Küresel İnsani Gelişme Raporu 2009

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Küresel İnsani Gelişme Raporu 2009"

Transkript

1 ÖZET Küresel İnsani Gelişme Raporu 2009 İnsani Gelişme Raporu web sayfası: Engelleri aşmak: Göç ve insani gelişme Küresel İnsani Gelişme Raporu 2009 Dünya eşitsizliklerle dolu. Dünyanın dört bir yanındaki birçok kişi için, hayatta kalma ya da iyi bir yaşam sürme olanaklarını arttırmak adına, doğduğu şehirden veya köyden göç etmek, kimi zaman en iyi, kimi zaman da tek seçenek olabiliyor. Göç, bireylerin ve ailelerin gelirini, eğitimini ve sosyal katılımını geliştirmek ve çocuklarına daha iyi bir gelecek sağlamak konusunda son derece etkin bir rol oynuyor. Ama aslında göçün değeri bundan da öte; çünkü nerede yaşayacağına karar verebilmek, insanın özgürlüğünün en temel unsurlarından biri. Dünyada birden fazla göçmen profili var. Gerek kendi ülkeleri içinde gerek ülkeler arasında yer değiştiren yaklaşık bir milyar insan arasında, meyve toplayıcılardan hemşirelere, siyasi mültecilerden inşaat işçilerine, akademisyenlerden bilgisayar programcılarına çeşit çeşit insan yer alıyor. Ulusal sınırların içinde ya da dışında, göç edenler bir umut ve belirsizlik yolculuğuna çıkıyor. Birçok kişi daha iyi olanaklar peşinde, kendi becerilerini gittikleri ülkedeki kaynaklarla bütünleştirmeyi ve böylece hem kendileri hem de çoğu zaman beraberlerinde götürdükleri aile bireyleri için kazanımlar sağlayabilmeyi umut ederek yer değiştiriyor. Gerek göç veren, gerekse göç alan toplumların tamamı göçten yarar sağlıyor. Bu bireylerin çeşitliliği ve göç olgusunu düzenleyen kurallar, özellikle de küresel piyasalardaki durgunluğun tam ortasında, göçü günümüzün en karmaşık meselelerinden biri haline getiriyor., daha iyi göç politikalarının insani gelişmeye nasıl katkıda bulunabileceğini sorguluyor. Öncelikle kim, nereye, neden ve ne zaman göç ediyor gibi sorularla göçün ana hatlarını belirleyip, sonra da yer değiştirmenin hem göçmenler ve aileleri, hem de göç veren ve göç alan ülkeler üzerindeki geniş kapsamlı etkilerini analiz ediyor. İnsanların sahip oldukları seçenekleri ve özgürlükleri genişletebilmek için devletlerin sınırları içinde ve ötesinde yer değiştirme kısıtlamalarını kaldırmalarını savunuyor. Göçmenlerin gittikleri yerlerde erişebildikleri olanakları artıracak pratik önlemlerin, hem göç alan hem de göç veren toplumlara büyük faydası olacağını savunuyor. Raporda sözü edilen reformlar sadece göç alan ülkelerin hükümetlerine değil, aynı zamanda göç veren ülkelerin hükümetlerine, dahası özel sektör, dernekler ve sivil toplum örgütleri gibi diğer aktörler ve göçmenlerin kendilerine de yol gösteriyor. Küresel İnsani Gelişme Raporu 2009, insani gelişmeyi, dünya çapında gittikçe karmaşıklaşan göç hareketlerinden herkes için en büyük kazanımları elde etme arayışında olan siyaset belirleyicilerin gündeminin merkezine yerleştiriyor. COVER_CC.indd 1 8/17/09 4:42:06 PM

2 ÖZET Küresel İnsani Gelişme Raporu 2009 Engelleri aşmak: Göç ve insani gelişme 1

3 Küresel İnsani Gelişme Raporu 2009 u hazırlayan ekip Direktör Jeni Klugman Araştırma Francisco R. Rodríguez yönetiminde, Ginette Azcona, Matthew Cummins, Ricardo Fuentes Nieva, Mamaye Gebretsadik, Wei Ha, Marieke Kleemans, Emmanuel Letouzé, Roshni Menon, Daniel Ortega, Isabel Medalho Pereira, Mark Purser ve Cecilia Ugaz (2008 Ekim ine kadar direktör yardımcısıydı). İstatistikler Alison Kennedy yönetiminde, Liliana Carvajal, Amie Gaye, Shreyasi Jha, Papa Seck ve Andrew Thornton. Ulusal İnsani Gelişme Raporu ve Ağı Eva Jespersen (İnsani Gelişme Raporları Ofisi Direktör Yardımcısı), Mary Ann Mwangi, Paola Pagliani ve Timothy Scott Yaygınlaştırma ve İletişim Marisol Sanjines yönetiminde, Wynne Boelt, Jean-Yves Hamel, Melissa Hernandez, Pedro Manuel Moreno ve Yolanda Polo. Yapım, çeviri, bütçe ve operasyon ve idare Carlotta Aiello (yapım koordinatörü), Sarantuya Mend (operasyon müdürü), Fe Juarez-Shanahan ve Oscar Bernal. 2

4 Küresel İnsani Gelişme Raporu 2009 İçindekiler Önsöz Teşekkür Kısaltmalar GENEL BAKIŞ BÖLÜM 1 Özgürlük ve göç: Göç insani gelişimi nasıl destekler 1.1 Hareket edebilmek önemlidir 1.2 Seçim ve bağlam: insanların neden yer değiştirdiğini anlamak 1.3 Gelişme, özgürlük ve göç 1.4 Bizim katkımız BÖLÜM 2 Hareket halindeki insanlar: Kim, nereye, ne zaman ve neden göç ediyor 2.1 Günümüzde göç 2.2 Geride bıraktıklarımız Uzun erimli bakış Yirminci yüzyıl 2.3 Politikalar ve göç 2.4 İleriye bakış: Kriz ve sonrası Ekonomik Kriz ve krizden çıkış olanağı Demografik trendler Çevresel faktörler 2.5 Sonuçlar BÖLÜM 3 Yer değiştirenlerin akıbeti 3.1. Gelir ve geçinme Brüt gelire etkiler Yer değiştirmenin finansal maliyetleri 3.2 Sağlık 3.3 Eğitim 3.4 Toplumsal güçlenme, yurttaşlık hakları ve katılım 3.5 Olumsuz etmenlerden kaynaklanan sonuçları anlamak Güvensizlik göçü tetikleyince Gelişme amaçlı yerinden edilme İnsan ticareti 3.6 Genel etkiler 3.7 Sonuçlar BÖLÜM 4 Göç veren ve göç alan yerler üzerindeki etkiler 4.1 Göç veren yer üzerindeki etkiler Hane düzeyinde etkiler Toplumsal ve ulusal düzeyde ekonomik etkiler Sosyal ve kültürel etkiler Göç ve ulusal kalkınma stratejileri 4.2 Göç alan yer üzerindeki etkiler Toplam ekonomik etkiler İş gücü piyasası üzerindeki etkiler Hızlı kentleşme Mali etkiler Göçle ilgili algılar ve endişeler 4.3 Sonuçlar BÖLÜM 5 İnsani gelişmeye katkı sağlayacak politikalar 5.1 Çekirdek reform paketi Yasal kanalları serbestleştirme ve basitleştirme Göçmenlerin temel haklarının güvence altına alınması Göç işlemlerinin maliyetini azaltmak Göçmenler ve göç alan toplumların kazanımlarının geliştirilmesi İç göçten yararlanmak Göçün ulusal kalkınma stratejilerinin bir öğesi haline getirilmesi 5.2 Reform için siyasi elverişlilik 5.3 Sonuçlar Notlar Kaynakça İSTATİSTİKÎ EK Tablolar Okuyucu rehberi Teknik not İstatistikî terimlerin ve göstergelerin tanımı Ülke sınıflandırması 3

5 Engelleri aşmak: Göç ve insani gelişme Meksika nın kırsal kesiminde yoksul bir ailede doğan Juan ı ele alalım. Juan ın ailesi onun sağlık hizmetlerini ve eğitimini zorlukla karşılayabiliyordu. Juan 12 yaşında ailesinin geçimine katkıda bulunmak için okulu bıraktı. 6 yıl sonra daha yüksek bir ücret ve daha iyi olanaklar peşinde Kanada ya amcasının yanına gitti. Kanada da ortalama yaşam süresi Meksika dan 5 yıl daha uzun, aynı zamanda kişi başına gelir de 3 kat daha yüksek. Juan Kanada da geçici olarak çalışabilecekler arasına seçildi ve bir süre sonra kalıcı ikamet hakkı kazanarak nihayetinde bir girişimci oldu. Şu anda Kanada da doğanlara da istihdam sağlayan bir işletmenin sahibi. Juan, her yıl göç ederek yeni olanaklar ve özgürlüklerle karşılaşan, kendilerinin yanı sıra hem doğdukları, hem geldikleri ülkeye kazanımlar sağlayan milyonlarca örnekten biri. Başka bir örnek olarak Bhagyawati yi ele alalım. Kast sisteminin alt sınıfına mensup bu kadın, Hindistan ın kırsal bir bölgesi olan Andhra Pradesh te yaşıyor. Her yıl çocuklarıyla beraber 6 aylığına Bangalor kentine giderek inşaatlarda çalışıyor ve günde 60 rupi (1,20 ABD doları) kazanıyor. Çocukları şantiyeden çok uzakta olduğu ve yerel dili bilmedikleri için Bangalor da okula gidemiyor. Bhagyawati nin gıda yardımı veya sağlık hizmetlerine erişim hakkı olmadığı gibi kayıtlı olduğu bölge dışında yaşaması oy kullanmasını da engelliyor. Kendi ülkesi içinde göç eden milyonlarca insan gibi, onun da hayatını iyileştirmek için, daha iyi olanakların peşinde başka bir şehre taşınmanın dışında pek bir seçeneği yok. Dünya eşitsizliklerle dolu. İnsani gelişme açısından ülkelerin kendi içinde ve diğer ülkelerle aralarındaki büyük farklılıklar, 1990 yılında yayımlanan ilk rapordan bu yana İnsani Gelişme raporlarında yinelenen ana tema olageldi. Bu yılın raporunda ilk defa göç konusunu ele alıyoruz. Gelişmekte olan ülkelerde yaşayan birçok insan için doğdukları şehirden veya köyden taşınmak, olanaklarını iyileştirmek için çoğu zaman en iyi, zaman zaman da tek seçenek oluyor. Göç kişinin gelirini, sağlık ve eğitim olanaklarını arttırmakta son derece etkin bir rol oynuyor. Ama aslında göçün değeri bundan da öte: Nerede yaşayacağına karar verebilmek, insanın özgürlüğünün en temel unsurlarından birini oluşturuyor. Ulusal sınırların içinde ya da dışında, göç edenler umut ve belirsizlikle dolu bir yolculuğa çıkıyor. Birçok kişi, kendi becerilerini gittikleri ülkedeki kaynaklarla bütünleştirmeyi ve böylece hem kendileri hem de çoğu zaman beraberlerinde götürdükleri ya da arkalarından gelecek aile bireyleri için kazanımlar sağlayabilmeyi umut ederek daha iyi olanaklar peşinde yer değiştiriyor. Başarılı oldukları takdirde, girişim ve çabaları, hem geride bıraktıkları hem de yeni yerleştikleri toplumlara fayda sağlayabiliyor. Fakat ne yazık ki göçmenlerin hepsi başarılı olamıyor. Aile ve arkadaşlarını geride bırakan göçmenler yalnızlıkla karşı karşıya kalabiliyor, yeni gelenleri istemeyen kişi veya grupların arasında kendilerini dışlanmış hissedebiliyor, işlerini kaybedebiliyor, hasta olabiliyor ve böylece başarılı olmalarını sağlayacak çeşitli destek hizmetlerine erişim sağlayamayabiliyorlar yılı Küresel İnsani Gelişme Raporu, daha iyi göç politikalarının insani gelişmeye nasıl katkıda bulunabileceğini sorguluyor. İnsanların sahip oldukları seçenek ve özgürlükleri genişletebilmek için devletlerin sınırları bünyesinde ve ötesinde yer değiştirme kısıtlamalarını kaldırmalarını savunuyor. Göçmenlerin gittikleri yerlerde erişebildikleri olanakları artıracak pratik önlemlerin, hem göç alan hem de göç veren toplumlara büyük faydası olacağını öne sürüyor. 4

6 İnsanlar neden ve nasıl yer değiştiriyor? Göç hakkında tartışmalar genelde gelişmekte olan ülkelerden gelişmiş Avrupa ülkeleri, Kuzey Amerika ve Avustralya-Asya ya olan akımları hareket noktası olarak alıyor. Oysa dünyadaki göçlerin çoğu, bırakın gelişmekte olan ülkelerden gelişmiş ülkelere gitmeyi, bir ülkeden diğerine bile olmuyor. Göç eden insanların çok büyük bir çoğunluğu, kendi ülkeleri sınırları dahilinde yer değiştiriyor. Muhafazakar bir tanımla, biz ülke içi göçmenlerin yaklaşık 740 milyon civarında, yani ülkeler arası göçmenlerin neredeyse 4 katı olduğunu tahmin ediyoruz. Bir ülkeden diğerine göç eden insanların ise yaklaşık üçte biri, yani 70 milyondan daha az insan gelişmekte olan bir ülkeden gelişmiş bir ülkeye göç ediyor. Dünyadaki 200 milyon uluslararası göçmen, gelişmekte olan bir ülkeden diğerine veya gelişmiş ülkeler arasında yer değiştiriyor (Harita 1). İç ya da uluslarası göçmenlerin çoğu daha yüksek gelir, eğitim ve sağlık hizmetlerine daha rahat erişim ve çocukları için daha iyi bir gelecek gibi kazanımlar elde ediyor (Şekil 1). Göçmenlerle yapılan anketlerde göçün beraberinde getirdiği uyum sürecine ve çeşitli engellere rağmen Şekil 1 Kaynak: Ortega (2009). Okullaşmadan kaynaklı kazanımlar insani gelişme endeksi (İGE) düşük olan ülkelerden gelen göçmenler arasında en yüksek Göç veren ülkenin İGE kategorisine göre göçmenlerin göç veren ve göç alan ülkelerdeki brüt okullaşma oranı, 2000 sayımı Düşük İGE (47% ye %95) Göçmenlerin göç veren ülkedeki okullaşma oranı Not: Brüt toplam okullaşma ilk, orta ve yüksek öğrenimi kapsar. Orta İGE (66% ya %92) Yüksek İGE (77% ye %92) Göçmenlerin göç alan ülkedeki okullaşma oranı Çok Yüksek İGE (92% ye %93) Harita 1 Göçün büyük çoğunluğu aynı bölge içinde gerçekleşiyor Uluslararası göçmenlerin doğdukları ve göç ettikleri ülkeler, 2000 yılı Kuzey Amerika Avrupa Asya Latin Amerika ve Karayipler Afrika Okyanusya 2007, İnsan Gelişme Endeksi Çok Yüksek Yüksek Orta Düşük Ülke büyüklükleri 2007 nüfuslarına göre oranlanmıştır Bölgeler Kuzey Amerika Avrupa Okyanusya Latin Amerika ve Karayipler Asya Afrika Göçmen Sayısı (milyon) Bölge içi göç Kaynak: Göç Kalkınma Araştırma Merkezi 2007 verilerine göre İnsan Gelişme Raporu ekibinin tahminleri 5

7 Şekil 2 Göç alan ülkede bölge bakımından ortalama fark çoğunun gittikleri yerlerde mutlu olduğu bildiriliyor. Göç edenler gittikleri yere tamamen yerleştikleri zaman, yerel sakinlere nazaran derneklere, dinsel ve benzeri topluluklara üye olmaya daha yatkınlar. Yine de elde edilen kazançlarla vazgeçilenler arasında bir alışveriş söz konusu ve göçün getirilerinin dağılımı da son derece eşitsiz. Güvensizlik ve çatışma yüzünden yerinden olmuş kişiler daha farklı güçlüklerle karşı karşıyalar. Vatandaşı olduğu ülkenin dışında yaşayan mülteci sayısı tahmini olarak 14 milyon, Göçten en yüksek kazanımı yoksullar sağlayabilecekken... Göç veren ve göç alan ülke İGE leri arasındaki fark Afrika Göç veren ülke İGE Latin Amerika ve Karayipler Asya Avrupa Kaynak: Göç Kalkınma Araştırma Merkezi 2007 veri tabanına göre İnsani Gelişme Raporu ekibinin tahminleri Not: Ortalamalar Kernel yoğunluk regrasyonu kullanılarak tahmin edilmektedir. Kuzey Amerika Okyanusya yani dünya çapında göç eden toplam kişi sayısının %7 si. Bunların çoğunluğu kaçtıkları ülkeden fazla uzaklaşmayıp, ülkelerindeki koşullar dönmelerine elverişli hale gelinceye dek kamplarda yaşasa da, yılda yarım milyon kişi gelişmiş ülkelere gidip sığınma hakkı arıyor. Bu rakamdan çok daha fazlası, yaklaşık 26 milyon kişi ülke içinde yerinden edilmiş durumda. Bu kişiler, her ne kadar sınırları geçmemiş olsalar da evlerinden uzakta, çatışma veya doğal afetlerle kıvranan bir ülkede, büyük zorluklarla karşılaşıyorlar. Diğer bir korunmasız grup, insan ticaretinin nesnesi olan insanlardan (çoğunlukla genç kadınlardan) oluşuyor. Genelde daha iyi yaşam vaatleriyle kandırılan bu grup, özgür iradeleriyle değil, zaman zaman şiddet ve cinsel tacizin de eşlik ettiği baskılar altında göç ediyor. Bununla birlikte genelde insanlar kendi iradeleriyle daha varsıl yerlere doğru göç ediyor. Uluslararası göçmenlerin dörtte üçü geldikleri ülkeden daha yüksek insani gelişmeye sahip bir ülkeye gidiyor (Şekil 2). Yine de, gerek gitmeye çalıştıkları ülkeye girişlerine engel oluşturan birtakım politikalar gerekse yer değiştirirken sahip oldukları kaynaklar bakımından büyük ölçüde kısıtlanmış durumdalar. Yoksul ülkelerdeki kişilerin göç oranı en düşük: örneğin Avrupa ya göç eden Afrikalıların oranı yüzde 1 den daha az. Tarihsel ve güncel kanıtlar da gelişme ve göçün paralelliğine işaret ediyor: İnsani gelişme düzeyi düşük bir ülkede ortalama dış göç oranı %4 ün altında iken, bu oran insani gelişme düzeyi yüksek olan ülkelerde %8 den daha yüksek (Şekil 3). Şekil 3 en az göç edenler de yoksullar. İGE ve gelir bakımından dışa göç oranları Göç veren ülke İGE grubu bakımından medyan dışa göç oranları Düşük İGE Orta İGE Yüksek İGE Çok yüksek İGE Medyan dışa göç oranı (%) Kaynak: Göç Kalkınma Araştırma Merkezi 2007 verilerine göre İnsani Gelişme Raporu ekibinin tahminleri Gelişmekte olan ülkelere Gelişmiş ülkelere Göçün önündeki engeller Göç akımlarını arttırması beklenebilecek faktörlere rağmen, uluslararası göçmenlerin dünya nüfusundaki payı son 50 yılda %3 civarında seyrediyor. Gelişmiş ülkelerdeki yaşlanan nüfus ve gelişmekte olan ülkelerdeki genç ve artmakta olan nüfus gibi demografik trendler, büyüyen istihdam olanakları, ucuzlayan iletişim ve ulaşımla birleşince göçe olan talep arttı. Bununla beraber, göç etmek isteyenler devletlerin önlerine çıkardığı engellerle giderek daha çok karşılaşmaktalar. Geçtiğimiz yüzyılda, ulus devletlerin sayısı dört kat artıp neredeyse 200 e ulaşarak geçilmesi gereken sınır sayısını yükseltti. Politika değişiklikleri, ticaretin önündeki engelleri azaltırken göç ölçeğini daha da kısıtladı. Göç önündeki 6

8 engellerin, gelişmiş ülkelerdeki işgücü talebine karşın, özellikle vasıfsız işçiler için daha yoğun olduğunu söylemek mümkün. Uygulanan politikalar genellikle iyi eğitimli kimselerin ülkeye girişini sağlamaya yönelik: Örneğin okumaya gelen öğrencilerin mezuniyetten sonra ülkede kalmalarına izin veriliyor ya da mesleki uzmanlığı olan kişiler aileleriyle birlikte gelip yerleşmeleri için davet ediliyor. Devletler, vasıfsız işçiler konusunda çok daha çelişkili davranıyor. Bu işçilerin statüsü ve onlara yaklaşım tarzı, ideal ölçülerin çok altında. Birçok ülkede, tarım, inşaat, üretim ve hizmet sektörlerindeki istihdam olanakları vasıfsız göçmenler tarafından doldurulmuş durumda. Buna rağmen devletler zaman zaman geçici ve kayıt dışı işçilere, isteğe göre açılıp kapatılan bir musluktan akan su gibi davranarak, çoklukla daha az eğitimli insanları ihtiyaca göre ülke içine ya da dışına sevk etmeye çalışıyorlar. Günümüzde tahminen 50 milyon insan kendi ülkesinin dışında kayıt dışı işçi statüsünde ikamet ediyor veya çalışıyor. Tayland ve Amerika Birleşik Devletleri gibi bazı ülkeler izinsiz çalışan çok sayıda işçiye müsamaha gösteriyor. Bu işçiler kendi ülkelerindekinden daha yüksek ücretler ödeyen işlerde çalışsa da, ülkenin kendi yurttaşlarıyla aynı işleri yapıp aynı vergileri ödemelerine rağmen, genelde temel hizmetlere ulaşamadıkları gibi, sınır dışı edilme gibi risklerle karşı karşıyalar. İtalya ve İspanya gibi bazı devletler vasıfsız göçmenlerin toplumlarına olan katkılarının farkına varıp bu insanları kayıtlı çalışan statüsüne alıyor. Benzer şekilde, Kanada ve Yeni Zelanda gibi ülkelerin tarım ve benzeri sektörler için iyi kurgulanmış dönemsel göçmen programları bulunuyor. Vasıflı göçmenlerin göç alan ülke için arz ettikleri değer konusunda fikir birliği sağlanmışken, vasıfsız göçmen işçiler büyük tartışmalara yol açıyor. Bu göçmenlerin istihdamdaki boşlukları doldurarak yerel işçileri işlerinden edip ücretleri düşürdüklerine dair inanış oldukça yaygın. Göçmen akınlarıyla ilgili diğer kaygılar arasında suç artışı riski, yerel hizmetlerin üzerine binen ek yük ve toplumsal ve kültürel bütünlüğün kaybedilmesinden duyulan endişeler bulunsa da bu kaygılar çoğu zaman abartılı. Araştırmalar, bazen göçün belli şartlar altında benzer vasıflara sahip yerel işçiler için olumsuz etkileri olduğunu gösterse de, bulguların büyük kısmı bu etkilerin genellikle önemsiz olduğunu, hatta bazı bağlamlarda hiç söz konusu olmadığını gösteriyor. Göç lehine tezler Bu rapor, göçmenlerin yerel sakinler üzerinde sıfır ya da çok az bir maliyet yaratırken ekonomik üretimi arttıracağını savunuyor. Hatta göçmenlerin varlığı, örneğin göç alan ülkelerdeki annelere çocuk bakımında destek olarak onların ev dışında çalışmalarını sağlamak gibi, daha geniş çapta olumlu etkilere bile yol açabilir. Göçmenlerin çoğu, gelir merdivenini tırmanmak için gerekli dil ve benzeri yetilerini geliştirirken gittikleri yere kendiliğinden uyum sağlıyor. Bu da, 20. yüzyılın başlarında Amerika Birleşik Devletleri ndeki İrlandalı göçmenlerin durumunda olduğu gibi, göçmenlerin asimile olmayacakları yönündeki korkuların bugün de aynı derecede yersiz olduğunu gösteriyor. Bununla beraber birçok göçmen, yerel hizmetlere yerel halkla eşit şartlarda ulaşmalarını zorlaştıran ve bazen de engelleyen sistemik dezavantajlarla karşı karşıya kalıyor. Bu sorunlar, özellikle geçici ve kayıt dışı işçiler tarafından çok daha şiddetli bir biçimde hissediliyor. Göçün etkileri, göçmenlerin geride bıraktıkları ülkelerinde, elde edilen yüksek gelirler ve artan tüketim, daha iyi eğitim ve sağlık hizmetlerin yanı sıra kültürel ve toplumsal düzeyde daha geniş biçimde yansıyor. Göç en dolaysız biçimiyle, geride kalan aile üyelerine gönderilen döviz havaleleriyle göç veren ülkeye yarar getiriyor. Öte yandan, gönderilen paralar harcandıkça ülkedeki kişilere iş olanağı yaratarak ve ülke dışından gelen fikirlerle birlikte davranış değişiklikleri yaratarak daha geniş bir çerçeveye yayılıyor. Özellikle kadınlar, bu sayede geleneksel rol kalıplarına girmeye zorlanmaktan kurtulabiliyorlar. Bu etkilerin yönü ve çapı göç edenin kimliğine, yurt dışında ne kadar tutunabildiğine, para, bilgi ve fikir akımları aracılığıyla kökleriyle ilişkisini sürdürüp sürdüremediği gibi faktörlere dayanıyor. Göçmenler örneğin Hindistan ın Kerala veya Çin in Fujian bölgeleri gibi belli yerlerden büyük rakamlarla geldikleri için bölgesel topluluk düzeyindeki etkileri, ulusal düzeyden daha büyük olabiliyor. Bununla beraber, uzun vadede, göç kaynaklı fikir akımları, tüm ülke çapında toplumsal normlar ve sınıf yapıları üzerinde kapsamlı etkiler oluşturabiliyor. Vasıfların ülke dışına akışı, özellikle eğitim ve sağlık gibi hizmetlerinin sağlanması bakımından, bazen olumsuz olarak görülebiliyor. Durum böyleyken bile, en iyi çözüm, düşük ücretler, Göçün önündeki engeller düşürülerek ve göçmenlere gösterilen yaklaşımda iyileştirmelere gidilerek insani gelişmede büyük kazanımlar sağlanabilir. 7

9 Kutu 1 Temel Reform Paketi yetersiz finansman ve zayıf kurumlar gibi temelde yatan yapısal problemlere yönelik politikalar oluşturmak. Vasıflı çalışanların kaybının vebalini çalışanların bizzat kendilerine yüklemek en önemli noktanın göz ardı edilmesine neden oluyor. Böylece, çalışanların göç etmelerine getirilecek kısıtlamalar ters tepmekle kalmayıp onların en temel insan haklarından biri olan ülkesini terk etme hakkı da yadsınmış oluyor. Bunların yanında uluslararası göç, iyi yönetilse dahi, ulusal bir insani gelişim stratejisi oluşturmaya yetmiyor. Birkaç istisna dışında (çoğunlukla nüfusun %40 ının ülke dışına göç ettiği küçük ada devletleri gibi) dışa göç bir ulusun tamamının kalkınma olanaklarını şekillendiremez. Göç, en iyi ihtimalle, yoksulluğu azaltmak ve insani gelişmeye katkıda bulunmak için daha geniş çaplı yerel ve ulusal çabaların yanında tamamlayıcı rol oynayan bir yol olabilir. Bu çabalar, bugün her zamanki kadar hayati önem taşımaktadır. Raporun yazıldığı sırada dünya son elli yıldan fazladır görülen en şiddetli ekonomik krizlerden biriyle karşı karşıya bulunuyor. Küçülen ekonomiler ve işten çıkarmalar göçmenler de dahil olmak üzere milyonlarca işçiyi etkiliyor. Bizler süregelen bu düşüşün, hem yurt içinde hem de yurt dışında çalışan işçilere kazanımlar sağlayacak ve onları göçmen karşıtı tepkilerden koruyacak, göçmenlere yönelik yeni bir düzeni hayata geçirmek için fırsatı olarak değerlendirilmesi gerektiğine inanıyoruz. Krizin atlatılmasıyla beraber, son elli yıldır göçü tetikleyen trendler tekrar su yüzüne çıkarak daha fazla insanı göç etmeye sevk edecek. Hükümetlerin buna hazırlık olarak gerekli önlemleri almaları hayati önem taşıyor. Engelleri aşmak altı temel öğeden oluşan temel bir reform paketi ortaya koymaktadır. Her bir öğe kendi başına yararlı olmakla birlikte, tümünün bir arada uygulanması göçün insani gelişme üzerindeki etkilerini azami düzeye çekmeye yarayacaktır. 1. Vasıfsız işçilerin yurt dışında iş arayabilmesini sağlayacak yasal kanalların serbestleştirilmesi ve basitleştirilmesi; 2. Göçmenlerin temel hakların güvence altına alınması; 3. Göçle ilintili işlem maliyetlerinin düşürülmesi; 4. Hem göç alan toplumların hem de göçmenlerin elde edeceği kazanımların zenginleştirilmesi; 5. Ülke içi göçün yararlarının önünün açılması; 6. Göçün ulusal kalkınma stratejilerinin kilit unsurlarından biri haline getirilmesi Bizim önerimiz Göçün önündeki engeller kaldırılarak ve göçmenlere daha olumlu bir yaklaşım geliştirilmesi sağlanarak insani gelişime büyük katkılarda bulunulması mümkün. Bu katkıları gerçekleştirmek için cesur bir vizyon gerekli. Bu rapor, göçmenlere, toplumlara ve ülkelere önemli faydalar sunacak kapsamlı bir reform paketinin gerekliliğini savunuyor. Önerimiz göç gündeminin daha iyi politikaların hayata geçirilebileceği en önemli iki boyutunu inceliyor: Ükeye giriş hakkı ve giriş sonrası yaklaşım. Önerdiğimiz temel reform paketinde ortaya konan reformların vaat ettiği orta ve uzun vadeli kazanımlar var (Kutu 1). Söz konusu reformların muhatabı yalnızca göç alan ülkenin devleti değil, aynı zamanda göç veren ülkenin devleti, diğer temel oyuncular (özellikle özel sektör, sendikalar ve sivil toplum kuruluşları) ve bireysel olarak göçmenlerin ta kendileri. Siyasal belirleyiciler ortak sorunlarla karşılaşsalar da, doğal olarak kendi ülkelerine uygun, yerel ve ulusal koşullara dayanan değişik göç politikaları tasarlamak ve uygulamak durumundalar. Yine de, birtakım dikkat çeken iyi uygulamalar daha yaygın olarak benimsenebilir. Biz tek tek de benimsenebilecek, ancak bütünleşik bir yaklaşım ile bir arada kullanılırsa insani gelişme üzerindeki olumlu etkilerini katlayabilecek 6 önemli reformun altını çiziyoruz. İşçilerin göç edebilmesi için varolan giriş kanallarının açılması, göçmenlerin temel haklarının güvence altına alınması, göçün işlem maliyetlerinin düşürülmesi, hem göç alan toplumlara hem de göçmenlere yarar sağlayacak çözümlerin bulunması, insanların kendi ülkeleri içinde yer değiştirmelerinin kolaylaştırılması ve göçün ulusal kalkınma stratejilerinde merkezi bir yere konması insani gelişime tamamlayıcı katkılar sağlayacaktır. Temel reform paketi, var olan kayıtlı giriş kanallarını açmak için 2 seçeneğin altını çiziyor: Tarım ve turizm gibi sektörlerde mevsimsel iş programlarının tam anlamıyla genişletilmesini öneriyoruz. Bu planlar, çeşitli ülkelerde halihazırda başarı sağlamış bulunuyor. İyi uygulamalar bu müdahalenin, Yeni Zelanda örneğinde olduğu gibi, temel ücret garantilerinin, sağlık ve güvenlik standartlarının ve yeniden gelip çalışabilme olanaklarının tasarlanması ve 8

10 uygulanmasında, göç veren ve alan ülke devletlerinin yanı sıra sendikalar ve işverenleri de kapsamasını öngörüyor. Aynı zamanda, yerel talebin var olması şartıyla vasıfsız işçiler için vize kontenjanlarının arttırılmasını öneriyoruz. Geçmiş deneyimlere bakılarak bu alandaki iyi uygulamalar arasında şunlar sayılabilir: Göçmenlere işverenlerini değiştirme hakkı (işveren değiştirilebilirliği) tanınması, göçmenlere kalış sürelerini uzatma hakkı tanınması ve nihayetinde sürekli ikamet hakkı edinmelerinin yolunun açılması, vize süresince gidiş-dönüş olanakları sağlayan düzenlemeler yapılması ve İsveç in geçtiğimiz günlerde hayata geçirdiği reformda olduğu gibi, biriken sosyal güvenlik primlerinin transferine izin verilmesi. Göç alan ülkeler, istenilen göçmen sayısına toplumsal tartışmalara açık ve farklı görüşleri dengeleyici politik süreçler sonunda karar vermelidir. Giriş yapanların sayısı, işveren talebine bağlı şeffaf mekanizmalarla ve ekonomik koşullara göre konacak kotalarla belirlemelidir. Göç alan yerlerde, göçmenler çoğu zaman temel insan haklarını ihlal eden muamelelere maruz kalır. Hükümetler, göçmen işçileri koruyan uluslararası sözleşmeleri onaylamamış olsa bile, işyerlerinde göçmenlere eşit işe eşit ücret, insanca çalışma koşulları ve örgütlenme gibi hakların tanınmasını sağlamalıdır. Hükümetlerin ayrımcılığın önünü almak için hızlı davranmaları gerekebilir. Göç veren ve alan ülkelerin devletleri işbirliğine giderek, ülke dışında kazanılan vasıfların tanınmasını kolaylaştıracak adımlar atabilirler. Süregelen ekonomik durgunluk, göçmenleri daha da korumasız hale getirdi. Göç alan ülke devletlerinin bazıları göçmen yasalarını göçmen haklarını ihlal edecek şekilde uygulamaya başladı. İşten çıkarılan göçmenlere başka işveren bulmaya fırsat vermek (veya en azından ülkeden ayrılmadan önce durumlarını toparlamaları için zaman tanımak), göç veren ülkelerdeki ekonomik daralmalar da dahil olmak üzere, istihdam olanaklarının tanıtımını yapmak ekonomik durgunluğun var olan ve olası göçmenlere yüklenen orantısız maliyetlerini azaltabilecek önlemler olabilir. Uluslararası göç söz konusu olduğunda, ulusal sınırları geçmek için gerekli evrakları temin etmenin ve idari işlemleri tamamlamanın çoğu zaman oldukça yüksek ve kişilerin ekonomik durumlarıyla ters orantılı (vasıfsız kişiler ve kısa dönemli çalışanlar için daha yüksek) olan maliyetleri, kayıt dışı göç ve insan kaçakçılığı gibi istenmeyen etkilere yol açabiliyor. Her on ülkeden birinde pasaport maliyetinin kişi başına gelirin %10 undan fazla olduğu düşünülürse, bu maliyetlerin göç oranlarıyla ters orantılı olmasına şaşırmamak gerekir. Hem göç alan ülkeler, hem de göç veren ülkeler, süreçleri basitleştirip evrak maliyetini düşürebilirler. Aynı zamanda iki taraf işbirliğine giderek aracı hizmetlerin geliştirilmesini ve düzenlenmesini sağlayabilir. Göçmenlerin rahatça yerleşmelerine ve uyum sağlamalarına olanak tanıyacak önlemlerin alınması hayati önem taşıyor, ama yeni katıldıkları toplumların temel hizmetlere olan talep artışının kendileri üzerinde haksız bir yük yarattığı duygusuna olanak tanımamak de eşit derecede önemli. Bunun yerel yönetimlerin boyunu aşan bir sorun oluşturduğu durumlarda, ek mali bütçe aktarımları gerekli olabilir. Göçmen çocukların eğitime eşit erişim sağlamaları ve gerektiği durumda entegre olmaları ve yaşıtlarına yetişmeleri için destek almaları onların başarı şansını arttırırken, gelecekte bir alt sınıfın Tablo 1 İGE Kategorileri Kaynak: Freedom House (2009). Ülkelerin üçte birinden fazlası iç göç hakkını önemli ölçüde kısıtlıyor İGE kategorisine göre iç ve dış göç üzerindeki kısıtlamalar Çok Kısıtlayıcı Hareketlilikteki kısıtlamalar Az Kısıtlayıcı Toplam 9

11 Kapsamlı kalkınma çabalarının yerine geçmese de, göç, özellikle gelişmekte olan ülkelerde geçim kaynaklarını çeşitlendirmek ve iyileştirmek isteyen haneler ve aileler için hayati önem taşıyan bir strateji olabilir. oluşmasını da engelleyecektir. Okulda çocuklara verilecek dil eğitiminin yanı sıra, benzer bir eğitimin yetişkinlere de hem işyerleri aracılığıyla hem de ev dışında çalışmayan kadınlara da ulaşabilecek özel çabalarla verilmesi mutlak bir gerekliliktir. Bazı durumlarda ayrımcılıkla mücadele etmek, toplumsal gerilimleri gidermek ve göçmenlere karşı şiddet eylemlerini önlemek daha aktif çaba gerektirebilecektir. Sivil toplum ve devletler, farkındalık yaratma kampanyaları gibi, ayrımcılıkla baş etmelerine olanak tanıyacak geniş bir deneyim yelpazesine sahiptir. Dünyadaki merkezi planlama ekonomilerinin çoğunun çökmüş olmasına karşın, şaşırtıcı bir şekilde devletlerin üçte birlik bir kısmı, iç göçe karşı fiili engeller uyguluyor (Tablo 1). Kısıtlamalar, hala Çin de olduğu gibi, genelde yerel bölgede kayıtlı olmayanların temel hizmetlere erişim haklarının ve bu haklardan yararlanmalarının aksaması biçiminde gerçekleşiyor. Temel hizmetlerin tedarikinin eşit şekilde sağlanması, raporun iç göçmenler konusunda başlıca önerilerinden birini oluşturuyor. Eşit muamele, geçici ve mevsimlik işçiler ve ailelerinin yanı sıra çalışmaya gittikleri bölgeler için olduğu kadar, göçmenlerin eğitim ve sağlık hizmetlerine ulaşabilmek amacıyla yer değiştirmek zorunda kalmamaları açısından kendi memleketlerinde insanca hizmet alabilmelerini sağlamak için de son derece önemli. Kapsamlı kalkınma çabalarının yerine geçmese de, göç, özellikle gelişmekte olan ülkelerde geçim kaynaklarını çeşitlendirmek ve iyileştirmek isteyen haneler ve aileler için hayati önem taşıyan bir strateji olabilir. Devletlerin bu potansiyelin farkına varıp göçü ulusal kalkınma politikalarının diğer unsurlarıyla entegre etmeleri gerekmektedir. Deneyimlerin ortaya koyduğu kritik bir diğer nokta ise, ulusal ekonomik şartların ve güçlü kamu kurumlarının, göçten sağlanabilecek kazanımların hakkıyla hayata geçirilmesine olanak tanıması bakımından önemidir. Bundan sonraki yol Bu gündemi hayata geçirmek güçlü, aydın bir liderliğin yanı sıra toplumla iletişim kurup göçe ilişkin gerçekler konusunda toplumun farkındalığını artırmak yönünde kararlı bir çaba da gerektirecektir. Göç veren ülkeler açısından, göç profilinin, faydalarının, maliyetlerinin ve risklerinin daha sistematik bir biçimde ele alınması, göçün ulusal kalkınma politikalarına entegre edilmesi yolunda daha sağlam bir temel oluşturacaktır. Dışa göç, yurt içindeki hızlandırılmış kalkınma çabalarına bir alternatif olmasa da, göç, gelişmeyi tamamlayıcı ve hatta gelişmeyi ilerletici rol oynayacak fikirlere, bilgiye ve kaynaklara ulaşmayı kolaylaştırabilir. Göç alan ülkeler için, reformların nasıl ve ne zaman yapılacağı, ekonomik ve sosyal şartların, kamuoyu görüşü ile yerel ve ulusal düzeyde politik kısıtlamaları göz önünde bulunduracak gerçekçi bir değerlendirmesine bağlı olarak gerçekleşebilecektir. Özellikle çift taraflı veya bölgesel antlaşmalarla sağlanacak uluslararası işbirliği, göçün daha iyi yönetilmesine, göçmen haklarının daha iyi korunmasına ve göçmenlerin hem göç veren hem de göç alan ülkelere sağlayacağı katkıların artırılmasına öncülük edebilir. Batı Afrika ve Güney Amerika gibi bazı bölgeler serbest ticareti artırırken göçün faydalarını da büyüten serbest dolaşım bölgeleri yaratıyor. Bu bölgelerde yaratılan genişletilmiş işgücü piyasaları, göçmenlere, ailelerine ve yaşadıkları toplumlara azımsanmayacak faydalar getirebilir. Göç yönetiminin geliştirilmesine yönelik yeni bir küresel rejim yaratılması için çağrılar dile getiriliyor: 150 den fazla ülke şu anda Göç ve Kalkınma Küresel Forum una katılmış durumda. Bizim bu raporu hazırlarken gördüğümüz yeni bir trend ise benzer sorunlarla karşılaşan devletlerin benzer çözümler geliştiriyor olması Küresel İnsani Gelişme Raporu, insani gelişmeyi, dünya çapında gittikçe karmaşıklaşan göç hareketlerinden herkes için en büyük kazanımları elde etme arayışında olan siyaset belirleyicilerin gündeminin merkezine yerleştiriyor. 10

12 İnsani Gelişme Endeksi Sonuçları ve Trendleri İnsani Gelişme Endeksi (İGE) bir ülkenin kaydettiği insani gelişmenin özet ölçüsüdür. İGE bir ülkenin ortalama kazanımlarını üç temel boyutta ölçer: Doğumda beklenen ortalama ömürle ölçülen uzun ve sağlıklı bir yaşam; Yetişkinlerde okur-yazarlık oranı ve ilk, orta ve yüksek öğretimde brüt okullaşma oranıyla ölçülen bilgiye erişim; Satın alma gücü paritesine uyarlanmış ABD doları cinsinden (PPP US$) kişi başına düşen gayrı safi yurtiçi hasıla (GSYİH) ile ölçülen insanca bir yaşam standardı. Bu üç boyut 0 ve 1 arasında bir değerde standardize edilip, basit ortalamaları alınarak 0 ve 1 arasında genel bir İGE değeri elde edilir ve 1 en yüksek İGE değerini temsil edecek biçimde ülkeler sıralamaya konur ye ait verileri kullanan bu senenin insani gelişme endeksi 182 ülke için hesaplanmıştır. Üç yeni ülke: İlk defa Andorra ve Liechtenstein, ve 1996 dan bu yana ilk defa Afganistan bu yıl insani gelişme listesi hesaplanan ülkelere dahil edilmiştir. Bu raporda sununlan sonuçlar, hem yeni verileri hem de eski serilerde yapılan revizyonları göz önünde bulundurmaktadır verilerine dayanan insani gelişme endeksi sonuçlarının, dünya çapında birçok ülkede insani gelişme kazanımları üzerinde ağır etkiler yaratması beklenen küresel ekonomik krizin etkilerini yansıtmadığını önemle belirtmek gerekir. Tablodaki oklar, tutarlı zaman serisi verilerine göre ülkelerin 2006 ve 2007 yıllarında sıralamada aldıkları yerde meydana gelen değişikliği göstermektedir. Bu dönemde, kişi başına düşen gayrı safi milli hasılada görülen düşüşün sonucu olarak 4 ülkenin İGE değerleri düşerken, 174 ülkenin değerleri yükselmiştir. Aynı zamanda, ülkelerin sıralamalarında da çok sayıda değişiklik olmuştur temel alındığında, 2007 de 50 ülke en az bir sıra düşerken, aynı sayıda ülke de sıralamada yükseldi. Bu, sıralamadaki değişikliklerin, ülkelerin sadece kendi performanslarından değil, aynı zamanda özellikle elde ettikleri değerler arasındaki fark az olduğunda diğer ülkelere oranla katettikleri ilerlemeye dayanmasından kaynaklanıyor. Çin yedi basamakla sıralamada en büyük yükselişi gösterirken, Kolombiya ve Peru beşer basamakla onu takip eden ülkeler oldular. Bu ülkelerin her birindeki yükseliş, görece hızlı yükselen gelir büyümesine bağlanabilir. Norveç, listenin en tepesinde yer alıyor, geçen seneki pozisyonları kaybetmeyen Avustralya ikinci, İzlanda ise üçüncü sırada bulunuyor. Listenin ilk on sırasında, Lüksemburg un yerine gelen Fransa dışında büyük bir değişiklik görülmedi. Endeksin diğer ucunda sırasıyla yine arasında yerleri değişmeyen Nijer, Afganistan ve Sierra Leone yer alıyor arasında listenin son 10 sırasında bulunan ülkelere yeni bir ülke katılmamıştır. Çoğu ülke sıralamada ikiden fazla basamak değiştirmemiştir. Örneğin Sahra altı Afrika da Gana eğitim kazanımlarından dolayı iki sıra yükselirken, Çad, Moritus ve Svaziland ikişer sıra gerilemiştir. 11

13 İnsani Gelişme Endeksi İnsani Gelişme Endeksi (İGE) Sıralaması ve Değeri ve sıralama değişiklikleri arasında İGE artışı arasında İGE azalması Çok yüksek insani gelişme (IGE 0,900) Litvanya 0, Çin 0, Yemen 0, Norveç 0,971 1 Antigua ve Barbuda 0, Belize 0, Pakistan 0, Avustralya 0,970 2 Letonya 0, Samoa 0, Svaziland 0, İzlanda 0,969 3 Arjantin 0, Maldivler 0, Angola 0, Kanada 0,966 4 Uruguay 0, Ürdün 0, Nepal 0, İrlanda 0,965 5 Küba 0, Surinam 0, Madagaskar 0, Hollanda 0, Bahamalar 0, Tunus 0, Bangladeş 0, İsveç 0, Meksika 0, Tonga 0, Kenya 0, Fransa 0, Kosta Rika 0, Jamaika 0, Papua Yeni Gine 0, İsviçre 0,960 9 Libya 0, Paraguay 0, Haiti 0, Japonya 0, Umman 0, Sri Lanka 0, Sudan 0, Lüksemburg 0, Seyşeller 0, Gabon 0, Tanzanya (Birleşik Cum.) 0, Finlandiya 0, Venezuela 0, Cezayir 0, Gana 0, ABD 0, Suudi Arabistan 0, Filipinler 0, Kamerun 0, Avusturya 0, Panama 0, El Salvador 0, Moritanya 0, İspanya 0, Bulgaristan 0, Suriye Arap Cum. 0, Cibuti 0, Danimarka 0, Saint Kitts ve Nevis 0, Fiji 0, Lesoto 0, Belçika 0, Romanya 0, Türkmenistan 0, Uganda 0, İtalya 0, Trinidad ve Tobago 0, Filistin 0, Nijerya 0, Lihtenştayn 0, Karadağ 0, Endonezya 0, Yeni Zelanda 0, Malezya 0, Honduras 0, Düşük insani gelişme İGE < 0,500) Birleşik Krallık 0, Sırbistan 0, Bolivya 0, Togo 0, Almanya 0, Beyaz Rusya 0, Guyana 0, Malavi 0, Singapur 0, Saint Lucia 0, Moğolistan 0, Benin 0, Hong Kong, Çin (ÖYD) 0, Arnavutluk 0, Vietnam 0, Doğu Timor 0, Yunanistan 0, Rusya Federasyonu 0, Moldova 0, Fildişi Sahili 0, Kore Cumhuriyeti 0, Makedonya (eski Yugoslav. Cum.) 0, Ekvator Ginesi 0, Zambiya 0, İsrail 0, Dominika 0, Özbekistan 0, Eritre 0, Andorra 0, Grenada 0, Kırgızistan 0, Senegal 0, Slovenya 0, Brezilya 0, Cabo Verde 0, Ruanda 0, Bruney Sultanlığı 0, Bosna Hersek 0, Guatemala 0, Gambiya 0, Kuveyt 0, Kolombiya 0, Mısır 0, Liberya 0, Kıbrıs 0, Peru 0, Nikaragua 0, Gine 0, Katar 0, Türkiye 0, Botsvana 0, Etiyopya 0, Portekiz 0, Ekvador 0, Vanuatu 0, Mozambik 0, Birleşik Arap Emirlikleri 0, Mauritius 0, Tacikistan 0, Gine Bissau 0, Çek Cumhuriyeti 0, Kazakistan 0, Namibya 0, Burundi 0, Barbados 0, Lübnan 0, Güney Afrika 0, Çad 0, Malta 0, Fas 0, Kongo Demokratik Cum. 0, Orta insani gelişme (0,800 > İGE 0,500) Sao Tome ve Principe 0, Burkina Faso 0, Yüksek insani gelişme (0,900 > İGE 0,800 Ermenistan 0, Bhutan 0, Mali 0, Bahreyn 0, Ukrayna 0, Lao Demokratik Halk Cum. 0, Orta Afrika Cum. 0, Estonya 0, Azerbeycan 0, Hindistan 0, Sierra Leone 0, Polonya 0, Tayland 0, Solomon Adaları 0, Afganistan 0, Slovakya 0, İran (İslam Cumhuriyeti) 0, Kongo 0, Nijer 0, Macaristan 0, Gürcistan 0, Kamboçya 0, Şili 0, Dominik Cumhuriyeti 0, Myanmar 0, Hırvatistan 0, Saint Vincent ve Grenadinler 0, Komor 0,

14 Telif Hakkı 2009 Birleşmiş Milletler Kalkınma Programına aittir. 1 UN Plaza, New York, NY 10017, ABD Tüm hakları saklıdır. Bu yayının hiçbir bölümü önceden izin alınmadan elektronik, mekanik, fotokopi, kayıt ve benzeri hiç bir yolla veya şekilde çoğaltılamaz, saklanamaz veya iletilemez. Lütfen jelatini geri dönüşüme kazandırınız. Kurgu ve tasarım: Green Ink Tasarım: ZAGO Basımdan sonra fark edilen hatalar ve eksiklikler için lütfen adresindeki websitemizi ziyaret edin. Küresel İnsani Gelişme Raporu 2009 Bu rapora ilişkin kaynaklar, raporun tamamı ve özetleri, müzakere, seminer ve ağ tartışmalarının özetleri, İnsani Gelişme Raporu Çalışma Raporları ve basın malzemeleri adresinden temin edilebilir. Tüm istatistik göstergeleri ve veri araçlarına, etkileşimli haritalara, ülke özet bilgilerine bu adresten ücretsiz olarak ulaşılabilir. Ulusal, Alt-ulusal ve Bölgesel İnsani Gelişme Raporları İlk ulusal İnsani Gelişme Raporu 1992 yılında yayımlandığından beri, UNDP nin desteğiyle 130 un üzerinde ülkede, ülke takımları tarafından 630 dan fazla ulusal ve alt-ulusal İnsani Gelişme Raporunun yanı sıra, 35 adet de bölgesel rapor hazırlandı. Bu dokümanlar, belli politikaları savunmak amacıyla yazılarak, ülkelerin öncülük ettiği ve sahiplendiği müzakere, araştırma ve yazım süreçleriyle insani gelişme kavramını ulusal tartışma gündemlerinin bir unsuru haline getiriyor. Veriler çoğu zaman eşitsizliğin boyutlarını kaydedebilmek, kaydedilen ilerlemeyi ölçebilmek ve muhtemel çatışmanın sinyallerini önceden belirleyebilmek için cinsiyet, etnik grup kıstaslarına veya kırsal/kentsel çizgilere göre ayrılıyor. Bu raporlar, yerel bakış açılarını temel aldıkları için Binyıl Kalkınma Hedefleri ve diğer kalkınma önceliklerine ilişkin siyasalar da dahil olmak üzere ulusal stratejileri etkileyebiliyorlar. Tüm raporların kopyaları, ölçümler hakkında kitapçıklar, eğitim malzemeleri ve diğer bilgiler için lütfen adresini ziyaret ediniz. İnsani Gelişme ve Yeterlilik Dergisi İnsan-merkezli kalkınma odaklı disiplinler arası bir dergidir. Bu dergi, UNDP İnsani Gelişme Raporu Ofisi ve İnsani Gelişme ve Yeterlilik Derneği tarafından yayımlanmaktadır. Siyasa belirleyiciler, ekonomistler ve akademisyenleri bir araya getiren geniş bir yelpazede fikir alışverişi için forum teşkil etmektedir. İnsani Gelişim ve Yeterlilik Dergisi hakemli bir dergi olup Mart, Temmuz ve Kasım ayları olmak üzere yılda üç kez Taylor and Francis Group Ltd. Routledge Journal tarafından yayımlanmaktadır. Abone olmak için lütfen sitesini ziyaret ediniz. Sorumluluk reddi: Bu raporda yer alan değerlendirmeler ve politika önerileri Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı nın, yönetim kurulunun ve üye ülkelerin görüşlerini birebir yansıtmayabilir. Rapor, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı tarafından hazırlatılan bağımsız bir yayındır. Alanında ileri gelen danışmanlar ve İnsani Gelişme Raporu ekibinin ortak çabalarının bir ürünüdür. Bu çabalara İnsani Gelişim Raporu Ofisi yöneticisi Jeni Klugman öncülük etmiştir. Küresel İnsani Gelişme Raporu nun temaları 2007/2008 İklim Değişikliğiyle Mücadele: Bölünmüş bir Dünyada İnsani Dayanışma 2006 Kıtlığın Ötesinde: İktidar, Yoksulluk ve Küresel Su Krizi 2005 Uluslararası İşbirliği Yol Ayrımında: Eşitliksiz bir Dünyada Yardım, Ticaret ve Güvenlik 2004 Günümüzün Çeşitlilik Arz Eden Dünyasında Kültürel Özgürlük 2003 Binyıl Kalkınma Hedefleri: İnsani Yoksulluğa Son Vermek için Uluslar Arası bir Uzlaşı 2002 Parçalanmış bir Dünyada Demokrasiyi Derinleştirmek 2001 Yeni Teknolojileri İnsani Gelişmenin Hizmetine Sunmak 2000 İnsan Hakları ve İnsani Gelişme 1999 İnsani Yüzü olan bir Küreselleşme 1998 İnsani Gelişme için Tüketim 1997 Yoksulluğu Ortadan Kaldırmak için İnsani Gelişme 1996 Ekonomik Büyüme ve İnsani Gelişme 1995 Toplumsal Cinsiyet ve İnsani Gelişme 1994 İnsani Güvenliğin Yeni Boyutları 1993 Halk Katılımı 1992 İnsani Gelişmenin Küresel Boyutları 1991 İnsani Gelişmenin Finansmanı 1990 İnsani Gelişme Kavramı ve Ölçümü COVER_CC.indd 2 8/17/09 4:42:12 PM

Vize Rejim Tablosu YEŞİL (HUSUSİ) PASAPORT. Vize Yok (90 gün) Vize Yok (90 gün) Vize Yok (90 gün) Vize Yok (90 gün) Vize Yok (90 gün)

Vize Rejim Tablosu YEŞİL (HUSUSİ) PASAPORT. Vize Yok (90 gün) Vize Yok (90 gün) Vize Yok (90 gün) Vize Yok (90 gün) Vize Yok (90 gün) Vize Rejim Tablosu ÜLKE ÇİPLİ (UMUMA MAHSUS) PASAPORT YEŞİL (HUSUSİ) PASAPORT GRİ (HİZMET) PASAPORT LACİVERT (DİPLOMATİK) PASAPORT A.B.D AFGANİSTAN ALMANYA ANDORRA ANGOLA ANTİGUA-BARBUDA ANTİLLER ARJANTİN

Detaylı

UMUMA HUSUSİ HİZMET DİPLOMATİK A.B.D Vize Var Vize Var Vize Var Vize Var. AFGANİSTAN Vize Var Vize Var Vize Var Vize Var

UMUMA HUSUSİ HİZMET DİPLOMATİK A.B.D Vize Var Vize Var Vize Var Vize Var. AFGANİSTAN Vize Var Vize Var Vize Var Vize Var VİZE TABLOSU Pasaport Vize Tablosu MAVİ YEŞİL GRİ KIRMIZI ÜLKE UMUMA HUSUSİ HİZMET DİPLOMATİK MAHSUS DAMGALI A.B.D Vize Var Vize Var Vize Var Vize Var AFGANİSTAN Vize Var Vize Var Vize Var Vize Var ALMANYA

Detaylı

Kaba doğum hızı (%) Kaba ölüm hızı (%)

Kaba doğum hızı (%) Kaba ölüm hızı (%) TABLO 5. 6. DEMOGRAFİK GÖSTERGELER Ülkeler Yıllık artıș 1970-90 1990- Kaba ölüm 1970 1970 1970 Afganistan 11437 4009 0.4 4.2 26 22 51 48 38 43 6.8 23 2.9 6.1 Arnavutluk 1069 278 2.2-0.4 8 5 33 18 67 74

Detaylı

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VERİ TABANI

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VERİ TABANI ve ye göre dış ticaret İhracat İhracat İhracat 690721 ABD 205.907.319 10.016.491 545.647 26.090 61.237.372 54.367.866 442.498 388.194 690722 ABD 3.805.776 224.607 67.890 3.140 1.177.009 1.052.756 82.674

Detaylı

TÜİK VERİLERİNE GÖRE ESKİŞEHİR'İN SON 5 YILDA YAPTIĞI İHRACATIN ÜLKELERE GÖRE DAĞILIMI (ABD DOLARI) Ülke

TÜİK VERİLERİNE GÖRE ESKİŞEHİR'İN SON 5 YILDA YAPTIĞI İHRACATIN ÜLKELERE GÖRE DAĞILIMI (ABD DOLARI) Ülke TÜİK VERİLERİNE GÖRE ESKİŞEHİR'İN SON 5 YILDA YAPTIĞI İHRACATIN ÜLKELERE GÖRE DAĞILIMI (ABD DOLARI) Ülke 2008 Yılı 2009 Yılı 2010 Yılı 2011 Yılı 2012 Yılı Sayısı Ulke adı İhracat Ulke adı İhracat Ulke

Detaylı

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VERİ TABANI. İthalat Miktar Kg. İthalat Miktar m2

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VERİ TABANI. İthalat Miktar Kg. İthalat Miktar m2 690721 ABD 121.201.978 5.919.468 183.351 9.561 36.358.373 33.291.590 60.931 55.611 690722 ABD 2.013.654 112.572 67.890 3.140 654.446 609.369 82.674 78.128 690723 ABD 2.805.625 204.888 17.952 1.700 1.092.601

Detaylı

UFRS 16 KİRALAMA STANDARDI, ŞİRKETİNİZE ETKİSİ

UFRS 16 KİRALAMA STANDARDI, ŞİRKETİNİZE ETKİSİ UFRS 16 KİRALAMA STANDARDI, ŞİRKETİNİZE ETKİSİ İÇİNDEKİLER NEDEN BU STANDARDA İHTİYAÇ VAR? 3 YENİ STANDART KİMLER İÇİN GEÇERLİ? 3 YENİ STANDART, KİRACI OLARAK SİZİN İÇİN NE ANLAMA GELİYOR? 4 ÖNEMLİ KAVRAMLARA

Detaylı

İthalat Miktar Kg. İthalat Miktar m2

İthalat Miktar Kg. İthalat Miktar m2 ve ye göre dış ticaret Miktar Euro 690710 ABD 1.019 74 0 0 1.880 1.707 690790 ABD 3.197.164 190.462 0 0 1.422.439 1.299.514 Euro 690810 ABD 78.284 3.850 1.848 118 43.314 38.735 5.575 5.168 690890 ABD 178.045.692

Detaylı

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VERİ TABANI Rapor tarihi:11/02/2016 Yıl 2015 YILI (OCAK-ARALIK) HS6 ve Ülkeye göre dış ticaret

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VERİ TABANI Rapor tarihi:11/02/2016 Yıl 2015 YILI (OCAK-ARALIK) HS6 ve Ülkeye göre dış ticaret Rapor tarihi:11/02/2016 ABD 1.213.773 78.470 109 5 869.143 775.224 511 467 690810 ABD 2.411 139 100 5 2.074 1.841 3.205 2.844 ABD 153.405.707 7.747.676 77.068 3.951 52.525.397 47.327.904 75.673 67.506

Detaylı

Çocukların emzirilme durumuna göre dağılımı (1995-2002*) Ek besinlerle birlikte anne sütü alanlar

Çocukların emzirilme durumuna göre dağılımı (1995-2002*) Ek besinlerle birlikte anne sütü alanlar TABLO 5. 2. DEMOGRAFİK BESLENME GÖSTERGELER, kavrukluk ve bodurluğun etkisinde olan Ülkeler ve Bölgeler Afganistan - - - - 48-25 52 84t 2 Arnavutluk 3 6 24 6 14 4 11 32-62 Cezayir 7 13 38 22 6 1 3 18-69

Detaylı

İlkokul kayıt oranı. 100 kiși bașına (2001) telefonu internet olanlar kullananlar

İlkokul kayıt oranı. 100 kiși bașına (2001) telefonu internet olanlar kullananlar TABLO 5. EĞİTİM Ülkeler ve Bölgeler Yetișkin okur yazarlık telefonu internet olanlar kullananlar İlkokul kayıt 1995-1999* 1995-2001 Afganistan 40 12 51 21 0-29 0 42x 15x 58 14 49-32x 11x Arnavutluk - -

Detaylı

Günde 1 dolardan az kazanan nüfus % si Yıllık enflasyon. oranı (%)

Günde 1 dolardan az kazanan nüfus % si Yıllık enflasyon. oranı (%) TABLO 5. 7. DEMOGRAFİK EKONOMİK GÖSTERGELER Ülkeler ve Bölgeler 1990- (1992-*) Afganistan 250x 0.1x - - - - - - 402 - - - Arnavutluk 1380-4.5 31-4 2 4 269 6 1 1 Cezayir 1720 2.4 0.3 16 2 4 24 17 182 0

Detaylı

2015 YILI OCAK EYLÜL DÖNEMİ EV TEKSTİLİ İHRACATI DEĞERLENDİRMESİ

2015 YILI OCAK EYLÜL DÖNEMİ EV TEKSTİLİ İHRACATI DEĞERLENDİRMESİ 2015 YILI OCAK EYLÜL DÖNEMİ EV TEKSTİLİ İHRACATI DEĞERLENDİRMESİ Ocak Eylül 2015 Dönemi Ev Tekstili Genel İhracatı 2015 Ocak - Eylül Dönemi KG M² USD EURO TL TOPLAM EV TEKSTİLİ İHRACATI 227.814.574 274.117.940

Detaylı

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VERİ TABANI. İthalat İthalat Ulke adı

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VERİ TABANI. İthalat İthalat Ulke adı 691010 ABD 355 2.625 1.691 1.530 35.205 31.976 691090 ABD 2.525.971 116 5.177.455 4.765.696 491 465 TOPLAM 2.526.326 2.741 5.179.146 4.767.226 35.696 32.441 691090 Afganistan 1.230 0 2.570 2.376 691010

Detaylı

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VERİ TABANI

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VERİ TABANI ve Ülkeye göre dış ticaret İhracat Dolar İhracat Euro İthalat Dolar İthalat Euro 691010 ABD 0 2.595 0 0 100.977 91.002 ABD 5.202.084 16.444 10.298.622 9.300.856 138.768 126.892 TOPLAM 5.202.084 19.039

Detaylı

Bilgi için: Güloya SEVİNÇ Unvanı: Bilgisayar İşletmeni Tel No: 0(322) /2

Bilgi için: Güloya SEVİNÇ Unvanı: Bilgisayar İşletmeni Tel No: 0(322) /2 Tarih ve Sayı: 27/11/2017-E.162993 T.C. ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı *BE6EBYB6T* Sayı : 79508372-304.01/ Konu : Türkiye Bursları ACELE FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

Detaylı

İÇİNDEKİLER GİRİŞ... 1

İÇİNDEKİLER GİRİŞ... 1 İÇİNDEKİLER GİRİŞ... 1 Bölüm 1: TÜRKİYE NİN VİZE POLİTİKASI VE UYGULAMALARI... 3 1.1. Tarihi Süreç:... 3 1.2. Güncel Vize Düzenlemesi:... 5 1.3. Vize Zorunluluğu:... 5 1.4. Vize Muafiyet Programı:... 6

Detaylı

TABLO 1. TEMEL GÖSTERGELER

TABLO 1. TEMEL GÖSTERGELER TABLO 1. TEMEL GÖSTERGELER Ülkeler ve Bölgeler 1960 1960 nüfus Afganistan 4 360 257 215 165 22930 1101 283 250x 43 36 36 - - Arnavutluk 98 151 30 112 26 3141 57 2 1380 74-98 - - Cezayir 74 280 49 164 39

Detaylı

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VERİ TABANI

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VERİ TABANI ve Ülkeye göre dış ticaret İhracat Dolar İhracat Euro İthalat Dolar İthalat Euro 691010 Antalya Serbest Bölgesi 152 0 246 233 Antalya Serbest Bölgesi 5.610 0 20.211 18.934 TOPLAM 5.762 0 20.457 19.167

Detaylı

TÜRKİYE DEKİ YABANCI ÜLKE TEMSİLCİLİKLERİ

TÜRKİYE DEKİ YABANCI ÜLKE TEMSİLCİLİKLERİ Ülke TÜRKİYE DEKİ YABANCI ÜLKE TEMSİLCİLİKLERİ Temsilcilik Türü Şehir Telefon Faks e-posta A.B.D. Başkonsolosluk Adana (0322) 346 62 62 (0322) 346 79 16 A.B.D. Büyükelçilik Ankara 455 55 55 467 00 19 A.B.D.

Detaylı

ÜLKE NORMAL PASAPORT HUSUSİ VE HİZMET PASAPORTU DİPLOMATİK PASAPORT ABD Vize gerekiyor Vize gerekiyor Vize gerekiyor Afganistan Vize gerekiyor Vize

ÜLKE NORMAL PASAPORT HUSUSİ VE HİZMET PASAPORTU DİPLOMATİK PASAPORT ABD Vize gerekiyor Vize gerekiyor Vize gerekiyor Afganistan Vize gerekiyor Vize ÜLKE NORMAL PASAPORT HUSUSİ VE HİZMET PASAPORTU DİPLOMATİK PASAPORT ABD Vize gerekiyor Vize gerekiyor Vize gerekiyor Afganistan Vize gerekiyor Vize gerekiyor Vize gerekmiyor Afrika Cumhuriyeti Vize gerekiyor

Detaylı

ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ

ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ ULUSLARARASI İLİŞKİLER BİRİMİ Programı Koordinasyon Toplantısı AVRUPA KOMİSYONU AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI TÜRKİYE ULUSAL AJANS AB Eğitim ve Gençlik Programları Merkezi Başkanlığı

Detaylı

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VERİ TABANI

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VERİ TABANI 691010 ABD 0 463 0 0 9.273 7.644 691090 ABD 783.096 190 1.634.689 1.330.333 3.869 3.102 TOPLAM 783.096 653 1.634.689 1.330.333 13.142 10.746 691090 Afganistan 6.557 0 24.223 19.558 691010 Almanya 885 1.068

Detaylı

Rapor tarihi:13/06/ HS6 ve Ülkeye göre dış ticaret. İhracat Miktar 1. İhracat Miktar 2. Yıl HS6 HS6 adı Ulke Ulke adı Ölçü adı

Rapor tarihi:13/06/ HS6 ve Ülkeye göre dış ticaret. İhracat Miktar 1. İhracat Miktar 2. Yıl HS6 HS6 adı Ulke Ulke adı Ölçü adı TÜRKİYE İSTATİ DIŞ TİCARET İSTATİST Rapor tarihi:13/06/ 2017 HS6 ve Ülkeye göre dış ticaret Yıl HS6 HS6 adı Ulke Ulke adı Ölçü adı İhracat Miktar 1 İhracat Miktar 2 2017 690721 Seramikten döşeme veya kaplama

Detaylı

T.C. GAZİ ÜNİVERSİTESİ Mevlana Değişim Programı Birimi HUKUK FAKÜLTESİ DEKANLIĞINA

T.C. GAZİ ÜNİVERSİTESİ Mevlana Değişim Programı Birimi HUKUK FAKÜLTESİ DEKANLIĞINA Evrak Tarih ve Sayısı: 14/02/2017-E.23076 *BEKABPP2M* T.C. GAZİ ÜNİVERSİTESİ Mevlana Değişim Programı Birimi Sayı : 48403959-203.99- Konu : Proje Tabanlı Mevlana Değişim Programı ve Mevlana Değişim Programı

Detaylı

EK 1. 2903.76.10.00.00 Bromoklorodiflorometan 2903.76.20.00.00 Bromotriflorometan 2903.76.90.00.00 Dibromotetrafloroetanlar EK 2

EK 1. 2903.76.10.00.00 Bromoklorodiflorometan 2903.76.20.00.00 Bromotriflorometan 2903.76.90.00.00 Dibromotetrafloroetanlar EK 2 EK 1 G.T.İ.P. Eşyanın Tanımı 2903.76.10.00.00 Bromoklorodiflorometan 2903.76.20.00.00 Bromotriflorometan 2903.76.90.00.00 Dibromotetrafloroetanlar EK 2 G.T.İ.P. Eşyanın Tanımı 2903.39.11.00.00 Bromometan

Detaylı

Uludağ Hazır Giyim Ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği İhracat Raporu (Ağustos / Ocak-Ağustos 2017)

Uludağ Hazır Giyim Ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği İhracat Raporu (Ağustos / Ocak-Ağustos 2017) Uludağ Hazır Giyim Ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği İhracat Raporu (Ağustos / Ocak-Ağustos 2017) UİB Ar-Ge Şubesi 1 Eylül 2017 Sayfa 1 / 15 İÇİNDEKİLER AYLIK İHRACAT DEĞERLENDİRMESİ... AĞUSTOS 2017

Detaylı

MÜCEVHER İHRACATÇILARI BİRLİĞİ MAL GRUBU ÜLKE RAPORU (TÜRKİYE GENELİ) - (KÜMÜLATİF)

MÜCEVHER İHRACATÇILARI BİRLİĞİ MAL GRUBU ÜLKE RAPORU (TÜRKİYE GENELİ) - (KÜMÜLATİF) ALTINDAN MAMUL MÜCEVHERCİ VE KUYUMCU EŞYASI 1 BİRLEŞİK ARAP EMİRLİ 269.665.223,68 305.580.419,69 13,32 ALTINDAN MAMUL MÜCEVHERCİ VE KUYUMCU EŞYASI 2 IRAK 155.240.675,64 92.044.938,69-40,71 ALTINDAN MAMUL

Detaylı

Türk vatandaşlarının tabi olduğu vize uygulamaları

Türk vatandaşlarının tabi olduğu vize uygulamaları Son güncelleme: 11.05.2015 Türk vatandaşlarının tabi olduğu vize uygulamaları Yurtdışına seyahat etmeden önce, gitmek istediğiniz ülkede, turist veya transit vize uygulaması olup olmadığını kontrol ediniz.

Detaylı

Türkiye den Vize İstemeyen Ülkeler - Vizesiz Ülkeler Haritası 2017

Türkiye den Vize İstemeyen Ülkeler - Vizesiz Ülkeler Haritası 2017 Son güncelleme: 07.03.2017 Türkiye den Vize İstemeyen ler - Vizesiz ler Haritası 2017 Bu sayfada Türkiye'den vize istemeyen, vizesiz ülkelerin 2017 yılı itibariyle güncel listesini ve haritasını bulabilirsiniz.

Detaylı

A.ERDAL SARGUTAN EK TABLOLAR. Ek 1. Ek 1: Ek Tablolar 3123

A.ERDAL SARGUTAN EK TABLOLAR. Ek 1. Ek 1: Ek Tablolar 3123 Ek 1: Ek Tablolar 3123 Ek 1 EK TABLOLAR Tablolar, - (129) Dünya Sağlık Örgütü: WHO Dünya Sağlık Raporu - (123) Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı: UNDP İnsani Gelişme Raporu - (128) Dünya Bankası: WB

Detaylı

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Dolar Euro Dolar Euro 381600 400 ABD 7.173.384 508.337 2.238.359 2.028.858 1.031.457 930.108 681591 400 ABD 23.110 0 24.277 21.649 681599 400 ABD 4.378 60.671 50.504 45.428 219.208 197.245 690210 400 ABD

Detaylı

MÜCEVHER İHRACATÇILARI BİRLİĞİ MAL GRUBU ÜLKE RAPORU (TÜRKİYE GENELİ) - (KÜMÜLATİF)

MÜCEVHER İHRACATÇILARI BİRLİĞİ MAL GRUBU ÜLKE RAPORU (TÜRKİYE GENELİ) - (KÜMÜLATİF) ALTINDAN MAMUL MÜCEVHERCİ VE KUYUMCU EŞYASI 1 BİRLEŞİK ARAP EMİRLİ 521.361.708,54 519.945.727,22-0,27 ALTINDAN MAMUL MÜCEVHERCİ VE KUYUMCU EŞYASI 2 IRAK 308.690.215,23 226.634.279,98-26,58 ALTINDAN MAMUL

Detaylı

MERNİS KODU ADI AKTİF 9775 KORE DEMOKRATİK HALK CUMHURİYETİ Aktif 9776 RUSYA FED. / ALTAY CUMHURİYETİ Aktif 9777 RUSYA FED. / ADIGE CUMHURİYETİ Aktif

MERNİS KODU ADI AKTİF 9775 KORE DEMOKRATİK HALK CUMHURİYETİ Aktif 9776 RUSYA FED. / ALTAY CUMHURİYETİ Aktif 9777 RUSYA FED. / ADIGE CUMHURİYETİ Aktif MERNİS KODU ADI AKTİF 9775 KORE DEMOKRATİK HALK CUMHURİYETİ Aktif 9776 RUSYA FED. / ALTAY CUMHURİYETİ Aktif 9777 RUSYA FED. / ADIGE CUMHURİYETİ Aktif 9778 KONGO CUMHURİYETİ Aktif 9779 RUSYA FED. / BURYAT

Detaylı

2013-Aralık Un İhracat Rakamları

2013-Aralık Un İhracat Rakamları 25 Şubat 2014 2013-Aralık Un İhracat Rakamları ÜLKE İHRACAT MİKTARI (KG) İHRACAT TUTARI ($) Almanya 554 239 İngiltere 38.279 16.518 Bulgaristan 2.000 1.080 Mısır 396.000 222.948 Sudan 8.614.530 4.622.432

Detaylı

1/11. TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VERİ TABANI Rapor tarih 30/03/2018 Yıl 01 Ocak - 28 Subat 2018

1/11. TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VERİ TABANI Rapor tarih 30/03/2018 Yıl 01 Ocak - 28 Subat 2018 ve ye göre dış ticaret Miktar m2 Miktar m2 690721 ABD 29.636.682 1.428.016 0 0 8.481.569 6.912.337 690722 ABD 226.394 13.790 0 0 68.891 55.759 690723 ABD 826.034 61.902 0 0 349.614 285.071 690730 ABD 88.188

Detaylı

C.Can Aktan (ed), Yoksullukla Mücadele Stratejileri, Ankara: Hak-İş Konfederasyonu Yayını, 2002. DÜNYADA VE TÜRKİYE DE İNSANİ GELİŞME

C.Can Aktan (ed), Yoksullukla Mücadele Stratejileri, Ankara: Hak-İş Konfederasyonu Yayını, 2002. DÜNYADA VE TÜRKİYE DE İNSANİ GELİŞME C.Can Aktan (ed), Yoksullukla Mücadele Stratejileri, Ankara: Hak-İş Konfederasyonu Yayını, 2002. DÜNYADA VE TÜRKİYE DE İNSANİ GELİŞME Birleşmiş Milletler bünyesinde oluşturulan Birleşmiş Milletler Kalkınma

Detaylı

2017 YILI İLK İKİ ÇEYREK İŞLENMİŞ MERMER VE TRAVERTEN DIŞ TİCARET VERİLERİ

2017 YILI İLK İKİ ÇEYREK İŞLENMİŞ MERMER VE TRAVERTEN DIŞ TİCARET VERİLERİ 2017 YILI İLK İKİ ÇEYREK İŞLENMİŞ MERMER VE TRAVERTEN DIŞ TİCARET VERİLERİ DÜNYA TUTARI DÜNYADAKİ 1.264.850 452.261 36% DÜNYA 1 1 Amerika Birleşik MEVCUT YE TUTARI NİN NİN DÜNYA MEVCUT DEKİ LAR TUTAR TUTAR

Detaylı

C.Can Aktan (Ed.), Yoksullukla Mücadele Stratejileri, Ankara: Hak-İş Konfederasyonu Yayını, 2002.

C.Can Aktan (Ed.), Yoksullukla Mücadele Stratejileri, Ankara: Hak-İş Konfederasyonu Yayını, 2002. C.Can Aktan (Ed.), Yoksullukla Mücadele Stratejileri, Ankara: Hak-İş Konfederasyonu Yayını, 2002. DÜNYADA VE TÜRKİYE DE KADIN-ERKEK EŞİTLİĞİ VE CİNSİYETLERARASI YOKSULLUK Yoksulluk konusunu incelerken

Detaylı

İÇİNDEKİLER. 1 2007-2008-2009-2010-2011 Yılları Yassı Ürünler İthalat Rakamları. 2 2007-2008-2009-2010-2011 Yılları Yassı Ürünler İhracat Rakamları

İÇİNDEKİLER. 1 2007-2008-2009-2010-2011 Yılları Yassı Ürünler İthalat Rakamları. 2 2007-2008-2009-2010-2011 Yılları Yassı Ürünler İhracat Rakamları İÇİNDEKİLER 1 2007-2008-2009-2010-2011 Yılları Yassı Ürünler İthalat Rakamları 2 2007-2008-2009-2010-2011 Yılları Yassı Ürünler İhracat Rakamları 3 2007-2008-2009-2010-2011 Yılları çelik borular İthalat-İhracat

Detaylı

Uluslararası Kredi Hareketliliği Kapsamında Hareketlilik Gerçekleştirilebilecek Ülkeler:

Uluslararası Kredi Hareketliliği Kapsamında Hareketlilik Gerçekleştirilebilecek Ülkeler: Uluslararası Kredi Hareketliliği Kapsamında Hareketlilik Gerçekleştirilebilecek Ülkeler: Uluslararası Kredi Hareketliliği Faaliyeti kapsamında, ülkemizin de arasında bulunduğu program ülkeleri (28 AB üyesi

Detaylı

KURU MEYVE RAPOR (EGE)

KURU MEYVE RAPOR (EGE) Sayı : 73445262-TİM.EİB.GSK.15.1/6686 İzmir, 03/08/2015 Konu : Kuru Meyve Haftalık İhracat İstatistikleri SİRKÜLER EGE KURU MEYVE VE MAMULLERİ İHRACATÇILARI BİRLİĞİ ÜYELERİNE Sayın Üyemiz, 2014/15 sezonu

Detaylı

Yetișkinler arası prevalansın % 1 den fazla olduğu ülkelerde gebe kadınlar (15-24 yaș) arasındaki medyan HIV prevalansı. diğer

Yetișkinler arası prevalansın % 1 den fazla olduğu ülkelerde gebe kadınlar (15-24 yaș) arasındaki medyan HIV prevalansı. diğer TABLO 5. 4. DEMOGRAFİK HIV/ GÖSTERGELER Ülkeler Bölgeler ı HIV/ li tahmini ı arası prevalansın % 1 den fazla arasındaki medyan HIV prevalansı HIV/ önleme çalıșmaları 1996-2002* En son yüksek Afganistan

Detaylı

Türk vatandaşlarının tabi olduğu vize uygulamaları. Seyahat Rehberi. Son güncelleme: 11.05.2015. 1. esky.com.tr 2. Guide_homepage

Türk vatandaşlarının tabi olduğu vize uygulamaları. Seyahat Rehberi. Son güncelleme: 11.05.2015. 1. esky.com.tr 2. Guide_homepage Son güncelleme: 11.05.2015 1. esky.com.tr 2. Guide_homepage Seyahat Rehberi Uçuşlar Uçak bileti Bagaj Check- in ve uçuşa hazırlık Gümrük ve vize bilgileri Türk vatandaşlarının tabi olduğu vize uygulamaları

Detaylı

İSTANBUL MADEN İHRACATÇILARI BİRLİĞİ MAL GRUBU ÜLKE RAPORU (TÜRKİYE GENELİ)

İSTANBUL MADEN İHRACATÇILARI BİRLİĞİ MAL GRUBU ÜLKE RAPORU (TÜRKİYE GENELİ) TUZ 1 IRAK 3.665.673 4.904.225 33,79 TUZ 2 ROMANYA 882.243 1.341.776 52,09 TUZ 3 RUSYA FEDERASYONU 733.563 920.885 25,54 TUZ 4 KUZEY KIBRIS TÜRK CU 786.773 651.917-17,14 TUZ 5 MENEMEN DERİ SR.BLG. 476.010

Detaylı

Türkiye den Vize İstemeyen Ülkeler - Vizesiz Ülkeler Haritası 2017

Türkiye den Vize İstemeyen Ülkeler - Vizesiz Ülkeler Haritası 2017 Son güncelleme: 04.08.2017 Türkiye den Vize İstemeyen ler - Vizesiz ler Haritası 2017 Bu sayfada Türkiye'den vize istemeyen, vizesiz ülkelerin 2017 yılı itibariyle güncel listesini ve haritasını bulabilirsiniz.

Detaylı

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Rapor tarihi:10/02/2014 İhracat Miktar Miktar İhracat İhracat Euro 250610 Kuvars 3 Hollanda 0 490.700 0 0 180.149 136.413 4 Almanya 429.387 336.598 64.931 47.605 173.941 131.141 5 İtalya 18.984.512 23.250

Detaylı

T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI TÜRK TEKNİK MÜŞAVİRLİK HİZMETLERİ SEKTÖRÜ

T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI TÜRK TEKNİK MÜŞAVİRLİK HİZMETLERİ SEKTÖRÜ TÜRK TEKNİK MÜŞAVİRLİK HİZMETLERİ SEKTÖRÜ TÜRK MÜTEAHHİTLİK HİZMETLERİ SEKTÖRÜ YILLAR PROJE SAYISI PROJE BEDELİ ($) KÜMÜLATİF PROJE BEDELİ ($) ORTALAMA PROJE BEDELİ ($) 2002 ve Öncesi 2.425 49.709.990.160

Detaylı

TOPLAM

TOPLAM 2018-2019AKADEMİK YILI ÖĞRENCİ DAĞILIMLARI (28.09.2018) TÜRK ÖĞRENCİ SAYISI ULUSLARARASI ÖĞRENCİ SAYISI TOPLAM ÖĞRENCİ SAYISI LİSANS ÖNLİSANS LİSANSÜSTÜ 11936 1512 13448 1527 76 1603 4154 356 4510 TOPLAM

Detaylı

TOPLAM

TOPLAM 2018-2019AKADEMİK YILI ÖĞRENCİ DAĞILIMLARI (02.11.2018) TÜRK ÖĞRENCİ SAYISI ULUSLARARASI ÖĞRENCİ SAYISI TOPLAM ÖĞRENCİ SAYISI LİSANS ÖNLİSANS LİSANSÜSTÜ 11721 1545 13266 1591 74 1665 4187 400 4587 TOPLAM

Detaylı

İSTATİSTİK TABLOLAR. Veriler üzerine genel not. Sembollerin açıklanması 104 İSTATİSTİK TABLOLAR. kayıttan devamlılığa kayması anlamına gelmektedir.

İSTATİSTİK TABLOLAR. Veriler üzerine genel not. Sembollerin açıklanması 104 İSTATİSTİK TABLOLAR. kayıttan devamlılığa kayması anlamına gelmektedir. İSTATİSTİK TABLOLAR Dünyadaki ülkelerin ve bölgelerin, çocukların refahına özel ağırlık veren ekonomik ve sosyal istatistikleri. Veriler üzerine genel not Buradaki istatistik tablolarda sunulan verilere,

Detaylı

TOPLAM

TOPLAM 2017-2018 AKADEMİK YILI ÖĞRENCİ DAĞILIMLARI TÜRK ÖĞRENCİ SAYISI ULUSLARARASI ÖĞRENCİ SAYISI TOPLAM ÖĞRENCİ SAYISI LİSANS ÖNLİSANS LİSANSÜSTÜ 9857 1324 11181 478 20 498 4033 285 4318 TOPLAM 14368 1629 15997

Detaylı

TOPLAM

TOPLAM 2017-2018 AKADEMİK YILI ÖĞRENCİ DAĞILIMLARI TÜRK ÖĞRENCİ SAYISI ULUSLARARASI ÖĞRENCİ SAYISI TOPLAM ÖĞRENCİ SAYISI LİSANS ÖNLİSANS LİSANSÜSTÜ 9889 1326 11215 480 21 501 4155 291 4446 TOPLAM 14524 1638 16162

Detaylı

TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ

TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ Ekim - 2018 Hazırlayan: Aslı VAZ İÇİNDEKİLER 1. TÜRKİYE'YE VE DÖRT İLİMİZE GELEN ZİYARETÇİLERİN YILLARA VE AYLARA GÖRE DAĞILIMI... 1 1.1.TÜRKİYE YE GELEN ZİYARETÇİLERİN YILLARA

Detaylı

TOPLAM

TOPLAM 2017-2018 AKADEMİK YILI ÖĞRENCİ DAĞILIMLARI TÜRK ÖĞRENCİ SAYISI ULUSLARARASI ÖĞRENCİ SAYISI TOPLAM ÖĞRENCİ SAYISI LİSANS ÖNLİSANS LİSANSÜSTÜ 9845 1322 11167 477 20 497 4000 285 4285 TOPLAM 14323 1627 15950

Detaylı

TOPLAM

TOPLAM 2017-2018 AKADEMİK YILI ÖĞRENCİ DAĞILIMLARI TÜRK ÖĞRENCİ SAYISI ULUSLARARASI ÖĞRENCİ SAYISI TOPLAM ÖĞRENCİ SAYISI LİSANS ÖNLİSANS LİSANSÜSTÜ 8906 1233 10139 435 20 455 3977 286 4263 TOPLAM 13318 1539 14857

Detaylı

Yurtdışı temsilciliklerimiz - RUSYA. Seyahat Rehberi. Son güncelleme: 29.01.2015. 1. esky.com.tr 2. Guide_homepage

Yurtdışı temsilciliklerimiz - RUSYA. Seyahat Rehberi. Son güncelleme: 29.01.2015. 1. esky.com.tr 2. Guide_homepage Son güncelleme: 29.01.2015 1. esky.com.tr 2. Guide_homepage Seyahat Rehberi Uçuşlar Uçak bileti Bagaj Check- in ve uçuşa hazırlık Gümrük ve vize bilgileri Türk vatandaşlarının tabi olduğu vize uygulamaları

Detaylı

TOPLAM

TOPLAM 2017-2018 AKADEMİK YILI ÖĞRENCİ DAĞILIMLARI (23.07.2018) TÜRK ÖĞRENCİ SAYISI ULUSLARARASI ÖĞRENCİ SAYISI TOPLAM ÖĞRENCİ SAYISI LİSANS ÖNLİSANS LİSANSÜSTÜ 8612 1206 9818 413 20 433 3474 267 3741 TOPLAM

Detaylı

2017 YILI İLK İKİ ÇEYREK BLOK MERMER TRAVERTEN DIŞ TİCARET VERİLERİ

2017 YILI İLK İKİ ÇEYREK BLOK MERMER TRAVERTEN DIŞ TİCARET VERİLERİ 2017 YILI İLK İKİ ÇEYREK BLOK MERMER TRAVERTEN DIŞ TİCARET VERİLERİ TUTAR 1000$ 'NİN DAKİ 1.203.101 466.269 38,756% YE 'NİN TUTAR BİRİM TUTAR 1 1 Çin 755.033 399.367 62,7572% Dünya 755.033 3.857.570 196

Detaylı

2013-Aralık Un İhracat Rakamları

2013-Aralık Un İhracat Rakamları 4 Eylül 2014 2013-Aralık Un İhracat Rakamları ÜLKE İHRACAT MİKTARI (KG) İHRACAT TUTARI ($) Almanya 554 239 İngiltere 38.279 16.518 Bulgaristan 2.000 1.080 Mısır 396.000 222.948 Sudan 8.614.530 4.622.432

Detaylı

TOPLAM

TOPLAM 2018-2019AKADEMİK YILI ÖĞRENCİ DAĞILIMLARI (12.09.2018) TÜRK ÖĞRENCİ SAYISI ULUSLARARASI ÖĞRENCİ SAYISI TOPLAM ÖĞRENCİ SAYISI LİSANS ÖNLİSANS LİSANSÜSTÜ 11816 1486 13302 1533 75 1608 4056 297 4353 TOPLAM

Detaylı

24 Ocak 2014 CUMA. Resmî Gazete. Sayı : 28892 TEBLİĞ. Ekonomi Bakanlığından: OZON TABAKASINI İNCELTEN MADDELERİN İHRACINA

24 Ocak 2014 CUMA. Resmî Gazete. Sayı : 28892 TEBLİĞ. Ekonomi Bakanlığından: OZON TABAKASINI İNCELTEN MADDELERİN İHRACINA 24 Ocak 2014 CUMA Resmî Gazete Sayı : 28892 TEBLİĞ Ekonomi Bakanlığından: OZON TABAKASINI İNCELTEN MADDELERİN İHRACINA İLİŞKİN TEBLİĞ (İHRACAT: 2014/1) Kapsam ve dayanak MADDE 1 (1) Bu Tebliğin amacı,

Detaylı

TEBLİĞ OZON TABAKASINI İNCELTEN MADDELERİN İHRACINA İLİŞKİN TEBLİĞ (İHRACAT: 2014/1)

TEBLİĞ OZON TABAKASINI İNCELTEN MADDELERİN İHRACINA İLİŞKİN TEBLİĞ (İHRACAT: 2014/1) 24 Ocak 2014 CUMA Resmî Gazete Sayı : 28892 Ekonomi Bakanlığından: TEBLİĞ OZON TABAKASINI İNCELTEN MADDELERİN İHRACINA İLİŞKİN TEBLİĞ (İHRACAT: 2014/1) Kapsam ve dayanak MADDE 1 (1) Bu Tebliğin amacı,

Detaylı

C.Can Aktan (ed), Yoksullukla Mücadele Stratejileri, Ankara: Hak-İş Konfederasyonu Yayını, 2002. DÜNYADA VE TÜRKİYE DE İNSANİ YOKSULLUK

C.Can Aktan (ed), Yoksullukla Mücadele Stratejileri, Ankara: Hak-İş Konfederasyonu Yayını, 2002. DÜNYADA VE TÜRKİYE DE İNSANİ YOKSULLUK C.Can Aktan (ed), Yoksullukla Mücadele Stratejileri, Ankara: Hak-İş Konfederasyonu Yayını,. DÜNYADA VE TÜRKİYE DE İNSANİ YOKSULLUK İnsani yoksulluk (human poverty), Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı

Detaylı

Yurtdışı temsilciliklerimiz - AVUSTURYA

Yurtdışı temsilciliklerimiz - AVUSTURYA Son güncelleme: 28.01.2015 1. esky.com.tr 2. Guide_homepage Seyahat Rehberi Uçuşlar Uçak bileti Bagaj Check- in ve uçuşa hazırlık Gümrük ve vize bilgileri Türk vatandaşlarının tabi olduğu vize uygulamaları

Detaylı

Türk vatandaşlarının tabi olduğu vize uygulamaları

Türk vatandaşlarının tabi olduğu vize uygulamaları Son güncelleme: 11.09.2017 Türk vatandaşlarının tabi olduğu vize uygulamaları Yurtdışına seyahat etmeden önce, gitmek istediğiniz ülkede, turist veya transit vize uygulaması olup olmadığını kontrol ediniz.

Detaylı

2013-Haziran Un İhracat Rakamları

2013-Haziran Un İhracat Rakamları 2 Ağustos 2013 2013-Haziran Un İhracat Rakamları ÜLKE İHRACAT MİKTARI (KG) İHRACAT TUTARI ($) İngiltere 10.147 4.410 Arnavutluk 360.000 126.000 Rusya Federasyonu 200.000 83.000 Azerbaycan 176.000 82.754

Detaylı

Ozon Tabakasını İncelten Maddelerin İhracına İlişkin Tebliğ (İhracat:2014/1)

Ozon Tabakasını İncelten Maddelerin İhracına İlişkin Tebliğ (İhracat:2014/1) (Resmi Gazete Tarihi: 24.01.2014-Resmi Gazete Sayısı: 28892) Ekonomi Bakanlığından: OZON TABAKASINI İNCELTEN MADDELERİN İHRACINA İLİŞKİN TEBLİĞ (İHRACAT: 2014/1) Kapsam ve dayanak MADDE 1 (1) Bu Tebliğin

Detaylı

TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ

TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ Şubat - 2019 Hazırlayan: Aslı VAZ İÇİNDEKİLER 1. TÜRKİYE'YE VE DÖRT İLİMİZE GELEN ZİYARETÇİLERİN YILLARA VE AYLARA GÖRE DAĞILIMI... 1 1.1 TÜRKİYE YE GELEN YABANCI ZİYARETÇİLERİN

Detaylı

Yurtdışı temsilciliklerimiz - AZERBAYCAN

Yurtdışı temsilciliklerimiz - AZERBAYCAN Son güncelleme: 28.01.2015 1. esky.com.tr 2. Seyahat Rehberi Uçuşlar Uçak bileti Bagaj Check-in ve uçuşa hazırlık Gümrük ve vize bilgileri Türk vatandaşlarının tabi olduğu vize uygulamaları Yurtdışı temsilciliklerimiz

Detaylı

TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ

TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ Kasım - 2018 Hazırlayan: Aslı VAZ İÇİNDEKİLER 1. TÜRKİYE'YE VE DÖRT İLİMİZE GELEN ZİYARETÇİLERİN YILLARA VE AYLARA GÖRE DAĞILIMI... 1 1.1.TÜRKİYE YE GELEN ZİYARETÇİLERİN YILLARA

Detaylı

Dünya ekmek, makarna ve bisküvi sanayi ile bu sanayiye hizmet veren makine sanayinin güvenilir bilgi kaynağı ve iletişim mecrası olmayı hedefleyen

Dünya ekmek, makarna ve bisküvi sanayi ile bu sanayiye hizmet veren makine sanayinin güvenilir bilgi kaynağı ve iletişim mecrası olmayı hedefleyen Medya Kit 2015 1 HAKKINDA Dünya ekmek, makarna ve bisküvi sanayi ile bu sanayiye hizmet veren makine sanayinin güvenilir bilgi kaynağı ve iletişim mecrası olmayı hedefleyen BBM DERGISI; Dünya ekmek, makarna

Detaylı

Yurtdışı temsilciliklerimiz - HOLLANDA

Yurtdışı temsilciliklerimiz - HOLLANDA 1. esky.com.tr 2. Seyahat Rehberi Seyahat Rehberi Son güncelleme: 28.01.2015 Uçuşlar Uçak bileti Bagaj Check- in ve uçuşa hazırlık Gümrük ve vize bilgileri Türk vatandaşlarının tabi olduğu vize uygulamaları

Detaylı

ZİYARETÇİ ARAŞTIRMASI ÖZET SONUÇLARI

ZİYARETÇİ ARAŞTIRMASI ÖZET SONUÇLARI ZİYARETÇİ ARAŞTIRMASI ÖZET SONUÇLARI 12 17 Ocak 2016 İÇİNDEKİLER SAYFA 1. ARAŞTIRMANIN KONUSU 3 1.1. FUAR KÜNYESİ 3 1.2. ARAŞTIRMANIN AMACI 3 1.3. ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ VE ÖRNEK YAPISI 3 2. FUAR SONUÇ ÖZET

Detaylı

Yurtdışı temsilciliklerimiz - İRAN. Seyahat Rehberi. Son güncelleme: 28.01.2015. 1. esky.com.tr 2. Guide_homepage

Yurtdışı temsilciliklerimiz - İRAN. Seyahat Rehberi. Son güncelleme: 28.01.2015. 1. esky.com.tr 2. Guide_homepage Son güncelleme: 28.01.2015 1. esky.com.tr 2. Guide_homepage Seyahat Rehberi Uçuşlar Uçak bileti Bagaj Check- in ve uçuşa hazırlık Gümrük ve vize bilgileri Türk vatandaşlarının tabi olduğu vize uygulamaları

Detaylı

TOPLAM

TOPLAM 2017-2018 AKADEMİK YILI LİSANS ÖĞRENCİ DAĞILIMLARI TÜRK ÖĞRENCİ SAYISI ULUSLARARASI ÖĞRENCİ SAYISI TOPLAM ÖĞRENCİ SAYISI LİSANS ÖNLİSANS LİSANSÜSTÜ 10270 1346 11616 539 19 558 4627 284 4911 TOPLAM 15436

Detaylı

TOPLAM

TOPLAM 2017-2018 AKADEMİK YILI LİSANS ÖĞRENCİ DAĞILIMLARI TÜRK ÖĞRENCİ SAYISI ULUSLARARASI ÖĞRENCİ SAYISI TOPLAM ÖĞRENCİ SAYISI LİSANS ÖNLİSANS LİSANSÜSTÜ 10197 1374 11571 520 20 540 4624 292 4916 TOPLAM 15341

Detaylı

GLOBAL LET M TELEFON KARTI TAR FES

GLOBAL LET M TELEFON KARTI TAR FES GLOBAL LET M TELEFON KARTI TAR FES * Tarife 9 Nisan 2007 tarihinden itibaren geþerlidir. * Fiyatlara KDV (%18) ve Í V (%15) dahildir. * Fiyatlar 1 dakikal k g r³ me ³cretleridir. * Tarife bilgi amaþl verilmi

Detaylı

TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ

TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ Haziran - 2018 Hazırlayan: Aslı VAZ İçindekiler 1. TÜRKİYE'YE VE DÖRT İLİMİZE GELEN ZİYARETÇİLERİN YILLARA VE AYLARA GÖRE DAĞILIMI... 1 1.1. TÜRKİYE YE GELEN ZİYARETÇİLERİN YILLARA

Detaylı

İSTANBUL A GELEN YABANCI SAYILARI

İSTANBUL A GELEN YABANCI SAYILARI İSTANBUL KÜLTÜR VE TURİZM MÜDÜRLÜĞÜ İSTANBUL BİLGİLERİ (Oca k 0 0) İSTANBUL A GELEN YABANCI SAYILARI TÜRKİYE 00 Bir Önceki Aya Göre Değişim Oranı İSTANBUL 00 OCAK 00 00 00 00 5.0. Önceki Yıla Göre Değişim

Detaylı

TOPLAM

TOPLAM 2017-2018 AKADEMİK YILI LİSANS ÖĞRENCİ DAĞILIMLARI TÜRK ÖĞRENCİ SAYISI ULUSLARARASI ÖĞRENCİ SAYISI TOPLAM ÖĞRENCİ SAYISI LİSANS ÖNLİSANS LİSANSÜSTÜ 10106 1386 11492 519 21 540 4610 297 4907 TOPLAM 15232

Detaylı

TOPLAM

TOPLAM 2017-2018 AKADEMİK YILI LİSANS ÖĞRENCİ DAĞILIMLARI TÜRK ÖĞRENCİ SAYISI ULUSLARARASI ÖĞRENCİ SAYISI TOPLAM ÖĞRENCİ SAYISI LİSANS ÖNLİSANS LİSANSÜSTÜ 10079 1343 11422 517 21 538 4588 282 4870 TOPLAM 15184

Detaylı

TOPLAM

TOPLAM 2017-2018 AKADEMİK YILI LİSANS ÖĞRENCİ DAĞILIMLARI TÜRK ÖĞRENCİ SAYISI ULUSLARARASI ÖĞRENCİ SAYISI TOPLAM ÖĞRENCİ SAYISI LİSANS ÖNLİSANS LİSANSÜSTÜ 10063 1343 11406 515 21 568 4563 285 4848 TOPLAM 15141

Detaylı

İSTATİSTİK TABLOLAR. Veriler üzerine genel not. Sembollerin açıklanması 104 İSTATİSTİK TABLOLAR. kayıttan devamlılığa kayması anlamına gelmektedir.

İSTATİSTİK TABLOLAR. Veriler üzerine genel not. Sembollerin açıklanması 104 İSTATİSTİK TABLOLAR. kayıttan devamlılığa kayması anlamına gelmektedir. İSTATİSTİK TABLOLAR Dünyadaki lerin ve bölgelerin, çocukların refahına özel ağırlık veren ekonomik ve sosyal istatistikleri. Veriler üzerine genel not Buradaki istatistik tablolarda sunulan verilere, tanımlar,

Detaylı

TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ

TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ Eylül - 2018 Hazırlayan: Aslı VAZ İçindekiler 1. TÜRKİYE'YE VE DÖRT İLİMİZE GELEN ZİYARETÇİLERİN YILLARA VE AYLARA GÖRE DAĞILIMI... 1 1.1. TÜRKİYE YE GELEN ZİYARETÇİLERİN YILLARA

Detaylı

İSTANBUL KİMYEVİ MADDELER VE MAMULLERİ İHRACATÇILARI BİRLİĞİ ÜLKE GRUBU - ÜLKE RAPORU (TÜRKİYE GENELİ) OCAK - ARALIK 2016 % DEĞİŞİM ÜLKE GRUBU ÜLKE

İSTANBUL KİMYEVİ MADDELER VE MAMULLERİ İHRACATÇILARI BİRLİĞİ ÜLKE GRUBU - ÜLKE RAPORU (TÜRKİYE GENELİ) OCAK - ARALIK 2016 % DEĞİŞİM ÜLKE GRUBU ÜLKE AVRUPA BİRLİĞİ ALMANYA 801.733.718,16 0,86 AVRUPA BİRLİĞİ İTALYA 506.785.704,17-11,65 AVRUPA BİRLİĞİ İNGİLTERE 461.434.917,43 10,64 AVRUPA BİRLİĞİ HOLLANDA 437.366.571,64 27,50 AVRUPA BİRLİĞİ YUNANİSTAN

Detaylı

TR33 Bölgesi nin Üretim Yapısının ve Düzeyinin Tespiti ve Analizi. Ek 5: Uluslararası Koşulların Analizi

TR33 Bölgesi nin Üretim Yapısının ve Düzeyinin Tespiti ve Analizi. Ek 5: Uluslararası Koşulların Analizi TR33 Bölgesi nin Üretim Yapısının ve Düzeyinin Tespiti ve Analizi Ek 5: Uluslararası Koşulların Analizi Sektörün genel özellikleri Kümes hayvanlarının etleri ve yenilen sakatatı Ürünler dünyada ortalama

Detaylı

Yurtdışı temsilciliklerimiz - BULGARİSTAN

Yurtdışı temsilciliklerimiz - BULGARİSTAN Son güncelleme: 28.01.2015 1. esky.com.tr 2. Guide_homepage Seyahat Rehberi Uçuşlar Uçak bileti Bagaj Check- in ve uçuşa hazırlık Gümrük ve vize bilgileri Türk vatandaşlarının tabi olduğu vize uygulamaları

Detaylı

TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ

TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ Mayıs - 2018 Hazırlayan: Aslı VAZ İÇİNDEKİLER 1. TÜRKİYE'YE VE DÖRT İLİMİZE GELEN ZİYARETÇİLERİN YILLARA VE AYLARA GÖRE DAĞILIMI... 1 1.1. TÜRKİYE YE GELEN YABANCI ZİYARETÇİLERİN

Detaylı

HUBUBAT BAKLİYAT YAĞLI TOHUMLAR VE MAMULLERİ SEKTÖRÜ İHRACAT RAKAMLARI

HUBUBAT BAKLİYAT YAĞLI TOHUMLAR VE MAMULLERİ SEKTÖRÜ İHRACAT RAKAMLARI OCAK AĞUSTOS & AĞUSTOS 2014 AKİB GENEL SEKRETERLİĞİ İHRACAT KAYIT RAKAMLARI - AKİB - TÜRKİYE GENELİ - SEKTÖRÜN GENEL SEKRETERLİKLER BAZINDA DAĞILIMI HUBUBAT SEKTÖR ŞUBESİ HUBUBAT BAKLİYAT YAĞLI TOHUMLAR

Detaylı

Türk Vatandaşlarının Tabi Olduğu Vize Uygulamaları Önemli uyarı!

Türk Vatandaşlarının Tabi Olduğu Vize Uygulamaları Önemli uyarı! Türk Vatandaşlarının Tabi Olduğu Vize Uygulamaları Önemli uyarı! Aşağıdaki vize rejimi bilgileri Dışişleri Bakanlığı sayfasından alınmıştır. Kosolosluklardaki uygulamalar sıklıkla değiştirildiği için lütfen,

Detaylı

Yurtdışı temsilciliklerimiz - HOLLANDA

Yurtdışı temsilciliklerimiz - HOLLANDA Son güncelleme: 28.01.2015 1. esky.com.tr 2. Seyahat Rehberi Uçuşlar Uçak bileti Bagaj Check-in ve uçuşa hazırlık Gümrük ve vize bilgileri Türk vatandaşlarının tabi olduğu vize uygulamaları Yurtdışı temsilciliklerimiz

Detaylı

İSTATİSTİK TABLOLAR. Veriler üzerine genel not. Sembollerin açıklanması 104 İSTATİSTİK TABLOLAR. kayıttan devamlılığa kayması anlamına gelmektedir.

İSTATİSTİK TABLOLAR. Veriler üzerine genel not. Sembollerin açıklanması 104 İSTATİSTİK TABLOLAR. kayıttan devamlılığa kayması anlamına gelmektedir. İSTATİSTİK TABLOLAR Dünyadaki ülkelerin ve bölgelerin, çocukların refahına özel ağırlık veren ekonomik ve sosyal istatistikleri. Veriler üzerine genel not Buradaki istatistik tablolarda sunulan verilere,

Detaylı

İSTATİSTİK TABLOLAR. Veriler üzerine genel not. Sembollerin açıklanması 104 İSTATİSTİK TABLOLAR. kayıttan devamlılığa kayması anlamına gelmektedir.

İSTATİSTİK TABLOLAR. Veriler üzerine genel not. Sembollerin açıklanması 104 İSTATİSTİK TABLOLAR. kayıttan devamlılığa kayması anlamına gelmektedir. İSTATİSTİK TABLOLAR Dünyadaki ülkelerin ve bölgelerin, çocukların refahına özel ağırlık veren ekonomik ve sosyal istatistikleri. Veriler üzerine genel not Buradaki istatistik tablolarda sunulan verilere,

Detaylı

YURTDIŞI MARKA TESCİL MALİYETLERİ

YURTDIŞI MARKA TESCİL MALİYETLERİ YURTDIŞI MARKA TESCİL MALİYETLERİ Uluslar arası marka tescil maliyetleri şu şekilde hesaplanır: 1) WIPO ücreti: Uluslar arası Fikri Mülkiyet Örgütü merkezi İsviçre'de bulunan, uluslararası marka başvurularının

Detaylı

Yurtdışı temsilciliklerimiz - ÇİN. Seyahat Rehberi. Son güncelleme: 28.01.2015. 1. esky.com.tr 2. Seyahat Rehberi

Yurtdışı temsilciliklerimiz - ÇİN. Seyahat Rehberi. Son güncelleme: 28.01.2015. 1. esky.com.tr 2. Seyahat Rehberi 1. esky.com.tr 2. Seyahat Rehberi Seyahat Rehberi Son güncelleme: 28.01.2015 Uçuşlar Uçak bileti Bagaj Check- in ve uçuşa hazırlık Gümrük ve vize bilgileri Türk vatandaşlarının tabi olduğu vize uygulamaları

Detaylı

AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ

AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ AFGANİSTAN ALDERNEY AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ AMERİKAN SAMOASI BÖLGESİ AMERİKAN VİRJİN ADALARI ANDORRA PRENSLİĞİ ANGOLA CUMHURİYETİ ANTİGUA VE BARBUDA ARJANTİN CUMHURİYETİ ARNAVUTLUK CUMHURİYETİ 1 ARUBA

Detaylı

İSTATİSTİK TABLOLAR. Veriler üzerine genel not. Sembollerin açıklanması 104 İSTATİSTİK TABLOLAR. kayıttan devamlılığa kayması anlamına gelmektedir.

İSTATİSTİK TABLOLAR. Veriler üzerine genel not. Sembollerin açıklanması 104 İSTATİSTİK TABLOLAR. kayıttan devamlılığa kayması anlamına gelmektedir. İSTATİSTİK TABLOLAR Dünyadaki ülkelerin ve bölgelerin, çocukların refahına özel ağırlık veren ekonomik ve sosyal istatistikleri. Veriler üzerine genel not Buradaki istatistik tablolarda sunulan verilere,

Detaylı