olduğuna dikkat çeken TCMB, bu çerçevede küresel ekonomiye dair belirsizlikleri de göz önüne alarak, para politikasında esnekliğin korunmasının uygun olacağını söyledi. Merkez Bankası (TCMB), TL yükümlülükler için tesis edilen zorunlu karşılıkların döviz olarak tutulabilecek kısmına ilişkin üst sınırı yüzde 50'den yüzde 55'e çekti. İlave yüzde 5'lik dilim için tesis edilmesi gereken zorunlu karşılıkların 1.9 katsayısıyla çarpımına karşılık gelen tutarda döviz tesis edilmesi imkanı sağlandı. Sağlanan ek imkanın aynı 1

2 oranda (sektör genelinde yüzde 98.6) kullanılması halinde TCMB rezervlerinde yaklaşık 2.9 milyar dolar artış olacak, piyasaya ise 2.8 milyar TL likidite sağlanacak Yeni uygulama 20 Temmuz yükümlülük cetvelinden itibaren geçerli olacak ve tesis dönemi 3 Ağustos'ta başlayacak. IMF den Türkiye ye bütçe konusunda uyarılar... Uluslararası Para Fonu (IMF) ''Mali Gözlem Raporu''nda, Türkiye ekonomisinin yavaşlaması sebebiyle bu yıl gelirlerdeki düşüşün kamu açığı /GSYH'ye oranını yüzde 1,5 oranında artıracağı öngörüsünde bulunurken, sıkı bir mali duruşun cari açığı azaltmaya yardımcı olacağını belirtti. Raporda, gelişmekte olan Rusya, Güney Afrika ve Türkiye için ''ekonominin orta vadeli gelir artışını geride bırakacak bir harcama artışını engellemek üzere gerekli önlemleri almalı'' ifadesine yer verildi. IMF raporunda, 2012 yılında Türkiye ekonomisinde görülen ekonomik aktivitedeki yavaşlamanın yarattığı gelirlerdeki düşüş nedeniyle toplam kamu açığı/gsyh'ye oranının yüzde 1,5 seviyesinde artmasının beklendiği belirtildi. Raporda, Türkiye, Rusya ve Güney Afrika'nın harcama artışını sınırlayıcı tedbirleri uygulamasının önemini vurgulandı. Mali Gözlem Raporu'nun Temmuz ayı itibariyle güncellemesine göre, Türkiye'nin 2011 yılında -0,3 seviyesinde olan mali denge oranının 2012 yılında -1,7, 2013 yılında ise -2,0 olacağı tahmininde bulunuluyor. Raporda ayrıca, genel yönetim bütçe dengesinin de GSYH'ye oranla bu yıl ve gelecek yıl yüzde -2,8 seviyesinde olacağı öngörülüyor. IMF raporunda, Türkiye'nin brüt kamu borcunun GSYH'ye olan oranı itibariyle 2012 yılında yüzde 36,0 seviyesinde gerçekleşeceği, 2013 yılında ise yüzde 34,6'ya gerileyeceği tahmininde bulunuldu. Merkez Bankası (TCMB) Temmuz ayı ikinci dönem beklenti anketi... Merkez Bankası (TCMB) Temmuz ayı ikinci dönem beklenti anketinde, yıl sonu TÜFE beklentisi %7.02'den %6.98'e geriledi GSYİH artış beklentisi %3.60 ile değişmedi. Yıl sonu cari açık beklentisi 63.8 milyar dolardan 63.4 milyar dolara indi. Yıl sonu dolar kur beklentisi de den ye yükseldi. Bankacılıkta kredi toplamı 6 Temmuz itibarıyla milyar TL oldu... Bankacılık sektörü kredi toplamı 6 Temmuz itibarıyla milyar lira ile önceki haftaya göre yüzde 0.44 azalırken, yıl sonuna göre yüzde 7.41 artış kaydetti. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) verilerine göre kredilerde yıllık bazda büyüme ise yüzde oldu. Bankacılık sektöründe kredi toplamı önceki hafta milyar lira, 2011 sonunda milyar lira seviyesindeydi. Bank of Tokyo- Mitsubishi bankacılık ruhsatı için başvuracak... Bank of Tokyo-Mitsubishi (BTMU) Avrupa, Ortadoğu ve Afrika CEO'su Shoji Nakano BTMU olarak Ağustos'ta bankacılık ruhsatı için BDDK'ya başvuracaklarını ve 300 milyon dolar ödenmiş sermaye ile faaliyete başlayacaklarını belirterek, önümüzdeki 3-5 yılda Türkiye'ye verdikleri kredilerin 5 milyar dolara ulaşmasını hedeflediklerini söyledi. BTMU'nun, Türkiye'de varlık gösteren pek çok Japon şirketini desteklemeye devam ettiğini ve Japon şirketlerin yüzde 85'ini hedeflediklerini ve bankanın Türkiye'deki stratejileri kapsamında öncelikle Türkiye'de faaliyet gösteren Japon kurumsal müşterileri ele alacağını belirten Nakano, bugün itibariyle Türkiye'de yaklaşık 140 Japon şirketinin faaliyet gösterdiğini ve bu sayının önümüzdeki 5 ile 7 yılda üç katına çıkmasının beklendiğini söyledi. Nakano, BTMU'nun aynı zamanda özel sektördeki ve kamu sektöründeki Japon olmayan birinci sınıf kurumlara ve holdinglere hizmet sunmak amacını taşıdığını, özellikle enerji, finans, telekom, altyapı ve kamu hizmetleriyle ilgilendiklerini kaydetti. Japonya'nın en büyük bankası olan BTMU, dünyada 40 ülkede 500'den fazla şube ile faaliyet gösteriyor ve yaklaşık 36,000 çalışanı bulunuyor. Banka, 2011 yılında varlıkları baz alındığında dünyanın en büyük 11'inci bankası konumunda. 2

3 Kuzey doğal alınacak... Irak tan gaz Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), Irak'tan doğal gaz getirmek için başvuran Siyah Kalem şirketinden 90 gün içerisinde doğal gaz alım satım anlaşmasını Kuruma sunmasını istedi. EPDK yetkilisi, Siyah Kalem şirketinin geçtiğimiz aylarda Irak'tan 2014 yılından itibaren yıllık 700 milyon metreküple başlayarak 3,2 milyar metreküpe kadar çıkacak doğal gaz getirmek için Kuruma başvurduğunu hatırlattı. BOTAŞ da 2014 yılına kadar Mardin Irak sınırı arasındaki boru hattının tamamlanacağını bildirdi. Irak'tan 2014 yılında 700 milyon metreküp, 2015 yılında 1,5 milyar metreküp, 2016 yılında 2,5 milyar metreküp, yılları arasında 3 milyar metreküp, 2032 yılında 3,1 milyar metreküp ve 2033 yılında da 3,2 milyar metreküp doğalgaz getirilmesi hedefleniyor DÜNYA DA BU HAFTA Dünya ekonomisi... Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) Güncellenmiş 2012 Dünya Ekonomik Görünüm Raporu'na (DEG) göre, küresel büyümenin bu yıl yüzde 3.5, 2013 yılında da yüzde 3.9 oranında olması bekleniyor. IMF, güncellenmiş Dünya Ekonomik Görünüm (DEG) Raporu yayımladı. Raporda, 2012 yılının ilk çeyreğinde küresel büyümenin, yüzde 3,6 gibi beklenenden biraz daha iyi düzeyde gerçekleştiği, ancak, zaten güçlü olmayan küresel toparlanmasının yılın ikinci çeyreğinde daha fazla zayıflık gösterdiği belirtildi. Euro Bölgesi'ndeki mali piyasalardaki gerilim ve bazı önemli yükselen piyasa ekonomilerde büyümenin öngörülenden düşük olmasına değinilen raporda, ancak, yılın birinci çeyreğinin büyümenin beklenenden bir miktar yüksek çıkması nedeniyle, bu gelişmelerin, küresel görünümde sadece küçük bir gerileme yaratmasının beklendiği bildirildi. Rapora göre, küresel büyümenin 2012 yılında yüzde 3,5 olması öngörülüyor yılında ise büyümenin yüzde 3,9 oranında gerçekleşmesi bekleniyor. Bu öngörüler, Euro bölgesi ülkelerinde mali durumu gittikçe rahatlatmaya izin veren yeterli politika eylemlerinin alınacağı ve yükselen piyasa ekonomilerindeki son zamanlardaki para politikası gevşemelerinin ekonomilerde yeni güç yaratması varsayımlarına dayandırıldı. Raporda, bunun yanında, aşağı yönlü risklerin yüksek kalmaya devam ettiği bildirildi. Bu noktada en öncelikli riskin, Euro bölgesiı krizini daha fazla artıracak olası yetersiz politika eylemleri veya bu eylemlerin ertelenmesi olduğu kaydedildi. Diğer bir riskin de, kısa vadede ABD'de aşırı bir mali daralmanın olması ihtimali ile ABD ve Japonya'da orta vadeli mali konsolidasyon için kredibilitesi olan plan geliştirilmesi hususunda yetersiz ilerlemelerin sağlanması gibi, gelişmiş ekonomilerdeki mali politikalardan kaynaklı olabileceği belirtildi. Rapora göre, Euro Bölgesi'nde 2012 yılında ekonominin yüzde 0,3 küçülmesi, 2013 yılında da ise yüzde 0,7 büyümesi öngörülüyor. ABD'de ise mali uçurumdan kaçınılması, borç tavanının acilen yükseltilmesi ve orta vadeli mali planın geliştirilmesinin hayati önem taşıdığı kaydedildi. ABD'de bu yıl büyümenin yüzde 2,0, gelecek yıl da yüzde 2,3 olması bekleniyor. Bunun yanında, raporda gelişmiş ekonomilerdeki büyüme oranlarının 2012 yılında yüzde 1,4, 2013 yılında da yüzde 1,9 olmasının öngörüldüğü ifade edildi. Yükselen pazar ekonomilerindeki büyümenin de beklenenden daha düşük olabileceği belirtildi. Yükselen ve gelişmekte olan ekonomilerde, reel gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) büyümesinin yüzde 5,6, 2013 yılında da yüzde 5,9 olması bekleniyor. ABD ekonomisinde gelişmeler... Fed Başkanı Ben Bernanke ABD Kongresi'ne yaptığı konuşmada daha güçlü toparlanmayı sağlamak için daha fazla adım atmaya hazır olduğunu tekrarladı. Bernanke, ekonomik aktivitenin yavaşlamış göründüğünü, göstergelerin ikinci çeyrekte büyümenin, yaklaşık yüzde 2 olan birinci çeyreğin altında olacağına 3

4 işaret ettiğini söyledi. Bernanke, Fed in ihtiyaç olduğu sürece aralarında bilanço adımlarının ve iletişimin de olduğu geniş bir yelpazeden oluşan önlemleri değerlendirdiğini ve geleneksel olmayan para politikası araçlarının ekonomiyi desteklemek için hala bir miktar kapasiteye sahip olduğunu belirtti. Fed Başkanı, Fed in ek gevşemeyi işgücü piyasasının bozulup bozulmayacağına ve deflasyon risklerinin artıp artmayacağına göre değerlendireceğini söyledi. Bernanke, enflasyonu tetiklemekten kaçınma ihtiyacı ortaya çıktığında, ABD merkez bankacılarının, rekor seviyedeki teşvikleri geri çekme ve faizleri yükseltmeye muktedir olduklarını söyledi. Bernanke, enflasyonun, enerji fiyatlarının bu yılın başlarındaki yükselişlerini tersine çevirmesinin ardından, muhtemelen merkez bankasının hedef seviyesi olan yüzde 2'nin altında kalmaya devam edeceğini söyledi. ABD Hazine Bakanı Timothy Geithner, ekonomik büyümenin desteklenmesi için çok kapsamlı bir program hazırlanması gerektiğini söyledi. Geithner, büyüme programının mali sürdürülebilirliği tekrar sağlayacak uzun vadeli reformlarla bağlantısı olması gerektiğini ifade etti. Geithner, devlet harcamalarında oluşacak keskin düşüşü ifade eden "mali uçurumun" ekonomi için belirgin bir risk oluşturduğunu da belirtti. ABD Merkez Bankası (Fed) ülkedeki ekonomik büyümenin Haziran ve Temmuz başında yavaşladığını, işe alımların ise ülkenin büyük bölümünde düşük bir hızla arttığını belirtti. Fed'in Beige Book raporunda, "Fed'in 12 bölgesinin çoğundan gelen raporlar toplam ekonomik aktivitenin Haziran'da ve Temmuz başında ılımlı büyüme kaydetmeye devam ettiğini gösterdi. İstihdam seviyeleri bölgelerin çoğunda düşük hızla iyileşme kaydetti" denildi. Fed'in işletmelerin ekonomiyle ilgili olarak iyimserliklerini koruduklarına dikkat çektiği raporda, bazı şirketlerin hükümetin vergi ve harcama politikalarına dair kuşkuları nedeniyle işe alımları yavaşlattıkları da ifade edildi. Citigroup ikinci çeyrekte hisse başına 0.95 dolar ile beklentilerin üzerinde kâr açıkladı. Bankanın hisse başına ortalama 0.89 dolar kâr etmesi bekleniyordu. Bankanın Seviye 1 (Tier 1) sermaye oranı ikinci çeyrek dönem sonu itibariyle bir önceki çeyreğe göre 0.2 puan artarak yüzde 14.4 oldu. Goldman Sachs ikinci çeyrekte hisse başına 1.78 dolar ile beklentilerin üzerinde kâr ve 6.63 milyar dolarla beklentilerin üzerinde gelir elde ettiğini açıkladı. Bankanın hisse başına ortalama 1.17 dolar kâr ve 6.28 milyar dolar gelir açıklaması bekleniyordu. Bank of America yılın ikinci çeyreğinde hisse başına 0.19 dolar ile beklentilerin üzerinde kâr etti. Bankanın hisse başına ortalama 0.14 dolar kâr etmesi bekleniyordu. Bankanın ikinci çeyrek sonu itibariyle Seviye 1 (Tier 1) sermaye oranı yüzde 13.37'den yüzde 13.8'e yükseldi. Morgan Stanley bu yılın ikinci çeyreğinde devam eden faaliyetlerden hisse başına 0.28 dolar ile beklentilerin altında kâr elde ettiğini açıkladı. Bankanın hisse başına ortalama 0.43 dolar kâr etmesi bekleniyordu. Bankanın bu dönemde net gelirleri de 7 milyar dolar ile 7.7 milyar dolar olan beklentinin altında kaldı. Bankanın Basel I kurallarına göre Seviye 1 (Tier 1) sermaye oranı dönem sonu itibariyle yüzde 16.8'den yüzde 17.1'e yükseldi. ABD'nin New York eyaletindeki üretim büyümesi verisi Temmuz'da 7.39 ile beklentilerin üzerinde bir değer aldı. Verinin 4 değerini alması bekleniyordu. New York Fed endeksi Haziran'da 2.29 olmuştu. ABD'de perakende satışlar artış beklentilerinin tersine Haziran'da yüzde 0.5 azalırken, otomotiv dışındaki çekirdek satışlar değişim beklenmemesine karşılık yüzde 0.4 düşüş kaydetti. Perakende satışların yüzde 0.2 artması, çekirdek endeksin ise bulunduğu seviyede kalması bekleniyordu. Perakende satışlar 4

5 AB ekonomilerinde gelişmeler... AB: Mayıs ayında yüzde 0.2, çekirdek satışlar ise yüzde 0.4 gerilemişti. ABD'de sanayi üretimi Haziran ayında yüzde 0.4 ile beklentilerin üzerinde arttı. Kapasite kullanımı ise yüzde 78.9 ile beklentilerin altında kaldı. ABD'de sanayi üretiminin yüzde 0.3 artacağı; kapasite kullanım oranının ise yüzde 79.2 olacağı tahmin ediliyordu. Mayıs ayında yüzde 0.1 olarak açıklanan sanayi üretimindeki düşüş 0.2'ye, yüzde 79 olarak açıklanan kapasite kullanım oranı yüzde 78.7'ye revize edildi. ABD'de yeni konut inşaatları Haziran'da 760,000 adet ile beklentilerin üzerinde gerçekleşirken, inşaat ruhsatları ise 755,000 adet ile beklentilerin altında açıklandı. Haziran'da yeni konut inşaatlarının 745,000, ruhsat sayısının 765,000 olacağı tahmin ediliyordu. Daha önce Mayıs'ta 708,000 adet olarak açıklanan yeni konut inşaatları 711,000'e revize edilirken, 784,000 olarak açıklanan Mayıs ayı inşaat ruhsatlarında revizyon yapılmadı. ABD'de işsizlik maaş başvuruları 14 Temmuz'da sona eren haftada 386,000'e yükselerek beklentilerin üzerinde açıklandı. İşsizlik maaş başvurularının 365,000 olması bekleniyordu. Önceki hafta için 350,000 olarak açıklanan işsizlik maaş başvuruları ise 352,000'e revize eidldi. ABD'nin Philadelphia Fed endeksi Temmuz'da eksi 12.9 seviyesine yükselmesine rağmen beklentilerin altında bir değer aldı. Haziran'da eksi 16.6 olan endeksin eksi 8 değerini alması bekleniyordu. ABD'de ikinci el konut satışları Haziran'da yıllık bazda 4.37 milyona gerileyerek beklentilerin altında açıklandı. İkinci el konut satışlarının 4.63 milyon adet olması beleniyordu. Daha önce 4.55 milyon adet olduğu açıklanan Mayıs ayı verisi 4.62 milyona revize edildi. Lüksemburg Maliye Bakanı Luc Frieden, euro bölgesi maliye bakanlarının oluşturduğu Eurogroup'un İspanya ile bankalarının sermayesinin güçlendirilmesi için 100 milyar euroya kadar borçlanabilmesine izin verecek resmi anlaşmayı sağladığını söyledi. Euro bölgesi Haziran enflasyonu yıllık bazda nihai yüzde 2.4'te kalarak beklentiler seviyesinde gerçekleşti. Enerji ve işlenmemiş gıda fiyatlarındaki değişimleri içermeyen çekirdek endeks de yüzde 1.8 ile beklentilere paralel gerçekleşti. Euro bölgesinde enflasyon Mayıs'ta yüzde 2.4, çekirdek enflasyon yüzde 1.8 olmuştu. Almanya: Alman Federal Meclisi, İspanya bankalarına Avrupa yardım fonlarından yapılması öngörülen 100 milyar euroluk yardımı büyük çoğunlukla kabul etti. Mecliste yapılan oylamada, 583 milletvekilinden 473'ü yardımı kabul ederken, 97 milletvekili ''hayır'', 13 milletvekili de ''çekimser'' oy kullandı. Almanya Maliye Bakanı Wolfgang Schaeuble, oylamadan önce yaptığı hükümet açıklamasında, İspanya'nın bankalar krizini aşamaması durumunda bundan tüm euro ülkelerinin olumsuz yönde etkileneceğini belirterek, bu ülkeye yapılacak yardım için onay istedi. İspanya'nın gerekli reformları yaptığını ve alacağı yardım paralarını geri ödemeyi taahhüt ettiğini ifade eden Schaeuble, bu ülkenin borçlarını ödeyebilmesi için desteklenmesi gerektiğini kaydetti. Schaeuble, gelecekte bu tür krizlerin yaşanmaması için Avrupa çapında ortak bir kontrol mekanizmasının şart olduğuna da vurgu yaptı. Almanya Anayasa Mahkemesi, euro bölgesinin kalıcı kurtarma fonu ESM'nin ve euro bölgesi ülkeleri arasında yapılan mali anlaşmanın anayasaya uygunluğu konusundaki kararını 12 Eylül'de açıklayacağını bildirdi. 5

6 Almanya Başbakanı Angela Merkel, borç krizini kontrol altına alma çabaları dahilinde, yükün ortak paylaşılması karşılığı Almanya'nın Euro Bölgesi üye ülkeleri üzerindeki daha fazla merkezi kontrol talebinde bir değişiklik olmadığını söyledi. Almanya lideri yaptığı açıklamada, geçen ay Brüksel zirvesinde tutumunu yumuşatmadığını ve Euro Bölgesi çapında denetçiliği içeren bir bankacılık birliğinin, müşterek gözetimi yeni bir seviyede yapmak zorunda olduğunu söyledi. Merkel ayrıca, 2.5 yaşındaki krizde ilk zirveden bu yana, daha güçlü bir merkezi kontrole yönelik adımları yavaşlatmaya uğraşan üye ülkeleri de eleştirdi. Öte yandan Merkel, Avrupa projesi"nin, politika yapıcıların daha çok çalışmaması halinde riskte olduğunu söyledi. Alman yatırımcılarının, ülke ekonomisinin görünümüne ilişkin eğilimlerini gösteren ZEW endeksi, Temmuz'da eksi 19.6 ile beklentilere yakın bir seviyede açıklandı. Endeksin Temmuz'da eksi 20 değerini alması bekleniyordu. Eğilim endeksi Haziran'da eksi 16.9 değerini almıştı. Alman tahvilleri, Euro Bölgesi enflasyonun Şubat 2011'den bu yana en yavaş seviyede kaldığını gösteren verilerin açıklanmasından sonra yükselişe geçti. Bir, iki ve üç yıl vadeli Alman tahvillerinin getirileri sıfırın altına düştü. İki yıl vadeli Fransız ve Hollanda tahvilleriyle 5 yıl vadeli Alman tahvillerinde getiriler, bölgenin borç krizinin daha da kötüleşeceğine yönelik spekülasyonların en güvenli varlıklara talebi arttırmasıyla rekor seviyelere düştü. Hollanda, 3.5 aylık bonolarını rekor düşük bir seviye olan yüzde eksi 0.041'den sürerken, maksimum 4 milyar euroluk satış hedefine karşılık 2.38 milyar euroluk (2.9 milyar dolar) satış yaptı. Almanya'nın iki yıl vadeli tahvilleri rekor bir seviye olan yüzde eksi 0.058'e düştükten sonra 1 baz puanlık gerileme ile yüzde eksi 0.05'e geriledi. Haziran 2014 vadeli yüzde sıfırlık tahviller yükselerek, bir başka deyişle her 1,000 euro nominal değerli kağıt için 15 euro cent yükselerek, oldu. Beş yıllık vadeliler, bütün zamanların en düşük seviyesi olan yüzde 0.282'ye düştükten sonra iki baz puan gerileyerek yüzde 0.29 oldu. Fransa: Fransa Cumhurbaşkanı Francois Hollande, PSA Peugeot Citroen in fabrika kapatarak 8,000 kişiyi işten çıkarma kararının kabul edilemez olduğunu belirterek Avrupanın ikinci büyük otomotiv üreticisi ile planı yeniden gözden geçirmesi konusunda ısrarcı olduğunu bildirdi. Peugeot CEO su Philippe Varin'in yaptığı açıklamaya göre otomotiv üreticisi kayıplarını azaltmak adına bir fabrikasını kapatırken toplamda da 14,000 kişiyi işten çıkaracak. Varin, krizin derinliliğinin ve devam etmesinin Avrupa'daki işlerine zarar verdiğini ve bu düzenlemeyi yapmak zorunda kaldıklarını belirtti. Peugeot daha önce 6 bin kişilik kesinti yapmayı planlamıştı. Fransa'nın Peugeot'nun kararına daha farklı yaklaşamayacağını belirten Hollande, hükümetin yerel otomotiv üreticileri tarafından satışların artırılması için destek araçları geliştirirken şirkete de planı tekrar gözden geçirmesi için baskı uygulayacağını vurguladı. Peugeot, Renault SA ve Fiat SpA, Avrupa'da bu yıl satışları en çok düşen otomobil şirketlerden oldu. Fransa'nın 10 yıl vadeli tahvilleri değer kazandı ve bu hareket sonucu, bu kağıdın faizi rekor seviyeye düştü. 10 yıl vadeli Fransa tahvillerinin faizi sekiz baz puan düşerek yüzde 2.07'ye indi. İngiltere: İngiltere'de Haziran'da tüketici fiyatları (TÜFE) yıllık bazda yüzde 2.4 ile beklentilerin altında ve Kasım 2009'dan bu yana görülen en düşük seviyede açıklandı. İngiltere'de TÜFE aylık bazda ise yüzde 0.4 ile beklentilerin üzerinde düşüş kaydetti. Enflasyonun Haziran'da yıllık bazda yüzde 2.8 olması, aylık 6

7 İtalya: bazda da yüzde 0.1 düşmesi bekleniyordu. İngiltere'de TÜFE Mayıs'ta yıllık bazda yüzde 2.8 olmuş, aylık bazda ise yüzde 0.1 düşüş olarak açıklanmıştı. İngiltere'de perakende satışlar Haziran'da aylık bazda yüzde 0.1 ile beklenenin altında artış kaydetti. Perakende satışların Haziran'da yüzde 0.6 artmasını bekliyorlardı. Mayıs'ta yüzde 1.4 arttığı açıklanan perakende satışlar verisi yüzde 1.5 artışa revize edildi. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody s Investors Service, hükümetin zayıflayan kredi itibarını işaret ederek, aralarında UniCredit SpA ve Intesa Sanpaolo SpA'nın da bulunduğu 13 İtalyan bankasının kredi notunu düşürdü. İtalya'nın en büyük bankası UniCredit ve ikinci en büyük banka Intesa'nın kredi notu, iki basamak düşürülerek "Baa2"ye çekildi. Moody's böylelikle, son iki ayda ikinci kez bu bankaların notunu indirdi. Her iki bankanın not görünümü ise, ülke kredi notu ile paralel olarak, "negatif" seviyesinde belirlendi. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch İtalya'nın kredi notunu 'A-' olarak teyit etti ve görünümünü negatif olarak açıkladı. Fitch açıklamasında İtalya'nın 2 trilyon euroluk borcunu kontrol altına alabileceği, ancak yüksek borçlanma maliyetleri ile politikalarda Avrupa seviyesinde yaşanabilecek olası bir başarısızlığın hâlâ tehdit oluşturduğu belirtildi. İspanya: İspanya'da hükümetin 11 Temmuz'da açıkladığı, 2015 yılına kadar kamu sektöründe 65 milyar euroluk tasarrufu öngören ve 1 Eylül'den itibaren yürürlüğe girecek yeni kesinti paketi Meclis'te kabul edildi. Mecliste yapılan oturum sonunda yeni kesintilere sadece iktidardaki Halk Partisi'nin (PP) milletvekilleri onay verirken, muhalefetteki tüm siyasi partiler karşı oy kullandı. İspanya demokrasi tarihinde kamusal alanda yapılan en büyük kesintiler için 180 ''evet'', 131 ''hayır'' ve 1 ''çekimser'' oy çıkarken, Başbakan Mariano Rajoy Meclis Genel Kurulu'ndaki tartışmalara katılmadı. Mecliste yapılan oylama sırasında, son bir haftadır olduğu gibi Madrid sokaklarında yine memurlar protesto gösterileri düzenledi. Kentin ana caddelerine çıkan memurlar, trafiği kesip, hükümetin istifasını istedi. İspanya Merkez Bankası Başkanı Luis Maria Linde, ayakta kalabilmelerinin zor olduğu görülen bankaların kontrollü olarak faaliyetlerine son verilmesi gerektiğini söyledi. Linde ayrıca bankaların sermayelerinin güçlendirilmesine ilişkin planların gerçekçi olması ve kısa vadede uygulanması gerektiğini de ifade etti. Linde'nin bu açıklamasıyla ilk kez İspanyol bir yetkili bir bankanın faaliyetine son verilmesi olasılığından söz etmiş oldu. Bu beklenti AB Komisyonu'nun rekabetten sorumlu üyesi Joaquin Almunia tarafından geçen ay İspanya'nın bankaları için yardım talep etmesinin ardından da dile getirilmişti. İspanya'nın ağır borç yükü altındaki bölgelerinden Valencia, yerel yönetimlerin finansmanı için hükümetin hazırladığı 18 milyar euroluk yardım planından yararlanmak istediğini açıkladı. İspanya 12 ve 18 ay vadeli ihalelerle hafta başında 3.56 milyar euro borçlanırken, borçlanma maliyetleri de düşüş kaydetti. İspanya'nın 12 ay vadeli bono ihalesinde ortalama getiri yüzde 5.074'ten yüzde 3.918'e gerilerken, ihaleye ihracın 2.2 katı talep geldi. Bir önceki ihalede talep karşılama yine 2.2 olmuştu. İspanya'nın 18 ay vadeli tahvil ihalesinde ortalama getiri yüzde 5.107'den yüzde seviyesine düştü. Talep karşılama oranı 4.4'ten 3.7'e düştü. İspanya bu ihalelerle hedeflenen aralığın biraz üzerinde borçlanma gerçekleştirdi. 7

8 İspanya 2014, 2017 ve 2019 vadeli tahvil ihaleleriyle 2.98 milyar euro borçlanırken, ülkenin borçlanma maliyeti yükseldi. Yatırımcıların tasarruf önlemleri ve büyüme beklentileri konusunda ikna olmamaları, beş yıl vadeli ihalede borçlanma maliyetinin euro döneminin rekor seviyesini görmesine neden oldu. İspanya'nın 1.4 milyar euro borçlandığı 2014 vadeli ihalede oluşan ortalama getiri, bir önceki ihalede oluşan yüzde 4.335'ten yüzde 5.204'e yükseldi. İhaleye ihracın 1.9 katı talep gelirken, bir önceki ihalede bu oran 4.3 olmuştu. İspanya'nın 1.1 milyar euro borçlandığı 2017 vadeli ihalede oluşan ortalama getiri yüzde 6.072'den yüzde 6.459'a yükseldi. Talep karşılama oranı 3.4'ten 2.1'e geriledi. İspanya'nın 548 milyon euro borçlandığı 2019 vadeli tahvil ihalesinde ise ortalama getiri yüzde 4.832'den yüzde 6.701'e yükseldi. Talep karşılama oranı 3.3'ten 2.9'a düştü. Yunanistan: Yunanistan Maliye Bakanlığı'ndan bir kaynak, hükümetin Eylül ayına kadar oluşacak finansman ihtiyacını karşılamak için kreditörlerinden köprü kredisi almaya çalıştığını bildirdi. Harcamalarını karşılamak için mali yardım alan Yunanistan, Avrupa Birliği veya Uluslararası Para Fonu'ndan (IMF) ek yardım almazsa birkaç hafta içinde tüm kaynaklarını tüketmiş olacak. Yunanistan'ın Avrupalı alacaklıları, ülkenin Ağustos ayına kadarki finansman ihtiyacını karşılayacak bir çözüm bulmaya söz vermişler ancak bunun nasıl yapılacağını açıklamamışlardı. Diğer ekonomilerde gelişmeler... İsviçre: Credit Suisse Group AG, merkez bankasının geçen ay bankaya sermayesini güçlendirme çağrısında bulunmasının ardından, toplam 8.7 milyar İsviçre frankı (8.9 milyar dolar) tutarında maliyet kısma ve sermaye artırma tedbirleri açıkladı. Bankanın maliyet tasarruf hedefi, Credit Suisse'in yaptığı açıklamada, 2 milyar franktan 3 milyar franka çıkarıldı. Bankanın net karı yılın ikinci çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemindeki seviyesi olan 768 milyon franktan 788 milyon franka (805 milyon dolar) yükseldi. İsviçre hükümeti, İsviçre Merkez Bankası ve piyasa regülatörü, ülkenin en büyük bankalarının, Avrupa borç krizinin daha da kötüleşmesi durumuna karşı hazır olmalarını sağlamaya yönelik çabalarını artırdı. İsviçre Merkez Bankası Haziran ayında, Credit Suisse'in adını ayrı bir şekilde anarak, bankanın rakibi UBS AG'den daha fazla sermaye artırımına ihtiyaç duyduğunu açıkladı. Credit Suisse'ten yapılan açıklamada, bankanın sermayesini 8.7 milyar frank artırmak için adımlar atmakta olduğu kaydedildi. Banka, ilave adımların sermayeyi 6.6 milyar frank daha artırabileceğini de belirtti. Çin: Çin Başbakanı Wen Jiabao, ekonomik büyümede bir toparlanma için ivmenin henüz olmadığı ve zorlukların bir süre daha devam edebileceği uyarısında bulundu. Başbakan Wen, "Buna karşın, ekonomik genişlemenin mevcut hızı hedeflenen aralık dahilinde ve hükümetin büyümeye istikrar kazandırmak için aldığı tedbirler 'meyvelerini veriyor'" dedi. Wen, hükümetin yılın ikinci yarısında, ekonomiyi desteklemek için politika ince ayarını artıracağını da belirtti. Çin'in devlet haber ajansı Xinhua, ülke ekonomisindeki toparlanmanın sağlam bir temele dayanmadığını ve Çin'in büyümeyi desteklemek için yatırıma ihtiyacı olduğunu duyurdu. Ajansta yer alan ve hükümetin yaptığı bir toplantıya dayandırılan haberde Çin'in aktif mali politika ve temkinli para politikasını sürdüreceği de belirtildi. Haberde yatırımlara ihtiyaç duyulan Çin'de gereksiz harcamalardan kaçınılması gerektiği vurgulandı. Çin'de hükümetin takip ettiği kentler arasında birinci el konut fiyatlarının arttığı kent sayısı toplamı, Haziran ayında, merkez bankasının faizi indiriminin alıcıların 8

9 bekleyişlerini iyileştirimesinin desteği ile son 11 ayın en yüksek seviyesine ulaştı. Konut fiyatları Haziran ayında, hükümetin takip ettiği 70 kentin 25'inde, bir önceki aya göre artış gösterdi. Bu, geçen yılın temmuz ayından bu yana en yüksek seviyeyi işaret ediyor. 21 kentte ise konut fiyatları geriledi. BU HAFTA PİYASALAR Sepet bazında TL ve faiz geriledi... Piyasalar hafta içinde konuşması öngörülen Fed Başkanı Bernanke nin demeçlerini ve Merkez Bankası nın PPK toplantısını beklerken haftaya sakin başladı. Dolar/TL paritesi haftaya 1.81 düzeylerinde başlarken; döviz sepeti 2.01 düzeyindeydi. Gösterge tahvilin bileşik faizi ise %7.95 ile haftaya başladı. Çarşamba günü Fed Başkanı Ben Bernanke'nin parasal gevşemeye yönelik bir ipucu vermediği konuşmasının beklentileri tam olarak karşılayamamasıyla dolar/tl ilk tepki olarak sınırlı yükselse de, ihtiyaç olduğu takdirde ekonomiyi desteklemek için hazır olduklarını açıklamasının da yarattığı iyimserlikle tekrar geriledi. Dolar/TL paritesi 1.80 civarına gerilerken; gösterge faiz %7.90 seviyesindeydi. ABD'de açıklanan olumlu bilançolar ve merkez bankalarının destek kapısını açık tutmaları küresel piyasalarda iyimser seyire neden olurken, kur ve faizde yabancı girişleri ile aşağı yönlü hareket sürdü. Gösterge faiz Merkez Bankası nda faiz indirimi beklentileriyle %7.80 e geriledi. Ancak, Merkez Bankası'nın Para Politikası Kurulu'nun Perşembe günü yaptığı toplantıda politika faizi ile faiz koridorunu sabit bırakarak, TL zorunlu karşılıkların döviz olarak tutulabilecek kısmına ilişkin üst sınırı %50'den %55'e yükseltmesinin ardından dolar/tl ve gösterge faiz dalgalandı. Kararın açıklanması ardından ilk tepki olarak 'tan 'a kadar gerileyen dolar/tl, daha sonra tekrar 1.80 nin üzerine çıktı. Sepet bazında TL 'dan 'e kadar geriledikten sonra tekrar seviyesinden işlem gördü. Gösterge tahvilin bileşik faizi ise ilk tepki olarak %7.79'dan %7.81'e kadar yükseldikten sonra %7.74'e kadar geriledi. Haftanın son günü ise küresel piyasalardaki dalgalı hareketler devam ederken, yurtiçinde kur ve faizde yatay bir seyir vardı. Avrupa'da tahvil getirilerinin eksi seviyelere düşmesi nedeniyle gelişmekte olan piyasalara fon girişlerinin arttığı gözlenirken; yurtiçinde enflasyon ve cari açıktaki düzelme de zaten yüksek getirili olan TL'ye ilgiyi daha da artırmakta olduğu izlenmekte. % Tahvil/bono piyasası gösterge faiz oranları ( tahvili, % bileşik) Sonuçta geçen hafta Cuma günü Merkez Bankası gösterge kuruyla olan dolar/tl paritesi, Merkez Bankası kurlarıyla Cuma günü itibariyle TL oldu; TL düzeyinde olan euro/tl paritesi TL ye geriledi. Geçen hafta Cuma günü %7.95 olan gösterge bononun ortalama bileşik faizi ise bu haftanın son günü %7.74 olarak gerçekleşti. 9

10 Döviz, petrol ve altın fiyatları... Döviz: Euro, hafta başında dolar karşısında yatay seyrini korudu. Euro/dolar paritesi seviyelerinde haftaya başlarken, dolar/yen paritesi düzeyindeydi. Almanya ve Hollanda'nın iki yıl vadeli tahvillerinin getirisinin eksiye dönmesi nedeniyle euro baskı altında kaldı. Euro, hafta içinde hedge fonlar tarafından başlatılan stop-loss alımlarına bağlı olarak dolar karşısında değer kazanırken, dolar endeksi de ABD perakende satış verisinin ardından başlayan düşüşünü devam ettirerek yedi haftanın en düşük seviyesini gördü. Japon yeni ve dolar karşısında değer kazanan euro, 'e kadar yükseldi, daha sonra tekrar 1.22 seviyelerine geriledi. Japon yeni ise dolar karşısında değer kazandı ve dolar/yen paritesi a geriledi. Euro, Fed Başkanı Ben Bernanke'nin spesifik bir ifade kullanmadan gerekmesi halinde bankanın ekonomiye destek sağlamaya hazır olduğunu söylemesinin ardından dolar karşısında sınırlı kazanım elde etti. Buna karşılık Euro, Almanya Başbakanı Angela Merkel'in açıklamalarının borç krizi endişelerini canlandırmasıyla baskı altında kalmaya devam etti. Euro haftanın son gününde dolar karşısında dalgalı bir seyir izledi ve parite İspanya dan gelen olumsuz haberlerle 1.22 nin altına geriledi. Cuma günü itibariyle Euro/dolar paritesi 1.22; Dolar/yen paritesi düzeyindedir. Petrol: Brent petrolü, hafta başında Çin Başbakanı Wen Jiabao'nun ekonomiyi desteklemek üzere çalışmaları hızlandıracağı açıklamasının ardından dünyanın ikinci büyük petrol tüketicisi ülkesinde talebin artacağı yönündeki beklentilerle varil başına 102 doları aştı. ABD hafif ham petrolünün varili de 87 dolara yaklaştı. Fiyatlar hafta içinde de yükselişini sürdürdü ve Brent petrolü 105 doları aştı, ABD petrolü de 89 dolara doğru çıktı. Brent ham petrolünün varil fiyatı Bernanke'nin ek parasal desteğe ilişkin bir işaret vermemesinin ardından tekrar 104 doların altına düştü. Brent ham petrolü haftanın son günlerinde ise jeopolitik endişlelerin (Bulgaristan da İsrailli turistlerin bombalanması, Suriye deki saldırılar) etkisiyle son yedi haftanın en yükseğine çıktı ve 107 doları aştı, ABD ham petrolü de 90 doların üzerine yükseldi. Cuma günü ise fiyatlarda hafif gerilieme oldu. Cuma günü itibariyle Brent ham petrolünün varili 106 dolar düzeyinde; ABD hafif ham petrolünün varili dolar düzeyinde seyretmektedir. Altın: Altın hafta başında ons başına 1590 dolar seviyesinde yatay bir seyir izledi. Altın, merkez bankasının para politikası hakkında ipucu vereceği düşünülen Fed Başkanı Ben Bernanke'nin konuşması öncesinde değer kazandı ve ons başına 1595 dolara kadar yükseldi. Ayrıca hafta başında doların gerilemesi altın fiyatlarını destekledi. Altın fiyatları, Bernanke'nin kısa süre içinde parasal destek önlemleri alınacağına dair işaret vermemesininin ardından 1580 doların altına geriledi. Haftanın son gününde altının ons fiyatı, yatırımcıların Fed'den daha fazla parasal gevşeme beklentileriyle 1,580 doların üzerine çıktı, daha sonra tekrar geriledi. Cuma günü itibariyle altının spot fiyatı ons başına 1576 dolar civarındadır. DÖVİZ KURLARINDAKİ GELİŞMELER (1) (2) (3) (2)/(1) % değişim (2)/(1) reel % değişim (3)/(2) % değişim ABD doları/tl* 1,8980 1,8152 1,8054-4,4-6,2-0,5 Euro/TL* 2,4556 2,2852 2,2104-6,9-8,7-3,3 Döviz Sepeti ** 2,1768 2,0502 2,0079-5,8-7,6-2,1 Euro-dolar paritesi 1,2938 1,2589 1,2243-2,7 - -2,7 * TCMB döviz satış kuru. ** 0,5 dolar euro. *** Reel % değişim için tüketici fiyat endeksi kullanılmıştır. 10

11 PARA PİYASALARINDA GELECEK HAFTA Küresel piyasalardaki hareketler izlenecek... Bu hafta dünya ekonomisini değerlendirdiğimizde aslında değişen fazla birşey olmadığı ve karamsar havanın sürdüğü görülmekte. Euro Bölgesi ne ilişkin sorunlar devam ederken, ABD ekonomisinde hız kesme belirtileri görülmekte ve yükselen piyasa ekonomilerinde de yavaşlama artmakta. Dünya merkez bankalarının büyüme beklentilerindeki kötüleşmenin etkilerinden kurtulabilmek için faiz indirimi ve parasal genişleme önlemlerine başvurduğu görülmekte. ABD de Fed ise henüz böyle bir girişimde bulunmadı, ancak Fed Başkanı Bernanke ihtiyaç olduğu takdirde yeni önlemler alabileceklerini söyledi. Piyasalara baktığımızda bu hafta euroda yatay bir seyir olduğu söylenebilir. Petrol fiyatları artarken, altında fazla değişim olmadı. Euro/dolar paritesi 1.22 civarında seyrederken; dolar/yen paritesi dolaylarında. Altının onsu 1576 dolar civarında. Brent ham petrolünün varili 106, ABD hafif ham petrolünün varili ise dolar civarında. Türkiye ekonomisine ilişkin gelişmelere baktığımızda yurtdışına göre daha olumlu bir havanın varlığından söz edebiliriz. İşsizlik oranındaki düşmenin mevsimsel koşullardan dolayı devam ettiğini, ancak bütçe açığının artmakta olduğunu görmekteyiz. Merkez Bankası Para Politikası Kurulu son toplantısında, piyasadaki bazı beklentilere karşın faiz koridoru oranlarında bir değişiklik yapmadı ve TL zorunlu karşılıklardaki ince ayarı sürdürdü. Bu kararda çeşitli etkenlerin rol oynadığını düşünmekteyiz. Bunların başında küresel piyasalardaki çalkantı ve karamsarlığın hala sürmekte olduğu, diğer taraftan petrol fiyatlarının tekrar bir artış eğilimine girmesi ve bunun önümüzdeki dönemde enflasyon beklentlerini artırması olasılığından söz edilebilir. Merkez Bankası şu an için enflasyonda kalıcı bir düşüş sağlanmadan ve önümüzdeki dönemde gıda fiyatlarındaki seyri görmeden, faiz indiriminde aceleci davranmadı. Ayrıca zaten faiz düzeyinin son zamanlarda sert bir biçimde gerilemesi ve ekonomik aktivitenin ilk çeyreğe oranla biraz daha iyi olduğu gözönüne alındığında böyle bir ihtiyaç hissetmemesi de normal karşılanabilir. Tabii bundan sonra küresel ekonomide koşullar daha olumsuza dönerse ve Fed den de kısa vadede bir parasal genişleme adımı gelirse Merkez Bankası nın da yeni kararlar alması olasıdır. Yurtiçi piyasalardaki son durumda, olumlu havanın sürdüğü, faizin oldukça düşük seviyelere gerilediği ve TL bazındaki döviz sepetinin 2.00 nin aşağısını zorladığını görmekteyiz. Haftaya makroekonomik açıdan çok önemli bir veri bulunmamakta; Haziran ayı kapasite kullanım oranları açıklanacak. Önümüzdeki hafta, kur ve faizlerde yatay bir seyir beklemekteyiz. Küresel piyasalarda ek bir olumsuzluk olmadığı takdirde dolar/tl paritesinin 1.80 ve döviz sepetinin de 2.00 civarındaki hareketinin süreceğini tahmin etmekteyiz. Dolar/TL paritesinin 1.80 in aşağısını görme olasılığı da bulunmakta. Faizlerde ise % arasındaki salınımın süreceğini tahmin ediyoruz. Daha fazla bilgi için: Dr. M.Veyis Fertekligil, Baş Ekonomist e-posta: Tel: UYARI NOTU: Bu rapor Turkland Bank A.Ş. (T-Bank) tarafından güvenilir olduğuna inanılan kamuya açık kaynaklardan elde edilen bilgiler kullanılmak suretiyle, sadece bilgilendirme amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir şekilde finansal enstrümanların alım veya satımı konusunda tavsiye veya finansal danışmanlık hizmeti sağlanması olarak yorumlanmamalıdır. T-Bank bu raporda yer alan bilgilerin doğru ve tam olması konusunda herhangi bir şekilde garanti vermemektedir. T-Bank bu raporda yer alan bilgilerde herhangi bir bildirimde bulunmaksızın değişiklik yapma hakkına sahiptir. Bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan T-Bank hiçbir şekilde sorumluluk kabul etmemektedir. 11

12 12