Konusma AB uyum komisyonu çalışması Türk Mevzuatında bilişim. suçları

Transkript

1 Konusma AB uyum komisyonu çalışması Türk Mevzuatında bilişim Doç.Dr. Yılmaz Yazıcıoğlu suçları Sizlere, dünya Bilgisayar suçlarına nasıl bakıyor? internet suçlarına nasıl bakıyor? Avrupa topluluğu nasıl yaklaşıyor? bizim Ceza Kanunu ve Yeni Bilişim Ağlarında İşlenen Suçlar Kanun Tasarısı bunun neresinden geçiyor ve bilişim suçlarına ilişkin Türk mevzuatı bakımından durum ne gibi konularda dilimin döndüğü ölçüde ve bir saat içersinde bir şeyler ifade etmeye çalışacağım. Artık bilgisayarın ve özellikle genelde internet olarak bildiğimiz bilişim ağlarının ne olduğunu ve faydalarını tekrar tekrar söylemeye gerek yok. Zararlarını da hep beraber biliyoruz. Ancak günümüzün en önemli olgusu bilgidir; bilgisayar ve internet türü bilişim ağları bizim bilgiye ulaşmamızda hem aracı hem de kaynak teşkil etmektedir. Yapılan çalışmalar sonucunda hayvan ile insanı ayıran genler arasında pek fazla bir farkın olmadığı tespit edilmiş bulunulmaktadır. İnsanı hayvanlardan ayıran temel özellik bizim bilgiyi kullanmadaki yeteneğimizdir. İşte bilgiye ulaşmak ve bunu kullanabilmek için insanoğlu M.Ö. den beri bilgiyi işleyebilecek mekanizmaları yaratmaya çalışmış ve en nihayetinde bilgisayara ulaşmış bulunmaktadır. Aslında, gerçeği bilmek isterseniz, modern bilgisayarın geçmişi 50 yıldan fazla değildir. Hatta kişisel bilgisayarlar da yıl geriye dayanmaktadır. Bu kısa zamanlık gelişim bile bize müthiş bir teknolojik güç sağlamış bulunmaktadır. Ama biliyoruz ki, her yenilik yeni hukukî yararlar sağladığı gibi, beraberinde yeni ihlâl sahalarını da getirmektedir. Devrim kaçınılmaz olarak normlardan sapmalara hatta hiç karşılaşmadığımız, telaffuz dahi edemediğimiz yeni suçluluk türlerine sebebiyet vermektedir. Özellikle yüksek oranda bilgi depolama, işleme ve değerlendirme özelliği bulunan bilgisayarlar marifetiyle işlenen eylemlerin neticeleri, klâsik araçlarla işlenen suçların verdiği zararlara oranla en az on misli daha fazla zarar ortaya koymaktadır. Bir de ceza hukukunun, suçta ve cezada kanunilik ve kıyas yasağı gibi elini kolunu bağlayan hantallığını da göz önüne alacak olursak, ceza hukukunun ve hukukçularının yeni suçlar ve suçluluk türleri karşısındaki zorluğu aşikârdır. Bilgisayar suçlarının ve bilgisayarın günümüzde sınır tanımayan özellikleri, bu nevi eylemleri karşılamak bakımından hiç kuşkusuz uluslararası işbirliğini, uluslararası 1

2 camiayla ortak hareket politikalarının tespitini ve bunların gerçekleştirilerek uygulamaya konulmasını mutlaka zorunlu kılmaktadır. 80 li yıllarda bilgisayar suçu nedir? Neler bilgisayar suçudur? Bunları ne şekilde müeyyide altına alırız? Nasıl yargılarız ve bunlarla nasıl mücadele ederiz? Sorularıyla uğraşırken, teknolojik devrimin etkisiyle bilgisayar marifetiyle işlenen suçlar yeni gelişmelere hemen ayak uydurmuş, gelişen teknolojik olanaklar sayesinde meydana gelen yeni yarar sağlarına paralel yeni ihlâl tipleri çıkmış ve böylece yeni sorunlarla mücadele etmek zorunluluğu hasıl olmuştur. Günümüzün popüler bilişim ihlâl tipleri siber uzayda bilgisayar ağları yani şebekeleri marifetiyle ve bunlara ilişkin işlenen suçlardır. 2. (Bilişim Suçları Konusunda Yapılan Çalışmalar).- Aslında, 80 li yıllardan itibaren gelişmelere paralel olarak sürekli bilişim alanındaki suçlara dikkat çekilmekte ve bu konuda yoğun çalışmalar yapılmaktadır. Avrupa Birliği, Birleşmiş Milletler Suçlarla Mücadele Komisyonları, OECD ve G8 ler tarafından bilişim alanındaki suçlarla mücadele için çeşitli metot ve yollar açıklanmaktadır. Özellikle 2001 tarihli Avrupa Siber Suç Sözleşmesi 1 çok dikkat çekicidir. Gerçekten bu raporlar doğrultusunda özellikle 90 lı yıllardan başlayarak bilişim alanındaki suçları karşılayabilmek için çeşitli ülkelerin mevzuatlarını düzenledikleri gözlenmektedir. İnternet gibi uluslararası bilgisayar ağları bilgisayar kullanıcılarının birbirleriyle iletişimlerini, veri alışverişlerini, elektronik ticaretini, her nevi yayının yapılabilmesini sınırsız olarak olanaklı kıldığından, yeni hukuki yararlar elbette ki ortadadır. Bunun tabii sonucu, hep söylediğimiz gibi, yeni ihlâl sahalarının da ortaya çıkmasıdır ki, hukuk dışı kişi ve kuruluşlar derhal bu sahaları keşfetmektedir. Özellikle internet gibi sınır tanımayan ve herkesin kullanımına açık uluslararası bir bilgisayar ağı çok çeşitli yeni ihlâllere sebebiyet vermektedir. 1 Sözleşme metninin çevirisi için bkz. Avrupa Konseyi Siber Suç Sözleşmesi Convention on Cybercrime-, Ankara Emniyet Müdürlüğü, Ankara, 2002 veya 2

3 Belirtmem gerekir ki, günümüz şartlarında uluslararası bilgisayar ağları marifetiyle işlenen suçların kontrolü üç sebepten dolayı zorluk arz etmektedir. 1- Suç teşkil edilen eylem elektronik ortamda gerçekleşmektedir. Siber suçların soruşturulması, diğer bir ifadeyle elektronik bir ortamda gerçekleştirilen her bir eylemin tahkiki özel uzmanlık gerektirmektedir. Suçları takip edip yaptırım uygulamak isteyen devletler bakımından ise, daha henüz mevcut olmayan, yasal bir düzenlemeye ihtiyaç doğurmaktadır. 2- İnternet gibi uluslar arası bilgisayar ağları aynı zamanda kullanıcılarına içinde bulundukları devletin sınırları dışında da hareket etme olanağı sağlamaktadır. 3- Bu nevi ağları kullananlar, elbette kendilerine en uygun hukuki çevreyi seçme imkanına sahiptirler. İnternet gibi uluslararası bilgisayar ağları bilinen klasik suç tiplerinin gerçekleşmesine elverişli ortam hazırlarken meydana gelen bazı eylemler dolayısıyla da yeni suç türleri yaratan bir alan olarak ta karşımıza çıkmaktadır. Hakaret, sövme, müstehcen yayınlar, çocuk pornografisi, suç işlemeye tahrik, adliye aleyhine, devlet güvenliğine karşı bazı suçlar, devlet kuvvetlerini tahkir, devletin memurlarına hakaret, yalan haber yaymak, basın kanunu ve ceza kanununda yer alan bir çok suçu bilgisayar ağlarıyla işlemek mümkündür. Adam öldürme suçunu dahi internet marifetiyle işleyebilmek mümkündür. Diğer taraftan yasal olmayan materyallerin dağıtımında internet servis sağlayıcılarının rolü ve sorumlulukları da tartışmalara sebep olmaktadır. Bilişim suçları bakımından hukuki boyutu ele almadan önce kısaca bilgisayar suçu nedir sorusunu tespit etmek gerekir ki, bu konuda çok çeşitli tanımlar ve çeşitli kategoriler bulunmakla beraber, bunların içinde iki tanesi en kayda değeridir. Birincisi Avrupa Topluluğu Uzmanlar Komisyonun 1983 tarihindeki tespitidir, bu tespit bilgisayar suçlarını en geniş belirleyen tanımdır ki, buna göre bilgisayar suçları bilgileri otomatik işleme tabi tutan veya verilerin nakline yarayan bir sisteme kanuna, ahlaka aykırı olarak veya yetki dışı gerçekleştirilen her türlü davranış şeklinde tanımlanmaktadır. Buna göre Avrupa Topluluğu bilgisayar dolandırıcılığını, veri sahtekarlığını, bilgisayar veri ve programlarını zarara uğratılmasını, veri sabotajını, 3

4 bilgisayar sabotajını, sisteme ve programa hukuka aykırı girişleri, hukuka aykırı iletişime müdahaleyi, bilgisayar programlarını hukuka aykırı çoğaltılmasını ve bilgisayar ve verilere müdahaleyi, bilgisayar casusluğunu, yetki dışı bilgisayar programı kullanımını bilgisayar suçu olarak tarif etmektedir. Keza buna yakın bir tanımı 2000 tarihinde Viyana da toplanan 10. Birleşmiş Milletler Suçları Önleme ve Suçların İyileştirilmesi (Tretmanı) isimli kongrede görmekteyiz. Buna göre, bilgisayar sisteminin güvenliğini veya veri işlevini hedef alan eylemler bilgisayar suçu olarak tarif edilmektedir. Siber suç ya da bilgisayar suçu ya da internet suçu olarak tanımlananı ise, bir bilgisayar sistemi veya ağı marifetiyle bir bilgisayar sistemi veya ağına karşı veya bir bilgisayar sistemi veya ağında gerçekleştirilen fiiller olarak ifade olunmaktadır. Böylece Avrupa Topluluğu bilgisayar suçlarını, verilerin ve bilişim sisteminin güvenliğine, bütünlüğüne ve kullanımına ilişkin suçlar, bilişim suçları, içerik itibariyle suçlar, manevi varlığa ve bununla ilgili haklara ilişkin suçlar olarak 4 grupta kategorize etmekte ve hukuka aykırı girişleri, aykırı iletişime müdahaleyi, verilerin bütünlüğüne ilişkin fiilleri, sistemin bütünlüğüne ilişkin fiilleri, bilişim belgelerinde sahteciliği, bilişim sahtekarlığını, bilişim dolandırıcılığını, çocuk pornografisine ilişkin suçları ve manevi varlığa ve bununla ilgili haklara yönelik saldırıları hep bu kategoriler içine almaktadır. Birleşmiş Milletler 10. Kongresiyse, siber suçları, dar anlamda yani bilgisayar suçları ve geniş anlamda yani bilgisayar ağları muhalefetiyle işlenen suçlar olarak değerlendirmektedir. O da kendi içinde beş kategoride, izinsiz giriş, bilgisayar ve verilere zarar verici hareketler, bilgisayar sabotajları, hukuk dışı iletişime müdahale ve bilgisayar casusluğunu siber suçlar içinde değerlendirmektedir. Bilişim suçları konusunda Türkiye gelecek olursak, Türkiye, özellikle 9 sayılı Avrupa Konseyi direktifine uygun hazırlanmış olan 88 tarihli Fransız kanunundan esinlenmek suretiyle 91 yılında 3756 sayılı Kanunla Türk Ceza Kanununa Bilişim Alanında Suçlar başlıklı 525 a-b-c-d maddelerinden oluşan bir 11. bap ilâve etti. Keza yine 95 tarihinde 4110 sayılı Kanunla 5846 s. Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa da bilgisayar programlarının da eser sayılacağını belirleyen bir düzenleme yapmış bulunmaktadır. Bilindiği gibi, 01 Haziran 2005 tarihinde 765 s. TCK.nun yerini 5237 s. Türk Ceza Kanunu aldı Böylece günümüzde bilişim alanında işlene çeşitli ihlâlleri karşılamak üzere 5237 s. TCK.nu 5070 s. Elektronik İmza Kanunu, 5464 s. Banka Kartları ve Kredi 4

5 Kartları Kanunu bulunduğu gibi, Bilişim Ağları Marifetiyle İşlenen Suçlar ve Ağ Hizmeti Verenlerin Cezaî Sorumlulukları Hakkında Kanun Tasarısı da hazırlanmaktadır (5237 s. Türk Ceza Kanunda Bilişim Suçlarının Değerlendirilmesi).- Yukarıda sayılan hukukî düzenlemelerle birlikte hukukumuzda bilişim alanında işlenen suçları karşılayacak temel mevzuat 5237 s. TCK. ile getirilen hükümlerdir 3. Ancak, doktrinde ve uygulamada, bilişim suçları kavramı ile bu suçların neleri kapsayacağı hususu hep tartışma konusu olmuştur. Bilişim suçlarının 4, bilişim alanının doğurduğu yeni hukukî yararlara karşı gerçekleştirilen «dar anlamda bilişim suçları» ve klâsik suçların bilişim olanakları marifetiyle gerçekleştirilmesi olarak karşımıza çıkan «geniş anlamda bilişim suçları» olarak ikiye ayrıldığı bilinmektedir. Yine gerçek bilişim suçları olarak adlandırılan birinci suç grubu da, bilişim sistemlerine izinsiz girilmesi (m.243), bilişim sistemlerindeki verilere müdahalelerde bulunulması (m.244), bilişim sistemleri marifetiyle haksız menfaat temini (m.244/4) gibi bilişim sistemlerinin özelliğinden kaynaklanan ve yeni hukukî yarar alanlarında gerçekleştirilen doğrudan bilişim suçları ya da dar anlamda bilişim suçları şeklinde adlandırılan gerçek bilişim suçları ve bilişim teknolojilerinin getirdiği imkânlar dolayısıyla ortaya çıkan haberleşmenin gizliliğini ihlâl (m.132), haberleşmenin engellenmesi (m.124), eğitim ve öğretimin engellenmesi (m.112), kamu kurumu veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının faaliyetlerinin engellenmesi (m.113), gibi dolayısıyla bilişim suçları diye de ikiye ayrılmaktadır. Diğer taraftan hakaret ve sövme (m.125), müstehcenlik (m.226), kumar oynanması için yer ve imkân sağlanması (m.228) suç işlemeye tahrik (214) gibi klâsik suçları bilişim teknolojileri marifetiyle işleyebilmek de mümkündür. Klâsik suçlarda bilgisayar bir araç görevi görmekte iken gerçek bilişim suçlarında bilgisayar suçun konusunu oluşturmaktadır s. K.nun 34. maddesi uyarınca tarihli Bakan oluru ile kurulan Komisyon. 3 Ancak, Yeni TCK.da yer alan bilişim suçlarına ilişkin düzenlemelerin gerek suçun hukukî konusunu esas alan kanun sistematiğine, gerek özel hükümlerde ayrı bir bölüm oluşturma fikrine, gerek temel ceza hukuku prensiplerine aykırılık oluşturması, gerekse bu suçlar karşılığı öngörülen ceza miktarları sebebiyle, kanaatimizce, yanlışlara ve kaoslara sevk edici niteliktedir. 4 Bu suçlar bilgisayarlar marifetiyle işlenmesi sebebiyle «bilgisayar suçları» diye de anılmaktadır. 5

6 5237 sayılı TCK bilişim suçlarının düzenlenmesi bakımından karma bir yöntem benimsemiş bilişim suçlarını hem İkinci Kitap Üçüncü Kısım Onuncu Bölümde Bilişim Alanında Suçlar başlığı altında düzenlemiş (m ), hem de geleneksel suç tipleri içinde bunlara yeni ilaveler yaparak söz konusu suç tipini genişletmiş, suçun bilişim yoluyla düzenlenmesini suçun nitelikli hali olarak kabul etmiştir. (TCK m.142/ii-e hırsızlık suçunun bilişim yoluyla işlenmesi-, 158/I f dolandırıcılığın bilişim sisteminin kullanılması suretiyle işlenmesi- ). Öte yandan m.6/g de Basın ve yayın yolu ile deyiminden; her türlü yazılı, görsel, işitsel ve elektronik kitle iletişim aracıyla yapılan yayınlar anlaşılır demek suretiyle internet vb. yolla yapılan yayını da bu tanım içine sokmuştur. Bu suretle bilişim yoluyla işlenen suçların kapsamı da genişlemiş olmaktadır. Gerçekten TCK bazı suçlar bakımından bu suçların basın yayın yoluyla işlenmiş olmasını ağırlatıcı sebep olarak öngörmüştür. Nitekim İntihar suçunu düzenleyen m.84/3 Başkalarını intihara alenen teşvik eden kişi, üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu fiilin basın ve yayın yolu ile işlenmesi halinde, kişi dört yıldan on yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Hakaret suçunun, basın ve yayın yoluyla işlenmesi halinde, ceza üçte biri oranında artırılır (m.125/4). (4) Kişiler arasındaki haberleşmelerin içeriğinin basın ve yayın yolu ile yayınlanması halinde, ceza yarı oranında artırılır. Haberleşmenin gizliliğini ihlal suçu bakımından Kişiler arasındaki haberleşmelerin içeriğinin basın ve yayın yolu ile yayınlanması halinde, ceza yarı oranında artırılır (m.132/4). Kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması suçu bakımından Bu konuşmaların basın ve yayın yoluyla yayınlanması halinde de, aynı cezaya hükmolunur (m.133/3). 6

7 Özel hayatın gizliliğini ihlal suçu bakımından Kişilerin özel hayatına ilişkin görüntü veya sesleri ifşası fiilinin basın ve yayın yoluyla işlenmesi halinde, ceza yarı oranında artırılır (m.134/2). Halk arasında korku ve panik yaratmak amacıyla tehdit (m.213), Suç işlemeye tahrik (m.214), Suçu ve suçluyu övme (m.215), Halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama (m.216), Kanunlara uymamaya tahrik (m.217) suçlarının basın ve yayın yoluyla işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır (m.218). Suç işlemek amacıyla örgüt kurma suçu bakımından, örgütün veya amacının propagandasını yapma suçunun basın ve yayın yolu ile işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır (m.218). Müstehcenlik suçu bakımından Müstehcen görüntü, yazı veya sözleri basın ve yayın yolu ile yayınlayan veya yayınlanmasına aracılık eden kişi altı aydan üç yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır (m.226/2). Yine Üç ve dördüncü fıkralardaki ürünlerin içeriğini basın ve yayın yolu ile yayınlayan veya yayınlanmasına aracılık eden ya da çocukların görmesini, dinlemesini veya okumasını sağlayan kişi, altı yıldan on yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır (m.226/5). Söz konusu fiil çocuk pornografisini de içine almaktadır. İftira suçu bakımından basın ve yayın yoluyla, işlemediğini bildiği halde, hakkında soruşturma ve kovuşturma başlatılmasını ya da idari bir yaptırım uygulanmasını sağlamak için bir kimseye hukuka aykırı bir fiil isnat eden kişi, bir yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır (m.267/1). Soruşturmanın gizliliğini ihlal suçu bakımından Bu suçların basın ve yayın yoluyla işlenmesi halinde, ceza yarı oranında artırılır (m.285/3). Adil yargılamayı etkilemeye teşebbüs suçu bakımından Bu suçun basın ve yayın yolu ile işlenmesi halinde verilecek ceza yarı oranında artırılır (m.288/2). 7

8 Cumhurbaşkanına hakaret suçunda Verilecek ceza, basın ve yayın yolu ile işlenmesi halinde, üçte biri oranında artırılır (299/2). Devlete karşı savaşa tahrik suçunda Tahrik fiilinin basın ve yayın yolu ile işlenmesi halinde, verilecek ceza üçte bir oranında artırılır (m.304/1). Temel milli yararlara karşı hareket suçunda Fiilin savaş sırasında işlenmiş ya da yararın basın ve yayın yoluyla propaganda yapmak için verilmiş veya vaat edilmiş olması halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır (m.305/2). Halkı askerlikten soğutma suçunda, Fiil, basın ve yayın yolu ile işlenirse ceza yarısı oranında artırılır (m.318/2) 5237 s. Türk Ceza Kanunu: 1- Bir bilişim sistemine hukuka aykırı olarak girme veya orada kalma suçu (m.243/1) ; 2- Sistemin içeriğine veya sistemdeki verilere sisteme girilmesinden dolayı zarar verme suçu (m.243/3) (netice nedeniyle ağırlaşmış suç), 3- Bir bilişim sisteminin hardware/donanım yanının işleyişini engelleme veya bozma suçu (m.244/1) ; 4- Bir bilişim sistemindeki verileri bozma, yok etme, değiştirme, engellenme, veri yerleştirme, veri nakletme olarak belirlenen verilerin manipüle edilmesi suçu (m.244/2) ; 5- Bilişim sistemi marifetiyle haksız menfaat temini suçu (m.244/4 ); 6- Başkasına ait kredi kartının kullanılması suretiyle haksız menfaat elde edilmesi suçu (m.245/1) ; 7- Sahte kredi kartı üretmek, satın almak veya kabul etmek suçu (m.245/2) ve 8- Sahte kredi veya banka kartı ile haksız menfaat elde edimi suçu (m.245/3) olmak üzere 8 çeşit doğrudan veya dar anlamda bilişim suçuna; haberleşmenin gizliliğini ihlâl suçu (m.132), haberleşmenin engellenmesi suçu (m.124), kişisel verilerin kaydedilmesi suçu (m.135), kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçu suçu (m.136), verilerin yok edilmemesi suçu (m.138), eğitim ve öğretimin engellenmesi suçu (m.112), kamu kurumu veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının faaliyetlerinin engellenmesi suçu (m.113) gibi dolayısıyla bilişim suçuna yer vermekte olup klâsik suç tiplerinden sadece hırsızlık (m.142/2-e) ve dolandırıcılık 8

9 (m.158/1-f) suçunda 5 değerlendirme altına almaktadır. bilişim sistemlerinin kullanılmasını özel ağırlatıcı sebep olarak Kanun ayrıca, sahtecilik 6 suçu bakımından bilişimin getirilerini dikkate almadığı gibi, hırsızlık (m.144/1-b), dolandırıcılık (m.159), yağma (m.150/1) gibi bir çok suçta değerlendirdiği «hukukî bir ilişkiye dayanan alacağın tahsili amacı» kavramına bilişim suçlarında önem atfetmemekte ve haksız olarak girilen sistemdeki verinin kopyalanmasını (765 sayılı TCK.nun 525/a-1 ve 2 inci maddelerinde düzenlenen), iletişime müdahaleyi, bir bilişim sistemine veya programına girme imkânı veren şifrelerin dağıtımını veya hukuk dışı olarak bir bilgisayar sistemi veya programının sunularından istifadeyi sağlayacak cihaz veya programları satmayı veya tedarik etmeyi müeyyide altına alan bir hükmü de ihtiva etmemektedir. 5 Kanunun hırsızlık ve dolandırıcılık suçuna ilişkin bu yaklaşımı kendisi ile de çelişki teşkil etmektedir. Kanuna göre, hırsızlık suçu, ancak taşınabilir bir mal (bkz. md.141/1) üzerinde işlenebilir s.k.nun Gerekçe sinde açıklandığı üzere, örneğin başkasına ya da kamuya ait telefon şebekesinden bedeli ödenmeksizin ve hukuk dışı yollarla yararlanılması durumunda, hırsızlık suçu oluşmaz. Çünkü, ortada taşınabilir bir mal yoktur (bkz md. Gerekçesi). Kanunda veri taşınabilir bir mal olarak tanımlanmadığına göre, veriyi temel almak suretiyle bilişim sistemleri kullanılarak elde edilen haksız edinimleri hırsızlık suçu ile karşılayabilmek mümkün olmayacaktır. Kaldı ki örneğin bir bilgisayar sistemine yanlış veri girerek veya mevcut veriler değiştirilerek kişi kendine haksız yarar sağlayacak olsa, örneğin birisine ait bir bankadaki mevduatı kendi hesabına aktaracak olsa ortada yine taşınabilir bir mal bulunmadığı için hırsızlık suçundan bahsedilemeyecektir (bu konuda bkz. AET, AT ve Birleşmiş Milletler raporları). Hırsızlık suçuna ilişkin bu düzenleme ancak bilgisayar kullanarak bir deponun veya kasanın yahut kapının açılmasında söz konusu olabilir ki bunun ayrıca ağırlatıcı sebep olmasının mantıki bir izahını bulmak pek mümkün olamaz. Diğer taraftan dolandırıcılık suçunun söz konusu olabilmesi için ise, hilenin varlığı için muhatabının mutlaka insan olması gerekir (bkz 163 üncü maddenin gerekçesi). Dolandırıcılık suçunu düzenleyen Kanunun 157 inci maddesi Hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp demek suretiyle doğrudan mağdurun insan olması gerektiğini sarih bir şekilde düzenlemiş bulunmaktadır. Halbuki mevcut veriler değiştirilerek veya yeni veriler girilerek bir manipülasyon yapıldığında bu nevi hileler insana karşı değil bilişim sistemine karşı gerçekleştirilmektedir. Bu sebeple bilişim sistemleri marifetiyle haksız çıkar elde edilmesi suçları bakımından kişinin rolü suçta araç teşkil etmekten öteye gidemez. Bununla beraber bilişim sistemleri kullanmak suretiyle dolandırıcılık suçunu gerçekleştirebilmek, dialler programların artık pek tercih edilmeyen bir usulünde olduğu üzere, az bir olasılıkla olsa bile mümkündür. İşte yukarıda açıklanmaya çalışıldığı üzere Kanunkoyucular ya yukarıdaki ihtimalleri karşılaması için Kanunun 244/4 maddesinde olduğu üzere daha kapsamlı bir hüküm koymakta ya da hırsızlık ve dolandırıcılık suçlarının bu nevi eylemleri karşılayabilmesi için ona göre formüle etmektedirler: örneğin veriyi de taşınabilir bir mal saymak ve 244/4 benzeri ayrı bir hüküm koymak gibi (Bkz. YAZICIOĞLU Yılmaz, Bilişim Suçları, Hukuki Perspektifler Dergisi, S.2, Sonbahar 2004, s.144). 6 Kanun sahtecilik suçlarında bilişim faktörünü öngörmeyerek Avrupa Konseyi Siber Suç Sözleşmesinin 7 inci maddesi ile taraf Devletlerce «bilgisayarla ilişkili sahtecilik eylemlerinin» yaptırım altına alınmasına yönelik düzenlemeyi göz ardı etmiş olmaktadır. 9

10 5. (5237 s. Kanunun Tercih Ettiği Usul) s. Türk Ceza Kanununda bilişim alanındaki suçlar ayrı bir bölüm içinde düzenlenmektedir; Kanun bu suçlara 2. kitabının 3. kısmının 10. bölümünde yer vermektedir. Bilişim alanındaki suçların düzenlenmesi bakımından mukayeseli hukuka bakıldığında 7 iki temel sistem görülmektedir: Kanunkoyucular bu alandaki suçlar için ya ayrı özel kanun yapmakta ya da mevcut ceza kanunları içinde düzenlemeye gitmektedir. Mevcut ceza kanunları içinde düzenleme yapanlar, bu alandaki suçları, suçların ihlâl ettikleri hukukî yararlar uyarınca o hukukî yararı koruyan maddelere ilâve yaparak veya söz konusu maddeleri yeniden düzenleyerek yahut bizde olduğu üzere, Ceza Kanunu içinde ayrı bir bölüm içinde değerlendirmektedir. Suçların korudukları hukukî yararlar gözetilerek tasnif olunmuş bir Ceza Kanununda çeşitli hukukî yararın bir arada korunmaya çalışıldığı ayrı bir bap yapılmasının lehine ve aksine çeşitli görüşler mevcut olmakla beraber, bilişim suçları konusunda 5327 s. TCK.u 765 s. TCK.u gibi ayrı bir bölüm oluşumunu tercih etmiş bulunmaktadır. Burada en dikkati çeken husus, Kanunun bu tür suçları artık mal aleyhine suçlar içinde değil ve fakat topluma karşı suçlar içinde mütalaa ediyor olmasıdır. 6. (Başlık, bilişim sistemi ve bilgisayar kavramı).- Çeşitli «bilişim suçlarının» hüküm altına alındığı Ceza Kanununun İkinci Kitabının Üçüncü Kısmının Onuncu Bölüm başlığının Bilişim Alanında Suçlar olması kanaatimizce yerindedir. Zira bilişim alanı sadece bazı bilgisayar suçlarını değil bununla birlikte bilgisayar ağlarında ve/veya onlara karşı işlenen suçları da kapsayan bir nitelik arz etmektedir, diğer bir ifade ile bilişim alanı, bilgisayarları ve bilgisayarlar marifetiyle gerçekleştirilen iletişimi de kapsayan üst başlık teşkil etmektedir. Bu sebeple Bilişim Alanında Suçlar başlığı, bir yandan yukarıdaki işlemlerin yapılabilmesinin temelini oluşturan bilgisayarı, unsurlarını ve bunlarda gerçekleştirilen işlemleri kapsarken bir yandan da bilgisayar marifetiyle veri iletişimi ve naklini de koruma kapsamına almaktadır. 7 Bilişim alanında suçların mukayeseli hukuktaki düzenlemeleri bakımından ayrıntılı bilgi için bkz. YAZICIOĞLU R. Yılmaz, Bilgisayar Suçları, Sosyolojik, Kriminolojik ve Hukukî Boyutları ile, İstanbul, 1997, s

11 Bilişim kelimesi, Fransızca «informatique» kelimesinden Türkçe ye çevrilmiş olup Fransızca information (=bilgi) ve automatique (=otomatik) kelimelerinin birleşiminden türemekte ve bilginin otomasyona tabî tutulması sonucunda işlenmesini yani verinin saklanması, organize edilmesi, değerlendirilmesi, nakledilmesi, çoğaltılması anlamlarını içermektedir. Bilişim, bir bilim dalı olarak da kabul edilmekle beraber, her hangi bir alandaki bilginin otomatik olarak işlenmesi yani saklanması, organize edilmesi, değerlendirilmesi, aktarılması, kullanılması, iletilmesi, ilâve yapılabilmesi, değiştirilebilmesi anlamındadır. Günümüzde, bütün bu işlemlerin toplamını yapabilme özelliğine sahip cihazlar ise bilgisayarlardır. Teknik olarak bilgisayar, belleğindeki programa uygun olarak aritmetik ve mantıksal işlemleri yapabilen, karar verebilen, yürüteceği programı ve işleyeceği verileri ezberinde tutabilen, çevresiyle etkileşimde bulunabilen araçtır. Diğer bir ifade ile bilişim özelliğine sahip bilgisayar, yeterince kavramsallaştırılmış ve iyi tanımlanabilmiş her türlü problem üzerinde çalışabilen, bilgiyi işleyebilen, saklayabilen, organize edebilen, değerlendirebilen, aktarabilen, kullanabilen iletebilen, değiştirebilen ve ilâve yapılabilen bir araçtır. Bilişim özelliğine sahip bilgisayarı, bilgi işleyen diğer aygıtlardan ayıran özellik de budur: genel amaçlı kullanabilme özelliğine sahip bir araç olmasıdır. Diğer bir ifade ile bilgisayarın dışında veya bilgisayar destekli yahut bilgisayar benzeri araçlar da bilginin otomatik işlenmesine yönelik olarak çalışabilir, ancak bunlar ile bir veya birkaç amaçlı işlem yapılabilinir yoksa bilgisayarlar gibi bilişim alanın tamamını kapsayıcı nitelikte işlemler değil; yani atanmış bilgisayarlar bilişim özelliğine sahip araç değildirler: örneğin, elektronik hesap makineleri, TV.ler, çamaşır makineleri, diyaliz makineleri, röntgen cihazları, decoderler, hatta dalış bilgisayarları, arabaların yol bilgisayarları vs.. Bu tespitten iki sonuç çıkmaktadır: birincisi, bilişim sektöründe bilgilerin otomatik işleme tâbi tutulması bilgisayarlar marifetiyle olmalıdır; yoksa her ne suretle olursa olsun bilgilerin otomatik işleme tâbi tutulması bilişim kelimesinin karşılığını teşkil etmemektedir 8, bu sebeple bilişim alanının temelini bilgisayarlar oluşturmaktadır 9 ; ikincisi ise, bir cihazın bilgisayar kabul edilebilmesi için bilişim özelliğine sahip olması yani genel nitelikte kullanılabilme özelliğine haiz olması gereğidir. 8 Bu sebeple bilişim alanındaki suçları düzenleyen 3756 s. K ile değişik 765 s. TCK. nun 525/a ve devamı maddelerde bilgileri otomatik olarak işleme tâbi tutmuş sistem tabiri yanlıştı. 9 Bu tespit özellikle bilişim suçlarının neleri kapsadığını ortaya koyabilmek bakımından çok önemlidir. 11

12 İşte bu sebeple 765 s. Ceza Kanunumuzda yer alan bilgileri otomatik işleme tâbi tutmuş sistem ibaresi yerine, İtalyan Ceza Kanununda da kullanıldığı gibi, bilişim sistemi (sistemi informatici) sözcüklerinin kullanılması yerindedir. Ancak ister, bilişim sistemi, isterse bilgileri otomatik işleme tâbi tutmuş sistem tabiri kullanılsın bununla ifade olunmak istenen genel amaçlı kullanıma müsait bilgisayarlardır 10 yoksa tek amaçlı çalışan bilgisayar destekli veya bilgisayar özelliklerinin bir kısmına haiz aletler ile atanmış bilgisayarlar bu Kanunun kastettiği bilişim sistemi tabiri içinde değerlendirilemezler. 7. (Hükümler).- Kanunun Bilişim Alanında Suçlar başlığı altında yer alan 243 ilâ 246 ıncı maddeler arasındaki dört ayrı maddede, 1- Bilgisayar ve sistemlerine hukuk dışı girme veya girilen sistemde kalma (hacker faaliyetleri) (m.243/1), 2- Sistemin içeriğine veya sistemdeki verilere sisteme girilmesinden dolayı zarar verme (m.243/3) (netice nedeniyle ağırlaşmış suç), 3- Bilişim sisteminin donanımına (hardware) yönelik zarar verme (nâsı ızrar) (m.244/1), 4- Bilişim sistemindeki verilere (software) zarar verme (m.244/2), 5- Bilişim sistemi marifetiyle haksız yarar sağlama (m.244/4), 6- Başkasına ait kredi veya banka kartının kullanılması suretiyle haksız menfaat elde edemi suçu (m.245/1), 7- Sahte kredi veya banka kartı üretme, satma, devretme, satın alma veya bulundurma suçu (m.245/2) ve 8- Sahte kredi veya banka kartı marifetiyle haksız menfaat elde edimi suçu (m.245/3) olmak üzere toplam sekiz adet suç öngörülmektedir. Bu suçlardan başka Türk Ceza Kanununda az evvel eleştirisi yapılan hırsızlık (m.142/2-e) ve dolandırıcılık (m.158/1-f) suçlarının bilişim sistemleri marifetiyle işlenmesi belirtilen bu suçların özel ağırlatıcı sebebi olarak düzenlenmektedir. Kanunun 246 ıncı maddesinde ise bilişim suçları sebebiyle yararına haksız menfaat sağlanan tüzel kişiler hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunması düzenlenmektedir (m.246) 10 Bilgisayarın ne olduğu ve bilgisayardan ne anlaşılması gerektiği konusunda bkz. YAZICIOĞLU, s.24 ve 124 vd.; YAZICIOĞLU R. Yılmaz, Şifreli Yayınların Bilişim Suçları Karşısındaki Konumu, Prof.Dr. Sulhi TEKİNAY Armağanı, İstanbul, 1999, s.65 vd.. 12

13 8. (m.243/1: Bilişim sistemine girme) 11.- Kanunun 243/1 inci maddesinde hukuka aykırı olarak bir bilişim sisteminin bir kısmına dahi olsa girilmesi ve orada kalınması yaptırım altına alındığı gibi, bu girme veya kalma neticesi sistemdeki verilerin zarar görmesi de maddenin üçüncü fıkrası ile daha ağır olarak karşılanmaktadır. Böylece sistemdeki veriler ele geçirilmeksizin verilere yetkisiz erişim suç haline getirilmektedir. Ancak Kanun bu sefer 765 s. CK.nun 525 a/1 ve a/2 de öngörülen verilerin ele geçirilmesini ve ele geçirilen verilerin zarar vermek üzere kullanılmalarını ayrıca dikkate almamaktadır. Eğer, ele geçirilen veriler kişisel nitelikte ise kişisel verilerin hukuka aykırı olarak ele geçirilmesini yaptırım altına alan Kanunun 136 ıncı maddesi, eğer veriler sistemden kaldırılarak ele geçirilecek olunursa bu sefer 244/2 inci maddesi gündeme gelebilecektir. Ayrıca isabetli olarak, bu fiillerin bedeli karşılığı hizmet sunan sistemlere karşı işlenmesi cezada indirim sebebi olarak düzenlenmektedir (m.243/2). Kanunun 243 üncü maddesinde yer alan «bilişim sistemlerine hukuk dışı girilmesini» yaptırım altına alan bu düzenleme ile tarihli Avrupa Konseyi Siber Suç Sözleşmesi nin 2. maddesiyle 12 öngörülmekte olan hukuka aykırı erişimin, diğer bir ifade ile hacker (sistemlere izinsiz müdahale edilmesi) faaliyetlerinin önüne geçilmesi amaçlanmaktadır. Burada sistemin donanımsal yanı değil fakat soyut yanı olarak da nitelendirebileceğimiz, verilere, programlara veya yazılımlara erişilmesinin, müdahale edilmesinin önüne geçilmesi amaçlanmaktadır. Kanaatimizce, Kanunun, ücret karşılığı hizmet veren sistemlere girilmesini ayrıca düzenleyerek cezada indirim sebebi olarak düzenlemesi bu maddenin uygulamasının 11 (m.243): (1) Bir bilişim sisteminin bütününe veya bir kısmına, hukuka aykırı olarak giren veya orada kalmaya devam eden kimseye bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası verilir. (2) Yukarıdaki fıkrada tanımlanan fiillerin bedeli karşılığı yararlanılabilen sistemler hakkında işlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarı oranında indirilir. (3) Bu fiil nedeniyle sistemin içerdiği veriler yok olur veya değişirse, altı aydan iki yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. 12 Avrupa Konseyi Siber Suç Sözleşmesi (Budapeşte ) m.2: Her bir taraf Devlet bir bilgisayar sisteminin tamamı veya herhangi bir bölümüne haksız ve kasıtlı olarak erişilmesini suç kapsamına almak için gerekli kanunî düzenlemeyi yapmalı gerekli önlemleri almalıdır. Taraf Devlet bu suçun oluşması için erişimin güvenlik önlemleri ihlâl edilerek ya da bilgisayar sistemine bağlı diğer bir bilgisayar sistemi aracılığıyla bilgisayar verisini almak ya da başka kötü niyetlerle kullanmak şartına bağlayabilir. 13

14 genişliğinden doğacak sakıncaları gidermesi bakımından isabetli olmuştur. Böylece, ücret karşılığı kullanıma sunulan her hangi bir günlük veya resmi gazeteye veya kütüphaneye erişilmesi, hatta ulaşılmaya teşebbüs edilmesi dahi ceza tehdidi içerdiğinden bu düzenleme yerindedir (m.243/2). Bu maddedeki suçlar kasten işlenebilen suçlardandır. Maddede hukuka özel aykırılığı vurgulayan hukuka aykırı olarak girme ve girilmiş bir sistemde kalınması ise, kusuru olmaksızın yaptığı eylemin suç teşkil ettiğini bilmeyenler bakımından bir ayrıcalık oluşturacağından yerindedir. Maddenin üçüncü fıkrasında ise, netice sebebiyle ağırlaşan bir suç öngörülmektedir (m.243/3). Buna göre, sisteme giren ve girdikten sonra kalmaya devam eden kimsenin bu fiili nedeniyle eğer veriler kısmen de zarar görecek olsa veya hiçbir zarar olmaksızın dahi değişecek bulunsa da altı aydan iki yıla kadar hapis cezası öngörülmektedir. Hiçbir zarar doğmaksızın sadece verinin değişmesinin veya verilerin tamamen değişmesi ile kısmen değişikliğe uğraması arasında bir ayrım yapılmadan yaptırım altına alınması suç siyaseti ilkeleri ile bağdaşmamaktadır. 9. (m.244: Sistemi engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme ve haksız yarar sağlama ) 13.- Kanunun bu maddesiyle bilişim sisteminin donanım kısmına zarar verme suçu yani özel bir nâsı ızrar suçu (m.244/1), bilişim sistemine hukuka aykırı veri yükleme, değiştirme veya yok etme yani verilere yönelik zarar verme suçu (m.244/2) ve bilgisayarla ilişkili dolandırıcılık yahut başka bir ifade ile 13 (m.244). (1) Bir bilişim sisteminin işleyişini engelleyen veya bozan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2) Bir bilişim sistemindeki verileri bozan, yok eden, değiştiren veya erişilmez kılan, sisteme veri yerleştiren, var olan verileri başka bir yere gönderen kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (3) Bu fiillerin bir banka veya kredi kurumuna ya da bir kamu kurum veya kuruluşuna ait bilişim sistemi üzerinde işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır. (4) Yukarıdaki fıkralarda tanımlanan fiillerin işlenmesi suretiyle kişinin kendisinin veya başkasının yararına haksız bir çıkar sağlanmasının başka bir suç oluşturmaması halinde, iki yıldan altı yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur. 14

15 bilgisayar marifetiyle haksız yarar sağlama suçu (m.244/4) olmak üzere toplam üç çeşit suç düzenlenmektedir. Bu üç suç tipi, Avrupa Konseyinin Siber Suç Sözleşmesi ile taraf Devletlerden hüküm altına almalarını istediği bilişim suçlarındandır. Kanunun 244 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkraları özel bir nâsı ızrar suçu niteliğindedir ve Avrupa Konseyi Siber Suç Sözleşmesinin verilere müdahale başlıklı 4 üncü maddesi 14 ve sistemlere müdahale başlıklı 5 inci maddesi 15 ile taraf devletlerden mevzuatlarında öngörülmesini istediği düzenlemelere uygundur. Kanunun 244/1 inci maddesi ile temelde bilişim sisteminin işleyişi, özellikle sistemin kendisi yani donanımsal yanı koruma altına alınmışken maddenin ikinci fıkrası ile de sistemde yer alan veri ve veriyle ilgili unsurlar koruma altına alınmaya çalışılmaktadır. Maddede, sistemin ister veri yoluyla olsun isterse fizikî hareketlerle olsun işleyişinin engellenmesine yönelik fiillerin farklı yaptırımlar altında düzenlemesi kanaatimizce yerinde olmamıştır Avrupa Konseyi Siber Suç Sözleşmesi m.4 (Veriye Müdahale): 1- Her bir taraf Devlet, bir kimsenin bilgisayar verisine hakkı olmadığı halde, bilerek ve isteyerek zarar verme, silme, bozma, değiştirmeye ya da ortadan kaldırma fiillerinin işlenmesini suç olarak düzenlemek üzere gerekli kanunî düzenlemeyi yapmalı ve gerekli gördüğü önlemleri almalıdır. 2- Taraf Devlet 1. paragrafta belirtilen durumun oluşmasını ciddi zarar oluşma olasılığına bağlı tutma hakkına sahiptir. 15 Avrupa Konseyi Siber Suç Sözleşmesi m.5 (Sistemlere Müdahale): Her bir taraf Devlet veri yükleyerek, aktararak zarar vererek, silerek, bozarak, değiştirerek veya müdahale ederek bilgisayar sisteminin kullanımında hakkı olmadığı halde bilerek ve isteyerek bilgisayarın sistemin çalışmasını sekteye uğratma fiilini ulusal kanununda suç olarak düzenlemeli 0ve gerekli diğer düzenlemeleri yapmalıdır. 16 Biz, hem bilgisayarın fiziki ve verisel, yazılımsal yani soyut yanına ilişkin zarar verici eylemler için iki ayrı hükmün ihdas edilmiş olmasını hem de bilgisayarın, bilişim sisteminin fizikî yanının işleyişinin engellenmesine yönelik ızrar fiilleri için öngörülen ceza miktarı ile bilişim sisteminin verisel yani yazılımsal yanına yönelik ızrar fiilleri için öngörülen ceza miktarının farklı olmasını uygulamada sorun çıkarabileceğinden bu düzenlemelerdeki suç siyasetinin pek yerinde olduğunu düşünmemekteyiz. Zira fail sistemin donanımsal yanına zarar vermek amacıyla verilere ilişkin fiillerde bulunsa, hangi hüküm uygulanacaktır? Kanunun 244/1 inci.maddesi mi, yoksa Kanunun 244/2 inci maddesi mi? Keza bilişim sistemine yönelik ızrar hareketleri bazen sistemin içerdiği verilerin de yok olmasına veya zarar görmesine sebebiyet verebilir ki, örneğin veri saklanan disklerin (harddisk) yok edilmesi aynı zamanda verinin de yok edilmesini sonuçlayacağından maddenin birinci fıkrasını mı, yoksa ikinci fıkrasını mı, veya her ikisini de ayrı ayrı mı uygulamak gerekecektir sorunu ortaya çıkaracaktır. Yine bir bilişim sisteminin işleyişini engellemek için bazen sistemi elektrik prizinden çekmek yeter iken bu harekete sisteme girerek oradaki verileri özel bilgi gerektiren usullerle yok etmeye oranla daha fazla ceza öngörülmesinin de suç siyaseti ile bağdaştığı pek ifade olunamayacaktır (YAZICIOĞLU Yılmaz, Bilişim Suçları Konusunda 2001 Türk Ceza Kanunu Tasarısının Değerlendirilmesi, Hukuk ve Adalet, Eleştirisel Hukuk Dergisi, Y.1, S.1, Ocak- Mart 2004, s.177). 15

16 Bilgisayarla İlişkili Dolandırıcılık Eylemlerinin taraf devletlerce yaptırım altına almalarını isteyen Avrupa Konseyi Siber Suç Sözleşmesinin 8 inci maddesi 17 Kanunun 244/4 üncü maddesi ile karşılanmak istenmektedir. Kanunun 244/4 üncü maddesinde bir bilişim sisteminin işleyişinin engellenmesi, bozulması veya sisteme veri yerleştirilmesi, var olan verilerin başka yere gönderilmesi, erişilmez kılınması, değiştirilmesi ve yok edilmesi suretiyle haksız menfaat elde edilmesi yaptırım altına alınmaktadır. Maddede kastedilen haksız çıkar ibaresi ise yalnızca maddî çıkarlara hasredilmektedir 18, ancak, bizce manevî yararlar da madde kapsamında mütalâa edilmelidir. 10. (m.245: Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması).- Kanaatimizce böyle bir düzenleme özellikle yargıda yaşanan ikilemi gidermek bakımından faydalı olacak niteliktedir. Ayrıca, bütün dünyada olduğu üzere, banka ve kredi kartı kullanımına paralel olarak ortaya çıkan yeni ihlâl sahalarını karşılamak üzere böyle bir maddenin düzenlemesini de yerinde olduğunu ifade etmek gerekir. Kanunda böyle bir hüküm yer almasa da banka ve kredi kartlarının kötüye kullanımlarının Ceza yasasındaki dolandırıcılık suçu (TCK. 157) ve bilgisayar marifetiyle haksız menfaat temin edilmesini düzenleyen 244/4 maddesiyle karşılanacağı kanaatindeyiz ki bugüne kadarki uygulama da böyle olmuştur. Ancak, sorun ne zaman dolandırıcılığın ne zaman bilgisayar marifetiyle haksız menfaat sağlama suçuna ilişkin hükümlerin uygulanacağında çıkmaktadır Avrupa Konseyi Siber Suç Sözleşmesi m.8 (Bilgisayarla İlişkili Dolandırıcılık): Her bir taraf Devlet, bir hak olmaksızın kasıtlı olarak yapılan kendi veya başkasına ekonomik bir menfaat temin etmek kötü niyetiyle veya dolandırıcılık niyetiyle diğer bir kişinin mal kaybına sebep olan, Her türlü bilgisayar veri girişi, değiştirilmesi ve yerinden kaldırılması (silinmesi), Bir bilgisayar sisteminin çalışmasına yönelik her türlü müdahale fiillerini gerekli yasal ve benzeri önlemlerle iç hukukunda birer suç eylemi olarak ortaya koymalıdır. 18 Avrupa Konseyi Siber Suç Sözleşmesinin 8 inci maddesi ile de maddî çıkarların, malvarlığının kaybına yönelik zararların kapsam dahiline alınması istenmektedir, 19 Bilindiği üzere, dolandırıcılık suçunun oluşabilmesi için suç mağdurunun iradesinin hile ve desise sonucu kandırılması, etkilenmesi gerekmektedir, halbuki eylem bir bilgisayara, bir bilişim sistemine karşı gerçekleştirildiğinde bilgisayarın iradesi diye bir şey söz konusu olamayacağından yani ortada etkilenen bir irade bulunmayacağından eylem dolandırıcılık suçunu değil ve fakat bilgisayar marifetiyle haksız menfaat sağlaması suçunu oluşturacaktır. Fiil, eğer, banka kartı veya kredi kartı kullanmak suretiyle bir bilişim sistemi 16

17 Kanun, tarih ve 5377 sayılı Kanununla değişik 245 ıncı maddede artık üç tip kredi kartı yolsuzluğu öngörmektedir. Madde 245/1 de başkasına ait kredi veya banka kartının haksız olarak ele geçirilmesi sonucu haksız menfaat temini suçunu, m. 245/2 de sahte kredi veya banka kredi kartı üretme, satma, devretme, satın alma veya kabul etme suçunu ve m. 245/3 de sahte kredi veya banka kartı marifetiyle haksız menfaat edimi suçunu düzenlemektedir. 245/1 inci madde öngörülen başkasına ait kredi veya banka kartını elinde bulunduran kimsenin haksız olarak menfaat temin etme suçu nda kartın elinde bulundurulması yetmemekte aynı zamanda sahtecilik suçunda olduğu üzere bunun kullanılarak haksız bir menfaat temini de gerekmektedir. 245/2 inci madde ise seçimlik hareketli bir suç öngörmek suretiyle sahte kredi veya banka kartı a) üretmeyi b) satmayı, c) devretmeyi (üçüncü şahsa vermeyi), d) satın almayı, ve e) kabul etmeyi suç haline getirmektedir. Bu fıkradaki düzenleme ile önleme suçları kategorisinde suç meydana getirilmektedir. Kanun koyucu zararlı bir sonuç meydana gelmeden bu nevi eylemleri yaptırım altına alarak ileride doğabilecek başka zararlı sonuçların önüne geçmek istemektedir. 245 inci maddenin üçüncü fıkrası ise sahte bir kredi veya banka kartı marifetiyle haksız menfaat edimini yaptırım altına almaktadır. Sonuç : Yeni Türk Ceza Kanununa bilişim suçları bakımından genel olarak bakıldığında bir yandan mukayeseli hukuktaki gelişmelere yeterince paralel olmadığı, bir yandan da Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesinin 109. oturumunda kabul edilip imzaya açılan 23 Kasım 2001 tarihli Avrupa Konseyi Siber Suç Sözleşmesinde öngörülmekte olan düzenlemelere de tam bir uygunluk arz etmediği gözlenmektedir. Ayrıca bilişim suçları bakımından 5237 s. Kanundaki hükümlerin kendi içinde ciddi çelişkiler içerdiğini ve gerek Siber Suç Sözleşmesinde gerekse Birleşmiş Milletler 10. Suçluların İyileştirilmesi ve Suçların Önlenmesi Hakkındaki Viyana Kongresinde özellikle kullanılmaksızın, örneğin slip makinelerinin kullanılması gibi, mağdurun iradesini etkileyecek surette hile ve desise söz konusu olursa, bu takdirde fiil bir bilişim sistemine karşı işlenmiş olamaz, zira daha henüz bir bilgisayara veri yüklemek veya mevcut verileri manipüle etmek söz konusu olmamıştır bu sebeple burada sadece mağdurun iradesi etkilendiğinden dolandırıcılık suçu söz konusu olacaktır. 17

18 bilgisayar ağlarının ve burada işlenen suçların önlenmesi için öngörülen bazı düzenlemelerin eksik olduğu da genel olarak söylenebilecek hususlardandır. 18