AKDENİZ TURİSTİK OTELCİLER VE İŞLETMECİLER BİRLİĞİ AKTOB BÜLTEN ARALIK 2014 /SAYI: YIL AKTOB ARAŞTIRMA /EROL KARABULUT

Transkript

1 AKTOB BÜLTEN ARALIK 2014 /SAYI: YIL AKTOB ARAŞTIRMA /EROL KARABULUT

2 AKDENİZ TURİSTİK OTELCİLERİ VE İŞLETMECİLER BİRLİĞİ AKTOB BÜLTEN ARALIK 2014 SAYI: 12 İmtiyaz Sahibi AKTOB Adına Yusuf Hacısüleyman Yayın Kurulu Erkan Yağcı, Kaan K. Kavaloğlu, Erol Karabulut Editör /Araştırma Erol Karabulut AKTOB Ar-ge AKTOB YÖNETİM KURULU Yusuf Hacısüleyman Erkan Yağcı Fikret Demirtürk Tolga Cömertoğlu Kaan Kaşif Kavaloğlu Ece Tonbul Kilit Aslı Ulukapı Yeliz Gül Ege Nihat Vural Adnan Soyaslan Mehmet Tümbül Zafer Alkaya Emir Demirci Selçuk Akıltopu Ahmet Çevik İÇİNDEKİLER (Ana Konular) Antalya 11 ayda % 3,5 büyüdü 3-4 Türkiye 10 ayda % 5,5 artışı yakaladı. 5-6 AKTOB: Fiyat indirimi son çaredir yılı talep profili analizi ve göstergeleri 8-9 Türkiye paket turda İspanya yı yakalıyor. 10 TÜROFED: 2015 yılından umutluyuz. 10 WTM Fuarı Raporlarından özetler Ekim de oparlanan Mısır büyümeye geçti. 12 Turizmde genç kitlenin önemi artıyor. 15 WTM Fuarı değerlendirmeleri Yurtiçi seyahat pazarı değerlendirmesi Kemerli turizm dernekleri birleşti Uluslararası Resort Turizm Kongresi nden Türkiye de tesis ve yatak arzı büyüyor. 34 Yeşil Yıldızlı tesis sayısı 160 oldu. 34 Hanehalkı harcamalarında turizmin yeri. 35 İLETİŞİM Adres:Gebizli Mah.Termessos Bulvarı. Güngör Ahmet Yitmen İş Merkezi No: 73/ A Muratpaşa ANTALYA Kruvaziyer yolcu ytrafiği düşmeye devam ediyor. 36 Yabancılara satılan konut sayısı 36 Finansal göstergeler 37 Tel: / 95 Fax: / 27 arge@aktob.org.tr info@aktob.org.tr

3 ANTALYA 11 AYLIK DÖNEMİ % 3.5 ARTIŞLA TAMAMLADI YABANCILARA KONUT SATILDI Yabancılara yapılan satılan konutların % 65 i Antalya ve İstanbul da gerçekleşti. Ocak-Ekim dönemi verilerine göre, ülke genelinde 15 bin 417 konut yabancı uyruklulara satıldı. Kasım girişleri % 7 azaldı Antalya ya yılın 11 aylık döneminde gelen yabancı ziyaretçi sayısı % 3,5 artarak 10 milyon 994 binden 11 milyon 375 bine ulaştı. Son iki aya kadar % 5-6 aralığında yükselişte olan Antalya, Ekim ve Kasım aylarında gelen düşüşle birlikte, yıllık büyüme hızını % 4 ün altına geriletti. Son iki ayda görülen düşüşte, Rusya, İngiltere, Hollanda gibi pazarlar etkili oldu. 11 aylık dönemde Rusya pazarından gelenlerin sayısı % 4,7 artışla 3 milyon 480 bine çıkarken, Alman pazarı da % 5 artışla 2 milyon 911 bine ulaştı. Bu iki pazara göre daha ılımlı büyümeler gösteren İngiltere ve Hollanda pazarları da dönemi artışla tamamlarken, İngiltere 444 bine, Hollanda da 541 bine çıktı. Diğer yandan, 11 ayda 285 bin kişinin geldiği Ukrayna pazarındaki düşüş de % 25 i aştı. Bu yıl gerileme içinde olan İskandinavya pazarı da % 5,8 gerileme ile 1 milyon kişiden 962 bin kişiye indi te hızlı büyüme gösteren İran pazarı da % 196 lık yükselişle 108 bin kişiye ulaşırken, yılın ilk yarısına oranla daha ılımlı büyüme geçen İsrail de % 17 canlanma ile 90 bini geçti. Bu dönemde Antalya 5 bin 486 konut satışı ile ilk sırada yer aldı. Onu 4 bin 546 konut ile İstanbul takip etti. Aydın, Muğla ve Yalova da en çok konutun satıldığı diğer iller oldu. Satılan konut sayısı, (Ocak-Ekim) İller Satılan konut sayısı Antalya İstanbul Aydın Muğla 903 Yalova 541 Bursa 752 Mersin 641 Sakarya 338 Ankara 287 Trabzon 166 Diğer 739 3

4 ANTALYA YA GELEN YABANCI ZİYARETÇİLER (OCAK-KASIM) Değişim RUSYA FEDERASYONU ,7 ALMANYA ,0 HOLLANDA ,2 İNGİLTERE ,7 İSVEÇ ,9 UKRAYNA ,5 KAZAKİSTAN ,4 BELÇİKA ,4 POLONYA ,1 NORVEÇ ,0 AVUSTURYA ,4 DANİMARKA ,2 FRANSA ,7 İSVİÇRE ,8 ÇEK CUMHURİYETİ ,2 FİNLANDİYA ,8 BELARUS (BEYAZ RUSYA) ,2 İRAN ,3 SLOVAKYA ,4 İSRAİL ,3 ROMANYA ,8 LİTVANYA ,3 MOLDOVA ,9 MACARİSTAN ,3 SIRBİSTAN ,2 ESTONYA ,8 LETONYA ,5 İTALYA ,3 AZERBEYCAN ,8 KOSOVA ,0 BOSNA - HERSEK ,0 SLOVENYA ,5 ARNAVUTLUK ,3 KUZEY K.T.C ,0 BULGARİSTAN ,4 MAKEDONYA ,3 ÖZBEKİSTAN ,8 ABD ,6 GÜRCİSTAN ,3 ÜRDÜN ,7 IRAK ,2 HIRVATİSTAN ,5 FİLİPİNLER ,3 HAYMATLOS ,0 ERMENİSTAN ,2 İSPANYA ,9 LÜKSEMBURG ,0 İRLANDA ,9 KARADAĞ ,7 KIRGIZİSTAN ,3 HİNDİSTAN ,5 LÜBNAN ,5 AVUSTRALYA ,2 YUNANİSTAN ,4 PORTEKİZ ,3 SURİYE ,2 DİĞER ,1 TOPLAM ,5 4

5 10 AYDA % 5,5 BÜYÜYEN TÜRKİYE 33,5 MİLYON ZİYARETÇİYE ULAŞTI Türkiye ye gelen yabancı ziyaretçi sayısı Ocak-Ekim döneminde % 5,57 artarak 31 milyon 757 binden 33 milyon 528 bine çıktı. 10 aylık dönemde ana pazarlarımızdan Rusya % 5,7 gelişme ile 4 milyon 368 bin kişiye ulaşırken, Almanya dan gelenlerin sayısı ise % 3,85 yükselişle 4 milyon 813 bin kişiye çıktı. İngiltere pazarın da % 3,9 büyüme ile 2 milyon 506 bin kişiye ulaştı. Diğer yandan İskandinavya pazarındaki düşüş devam etti. 10 aylık dönemde bu bölgeden gelenlerin sayısı % 6,3 düşerek 1 milyon 539 bine indi. BDT pazarları içinde yer alan Ukrayna pazarı ise 10 aylık dönemde % 14 dolayında gerileyerek 601 bin kişiye düştü. Geçen yıl hızlı büyüyen İsrail pazarı, bu yıl % 17 dolayında bir gelişme göstererek 172 bin kişiye ulaşırken, bu yılın en hızlı büyüyen pazarı olan İran, 10 ayda % 36 gelişme ile 1 milyon 409 bine ulaştı. 5

6 TÜRKIYE YE GELEN YABANCI ZİYARETÇİLER (OCA K-EK İ M) Değişim ALMANYA ,85 RUSYA FED ,74 İNGİLTERE ,90 GÜRCİSTAN ,73 BULGARİSTAN ,40 İRAN ,47 HOLLANDA ,46 FRANSA ,90 IRAK ,92 YUNANİSTAN ,05 A.B.D ,29 İSVEÇ ,26 BELÇİKA ,96 İTALYA ,30 UKRAYNA ,92 AZERBAYCAN ,68 POLONYA ,21 AVUSTURYA ,38 KAZAKİSTAN ,43 DANİMARKA ,01 ROMANYA ,77 İSVİÇRE ,18 S.ARABİSTAN ,17 NORVEÇ ,33 İSPANYA ,94 LİBYA ,06 BELARUS ,58 ÇEK CUM ,11 G. KORE ,52 FİNLANDİYA ,56 AVUSTRALYA ,01 KANADA ,51 İSRAİL ,56 SIRBİSTAN ,77 ÇİN HALK CUM ,22 TÜRKMENİSTAN ,47 JAPONYA ,03 LÜBNAN ,72 MAKEDONYA ,93 CEZAYİR ,59 SLOVAKYA ,69 ÖZBEKİSTAN ,72 KUVEYT ,58 MOLDOVA CUM ,86 ÜRDÜN ,52 MACARİSTAN ,17 HİNDİSTAN ,35 LİTVANYA ,49 DİĞER ,41 TOPLAM ,57 6

7 HACISÜLEYMAN: FİYAT İNDİRMEK SON ÇAREDİR Biz bu talebin doğru bir talep olmadığını ve bunu çok erken bir düşünce olduğunu düşünüyoruz. Fiyat indirmek son çaredir, ilk çare değildir. Turizm sektörü dik durmalı. Biz buna evet demeyeceğiz. Avrupalı tur operatörlerinden gelen fiyatları indirin değerlendirmelerine yönelik açıklamalarda bulunan AKTOB Başkanı Yusuf Hacısüleyman Durum iyi değl, % 10 indirim yapın dediler. Biz bu talebin doğru bir talep olmadığını ve bunu çok erken bir düşünce olduğunu düşünüyoruz. Fiyat indirmek son çaredir, ilk çare değildir. Turizm sektörü dik durmalı. Biz buna evet demeyeceğiz. Turizm meslek örgütlerinin işlevi ve önemi de işte bu gibi noktalarda ortaya çıkyor. Bizim dik durmamız önemli. Bu noktada sektörü uyarma görevimizi yerine getiriyoruz dedi yılına ilişkin öngörülerini de açıklayan Hacısüleyman, Bizi zor bir yıl bekliyor. Zor demek, başedemeyeceğimiz anlamında değil. Sektör olarak başedebileceğimiz bir yıl olacaktır, ancak sıradan bir yıl olmayacak. Bunun sebepleri farklı. Türkiye nin içinde bulunduğu coğrafyada yaşanan olumsuz gelişmelerin yanında önemli pazarlarımızda yaşanan bazı gelişmeler de 2015 in zor geçecceğine ilişkin sinyaller veriyor dedi in zor geçeceği öngörüsünün dayandığı temellerden bir diğerinin de Türkiye nin turizmdeki önemli pazarlarında yaşanan kimi gelişmeler olduğunun altını çizen Hacısüleyman, birinci pazar Rusya ile ilgili şu değerlendirmeyi yaptı: Bu yıl Rusya pazarına pek çok tur operatörü iflas etti. Avrupa pazarlarında yıllar önce yaşanan durum Rusya pazarında yaşanıyor. Burada bir konsolidasyon yaşanıyor. Rusya pazarında 2014 rakamlarını yaklayamayacağız. Yüzde 40 lıuk brir devalüasyon yaşanan bu pazarda özellikle alt segmentlerdeki müşteri profilinde bilhassa kayıplar olur. Bu kesime hitap eden otellerimizin kendilerine yeni hedef pazarlar bulmaları gerekiyor. İngiltere pazarında da yaklaşık 3-4 puanlık bir kayıp söz konusu olabileceğine işaret eden Hacısüleyman, Avro-Pound paritesinde, Pound un aleyjhine bir gelişme var. İngilizlerde her zaman tutucu ve temkinli bir yaklaşım vardır. İlk aldığımız tepkiler bu pazarda bir çekingenlik olduğunu gösteriyor. Ancak henüz kesin konuşmak için erken. Ocak ve şubat ayını beklemekte yarar var. Erken rezervasyon kampanyalarının etkisi de o zaman görülecektir şeklinde konuştu. Bazı pazarlarda da küçük de olsa artışlar var. İran, İsrail gibi pazarlardaki yükselişler de toplamda küçük de olsa önemli diyen Hacısüleyman, sözlerini şöyle sürdürdü: 2015 de 2014 sayılarını koruyabilieceğimizi düşünüyoruz. Ancak artan yatak kapasitesini düşünürsek, korumak bizim için yeterli olur mu, işte bu tartışılır. Çünkü master planımızın olmayışı, yatırımların kontrolsüz artmasına neden oluyor. Örneğin teşvikler bögelere göre 5 yıllık, 10 yıllık gibi periyorlarda planlanabilir. Meslek örgütlerinin de bu tip planlamaların içinde olması lazım. Ancak bu da meslek örgütleri için yasal düzenleme gerektiriyor. 7

8 2014 YILI TALEP PROFİLİ GECELEMELER % 6 ARTTI 2014 yılı geceleme eğilimleri araştırması Yılın 9 aylık döneminde yabancılar tarafından yapılan gecelemeler 211 milyondan 227 milyona yükseldi. Tesislerde yapılan gecelemeler 115 milyondan 130 milyona çıkarken, evlerde gerçekleşen gecelemeler ise 74 milyon 72 milyona düştü. Diğer yandan konaklama tesislerinde yapılan gecelemelerde görülen 14,5 milyonluk artışın; % 22,6 sını Rusya, % 19,7 sini de Almanya pazarı sağladı. İngiltere nin payı ise % 8,8 oldu. 3 Pazar, toplam geceleme artışının yarısından fazlasını sağladı. Bu yıl artışın kaynakları arasına ilk defa İran pazarı da girdi. İran, artışın % 8,2 sini oluşturdu. Pazar olarak ele alındığında, tesislerde sağlanan geceleme artışının; % 43 ünü Avrupa, % 30 unu BDT sağladı. Yabancı gecelemelerde gelişim, milyon 9 aylık dönem Toplam geceleme Tesis gecelemeleri Değişim, % 7,4 12,6-2,3 Ev gecelemeleri EN YOĞUN TESIS KULLANIMI ANTALYA DA Gelen yabancı ve vatandaş ziyaretçilerin toplam gecelemeleri içinde konaklama tesislerini payının en yüksek olduğu il yine Antalya. Antalya ya gelen ziyaretçilerin % 90 ı gecelemelerini konaklama tesislerinde yaptı. Bu oran, Muğla da % 82, Nevşehir de % 75, Aydında da % 60 dolayında gerçekleşti. Yabancılarla vatandaş ziyaretçilerin, konaklama tesislerinde yaptıkları toplam gecelemelerin dağılımında Antalya % 48 ile ilk sırada yer alırken, onu % 27 ile İstanbul, % 10 ile Muğla izledi. Antalya lider Tesislerde yapılan gecelemelerin % 50,5 i Antalya da 2014 yılında Türkiye de yapılan toplam yabancı gecelemelerin % 30 u Antalya da oldu. Öte yandan konaklama tesislerde yapılan gecelemelerin ise % 50 si Antalya da gerçekleşti. Antalya gecelemeler, milyon 9 aylık dönem Tesis gecelemeleri Ev Gecelemeleri Toplam geceleme Değişim,% 14,4 7,4 13,9 Türkiye de tesislerde yapılan gecelemelerin illere göre dağılımı,% 2014, 9 aylık dönem (yabancı+vatandaş) Pay,% Antalya 48,46 İstanbul 27,41 Muğla 10,64 Aydın 2,73 İzmir 2,22 Nevşehir 1,58 Diğer 6,95 8

9 2014 YILI TALEP PROFİLİ GECELEMELER % 6 ARTTI ÖGER İN, 2015 PROGRAMINDA 57 YENİ OTEL Thomas Cook bünyesindeki Türkiye spesiyalisti tur operatörü Öger Tours, 2015 Türkiye yaz programında 57'si yeni 442 otele yer verdi, konsept otellerin sayısını artırdı. Gecelemelerin % 92,5 i otellerde yapılıyor Antalya da gerçekleşen gecelemelerin % 92,5 i konaklama tesislerinde yapıldı. En yüksek geceleme oranları; Rusya, Almanya, İngiltere, Hollanda, Belçika gibi pazarlarda bulunuyor. Diğer yandan konaklama tesislerinde yapılan toplam gecelemelerin; % 32 si Rusya, % 27 si de Almanya pazarından kaynaklandı. Pazarlar ve tesiste geceleme oranları, % Antalya da yapılan gecelemelerden aldığı pay,% O pazardan yapılan gecelemelerde tesislerin payı,% Rusya 32,20 97,34 Almanya 26,79 97,27 İngiltere 4,94 91,42 Hollanda 4,03 95,15 Ukrayna 2,70 90,81 İsveç 2,45 92,39 Belçika 2,16 95,87 Fransa 1,86 95,83 Danimarka 1,73 91,11 Avusturya 1,49 91,68 İsviçre 0,91 90,85 Bulgaristan 0,60 97,83 İtalya 0,28 83,30 İran 0,24 61,50 A.B.D. 0,22 67,30 İsrail 0,19 93,69 Avustralya 0,10 85,51 Toplam 100,00 92,56 Öger in 2015 yaz programında Türkiye den 6 farklı bölgeden 442 otel yer aldı. Ayrıca online olarak da 200 oteli satışa sundu. Öger Tours un 2015 yaz programında, Sentido, Smartline, Sunconnect, Sunprime gibi konsept otellerin payı da yükseldi. Antalya seferleri artan Öger Tours, Almanya nın 16 havaalanından Antalya ya günlük sefer yapacak. Öger in İstanbul kataloğunda ise Ankara, Afyon, Gaziantep, Izmir, Kayseri, Konya, Mersin, Samsun ve Trabzon olmak üzere toplam 10 ayrı kentten oteller yer aldı. 9

10 Türkiye 2014 yılı paket tur pazarında İSPANYA YI YAKALIYOR AYIK: 2015 TEN UMUTLUYUZ Paket turda, İspanya-Türkiye farkı 1,5 milyona geriledi 2014 yılında, Türkiye nin İspanya ile arasındaki yabancı ziyaretçi farkı açılırken, paket turlarda fark Türkiye lehine kapanmaya devam ediyor. AKTOB Araştırma Birimi verilerine göre, 2014 ün 9 aylık döneminde, İspanya ile Türkiye arasındaki yabancı ziyaretçi farkı 20,4 milyondan 22,3 milyona çıktı. Aynı dönemde paket turlarda İspanya line olan fark da 1,55 milyondan 1,49 milyona düştü. Paket turlarda Türkiye ve ispanya karşılaştırması 9 aylık dönem, milyon İspanya, ziyaretçi sayısı 48,81 52,41 Türkiye, ziyaretçi sayısı 28,36 30,09 Ziyaretçi sayısı farkı 20,45 22,32 İspanya, paket tur sayısı 14,50 15,57 Türkiye, paket tur sayısı 12,95 14,08 Paket tur sayısı farkı 1,55 1,49 Türkiye de paket turlardan gelir % 16,6 arttı Yabancı ziyaretçilerden elde edilen gelir, Bin Dolar Değişim Ferdi ,5 Paket ,7 Toplam ,6 TÜROFED Başkanı Osman Ayık, "Eğer Türkiye'nin bulunduğu coğrafyanın çevresinde sıcak çatışmalar olmasaydı, hedeflenen turist rakamlarına çoktan ulaşmış olurduk" dedi te ulaşılan seviyeden memnun olduklarını söyleyen Osman Ayık, "Ukrayna ve Rusya pazarından son aylarda gelen turist sayısında önemli oranda düşüş oldu. Buna karşılık geçen yıla göre rakamlar yüzde 4'ün üzerinde seyrediyor. Bütün bu olumsuzluklara rağmen, başarılı bir yıl geçirdik"dedi ten umutlu olduklarını söyleyen Ayık, "İnsanlar dünyadaki konjonktürden dolayı tatil yapma fikirlerini öteleyebilirler. Bundan dolayı paniğe kapılmaya gerek yok. Önümüzde 5-6 aylık bir satış dönemi var. Biz 2015 sezonundan da umutluyuz. Yeter ki çevremizdeki ateş, sınırlarımızın içine girmesin" dedi. 10

11 WTM Global Trends Report 2014 BULGULARI SEYAHAT TEKNOLOJISI EĞILIMLERI Geçen yıl, küresel online seyahat pazarının 590 milyar Dolar lık hacimle, toplam seyahat satışlarının % 27 sine ulaşmıştı. Bu pazarda en güçlü büyüme Asya Pasifikler de beklenirken 2013 de 90 milyar Dolar olan satış hacminin, 2018 de 180 milyar Dolar ile 2 katına çıkacağı tahmin ediliyor. Küresel seyahat ve turizm eğilimleri ortaya koyan WTM Küresel Eğilimler Raporu 2014 WTM Londra Fuarı nda yayınlandı. Dünya ekonomisinin % 3,4 büyüyeceği tahminleri altında yapılan değerlendirmede; Brezilya, Çin, Rusya gibi ülkelerde başlayan yavaşlama ve ABD nin görece iyileşen iktisadi konumuna dikkat çekiliyor. Raporda, geçen yıl 1,1 milyar ziyaretçi trafiğinin oluştuğu dünya pazarın, 2014 yılında % 4,7 büyüyeceği ortaya konuyor. Diğer yandan, son beş yılda öngörüldüğü gibi, bu yıl da, geliri artanlarla ve orta sınıfta yer alan kitlelerin seyahat harcamalarındaki artışın, büyümeye katkısının devam etmesi bekleniyor. Havayolu sektöründe ise ekonomikucuzcu olarak tabir edilen şirketlerin, geleneksel-tarifeli şirketlerden daha iyi performans sağladığı vurgulanıyor. Amerika nın göstergeleri, büyüme,% Mobil teknolojiler ise, müşteri eğilimleri, hizmetleri ve rezervasyonlar açısından gelişim yönünü daha çok turizme çevirmeye başladı. Diğer yandan, kişiye özel ürün ve hizmet gelişimi ile buların destinasyonlarda ulaşılabilir kılınması, gelecek yılların ana gelişim eğilimleri arasında sıralanıyor. Amerika pazarı eğilimleri Duraklama içinde olan diğer gelişmiş ülkelere nazaran daha iyi konumda olduğu iddia edilen Amerika nın, gelişmekte olan ve büyümeye geçen ülkelerden iyi talep gördüğü ve bunun seyahat fiyatlarına yukarı yönde olumlu etkisi olduğu belirtiliyor. Amerika da golf, bisiklet gibi spor ürünlerine olan talebin, çeşitli etkinliklerden gelen ivme ile yeniden canlandığı, gecelemelerin arttığı ve özellikle orta yaş sınıfından hareketle, büyümede önemli katkıları olması umuluyor Reel büyüme 2,1 2,0 3,2 Ziyaretçi trafiği (seyahat) 3,4 4,1 4,3 Turizm geliri (Dolar) 3,9 5,3 5,7 Havayolu taşımacılığı iş hacmi(dolar) 3,5 4,0 4,1 Konaklamada iş hacmi (Dolar) 3,2 5,1 3,9 Perakende seyahat iş hacmi (Dolar) 2,3 2,2 1,8 Öte yandan mobil cihazlarla yapılan rezervasyonların da 2018 de toplam rezervasyonların % 35 ine ulaşacağı ileri sürülüyor. Bu tahminler mobil aygıt üreten firmaların da turizmden beklentilerini artırıyor, ürün çeşitlendirmesini zorunlu kılıyor. Bunlardan biri de giyilebilir (Wearable) internet bağlantılı aygıtlar. Bu aygıtların 2016 yılında moda eğilim olması bekleniyor. Bu özellikleri olan aygıtlardan 2013 yılında 9 milyon adet satıldı. Bu sayının 2016 da 180 milyona çıkacağı tahmin ediliyor. Sony SmartWatch, Samsung Galaxy Gear and Google Glass ve Android Wear yazılımından sonra Apple Watch da satışa çıkıyor. Çeşitli teknoloji ve yazılım firmaları da yeni aygıtlara uyumlu yazılım ürünleri geliştirmeye devam ediyor. Yeni ürünlerin uygulamalarına Starwood Hotels, Iberia, Vueling, Air Berlin gibi uluslararası firmalar da uyumlu hale gelmeye çalışıyor. 11

12 İngiltere pazarı eğilimleri WTM Global Trends Report 2014 BULGULARI İngiliz ekonomisinin artan harcamalardan dolayı 2014 te % 3 dolayında reel büyüme sağlaması öngörülürken, bunun 2015 te öngörülen turizm geliri artışında etkili olacağı, konaklama ve yeme içme sektörünün bu gelişmedeki payına dikkat çekliyor. Krizin arkasından ülkede talebin; ekonomik, karşılığı yüksek ürünlere ve konaklamada geleneksel yöntemlerin dışına kaydığı vurgulanırken, otellerin ekonomik çözümlerle birlikte, butik otellerde görülen tarz ve içerikte farklı yaklaşım arayanlara da hizmet sunmaya çalıştıkları ortaya konuyor. Bu süreçte, modern ve lüks dizaynların yer aldığı odalar, zengin İngiltere nin göstergeleri, büyüme,% hizmet içeriği, çeşitlenen teknolojik imkanlar (kahvaltı ve ücretsiz Wi- Fi) gibi unsurlarla, Postels kavramı altında, yenilikler sunuluyor. Bu yeniliklere, hostellerde kalan genç kitle, aileler, işadamları ve yalnız seyahat eden kitlenin önemli miktarda talep gösterdiği belirtiliyor. Sözü geçen yeni ve ekonomik-ucuz konaklama tipinin, orta yaşlı ve yaşlanan grupta popüler hale gelmeye başlamasının, ülkede 2030 a kadar yaşlı nüfusun önemli miktarda artacak olması ile de örtüştürülüyor. Öte yandan daha genç olan, mobil teknolojilerle iç içe olan genç kitle de, Postels tipi yeni konaklama ürün ve tarzlarında, önemli bir potansiyel olarak sıralanıyor Reel büyüme 1,7 2,9 2,4 Ziyaretçi trafiği (seyahat) 6,5-3,9 0,8 Turizm geliri (Dolar) 11,5-6,1 5,9 Havayolu taşımacılığı iş hacmi(dolar) 2,4 3,2 4 Konaklamada iş hacmi (Dolar) 1,1 1,5 1,7 Perakende seyahat iş hacmi (Dolar) 2,2 2,3 3,2 MISIR EKİM DE TOPARLANDI Akdeniz pazarında 10 aylık durum Mısır toparlandı Akdeniz bölgesinde rekabet eden ülkelerden İspanya 10 ayı % 7,4 artışla 58,3 milyonda tamamladı. Türkiye % 5,5 performans ve 33.5 milyon ziyaretçi ile onu izliyor. Avrupa pazarı eğilimleri Avrupa nın 3 büyük ekonomisinde; İtalya nın yeniden canlanma göstermesi, Almanya nın görece güçlü büyümesi ve Fransa nın durgunluk içinde olmasının seyahat pazarını etkilemesi bekleniyor. Avrupa pazarına yönelik seyahat talebinde gelişme devam ederken, havayolu sahasında, insanların daha ekonomik ürünlere yönelimi de sürüyor. Seyahatlerinde daha otantik ürünlere yönelen kitlelerin ödediklerinin karşılığını alma beklentileri de canlı. Geçen yıllarda, otolarla başlayan (Airbnb ve HomeAway gibi) paylaşım modası kendini yeme içme sahasında da göstermeye başladı. Özellikle gidilen destinasyonlarda yerel halk ile yeme içme etkinliklerinde buluşma artıyor. Kişiler bu yolla hem yerel tadları tanıyor hem de insanlar ve destinasyon hakkında daha iyi bilgiler elde ediyorlar. Bu konuda eatwith, bookalokal gibi oluşumlar da 20 den fazla ülkeyi kapsayan yaygınlıklar kazandı. İnternet üzerinden paylaşımlar da artıyor. Yeme içme üzerine oluşan bu platformlar, aynı zamanda seyahat teknolojilerini de kendisine çekmeye başladı. Online seyahat satan acenteler, artık bu tip organizasyon ve ürünlerin de sunumunu yapıyor, satın alma seçeneklerini artırıyor. Yunanistan ise % 15 dolayında artışla devam ediyor. Öte yandan, kesin olmayan verilere göre Mısır, son 2 ayda gösterdiği yüksek oranlı artışlarla, Ekim ayında geçen yılı geride bırakarak ilk defa artışa geçti. Mısır 10 ayda 8,5 milyonla geçen yılı % 5 dolayında aştı. 12

13 WTM Global Trends Report 2014 BULGULARI Avrupa nın göstergeleri, büyüme,% Reel büyüme 0,6 1,4 1,9 Ziyaretçi trafiği (seyahat) 4,9 2,6 2,9 Turizm geliri (Dolar) 4,9 2,4 3,0 Havayolu taşımacılığı iş hacmi(dolar) 1,6 2,0 2,0 Konaklamada iş hacmi (Dolar) -0,4 0,3 0,7 Perakende seyahat iş hacmi (Dolar) 1,0 1,3 1,5 Ortadoğu pazarı eğilimleri 2013 de bölgeye yapılan seyahatler % 4,4 artarken, eğilimin ekonomilerdeki gelişimle beraber devam etmesi bekleniyor. Turizm gelirlerinin de % 10 ortalama ile gelişeceği ileri sürülüyor. Ancak bu tahmin, savaşın ve karmaşanın hakim olduğu Suriye, Libya, Irak ve Mısır için geçerli değil. Son yıllarda bölgede yapılan Design Days Dubai ve Beirut Design Week Ortadoğu nun göstergeleri, büyüme,% gibi etkinliklerin turist akışına destek olduğu belirtilirken, bunların aynı zamanda Arap kültür hayatıyla ilgili bir farkındalık yaratacağı ve turizme tanıtım açısından önemli katkılarda bulunacağı vurgulanıyor. Bu dizayn haftalarından biri de Saudi Arabistan da ilk defa yapıldı. Bu hafta ve etkinliklerden bölgedeki Dizayn otellerin de fayda sağlaması umuluyor Reel büyüme 3,2 3,9 4,8 Ziyaretçi trafiği (seyahat) 4,4 6,3 7,0 Turizm geliri (Dolar) 4,4 10,9 10,4 Havayolu taşımacılığı iş hacmi(dolar) 6,1 10,0 12,0 Konaklamada iş hacmi (Dolar) 7,4 8,6 9,1 Perakende seyahat iş hacmi (Dolar) 7,1 9,3 9,7 Asya pazarı eğilimleri Çin in baskın olduğu büyüme performansında; Endonezya, Malezya ve Tayland da kendini gösteriyor. Turizmin bölgedeki gelişiminde, oteller ve havayolları, büyük oranda; bölge içi havayolu trafiği ile iç pazardan kaynaklı hareketliliklerden destek alıyor. Öte yandan online seyahat pazarı da yıllık % 15 ortalamalarla hızlı büyüme gösteriyor. Mobil cihaz ve sistemlerinin üretildiği ana merkezlerden biri olan bölgede mobil seyahat uygulama ve kullanımların da hızla artıyor. Çin de 440 milyon kullanıcıya ulaşan ve 1 milyar Doları aşan hacim yaratan WeChat (Weixin) gibi uygulamalar giderek yaygınlaşıyor. Uygulamalarla, Didi Dache, Spring Airlines gibi firmalar, WeChat e katıldıktan sonra milyonlara ulaşmaya başladılar. AFRIKA PAZARI EĞILIMLERI Yükselen iş hacmi, yapılanma ile gelirli orta sınıfın öne çıktığı Afrika da beklentiler turizm açısından iyimser. Özellikle Gana, Madagaskar ve Güney Afrika da iyileşen ulaştırma altyapısı ve artan uçuş bağlantısı ile gelişen konaklama sektörü turizmin geleceğini tayin ediyor. Bölgede turist trafiği hala bölge içi kaynaklardan beslense de Çin ve Hindistan gibi ülkelerden olan talep artmaya devam ediyor. Ancak bu yıl Batı Afrika da patlak veren Ebola Virüsü, turizme olumsuz ektide bulunuyor. Kıtada son yıllarda sörf gibi bazı ürünler canlanmaya başladı. Coğrafi olarak sörf imkanlarının iyi olduğu kıtayı International Surfing Association (ISA) de gelişme potansiyeli olan yerler arasına koydu. Birlik bu kıtada sörf ile birlikte, istihdamın ve gelirin artırılmasında önemli çalışmalar yapılmasına işaret ediyor. Bu ürün için aralarında All Aboard gibi firmaların bulunduğu yapılar da, Madagaskar, Zanzibar ve Mozambik e paketler satmaya devam ediyor. Bu paketlere özellikle aileler de dahil ediliyor. Errant Surf de Fas, Gana, Güney Afrika ya bu paketleri sunuyor. 13

14 WTM Global Trends Report 2014 BULGULARI Asya nın göstergeleri, büyüme,% Reel büyüme 5,4 5,3 5,6 Ziyaretçi trafiği (seyahat) 5,9 5 5,2 Turizm geliri (Dolar) 5,5 5,9 5,8 Havayolu taşımacılığı iş hacmi(dolar) 6,5 7,2 7,5 Konaklamada iş hacmi (Dolar) 5 5,4 5,1 Perakende seyahat iş hacmi (Dolar) 4,4 5 4,6 WTM 2014 Industry Report 2014 BULGULARI The World Travel Market 2014 Industry Report bulgularına göre, bu yıl her 10 İngilizden 7 si yurtiçinde ve yurtdışında bir seyahate çıktı. Bu seviye 2011 e göre 8 puna daha iyileşme olduğu anlamına geliyor yılında İnglizler arasında en çok tercih edilen tatil destinasyonları; Yurtiçi Pazar, ABD, İspanya ve Fransa oldu. Diğer yanfan Avustralya, Yeni Zelanda, Çin, Japonya, Meksika, kanada ve Tayland da popülerdi. Bulgulara göre, İngilizler bu yıl yurtdışına daha fazla seyahat etmek eğiliminde. Mesela % 18 lik bir kesim 2015 yılında ABD seyahati yapmak istiyor. Öte yandan Avustralya, yeni Zelanda, Çin, Japonya, Meksika, Kanada ve Tayland gibi uzak mesafelere de talep var. Bu ilgi artışının arkasında, havalimanı çıkış vergilerindeki (APD) yeni düzenlemenin olduğu varsayılıyor. Buna göre uzun mesafeli uçuşlarda kişibaşına 44 Pound luk bir tasarruf sözkonusu. Yeni bir sistem: Peer-to-Peer Travel seyahat Son yıllarda paylaşıma dayalı ticaret sistemleri yaygınlaşıyor. Tatilciler başka insanların evlerini, odalarını paylaşarak tatil yapma seçenekleri üzerinde daha fazla durdukları gözleniyor. Bugün Peer-to-peer travel olarak adlandırılan bu oluşum, Airbnb, Housetrip ve HomeAway gib farklı kanallarla İngilizlerin ve dünyanın de gündeminde. Mesela ABD de tatilcilerin % 14 ünün bu siteleri kullanarak tatil yaptıkları belirtiliyor. HomeAway sitesi 190 ülkede çalışır hale geldi ve geçen yıl 350 milyon Dolar a yakın ciro üretti. Airbnb de benzer yaygınlığa ve iktisadi büyüklüğe ulaşan oluşumlardan. Bugün, 1 milyondan fazla İngilizin, bu sitelerden rezervasyon yaptığı tahmin ediliyor. Raporun bulgulara göre ise İnglizlerin % 9 u bu paylaşım siteleri ile tatil rezervasyonu gerçekleştirdi. Ve bu siteleri kullananların % 86 sı memnuniyet belirterek yeniden sisteme gireceğini ifade etti. HINDISTAN PAZARI EĞILIMLERI BRICS ekonomileri içinde yer alan Hindistan gerek tanıtım çalışmalarının olumlu yansımaları gerekse ulusal parası Rupee nin değer kaybetmesinde dolayı turizmde büyüme sağladı. Ülkede online seyahat pazarı da büyüyor. Online rezervasyonların son bir yılda 3 kat attığı ülkede hükümet, bu pazara da destek olacak iletişim altyapısını güçlendiriyor. Yaygın ulaşım aracının tren olduğu ülkede, seyahat acenteleri tren biletlerini de online satmaya başladı. Öte yandan ülkenin taşıma şirketi Indian Railways Company (IRCTC) de bu hizmetleri yaygınlaştırmaya çalışıyor. Gelen turistler de bu uygulamalardan faydalanıyor. Ülkede mobil aygıtların kullanımı da artıyor. Mobil internet aboneliği 72 milyon kişiye ulaştı. Özel şirketler de başta trenle ulaşım olmak üzere mobil uygulamaları hızla geliştiriyor. 14

15 WTM 2014 Industry Report 2014 BULGULARI Diğer yandan ülkede, vergi kaçağı gibi nedenlerden dolayı bu yeni sektörü black economy olarak adlandıran sektörel değerlendirmeler de yapılıyor. Ankate katılan seyahat sektörü profesyonellari de paylaşım oluşumlarının işlerini olumsuz yönde etkilediğini ortaya koyuyor. Havayolu vergileri 1994 te tanımlanan ve 2010 yılından bu yana çeşitli değişikliklerden geçen Air Passenger Duty (APD),İngiliz tatilcilerin en çok etkilendikleri vergilerin başında geliyor. Defalarca artırılan bu vergi, özellikle yurtdışı destinasyonlara yapılan uçuşlarda önemli bir maliyet unsuru. 201 dan bu yana neredeyse her yıl yüksek oranda zamlanan APD vergisi, dünyada bu lanadan alınan en yüksek vergilerden biri. Öyle ki AB içinde dahi benzerlerin 3-4 kat daha fazla. Bu vergiler, tatilcilerin yurtdışı çıkışlarında tedirginlik yaratırken, turizm şirketlerinin de müşteri kaybı endişelerini artırıyor. black economy olarak adlandıran sektörel değerlendirmeler de yapılıyor. Ankate katılan seyahat sektörü profesyonellari de paylaşım oluşumlarının işlerini olumsuz yönde etkilediğini ortaya koyuyor. Havayolu vergileri 1994 te tanımlanan ve 2010 yılından bu yana çeşitli değişikliklerden geçen Air Passenger Duty (APD),İngiliz tatilcilerin en çok etkilendikleri vergilerin başında geliyor. Defalarca artırılan bu vergi, özellikle yurtdışı destinasyonlara yapılan uçuşlarda önemli bir maliyet unsuru. 201 dan bu yana neredeyse her yıl yüksek oranda zamlanan APD vergisi, dünyada bu lanadan alınan en yüksek vergilerden biri. Öyle ki AB içinde dahi benzerlerin 3-4 kat daha fazla. Bu vergiler, tatilcilerin yurtdışı çıkışlarında tedirginlik yaratırken, turizm şirketlerinin de müşteri kaybı endişelerini artırıyor. TURİZMDE GENÇ KİTLENİN ÖNEMİ ARTIYOR UNWTO tahminlerine göre gençlik turizmi pazarı 2020 yılında 320 milyar Dolar'lık hacim yaratacak. TÜRSAB tarafından derlenen bilgilere göre; Türkiye'de gerçekleştirilen 68.4 milyon yurt içi seyahat hareketinin yaklaşık yüzde 25'ini gençler, yani 7-25 yaş arası gerçekleştiriyor. Türkiye'ye gelen 34 milyon yabancı turistin yaklaşık 8.5 milyonu gençlerden oluşuyor. UNWTO'ya göre gençlik turizminin küresel büyüklüğü 2020 yılında 320 milyar Dolar'a ulaşacak. Genç turistlerin yılda yaptığı seyahat sayısının da 190 milyondan 300 milyona yükselmesi öngörülüyor. APD verileri Bandlar Uzaklığa göre-mil Band A (0-2000) Band B ( ) Band C ( ) Band D (6001+)

16 WTM 2014 Turizm Fuarı ndan ÖZET DEĞERLENDIRMELER AKTOB BAŞK A NI Y USUF HACISÜLEYMAN Rusya da Türkiye yi turizmde yakından etkileyecek önemli gelişmeler yaşanıyor. Ülkenin en önemli gelir kaynagı petrol fiyatları 110 dolardan 85 dolara düştü. Ruble dolar ve Avro karşısında yüzde 20 değer yitirdi. Bu iki gelişme Rus yurttaşların yurtdışına tatile çıkışlarını ciddi biçimde etkileyecek. Çünkü petrol fiyatlarındaki düşüş ve Ruble nin değer yitirmesi, harcanabilir gelirin düşmesine, fiyatların yükselmesine neden oluyor. Rusya ve İngiltere pazarlarıdaki gelişmeleri, 2015 e yansımalarını değerlendiren AKTOB Başkanı Yusuf Hacısüleyman, Rusya da Ruble nin hızlı değer yitirmesi, İngiltere de erken rezervasyonlardaki düşüşün Türkiye ye olumsuz yansıyacağını belirterek, iki pazardaki gidişatın kaygı verici olduğunu söyledi. AKTOB Başkarı şunları söyledi: Rusya da Türkiye yi turizmde yakından etkileyecek önemli gelişmeler yaşanıyor. Ülkenin en önemli gelir kaynagı petrol fiyatları 110 dolardan 85 dolara düştü. Ruble dolar ve Avro karşısında yüzde 20 değer yitirdi. Bu iki gelişme Rus yurttaşların yurtdışına tatile çıkışlarını ciddi biçimde etkileyecek. Çünkü petrol fiyatlarındaki düşüş ve Ruble nin değer yitirmesi, harcanabilir gelirin düşmesine, fiyatların yükselmesine neden oluyor. Bu yılın mart ayında Rusya da 37 Ruble 1 dolar ederken şimdi 46 Ruble 1 Dolar eder duruma geldi. Buna göre Ruble yüzde 20 nin üzerinde değer kaybetti. Rusya da paket tur fiyatları Ruble olarak belirleniyor. Bu durumda fiyatlar yüzde 20 arttı.bu arada Rusya nın en önemli döviz geliri olan petrolun fiyatı da yüzde 20 ye yakın değer yitirdi. Varili 110 dolara kadar çıkan petrol şimdi 85 dolara düştü. Bu da Rusya nın gelirinde ciddi düşüş demektir. Rusya daki bu durum başta Türkiye olmak üzere İspanya ve Yunanistan ı olumsuz etkilerken Mısır a yarayabilir. Mısır Rusya ve diğer pazarlarda hızla yükseliyor. Nitekim bu yılın ilk aylarında Rusya dan Antalya ya gelen Rus turist sayısı yüzde 17 den yüzde 5 e düştü. İngiltere ye gelince. Türkiye İngiltere de bu yıl iyi sayılabilecek bir yıl geçirdi. Ama 2015 yılı için yapılan rezervasyonlar iç açıcı değil. Partnerlerimizden aldığmıız bigilere göre İngiltere de satışlar iyi gitmiyor. Rusya, bu yıl Türkiye nin turizmde en büyük pazarı haline gelmişti. İngiltere 7e de yakmalana yükseliştrdtendi sonucu 3. Büyük pazar konumunda. Bu iki önemli pazardaki gelişmeleri herkesin dikkatli izlemesi ve hesapların yaparken bu durumu dikkate alması gerekir. 16

17 WTM 2014 Turizm Fuarı ndan ÖZET DEĞERLENDIRMELER İspanya, hem kendine fiyat dezavantajı yaratmadı hem de gerektiği kadar fiyatlarını yükseltti. Aynı AKTOB GENEL SEKRETERİ KAAN K. KAVALOĞLU zamanda doluluklarını da korudular. Mısır ve Yunanistan ı ise Avrupalı tur operatörleri pazara hazırlamaya çalışıyorlar. Şimdi Mısır ve Yunanistan kaybettiklerinden bir parça kazanacak. Bunlar da bizim artı yaptıklarımızın içinden gidecek ün Türkiye ve Antalya için zor ama başarılı geçtiğini söyleyen Limak Hotels&Resorts Genel KoordinatörüKaan Kavaloğlu, 2015 ile ilgili bazı tereddütleri olduğunu vurguladı. Rusya daki 25 lik devülüasyonun 2015 Rusya satışlarını etkileyeceğini belirtti. 2013, 2014 ve 2015 in kaybetmeyen tek ülkesinin İspanya olduğunu kaydeden Kavaloğlu, değerlendirmesinde şunlara işaret etti: İspanya, hem kendine fiyat dezavantajı yaratmadı hem de gerektiği kadar fiyatlarını yükseltti. Aynı zamanda doluluklarını da korudular. Mısır ve Yunanistan ı ise Avrupalı tur operatörleri pazara hazırlamaya çalışıyorlar. Şimdi Mısır ve Yunanistan kaybettiklerinden bir parça kazanacak. Bunlar da bizim artı yaptıklarımızın içinden gidecek. Batı Avrupa profili ve İngiltere de büyük bir artış olmayacak. Ülkemiz 2015 yılında ciddi bir seçim ekonomisi yürütecek. Bizim otellerimizi hangi pazar destekleyecek ve kayıp pazarları telafi edecek? Ben şu anda böyle bir pazar görmüyorum. Ukrayna pazarı da kan ağlıyor. Bu yıl yüzde 25 lik bir kayıpla kapanacak. Rusya ile Ukrayna arasındaki görülmemiş savaş devam ediyor. Bizim ilk 5 içindeki iki büyük pazarımız şu anda birbirleriyle savaşıyor. Bunları gerçek kabul edip optimist bir hava çizmek doğru değil. Kötümser bir hava da çizmek doğru değil. Ama gümbür gümbür 2015 yılı geliyor diye diyaloglar duyuyorum. Kendimizi kandırırız yılı sonuca bakıldığında şükretmemiz gereken bir yıldır. Ama 2015 yılı flu. Bu yıl çevresel faktörler konusunda da başarılı olamadık. Denizlerimize atıkların gitmesi gibi nedenlerden dolayı Almanya pazarı da olumsuz etkilendi. Rakiplerimizin olumlu yaptıkları işler de bizi olumsuz yönde etkiliyor. Bu etkilerin giderilmesi için iyi bir şekilde marketing yapılması gerekiyor. Ancak stant yapmakla marketing olmaz. Topyekün bir imaj tazelemesi yapmak zorundayız. İmajımızı tekrardan parlatmak gerekiyor. 17

18 YURTİÇİ SEYAHAT PAZARI 2014 İlk yarı özet değerlendirmesi 2014 yılının ilk yarısında, 22 milyondan fazla kişinin hareket ettiği yurtiçi seyahat pazarında yapılan seyahat sayısı % 0,9 artarak 28,4 milyon dolayında sabit kaldı. Öte yandan bu seyahatlerde yapılan gecelemeler ise % 8,2 gerileyerek 183 milyon dolayına düştü. 4 gece ve üzerinde olan toplam geceleme ise % 10,7 geriledi. Kısa süreli seyahat ve gecelemeler ise artış gösterdi. İlk yarıda yapılan 28,4 milyon seyahat ve 183 milyon gecelemelerle toplamda 7,9 milyar TL harcama yapıldı. İlk yarıda yurtiçi pazar göstergeleri Değişim Seyahat sayısı-milyon 28,2 28,5 0,9 Geceleme sayısı-milyon 200,4 183,9-8,2 Seyahat harcaması-milyar TL 6,72 7,98 18,8 Tatil amaçlı gecelemeler düştü 2014 yılının ilk yarısında, 22 milyondan fazla kişinin hareket ettiği yurtiçi seyahat pazarında yapılan seyahat sayısı % 0,9 artarak 28,4 milyon dolayında sabit kaldı. Öte yandan bu seyahatlerde yapılan gecelemeler ise % 8,2 gerileyerek 183 milyon dolayına düştü. 4 gece ve üzerinde olan toplam geceleme ise % 10,7 geriledi. Kısa süreli seyahat ve gecelemeler ise artış gösterdi. İlk yarıda yapılan 28,4 milyon seyahat ve 183 milyon gecelemelerle toplamda 7,9 milyar TL harcama yapıldı. Amaçlarına göre yurtiçi pazar göstergeleri Seyahat sayısı bin Geceleme sayısı bin Seyahat sayısı, değişim,% Geceleme sayısı, değişim,% Yakınları ziyaret ,6-4,2 Sağlık ,5 6,7 Gezi, eğlence, tatil ,1-33,7 Toplantı, konferans, vb ,1-14,7 Ticari ilişkiler, fuar ,2 1,3 Kültür ,1 20,8 Diğer ,6-38,5 Toplam ,9-8,2 KEMERLİ TURİZMCİLER BİRLEŞTİ. KEMERLİ TURİZM BİRLİKLERİ TEK ÇATI ALTINDA Antalya'da faal olan Kemer Turistik Otelciler Birliği (KETOB) ve Çamyuva Otelciler Birliği (ÇAMOB), yapılna olağanüstü genel kurul ile tek çatı altında birleşti. KETOB'un Limak Limra Otel'de düzenlenen olağanüstü genel kurulunda turizmciler, Beldibi'nden Çamyuva'ya kadar olan bölgede birleşme kararı aldı. Çamyuva Otelciler Birliği (ÇAMOB) kendisini feshederek KETOB'a dahil olurken, Beldibi ve Göynük'teki turizmciler de birliğe katıldı. 18

19 19 YURTİÇİ SEYAHAT PAZARI 2014 İlk yarı özet değerlendirmesi Otellerde gecelemeler azaldı Yurtiçi pazarda 6 aylık dönemde, konaklama tesisleri ve evler dahil olmak üzere tüm yerlerde yapılan gecelemeler % 8,2 azaldı. Düşüş konaklama tesislerinde ortalama % 14 olurken, oteller % 7,7 düştü, pansiyonlardaki gerileme ise % 19,4 oldu. Kişilerin kendi evlerinde yaptıkları gecelemeler ise % 44 dolayında kayba uğradı. Gecelemelere göre yurtiçi pazar göstergeleri,2014 Geceleme sayısıbin Tatil için reel harcama düştü İç pazarda seyahat harcamaları, 2014 Harcama-bin TL Nominal Artış,% Değişim, % Otel ,7 Pansiyon ,4 Kendi evi ,7 Arkadaş, akraba evi ,0 Diğer ,8 İlk yarıda seyahetler için yapılan harcamalar nominal değerlerle % 18 dolayında arttı. Gelişme reel değerlerle % 10 dolayında gerçekleşti. Öte yandan tatil amaçlı seyahatlerde yapılan harcamalar ise nominalde % 6 yükselirken, reel olarak % 2 dolayında düştü. Esas trafiği oluşturan akraba ve yakın ziyaretlerine yapılan harcamalar da nominalde % 24, reelde ise 14 dolayında arttı. Reel Artış % Gezi, eğlence, tatil ,0-1,9 Kültür ,6 45,0 Yakınları ziyaret ,0 14,8 Sağlık ,3 24,3 Toplantı, konferans, kurs, seminer ,8-13,7 Ticari ilişkiler, fuar ,8 10,9 Diğer ,4-5,2 Toplam ,8 10,0 PAKET TUR HARCAMALARI ARTTI Toplam ,2 Yurtiçi pazarda yapılan toplam İç pazarda seyahat harcamaları, 2014 Harcama-bin TL Nominal Artış,% Reel Artış % Paket tur harcaması ,7 6,6 Kişisel harcamalar ,0 9,6 Yeme ve içme ,3 0,6 Konaklama ,8 2,1 Sağlık ,1 45,6 Ulaştırma ,8 1,1 Giyecek ve hediyelik eşya ,3 39,3 Diğer harcamalar ,7 13,0 Seyahat öncesi harcamalar ,8 7,5 Toplam ,8 9,4 harcamalar 6 aylık dönemde % 18,8 artarak 7,9 milyar TL ye çıktı. Artış reel değerlerle % 9 dolayında oluştu. Bu dönemde paket tura yapılan harcama % 15,7 yükselerek 486 milyon TL olurken, yükseliş reel değerlerle % 6 dolayında gerçekleşti. Diğer yandan paket tur dışında kalan kişisel harcamalar, nominal değerlerle % 19, reel değerlerle % 9,6 oldu. Kişisel harcamalar 7,4 milyar TL dolayında gerçekleşti.

20 YURTİÇİ SEYAHAT PAZARI 2014 İlk yarı özet değerlendirmesi Yılın ilk yarısında yurtiçi pazarda gecelemeler düştü Tatil amaçlı geceleme ve harcamalar azaldı 2014 yılının ilk yarısında, 22 milyondan fazla kişinin hareket ettiği yurtiçi seyahat pazarında yapılan seyahat sayısı % 0,9 artarak 28,4 milyon dolayında sabit kaldı. Öte yandan bu seyahatlerde yapılan gecelemeler ise % 8,2 gerileyerek 183 milyon dolayına düştü. 4 gece ve üzerinde olan toplam geceleme ise % 10,7 geriledi. Kısa süreli seyahat ve gecelemeler ise artış gösterdi. İlk yarıda yapılan 28,4 milyon seyahat ve 183 milyon gecelemelerle toplamda 7,9 milyar TL harcama yapıldı. İlk yarıda yurtiçi pazar göstergeleri Değişim Seyahat sayısı-milyon 28,2 28,5 0,9 Geceleme sayısı-milyon 200,4 183,9-8,2 Seyahat harcaması-milyar TL 6,72 7,98 18,8 Tatil amaçlı gecelemeler düştü 2014 yılının ilk yarısında, 22 milyondan fazla kişinin hareket ettiği yurtiçi seyahat pazarında yapılan seyahat sayısı % 0,9 artarak 28,4 milyon dolayında sabit kaldı. Öte yandan bu seyahatlerde yapılan gecelemeler ise % 8,2 gerileyerek 183 milyon dolayına düştü. 4 gece ve üzerinde olan toplam geceleme ise % 10,7 geriledi. Kısa süreli seyahat ve gecelemeler ise artış gösterdi. İlk yarıda yapılan 28,4 milyon seyahat ve 183 milyon gecelemelerle toplamda 7,9 milyar TL harcama yapıldı. Amaçlarına göre yurtiçi pazar göstergeleri Seyahat sayısı bin Geceleme sayısı bin Seyahat sayısı, değişim,% Geceleme sayısı, değişim,% Yakınları ziyaret ,6-4,2 Sağlık ,5 6,7 Gezi, eğlence, tatil ,1-33,7 Toplantı, konferans, vb ,1-14,7 Ticari ilişkiler, fuar ,2 1,3 Kültür ,1 20,8 Diğer ,6-38,5 Toplam ,9-8,2 OTELLERDE GECELEMELER AZALDI Yurtiçi pazarda 6 aylık dönemde, konaklama tesisleri ve evler dahil olmak üzere tüm yerlerde yapılan gecelemeler % 8,2 azaldı. Düşüş konaklama tesislerinde ortalama % 14 olurken, oteller % 7,7 düştü, pansiyonlardaki gerileme ise % 19,4 oldu. Kişilerin kendi evlerinde yaptıkları gecelemeler ise % 44 dolayında kayba uğradı. Tatil için reel harcama düştü İlk yarıda seyahetler için yapılan harcamalar nominal değerlerle % 18 dolayında arttı. Gelişme reel değerlerle % 10 dolayında gerçekleşti. Öte yandan tatil amaçlı seyahatlerde yapılan harcamalar ise nominalde % 6 yükselirken, reel olarak % 2 dolayında düştü. Esas trafiği oluşturan akraba ve yakın ziyaretlerine yapılan harcamalar da nominalde % 24, reelde ise 14 dolayında arttı. 20

21 TURİZMİN GELECEĞİ KONUŞULDU 4. Uluslar arası Resort Turizm Kongresi, Kasım 2014 tarihlerinde Antalya Lara daki Aska Lara Otel de gferçekleştirildi. Rekor katılımın olduğu kongreye, yuırtiçi ve yurtdışından alanlarına uzman kişiler konuşmacı olarak katıldı. Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (AKTOB), sahibi olduğu RESORT DERGİSİ ve yayıncı kuruluş Ekin Grubu işbirliği ile düzenlenen Uluslararası Resort Turizm Kongresi nin 4 üncüsü 28 Kasım Cuma günü Antalya daki Aska Lara Resort te yapıldı. Uluslararası katılımcı ve konuşmacıların da yer aldığı kongrede, dijital ve teknolojik gelişmelerden sıcak gelişmelerin yaşandığı Rusya pazarına, kruvaziyerden yeni trendlere pek çok konu ele alındı. 5. Uluslararası Resort Turizm Kongresi 27 Kasım 2015 tarihinde yapılacak. Kongre bitiminde AKTOB Başkanı Yusuf Hacısüleyman (solda) ve kongre moderatörü Nizamettin Şen, kongreye ev sahipliği yapan Aska Lara Resort'ün sahibi Ramazan Arslan'a (sağda) teşekkür plaketi verdiler 21

22 TURİZMİN GELECEĞİ KONUŞULDU Hacısüleyman: TÜREL: BİRLİKTE KOŞACAĞIZ Turizmde başarıyı ortak akıl getirdi. Devamı da onunla olacaktır. 4. Uluslar arası Resort Turizm Kongresi nin açılış konuşmasını yapan AKTOB Başkanı Yusuf Hacısüleyman, Türkiye ve Antalya da turizmin 30 yıllını bir başarı hikayesi olarak nitelendirirken, bu başarıda ortak aklın öneminin büyük olduğuna işaret ett. Ortak aklın gelecekte de hakim olması gerektiğine vurgu yapan Hacısüleyman, Biz böyle düşünüyoruz. En iyi strateji birlikte belirleyelim yaklaşımıdır. Bu ortak aklın sürdürülebilirliğinden yanayız. Altyapı ve üstyapıda eksikliklerimizi gidererek bugünlere geldik. Bu anlamda kamu özel sektör işbirliğini önemsiyoruz dedi. Vizyonunuzu açacak yeni gelişmelere kendimizi hazırlamalıyız diyen Hacısüleyman, Türkiye Turizmi nin 2023 Vizyon çalışmasına değinerek, 2023 el kitapçığını bazen karıştırmayı unutuyoruz. Bu da ortak aklın belgesidir. Öte yandan koruma kullanma dengesine dikkat etmeliyiz, bu kitapçığı da ortak akıl ile yeniden ele alıp, yenilemeliyiz. Trendler değişiyor. Hane halkı bir kişi olan haneler artıyor. Kişiye özel ürünler bu yüzden öne çıkacak. Haberleşme ve teknolojik gelişmeler belirleyici olacak. Belki Antalya da Kaleiçi gibi, bazı turistik merkezleri gezmek randevu ile gerçekleşir hale gelebilir. Kişiselleştirilmiş ürünler öne çıkacak. dedi in zor bir yıl olacağının altını çizen Hacısüleyman, Ortadoğu ve Rusya daki krizlere işaret ederek Bütün dünyanın gözü üstümüzde. Savaş kavramı tedirginlik yaratır dedi. Türkiye nin bu noktada, özellikle sınırlarımızdan gelen göç ve sığınma dalgasında, algı yönetiminde geride kaldığına vurgu yapan Hacısüleyman, Türkiye nin insancıl yaklaşımla Suriye den kabul ettiği 1,6 milyon insana rağmen bunu dünyaya iyi anlatamadık. Suriye sınırından yapılan haberlerde hep Türkiye eleştiriliyor. Bunu maalesef dışarıda pozitif algıya çeviremedik dedi. Antalya nın turizmde çok hızlı bir büyüme gösterdiğine dikkat çeken Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Menderes Türel, bu eğilimin beraberinde sorunları da getirdiğine işaret ederek, şunları söyledi: Bu gelişmenin bir realitesi, geçmişte de bazı sorunlarla karşılaştık ama bunları önemli oranda birlikte çözdük. Turizmde genç bir ülkeyiz. Yatırımlarımız devam edecek te Tedaş kavşağında 5 yeni kavşak tamamlanacak. Konyaaltı Boğaçayı liman projesi, Kaleiçi nde sosyal yapıyı düzenlemeye çalışmaları, akıllı şehir teknolojisi, toplu taşımada ücretsiz internet gibi projelerimiz tamamlanacak. Öte yandan G20 zirvesi Antalya da, 2016 yılında EXPO yu gerçekleştireceğiz. Turizmin ortak eserlerinin Antalya ya kazandırılması konusunda TÜROFED ve AKTOB dan da destek beklemek elbette en doğal hakkımız. Antalya olarak bütün partnerlerimizle el ele verdiğimiz takdirde bütün hedeflerimize ulaşacağımıza eminim. Tabii ki bu yeterli değil. Tarihi yapıyı koruyarak şehir merkezini önemli hale getireceğiz. Hangi pazar ve segmentlerde ne yapabileceğimizi konuşalım, her türlü fikre açığız. Tüm bunlar için birlikte koşacağız. 22

23 TURİZMİN GELECEĞİ KONUŞULDU Fankhauser: VALI TÜRKER: BAŞARI HERKESINDIR İletişim ve etkileşim yeni bir çağa girdi, bundan turizmde etkileniyor Kongre de konuşan Thomas Cook un CEO su Peter Fankhauser, Bütün trendler değişiyor, teknolojiler değişiyor, iletişim ve etkileşimde yeni bir çağa girildi. Yeni dijital dünya tamamen işbirliğine dayalı bir ortam yaratıyor dedi. Turizmde çok uzun bir yol kat edildiğine işaret eden Fankhauser, Bugün bir tur operatörü olmak artık en iyi fiyatı sumak anlamına gelmiyor, Dijital çağ bizi zorluyor. En iyi ürünleri sunmamız gerekiyor. Müşteriler yeni dijital temas noktaları istiyorlar. Fiyat ve kalite konularında büyük bir şeffaflık var. Bu noktada dijital dönüşüm çok önemli. Müşterinin tatil araştırma sürecine nasıl etki edebiliriz, bugün en büyük konumuz bu. Gelecek mutlaka dijital olacak. Gerçek ve kişisel bir iletişimden söz ediyoruz. Etkileşimin bilgi vermenin yeni yöntemi bu. İnsanlar internet ormanında seçenek zorluğu yaşayınca kendilerini yönlendirecek mecralar arıyorlar. İşte bizim rolümüz bu noktada başlıyor. dedi. Bu değerlendirmelerini sektörden örneklerle ortaya koyan Thomas Cook un CEO su, Benzersiz içerik ve dönüşüm önemli. Videolar bu anlamda önemli. Katalogların ne kadar kısıtlı olduğunu görüyoruz. Dijital dönemde ise sınırsız olanaklar var. Kataloglardan dijitale köprü kuracağız. Örneğin sanal mağazalar yapıyoruz. Müşteriler buralarda önceden tatile gideceği yeri yaşıyorlar. Davranışsal veriler alacağız ve daha iyi ürün sunacağız. Doğru ürünü doğru yerde müşteriye sunmamız gerekiyor, şirket odaklı idik. Artık müşteri odaklı olmamız gerekiyor dedi. İnternetteki otel yorumlarının önemine dikkat çeken Fankhasuer, Müşterinin %90 nı yorumları kullanıyor. Web de ortalam 9 saat harcıyorlar. %52 si yorumlara göre fikrini değiştirebiliyor. Yüzde 70 olumsuzluklara iyi yanıt veren oteli seçiyor. Yüzde 25 lik rezervasyon artışı sağlayabiliyorsunuz bu yolla. Dolayısıyla bu süreci iyi yönetmek lazım. dedi. Antalya Valisi Muammer Türker yaptığı değerlendirmede, turizm sağlanan başarıda, başta turizmciler olmak üzere, bu alana katkı yapan herkesin önemli payının olduğuna vurgu yaptı. Sağlanan başarıdan sonra, ilerisi için neler yapılması gerektiğinin daha fazla konuşulmasını isteyen Vali Türker, şunları söyledi: Başardığımız gibi yine hep birlikte, hedefleri ve ulaşma yollarını belirlemeliyiz. Ancak bugün ve gelecekte; çevreye duyarlılık, sürdürülebilirlik, kalifiye insan gücünün yetiştirilmesi, mevsimselliğin aşılması, 12 ay turizm yapılabilmesi, kongre, spor, golf gibi turizm türlerinin daha ciddiyetle geliştirilmesi gibi konulara daha fazla zaman ayırmalıyız. Eğer bunları başarabilirsek, o zaman turizmin toplumsal değişim ve dönüşüme gerçektem katkı yaptığını daha fazla gösterebiliriz. Bugün olduğu gibi yarın da turizmin katkıları sürecektir. 23

24 TURİZMİN GELECEĞİ KONUŞULDU Osman Ayık: Özgün ürün yapımızı kullanarak dijital değişime ayak uydurmalıyız. Pazar ve ürün çeşitlendirmesine gitmeliyiz TÜROFED Başkanı Osman Ayık, Turizmde yaptığımız sıçramalarımızda paket turların önemli yeri var. İspanya ile paket turda başa başız. Mısır ve Yunanistan ın paket turlarda çok öndeyiz derken, paket tur pazarının getirdiği bazı sorunlara da dikkat çekti. Ayık, Çok farklı noktaya gidiyoruz. Antalya ve İstanbul gibi iki önemli destinasyonumuz var. Antalya yıl sonunda 12 milyon bandını geçecek. Antalya Mısır ve Yunanistan ı bile geçen veya zorlayan bir yer. Bunu sağlamlaştırmalıyız. En önemli halletmemiz gereken sorun pazar ve ürün çeşitlendirmesine gitmektir. Paket turlar ülke ve pazar bağımlılığını, dolayısıyla tur operatörü bağımlılığını beraberinde getiriyor. Bunu mutlaka çözmemiz gerekiyor dedi. Dijital dünyaya da dikkat çeken Ayık, Özgün ürün yapımızı kullanarak dijital değişime ayak uydurmalıyız. Turizm insan ağırlıklı bir sektör. Geldiğimiz noktadaki hizmet standartlarına uygun genç personeli de yetiştirmemiz ve buna da özel çaba sarf ederek bu konuda kongreler, seminerler düzenlememiz lazım. Sürdürülebilirlik hem doğa, çevre, hem de insan unsuru ile mümkündür. Bölgesel ve seçici olmak kaydıyla teşviklerin özellikle yenileme ve renovasyon anlamında bu sektör için mutlaka devam etmesi lazım dedi. Ayık, Ayrıca sektörün fiziki ve hukuki altyapısının ele alınması lazım. Yeni yasaya ihtiyacımız var. 30 yılda bu sektör çok önemli bir noktaya geldi. Yeni bakış açısı ve perspektifler yasası da yeniden yazılmalıdır şeklinde konuştu. 24

25 TURİZMİN GELECEĞİ KONUŞULDU Coşkun Yurt: En büyük pazarlarımızda yaşanan sorunların arkasındaki en temel durum; belirsizliktir. BDT pazarını ve özelde de Rusya nın durumuna değerlendiren OTI Holding Y.K başkan yardımcısı Coşkun Yurt, BDT ve özelde de Rusya pazarının önü açıktır. Gelmeye devam edeceklerdir ama burada sorulması gereken şey, bunun ileride nasıl devamlılık kazandırılacağıdır. dedi. Halen varolan ekonomik ve siyasal sorunlardan dolayı, Rusya ve BDT pazarlarında alım gücünün zayıfladığını, beraberinde rezervasyonlarda düşüş olduğuna vurgu yapan Yurt, değerlendirmesine şöyle devam etti: Elbette devalüasyonlar, düşüşte olan petrol fiyatları, sosyal rahatsızlıklar var ana esasına baktığımızda 2015 ve ötesini endişeli kılan temel kaygı belirsizlik ortamıdır. Manzaranın bir de olumlu tarafına bakarsak, görüyoruz ki Rusya nın Avrupa destinasyonlarına olan talebi de geriliyor. Bu ortamda bizler turoperatörleri olarak doğrudan fiyat indirin baskısı yapmıyoruz. Bugün petrol fiyatlarındaki azalma bilet fiyatlarına ancak % yansıyor. Ama alım gücü % 50 dolayında azalmış. Yani petroldeki olumlu sayılabilecek gelişme, toplamda yaşanan kaybı telafi edemiyor. Gerçekleri söylemek gerekirse seyahat fiyatlarına bir indirim kaçınılmaz ama gerçek oranın ne olacağı mart ayı gibi belli olacak. Öte yandan bu tabloya rağmen 2015 fiyatlarını artıran oteller oldu. Bunu pek anlayamadık. Bakın son 5 yıla baktığımızda, istenen fiyat artışlarının % 20 si yıl içinde aşağı doğru revize edildi. Şimdi böyle bir ortamda fiyat artırmak çok tutarlı değil. Bir de kurdan kaynaklı gelirler var. Demek istiyorum ki herkes pazardaki gerçekleri anlamalı, ona göre hareket etmelidir. Zarar eden yatak, zarar eden koltuk demektir. Şimdilerde yapılacak küçük indirimler, 3 ay sonra yapılacak sert indirimlerden daha iyidir. Diğer yandan son aylarda yaşanan şirket iflasları pazarda bir güvensizlik endişesi yarattı. Rusya da mali sıkıntıları da düşününce planların daha ciddi olması gerektiği ortaya çıkar. Türkiye, Rusya açısından oturmuş, istikrarlı bir pazardır. Sorunlardan dolayı seneye, eski rakamlara ulaşmak zor ama realiteyi masanın üzerine koyup konuşmalıyız. 25

26 TURİZMİN GELECEĞİ KONUŞULDU Hakan Ateş: Batı daki anlaşmazlık kısa sürede halledilemeyecek durumda Türkiye turizmin ekonomideki payı açısından 4. büyük ülke itibaiyle sektörde çalışan sayısı 1 milyonu geçti. 54 sektörü besliyor, ülkenin katma değeri en yüksek sektörü diyen DenizBank Genel Müdürü Hakan Ateş, Sene sonunda 45 milyar dolarlık cari açık beklendiğine işaret eden Ateş, 32 milyar dolarlık gelir beklentisi var. Turizm olmasaydı bu açık 75 milyar olurdu dedi. Rusya ve Ukrayna nın Türkiye turizmindeki payının yüzde 19 olduğuna değinen Ateş, Oradaki gelişmelerin bizi bir miktar olumsuz etkileyeceği beklentisi var. Ancak diğer taraftan Avrupa ve Amerika ile olan sorunlar bu pazarda Türkiye için firsat da olabilir. Yatırımcıların Avro yu kullanmaları yatırımcılar açısından yararlı olacaktır. Dolar daha da yükselecek. Jeopolitik gerginlikler risk ama fırsat da olabilir şeklinde konuştu. Değerlenen Türk Lirası na da dikkat çeken Ateş, ülkeyi pahalı gösteren bir durum gibi algılanacak bu olguyu, fiyatlara yansıtmazsak ülke turizmi ve ekonomisi açısından iyi olacaktır dedi. Turizmin çeşitlendirilmesi önemli. Golf, sağlık, termal gibi alanların geliştirilmesi gerekiyor. İran, Rusya gibi ülkelerden direkt uçuşlar önemli. Tur operatörlerine teşvik verilmesi önemli Havaalanı yatırımları önem kazanmış durumda diyen Ateş pazardaki bazı gelişmelere de dikkat çekerek şunları söyledi: Dünyada gençlerin önemi artıyor, yeni kuşaklar geldi, geliyor. Gençlere yatırım yapılmalı. Daha fazla seyahat ediyorlar. Bu nedenle dijital dönüşüme ayak uydurmak gerekiyor. Öte yandan bu sektöre gözümüzün nuru gibi bakmak zorundayız. Rusya ve çevresindeki coğrafyada yaşanan krizlere ve turizme olası etkilerine de değinen Ateş, Rusya ve Avrupa ve Amerika tarafından bu süreç çok kısa sürede sonuçlandırılamayacaktır. Bu ne getirir? Bu toprakların altında altın, gümüş gibi çeşitli rezervler var. Para değeri düşen halk harcamaları kısar. Bu da Rusya ve Ukrayna pazarında belirleyici etki olabilir. Rusların Türkiye yi daha fazla tercih edeceği öngörüsü de var. Diğer yandan Rusya turizmi Avro ya dönebilir. Turizmcilerin bunu da düşünmeli lazım. 26

27 TURİZMİN GELECEĞİ KONUŞULDU Güngör Uras: Türkiye ekonomisindeki gelişmeleri ve turizme etkilerini değerlendiren ekonomist Güngör Uras, Önümüzdeki dönemde enflasyon yüzde 7 nin altına düşmeyecek. Yüzde 7-10 arasında gidip gelecek. İkincisi, döviz kurları olması gerekenin altında. Bir düzeltme olacaktır. Develüasyon yüzde 10 dolayında beklenebilir dedi. Uras iç ve dış gelişmeleri değerlendirirken, Diğer yandan, yurtdışından daha az turist gelmesi beklentisinin karşısında hatırı sayılır bir iç Pazar hareketi var. Yerli turistlerin gelir durumu bu açıdan da önem kazanıyor. Sadece üst gelir grubuna yönelik turizm düşünüyorsanız, gelir dağılımındaki bozulma iyidir. Ancak, orta sınıfı düşünüyorsanız, süreç orta kesimi lüks turizmden itecektir. Seçim dönemi de iç turizm bakımından önemli. Sadece tatilci bakımından değil, yatırımcı için de önemli. Kürt sorunu ile ilgili hızlanan bir atmosfer var. Kürt sorununa dışarıdan da bırakamayız. Bu sadece terör sorunu değildir. Dışarıdaki yansımaları da önemlidir dedi Turizmde moral ve yaklaşımın önemli olduğuna vurgu yapan Uras, Moral bozulduğunda iş yapma gücü ve cesareti aşağı doğru iner. Turizmin ekonomi için çok önemli olduğuna inanıyorum. Döviz ve istihdamdaki rolü çok büyük ve önemli. Bu Turizmci iç ve dış gelişmeleri iyi okumalıdır. yüzden turizmin Ankara nın gündeminde olmamasını kabul edemiyorum. dedi. Öte yandan dışarıdaki siyasal gelişmelerin de bazı riskler yarattığına işaret eden Uras, Böyle dönemlerde dışarıdakilerin Türkiye deki gelişmeleri algılama biçimi faklı olabilir. Rusya, Amerika gibi ülkelerdeki gelişmeler de bizi etkileyecektir. Almanya nın Fransa nın yaşlı turisti Türkiye de tatil talebini sürdürecek midir?. Turizm işletmeleri bugüne dek inen çıkan konjonktürel gelişmeler ortamında başarılarını sürdürdüler. Hatta koştular. Riskler olsa da ben turizmin bunlardan büyük ölçüde etkileneceğini sanmıyorum. En önemlisi Türkiye Cumhuriyeti hükümetleri, hangisi olursa olsun turizmi dikkate almalıdır. Her sektör battık batıyoruz diye hükümetlerden teşvik ister, bunu Türkiye de yapmayan tek sektör turizmdir. dedi. Turizmdeki ilk kuşakların hem işletmeci hem yatırımcı olarak önemli bir başarılar elde etiğinin altını çizen Uras sözlerine şöyle devam etti: Turizmciler bunu iyi satmalı, genç turistlerin beklentileri değişiyor. Bu da turizmin turistik tesislerin dışına taşmasına yol açıyor. Bu anlamda gerekli adımlar atılmalı. Devlet ve siyaset önünde turizmin sesinin daha iyi ve hakkettiği oranda çıkması, bunu diyecek bir örgütlenme oluşması lazım. 27

28 TURİZMİN GELECEĞİ KONUŞULDU Marco Ryan: Değişim, yeni bir sadakat şeklini dayatıyor E-ticaret ve dijital teknoloji konusunda uzman olan Marco Ryan, kongrede yaptığı açıklamada, Son yıllarda genelde tüketici eğilimleri ve özelde de seyahat tüketicisi çok değişti. Buna paralel rakipler ve müşterilere olan yaklaşımlar da değişti. Bu paralelde yeni bir sadakat şekli geliştirilmeli. dedi. Müşterilerin nasıl olup da bir markanın sadık elçileri yapılacağı sorusuna yanıt arayan Ryan, sektörden bazı örnekler vererek, bu süreçte, ekiplerin yenilenmesi, eğitilmesi, ürün ve seyahat deneyimlerinin daha pürüzsüz hale getirilmesi, gibi kavramlar üzerinden online itibar yönetimi gibi yönetim biçimleri önerdi. Google ve Amazon gibi şirketlerin turizme adım atmasıyla turizm şirketleri ile müşteri ilişkilerine yeni boyutlar getirdiğini ifade eden Ryan, şunları söyledi: Bu gelişmeler bizim için kötü sayılabilir ancak, müşteri ilişkilerini geliştirmek çok önemli. Sadece sosyal medya hesabı açmak yetmiyor. Diyaloğu nasıl kurarım buna bakmanız lazım. Bütün iyi diyaloglar dinleme ile başlar. Yani müşteri ile birlikte düşünüp hareket etmeliyiz. Onlara ulaşmanın yol ve yöntemlerini çeşitlendirmeliyiz. Öte yandan Müşteri kimsenin değil hepimizindir. Farklı yatırımcılar farklı modellerle pazara giriyor. Bu da sizin planlarınızı bozabilir. Her şeyle savaşmayın. Anlamaya ve sürecin parçası olun. Dijital dünyada her yerde olamazsınız. En iyi olduğunuz yerde olun. Öte yandan ev turizmi, vb süreçler otellerin işini bozar, müşterini çalar, o yüzden güçlü bir iş ortağınız olmalı. Yani birileri 600 milyon Dolar lık IT yatırımı yapıyorsa, sizin 600 milyon Dolar ınız yoksa, onunla çalışmayı düşünün. Önemli olan bu alanda sadece fiyata değil, değere de odaklanmak lazım. Değer sadece tekrar müşteri kazanmak için değil, tüm göstergeler için bakmak gerekir. İnovayon ile fark yaratın.innovatif olmanın farklı yolları var, sadece rezervasyon aşamasında değil. Yani paylaşım ekonomisinin bir parçası olmalısınız. Değişimin paçası olun. Endişelenmeyin yardım alın. Sakin olun ve dijitalleşin. 28

29 TURİZMİN GELECEĞİ KONUŞULDU Jürgen Stille: Türkiye nin önümüzdeki 10 yıl için kruvaziyerde önemli bir potansiyeli var Almanya merkezli kruvaziyer şirketi Norvegian Cruise nin Genel Müdürü Jürgen Stille, kruvaziyer turizminin tarihsel gelişimini aktardığı sunumunda, Türkiye nin kruvaziyerdeki olanak ve fırsatlarını da değerlendirdi. 19 yüzyılda gelişmeye başlayan kruvaziyer seyahatlerinin asıl sıçramayı 1990 lı yıllarda ortaya koyduğunu belirten Stille, 90 lı yıllarda yolcu sayısının iki kat artarak 3 milyon olduğunu belirtti. ABD den çıkarak yayılan kruvaziyer turlarının Avrupa da yaygınlaştığını kaydeden Stille, 2014 te yolcu sayısının 21 milyonu geçtiğini söyledi. Yeni büyük gemiler inşa edildiği kruvaziyer sektöründe zamanla seçeneklerin de zenginleştiğini ifade eden Stille, Farklı tatil biçimleri oluştu. Güzergahlar, pasif, aktif turlar, aile ya da bireysel turlar var. Büyük anne ve babalar torunları ile geziyorlar dedi. Türkiye de kruvaziyer pazarını da değerlendiren Jürgen Stille, 2013 te Türkiye ye kruvaziyer gemileri ile 2 milyon yolcu gelmiş. Türk limanlarına demirleyen kruvaziyer gemisi sayısı ise 685 bilgisini verdi. Türkiye ye gelen kruvaziyer gemilerinin çoğunun günübirlik yolcuları taşıdığını kaydeden Stille, Ancak Türkiye nin önümüzdeki 10 yıl için önemli bir potansiyeli var. Liman altyapısının geliştirilmesi ve daha büyük limanlar yapılması gerekir. İstanbul, İzmir ve Kuşadası toplam kapasitenin yüzde 45 ini oluşturuyor. Türklerin yüzde 0,05 i gemi turuna katılıyor. Dolayısıyla geliştirilecek bir pazar var. Önümüzdeki 10 yılda Türk kruvaziyer firmalarının da pazara girmesi için potansiyel hazır, neden olmasın diye konuştu. Türkiye nin kruvaziyer potansiyelini kış turizmi için kullanabileceğinin altını çizen Stille, Antalya bir hub olabilir. Antalya gibi güney limanları büyük bir potansiyel barındırıyor. Antalya limanı yenilendi ama daha fazla renove edilebilir. Avrupa da kışın demirleyen gemiler Türkiye limanlarına kaydırılabilir değerlendirmesinde bulundu. 29

30 TURİZMİN GELECEĞİ KONUŞULDU Klaus Hildebrandt: Türkiye olarak anlatacak bir çok değeriniz var Gazeteci gözüyle Türkiye turizmini değerlendiren Alman FVW dergisinin yayın yönetmeni Klaus Hildebrandt, Türkiye yi büyüten unsurun konukseverlik olduğunu vurguladı. Türkiye turizminin son 30 yılda çok önemli bir yol katettiğini vurgulayan Hildebrandt, Türkiye ve çevresinde son zamanlardaki sıcak siyasal gelişmelere işaret ederak, şunları söyledi: Siyasal gelişmeler her zaman risktir. Turizm siyasetin ayrılmaz parçası. Sektör olarak dernekleriniz, birlikleriniz güçlü. Ama uluslararası yönünüzü de güçlendirmelisiniz. Tanıtım ve pazarlamaya ağırlık vermelisiniz. Kendi imajınızı kendiniz belirleme ve kontrol etme noktasında etkili olmalısınız. Bazen sektörün siyasetten biraz uzak durmasında yarar var. Siyasilerin yapmadıklarını sektör olarak siz yapmaya bakın. dedi. Turizmde müşteri profilinin giderek değiştiğine işaret eden Hildebrandt, İnsanlar tatilde bir şeyler yaşayarak evlerine dönmek istiyor. İnsanlara o kadar güzel bir yere gideceksiniz ki çok güzel şeyler yaşayacaksınız demek ve buna göre ürün sunmak gerekiyor dedi. İnternetin artık çok büyük ve kapsamlı bir alan olduğuna değinen Hildebrandt, Almanların büyük bölümü internetten tatil araştırıyor. İnternette kendinizi iyi anlatmalısınız. Anlatacak çok şeyiniz var aslında dedi. Rekabet uyumaz başlığı ile pazardaki derinleşen rekabete göndermede bulunan Hildebrandt, Yunanistan, Mısır gibi rakipleriniz krizden çıktıkça güçlenmeye başladılar. İspanya da zamanında Türkiye yi dikkate almayarak hata yapmıştı. Rakiplerinize dikkat etmeniz gerekiyor sözleri ile Türk turizmcisini uyardı 30

31 INTERAKTİF ANKET SONUÇLARI 4. Uluslar arası Resort Turizm Kongresi ne katılan turizm ve seyahat dünyası interaktif anket ile Türk turizmi için hayati önem taşıyan 10 soruya cevap verdi yılı beklendiğim gibi geçti ten daha iyi olacak 2014 yılı nasıl geçti, % 19 Beklentisin gerisinde kaldı 47 Zor bir yıl olacak ten kötü geçti 2015 ten ne bekliyorsunuz? gibi olur 2014 ten kötü olacak 2015 yılı için en önemli risk hangisidir? 49 Bölgedeki siyasal gelişmeler 41 Rusya daki ekonomik gelişmeler 7 Avrupa daki durgunluk 3 Seçim yılı olması e geçerken fiyat artışı yaptınız mı?,% İç pazar kontenjanını yüzde 5-10 artıracağız Artış yaptım Artış yapmadım İndirimi yaptım 2015 te iç pazar için ne yapacaksınız? Erken rezervasyon indirim oranını artırdım 1 Erken rezervasyon indirim oranını azalttım 26 iç pazar için fiyat artırdım 10 iç pazar için fiyat düşürdüm 2015 te döviz kuru tahmininiz nedir? seyrini korur % 5 artar % 10 artar % 15 artar 6 31

32 INTERAKTİF ANKET SONUÇLARI 4. Uluslar arası Resort Turizm Kongresi ne katılan turizm ve seyahat dünyası interaktif anket ile Türk turizmi için hayati önem taşıyan 10 soruya cevap verdi. Kredi kullanımınız ne oldu? te alacak tahsilatı durumunuz nedir? e göre daha iyi Kredi kullanımını azalttık e göre daha kötü Kredi bulmakta zorlandım 54 Ödeme süreleri uzadı 16 Yeniden yapılandırdık ile aynı 8 Re-finansmana gittik Yeni bir kredi aldım 2015 yılında yenileme yatırımı yapacak mısınız? 47 Kredi kullanmayacağım Uygun bir yatırım ortamı göremiyorum Evet Hayır Erteledik İhtiyaç duymuyoruz 2015 te kamu yönetimi açısından sektörle ilgili öncelikli konu ne olmalı? 28 Altyapı yatırımları 13 Kıyı ile ilgili yasal düzenlemeler 18 İmaja yönelik tanıtım çalışmaları Vizyon Belgesinin hayata geçirilmesi 5 Merkez Bankası faizinin düşürülmesi 26 Turizm özel gündemli Bakanlar Kurulu toplantısı yapılması 32