ŞİZOFRENİDE RUHSAL TOPLUMSAL BECERİ EĞİTİMİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ŞİZOFRENİDE RUHSAL TOPLUMSAL BECERİ EĞİTİMİ"

Transkript

1 ŞİZOFRENİDE RUHSAL TOPLUMSAL BECERİ EĞİTİMİ Prof. Dr. Mustafa YILDIZ Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı Öğretim Üyesi TPD 17. Yıllık ve Klinik Eğitim Toplantısı Antalya,

2 Açıklama: İlaç Şirketleri ile ilişkiler Araştırmacı: Pfizer Danışman: Janssen Cilag, Astra Zeneca Konuşmacı: Janssen-Cilag, Astra Zeneca, Bilim İlaç Şti. 2

3 Şizofrenide temel sorunlar Tedaviye uyumsuzluk İçgörü bozukluğu Hastalık belirtilerinin devam etmesi Alevlenme ve yinelemelerin olması Eklenen ruhsal ve tıbbi sorunlar Toplumsal yalıtım İşlevsellikte bozulma Ailenin yükü Damgalanma 3

4 Şizofreninin tedavisi Farmakoterapi birincil / temel öneme sahiptir Ruhsal ve toplumsal tedavi programlarıyla yeterince desteklenmezse başarısı sınırlıdır. Depreşme ve yinelemelerin önlenmesinde, yaşam kalitesinin artırılmasında eğitim programları etkin bulunmuştur. Herz MI et al. (2000) Arch Gen Psychiatry. 57: Hogarty GE et al. (1991) Archives of General Psychiatry 48: Marder SR et al. (1996) Am J Psychiatry, 153:

5 Şizofrenide bütüncül tedavi (+) blr (-) blr Depresyon Bilişsel blr Madde kk İlaç tedavisi Ruhsal iyileştirim İşlevsel Sonuçlar İş Eğitim Toplumsallık Yaşam kalitesi Ruhsal toplumsal tedaviler 5

6 Şizofrenide yaygın olarak uygulanan ruhsal toplumsal tedaviler 1. Destekleyici tedavi 2. Toplumsal beceri eğitimi 3. Ruhsal eğitim 4. Bilişsel onarım 5. Bilişsel davranışçı tedavi 6

7 Şizofrenide yaygın olarak uygulanan ruhsal toplumsal tedaviler 6. Aile tedavisi/eğitimi 7. Tedaviye uyumu güçlendirme 8. Kişiselleştirilmiş (personal) tedavi 9. Olgu yönetimi (case management) 10. Mesleki iyileştirim 7

8 Toplumsal Beceri Eğitimi, UCLA Social and Independent Skills Modules, Liberman ve ark. 1) İlaç tedavisi yönetimi (medication management) 2) Belirti yönetimi (symptom management) 3) Temel konuşma becerileri (basic conversation skills) 4) Topluma tekrar katılma (community re-entry) 5) Boş zamanda eğlenti (recreation for leisure) 6) Madde kötüye kullanımı yönetimi (substance abuse manag.) 7) İş yerinde temel beceriler (workplace fundamentals skills) 8) Arkadaşlık ve yakınlık kurma (friendship and intimacy) 9) Ailelerin hizmetlere dahil edilmesi (Involving families in services) 8

9 Şizofreni hastaları için uygun bir tedavi yaklaşımı RUHSAL EĞİTİM TOPLUMSAL BECERİ EĞİTİMİ GRUP TEDAVİSİ AİLE EĞİTİMİ RUHSAL TOPLUMSAL BECERİ EĞİTİMİ (RUTBE) 9

10 Şizofrenide grup tedavisi / eğitimi TOPLUMSAL YALITIM DUYGULANIM SORUNLARI İLİŞKİ SORUNLARI İÇGÖRÜ SORUNLARI ŞİZOFRENİ & GRUP? 10

11 Grup tedavisinde tedavi edici etmenler (Yalom, 1985) 1. Umut aşılama, 2. Evrensellik, 3. Bilgilenme, 4. Fedakarlık, 5. Toplumsallaşma, 6. Taklitçi davranış, 7. Karşılıklı öğrenme, 8. Grup bağlılığı, 9. Boşalım (Katarsis), 10. Varoluş etmenleri 11. Aile yaşantısının onarıcı nitelikte grupta yinelenmesi, 11

12 Şizofreni gruplarında tedavi edici etmenler (Kanas, 1996) Hastalar sorunlarıyla yalnız olmadıklarını öğrenirler, Grup hastaların daha az kuşkucu olmasına yardım eder, Başkalarına yardım etmeyi ve fedakârlığı öğrenirler, Hayal ve gerçek arasındaki farkı fark etmede yardımcı olur, Diğer insanlarla ilişkilerin iyileşmesini sağlar, Belirtilerle başetmede yardımcı olur, Geleceğe umutla bakmaya yardımcı olur, İçgörü geliştirmeye yardımcı olur, Duygularını özgürce ifade edebileceği bir ortam sağlar. 12

13 RUTBE Amaçları Tedaviye uyumsuzluk İçgörü bozukluğu Hastalık belirtilerinin devam etmesi Alevlenme ve yinelemelerin olması Eklenen ruhsal ve tıbbi sorunlar Toplumsal yalıtım İşlevsellikte bozulma Benlik saygısında düşme Ailenin yükü Damgalanma Tedaviye uyumun artırılması İçgörünün artırılması Belirtilerle başetmenin öğretilmesi Alevlenmelerin önlenmesi Ek sorunların önlenmesi Toplumsal ilişkilerin artırılması İşlevselliğin artırılması Özgüvenin artırılması Damgalamaya karşı mücadele Ailenin eğitimi / yükün azaltılması 13

14 RUTBE ile Psikotik alevlenmelerin azalması ya da kısa sürede atlatılması Hastalıkla başetme becerilerinin geliştirilmesi Kişiler arası ilişkilerin güçlenmesi Toplumsal işlevselliğin artması beklenir 14

15 Bireysel ya da grup şeklinde uygulanan Yapılandırılmış, Etkileşimsel, RUTBE Sistemli bir eğitim yaklaşımıdır. Yatan ya da ayaktan hastalara Grup ortamında uygulanır 15

16 RUTBE genel yaklaşım Eğitsel Etkileşimsel 16

17 RUTBE Hastalığa vurgu Biyolojik Klinik ve Kişiler-arası ilişki yönleri 17

18 RUTBE Zaman vurgusu Şimdiki zamanı işlemek ve Geleceğe hazırlanmak. 18

19 RUTBE - Eğitmenler hemşire, psikolog, PDR uzmanı, sosyal çalışmacı, doktor eğitimci olabilir. 19

20 GRUBUN OLUŞTURULMASI Hastalığın & tedavinin evreleri İkna dönemi İşlevsellik düzeyi Ekinsel & eğitim düzeyi 20

21 GRUBUN OLUŞTURULMASI Üye sayısı 5-10 Oturum sıklığı 2x2 / hf Oturum süresi 40 dk (30-50) Eğitim süresi Destek oturumları 6-7 ay 1-2/ay (15-20 k.) (yıllarca) 21

22 GRUP ORTAMI KOLTUK SEHPA YAZI TAHTASI, KALEMLER DUVARDA ASILI İLETİŞİM BECERİLERİ ve SORUN ÇÖZME BASAMAKLARI TABLOSU 22

23 GRUP İŞLEYİŞİ Isınma, nasılsınız? Neler yaptınız? Ödevlerin kontrolü Geçen oturumun özeti Yeni konunun çalışılması Ortaya çıkabilecek sorunlar? 23

24 RUTBE beceri alanları 1. İletişim becerilerini geliştirmek, 2. Sorun çözme becerilerini geliştirmek, 3. Dikkat ve bellek sorunlarıyla başetmeyi öğrenmek, 4. Psikozu ve şizofreniyi anlamak, 5. Antipsikotik ilaç tedavisini öğrenmek, 6. İlaç yan etkilerini öğrenmek, 7. Tedaviyi değerlendirmek, 8. İnatçı belirtilerle başetmeyi öğrenmek, 9. Uyarıcı işaretleri tanımak ve izlemek, 10. Alkol ve uyuşturucudan kaçınmak, 11. Faydasız tedavi arayışlarından uzak durmak, 12. Stresle başetmeyi öğrenmek, 13. Özgüveni artırmak, 14. Zamanı değerlendirmek ve günlük faaliyetler, 15. Arkadaşlık ilişkilerini geliştirmek, 16. Toplumsal faaliyetlere katılmak. 24

25 RUTBE programın akışı 1. Amaç, 2. Bilgilendirme, 3. Deneyimlerin paylaşılması (yanlış bilgilerin düzeltilmesi), 4. Rol oynama, 5. Sorun çözme, 6. Alıştırmalar, 7. Ev ödevleri, 8. Aile eğitimi. 25

26 RUTBE Kullanılan teknikler Bilgilenme, Karşılıklı öğrenme, Modelleme, Rol oynama, Destekleme, Davranışın şekillendiril., Pekiştirmeler, Sorun çözümleri, Toplumsal algı çalış. Kendini ifade etme, Kendini izleme, Alıştırmalar, Ev ödevleri. 26

27 1 - HAZIRLIK OTURUMU 1. Hastaların gruba yönelimini sağlamak 2. Programın açıklanması 3. Uygulamalar için genel bir çerçeve çizmek 4. Hastaların hastalıkla ilgili bilgilerini öğrenmek 5. Hastalığa tıbbi model örneklemek (HT, RA, AB) 6. Hastaların beklentilerini öğrenmek 7. Eğitimin amaçlarını açıklamak 8. Ailenin bilgilendirilmesi 27

28 2 İLETİŞİM BECERİLERİNİ GELİŞTİRMEK İletişimin günlük yaşamdaki ve hedeflere ulaşmadaki önemi İletişimin öğeleri Sözel olanlar Sözsüz (bedensel) olanlar

29 2 Rol oynamalar Senaryo (basit, anlaşılır) Eğitmen - yardımcı Eğitmen - hasta Hasta hasta Başarımın değerlendirilmesi Geribildirimlerde bulunma 29

30 3 - SORUN ÇÖZME BECERİLERİNİ GELİŞTİRMEK SORUN: bir şeyi yapmak istediğimizde beklenmedik bir şekilde engel olarak karşımıza çıkan durumlar Sorun karşısında etkin tutumlar benimsenmelidir Sorunlar kaçınılmazdır, kendini suçlamak gereksizdir, Sorun bir engeldir, tehdit değil, kaçınmaya gerek yok, Sorunla karşılaşıldığında bir şey yapmamaktansa onu çözme girişiminde bulunmak yetersiz kalsa bile her zaman olumlu sonuç verir, Her sorunun bir çözümü vardır, yeter ki çözüme yönelinsin, Sorun çözmek için çabaya ve kaynaklara gereksinim vardır. 30

31 3 - SORUN ÇÖZME BASAMAKLARI 1. Dur ve düşün: sorunu tanımla, 2. Tüm olası çözüm yollarını sırala, 3. Her biri için yarar ve zararları değerlendir, 4. En uygun seçeneği seç, 5. Çözümü uygulamak için kaynak araştır, 6. Zaman belirle ve uygula, 7. Sonuçları değerlendir. 31

32 3 - SORUN ÇÖZME - ALIŞTIRMA Birinci basamak: Dur ve düşün, sorun nedir? Sorunu kısaca yazınız... İkinci basamak: Sorunun çözüm yolları nelerdir? Hastaların önerdikleri her seçeneği sırayla tahtaya yazınız. Benzer önerileri birleştirin.... I I I III... Üçüncü basamak: Çözüm yollarını değerlendir. Fayda ve zararlara ilişkin örnekler isteyin ve bunları seçeneklerin altına yazın.... I I I III....F..Z..F.. Z..F..Z..F..Z..F.. Z..F..Z..F..Z..F.. Z..F..Z. Dördüncü basamak.. 32

33 3 Aile eğitimi / Hastalarla iletişimde ve sorun çözmede dikkat edilmesi gereken noktalar Ne demek istendiği açıkça belirtilmeli, Doğrudan konuşmalı, sade bir dil kullanılmalı, Mümkün olduğunca kısa ve net konuşulmalı, Sakin bir sesle konuşulmalı, Dikkatle dinlenmeli, Aynı anda tek konuya odaklanılmalı, Ne hissedildiği sözcüklerle ifade edilmeli (.. sevinirim,.. üzülürüm), Söylenenler değil, hastaların anladıkları önemsenmelidir (tekrardan kaçınılmamalı), Doğru anlaşılıp anlaşılmadığı tekrar sorarak kontrol edilmeli, yanlış anlamalar önlenmeli, Yapılan her olumlu hareket kutlanmalı, Ben dili kullanılmalı ve hastaların da bunu kullanması teşvik edilmeli, Tutum ve kişilikler üzerinde değil, daha çok davranışlar üzerinde durulmalı, Hastaları eleştirmekten kaçınılmalı, Eleştiri yerine yanlış davranışlardan duyulan üzüntü dile getirilip doğru davranış örneklenmeli ve sonucunda duyulacak memnuniyet bildirilmelidir. 33

34 4 DİKKAT VE BELLEK SORUNLARIYLA BAŞETMEYİ ÖĞRENMEK Bilişsel işlevler 1. Dikkat (odaklanma, sürdürme) 2. Bellek (kısa/işlem 7±2, uzun/depo) 3. Yürütücü işlevler (karar verme) 34

35 4 Dikkat, bellek ve yürütme işlevleri arasındaki ilişkiler Uyarılar DİKKAT İŞLEM BELLEĞİ UYGULAMA KARAR VERME SORUN ÇÖZME DEPO BELLEK 35

36 4 Toplumsal algı çalışması GÜNLÜK GAZETEDEN BİR RESİM GÖSTERİLİR (olay, kişilerarası ilişkiler) 1. RESMİN AYRINTILI TASVİRİ İSTENİR 2. RESİMLE İLGİLİ YORUMLAR ALINIR 3. RESME ORTAK BAŞLIK KONUR 36

37 5 PSİKOZU VE ŞİZOFRENİYİ ANLAMAK Psikozun tanımı Gerçeklikten kopma, çıldırı, delilik Rüya benzetmesi Uykusuzluk, yoksunluk, madde etkisi (norm.) Şizofreninin tanımı 37

38 5 Şizofreni hakkında bilgi sağlaması 1. Bir beyin hastalığıdır, olasılıkla beyindeki kimyasal ileti maddelerinin dengesizliği söz konusudur. 2. Büyünün, cinlerin, başka insanların davranışlarının bu hastalığın ortaya çıkmasında bir etkileri yoktur. 3. Süregen bir hastalıktır, düzelebilir ve tekrarlayabilir. 4. İlaçlar hastalığın belirtilerini yatıştırırlar. 5. Hastalıktan dolayı kişinin toplumsal ilişkileri bozulur. 6. Stres hastalığın alevlenmesine sebep olabilir. 7. Hastalığın iyileşmesinde ailenin önemli katkıları olur. 38

39 5 Aile eğitimi Genel bilgilerin verilmesi Hastalığın ismi, kabul Bedensel hastalık benzetmesi Suçlanma, suçlama Kalıtım hakkında bilgilendirme Hastalığın gidişi (1/3 ler) Şiddet İşlevsellik Evlenme. 39

40 6 ANTİPSİKOTİK İLAÇ TEDAVİSİNİ ÖĞRENMEK Antipsikotik (psikoz giderici) ilaçlar Anti / psikoz sanrı, varsanı, konuşma bozuklukları, davranış bozuklukları, duygulanımda bozulma, içe kapanma, yoğunlaşma güçlüğü, uyku düzeninin bozulması gibi belirtileri geçirir, psikozun tekrarlamasının önlerler. Sürekli kullanılma gereksinimi / doğru bilgi kaynakları Kesilme durumları / başka ilaçlarla birlikte kull. Elektrikli tutarık tedavisi (EKT) 40

41 6 Hastaların sıklıkla kullandığı ilaçlar Antipsikotik ilaçlar Yan etki giderici ilaçlar Yardımcı ilaçlar Norodol, Largactil Prolixin, Lidanil Stilizan, Clopixol Solian, Risperdal Seroquel, Zyprexa, Zeldox, Abilify, Leponex, Serdolect Akineton Sormodren Diazem Xanax Rivotril Tranxilene Dideral Benadryl Lithuril Depakin Tegretol Prozac Lustral Cipram Efexor Diazem 41

42 6 Aile eğitimi Antipsikotik ilaçlar (etki düzenekleri) İlaçların kullanılma şekilleri (hap, iğne) Kullanma süresi Başka ilaçlarla birlikte kullanımı Yiyecek-içeceklerle ilişkileri Kullanmak istenmeme durumları Bağımlılık ve kısırlık yapmama özellikleri EKT 42

43 7- İLAÇ YAN ETKİLERİNİ ÖĞRENMEK Yan etkilerle sıkça karşılaşılır Tedaviyi bırakmaya neden olabilirler Bazılarına tolerans gelişir Ortaya çıkma zamanları farklı olabilir Yan etkileri gidermek için yanlış tutumlar Listede olanlar ve başetme yöntemleri 43

44 7- İLAÇ YAN ETKİLERİNİ ÖĞRENMEK Güneş ışığına duyarlılık Ağız / boğaz kuruluğu Görme bulanıklığı (DB) Deride döküntü, allerjik tepkiler, renk değişikliği (DB) Salya gelmesi ya da yutmada güçlük (DB) Kabızlık Baş dönmesi Uyuşukluk, uyku hali İştah artışı, kilo alma Titremeler (DB) Kas katılığı, ani kasılma (DB) Hareketlerde azalma (DB) Akatizi (DB) Cinsel zorluk, memeden süt gelmesi, adet düzensizliği (DB) 44 Geç diskinezi (DB)..

45 7- Aile eğitimi Antipsikotik ilaçlar Etki düzenekleri Kullanılma şekilleri Düzenli kullanımın önemi Yan etkilerde yapılabilecekler Önyargılar Tedaviyi Değerlendirme Çizelgesi 45

46 8 TEDAVİYİ DEĞERLENDİRMEK 1. Tedaviyi düzenli sürdürmenin önemi 2. Doz atlama durumları 3. Depo ilaç kullanımı 4. Tedaviyi değerlendirme çizelgesi 46

47 8 TEDAVİYİ DEĞERLENDİRME ÇİZELGESİ Günler İlaçlar Aldım ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Uyku Normal ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Yetersiz ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Aşırı ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) İştah Normal ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Az ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Çok ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Yoğunlaşma Normal ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Orta sorunlu ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Kötü ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Enerji düzeyi Canlı ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Uyuşuk ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Yorgun ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Diğer durumlar (ilaç y.e.) Huzursuzluk ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Sinirlilik ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Kabızlık ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Cinsel istek azl. ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 47

48 9 İNATÇI BELİRTİLERLE BAŞETMEYİ ÖĞRENMEK İnatçı belirtiler tanım Bireysel farklılıklar Telepati Taşkınlık blr Yoksunluk blr Bilişsel blr Sanrılar düşünce azlığı dikkat boz Varsanılar isteksizlik bellek sorunları Dağınık konuşma zevk almama Dağınık davranış duygusal kısıtlılık 48

49 9 İNATÇI BELİRTİLERLE BAŞETME / teknikler Mırıldan veya şarkı söyle. Bir süre uyu. Seslere gitmelerini söyle. Seslerle tartış. Geçeceğini düşün. Arkadaşlarınla konuş. Sinemaya git. Kitap, gazete, dergi oku. Bulmaca çöz. Uzan ve gevşe. Fiziksel egzersiz yap. Televizyon izle, radyo dinle. En çok istediğin ve sevdiğinşeyi yap. Gezintiye çık. Kendine güven ver. Görmezden gel. Dua et. Kabul et. Toplumsal faaliyetlere katıl. Ailenizle alışverişe gidin. Kendinize program yapın. Gündüz uyumaya sınır getirin. Kendinize hedefler koyun. Düzenli olarak bazı arkadaşlarınızla beraber olun. Zamanınızı mümkün olduğunca etkinlikle geçirin. 49

50 9 Aile eğitimi Yoksunluk belirtileri ile başetmek için öneriler Hastayı da diğer aile üyelerinin yaptığı işlerin (alış veriş, yürüyüş, ziyaret vs) içine dahil edin. En azından her seferinde davet edin. Günlük faaliyetler için yapılaştırılmış program sunun. Hafta sonları için planlı faaliyetler düzenleyin. Hastanız için düzenli olarak eğlenceli faaliyetler düzenleyin. Başlangıçta çok çaba gerektirmeyen faaliyetleri seçin. Katılıma ikna etmeye çalışın. Haftanın belirli günlerini bu faaliyete ayırın. Faaliyetin sonucunda hastanızla birlikte değerlendirme yapın. Bir faaliyete alıştıktan sonra yeni birisini başlatın. Hastanızın daha önceden zevkle yaptığı faaliyetleri (örneğin, hastalanmadan önce müzikle uğraşmış olabilir, masa tenisi oynamayı seviyor olabilir) tekrar yapmasını teşvik edin. Büyük hedeflere ulaşmaya çalışmak yerine küçük hedeflerle ilerleyerek ana hedefe ulaşmaya çalışın. Ana hedefe basamak basamak çıkın. Sorun çözme tekniklerini kullanın. Hastanızı başarmakta zorlanacağı hedeflere yönlendirmekten kaçının 50

51 10 UYARICI İŞARETLERİ TANIMAK VE İZLEMEK Öncü işaretler / blrt tam geçmemesi / mangal-köz Soğuk algınlığı benzetmesi 1. Uyarıcı işaretlerin saptanması 2. Uyarıcı işaretler çizelgesi 3. Acil Durum Planı 4. Aile / çevrenin yardımı 51

52 10 UYARICI İŞARETLERİ SAPTAMAK (UYARICI İŞARETLER LİSTESİ) En sık karşılaşılan uyarıcı işaretler şunlardır * Gerginlik ve sinirlilik, * Uyku sorunları (uykusuzluk ya da aşırı uyuma), * Bunaltı, * Depresyon, * Dikkat sorunları, * Toplumdan kaçınma, * İlaç almak istememe, * Yeme sorunları (az ya da çok yeme). 52

53 10 ACİL DURUM PLANI 1. Adım: Uyarıcı işaretler çizelgesini ailenizle gözden geçirin. Eğer bunların ciddi uyarıcı işaretler olduğuna karar verilmişse ikinci adıma geçin. 2. Adım: Kliniğe gitmenin gerekli olup olmadığını anlamak için doktorla temas kurun. Doktorunuzun ismi ve telefon numarası:... Eğer doktora ulaşılamazsa. 3. Adım: Doğrudan bir psikiyatri polikliniğine ya da bir psikiyatriste gidin ve acil bir değerlendirme isteyin. Psikiyatri kliniklerinin isim ve telefon numaraları: Eğer poliklinikler kapalıysa. 4. Adım: Bir acil servise gidin, psikiyatrik yardım istediğinizi söyleyin. Acil servislerin isim ve telefon numaraları:... 53

54 10 Aile eğitimi Uyarıcı işaretlerin tanımı Ailelerin farkındalıkları ve örnekler Uyarıcı işaretlerin izlenmesi Acil Durum Planı 54

55 11 ALKOL VE UYUŞTURUCUDAN KAÇINMAK Alkol, esrar, kokain, diazem, akineton Kullanmanın nedenleri 1. Kullanmanın zararları Sigara Kafein? 2. Ret etmede basamaklar 3. Faydalı etkinlikler 55

56 12 FAYDASIZ TEDAVİ ARAYIŞLARINDAN UZAK DURMAK Hoca, türbe, ziyaret yerleri vb. Akupunktur, NLP, Nörobiyofidbek Buralardan çare arama nedenleri, sonuçlar? 56

57 11-12 Aile eğitimi Alkol ve uyuşturucu kullanımı Faydasız tedavi arayışları hakkında ailelerin bilgilendirilmesi 57

58 13 STRESLE BAŞETMEYİ ÖĞRENMEK 1. Stresin tanımı Günlük yaşam olayları / Önemli yaşam olayları Atakların ortaya çıkmasında stresin rolü Stres algısında farklılık 2. Stres karşısındaki tutumlar sigara, alkol kapanma sinirlenme umutsuzluk etkin tutum takınmalı 3. Anlaşmazlık çözüm üretme - uzlaşmacılık 58

59 13 STRESİN ÇÖZÜMLENMESİ Önemli yaşam olayları STRESLER Günlük olaylar Değiştirilebilir Değiştirmek için çaba göster, Yardım iste, Kaynakları kullan ÇÖZÜMLEME Değiştirilemez Katlanmayı öğren, Kendini güçlendir 59

60 13 - Aile eğitimi Beklentilerin gerçekçi düzeye çekilmesi Stresle hasta arasında tampon olunması Aşırı duygusal ifade (EE) Eleştirel tutum Düşmanca tutum Duygusal müdahalecilik, özel yaşama karışma STRES ALEVLENME 60

61 14 ÖZGÜVENİ ARTIRMAK Özgüven, özsaygı sorunları 1. Güven duygusu 2. Kimlik duygusu 3. Aidiyet duygusu 4. Amaçlılık duygusu 5. Yeterlilik duygusu 61

62 14 ÖZGÜVEN le ilişkili etmenler ÖZGÜVEN Beden sağlığı Ruh sağlığı Düzenli tedavi Hastalığın tekrarlamasının önlenmesi Alkol ve uyuşturucudan kaçınmak Kimliğimiz Aidiyetimiz, aile ve akrabalar dernek, kulüp, parti Güvendiğimiz insanlar Arkadaşlarımız Toplumsal faaliyetlerimiz Amaçlarımız 62

63 14 ÖZGÜVEN / Ev ödevi Kısa vadeli (1-6 ay) hedeflerim Gerçekleşme olasılığı (%) Uzun vadeli (6 ay ilerisi) hedef. Gerçekleşme olasılığı (%)

64 15 ZAMANI DEĞERLENDİRMEK VE GÜNLÜK FAALİYETLER Zaman nasıl geçiyor? Amaçsızlık? Eylemsizlik? 1. Günlük zaman dilimleri 2. Günlük faaliyetler 3. Günlük yaşam faaliyetleri çizelgesi 64

65 15 Günlük zaman dilimleri 1. 8 saat 2. 8 saat 3. 8 saat UYKU İŞ OKUL MESLEK TEMİZLİK YEME-İÇME EĞLENME KÜLTÜR SANAT 65

66 15 Günlük yaşam faaliyetleri çizelgesi Günler ÖZBAKIM Sabah vakitli kalkış El-yüz yıkamak Tıraş olmak Saç taramak Kahvaltı Öğle yemeği Akşam yemeği Diş fırçalamak Uyumak Tırnak kesmek Banyo / duş Makyaj yapmak 66

67 15 Günlük yaşam faaliyetleri çizelgesi EV İŞLERİ Yemek yapma Bulaşık yıkama Temizlik yapmak Elişi yapma FAALİYET Alışveriş yapma Gazete, dergi okuma Kitap okuma Sinema / konser TV / radyo / müzik Arkadaş / komşu İşe / kurs / okul Bilgisayar Spor / egzersiz 67

68 15 Aile eğitimi Hastaların ev içerisindeki davranışları Yoksunluk belirtilerinin önemi Yapılandırılmış günlük faaliyetlerin önemi Ev işlerinde yardım istenmesi Başarı duygusunu yaşamalarına izin verilmesi Uygunsuz davranışların olumsuz pekiştirilmesi 68

69 16 ARKADAŞLIK İLİŞKİLERİNİ GELİŞTİRMEK 1. Olumlu ve olumsuz duyguları ifade etme, iltifat etme 2. Ortak ilgi alanlarının bulunması 3. Sorumluluk alma 69

70 17 TOPLUMSAL FAALİYETLERE KATILMAK Yaşamda en önemli amacımız? Mutlu olmak, zevk almak, eğlenmek Günlük zaman dilimleri / üçüncü dilim Boş zaman = sıkıntı Tek başına ya da grupla yapılan toplumsal faaliyetler 70

71 17 Alıştırma Ortak faaliyet düzenlenmesi Faaliyet:... Zaman:... Yer:... Gerekli malzemeler:... Katılımcılar:... Ulaşım:... Maliyet:... Süre:... 71

72 18 SON OTURUM - PARTİ Hasta ve ailelerin katıldığı toplantı 1. Genel gözden geçirme 2. Başarı belgesinin verilmesi 3. Gelecek için plan yapma 72

73 18 SON OTURUM BAŞARI BELGESİ... RUHSAL TOPLUMSAL BECERİ EĞİTİMİ PROGRAMINI Başarıyla tamamlamıştır. Eğitimci. İmza Program yöneticisi İmza 73

74 19 DESTEK OTURUMLARI 1. Genel sorun çözme denemeleri 2. Yeni durumlar ve uyum becerileri 3. İletişim becerileri için pekiştirmeler 4. Bilişsel beceri çalışmaları 74

75 KUTLAMA YOĞUN BİR KURSU TAMAMLADINIZ KATILIMINIZ İÇİN TEŞEKKÜRLER UNUTMAYIN HASTALAR İÇİN YAPACAĞINIZ HER ŞEY ÇOK KIYMETLİDİR KOLAY GELSİN 75

ŞİZOFRENİDE TOPLUMSAL BECERİ EĞİTİMİ ve BİLİŞSEL İŞLEVSELLİK

ŞİZOFRENİDE TOPLUMSAL BECERİ EĞİTİMİ ve BİLİŞSEL İŞLEVSELLİK ŞİZOFRENİDE TOPLUMSAL BECERİ EĞİTİMİ ve BİLİŞSEL İŞLEVSELLİK Prof. Dr. Mustafa YILDIZ Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı Öğretim Üyesi 46. Ulusal Psikiyatri Kongresi, Ekim 2010

Detaylı

GEREKÇELER. Prof. Dr. Mustafa YILDIZ Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD. TPD 17. Yıllık ve Klinik Eğitim Toplantısı Antalya, 2013

GEREKÇELER. Prof. Dr. Mustafa YILDIZ Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD. TPD 17. Yıllık ve Klinik Eğitim Toplantısı Antalya, 2013 RUHSAL İYİLEŞTİRİM GEREKÇELER Prof. Dr. Mustafa YILDIZ Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD. TPD 17. Yıllık ve Klinik Eğitim Toplantısı Antalya, 2013 Mustafa YILDIZ, KOÜ Tıp Fak, Kocaeli 1

Detaylı

DEPRES DEPRE Y S O Y NDA ND PSİKOFARMAKOTERAPİ

DEPRES DEPRE Y S O Y NDA ND PSİKOFARMAKOTERAPİ DEPRESYONDA PSİKOFARMAKOTERAPİ DEPRESYON TANISI Depresif ruh hali İlgi ve isteklerde azalma Enerji azlığı Konsantrasyon bozukluğu ğ İştah bozukluğu Uk Uyku bozukluğu ğ Kendine güven kaybı, suçluluk ve

Detaylı

Antipsikotik ilaçlar

Antipsikotik ilaçlar Antipsikotik ilaçlar Etki mekanizmaları Dopamin blokajı yaparlar Mezolimbik yolda blokaj > pozitif belirtiler Mezokortikal yol > negatif belirtiler Dopamin ve serotonin blokajı yaparlar Dopamin blokajı

Detaylı

TRSM de Rehabilitasyonun

TRSM de Rehabilitasyonun TRSM de Rehabilitasyonun Yeri Dr. Ayla Yazıcı BRSHH Gündüz Hastanesi ve Rehabilitasyon Merkezi Koordinatörü 7.10.2010 Şizofreni tedavisinde çok boyutlu yaklaşım Şizofreni tedavisinde çok boyutlu yaklaşım

Detaylı

Meslekte Ruh Sağlığı. A.Tamer Aker İstanbul Bilgi Üniversitesi Travma ve Afet Ruh Sağlığı AD

Meslekte Ruh Sağlığı. A.Tamer Aker İstanbul Bilgi Üniversitesi Travma ve Afet Ruh Sağlığı AD Meslekte Ruh Sağlığı A.Tamer Aker İstanbul Bilgi Üniversitesi Travma ve Afet Ruh Sağlığı AD Çalışan Sağlığı Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından sağlık, kişinin bedensel, ruhsal ve sosyal bakımdan tam

Detaylı

Böbrek Hastalıklarında Yaşanan Ruhsal Sıkıntılar; Yaşamı Nasıl Güzelleştirebiliriz? Prof.Dr.Oğuz Karamustafalıoğlu Üsküdar Üniversitesi

Böbrek Hastalıklarında Yaşanan Ruhsal Sıkıntılar; Yaşamı Nasıl Güzelleştirebiliriz? Prof.Dr.Oğuz Karamustafalıoğlu Üsküdar Üniversitesi Böbrek Hastalıklarında Yaşanan Ruhsal Sıkıntılar; Yaşamı Nasıl Güzelleştirebiliriz? Prof.Dr.Oğuz Karamustafalıoğlu Üsküdar Üniversitesi Hangi Böbrek Hastalarına Ruhsal Destek Verilebilir? Çocukluktan yaşlılığa

Detaylı

YETİŞKİNLERDE MADDE BAĞIMLILIĞI DOÇ. DR. ARTUNER DEVECİ

YETİŞKİNLERDE MADDE BAĞIMLILIĞI DOÇ. DR. ARTUNER DEVECİ YETİŞKİNLERDE MADDE BAĞIMLILIĞI DOÇ. DR. ARTUNER DEVECİ CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ PSİKİYATRİ A.D. Madde deyince ne anlıyoruz? Alkol Amfetamin gibi uyarıcılar Kafein Esrar ve sentetik kannabinoidler

Detaylı

Almanya dan Bir Mülteci Ruh Sağlığı Polikliniği Deneyimi Dr. Umut Altunöz

Almanya dan Bir Mülteci Ruh Sağlığı Polikliniği Deneyimi Dr. Umut Altunöz Almanya dan Bir Mülteci Ruh Sağlığı Polikliniği Deneyimi Dr. Umut Altunöz Klinikum Wahrendorff Transkültürel Psikiyatri ve Psikoterapi Merkezi Hannover, Almanya (KES 2017; Antalya-Türkiye) AÇIKLAMA (2013-2016)

Detaylı

ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ

ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Dönem VI Ön Hekimlik Psikiyatri (Seçmeli) Uygulama Dilimi Eğitim Programı Eğitim Başkoordinatörü: Dönem Koordinatörü: Koordinatör Yardımcısı: Doç. Dr. Erkan Melih ŞAHİN Doç. Dr. Erkan Melih ŞAHİN Doç.

Detaylı

KLİNİK EĞİTİM HEMŞİRESİ REHBERLİĞİNDE İŞE YENİ BAŞLAYAN HEMŞİRELERİN ORYANTASYONU. Hazırlanma Tarihi: 21.09.2010

KLİNİK EĞİTİM HEMŞİRESİ REHBERLİĞİNDE İŞE YENİ BAŞLAYAN HEMŞİRELERİN ORYANTASYONU. Hazırlanma Tarihi: 21.09.2010 KLİNİK EĞİTİM HEMŞİRESİ REHBERLİĞİNDE İŞE YENİ BAŞLAYAN HEMŞİRELERİN ORYANTASYONU Hazırlanma Tarihi: 21.09.2010 İşe yeni başlayan hemşirelerin oryantasyonu Oryantasyon eğitimi, kurumda yeni göreve başlayan

Detaylı

Açıklama 2008 2010. Araştırmacı, danışman, konuşmacı: Herhangi bir maddi ilişki yoktur.

Açıklama 2008 2010. Araştırmacı, danışman, konuşmacı: Herhangi bir maddi ilişki yoktur. Açıklama 2008 2010 Araştırmacı, danışman, konuşmacı: Herhangi bir maddi ilişki yoktur. Gençlerde DEHB nin Öğrenim Hayatı Üzerine Etkileri Dr Aytül Karabekiroğlu Samsun Mehmet Aydın Eğitim ve Araştırma

Detaylı

SINAV KAYGISI AŞIKPAŞA ORTAOKULU.

SINAV KAYGISI AŞIKPAŞA ORTAOKULU. SINAV KAYGISI AŞIKPAŞA ORTAOKULU *KAYGI *İnsanoğlunun yaşadığı en doğal ve varoluşundaki en temel duygulardan biridir. *Kişinin bir uyaranla karşı karşıya kaldığında bedensel ve ruhsal varlığını tehlikede

Detaylı

GRUPLA PSİKOLOJİK DANIŞMA. Doç. Dr. İlhan YALÇIN

GRUPLA PSİKOLOJİK DANIŞMA. Doç. Dr. İlhan YALÇIN GRUPLA PSİKOLOJİK DANIŞMA Doç. Dr. İlhan YALÇIN Kişilerarası ilişkilerin geliştirilmesini hedefleyen, üyelerin duygu, değer ve tutumlarının üzerinde durulduğu, ayrıca her bir üyenin davranışsal amacının

Detaylı

ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ

ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Dönem VI Ön Hekimlik Psikiyatri (Zorunlu) Uygulama Dilimi Eğitim Programı Eğitim Başkoordinatörü: Dönem Koordinatörü: Koordinatör Yardımcısı: Doç. Dr. Erkan Melih ŞAHİN Doç. Dr. Erkan Melih ŞAHİN Doç.

Detaylı

ALARM DURUMUNDA BEDENİMİZDE MEYDANA GELEN BAZI ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLER

ALARM DURUMUNDA BEDENİMİZDE MEYDANA GELEN BAZI ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLER STRES VE SAĞLIK 1 ALARM DURUMUNDA BEDENİMİZDE MEYDANA GELEN BAZI ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLER GÖZBEBEKLERİ BÜYÜR (Daha fazla ışık alınarak algıyı güçlendirmeye yardımcı olunur) SOLUNUM SAYISI ARTAR (Bedene daha

Detaylı

Yaşlılarda İntihar Davranışı ve Müdahele İlkeleri. Prof. Dr. Çınar Yenilmez Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD

Yaşlılarda İntihar Davranışı ve Müdahele İlkeleri. Prof. Dr. Çınar Yenilmez Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD Yaşlılarda İntihar Davranışı ve Müdahele İlkeleri Prof. Dr. Çınar Yenilmez Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD 1 AÇIKLAMA 2014-2017 Araştırmacı: ---- Konuşmacı: ----- Danışman:

Detaylı

ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ

ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Dönem V Psikiyatri Staj Eğitim Programı Eğitim Başkoordinatörü: Dönem Koordinatörü: Koordinatör Yardımcısı: Doç. Dr. Erkan Melih ŞAHİN Yrd. Doç. Dr. Baran GENCER Yrd. Doç. Dr. Oğuz GÜÇLÜ Yrd. Doç. Dr.

Detaylı

Son 2 yıl içinde ilaç endüstrisiyle kongre sponsorluğu dışında bağlantım olmamıştır.

Son 2 yıl içinde ilaç endüstrisiyle kongre sponsorluğu dışında bağlantım olmamıştır. Son 2 yıl içinde ilaç endüstrisiyle kongre sponsorluğu dışında bağlantım olmamıştır. Lohusalık döneminde ruhsal hastalıklar: risk etkenleri ve klinik gidiş Doç.Dr. Leyla Gülseren 25 Eylül 2013 49. Ulusal

Detaylı

Programda yer alan etkinlikler okul rehber öğretmeni, sınıf öğretmeni ve idarecilerin işbirliği ile yürütülecektir.

Programda yer alan etkinlikler okul rehber öğretmeni, sınıf öğretmeni ve idarecilerin işbirliği ile yürütülecektir. KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ MİLLİ EĞİTİM VE KÜLTÜR BAKANLIĞI EĞİTİM ORTAK HİZMETLER DAİRESİ MÜDÜRLÜĞÜ PSİKOLOJİK DANIŞMA REHBERLİK VE ARAŞTIRMA ŞUBESİ 2017 2018 Öğretim Yılı 9.Sınıflar için Rehberlik

Detaylı

Teknoloji Bağımlılığı

Teknoloji Bağımlılığı Teknoloji Bağımlılığı Açelya Şahin Fırat Uzman Klinik Psikolog www.monomente.com MEV Okulları Basınköy 17.11.2015 Bağımlılık nedir? Bağımlılık; herhangi bir insan, nesne veya maddeye karşı duyulan önlenemez

Detaylı

Ruhsal Travma Değerlendirme Formu. APHB protokolü çerçevesinde Türkiye Psikiyatri Derneği (TPD) tarafından hazırlanmıştır

Ruhsal Travma Değerlendirme Formu. APHB protokolü çerçevesinde Türkiye Psikiyatri Derneği (TPD) tarafından hazırlanmıştır Ruhsal Travma Değerlendirme Formu APHB protokolü çerçevesinde Türkiye Psikiyatri Derneği (TPD) tarafından hazırlanmıştır A. SOSYODEMOGRAFİK BİLGİLER 1. Adı Soyadı:... 2. Protokol No:... 3. Başvuru Tarihi:...

Detaylı

KANSER HASTALIĞINDA PSİKOLOJİK DESTEĞİN ÖNEMİ & DEPRESYON. Uzm. İletişim Deniz DOĞAN Liyezon Psikiyatri Yük.Hem.

KANSER HASTALIĞINDA PSİKOLOJİK DESTEĞİN ÖNEMİ & DEPRESYON. Uzm. İletişim Deniz DOĞAN Liyezon Psikiyatri Yük.Hem. KANSER HASTALIĞINDA PSİKOLOJİK DESTEĞİN ÖNEMİ & DEPRESYON Uzm. İletişim Deniz DOĞAN Liyezon Psikiyatri Yük.Hem. Onkoloji Okulu İstanbul /2014 SAĞLIK NEDİR? Sağlık insan vücudunda; Fiziksel, Ruhsal, Sosyal

Detaylı

ÇOCUK GELİŞİMİ VE EĞİTİMİ ALANI ÇOCUKTA TEMEL İHTİYAÇLAR KURS PROGRAMI

ÇOCUK GELİŞİMİ VE EĞİTİMİ ALANI ÇOCUKTA TEMEL İHTİYAÇLAR KURS PROGRAMI T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü ÇOCUK GELİŞİMİ VE EĞİTİMİ ALANI ÇOCUKTA TEMEL İHTİYAÇLAR KURS PROGRAMI Ankara 2017 İÇİNDEKİLER PROGRAMIN ADI... Hata! Yer işareti tanımlanmamış.

Detaylı

Palyatif Bakım Hastalarında Sık Gözlenen Ruhsal Hastalıklar ve Tedavi Yaklaşımları

Palyatif Bakım Hastalarında Sık Gözlenen Ruhsal Hastalıklar ve Tedavi Yaklaşımları Palyatif Bakım Hastalarında Sık Gözlenen Ruhsal Hastalıklar ve Tedavi Yaklaşımları Doç. Dr. Özen Önen Sertöz Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD Konsültasyon Liyezon Psikiyatrisi Bilim Dalı Ankara,

Detaylı

Akıl hastalıkları sık görülmektedir. Her yıl yaklaşık her beş Danimarkalıdan biri şizofreni gibi bir akıl hastalığına yakalanmaktadır.

Akıl hastalıkları sık görülmektedir. Her yıl yaklaşık her beş Danimarkalıdan biri şizofreni gibi bir akıl hastalığına yakalanmaktadır. INVEGA hakkında bilgiler Yalnız değilsiniz Akıl hastalıkları sık görülmektedir. Her yıl yaklaşık her beş Danimarkalıdan biri şizofreni gibi bir akıl hastalığına yakalanmaktadır. Hastalığınızın bir sonucu

Detaylı

MADDE BAĞIMLILIĞINDAN KORUNMA

MADDE BAĞIMLILIĞINDAN KORUNMA MADDE BAĞIMLILIĞINDAN KORUNMA Mersin Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Sunum İçeriği Madde Bağımlılığı Nedir? Madde Bağımlılığının Nedenleri Madde Bağımlılığında Risk Faktörleri Bağımlılık Nasıl Gelişir?

Detaylı

2014 / 2015 - SAYI: 04 Haftanın Bazı Başlıkları Ruh Sağlığımıza Sahip Çıkalım Renkli Bahçemiz En Son Haberler Gazetemizde Hayvanları Koruma Günü

2014 / 2015 - SAYI: 04 Haftanın Bazı Başlıkları Ruh Sağlığımıza Sahip Çıkalım Renkli Bahçemiz En Son Haberler Gazetemizde Hayvanları Koruma Günü 2014 / 2015 - SAYI: 04 Haftanın Bazı Başlıkları Ruh Sağlığımıza Sahip Çıkalım Renkli Bahçemiz En Son Haberler Gazetemizde Hayvanları Koruma Günü Ruh Sağlığımıza Sahip Çıkalım Ruh Sağlığımıza Sahip Çıkalım

Detaylı

OKUL ÖNCESİ REHBERLİK HİZMETİ

OKUL ÖNCESİ REHBERLİK HİZMETİ OKUL ÖNCESİ REHBERLİK HİZMETİ Marmara Evleri Anaokulunda Rehberlik Hizmetleri (3 6 yaş) Okulumuzdaki tüm öğrencilerin her yönüyle sağlıklı gelişmeleri, okul ortamına uyum sağlamaları ve kapasitelerini

Detaylı

Programda yer alan etkinlikler okul rehber öğretmeni, sınıf öğretmeni ve idarecilerin işbirliği ile yürütülecektir.

Programda yer alan etkinlikler okul rehber öğretmeni, sınıf öğretmeni ve idarecilerin işbirliği ile yürütülecektir. 2016 2017 Öğretim Yılı 9.Sınıflar için Rehberlik Çerçeve Programı kapsamlı gelişimsel psikolojik danışmanlık hizmetleri anlayışına bağlı kalınarak hazırlanmıştır. Program, Okul Rehberlik ve Psikolojik

Detaylı

İntihar Girişimlerinde İlk Yardım: Yapılması ve Yapılmaması Gerekenler. Danışman: Halise DEVRİMCİ ÖZGÜVEN

İntihar Girişimlerinde İlk Yardım: Yapılması ve Yapılmaması Gerekenler. Danışman: Halise DEVRİMCİ ÖZGÜVEN İntihar Girişimlerinde İlk Yardım: Yapılması ve Yapılmaması Gerekenler Araştırmacı: İpek SÖNMEZ Konuşmacı: İpek SÖNMEZ Danışman: Halise DEVRİMCİ ÖZGÜVEN Bu sunum için herhangi bir kurumdan destek alınmamıştır.

Detaylı

Az sayıda ilaç. Uzun süreli koruyucu kullanım İlaç değişiminin uzun sürede olması. Hastayı bilgilendirme İzleme

Az sayıda ilaç. Uzun süreli koruyucu kullanım İlaç değişiminin uzun sürede olması. Hastayı bilgilendirme İzleme Temel farmakoterapi ilkeleri Az sayıda ilaç Daha önce kullanılan veya ailede kullanılan ilaç Uzun süreli koruyucu kullanım İlaç değişiminin uzun sürede olması Psikolojik desteğin de sağlanması Hastayı

Detaylı

YAŞLI DEĞERLENDİRME FORMU. Boy/kilo / BKİ):

YAŞLI DEĞERLENDİRME FORMU. Boy/kilo / BKİ): ÖYKÜ YAŞLI DEĞERLENDİRME FORMU Adı Soyadı: Doğum tarihi/yaş: Cinsiyeti: Eğitimi: Medeni durumu: Çocuk sayısı: İşi-mesleği: Gelir kaynakları: Boy/kilo / BKİ): Şu anki sağlık sorunları: Sosyal güvence: Emeklilik

Detaylı

Uyku sorunları: Ruhsal bozukluklardaki önemi. Prof. Dr. Mustafa Tayfun Turan Erciyes ÜTF Psikiyatri AD tayfunturan@hotmail.com

Uyku sorunları: Ruhsal bozukluklardaki önemi. Prof. Dr. Mustafa Tayfun Turan Erciyes ÜTF Psikiyatri AD tayfunturan@hotmail.com Uyku sorunları: Ruhsal bozukluklardaki önemi Prof. Dr. Mustafa Tayfun Turan Erciyes ÜTF Psikiyatri AD tayfunturan@hotmail.com Müracaat eden herkese muayenede uyku durumu sorulmalı İnsomnia (Uykusuzluk)

Detaylı

İŞYERİNDE SAĞLIĞI GELİŞTİRME ve PROGRAM PLANLAMA. Prof.Dr.Ayşe Beşer Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi ayse.beser@deu.edu.

İŞYERİNDE SAĞLIĞI GELİŞTİRME ve PROGRAM PLANLAMA. Prof.Dr.Ayşe Beşer Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi ayse.beser@deu.edu. İŞYERİNDE SAĞLIĞI GELİŞTİRME ve PROGRAM PLANLAMA Prof.Dr.Ayşe Beşer Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi ayse.beser@deu.edu.tr 1 HEDEFLER.Sağlığı, koruma ve geliştirme kavramlarını bilme İşyerlerinde

Detaylı

Doğum sonrası anksiyete bozukluğu için riskli dönem. Sıklığı?? Klinik seyir??

Doğum sonrası anksiyete bozukluğu için riskli dönem. Sıklığı?? Klinik seyir?? Doğum sonrası anksiyete bozukluğu için riskli dönem Sıklığı?? Klinik seyir?? Çocuğun ilk travmatik yaşam olayı emzirme bağlanma olumsuz sağlık koşulları yetersiz bakım Doğum Değişim İyi anne olabilecek

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Bölüm 3. Bilişsel Kavramsallaştırma 29 Bilişsel Model 30 İnançlar 32 Davranışın Otomatik Düşüncelerle İlişkisi 36.

İÇİNDEKİLER. Bölüm 3. Bilişsel Kavramsallaştırma 29 Bilişsel Model 30 İnançlar 32 Davranışın Otomatik Düşüncelerle İlişkisi 36. İÇİNDEKİLER Bölüm 1. Bilişsel Davranış Terapisine Giriş 1 Bilişsel Davranış Terapisi Nedir? 2 Bilişsel Davranış Terapisinde Altta Yatan Teori Nedir? 3 Araştırmalar Ne Diyor? 4 Beck, Bilişsel Davranış Terapisini

Detaylı

Ayşe Devrim Başterzi. Son iki senedir ilaç endüstrisi ve STO ile araştırmacı, danışman ya da konuşmacı olarak herhangi bir çıkar çatışmam yoktur.

Ayşe Devrim Başterzi. Son iki senedir ilaç endüstrisi ve STO ile araştırmacı, danışman ya da konuşmacı olarak herhangi bir çıkar çatışmam yoktur. Ayşe Devrim Başterzi Son iki senedir ilaç endüstrisi ve STO ile araştırmacı, danışman ya da konuşmacı olarak herhangi bir çıkar çatışmam yoktur. Epidemiyoloji ve eğitim mi? Eğitim ve epidemiyoloji mi?

Detaylı

Menopozda Öz-bakım. Doç.Dr.Nevin Hotun Şahin İ.Ü Florence Nightingale Hemşirelik Fakültesi Öğretim Üyesi

Menopozda Öz-bakım. Doç.Dr.Nevin Hotun Şahin İ.Ü Florence Nightingale Hemşirelik Fakültesi Öğretim Üyesi Menopozda Öz-bakım Doç.Dr.Nevin Hotun Şahin İ.Ü Florence Nightingale Hemşirelik Fakültesi Öğretim Üyesi Yapılan araştırmalar, kadınların menopozun ne olduğunu, bedenlerinde meydana gelen değişikliklerin

Detaylı

Zorlu Yaşantılar Sonrası Stres Belirtileri (Travma Sonrası Stres Bozukluğu)

Zorlu Yaşantılar Sonrası Stres Belirtileri (Travma Sonrası Stres Bozukluğu) Zorlu Yaşantılar Sonrası Stres Belirtileri (Travma Sonrası Stres Bozukluğu) Huriye Tak Uzman Klinik Psikolog Türk Kızılayı Bağcılar Toplum Merkezi Sağlık ve Psikososyal Destek Programı Asistanı İÇERİK

Detaylı

DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU. Dahili Servisler

DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU. Dahili Servisler DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU Dahili Servisler Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHP) Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), her 10 çocuktan birinde görülmesi, ruhsal, sosyal

Detaylı

ERGENDE AİLE KRİZLERİNE MÜDAHALE. Prof. Dr. Emine Zinnur Kılıç

ERGENDE AİLE KRİZLERİNE MÜDAHALE. Prof. Dr. Emine Zinnur Kılıç ERGENDE AİLE KRİZLERİNE MÜDAHALE Prof. Dr. Emine Zinnur Kılıç Aile Krizleri 1. Normal gelişimsel krizler (Yaşam döngüsü aşamaları) 2. Aileye özgü krizler (Ailede hastalıklar, ölümler, boşanmalar, göç,

Detaylı

İZMİR YÜKSEK TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ

İZMİR YÜKSEK TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ İZMİR YÜKSEK TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Hizmetleri MADDE BAĞIMLILIĞI BAĞIMLILIK Bağımlılık, bireyin kendi ruhsal ve bedensel sağlığına

Detaylı

ERGENLERDE İNTERNET BAĞIMLILIĞI

ERGENLERDE İNTERNET BAĞIMLILIĞI ERGENLERDE İNTERNET BAĞIMLILIĞI Bilgisayar ve internet kullanımı teknoloji çağı olarak adlandırabileceğimiz bu dönemde, artık hayatın önemli gereçleri haline gelmiştir. Bilgiye kolay, hızlı, ucuz ve güvenli

Detaylı

OLAĞANDIŞI KOŞULLARDA PSİKOSOSYAL YAKLAŞIMLAR ve TERAPİ İLKELERİ. 21. TPD Yıllık Toplantısı ve Klinik Eğitim Sempozyumu Antalya, 2017

OLAĞANDIŞI KOŞULLARDA PSİKOSOSYAL YAKLAŞIMLAR ve TERAPİ İLKELERİ. 21. TPD Yıllık Toplantısı ve Klinik Eğitim Sempozyumu Antalya, 2017 OLAĞANDIŞI KOŞULLARDA PSİKOSOSYAL YAKLAŞIMLAR ve TERAPİ İLKELERİ 21. TPD Yıllık Toplantısı ve Klinik Eğitim Sempozyumu Antalya, 2017 Tanım Yaşamı ya da yaşama dair bütünlüğü tehdit eden olayların bütünüdür.

Detaylı

Şizofrenide Grup Tedavisi. Prof. Dr. Ayşen Esen-Danacı Celal Bayar ÜTF Psikiyatri AD

Şizofrenide Grup Tedavisi. Prof. Dr. Ayşen Esen-Danacı Celal Bayar ÜTF Psikiyatri AD Şizofrenide Grup Tedavisi Prof. Dr. Ayşen Esen-Danacı Celal Bayar ÜTF Psikiyatri AD Şizofreni hastalarında ortaya çıkan sosyal geri çekilme, bilişsel ve sosyal becerilerdeki kayıplar sık alevlenmeler,

Detaylı

UYUŞTURUCU ÖZGÜRLÜĞÜN SONU!

UYUŞTURUCU ÖZGÜRLÜĞÜN SONU! Risk Faktörleri BİRECİK RAM Tedavi İçin Psikolojik sorunları olan ya da herhangi bir madde bağımlılığı bulunan ebeveynin çocukları daha büyük risk altındadırlar. Madde kullanan ve tedavi olmak isteyen,

Detaylı

70. Yılında Otizm Spektrum Bozuklukları. Dr. Sabri Hergüner Meram Tıp Fakültesi, Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi AD

70. Yılında Otizm Spektrum Bozuklukları. Dr. Sabri Hergüner Meram Tıp Fakültesi, Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi AD 1943 2013 70. Yılında Otizm Spektrum Bozuklukları Dr. Sabri Hergüner Meram Tıp Fakültesi, Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi AD Açıklama 2012-2013 Araştırmacı: Yok Danışman: Yok Konuşmacı: 2012 Janssen Cilag

Detaylı

UYGULAMALI SOSYAL PSİKOLOJİ (Baron, Byrne ve Suls, 1989; Bilgin, 1999) PSİ354 - Prof.Dr. Hacer HARLAK

UYGULAMALI SOSYAL PSİKOLOJİ (Baron, Byrne ve Suls, 1989; Bilgin, 1999) PSİ354 - Prof.Dr. Hacer HARLAK UYGULAMALI SOSYAL PSİKOLOJİ (Baron, Byrne ve Suls, 1989; Bilgin, 1999) Sosyal Psikoloji Uygulamaları HUKUK SAĞLIK DAVRANIŞI KLİNİK PSİKOLOJİ TÜKETİCİ DAVRANIŞI VE PAZARLAMA POLİTİKA ÖRGÜTSEL DAVRANIŞ SOSYAL

Detaylı

PSİKOFARMAKOLOJİ 3. Antipsikotikler Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül. HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar.

PSİKOFARMAKOLOJİ 3. Antipsikotikler Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül. HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar. PSİKOFARMAKOLOJİ 3 Antipsikotikler Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar www.gunescocuk.com PSİKOZ VE ŞİZOFRENİ Şizofreni belirtilerinin altında yatan düzeneği açıklamaya çalışan başlıca

Detaylı

Antipsikotik tedaviler ve şizofrenide tedaviye uyum

Antipsikotik tedaviler ve şizofrenide tedaviye uyum Antipsikotik tedaviler ve şizofrenide tedaviye uyum Dr. Meram Can Saka AÜTF Psikiyatri 10.Mart.2017 Cuma 2. Psikiyatri Zirvesi ve 9. Ulusal Anksiyete Kongresi Şizofrenide tedaviye uyum 1. Nedir? 2. Neden

Detaylı

Bipolar bozuklukta bilişsel işlevler. Deniz Ceylan 22. KES Psikiyatride Güncel Oturumu Nisan 2017

Bipolar bozuklukta bilişsel işlevler. Deniz Ceylan 22. KES Psikiyatride Güncel Oturumu Nisan 2017 Bipolar bozuklukta bilişsel işlevler Deniz Ceylan 22. KES Psikiyatride Güncel Oturumu Nisan 2017 AÇIKLAMA 2012-2017 Araştırmacı: yok Danışman: yok Konuşmacı: yok Olgu 60 yaşında kadın, evli, 2 çocuğu var,

Detaylı

Ankara Üniversitesi Geliştirme Vakfı Özel İlkokulu/Ortaokulu TATİLDE ÇOCUKLA BİRLİKTE OLMAK

Ankara Üniversitesi Geliştirme Vakfı Özel İlkokulu/Ortaokulu TATİLDE ÇOCUKLA BİRLİKTE OLMAK PDR BÜLTENİ Bülten Tarihi: Ocak 2017 Ankara Üniversitesi Geliştirme Vakfı Özel İlkokulu/Ortaokulu TATİLDE ÇOCUKLA BİRLİKTE OLMAK Ankara Üniversitesi Geliştirme Vakfı Özel İlkokulu/Ortaokulu Psikolojik

Detaylı

Stepping On. Seans Altı. Mola. Altinci Seans Broşürü. Güven oluşturmak ve düşmeleri azaltmak. 1. Bugünün seans tanıtımı.

Stepping On. Seans Altı. Mola. Altinci Seans Broşürü. Güven oluşturmak ve düşmeleri azaltmak. 1. Bugünün seans tanıtımı. Stepping On Güven oluşturmak ve düşmeleri azaltmak Seans Altı 1. Bugünün seans tanıtımı. 2. Ev ödevinin gözden geçirilmesi. 3. Konuk konuşmacı: ilaçlar ve düşmeler. 4. Fizyoterapist kontrolünde yapılan

Detaylı

BİZİMLE İLETİŞİME GEÇEBİLİRSİNİZ. Erenköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi

BİZİMLE İLETİŞİME GEÇEBİLİRSİNİZ. Erenköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi BİZİMLE İLETİŞİME GEÇEBİLİRSİNİZ Erenköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi 19 Mayıs Mahallesi, Sinan Ercan Caddesi, No:29, 34736 Kadıköy/İstanbul (0216) 302 59 59 erenkoyruhsinireah.saglik.gov.tr

Detaylı

SINAV KAYGISI KİTAPÇIĞI

SINAV KAYGISI KİTAPÇIĞI SINAV KAYGISI KİTAPÇIĞI HAZIRLAYAN MUHAMMED PAMUK DİĞER DÖKÜMANLARIMIZI REHBERLİK İÇİN YAPILMIŞ YAZILIMLARIMIZI GÖRMEK İÇİN FACEBOOK GRUBUMUZA BEKLERİZ. LİNK: https://www.facebook.com/groups/teknorehbe

Detaylı

PSİKOLOJİK BOZUKLUKLARIN TEDAVİSİ. PSİ154-PSİ162 Psikolojiye Giriş II

PSİKOLOJİK BOZUKLUKLARIN TEDAVİSİ. PSİ154-PSİ162 Psikolojiye Giriş II PSİKOLOJİK BOZUKLUKLARIN TEDAVİSİ Psikolojik bozukluklar nasıl iyileştirilir? Tedavi için uygun kişi kimdir? En mantıklı tedavi yaklaşımı hangisidir? Bir terapi biçimi diğerlerinden daha iyi midir? Herhangi

Detaylı

RUHSAL BOZUKLUKLARDA DAYANIKLILIK VE YATKINLIK DUYGU DIŞAVURUMU

RUHSAL BOZUKLUKLARDA DAYANIKLILIK VE YATKINLIK DUYGU DIŞAVURUMU RUHSAL BOZUKLUKLARDA DAYANIKLILIK VE YATKINLIK DUYGU DIŞAVURUMU Yaşam boyu ruh sağlığı ile ilgili riskler Ruhsal hastalıklara yatkınlık ve dayanıklılık Prognoz Olumsuz etkenler Koruyucu etkenler Bireysel

Detaylı

UZMAN KLİNİK PSİKOLOG KAHRAMAN GÜLER DEPRESYON

UZMAN KLİNİK PSİKOLOG KAHRAMAN GÜLER DEPRESYON UZMAN KLİNİK PSİKOLOG KAHRAMAN GÜLER DEPRESYON Depresyon en az iki hafta süren, çoğunlukla daha uzun süreyle devam eden, işlevselliği çok ciddi bir oranda bozan, tedavi edilebilir tıbbi problemlerden bir

Detaylı

Araş.Gör. Dr. Meltem Yanaş ESOGÜTIPFAK PSİKİYATRİ ABD

Araş.Gör. Dr. Meltem Yanaş ESOGÜTIPFAK PSİKİYATRİ ABD Araş.Gör. Dr. Meltem Yanaş ESOGÜTIPFAK PSİKİYATRİ ABD 1 Psikiyatride İlaç Etkisinin Hastalık merkezli Modeli 2 Alternatif İlaç merkezli İlaç Modeli 3 Fiziksel Tedaviler Ve Hastalık merkezli Model 1 Psikiyatride

Detaylı

HAFİF TRAVMATİK BEYİN HASARI (mtbi) ve GENEL TEDAVİ İLKELERİ

HAFİF TRAVMATİK BEYİN HASARI (mtbi) ve GENEL TEDAVİ İLKELERİ HAFİF TRAVMATİK BEYİN HASARI (mtbi) ve GENEL TEDAVİ İLKELERİ Doç.Dr. Cemil ÇELİK Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Gülhane Tıp Fakültesi, Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Sunumun Hedefleri Genel Bilgiler mtbi

Detaylı

GAZİOSMANPAŞA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI KLİNİĞİ YATAN HASTA DEĞERLENDİRME FORMU

GAZİOSMANPAŞA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI KLİNİĞİ YATAN HASTA DEĞERLENDİRME FORMU Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları AD GAZİOSMANPAŞA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI KLİNİĞİ YATAN HASTA DEĞERLENDİRME

Detaylı

KLİNİK PSİKOLOJİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ

KLİNİK PSİKOLOJİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ İÇİNDEKİLER BÖLÜM I GİRİŞ ------------------------------------------------------------------------------------------------- 1 KLİNİK PSİKOLOJİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ ------------------------------------------

Detaylı

2014

2014 2014 DİKKAT EKSİKLİĞİ BOZUKLUĞU (DEB) ve MentalUP İçerik DEB e Klinik İlgi DEB Nedir? DEB in Belirtileri DEB in Zihinsel Sürece Etkileri DEB in Psikososyal Tedavisi MentalUP tan Faydalanma MentalUP İçeriği

Detaylı

ADOLESANA VERİLMESİ GEREKEN KORUYUCU SAĞLIK HİZMETLERİ. Doç Dr Müjgan Alikaşifoğlu

ADOLESANA VERİLMESİ GEREKEN KORUYUCU SAĞLIK HİZMETLERİ. Doç Dr Müjgan Alikaşifoğlu ADOLESANA VERİLMESİ GEREKEN KORUYUCU SAĞLIK HİZMETLERİ Doç Dr Müjgan Alikaşifoğlu Sağlık Hizmetlerinin Özellikleri Ergenin yaşına, gelişim düzeyine uygun Bireysel, kültürel ve sosyoekonomik farklılıklara

Detaylı

İçindekiler. Çeviri Editörünün Ön Sözü Şekiller ve Tablolar xiii Ön Söz xiv Teşekkür xvi

İçindekiler. Çeviri Editörünün Ön Sözü Şekiller ve Tablolar xiii Ön Söz xiv Teşekkür xvi İçindekiler Çeviri Editörünün Ön Sözü Şekiller ve Tablolar xiii Ön Söz xiv Teşekkür xvi vi Giriş 1 Sosyal Beceri ve Okul Öncesi ve Ana Sınıfı Çocuğu 1 Sosyal Beceri Öğretim Programı Nedir? 4 Beceri Yetersizliği

Detaylı

Doç. Dr. Fatih Öncü. Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi

Doç. Dr. Fatih Öncü. Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Doç. Dr. Fatih Öncü Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikolojik taciz Bedensel Ruhsal Bedensel ve ruhsal Çalışma hayatında mobbing veya psikolojik

Detaylı

TANI, TEDAVİ VE ARAŞTIRMA AÇISINDAN CİNSEL BOZUKLUKLAR VE DSM 5. Prof. Dr. Cem İncesu Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı

TANI, TEDAVİ VE ARAŞTIRMA AÇISINDAN CİNSEL BOZUKLUKLAR VE DSM 5. Prof. Dr. Cem İncesu Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı TANI, TEDAVİ VE ARAŞTIRMA AÇISINDAN CİNSEL BOZUKLUKLAR VE DSM 5 Prof. Dr. Cem İncesu Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı Açıklama (2011-2013) Danışman: Pfizer Konuşmacı: Pfizer

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Önsöz... v

İÇİNDEKİLER. Önsöz... v İÇİNDEKİLER Önsöz... v BÖLÜM 1 SPOR VE SPOR PSİKOLOJİSİ Spor... 1 Spor Psikolojisinin Gelişmesi... 2 Spor Psikolojisinin Alanları... 5 Spor Psikologları... 6 Spor Psikologlarının İşlevleri... 7 BÖLÜM 2

Detaylı

GAZİANTEP LİSESİ REHBERLİK SERVİSİ

GAZİANTEP LİSESİ REHBERLİK SERVİSİ GAZİANTEP LİSESİ REHBERLİK SERVİSİ Konsantrasyon Sorunu Ders çalışmak yerine başka şeyler yapmak istiyorum, Kitabı elime alıyorum fakat kapağını bir türlü açamıyorum diyorsanız konsantrasyon sorununuz

Detaylı

ERKEN ÇOCUKLUKTA GELİŞİM

ERKEN ÇOCUKLUKTA GELİŞİM 9.11.2015 ERKEN ÇOCUKLUKTA GELİŞİM Konular Doğum öncesi gelişim aşamaları Zigot Doğum öncesi çevresel etkiler Teratojenler Doğum Öncesi G elişim Anneyle ilgili diğer faktörler Öğr. Gör. C an ÜNVERDİ Zigot

Detaylı

İÇİNDEKİLER. 2 Sınıfı ve Materyalleri Düzenleme 11

İÇİNDEKİLER. 2 Sınıfı ve Materyalleri Düzenleme 11 İÇİNDEKİLER 1 Sınıf Yönetimine Giriş 1 Sınıflar Karmaşık Yerlerdir 2 Sınıf Yönetimini Öğrenmek 3 Sınıf Yönetiminin Öğretimin Diğer Yönleriyle İlişkisi 7 Bölümün Özeti 9 Okunması Önerilen Yayınlar 9 Önerilen

Detaylı

Adım Adım Başarıya...

Adım Adım Başarıya... Adım Adım Başarıya... Sevgili Gençler, Etkili çalışma yöntemleri ve bunların uygulanması kısa vadede okul başarınızı arttırıcı bir faktördür. Uzun vadede ise yaşamda başarılı bir kişi olmanızı sağlar.

Detaylı

Psikofarmakolojik Tedavilerin Bilişsel İşlevler Üzerinde Etkisi

Psikofarmakolojik Tedavilerin Bilişsel İşlevler Üzerinde Etkisi Psikofarmakolojik Tedavilerin Bilişsel İşlevler Üzerinde Etkisi Yavuz Ayhan, Ayşe Elif Anıl Yağcıoğlu Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları AD Araştırmacı Danışman Konuşmacı

Detaylı

Bu bozukluk madde kullanımına veya genel tıbbi durumdaki bir bozukluğa bağlı değildir.

Bu bozukluk madde kullanımına veya genel tıbbi durumdaki bir bozukluğa bağlı değildir. Psikiyatrinin en önemli hastalıklarından biridir. Bu hastalıkta gerçeği değerlendirme yetisinde bozulma, acayip tuhaf davranışlar, hezeyanlar ( mantıksız, saçma, olması mümkün olmayan veya olması mümkün

Detaylı

KRONİK SOLUNUM HASTALIKLARINDA PSİKOSOYAL DEĞERLENDİRME VE TEDAVİ

KRONİK SOLUNUM HASTALIKLARINDA PSİKOSOYAL DEĞERLENDİRME VE TEDAVİ KRONİK SOLUNUM HASTALIKLARINDA PSİKOSOYAL DEĞERLENDİRME VE TEDAVİ Prof Dr Behcet Coşar Gazi Üni. Tıp Fak. Psikiyatri AD Konsültasyon Liyezon Psikiyatri Ünitesi İNSAN Biyo Psiko Sosyal 11/6/2009 2 KOAH

Detaylı

SOSYAL FOBİ. Sosyal fobide karşılaşılan belirtiler şu şekilde sıralanabilir.

SOSYAL FOBİ. Sosyal fobide karşılaşılan belirtiler şu şekilde sıralanabilir. SOSYAL FOBİ Sosyal ortamlarda başkaları tarafından inceleme altında tutulduğu korkusu performans gösterilmesi gereken durumlarda eleştirilme yada küçük düşme korkusunun yaşanmasıdır. Ve kişi bu korkunun

Detaylı

Kanserli Hasta Yönetiminde Danışman Hemşirenin Rolü

Kanserli Hasta Yönetiminde Danışman Hemşirenin Rolü Kanserli Hasta Yönetiminde Danışman Hemşirenin Rolü Yük. Hem. Gül Şav Özaydemir Danışman Hemşire EUKAM E.Ü.T.F. Radyasyon Onkolojisi ABD XIX. Ege Onkoloji Günleri 6-7 Nisan 2015 İzmir «Kanserle mücadele

Detaylı

İnsomnia ve diğer uyku bozukluklarında bilişsel ve davranışcı tedavi

İnsomnia ve diğer uyku bozukluklarında bilişsel ve davranışcı tedavi İnsomnia ve diğer uyku bozukluklarında bilişsel ve davranışcı tedavi Prof. Dr. Hamdullah Aydın Uyku Tıbbı Hekimliği Sertifikasyon Kursu, 2013 www.uyku.gen.tr Kuramsal tanımlama-i Varsayım: Bireyin duygu

Detaylı

Psikolog Seda BİLGEN IŞIK İÇİNDEKİLER: 1. TIRNAK YEME 2. ÇOCUKLARDA BİLGİSAYAR KULLANIMI 3. SINAV KAYGISI 4. KAYNAKÇA

Psikolog Seda BİLGEN IŞIK İÇİNDEKİLER: 1. TIRNAK YEME 2. ÇOCUKLARDA BİLGİSAYAR KULLANIMI 3. SINAV KAYGISI 4. KAYNAKÇA Psikolog Seda BİLGEN IŞIK İÇİNDEKİLER: 1. TIRNAK YEME 2. ÇOCUKLARDA BİLGİSAYAR KULLANIMI 3. SINAV KAYGISI 4. KAYNAKÇA 1. TIRNAK YEME Tırnak yeme, her yaşta ve her iki cinste de görülebilen, zaman içinde

Detaylı

Özgüven Nedir? Özgüven Eksikliği Nedir?

Özgüven Nedir? Özgüven Eksikliği Nedir? Özgüven Nedir? Özgüven; kendimiz ve yeteneklerimiz hakkında pozitif ve gerçekçi bir anlayışa sahip olduğumuz anlamına gelmektedir. Diğer taraftan, özgüven eksikliği ise; kendinden şüphe duymak, pasiflik,

Detaylı

KAYGIMIZI YENİYORUZ. REHBER ÖĞRETMEN Mustafa KESTANE

KAYGIMIZI YENİYORUZ. REHBER ÖĞRETMEN Mustafa KESTANE KAYGIMIZI YENİYORUZ REHBER ÖĞRETMEN Mustafa KESTANE SEMİNER SÜRECİNDE Kaygı nedir? 1 Sınav kaygısı nedir? 2 3 Nasıl oluşur? Belirtileri ve nedenleri nelerdir? 4 5 Kaygıyla baş etme yolları nelerdir? Sınav

Detaylı

HAREKETLİ ÇOCUK DOÇ. DR.AYLİN ÖZBEK DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÇOCUK PSİKİYATRİSİ AD. ÖĞRETİM ÜYESİ

HAREKETLİ ÇOCUK DOÇ. DR.AYLİN ÖZBEK DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÇOCUK PSİKİYATRİSİ AD. ÖĞRETİM ÜYESİ HAREKETLİ ÇOCUK DOÇ. DR.AYLİN ÖZBEK DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÇOCUK PSİKİYATRİSİ AD. ÖĞRETİM ÜYESİ SUNUM PLANI: Hareketli çocuk kime denir? Klinik ilgi odağı olması gereken çocuklar hangileridir?

Detaylı

Dinleme DİNLEME. Dinlemenin Amaçları. Dinlemeyi Etkileyen Faktörler. Motivasyonun, Duyguların ve Amacın Etkisi

Dinleme DİNLEME. Dinlemenin Amaçları. Dinlemeyi Etkileyen Faktörler. Motivasyonun, Duyguların ve Amacın Etkisi Dinleme DİNLEME Öğr. Gör. A. Alper ERTEM Dinleyicinin, daha önce söylenilenler ile bir sonra söylenilen cümle arasında bağlantı kurma ve iletişim içindeki işlevini anlama yeteneğidir. Duyma farklılıklar

Detaylı

DÖNEM I Temel Bilimler I Ders Kurulu

DÖNEM I Temel Bilimler I Ders Kurulu 2018-2019DÖNEM I Temel Bilimler I Ders Kurulu 17.09.2018 26.10.2018 5 Hafta/ 81 saat Dersler Teorik Pratik Toplam Davranış Bilimleri 22-22 Sağlıklı Yaşam ve Halk Sağlığı 13-13 Sosyal Bilimler ve Tıp 25

Detaylı

ÖZEL KAŞGARLI MAHMUT ORTAOKULU NİSAN 2016

ÖZEL KAŞGARLI MAHMUT ORTAOKULU NİSAN 2016 ÖZEL KAŞGARLI MAHMUT ORTAOKULU NİSAN 2016 ZARARLI ALIŞKANLIKLAR VE KORUNMA YOLLARI PSİKOLOJİK DANIŞMA ve REHBERLİK BÖLÜMÜ İçindekiler Bağımlılık Yapan Maddeler Risk Yaratan Faktörler Önleyici Faktörler

Detaylı

REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK BÖLÜMÜ

REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK BÖLÜMÜ REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK BÖLÜMÜ Psikolojik Danışma ve Rehberlik RPD 201 Not II Uz. Gizem ÖNERİ UZUN Eğitimde Rehberlik *Rehberlik, bireyin en verimli bir şekilde gelişmesini ve doyum verici

Detaylı

TEMEL DÜZEY PSİKOONKOLOJİ KURSU

TEMEL DÜZEY PSİKOONKOLOJİ KURSU TEMEL DÜZEY PSİKOONKOLOJİ KURSU İKİ BÖLÜMDEN OLUŞMAKTADIR. TEMEL DÜZEY PSİKOONKOLOJİ KURSU 13-14-15 ŞUBAT 2014 RTEÜ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ, RİZE RİZE VALİLİĞİ RTEÜ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ

Detaylı

DEMANS ya da BUNAMA olarak bilinen hastalık

DEMANS ya da BUNAMA olarak bilinen hastalık DEMANS ya da BUNAMA olarak bilinen hastalık yaşlılığın doğal bir sonucu değildir.. Demansın en sık nedeni ALZHEİMER HASTALIĞI DIR. Yaşla gelen unutkanlık ALZHEİMER HASTALIĞI nın habercisi olabilir!!! ALZHEİMER

Detaylı

HIV SÜRECİNDE DEPRESYON VE OLASI İLİNTİLİ DURUMLARI ELE ALMAK. Dr. M.Kemal Kuşcu. Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri ABD

HIV SÜRECİNDE DEPRESYON VE OLASI İLİNTİLİ DURUMLARI ELE ALMAK. Dr. M.Kemal Kuşcu. Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri ABD HIV SÜRECİNDE DEPRESYON VE OLASI İLİNTİLİ DURUMLARI ELE ALMAK Dr. M.Kemal Kuşcu Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri ABD I GÜNDEM HIV.. AKUT-ÖLDÜRÜCÜ KRONİK HIV.. AKUT-ÖLDÜRÜCÜ KRONİK HEKİM HASTA

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Ayda ÇELEBİOĞLU Proje Araştırmacısı

Yrd. Doç. Dr. Ayda ÇELEBİOĞLU Proje Araştırmacısı Yrd. Doç. Dr. Ayda ÇELEBİOĞLU Proje Araştırmacısı Proje kapsamında verilerin elde edileceği hastanede onkoloji hastaları ile çalışan tüm hemşireleri içine alan bir program yapılması kararlaştırıldı. Hemşirelerle

Detaylı

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA TEKNİKLERİ. Verimli ders çalışmayı öğrenmek istiyor musunuz?

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA TEKNİKLERİ. Verimli ders çalışmayı öğrenmek istiyor musunuz? VERİMLİ DERS ÇALIŞMA TEKNİKLERİ Verimli ders çalışmayı öğrenmek istiyor musunuz? Ders Çalışmanızın Nedenleri ve Sonuçları Verimli Ders Çalışma Yolları Nelerdir? Amaçların ve Önceliklerin Belirlenmesi Her

Detaylı

Bipolar Bozukluk Tedavisinde İlaç Kullanımı

Bipolar Bozukluk Tedavisinde İlaç Kullanımı On5yirmi5.com Bipolar Bozukluk Tedavisinde İlaç Kullanımı Bipolar bozuklukta tedavinin asıl amacı uygun ilaç kullanımının sağlanması ve yaşam şartlarının hastalık dönemlerini azaltacak şekilde düzenlenmesidir.

Detaylı

Geriatrik depresyon tedavisinde idame EKT

Geriatrik depresyon tedavisinde idame EKT Geriatrik depresyon tedavisinde idame EKT Dr. Sibel Çakır İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi, Psikiyatri A.D Duygudurum Bozuklukları ve Geropsikiyatri Birimi Geriatrik depresyon 65 yaş ve üzerinde yaşlı popülasyonda

Detaylı

BİRİNCİ BASAMAKTA ÇOCUK İSTİSMARINA YAKLAŞIM

BİRİNCİ BASAMAKTA ÇOCUK İSTİSMARINA YAKLAŞIM BİRİNCİ BASAMAKTA ÇOCUK İSTİSMARINA YAKLAŞIM Prof. Dr. Betül Ulukol Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Sosyal Pediatri Bilim Dalı Ankara Çocuk Koruma Birimi Çocuk ve Bilgi Güvenliği Derneği İstismarı -

Detaylı

İNTİHAR DAVRANIŞINDA TEDAVİ STRATEJİLERİ ve İNTİHARIN ÖNLENMESİ. Dr Çiğdem Aydemir

İNTİHAR DAVRANIŞINDA TEDAVİ STRATEJİLERİ ve İNTİHARIN ÖNLENMESİ. Dr Çiğdem Aydemir İNTİHAR DAVRANIŞINDA TEDAVİ STRATEJİLERİ ve İNTİHARIN ÖNLENMESİ Dr Çiğdem Aydemir AÇIKLAMA 2014-2017 Araştırmacı: ----------------- Konuşmacı: ----------------- Danışman: ----------------- OLGU D.F. 69

Detaylı

5 Yaş : En sevdiğim arkadaşım Yaş : Kurallar ve törenler 9-11 yaş : Kuvvetlenen Arkadaşlık Bağları

5 Yaş : En sevdiğim arkadaşım Yaş : Kurallar ve törenler 9-11 yaş : Kuvvetlenen Arkadaşlık Bağları 1. Ay : İşte geldim, buradayım! 3. Ay : Harika bir oyuncağım var: Ellerim! 6. Ay : Ben bir enerji küpüyüm! 9. Ay : Güvenlik önlemlerini artırdınız mı? Emekliyorum! 12. Ay : Yürüyorum! Bağımsızım, Mutluyum,

Detaylı

Etkinlik Listesi BÖLÜM II İLİŞKİLENDİRME AŞAMASI 67

Etkinlik Listesi BÖLÜM II İLİŞKİLENDİRME AŞAMASI 67 İçindekiler Etkinlik Listesi Önsöz XII XIV BÖLÜM I GİRİŞ 1 1. Danışmanlık ve yardım nedir? 3 Bölüm sonuçları 3 Danışmanlık, psikoterapi ve yardım 4 Danışmanlık nedir? 9 Yaşam becerileri danışmanlığı yaklaşımı

Detaylı

EĞİTİM PROGRAMI HAZIRLAMA

EĞİTİM PROGRAMI HAZIRLAMA EĞİTİM PROGRAMI HAZIRLAMA M. DENİZ AYBEY EĞİTİM ŞUBE 2009 1 EĞİTİM İHTİYACI Çalışanların işe girerken beraberlerinde getirdikleri bilgi, beceri ve tutumlar ile işlerinin görev ve sorumluluklarını yerine

Detaylı

T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK DOKTORA PROGRAMI EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS İÇERİKLERİ

T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK DOKTORA PROGRAMI EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS İÇERİKLERİ T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK DOKTORA PROGRAMI 2016-2017 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS İÇERİKLERİ I. YARIYIL (ZORUNLU) SAĞLIK BİLİMLERİNDE KURAM VE MODELLER (HEM 701

Detaylı