uzman yaklaşımı sınıf yönetimi Branş Analizi Uzm. İrfan UYGAR

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "uzman yaklaşımı sınıf yönetimi Branş Analizi Uzm. İrfan UYGAR"

Eren Ataman
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Branş Analizi sınıf yönetimi Sınıf yönetimi ile ilgili sorular önceki yıllarda öğretim yöntem ve teknikleri soruları kapsamında yer almaktaydı. Soru sayısı 1-2 arasında değişmekteydi. ÖSYM 2013 yılında yaptığı değişiklikle Eğitim Bilimleri Testi ndeki soru sayısını 120 den 80 e düşürmüş, sınıf yönetimini de ayrı bir alan olarak kapsama dâhil edip çıkacak soru sayısını 4 olarak belirlemiştir. Sınıf yönetimi uzun yıllardır ülkemizde eğitim fakültelerinde formasyon dersi olarak okutulmaktadır. Bu açıdan bakıldığında ÖSYM nin sınıf yönetimi ile ilgili kabul ettiği değişiklik normal karşılanabilir. Sınıf yönetimi ; plan-program hazırlıkları, sınıfın fi ziki düzenlenmesi, iletişim, zaman yönetimi, sınıfta ilişki ve davranış düzeni, sınıfta disiplin, istenmeyen davranışlara karşı geliştirilecek tepkiler vb. geniş yelpazeye sahip önemli konulardan oluşmaktadır. Bu yıl çıkan soruların niteliğine baktığımızda daha çok, sınıfta disiplin sorunlarına karşı geliştirilecek yaklaşımlar, sınıfta ilişki ve davranışı düzeni konularından soru geldiğini görmekteyiz. Bu her yıl soruların bu konulardan geleceği anlamına gelmez. Artık sınıf yönetimi bir bütün olarak algılanıp sınava hazırlık sürecinde adayların kapsam dâhilindeki konulara belli bir nokta da hâkim olması gerekmektedir. Sorular örnek olay temelli yoruma dayalı bir şekilde sorulmaktadır. Bu açıdan bakıldığında sınıf yönetimi dersi çalışılırken teori ile pratiğin bir arada düşünülmesi yerinde yaklaşımı olacaktır. Bu yıl gelen sorular çok zor olmamakla beraber bilgi ve uygulama ekseninde çözülmesi mümkün olan özellikler göstermektedir. Uzm. İrfan UYGAR

2 soruların konulara göre dağılımı sınıf yönetimi KONU BAŞLIĞI SORU SAYISI Sınıf Yönetiminde Temel Kavram ve İlkeler 1 Sınıfın Fiziki Düzenlemesi - Sınıfta İlişki ve Davranış Düzeni 1 Zaman Yönetimi - Sınıfta İstenmeyen Davranışları Önleyici ve Değiştirici Yaklaşımlar yaklaşımı Sınıf İçi İletişim - Sınıf Yönetimi ve Disiplin Modelleri - 2 Toplam 4

3 17. Bir öğrencinin sıra arkadaşıyla konuştuğunu gören öğretmen, aşağıdaki uyarma yollarından hangisini öncelikle tercih etmelidir? A) Göz teması kurma B) Sözlü uyarma C) Dersten sonra görüşme D) Rehberlik servisine yollama E) Okul müdürüne gönderme Öğretmenlerin, sınıfta dersin işlenişi esnasında ortaya çıkabilecek istenmeyen davranışları ortadan kaldırmak için başvurdukları yöntemlerden biri öğrenci ya da öğrencileri uyarmadır. Öğrencileri uyarmada izlenecek ilk adım, uyarı çeşitlerinden biri olan göz teması kurmaktır. Tabii göz teması kurma yöntemini kullanmak sorunun niteliğine göre değişecektir. Dersin işlenişi esnasında; öğrencilerin kendi aralarında konuşması, bir öğrencinin ders dışında farklı bir şeyle uğraşması, küçük çapta yaşanan disiplin sorunları vb. durumlarda uyarma biçimlerinden öncelikli olarak göz teması kurma yönteminden yararlanılması yerinde olacaktır. Daha sonra; öğretmenin öğrencilerin yanına doğru yürümesi ve bulundukları sıraya elini koyması, dersi anlatırken kısa süreli ses tonunu yükseltmesi, olayı kişiselleştirmeden sınıfa yönelik istenmeyen davranışla ilgili açıklamalarda bulunması gibi uyarı türlerinden yararlanılabilir. Diğer seçenekleri incelediğimizde, sözlü uyarı genelde sınıfın geneline yapılmalıdır. Tek bir öğrenciyi arkadaşlarının önünde uyarmak, psikolojik açıdan olumsuz sonuçlar doğurabileceğinden, uygun bir çözüm yolu olmayabilir. Sözlü uyarı tek bir öğrenciye yapılacaksa diğer öğrenciler bunun farkına varmadan yapılmalıdır. Öğretmen, öğrencileri çok kronik ve ağır disiplin sorunları yaşandığında rehberlik servisine yönlendirirse daha doğru bir yaklaşım sergilemiş olur. Oysa soru paragrafında böyle bir durumdan söz edilmemektedir. Soru paragrafında öğrencileri okul müdürüne yönlendirecek bir durum da söz konusu değildir. Zaten böyle bir yaklaşım belki de en son tercih edilebilecek bir yol olabilir. Okul müdürünün disiplin sorunu olan öğrenciyle görüşme yapma gibi asli bir görevi de yoktur. Çünkü okullarda bu konularla daha çok sınıf öğretmenleri, rehberlik servisi ve disiplin kurulu ilgilenmektedir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

4 18. Okul bahçesinde futbol oynarken tartışan öğrenciler, tartışmayı sınıfa taşımışlar ve derste de sürdürmüşlerdir. Öğretmen, öğrencilerin birbirlerine öfke ile baktıklarının farkına varmıştır. Bu sorunu çözmek için öğretmen öncelikle aşağıdakilerden hangisini yapmalıdır? A) Problemin nedenlerini araştırmak B) İlgili öğrencileri sınıftan çıkarmak C) Problemi tartışmaya açmak D) Öğrencileri barıştırmak E) İlgili öğrencileri disiplin kuruluna sevk etmek Sınıfta disiplin sorunlarının uzun vadeli ve kesin çözümünde dikkate alınması gereken temel ilke, sorunun (problemin) nedeninin araştırılıp buna göre bir çözüm yolu izlenmesidir. Diğer seçenekleri incelediğimizde; öğrencilerin sınıftan çıkarılması gibi bir yaklaşım, var olan sorunu daha da büyütebilir ya da o öğrenciler kendilerini dışlanmış hissedebilirler. Böyle bir yaklaşım çözümü zorlaştıracaktır. Öğrenciler sınıf dışında yüksek bir olasılıkla tartışmaya devam edip kavga edecekleridir. Bir defa problem futbol oynayan öğrencilerle ilgilidir. Sınıfta bu sorunu tartışmaya açıp da olayla ilgisi olmayan öğrencileri de bu sürece müdahil etmek çok yanlış bir yol olacaktır. Eğer problem sınıftaki bütün öğrencilerle ilgili olsaydı, böyle bir yol uzlaşma sağlanması adına yapıcı bir şekilde uygulanabilirdi. Tabii öğrencilerin barışması istenilen bir durumdur. Ancak problemin nedeni anlaşılıp çözüm yoluna gidilmezse öğrencilerin barışması gibi bir durum söz konusu olamaz. Disiplin kurulu genel anlamda öğrencilere ceza verilip verilmemesi konusunda karar veren bir organdır. Oysa ki bu tür durumlarda ceza yerine öğrencilerin olumlu davranışlar sergilemelerini sağlayacak yollar tercih edilmelidir. Disiplin kuruluna sevk etmek en son durumda izlenmesi gereken bir yol olabilir ve artık başka çare kalmamışsa tercih edilebilir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

5 19. I. Zamanı gelince uygun ipucu ve pekiştireç verme II. Başarısız öğrencilerle başarılı öğrencileri kıyaslama III. Hazırbulunuşluk düzeyine uygun sorular sorma IV. Öğrencilerin soru sormalarına sadece dersin sonunda izin verme Çekingen öğrencilerin derse etkin katılımını sağlamak isteyen bir öğretmenin, yukarıdakilerden hangilerini yapması uygundur? A) I ve II B) I ve III C) I ve IV D) II ve III E) II ve IV Bir öğretmen başarılı ve iletişim becerileri yüksek öğrencilerin yanı sıra çekingen ve içe kapanık öğrencilerin de derse katılımlarını sağlayabilmelidir. Özellikle bu tür öğrencilerin derse katılımlarını sağlamaya, içe kapanıklık özelliklerini ortadan kaldırıp onları atılgan ve özgüveni yüksek bir şekilde geliştirmeye özen göstermelidir. Bu bağlamda öğretmenler ders sürecinde bu tür öğrencilerin beklentilerini dikkate almalı, seviyelerine yönelik sorular sormalı, uygun yerlerde pekiştirmeli, onlara ipucu ve geri bildirim vermeli ve başarabilecekleri sorumluluklarla karşı karşıya getirmelidir. Çağdaş eğitimi temele alan öğretmen öğrencileri birbiriyle kıyaslamaz; her bireyin kendine özgü olduğunu kabul eder. Ayrıca öğrenciler dersin herhangi bir noktasında soru sorma özgürlüğüne sahip olmalıdır. Aksi halde dersin sonuna kadar, öğrenciler sormak istedikleri soruları unutabilir ve anlamlı öğrenmeler gerçekleştirmeyebilirler. Böyle bir durum öğrencileri soru sorma konusunda çekingen de yapabilir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

6 20. Aşağıdakilerden hangisi, okulun örtük amaçlarıyla en az ilgilidir? A) Bireyleri sorumluluk almaya yönlendirmek B) Okulda düzenli bir ortam oluşturmak C) Öğrencilerin ihtiyaç duydukları bilgileri öğretmek D) Sosyal ortamın oluşmasını desteklemek E) Öğrencileri toplumsal hayata hazırlamak Bu soru program geliştirme ve sınıf yönetimi dersinin ortak konusu olarak düşünülebilir. Sınıf yönetimi dersi sadece sınıfta disiplini sağlama yolları olarak algılanmamalıdır. Sınıf yönetiminin plan - program hazırlıkları, sınıfta fi ziki ve psikolojik düzenlemeler, zaman yönetimi, iletişim ve eğitim ile ilgili buna benzer farklı boyutları bulunmaktadır. Okulun açık (resmî) ve örtük (gizil) olmak üzere iki farklı amacı vardır. Okulun resmî amaçları daha çok MEB in genel amaçlarında ve o okula ait öğretim programlarında belirtilmiştir. Örtük amaçlar ise açık bir şekilde belirtilmemiş ve informal bir şekilde gerçekleşen bir özelliğe sahiptir. Okul ve sınıf ortamı sadece formal öğrenmelerin gerçekleştiği bir yer değildir. Öğrencilerin bu ortamlarda gerçekleştirdikleri informal öğrenmeler de mevcuttur. Bu informal öğrenmeler bazı durumlarda, formal öğrenmelerden daha baskın çıkarak öğrenci davranışlarını olumlu ya da olumsuz yönde etkileyebilmekte ve bu durum sınıf yönetimine de yansımaktadır. Okul ve sınıf ortamındaki informal öğrenmeler literatürde örtük program kapsamında ele alınmaktadır. İnformal öğrenmeler, ders içi ve dışı planlı bir şekilde gerçekleştirilen durumların dışında düşünülmeli ve soru böyle bir bakış açısıyla çözülmelidir. Öğrencilerin ihtiyaç duyacakları bilgiler zaten öğretim programıyla belirlenmiş ve planlı bir şekilde dersler aracılığıyla öğretilmektedir. Yani böyle bir durum informal değil formal öğrenmeler kapsamında yer alabilir. Diğer seçeneklerde geçen durumlar ise informal öğrenmeler ve dolayısıyla okulun örtük amaçlarıyla daha çok bağlantılıdır. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Benzer belgeler

uzman yaklaşımı program geliştirme Branş Analizi Uzm. İrfan UYGAR

uzman yaklaşımı program geliştirme Branş Analizi Uzm. İrfan UYGAR Branş Analizi program geliştirme ÖSYM 2013 yılında yaptığı değişiklikle Eğitim Bilimleri Testi ndeki soru sayısını 120 den 80 e düşürmüştür. Bu bağlamda program geliştirmenin soru sayısını diğer alanlara