İFLAS ERTELEME DAVALARI Av.Ünzile Küçüköner

Transkript

1 İFLAS ERTELEME DAVALARI Av.Ünzile Küçüköner A)GİRİŞ B)İFLASIN ERTELENMESİNİ TALEP EDEBİLECEKLER C)İFLASIN ERTELENMESİ DAVASINDA GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME D)İFLAS ERTELEME DAVALARININ HUKUKİ DAYANAKLARI E)İFLASIN ERTELENMESİ TALEBİNDE ŞEKLİ ŞARTLAR İflasın Ertelenmesi talebinde Dosyaya Sunulacak Dayanak Belgeler: F)İFLASIN ERTELENMESİ İÇİN GEREKLİ ESASA İLİŞKİN ŞARTLAR a) İflasın ertelenmesi istenen şirketin borca batık olup olmadığının tespiti b)iflasın ertelenmesi istenen şirketin iyileştirme projesinin değerlendirmesi G)İFLASIN ERTELENMESİ DAVASI SONUCUNDA VERİLECEK KARAR a) Yargılama usulü ve talebin kabulü: b) Talebin kabulünden sonra şirketin durumuna göre erteleme kararının tamamen kaldırılması c) Talebin reddi ile iflas kararı verilmesi veya erteleme kararından sonra şirketin durumuna göre iflas kararı verilmesi: H) İFLASIN ERTELENMESİ KARARININ SONUÇLARI A) GİRİŞ İflasın ertelenmesi, borca batık durumda olan bir sermaye şirketinin mali durumunun ıslahının mümkün olması halinde o şirketin iflasının önlenmesini sağlayan bir kurumdur. 1 İflasın Ertelenmesini: Borca batık durumu gerçekleşen sermaye şirketlerinin Mahkemeye sunulan inandırıcı İyileştirme Projesi çerçevesinde Mahkeme tarafından atanacak bir kayyım nezaretinde ve belli bir süre içerisinde mali durumlarının düzeltilerek iflastan kurtulmaları için öngörülen hukuki bir müessesedir. olarak tarif edebiliriz. 2 İflas erteleme müessesesi, alacaklıların yararının korunması yanında, geçici bir ekonomik darboğaz yaşayan şirketlerin, bu durumdan kurtulması ve sürdürülebilir bir işletme haline gelmesi için yasaya konulmuştur. Bu müessese, somut veri ve faaliyetlere dayanır, yoksa bir fırsat ve şans müessesesi değildir. 3 İflas ertelemenin en başta gelen amacı şirket aktiflerinin muhafaza edilmesi, erteleme süresince şirket aktiflerinin korunması, çalıştırılması ve bu şekilde şirket pasiflerinin(borçlarının) azaltılmasıdır. İflas erteleme kurumu, şirketin iflasının ertelenmesi suretiyle durumunun daha da ağırlaşmasının önlenmesi ve alacaklıların korunmasına öncelik tanımaktadır. İflas erteleme kurumu, şirketin iflasının ertelenmesi suretiyle durumun daha da ağırlaşmasının önlenmesi ve böylece alacaklılarının korunmasına öncelik tanımaktadır. 4 B) İFLASIN ERTELENMESİNİ TALEP EDEBİLECEKLER TTK/ İflasın Ertelenmesi başlıklı/ Madde 377 hükümleri gereğince (1) Yönetim kurulu veya herhangi bir alacaklı yeni nakit sermaye konulması dahil nesnel ve gerçek kaynakları ve önlemleri gösteren bir iyileştirme projesini mahkemeye sunarak iflasın ertelenmesini isteyebilir. Bu halde İcra ve İflas Kanunu'nun 179 ila 179/b maddeleri uygulanır. Hükmü gereğince, -Yönetim Kurulu veya -Herhangi bir alacaklı Bir iyileştirme projesini mahkemeye sunarak iflasın ertelenmesini isteyebilir. TTK 377/1 maddesine göre, iflasın ertelenmesi talebinde bulunan, ister yönetim kurulu olsun ister alacaklılardan biri olsun, her ikisi de bu talebi ile birlikte mahkemeye, iyileştirme projesini 1 YARGITAY 23.Hukuk Dairesi,Esas: 2012/2359,Karar: 2012/4683,Karar Tarihi: İflasın Ertelenmesi-Rüknettin Kumkale- 3 YARGITAY 23.Hukuk Dairesi,Esas: 2011/4820,Karar: 2012/1576,Karar Tarihi: Muhasebeci Bakış Açısı ile İflas Erteleme Süreci- Prof.Dr. Şaban Uzayhttp://iibf.erciyes.edu.tr/akademi/mh/suzay/SUZAY_IES.pdf

2 sunmak zorundadır. İİK 179. Maddesi ayrıca bu iyileştirme projesinin dayandığı belgelerinde birlikte sunulmasını emretmiştir. 5 C) İFLASIN ERTELENMESİ DAVASINDA GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME İflasın ertelenmesi davalarında görevli Mahkeme Asliye Ticaret Mahkemeleridir. Ticaret mahkemesi bulunmayan yerlerde Ticaret Mahkemesi vasfı ile Asliye Hukuk Mahkemeleri görevlidir. Yetkili Mahkeme ise borçlunun muamele merkezinin bulunduğu yargı çerçevesindeki Asliye Ticaret Mahkemesidir. Şirketin ana sözleşmesinde yazılı olan yer ile organlarının bulunduğu yer farklı ise, organların bulunduğu yer idare merkezi olarak kabul edilmektedir. (Barış Toraman, İcra ve İflas Kanununa göre Sermaye Şirketleri ve Kooperatiflerde iflasın ertelenmesi talebi, Yetkin Yayınları, s.105) D) İFLAS ERTELEME DAVALARININ HUKUKİ DAYANAKLARI a)iflasın ertelenmesi talebinin hukuki dayanağı, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu/ Madde 377 hükümlerine dayanmaktadır. TTK/ İflasın Ertelenmesi başlıklı/ Madde 377 hükümleri gereğince (1) Yönetim kurulu veya herhangi bir alacaklı yeni nakit sermaye konulması dahil nesnel ve gerçek kaynakları ve önlemleri gösteren bir iyileştirme projesini mahkemeye sunarak iflasın ertelenmesini isteyebilir. Bu halde İcra ve İflas Kanunu'nun 179 ila 179/b maddeleri uygulanır. TTK Madde 377 gerekçesine göre İflâsın ertelenmesine ilişkin 377 nci madde dört temel kural içermektedir. * Bunlardan birincisi bir iyileştirme projesi bağlamında iflâsın ertelenmesidir, * İkinci kural, iyileştirme projesinin emredici nitelikteki içeriği ile ilgilidir. Projede Kanunun 376 nci maddesinin üçüncü fıkrasında öngörülen denetçi önerilerinin yer alması ve bu Önerilere uygun gerçekçi kaynakların gösterilmiş olması şarttır. Denetçinin önerilerinin Kanunun 378 İnci maddesinde düzenlenen erken teşhis komitesinin Önerileri dikkate alınarak hazırlanmış olmalıdır. Proje sahipleri bir tarafa bırakıp kendi önerilerini projeye koyamazlar. Ayrıca projenin önerilerinin gerçekleştirilmesi için gerekli nesnel kaynakları göstermesi ve bunlar içinde özkaynakların da bulunması gereklidir. Kanun, iflâs konumunda bulunan bir anonim şirketin özkaynak sağlanarak, yani paysahiplerinin sermaye, hatta nakdî sermaye katkılarıyla bu konumdan çıkabileceği düşüncesinden hareket etmiştir. Fedakârlık paysahiplerinden gelmelidir. Aksi halde erteleme alacaklıları oyalayan bir araca dönüşür. Hükümde İcra ve İflâs Kanununun 179 uncu maddesinin birinci fıkrası hükmüne gönderme yapılmıştır. Bunun birinci sebebi her iki hükmün birlikte uygulanmasını sağlamak, ikincisi ise İcra ve İflâs Kanununda proje için aranan şartların Ticaret Kanunu için de geçerli olduğunu belirtmektir. * Üçüncü kural uyarınca Mahkeme iflâsın ertelenmesi talebi üzerine kayyımı derhal atamalıdır. Kararla şirket müflis hâle gelir. * Dördüncü kural, erteleme halinde mahkemenin maddenin üçüncü cümlesindeki önlemleri alması ve kayyımın her üç ayda bir rapor vermesidir. Üçüncü fıkra: Hüküm erteleme talebinin alacaklıdan gelmesi halinde de denetçinin raporunun esas alınacağını belirterek raporun önemini vurgulamaktadır. TTK Madde 376/ f.3 (DEĞİŞİK FIKRA RGT: RG NO: KANUN NO: 6335/16) (YÜR. TAR.: ) (KOD 1) (3) Şirketin borca batık durumda bulunduğu şüphesini uyandıran işaretler varsa, yönetim kurulu, aktiflerin hem işletmenin devamlılığı esasına göre hem de muhtemel satış fiyatları üzerinden bir ara bilanço çıkartır. Bu bilançodan aktiflerin, şirket alacaklılarının alacaklarını karşılamaya yetmediğinin anlaşılması hâlinde, yönetim kurulu, bu durumu şirket merkezinin bulunduğu yer asliye ticaret mahkemesine bildirir ve şirketin iflasını ister. Meğerki, 5 YENİ TÜRK TİCARET KANUNU'NA GÖRE İFLASIN ERTELENMESİ KONUSUNDA BİR ÇALIŞMA- Av. Ender DEDEAĞAÇ-

3 iflas kararının verilmesinden önce, şirketin açığını karşılayacak ve borca batık durumunu ortadan kaldıracak tutardaki şirket borçlarının alacaklıları, alacaklarının sırasının diğer tüm alacaklıların sırasından sonraki sıraya konulmasını yazılı olarak kabul etmiş ve bu beyanın veya sözleşmenin yerindeliği, gerçekliği ve geçerliliği, yönetim kurulu tarafından iflas isteminin bildirileceği mahkemece atanan bilirkişilerce doğrulanmış olsun. Aksi hâlde mahkemeye bilirkişi incelemesi için yapılmış başvuru, iflas bildirimi olarak kabul olunur. TTK Madde 378 (1) Pay senetleri borsada işlem gören şirketlerde, yönetim kurulu, şirketin varlığını, gelişmesini ve devamını tehlikeye düşüren sebeplerin erken teşhisi, bunun için gerekli önlemler ile çarelerin uygulanması ve riskin yönetilmesi amacıyla, uzman bir komite kurmak, sistemi çalıştırmak ve geliştirmekle yükümlüdür. Diğer şirketlerde bu komite denetçinin gerekli görüp bunu yönetim kuruluna yazılı olarak bildirmesi halinde derhal kurulur ve ilk raporunu kurulmasını izleyen bir ayın sonunda verir. (2) Komite, yönetim kuruluna her iki ayda bir vereceği raporda durumu değerlendirir, varsa tehlikelere işaret eder, çareleri gösterir. Rapor denetçiye de yollanır. b)6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu/ Madde 377 hükümleri gereğince; iflasın ertelenmesi istemi durumunda, İcra ve İflas Kanunu'nun 179 ila 179/b maddeleri uygulanacaktır. İcra ve İflas Kanunu/Sermaye Şirketleri ile Kooperatiflerin İflası başlıklı / Madde 179 hükümleri gereğince (DEĞİŞİK MADDE RGT: RG NO: KANUN NO: 4949/49) (KOD 2) (KOD 1) Sermaye şirketleri ile kooperatiflerin borçlarının aktifinden fazla olduğu idare ve temsil ile vazifelendirilmiş kimseler veya şirket ya da kooperatif tasfiye halinde ise tasfiye memurları veya bir alacaklı tarafından beyan ve mahkemece tespit edilirse, önceden takibe hacet kalmaksızın bunların iflasına karar verilir. Şu kadar ki, idare ve temsil ile vazifelendirilmiş kimseler ya da alacaklılardan biri, şirket veya kooperatifin mali durumunun iyileştirilmesinin mümkün olduğuna dair bir iyileştirme projesini mahkemeye sunarak iflasın ertelenmesini isteyebilir. Mahkeme projeyi ciddi ve inandırıcı bulursa, iflasın ertelenmesine karar verir. İyileştirme projesinin ciddi ve inandırıcı olduğunu gösteren bilgi ve belgelerin de mahkemeye sunulması zorunludur. Mahkeme, gerekli görürse idare ve temsille vazifelendirilmiş kimseleri ve alacaklıları dinleyebilir. İflasın ertelenmesi talepleri öncelikle ve ivedilikle sonuçlandırılır. İİK Madde 179 Gerekçesine göre (2004 SAYILI İCRA VE İFLAS KANUNU'NUN 179. MADDESİNDE DEĞİŞİKLİK YAPAN 4949 SAYILI İCRA VE İFLAS KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN'UN 49. MADDESİNİN GEREKÇESİDİR.),(TASARININ 51. MADDESİ KANUNUN YASALAŞAN METNİNİN 49. MADDESİNE KARŞILIK GELMEKTEDİR.) MADDE 51 - Maddeyle, sermaye şirketleri ve kooperatiflerin borçlarının aktiflerinden fazla olması hâli idare ve temsil ile vazifelendirilmiş kimseler veya şirket ya da kooperatif tasfiye hâlinde ise tasfiye memurları veya bir alacaklı tarafından beyan ve mahkemece tespit edilirse, bunların önceden takibe gerek kalmadan iflâsına karar verileceği hükme bağlanarak; bir nevi maddî anlamda borca batıklık durumu içinde olan borçlunun, bu durumdayken normal faaliyetine devam ederse, özellikle alacaklarının vadesi daha sonra gelecek olan veya diğerlerinden daha sonra icra takibinde bulunan alacaklılar ile borçlunun borca batıklık durumunu bilmeden ona bu dönemde yeniden borç verecek olanların haklarını tamamen veya kısmen alamama tehlikesini ortadan kaldırmak amaçlanmıştır. Ancak, idare ve temsil ile vazifelendirilmiş kimseler ya da alacaklılardan biri, şirket veya kooperatifin malî durumunun iyileştirilmesinin mümkün olduğuna dair bir iyileştirme projesini mahkemeye sunarak iflâsın ertelenmesini isteyebilirler. Böylece, mali durumunun düzeltilmesi mümkün olan şirket veya kooperatifin faaliyetlerine devam etmesi sağlanmaktadır. İflâsın ertelenmesi istemi geri alınamaz. Mahkeme projeyi ve sunulan bilgi ve belgeleri ciddi ve inandırıcı bulursa ve gerektiğinde idare ve temsille vazifelendirilmiş kimseleri ve alacaklıları da dinleyerek iflâsın ertelenmesine karar verebilir. Mahkemenin bu yolun kötü niyetle kullanılmasını önlemek için incelemesini süratli bir şekilde yapması zorunluluğu getirilmiştir. İflâsın ertelenmesi, konkordatodan esas itibarıyla iki bakımdan farklıdır. Bir kere, iflâsın ertelenmesi hakime ve ilgililere daha geniş bir hareket alanı sağlayabilir. Nitekim maddede, mali durumunu düzeltmek için borçlunun başvurabileceği çareler konusunda herhangi bir yönlendirme, sınırlama beyan edilmemiştir. İkinci

4 olarak, iflâsın ertelenmesi kurumu, mali durumun düzeltilmesine ilişkin tedbirlerin uygulamaya konulması bakımından borçluya herhangi bir yardım veya destek sağlamamaktadır. İcra ve İflas Kanunu/ Erteleme Tedbirleri başlıklı / Madde 179/A hükümleri gereğince (DEĞİŞİK MADDE RGT: RG NO: KANUN NO: 6103/41) (YÜR. TAR.: ) (KOD 1) Mahkeme, iflasın ertelenmesi isteminde bulunulması üzerine, envanter düzenlenmesi ve yönetim kurulunun yerine geçmesi ya da yönetim kurulu kararlarını onaylanması için derhal bir kayyım atar; ayrıca şirketin ve kooperatifin malvarlığının korunması için gerekli diğer önlemleri alır. Kayyımın atanmasına ilişkin karar, kayyımın mahkemece belirlenmiş görevleri ve temsil yetkisi ile bunların sınırları ve iflasın ertelenmesine ilişkin talep 166 ncı maddenin ikinci fıkrasındaki (İİK/İflas kararının tebliği ve ilanı / Madde 166/ f.2 Daire, kararı, (EKLENMİŞ İBARE RGT: RG NO: KANUN NO: 4949/44) karar tarihinde kendiliğinden ve derhal tapuya, ticaret sicil memurluğuna, gümrük ve posta idarelerine, Türkiye Bankalar Birliğine, mahalli ticaret odalarına, sanayi odalarına, menkul kıymet borsalarına, Sermaye Piyasası Kuruluna ve diğer lazım gelenlere bildirir. Daire, ayrıca kararı, (DEĞİŞİK İBARE RGT: RG NO: KANUN NO: 5092/3) (KOD 5) (KOD 4) tirajı ellibinin (50.000) üzerinde olan ve yurt düzeyinde dağıtımı yapılan gazetelerden biri ile birlikte iflas edenin muamele merkezinin bulunduğu yerdeki bir gazetede ve Ticaret Sicili Gazetesinde ilan eder. (DEĞİŞİK İBARE RGT: RG NO: KANUN NO: 4949/44) (KOD 4) Trajı (DEĞİŞİK İBARE RGT: RG NO: KANUN NO: 5092/3) (KOD 5) ellibinin (50.000) üzerinde olan ve yurt düzeyinde dağıtımı yapılan gazetenin yayınlandığı yer aynı zamanda muamele merkezi ise mahalli gazetede ilan yapılmaz. ) usul ile mahkeme tarafından ilan ve ticaret siciline tescil ettirilir. Mahkeme bu arada erteleme talebini karara bağlar. İflas ertelenmişse kayyım her üç ayda bir şirketin projeye uygun olarak iyileştirme gösterip göstermediğini mahkemeye rapor eder, mahkeme bu rapor üzerine veya gerek gördüğünde alacağı bilirkişi raporuna göre, erteleme istemini değerlendirir ve iyileştirmenin mümkün olamayacağı kanaatine varırsa erteleme kararını kaldırır. İcra ve İflas Kanunu/ Erteleme Kararının Etkileri başlıklı /MADDE 179/B hükümleri gereğince (EKLENMİŞ MADDE RGT: RG NO: KANUN NO: 4949/50) Erteleme kararı üzerine borçlu aleyhine 6183 sayılı Kanuna göre yapılan takipler de dahil olmak üzere hiçbir takip yapılamaz ve evvelce başlamış takipler durur; bir takip muamelesi ile kesilebilen zamanaşımı ve hak düşüren müddetler işlemez. Erteleme sırasında taşınır, taşınmaz veya ticari işletme rehniyle temin edilmiş alacaklar nedeniyle rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip başlatılabilir veya başlamış olan takiplere devam edilebilir; ancak bu takip nedeniyle muhafaza tedbirleri alınamaz ve rehinli malın satışı gerçekleştirilemez. Bu durumda erteleme süresince işleyecek olup mevcut rehinle karşılanamayacak faizler teminatlandırılmak zorundadır. 206 ncı maddenin birinci sırasında yazılı alacaklar için haciz yoluyla takip yapılabilir. (DEĞİŞİK FIKRA RGT: RG NO: KANUN NO: 5092/4) (KOD 1) Erteleme süresi azami bir yıldır. Bu süre kayyımın verdiği raporlar dikkate alınarak mahkemece uygun görülecek süreler ile uzatılabilir; ancak uzatma süreleri toplamı dört yılı geçemez. Kayyım, mahkemenin belirleyeceği sürelerde iflası ertelenenin faaliyetleri ve işletmenin durumu konusunda düzenli olarak mahkemeye rapor verir. İflasın ertelenmesi talebinin reddi ya da erteleme süresi sonunda iyileşmenin mümkün olmadığının tespiti üzerine mahkeme, şirketin veya kooperatifin iflasına karar verir. Erteleme süresi dolmamakla birlikte, mahkeme kayyımın verdiği raporlardan şirketin veya kooperatifin mali durumunun iyileştirilmesinin mümkün olmadığı kanaatine varırsa, erteleme kararını kaldırarak şirketin veya kooperatifin iflasına karar verebilir. İİK Madde 179/B Gerekçesine göre (2004 SAYILI İCRA VE İFLAS KANUNU'NA 179/A VE 179/B MADDELERİNİ EKLEYEN 4949 SAYILI İCRA VE İFLAS KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN'UN 50. MADDESİNİN GEREKÇESİDİR.) (TASARININ 52. MADDESİ KANUNUN YASALAŞAN METNİNİN 50. MADDESİNE KARŞILIK GELMEKTEDİR.)

5 MADDE 52 - Maddeyle, İcra ve İflâs Kanunu'nun 179 uncu maddesinden sonra gelmek üzere 179/a ve 197/b maddeleri eklenmiştir. MADDE 179/A - Mahkeme, iflâsın ertelenmesi kararıyla birlikte şirketin veya kooperatifin malvarlığını korumaya yönelik tedbirleri alacaktır. Evvelce iflâsın ertelenmesi halinde şirket veya kooperatifin mallarının korunması için tedbir alınmamakta ve böylece şirket veya kooperatif uzun bir süre için eski halinde bırakılmaktaydı. Bu durum hâkimlerin iflâsın ertelenmesi konusunda mütereddit kalmalarına neden olmaktaydı. Getirilen düzenlemeyle bu sakınca giderilmektedir. Ancak maddede bu tedbirler tek tek sayılmamıştır. Bunun yerine tedbirlerin öngörülen iyileştirme projesiyle uyum halinde olması, projeyi işlemez hâle getirmemesi aranacaktır. İflâsın ertelenmesi durumunda mahkeme bir kayyım atamak zorundadır; böylece şirket veya kooperatifin uzun bir süre için eski yönetim organının elinde kalması önlenmiş olmaktadır. Mahkeme duruma göre yönetim organının bütün yetkilerini kayyıma verebileceği gibi, yönetim organının karar ve işlemlerinin geçerliliğini kayyımın onayına bağlı kılabilecektir. Ancak kayyımın görev ve yetkileri ayrıntılı olarak iflâsın ertelenmesi kararında gösterilmelidir. İflâsın ertelenmesi halinde, başta alacaklılar olmak üzere üçüncü kişilerin hakları etkileneceğinden, yine aynı şekilde alacaklıların ve üçüncü kişilerin hukuki ilişkiye girdikleri veya girecekleri şirketlerin veya kooperatiflerin malî durumunu bilmeleri şirketin veya kooperatifin çıkarından önce geleceğinden ve kayyımın görev ve yetkilerine aleniyet kazandırmak bakımından, erteleme kararının 166 ncı maddesinin ikinci fıkrasındaki usulle ilân edilmesi ve gerekli bildirimlerin yapılması esası kabul edilmiştir. MADDE 179/B - İflâsın ertelenmesinden beklenen faydanın gerçekleşmesi şirket veya kooperatif aleyhine başlamış icra ve iflâs takiplerinin durmasına bağlıdır. İflâsın ertelenmesi kurumu, konkordatoda olduğu gibi bütün alacaklıların çıkarlarını dengeli bir şekilde korumayı amaçlamaktadır. Takiplerin duracağı kabul edilmezse, malî durumun düzelmesi neredeyse imkânsızlaşır. Bu bağlamda Devlet alacakları bakımından da, 6183 sayılı Kanun uyarınca başlatılmış bulunan takiplerin durması kuralı kabul edilmiş, bu açıdan Devlet ile diğer alacaklılar arasında bir ayırım yapılmamıştır. Erteleme sırasında taşınmaz veya ticarî işletme rehniyle temin edilmiş alacaklar için bir istisna getirilerek bunların takip konusu yapılabilmelerine izin verilmiştir. Ancak bu takipler nedeniyle muhafaza tedbirleri alınamayacak ve rehinli malın satışı gerçekleştirilemeyecektir; aksi takdirde şirket veya kooperatifin faaliyetine devam ederek iflâstan kurtulması mümkün olamaz. Kıdem tazminatları hariç 206 ncı maddenin birinci sırasında yazılı alacaklar takip yasağı konusunda diğer bir istisna olarak kabul edilmişlerdir. Erteleme süresi bir yıl olarak kabul edilmiş; mali durumun düzelmesi ihtimalinin mevcut olması hâlinde, kayyımın raporları da dikkate alınarak bu sürenin bir yıl daha uzatılabilmesine imkan tanınmıştır. Böylece, ertelemenin toplam iki yıl için yapılabilmesi kabul edilmiştir. Erteleme süresince kayyım, mahkemenin belirleyeceği sürelerde faaliyetleri ve işletmenin durumu hakkında mahkemeye düzenli olarak rapor vermek zorundadır. Şirketin veya kooperatifin mali durumunun düzelmesi ihtimali ile alacaklıların hakları arasındaki dengenin sağlanabilmesi için, mahkemeye, kayyım raporlarından mali durumun erteleme süresi dolmadan düzelmesinin mümkün olmadığı kanaatine vardığı takdirde, erteleme kararını kaldırarak şirketin veya kooperatifin iflâsına karar verme yetkisi tanınmıştır. E) İFLASIN ERTELENMESİ TALEBİNDE ŞEKLİ ŞARTLAR İşletmecilik anlamında Şirket rehabilitasyonu olarak da adlandırılabilecek olan İflas Ertelemeye ilişkin şekli şartlar; -İflasın ertelenmesinin talep edilmesi -Borca batıklık bilançocunun mahkemeye verilmesi -Borca batıklık bildirimi(beyanının) mahkemeye sunulması, -Gerekli masrafların mahkeme veznesine depo edilmesi, -İyileştirme projesinin mahkemeye verilmesidir. İflasın Ertelenmesi talebinde Dosyaya Sunulacak Dayanak Belgeler: 1- İflasın ertelenmesine ilişkin yönetim kurulu ve/veya ortaklar kurulu kararı, 2- Şirketin alacaklarını ve borçlarını gösterir liste, 3- Şirketin Mali Müşavirince tanzim olunan././2008 tarihli kaydi ve aynı tarihli borca batıklık bilançosu ve gelir tabloları.

6 4- Bilanço tarihi itibariyle detaylı şirket mizanı, 5- Ticaret sicil kayıtları, kuruluş ve son ortaklık durumunu gösterir Ticaret Sicil Gazeteleri, tadil tasarıları, 6- Talep tarihi itibariyle yazdırılmış şirket ticari defterleri (Sadece yevmiye defterinin yazdırılmış olması yeterli) 7- Gayrimenkul listesi ve tapu kayıtları (Varsa), sigorta poliçeleri, 8- Menkul mal listesi, 9- Araçların ruhsat fotokopileri (Varsa), sigorta poliçeleri (Varsa) 10- İİK. nun 329/a maddesine göre fevkalade mühlet elde edilmediğine dair beyan, 11- Çalışan işçileri gösterir liste (SSK dökümleri), muhtasar beyannameleri ve tahakkukları, 12- İyileştirme projesi, nakit akım tablosu, projeksiyonlar, 13- Öngörülen hedeflere ilişkin evrak ve belgeler, siparişler, sözleşmeler 14- Mahkemece yaptırılan bilirkişi tespit raporu, ve varsa ekspertiz raporları, 15- Son 3 yıla ilişkin bilanço, gelir tablosu ve kurumlar vergisi beyannameleri, 16- (Varsa ) Şirketle ilgili takdir ve beratlar, iş bitirme belgeleri, broşürler, 17- Kira kontratı (Varsa şirketin kiralamış olduğu yerler ile ilgili) 18- Marka tescil belgesi, İSO belgeleri, Sanayi Sicil belgeleri (Varsa) 19- Talep eden şirketin üretim şeması hakkında bilgi, 20- İflas ertelemesi ile ilgili avukata verilmiş vekaletname, 21- Bilirkişi incelemesi, F) İFLASIN ERTELENMESİ İÇİN GEREKLİ ESASA İLİŞKİN ŞARTLAR İflasın ertelenmesine karar verilebilmesi için iflas erteleme talebinde bulunan şirketin borca batık durumda olması ve mali durumunu iyileştirme ümidinin bulunması 6 ve kurtarılmasının mümkün olması gerekmektedir. 7 İflas erteleme için gerekli maddi (esasa ilişkin) şartlar ise; -Borca batıklık durumu -Şirketin finansal durumu iyileştirilmesi projesi, şirketin iyileşmesinin mümkün olması -Tasfiye halinde olmama -Alacaklıların durumunun iflas haline göre daha kötü olmamasıdır. 8 Mahkeme yalnız şirketin borca batıklık bildirimine dayanarak iflas veya erteleme kararı veremez. Davacının bu iddiasının, mahkeme tarafından yapılacak araştırma ve tespitle doğrulanması gerekir. Mahkeme, ortaklığın gerçekten borca batık olup olmadığını re sen araştırmak zorundadır. Ancak şirket, borca batık olduğunu gösteren tüm belgeleri mahkemeye sunmalıdır. İflasın ertelenmesi talepli davada, bu şartların mevcut bulunup bulunmadığının saptanması, bilirkişi raporları ile şirketin borca batık olup olmadığının tespit edilmesi ve sunulan iyileştirme projesinin gerçekçi ve inandırıcı olup olmadığının somut olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. İflasın ertelenmesinin iki temel şartı borca batıklık ve sunulan iyileştirme projesinin mahkeme tarafından ciddi ve inandırıcı bulunmasıdır. 9 Şirketin borca batık olup olmadığının ve iyileştirme projesinin gerçekçi ve inandırıcı olup olmadığının tespiti özel bilgiyi gerektirmekle, mahkemece bu konuda uzman bilirkişilerden ( şirketin çalışma alanına göre, makine mühendisi, inşaat mühendisi vs, mali müşavir, işletmeci, hukukçu ) rapor aldırılacaktır. 6 YARGITAY 23.Hukuk Dairesi,Esas: 2012/577,Karar: 2012/1402,Karar Tarihi: Muhasebeci Bakış Açısı ile İflas Erteleme Süreci- Prof.Dr. Şaban Uzayhttp://iibf.erciyes.edu.tr/akademi/mh/suzay/SUZAY_IES.pdf 8 Ekonomik - Hukuki Yönleri ile İflas Erteleme-Mehmet Kahraman- _hukuki_yonleri_ile_iflas_erteleme Ekonomik Hukuki Yönleri ile İflas Erteleme 2 Şirket bilançoları ve borca batıklık-mehmet Kahraman İFLASIN ERTELENMESİNDE BORCA BATIKLIK VE İYİLEŞTİRME PROJESİ İLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ-İsmail KAYAR-Prof.Dr.İsmail Kayarhttp://iibf.erciyes.edu.tr/dergi/sayi33/3.k%C4%B1s%C4%B1m.pdf

7 a) İflasın ertelenmesi istenen şirketin borca batık olup olmadığının tespiti Şirketin borca batık olup olmadığının tespiti özel bilgiyi gerektirmekle, mahkemece bu konuda uzman bilirkişilerden ( şirketin çalışma alanına göre, makine mühendisi, inşaat mühendisi vs, mali müşavir, işletmeci, hukukçu ) rapor aldırılacaktır. Bilirkişiler tarafından hesaplamada gerek şirket aktiflerini gerekse şirket borçlarını saptarken, somut delillerden yararlanılmalıdır. Şirket sahipleri, cari hesap şeklinde emanet borç aldıklarını ileri sürebilir veya borçlarını hayali olarak artırabilir.,alacaklarını azaltabilir (gizleyebilir) söz konusu ayrıntıları içeren şekilde sorular sorarak, şirketin hileli iflas yapıp yapmadığı yönünde de görüşe ulaşılmalıdır. (Borca batıklık bildiriminde bulunan şirket veya kooperatif bu konuda ispat yükü altında değilse de, borca batıklığı gösteren ara bilançoyu mahkemeye sunmalıdır. Mahkemenin veya bilirkişinin gerekli görmesi halinde bilançoda yer verilen tüm kalemlerle ilgili dayanak belgelerin de ibrazı gerekir. Çünkü, bilançodaki tüm kayıtlar şirketin ticari defter ve belgelerine dayanmak durumundadır. Mahkeme veya bilirkişi, borca batıklık iddiasını araştırırken bilançonun dayanağı olan tüm belgeleri incelemeli, ticari defter ve belgelere dayanmayan borç ve alacak kalemleri borca batıklığın tespitinde dikkate alınmamalıdır. Yargıtay, bir kararında (19. HD, , 5151 E, 7714 K) borçların gerçek olup olmadığının, bu borçların ticari defterlerde yer alıp almadığının incelenmesi suretiyle araştırılacağını belirtmiştir. bilirkişi raporunda şirketin. TL borcu olduğu belirtilmiştir. Bu borcun ticari defterlerde yer alıp almadığı açıklanmamıştır. Bu nedenle muhtelif şahıslara olan borçlanmaların ticari defterlerde yer alıp almadığı üzerinde durularak bu konuda bilirkişiden ek rapor alındıktan sonra şirketin aciz içinde bulunup bulunmadığının tespiti gerekir.) 10 Yargıtay 19 HD, iflasın ertelenmesi talebinde bulunan şirketin ödenmemiş sermaye borcunun bulunmaması gerektiği, ödenmemiş sermaye borcu varken bu yola başvurulmasının kötü niyetli bir davranış sayılacağı görüşündedir. (İflasın ertelenmesi bakımından şirketin borca batık olması ve ciddi ve inandırıcı bir iyileştirme projesinin varlığı kural olarak gerekli ve yeterlidir. Ancak, sunulan iyileştirme projesinin ciddi ve inandırıcı olması şirketin borca batıklık derecesi ile yakından ilişkilidir. Hukuki bakımdan iyileşme, borca batıklığın izalesi anlamında olduğu için borca batıklığın seviyesi arttıkça iyileşme ihtimali azalacaktır. Bu sebeple, sunulan projelerle izale edilmesi gereken borca batıklık miktarı, iyileştirme projesinin değerlendirilmesinde çok önemli bir unsur olarak dikkate alınmalıdır. Borca batıklığın miktarı özellikle aktiflerin toplam miktarı ile karşılaştırılmalıdır. Aktifin pasifi karşılama oranı yükseldikçe, iyileştirme projesine bağlı olarak şirketin borca batıklıktan çıkması nispeten kolaylaşır. Yine de iflasın ertelenmesi için sabit bir borca batıklık oranı veya aktifin pasifi karşılama oranı kabul edilmesi isabetli olmaz. Her davada şirketin ve sunulan iyileştirme projesinin durumuna göre bu oran değerlendirilmelidir. Mesela, ortaklar tarafından şirkete yeni mali kaynaklar getirileceğine dair somut projelere yer verilmesi halinde borca batıklık oranı yüksek olmasına rağmen mali durumun iyileştirilebileceği kabul edilerek erteleme kararı verilebilirken, yalnızca şirketin olağan faaliyetleriyle borca batıklıktan çıkılacağına dair proje sunulur ve geçmiş yıl satış ve karları bu projeyi desteklemez ise borca batıklık oranı düşük olsa dahi mali durumun iyileştirilemeyeceği kabul edilerek iflas kararı verilebilir. Yargıtay ın aşağıdaki kararı, aktifin pasifi karşılama oranı % 20 lerde (borca batıklık oranı %70 lerde) olan şirketin, mali durumunu iyileştiremeyeceği ve iflasına karar verilmesi gerektiği yönündedir. 19. HD , 2007/11210 E, 3682 K Davacı E.. Menkul Değerler A.Ş., İİK nın 179 ve TTK nın 324. maddesine dayanarak iflasına karar verilmesini istemiştir. Mahkemece yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu alınan raporda aktiflerin pasifleri karşılama oranının tarihi itibariyle %26, tarihi itibariyle %20 olduğu, ıslahın mümkün olmadığı saptanmıştır. Bu durumda davacının borca batık olduğu bilirkişi incelemesi sonucu saptandığından ve ıslahı mümkün olmayan şirketin iflasının ertelenmesi istenemeyeceğinden İİK nın 179 ve TTK nın İFLASIN ERTELENMESİNDE BORCA BATIKLIK VE İYİLEŞTİRME PROJESİ İLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ-İsmail KAYAR-Prof.Dr.İsmail Kayarhttp://iibf.erciyes.edu.tr/dergi/sayi33/3.k%C4%B1s%C4%B1m.pdf

8 maddesinde ön görülen iflas koşulları gerçekleşmiştir. Mahkemece açıklanan yönler gözetilerek davacı şirketin iflasına karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır ) 11 Yargıtay, aktiflerin pasifleri karşılama oranı %20-25 seviyesine düşmedikçe iflasın ertelenmesini kabul etmektedir. 12 Aksi takdirde şirket iyileştirmesi mümkün olmayacak derecede borca batmıştır yani iflasın ertelenmesi istenemez. b)iflasın ertelenmesi istenen şirketin iyileştirme projesinin değerlendirmesi İflasın ertelenmesi talebiyle birlikte mahkemeye bir iyileştirme projesinin sunulması iflasın ertelenmesinin şekli şartlarındandır. Sunulan iyileştirme projesinin ciddi ve inandırıcı olması ise iflasın ertelenmesinin maddi şartlarındandır. Şirketin iyileştirme projesinin gerçekçi, somut ve inandırıcı olup olmadığının tespiti özel bilgiyi gerektirmekle, mahkemece bu konuda uzman bilirkişilerden ( şirketin çalışma alanına göre, makine mühendisi, inşaat mühendisi vs, mali müşavir, işletmeci, hukukçu ) rapor aldırılacaktır. Bilirkişi heyeti sadece bilançoda aktiflerin ve pasif durumu özetleme ile değil ekonomik canlılık için dinamik bir analiz ile bakarak geleceğe doğru projeksiyon yapmalıdır. Şirketin iyileştirme projesinin, öngördüğü hedeflerin, gerçekçi, somut, inandırıcı ve gerçekleştirilebilir hedefler olup olmadığı, iyileştirme önerilerine göre iyi niyet kuralları içerisinde gerekli gayretleri gösterip göstermedikleri belirlenmelidir. T.C. YARGITAY 23.Hukuk Dairesi Esas: 2012/2359,Karar: 2012/4683,Karar Tarihi: Mali durumun iyileştirilmesi imkanının mevcut olup olmadığı somut vakıalara dayanılarak tespit edilmelidir. Belirsiz nitelikteki emareler erteleme kararı verilmesi için yeterli kabul edilemez. Somut olayda, hükme esas alınan bilirkişi raporunda, iyileştirme projesinin ciddi, inandırıcı ve uygulanabilirliği konusunda yeterli değerlendirme bulunmamakta, "elde edilen ciroların yeterli olmamasına rağmen geçen süreçte şirketin iyiniyetli davranışlar sergilediği" ifade edilmektedir. Oysaki iflas erteleme kararı verilebilmesi için şirketin iyiniyetli olması yeterli değildir. Ayrıca, sunmuş olduğu iyileştirme projesinin ciddi ve uygulanabilir olması gerekmektedir. İyileştirme projesinde sunulan çözümler gerçekçi olmalı vaat veya temenni içermemelidir. Proje şirkete sürekli ve kalıcı bir iyileştirme oluşturmaya yönelik hazırlanmalıdır. 13 İflasın Ertelenmesinde İyileştirme Projeleri; --Organizasyona İlişkin İyileştirme Tedbirleri, İflas erteleme davalarındaki genel tedbirler * Üretimin ve ürünün rasyonalize edilmesi. * düşük maliyetli yada yeni üretim ve pazarlama araçlarını geliştirmek * İşletmeyi kapasite olarak küçültülmesi. * İşletmeyi karlı ve verimli faaliyet ve alanlar ile sınırlandırmak. * Yönetimin ve yöneticileri yeniden yapılandırılması vb. --Mali Nitelikteki İyileştirme Tedbirleri :Mali iyileştirme projesinde, öz kaynakların artması ve artan yeni kaynaklarla aktifleri arttırmak veya borçları azaltmak seçeneği ile gerçekleştirilebilir. Aktiflerin azalmasını önleyici nitelikteki tedbirler bu gruba girmektedir. * Pay sahiplerinin ortaklığa yeni kaynak temin etme vaatleri. * Kefaletler. * Banka garantileri. * Alacakların sermayeye dönüştürülmesi sözleşmeler vb. --Hukuki Nitelikteki İyileştirme Tedbirleri :Hukuksal olarak ise iyileştirme projesi kapsamındaki borca batık bir işletmede; * Vergi hukukuna, 11 İFLASIN ERTELENMESİNDE BORCA BATIKLIK VE İYİLEŞTİRME PROJESİ İLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ-İsmail KAYAR-Prof.Dr.İsmail Kayarhttp://iibf.erciyes.edu.tr/dergi/sayi33/3.k%C4%B1s%C4%B1m.pdf 12 YARGITAY 19.Hukuk Dairesi,Esas: 2000/2197,Karar: 2000/3957,Karar Tarihi: Muhasebeci Bakış Açısı ile İflas Erteleme Süreci- Prof.Dr. Şaban Uzayhttp://iibf.erciyes.edu.tr/akademi/mh/suzay/SUZAY_IES.pdf

9 * Cebri icra hukuku * Ticaret hukukuna İlişkin tedbirler ile sağlığa kavuşturulması sayılabilir. 14 YARGITAY 23.Hukuk Dairesi,Esas: 2012/2731,Karar: 2012/4889,Karar Tarihi: İflasın ertelenmesini (veya erteleme kararının uzatılmasını) isteyen kooperatif ve sermaye şirketlerinin borca batık durumda bulunması (bir diğer ifade ile varlıklarının rayiç değerlerinin borçlarını karşılayamaması), fevkalade mühletten yararlanmamış olması ve sunacakları iyileştirme projesi kapsamında mali durumlarının ıslahının imkan dahilinde görülmesi gerekir (İİK.m.179). Gerek borca batıklığın ve gerek iyileştirme projesinin ciddi ve inandırıcı olup olmadığının tesbiti özel ve teknik bilgiyi gerektirdiğinden bu değerlendirmelerin yapılması için bilirkişi görüşüne başvurulmalıdır (HMK.m.266). Hakim de bu raporla o konudaki özel ve teknik bilgi ihtiyacını giderebilmeli ve raporun hukuka uygunluğunu denetlemelidir. Projenin ciddi ve inandırıcılığı öncelikle ve özellikle sermaye ve/veya karlılığın ne şekilde arttırılacağı ve borca batıklıktan kurtulmanın ne şekilde sağlanacağı somut, belgelere dayalı ve gerçekçi bilgi ve öngörülerden yola çıkılarak tesbit edilmeli, diğer proje unsurları için de bilimsel veriler değerlendirilmelidir. Erteleme kararının uzatılması taleplerinde ayrıca, süreç içinde meydana gelen olumlu ve olumsuz gelişmeler kayyım ve bilirkişi heyet raporları vasıtasıyla değerlendirilmeli; projenin başarı şansı, davacı şirketin erteleme hususundaki tutumu da dikkate alınmalıdır. Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı 15 (Yargıtay 19. HD nin iflasın ertelenmesi veya erteleme süresinin uzatılması taleplerinde sunulacak olan iyileştirme projesinin nasıl olması gerektiği, şirketlerin iyileştirme projesinde hangi tedbirlere yer verebileceği, iyileştirme projesinin ciddi ve inandırıcılığının nasıl temin edileceği vs. konularda çok sayıda kararı vardır. Bu kararlar aşağıdaki başlıklar halinde gruplandırılabilir. 1. İyileştirme Projesinin Somut Verilere Dayanması İflasın ertelenmesinde sunulan iyileştirme tedbirleri ilke olarak proje olmakla birlikte şirketin iştigal konusuna, geçmişteki çalışmalarına ve piyasa koşullarına göre uygulanabilir ve sonuçları kontrol edilebilir olmalıdır. Yargıtay, isabetli olarak iyileştirme projesinde yer verilen iyeleştirme tedbirlerinin somut bilgi ve belgelere dayanması gerektiği ve belirsiz nitelikteki emarelere dayanarak iflasın ertelenmesi kararı verilemeyeceği görüşündedir. 2. İyileştirme Projesinde Belirtilen Hususların Belgelendirilmesi İİK. m. 179 gereğince, iflasın ertelenmesi talebiyle birlikte mahkemeye bir iyileştirme projenin sunulması, sunulan iyileştirme projesinin mahkeme tarafından ciddi ve inandırıcı bulunması gerekir. Ayrıca, iyileştirme projesinin ciddi ve inandırıcı olduğunu gösteren bilgi ve belgelerin de mahkemeye sunulması zorunludur. Yargıtay, sunulan projelerin somut verilere dayandığının ve uygulanabilir olduğunun belgelenmesi gerektiğini kabul etmektedir. 3. İyileştirme Projesinin Ciddi ve İnandırıcı Olduğunun Bilirkişi Marifetiyle Tespit Edilmesi İyileştirme projesinin denetiminin bilirkişi incelemesi yoluyla yapılacağı, özelikle sunulan projelerin ciddi ve inandırıcılığının uzman bilirkişiler marifetiyle belirlenmesi gerektiği kabul edilmektedir. Proje konusunda bilirkişi incelemesi yaptırılmadan karar verilemeyeceği, bilirkişi raporuna rağmen karar verilemeyeceği, raporun yetersiz bulunması halinde yeni rapor veya ek rapor alınması gerektiği kabul edilmektedir. Mali durumun iyileşmesini sağlayacak projelerin neler olduğunu ve bunların somut olarak nasıl uygulanacağını ortaya koymayan bilirkişi raporları eksik ve yetersiz kabul edilmektedir. Ancak, sunulan projelerden bir kısmının zayıf bir kısmının güçlü olduğu, güçlü ve uygulanabilir olan projelerin mali durumun ıslahı için yeterli olduğu yönündeki raporların yetersiz bulunması isabetli değildir. 19. HD, , 9001 E, K. 4. İyileşme İhtimalinin Kesin İspatının Aranmaması İflasın ertelenmesinin maddi şartlarından olan borca batıklığın mahkeme tarafından re sen araştırılması ve kesin olarak tespit edilmesi gerekir. Çünkü, borca batıklık bir iflas sebebidir. Buna kaşlık iflasın ertelenmesinin diğer şartı olan iyileştirme projesinin ciddi ve inandırıcı olduğunun kesin olarak ispatı aranmaz. Bu durum, ispat edilmeye çalışılan hususun bir proje olmasından kaynaklanmaktadır. Bunun için sunulan projelerin ciddi ve uygulanabilir olduğu ve şirketi borca 14 Ekonomik - Hukuki Yönleri ile İflas Erteleme-Mehmet Kahraman- _hukuki_yonleri_ile_iflas_erteleme 15 YARGITAY 23.Hukuk Dairesi,Esas: 2012/2731,Karar: 2012/4889,Karar Tarihi:

10 batıklıktan çıkarabileceği konusunda mahkemenin ikna edilmesi gerekli ve yeterlidir. Bunun için gerekli bilgi ve belgelerin mahkemeye sunulması gerekir (İİK. m. 179). Yargıtay 19. HD, iyileştirme projesinde yer verilen tedbirlerle, iyileşme ümidinin kuvvetle muhtemel olması, şirketin mali durumunun düzeltmesinin kuvvetle muhtemel olması, iyileşme ümidi ile ilgili ayrıntılı ve gerekçeli bilirkişi raporu alınması, mali durumun düzeltileceğinin bilirkişi incelemesi sonucu saptanmış olması gibi ibarelerle iyileşme ihtimali konusunda kesin ispat aramamakta, yakın ispatı yeterli bulmaktadır. 5. İflasın Ertelenmesinin Amacının Tasfiye Değil İyileşme Olması İflasın ertelenmesinin esas amacı borca batık şirketin, yeniden sağlığına kavuşturularak faaliyetine devam etmesinin sağlanmasıdır. Yargıtay da erteleme yoluyla iflas usulü dışında bir tasfiye yapılamayacağı, iyileştirme projesinin yalnızca şirket aktiflerinin satılması yoluyla elde edilecek gelirlere bağlı olamayacağını haklı olarak kabul etmektedir. Bunanla birlikte, şirketin faaliyetine devamının sağlanması esas hedef ve ana proje olmakla birlikte, aktifteki bazı unsurların satılarak işletmenin küçültülmesi veya stok eksiltme yoluyla işletme sermayesi temin edilmesi gibi iyileştirme tedbirleri iflasın ertelenmesinin amacına aykırı değildir. 6. Borca Batık Olup İyileştirme Projesi Sunmayan veya Sunduğu Proje Yetersiz Bulunan Şirketin İflasına Karar Verilmesi) 16 G) İFLASIN ERTELENMESİ DAVASI SONUCUNDA VERİLECEK KARAR İflasın ertelenmesi talepli davada, ertelenme şartların mevcut bulunup bulunmamasına göre, mahkemece iflasın ertelenmesi talebi hakkında karar verilecektir. a) Yargılama usulü ve talebin kabulü: Mahkemece, iflasın ertelenmesi için gereken şartların mevcut olduğuna, iyileştirme projesinin ciddi ve uygulanabilir olduğuna ve iyileştirme projesi çerçevesinde borçların belirli bir süre içerisinde ödenebileceğine kanat getirilmesi halinde iflasın ertelenmesine karar verilebilecektir. İflasın ertelenmesi davalarında ve mahkemece iflasın ertelenmesine karar verilmesi durumunda; - İflasın ertelenmesi ivedi olarak sonuçlandırılmalıdır. - İİK 179. Maddesi gereğince Mahkemece gerekli görülmesi halinde, şirketin yönetim kurulu üyeleri, denetçi ve alacaklılar da dinlenebilir. - Eğer mahkeme erteleme kararı verecek ise, İİK 179/a maddesi hükmü gereği, iyileştirme projesini de göz önüne alarak, şirketin mal varlığının korunması için her türlü tedbiri alır. - Mahkemece yargılama sırasında veya iflasın ertelenmesi kararı ile birlikte bir kayyım ataması yapacaktır. Mahkeme, yönetim organının yetkilerini tümüyle elinden alıp kayyıma verebileceği gibi yönetim organının karar ve işlemlerinin geçerliliğini kayyımın onayına bağlı kılmakla da yetinebilir. Yönetim kurulunun yetkili olması halinde kayyuma denetim ve onay görevi verebilir - İflâsın ertelenmesi kararında kayyımın görev ve yetkileri ayrıntılı olarak açıkça gösterilmelidir. - Bu halde Mahkeme erteleme kararının hüküm fıkrasını 166 ncı maddenin ikinci fıkrasındaki usulle ilan edecek ve gerekli bildirimleri yapacaktır. - Mahkeme tarafından iflasın ertelenmesi kararı azami 1 yıl için verilmektedir. (İ.İ.K. Md: 179/b) Bu süre kayyımın verdiği raporlar dikkate alınarak mahkemece uygun görülecek süreler ile uzatılabilir; ancak uzatma sürelerinin toplamı dört yılı geçemez. - Erteleme süresince, yapılan işlemler, kayyumun vereceği raporlarla, mahkemece denetlenir. Kayyım, mahkemenin belirleyeceği sürelerde iflası ertelenenin faaliyetleri ve işletmenin durumu konusunda düzenli olarak mahkemeye rapor verir. b) Talebin kabulünden sonra şirketin durumuna göre erteleme kararının tamamen kaldırılması 16 İFLASIN ERTELENMESİNDE BORCA BATIKLIK VE İYİLEŞTİRME PROJESİ İLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ-İsmail KAYAR-Prof.Dr.İsmail Kayarhttp://iibf.erciyes.edu.tr/dergi/sayi33/3.k%C4%B1s%C4%B1m.pdf

11 Erteleme süresi sonucunda şirketin mali durumunun düzelmesi halinde erteleme kararı amacına ulaşmış demektir. Bu durumda kayyım tarafından verilen rapor çerçevesinde, Mahkemece erteleme kararı kaldırılabilir. 17 c) Talebin reddi ile iflas kararı verilmesi veya erteleme kararından sonra şirketin durumuna göre iflas kararı verilmesi: - Mahkemece iyileştirme projesinin ciddi ve uygulanabilir bulunmaması veya sair gerekli koşulların oluşmaması halinde iflasın ertelenmesi talebinin reddine ve şirketin iflasına karar verilebilecektir. -Ayrıca erteleme süresi sonunda iyileştirme gerçekleşmez ise İİK 179/b maddesine göre 18 iflasın ertelenmesi talebinin reddine ve şirketin iflasına karar verilebilecektir. -Yine mahkemece, kayyum tarafından verilen raporlarda ertelemenin faydasının olmayacağı anlaşılır ise, erteleme kararı kaldırılır ve iflasa karar verilir. H) İFLASIN ERTELENMESİ KARARININ SONUÇLARI Erteleme kararı üzerine İİK md. 179 / b hükmü gereği, Borçlu aleyhine 6183 sayılı Kanuna göre yapılan takipler de dahil olmak üzere hiçbir takip yapılamaz ve evvelce başlamış takipler durur; bir takip muamelesi ile kesilebilen zamanaşımı ve hak düşüren müddetler işlemez. Erteleme sırasında taşınır, taşınmaz veya ticari işletme rehniyle temin edilmiş alacaklar nedeniyle rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip başlatılabilir veya başlamış olan takiplere devam edilebilir; ancak bu takip nedeniyle muhafaza tedbirleri alınamaz ve rehinli malın satışı gerçekleştirilemez. Bu durumda erteleme süresince işleyecek olup mevcut rehinle karşılanamayacak faizler teminatlandırılmak zorundadır. Erteleme süresince amme alacakları dahil tüm alacaklar için takip açılamayacağını, açılan takiplerin duracağını İİK 179/b maddesi hükme bağlamıştır. Bu madde sadece rehinli alacaklar ile İİK 206. Maddesinde yer alan alacaklar için bir istisna getirmiştir. - İşletme Rehininin İflas Ertelemesine Etkisi : Burada rehinli alacaklara bir imtiyaz tanınmıştır. İcra ve flas Kanunu madde 179 b.ii' deki düzenlemeye göre, taşınır, taşınmaz rehni ve ticari işletme rehini sahibi alacaklılar, takibe devam edebilirler veya yeni takip yapabilirler. Ancak erteleme süresi içinde muhafaza tedbiri alınamaz ve satış işlemi gerçekleştirilemez. Ancak İcra ve İflas Kanunu 206. maddenin 1. sırasındaki işçi alacakları için haciz yoluyla takip yapılabilir ncı maddenin birinci sırasında yazılı alacaklar için haciz yoluyla takip yapılabilir. 17 İflasın Ertelenmesi-Rüknettin Kumkale- 18 YENİ TÜRK TİCARET KANUNU'NA GÖRE İFLASIN ERTELENMESİ KONUSUNDA BİR ÇALIŞMA- Av. Ender DEDEAĞAÇ-