PERFORMANS, KALİTE ve HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI HAZİRAN ŞUBAT 2012 / SAYI: 9

Transkript

1 PERFORMANS, KALİTE ve HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI HAZİRAN ŞUBAT 2012 / SAYI: 9

2 EDİTÖRDEN Değerli okurlarımız, Sağlık hizmetlerinde performans, kalite, hasta ve çalışan güvenliğini kapsayan çalışmalarımızı çağdaş dünyaya paralel bir şekilde kendi ihtiyaçlarımıza, önceliklerimize ve stratejik hedeflerimize göre sürdürmekteyiz. Bu kapsamda son dönemde gerçekleştirdiğimiz ve planladığımız faaliyetlerimize bu sayımızda yer vererek sizlere önemli katkılar sağlayacağımızı düşünmekteyiz. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi nin üçüncüsünü Klinik Kalite ve Güvenlik ana temasıyla Kasım 2011 tarihleri arasında Ankara da yoğun bir ilgi ve katılımla gerçekleştirdik. IV. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi ni de Şubat 2013 tarihlerinde Antalya ilinde yapmayı planladığımızı da buradan sizlerle paylaşmak istiyoruz. Yaptığımız çalışmalarda özellikle bilimsel yayın ve faaliyetlerden faydalanma adına, gerek Kongre Bildiri Kitapları nda yer alan Bildirileri, gerekse Başkanlığımız süreli yayını olan Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi nin 3. Sayısında yer alan makalelerin yer aldığı yayınlarımızı buradan bir kez daha sizlerle paylaşıyor, değerli çalışmaları ile katkı veren tüm araştırmacılara tekrar teşekkürlerimizi sunuyoruz. Yine bu çalışmalara paralel olarak düzenlenen Hasta ve Çalışan Güvenliği Sempozyumları ile yerel bazda paylaşımlarda da bulunarak sahada gerçekleşen uygulamalar ve önerileri de yerinde değerlendirebileceğimiz, aynı zamanda farkındalığı arttırabileceğimiz organizasyonların da sürekliliğini sağlama gayretindeyiz. Bu amaçla en son 7 Ocak 2012 tarihinde Trabzon da başarıyla yürüttüğümüz 9. Hasta ve Çalışan Güvenliği Sempozyumu nun detaylarını da sizlerle paylaşıyoruz. Hizmet sunumunda kaliteye ulaşmak adına merkez ve saha çalışanları el ele vererek önemli çalışmalar yapmaktayız. Kamu hastanelerimizde yapılan kalite çalışmalarını yerinde görme, fikir alışverişinde bulunma, bilgilendirme ve değerlendirme yapmak üzere yürüttüğü Saha Gezileri ve Merkezi Değerlendirmeler de bu sayımızda sizlerle paylaştığımız konular arasında yer almakta. Birçok platformda kurumlarımız ve çalışanlarımızdan aldığımız taleplere cevap verebilmek, Kalite bilincini daha da artırmak ve yaygınlaştırmak amacıyla Mart ayında iki ayrı HKS Okulu düzenliyoruz. Ayrıca 3.Ulusal Sağlıkta Kalite ve Güvenlik Ödülleri Yarışması için çağrı yapıyoruz. Gerek sahada görev yapan sağlık çalışanlarımızı gerekse üniversitelerde bu alanda çalışan akademisyenlerimizi HKS En İyi Uygulama ve HKS Bilimsel Araştırma ve Yayın Ödüllerine başvurmaya davet ediyoruz. Bugüne kadar olduğu gibi bundan sonraki yayınlarımızda da bizi destekleyeceğinizi temenni ediyor, insanı temel alan sağlık hizmet sunum faaliyetlerimizin daha etkili ve kaliteli olduğu günlerde buluşmayı umut ediyoruz. Saygılarımla. Prof. Dr. Adnan ÇİNAL Editör

3 PERFORMANS, KALİTE ve HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI HAZİRAN ŞUBAT 2012 / SAYI: III. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi ni Kasım 2011 Tarihleri Arasında Yoğun İlgi ve Katılım ile Ankara da Gerçekleştirdik! Hastane Standı 6 7 Ödül Töreni PERFORMANS, KALİTE ve HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI Haziran Şubat 2012 / Sayı: 9 ISSN NO: Genel Yayın Yönetmeni Dr. Mehmet DEMİR İmtiyaz Sahibi Dr. Hasan GÜLER Editör Prof. Dr. Adnan ÇİNAL Prof. Dr. İrfan ŞENCAN Dr. Hasan GÜLER Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Uzm. Özlem AĞARI ÖNDER Sorumlu Yazı İşleri Müdür Yardımcısı Uzm. Umut BEYLİK Hukuk Danışmanı Süleyman Hafız KAPAN Yayın Kurulu Dr. Abdullah ÖZTÜRK Uzm. Dr. Dilek TARHAN Mik. Uzm. Serap SÜZÜK Melahat ELMAS GAZİ Gülsemin TUYGAR Nazan KÖKTÜRK SEZER Ersan DEMİRCİ İletişim Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü Performans Yönetimi ve Kalite Geliştirme Daire Başkanlığı Mahmut Esat Bozkurt Cad. Umut Sok No:19 Kat: Zemin-1 Kolej / ANKARA Tel: (312) Faks: (312) e-posta: performansyonetimi@saglik.gov.tr Kapak ve Sayfa Tasarımı Zeynep ASLAN - m.zeynepaslan@gmail.com Baskı Pozitif Matbaa Çamlıca Mahallesi Anadolu Bulvarı 145. Sk. No: 10/16 Gimat - Yenimahalle / ANKARA Tel: Faks: e-posta: pozitif@pozitifmatbaa.com HKS En İyi Uygulama Ödülü HKS Araştırma ve Bilimsel Yayın Ödülü Sempozyumlar Tüm Türkiye de Yapılmaya Devam Edecektir. 15 HKS Okulu Başlıyor 9. Hasta ve Çalışan Güvenliği Sempozyumu nu Trabzon da gerçekleştirdik! Özel Hastaneler HKS Eğitimini gerçekleştirdik! Başkanlığımız HKS Kapsamında Üniversite Hastaneleri ile Buluştu!

4 CRAB Uygulaması HKS Merkezi Değerlendirme Sürecini 26 Ekim Ocak 2012 Tarihleri Arasında Tamamladık! Hizmet Kalite Standartları Kapsamında Hastanelerde Bilgilendirme ve Değerlendirme Yapmak Üzere Saha Gezilerimiz Devam Ediyor Bakanlığımız 2010 Yılı Ekim Ayında DUQUE Projesine Dahil Olmuştur Kurumsal Kalite Sistemi Kurumsal Tanıtım ve İletişim Stratejileri Çalışma Grubu (KUTİS) oluşturuldu! Doğru ve Güvenilir Veri İçin Performans Yönetimi Bilgi Sistemi (PYBS) TİG Çalışmalarımız Başarı ile Devam Ediyor! Performans Mevzuatına İlişkin Son Değişiklikler IV. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Şubat 2013 / Antalya İÇİNDEKİLER

5 III. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi ni Kasım 2011 Tarihleri Arasında Yoğun İlgi ve Katılım ile Ankara da Gerçekleştirdik! Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi nin üçüncüsünü Klinik Kalite ve Güvenlik ana temasıyla Kasım 2011 tarihleri arasında Ankara Rixos Grand Otel de yaklaşık 1500 kişilik katılım ile gerçekleştirdik. Kamu, üniversite ve özel sağlık sektörünün yanı sıra Türkiye den ve yurtdışından katılımın olduğu III. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi ile sağlık sektörünün paydaşlarının bir araya geldiği, iyi uygulamaların ve uluslararası tecrübelerin paylaşıldığı bir platform oluşturulmuştur. Kongre Açılış Konuşmalarını Kongre Yürütme Kurulu adına Dr. Hasan GÜLER, Kongre Başkan Yardımcısı Prof. Dr. İrfan ŞENCAN, Kongre Başkanı Prof. Dr. Adnan ÇİNAL, Sağlık Bakanlığı Müsteşarı Prof. Dr. Nihat TOSUN ve Adana Milletvekili Prof. Dr. Necdet ÜNÜVAR yapmıştır. Kongremizde 2. Ulusal Sağlıkta Kalite ve Güvenlik Ödülleri kapsamında Hizmet Kalite Standartları Araştırma ve Bilimsel Yayın Ödülü ile Hizmet Kalite Standartları En İyi Uygulama Ödülü düzenlenen ödül töreni ile sahiplerini bulmuştur. Aynı zamanda hemşirelere yönelik HKS Bilgi Yarışması Ödülleri de verilmiştir. Ödül Töreninde Adana Milletvekilimiz Sayın Prof. Dr. Necdet ÜNÜVAR, Manisa Milletvekilimiz Sayın Uzm. Dr. Muzaffer YURTTAŞ, Adıyaman Milletvekilimiz Sayın Uzm. Dr. Mürteza YETİŞ, Sağlık Bakanlığı Müsteşarı Sayın Prof. Dr. Nihat TOSUN, ABD Sağlık Ataşesi Prof. Dr. Adnan ÇİNAL, Müsteşar Yardımcımız Doç. Dr. Turan BUZGAN, İstanbul Medipol Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Sabahattin AYDIN, DSÖ Türkiye tem- Kongremizde 2. Ulusal Sağlıkta Kalite ve Güvenlik Ödülleri Sahiplerini Bulmuştur. 4 PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI

6 Bakanlığımız Şubat 2013 tarihleri arasında düzenlemeyi planladığı IV. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi ile bu geleneği sürdürecektir. silcisi Maria Christina Profili, Sağlık Sen Genel Başkanı Metin MEMİŞ, GSS Genel Müdürü Prof. Dr. Murat Rıza KARAŞEN, Tedavi Hizmetleri Genel Müdürü Prof. Dr. İrfan ŞENCAN ödül sahiplerine ödüllerini takdim etmiş olup kongreye çok sayıda üst düzey bürokrat, yurtiçi ve yurtdışından kamu-özel sektör sağlık yönetici ve akademisyenleri, kalite yönetim direktörleri ve sağlık çalışanları olmak üzere 1500 ün üzerinde katılım sağlanmıştır. 3 gün süren kongre boyunca teşhis ve tedavide hasta güvenliği, kalitede yeni dönem ve hastane hizmet kalite standartları, performansta yeni kavram ve uygulamalar, HKS uygulamaları, tıbbi hataların bildirimi ve güvenlik raporlama sistemi, enfeksiyon kontrolü ve önlenmesinde sterilizasyon süreci, ölçüm kültüründe indikatör yönetimi ve çalışan güvenliği konularında 120 nin üzerinde sunum ve tebliğler yapılmış olup, kongre esnasında tüm katılımcılara Bildiri ve Ödül Kitapları verilmiştir. Yine kongre süresince hastanelerimiz tanıtım stantları ile yaptıkları çalışmalar ve örnek uygulamalar üzerinde paylaşımda bulunmuşlardır. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongreleri ile yapılan uygulamalar, araştırmalar ve uluslararası deneyimleri paylaşarak sağlık hizmetlerinde performans, kalite, hasta ve çalışan güvenliği uygulamalarının etki alanını yaygınlaştırmayı amaçlayan Bakanlığımız Şubat 2013 tarihleri arasında düzenlemeyi planladığı IV. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi ile bu geleneği sürdürecektir. PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI 5

7 HASTANE STANDI 6 Kongre süresince hastanelerimiz tanıtım stantları ile yaptıkları çalışmalar ve örnek uygulamalar üzerinde paylaşımda bulunmuşlardır. PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI

8 ÖDÜL TÖRENİ 2. Ulusal Sağlıkta Kalite ve Güvenlik Ödülleri sahiplerini bulmuştur. PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI 7

9 ÖDÜLLER 3. Ulusal Sağlıkta Kalite ve Güvenlik Ödülleri Yarışmasına Çağrı! Bilindiği üzere Bakanlığımızca sağlıkta kaliteli hizmet sunumuna yönelik geliştirdiğimiz araçların kullanımı ve sağlık çalışanları tarafından sahiplenilmesini sağlamak adına birtakım çalışmalar yürütülmektedir. Geliştirdiğimiz en önemli araçlardan biri de Hizmet Kalite Standartları dır. Ülkemizde sağlıkta kalite adına tatlı bir rekabet oluşturmak, başarılı çalışmaları tüm paydaşlarla paylaşmak ve iyi uygulamaları yaygınlaştırmak adına 2010 yılında başlattığımız Ulusal Sağlıkta Kalite ve Güvenlik Ödülleri yarışması artık tüm camia tarafından kabul görmüş, sonuçları itibariyle de bu alanda önemli bir inovasyon oluşturacak seviyeye gelmiştir. Sürekliliğini sağlayarak gelenekselleştirdiğimiz bu yarışmanın üçüncüsünde sağlığın tüm paydaşlarını bu yarışmada görmek bizleri onurlandıracağı gibi sağlık sistemimize de büyük katkıları olacaktır. HKS Araştırma ve Bilimsel Yayın Ödülü HKS En İyi Uygulama Ödülü ve İki kategoride gerçekleştirilecek yarışmaya şimdiden tüm sağlık çalışanlarını, sağlık yöneticilerini ve sağlık kurumlarını katılmaya davet ediyoruz. 8 PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI

10 ÖDÜLLER KİTABI 2. Ulusal Sağlıkta Kalite ve Güvenlik Ödülleri Kitabı İçindekiler HKS Araştırma ve Bilimsel Yayın Birincilik Ödülü Çocuk Hastalar İçin Buçh Düşme Riski Tanılama Ölçeğinin Geliştirilmesi HKS Araştırma ve Bilimsel Yayın İkincilik Ödülü Hastanede Çalışan Sağlık Personelinin İş Güvenliği HKS Araştırma ve Bilimsel Yayın Üçüncülük Ödülü Hastane Sektöründe Örgütsel Bağlılık ve Kurumdan Ayrılma Düşüncesi HKS En İyi Uygulama Birincilik Ödülü Sağlık Kurum ve Kuruluşlarında İşaret Dili Tercümanlığı Eğitimi Almış Personel İstihdamı Uygulaması: Samsun İli Örneği HKS En İyi Uygulama İkincilik Ödülü Hizmet Kalite Standartları Kapsamında 3333 Nolu Telefon ile Hastane Operasyon Merkezinin İşleyişi ve Çalışan Memnuniyetine Etkileri HKS En İyi Uygulama Üçüncülük Ödülü Yatan Hastalar İçin Kullanılan Elektronik Tedavi Tabela Sisteminde İlaç-İlaç Etkileşimi Bilgilendirme ve Takip Modülünün Oluşturulması ve İlaç Güvenliğine Katkıları HKS En İyi Uygulama Jüri Özel Ödülü Potansiyel Organ Vericisi Uygulaması: Denizli Devlet Hastanesi Örneği HKS En İyi Uygulama Jüri Özel Ödülü Çalışanların Katılımı ile Çalışan Güvenliği Uygulamaları: Denizli 112 Örneği PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI 9

11 ÖDÜLLER 10 HKS En İyi Uygulama Ödülü Sağlık Bakanlığı olarak sunulan sağlık hizmetlerinin kalitesinin artırılması, hasta ve çalışan güvenliğinin sağlanması amacıyla kurumlarımızda kalite çalışmalarını bir kültür haline getirip sağlık çalışanlarının bu kültürü sahiplenmeleri yönünde bir dizi çalışma ve uygulamayı hayata geçirmiş bulunmaktayız. Hayata geçirilen en önemli çalışmalardan biri de uygulamalara yön veren ve kurumlarda hem hasta hem çalışan açısından güvenli bir hizmet verilmesini sağlamada önemli bir araç olan Hizmet Kalite Standartları dır. Her geçen gün bu standart setinin önemi daha çok anlaşılmakta ve uygulanma düzeyi artmaktadır. Hizmet Kalite Standartları esas alınarak hayata geçirilen iyi uygulamaların geniş kitlelere ulaştırılması hem kurumların motivasyonunu artırmakta hem de diğer kurumların uygulamalarına ışık tutmaktadır. Bilgi paylaşıldıkça değer kazanır. temel prensibinden hareketle iyi uygulamaların teşvik edilmesi ve paylaşılması bilgiyi değerli kılacağı gibi kurumlarımızda Hizmet Kalite Standartları kapsamında yürütülen faaliyetlere de hız katacaktır. HKS En İyi Uygulama Yarışması, kurumlarımızda dinamizmi artırmakta, çalışanları daha fazla düşünmeye sevkederek başarılı uygulamaların ortaya çıkmasını sağlamakta ve belki de en önemlisi ekip ruhunu canlı tutmaktadır. Ayrıca kurumlar arasında yaşanan tatlı rekabetin kurum içinde de ortaya çıkmasını sağlamaktadır. Kurum veya kişilerin en iyi uygulama yarışmasına katılmak için hazırlayacakları uygulamaların Hizmet Kalite Standartları ile ilişkilendirilmesi temel bir kuraldır. Ayrıca Hizmet Kalite Standartları nın temelinde de hasta ve çalışan güvenliğinin sağlanması ana felsefesi yer almakta olup iyi uygulamaların hayata geçirilmesi hasta ve çalışan güvenliği konularının da ülkemizde başarılı bir şekilde uygulanmasının önünü açacaktır. HKS ve HKS Uygulamaları, ülkemizde bu alanda yeniliklerin oluşmasına farklı düşünce ve fikirlerin ortaya çıkmasına da fazladan katkı sağlamış olacaktır. PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI Başvuru Şekli ve Koşulları Başvuru Yapılabilecek Konu Başlıkları Hizmet Kalite Standartları nı esas almak kaydıyla; Hasta Güvenliği Çalışan Güvenliği Laboratuvar Güvenliği İndikatör Yönetimi Konularında ödüllü yarışmaya kurum veya kişiler başvurabileceklerdir. Kimler Başvurabilir Kamu Hastaneleri Özel Hastaneler Üniversite Hastaneleri İl Sağlık Müdürlükleri Çalışanları kurumsal veya kişisel olarak başvuru yapabilirler. Başvuru Yapılacak Uygulamanın Sunum Şekli Uygulamanın sunum şekli aşağıdaki asgari konu başlıklarını içerecek şekilde sunulmalıdır. Uygulamanın Amacı Uygulamanın Hizmet Kalite Standartları ile İlişkisi (İlişkili standart veya standartların kodları) Uygulama Süreci Uygulamanın Yapıldığı Bölümler Uygulamanın Takibi Elde Edilen Sonuçlar (Sonuçlar ölçülebilir olmalıdır.) Uygulamadan Öğrenilen Dersler Kurum veya Kuruluşlarda Uygulanabilme durumu Sağlık Hizmetleri Üzerine Etkileri (Sonuçlar ölçülebilir olmalıdır.) Uygulamanın Bütçesi ve Finansmanı Ayrıca başvuru metni maksimum 5000 kelimeden oluşmalı, uygulama görsel öğelerle desteklenmeli, ana başlık uygulamayı tam yansıtmalı, anlatım akıcı, anlaşılır ve yazım kuralları açısından da Tam Metin Şablonu na uygun olarak hazırlanmalıdır.

12 Başvuruların Değerlendirilmesi Tüm başvurular 8 kişilik jüri tarafından değerlendirme formunda yer alan kriterler esas alınarak değerlendirilecektir. Değerlendirme sonrası en yüksek puanı alan ilk üç uygulama dereceye girecek olup uygulamaların dereceleri IV. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi nde ilan edilecektir. 3. Ulusal Sağlıkta Kalite ve Güvenlik Ödülleri HKS En İyi Uygulama Ödülü Jüri Üyesi Değerlendirme Formu Jüri Üyesi Adı Soyadı: Uygulama Adı: HKS En İyi Uygulama Ödülü Jürisi Prof. Dr. Tevfik ÖZLÜ Doç. Dr. Öner ODABAŞ Dr. Hasan GÜLER Dr. Abdullah ÖZTÜRK Hk. Mşv. Süleyman Hafız KAPAN Uzm. Dr. Dilek TARHAN Mik. Uzm. Serap SÜZÜK Uzm. Dr. Kazım SARICI Önemli Tarihler Son Başvuru Tarihi: 02 Kasım 2012 Sonuçlarının İlanı: 28 Aralık 2012 (28 Aralık 2012 tarihinde dereceye giren adaylara tebligat yapılacak olup nihai sonuç IV. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi nde açıklanacaktır.) Ödül IV. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi programında dereceye giren uygulamanın sunumu yapılacak olup kongreye de ücretsiz katılım sağlanacaktır. Dereceye giren uygulama Ulusal Sağlıkta Kalite ve Güvenlik Ödülleri kitabında yayınlanacaktır. Teslim Yeri Başvurular elden, posta veya kargo yoluyla en geç 02 Kasım 2012 tarihine kadar Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Daire Başkanlığı na teslim edilmelidir. Ayrıca başvurunun elektronik ortamda performansyonetimi@saglik.gov.tr e-posta adresine de gönderilmesi gerekmektedir. A. İçerik Değerlendirmesi (65%) Uygulamanın amacı belirtilmiş mi? Değerlendirme Kriterleri * Hasta Güvenliği, Çalışan Güvenliği, Laboratuvar Güvenliği, İndikatör Yönetimi alanında mı? Uygulamanın HKS ile ilişkisi var mı? Uygulamanın süreci belirtilmiş mi? Uygulamanın sağlık hizmetleri üzerine etkileri açıklanmış mı? Uygulamanın sonuçları ortaya konmuş mu? Uygulama sonuçları ölçülebilir nitelikte mi? Uygulama sonucunda öğrenilen dersler var mı? Uygulama sağlık kurumlarında uygulanabilme niteliğine haiz mi? Uygulamanın bütçesi ve finansmanından bahsedilmiş mi? İçerik Değerlendirmesi (A) Toplam Puanı B. Biçimsel Değerlendirme (20%) Evet Yazım kurallarına uygun mu? Uygulama görsel ve benzeri öğelerle desteklenmiş mi? Ana başlık uygulamayı tam olarak yansıtıyor mu? Uygulamada konu planlı ve anlaşılır bir şekilde sunulmuş mu? Tablo, çizelge ve şekil isimleri ve açıklamaları yeterli mi? Biçimsel Değerlendirme (B) Toplam Puanı C. Özel Değerlendirme (C) (15 Puan üzerinden değerlenir)** (Diğer uygulamalarla karşılaştırma ve Jüri Kanaati) GENEL TOPLAM PUAN (A TOPLAM + B TOPLAM + C TOPLAM) Evet (6,5 Puan) Evet (4 Puan) Kısmen (3,5 Puan) Kısmen (2 Puan) Hayır (0-2 Puan) Hayır (0-1 Puan) * İlgili değerlendirme kriterinin olduğu satır için sadece uygun seçenek puanı verilir. Örneğin A Bölümü için Evet ise sadece o satır için (6,5) puan, B bölümü için Evet ise (4) puan verilir. Hayır seçeneği duruma göre aralıktan uygun puan verilir. ** C Bölümü Özel Değerlendirme olup doğrudan (15) Puan üzerinden değerlendirilir. Ödül Başvuru No Jüri Üyesi Tel. Jüri Üyesi E-Posta PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI 11

13 ÖDÜLLER 12 HKS Araştırma ve Bilimsel Yayın Ödülü Hizmet Kalite Standartları, sağlık sistemimizde önemli bir yer edinmekte olup sağlık kurumlarının kaliteli hizmet sunmaya yönelik uygulamalarında kullandıkları yegâne standart seti olarak karşımıza çıkmaktadır. Sağlık hizmetleri sunumunda gittikçe etkinliği artan bu standart setinin akademik anlamda daha çok desteklenmesi ve Standartların daha da geliştirilerek sonuçlarının ve etkilerinin bilimsel olarak ortaya konması büyük bir önem arz etmektedir. Bu ödül kategorisiyle Hizmet Kalite Standartları nı (HKS) hem akademik çalışmaların gündemine daha çok taşımış olmayı hem de HKS nin bilimsel yayınlarda daha çok yer almasıyla birlikte gelecekte bu alanda önemli bir yer edinmesini sağlamayı hedeflemekteyiz. PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI Başvuru Şekli ve Koşulları Başvuru Yapılabilecek Konu Başlıkları Hizmet Kalite Standartları nı esas almak kaydıyla; Hasta Güvenliği Çalışan Güvenliği Laboratuvar Güvenliği İndikatör Yönetimi Konularında ödüllü yarışmaya kurum veya kişiler başvurabileceklerdir. Kimler Başvurabilir Kamu Hastaneleri Özel Hastaneler Üniversite Hastaneleri İl Sağlık Müdürlükleri Çalışanları kurumsal veya kişisel olarak başvuru yapabilirler. Başvuru Yapılacak Araştırmanın Sunum Şekli Araştırmanın sunum şekli aşağıdaki asgari konu başlıklarını içerecek şekilde sunulmalıdır. Araştırmanın Amacı Araştırmanın Hizmet Kalite Standartları ile İlişkisi (İlişkili standart veya standartların kodları) Araştırmanın Süreci Bilimsel İlkelere Uygunluğu Kurum veya Kuruluşlarda Uygulanabilme durumu Sağlık Hizmetleri Üzerine Etkileri (Sonuçlar ölçülebilir olmalıdır.) Elde Edilen Sonuçlar (Sonuçlar ölçülebilir olmalıdır.) Öğrenilen Dersler Araştırmanın Bütçesi ve Finansmanı Ayrıca başvuru metni maksimum 5000 kelimeden oluşmalı, uygulama görsel öğelerle desteklenmeli, ana başlık uygulamayı tam yansıtmalı, anlatım akıcı, anlaşılır ve yazım kuralları açısından da Tam Metin Şablonu na uygun olarak hazırlanmalıdır.

14 Başvuruların Değerlendirilmesi Tüm başvurular 7 kişilik jüri tarafından değerlendirme formunda yer alan kriterler esas alınarak değerlendirilecektir. Değerlendirme sonrası en yüksek puanı alan ilk üç araştırma dereceye girecek olup araştırmaların dereceleri IV. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi nde ilan edilecektir. HKS Araştırma ve Bilimsel Yayın Ödülü Jürisi Prof. Dr. Sabahattin AYDIN Prof. Dr. Mustafa BERKTAŞ Prof. Dr. Nazmi ZENGİN Prof. Dr. Fahri OVALI Prof. Dr. Mustafa PAÇ Dr. Mehmet DEMİR Prof. Dr. Bilçin TAK Önemli Tarihler Son Başvuru Tarihi: 02 Kasım 2012 Sonuçlarının İlanı: 28 Aralık 2012 (28 Aralık 2012 tarihinde dereceye giren adaylara tebligat yapılacak olup nihai sonuç IV. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi nde açıklanacaktır.) Ödül IV. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi ne ücretsiz katılım ve kongre programında dereceye giren araştırmanın sunulması sağlanacaktır. Dereceye giren araştırmanın Ulusal Sağlıkta Kalite ve Güvenlik Ödülleri kitabında yayınlanacaktır. Teslim Yeri Başvurular elden, posta veya kargo yoluyla en geç 02 Kasım 2012 tarihine kadar Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Daire Başkanlığı na teslim edilmelidir. Ayrıca başvurunun elektronik ortamda performansyonetimi@saglik.gov.tr e-posta adresine de gönderilmesi gerekmektedir. 3. Ulusal Sağlıkta Kalite ve Güvenlik Ödülleri Jüri Üyesi Adı Soyadı: HKS Araştırma ve Bilimsel Yayın Ödülü Jüri Üyesi Değerlendirme Formu Araştırma Adı: Değerlendirme Kriterleri * Evet A. İçerik Değerlendirmesi (65%) (6,5 Puan) Bilimsel ilkelere göre yapılmış saha araştırması mı? Araştırmanın amacı belirtilmiş mi? Hasta Güvenliği, Çalışan Güvenliği, Laboratuvar Güvenliği, İndikatör Yönetimi alanında mı? Araştırmanın HKS ile ilişkisi var mı? Araştırmanın süreci belirtilmiş mi? Araştırmanın sağlık hizmetleri üzerine etkileri açıklanmış mı? Araştırma sonucunda öğrenilen dersler var mı? Araştırmanın sonuçları ortaya konmuş ve ölçülebilir nitelikte mi? Araştırma sağlık kurum veya kuruluşlarında mı uygulanabilir mi? Araştırmanın bütçesi ve finansmanından bahsedilmiş mi? İçerik Değerlendirmesi (A) Toplam Puanı B. Biçimsel Değerlendirme (20%) Yazım kurallarına uygun mu? Araştırma görsel ve benzeri öğelerle desteklenmiş mi? Ana başlık araştırmayı tam olarak yansıtıyor mu? Araştırmada konu planlı ve anlaşılır bir şekilde sunulmuş mu? Tablo, çizelge ve şekil isimleri ve açıklamaları yeterli mi? Biçimsel Değerlendirme (B) Toplam Puanı C. Özel Değerlendirme (C) (15 Puan üzerinden değerlenir)** (Diğer araştırmalarla karşılaştırma ve Jüri Kanaati) GENEL TOPLAM PUAN (A TOPLAM + B TOPLAM + C TOPLAM) Evet (4 Puan) Kısmen (3,5 Puan) Kısmen (2 Puan) Hayır (0-2 Puan) Hayır (0-1 Puan) * İlgili değerlendirme kriterinin olduğu satır için sadece uygun seçenek puanı verilir. Örneğin A Bölümü için Evet ise sadece o satır için (6,5) puan, B bölümü için Evet ise (4) puan verilir. Hayır seçeneği duruma göre aralıktan uygun puan verilir. ** C Bölümü Özel Değerlendirme olup doğrudan (15) Puan üzerinden değerlendirilir. Ödül Başvuru No Jüri Üyesi Tel. Jüri Üyesi E-Posta PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI 13

15 SEMPOZYUM Sempozyumlar Tüm Türkiye de Yapılmaya Devam Edecektir. 14 Dünyada, hasta ve çalışan güvenliği konusunda gelişmeler çok büyük bir ivme ile ilerlemektedir. Bu gelişmeleri yakından takip etmek ve ülkemizde bu uygulamaların yaygınlaşmasını sağlamak büyük bir önem taşımaktadır. Bu konuda öncelikle yapılması gereken sağlık çalışanlarında hasta ve çalışan güvenliği kültürünün oluşturulmasıdır. Güvenlik kültürünün oluşturulmasında ise eğitimler önemli bir rol oynamaktadır. Eğitimlerin sürekliliğiyle de hizmette kalitenin arttırılması ve buna bağlı olarak hasta ve çalışan güvenliğinin sağlanması mümkün olmaktadır. Bu amaçla ülke genelinde Daire Başkanlığımız ve il sağlık müdürlüklerimiz iş birliğinde ve konusunda uzman eğitimcilerimizin katılımıyla Hasta ve Çalışan Güvenliği Sempozyumları düzenlenecektir. Bu sempozyumlar ile Bakanlığımız, sağlık yöneticileri ve çalışanları için rehberlik görevini de üstlenecektir. PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI Bakanlığımız sağlık kurumlarında güvenlik kültürünün yerleşmesi, hataların en aza indirgenmesi, çalışanlarımız için güvenli ve sağlıklı ortamların oluşturulmasını önemsemekte ve gerekli adımları atmaktadır. Bu adımlardan bir tanesi de tüm Türkiye de yapılmasını planladığımız Hasta ve Çalışan Güvenliği Sempozyumlarımızdır. Sempozyumlar

16 SEMPOZYUM 9. Hasta ve Çalışan Güvenliği Sempozyumu nu Trabzon da Gerçekleştirdik! 9. Hasta ve Çalışan Güvenliği Sempozyumu nu Trabzon İl Sağlık Müdürlüğü ve Karadeniz Teknik Üniversitesi Rektörlüğü iş birliği ile 7 Ocak 2012 tarihinde yoğun bir katılımla gerçekleştirdik. Müsteşarımız Sayın Prof. Dr. Nihat TOSUN, Trabzon Belediye Başkanı Sayın Uz. Dr. Orhan Fevzi GÜMRÜKÇÜOĞLU nun da katıldığı sempozyuma Trabzon, Artvin, Gümüşhane, Bayburt ve Rize illerinden hastane idarecileri ve çok sayıda sağlık çalışanı katıldı. 9. Hasta ve Çalışan Güvenliği Sempozyumu Trabzon İl Sağlık Müdürlüğü ve Karadeniz Teknik Üniversitesi Rektörlüğü iş birliği ile 7 Ocak 2012 tarihinde yoğun bir katılımla gerçekleştirildi. Sağlıkta Kalite Serüveni video gösterisiyle başlayıp, açılış konuşmalarıyla devam eden sempozyumda, kurumlarımızda güvenlik kültürü geliştirilmesi, hasta ve çalışan güvenliğinin kurumun en öncelikli konusu ve ortak değeri olarak kabullenilmesinin sağlanması hususundaki 10 temel konu teknik detayları ile Bakanlık eğitimcilerimiz tarafından aktarılmıştır. İncelenen konularda uygulamaya yönelik sorunlar, pratik öneriler ve çözüm yolları değerlendirilmiştir. PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI 15

17 HKS OKULU Bilindiği üzere Daire Başkanlığımız okul, kongre, kurs ve sempozyumlar aracılığı ile Hizmet Kalite Standartları nın tüm sağlık kurumlarında uygulanmasına yönelik eğitimler gerçekleştirmektedir. Bu Eğitim faaliyetlerinden biri olan HKS Okulları sağlık çalışanlarıyla buluşarak ülkemizin her köşesinde sunulan sağlık hizmeti kalitesinin geliştirilmesi, hasta ve çalışan güvenliğinin sağlanması, bu alanda nitelikli ve eğitimli insan gücü kapasitesinin artırılması ve uygulamalarda sağlık çalışanlarına rehberlik yapma adına güç birliği oluşturulmasını hedeflemektedir. 1. sini düzenlediğimiz HKS Okulu sonrası süreçte Daire Başkanlığımızca yapılan saha gezilerinde ve birçok platformda kurumlarımız ve çalışanlarımızdan okulun tekrarı ve okula katılımla ilgili yoğun talep olmuştur. Bundan dolayı daha fazla sağlık çalışanına ulaşmak ve bu taleplere cevap verebilmek amacıyla 2012 yılında iki ayrı HKS Okulu düzenleme kararı almış bulunmaktayız Mart 2012 tarihinde 2. HKS Okulu, Nisan 2012 tarihinde ise 3. HKS Okulu nu Antalya ilinde gerçekleştiriyoruz. 16 PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI HKS Okulları sonunda sınav yapılacak olup sınavda başarılı olan katılımcılara HKS Okulu Başarı Belgesi verilecektir.

18 HKS OKULU KONULARI HKS ye Kuramsal Bakış HKS nin Çıkış Noktaları HKS Anatomisi HKS Metodolojisi HKS Hedefleri HKS de Çalışan Güvenliği HKS de Hasta Güvenliği HKS Uygulama Sistemi HKS Eğitimleri Nasıl Verilmeli? HKS Merkezi Değerlendirme Süreci HKS Öz Değerlendirme Süreci HKS de İyi Uygulama Örnekleri HKS Sunum Teknikleri HKS Hastanelere Ne Diyor, Ne İstiyor? 2. ve 3. HKS Okulu nda aşağıdaki konu başlıklarına yer vermeyi planladık. Teşhis ve Tedavi Güvenliği Güvenli Cerrahi Uygulamaları Güvenlik Raporlama Sistemi ve Önemi İlaç Güvenliği Sterilizasyon Hizmetleri ve Önemi Transfüzyon Güvenliği Bilgiyi Nasıl Güvenli Hale Getirelim? Hasta Kayıtlarının Önemi ve Dosyalama Dokümanlarımızı Nasıl Yönetelim? Hasta Bilgilendirmesi ve Rıza Ulusal Renkli Kodlar Risk Analizi Neden Önemlidir ve Nasıl Yapılmalı? Kök Neden Analizinde Nasıl İz Sürülmeli? Özellikli bir alan; Yoğun Bakımlar Stok Yönetimi Atık Yönetimi Tesis Güvenliği Kalite Politikalarımız ve Uluslararası Alanda Yansımaları Kurumsal Performans ve Elektronik Kalite Sistemi Uygulaması HKS İndikatör Yönetimi ve Pratik Uygulamalar Hasta Kimliklendirme Hasta Bakımında HKS Uygulamaları El Hijyeninde Uyumu Artırmak İzolasyon Önlemlerinde Tanımlayıcı Semboller Hasta Düşmelerini Nasıl Önleyebiliriz? Laboratuvar Hizmetlerinde Güvenlik Birim Performansın Kalite Sistemine Etkileri KUTİS ve Faaliyetleri Serbest Kürsü Nasıl HKS Değerlendiricisi Oldum? (Bir HKS Değerlendiricisinden Notlar) PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI 17

19 Katılımcılar; HKS Okulu na Kimler Başvurabilecek? Bulundukları kurum/kuruluşta HKS çalışmalarının; planlanması, uygulanması, kontrol edilmesi sonuçlarının değerlendirilmesi süreçlerinde aktif olarak görev alabilecek, Kurum/kuruluş çalışanlarına yönelik HKS eğitimleri düzenleyebilecek yetkinlikte, Sağlık çalışanları arasından kurum/kuruluş yönetimi tarafından belirlenecektir. HKS Okulu na katılımcı gönderebilecek kurum/ kuruluşlar tarafımızca belirlenmiş olup kontenjan sayısını da içeren kurum listesi web sitemizde verilmiştir. Kontenjan listesinde İl Performans ve Kalite Koordinatörlükleri, kamu ve üniversite hastaneleri ile il merkezlerinde bulunan ADSM lere yer verilmiştir. Listede belirlenen kurum/kuruluşlarca, HKS Okulu na katılması planlanan kişilere ilişkin bilgilerin fotoğraflı (son 6 ay içinde çekilmiş) olarak linkinde yer alan web programına girilmesi istenmiştir. HKS Okulu nun Kuralları Nelerdir? Katılımcılar okula gelmeden önce Bakanlığımızca özel, kamu ve üniversite hastaneleri için ortak standart bir set olarak hazırlanan Hizmet Kalite Standartları nı okumalıdır. Katılımcılar kurumlarında yürütülmekte olan HKS çalışmalarına aşina olmalıdır. Tüm katılımcıların kayıt sırasında alfabetik sıralama ile oluşturulan okul numarasını alması gerekmektedir. Okul numaraları aynı zamanda katılımcıların oturma yerini belirleyecektir. Oturma planı her gün değişecek olup, her gün sabah salon kapılarına asılacaktır. Katılımcılar oturma planına uymalı ve gün içinde yer değişikliği yapmamalıdır. Dersler sabah da başlayacak olup a kadar devam edecektir. Okul boyunca derslere katılım zorunlu olup tüm derslerde yoklama alınacaktır. Sınava katılım zorunludur. Sınavda başarılı olanlara (70 ve üstü puan alanlar) başarı belgesi, diğer katılımcılara ise okula katılım belgesi verilecektir. 18 PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI

20 HKS EĞİTİMİ Özel Hastaneler HKS Eğitimini Gerçekleştirdik! Performans Yönetimi ve Kalite Geliştirme Daire Başkanlığı olarak performans ve kalite alanındaki rehberlik ve eğitim çalışmalarımız, sağlık hizmeti veren tüm kurum ve kuruluşlara yönelik olarak yoğun bir şekilde devam etmektedir. Bu kapsamda özel hastanelere, Başkanlığımızca yapılacak merkezi değerlendirme öncesi uygulamalarını gözden geçirme ve daha iyi hazırlık yapmalarına yönelik bir eğitim verilmesi kararlaştırılmıştır. Sağlıkta kaliteye kurumlarımız tarafından harcanan çabanın, Türkiye nin özgün koşulları gözetilerek tasarlanan bir standart setiyle taçlandırılmasının, kuşkusuz gelecekte de bizleri bu alanda çok daha ileri noktalara taşıyacağı inancındayız. Bu noktadan hareketle, tüm sağlık kurumları için kalitede ortak bir dil olan Hizmet Kalite Standartları baz alınarak, standartlara ilişkin kritik noktalar, başarılı olmak için izlenmesi gereken yollar, yapılması gerekenler ve kalite sisteminin kurulmasına rehberlik etmek amacıyla Performans Yönetimi ve Kalite Geliştirme Daire Başkanlığı olarak Türkiye Sağlık Kurumları Meclisi ile ortak olarak Ağustos 2011 tarihleri arasında Ankara da Özel Hastaneler HKS Eğitimi ni gerçekleştirdik. Eğitime 305 Özel Hastane Kalite Yönetim Direktörü katıldı. Açılışı Türkiye Sağlık Kurumları Meclisi Başkanı Dr. Seyit KARACA ve Tedavi Hizmetleri Genel Müdür Yardımcısı Dr. Hasan GÜLER tarafından yapılan eğitimde, kalite alanında yeni bir döneme girildiği ve bu yeni dönemde Bakanlığımızın vizyonu, bundan sonraki yol haritası ve kalite yönetim direktörlerinin sorumlulukları katılımcılarla paylaşıldı. Ayrıca başta Hizmet Kalite Standartları nın metodolojisi, standartların hastanelerde nasıl uygulanması gerektiği, uygulamalarda püf noktaları olmak üzere ana ekseninde HKS olan ve geniş bir perspektiften olayları irdeleyen toplam 15 sunum, uzman Başkanlık eğitimcilerimiz tarafından özel hastane kalite yönetim direktörlerine aktarıldı. İki gün süren eğitim programında her gün sonunda soru-cevap oturumu yapıldı. Katılımcılara eğitim sonunda katılım belgeleri verildi. Başkanlığımızın sağlıkta hizmet kalitesinin artırılması, hasta ve çalışan güvenliğinin sağlanması noktasında tüm sağlık sektörüne yönelik rehberlik çalışmaları devam edecektir. PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI 19

21 HKS ve HASTANE Başkanlığımız HKS Kapsamında Üniversite Hastaneleri ile Buluştu! Performans Yönetimi ve Kalite Geliştirme Daire Başkanlığı olarak sağlık hizmetlerinde kalite alanındaki rehberlik ve eğitim çalışmalarımız, sağlık hizmeti veren tüm kurum ve kuruluşlara yönelik olarak yoğun bir şekilde devam etmektedir. Bu kapsamda daha önce kamu hastaneleri ve özel hastanelere yönelik Hizmet Kalite Standartları Bilgilendirme Eğitimleri yapılmıştı. Bu çalışmaların devamı niteliğinde, Başkanlığımızca üniversite hastanelerinde Hizmet Kalite Standartları uygulamalarının paylaşımı ve bundan sonraki süreçte daha iyi uygulanmasına yönelik bir eğitim verilmesi kararlaştırılmıştır. Hasta ve Çalışan Güvenliğinin Sağlanmasına Dair Yönetmelik kapsamında değerlendirilecek olan üniversite hastanelerinin, Hizmet Kalite Standartları nı esas alarak hasta ve çalışan güvenliği uygulamalarını hayata geçirmeleri gerekmektedir. Tüm sağlık kurumları için kalitede ortak bir dil olan Hizmet Kalite Standartları baz alınarak, standartlara ilişkin kritik noktalar, başarılı olmak için izlenmesi gereken yol ve kalite sisteminin kurulmasına rehberlik etmek amacıyla 15 Aralık 2011 tarihinde, konusunda uzman Başkanlık eğitimcilerimiz ve 47 üniversiteden 117 kişinin katılımı ile Ankara Niza Park Otel de Üniversite Hastaneleri HKS Eğitimi ni gerçekleştirdik. Eğitime, üniversite hastanelerinde görev yapan kalite yönetim direktörleri ile kalite yönetim birimi çalışanları katıldı. Eğitim kapsamında katılımcılara Hastane Hizmet Kalite Standartları ile 1. HKS Okulu Ders Notları kitabı dağıtıldı ve eğitim sonrası katılım belgeleri verildi. Başkanlığımızca Düzenlenen Eğitimde Anlatılan Konular Şunlardır: Hizmet Kalite Standartları nın Çıkış Noktaları ve Değerlendirme Süreci 2012 HKS Metodolojisi HKS Kalite Yönetim Sistemine Bakış HKS Doküman Yönetim Sistemi İndikatör Yönetimi Hasta Güvenliğinde Sterilizasyon Hizmetleri Hasta Düşmelerinde Risk Analizi Atık Yönetimi Hasta Bilgilendirmesi ve Rıza Ameliyathane Hizmetleri ve Güvenli Cerrahi Uygulamaları Eczane Hizmetleri ve Stok Yönetimi Çalışan Güvenliği Ulusal Renkli Kodlar Laboratuvar Güvenliği El Hijyeni ve İzolasyon Önlemlerinde Tanımlayıcı Figürler Bundan sonraki süreçte Bakanlığımız ve üniversite hastaneleri arasında kaliteli sağlık hizmeti sunumu ile hasta ve çalışan güvenliği alanında iş birliği çalışmaları artarak devam edecektir. 20 PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI

22 HKS DEĞERLENDİRME HKS Merkezi Değerlendirme Sürecini 26 Ekim Ocak 2012 Tarihleri Arasında Tamamladık! Merkezi Değerlendirme sürecinin başarılı bir şekilde yönetilmesini sağlamak amacıyla Başkanlığımız bünyesinde Merkezi Değerlendirme Komisyonu kurulmuştur. Bakanlığımız tarafından Merkezi Değerlendirme ile yürütülen kamu hastaneleri ve ağız-diş sağlığı merkezleri ile özel hastanelerin Hizmet Kalite Standartları açısından değerlendirilmeleri süreci, 26 Ekim Ocak 2012 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Kamu ve özel tüm kurumlara kaliteli sağlık hizmeti sunma noktasında rehberlik yaparak hizmet süreçlerinin iyileştirilmesini hedefleyen Bakanlığımız, şimdiye kadar olduğu gibi bundan sonra da her türlü desteği vermeye devam edecektir. Hizmet Kalite Standartları nın uygulanması ve daha iyi anlaşılması amacıyla HKS Okulları, sempozyumlar ve HKS Eğitimleri düzenlenmiş olup yapılan saha gezileri ile HKS uygulamaları konusunda kurumlara yerinde eğitim verilmiştir. Ayrıca Merkezi Değerlendirme, sağlık hizmeti sunan kurumlar açısından başarıların ve eksikliklerin belirlendiği bir süreç Genel Hastaneler ve Kadın Doğum Hastaneleri Sıra No Bölüm Adı 1 Yönetim Hizmetleri 2 Klinikler 3 Ameliyathane Hizmetleri 4 Hasta Dosyaları ve Arşiv Hizmetleri 5 Biyokimya Laboratuvar Hizmetleri 6 Sterilizasyon Hizmetleri Psikiyatri Hastaneleri Sıra No Bölüm Adı 1 Yönetim Hizmetleri 2 Psikiyatri Hizmetleri 3 Eczane Hizmetleri 4 Hasta Dosyaları ve Arşiv Hizmetleri 5 Stok Yönetimi Fizik Tedavi Hastaneleri Sıra No Bölüm Adı 1 Yönetim Hizmetleri 2 Klinikler 3 Fizik Tedavi Hizmetleri 4 Hasta Dosyaları ve Arşiv Hizmetleri 5 Biyokimya Laboratuvar Hizmetleri 6 Atık Yönetimi Göz Dal Hastaneleri Sıra No Bölüm Adı 1 Yönetim Hizmetleri 2 Poliklinikler 3 Ameliyathane Hizmetleri 4 Hasta Dosyaları ve Arşiv Hizmetleri 5 Stok Yönetimi 6 Atık Yönetimi Ağız Diş Sağlığı Merkezleri ve Hastaneleri Sıra No Bölüm Adı 1 Yönetim Hizmetleri 2 Poliklinik Hizmetleri 3 Protez Laboratuvarı 4 Sterilizasyon Hizmetleri 5 Stok Yönetimi 6 Atık Yönetimi PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI 21

23 olup kurumların aldıkları geribildirimlerle gelişimlerine katkı sağlayacak bir eğitim niteliğindedir. Merkezi Değerlendirme sürecinin başarılı bir şekilde yönetilmesini sağlamak amacıyla Başkanlığımız bünyesinde Merkezi Değerlendirme Komisyonu kurulmuştur. Merkezi Değerlendirme Komisyonu nun, İl Performans ve Kalite Koordinatörlükleri, değerlendiriciler ve değerlendirilecek hastaneler ile karşılıklı iletişim ve iş birliği halinde olması planlanarak değerlendirme sürecinin başarılı bir şekilde yürütülmesine olanak sağlanmıştır. Hizmet Kalite Standartları nın tamamı değerlendirmemiş olup, genel ve kadın doğum hastaneleri, fizik tedavi hastaneleri, göz dal hastaneleri ve ADSM ler için Hizmet Kalite Standartları ndan 6 bölüm, psikiyatri hastaneleri için 5 bölüm belirlemiş ve bu bölümler üzerinden değerlendirme yapılmıştır. Ayrıca tüm kurumlar Merkezi Değerlendirme sonuçları ve buna ilişkin detayları Kurumsal Kalite Sistemi üzerinden görebileceklerdir. Kurumlarda Hasta ve Çalışan Güvenliği nin temin edilmesinin ve kalite kültürünün oluşmasının etkileri değerlendirme sonucu olarak yansımaktadır. Hizmet kalitesinin artmasına katkı sağlayan değerlendirme süreci 2011 yılında da başarılı bir şekilde tamamlanmıştır. Önümüzdeki dönemlerde yapılacak olan merkezi değerlendirmeler ülkemizi, sağlık hizmeti sunumunda ulusal hedeflere ulaştıracak bir fırsat ve eğitim unsuru olarak görülmelidir. 81 ilde 890 kurumun değerlendirildiği 2011 yılı Merkezi Değerlendirme verilerini içeren özet tablo aşağıdadır: 2011 Yılı Merkezi Değerlendirme Özet Tablo 26 Ekim Ocak 2012 Parametre Sayı Değerlendirme Yapılan İl 81 Değerlendirme İş Günü 50 Değerlendirilen Özel Hastane 430 Değerlendirilen Kamu Hastanesi 344 Değerlendirilen ADSM 116 Toplam Değerlendirilen Kurum 890 Değerlendirmeye Katılan Değerlendirici 379 Değerlendirmeye Katılan Ekip Sorumlusu 96 Hizmet kalitesinin artmasına katkı sağlayan değerlendirme süreci 2011 yılında da başarılı bir şekilde tamamlanmıştır. 22 PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI

24 HKS SAHA GEZİSİ Hizmet Kalite Standartları Kapsamında Hastanelerde Bilgilendirme ve Değerlendirme Yapmak Üzere Saha Gezilerimiz Devam Ediyor. Bilindiği üzere, Başkanlığımız sağlık hizmeti sunumunda kalitenin ülke genelinde bir standarda ulaşmasına yönelik olarak Hizmet Kalite Standartları nı yayınlamıştır. Bu standartlar ülkemizde kurulması planlanan ulusal sağlıkta kalite sisteminin temelini oluşturmakla birlikte, ülkemize bölgede rol model olma görevini de kazandırmıştır. Hizmet sunumunda kaliteye ulaşmak adına merkez ve saha çalışanları el ele vererek önemli çalışmalar yapmıştır. Başkanlığımız hastanelerde yapılan kalite çalışmalarını yerinde görme, fikir alışverişinde bulunma, bilgilendirme ve değerlendirme yapmak üzere saha gezileri yapmaktadır. Bu kapsamda Başkanlığımız üst düzey yöneticilerinin de katılımıyla merkezden oluşturulan ekiplerce Temmuz 2011 Ocak 2012 tarihleri arasında 10 ilde 14 hastane ziyaret edilmiştir. Yapılan ziyaretlerde, Bakanlığımızın stratejileri doğrultusunda hazırlanan Hizmet Kalite Standartları nın uygulamalarını değerlendirmek, durum tespiti yapmak ve gerekli noktalarda sağlık çalışanlarına yerinde eğitim verilmesi amaçlanmıştır. Bu çalışma aynı zamanda kurumların standartları kavrama düzeylerini de ortaya koyacak olup ülke genelinde yapılacak diğer çalışmalara da ışık tutacaktır. Ayrıca hastane yöneticilerinin Hizmet Kalite Standartları nın kurumlarında uygulanması hususunda izleyecekleri yol ve yöntemler karşılıklı dile getirilerek, daha başarılı uygulamalar yapılması hususunda bilgi paylaşımı yapılması hedeflenmiştir. Farklı birçok il sağlık müdürlüğü ve hastane yöneticisinin kendi kurumlarına da saha gezisi düzenlenmesi konusunda talepte bulunması, bu çalışmanın ne kadar isabetli olduğunu ve Hizmet Kalite Standartları uygulamalarının ülke genelinde hızla yerleşmeye başladığını gözler önüne sermektedir. Başkanlığımız, bu talepleri titizlikle değerlendirmekte olup HKS saha ziyaretlerinin önümüzdeki süreçte farklı il ve hastanelerde gerçekleştirilmesini planlamaktadır. Gerçekleşen HKS Saha Gezileri Programı 4-6 Temmuz 2011 Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi 4-6 Temmuz 2011 Beyhekim Devlet Hastanesi Temmuz 2011 Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi 14 Temmuz 2011 Polatlı Duatepe Devlet Hastanesi 15 Temmuz 2011 Kırıkkale Hidayet Doğruer Devlet Hastanesi Temmuz 2011 Samsun Gazi Devlet Hastanesi 26 Temmuz 2011 Eskişehir Devlet Hastanesi 26 Temmuz 2011 Eskişehir Yunus Emre Devlet Hastanesi 28 Temmuz 2011 Özel Kütahya Kent Hastanesi 28 Temmuz 2011 Kütahya Evliya Çelebi Devlet Hastanesi 22 Eylül 2011 Başakşehir Devlet Hastanesi 23 Eylül 2011 Eyüp Devlet Hastanesi 21 Aralık 2011 Çankırı Devlet Hastanesi 18 Ocak 2012 Bilecik Devlet Hastanesi PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI 23

25 DUQUE Bakanlığımız 2010 Yılı Ekim Ayında DUQUE Projesine Dahil Olmuştur. Başkanlığımız 2010 yılı ekim ayında DUQuE (Deepening our Understanding of Quality Improvement in Europe: Avrupa da Kalite İyileştirme Anlayışımızda Derinleşme ) projesine dahil olmuştur. DUQuE Projesi 7. çerçeve kapsamında AB ye sunulan ve onaylanan bir araştırma projesidir. Türkiye, projeye dahil olan 8 ülkeden biridir. Projeye Türkiye ile birlikte Çek Cumhuriyeti, Fransa, Polonya, Portekiz, İspanya, Almanya ve İngiltere katılmıştır. Projenin amacı; Avrupa hastanelerindeki kalite iyileştirme sistemlerinin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere olgunluk sınıflandırma modeli geliştirmek, Kalite iyileştirme sisteminin olgunluk düzeyi ile örgüt kültürü, çalışanların katılımı ve hastaların güçlendirilmesi ölçümleri arasındaki ilişkiyi incelemek, Kalite iyileştirme sisteminin olgunluk düzeyi ile klinik etkililik, hasta güvenliği ve hastaların katılımına ilişkin ölçümler arasındaki ilişkileri incelemek, Kalite iyileştirme aktivitelerinin artırılmasını etkileyen faktörleri (dış baskılar, sertifikasyon ve dış değerlendirme programları gibi) belirlemek, şeklinde ifade edilmektedir. Projenin liderliğini İspanya dan Prof. Dr. Rosa SUNOL üstlenmiştir. Proje 2 aşamadan oluşmaktadır. 1. aşamaya her ülkeden olduğu gibi ülkemizden de 30 (25 Sağlık Bakanlığı, 4 Özel ve 1 Üniversite) hastane iştirak etmiştir. 2. Aşamaya, ilk aşama hastanelerinden 12 si (10 Sağlık Bakanlığı, 2 Özel) dahil edilmiştir. Projenin yürütülmesi aşamasında hastanelerde veri toplama, anket uygulama, dosya inceleme ve dış değerlendirme gibi yöntemler kullanılmıştır. Projenin yürütülmesi sürecinde 3 toplantı düzenlenmiştir. İlk toplantı 20 Nisan 2011, 2. toplantı 09 Eylül 2011 tarihinde Ankara Hekimevi nde gerçekleştirilmiştir. İlk toplantıya 30 hastanenin, 2. toplantıya 12 hastanenin proje koordinatörü iştirak etmiştir. Toplantılarda projeye ilişkin genel bilgiler verilmiş, her aşamada proje hastane koordinatörlerine düşen görevler anlatılmıştır. Projenin önemli aşamalarından bir tanesi de projeye katılmış olan 2. aşama (12 Hastane) hastanelerinde yürütülecek dış değerlendirme aşaması idi. Bu aşamada Başkanlığımızın uzman değerlendiricilerinden faydalanılmıştır. İlk olarak değerlendirmeleri gerçekleştirecek değerlendiriciler belirlenmiş, daha sonra değerlendirmenin gerçekleştirilmesinde izlenecek yol ve değerlendirme soru setinin paylaşılması amacıyla 23 Kasım 2011 tarihinde projenin 3. toplantısı gerçekleştirilmiştir tarihi itibariyle projenin veri toplama aşaması tüm ülkelerde olduğu gibi ülkemizde de sona ermiştir. Başkanlığımız koordinasyonunda yürütülen projede Sağlık Bakanlığı hastaneleri olarak tüm aşamalarda başarılı sonuçlar elde edilmiştir. Proje yürütme sürecinin Başkanlığımıza bilgi ve deneyim açısından önemli katkıları olmuştur. Bunun yanında proje sonuç raporlarının oluşturulması ile ülkemiz hastanelerinde uygulanmakta olan HKS nin kurumlarımıza katkıları bir Avrupa Birliği Projesi kapsamında değerlendirilmiş olacak ve HKS nin geliştirilmesi gereken yönlerine ilişkin faydalı bilgiler elde edilmiş olacaktır. 24 PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI

26 CRAB CRAB Uygulaması Performans Yönetimi ve Kalite Geliştirme Daire Başkanlığı nın kurulması ile 2007 yılından itibaren kurumsal bir yapı kazanan Sağlıkta Kalite ve Hasta Güvenliği gün geçtikçe önem kazanmaktadır. Sağlık hizmetlerinde Hizmet Kalite Standartları nın kullanılması ile tüm ülkede giderek yaygınlaşan kalite anlayışının boyutları hızla artmaktadır. Günümüzde hizmet sunumundaki kalitenin ötesinde Hasta Odaklılık ve Kanıta Dayalı Tıp çerçevesinde, Klinik Kalite ve Performans ön plana çıkmaktadır. Bu perspektifte Başkanlığımız yeni bir çalışma başlatmıştır. Tüm dünyada cerrahi branş hekimlerinin ameliyat sonrası performansını değerlendiren bir sistem olan CRAB (Copeland Risk Adjusted Barometer) ın pilot uygulaması Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim Araştırma Hastanesi Genel Cerrahi ve Çocuk Cerrahisi branşlarında uygulanmaya başlanmıştır. CRAB ile her bir cerrahın her bir ameliyatının postoperatif mortalite ve morbidite riski önceden öngörülebilmektedir. Ayrıca ilgili hekimin her hasta ve hastalık için belirlenen riskinin dünya ortalamasındaki yeri belirlenebilmektedir. Dünya üzerinde mortalite ve morbidite takibi yapan birçok sistem bulunmaktadır. CRAB ı bu sistemlerin dışında tutan en önemli özelliği risk ayarlaması olmasıdır. Risk ayarlama ile uzman hekimlerin baktıkları hastaların risk durumuna göre kategorize ederek mortalite ve morbidite oranları hesaplanabilmektedir. CRAB ı diğer ölçeklerden ayıran başka bir özelliği de mortalite ve morbidite değerlerini gözlenen/ beklenen oranı olarak vermesidir. Her hekim için bu oranın 1 olması idealdir. 1 in üstünde ise bir yerde hata olduğunu gösterirken; 2 nin altında olması riskli vakalardan uzak durulduğunu ve sevk oranının fazla olduğunu göstermektedir. CRAB a veri kodlaması yapılırken öncelikle hasta adı soyadı, yaşı, yattığı tarih, ameliyat tarihi gibi genel bilgiler girilirken; sonrasında, hastanın fizyolojik değişkenleri ve cerrahi değişkenler girilmekte ve bu verilerle risk ayarlaması yapılmaktadır. Daha sonra yapılan cerrahi işlem ve ameliyat gününden itibaren 30 gün içinde gelişen komplikasyon ya da ölüm olayı girilmektedir. PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI 25

27 26 PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI

28 Her uzman hekim kendine ait bir hesaptan her hasta için verilerini girmekte ve her ayın sonunda kendi mail adresine aylık raporu gönderilmektedir. Bu raporda kendisine ait mortalite ve morbidite oranları risk sınıflamasına göre ve gözlenen/ beklenen oranlara göre bildirilmektedir. Hastane yönetimi tarafından raporlanabilen bölümde ise her hekim için belirlenen mortalite ve morbidite diğer hekimlerle de kıyaslanarak raporlanmakta ve hekimin durumu göz önüne konmaktadır. Ayrıca sadece hastane düzeyinde değil tüm hastaneler arasındaki mortalite ve morbidite oranlarını risk ayarlaması ile karşılaştıran CRAB sayesinde hangi hastanenin daha kompleks vakalara hizmet sunduğu ortaya konabilmektedir. Aynı şekilde tek branş üzerinde örneğin yukarıdaki şekilde olduğu gibi kolorektal cerrahların komplikasyonlarına dönemsel bakıldığında bir dönem anastomoz kaçaklarının arttığı görülmüş ve bu nedeninin araştırıldığında yeni başlayan bir uzman hekimin anastomoz tekniğinde hata olduğu anlaşılmış ve düzenlenen bir kurs ile hekimin bilgileri yenilenerek komplikasyon oranları 1 e yaklaştırılmıştır. Yukarıdaki tabloda görüldüğü üzere bir hastanede çalışan tüm uzman hekimlerin komplikasyon oranları karşılaştırılabilmektedir. Bazı hekimlerin 1 den çok uzaklaştığı görülmekte ancak bu hekimlerin risk ayarlamalı komplikasyonlarına bakıldığında hekimlerin risk derecesi yüksek hastalara hizmet verdiği görülmektedir. Klinik kalite ve performansın ön plana çıktığı günümüzde her hekimin klinik kalitesini ve performansını ölçmek değerlendirmek ve raporlamak; tüm bunların analizini yaparak kaliteli sağlık hizmeti sunma politikası geliştirmek için dünya çapında kabul görmüş olan CRAB ı Türkiye de uygulamaya başlamış olmaktan dolayı onurluyuz. Yürütülmekte olan pilot uygulamanın en kısa zamanda meyvelerini alıp ülkemiz genelinde uygulanması için üzerimize düşen görevleri yapmaktan onur duyacağız. PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI 27

29 KURUMSAL KALİTE Kurumsal Kalite Sistemi Ulusal Kalite ve Akreditasyon sistemimizin markalaşmaya giden yolunda Başkanlığımız tarafından yürütülmekte olan kurumsal kalite faaliyetlerinin yönetilebilmesi, izlenebilmesi, değerlendirilebilmesi ve sistemin paydaşları tarafından ulaşılabilir olması açısından önemli bir adım olarak Kurumsal Kalite Sistemi uygulaması geliştirilmiştir. Kurumsal Kalite Sistemi kullanıcı hedef kitlesi olarak Bakanlık, İl Kalite Koordinatörleri, Kalite Yönetim Direktörleri, Değerlendiriciler ve sağlık çalışanları olarak tanımlanmıştır. Kurumsal Kalite Sistemi, beş modülden oluşmaktadır. Ana sayfa modülü; kullanıcılar tarafından sisteme giriş yapılması ve şifre değişikliği için kullanılmaktadır. Kalite Yönetim Direktörü modülü; anket girişi, katsayıların görülmesi ve şifre değişikliği için kullanılmaktadır. Bu modül sayesinde Kalite Yönetim Direktörleri hasta ve çalışan memnuniyet anketlerini Kurumsal Kalite Sistemi ne girebilecekler ve İl Sağlık Müdürlüğü ile Bakanlığımız bu girişleri web ortamında takip edebileceklerdir. Önümüzdeki dönemlerde bu modülün altına değerlendirici ve HKS Danışma bölümlerinin eklenmesi planlanmaktadır. Değerlendirici bölümünün eklenmesi ile HKS değerlendiricileri özgeçmişlerini sisteme kendileri giriş yapabileceklerdir. Bunun yanı sıra değerlendirme programını görebilecekler ve kendileri için planlanan değerlendirme takvimine uygunluklarını da bildirebileceklerdir. Değerlendirme programı onaylandıktan sonra değerlendiricilere sistem tarafından e-posta ve cep telefonlarına program iletilecektir. 28 PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI