DIŞİŞLERİ ÇOK BOYUTLU TÜRK DIŞ POLİTİKASI KURUMSAL ALTYAPININ GELİŞTİRİLMESİ KONSOLOSLUK HİZMETLERİ

Transkript

1 2013 Sayı 20 DIŞİŞLERİ Dönemİnde Dışİşlerİ Bakanlığı Faalİyetlerİ ÇOK BOYUTLU TÜRK DIŞ POLİTİKASI KURUMSAL ALTYAPININ GELİŞTİRİLMESİ KONSOLOSLUK HİZMETLERİ İzlediği ilkeli dış politikayla Türkiye günümüzde uluslararası vicdanın sesi olmuştur. Recep Tayyip ERDOĞAN Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı

2 I. ÇOK BOYUTLU TÜRK DIŞ POLİTİKASI Ekonomik kalkınma alanında katettiğimiz önemli mesafe ve olgunlaşan demokrasimizin bize sağladığı güçle birlikte artan imkan ve kabiliyetlerimiz sayesinde günümüzde, bir yandan komşu ve çevre bölgelerde yer alan ülkelerle yakın ilişkiler geliştirmeye, uluslararası örgüt ve platformlarda etkin rol oynamaya ve mevcut stratejik ilişkilerimizi güçlendirmeye yönelirken, diğer yandan yeni coğrafyalara açılımlar gerçekleştiriyoruz. I.I. Bölgesel Faaliyetler Türkiye nin etrafında bir barış ve refah kuşağı yaratılarak, ülkemizin ve komşu bölgelerin gerçek potansiyeline ulaşmasına gayret edilmektedir. Komşularla Sıfır Sorun Komşularımızla siyasi diyaloğu ve karşılıklı ekonomik bağımlılığı güçlendirmek suretiyle ilişkilerimizin geliştirilmesi uzun vadeli hedefimizdir. Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi kurduğumuz ülkelerle ticaret hacmimiz 2002 den bu yana 7 kat artmıştır yılından bu yana toplam 14 ülkeyle (Suriye dahil) liderler düzeyinde Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği mekanizması tesis edilmiştir. 2

3 2013 Sayı 20 Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi (YDSK) Mekanizması Kurulan Ülkelerle İkili Ticaret Hacmimiz 7 Kat Artmıştır (Milyar $) İkili Ticaret Gelişim Grafikleri (Milyar $) (Milyar $) , , , , , , , , (Milyar $) ,0 (Milyar $) , , , , , ,

4 Bölgesel İşbirliği Süreçleri Türkiye, çok sayıda bölgesel işbirliği sürecinin kuruluşunda rol oynamıştır. Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü (KEİ) (2012 Temmuz-Aralık Dönem Başkanlığı) Türkiye-Gürcistan-Azerbaycan Üçlü Süreci (2012) Türkiye-İran-Azerbaycan Üçlü Süreci (2011) Asya da İşbirliği ve Güven Arttırıcı Önlemler Konferansı ( Dönem Başkanlığı) Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Dönem Başkanlığı (Kasım 2010-Mayıs 2011) Türkiye - Hırvatistan - Sırbistan Üçlü Süreci (2010) Türkiye - Bosna Hersek - Sırbistan Üçlü Süreci (2009) Güneydoğu Avrupa İşbirliği Süreci (GDAÜ) ( Dönem Başkanlığı) Türk Konseyi (2009) Bölgesel İşbirliği Konseyi (BİK) (2008) Afganistan - Pakistan - Türkiye Üçlü Zirveleri (2007) I.II. Küresel Faaliyetler Türkiye, 1996 yılından bu yana geçici üyelik için yapılan üçlü bir yarışta oyların %80 ini alarak alınan en yüksek oya ulaşmıştır. Bölgesel ve küresel değişim süreçlerinin yönlendirilmesi ve yönetilmesinde ülkemiz görüşlerine başvurulan baş aktörlerden biridir BM Güvenlik Konseyi Geçici Üyeliği ( BMGK adaylığımız, 2015 G-20 Dönem Başkanlığımız) Ülkemiz, Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda 17 Ekim 2008 tarihinde yapılan seçimlerde dönemi için BM Güvenlik Konseyi geçici üyeliğine seçilmiştir. Seçimlerde kullanılan oyların %80 ini alan Türkiye, 1996 yılından bu yana geçici üyelik için yapılan üçlü bir yarışta alınan en yüksek oya ulaşmıştır. 4

5 2013 Sayı 20 Ülkemiz dönemi BM Güvenlik Konseyi (BMGK) geçici üyeliğine adaydır. Dünyanın en büyük 16 ncı ekonomisi olarak G-20 üyeleri arasında yer alan ülkemiz, 2015 yılında Dönem Başkanlığı nı üstlenecektir. Medeniyetler İttifakı Türkiye nin 2005 yılında İspanya yla birlikte başlattığı Medeniyetler İttifakı girişimi halihazırda 133 ülke ve uluslararası kuruluşla, BM de en fazla üyeye sahip olan oluşum niteliğindedir. Arabuluculuk Faaliyetleri Ülkemiz, arabuluculuk alanında uluslararası düzeyde yüksek görünürlükte olan 11 girişime öncülük etmektedir. Türkiye nin öncülük ettiği girişimler: 1. Irak ta Üstlendiğimiz Arabuluculuk/Kolaylaştırıcılık Rolleri (2005 ve 2010) 2. Afganistan-Pakistan-Türkiye Üçlü Zirveleri (2007) 3. İsrail-Suriye Dolaylı Görüşmelerinde Kolaylaştırıcılık Rolümüz (2008) 4. Lübnan da Cumhurbaşkanı Seçim Krizinin Aşılmasındaki Rolümüz (2008) 5. Filipinlerde Mindanao Barış Süreci ne Verdiğimiz Katkı (2009) 6. Türkiye - Bosna Hersek- Sırbistan Üçlü Süreci (2009) 7. Türkiye - Hırvatistan- Sırbistan Üçlü Süreci (2010) 8. İran Nükleer Programı Konusunda Türkiye-Brezilya Girişimi (2010) 9. Kırgızistan da Toplumlar Arası Çatışmada Oynadığımız Arabulucu Rolü (2010) 10. Filistin İç Uzlaşı Süreci (2011) 11. Afrika Boynuzundaki Uzlaştırıcı Rolümüz (2012) (Somali/Sudan-Güney Sudan/ Eritre-Etyopya) Barış için Arabuluculuk girişimi (2010) BM bünyesinde Finlandiya yla birlikte 2010 yılında başlattığımız bu girişim çerçevesinde oluşturulan Arabuluculuk Dostlar Grubu hızla büyüyerek 45 üyeye ulaşmıştır (37 ülke ve 8 bölgesel/uluslararası örgüt). 5

6 Terörle Mücadele Küresel Forumu (2011) Ülkemizin ABD yle birlikte eşbaşkanlığını yaptığı ve 22 Eylül 2011 tarihinde faaliyetine başlayan bahsekonu oluşuma, 29 ülke ve Avrupa Birliği kurucu üye olarak katılmıştır. I.III. Yeni Coğrafyalara Açılım Bugüne kadar uzak olarak nitelendirilen bölgelerle ilişkilerimiz eşit ortaklık ve karşılıklı fayda temelinde geliştirilmektedir. Afrika Açılımı Türkiye son üç yılda Afrika daki Büyükelçilik sayısını 12 den 35 e çıkararak Afrika da en geniş diplomatik temsil ağına sahip beş ülkeden biri olmuştur. Afrika ülkelerinin ülkemizdeki Büyükelçilik sayısı da 25 e ulaşmıştır. Bölgedeki tüm tarafların güvenini kazanan dış politikamız nedeniyle, Etiyopya ile Eritre ve Cibuti, Güney ve Kuzey Sudan ile Somali de ihtilafların barışçıl şekilde çözümüne önemli katkılarda bulunuyoruz. Afrika da Büyükelçilik sayımızı 3 katına çıkardık. South Sudan 2002 de 12 Büyükelçilik 2013 de 35 Büyükelçilik 6

7 2013 Sayı 20 Afrika yla Ticaretimizi 5,5 Katına Çıkardık 23 Milyar Dolar Sahra-altı Afrika yla Ticaretimizi 9 Katına Çıkardık 6,5 Milyar Dolar 4,3 Milyar Dolar 742 Milyon Dolar Afrika daki faaliyetlerimiz sadece siyasi ve ekonomik alanla da kısıtlı değildir. Kıtanın insani kalkınmasına da önemli katkılar sunuyoruz. Latin Amerika Açılımı Son dönemde bölgede dört yeni Büyükelçilik (Peru, Kolombiya, Ekvador, Dominik Cumhuriyeti) açtık. Panama Büyükelçiliğimiz de yakında faaliyete geçecek. Latin Amerika bölgesinde 2002 yılında 962 milyon ABD Doları tutarında olan ticaretimiz, bugün 6 milyar ABD Doları nı aşarak 6 katına çıkarılmıştır. Bölgesel Örgütlerle Gelişen ilişkiler: Amerika Devletleri Örgütü (ADÖ) nde Daimi Gözlemci MERCOSUR ile Siyasi Dayanışma ve İşbirliği Mekanizması Karayipler Topluluğu (CARICOM) ile İstişare ve İşbirliği Mekanizması Meksika Küba Dominik Cumhuriyeti Haiti Belize Jamaika Honduras Guatemala El Salvador Nikaragua Kosta Rika Venezüela Guyana Panama Surinam Guiana Kolombia Ekvator Peru Şili Bolivya Paraguay Arjantin Brezilya Uruguay Latin Amerika da 11 Büyükelçilik 7

8 Asya-Pasifik Açılımı Asya-Pasifik te köklü ilişkiler içinde bulunduğumuz ülkelerin yanı sıra, diğer bölge ülkeleriyle de işbirliğimizi geliştirmeyi hedefliyoruz. Bölgesel örgütlerle gelişen ilişkiler: 2010 yılında ASEAN Dostluk ve İşbirliği Antlaşması na taraf olduk de Şanghay İşbirliği Örgütü yle Diyalog Ortaklığı kurduk. Pasifik Adaları Forumu yla İşbirliği Ortaklığı tesis ettik. Bölgede diplomatik temsil ağımızı genişlettik. Son olarak Myanmar, Sri Lanka, Brunei ve Kamboçya da Büyükelçilik açtık, Laos ta da Büyükelçilik açmayı hedefliyoruz. II. KURUMSAL ALTYAPININ GELİŞTİRİLMESİ Yurt dışında açılan temsilcilikler 2002 yılından bu yana toplam 56 yeni temsilcilik açılmıştır Aktif dış politika anlayışımız çerçevesinde dünyada meydana gelen gelişmeleri daha yakından takip edebilmek ve daha doğru analizler yapabilmek amacıyla, 2002 yılından bu yana toplam 56 yeni temsilcilik açılmıştır. Bugün itibariyle, 129 Büyükelçilik 78 Başkonsolosluk 1 Ticaret Ofisi 129 Büyükelçilik, 78 Başkonsolosluk, 11 Daimi Temsilcilik,1 Ticaret Ofisimiz vardır. Böylece toplam 219 diplomatik temsilciliğe ulaşılmıştır. 11 Daimi Temsilcilik Ayrıca, 2002 yılından bu yana 84 adet Fahri Konsolosluk açılmıştır. 8

9 2013 Sayı 20 Temsilcilik Sayımızdaki Artış Temsilcilik sayımız yılları arasında %36 artmıştır Türkiye En Çok Temsilciliği Olan Ülkeler Sıralamasında 8. Sıraya Yükselmiştir. 9

10 Türkiye deki Yabancı Temsilcilik Sayısı Yılları Arasında %48 Arttı Personel Sayımızdaki Artış

11 2013 Sayı 20 Bakanlık personelinin güçlendirilmesi Artan temsilcilik sayısına paralel olarak, dış politikanın daha etkili biçimde yürütülmesi için son 10 yılda, Bakanlığımızdaki kariyer diplomat sayısı 904 ten 1205 e, konsolosluk ve ihtisas memurlarının sayısı 482 den 903 e çıkmıştır. Temsilciliklerimizin fiziki şartlarının iyileştirilmesi Personelin çalışma şartlarının da fiziki olarak iyileştirilmesi amacıyla son 10 yılda 23 inşaat, 19 etüt-proje ve 47 onarım çalışması yürütülmüştür. Bilişim Altyapısının güçlendirilmesi Dışişleri Bakanlığı, Türkiye de e-devlet uygulamalarının öncüsü kurumlardan biridir. Bakanlığımız çalışmalarının hızlandırılması için Merkez ve Yurtdışı Teşkilatının kullandığı elektronik haberleşme programları geliştirilmiştir. Cumhurbaşkanlığı, Adalet Bakanlığı, SSM ve tüm yurtdışı temsilciliklerimiz arası yazışmalar internet ortamında yapılmaktadır. 11

12 Sosyal Medya Dış politikamızın geniş kitlelere doğru ve hızlı bir şekilde anlatılabilmesi amacıyla sosyal medya araçlarından en geniş şekilde yararlanılmaktadır. Türkçe twitter sayfamızın takipçi sayısı Eylül 2013 itibariyle 379 bini geçmiştir. İngilizce (Facebook ve Twitter), Arapça (Twitter), Fransızca (Twitter) dilleri de kullanılmaya başlanmıştır. Resmi Youtube kanalımız kurulmuş, Bakanlığımızın ve dış temsilciliklerimizin web sayfaları yenilenmiş, resmi Twitter sayfamız üzerinden de basın toplantıları düzenlenmesine başlanmıştır. III. KONSOLOSLUK HİZMETLERİ E-konsolosluk Portalı 2006 yılında faaliyete başlayan E-konsolosluk portalı (Konsolosluk.gov.tr) sayesinde konsolosluk hizmetlerinin kalite ve sürati arttırılmıştır. Internet bağlantısı olan her yerden 7 gün 24 saat işlem yapılabilmektedir. Vatandaşlarımız siteye sorularını gönderebilmekte ve bu sorular en kısa zamanda yanıtlanmaktadır. 12

13 Sayı 20 Konsolosluk Çağrı Merkezi Konsolosluk hizmetlerinin sürat ve kalitesinin artırılması amacıyla Konsolosluk Çağrı Merkezi projesi hayata geçirilmiştir. Çağrı Merkezi, yurtdışında yaşayan vatandaşlarımızın pasaport, askerlik, nüfus ve vatandaşlık, noterlik, evlilik, vize gibi konsolosluk işlemleriyle ilgili olarak telefonla taleplerini karşılamaktadır. Aynı zamanda, yurtdışında yaşayan veya geçici bir süre yurtdışında bulunan vatandaşlarımızın yardım taleplerine de yanıt vermektedir. Konsolosluk Çağrı Merkezi projesi ile vatandaşlarımıza sunulan hizmet hızı artırılmıştır

14 e-vize Ülkemize seyahat etmek isteyen yabancı ülke vatandaşları (98 Ülke) bundan böyle sınır kapıları yerine internet bağlantısı olan herhangi bir yerden elektronik vizelerini alabilecekler. e-vizeler adresi üzerinden istenilen bilgilerin eksiksiz girilmesi ve başvuruların onaylanmasının ardından gerçekleştirilen online ödeme sonrası indirilebilmektedir. 14

15 2013 Sayı 20 Biyometrik Pasaport Vatandaşlarımızın daha rahat kullanabilecekleri, ICAO (International Civil Aviation Organization) standartlarına göre üretilen e-pasaport sistemine 1 Haziran 2010 tarihi itibari ile geçilmiştir. Vize Muafiyeti Anlaşmaları Vize muafiyeti anlaşması yapılan ülke sayısını 63 e çıkardık. Umuma mahsus pasaport hamili vatandaşlarımızın vizesiz seyahat edebildikleri ülke sayısı 2002 yılından bu yana %50 artışla 2013 Ekim ayı itibariyle 63 e çıkmıştır. 4 ülkeyle imzalanmış olan vize muafiyeti anlaşmalarının onay işlemleri tamamlandığında ise bu sayı 67 ye yükselecektir. 15

16 Prof. Dr. Ahmet Davutoğlu Dışişleri Bakanı Tarihi, coğrafi ve kültürel özellikleri ile bir merkez ülke olan Türkiye, dünyada hak ettiği yeri almak amacına uygun şekilde çok boyutlu ve dinamik bir dış politika izlemektedir. Köklü devlet geleneğini, tarihi ve coğrafi mirasının avantajlarını, genç ve dinamik nüfusunun sağladığı imkanları, siyasi vizyon ve liderlik ile birleştiren Türkiye; bir yandan kendi milli menfaatlerini korurken diğer yandan da küresel barışa katkıda bulunmaktadır. Son 10 yılda ülkemizin yaşadığı dönüşümün örneklerini gerek nicelik olarak, gerekse nitelik olarak dış politikada açıkça görmek mümkündür. Türkiye pro-aktif yaklaşımı ile yakın çevresinde ve dünyada özgürlük-güvenlik dengesini gözeten politikası ile barış ve istikrarı hedeflemiş; bu hedefe uygun olarak hem kendi kapasitelerini geliştirmiş, hem de bölgesel ve küresel düzenin geleceğine yönelik olarak önerilerini ortaya koymuştur. AK PARTi iktidarları döneminde Türkiye yalnızca yakın çevresinde barış ve işbirliğine katkı sağlamakla kalmamış; dış politika ufkunu genişleterek Afrika, Uzak Asya ve Latin Amerika açılımlarını gerçekleştirmiştir. Bu çizgi çerçevesinde küresel sorunların çözümü için katkılarını ortaya koyarak uluslararası örgütlerdeki varlığını artırmış, bu şekilde kendi dış politika öncelikleri ile evrensel konular arasında gerçekçi bir denge kurmuştur. Bu katkıyı ortaya koymak için gerekli yetenekleri geliştirmek son yıllardaki en önemli hedeflerden biri olagelmiştir. Türkiye, tarihi ve kültürel birikimine dayanarak, AK PARTi iktidarları döneminde yaşadığı siyasi ve ekonomik dönüşümden güç alarak dış politikada aktif bir tutum izlemiştir. Önümüzdeki on yıl içerisinde de, ülkemizin 2023 vizyonunu gerçekleştirmek için ortaya koyulan prensipleri hayata geçirerek, yakın çevremizde yaşanan değişimlere olumlu katkı vermeye devam edecek, milli menfaatlerimizi korur ve geliştirirken artan küresel sorumluluklarımızı yerine getirmek için kapasitelerimizi geliştirecek, çabalarımızı artıracağız. Türkiye nin bölgesel ve küresel düzene yaptığı ve bundan sonra yapacağı katkı, merkez ülke olarak etkinliğini bir kez daha ortaya koyacaktır. ADALET VE KALKINMA PARTİSİ GENEL MERKEZİ Söğütözü Caddesi No: 6 Söğütözü / ANKARA Tel : Faks :