POST-OP YOĞUN BAKIM ÇALIŞMA PROSEDÜRÜ

Transkript

1 1. AMAÇ: Akciğer hastalıkları nedeniyle opere olmuş hastaların yoğun bakım destek ve yakın takip gereksinimlerinin sağlanmasıdır. 2. KAPSAM: Hastanemiz post op yoğun bakım ünitesini kapsar. 3. KISALTMALAR: 4. SORUMLULUKLAR: Sorumlu anestezi hekimi, sorumlu hemşire, hemşire ve personel 5. TANIMLAR: 6. FAALİYET AKIŞI: 6.1 Post op yoğun bakım ünitesine ait tüm işlem ve süreçlerden sorumlu hekim ve sorumlu hemşire birlikte sorumludur. 6.2 HASTA KABULÜ: Hasta kabul kriterlerine uyan hasta servislerden, ameliyathaneden veya acil polikliniğinden yoğun bakım ünitemize kabul edilir. Kabulü onaylanan hasta ciddiyetine göre doktor, asistan, hemşire ve personel eşliğinde yoğun bakım ünitemize transfer edilir. Hasta sedye veya tekerlekli sandalye ile yoğun bakım ünitemize getirilir. Yoğun bakım ünitemize getirilen hastayı, doktor, hemşire ve personel karşılar. Hasta, yoğun bakım yatağına ekip elemanlarıyla birlikte güvenli bir şekilde alınır. Hastanın bir cerrahi kliniğine yatışı yaptırılır. Yoğun bakım hemşiresi hastanın dosyasını, filmlerini, daha önce uygulanan tedavi şemasını ve eğer varsa ilaçları transfer ekibinden devralır. Venöz damar yolu yoksa uygun sayıda damar yolu açılır. 6.3 HASTANIN RİZASININ ALINMASI: 6.4 YBU de yapılan invaziv işlemlerden Trakeostomi açılması işlemi hekim tarafından hasta/hasta yakınlarına anlatıldıktan sonra Trakeostomi Aydınlatılmış Onam Formu hasta yakınlarına verilerek okumaları sağlanır ve imzaları ve bilgilendirme yapan YBU doktorunun imzası ile hasta dosyasına konur. YBU de Bronkoskopi endikasyonu olduğunda işlem hasta/hasta yakınına anlatılarak Bronkoskopi Aydınlatılmış Onam Formu işlemden önce imzalatılır. Onamlar hasta bilinçli ise kendisinden, bilinci kapalıysa yasal temsilcisinden alınır. Acil durumlarda, hastanın bilinci olmadığı hasta yakının olmadığı durumlarda YBU hekimi endikasyonunu belirterek onam formunu imzalar. 6.5 MONİTÖRİZASYON Yoğun bakım yatağına alınan hastaya uygun pozisyon (yatar, yarı oturur veya tam oturur) verilir. Hasta başı monitörü hemşire tarafından hastaya bağlanarak hasta monitörize edilir. Dök. No: PYBH.PR.01 Yayın Tarihi: Revizyon Tarihi: Revizyon No:02 Sayfa No:1/1

2 Elektrokardiyografi elektrotları göğse yapıştırılır ve monitörden doktorun isteği derivasyon ayarlanır. Nabız oksimetresi parmağa takılır. Noninvaziv tansiyon aletinin manşonu hastanın koluna bağlanır ve monitörden hastanın tansiyonu ölçtürülür. Yoğun bakım doktoru invaziv kan basıncı ölçümünü gerekli görürse hemşire arter setini ve monitörü bu işlem için ayarlar Yoğun bakım doktoru santral venöz basınç ölçümünü gerekli görürse hemşire monitörü bu işlem için ayarlar. Isı probu hastanın koltuk altına yerleştirilir ve hastanın vücut ısısı izlenir. Hastaya idrar sondası doktor tarafından takılır. Saatlik idrar çıkışı hemşire tarafından izlenir ve kaydedilir. Gerekliyse hastaya nazogastrik sonda takılır. Gastrik sıvı çıkışı hemşire tarafından izlenir. Enteral beslenme uygulanır. Hastada toraks dreni varsa, gelen sıvının miktarı ve niteliği saatlik olarak hemşire tarafından izlenir ve kaydedilir. Hastaya endotrakeal tüp takılmış ve hasta mekanik ventilatöre bağlanmışsa mekanik ventilatör verileri (volüm, frekans, mod, FiO2, PEEP) takip edilir. 6.6 HASTA NAKLİ 6.7 Hastalarda gelişebilecek ve ünitemiz olanakları içinde tedavisi mümkün olmayan durumlar ortaya çıktığında veya yine ünitemiz dışında yapılabilecek herhangi bir tetkik gerektiğinde tedavinin sağlanabileceği veya tetkikin yapılabileceği başka bir hastane ve/veya kuruma sevk/transport edilir. Hastanın transport edileceği kurum/kuruluş ile önceden görüşülerek hasta hakkında bilgi verilir, böylece hastanın tetkik ve tedavisinin uygun koşullarda yapılması sağlanır. Sevk/transport işlemi hastanemiz içindeki birimlere hastaneye ait ambulans ile hastane dışındaki birimlere 112 ambulansı ile yapılır. Ambulansa ait sedye yoğun bakıma ambulans görevli ekibi tarafından getirilerek yoğun bakım hekim, hemşire ve personeli tarafından hasta titizlikle ve dikkatle sedyeye alınır. Sedye ambulansa konarak ilgili kurum veya kuruluşa personel ve hemşire ve eğer gerekli ise hekim refakatinde götürülür. Transport sırasında hastanın hayati fonksiyonlarının optimal düzeyde sürdürülebilmesi için gereken önlemler (transport ventilatörü, transport monitörü vs.) yoğun bakım hekimleri tarafından alınır. 6.8 ÇIKIŞ İŞLEMLERİ 6.9 Hastanın post-op yoğun bakım ünitesinden direkt olarak taburculuk işlemi yapılmaz. Hasta, hangi servisten gelmişse o servise transportu sağlanır. Dök. No: PYBH.PR.01 Yayın Tarihi: Revizyon Tarihi: Revizyon No:02 Sayfa No:2/1

3 5.1 İSTEMLER Hemogram: hemoglobin, hematokrit, lökosit, trombosit Biyokimya: kan şekeri, karaciğer enzimleri, üre, kreatinin, elektrolitler, serum proteinleri, bilirubin Kan gazı analizi: PaO2, PaCO2, Bikarbonat Virus serolojisi: HBsAg, Anti-HBC Ig, Anti-HIV Akciğer grafisi Bakteriyolojik inceleme: balgam, trakeal aspirat, kan ve idrar kültürleri İdrar tahlili: ph, glukoz, dansite, protein, eritrosit 5.2 BASI YARASI TAKİBİ 5.3 Post-op yoğun bakım ünitesine yatan her hasta rutin olarak bası ülseri açısından takip edilir. Hastaların bası yarası oluşmaması için önleyici önlemler alınır ve hastaya 2-4 saat ara ile pozisyon verilir. Bası ülseri gelişen hastalara ait bulgular hasta kayıtlarına düşülür. Bu hastalarda gerekli tıbbi tedavi uygulanır ve Bası Ülseri Takip Formu ile kalite birimine rapor edilir. 5.4 ENFEKSİYONLARIN KONTROLÜ VE ÖNLENMESİ 5.5 Post-op yoğun bakım ünitesinde yatan hastalarda enfeksiyon kontrol ve önleme programına uygun olarak hareket edilerek nazokomiyal enfeksiyonlar önlenmeye çalışılır. Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı ve Enfeksiyon Hemşiresi hastane enfeksiyonlarını saptar. Enfeksiyon hastalıkları uzmanı ve enfeksiyon hemşiresi tarafından YBÜ de patojen üremeleri kayıt edilir. Bu üremelerin orijini toplum, hastane, YBÜ kökenli ya da dışmerkez olarak belirtilir. Enfeksiyonlar ventilatör, katater, üriner sonda kaynaklı olup olmadığı belirtilir. Üç aylık dönemlerde belirtilen patojen üremelerin ventilatör, katater ilişkili enfeksiyon hızı enfeksiyon hastalıkları uzmanınca hesaplanır, sonuçları ünitemize bildirilir. Sonuçlara göre enfeksiyon hızlarının azaltılmasına yönelik çalışmalar planlanır (eğitim ve fiziki uygulama vs). Hasta takibinde enfeksiyon nedeni ile izolasyon gereken hastaların izolasyonu Enfeksiyon Kontrol Programımızda belirtildiği şekilde yapılır. Uygulama takibini Enfeksiyon hastalıkları Uzmanı ve enfeksiyon kontrol hemşiresi yapar. 5.6 HEKİM VE HEMŞİRE KAYITLARI İlaç tabelası: Yoğun bakım doktoru tarafından yazılır. Hastaya verilecek ilaçlar, serumlar, beslenme ürünleri verilme sıklığı, miktarı ve yolu belirtilerek doldurulur. Postoperatif yoğun bakım ünitesi hemşire takip formu: Yoğun bakım hemşiresi tarafından doldurulur. Saatlik takipler (nabız, tansiyon, satürasyon, idrar çıkışı, toraks drenajı, saatlik Dök. No: PYBH.PR.01 Yayın Tarihi: Revizyon Tarihi: Revizyon No:02 Sayfa No:3/1

4 giren sıvı miktarı, saatlik infüzyon hızları), order edilen doktor tedavisi, ekstra kontrvizitler, hastanın solunum tedavi şekli kaydedilir. Ameliyat takip formu: İntraoperatif ve postoperatif komplikasyonlar kaydedilir. Doktor direktifiyle hemşire tarafından doldurulur. Antibiyotik konsültasyon formu: İnfeksiyon uzmanı tarafından doldurulur. Yoğun bakım uzmanı ve infeksiyon uzmanı birlikte imzalar Konsültasyon fişi: Yoğun bakım doktoru tarafından istem yapılır. İstem yapılan tıp dalı ile ilgili uzman doktor doldurur. Kan ve kan ürünleri istek belgesi: Yoğun bakım doktoru tarafından kan/kan ürünleri istemi yapılır. Transfüzyon takip formu: Transfüzyon sonrası yoğun bakım doktoru ve yoğun bakım hemşiresi tarafından doldurulur ve imzalanır. Protokol defteri: Postoperatif yoğun bakım ünitesine yatan her hasta bir protokol numarası verilerek bu deftere hemşire tarafından kaydedilir. Uyuşturucu istem defteri: Narkotik analjezik istemi için yoğun bakım doktoru tarafından doldurulur ve başhekim yardımcısı tarafından onaylanır. Narkotik ilaç takip defteri: Günlük kullanılan narkotik analjezikleri ve kilitli dolapta ne kadar narkotik ilaç kaldığını belirlemek için hemşire tarafından doldurulur ve imzalanır. 5.7 ELEKTRİK GÜVENLİĞİ Bütün elektrik tesisatı çalışır durumdadır. Eğer şehir elektriği kesilirse UPS devreye girerek yoğun bakımın elektrik ihtiyacını kesintisiz sağlamaktadır. Bütün kablolar açıkta olmayacak şekilde bulunur. Cihazların voltaj değişikliğinde zarar görmemesi ve elektrik kaçağı olmaması için topraklama sistemi mevcuttur. Aşırı elektrik yüklenmesinde ve elektrik kaçağı durumlarında şalter sistemi otomatik olarak elektrik akımını kesmektedir. Bütün elektrik sistemi bozulsa dahi, monitör, mekanik ventilatör ve defibrilatörün 30 dakika ile 2 saat arasında ömrü olan iç bataryası mevcuttur. Yoğun bakım ünitesindeki bütün prizler günlük olarak takip edilmekte, bozuk veya kırık prizler teknik servise bildirilerek tamir edilmektedir. 5.8 YANGIN GÜVENLİĞİ Yangına yol açabilecek elektrik ve gaz kaçakları her gün takip edilmekte ve bozukluklar teknik servis desteği ile giderilmektedir. Gaz kaçağı ve patlama tehlikesi nedeniyle yoğun bakım ünitesinde ateş veya kıvılcım çıkaran işlem yapılması önlenmektedir. Yangın çıktığında devreye giren otomatik yaygın alarm sistemi mevcuttur. Yangın tüplerinin fonksiyonel ve dolu olduğu her gün takip edilmektedir. Dök. No: PYBH.PR.01 Yayın Tarihi: Revizyon Tarihi: Revizyon No:02 Sayfa No:4/1

5 Yangın hortumunun yeri sabittir ve fonksiyonel olduğu kontrol edilmektedir. 5.9 TEKNİK DONANIM Post op yoğun bakım ünitesinde bulunan tüm cihazların bakım ve kalibrasyonlarının takibinden sorumlu hekim ve sorumlu hemşire sorumludur. Hasta başı monitörleri: İlgili firma tarafından yılda bir kez kalibrasyon ve bakım yapılmaktadır. Mekanik ventilatörler: Yılda bir kere kalibrasyonu yapılmaktadır. 6 ayda bir bakımı yapılmaktadır. Defibrilatör: Yılda bir kez kalibrasyon ve bakım yapılmaktadır. Portabl röntgen cihazı: Yılda bir kere kalibrasyon ve 6 ayda bir bakımı yapılmaktadır. İnfüzyon pompaları: Yılda bir kere kalibrasyon ve bakımı yapılmaktadır. Cerrahi aspiratör: 6 ayda bir bakımı yapılmaktadır. Pacemaker: Yılda bir kez kalibrasyon ve bakımı yapılmaktadır. EKG cihazı: Yılda bir kere bakımı yapılmaktadır. Kan gazı cihazı: 2 ayda bir kalibrasyon ve bakımı yapılmaktadır MALZEME TEMİNİ Hastalara kullanılan sarf malzemeleri için yoğun bakım depomuz vardır. Bu depoya giren ve bu depodan çıkan malzemeler stok programı üzerinden takip edilmektedir. Miktarı azalan malzeme ana depodan isteneceği zaman stok programından istek yapılmaktadır ACİL MÜDAHALE SETİ Acil ilaç ve malzemelerin miad ve kritik stok seviyeleri her gün sorumlu hemşire tarafından Acil İlaç ve Malzeme Takip Listesi aracılığıyla yapılır. Post op yoğun bakımda bulunan acil ilaç ve malzemelerin bulundurulmasından, miad ve kritik stok kontrollerinin yapılmasından sorumlu hemşire sorumludur SEPSİSLİ HASTAYA YAKLAŞIM Sepsis kriterlerine uyan her hastadan trakeal aspirat, kan ve idrar kültürü alınır. Kültürle birlikte antibiyogram istenir. İnfeksiyon doktorundan konsültasyon istenir. Sepsis hastasına yapılacak girişimlerde (kateterizasyon, toraks dreni gibi) maksimum sterilizasyona ve yalıtıma dikkat edilir. Eldivenler her işlem sırasında değiştirilir, eller işlemden önce ve sonra yıkanır. Sepsise yol açan patojenin yoğun bakım ünitesinden mi yoksa yoğun bakıma geldiği bölümden mi kaynaklandığı belirlenir. Dök. No: PYBH.PR.01 Yayın Tarihi: Revizyon Tarihi: Revizyon No:02 Sayfa No:5/1

6 5.13 VENTİLATÖRDE HASTA BAKIMI Hastaların ventilatör ayarları, ventilatörden ayırma, sedasyon verme, takip ve beslenme endikasyona uygun hazırlanan protokollere göre yapılır. Bu hastalarda; Havayollarını nemlendirme ve ısıtma Endotrakeal aspirasyon Ventilatör alarm ve sorunlarının düzeltilmesi Ventilatör devresinin bakımı Yapay havayolunun bakımı Ventilatöre bağlı hastanın beslenmesi Ventilatöre bağlı hastada vital parametrelerin takibi Ventilatöre bağlı hastada sedasyon ve analjezi işlemleri yapılır 5.14 VENTİLATÖRDEN HASTA AYIRMA Ventilatörden ayırmadan önce düzeltilmesi gereken durumlar gözden geçirilir. Ventilatörden ayırma kriterlerine uygun hareket edilir. Basamaklı olarak mekanik ventilatör desteğinin azaltılması ve mekanik ventilatörden ayırma işlemi yapılır. T-parçası ile yeterli ventilasyonu olan hastada ekstübasyon yapılır SEDASYON VE ANALJEZİ Hastanın bilinç durumu, ajite olup olmadığı ve ağrı düzeyi takip edilerek sedasyon ve analjeziye karar verilir. Ajite hastalarda sedasyon uygulanır. Ağrısı olan veya ağrılı işlem yapılacak hastalara analjezi yapılır. Sedasyon: Hastanın yaşı ve genel durumu ve ajitasyonun derecesine göre midazolam veya propofol ile sedasyon uygulanır. Sedasyonda kullanılacak ilaca ve dozuna doktor karar verir ve hemşire bunu uygular. Analjezi: Ağrısı olan hastalara nonsteroid analjezikler ve/veya narkotik analjezikler ile analjezi uygulanır. Analjezik ilacın tipine ve dozuna doktor karar verir ve hemşire bunu uygular SKORLAMA SİSTEMLERİ Post-op yoğun bakım ünitemiz 2. düzey yoğun bakım hizmeti vermekte olup hastalar hastalık şiddetini belirleyen skorlama sistemleri ile değerlendirilmektedir. 7. İLGİLİ DÖKÜMANLAR 1. Protokol defteri 2. Hemşire takip formu 3. Ameliyat takip formu 4. Acil İlaç ve Malzeme Takip Listesi Dök. No: PYBH.PR.01 Yayın Tarihi: Revizyon Tarihi: Revizyon No:02 Sayfa No:6/1