İKTİSADİ DALGALANMALAR ve MALİYE POLİTİKASI UYGULAMASINDA YÖNTEMLER
|
|
- Umut Sunter
- 6 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 İKTİSADİ DALGALANMALAR ve MALİYE POLİTİKASI UYGULAMASINDA YÖNTEMLER I. İKTİSADİ DALGALANMALAR Her ekonomi zaman içerisinde bazı dalgalanmalar gösterir. Başka bir deyişle ekonomik gelişme düz bir trend göstermemekte, düz bir seyir izlememektedir. Bütün dünya ekonomilerinde daralma ve genişleme biçiminde dönemsel dalgalanmalar ortaya çıkmaktadır. En genel tanımı ile gerçekleşen büyümenin uzun dönem büyüme trendinden sapmalarına iktisadi dalgalanma (dönemsel, konjonktürel dalgalanma) adı verilir. Aşağıdaki grafikte bir ekonominin uzun dönem büyüme trendi ve bu trendden sapmalar gösterilmiştir. Uzun Dönem Büyüme Trendi ve İktisadi Dalgalanmaların Aşamaları A. İktisadi Dalgalanmaların Aşamaları Yukarıdaki grafikten de anlaşılacağı üzere iktisadi dalgalanmalar belirli aşamalardan oluşmaktadır. Ancak bu aşamalar her zaman grafikte gösterildiği belirli bir düzen ve sıra içerisinde gerçekleşmeyebilir. Bunun yanında iktisadi dalgalanmalar süre ve şiddet bakımından tam bir düzenlilik göstermemekle beraber sürekli tekrarlanan bazı aşamaları içermektedir. Yine de literatürde faklı adlar altında açıklansa bile her biri belirli özgün özellikler gösteren ve bu özgün özelliklere ilişkin farklı sonuçlar ortaya çıkaran bu aşamaları belirli başlıklar altında gruplandırmak mümkündür. Bu çerçevede iktisadi dalgalanmaların aşamalarınıbuhran, genişleme, refah ve daralmaşeklinde özetlemek mümkündür. Bu aşamaları açıklamadan önce şunu da belirtmek gerekir ki, iktisadi dalgalanmaların ve onun evrelerinin şiddeti ve süresi ülkelerin ekonomik gelişme düzeyi, sanayileşme derecesi, ekonomik yapısı ve uluslararası ilişkilerindeki yoğunluğuna göre değişim göstermektedir. İktisadi dalgalanmalarda buhrandan buhrana veya refahtan refaha olan salınım bir dönemi içermektedir. İktisadi dalgalanma süresince aşamasına göre farklılaşmakla birlikte üretim, yatırım, tüketim, istihdam, gelir düzeyi ve kamu dengesinde dalgalanmalar yaşanmaktadır. Örneğin genişleme dönemlerinde tüketim, yatırım, istihdam ve gelir düzeyi yükselmekte; kamu dengesinde düzelmeler olmaktadır. Buhran dönemlerinde üretim ve satışlar azalmakta yatırımlar durma noktasına gelmektedir. Bunun sonucunda işletmeler küçülmekte işsizlik artmaktadır. Gelir ve buna bağlı olarak talep azalmakta; milli gelir düşmektedir. Ancak buhran dönemi süreklilik göstermez. Bununla birlikte buhranın uzunluğu, buhrana sebep olan ekonomik kriz ve krizi yaratan 1
2 nedenlere bağlı olarak değişmektedir. Yaşanan ekonomik krizin ardından başlayan buhran dönemi gerek devlet tarafından uygulanan iradi politikalar ya da gerekse çeşitli nedenlerle düzelen ve olumlu yöne dönen beklentiler neticesinde harekete geçen ekonominin kendi iç dinamikleri sonucunda ekonomi yavaş yavaş genişlemeye başlar. Böylelikle ekonomi sonraki iktisadi dalgalanma aşaması olan genişleme evresine geçiş yapar. Genişleme aşamasında buhranın ardından ekonomi canlanmakta, atıl fonlar ekonomiye dönmekte, gelecek beklentileri olumlu yönde değişmektedir. Bunun sonucunda ekonomide talep, üretim, yatırımlar ve milli gelir artmakta; işsizlik azalmaktadır. Piyasa genişledikçe devletin vergi gelirleri ve buna paralel olarak kamu harcamaları artmaktadır. Genişleme sürecine geçişte daha önce belirttiğimiz gibi devlet müdahalelerinin etkisinin yanında ekonominin kendi içerisindeki dinamiklerinde etkisi bulunmaktadır. Yeni bir ürün geliştirilmesi, önemli bir teknolojik yenilik ya da uluslararası olumlu bir gelişme ekonominin kendi dinamiklerini harekete geçirebilir. Ekonomik genişleme aşamasını refah aşaması izlemektedir. Refah aşamasında, genişleme döneminde başlayan büyüme devam etmekte, yatırımlar artmakta ve tüketim maksimum düzeye ulaşmaktadır. Refah aşamasında ücretler, kiralar, hammadde fiyatları ve faiz oranları sürekli artmaktadır. Bunun iki temel sebebi vardır. İlki artık ekonominin tam istihdam seviyesine yaklaşmış veya ulaşmış olması; ikincisi ise azalan verimler yasasıdır. Ekonominin tam istihdam seviyesine ulaşması ya da yaklaşması sonucunda işsizlik minimum seviyeye inmiş ve ücretler çok yükselmiştir. Bunun yanında ödünç verilebilir fonlar sınıra dayanmış, nitelikli işgücü ve hammadde bulmak zorlanmış ve pahalılaşmıştır. Üretim ve milli gelir potansiyel üretim ve milli gelir seviyesine çok yaklaşmış ve hatta ulaşmıştır. Refah sürecinde yaşanan tüm bu gelişmeler sonucunda maliyetler artmakta artan maliyetler fiyatları yükseltmekte, yükselen fiyatlar ile başlayan ve kendini fiyat istikrarsızlığı (enflasyon) olarakgösteren iktisadi dalgalanma; talebi, tüketimi, yatırımları ve milli geliri düşürmektedir. Ekonomi artık refah döneminin sonuna gelmiştir. Daralma aşamasında ise gelecek beklentilerinin refah döneminde enflasyon olarak ortaya çıkan istikrarsızlık nedeniyle bozulması sonucunda tüketim, yatırımlar, istihdam ve üretim azalmaktadır. Buna paralel olarak bozulan geleceğe yönelik beklentiler ve artan işsizlikle birlikte gelir, talep ve tüketim daralmakta; milli gelir azalmaktadır. Refah döneminin sonlarında üretim faktörlerinin kıtlaşması ve temin edilmesinin firmalara daha pahalıya mal olması toplam talep artış hızının yavaşlamasına ve ekonominin daralmaya başlamasına neden olmaktadır. Bu sürecin sonunda ekonomi yine buhran aşamasına dönmektedir. Maliyetleri artan firmalar küçülerek varlıklarını sürdürmeye çalışmakta bu işsizliğin artmasına sebep olmaktadır. Bu sürecin sonunda ise ekonomi yine buhran aşamasına geri dönmektedir. Buraya kadar yapılan açıklamaları daha netleştirmek için bir ülke örneğinin incelenmesi yararlı olacaktır. Örneğin Türkiye de ekonomik büyüme uzun dönemde ortalama olarak %4-5 civarındadır. Hâlbuki bazı yıllarda ekonomik büyüme %9'lara çıkarken, bazı yıllarda benzer oranlı küçülmeler olmuştur. Aşağıda yer alan grafikte Türkiye nin yılları arasında gerçekleşen büyüme oranları ve büyüme oranlarındaki değişimler baz alınarak ülkemizin son 15 yıllık uzun dönem büyüme trendi ile yaşadığı iktisadi dalgalanmalar gösterilmiştir. İşte Türkiye örneğinde olduğu gibi büyüme trendinin üzerinde ve altında gerçekleşen büyüme oranları bize iktisadi dalgalanmaları göstermektedir. 2
3 Türkiye nin Yılları Büyüme Trendi ve İktisadi Dalgalanmaların Aşamaları Sonuç olarak gerçekleşen büyümenin uzun dönem büyüme trendinin altında olduğu dönemler daralma (deflasyonist) dönemleridir. Bu dönemlerde talep azalır, işsizlik artar ve fiyatlar genel düzeyi düşer. Gelirdeki azalma vergi gelirlerini azaltırken, işsizlik sigortası ödemeleri gibi nedenlerle kamu harcamaları artar. Bu durum, bir yandan otomatik istikrarlandırıcı olarak daralmanın negatif etkilerini azaltırken diğer yandan bütçe açıklarının artmasına neden olur. Gerçekleşen büyümenin uzun dönem büyüme trendinin üzerine çıktığı dönemler ise genişleme (enflasyonist) dönemleridir. Bu dönemlerde, talep artar, işsizlik azalır ve fiyatlar genel düzeyi yükselir. Gelirdeki yükseliş vergi gelirlerini arttırırken, işsizlik sigortası ödemelerindeki azalma gibi nedenlerle kamu harcamaları azalır. Bu durum, daralma döneminin tersine bir otomatik istikrarlandırıcı olarak genişlemenin negatif etkilerini azaltır ve bütçe açıklarının azalmasını sağlar. Bir ekonomide otomatik istikrarlandırıcı mekanizması olmadığı zaman, daralma dönemlerinin çok daha ağır bir çöküntüyle, genişleme dönemlerinin ise çok fazla artan bir talep ve yüksek bir enflasyonla sonuçlanması mümkündür. Görüldüğü iktisadi dalgalanmalar başta ekonomik istikrar olmak üzere iktisat politikasının tüm hedeflerine ulaşma yolunda önemli bir engel olarak kontrol altına alınması gereken ekonomik bir olgu olarak karşımıza çıkmaktadır. İktisadi dalgalanmaların kontrol altına alınması ve ortadan kaldırılabilmesi için öncelikli olarak yapılması gereken ise nedenlerinin doğru tespit edilmesidir. Nedeni doğru tespit ve teşhis edilen iktisadi dalgalanmanın ortadan kaldırılması için politika üretmek ve uygulamak çok daha kolay olacaktır. Aksi takdirde alınacak tedbirler yetersiz kalabilmekte hatta dalgalanmanın şiddetini arttırarak ekonomiyi olumsuzyönlü etkileyebilmektedir. Bu nedenle iktisadi dalgalanmalarla nasıl mücadele edileceği açıklanmadan önce iktisadi dalgalanmaların nedenleri açıklanacaktır. 3
4 B. İktisadi Dalgalanmaların Nedenleri İktisadi dalgalanmaların çok çeşitli nedenleri bulunmaktadır. Gerek kamu gerekse özel yatırımlarda meydana gelen değişmeler, tarımsal üretimde meydana gelen tıkanıklıklar, beklentiler, yenilik ve teknolojik gelişmeler, parasal faktörler, siyasal iktidarlar tarafından uygulanan iktisat ve maliye politikaları, uluslararası makroekonomik gelişmeler ve siyasal istikrarsızlıklar iktisadi dalgalanmaların nedenleri arasında sayılabilirler. Büyüme, istihdam düzeyi, fiyatlar genel seviyesi gibi makroekonomik büyüklüklerdeki dalgalanmalar arz şoklarından kaynaklanabileceği gibi uluslararası ekonomik gelişmeler sonucu da ortaya çıkabilir. Diğer taraftan bu gelişmeler, ekonomik yapıları farklı ülkeleri değişik biçimlerde etkileyebilir. Bununla birlikte iktisadi dalgalanmaları ortaya çıkaran nedenleri,çok çeşitli olmakla birlikte şu üç başlık altında toplamak mümkündür.bunlar; Arz şokları Talep Şokları Politika Şoklarıdır. Arz şokları, doğrudan ekonominin üretim tarafını etkiler. Arz şoklarına neden olabilecek gelişmeleri ise teknolojik gelişmeler, iklim değişiklikleri, doğal afetler, yeni doğal kaynakların bulunması, dünya girdi fiyatlarındaki dikkate değer artışlar (petrol, doğalgaz ya da emtia fiyatlarındaki artışlar), bazı durumlarda nominal ücretlerdeki ani beklenmedik sıçramalarşeklinde özetlemek mümkündür. Yukarıda sayılan tüm faktörler üretimin ani bir şekilde azalmasına ya da artmasına sebep olarak ekonominin uzun dönemde büyüme trendinin altına inmesi ya da üstüne çıkması sonucunun doğurur. Örneğin bir ülkede meydana gelen doğal afetler üretim tesislerine, enerji ve ulaşım altyapısına zarar vererek üretim seviyesini düşürülebilir. Doğal afetin verdiği zararın büyüklüğüne göre değişmekle birlikte bu durum ekonomiyi uzun dönem büyüme trendinden saptırarak durgunluk veya daralma yönlü bir iktisadi dalgalanmaya sebep olabilir. Talep şokları, ise temel olarak geleceğe yönelik bekleyişlerden kaynaklanan özel sektör tüketim ve yatırım harcamalarındaki değişmelerden kaynaklanır. Örneğin bir ülkenin temel ihraç mallarından birine olan uluslararası talebin aniden düşmesi o ekonomi açısından talep kaynaklı bir şok yaratabilmektedir. Bu gelişme kendisini ekonomiyi uzun dönem büyüme trendinin altına çekerek durgunluk/depresyon yönlü bir iktisadi dalgalanmaya sebep olmaktadır. Politika şokları, ekonomi yönetiminin aldığı kararlardan kaynaklanır ve genellikle ekonominin talep tarafını etkiler. Para arzı, döviz kuru ve daha genel olarak maliye politikasındaki değişmeler politika şoklarına sebep olabilmektedir. Örneğin durgunluk yönünde ortaya çıkan bir iktisadi dalgalanma devletin iradi olarak uygulayacağı genişletici bir para ya da maliye politikası sonucunda hafifleyebilir ya da tamamen ortadan kalkabilir. Benzer bir şekilde genişleme yönünde ortaya çıkmış ve enflasyon sonucu ortaya çıkarmış bir iktisadi dalgalanmanın etkisi uygulanacak daraltıcı maliye veya sıkı para politikası ile hafifletilebilir ya da ortadan kaldırılabilir. 4
5 Genel olarak şokların nedenleri bu şekilde açıklanmakla birlikte, şokların ortaya çıkışı ve dalgalanmaları yaratan mekanizmalara ilişkin değişik görüşler vardır. Klasik iktisadın tam rekabet ve fiyatların esnek olduğuna ilişkin varsayımlarının dalgalanmalar açısından bir çelişki olduğu kabul edilmiştir. Çünkü bu varsayımların geçerli olması durumunda ekonomilerde yaşanan dalgalanmaların ortaya çıkmaması gerekirdir. Bu nedenle 1929 ekonomik buhranı ve ardından gelen İkinci Dünya Savaşı sonrasından 1970 lere kadar iktisadi dalgalanmaları açıklanmasında Keynesyen düşünce ön planda kalmıştır. Keynes, iktisadi dalgalanmaları başlatan temel etkinin gelecekteki kar bekleyişleri doğrultusunda alınacak yatırım kararları olduğunu ileri sürer. Şöyle ki, girişimcilerin, iyimser ya da kötümser olmaları yatırım kararlarını doğrudan etkileyecektir. Bu da toplam talebi etkileyecek ve dalgalanma fiyat değişmelerinden değil toplam talepte meydana gelen bu dalgalanmadan kaynaklanacaktır. Diğer taraftan özellikle sanayileşmiş ülkelerde meydana gelen ekonomik olaylar ise politika şokları ile açıklanmıştır. Buna göre yatırım ve talep kaynaklı değil, ekonomi politikaları (par ve maliye politikaları) kaynaklıdır. Örneğin bu ülkelerde enflasyonu kontrol altına almak ve düşürmek için uygulanan sıkı para ve daraltıcı maliye politikalarının durgunluk yarattığı savunulmaktadır. Başta Friedman olmak üzere birçok ekonomist ABD de İkinci Dünya Savaşı sonrası yaşanan ekonomik dalgalanmaları bu şekilde açıklamıştır li yıllar ve sonrasında ortaya atılan Yeni Klasik İktisat teorileri çerçevesinde geliştirilen modeller ise ücret ve fiyatların Klasiklerin ileri sürdüğü gibi tam esnek olması halinde bile şokların iktisadi dalgalanmalara neden olabileceklerini savunmaktadır. Bunun nedeni ise ekonomik birimlerin tam bilgiye sahip olmamaları ile açıklanmaktadır. Ekonomik gelişmeler hakkında tam bilgiye sahip olmayan ekonomik birimler belirli ekonomik şoklar ekonomiyi vurduğunda yanlış kararlar alabilecektir. Bu durum ise iktisadi dalgalanmaları ortaya çıkaracaktır. Keynesyen iktisat, genellikle ücret ve fiyat katılığı varsayımıyla bilinmektedir. Ancak bu varsayım, mikroekonomik temellerden yoksun olduğu varsayımıyla eleştirilmektedir. Bu eleştiriler ve Keynesyen bakış açısının 1970 lerde ortaya çıkan ekonomik istikrarsızlıklar karşısındaki başarısızlığı çerçevesinde ortaya çıkan Neo-Keynesyen teoriler ise bu katılıkları daha geniş bir çerçevede açıklayarak yapılan eleştirileri ortadan kaldırmaya ve katılıkların iktisadi dalgalanmaların ortaya çıkmasında ki etkisini açıklamaya çalışmışlardır. Buna göre Neo Keynesyen bakış açısı iş sözleşmeleri, sendikaların ücretleri belirlemedeki rolü, değişen nominal fiyatların reel maliyeti ve etkinlik ücreti gibi nedenlerden dolayı ücretlerin aşağı yönde esnek olmadığı ve bunun ekonomide iktisadi dalgalanmaların ortaya çıkmasında etkili olduğu savunmaktadır. 5
6 C. İktisadi Dalgalanmalar Maliye Politikası İlişkisi Değişik ekonomilerde yaşanan deneyimler, açıklamalar ve nedenleri farklı olsa da ekonomik dalgalanmalar her ekonomide ortaya çıkar ve bu dalgalanmaların maliye politikası ile girdiği karşılıklı etkileşim kendisini kamu bütçe dengesiyle gösterir. Ekonomik dalgalanmalar kamu harcamaları ve vergi yapısına göre bütçe açık ve fazlalarına neden olabileceği gibi, iradi politikalarla gerçekleştirilen bütçe açık ve fazlaları da ekonomik dalgalanmaların boyutunu etkileyebilir. İktisadi Dalgalanmalar Maliye Politikası İlişkisi Yukarıdaki grafik bize sözünü ettiğimiz iktisadi dalgalanma bütçe dengesi ilişkisini göstermektedir. Grafikte de görüldüğü gibi vergiler mili gelir ile doğru orantılı olarak artmaktadır. Bunun arkasındaki mantık, vergilerin bir bölümü gelirden bağımsız olmakla beraber, önemli bir kısmı gelirin bir fonksiyonu olmasıdır. Dolayısıyla gelir arttıkça gelir vergisi hâsılatı da artacaktır. Hatta tüketim de gelirin bir fonksiyonu olduğundan, gelirin artmasıyla tüketim de artacak ve KDV benzeri vergilerin hâsılatı da artacaktır. Tersi durumda gelirin azalması sonucunda ise vergi gelirleri azalacaktır. Kamu harcamalarının kısa dönemde gelirle ters orantılı olduğu varsayılmaktadır. Buradaki mantık ise, kısa dönemde işsizlik sigortası gibi belirli harcama kalemlerinin gelir artışı ile ters orantılı olduğu varsayımına dayanmaktadır. Genişleme döneminde istihdam artacağından, işsizlik sigortası ödemeleri azalacaktır. Tersine daralma dönemlerinde işsizlik artacağından daha fazla işsizlik sigortası ödemesi yapılacak ve harcamalar artacaktır. Bu çerçevede, kamu harcamaları ve vergiler buna göre tasarlandığı takdirde, daralma döneminde kamu bütçesi açık verirken, genişleme döneminde fazla verecektir. Peki, iktisadi dalgalanmaları ortadan kaldıran veya ektisini azaltacak bu bütçe fazlası ya da açığı hangi yöntemle elde edilecektir. Maliye politikası uygulamalarında tartışılan konuların başında iktisadi dalgalanmalarla mücadelede ekonomiye aktif devlet müdahalesinin olup olmaması ve eğer olacaksa boyutları gelmektedir. Bu kapsamda devleti yönetenlerin ekonomiye aktif müdahaleleri iradi maliye politikası uygulamasını oluştururken, ekonomiyi düzenleme görevini aktif politikalar yerine ekonomik sitem içerisine yerleşmiş mekanizmalara bırakan politikalar ise otomatik stabilizatör olarak adlandırılmaktadır. 6
Ders Notları Dr. Murat ASLAN. Bu notlar; Prof. Dr. ABUZER PINAR ın MALĠYE POLĠTĠKASI ders kitabından faydalanılarak hazırlanmıştır.
Ders Notları Dr. Murat ASLAN Bu notlar; Prof. Dr. ABUZER PINAR ın MALĠYE POLĠTĠKASI ders kitabından faydalanılarak hazırlanmıştır. genişleme trend Daralma Kriz, küçülme 12,00 Reel Büyüme Hızı Oranı 1950-2008
DetaylıDURGUNLUK VE MALİYE POLİTİKASI
1 DURGUNLUK VE MALİYE POLİTİKASI Durgunluk Tanımı Toplam arz ile toplam talep arasındaki dengesizlik talep eksikliği şeklinde ortaya çıkmakta, toplam talebin uyardığı üretim düzeyinin o ekonominin üretim
DetaylıKamu bütçesi, Millet Meclisi tarafından onaylanıp kanunlaşan ve devletin planlanan gelir ve harcamalarını gösteren yıllık bir programdır.
97 BÖLÜM 6. KAMU BÜTÇESİ ve MALİYE POLİTİKASI (KEYNESYEN MODEL DEVAMI) Kamu bütçesi, Millet Meclisi tarafından onaylanıp kanunlaşan ve devletin planlanan gelir ve harcamalarını gösteren yıllık bir programdır.
DetaylıMakro İktisat II Örnek Sorular. 1. Tüketim fonksiyonu ise otonom vergi çarpanı nedir? (718 78) 2. GSYİH=120
Makro İktisat II Örnek Sorular 1. Tüketim fonksiyonu ise otonom vergi çarpanı nedir? (718 78) 2. GSYİH=120 Tüketim harcamaları = 85 İhracat = 6 İthalat = 4 Hükümet harcamaları = 14 Dolaylı vergiler = 12
DetaylıIS-LM MODELİNİN UYGULANMASI
IS-LM MODELİNİN UYGULANMASI IS ve LM eğrilerinin kesiştiği nokta milli geliri belirliyor. Birinin kayması kısa dönem dengeyi değiştiriyordu. Maliye politikası Hükümet harcamaları artışı IS eğrisi sağa
DetaylıFİYATLAR GENEL DÜZEYİ VE MİLLİ GELİR DENGESİ
FİYATLAR GENEL DÜZEYİ VE MİLLİ GELİR DENGESİ Bu bölümde Fiyatlar genel düzeyi (Fgd) ile MG dengesi arasındaki ilişkiler incelenecek. Mg dengesi; Toplam talep ile toplam arzın kesiştiği noktada bulunacaktır.
Detaylı8. BÖLÜM STAGFLASYONLA MÜCADELEDE MALİYE POLİTİKASI. Dr. Süleyman BOLAT
8. BÖLÜM STAGFLASYONLA MÜCADELEDE MALİYE POLİTİKASI 1 STAGFLASYON Stagflasyon: Üretimde görülen durgunluk ve fiyatlarda yaşanan artışın bir araya gelmesidir. - Durgunluk içinde enflasyon: Reel ekonomik
DetaylıSORU SETİ 11 MİKTAR TEORİSİ TOPLAM ARZ VE TALEP ENFLASYON KLASİK VE KEYNEZYEN YAKLAŞIMLAR PARA
SORU SETİ 11 MİKTAR TEORİSİ TOPLAM ARZ VE TALEP ENFLASYON KLASİK VE KEYNEZYEN YAKLAŞIMLAR PARA Problem 1 (KMS-2001) Kısa dönem toplam arz eğrisinin pozitif eğimli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
DetaylıFİNAL ÖNCESİ ÇÖZÜMLÜ DENEME MALİYE POLİTİKASI 1 SORULAR
SORULAR 1- Genişletici maliye politikası uygulanması sonucunda faiz oranının yükselmesine bağlı olarak özel yatırım harcamalarının azalması durumuna ne ad verilir? A) Dışlama etkisi B) Para yanılsaması
Detaylı3. Keynesyen Makro İktisat Teorisi nin Bazı Özellikleri ve Klasik Makro İktisat Teorisi İle Karşılaştırılması
BOCUTOĞLU 109 yemek pişirirken yağı, salçayı, soğanı, eti, sebzeyi, suyu aynı anda tencereye doldurmaz; birinci adımda yağı ve salçayı hafifçe kızartır, ikinci adımda soğanı ve eti ilave ederek pişirmeye
DetaylıMAKRO İKTİSAT KONUYA İLİŞKİN SORU ÖRNEKLERİ(KARMA)
MAKRO İKTİSAT KONUYA İLİŞKİN SORU ÖRNEKLERİ(KARMA) 1- Bir ekonomide işsizlik ve istihdamdaki değişimler iktisatta hangi alan içinde incelenmektedir? a) Mikro b) Makro c) Para d) Yatırım e) Milli Gelir
DetaylıYEDİNCİ BÖLÜM MAKROEKONOMİ: TANIM, KAPSAM VE GELİŞİM
YEDİNCİ BÖLÜM MAKROEKONOMİ: TANIM, KAPSAM VE GELİŞİM Neler Öğreneceğiz? Makroekonominin tanımı Makroekonomi ve Mikroekonomi Ayrımı Makroekonominin Gelişim Süreci ve Tarihi Düşünce Okullarının Makroekonomik
Detaylıİçindekiler kısa tablosu
İçindekiler kısa tablosu Önsöz x Rehberli Tur xii Kutulanmış Malzeme xiv Yazarlar Hakkında xx BİRİNCİ KISIM Giriş 1 İktisat ve ekonomi 2 2 Ekonomik analiz araçları 22 3 Arz, talep ve piyasa 42 İKİNCİ KISIM
DetaylıEkonomi Bülteni. 18 Temmuz 2016, Sayı: 28. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı
Ekonomi Bülteni, Sayı: 28 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya 1 DenizBank Ekonomi Bülteni
DetaylıSORU SETİ 7 IS-LM MODELİ
SORU SETİ 7 IS-LM MODELİ Problem 1 (KMS-2001) Marjinal tüketim eğiliminin düşük olması aşağıdakilerden hangisini gösterir? A) LM eğrisinin göreli olarak yatık olduğunu B) LM eğrisinin göreli olarak dik
DetaylıİKTİSADİ DALGALANMALAR VE MALİYE POLİTİKASI YÖNTEMLERİ
İKTİSADİ DALGALANMALAR VE MALİYE POLİTİKASI YÖNTEMLERİ 1 EKONOMİK İSTİKRARDA MALİYE POLİTİKASI ÖNEMLİ MİDİR? Ekonomik istikrar: Ekonomik çöküşün giderilmesi, yüksek enflasyonun bastırılması olduğu kadar
DetaylıBÖLÜM 9. Ekonomik Dalgalanmalara Giriş
BÖLÜM 9 Ekonomik Dalgalanmalara Giriş Çıktı ve istihdamdaki kısa dönemli dalgalanmalara iş çevrimleri diyoruz Bu bölümde ekonomik dalgalanmaları açıklamaya çalışıyoruz ve nasıl kontrol edilebileceklerini
DetaylıEkonomide Uzun Dönem. Bilgin Bari İktisat Politikası 1
Ekonomide Uzun Dönem Bilgin Bari İktisat Politikası 1 Neden bazı ülkeler zengin bazı ülkeler fakir? Bilgin Bari İktisat Politikası 2 Bilgin Bari İktisat Politikası 3 Bilgin Bari İktisat Politikası 4 Bilgin
DetaylıMALİYE POLİTİKASI KISA ÖZET KOLAYAOF
MALİYE POLİTİKASI KISA ÖZET KOLAYAOF DİKKAT Burada ilk 4 sahife gösterilmektedir. Özetin tamamı için sipariş veriniz www.kolayaof.com 2 Sayfa 2 1. Ünite Maliye Politikası: Kavramlar, Etkinliği ve Sınırları
DetaylıORTA VADELİ PROGRAMA İLİŞKİN DEĞERLENDİRME ( )
ORTA VADELİ PROGRAMA İLİŞKİN DEĞERLENDİRME (2014-2016) I- Dünya Ekonomisine İlişkin Öngörüler Orta Vadeli Program ın (OVP) global makroekonomik çerçevesi oluşturulurken, 2014-2016 döneminde; küresel büyümenin
Detaylı8.1 KLASİK (NEOKLASİK) MODEL Temel Varsayımlar: Rasyonellik; Para hayali yoktur; Piyasalar sürekli temizlenir.
1 BÖLÜM 8: HASILA VE FİYAT DÜZEYİ: ALTERNATİF MAKRO MODELLER Bu bölümde AD ve farklı AS eğrileri birlikte ele alınarak farklı makro modellerde P ve Y düzeylerinin nasıl belirlendiği incelenecektir. 8.1
DetaylıEkonomi Bülteni. 22 Ağustos 2016, Sayı: 33. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı
Ekonomi Bülteni, Sayı: 33 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya 1 DenizBank Ekonomi Bülteni
DetaylıÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER... XI BİRİNCİ BÖLÜM MAKRO İKTİSADA GİRİŞ
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER... XI BİRİNCİ BÖLÜM MAKRO İKTİSADA GİRİŞ 1.Makro İktisat Nedir?...1 2. Makro İktisat Ne İle Uğraşır?... 4 3. Başlıca Makro İktisat Okulları...5 3.1.Klasik Makro İktisat
Detaylı2018/1. Dönem Deneme Sınavı.
1. Aşağıdakilerden hangisi mikro ekonominin konuları arasında yer almamaktadır? A) Tüketici maksimizasyonu B) Faktör piyasası C) Firma maliyetleri D) İşsizlik E) Üretici dengesi 2. Firmanın üretim miktarı
DetaylıEkonomi II. 21.Enflasyon. Doç.Dr.Tufan BAL. Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından
Ekonomi II 21.Enflasyon Doç.Dr.Tufan BAL Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından faydalanılmıştır. 2 21.1.Nedenlerine Göre Enflasyon 1.Talep Enflasyonu:
Detaylı16.Bölüm:Gelir ve Fiyat Düzeyinin Belirlenmesi: Toplam Talep-Toplam Arz Modeli. Doç.Dr.Tufan BAL
Ekonomi II 16.Bölüm:Gelir ve Fiyat Düzeyinin Belirlenmesi: Toplam Talep-Toplam Arz Modeli Doç.Dr.Tufan BAL Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından faydalanılmıştır.
DetaylıSORU SETİ 7 IS-LM MODELİ
SORU SETİ 7 IS-LM MODELİ Problem 1 (KMS-2001) Marjinal tüketim eğiliminin düşük olması aşağıdakilerden hangisini gösterir? A) LM eğrisinin göreli olarak yatık olduğunu B) LM eğrisinin göreli olarak dik
DetaylıDERS NOTU 09 DIŞLAMA ETKİSİ UYUMLU MALİYE VE PARA POLİTİKALARI PARA ARZI TANIMLARI KLASİK PARA VE FAİZ TEORİLERİ
DERS NOTU 09 DIŞLAMA ETKİSİ UYUMLU MALİYE VE PARA POLİTİKALARI PARA ARZI TANIMLARI KLASİK PARA VE FAİZ TEORİLERİ Bugünki dersin içeriği: 1. MALİYE POLİTİKASI VE DIŞLAMA ETKİSİ... 1 2. UYUMLU MALİYE VE
DetaylıAyrım I. Genel Çerçeve 1
İçindekiler Önsöz İçindekiler Ayrım I. Genel Çerçeve 1 Bölüm 1. Makro Ekonomiye Giriş 3 1.1. Ekonominin Tanımlanması ve Bir Bilim Olarak Ekonomi 4 1.2. Ekonomi Teorisi ve Politikası 5 1.3. Makro Ekonomi
DetaylıBÖLÜM FAİZ ORANI-MİLLİ GELİR DENGESİ. Bu bölümde, milli gelir ile faiz oranı arasındaki ilişkiler incelenecektir.
BÖLÜM FAİZ ORANI-MİLLİ GELİR DENGESİ Bu bölümde, milli gelir ile faiz oranı arasındaki ilişkiler incelenecektir. IS-LM modeli ; J.M.KEYNES tarafından ortaya atılmıştır. Buna göre ekonomide; 1. MAL PİYASASI
Detaylı2009 VS 4200-1. Gayri Safi Yurt içi Hasıla hangi nitelikte bir değişkendir? ) Dışsal değişken B) Stok değişken C) Model değişken D) kım değişken E) içsel değişken iktist TEORisi 5. Kısa dönemde tam rekabet
DetaylıModern Konjonktür Teorileri ve İktisat Politikası
Modern Konjonktür Teorileri ve İktisat Politikası Giriş Modern konjonktür teorileri : - Reel iş ÇevrimleriTeorisi - Yeni Keynesyen Model Modern konjonktür teorileri iktisat politikası analizlerine neler
DetaylıA İKTİSAT KPSS-AB-PS / 2008 5. Mikroiktisadi analizde, esas olarak reel ücretlerin dikkate alınmasının en önemli nedeni aşağıdakilerden
1. Her arz kendi talebini yaratır. şeklindeki Say Yasasını aşağıdaki iktisatçılardan hangisi kabul etmiştir? A İKTİSAT 5. Mikroiktisadi analizde, esas olarak reel ücretlerin dikkate alınmasının en önemli
DetaylıKlasik & Keynesyen İktisat Çalışma Soruları.
Klasik & Keynesyen İktisat Çalışma Soruları. 1-Genel teoriye göre effektif talep ile ilgili hangisi yanlıştır? a)milli Gelir seviyesini effektif talep belirler b)sermayenin marjinal etkinliği artarsa effektif
DetaylıEkonomi II. 20.Para Teorisi ve Politikası. Doç.Dr.Tufan BAL. Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından
Ekonomi II 20.Para Teorisi ve Politikası Doç.Dr.Tufan BAL Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından faydalanılmıştır. 20.1.Para Teorisi Para miktarındaki
DetaylıEkonomi Bülteni. 22 Mayıs 2017, Sayı: 21. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı
Ekonomi Bülteni, Sayı: 21 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya Deniz Bayram 1 DenizBank
DetaylıIS LM MODELİ ÇALIŞMA SORULARI
IS LM MODELİ ÇALIŞMA SORULARI Soru KPSS 2001 Otonom tüketim harcamalarının artması aşağıdakilerin hangisine neden olur? a) Denge üretim düzeyinin artmasına, LM eğrisinin sağa doğru kaymasına b) Denge üretim
DetaylıPARA, FAİZ VE MİLLİ GELİR: IS-LM MODELİ
PARA, FAİZ VE MİLLİ GELİR: IS-LM MODELİ Bu bölümde faiz oranlarının belirlenmesi ile faizin denge milli gelir düzeyinin belirlenmesi üzerindeki rolü incelenecektir. IS LM modeli, İngiliz iktisatçılar John
DetaylıBAHAR DÖNEMİ MAKRO İKTİSAT 2 DERSİ KISA SINAV SORU VE CEVAPLARI
2015-2016 BAHAR DÖNEMİ MAKRO İKTİSAT 2 DERSİ KISA SINAV SORU VE CEVAPLARI 1. Toplam Talep (AD) doğrusunun eğimi hangi faktörler tarafından ve nasıl belirlenmektedir? Açıklayınız. (07.03.2016; 09.00) 2.
Detaylı1 TEMEL İKTİSADİ KAVRAMLAR
ÖNSÖZ İÇİNDEKİLER III Bölüm 1 TEMEL İKTİSADİ KAVRAMLAR 11 1.1. İktisat Biliminin Temel Kavramları 12 1.1.1.İhtiyaç, Mal ve Fayda 12 1.1.2.İktisadi Faaliyetler 14 1.1.3.Üretim Faktörleri 18 1.1.4.Bölüşüm
DetaylıTOPLAM TALEP I: IS-LM MODELİNİN OLUŞTURULMASI
BÖLÜM 10 TOPLAM TALEP I: IS-LM MODELİNİN OLUŞTURULMASI IS-LM Modelinin Oluşturulması Klasik teori 1929 ekonomik krizine çare üretemedi Teoriye göre çıktı, faktör arzına ve teknolojiye bağlıydı Bunlar ise
DetaylıÜNİTE:1. Maliye Politikası: Kavramlar, Etkinliği ve Sınırları ÜNİTE:2. Maliye Politikasının Makroekonomik Temelleri ÜNİTE:3
ÜNİTE:1 Maliye Politikası: Kavramlar, Etkinliği ve Sınırları ÜNİTE:2 Maliye Politikasının Makroekonomik Temelleri ÜNİTE:3 Maliye ve Para Politikalarının Nispi Etkinliği ÜNİTE:4 İradi Politikalar ve Otomatik
DetaylıMAKROİKTİSAT BÖLÜM 1: MAKROEKONOMİYE GENEL BİR BAKIŞ. Mikro kelimesi küçük, Makro kelimesi ise büyük anlamına gelmektedir.
68 MAKROİKTİSAT BÖLÜM 1: MAKROEKONOMİYE GENEL BİR BAKIŞ Mikro kelimesi küçük, Makro kelimesi ise büyük anlamına gelmektedir. Mikroiktisat küçük ekonomik birimler (hanehalkı, firmalar ve piyasalar) ile
Detaylı2015 2017 Yılları Bütçesinin Makroekonomik Çerçevede Değerlendirilmesi
2015 2017 Yılları Bütçesinin Makroekonomik Çerçevede Değerlendirilmesi Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisadi ve Mali Analiz Yüksek Lisansı Bütçe Uygulamaları ve Mali Mevzuat Dersi Kıvanç
DetaylıFinansal Piyasa Dinamikleri. Yekta NAZLI ynazli@yahoo.com
Finansal Piyasa Dinamikleri Yekta NAZLI ynazli@yahoo.com Neleri İşleyeceğiz? Finansal Sistemin Resmi Makro Göstergeler ve Yorumlanması Para ve Maliye Politikaları Merkez Bankası ve Piyasalar Finansal Piyasalardaki
DetaylıA. IS LM ANALİZİ A.1. IS
A. ANALZ A.. Analizi (Mal Piyasası) (Investment aving) (atırım Tasarruf) Eğrisi, faiz oranları ile gelir düzeyi arasındaki ilişkiyi gösterir. Analizin bu kısmında yatırımları I = I bi olarak ifade edeceğiz.
DetaylıMODERN MAKROEKONOMİNİN KÖKLERİ
MODERN MAKROEKONOMİNİN KÖKLERİ ANAHTAR KAVRAMLAR 1: EMEK PİYASASI Klasik-Keynesyen-Monoterist- Yeni Klasik Varsayımlar: 1:Rasyonel İktisadi Birimler 2:Reel Değişkenleri Dikkate Alma 3:Esneklik-Denge Reel
Detaylı1 MAKRO EKONOMİNİN DOĞUŞU
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 MAKRO EKONOMİNİN DOĞUŞU ve TEMEL KAVRAMLAR 11 1.1.Makro Ekonominin Doğuşu 12 1.1.1.Makro Ekonominin Doğuş Süreci 12 1.1.2.Mikro ve Makro Ekonomi Ayrımı 15 1.1.3.Makro Analiz
DetaylıENFLASYON (Genel bakış)
ENFLASYON (Genel bakış) Gazi Üniversitesi Ekonometri Bölümü -KADİR ÖZKAN - SUNUM KİTLESİ: İKTİSADİ İDARİ BİLİMLER ÖĞRENCİLERİ 1 ENFLASYON NEDİR? Latince bir kelime olan "enflasyon", şişkinlik ya da genişleme
Detaylıİktisadi Planlamayı Gerektiren Unsurlar İKTİSADİ PLANLAMA GEREĞİ 2
İktisadi Planlamayı Gerektiren Unsurlar İKTİSADİ PLANLAMA GEREĞİ 2 PLANLAMAYI GEREKTİREN UNSURLAR Sosyalist model-kurumsal tercihler Piyasa başarısızlığı Gelişmekte olan ülkelerin kalkınma sorunları 2
Detaylı-MAKROEKONOMİ KPSS SORULARI- 1) Nominal faiz oranı artarsa, reel para talebi nasıl değişir?( KPSS 2006)
-MAKROEKONOMİ KPSS SORULARI- 1) Nominal faiz oranı artarsa, reel para talebi nasıl değişir?( KPSS 2006) A) Artar, çünkü bireyler gelirlerinin daha büyük bir kısmını ödünç vermek ister. B) Artar, çünkü
DetaylıTablo 7.1: Merkezi Yönetim Bütçe Büyüklükleri
7. Kamu Maliyesi 2016 yılında, maliye politikaları özellikle kamu harcamaları yoluyla büyümeye katkı sağlamıştır. Buna ek olarak, özel tüketimi desteklemek, reel sektöre finansal destek sağlamak ve yatırımı
DetaylıArtış. Ocak-Haziran Oranı (Yüzde) Ocak-Haziran 2014
6. Kamu Maliyesi 214 yılının ilk yarısı itibarıyla bütçe performansı, özellikle faiz dışı harcamalarda gözlenen yüksek artışın ve yılın ikinci çeyreğinde belirginleşen iç talebe dayalı vergilerdeki yavaşlamanın
DetaylıEkonomi Bülteni. 14 Kasım 2016, Sayı: 44. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı
Ekonomi Bülteni, Sayı: 44 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya Deniz Bayram 1 DenizBank
Detaylı1 TÜRKİYE CUMHURİYETİ DÖNEMİ (TÜRKİYE) EKONOMİSİNİN TARİHSEL TEMELLERİ
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 TÜRKİYE CUMHURİYETİ DÖNEMİ (TÜRKİYE) EKONOMİSİNİN TARİHSEL TEMELLERİ 13 1.1.Türkiye Ekonomisine Tarihsel Bakış Açısı ve Nedenleri 14 1.2.Tarım Devriminden Sanayi Devrimine
DetaylıBüyüme Değerlendirmesi : Çeyrek
Büyüme Değerlendirmesi : 2014 3. Çeyrek 10 Aralık 2014 STOKLARDAKİ AZALIŞ BÜYÜMEYİ DÜŞÜRDÜ Seyfettin Gürsel, Zümrüt İmamoğlu ve Ayşenur Acar Yönetici özeti TÜİK'in bugün açıkladığı rakamlara göre Gayri
Detaylıİktisat Anabilim Dalı- Tezsiz Yüksek Lisans (Uzaktan Eğitim) Programı Ders İçerikleri
İktisat Anabilim Dalı- Tezsiz Yüksek Lisans (Uzaktan Eğitim) Programı Ders İçerikleri 1. Yıl - Güz 1. Yarıyıl Ders Planı Mikroekonomik Analiz I IKT751 1 3 + 0 8 Piyasa, Bütçe, Tercihler, Fayda, Tercih,
DetaylıEkonomi Bülteni. 08 Haziran 2015, Sayı: 14. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı
Ekonomi Bülteni, Sayı: 14 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya Çağlar Kuzlukluoğlu 1
DetaylıBASIN TANITIMI TÜRKİYE DE BÜYÜMENİN KISITLARI: BİR ÖNCELİKLENDİRME ÇALIŞMASI
BASIN TANITIMI TÜRKİYE DE BÜYÜMENİN KISITLARI: BİR ÖNCELİKLENDİRME ÇALIŞMASI İzak Atiyas Sabancı Üniversitesi ve Rekabet Forumu Ozan Bakış Rekabet Forumu 29 Kasım 2011 Büyüme performansı 2000 li yıllar,
DetaylıOrta Vadede (Dönemde) Piyasa Dengesi:
.E.. Orta Vadede (Dönemde) iyasa Dengesi: S e D n öyle bir dengede denge şartı noktasında gerçekleşmektedir. Üretim kadar piyasa fiyat düzeyi ise seviyesinde gerçekleşmektedir. Olaya S eğrisi açısında
DetaylıÜNİTE 8: PARA VE FİYATLAR
ÜNİTE 8: PARA VE FİYATLAR Temel ekonomi politikası amaçlarından biri, fiyat istikrarının sağlanmasıdır. Ekonomi politikası yapıcıları, politik kararlarını şekillendirirken ortalama fiyatların düzeyini
Detaylıİthalat 5 birim olduğuna göre, toplam talep kaç birimdir?
ÇALIŞMA SORULARI MAKRO İKTİSAT SORU ÇÖZÜMLER 1- Toplam tüketim fonksiyonu C = 120 + 0,8 (Yd) ve T = 50 + 0,2 Y ise, Gelir 2500 birim olduğunda toplam tüketim harcamaları kaçtır? (C: tüketim miktarı, Y:
DetaylıÇALIŞMA SORULARI TOPLAM TALEP I: MAL-HİZMET (IS) VE PARA (LM) PİYASALARI
ÇALIŞMA SORULARI TOPLAM TALEP I: MAL-HİZMET (IS) VE PARA (LM) PİYASALARI 1. John Maynard Keynes e göre, konjonktürün daralma dönemlerinde görülen düşük gelir ve yüksek işsizliğin nedeni aşağıdakilerden
Detaylı2.BÖLÜM ÇOKTAN SEÇMELİ
CEVAP ANAHTARI 1.BÖLÜM ÇOKTAN SEÇMELİ 1.(e) 2.(d) 3.(a) 4.(c) 5.(e) 6.(d) 7.(e) 8.(d) 9.(b) 10.(e) 11.(a) 12.(b) 13.(a) 14.(c) 15.(c) 16.(e) 17.(e) 18.(b) 19.(d) 20.(a) 1.BÖLÜM BOŞLUK DOLDURMA 1. gereksinme
DetaylıEkonomi Bülteni. 21 Kasım 2016, Sayı: 45. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı
Ekonomi Bülteni, Sayı: 45 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya Deniz Bayram 1 DenizBank
DetaylıTOPLAM TALEP VE TOPLAM ARZ: AD-AS MODELİ
TOLAM TALE VE TOLAM ARZ: AD-AS MODELİ AD-AS IS LM ve IS LM B modellerinde fiyatlar genel düzeyinin sabit olduğu varsayılırken, bu analizde fiyatlar genel düzeyi () ile reel milli gelir (Y) arasındaki ilişkiler
DetaylıTÜRKİYE EKONOMİSİ. Prof.Dr.İlkay DELLAL Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü
TÜRKİYE EKONOMİSİ Prof.Dr.İlkay DELLAL Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü 1 1990-2000 Dönemi 5 Nisan 1994 Kararlarının Amaçları 1. 5 Nisan kararlarının öncelikli hedefi mali piyasalarda
DetaylıAPC= = = + c bulunur. Bunun anlamı gelir arttıkça bireylerin ortalama tüketim
A. Toplam Harama ve Denge Gelir Düzeyi A.. Tüketim Fonksiyonu ve Tüketim ğilimi Keynes e göre, devletin olmadığı bir ekonomide ( = C + I) bir dönemdeki (ari dönemdeki) tüketim, ari gelirin bir fonksiyonudur
DetaylıIS-LM-BP Grafikleri. A. Sabit kur rejimi ve tam (sınırsız) sermaye hareketliliği altında politikaların etkinliği:
IS-LM-BP Grafikleri A. Sabit kur rejimi ve tam (sınırsız) sermaye hareketliliği altında politikaların etkinliği: A.1. Sabit kur rejimi, sınırlı sermaye hareketliliği ve BP nin eğimi, LM in eğiminden düşükken
DetaylıDengede; sızıntılar ve enjeksiyonlar eşit olacaktır:
Sızıntılar: Harcama akımından çıkanlar olup, kapalı ekonomide tasarruflar (S) ve vergilerden (TA) oluşmaktadır. Enjeksiyonlar: Harcama akımına yapılan ilaveler olup, kapalı bir ekonomide yatırımlar (I),
DetaylıIS-LM-BP Grafikleri. B. Sabit kur rejimi ve tam (sınırsız) sermaye hareketliliği altında politikaların etkinliği:
IS-LM-BP Grafikleri B. Sabit kur rejimi ve tam (sınırsız) sermaye hareketliliği altında politikaların etkinliği: B.1. Sabit kur rejimi ve sınırsız sermaye hareketliliği durumunda para politikasının etkinliğini
DetaylıÜLKELERİN 2015 YILI BÜYÜME ORANLARI (%)
2016/17 Global İhracat-Büyüme Tahminleri Kaynak : EDC Export Credit Agency - ÜLKE ANALİZLERİ BÜYÜME ORANLARI ÜLKELERİN YILI BÜYÜME ORANLARI (%) Avrupa Bölgesi; 1,5 % Japonya; 0,50 % Kanada ; 1,30 % Amerika;
Detaylı1 İKTİSAT İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 İKTİSAT İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR 13 1.1.İktisadın Konusu ve Kapsamı 14 1.2. İktisadın Bölümleri 15 1.2.1.Mikro ve Makro İktisat 15 1.2.2. Pozitif İktisat ve Normatif İktisat
DetaylıTalep ve arz kavramları ve bu kavramları etkileyen öğeler spor endüstrisine konu olan bir mal ya da hizmetin üretilmesi ve tüketilmesi açısından
3.Ders Talep ve arz kavramları ve bu kavramları etkileyen öğeler spor endüstrisine konu olan bir mal ya da hizmetin üretilmesi ve tüketilmesi açısından önemli unsurlardır. Spor endüstrisi içerisinde yer
DetaylıORTA VADELİ PROGRAM ( ) 8 Ekim 2014
ORTA VADELİ PROGRAM (2015-201) 8 Ekim 2014 DÜNYA EKONOMİSİ 2 2005 2006 200 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 T 2015 T Küresel Büyüme (%) Küresel büyüme oranı kriz öncesi seviyelerin altında seyretmektedir.
DetaylıEkonomi Bülteni. 6 Şubat 2017, Sayı: 6. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı
Ekonomi Bülteni, Sayı: 6 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya Deniz Bayram 1 DenizBank
DetaylıIMF KÜRESEL EKONOMİK GÖRÜNÜMÜ
IMF KÜRESEL EKONOMİK GÖRÜNÜMÜ Hazırlayan: Sıla Özsümer AB ve Uluslararası Organizasyonlar Şefliği Uzman Yardımcısı IMF Küresel Ekonomik Görünümü IMF düzenli olarak hazırladığı Küresel Ekonomi Görünümü
DetaylıRUS TÜRK İŞADAMLARI BİRLİĞİ (RTİB) AYLIK EKONOMİ RAPORU. Rusya ekonomisindeki gelişmeler: Aralık Rusya Ekonomisi Temel Göstergeler Tablosu
RUS TÜRK İŞADAMLARI BİRLİĞİ (RTİB) AYLIK EKONOMİ RAPORU Rusya ekonomisindeki gelişmeler: Aralık Rusya Ekonomisi Temel Göstergeler Tablosu 11 1 13 1 * GSMH (milyar dolar) 1.9..79 1.86 1.3 1.83 1.578 1.61
DetaylıİÇİNDEKİLER Sayfa ÖNSÖZ... v İÇİNDEKİLER... vi GENEL EKONOMİ 1. Ekonominin Tanımı ve Kapsamı... 1 1.1. Ekonomide Kıtlık ve Tercih... 1 1.2.
İÇİNDEKİLER Sayfa ÖNSÖZ... v İÇİNDEKİLER... vi GENEL EKONOMİ 1. Ekonominin Tanımı ve Kapsamı... 1 1.1. Ekonomide Kıtlık ve Tercih... 1 1.2. Ekonominin Tanımı... 3 1.3. Ekonomi Biliminde Yöntem... 4 1.4.
DetaylıEkonomik Görünüm ve Tahminler: Nisan 2015
Ekonomik Görünüm ve Tahminler: Nisan 215 BÜYÜME DÜŞMEYE DEVAM EDİYOR Zümrüt İmamoğlu* ve Barış Soybilgen ** 13 Nisan 215 Yönetici Özeti Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (SÜE)
Detaylıİstihdam Faiz ve Paranın Genel Teorisi, makro iktisadın kökenini oluşturur.
1-John Maynard Keynes in en önemli eseri ve bu eserin içeriği nedir? İstihdam Faiz ve Paranın Genel Teorisi, makro iktisadın kökenini oluşturur. 2-Keynes in geliştirdiği görüş nedir? Toplam talebin istihdamı
DetaylıC.Can Aktan (ed), Yoksullukla Mücadele Stratejileri, Ankara: Hak-İş Konfederasyonu Yayını, 2002.
C.Can Aktan (ed), Yoksullukla Mücadele Stratejileri, Ankara: Hak-İş Konfederasyonu Yayını, 2002. DEVLET PLANLAMA TEŞKİLATI NIN GELİR DAĞILIMINDA ADALETSİZLİK VE YOKSULLUK SORUNUNA YAKLAŞIMI (SEKİZİNCİ
DetaylıPARA TALEBİ VE KURAMLARI
PARA TALEBİ VE KURAMLARI Kişilerin servetlerinin bir kısmını ellerinde para olarak tutmalarına para talebi adı verilir. İktisadi düşünceler anlamında bakıldığında para talebi kuramları paranın fonksiyonlarına
DetaylıEkonomi Bülteni. 20 Şubat 2017, Sayı: 8. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı
Ekonomi Bülteni, Sayı: 8 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya Deniz Bayram 1 DenizBank
DetaylıBASIN DUYURUSU ŞUBAT AYI ENFLASYONU, İLERİYE YÖNELİK BEKLEYİŞLER VE FAİZ ORANLARI
Sayı: 2002-21 14 Mart 2002 BASIN DUYURUSU ŞUBAT AYI ENFLASYONU, İLERİYE YÖNELİK BEKLEYİŞLER VE FAİZ ORANLARI I. GENEL DEĞERLENDİRME 1. TÜFE ve TEFE aylık artışları Şubat ayında sırasıyla yüzde 1,8 ve yüzde
DetaylıEkonomi Bülteni. 7 Ağustos 2017, Sayı: 32. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı
Ekonomi Bülteni, Sayı: 32 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya Deniz Bayram 1 DenizBank
DetaylıINTERNATIONAL MONETARY FUND IMF (ULUSLARARASI PARA FONU) KÜRESEL EKONOMİK GÖRÜNÜM OCAK 2015
INTERNATIONAL MONETARY FUND IMF (ULUSLARARASI PARA FONU) KÜRESEL EKONOMİK GÖRÜNÜM OCAK 2015 Hazırlayan: Ekin Sıla Özsümer AB ve Uluslararası Organizasyonlar Şefliği Uzman Yardımcısı IMF Küresel Ekonomik
DetaylıKüresel İktisadi Görünüm
MARMARA ÜNİVERSİTESİ İKTİSAT FAKÜLTESİ AYLIK EKONOMİ BÜLTENİ KÜRESEL İKTİSADİ GÖRÜNÜM TÜRKİYE EKONOMİSİ YAKIN DÖNEM BÜYÜME İŞSİZLİK VE BÜYÜME ENFLASYON YÜKSELİYOR Küresel İktisadi Görünüm 28 krizi sonrası
Detaylı9. DERS : IS LM EĞRİLERİ: MALİYE VE PARA POLİTİKALARI
9. DERS : IS LM EĞRİLERİ: MALİYE VE PARA POLİTİKALARI 1. Maliye Politikası ve Dışlama Etkisi...2 A. Uyumlu Maliye ve Para Politikaları...4 2. Para Arzı ve Açık Piyasa İşlemleri...5 3. Klasik Para ve Faiz
DetaylıHAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2017 NİSAN AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU. İTKİB Genel Sekreterliği Hazırgiyim ve Konfeksiyon Şubesi
HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2017 NİSAN AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU Hazırgiyim ve Konfeksiyon Şubesi Mayıs 2017 2 HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜNÜN 2017 NİSAN İHRACAT PERFORMANSI ÜZERİNE KISA DEĞERLENDİRME
DetaylıMERCOSUR ÜLKELERİ - Ekonomik Genel Bilgi
MERCOSUR ÜLKELERİ - Ekonomik Genel Bilgi Başta MERCOSUR Bloğunda yer alan ülkeler olmak üzere, Latin da 1990 lı yılların sonunda ve 2000 li yılların başında oldukça ağır bir şekilde hissedilen ekonomik
DetaylıEkonomi Bülteni. 5 Aralık 2016, Sayı: 47. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı
Ekonomi Bülteni, Sayı: 47 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya Deniz Bayram 1 DenizBank
DetaylıEKONOMİ SORULARI VE CEVAPLARI
EKONOMİ SORULARI VE CEVAPLARI SORU 1: Aşağıdakilerden hangisi, marjinal maliyet düzeyini etkilemeden, oluşturulan yeni fiyat düzeyi ile monopolün sosyal maliyetini gidermeye yönelik bir politikadır? A)
DetaylıEkonomi Bülteni. 10 Ekim 2016, Sayı: 39. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı
Ekonomi Bülteni, Sayı: 39 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya Deniz Bayram 1 DenizBank
DetaylıAVRO BÖLGESİ NDE YENİ KORKU: DEFLASYON Mehmet ÖZÇELİK
Mehmet ÖZÇELİK Bilgi Raporu Ekonomik Araştırmalar ve Proje Müdürlüğü KONYA Şubat, 2016 www.kto.org.tr 0 GİRİŞ 2008 küresel ekonomik krizinin ardından piyasalarda bir türlü istenilen hareketliliği yakalayamayan
DetaylıN VE PARA ARZININ ÖZELL
PARANIN MAKRO EKONOMİDEKİ ROLÜ 1-PARA TALEBİ, PARA ARZI VE FAİZ HADDİ (KEYNESYEN FAİZ TEORİSİ) Klasik ve neoklasik ekonomistlerce öne sürülen faiz teorisinde, faiz haddi, tasarruf arzı ve yatırım talebinin
DetaylıKARŞILAŞTIRMALI ÜSTÜNLÜK TEORİSİ
KARŞILAŞTIRMALI ÜSTÜNLÜK TEORİSİ Ricardo, bir ülkenin hiçbir malda mutlak üstünlüğe sahip olmadığı durumlarda da dış ticaret yapmasının, fayda sağlayabileceğini açıklamıştır. Eğer bir ülke her malda mutlak
DetaylıEkonomi Bülteni. 29 Ağustos 2016, Sayı: 34. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı
Ekonomi Bülteni, Sayı: 34 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya 1 DenizBank Ekonomi Bülteni
Detaylı5.21% 4.6% 21.6% 11.1% % Ekim 18 Eylül 18 Ekim 18 Kasım 18
ÖZET GÖSTERGELER Piyasalar USD/TRY 5.16 Altın (USD) 1,218 Kasım 18 EUR/TRY 5.87 Petrol (Brent) 58.7 BİST - 100 95,416 Gösterge Faiz 20.3 Büyüme Sanayi Üretimi Enflasyon İşsizlik 5.21% 4.6% 21.6% 11.1%
Detaylı