Dr. Halil KARA Ankara İl Sağlık Müdür Yardımcısı

Transkript

1 Dr. Halil KARA Ankara İl Sağlık Müdür Yardımcısı

2 Sağlık Turizmi (Medikal Turizm) Sağlık (tedavi) nedeniyle başka ülkelere giden insanlar; öncelikle tedavi görecekleri ve dinlenecekleri tesislerin uluslar arası bir sertifikaya sahip olup olmadığına, kuruluşun bir akreditasyon kuruluşu tarafından denetlenip denetlenmediğine, söz konusu tesislerin uluslar arası bilinirliğinin olup olmadığına, bakmaktadırlar.

3 Sağlık Turizmi ABD de de 2008 yılında yapılan bir araştırmaya göre, yurtdışına tedavi için giden hastaların % 40 ı gelişmiş teknolojiyi, % 32 si kaliteli bakımı ön planda tuttuğunu ifade etmiştir.

4 Sağlık Turizmi Sağlık Turizminin geliştirilebilmesi için üç konu çok önem arz etmektedir. 1. Sağlık Hizmetlerinin Kalitesi, 2. Sağlık Hizmetlerine erişimin kolaylığı ve maliyeti, 3. Medikal turizm uygulamalarının başlamasıyla yerel sağlık hizmetleri sisteminin durumu,

5 Türkiye de Sağlık Turizminin Avantajları Hastanelerin alt-yapıları ve donanımlarının yüksek kalitesi, Çalışan sağlık personelinin eğitim ve deneyim düzeyinin batı ülkeleri standartlarında olması, Uluslararası JCI (Joint Commission International) akredite kuruluşuna üye 41 hastanemizle dünyada 2. sırada bulunmamız, Ulusal Hizmet Kalite Standartlarının 2005 yılından bu yana uygulanıyor ve her yıl geliştiriliyor olması.

6 Sağlık Turizmi Ülkemiz 9. Kalkınma Planındaki ( ) Sağlık Turizmi ile ilintili kararlar; Hizmet kalitesinin arttırılması amacıyla hizmet sunumuna ve personele ilişkin ulusal standartlar belirlenecektir. Sağlık kuruluşlarının akreditasyonu için gerekli sistem oluşturulacaktır. Uluslar arası kriterlere uygun sağlık veri tabanı oluşturulacaktır.

7 T.C. Sağlık Bakanlığı Stratejik Eylem Planı ( ) Hedef Sağlık hizmeti sunumunda Türkiye yi bölgesinde cazibe merkezi haline getirmek Sektör ve STK larla sağlık turizmi alanında işbirliği yapılacak, Sağlık turizmini yürüten ve yürütecek tesislere ait kriterler belirlenecek ve denetimleri sağlanacak, Termal-kaplıca turizmine sahip bölgelerde kamu-özel sektörün yurt dışı sağlık turizmi çalışmalarına destek olunacak, Medikal turizm kapsamında kamu ve özel sektörün yurt dışı sağlık turizmi çalışmalarına destek olunacak, Hasta kabulünde ve tedavi sırasında yaşanan sorunların en aza indirilmesi için çalışmalara devam edilecektir. Kaynak:S.B Stratejik Eylem Planı Sayfa 80

8 Sağlık Turizminde Kalite Çalışmaları Öncelikle hizmet kalitesinin tescili sağlanmalı ülkemizden hizmet almayı düşünen turistlerin ilk dikkat ettikleri husus sağlık kuruluşlarının kalitesinden emin olmaktır. Hizmet verecek sağlık kuruluşlarının hizmet kalitelerini uluslar arası akreditasyon kuruluşlarına tescil ettirmeleri önem arz etmektedir. Bugün bazı sağlık kuruluşlarımızın hizmetleri Amerika orijinli uluslar arası kalite kuruluşu JCI tarafından tescillenmiş durumdadır.

9 Sağlık Hizmetlerinin Kalitesi Ülkemizde 2003 yılından itibaren Sağlıkta Dönüşüm Programı çerçevesinde sağlık kurum ve kuruluşlarında kaliteli hizmet vermek adına önemli adımlar kaydedilmiştir.

10 Sağlık Hizmetlerinin Kalitesi Son beş yılda kamu hastanelerinde uygulanan Hizmet Kalite Standartları çalışmaları, özellikle büyük illerimizdeki hastaneler arasında tatlı bir rekabete dönüşmüştür yılında 100 temel kalite geliştirme kriterleri ile başlayan değerlendirme çalışmaları 621 temel kriter ile sürdürülmektedir. Hasta Ve Çalışan Güvenliği Yönetmeliği kapsamında, kurumlar hasta ve çalışan güvenliğinden taviz vermeden çalışmalarını bu doğrultuda yapılandırmaktadır.

11 Sağlık Hizmetlerinin Kalitesi Ülkemizde özel sağlık kuruluşları ve üniversite hastanelerinden dünya çapında geçerliliği olan JCI belgesine sahip 41 hastanemiz mevcuttur.

12 JCI Standartları Bölüm 1. Hasta Merkezli Standartlar Uluslararası Hasta Güvenliği Hedefleri (IPSG) Bakıma Erişim ve Bakımın Sürekliliği (ACC) Hasta ve Hasta Yakınlarının Hakları (PFR) Hastaların Değerlendirilmesi (AOP) Hastaların Bakımı (COP) Anestezi ve Cerrahi Bakım (ASC) İlaçların Yönetimi ve Kullanımı (MMU) Hasta ve Hasta Yakınlarının Eğitimi (PFE)

13 JCI Standartları Bölüm II: Sağlık Kuruluşu Yönetim Standartları Kalite İyileştirme ve Hasta Güvenliği (QPS) Enfeksiyonların Önlenmesi ve Kontrolü (PCI) Yönetişim, Liderlik ve Yönlendirme (GLD) Tesis Yönetimi ve Güvenliği (FMS) Çalışan Nitelikleri ve Eğitimi (SQE) İletişim ve Bilgi Yönetimi (MCI)

14 HKS Bölümleri Kurumsal Hizmet Yönetimi 1. Yönetim Hizmetleri 2. Hasta Bakım Hizmetleri 3. Enfeksiyonların Kontrolü Ve Önlenmesi 4. Tesis Yönetimi 5. Acil Durum Ve Afet Yönetimi 6. Bilgi Yönetimi 7. Stok Yönetimi 8. Atık Yönetimi

15 HKS Bölümleri Sağlık Hizmeti Yönetimi 1. Poliklinik Hizmetleri 2. Acil Sağlık Hizmetleri 3. Laboratuvar Hizmetleri 4. Görüntüleme Hizmetleri 5. Klinikler 6. Ameliyathane Hizmetleri 7. Yoğun Bakım Hizmetleri 8. Eczane Hizmetleri

16 HKS Bölümleri Sağlık Hizmeti Yönetimi 9. Sterilizasyon Hizmetleri 10. Transfüzyon Tıbbı Hizmetleri 11. Ağız Ve Diş Sağlığı Hizmetleri 12. Fizik Tedavi Hizmetleri 13. Diyaliz Hizmetleri 14. Doğum Hizmetleri 15. Psikiyatri Hizmetleri 16. Nükleer Tıp Hizmetleri

17 HKS Bölümleri Destek Hizmeti Yönetimi 1. Hasta Dosyası Ve Arşiv Hizmetleri 2. Mutfak Hizmetleri 3. Çamaşırhane Hizmetleri 4. Morg Hizmetleri İndikatör Yönetimi 1. Kalite İndikatörleri

18 Sağlık Hizmetlerinin Kalitesi Sağlık turizmindeki rekabetin; Güvenli tesislerde, Hasta güvenliğini ve hasta merkezli yaklaşımı benimsemiş sağlık çalışanlarıyla, Uluslararası kalite standartlarında tedavi ve bakım veren sağlık kurumlarıyla, sağlanabilmesi mümkündür.

19 HKS Fiziki Alan Kriterleri Fiziki mekan :Hastaların kaliteli bir hizmet alabilmesi için otelcilik hizmetlerinin de beklentileri karşılar düzeyde olması gerekmektedir. HKS göre; Hasta odalarında aranan nitelikler; 1. Gerekli mahremiyet şartları sağlanmış olmalıdır, 2. Lavabo, banyo ve tuvalet bulunmalıdır. 3. Temizliği günde en az iki kez yapılmalıdır. 4. Refakatçilerin dinlenebilmesi için koltuk/kanepe/yatak bulunmalıdır.

20 JCI Tesis Yönetimi ve Güvenliği Tesis ve kuruluşun faaliyetleriyle ilgili oldukları ölçüde aşağıda belirtilen alanları da içeren yazılı planlar geliştirilmelidir: 1. Güvenlik ve Emniyet 2.Tehlikeli atıklar güvenli bir şekilde bertaraf edilmelidir.

21 JCI Tesis Yönetimi ve Güvenliği 3. Acil durum yönetimi Salgın, afet ve acil durumlarda nasıl hareket edileceği planlanmalıdır. 4. Yangın güvenliğine yönelik gerekli önlemler alınmalıdır. 5. Tıbbi cihazlar; Cihazlar, riskleri azaltacak şekilde seçilmeli, bakımları yapılmalı ve kullanılmalıdır. 6. Fenni ve sıhhi tesisat (altyapı sistemleri) sistemi her an kullanıma hazır olmalıdır. 7. Çalışanlara tesis yönetimi ve güvenliği kapsamında teorik ve pratik eğitimler vermelidir.

22 HKS Sağlık Tesislerinin Güvenliği Tüm hasta/ hasta yakını ve sağlık çalışanları güvenliğinden emin olduğu bir tesis de olmak ister. HKS kapsamında; 1. Hasta ve çalışanların can ve mal güvenliğini sağlamaya yönelik düzenlemeler (güvenlik görevlisi, güvenlik kameraları vb.) yapılmalıdır. 2.Tesis kaynaklı hasta/hasta yakını/ çalışan düşmelerini önlemek için önlemler alınmalıdır. 3. Hastaneler su, elektrik enerjisi ve medikal gaz hizmetlerini kesintisiz vermelidir. 4. Havalandırma sistemlerinin kontrolü ve bakımı yapılmalıdır.

23 HKS Sağlık Tesislerinin Güvenliği 5. Acil durum ve afet planı oluşturulmalıdır. 6. Depreme yönelik düzenleme yapılmalıdır. 7. Acil çıkışlara yönelik düzenleme bulunmalıdır. 8. Yangına yönelik düzenlemeler olmalıdır. 9. Tıbbi cihazların yönetimine yönelik düzenleme yapılmalıdır. Tıbbi cihazların bakım, onarım, ölçme, ayar ve kalibrasyonlarına yönelik plan bulunmalı, 10. Atıkların bertarafına yönelik düzenlemeler yapılmalıdır.

24 JCI Standartları Tesis Güvenliği PFR.1.4 Hastalar fiziksel saldırılara karşı korunmalıdır 1. Kurum hastaları saldırıya karşı korumak için bir süreç geliştirmiş olmalıdır. 2. Bebekler, çocuklar, yaşlılar ve kendilerini koruyamayacak olan diğer kişiler bu süreç kapsamına alınmalıdır. 3. Kimliği olmayan kişiler incelemeye alınmalıdır. 4. Tesisin uzak veya tecrit edilmiş alanları izlemeye tabi tutulmalıdır.

25 HKS Tesis Güvenliği Hasta ve çalışanların can ve mal güvenliğini sağlamaya yönelik düzenleme yapılmalıdır. 1. Hastanede 24 saat güvenlik hizmeti verilmelidir. 2. Hastane genel kullanım alanları güvenlik kamerası ile izlenmeli, o Güvenlik kamerası kayıtları en az 2 ay süreyle saklanmalıdır.

26 JCI Standartları Bilgilendirilmiş Onam Bilgilendirilmiş Onam PFR.6 Hastalardan bilgilendirilmiş onam kurumun tanımlayacağı bir süreçle alınmalı ve eğitimli personel tarafından hastanın anlayabileceği bir dilde gerçekleştirilmelidir.

27 HKS Bilgilendirilmiş Onam Hastanın bilgilendirilmesi ve rızasının alınmasına yönelik düzenleme bulunmalıdır. Bilgilendirilmesi yapılacak riskli girişimsel işlemler belirlenmeli, Riskli işlemler öncesinde bilgilendirmenin ve rızanın; Nasıl yapılacağını, kim tarafından yapılacağı belirlenmelidir. Riskli girişimsel işlemler öncesinde hasta bilgilendirilmeli ve rızası alınmalıdır.

28 JCI Standartları Hasta ve Hasta Yakınlarının Hakları PFR.1.1 Kurum, hastanın manevi ve dini inançlarıyla ilgili hastadan veya ailesinden/ yakınlarından gelebilecek din görevlisi ve benzeri talepleri karşılamak için bir süreç geliştirmelidir.

29 HKS Hasta ve Hasta Yakınlarının Hakları Hastanın, yakınının ve çalışanların dini inançlarına yönelik düzenleme bulunmalıdır. Hasta hakları birimi bulunmalıdır. Hasta memnuniyeti anketleri uygulanmalıdır, Hasta ve yakınlarının görüşleri alınmalı ve değerlendirilmelidir. Hasta mahremiyetini sağlamaya yönelik düzenlemeler bulunmalıdır.

30 JCI Standartları Hasta Mahremiyeti/Bilgi Güvenliği PFR.1.6 Hastaların bilgileri gizli tutulmalıdır. Hastalar, bilgilerinin nasıl gizli tutulacağı ve hasta bilgilerinin ifşasını zorunlu kılan ve/veya gizli tutulmalarını gerektiren yasa ve yönetmeliklerle ilgili bilgilendirilmelidir.

31 HKS Hasta Mahremiyeti/Bilgi Güvenliği Bilgi güvenliğini sağlamaya yönelik düzenleme yapılmalıdır. Bilgi güvenliğinden sorumlu bir ekip oluşturulmalı, Bilgi güvenliği konusunda çalışanlara eğitim verilmelidir. Hastane bilgi sisteminde yetkilendirme yapılmalıdır. Her kullanıcının veri tabanında hangi bilgilere erişebileceği tanımlanmalıdır. Çalışanlar yetki düzeyleri ile ilgili olarak bilgilendirilmelidir.

32 JCI Standartları Hasta Güvenliği UHGH.1 Hasta kimliğinin doğru şekilde belirlenmesi UHGH.2 Etkili iletişimin iyileştirilmesi UHGH.3 Yüksek riskli ilaçların güvenliğinin iyileştirilmesi UHGH.4 Doğru alan, doğru işlem, doğru hasta cerrahisinin sağlanması UHGH.5 Sağlık bakımıyla ilişkili (nazokomiyal) enfeksiyon riskinin azaltılması UHGH.6 Hastaların düşme neticesinde zarar görme riskinin azaltılması

33 HKS Hasta Güvenliği Uygulamaları 1) Hasta kimlik bilgilerinin tanımlanması ve doğrulanması, 2) Hastaya uygulanacak girişimsel işlemler için hastanın rızasının alınması, 3) Sağlık hizmeti sunumunda iletişim güvenliğinin sağlanması, 4) İlaç güvenliğinin sağlanması, 5) Kan ve kan ürünlerinin transfüzyon güvenliğinin sağlanması, 6) Cerrahi güvenliğin sağlanması, 7) Hasta düşmelerinin önlenmesi, 8) Radyasyon güvenliğinin sağlanması, 9) Engelli hastalara yönelik düzenlemelerin yapılması, 10) Hastane enfeksiyonlarının kontrolü ve önlenmesi,

34 HKS Çalışan Güvenliği Uygulamaları 1) Çalışan güvenliği programının hazırlanması, 2) Çalışanlara yönelik sağlık taramalarının yapılması, 3) Engelli çalışanlara yönelik düzenlemelerin yapılması, 4) Çalışanların kişisel koruyucu önlemleri almasının sağlanması, 5) Çalışanlara yönelik fiziksel saldırıların önlenmesine yönelik düzenleme yapılması,

35 Sonuç Olarak Uluslararası geçerliliği ve tanınırlığı olan Türkiye modeline uygun kalite çalışmaları yapılmalı ve akredite edilmelidir. Sağlık (medikal) turizminin gelişebilmesi için; ilgili tüm kurumlar, sivil toplum kuruluşları ve özel sektör kuruluşlarının ortak bir hareket stratejisi oluşturması önemlidir. Böylece, ortaya çıkacak sinerji ile sağlık turizminde sağlayacağımız ilerleme Türkiye ye 365 gün Sürdürülebilir Sağlık Turizmi ni gerçekleştirme fırsatını da verecektir.

36 Sonuç Olarak Sağlık Turizmi potansiyeli iyi değerlendirilebilirse birkaç yıl sonra ülkemiz Sağlık Turizmi yatırımlarından ekonomisine büyük katkılar sağlayacak, sahip olduğu geleneksel Türk konukseverliği ile Avrupa, Balkanlar, Orta Asya, Kafkasya ve Ortadoğu coğrafyasında medikal ve termal tedavi üssü olabilecektir. Sağlık kurumlarımızın dünyada hak ettiği yeri alabilmesi için akredite edilmesi, devlet tarafından desteklenmesi, kaliteli insan kaynaklarının geliştirilmesi ve sertifikasyon programlarının hazırlanması gerekmektedir.

37 Teşekkür Ederim! Dr. Halil KARA Ankara İl Sağlık Müdür Yardımcısı