Müsteşar ın Önsözü...5 Tanımlar...6 Amaç...8 Kapsam...9 Genel Esaslar...10 İhracat Sürecine Bakış ve Tespit Edilen Sorunlar...10 Varsayımlar...

Transkript

1

2

3 2 İhracat Stratejisi İçindekiler Müsteşar ın Önsözü...5 Tanımlar...6 Amaç...8 Kapsam...9 Genel Esaslar...10 İhracat Sürecine Bakış ve Tespit Edilen Sorunlar...10 Varsayımlar...11 I. Stratejik Konu 1: İhracatı Teşvik ve Geliştirme Mekanizması Oluşturulması...12 Stratejik Değerlendirme...12 Stratejik Amaçlar...13 Stratejik Amaç 1: Başta Öncelikli Ülkelere Öncelikli Ürünlerin İhracatı Olmak Üzere, Savunma Ürün ve Hizmetlerinin İhracatını Artırmaya Yönelik Kredi Mekanizmasının Savunma Sanayine Yönelik Teşvik ve Destek Kredi Uygulamalarına Dair Yönerge Kapsamında Oluşturulması...13 Stratejik Amaç 2: Öncelikli Ürünlerin Başta Öncelikli Ülkelere Olmak Üzere Dış Pazarlara Etkin Bir Şekilde Tanıtım ve Pazarlanmasını Sağlamak...14 II. Stratejik Konu 2: Savunma Sanayii Müsteşarlığı nın Savunma Ürünleri ve Hizmet İhracatı Sürecindeki Konumu Etkinleştirilerek, Türk Savunma Sanayiinin İhracat Odaklı Olarak Yeniden Yapılandırılması...16 Stratejik Değerlendirme...16 Stratejik Amaçlar...17 Stratejik Amaç 3: Savunma Sanayiinin İhracat Odaklı Olarak Yapılandırılması...17 Stratejik Amaç 4: Savunma Sanayii Müsteşarlığı nın İhracat Sürecindeki Yeri Etkinleştirilecek, Uygulamaları Yaygınlaştırılacaktır...18 Stratejik Amaç 5: Karşılıklı Ticaret Türlerinin Savunma Ürün ve Hizmet İhracatına Uygulanması...19

4 İhracat Stratejisi 3 III. Stratejik Konu 3: Uluslararası İhtiyaçların Güncel Teknolojiler İhtiva Eden Ürün ve Hizmetler İle Karşılanmasına Yönelik Teknolojik Destek Mekanizmalarının Geliştirilmesi...20 Stratejik Değerlendirme...20 Stratejik Amaçlar...20 Stratejik Amaç 6: İhracat Hacmini Artıracak Teknolojik Çözümler Geliştirilmesi..20 IV. Stratejik Konu 4: Uluslararası Piyasada Rekabet Avantajı Oluşturmak Amacıyla Dost ve Müttefik Ülkeler İle Stratejik İşbirliklerinin Teşvik Edilmesi...22 Stratejik Değerlendirme...22 Stratejik Amaçlar...23 Stratejik Amaç 7: İhracat Hacmini Artıracak Stratejik İşbirlikleri Geliştirilecektir...23

5 4 İhracat Stratejisi MSB Savunma Sanayii Müsteşarlığı Uluslararası İşbirliği Dairesi adına Yayıncı: Hakkı ARIS Araştırma: İbrahim SÜNNETCİ Teknik Eşgüdüm: Mehmet DEMİRKOL Uygulama: Osman ŞAHİNYAVUZ Konsept Grafikler & Kapak: Etkileşim Tasarım Mönch Yayıncılık (TR) Ltd. Halit Ziya Sok, #26/9 TR o(312) Baskı: Ankara Ofset Ankara 2o1o

6 İhracat Stratejisi 5 Sunuş Ülkemizin savunma sistem tedariki ve savunma sanayisini yönlendirme konusunda uzman bir kuruluşu olarak son 25 yılda yürüttüğümüz çalışmalar neticesinde, savunma ürün ve hizmetlerimiz, stratejik olarak değerlendirilen endüstriyel altyapının desteklenmesi, stratejik işbirliği bulunan yabancı müttefik ve dost ülkeleri ile ilişkilerimizin seviyesinin bir adım ilerlemesine katkıda bulunmuş, farklı coğrafyalardaki birçok ürünlerimiz ilgili ülkelerin silahlı kuvvetlerine teslim edilmiştir. Yaygınlaştırılan bu yeteneğin geleceğe taşınmasına yönelik gayretlerin, somut amaç ve hedeflere dayalı, performans odaklı bir yaklaşım içinde ele alınması amacıyla, ileriye dönük planlamaların temelini teşkil etmek üzere kuruluşumuzun 25. yıldönümünü kutladığımız 2010 yılında, uluslararası işbirliği stratejimiz tamamlanmıştır. İhracat Stratejimiz ile, savunma sanayimizin beklentilerine uygun olarak teşvik mekanizmasının oluşturulması, ihracat bürokrasisindeki Savunma Sanayii Müsteşarlığı nın konumunun etkinleştirilmesi, güncel teknolojiler ile uluslararası ihtiyaçların karşılanmasına yönelik teknolojik destek mekanizmalarının geliştirilmesi ve dost ve müttefik ülkeler İle stratejik işbirliklerinin teşvik edilmesi hedeflenmektedir. Bu amaçların gerçekleştirilmesi sürecinde, savunma sanayisinin ihracat odaklı olarak yapılandırılması ve uluslararası işbirliği kültürünün yerleştirilmesi önem taşımaktadır. Müsteşarlığımız tarafından ortaya konulan bu strateji, bir bütün olarak savunma sanayii sektörümüze de yön gösterici bir nitelik taşımaktadır. Bu çerçevede, tespit edilen amaç ve hedeflere ulaşmak için belirlenen yol haritasının uygulanmasında tüm paydaşlarımızın katkı sağlayacağına olan inancımız tamdır. Bu stratejinin hazırlanmasında uzun süredir bir süredir yürütülen yoğun çalışmalarda emeği geçen her seviyedeki tüm Müsteşarlık personeline, çalışmaların yürütülmesinde ve Türk savunma sanayiinin yurtdışında tanıtımında önemli bir sorumluluk üstlenen Uluslararası İşbirliği Daire Başkanlığı na ve değerli katkılarını esirgemeyen paydaşlarımıza göstermiş oldukları çaba için teşekkür ederim. Murad BAYAR Savunma Sanayii Müsteşarı

7 6 İhracat Stratejisi Tanımlar MilGem TCG Heybeliada (F-511), 28 Eylül 2008 tarihinde denize indirildi (S&H ). Anket: ASD: Barter (Takas): BOA: Düşük Gelirli Ülkeler: İkili Kullanım: İşbirliğinde Öncelikli Ülke: Savunma Sanayii Müsteşarlığı tarafından 2008 yılında yapılan anket Aerospace and Defense Association of Europe Satın alınan mal ve hizmetin bedelinin üretilen mal ve hizmet ile ödendiği bir sistemi ifade etmektedir. Bu yöntem ile Türkiye nin özellikle yüksek harcamalar gerektiren kamusal ihtiyaçların karşılanmasının karşılığında savunma ürün ve hizmet ihracatı gerçekleştirilebilir. NATO tedarik ajansları ile iş yapmak isteyen firmaların imzalaması gereken Temel Sipariş Anlaşması Kişi başına geliri 745 dolar ve altında olan ülkeler Hem askeri hem sivil alanda kullanılmakta olan ürünler Uluslararası pazarlara açılırken, bölgesel pazarlara yönelik işbirliği yapılacak KOBİ: NAMSA: NATO Tedarik Ajansları: ülkeler 250 kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı ya da mali bilançosu (Yirmibeşmilyon) TL'yi aşmayan ve mikro işletme, küçük işletme ve orta büyüklükteki işletme olarak sınıflandırılan ekonomik birim. NATO Lojistik ve Tedarik Ajansı NATO tarafından, üye ülkeler veya kendi Milli Savaş Yönetim Sistemi GENESİS (Havelsan ).

8 İhracat Stratejisi 7 X-Band Araç Terminali (Aselsan ). S-70A-28D Kısmi Görev Simülatörü (Havelsan ). NC3A: NIAG: Öncelikli Ülke: kuvvetleri için tedarik yapan ajanslar NATO Komuta Kontrol ve Danışmanlık Ajansı NATO Industrial Advasory Group Öncelikli Ürün: SASAD: SK/O: Askeri Harcamalar, Askeri Harcamalar (GDP %), Türk Firmalarının Geçmiş Yıllardaki İhracat Tutarı, gibi hususlar göz önünde bulundurularak seçilen savunma ürün ve hizmetlerinin ihracatının öncelikli olarak yapılacağı, ihracatı destekleyecek faaliyetlerin önceliklendirileceği ülkelerdir. Öncelikli Ülkeler geçmişte savunma sanayimiz tarafından ihracat yapılan ve ihracat yapılmayan ülkeler olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Öncelikli Ülkeler, Offset, Teşvik/Kredi mekanizmaları kapsamında desteklenmelerinde öncelikli olacaklardır. Kriterleri Savunma Sanayii Müsteşarlığı tarafından belirlenecek olan ve Offset, Teşvik/Kredi mekanizmaları kapsamında desteklenmelerinde öncelikli olacak ürünler Savunma Sanayi İmalatçıları Derneği Savunma Sanayii Müsteşarlığı tarafından uygulanmakta olan Sanayi Katılımı Ofset uygulamaları

9 8 İhracat Stratejisi Amaç TCSG Dost Arama Kurtarma Gemisi (RMK Marine ). Savunma Sanayii Müsteşarlığı Stratejik Planında, savunma sanayi sektörünü uluslararası pazara entegre etmek ve rekabetçi bir yapıya kavuşturmak temel amaçlar arasında yer almıştır. Bu genel amaç doğrultusunda savunma sanayi ürün ve hizmet ihracatını artırmak, sanayinin daha çok sayıda uluslararası projede görev almasını sağlamak ve bu projelerdeki iş payını artırmak temel adımlar olarak belirlenmiştir. Özgün ürünlerin yurtiçinde geliştirilmesi ve buna paralel olarak teknolojinin geliştirilmesi ve hakim olunması sonucunda sektörümüzün iş kapasitesi ve verimlilik düzeyi artmış, özellikle özgün ürünlerin geliştirilmelerinde maliyet etkin çözümler sağlanmaya başlanmıştır. Özgün ürünlerin uluslararası pazara sunulması ile birlikte, dost ve müttefik ülkeler ile işbirliği düzeyinin yönetilmesi, ihracat yapılması ve iç pazarda maliyetlerin düşürülmesi, döviz kaybının en aza indirilmesi her sektörde olduğu gibi savunma sanayinde de TSK envanterine girme sürecine paralel olarak temel hedefler haline gelmiştir. İhracat Stratejisi, mevcut savunma sanayii ihracatını artırmak ve aynı zamanda ihracat artışını nitelikli ve sürdürülebilir kılmak için öncülük etmek, bu sektörde faaliyet gösteren bütün firmalara yol göstermek amacıyla hazırlanmıştır.

10 İhracat Stratejisi 9 Kapsam T129 ATAK Taarruz/Taktik Keşif Helikopteri (TAI ). İhracat Stratejisi dokümanının kapsamı, 4 Stratejik Konu, 7 Stratejik Amaç ve 30 Hedef olarak belirlenmiştir. Kapsamın belirlenme sürecinde sektör firmaları, SSM yönetimi, SASAD İhracat Kurulu, yabancı ülke satınalma ajansları gibi paydaşların görüşleri alınmıştır. Sektörde ihracatın artırılmasına yönelik engellerin detaylı tespiti için firmaların katılımıyla kapsamlı bir Anket çalışması 2008 yılında yapılmış olup (bundan sonra Anket olarak anılacaktır), ihracat sürecinde yaşanan yapısal sorunlar İhracat Sürecine Bakış başlığı altında ortaya konulmaktadır. Bu çalışmadan yola çıkılarak temel stratejik konular belirlenmiştir. İhracatın teşvik ve geliştirilmesine yönelik Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından sağlanan desteklerin yanı sıra, doğrudan savunma sanayii sektörüne yönelik teşvik ve kredi mekanizmalarının oluşturulması ön plana çıkmaktadır. Öte yandan Milli Savunma Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı ve Müsteşarlığımız ın dâhil olduğu ihracat sürecinde mevcut bürokratik düzenlemelerin iyileştirilmesi ve savunma sanayi ile hedef pazarların buluşmasını sağlayacak etkili düzenlemelerin yapılması öngörülmektedir. Ayrıca, savunma sanayini ihracat odaklı hale getirebilmek amacıyla sanayi katılımı/offset, teşvik, kredi ve tanıtım gibi Müsteşarlığın elindeki tüm araçlar hedefler doğrultusunda kullanılacaktır. Sektörde faaliyet gösteren firmaların, dünyadaki güncel teknolojik ilerlemeler ve standartlara uygun üretim yapabilmeleri yönünde gerekli önlemler alınacaktır. Sektörün rekabet avantajı elde edebilmesine yönelik stratejik işbirlikleri ile uluslararası pazarlarda yeni tedarik zincirlerinin kurulması ve mevcut olanlara katılımın sağlanması ve artırılması çalışmaları gerçekleştirilecektir. Sektörün dünyadaki ihracat eğilimlerine paralel olarak yönlendirilmesi amacıyla hazırlanan İhracat Stratejisi, ihracata dayalı kalkınmanın öneminin vurgulandığı bu dönemde savunma sanayii için mevcut yapıyı güçlendiren ve sürdürülebilir ihracatı temin etmeye yönelik başlıca adımları kapsamaktadır.

11 10 İhracat Stratejisi Genel Esaslar S-70A-28D ve DSAR Tam Uçuş Simülatörleri (S&H ). İhracat Sürecine Bakış ve Tespit Edilen Sorunlar İhracat süreci, savunma sanayinde bir ürünün fikri olarak ortaya çıkması, fikrin olgunlaşması, geliştirilmesi ve üretiminin gerçekleştirilmesi sonrasında bu ürünün hem iç hem dış pazarlarda tanıtılması, finansal olarak desteklenmesi ve ihraç edilmesi aşamasına kadar geçen süreç olarak tanımlanabilir. Sektörde faaliyet gösteren firmaların bu süreçte düzenlenmesini/iyileştirilmesini öngördükleri sorun alanlarının tespiti amacıyla Anket yapılmıştır. Bu çalışmada, alıcı veya aracı kuruluşların ödemelerini zamanında yapmamaları ve navlun giderlerinin yüksek olması sebebiyle firmaların ihracat finansmanını karşılamakta zorlandıkları tespit edilmiştir. Öte yandan ilgili kuruluşların yanı sıra firmaların kendi kurumsal yapılarındaki aksaklıklar ortaya çıkmıştır. Firmaların ihracat birimlerinin olmayışı veya hatalı örgütlenme yapıları, ihracat sürecine dâhil olmalarını zorlaştırmaktadır. İhracat potansiyelimiz olan pazarlara ilişkin araştırmaların yetersiz olduğu, uluslararası ihale bilgilerine ulaşım zorluğu, firmanın kendini tanıtma imkânının kısıtlı olması, dış pazarlardaki firmalar ile iletişim kurma zorlukları Anket kapsamında tespit edilmiştir. Ayrıca diğer ülkelerin uyguladıkları ithalatı zorlaştırıcı veya engelleyici politikalar çerçevesinde imzalanan uluslararası anlaşmaların, ihracatı engellediği veya sınırlandırdığı görülmektedir. İhracata konu ürünler açısından değerlendirildiğinde ise, ürünün kalite standartlarını karşılayamaması, dış pazarlar için güncelliğini yitirmiş olması, üretim maliyetlerinin yüksek olmasından kaynaklı rekabet açısından olumsuz etki yaratacak düzeyde yüksek fiyata sahip olması ve bir diğer ülkenin lisansı altında üretiliyor olmasının ihracata mani olması firmaların ihracat sürecinde yaşadıkları temel sorun alanları arasında yer almaktadır.

12 İhracat Stratejisi 11 Varsayımlar Taktik Saha Muharebe Sistemi (TASMUS) Üretim/Entegrasyon Hattı (Aselsan ). İhracat Stratejsi dokümanı hazırlanırken, Stratejik Planı ve güncellemeleri esas alınmıştır. ARMA 6x6 Taktik Tekerlekli Zırhlı Araç (Otokar ).

13 12 İhracat Stratejisi I. Stratejik Konu PARS 4x4, 6x6 ve 8x8 Taktik tekerlekli Zırhlı Araç Ailesi (FNSS ). İhracatı Teşvik ve Geliştirme Mekanizması Oluşturulması Stratejik Değerlendirme Firmaların talepleri incelendiğinde teşvik ve geliştirme mekanizmasının ayrı ayrı ele alınması gerektiği ortaya çıkmaktadır. İhracat teşviklerinin sağlanması sürecinde devlet tarafından özel fonlamalar vasıtasıyla, ihracatçılara doğrudan kredi/garanti sağlar veya ticari bankaların/ihracatçıların borçlarını garanti altına alır. Devlet tarafından teşviklerin sağlanması durumunda, herhangi bir finansman maliyeti veya risk primi yansıtılmaması, piyasadan bulunan ticari kredilerden daha düşük geri ödemeyle ihracatçılara kredi sağlanmasına yardımcı olur. İhracat teşviki sürecinde garantinin devlet tarafından sağlanmış olması sebebiyle, aracı kurum/kuruluşlar yüksek riski üstlenirler ve bu sebeple ticari piyasadan sağlanamayan ihracat kredilerini sağlayabilirler. Düşük Gelirli Ülkelere (Çin, Hindistan, Endonezya, Nijerya ve Pakistan gibi) G-7 ülkeleri olan (Kanada, Fransa, Almanya, İtalya ve İngiltere) den teşvik ajansları veya devlet garantisi ile sağlanan ticari ihracat kredileri kullanılarak askeri satışların yapıldığı göz önünde bulundurulmalıdır. Ülkemizde ise, Dış Ticaret Müsteşarlığı ihracatın geliştirilmesi kapsamında istihdam yardımı, yurtdışı fuarlara katılım, yurtdışında ofis-mağaza açma ve marka tanıtım, pazarlama, eğitim, danışmanlık ve tasarım desteği sağlamaktadır. Türk Eximbank, ihracata yönelik üretim yapan imalatçıları ve yurt dışında faaliyet gösteren girişimcileri kısa, orta ve uzun vadeli nakdi ve gayrinakdi kredi, sigorta ve garanti programları ile desteklemektedir. Türk Eximbank kredi, garanti ve sigorta işlemlerini aynı çatı altında toplamakta, ihracatçı firmalara verilen hizmetlerde bir bütünlük oluşturulmasına imkan tanımaktadır. Bu kapsamda ülke güvenliği alanında faaliyet gösteren ve ürünü olan firmaların, ihracata ilişkin faaliyetlerini yürütürken Türk Eximbank kaynaklarından faydalandıkları bilinmektedir. Savunma Sanayii Müsteşarlığı tarafından da, milli katılım sağlanan uluslar arası fuarlarda firma- 5.56mm Mehmetçik 1 Modern Piyade Tüfeği (MKEK ).

14 İhracat Stratejisi 13 Bayraktar Mini İHA (Baykar Makina ). ların çeşitli masraflarının sübvanse edildiği, Türk savunma sanayiinin SK/O gibi araçlar kullanılarak ihracatlarının teşvik edildiği bilinmektedir. Stratejik Amaçlar masraflarının düşük faizli krediler ile karşılanmasını, geri ödemede kolaylık sağlanmasını düzenleyen mekanizma ve Öncelikli Ürün ve Öncelikli Ülke listesi 2010 yılı itibarıyla oluşturulacak, Öncelikli Ürün, Öncelikli Ülke ve transfer edilebilecek teknoloji listesi 2 yılda bir veya ihtiyaç duyulduğu durumlarda güncellenecek, stratejik işbirliği alanlarının tespit edilmesi ve işbirlikleri geliştirilme sürecinin yönetilmesi, Öncelikli Ürünlerin Öncelikli Ülkeye ihracatının gerçekleşmesi durumunda ilave bir katsayı verilmesi için mevcut SK/O Uygulamaları Yönergesinde yer alan katsayı uygulamasında gerekli düzenlemeler yapılacaktır. Stratejik Amaç 1: Başta Öncelikli Ülkelere Öncelikli Ürünlerin ihracatı olmak üzere, savunma ürün ve hizmetlerinin ihracatını artırmaya yönelik kredi mekanizmasının Savunma Sanayine Yönelik Teşvik ve Destek Kredi Uygulamalarına Dair Yönerge kapsamında oluşturulması Hedef 1.1 Platform, sistem ve hizmet alanında Öncelikli Ülkelere, Öncelikli Ürün ihracatının arttırılmasına, uluslararası geliştirme projeleri ve uluslararası konsorsiyumlara katılım sağlanmasına yönelik teşvik ve kredi mekanizmaları ile, ihracata ilişkin belli başlı firma RT-9661 V/UHF Araç Telsizi (Aselsan ). MilGem Korveti TCG Heybeliada (Turgay KÖKEN ).

15 14 İhracat Stratejisi Gözcü-2 Türk İnsansız Hava Aracı (TİHA) (SSM ). Stratejik Amaç 2: Öncelikli Ürünlerin başta Öncelikli Ülkelere olmak üzere dış pazarlara etkin bir şekilde tanıtım ve pazarlanmasını sağlamak Hedef 2.1 Hedef 2.2 Hedef 2.3 SSM koordinasyonundaki fuarlar ile Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından bireysel katılımların desteklenebileceği fuarların listesi 2011 yılında, Öncelikli Ülkeler ve Öncelikli Ürünler göz önünde bulundurularak yenilenecektir. Sabiha Gökçen Havaalanında fuar alanı inşasına ilişkin çalışmalar yürütülecektir. Türk Savunma Sanayii nin yurtdışında bir kimlik altında tanınmasını sağlayacak Marka/Slogan Tespiti ve Tanıtımı Çalışması kapsamında oluşturulacak marka/slogan ile, 2010 yılından itibaren uluslararası savunma fuarlarında Türk Savunma Sanayii nin tanıtımı yapılacak, marka/slogan ihtiyaca binaen güncellenecektir. ALTAY AMT Konsept Tasarımı (SSM ). Radar Elektronik Taarruz Sistemi (S&H ).

16 İhracat Stratejisi 15 Hedef 2.6 Hedef 2.4 SSM başkanlığında yabancı ülkelere yapılacak olan ihracat ziyaretleri, 2011 yılından itibaren Öncelikli Ülkelere, Öncelikli Ülkelerin tedarik makamları ve son kullanıcılarından oluşan heyetlerin Türkiye ye yapacağı ziyaretler ise karşılıklı iletişimi sağlayacak ve her ay en az 1 ülke davet edilecek şekilde planlanacaktır. Hedef 2.5 Yabancı askeri heyetlere, tanıtım amaçlı atölye çalışmaları gerçekleştirilecek, savunma sanayii firmalarının atölye çalışmalarına ve ürünlerine yönelik doküman, sunum vs 2010 yılı sonuna kadar hazırlanması sağlanacak ve tüm Türk ve yabancı paydaşlara dağıtılacaktır. Öncelikli Ülkelerle SSİ anlaşmalarının imzalanması için MSB.lığı ve DİB nezdinde koordinasyon sağlanacaktır. Seyyar Yüzücü Hücum Köprüsü (FNSS ).

17 16 İhracat Stratejisi II. Stratejik Konu TCSG Dost Arama Kurtarma Gemisi Denize İndiriliyor (RMK Marine ). Savunma Sanayii Müsteşarlığı nın Savunma Ürünleri Ve Hizmet İhracatı Sürecindeki Konumu Etkinleştirilerek, Türk Savunma Sanayiinin İhracat Odaklı Olarak Yeniden Yapılandırılması Stratejik Değerlendirme Savunma sanayi alanında uluslararası işbirliğinin, küreselleşen pazarda sadece Türk Savunma Sanayi firmalarının çabasıyla değil, ihracat sürecinde yer alan Savunma Sanayii Müsteşarlığı, Dışişleri Bakanlığı, Dış Ticaret Müsteşarlığı, Milli Savunma Bakanlığı ilgili Daireleri, Ticari Ataşelikler, Askeri Ataşelikler ve uluslar arası örgütlerdeki temsilciliklerin, ihracat odaklı olarak yönlendirilmesiyle artırılabileceği değerlendirilmektedir. Savunma ürünleri ihracatı, Harp Araç ve Gereçleri ile Silah, Mühimmat ve Patlayıcı Madde Üreten Sanayi Kuruluşlarının Denetimi Hakkında Kanun ( t s. R.G.) ile yürütülmektedir. Savunma firmaları, ihraç etmek istedikleri ürünlere ilişkin ön izinlerini (satış hakları, veri paketi üzerindeki haklar, lisanslara ilişkin hususlar) imzaladıkları sözleşmeler gereği Savunma Sanayii Müsteşarlığı veya Türk Silahlı Kuvvetlerinin ilgili Makamları ndan almakta, ön izinler tamamlandıktan sonra Millli Savunma Bakanlığına başvurmaktadır. Milli Savunma Bakanlığı tarafından ihracat izni sürecinde, Dışişleri Bakanlığı ve Genelkurmay Başkanlığının olumlu görüşleri alınmakta, bu sürecin tamamlanmasını müteakip firmaya ihracat için izin verilmektedir. Bu süreçte yaşanan aksaklıklar izin sürecinin uzamasına sebep olmaktadır. Öte yandan özellikle KOBİ lerin izin sürecinde eksik belgelerinin olduğunun ortaya çıkması ile ihracatın gerçekleşemediği durumlar olmaktadır. Muhatap olunan Öncelikli Ülkeler nezdinde izinlerin geç alınması veya alınamaması gerek ülke, gerekse ihracat alanında gelişmekte olan sektörümüz açısından sıkıntılı sonuçlar doğurmaktadır. Bu kapsamda üretim izni, tesis güvenlik ve kişi güvenlik belgelerinin alım sürecinin hızlandırılması amacıyla Milli Savunma Bakanlığı nezdinde gerekli girişimlerin Müsteşarlığımız C-130E ERCİYES Projesi (S&H ).

18 İhracat Stratejisi 17 tarafından yapılması kaçınılmazdır. Diğer taraftan, sektörde faaliyet gösteren firmaları dış pazarlara ilişkin güncel bilgilere ulaşmak için askeri ataşelikler, ticari ataşelikler veya kendi temsilciliklerine başvurmaktadırlar. Ancak bu bilgi edinme süreci uzun sürdüğünden ihalelere geç cevap verilmekte ve ihracat imkanları değerlendirilememektedir. Bu nedenle, dağınık bilgi kaynağı yerine bilgiler toplulaştırılarak tek bir merkezden dağıtılmalıdır. Bu amaçla SSM tarafından 2008 yılında oluşturulan Türkçe ve İngilizce İhracat Portali nin daha kapsamlı kullanımı iletişim hızlandıracak bir unsur olarak değerlendirilmektedir. Ülkemizde askeri alımlarda kullanılmakta olan mevcut SK/O uygulamaları savunma ürün ve hizmet ihracatını teşvik etmektedir. Ancak mevcut uygulamanın Öncelikli Ürünleri ve Öncelikli Ülkeleri destekler hale getirilmesi gerekmektedir. SK/O uygulamalarına ek olarak diğer bir karşılıklı ticaret yöntemi olan Barter (Takas) yöntemi de bir araç olarak kullanılabilir. Bu yöntemin uygulanması ile Türkiye nin özellikle yüksek harcamalar gerektiren kamusal ihtiyaçlarının karşılanması karşılığında savunma ürün ve hizmet ihracatının teşvik edilmesi gerçekleştirilebilir. Stratejik Amaçlar Stratejik Amaç 3: Savunma Sanayiinin İhracat Odaklı Olarak Yapılandırılması Hedef 3.1 Savunma sanayii İhracatçılar Birliği nin kurulmasına ilişkin koordinasyon sağlanacaktır. UMTAS ve CİRİT Akıllı Pod Üzerinde (S&H ). Hedef 3.2 Hedef 3.3 Hedef 3.4 Hedef 3.5 NATO Tedarik Ajansları tanıtım faaliyetleri ve sanayi günleri yıllık olarak planlanacak ve ajans temsilcileri ile Türk sanayisi bir araya getirilecek, NAMSA ve NC3A gibi Ajanslardan gelen ihale çağrılarına Türk savunma sanayi firmaların cevap vermesi sağlanacak, NATO ile BOA imzalayan firma sayısı artırılacaktır. Sürekli aynı firmaların değil tüm sektöre yayılan bir ihracat potansiyelinin oluşturulması yönünde firmalar arası işbirliği sağlanacaktır. SASAD ın SSM.lığı nı ihracata ilişkin veri sağlamada desteklemesi sağlanacaktır. Türk savunma sanayinin ASD ve NIAG faaliyetlerine katılımı etkinleştirilecektir. KALKAN 3B Hava Savunma Radarı (S&H ). ACV-S AKINCI ZMA (FNSS ).

19 18 İhracat Stratejisi HÜRKUŞ Türk Başlangıç ve Temel Eğitim Uçağı (TAI ). Stratejik Amaç 4: Savunma Sanayii Müsteşarlığı nın İhracat Sürecindeki Yeri Etkinleştirilecek, uygulamaları yaygınlaştırılacaktır. Hedef 4.1 Sektör içi ve paydaşlar arasında ihracata ilişkin bilgi paylaşımı 2010 yılı itibarıyla etkinleştirilecektir. Cobra 4x4 Taktik Tekerlekli Zırhlı Araç (Otokar ). Hedef 4.2 Hedef 4.3 Hedef 4.4 Hedef 4.5 Hedef 4.6 Hedef 4.7 Pazarlama ve ihracat izin mekanizması 2011 yılından itibaren uluslararası kriterlere uygun ve rekabetçiliği artıracak düzeyde yapılandırılacaktır/hızlandırılacaktır. Öncelikli Ülkelerdeki faaliyetlerin takip edilmesini sağlayacak 5 bölge ile ABD ve Brüksel (Belçika) de 2010 yılından itibaren savunma sanayii temsilciliği açılması süreci başlatılacaktır. Tedarik politikalarının değerlendirilebilmesi açışından, benzer tedarik ajansları ile personel değişim programının 2011 yılından itibaren gerçekleştirilmesine yönelik yönerge çıkartılacaktır. İhraç edilebilir teknolojileri belirleyecek ve ihracata ilişkin izinlerin koordinasyonunu sağlayacak İhracat Onay Kurulu nun oluşturulması amacıyla gerekli girişimlerde bulunulacaktır. NATO Silahlanma süreçlerine katılım etkinleştirilecek,mcg/1, MCG/6, MCG/8, JCGUAV,LandGroup2, Joint ISR Capability Group, SC/1-C3 CC SC WG/2, SC/1-C3 CC SC WG/3, SC/1-C3 CC SC AHWG/1,SC/5IS SC WG/1 Data Link, SC7-IDENT SC AHWG/4 NATO Mode and Mode S Identification çalışma gruplarına katılım sağlanacaktır., NATO Ajansları ile işbirliği güçlendirilecektir.

20 İhracat Stratejisi 19 KASIRGA 302mm ÇNRA (Roketsan ). CİRİT, AH-1S den Ateşleniyor (Roketsan ). Hedef 4.8 İhracat çalışmalarının desteklenmesi amacıyla Cumhurbaşkanlığı, Başbakanlık, DTM, İhracatı Geliştirme Merkezi, TOBB DEİK, DEİK Ülke Konseyleri, Uluslararası Rekabeti Araştırmaları Kurumu (URAK), SERA, uluslararası çerçevede tanıtım yapılabilecek Arap Birliği, Amerikan Türk Konseyi, gibi kuruluşlar ile yerli ve yabancı basın yayın kuruluşlarıyla işbirliği geliştirilecektir. Stratejik Amaç 5: Karşılıklı ticaret türlerinin savunma ürün ve hizmet ihracatına uygulanması Hedef yılına kadar kamu alımlarının karşılığında savunma ürün ve hizmet ihracatının yapılması şeklinde olmak üzere Barter (Takas) yöntemine ilişkin bir sistematik yaklaşım geliştirilecektir. TCG Giresun firkateyni, Gemi Entegre Savaş Yönetim Sistemi (GENESİS) modernizasyonundan geçirilmiştir (S&H ).

21 20 İhracat Stratejisi III. Stratejik Konu Kara Konuşlu Radar Elektronik Destek Sistemi (S&H ). Uluslararası İhtiyaçların Güncel Teknolojiler İhtiva Eden Ürün Ve Hizmetler İle Karşılanmasına Yönelik Teknolojik Destek Mekanizmalarının Geliştirilmesi Stratejik Değerlendirme Savunma sanayi alanında uluslararası işbirliğinin, yurtiçi yetenekler ve ulusal ihtiyaçlar ile geliştirilen ürünlerin yanı sıra uluslar arası ihtiyaçları karşılayacak ürünlerin kullanımıyla arttığı, ürün yelpazesinde ihracatı da destekleyecek ürünlerin bulunmasıyla rekabetçiliğin yükseldiği görülmektedir. Türkiye nin dış ticaretinde verimlilik ve birim işgücü maliyetler, dış ticaretin yönü konusunda önemli göstergelerdir. Verimliliğin artırılması, birim işgücü maliyetlerinin düşürülmesi teknolojik gelişmeler ile mümkün olabilmektedir. Teknolojik gelişmeler mevcut ürünlerin daha düşük maliyetlerle üretilmesini veya yeni ürünlerin geliştirilmesini sağlayacaktır. Belirlenen Öncelikli Ürünlere yönelik teknolojik kabiliyetlerin Türk Savunma Sanayine kazandırılması gerekmektedir. Böylece Türk Savunma Sanayi uluslar arası pazarda rekabet edebilen, dış ticaretin yönü konusunda söz sahibi bir yapıya sahip olacaktır. Stratejik Amaçlar Stratejik Amaç 6 : İhracat Hacmini Artıracak Teknolojik Çözümler Geliştirilmesi KAYA 4x4 Mayın Korumalı Zırhlı Araç (Otokar ). Hedef 6.1 Hedef 6.2 Uluslararası pazarda ilgi yaratabilecek ürün hattı ve sistem paketlemesi yaklaşımı için uluslararası ve ulusal çalışmalar yürütülecektir. İkili Kullanım ürünlerinin uluslararası işbirliği fırsatları değerlendirilerek kullanımı teşvik edilecek, Eximbank kaynaklarının kullanımı etkinleştirilecektir.

22 İhracat Stratejisi 21 Yeni Tip Karakol Botu (Dearsan Tersanesi ). UH-1H HeliMod II Kokpit Yerleşimi (S&H ). Hedef 6.3 Hedef 6.4 Ulusal projelerin ihtiyaç ve proje tanımlama sürecinde orta uzun vadede ihraç edilebilir ürünlerin SSM tarafında yürütülen projeler kapsamında tanımlanmasına yönelik SSM.lığı ilgili Daire Başkanlıkları ile koordinasyon ve değerlendirme toplantısı yapılacaktır. İhracatta Öncelikli Ürünlerin geliştirilmesine veya yerli üretimine katkıda bulunabilecek teknoloji transferleri ve/veya yatırımlara ilave katsayı verilmesi için mevcut SK/O Uygulamaları Yönergesinde yer alan katsayı uygulamasında gerekli düzenlemeler 2011 yılı içinde yapılacaktır. Hedef 6.5 Mevcut SK/O Uygulamaları Yönergesinde yer alan teklif değerlendirme formülünün bir parçası olan teknoloji transferi/yatırım (Kategori C) türü SK/O faaliyetlerinin Öncelikli Ürünlerin üretimi ve/veya ihracatı kapsamında bir teknoloji transferi/yatırımı içermesi durumunda daha yüksek bir katsayı ile ağırlıklandırılarak değerlendirilmesi ve Öncelikli Teknolojilerin yurtiçine transferi (Kategori C) türü SK/O faaliyetleri için gerekli düzenlemeler 2011 yılı içinde yapılacaktır. Gürcistan Sahil Güvenlik Teşkilatı na ait MRTP-33 Botu (Yonca-Onuk Tersanesi ).

23 22 İhracat Stratejisi IV. Stratejik Konu Leopard 1T AMT (S&H ). Uluslararası Piyasada Rekabet Avantajı Oluşturmak Amacıyla Dost Ve Müttefik Ülkeler İle Stratejik İşbirliklerinin Teşvik Edilmesi oldukları kısıtlamalardan muafiyet sağlamaya çalışmak stratejik işbirlikleri geliştirmenin temel amaçları arasında yer almaktadır. Stratejik Değerlendirme Türk savunma sanayi altyapısı; Kara, Hava ve Deniz platformlarının geliştirilmesi ve bu platformlar için ihtiyaç duyulan elektronik sistemler ile silah sistemlerinin geliştirilmesi ve üretilmesini bakım ve idamesini destekleyecek şekilde oluşturulmuştur.dünya savunma ürünleri pazarında sürmekte olan güçlü rekabetten Türk savunma sanayi firmalarınınetkilenmesini en aza indirmek, yabancı firmaların kendi ülkelerinde Türk firmaları ile işbirliği yapmalarını sağlayarak ülkelerin uygulmakta Karayel Taktik İHA Sistemi (Vestel Savunma ). DSH Roketi ve Lançeri (S&H ).

24 İhracat Stratejisi 23 TCG Heybeliada Korvetinde Kullanılan Entegre Köprüüstü Konsolu (YALTES ). Stratejik Amaçlar Stratejik Amaç 7: İhracat Hacmini Artıracak Stratejik İşbirlikleri Geliştirilecektir Hedef 7.1 Hedef 7.2 Uluslararası pazarı hedefleyen ve sanayi ağları içerisinde hareket eden firmaların tedarik zincirlerine dahil olunmasına yönelik mekanizma 2011 yılına kadar geliştirilecek,ssm ve Kobi Danışma Merkezi nin yerli ve yabancı firmaları koordine etmesi sağlanacaktır. Dünya pazarına hitap edecek ürün odaklı ortak girişim şirketlerinin kurulmasının teşvikine yönelik mekanizma Hedef 7.3 Hedef yılı içerisinde geliştirilecektir. Rekabete hazırlama ve rekabet politikalarının oluşturulmasına yönelik işbirliği çalışmalarına 2010 yılı itibarıyla başlanacak, Teknoloji İşbirliğinde Öncelikli Ülkeler listesi oluşturulacaktır. Büyük boyutlu ulusal projelere erken safhada ve değişik seviyelerde katılımcı ülke kabul edilmesinin sağlanması ve bu yolla işbirliği sürecinin ve orta-uzun vadede ürünlerimizin ihracat imkanının garanti altına alınmasına imkan verecek bir yaklaşım ilgili kurumlarla değerlendirilecek, uygun bulunan projelere yabancı ülkelerin Ortak statüsünde davet edilmeleri sağlanacaktır. Uzaktan Kumandalı Stabilize Top Sistemi (Aselsan ). KİRPİ 4x4 Mayına Karşı Korumalı Araç (BMC ). EJDER 6x6 TTZA (S&H ).

25