ÇEVREYE ZARARLI OLABİLECEK BİR GAZ ENERJİYE NASIL DÖNÜŞTÜRÜLÜR?

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ÇEVREYE ZARARLI OLABİLECEK BİR GAZ ENERJİYE NASIL DÖNÜŞTÜRÜLÜR?"

Transkript

1 Sayı:2006/Rm-15 Sayfa: ÇEVREYE ZARARLI OLABİLECEK BİR GAZ ENERJİYE NASIL DÖNÜŞTÜRÜLÜR? 4 KONU : BİYOGAZ TEKNOLOJİSİ: DOĞAYA SAYGILI ENERJİ ÜRETİMİ ~ İLGİ : RUMINANT-KANATLI KELİMELER : Yenilebilir enerji kaynakları Alternatif enerji kaynakları Gübreden enerji elde edilmesi Geri dönüşümlü enerji üretimi Ekolojik dengenin korunması & KAYNAKÇA : Tercüme & Derleme : Ruminant Ürün Müdürü.Esra ÇINAR. İnterkim. By Dr.Waldemar Gruber, North Rhine-Westphalia Chamber of Agriculture, Bonn. Energy.ca //Privacy Information The Pembina Institute for Appropriate Development voluntarily adheres to the Personal Information Protection and Electronic Documents Act (Canada).Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Araştırma Enstitüsü 1YAYININ KAPSAMI : Ürün tanıtımıdır Tercümedir Kişisel veya kurumsal değerlendirmedir Derlemedir ÖZET : F F F F Alternatif enerji kaynaklarına ilginin artmasıyla gübreden enerji elde edilmesi gündeme gelmiştir. Biyogaz teknolojisi organik kökenli atıklardan hem enerji elde edilmesine hem de atıkların toprağa kazandırılmasına imkan vermektedir. Biyogaz üretimi, organik atıkların kontrollü-uygun koşullarda depolanmasını sağlar. Bu sayede doğadan gelenin,doğaya geri kazandırılması mümkün olur. SONUÇ : Ülkemizde halen hayvan gübresinin tezek olarak yakılması ülkemiz toprakları için büyük önem taşıyan organik maddenin kül haline dönüştürülerek yok edilmesine neden olmakta, odunun yakıt olarak kullanılması da zaten yetersiz durumda olan ormanlarımızı giderek yok etmektedir. İnsan sağlığını tehdit eden hastalık etmenlerinin büyük oranda etkinliğini azaltmak, kırsal kesimde çevre sağlığını olumlu olarak etkilemek, ormanlarımızı geleceklerimize bağışlamak için asgari önlemlerin alınması şarttır.biyogaz teknolojisi de doğadan gelenin doğaya kazandırılması projelerinden önemli birini teşkil etmektedir. 124

2 DOĞAYA SAYGILI ENERJİ ÜRETİMİ: BİYOGAZ TEKNOLOJİSİ Fosil ve nükleer yakıtlara alternatif doğal enerji kaynakları konusunda yapılan araştırmalar sürdürülebilir ve yenilenebilir enerji kavramlarını da gündeme getirdi. Yaşamın sürdürülebilirliği için kaynakların sürdürülebilir olması yeterli değildi. Ekolojik denge için kaynakların yenilenebilir olması gerekiyordu: Bir şeyin sürekliliği sürdürülebilir olduğunu göstermiyordu. Sürdürülebilirlik bütün açısından ancak yenilenebilir olursa mümkündü. Bu nedenle enerji sistemlerinin sürdürülebilir, enerji kaynaklarının yenilenebilir olması gerekiyor yılında dünyada üretilen elektriğin yüzde 50 sinin yenilenebilir kaynaklardan olması planlanıyor yılında kullanılacak elektrik enerjisinin yüzde 10 u ise rüzgardan sağlanacak. Bunun dışında dünyada yaygınlaşan başka enerji kaynakları da bulunuyor. Bugün bitkisel ve hayvansal atıklardan sağlanan metan gazından da ısınma ve elektrik üretimi için enerji elde edilebiliyor. Doğaya saygılı enerji kaynaklarının kullanımı arttıkça, yeni enerji kaynakları konusunda yapılan araştırma faaliyetleri de artıyor. Alternatif enerji kaynaklarına ilginin artmasıyla gübreden enerji elde edilmesi gündeme gelmiş ve bu durum gübre fiyatlarını da etkilemiştir. Son zamanlarda büyük çiftçilerin de dahil olduğu birtakım yatırımcıların bu konuya ilgisi artmakta ve biyogaz üretimi için oldukça büyük yatırımlar yapılmaktadır. BİYOGAZ NEDİR? Biyogaz, hayvansal ve bitkisel atıkların oksijensiz ortamda ayrışması sonucu ortaya çıkan bir gaz karışımıdır. Bileşiminde; % metan (CH 4 ), % karbondioksit (CO 2 ), % 0-2 hidrojen sülfür (H 2 S) ile çok az miktarda azot (N 2 ) ve hidrojen (H 2 ) bulunmaktadır. BİYOGAZ TEKNOLOJİSİ NEDİR? Biyogaz teknolojisi, organik kökenli atıklardan hem enerji elde edilmesine hem de atıkların toprağa kazandırılmasına imkan vermektedir. Biyogaz Üniteleri; Enerji Üreten Sistemler Organik Gübre Üretimi amacıyla kurulan sistemlerdir. 125

3 BİYOGAZ ÜRETİMİNE UYGUN ATIKLAR Hayvansal Atıklar : Sığır, at, koyun, tavuk gibi hayvanların gübreleri, insan dışkısı, mezbaha atıkları ve hayvansal ürünlerin işlenmesi sırasında ortaya çıkan atıklar. Bitkisel Atıklar : İnce kıyılmış sap, saman, mısır artıkları, şeker pancarı yaprakları gibi bitkilerin işlenmeyen kısımları ile bitkisel ürünlerin işlenmesi sırasında ortaya çıkan atıklar. Zirai atıklar Orman endüstrisi atıkları Deri ve tekstil endüstrisi atıkları Gıda endüstrisi atıkları (çikolata, maya, süt, içeçek üretimi ) Sebze, meyve, tahıl ve yağ endüstrisi atıkları Şeker endüstrisi atıkları Atık su arıtma tesisi atıkları Biyogaz üretiminde, hayvansal ve bitkisel atıklar tek başına kullanılabileceği gibi belli esaslar doğrultusunda karıştırılarak da kullanılabilir. ÇEŞİTLİ KAYNAKLARDAN ELDE EDİLEBİLECEK BİYOGAZ VERİMLERİ VE BİYOGAZDAKİ METAN MİKTARLARI KAYNAKLAR BİYOGAZ VERİMİ (l/kg) METAN ORANI (Hac.% si) Sığır Gübresi Kanatlı Gübresi Domuz Gübresi Buğday Samanı Çavdar Samanı Arpa Samanı Mısır Sapları ve Artıkları Keten Kenevir Çimen Sebze Atıkları Değişken Ziraat Atıkları Yerfıstığı Kabuğu Dökülmüş Ağaç Yaprakları Algler Atık Su Çamuru

4 BİYOGAZ ÜRETİMİNİN YARARLARI Ülkemizde hayvansal ve bitkisel atıklar, çoğunlukla ya doğrudan doğruya yakılmakta veya tarım topraklarına gübre olarak verilmektedir. Ancak atıkların yakılarak ısı üretiminde kullanılması daha yaygın olarak görülmektedir. Bu şekilde istenilen özellikte ısı üretilemediği gibi, ısı üretiminden sonra atıkların gübre olarak kullanılması da mümkün olmamaktadır. Biyogaz üretimi, organik atıkların kontrollü-uygun koşullarda depolanmasını sağlar. Çiftlik kökenli organik atıkların-gübrelerin kontrolsüz depolanması; yer altı-yerüstü sularının, toprağın ve havanın kirlenmesine neden olur. Gübrenin içerdiği azotlu bileşenler toprakta depolanır, yıkanır ve gaz halde atmosfere karışır. Azot, nitrat formunda (NO 3 - ) yer altı suyuna karışarak, amonyak halinde (NH 3 ) azot oksit yağmurlarına neden olur ve azot oksit (N 2 O) yapısında da sera etkisine neden olarak çevreyi kirletir. Gübreden ayrıca metan gazı (CH 4 ) çıkışı havayı kirletmektedir. Azot oksitler, karbondioksitten (CO 2 ) 150 kat daha fazla ozon tabakası için zarar oluşturmaktadır. Biyogaz üretimi sonrasında organik yapıdaki C/N oranı küçülür; böylece NH 3, CH 4 ve N 2 O ve nitrat kirleticileri azalır. Biyogaz üretiminin yararları aşağıdaki gibi sıralanabilir ; Biyogaz, temiz ve ısı değeri yüksek bir enerji kaynağıdır. Biyogaz üretiminden sonra atıklar yok olmamakta üstelik çok daha değerli bir gübre haline dönüşmektedir. Biyogaz üretimi sonucu, hayvan gübresinde bulunabilecek yabancı ot tohumları çimlenme özelliğini kaybetmektedir. Biyogaz, özellikle kırsal kesimde çevre sağlığını olumlu etkilemektedir. Çünkü; biyogaz üretimi sonucunda hayvan gübresinin kokusu hissedilmeyecek ölçüde yok olmaktadır. Ayrıca gübrelerden kaynaklanan insan sağlığını tehdit eden hastalık etmenleri büyük oranda etkinliğini kaybetmektedir. BİYOGAZIN KULLANIM ALANLARI Biyogaz, çok yönlü bir enerji kaynağı olarak doğrudan ısıtma ve aydınlatma amacıyla kullanıldığı gibi, elektrik enerjisine ve mekanik enerjiye çevrilmesi de mümkün olmaktadır. Biyogazın kullanım alanları; Doğrudan yakma, Isınma ve ısıtma Motor yakıtı, Türbin yakıtı (Elektrik elde etmede), Yakıt pili yakıtı, Doğalgaz içine katkı Olarak kullanım alanları mevcuttur. BİYOGAZ FABRİKALARI TEKNOLOJİSİ Biyogaz fabrikaları, hammaddelerden yararlanılabilmesi için büyük teknoloji yatırımları gerektirmektedir. 127

5 Biyogaz üretiminde yaygın olarak bilinen sistemler ; Sabit Kubbeli veya Çin Tipi Hareketli Kubbeli veya Hint Tipi Torba Tipi veya Tayvan Tipi Bu reaktörler, tropik iklime uygundurlar ve ülkemiz koşullarında verimli kullanımları mümkün değildir. Günümüzde biyogaz üretiminde kullanılan reaktör ve sistemler, kullanılan atığın katı madde içeriğine göre sınıflandırılmakta ve uygun sistem tipi seçilmektedir. Biyogaz üretiminin gelişmiş reaktör teknolojileri ile ülke koşulları dikkate alınarak yapılması gereklidir. Biyogaz tesisleri ; - Aile Tipi : 6-12 m 3, - Çiftlik Tipi : m 3, - Köy Tipi : m 3 ve - Büyük Tip : m 3 kapasitelerde kurulabilir. BİYOGAZ TESİS TASARIMI Biyogaz tesisi tasarlanırken aşağıdaki konular dikkate alınmalıdır: TESİSİN ÖZELLİKLERİ : Tesis yeri, seçimi, uygun tesis inşaatı, tesis enerji gereksiniminin belirlenmesi, tesisin ısıtılması- yalıtılması. HAMMADDE ÖZELLİKLERİ: Cins ve miktar, yoğunluk, kuru madde içeriği, tanecik büyüklüğü, karbon/ azot oranı, organik asit içeriği, toksik madde içeriği. REAKTÖR TASARIMI: Tip, kapasite, çalışma koşulları BİYOMETANLAŞTIRMA SÜRECİ: Uygun mikroorganizma seçimi, sıcaklık, ph. BİYOGAZ: Bileşim, Isıl değer, Tesis içi kullanım koşuları ( Isı-Elektrik eldesi ekipmanlarının belirlenmesi) Depolanma- Taşınım-Kullanım Koşulları GÜBRE: Sıvı veya katı form Depolanma- Taşınım-Kullanım koşulları Biyogaz üretimi iki ayrı yöntemle gerçekleşmektedir; Kesik besleme yöntemi: Tesis hayvansal ve/veya bitkisel atıklarla doldurulmakta ve alıkoyma süresi kadar beklenmektedir. Bu süre sonunda tesis tamamen boşaltılmakta ve işlem sürekli tekrarlanarak gaz üretimi sağlanmaktadır. Sürekli besleme yöntemi: Tesis hayvansal ve/veya bitkisel atıklarla doldurulmakta ve alıkoyma süresi kadar beklenmektedir. Daha sonra biyogaz üretim tankının (fermantör) sıcaklığına bağlı olarak günlük beslemelere geçilmekte ve sürekli gaz üretimi sağlanmaktadır.tesislerin çoğunda biyogazın oluştuğu ortamın (fermantör) ısıtılması optimum biyogaz üretimi için gerekli olmaktadır. 128

6 Biyogaz üretiminde ortam sıcaklığı çok önemlidir. Genel bir kural olarak; bu sıcaklığın C olması istenir. Isıtmalı olmayan tesislerde özellikle kış aylarında sıcaklığın bu derecelere ulaşması mümkün değildir. Sıcaklığın 10 C nin altına düşmesi, biyogaz üretimini durdurabilmektedir. Biyogaz tesislerinde ısı kontrolünün sağlanması amacıyla güneş enerjisinden yararlanılabileceği gibi en pratik ve en yaygın kullanılan sistem, tesis içine yerleştirilen serpantinlerden (sıcak su boruları) yararlanmaktır. Bu sistemde su, tesis tarafından sağlanan biyogazla ısıtılıp sirkülasyon pompası ile tesis içine yerleştirilen serpantinler içinde dolaştırılarak ısıtma sağlanmaktadır. BİYOGAZ TESİSİNİN PROJELENDİRİLMESİ Biyogaz tesisleri projelendirilirken öncelikle kapasitenin tespiti gerekmektedir. Bunun için tesiste, sadece hayvan gübresi kullanılacaksa; günlük ortaya çıkan gübre miktarı, hayvanların beslenme şekilleri ve gübrelerin katı madde miktarları bilinmelidir. Günlük ortaya çıkan gübre miktarı: Yukarıda belirtildiği üzere hayvanların gübre verimleri cinslerine göre değişik miktarlarda olabilmektedir. Gübre miktarının hesabında; büyükbaş hayvanlar için kg/gün (yaş) gübre verimi kabul edilebileceği gibi canlı ağırlığın % 5-6 sı da günlük gübre miktarına esas alınabilir. Aynı şekilde koyun ve keçi için 2 kg (yaş)/gün veya canlı ağırlığın % 4-5 i günlük gübre üretimi olarak kabul edilebilmektedir. Tavuk için günlük gübre üretimi ise kg (yaş)/gün veya canlı ağırlığın % 3-4 üdür. Hayvanların beslenme şekilleri: Hayvanların mer a da veya ahırda beslenmeleri günlük gübre üretimini etkiler. Gübrelerin katı madde oranları: Optimum biyogaz oluşumu için tesis içi gübre-su karışımının katı madde oranının % 7-9 olması gerekmektedir. Katı madde oranları; sığır gübresinin % 15-20, tavuk gübresinin % 30, koyun gübresinin ise % 40 civarındadır. Bilinmesi gereken diğer bir konu ise hayvan gübrelerinin değişik sıcaklıklarda optimum alıkoyma-bekleme süreleri ve biyogaz üretim miktarlarıdır. BİYOGAZ TESİSİ ÜRETİM HESABI 1000 büyükbaş hayvanı olan bir çiftçi ailesi için gerekli olan biyogaz tesisinin kapasite hesabı aşağıdaki gibidir; PARAMETRE Fermentör sıcaklığı 30 C Üretilen gübre miktarı Gübrenin katı madde oranı % 20 Alıkoyma-bekleme süresi 10 kg (yaş)/gün/hayvan 30 gün Gübrenin yoğunluğu 975 kg/m 3 Günlük gübre üretimi Tesise günlük beslemede verilecek su miktarı 100x10 = 1000 kg (ağırlık olarak) 1000/975 = 1,02 m 3 (hacim olarak) 1000 kg (% 10 katı maddenin sağlanması için gerekli su miktarı) Tesisin hacmi 1000 x 2 x 30 /1000 = 60 m 3 60 m 3 kapasiteli bir biyogaz tesisinden yukarıda belirtilen koşullarda günlük elde edilebilecek biyogaz miktarı, m 3 civarındadır. 129

7 Sığır ve Tavuk Gübrelerinin Değişik Sıcaklıklarda Biyogaz Verimleri Fermantör Sıcaklığı ( C) Sığır Gübresi (l./m 3 ) Tavuk Gübresi (l./m 3 ) 9 101,4 253, ,7 448, ,8 1008, ,0 1266,2 Bu hesabı tavuk gübresi için yaptığımız takdirde, yine tesisi 30 C de çalıştırdığımızı kabul edersek, 60 m 3 kapasiteli bir tesis için gerekli olan tavuk sayısı yaklaşık olarak dir ve bu tesisten günde 70-75m 3 biyogaz elde edilebilir. Aşağıda tavuk ve büyükbaş hayvan işletmelerinin hayvan sayılarına bağlı olarak kurabilecekleri biyogaz tesislerinin; büyüklüğü, günlük biyogaz üretimleri ve bu gazın etkili eşdeğer ısı karşılığı LPG miktarları verilmiştir. İşletmelerin Hayvan Sayısı adet tavuk adet tavuk adet tavuk adet tavuk adet tavuk 5 adet büyükbaş 10 adet büyükbaş 50 adet büyükbaş 100 adet büyükbaş Uygun Tesis Büyüklüğü (m 3 ) Günlük Beslemeler İçin Gereken Gübre (kg(yaş)/gün) Üretilebilecek Biyogaz Miktarı (m 3 /gün) Eşdeğer LPG Miktarı (kg) m , Kabuller: Fermantör sıcaklığı: 30 C, gübrelerin katı madde oranı: büyükbaş hayvan için 15 kg (yaş)/gün, tavuk için 0.08 kg (yaş)/gün, alıkoyma-bekleme süresi: büyükbaş hayvan için 30 gün, tavuk için 24 gün. 130

8 SİSTEM İŞLEYİŞİ Hammaddede direkt olarak fermente ediciye tanıtılarak, hazırlayıcı çukura gönderilir.bunun anlamı; hammaddelerin ve diğer fermente edilebilir ajanların kısmen likit gübreden farklı olarak fermantasyon prosesine tanımlanması ile fermantasyon tankında kuru madde miktarını ve değerini arttırmaktır.yığın materyaller, pistonlarla alınarak fermantasyon prosesinde kullanılacak duruma getirilir. Yem mixer vagonları veya teknolojileri, alıcı tanklardan artan sıklıklarda hammaddeyi kullanılmak üzere alırlar. Ancak burada dikkat edilmesi gereken hammaddeler fibröz yapıdaki maddelerdir. Kısmen fibröz yapıdaki hammaddelerin sisteme tam teşekküllü olarak tanımlanması, alıcı tankların fermantasyonu sağlayan kısmında topaklaşmalara neden olmaması ve üretim akışında bir kesinti yaşanmaması açısından çok önemlidir.buradaki üniteler oldukça büyük çaplarda ve güçlü materyallerden oluşmaktadır ve yüksek kaliteli materyaller kullanılır. Paslanmaz çelik materyaller kullanılır ki yine de aşınma, paslanmaz ve eskimelerin önüne geçilemez. Zamanla oluşan zararların dışında taş gibi büyük yabancı maddeler, vidaların aşınmasına neden olabilir. FERMANTASYONU SAĞLAYAN SIVILAR Bazı firmalar, fermantasyon için likit sirkülasyon sistemine malzemenin likit olarak alındığı sistemleri tercih etmektedirler.bu sistemlerde fibröz yapıdaki materyaller de çok iyi bir şekilde kesici disklerle parçalanarak sisteme alınmaktadır. Bu şekilde materyaller çok hızlı bir şekilde parçalanarak mikroorganizmaların fermantasyona hazır hale gelmesi sağlanır. Ek olarak, alınan malzemelerin daha hızlı bir şekilde parçalanmasını ve likit sistem hattına geçişini hızlandırmak için kısmen likit gübre teknolojisinde ıslatarak yumuşatan mekanizmalar kullanılır. Ayrıca suda yüzen yada suya gömülü parçacıkların kalmaması açısından sistemde homojen girişi sağlayan karıştırıcılar bulunur. Sulu malzemeler, fermantasyon tankında substrat ile karıştırılır ve sıcaklık ile havayla ortaya çıkan gazlar da eşit olarak dağıtılmış olur. Kısmen likit gübre depoları ile karşılaştırıldığında daha fazla uğraş gerektirir. Sıcaklık en az 38 o C dir. Kısmen likit gübreyle karşılaştırıldığında fermantasyon substratları daha çok agresiftir ki bunun nedeni mevcut sülfür hareketleri sayesinde paslanmaların daha hızlı gerçekleşmesinden kaynaklanır. Bu durumda fermantasyon tanklarına uygun teknik ekipmanların yüklenmesi gerekmektedir. KARIŞTIRICILAR ve POMPALAR Suya girebilecek yapıdaki motor sürücülü karıştırıcıların yüksek bağlantılı yükleme kapasiteleri sayesinde enerji tüketim oranları oldukça yüksektir. Bunların pervane hızları diğerlerine nazaran daha yüksek olup, dayanıklılıkları daha yüksektir. Suya dayanıklı motor sürücülü karıştırıcılar genellikle dikey olarak ayarlanabilir olduğundan her yere uygundur. Bunlar; su yüzeyinden dağıtma özelliğine sahiptirler. Daha yavaş olan motor sürücülü karıştırıcılar, merkezi olarak uygulanabilir olup her yere uygulanabilirler. Bunların başka bir avantajı da, spesifik enerji tüketimlerinin düşük olmasıdır. Bu tip motorlar, fermantasyon cihazının dışına monte edilebilir olduklarından bakımları oldukça kolaydır. 131

9 YÖNTEM İZLEME Proses idaresi oldukça komplike bir iş olup, materyal kullanımı çok büyük farklılıklar gösterir. Fermantasyon substratlarının öneminden dolayı kesin kayıtlar tutmak, özellikle döküman ve takip işlemleri açısından büyük önem arz eder. Günlük yapılması gereken ölçümler ; - İşleme alınan materyalin ağırlığı, - Gaz kalitesi (CH4,CO2, H2S bileşimi), - Fermantasyon sıcaklığı, - Biyolojik parametreler (ph gibi), tamponlama kapasitesi. Problem meydana geldiğinde; -Kısa zincirli yağ asitleri kontrolleri yapılır. Sisteme tanımlanan materyallerin net ağırlıklarının, diğer hesaplamaların yapılması açısından ve etkinlik için bilinmesi şarttır. Elektronik izleyiciler sayesinde fermantasyon bölümündeki sıvılardaki materyallerin hacimleri kayıt altına alınır. Günlük beklenen değerlerin tahmini yapıldıktan sonra gaz ihtiyaçlarının hacim ve kalitesine karar verilir. Gaz bileşimdeki değişiklikler, fermantasyon prosesindeki problemleri işaret eder. Tamponlama kapasitesi ve ph okuyucu biyolojik proseslerin kontrolünde kullanılır.yağ asidi hesaplamaları ise genellikle laboratuarlarda yapılır ki bu, işlemin birkaç gün içinde sonuçlanacağını gösterir. Bunların dışında sistem sıcaklıklarının düzenli olarak kontrol edilmesi gerekir. Tüm bunların düzenli olarak kayıt altına alınması, etkinlik ve izlenebilirlik açısından şarttır. SON ÜRÜNÜN (FERMENTE ÜRÜNÜN ) KULLANIM ALANLARI Son ürün olan fermente ürünün kullanım alanları aşağıdaki gibi sıralanabilir; Tarlaya fermente gübre olarak sıvı formda uygulanabilir, Granül haline getirilebilir, Beton veya toprak havuzlarda doğal kurumaya bırakılabilir. AVRUPA DA BİYOGAZ ÜRETİMİ Özellikle Avrupa da biyogaz üretimine yönelik çok büyük yatırımlar yapılmış olup artan bir hızla yeni yatırımlar yapılmaya devam edilmektedir. Bu yıl sonu itibariyle 3000 den daha fazla biyogaz fabrikası sadece Almanya nın elektrik ihtiyacını güçlü bir şekilde sağlar hale gelecektir. Geçen sene 700 den fazla biyogaz fabrikası inşa edilmiş olup daha bir çok büyük fabrika yatırımı yapılmaya devam etmektedir. Hızla artan bu yatırımlar, 2004 yılında Değişen Enerji Kaynakları Kanunu nda da birtakım değişiklikler yapılması ihtiyacını doğurmuş, yeni bir dağıtım kanalıyla enerji ihtiyacını karşılayacak yeni kaynaklar gündeme gelmiştir. Profesyonel Biyogaz Birlikleri, mevcut fabrikaların % 80 ninin mısır gibi fermente olabilir hammaddelerden yararlanabileceklerini tahmin etmektedirler yılında; Almanya da yaklaşık olarak hektar mısır, biyogaz üretimi için planlanmış ve bu oran toplam üretimin % 4 ünü teşkil etmektedir hasat rakamları mısır için planlanan enerji üretimini, 2 kat daha fazla yani yaklaşık hektar olarak göstermektedir. 132

10 TÜRKİYE DE BİYOGAZ ÜRETİMİ Ülkemizde hayvansal ve bitkisel atıklar, çoğunlukla ya doğrudan doğruya yakılmakta veya tarım topraklarına gübre olarak verilmektedir. Ancak atıkların yakılarak ısı üretiminde kullanılması daha yaygın olarak görülmektedir. Bu şekilde istenilen özellikte ısı üretilemediği gibi, ısı üretiminden sonra atıkların gübre olarak kullanılması da mümkün olmamaktadır. Ülkemizde halen hayvan gübresinin tezek olarak yakılması ülkemiz toprakları için büyük önem taşıyan organik maddenin kül haline dönüştürülerek yok edilmesine neden olmakta, odunun yakıt olarak kullanılması da zaten yetersiz durumda olan ormanlarımızı giderek yok etmektedir. İnsan sağlığını tehdit eden hastalık etmenlerinin büyük oranda etkinliğini azaltmak, kırsal kesimde çevre sağlığını olumlu olarak etkilemek, ormanlarımızı geleceklerimize bağışlamak için asgari önlemlerin alınması şarttır. Ülkemizde biyogaz üretimine yönelik çalışmalar, Köy Hizmetleri Ankara Araştırma Enstitüsü nde uzun yıllar yapılmış ve 1986 yılında sonlandırıldıktan sonra herhangi bir kurumsal faaliyete rastlanmamıştır. Ancak, biyogaz tesisi kurmak isteyen hayvancılık işletmelerinin yoğun ilgisi artarak devam etmekte, irili ufaklı birçok işletme kendi üretimlerini çevirmekte ve yeni yeni büyük özel sektör yatırımları görülmeye başlanmıştır. Biyogaz üretim teknolojisinin ülkemizde uygulanabilmesi ve bu yönde yapılan yatırımların başarılı olabilmesi için daha pek çok konuda araştırma yapılması gerekmektedir. Bugüne kadar yapılan araştırmalar belirli bir bilgi birikimi sağlamıştır. Ancak bu yeterli değildir. Yapılması gereken araştırmalarda öncelik verilecek konular aşağıdaki gibi sıralanabilir; Biyogaz tesislerinin inşaat tiplerinin bölge koşullarına göre geliştirilmesi, Ucuz ve yöresel izolasyon materyallerinin saptanması, Biyogaz kullanım araçlarının geliştirilmesi, Bitkisel atıklardan da biyogaz elde etme olanaklarının saptanması, Biyogaz tesislerinden çıkan gübrenin bitkisel üretime ve toprak özelliklerine etkilerinin araştırılması, Biyogaz tesislerinden çıkan gübrenin, araziye taşınımını ve dağıtımını sağlayıcı mekanizasyonun geliştirilmesi, Biyogazın çevre sağlığına olan katkılarının saptanması, Biyogaz üretim teknolojisinin kırsal kesimde yaratacağı sosyo-ekonomik etkilerinin araştırılması gerekmektedir. Özellikle son yıllarda Türkiye deki yakıt fiyatlarındaki artışlar, gelir düzeyi düşük olan kırsal bölgelerdeki halkı, ekonomik olarak ciddi şekilde mağdur etmektedir. Kırsal bölgelerde ısınma amacı ile yeterli yakıtın olmaması zaten kısıtlı olan orman alanlarının tahribatına neden olmaktadır. Bu nedenle, alternatif enerji kaynaklarıyla ihtiyaçların karşılanması için gerekli çalışmalar ve yatırımlar yapılmalıdır. 133

GÖNEN BİYOGAZ TESİSİ

GÖNEN BİYOGAZ TESİSİ GÖNEN BİYOGAZ TESİSİ Ülkemizde, gıda ve elektrik enerjisi ihtiyacı, ekonomik gelişme ve nüfus artışı gibi nedenlerden dolayı hızla artmaktadır. Gıda miktarlarında, artan talebin karşılanamaması sonucunda

Detaylı

ILGAZ DAĞI ORMAN KÖYLERİNDEKİ ODUN TÜKETİMİNE ALTERNATİF KAYNAKLAR VE ORMANLARIN KORUNMASINA ETKİLERİ

ILGAZ DAĞI ORMAN KÖYLERİNDEKİ ODUN TÜKETİMİNE ALTERNATİF KAYNAKLAR VE ORMANLARIN KORUNMASINA ETKİLERİ ILGAZ DAĞI ORMAN KÖYLERİNDEKİ ODUN TÜKETİMİNE ALTERNATİF KAYNAKLAR VE ORMANLARIN KORUNMASINA ETKİLERİ Yrd. Doç. Dr. Sabri Ünal Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi 1 GİRİŞ Dağ Köylerinde ısınma ve barınma

Detaylı

23.12.2011 DOĞAL GAZ VE BİYOGAZ ÖZELLİKLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

23.12.2011 DOĞAL GAZ VE BİYOGAZ ÖZELLİKLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI BİYOGAZ ENERJİSİ Hayvansal Atıklar : BİYOGAZIN TANIMI VE ÖZELLİKLERİ Biyogaz, hayvansal ve bitkisel atıkların oksijensiz ortamda ayrışması sonucu ortaya çıkan bir gaz karışımıdır. Bileşiminde % 6060-70

Detaylı

Organik Atıkların Değerlendirilmesi- BİYOGAZ: Üretimi ve Kullanımı ECS KĐMYA ĐNŞ. SAN. VE TĐC. LTD. ŞTĐ.

Organik Atıkların Değerlendirilmesi- BİYOGAZ: Üretimi ve Kullanımı ECS KĐMYA ĐNŞ. SAN. VE TĐC. LTD. ŞTĐ. Organik Atıkların Değerlendirilmesi- BİYOGAZ: Üretimi ve Kullanımı ECS KĐMYA ĐNŞ. SAN. VE TĐC. LTD. ŞTĐ. BİYOGAZ NEDİR? Anaerobik şartlarda, organik atıkların çeşitli mikroorganizmalarca çürütülmesi sonucu

Detaylı

Biyogaz Yakıtlı Kojenerasyon Uygulamaları

Biyogaz Yakıtlı Kojenerasyon Uygulamaları Biyogaz Yakıtlı Kojenerasyon Uygulamaları Sedat Akar Turkoted Yönetim Kurulu Üyesi Biyogaz Nedir? Biyogaz, mikrobiyolojik floranın etkisi altındaki organik maddelerin oksijensiz bir ortamda çürütülmesi

Detaylı

TARIMSAL YAPILAR. Prof. Dr. Metin OLGUN. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü

TARIMSAL YAPILAR. Prof. Dr. Metin OLGUN. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü TARIMSAL YAPILAR Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, İklimsel Çevre ve Yönetimi Temel Kavramlar 2 İklimsel Çevre Denetimi Isı

Detaylı

BİYOGAZ YAKITLI MİKRO KOJENERASYON UYGULAMALARI

BİYOGAZ YAKITLI MİKRO KOJENERASYON UYGULAMALARI BİYOGAZ YAKITLI MİKRO KOJENERASYON UYGULAMALARI Dünya nüfusunun hızlı bir şekilde artmaya devam etmesi, sanayileşmenin yeni boyutlar kazanması ve insanoğlunun geleneksel yaşam şartlarından kurtularak yaşama

Detaylı

Atık Nedir? Atık Çeşitleri Biyolojik Atıklar Biyogazın Önemi Ve Kullanımı Atıkların Đmhası Atık Borsası Nedir? ĐÇĐNDEKĐLER Atık Geri Dönüşüm Borsası A

Atık Nedir? Atık Çeşitleri Biyolojik Atıklar Biyogazın Önemi Ve Kullanımı Atıkların Đmhası Atık Borsası Nedir? ĐÇĐNDEKĐLER Atık Geri Dönüşüm Borsası A BĐYOLOJĐK ATIKLARIN ÇEVREYE ZARALARI VE FAYDALARI Atık Nedir? Atık Çeşitleri Biyolojik Atıklar Biyogazın Önemi Ve Kullanımı Atıkların Đmhası Atık Borsası Nedir? ĐÇĐNDEKĐLER Atık Geri Dönüşüm Borsası Atıkların

Detaylı

FOTOSENTEZ-BİYOGAZ ÜRETİMİ KULLANIMI DÖNGÜSÜ

FOTOSENTEZ-BİYOGAZ ÜRETİMİ KULLANIMI DÖNGÜSÜ BİYOKÜTLE-BİYOGAZ BİYOKÜTLE NEDİR? Biyokütle yakıt olarak kullanılabilen ağaç, bitki, gübre ve atıklar gibi biyolojik malzemelerden elde edilen enerji anlamında kullanılmakta olup; yenilenebilir, her yerde

Detaylı

Biyogaz Temel Eğitimi

Biyogaz Temel Eğitimi Biyogaz Temel Eğitimi Sunanlar: Dursun AYDÖNER Proje Müdürü Rasim ÜNER Is Gelistime ve Pazarlama Müdürü Biyogaz Temel Eğitimi 1.Biyogaz Nedir? 2.Biyogaz Nasıl Oluşur? 3.Biyogaz Tesisi - Biyogaz Tesis Çeşitleri

Detaylı

1. HAYVANSAL KAYNAKLARDAN ELDE EDİLEBİLECEK ORTALAMA GÜBRE VE BİYOGAZ MİKTARLARI

1. HAYVANSAL KAYNAKLARDAN ELDE EDİLEBİLECEK ORTALAMA GÜBRE VE BİYOGAZ MİKTARLARI YER SEÇİMİ KRİTERLERİ Tarımsal Alanların Yerleri ve Tipleri İşletme Yerleri ve Sayıları Hayvan Türleri ve Sayıları Türkiye İl-İlçe-Köy Sınırları Türkiye Yol Ağı 1. HAYVANSAL KAYNAKLARDAN ELDE EDİLEBİLECEK

Detaylı

BİYOGAZ ÜRETİMİ VE FAYDALARI

BİYOGAZ ÜRETİMİ VE FAYDALARI BİYOGAZ ÜRETİMİ VE FAYDALARI BİYOGAZ NEDİR? Organik bazlı atık/artıkların oksijensiz ortamda (anaeorobik) fermantasyonu sonucu ortaya çıkan renksiz - kokusuz, havadan hafif, parlak mavi bir alevle yanan

Detaylı

Biyoetanol berrak, renksiz ve karakteristik bir kokuya sahip bir sıvıdır. E-10(%10 Biyoetanol+ %90 Benzin) ve E-85(%85 Biyoetanol+ %15 Benzin)'dir.

Biyoetanol berrak, renksiz ve karakteristik bir kokuya sahip bir sıvıdır. E-10(%10 Biyoetanol+ %90 Benzin) ve E-85(%85 Biyoetanol+ %15 Benzin)'dir. Biyoethanol Hammaddesi şeker pancarı, mısır, buğday ve odunsular gibi şeker, nişasta veya selüloz özlü tarımsal ürünlerin fermantasyonu ile elde edilen ve benzinle belirli oranlarda harmanlanarak kullanılan

Detaylı

Tersakan nehri su kalitesinin artırılmasına ve Amasya, Suluova daki biyogaz tesisinin yapımına yönelik konsept

Tersakan nehri su kalitesinin artırılmasına ve Amasya, Suluova daki biyogaz tesisinin yapımına yönelik konsept Tersakan nehri su kalitesinin artırılmasına ve Amasya, Suluova daki biyogaz tesisinin yapımına yönelik konsept Ingenieurbüro H. Berg & Partner GmbH Malmedyer Straße 30, 52066 Aachen, Germany T +49 241

Detaylı

2010-2011 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ÖZEL ÇAMLICA KALEM İLKÖĞRETİM OKULU OKULLARDA ORMAN PROGRAMI ORMANDAN BİO ENERJİ ELDE EDİLMESİ YIL SONU RAPORU

2010-2011 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ÖZEL ÇAMLICA KALEM İLKÖĞRETİM OKULU OKULLARDA ORMAN PROGRAMI ORMANDAN BİO ENERJİ ELDE EDİLMESİ YIL SONU RAPORU 2010-2011 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ÖZEL ÇAMLICA KALEM İLKÖĞRETİM OKULU OKULLARDA ORMAN PROGRAMI ORMANDAN BİO ENERJİ ELDE EDİLMESİ YIL SONU RAPORU AYLAR HAFTALAR EYLEM VE ETKİNLİKLER 2 Okullarda Orman projesini

Detaylı

TRAKYA BÖLGESİNDE BİYOGAZ ENERJİSİNİN KULLANILABİLİRLİLİĞİ

TRAKYA BÖLGESİNDE BİYOGAZ ENERJİSİNİN KULLANILABİLİRLİLİĞİ TRAKYA BÖLGESİNDE BİYOGAZ ENERJİSİNİN KULLANILABİLİRLİLİĞİ Yard.Doç.Dr.Fulya TORUK T.Ü.Tekirdağ Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları Bölümü TEKİRDAĞ ftoruk@tu.tzf.edu.tr Tel: 0 282 293 14 42, Fax: 0 282 293

Detaylı

BİTKİSEL VE HAYVANSAL ATIKLARDAN BİYOGAZ VE ENERJİ ÜRETİM TESİSİ

BİTKİSEL VE HAYVANSAL ATIKLARDAN BİYOGAZ VE ENERJİ ÜRETİM TESİSİ BİTKİSEL VE HAYVANSAL ATIKLARDAN BİYOGAZ VE ENERJİ ÜRETİM TESİSİ Tesisin Amacı Organik yapıdaki hammaddelerin oksijensiz ortamda bakteriler yoluyla çürütülerek enerji potansiyeli olan biyogaza ve biyogazın

Detaylı

Mekanik Ayırma, Biyokurutma ve Biyometanizasyon Tesisleri İle Fermente Ürün Yönetimi Tebliği ve Uygulamaları

Mekanik Ayırma, Biyokurutma ve Biyometanizasyon Tesisleri İle Fermente Ürün Yönetimi Tebliği ve Uygulamaları ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Atık Yönetim Dairesi Başkanlığı Mekanik Ayırma, Biyokurutma ve Biyometanizasyon Tesisleri İle Fermente Ürün Yönetimi Tebliği ve Uygulamaları REW, 2016 İstanbul Mekanik Ayırma,

Detaylı

ÜRETKEN KÖY PROJESİ Tarımsal&Endüstriyel üretim Makine&Bilgisayar Müh Nadir CEVAHİR

ÜRETKEN KÖY PROJESİ Tarımsal&Endüstriyel üretim Makine&Bilgisayar Müh Nadir CEVAHİR ÜRETKEN KÖY PROJESİ Tarımsal&Endüstriyel üretim 22.10.2015 Makine&Bilgisayar Müh Nadir CEVAHİR ÜRETKEKEN KÖY PROJİSİ GİRİŞ Üretken Köy projesin amacı verimsiz hale gelen köylerimizi, yeniden verimli ve

Detaylı

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI ENERJİ Artan nüfus ile birlikte insanların rahat ve konforlu şartlarda yaşama arzuları enerji talebini sürekli olarak artırmaktadır. Artan enerji talebini, rezervleri sınırlı

Detaylı

ATIK YÖNETİMİNDE BİYOMETANİZASYON TEKNOLOJİSİ

ATIK YÖNETİMİNDE BİYOMETANİZASYON TEKNOLOJİSİ ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI ATIK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI ATIK YÖNETİMİNDE BİYOMETANİZASYON TEKNOLOJİSİ Ufuk SAYIN Demet ERDOĞAN 17 Haziran 2011-ICCI-İstanbul Atık Yönetimi Hiyerarşisi EHCIP KAAP Atık

Detaylı

İstanbul Bilgi Üniversitesi Enerji Sistemleri Mühendisliği. Çevreye Duyarlı Sürdürülebilir ve Yenilenebilir Enerji Üretimi ve Kullanımı

İstanbul Bilgi Üniversitesi Enerji Sistemleri Mühendisliği. Çevreye Duyarlı Sürdürülebilir ve Yenilenebilir Enerji Üretimi ve Kullanımı İstanbul Bilgi Üniversitesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Çevreye Duyarlı Sürdürülebilir ve Yenilenebilir Enerji Üretimi ve Kullanımı Günlük Hayatımızda Enerji Tüketimi Fosil Yakıtlar Kömür Petrol Doğalgaz

Detaylı

BİYOKÜTLE ENERJİ SANTRALİ BİOKAREN ENERJİ

BİYOKÜTLE ENERJİ SANTRALİ BİOKAREN ENERJİ BİYOKÜTLE ENERJİ SANTRALİ BİOKAREN ENERJİ BİYOKÜTLE SEKTÖRÜ Türkiye birincil enerji tüketimi 2012 yılında 121 milyon TEP e ulaşmış ve bu rakamın yüzde 82 si ithalat yoluyla karşılanmıştır. Bununla birlikte,

Detaylı

EVALUATION OF THE POTENTIAL OF LIVESTOCK BREEDING IN THE CITY OF MUŞ FOR THE RESEARCH OF BIOGAS PRODUCTION

EVALUATION OF THE POTENTIAL OF LIVESTOCK BREEDING IN THE CITY OF MUŞ FOR THE RESEARCH OF BIOGAS PRODUCTION Muş Alparslan Üni versi tesi Fen Bilimleri Dergisi Muş Alparslan University Journal of Science ISSN:2147-7930 Cilt/Volume:2 Sayı/ Issue:1 Haziran/June: 2014 MUŞ İLİNDE HAYVAN POTANSİYELİNİN DEĞERLENDİRİLEREK

Detaylı

Biyoenerji, bitkilerden veya biyolojik her türlü atıktan elde edilebilecek olan enerjiye verilen genel ad dır.

Biyoenerji, bitkilerden veya biyolojik her türlü atıktan elde edilebilecek olan enerjiye verilen genel ad dır. Biyoenerji, bitkilerden veya biyolojik her türlü atıktan elde edilebilecek olan enerjiye verilen genel ad dır. Yüzyıllarca evlerde biyoenerji,odun ve organik atıklardan gelen biyo kütle şeklinde kullanılmıştır.

Detaylı

4. Ünite 2. Konu Enerji Kaynakları. A nın Yanıtları

4. Ünite 2. Konu Enerji Kaynakları. A nın Yanıtları ENERJİ KAYNAKLARI 1 4. Ünite 2. Konu Enerji Kaynakları A nın Yanıtları 1. Günümüzde kullanılan nin maliyetinin düşük, çevreye zarar vermeyen... yenilenebilir ve güvenli olmasına önem verilmektedir. 12.

Detaylı

Biyokütle Nedir? fosil olmayan

Biyokütle Nedir? fosil olmayan Biyokütle Enerjisi Biyokütle Nedir? Yeşil bitkilerin güneş enerjisini fotosentez yolu ile kimyasal enerjiye dönüştürerek depolaması sonucu oluşan biyolojik kütle, biyolojik kökenli fosil olmayan organik

Detaylı

Prof.Dr.İlkay DELLAL

Prof.Dr.İlkay DELLAL TUSAF 2013 Buğday, Un, İklim Değişikliği ve Yeni Trendler Kongresi İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ve ENERJİ KISKACINDA TARIM ve GIDA SEKTÖRÜ Prof.Dr.İlkay DELLAL 9 Mart 2013, Antalya GÜNDEM 9 Mart 2013 1. GÜNEŞ (%40)

Detaylı

BİYOGAZ ÜRETİM SİSTEMLERİ VE BİLEŞENLERİ. Prof. Dr. Ahmet KARADAĞ Bartın Üniversitesi

BİYOGAZ ÜRETİM SİSTEMLERİ VE BİLEŞENLERİ. Prof. Dr. Ahmet KARADAĞ Bartın Üniversitesi BİYOGAZ ÜRETİM SİSTEMLERİ VE BİLEŞENLERİ Prof. Dr. Ahmet KARADAĞ Bartın Üniversitesi Sunum Akışı Biyogaz üretiminde kullanılan sistemler Biyogaz üretim sistemlerinin bileşenleri Reaktörlerin sahip olduğu

Detaylı

Çukurova Bölgesinde Oluşan Tarımsal ve Hayvansal Atıklardan Biyogaz Yoluyla Enerji Üretimi

Çukurova Bölgesinde Oluşan Tarımsal ve Hayvansal Atıklardan Biyogaz Yoluyla Enerji Üretimi Çukurova Bölgesinde Oluşan Tarımsal ve Hayvansal Atıklardan Biyogaz Yoluyla Enerji Üretimi Yrd.Doç.Dr. N.Altınay Perendeci Dr. Aslı Çığgın Akdeniz Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi Hüseyin Karışlı Erka

Detaylı

PERFECTION IN ENERGY & AUTOMATION ENDÜSTRİYEL KOJENERASYON UYGULAMALARI

PERFECTION IN ENERGY & AUTOMATION ENDÜSTRİYEL KOJENERASYON UYGULAMALARI ENDÜSTRİYEL KOJENERASYON UYGULAMALARI MAYIS 2015 1 Kojenerasyon Nedir? Bugün enerji, insanların hayatındaki en önemli olgulardan birisi haline gelmiştir. Kojenerasyon fikri, tamamen enerji verimliliği

Detaylı

TARIM - AGRICULTURE. İlkay Dellal. 6 th March 2018, Bilkent Hotel, Bilkent- Ankara 6 Mart 2018, Bilkent Otel, Bilkent Ankara

TARIM - AGRICULTURE. İlkay Dellal. 6 th March 2018, Bilkent Hotel, Bilkent- Ankara 6 Mart 2018, Bilkent Otel, Bilkent Ankara Technical Assistance for Developed Analytical Basis for Formulating Strategies and Actions towards Low Carbon Development Düşük Karbonlu Kalkınma İçin Çözümsel Tabanlı Strateji ve Eylem Geliştirilmesi

Detaylı

BİYOLOJİK ATIK KOMPOSTLAMA

BİYOLOJİK ATIK KOMPOSTLAMA BİYOLOJİK ATIK KOMPOSTLAMA BIOSOLUTION TARIM DANIŞMANLIK İTHALAT VE İHRACAT TİC. LTD. ŞTİ. 1479 Sok. Kristal İş Merkezi, No. 15, Kat 5, Daire 22 Alsancak / İzmir Tel.: +90 232 464 71 21 / Faks: +90 232

Detaylı

Marmara Bölgesi ndeki Zeytin Atığı ve Zeytin Karasuyundan Anaerobik Fermentasyon ile Biyogaz Üretimi

Marmara Bölgesi ndeki Zeytin Atığı ve Zeytin Karasuyundan Anaerobik Fermentasyon ile Biyogaz Üretimi Marmara Bölgesi ndeki Zeytin Atığı ve Zeytin Karasuyundan Anaerobik Fermentasyon ile Biyogaz Üretimi Ayşe Hilal ULUKARDEŞLER a,*, Yahya ULUSOY a, Zeynal TÜMSAVAŞ b a Uludağ Üniversitesi, Teknik Bilimler

Detaylı

TARIMSAL YAPILAR. Prof. Dr. Metin OLGUN. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü

TARIMSAL YAPILAR. Prof. Dr. Metin OLGUN. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü TARIMSAL YAPILAR Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, İklimsel Çevre ve Yönetimi Temel Kavramlar 2 İklimsel Çevre Denetimi Isı

Detaylı

Geri Dönüşüme Katıl,Dünyaya Sahip Çık İLERİ PİROLİZ

Geri Dönüşüme Katıl,Dünyaya Sahip Çık İLERİ PİROLİZ BİYO KÜTLE ENERJİ Geri Dönüşüme Katıl,Dünyaya Sahip Çık İLERİ PİROLİZ «Son balık tutulduğunda, Son kuş vurulduğunda, Son ağaç kesildiğinde, Son nehir kuruduğunda, Paranın yenilecek bir şey olmadığını anlayacaksınız!»

Detaylı

ENERJİ AKIŞI VE MADDE DÖNGÜSÜ

ENERJİ AKIŞI VE MADDE DÖNGÜSÜ ENERJİ AKIŞI VE MADDE DÖNGÜSÜ Ekosistem, birbiriyle ilişkili canlı ve cansız unsurlardan oluşur. Ekosistem, bu unsurlar arasındaki madde ve enerji dolaşımı ile kendini besler ve yeniler. Madde döngüsü

Detaylı

Journal of Engineering and Natural Sciences Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi

Journal of Engineering and Natural Sciences Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi Journal of Engineering and Natural Sciences Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi Sigma 2005/4 BIOGAS Jale GÜLEN *, Hanife ARSLAN Yıldız Teknik Üniversitesi, Kimya-Metalurji Fakültesi, Kimya Mühendisliği

Detaylı

ÇALIŞMA YAPRAĞI KONU ANLATIMI

ÇALIŞMA YAPRAĞI KONU ANLATIMI ÇALIŞMA YAPRAĞI KONU ANLATIMI HATUN ÖZTÜRK 20338647 Küresel Isınma Küresel ısınma, dünya atmosferi ve okyanuslarının ortalama sıcaklıklarında belirlenen artış için kullanılan bir terimdir. Fosil yakıtların

Detaylı

Biyogaz Üretimini. Prof. Dr. Ahmet KARADAĞ. Bartın Üniversitesi Fen Fakültesi

Biyogaz Üretimini. Prof. Dr. Ahmet KARADAĞ. Bartın Üniversitesi Fen Fakültesi Biyogaz Üretimini Prof. Dr. Ahmet KARADAĞ Bartın Üniversitesi Fen Fakültesi İçindekiler Biyogazın Tanımı ve Oluşumu Biyogazın Kimyasal Oluşumu Biyogaz Üretimin Mikrobiyolojisi Ve Biyogaz Üretimini Etkileyen

Detaylı

Gönen Enerji Biyogaz, Sentetik Petrol, Organik Gübre ve Hümik Asit Tesisleri: Ar-Ge Odaklı Örnek Bir Simbiyoz Çalışması Hasan Alper Önoğlu

Gönen Enerji Biyogaz, Sentetik Petrol, Organik Gübre ve Hümik Asit Tesisleri: Ar-Ge Odaklı Örnek Bir Simbiyoz Çalışması Hasan Alper Önoğlu Gönen Enerji Biyogaz, Sentetik Petrol, Organik Gübre ve Hümik Asit Tesisleri: Ar-Ge Odaklı Örnek Bir Simbiyoz Çalışması Hasan Alper Önoğlu Altaca Çevre Teknolojileri ve Enerji Üretim A.Ş. Yönetim Kurulu

Detaylı

Sebigas: Kaynaklarınızı enerjiye çeviriyor

Sebigas: Kaynaklarınızı enerjiye çeviriyor Sebigas: Kaynaklarınızı enerjiye çeviriyor Sebigas ve Maccaferri Endüstriyel Grubu Maccaferri Endüstriyel Grubu yüzyılı aşkın bir süredir aktif olup enerji alanı dahil birçok farklı endüstriyel sektörde

Detaylı

Neobioplus Nasıl Üretilir?

Neobioplus Nasıl Üretilir? Seperasyon Neobioplus Nasıl Üretilir? NH3, NH4, CH4, H2S Gibi Zararlı Bileşenlerin Giderimi Böcek Yumurta Yabancı Ot Tohum Giderimi Pelet Toz Hayvan Dışkıları Bitkisel Atıklar Anaerobik Ortamda Fermentasyon

Detaylı

Türkiye nin Elektrik Üretimi ve Tüketimi

Türkiye nin Elektrik Üretimi ve Tüketimi Türkiye nin Elektrik Üretimi ve Tüketimi -Çimento Sanayinde Enerji Geri Kazanımı Prof. Dr. İsmail Hakkı TAVMAN Dokuz Eylül Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Enerji Kaynakları Kullanışlarına Göre

Detaylı

TARIMSAL YAPILAR. Prof. Dr. Metin OLGUN. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü

TARIMSAL YAPILAR. Prof. Dr. Metin OLGUN. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü TARIMSAL YAPILAR Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, İklimsel Çevre ve Yönetimi Temel Kavramlar 2 İklimsel Çevre Denetimi Isı

Detaylı

TARIMSAL YAPILAR. Prof. Dr. Metin OLGUN. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü

TARIMSAL YAPILAR. Prof. Dr. Metin OLGUN. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü TARIMSAL YAPILAR Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, İklimsel Çevre ve Yönetimi Temel Kavramlar 2 İklimsel Çevre Denetimi Isı

Detaylı

TARIMSAL YAPILAR. Prof. Dr. Metin OLGUN. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü

TARIMSAL YAPILAR. Prof. Dr. Metin OLGUN. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü TARIMSAL YAPILAR Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, İklimsel Çevre ve Yönetimi Temel Kavramlar 2 İklimsel Çevre Denetimi Isı

Detaylı

Biyogaz üretiminde kullanılan sistemler Kesikli (Batch) Fermantasyon

Biyogaz üretiminde kullanılan sistemler Kesikli (Batch) Fermantasyon Biyogaz Üretimi Biyogaz; organik maddelerin oksijensiz şartlarda biyolojik parçalanması (anaerobik fermantasyon) sonucu oluşan, ağırlıklı olarak metan ve karbondioksit gazıdır. Çeşitli organik maddelerin

Detaylı

www.hochreiter-tr.com

www.hochreiter-tr.com www.hochreiter-tr.com Bir Toplumun Vazgeçilmez İhtiyacı, ENERJİ.. Hochreiter firması 30 yıldır batı ve doğu Avrupa'da 1500'ün üzerinde biyogaz tesisini tamamlayarak ulaşılması güç bir başarı elde etmiştir.

Detaylı

TELKO ENERJİ ÜRETİM TURİZM SAN. ve TİC. A.Ş. EDİNCİK BİYOGAZ PROJESİ PROJE BİLGİ NOTU

TELKO ENERJİ ÜRETİM TURİZM SAN. ve TİC. A.Ş. EDİNCİK BİYOGAZ PROJESİ PROJE BİLGİ NOTU TELKO ENERJİ ÜRETİM TURİZM SAN. ve TİC. A.Ş. EDİNCİK BİYOGAZ PROJESİ PROJE BİLGİ NOTU Ülkemizde, gıda ve elektrik enerjisine olan ihtiyaç, sanayileşme, ekonomik gelişme ve nüfus artışı gibi nedenlerden

Detaylı

Biyogaz Sistem Mühendisliği

Biyogaz Sistem Mühendisliği 2013 Biyogaz Sistem Mühendisliği İÇİNDEKİLER: 1 Sistem Veri Özeti 2.Tesis Verileri ; Sistem Ana Akış diagramı 3.Sistem Ekonomik Göstergeleri, 4.Notlar, 5. Sistem Çalışma Prensibi 6. Biyogaz Ölçüm Ekipmanları

Detaylı

Çevre İçin Tehlikeler

Çevre İçin Tehlikeler Çevre ve Çöp Çevre Bir kuruluşun faaliyetlerini içinde yürüttüğü hava, su, toprak, doğal kaynaklar, belirli bir ortamdaki bitki ve hayvan topluluğu, insan ve bunlar arasındaki faaliyetleri içine alan ortamdır.

Detaylı

Ranteko. Çevre Çözümleri Ve Danışmanlık Hizmetleri. Çamur Kurutma ve Yakma Teknolojileri. Anaerobik Çürütme ve Biyogaz Tesisleri

Ranteko. Çevre Çözümleri Ve Danışmanlık Hizmetleri. Çamur Kurutma ve Yakma Teknolojileri. Anaerobik Çürütme ve Biyogaz Tesisleri Ranteko ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ Çamur Kurutma ve Yakma Teknolojileri Anaerobik Çürütme ve Biyogaz Tesisleri Çamur Bertaraf Çözümleri Yenilenebilir Enerji Projeleri Çevre Çözümleri Ve Danışmanlık Hizmetleri

Detaylı

Biyoenerjide Güncel ve Öncelikli Teknoloji Alanları ve TTGV Destekleri

Biyoenerjide Güncel ve Öncelikli Teknoloji Alanları ve TTGV Destekleri Biyoenerjide Güncel ve Öncelikli Teknoloji Alanları ve TTGV Destekleri Ferda Ulutaş Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı TIREC 2010 Türkiye Uluslararası Yenilenebilir Enerji Kongresi Türkiye Biyoenerji Piyasası

Detaylı

TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA ATIKLARI İÇİN BİYOGAZ TESİSLERİ

TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA ATIKLARI İÇİN BİYOGAZ TESİSLERİ TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA ATIKLARI İÇİN BİYOGAZ TESİSLERİ Ahmet Musluoğlu BĠYOENERJĠ DERNEĞĠ Yönetim Kurulu II. BaĢkanı ahmet.musluoglu@biyoder.org.tr HOCHREITER BĠYOGAZ A.ġ.& BGA Enerji Yatırım A. ġ.

Detaylı

1) Biyokütleye Uygulanan Fiziksel Prosesler

1) Biyokütleye Uygulanan Fiziksel Prosesler 1) Biyokütleye Uygulanan Fiziksel Prosesler 1. Su giderme 2. Kurutma 3. Boyut küçültme 4. Yoğunlaştırma 5. Ayırma Su giderme işleminde nem, sıvı fazda gideriliyor. Kurutma işleminde nem, buhar fazda gideriliyor.

Detaylı

Tarım Sektörü. Erdinç Ersoy, Kıdemsiz Tarım Sektörü Uzmanı

Tarım Sektörü. Erdinç Ersoy, Kıdemsiz Tarım Sektörü Uzmanı Tarım Sektörü Erdinç Ersoy, Kıdemsiz Tarım Sektörü Uzmanı 2 nd November 2017, Holiday Inn, Çukurambar- Ankara 2 Kasım 2017, Holiday Inn, Çukurambar- Ankara Milyon ton CO2-eq Tarım Sektörünün Türkiye deki

Detaylı

TARIMSAL YAPILAR. Prof. Dr. Metin OLGUN. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü

TARIMSAL YAPILAR. Prof. Dr. Metin OLGUN. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü TARIMSAL YAPILAR Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, İklimsel Çevre ve Yönetimi Temel Kavramlar 2 İklimsel Çevre Denetimi Isı

Detaylı

Arazi verimliliği artırılacak, Proje alanında yaşayan yöre halkının geçim şartları iyileştirilecek, Hane halkının geliri artırılacak, Tarımsal

Arazi verimliliği artırılacak, Proje alanında yaşayan yöre halkının geçim şartları iyileştirilecek, Hane halkının geliri artırılacak, Tarımsal Arazi verimliliği artırılacak, Proje alanında yaşayan yöre halkının geçim şartları iyileştirilecek, Hane halkının geliri artırılacak, Tarımsal kaynaklı kirlilik azaltılacak, Marjinal alanlar üzerindeki

Detaylı

Düşük Karbonlu Kalkınma İçin Çözümsel Tabanlı Strateji ve Eylem Geliştirilmesi Teknik Yardım Projesi

Düşük Karbonlu Kalkınma İçin Çözümsel Tabanlı Strateji ve Eylem Geliştirilmesi Teknik Yardım Projesi TARIM - AGRICULTURE İlkay Dellal 7 th December2017, Bilkent Hotel, Bilkent- Ankara 7 Aralık 2017, Bilkent Otel, Bilkent Ankara Tarımda durum/status in Agriculture Türkiye de tarım Türkiye AB-27 İşlenen

Detaylı

ATIKSU ARITMA TESİSLERİNİN İŞLETİLMESİ-BAKIM VE ONARIMI. Fatih GÜRGAN ASKİ Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı

ATIKSU ARITMA TESİSLERİNİN İŞLETİLMESİ-BAKIM VE ONARIMI. Fatih GÜRGAN ASKİ Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı ATIKSU ARITMA TESİSLERİNİN İŞLETİLMESİ-BAKIM VE ONARIMI Fatih GÜRGAN ASKİ Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı UZUN HAVALANDIRMALI AKTİF ÇAMUR SİSTEMİ Bu sistem Atıksularda bulunan organik maddelerin mikroorganizmalar

Detaylı

Bölüm 2. Tarımın Türkiye Ekonomisine Katkısı

Bölüm 2. Tarımın Türkiye Ekonomisine Katkısı Bölüm 2. Tarımın Türkiye Ekonomisine Katkısı Nüfus ve İşgücü Katkısı Üretim ve Verim Katkısı Toplum Beslenmesine Katkı Sanayi Sektörüne Katkı Milli Gelire Katkı Dış Ticaret Katkısı Nüfus ve İşgücü Katkısı

Detaylı

Adana Büyükşehir Belediyesi Sorumluluk Alanını gösteren harita

Adana Büyükşehir Belediyesi Sorumluluk Alanını gösteren harita Adana Büyükşehir Belediyesi Sorumluluk Alanını gösteren harita 5216 Sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu nun 7 nci maddesi; evsel katı atıkların toplanarak bertaraf tesisine/aktarma istasyonlarına taşınması

Detaylı

3. Biogas-Training. Örnek Vakalar. Michael Köttner, International Biogas and Bioenergy Centre of Competence (IBBK) 13.09.2011

3. Biogas-Training. Örnek Vakalar. Michael Köttner, International Biogas and Bioenergy Centre of Competence (IBBK) 13.09.2011 3. Biogas-Training Örnek Vakalar Michael Köttner, International Biogas and Bioenergy Centre of Competence (IBBK) Nesta Boutique Hotel Ankara, 12.-13.09.2011 13.09.2011 1 İki Alman biyogaz tesisi üzerinde

Detaylı

Biyo Atıklardan Küçük ve Orta Ölçekli Kompost Üretimi

Biyo Atıklardan Küçük ve Orta Ölçekli Kompost Üretimi Biyo Atıklardan Küçük ve Orta Ölçekli Kompost Üretimi Datça da Doğa Dostu Tarım için Biyo-Atıklardan Organik Gübre Üretimi, 2015 Birleşmiş Milletler Küresel Çevre Fonu (GEF) Küçük Destek Programı (SGP)

Detaylı

Bilinen en eski yöntemdir. Bu alanda verim yükseltme çalışmaları sürdürülmektedir.

Bilinen en eski yöntemdir. Bu alanda verim yükseltme çalışmaları sürdürülmektedir. 1) Biyokütle Dönüşüm Teknolojileri Doğrudan yakma (Direct combustion) Piroliz (Pyrolysis) Gazlaştırma (Gasification) Karbonizasyon (Carbonization) Havasız çürütme, Metanasyon (Anaerobic digestion) Fermantasyon

Detaylı

ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI

ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI KONULAR 1-Güneş Enerjisi i 2-Rüzgar Enerjisi 4-Jeotermal Enerji 3-Hidrolik Enerji 4-Biyokütle Enerjisi 5-Biyogaz Enerjisi 6-Biyodizel Enerjisi 7-Deniz Kökenli Enerji 8-Hidrojen

Detaylı

Tozların Şekillendirilmesi ve Sinterleme. Yrd. Doç. Dr. Rıdvan YAMANOĞLU

Tozların Şekillendirilmesi ve Sinterleme. Yrd. Doç. Dr. Rıdvan YAMANOĞLU Tozların Şekillendirilmesi ve Sinterleme Fırın Tasarımı Toz metalurjisinin çoğu uygulamalarında nihai ürün açısından yüksek yoğunluk öncelikli bir kavramdır. Toz yoğunlaştırması (densifikasyon) aşağıda

Detaylı

ATIKSU ARITMA TESİSLERİNDE KAZANILAN ENERJİNİN KULLANILMASINDA ESKİŞEHİR ÖRNEĞİ. Murat PİROĞLU ESKİ Genel Müdürlüğü Atıksu Arıtma Dairesi Başkanı

ATIKSU ARITMA TESİSLERİNDE KAZANILAN ENERJİNİN KULLANILMASINDA ESKİŞEHİR ÖRNEĞİ. Murat PİROĞLU ESKİ Genel Müdürlüğü Atıksu Arıtma Dairesi Başkanı ATIKSU ARITMA TESİSLERİNDE KAZANILAN ENERJİNİN KULLANILMASINDA ESKİŞEHİR ÖRNEĞİ Murat PİROĞLU ESKİ Genel Müdürlüğü Atıksu Arıtma Dairesi Başkanı ESKİŞEHİR MERKEZ ATIKSU ARITMA TESİSLERİ Eskişehir Atıksu

Detaylı

Enerji Kaynakları ENERJİ 1) YENİLENEMEZ ENERJİ KAYNAKLARI 2) YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI

Enerji Kaynakları ENERJİ 1) YENİLENEMEZ ENERJİ KAYNAKLARI 2) YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI ENERJİ Enerji, iş yapabilme kabiliyetidir. Bir sistemin enerjisi, o sistemin yapabileceği azami iştir Enerji Kaynakları 1) YENİLENEMEZ ENERJİ KAYNAKLARI 2) YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI YENİLENEMEZ ENERJİ

Detaylı

ıda olarak tüketilen tarım ürünlerinden biyoyakıt üretilebilir mi?

ıda olarak tüketilen tarım ürünlerinden biyoyakıt üretilebilir mi? TÜRKİYE 12. GIDA KONGRESİ, 5-7 EKİM 2016 EDİRNE ıda olarak tüketilen tarım ürünlerinden biyoyakıt üretilebilir mi? Ayşe Avcı arya Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Gıda Mühendisliği Bölümü, 54187, Serdivan

Detaylı

Termik Santrallerden Çıkan Atık Enerji ile Isıtılan Seralarda Sebze Yetiştirilmesi

Termik Santrallerden Çıkan Atık Enerji ile Isıtılan Seralarda Sebze Yetiştirilmesi Termik Santrallerden Çıkan Atık Enerji ile Isıtılan Seralarda Sebze Yetiştirilmesi Prof. Dr. H. Yıldız DAŞGAN Çukurova Üniversitesi Bahçe Bitkileri Bölümü dasgan@cu.edu.tr Elektrik enerjisi elde etmek

Detaylı

TÜRKİYE DE YEM BİTKİLERİ ÜRETİMİNİN DURUMU VE KABA YEM İHTİYACI

TÜRKİYE DE YEM BİTKİLERİ ÜRETİMİNİN DURUMU VE KABA YEM İHTİYACI TÜRKİYE DE YEM BİTKİLERİ ÜRETİMİNİN DURUMU VE KABA YEM İHTİYACI Hayvancılığın en önemli unsurlarından biri besin kaynaklarının teminidir. Hayvanların günlük rasyonlarının yaklaşık yarısı kadar kaba yem

Detaylı

YÖREMİZDE YENİ VE YENİLENEBİLİR ENERJİ. Ahmet YILDIZ Elektrik Elektronik Mühendisi

YÖREMİZDE YENİ VE YENİLENEBİLİR ENERJİ. Ahmet YILDIZ Elektrik Elektronik Mühendisi YÖREMİZDE YENİ VE YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI Ahmet YILDIZ Elektrik Elektronik Mühendisi NİÇİN? YENİ VE YENİLENEBİLİR ENERJİ Enerji Tüketimi Dünyada olduğu gibi ülkemizde de nüfus artışına, sanayileşme

Detaylı

TARIMSAL YAPILAR. Prof. Dr. Metin OLGUN. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü

TARIMSAL YAPILAR. Prof. Dr. Metin OLGUN. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü TARIMSAL YAPILAR Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, İklimsel Çevre ve Yönetimi Temel Kavramlar 2 İklimsel Çevre Denetimi Isı

Detaylı

Kompost Teknolojleri : bir OCENE Departmanı

Kompost Teknolojleri : bir OCENE Departmanı Kompost Teknolojleri : bir OCENE Departmanı SAS OCENE Avenue de Monthorin 35420 LOUVIGNE - FRANCE Tél : +33 (0)2.99.98.55.06 Fax : +33 (0)2.99.98.14.20 Ocene, Bir SERAFEL group Şirketi Ocene, Kalite işlemini

Detaylı

YUMURTA TAVUĞU YETİŞTİRİCİLİĞİ

YUMURTA TAVUĞU YETİŞTİRİCİLİĞİ 2014 2015 YUMURTA TAVUĞU YETİŞTİRİCİLİĞİ Kanatlı Hayvan Yetiştiriciliği 1 YUMURTA TAVUKÇULUĞU Yumurta tavukçuluğu piliçlerde 20.haftadan sonra klavuz yumurta görülmesiyle başlar. Yumurta verimi 23. haftada

Detaylı

ARABAM NEDEN ÇEVRECĐ OLDU?

ARABAM NEDEN ÇEVRECĐ OLDU? ARABAM NEDEN ÇEVRECĐ OLDU? KONU:Arabam neden çevreci oldu? KĐMYA KONUSU: Biyoyakıtlar 9. sınıfın Çevre Kimyası konusunda anlatılır. BAŞLIK ĐLE KĐMYA KONUSUNUN ĐLĐŞKĐSĐ: Fosil yakıtların yanması sonucu

Detaylı

SERALARIN TASARIMI (Seralarda Isıtma Sistemleri) Doç. Dr. Berna KENDİRLİ A. Ü. Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü

SERALARIN TASARIMI (Seralarda Isıtma Sistemleri) Doç. Dr. Berna KENDİRLİ A. Ü. Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü SERALARIN TASARIMI (Seralarda Isıtma Sistemleri) Doç. Dr. Berna KENDİRLİ A. Ü. Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü Seralarda Isıtma Sistemlerinin Planlanması Bitki büyümesi ve gelişmesi

Detaylı

Sanayi Destek Projeleri TDİ - OSB uygulama örneği

Sanayi Destek Projeleri TDİ - OSB uygulama örneği Sanayi Destek Projeleri TDİ - OSB uygulama örneği TÜBİTAK MAM Çevre ve Temiz Üretim Enstitüsü Ahmet Baban, Ceren Tosun, Mithat Sinan Binici 26-28 MAYIS 2016 CROWNE PLAZA /BURSA ÇTÜE ÇALIŞMA ALANLARI Temiz

Detaylı

Sağlıklı Tarım Politikası

Sağlıklı Tarım Politikası TARLADAN SOFRAYA SAĞLIKLI BESLENME Sağlıklı Tarım Politikası Prof. Dr. Ahmet ALTINDĠġLĠ Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü ahmet.altindisli@ege.edu.tr Tarım Alanları ALAN (1000 ha)

Detaylı

Bİyogaz üretmek İçİn her şeyimiz var!

Bİyogaz üretmek İçİn her şeyimiz var! Bİyogaz üretmek İçİn her şeyimiz var! Asıl alt başlık stilini düzenlemek için tıklatın KİMYA EĞİTİMİNDE PROJE DESTEKLİ DENEY UYGULAMASI Dersin Sorumlusu: Prof. Dr. İnci Morgil Hazırlayan: Elvin Ertürk

Detaylı

KATI ATIKLARDAN ENERJİ ELDE EDİLMESİ

KATI ATIKLARDAN ENERJİ ELDE EDİLMESİ KATI ATIKLARDAN ENERJİ ELDE EDİLMESİ Atıktan enerji elde edilmesi, atıkların fazla oksijen varlığında yüksek sıcaklıkta yakılması prosesidir. Yanma ürünleri, ısı enerjisi, inert gaz ve kül şeklinde sayılabilir.

Detaylı

Katı Atık Yönetiminde Arıtma Çamuru. Enes KELEŞ Kasım / 2014

Katı Atık Yönetiminde Arıtma Çamuru. Enes KELEŞ Kasım / 2014 Katı Atık Yönetiminde Arıtma Çamuru Enes KELEŞ Kasım / 2014 İÇİNDEKİLER Arıtma Çamuru Nedir? Arıtma Çamuru Nerede Oluşur? Arıtma Çamuru Çeşitleri Arıtma Çamuru Nerelerde Değerlendirilebilir? 1. Açık Alanda

Detaylı

TÜİK TARIM SEKTÖRÜ. Dr. Ali CAN. T.C.BAŞBAKANLIK Türkiye İstatistik Kurumu

TÜİK TARIM SEKTÖRÜ. Dr. Ali CAN. T.C.BAŞBAKANLIK Türkiye İstatistik Kurumu TARIM SEKTÖRÜ Dr. Ali CAN 10.03.2010 48 6. TARIM Türkiye de, tarımdan kaynaklanan sera gazı emisyonları tarımsal ürünlerin üretimi ve işlenmesi, hayvan nüfusu (enterik fermantasyon, gübre yönetimi) ve

Detaylı

1.Silo yeminin kimyasal kompozisyonu 2.Silo yemine oksijen girişi 3.Bakteriyel populasyonun aktivasyonu

1.Silo yeminin kimyasal kompozisyonu 2.Silo yemine oksijen girişi 3.Bakteriyel populasyonun aktivasyonu SİLAJ Yeterli miktarda kuru madde (%30-40) içeren yeşil yemlerin biçildikten sonra sıkıştırılarak, oksijensiz koşullarda saklanması sonucu elde edilen fermente yemlere silaj yemi denir Silaj yeminin yapılması

Detaylı

Gökmen ÖZER-Elazığ Kovancılar Çok Programlı Anadolu Lisesi

Gökmen ÖZER-Elazığ Kovancılar Çok Programlı Anadolu Lisesi Gökmen ÖZER-Elazığ Kovancılar Çok Programlı Anadolu Lisesi Kazanım No: D.11.2 Gökmen ÖZER-Coğrafya Öğretmeni 2 Toprak, orman, madenlerdir. Enerji kaynaklarından petrol ve kömürün kullanımı diğer yer altı

Detaylı

BİYOYAKITLAR ve ENERJİ TARIMI. Prof. Dr. Fikret AKINERDEM Yrd. Doç. Dr. Özden ÖZTÜRK S.Ü. Ziraat Fakültesi

BİYOYAKITLAR ve ENERJİ TARIMI. Prof. Dr. Fikret AKINERDEM Yrd. Doç. Dr. Özden ÖZTÜRK S.Ü. Ziraat Fakültesi BİYOYAKITLAR ve ENERJİ TARIMI Prof. Dr. Fikret AKINERDEM Yrd. Doç. Dr. Özden ÖZTÜRK S.Ü. Ziraat Fakültesi ENERJİ TARIMI VE ÜLKE GERÇEĞİ Canlılığın vazgeçilmezleri; enerji ve tarım: Devletin-varlığın, Bağımsızlığın,

Detaylı

FİGEN YARICI Nuh Çimento Sanayi A.ş. Yönetim Destek Uzman Yard. 07.10.2015

FİGEN YARICI Nuh Çimento Sanayi A.ş. Yönetim Destek Uzman Yard. 07.10.2015 1 2 FİGEN YARICI Nuh Çimento Sanayi A.ş. Yönetim Destek Uzman Yard. 07.10.2015 3 İÇİNDEKİLER 1) TARİHÇE 2) ÇİMENTO nedir ve ÇİMENTO ÜRETİM PROSESİ 3) VERİMLİLİK UYGULAMALARI (Bu sunumda yer alan sayısal

Detaylı

ÇEVRE KORUMA ENERJİ. Öğr.Gör.Halil YAMAK

ÇEVRE KORUMA ENERJİ. Öğr.Gör.Halil YAMAK ÇEVRE KORUMA ENERJİ Öğr.Gör.Halil YAMAK 1 Enerjinin Tanımı Maddelerin yapısında var olan çeşitli şekillerde (yanma, düşme, sürtünme, hareket etme vb.) açığa çıkan güce enerji denir. Fiziksel anlamda enerji,

Detaylı

KOOPERATİFLERDE DOĞRU YENİLENEBİLİR ENERJİ YATIRIMI NASIL SEÇİLİR?

KOOPERATİFLERDE DOĞRU YENİLENEBİLİR ENERJİ YATIRIMI NASIL SEÇİLİR? KOOPERATİFLERDE DOĞRU YENİLENEBİLİR ENERJİ YATIRIMI NASIL SEÇİLİR? Enerji Kooperatifleri Toplantısı 2-3 Mayıs 2017, Çanakkale Dr. Ulrich März ve Prof. Dr. Salahattin Kumlu DGRV Ankara Amaç Bu sunumun amacı

Detaylı

Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği

Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği Doç.Dr.Tufan BAL I.Bölüm Tarım Ekonomisi ve Politikası Not: Bu sunuların hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.İ.Hakkı İnan ın Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği Kitabından

Detaylı

Ekolojik Yerleşimlerde Atık Yönetiminin Temel İlkeleri

Ekolojik Yerleşimlerde Atık Yönetiminin Temel İlkeleri i Ekolojik Yerleşimlerde Atık Yönetiminin Temel İlkeleri Ekoljik yerleşimler kaynakların kullanımında tutumludur. Atık Yönetimi ve geri dönüşüm bu yerleşimlerde kaynak yönetiminin ayrılmaz bir bileşenidir.

Detaylı

TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA ATIKLARI İÇİN BİYOGAZ TESİSLERİ

TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA ATIKLARI İÇİN BİYOGAZ TESİSLERİ TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA ATIKLARI İÇİN BİYOGAZ TESİSLERİ Ahmet Musluoğlu 2000 yılından beri biyogaz alnında çalışmaktadır. BİYOENERJİ DERNEĞİ Yönetim Kurulu II. Başkanı ahmet.musluoglu@biyoder.org.tr

Detaylı

Avrupa Birliği Yapısal Uyum Yönetim Otoritesi Daire Başkanı

Avrupa Birliği Yapısal Uyum Yönetim Otoritesi Daire Başkanı T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI TARIM REFORMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Avrupa Birliği Yapısal Uyum Yönetim Otoritesi Daire Başkanı Ali ERGİN-ali.ergin@tarim.gov.tr HAZİRAN-2014 KIRSAL KALKINMA ÇALIŞMALARI

Detaylı

Doç.Dr. Yahya ULUSOY Uludağ Üniversitesi

Doç.Dr. Yahya ULUSOY Uludağ Üniversitesi 1 Doç.Dr. Yahya ULUSOY Uludağ Üniversitesi BİYOKÜTLENİN ÖNEMİ 2 Yenilenebilir enerji kaynakları arasında en büyük teknik potansiyele Biyokütle (Biomas) sahiptir. Odun (enerji ormanları, çeşitli ağaçlar)

Detaylı

DORSET BİYOKÜTLE VE TAVUK GÜBRESİ KURUTMA SİSTEMİ

DORSET BİYOKÜTLE VE TAVUK GÜBRESİ KURUTMA SİSTEMİ DORSET BİYOKÜTLE VE TAVUK GÜBRESİ KURUTMA SİSTEMİ n Kurutma Biyokütle Biyogaz tesisi çıktısı Yonga Arıtma Çamuru Tavuk Gübresi Gıda atıkları vs. n Kompakt ve esnek n Peletleme tesisi n Sanitasyon n Çuvallama

Detaylı

NÜKLEER ENERJİ. Dr. Abdullah ZARARSIZ TMMOB-Fizik Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı

NÜKLEER ENERJİ. Dr. Abdullah ZARARSIZ TMMOB-Fizik Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı NÜKLEER ENERJİ Dr. Abdullah ZARARSIZ TMMOB-Fizik Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Dünyada Elektrik Enerjisi Üretimi (2005) Biyomas ve atık: %1,3 Nükleer: %16,5 Kömür: %38,8 Diğer yenilenebilir:

Detaylı

T.C SİNOP VALİLİĞİ İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı

T.C SİNOP VALİLİĞİ İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı T.C SİNOP VALİLİĞİ İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı 24.10.2017 Tanım Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı, kırsal alanda ekonomik

Detaylı

Loblu Gübre Pompası - Vogelsang Suma Gübre Karıştırıcısı Sıvı Gübre Tankeri ENGINEERED TO WORK Modelleri: ENGINEERE

Loblu Gübre Pompası - Vogelsang Suma Gübre Karıştırıcısı Sıvı Gübre Tankeri ENGINEERED TO WORK Modelleri: ENGINEERE Loblu Gübre Pompası - Vogelsang Alışılageldik tip pompalardan farklı olarak gübrenin sıvı kısmının haricinde, yoğun haldeki katı kısmını da pompalar. Pompa gübrenin içinde değil gübre çukurunun dışında

Detaylı