Psoriasis ve Psikiyatrik Bozukluklar

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Psoriasis ve Psikiyatrik Bozukluklar"

Transkript

1 Psoriasis ve Psikiyatrik Bozukluklar *Mehmet Hamid BOZTAŞ**Mualla UZUN POLAT Abant İzzet Baysal Üniversitesi Tıp Fakültesi *Psikiyatri ** Dermatoloji Anabilim Dalı Özet Psoriasis ve Psikiyatrik Bozukluklar Genel tıbbi hastalıklarla psikiyatrik bozuklukların ilişkisi çok karmaşıktır. Psikiyatrik bozukluklar ve psoriasis arasındaki ilişki uzun zamandır bilinmektedir. Derinin insan ilişkilerinde ve kişinin psikolojik yaşamında önemi belirgindir. Psoriasis sosyal ilişkilerden kaçınma, damgalanma, henüz küratif bir tedavisinin olmaması ve yaşam kalitesi üzerine olumsuz etkileri nedeniyle psikiyatrik morbiditeyi artırmaktadır. Bu makalede psoriasiste görülen psikiyatrik bozukluklar gözden geçirilecektir. Anahtar Kelime: Psoriasis Summary Psoriasis and Psychiatric Disorders The nature of medical diseases and psychiatric disorders relationship very komplex. Psoriasis and psychiatric disorders relation to be known long time ago.the skins that human relations and mental state role overt. Psoriasis is increase to psychiatric morbidity. Because with drawn to social relations, stigma, not curable disorders, and negatif impact of quality of life. In this article psoriasis and related psychiatric disorders have been reviewed. Key Word: Psoriasis Deri Hastalıkları Ve Psikiyatrik Hastalıklar Deri ve beyin embriyolojik olarak aynı tabakadan ektodermden köken alır (Koblenzer) (1). İngram derinin zihnin bir uzantısı olduğunu ifade eder (1). Deri dış dünyayla sınırlarımızı çizme, duyguları ifade etme,otonom yanıtlar vermede ve yakınlık kurmada çok önemli işlevlere sahiptir.kişinin içerisinde yaşadığı psikolojik ortam bazı deri hastalıklarına yol açabilir. Bazı psikiyatrik hastalıklarda ve nörolojik hastalıklarda da deri hastalıkları oluşabilir (2). Deri hastalıklarında anksiyete oldukça yaygındır (2). Dermatolojik hastalıklar birinci basamakta yaklaşık %15-20 sıklıkta bulunur (2,3). Dermatolojik hastalıkların en azından % unda psikiyatrik yada psikososyal etmenlerin tanınması oldukça önemli olabilir (4). Somatizasyon Amerikan psikiyatri birliği 2000 ve Kelner tarafından altta yatan psikiyatrik yada psikososyal bir nedene bağlı ortaya çıkan bedensel bulgu olarak ifade edilmiştir (5). Hastalar Engel in (2004) görüşüne göre somatizasyon yoluyla sıkıntı duydukları psikolojik çatışmalı bir konuyu daha kabul edilebilir ve daha az stigmatize bedensel bulguya çevirirler (5). Psikanalist Anziue ye göre dermatolojik hastalıklar kısmen benlik ve narsistik yapıdaki yetersizliklere bağlı olabilir (6). Yine Anziue nin aktardığına göre psikosomatik hastalıklara uygulanan Rorschach testi sonuçlarına bakıldığında bedenin yüzeyel bölgelerinde görülen semptomların koruyucu bir işlev görebildiğini ileri sürmüştür (6). Psikodermatoloji ruhsal, sosyal etmenlerin deri hastalıklarına yol açtığı durumlarla ilgilenir (3,1,7). Psikodermatolojik bozukluklar 3 grupta incelenebilir (Tablo 1) (7).Psikofizyolojik bozukluklarda doğrudan mental durumla ilişkilendirilemeyen deri ile ilgili bozukluklar vardır ancak bu bozuklukların strese yanıt gibi psikiyatrik durumlarla ilişkili olabildiği düşünülmektedir. Trikotilomani yada parazit sanrısı gibi kendine zarar vermeyle 39

2 ortaya çıkan hastalıklar Primer psikiyatrik bozuklukluklar olarak belirtilmektedir. Sekonder psikiyatrik sorunlar ise deride oluşan şekil bozukluklarına ikincil gelişen psikiyatrik bozukluklardır (7). Kozmetik sorunlar ve deri hastalıklarınının oluşturduğu anksiyete, depresyon ve diğer psikososyal sorunlar artitler ve diğer sakatlıklarla karşılaştırılabilecek düzeydedir (2).Hastaların gerçek yada algıladıkları kusurlarının yerleşim yerleride anksiyete yada depresyona yatkınlık sağlar.örneğin yüz, saçlı deri, eller ve genital bölgelerdeki gerçek yada algılanan kusurlar önemlidir (2,8). Psoriasis Severity Index (PASI) Psoriasiste hastalık ciddiyetini değerlendiren en önemli ölçeklerden biri olmasına rağmen daha kapsamlı ölçeklerde araştırılmaktadır (9). Beden dismorfik bozukluğu, akne, psöriasis gibi bozukluklarda özelliklede yüzde yerleşen durumlarda reaktif depresyon gelişimi ve suisid olasılığı yüksektir (2). Saxe ve arkadaşlarına göre disosiyatif süreçlerde dermatolojik kökenli somatik bulgularda önemli rol oynar (5). Bir çalışmada psikiyatride yatan hastaların deriyle ilgili disosiyatif semptomlar açısından kontrollere göre daha fazla etkilendikleri belirtilmiştir (5). Deri erken yaşamda bağlanmanın temel organıdır temel güven duygusu gibi psikolojik yaşantımızdaki önemli gelişim aşamalarında belirgin bir rol oynar.bu nedenlede ruhsal açıdan sıkıntı yaşanılan dönemlerde insan yaşamının ileri aşamalarında da daha sonra somatizasyon geliştirmeye yatkın bir organ olduğu ifade edilmiştir (1,5). Psoriasis ve Genel Psikopatoloji Psoriasis göreceli olarak yaygın, kronik, inflamatuar ve hiperproliferatif nadiren sistemik tedavi gerektiren bir deri hastalığıdır (2). Uzun süredir epidermal keratonesitlerden köken aldığı düşünülürken son zamanlarda bağışıklık sistemiyle ilişkili olduğu belirtilmektedir (10). Heriki cinstede eşit görülür ve herhangi bir yaşta başlayabilir (11). Toplumun yaklaşık % 1,4-%3 ünü etkileyebilir, birinci basamakta deriyle ilgili başvuruların % 2,6 sı psoriasistir.tüm birinci basamağa başvuran hastalarda psoriasis görülme oranı %0,3-%0,6 arasındadır (2,11). Amerika da yıllık yeni vaka olduğu bildirilmiştir. Genetik etmenlerinde hastalığın başlamasında etkili olduğu ifade edilmiştir (10). Psoriasis hastalığının hem başlamasında hemde alevlenmesinde stres ve psiksosyal nedenlerin belirgin etkisi vardır. Psoriasisin çok uzun zamandır bir psikosomatik hastalık olduğu ifade edilmiştir (13). İngram ve arkadaşları hastalığın başlangıcında stresli olaylara vurgu yapmışlardır (13). Çoğu zaman hastalığın ciddiyetini gösteren PASI ile ciddi bir korelasyon gösterilmemiştir (13). Psoriasis yaşamı tehdit etmemesine rağmen hastaların yaşamınında önemli bir etkiye sahiptir. Psoriasisli hastalarda suisidal düşünceye diğer dermatolojik hastalıklara göre yatkınlıkta artış olabilir (2,10). Hastaların uğradığı stigma (damgalanma) belirgin olarak psikolojik rahatsızlıklara yatkınlıkları artırabilir (11). Rapp ve arkadaşları yaptıkları bir çalışmada psoriasisli hastalarda hem fiziksel hemde mental işlevsellikteki azalmayı artrit kanser ve kalp hastalarıyla karşılaştırılabilir düzeyde bulmuşlardır (2,11,14). Hastaların uğradıkları yalıtım ve damgalanma yaşam kalitelerinde belirgin olarak düşmeye ve psikososyal sorunlarda artışa neden olur (10). Hastaların %89 u kendi görünümleriyle ilgili olarak utanç duyabilirler (15). Willan bu konudaki ilk yazılı materyallereden birinde lepra ve psoriasiste damgalanmanın belirgin olumsuz sonuçlarına ve psoriasisli hastalarda bunun yaygın olduğuna dikkati çekmiştir (10). Psoriasisli hastaların baş etme amaçlı belirgin davranış patterni kaçınmadır (10). Psoriasis hastaları hastalığın henüz tamamen kür edici tedavisinin bulunamamış olması ve tekrarlama olasılığı nedeniyle yoğun anksiyete yaşamalarına neden olabilmektedir (10). Psoriasisli 369 hastalı bir çalışmada hastaların %35 i bu durumun kendi kariyerlerini olumsuz etkilediğini, %20 side işyerindeki performanslarını belirgin olarak azaldığını ifade etmişlerdir. Amerika Birleşik Devletlerinde (ABD) hasta başına yıllık maliyeti yaklaşık Amerikan Doları maliyeti olduğu tahmin edilmektedir (2,16). Hastaların yaklaşık %44 ü iş yaşamında zorluklar yaşadıklarını belirtmiştir (15). Psikolojik etmenlerin (depresyon ve stigma gibi) psoriasisli hastaların yaşamını etkilemede hastalığın ciddiyetinden, tutulum yerinden ve hastalık süresinden daha fazla belirleyici olduğu ifade edilmiştir (11). PASI skorlarının bazı çalışmalarda hastaların yaşam kalitesini etkilemede belirgin olmadığı ileri 40

3 sürülmüştür (15). El tutulumu olan dermatozların yaklaşık %51 i bunun başlatan nedenin stresle ilişkili olduğunu ifade etmişlerdir (17). Psoriasiste alkol alımının birçok hastalıktan fazla olduğu bildirilmiştir (18,19,20). Madde kullanımı suisid oranlarında bağımsız bir belirleyici faktördür (15). Psoriasiste alkolizm oranı %18 le diğer dermatolojik durumlarda görülen %2 den kat kat fazladır (15). Günde 80 g ve üstü alkol kullanımı kaşıntıda artışa,uyku bozukluğuna ve daha kötü tedavi sonucuna yol açmaktadır (15). Psoriasisli hastaların kişilik özellikleri obsesif ve damgalanmaya uğrayacağını düşündüğü içinde agresif olabileceği bildirilmiştir (21). Psoriasis ve Depresyon Dermatolojik hastalıkların birçoğunda psikiyatrik sorunlar sık görülmektedir. Bir liazon merkezine gönderilen dermatolojik hastaların yaklaşık %95 inde psikiyatrik tanı konmuştur (15). En sık görülen tanılar ise %44 ile depresyon ve % 55 ile anksiyete bozukluğudur (15). Psoriasisli hastalarda depresyon birçok çalışmada yüksek görülmektedir (15). 100 hastada yapılan bir çalışmada depresyon sıklığı % 51 olarak bulunmuştur (15). Kanayan psoriatik plakların bu çalışmada hastalarda suçluluk ve utanç duygularını güçlü bir şekilde yordadığı ortaya konmuştur (15). Psoriasite kaşıntı ile depresyon düzeyinin ilişkili olduğunu gösteren birçok çalışma vardır (15). Kaşıntının uyku bozukluklarına yol açarak depresyona dolaylı bir katkıda bulunduğu da ifade edilmiştir (13,15). Hastaların neredeyse yarısında görülen depresyon yaşam kalitesini de oldukça olumsuz etkileyebilmektedir (16,22). Psoriasiste depresyon birçok dermatolojik hastalıktan çok görülür. Tedaviden alınan doyurucu olmayan hastalığı tamamen ortadan kaldırmayan sonuçlarda bu olumsuz sonuca katkıda bulunmaktadır (16). Bazı çalışmalarda psoriasiste depresyon düzeyi ve psoriasis ciddiyeti arasında ilişki bulunmuştur (18). Akneden sonra suicid oranlarında en sık artış görülen dermatolojik hastalıklardan biri psoriasistir. Depresyon ve suisidal düşünce dermatolojik hastalıklarda şekil bozukluğu ve beden algısında bozulmayla ilişkili olabileceği bulunmuştur (20). Psoriasisli hastalarda görülen suisidal düşünce genel toplumda görülen suisidal düşüncenin yaklaşık iki katıdır (15). Suisidal düşünce bazı çalışmalarda diğer kronik hastalıklarda görülen %2,5 luk orana yakın ve onlara benzer iken bazı çalışmalarda bundan daha fazla bulunmuştur (15). Gupta ve arkadaşları psöriasisli hastalarda ölüm düşüncesini %9,7 suicidal düşünceyi ise % 5,5 olarak bulmuşlardır (23). Kadınlarda depresyon sıklığı daha fazladır (24). Psoriassin depresyonun yanısıra yaşam kalitesi ve şeklini de etkilemesi nedeniyle kardiyovasküler hastalıklar, şişmanlık gibi ek sorunlara da yol açtığı görülmüştür (15,25). Psoriasiste normalde sık görülmeyen kaşıntı depresyon ve intihar düşüncelerinin varlığında artmakta ve antidepresan tedaviyle oldukça toparlamaktadır (1). Psoriasis ve Anksiyete Psoriasisli hastalarda anksiyete bozuklukları ve obsesif kompulsif bozukluklar oldukça sıktır (1). Hastaların yaklaşık %51-58 i anksiyete yaşadıklarını belirtmişlerdir (15,26). Alkol bağımlılığı ve kullanımının sıklığındaki artış anksiyeteye karşı self medikasyon gereksinimiyle ilişkili olabileceği düşünülebilir. Alkol aynı zamanda kaşıntıyı ve hastalık şiddetini artırarak kısır döngüye neden olabilmektedir (1,19,20). Hastalığın dermatolojik tedavisinin henüz alevlenmeleri azaltıcı ve semptomatik nitelikte olması hastalardaki beklenti anksiyetesini artırabilmektedir.hastalığın tekrarının beklenmesinin yanısıra sosyal yalıtım da hastalardaki istenmeme duygusunu etkilemektedir. Psoriasisli hastalarda anksiyolitik tedavinin yanısıra gevşeme egzersizleri ve ansiyeteyi azaltıcı tedavilerin oldukça faydalı olduğu ifade edilmiştir (7). Hastaların yaklaşık %60 ı hastalıklarının başlangıcından yaşadıkları kaygı ve stresin sorumlu olduğuna inandıklarını belirtmişlerdir (15). Psoriasili hastalarda anksiyete ve depresyon behçet hastalarıyla karşılaştırıldığında daha düşük bulunmuştur (27). Bu durum yazarlar tarafından hafif ve orta düzeyde psoriasisli hastaların çalışmaya alınmasıyla açıklanmaya çalışılmıştır (27). Ginsberg ve ark orta ve ciddi düzeyde psoriasili hastaların yaklaşık %19 u spor salonu,berber ve yüzme havuzu gibi ortamlarda sosyal reddedilme yaşadıklarını belirtmişlerdir (26). Psoriasis ve Cinsel İşlev Bozuklukları Psoriasisli hastaların yaklaşık % 40 ı cinsel sorunlar yaşadıklarını belirtmişlerdir (15). Psoriasisli hastalarda yapılmış bir çalışmada 41

4 depresyon, eklem tutulumu, pullanma ve kaşıntının daha çok cinsel işlev bozukluğuyla ilişkili olduğu bulunmuştur (15). Bir başka çalışmada da 936 hastanın %35,5 u cinsel sorunlar yaşadığı bulunmuş ve cinsel işlev bozukluklarının tedavisiyle yaklaşık üçte birinin izlem sırasında düzeldiği ortaya konmuştur. Bu durum hekimlerin tedavide cinsel işlev bozukluklarını da göz önünde bulundurmalarının önemini ortaya koymaktadır (26). Psoriasisteki cinsel işlev bozukluklarının bir kısmının kullanılan tedaviye bağlı olabileceğini belirten bazı çalışmalar vardır. Metotreksat ve etirinat kullanımının empotansa ve cinsel işlev bozukluklarına neden olduğu ileri sürülmüştür (28). Son zamanlarda özellikle kadınlarda cinsel işlev bozukluklarının çok sayıda tıbbi ve psikososyal nedenlerden kaynaklandığı ve önemli bir halk sağlığı olduğu ifade edilmektedir (28). Cinsel işlev bozukluklarının psoriasiste erkeklere yönelik olarak daha çok araştırılması kadınlara yönelik kısmi bir ihmale yol açmış gibi gözükmektedir (28). Ermertcan ve arkadaşları yaptıkları bir çalışmada psoriasisli hastaları sağlıklı kontrollerle karşılaştırmışlardır (28). Bu çalışmanın sonuçlarına göre psoriasisli hastalar sağlıklı kontrollere göre açıkça daha fazla cinsel işlev bozukluğuna sahiptir. Bu durum kadınlarda dahada belirgindir (28). Kadınlarda cinsel işlevin hemen tüm basamaklarında azalma olmakla beraber doyum aşamasındaki bozulma daha belirgindir (28). Kennedy ve arkadaşlarının belirttiğine göre hastalarda depresyon olması %50 sinde cinsel isteği, % 40 ında uyarılmayı, % 30 unda masturbasyonu azaltmaktadır (29). Von Dorrsen ve ark ile Neimer ve arkadaşları Psoriasili hastalarla başka dermatolojik hastalıkları karşılaştırarak yaptıkları çalışmalarında hastaların deriyi etkileyen bir bozuklukları olduğunda sağlıklı derisi olan kontrollere göre cinsel işlev bozukluğunun daha fazla olduğu bildirilmiştir (30,31,32). Neimer çalışmasında psoriasis le nörodermatit arasında cinsel işlev bozukluğu açısından bir fark bulunmadığı ifede edilirken, Von Dorrsen ve ark psoriasisin genital bölgeyi tutmasıyla cinsel işlev bozukluğu açısından bir fark olmadığı ifade edilmiştir (30). Bu bulgu Sampogna ve arkadaşlarının yaptığı çalışmada da tekrarlanmıştır (32). Mercan ve arkadaşlarının 2008 yılında yayınlanan çalışmalarında nörodermatitli ve psoriasisli hastaları cinsel işlev bozukluğu yönünden karşılaştırmışlar. Cinsel işlev bozukluğu ve depresyonun hem psoriasisli grupta hemde nörodermatitli grupta kontrollere göre yüksek olduğunu tespit etmişlerdir. (30). Cinsel işlev bozukluğu psoriasisli grupta daha yaygındı (30). Gupta nın cinsel istekte azalmayı daha belirgin bulduğu çalışmasından farklı olarak bu grupta psoriasisli hastalarda orgazmik sorunlar daha yaygın olduğu bulunmuştur (30,31). Seyri Etkileyen Etmenler Doktorlar hastalarının hem mental durumlarının hemde fiziksel durumlarını gözeterek tedavi etmek durumundadırlar. Hastalara dermatoloji ve psikiyatrinin beraber ele alarak müdahaleri oldukça olumlu sonuçlara yol açmaktadır (33). Hastalığın tekrarlayan ve küre henüz imkan vermeyen doğası hastadaki utanç ve bazı olumsuz otomatik düşüncelerin pekişmesine katkıda bulunuyor olabilir. Hastaların sosyal desteklerini artırmak, başetme becerilerini yükseltmek, duygularını dışa vurumunu cesaretlendirmek hekimin yapabileceği birkaç temel ödevdir (12). Hastalara karşı empatik yaklaşmak, onlara zaman ayırmak hastalığın doğasının farkında olarak yaklaşmak tedavi başarısını artıracaktır (12). Farmakolojik tedaviye ek olarak hastaların eğitimi ve sosyal çevresinin ve yakınlarının tedaviye katılımlarının sağlanması önerilmektedir (12). Tedavi genellikle hastalığın ciddiyetine yönelik doktorun yargısına dayanarak başlar ancak hasta ile doktorun hastalığın ciddiyetine yönelik yargıları her zaman örtüşmeyebilir (34). Doktor yargısının yaşam kalitesiyle ilişkisinin araştırıldığı bir çalışmada tutarlılığın düşük oranlarda olduğu bulunmuştur (34). Psoriasis ve egzema gibi hastalıkların toplum tarafından bulaşıcı olarak yanlış değerlendirilmeleride hastaların kaygı ve depresyonlarını artırabilmektedir (34). Başta hastaların ve yakınlarının olmak üzere toplumun bilgilendirilmesi bu konuda tedavi başarısını artıracaktır Sonuç Deri hastalıkları toplumda oldukça sık görülen hastalıklardır.deri hastalıklarında psikiyatrik bozukluklar oldukça sık görülmektedir. Deri hastalıklarının ve psikiyatrik hastalıkların tedavisinde 42 Dermatoz 2010 ; 1(1) :39-45

5 kullanılan birçok ilaçta dermatolojik belirti yada psikiyatrik belirti oluşturabilmektedir. Klinisyenler sadece psoriasisin ciddiyetine odaklanır ve hastayı biyopsikososyal bir bütün olarak göremezlerse hastalığın tedavisinde başarı sağlamada yetersiz kalacaklardır. Psoriasisli hastaların tedavisinde geliştirdikleri başetme mekanizmalarını güçlendirmek, olumsuz otomatik düşüncelerinin farkına varmalarını sağlamak, damgalanmadan kaçınma nedeniyle geliştirdikleri sosyal içe dönüklükleriyle başetmelerine yardım etmek tedavi başarısını oldukça arttırmaktadır. Psoriasisli hastalara yaklaşımda ve takipte multisipliner bir yaklaşımın olumlu katkısı olacağı açıktır. Psoriasisli hastalara da yakın ilişkilerdeki güçlüklere ve geliştirilen her bir psikiyatrik bozukluğa yönelik kontrollü araştırmalara gereksinim vardır. Tablo 1 - Psikodermatolojik Hastalıklara Eşlik Eden Tanılar Temel Kategoriler Örnekler Psikofizyolojik Bozukluklar Primer Psikiyatrik Bozukluklar Sekonder psikiyatrik Bozukluklar Akne Alopesi Areata Atopik Dermatitler Psöriasis Psikojenik Purpura Rosea Seboreik dermatitler Ürtiker(tıbbi) Bromosiderofobi Parazitoz sanrısı Dismorfofobi Yapay dermatitler Nevrotik kaşıntılar Trikotilomani Alopesia Areata Kistik akne Hemanjiom İktiyozis Psöriasis Kaposi sarkomu Vitiligo 43

6 Kaynaklar 1. Mercan S, Altunay Kıvaç İ.Psikiyatri ve dermatolojinin ortak çalışma alanı: psikodermatoloji.türk Psikiyatri Dergisi 2006;17(4) Barankin B, De Koven J. Psychosocial effect of common skin disease. Can Fam Psychian 2002;48: Chuch A, Wong W, Zawar W. The skin and mind. Clinical practice. Australian Family Physcian. Vol35,No 9,September Ghupta MA, Ghupta AK, The use of antidepressant drugs in dermatology. JEADV 2001, 15, Ghupta M.A. Somatization disorders of dermatology. İnternational rewiev of psychiatry (1) Tunaboylu-ikiz T, İşçimen A, Pirim B, Yavuz AE, Atak İE. Psoriasis, liken simpleks kronikus ve alopesi universalis hastalarında ruhsal süreçlerin Roscach testi ile incelenmesi. Dermatose Koo J, Lebhwol A.Psychodermatology.the mind and skin connection. Am Fam Psychian.2001;64: Başak PY,Sık görülen bazı deri hastalıklarının yaşam kalitesi üzerine etkilerinin karşılaştırılması.t Klin J Dermatol Garduno J, Bhosle M.J., Balkrishnan R, Feldman S.R., Measured used in spesyfying psoriatic lesion(s), global disease,quality of life.a systematic review.journal of dermatological treatment 2007 ; Griffith C.E.M, Barker JNWN. Pathogenesis and clinical features of psoriasis. Lancet Richards H.L., Fortune D.G., Griffiths C.E.M., Main J.C.The conturbation of perception of stigmatisitation to disaability in patients with psoriasis.journal of psychosomatic research 50 (2001) Boshle J.M., Kulkarni, Feldman S.R.,Balkrishnan R. Quality of life in patients with psoriasis. Helath and quality of life outcomes : Griffiths C.E.M., Richards H.L. Psychological influences in psoriasis.clinical end experimental dermatology.26, Gupta A.M.,Gupta A.K. Quality of life psoriatic patients. European Academy of dermatology and venerology JEADV (2000) Russo PAJ, Ilchef R, Cooper AJ, Psychiatric morbidity of psoriasis:a rewiev. Australiasian Journal Of Dermatology Schmitt J.M., Ford D.E. Role of depression in quality of life for patients with psoriasis. Dermatology Niemeier V, Nippesen M, Kuppfer J, Schill WB, Gieler U.Psychologic factors associated hand dermatoses;which subgroup needs add psychologic care. British Journal of dermatology Akay A, Pekcanlar A,Bozdağ K.E, Altıntaş L, Karaman A.Assesment of depression in subject with psoriasis and lichen planus.jedav 2002, Wolf R, Wolf D, Ruocco W.Alcohol intake and psoriasis. Clinics in Dermatology , Kirby B, Richards H.L, Mason DL, Fortune DG, Main CJ, Griffiths CEM. Alcohol consumption and psychological distress in patients with psoriasis. British Journal of Dermatology , Kılıç A, Güleç MY, Gül Ü, Güleç H.Temparement and character profile of patients with psoriasis JEADV , Mease P.J., Menter M.A. Quality of life issues psoriasis and psoriatic arthritis.outcome measures and therapies from a dermatological perspectives.j Am Acad dermatol Gupta MA, Schork NJ,Gupta AK, Kirkby S, Ellis CN. Suicidal ideation in psoriasis. Int J Dermatol 1993,32; Gupta MA, Gupta AK. Depression and suicidal ideation in dermatolojic patient with acne, alopesia areata,atopic dermatitis and psoriasis.british Journal of Dermatology 1998,139: Gottlieb A.B., Chao C, Dann F., Psoriasis comorbidities.journal of dermatological treatment , Hong J, Koo B, Koo J.The psychosocial and occupational impact of chronic skin disease.dermatologic Therapy 2008 vol 21, Taner E, Coşar B, Burhanoğlu S, Çalıkoğlu E, Önder M, Arıkan Z. Depression and anxiety with behçet disease compared with that in patients with psoriasis. International Journal of dermatology Ermertcan AT, Temeltaş G, Deveci A, Dinç G, Güler HB, Öztürkcan S. Sexual dysfunctions in patients with psoriasis. Journal of Dermatology Kennedy SH,Dickens SE,Eisfeld BS,Bagby RM. Sexual 44

7 dysfunction before antidepressant therapy in major depression.j Affect Disord 1999;56: Mercan S, Altunay İ.K., Demir B, Akpınar A, Kayaoğlu S.Sexual dysfunctions in patient with neurodermatitis and psoriasis. Journal of sex & marital therapy 34; Gupta MA, Gupta AK. Psoriasis and sex:a study of moderately to severely affected patients.1997 İnternational Journal of dermatology 36; Sampogna F, Gisondi P, Tabolli S, Abeni D, and IDI multiporpose psoriasis on research on vital experiences investigators. Impairment of sexual life in patients with psoriasis. Dermatology Caapoore H.S, Rowland Payne CME, Goldin D.Does psychologic intervention help to chronic skin conditions.postgrad Med F Aksu Koku AE, Saraçoğlu Z.N., Sabuncu İ.Akne, ekzama ve psoriasisli hastalarda yaşam kalitesi.osmangazi Tıp Dergisi (3)

Psoriazis vulgarisli hastalarda kişilik özellikleri ve yaygın psikiyatrik tablolar

Psoriazis vulgarisli hastalarda kişilik özellikleri ve yaygın psikiyatrik tablolar Psoriazis vulgarisli hastalarda kişilik özellikleri ve yaygın psikiyatrik tablolar Emine Çölgeçen 1, Ali İrfan Gül 2, Kemal Özyurt 3, Murat Borlu 4 1 Bozok Üniversitesi Tıp Fakültesi, Dermatoloji Ana Bilim

Detaylı

Akne Vulgaris in Psikiyatrik Etkileri

Akne Vulgaris in Psikiyatrik Etkileri Kocatepe Tıp Dergisi Kocatepe Medical Journal 2014;15(3):360-4 DERLEME / REVIEW Ahmet ÖZTÜRK Erzurum Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Psikiyatri Bölümü, Erzurum Geliş Tarihi / Received: 29.06.2012

Detaylı

PSİKODERMATOLOJİDE KULLANILAN ÖLÇEKLER

PSİKODERMATOLOJİDE KULLANILAN ÖLÇEKLER PSİKODERMATOLOJİDE KULLANILAN ÖLÇEKLER A)Sağlıkta Kullanılan Başlıca Yaşam Kalitesi Ölçekleri B)Psikodermatolojide Sık Kullanılan Psikometrik Testler C)Dermatolojide Sık Kullanılan Yaşam Kalitesi Ölçekleri

Detaylı

Şebnem Pırıldar Ege Psikiyatri AD.

Şebnem Pırıldar Ege Psikiyatri AD. Obezitede Anksiyete Bozuklukları ve Depresyon Şebnem Pırıldar Ege Psikiyatri AD. Açıklama 2008 2010 Araştırmacı: Sanofi Danışman: Teva, BMS Konuşmacı: Lundbeck Obezite giderek artan bir toplum sağlığı

Detaylı

BİRİNCİ BASAMAKDA PSİKİYATRİ NURAY ATASOY ZKÜ TIP FAKÜLTESİ AD

BİRİNCİ BASAMAKDA PSİKİYATRİ NURAY ATASOY ZKÜ TIP FAKÜLTESİ AD BİRİNCİ BASAMAKDA PSİKİYATRİ NURAY ATASOY ZKÜ TIP FAKÜLTESİ AD Çalışmalarda birinci basamak sağlık kurumlarına başvuran hastalardaki psikiyatrik hastalık sıklığı, gerek değerlendirme ölçekleri kullanılarak

Detaylı

Pruri Universalis, Alopesi Areata, Psoriasis Vulgaris ve Kronik Ürtikerde Beck Depresyon, Durumluk ve Sürekli Kaygı Envanterlerinin Değerlendirilmesi

Pruri Universalis, Alopesi Areata, Psoriasis Vulgaris ve Kronik Ürtikerde Beck Depresyon, Durumluk ve Sürekli Kaygı Envanterlerinin Değerlendirilmesi Pruri Universalis, Alopesi Areata, Psoriasis Vulgaris ve Kronik Ürtikerde Beck Depresyon, Durumluk ve Sürekli Kaygı Envanterlerinin Değerlendirilmesi THE EVALUATION OF THE BECK DEPRESSION AND STATE-TRAIT

Detaylı

Psoriasis Hastalarında Depresyon, Anksiyete ve Yaşam Kalitesinin Hastalığın Şiddeti ile İlişkisi

Psoriasis Hastalarında Depresyon, Anksiyete ve Yaşam Kalitesinin Hastalığın Şiddeti ile İlişkisi Original Papers / Araştırmalar DOI: 10.5455/jmood.20140707125302 Psoriasis Hastalarında Depresyon, Anksiyete ve Yaşam Kalitesinin Hastalığın Şiddeti ile İlişkisi Ferdi Köşger 1, Memet Erşan Bilgili 2,

Detaylı

Doğum sonrası anksiyete bozukluğu için riskli dönem. Sıklığı?? Klinik seyir??

Doğum sonrası anksiyete bozukluğu için riskli dönem. Sıklığı?? Klinik seyir?? Doğum sonrası anksiyete bozukluğu için riskli dönem Sıklığı?? Klinik seyir?? Çocuğun ilk travmatik yaşam olayı emzirme bağlanma olumsuz sağlık koşulları yetersiz bakım Doğum Değişim İyi anne olabilecek

Detaylı

Zeka Gerilikleri Zeka Geriliği nedir? Sıklık Nedenleri

Zeka Gerilikleri Zeka Geriliği nedir? Sıklık Nedenleri Zeka Geriliği nedir? Zeka geriliğinin kişinin yaşına ve konumuna uygun işlevselliği gösterememesiyle belirlidir. Bunun yanı sıra motor gelişimi, dili kullanma yeteneği bozuk, anlama ve kavrama yaşıtlarından

Detaylı

YETİŞKİNLERDE MADDE BAĞIMLILIĞI DOÇ. DR. ARTUNER DEVECİ

YETİŞKİNLERDE MADDE BAĞIMLILIĞI DOÇ. DR. ARTUNER DEVECİ YETİŞKİNLERDE MADDE BAĞIMLILIĞI DOÇ. DR. ARTUNER DEVECİ CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ PSİKİYATRİ A.D. Madde deyince ne anlıyoruz? Alkol Amfetamin gibi uyarıcılar Kafein Esrar ve sentetik kannabinoidler

Detaylı

KRONİK BÖBREK HASTALIĞI OLAN BİREYLERİN PSİKOSOSYAL GEREKSİNİMLERİ

KRONİK BÖBREK HASTALIĞI OLAN BİREYLERİN PSİKOSOSYAL GEREKSİNİMLERİ KRONİK BÖBREK HASTALIĞI OLAN BİREYLERİN PSİKOSOSYAL GEREKSİNİMLERİ Doç.Dr.Semra Karaca Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü Psikiyatri Hemşireliği AD sckaraca@marmara.edu.tr

Detaylı

Bariatrik cerrahi amacıyla başvuran hastaların depresyon, benlik saygısı ve yeme bozuklukları açısından değerlendirilmesi

Bariatrik cerrahi amacıyla başvuran hastaların depresyon, benlik saygısı ve yeme bozuklukları açısından değerlendirilmesi Bariatrik cerrahi amacıyla başvuran hastaların depresyon, benlik saygısı ve yeme bozuklukları açısından değerlendirilmesi Selçuk Özdin 1, Aytül Karabekiroğlu 2, Arzu Alptekin Aker 2, Recep Bolat 2, Servet

Detaylı

Kronik Böbrek Hastalarında Eğitim Durumu ve Yaşam Kalitesi. Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi

Kronik Böbrek Hastalarında Eğitim Durumu ve Yaşam Kalitesi. Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi Kronik Böbrek Hastalarında Eğitim Durumu ve Yaşam Kalitesi Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi Giriş: Kaliteli yaşam; kişinin temel ihtiyaçlarını karşıladığı,

Detaylı

Meslekte Ruh Sağlığı. A.Tamer Aker İstanbul Bilgi Üniversitesi Travma ve Afet Ruh Sağlığı AD

Meslekte Ruh Sağlığı. A.Tamer Aker İstanbul Bilgi Üniversitesi Travma ve Afet Ruh Sağlığı AD Meslekte Ruh Sağlığı A.Tamer Aker İstanbul Bilgi Üniversitesi Travma ve Afet Ruh Sağlığı AD Çalışan Sağlığı Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından sağlık, kişinin bedensel, ruhsal ve sosyal bakımdan tam

Detaylı

PSİKOZ İÇİN RİSK GRUBUNDA OLAN HASTALARDA OBSESİF KOMPULSİF VE DEPRESİF BELİRTİLERİN KLİNİK DEĞİŞKENLER VE BİLİŞSEL İŞLEVLERLE İLİŞKİSİ

PSİKOZ İÇİN RİSK GRUBUNDA OLAN HASTALARDA OBSESİF KOMPULSİF VE DEPRESİF BELİRTİLERİN KLİNİK DEĞİŞKENLER VE BİLİŞSEL İŞLEVLERLE İLİŞKİSİ PSİKOZ İÇİN RİSK GRUBUNDA OLAN HASTALARDA OBSESİF KOMPULSİF VE DEPRESİF BELİRTİLERİN KLİNİK DEĞİŞKENLER VE BİLİŞSEL İŞLEVLERLE İLİŞKİSİ Ahmet Zihni SOYATA Selin AKIŞIK Damla İNHANLI Alp ÜÇOK İ.T.F. Psikiyatri

Detaylı

OBEZİTE Doç. Dr. Erdal Vardar 46. UPK

OBEZİTE Doç. Dr. Erdal Vardar 46. UPK YAŞAM KALİTESİ VE OBEZİTE Doç. Dr. Erdal Vardar 46. UPK Sağlıkla ilgili yaşam kalitesi Kişinin kendi sağlığını değerlendirmesi için geliştirilmiş bir ölçme metodudur. Sağlıkla ilgili yaşam kalitesi ölçümü

Detaylı

Tedaviye Başvuran İnfertil Çiftlerde Kaygı, Öfke, Başa Çıkma, Yeti Yitimi Ve Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi

Tedaviye Başvuran İnfertil Çiftlerde Kaygı, Öfke, Başa Çıkma, Yeti Yitimi Ve Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi Tedaviye Başvuran İnfertil Çiftlerde Kaygı, Öfke, Başa Çıkma, Yeti Yitimi Ve Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi Dr. Gülcan Güleç, DR. Hikmet Hassa, Dr. Elif Güneş Yalçın, Dr.Çınar Yenilmez, Dr. Didem

Detaylı

Dr. Dursun Hakan Delibaş Sağlık Bilimleri Üniversitesi Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi 21. KES ( /Antalya)

Dr. Dursun Hakan Delibaş Sağlık Bilimleri Üniversitesi Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi 21. KES ( /Antalya) Dr. Dursun Hakan Delibaş Sağlık Bilimleri Üniversitesi Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi 21. KES (19-22.04.2017/Antalya) Psikosomatik Hastalıklar Travma İlişkisi Araştırmalardan örnekler Sonuç Sunum

Detaylı

KANSER HASTALIĞINDA PSİKOLOJİK DESTEĞİN ÖNEMİ & DEPRESYON. Uzm. İletişim Deniz DOĞAN Liyezon Psikiyatri Yük.Hem.

KANSER HASTALIĞINDA PSİKOLOJİK DESTEĞİN ÖNEMİ & DEPRESYON. Uzm. İletişim Deniz DOĞAN Liyezon Psikiyatri Yük.Hem. KANSER HASTALIĞINDA PSİKOLOJİK DESTEĞİN ÖNEMİ & DEPRESYON Uzm. İletişim Deniz DOĞAN Liyezon Psikiyatri Yük.Hem. Onkoloji Okulu İstanbul /2014 SAĞLIK NEDİR? Sağlık insan vücudunda; Fiziksel, Ruhsal, Sosyal

Detaylı

HIV SÜRECİNDE DEPRESYON VE OLASI İLİNTİLİ DURUMLARI ELE ALMAK. Dr. M.Kemal Kuşcu. Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri ABD

HIV SÜRECİNDE DEPRESYON VE OLASI İLİNTİLİ DURUMLARI ELE ALMAK. Dr. M.Kemal Kuşcu. Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri ABD HIV SÜRECİNDE DEPRESYON VE OLASI İLİNTİLİ DURUMLARI ELE ALMAK Dr. M.Kemal Kuşcu Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri ABD I GÜNDEM HIV.. AKUT-ÖLDÜRÜCÜ KRONİK HIV.. AKUT-ÖLDÜRÜCÜ KRONİK HEKİM HASTA

Detaylı

Böbrek Hastalıklarında Yaşanan Ruhsal Sıkıntılar; Yaşamı Nasıl Güzelleştirebiliriz? Prof.Dr.Oğuz Karamustafalıoğlu Üsküdar Üniversitesi

Böbrek Hastalıklarında Yaşanan Ruhsal Sıkıntılar; Yaşamı Nasıl Güzelleştirebiliriz? Prof.Dr.Oğuz Karamustafalıoğlu Üsküdar Üniversitesi Böbrek Hastalıklarında Yaşanan Ruhsal Sıkıntılar; Yaşamı Nasıl Güzelleştirebiliriz? Prof.Dr.Oğuz Karamustafalıoğlu Üsküdar Üniversitesi Hangi Böbrek Hastalarına Ruhsal Destek Verilebilir? Çocukluktan yaşlılığa

Detaylı

Yetişkin Psikopatolojisi. Doç. Dr. Mehmet Akif Ersoy Ege Üniversitesi Psikiyatri Anabilim Dalı Bornova İZMİR

Yetişkin Psikopatolojisi. Doç. Dr. Mehmet Akif Ersoy Ege Üniversitesi Psikiyatri Anabilim Dalı Bornova İZMİR Yetişkin Psikopatolojisi Doç. Dr. Mehmet Akif Ersoy Ege Üniversitesi Psikiyatri Anabilim Dalı Bornova İZMİR Yetişkin psikopatolojisi içerik: Sınıflandırma sistemleri Duygudurum bozuklukları Anksiyete bozuklukları

Detaylı

Madde Bağımlılığı Olan Hastaların Ebeveynlerinde Psikiyatrik Hastalıklar. Yard. Doç.Dr. Suat Ekinci

Madde Bağımlılığı Olan Hastaların Ebeveynlerinde Psikiyatrik Hastalıklar. Yard. Doç.Dr. Suat Ekinci Madde Bağımlılığı Olan Hastaların Ebeveynlerinde Psikiyatrik Hastalıklar Yard. Doç.Dr. Suat Ekinci Sunum Özeti Neden Ebeveynlerde Psikiyatrik Hastalıklar? Madde Bağımlılığı olan Hastaların Ebeveynlerinde

Detaylı

ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ

ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Dönem V Psikiyatri Staj Eğitim Programı Eğitim Başkoordinatörü: Dönem Koordinatörü: Koordinatör Yardımcısı: Doç. Dr. Erkan Melih ŞAHİN Yrd. Doç. Dr. Baran GENCER Yrd. Doç. Dr. Oğuz GÜÇLÜ Yrd. Doç. Dr.

Detaylı

İLKER KÜÇÜKPARLAK EĞİTİM & ÇALIŞMA. LİSANS İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi

İLKER KÜÇÜKPARLAK EĞİTİM & ÇALIŞMA. LİSANS İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi EĞİTİM & ÇALIŞMA LİSANS İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi 1994-2000 UZMANLIK Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Uzman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve 2005-2011 Araştırma Hastanesi,

Detaylı

LENFÖDEM ERKEN TANI VE ERKEN TEDAVİ GEREKTİREN BİR HASTALIKTIR!

LENFÖDEM ERKEN TANI VE ERKEN TEDAVİ GEREKTİREN BİR HASTALIKTIR! LENFÖDEM ERKEN TANI VE ERKEN TEDAVİ GEREKTİREN BİR HASTALIKTIR! Lenfödem, lenf sıvısının dolaşımındaki yetersizlik yüzünden dokular arasında proteinden zengin sıvı birikimine bağlı olarak şişlik ve ilerleyen

Detaylı

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi nde KLP Çalışmaları Amaçlar Yurtdışında Yan Dal süreci

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi nde KLP Çalışmaları Amaçlar Yurtdışında Yan Dal süreci Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi nde KLP Çalışmaları Amaçlar Yurtdışında Yan Dal süreci Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı nda 1970 yılından itibaren KLP alanında çalışmalar

Detaylı

İnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi

İnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi İnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi Y R D. D O Ç. D R. M İ N E İ S L İ M Y E TA Ş K I N B A L I K E S İ R Ü N İ V E R S İ T E S I TIP FA K Ü LT E S İ K A D I N H A S TA L I K L A R I V E D

Detaylı

Alkol tüketimi ve deri hastalıkları arasındaki ilişki: Kesitsel kontrollü bir çalışma

Alkol tüketimi ve deri hastalıkları arasındaki ilişki: Kesitsel kontrollü bir çalışma Araştırmalar / Researches DOI: 10.5350/SEMB2013470408 Alkol tüketimi ve deri hastalıkları arasındaki ilişki: Kesitsel kontrollü bir çalışma Seher Arı 1, İlknur Kıvanç Altunay 2, Sibel Mercan 3 ÖZET: Alkol

Detaylı

KANSER TEDAVİSİ SIRASINDA VERİLEN EĞİTİMİN YAŞAM KALİTESİNE ETKİSİ. Doç. Dr. Özgül Karayurt Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi

KANSER TEDAVİSİ SIRASINDA VERİLEN EĞİTİMİN YAŞAM KALİTESİNE ETKİSİ. Doç. Dr. Özgül Karayurt Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi KANSER TEDAVİSİ SIRASINDA VERİLEN EĞİTİMİN YAŞAM KALİTESİNE ETKİSİ Doç. Dr. Özgül Karayurt Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi İçerik Yaşam kalitesi kavramı Kanser hastalarının bilgi gereksinimleri

Detaylı

Clayton P, Desmarais L, Winokur G. A study of normal bereavement. Am J Psychiatry 1968;125:168 78. Clayton PJ, Halikes JA, Maurice WL.

Clayton P, Desmarais L, Winokur G. A study of normal bereavement. Am J Psychiatry 1968;125:168 78. Clayton PJ, Halikes JA, Maurice WL. Dr Ali Bozkurt Clayton P, Desmarais L, Winokur G. A study of normal bereavement. Am J Psychiatry 1968;125:168 78. Clayton PJ, Halikes JA, Maurice WL. The bereavement of the widowed. Dis Nerv Syst 1971;32:597

Detaylı

İnfertil çiftlerde bağlanma ve mizaç özellikleri tedavi başarısını etkiler mi? Stresin aracı rolü

İnfertil çiftlerde bağlanma ve mizaç özellikleri tedavi başarısını etkiler mi? Stresin aracı rolü İnfertil çiftlerde bağlanma ve mizaç özellikleri tedavi başarısını etkiler mi? Stresin aracı rolü Dr. Fatma Fariha Cengiz, Dr. Gülhan Cengiz, Dr. Sermin Kesebir Erenköy RSHEAH, İstanbul 29 Mayıs Hastanesi,

Detaylı

ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ

ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Dönem VI Ön Hekimlik Psikiyatri (Seçmeli) Uygulama Dilimi Eğitim Programı Eğitim Başkoordinatörü: Dönem Koordinatörü: Koordinatör Yardımcısı: Doç. Dr. Erkan Melih ŞAHİN Doç. Dr. Erkan Melih ŞAHİN Doç.

Detaylı

Doç. Dr. Fatih Öncü. Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi

Doç. Dr. Fatih Öncü. Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Doç. Dr. Fatih Öncü Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikolojik taciz Bedensel Ruhsal Bedensel ve ruhsal Çalışma hayatında mobbing veya psikolojik

Detaylı

SOSYAL FOBİ. Sosyal fobide karşılaşılan belirtiler şu şekilde sıralanabilir.

SOSYAL FOBİ. Sosyal fobide karşılaşılan belirtiler şu şekilde sıralanabilir. SOSYAL FOBİ Sosyal ortamlarda başkaları tarafından inceleme altında tutulduğu korkusu performans gösterilmesi gereken durumlarda eleştirilme yada küçük düşme korkusunun yaşanmasıdır. Ve kişi bu korkunun

Detaylı

DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU. Dahili Servisler

DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU. Dahili Servisler DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU Dahili Servisler Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHP) Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), her 10 çocuktan birinde görülmesi, ruhsal, sosyal

Detaylı

ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ

ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Dönem VI Ön Hekimlik Psikiyatri (Zorunlu) Uygulama Dilimi Eğitim Programı Eğitim Başkoordinatörü: Dönem Koordinatörü: Koordinatör Yardımcısı: Doç. Dr. Erkan Melih ŞAHİN Doç. Dr. Erkan Melih ŞAHİN Doç.

Detaylı

Özgün Problem Çözme Becerileri

Özgün Problem Çözme Becerileri Özgün Problem Çözme Becerileri Research Agenda for General Practice / Family Medicine and Primary Health Care in Europe; Specific Problem Solving Skills ANKARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ AİLE HEKİMLİĞİ

Detaylı

İnsomni. Dr. Selda KORKMAZ

İnsomni. Dr. Selda KORKMAZ İnsomni Dr. Selda KORKMAZ Uykuya başlama zorluğu Uykuyu sürdürme zorluğu Çok erken uyanma Kronik şekilde dinlendirici olmayan uyku yakınması Kötü kalitede uyku yakınması Genel populasyonda en sık görülen

Detaylı

KANSER VE CİNSEL YAŞAM

KANSER VE CİNSEL YAŞAM KANSER VE CİNSEL YAŞAM Doç. Dr. Ülgen Okyayuz Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri A.D. Klinik Psikoloji Öğretim Üyesi Son zamanlarda kanserin tedavisinde ilgi sadece tanı ve agresif tedaviyle

Detaylı

Prof.Dr. Hatice ÖZYILDIZ GÜZ Ondokuz Mayıs Üniversitesi Psikiyatri ABD

Prof.Dr. Hatice ÖZYILDIZ GÜZ Ondokuz Mayıs Üniversitesi Psikiyatri ABD Prof.Dr. Hatice ÖZYILDIZ GÜZ Ondokuz Mayıs Üniversitesi Psikiyatri ABD İÇERİK ALT TİPLENDİRMEDEKİ SORUNLAR KLİNİĞE YANSIMASI ÇEKİNGEN KİŞİLİK BOZUKLUĞUNUN ETKİSİ Tanısal bakı Sosyal fobi DSM-I de "Fobik

Detaylı

PSİKİYATRİK BOZUKLUKLARIN EPİDEMİYOLOJİSİ*

PSİKİYATRİK BOZUKLUKLARIN EPİDEMİYOLOJİSİ* İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri 25 TÜRKİYE DE SIK KARŞILAŞILAN PSİKİYATRİK HASTALIKLAR Sempozyum Dizisi No:62 Mart 2008 S:25-30 PSİKİYATRİK BOZUKLUKLARIN EPİDEMİYOLOJİSİ*

Detaylı

Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu ve Doğum Mevsimi İlişkisi. Dr. Özlem HEKİM BOZKURT Dr. Koray KARA Dr. Genco Usta

Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu ve Doğum Mevsimi İlişkisi. Dr. Özlem HEKİM BOZKURT Dr. Koray KARA Dr. Genco Usta Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu ve Doğum Mevsimi İlişkisi Dr. Özlem HEKİM BOZKURT Dr. Koray KARA Dr. Genco Usta Giriş DEHB (Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu), çocukluk çağının en sık görülen

Detaylı

Psikiyatride Akılcı İlaç Kullanımı. Doç.Dr.Vesile Altınyazar

Psikiyatride Akılcı İlaç Kullanımı. Doç.Dr.Vesile Altınyazar Psikiyatride Akılcı İlaç Kullanımı Doç.Dr.Vesile Altınyazar Tüm dünyada ilaç harcamalarının toplam sağlık harcamaları içindekipayı ortalama %24,9 Ülkemizde bu oran 2000 yılı için %33,5 Akılcı İlaç Kullanımı;

Detaylı

KRONİK SOLUNUM HASTALIKLARINDA PSİKOSOYAL DEĞERLENDİRME VE TEDAVİ

KRONİK SOLUNUM HASTALIKLARINDA PSİKOSOYAL DEĞERLENDİRME VE TEDAVİ KRONİK SOLUNUM HASTALIKLARINDA PSİKOSOYAL DEĞERLENDİRME VE TEDAVİ Prof Dr Behcet Coşar Gazi Üni. Tıp Fak. Psikiyatri AD Konsültasyon Liyezon Psikiyatri Ünitesi İNSAN Biyo Psiko Sosyal 11/6/2009 2 KOAH

Detaylı

DSM V madde kullanım bozuklukları için neler getiriyor? Prof. Dr. Yıldız Akvardar

DSM V madde kullanım bozuklukları için neler getiriyor? Prof. Dr. Yıldız Akvardar DSM V madde kullanım bozuklukları için neler getiriyor? Prof. Dr. Yıldız Akvardar Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD 7 Ekim 2010 MADDE KULLANIM BOZUKLUKLARI DSM IV Madde bağımlılığı Madde

Detaylı

Mizofoni: Psikiyatride yeni bir bozukluk? Yaygınlığı, sosyodemografik özellikler ve ruhsal belirtilerle ilişkisi

Mizofoni: Psikiyatride yeni bir bozukluk? Yaygınlığı, sosyodemografik özellikler ve ruhsal belirtilerle ilişkisi Mizofoni: Psikiyatride yeni bir bozukluk? Yaygınlığı, sosyodemografik özellikler ve ruhsal belirtilerle ilişkisi Uzm. Dr. Gökhan Öz Prof. Dr. Cengiz Kılıç Giriş Mizofoni: Çeşitli hafif seslerden belirgin

Detaylı

Yazar Ad 41 Prof. Dr. Haluk ÖZEN Cinsel hayat çocuk yaştan itibaren hayatımızın önemli bir kesimini oluşturur. Yaşlılık döneminde cinsellik ayrı bir özellik taşır. Yaşlı erkek kimdir, hangi yaş yaşlanma

Detaylı

Türk Psoriasis Hastalarında Yaşam Kalitesini Etkileyen Faktörler

Türk Psoriasis Hastalarında Yaşam Kalitesini Etkileyen Faktörler Özgün Araştırma / Original Investigation Turk J Dermatol 2015; 3: 123-7 DOI: 10.4274/tdd.2461 123 Özgül Muştu Koryürek, Arzu Karataş Toğral, Mehmet Mert Koryürek*, Hatice Meral Ekşioğlu Türk Psoriasis

Detaylı

Depresyonda İşlevsel İyileşme ve Brintellix

Depresyonda İşlevsel İyileşme ve Brintellix Depresyonda İşlevsel İyileşme ve Brintellix Ömer Aydemir Celal Bayar Üni. Tıp Fak. Psikiyatri A.D. Depresyonda sonlanım Depresyonda Tam İyileşmeyi Sağlamak Belirtili dönem sonrası tam düzelme sağlama Kalıntı

Detaylı

ERGENLERDE İNTERNET BAĞIMLILIĞI

ERGENLERDE İNTERNET BAĞIMLILIĞI ERGENLERDE İNTERNET BAĞIMLILIĞI Bilgisayar ve internet kullanımı teknoloji çağı olarak adlandırabileceğimiz bu dönemde, artık hayatın önemli gereçleri haline gelmiştir. Bilgiye kolay, hızlı, ucuz ve güvenli

Detaylı

Bipolar bozuklukta bilişsel işlevler. Deniz Ceylan 22. KES Psikiyatride Güncel Oturumu Nisan 2017

Bipolar bozuklukta bilişsel işlevler. Deniz Ceylan 22. KES Psikiyatride Güncel Oturumu Nisan 2017 Bipolar bozuklukta bilişsel işlevler Deniz Ceylan 22. KES Psikiyatride Güncel Oturumu Nisan 2017 AÇIKLAMA 2012-2017 Araştırmacı: yok Danışman: yok Konuşmacı: yok Olgu 60 yaşında kadın, evli, 2 çocuğu var,

Detaylı

Mental sağlığın korunmasında etkili faktörler. Prof. Dr. Zeynep Oşar Siva İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi

Mental sağlığın korunmasında etkili faktörler. Prof. Dr. Zeynep Oşar Siva İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Mental sağlığın korunmasında etkili faktörler Prof. Dr. Zeynep Oşar Siva İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Diyabetlilerin önemli bir kısmında bulunan psikolojik bozukluklar çoğu zaman gözardı edilmekte ve

Detaylı

İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim Öğretim Yılı. Dönem 5 PSİKİYATRİ STAJ TANITIM REHBERİ

İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim Öğretim Yılı. Dönem 5 PSİKİYATRİ STAJ TANITIM REHBERİ İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi 2018-2019 Eğitim Öğretim Yılı Dönem 5 PSİKİYATRİ STAJ TANITIM REHBERİ Hazırlayan: PSİKİYATRİ Anabilim Dalı 1 PSİKİYATRİ STAJI TANITIM REHBERİ Ders Kodu Dersin

Detaylı

Zorlu Yaşantılar Sonrası Stres Belirtileri (Travma Sonrası Stres Bozukluğu)

Zorlu Yaşantılar Sonrası Stres Belirtileri (Travma Sonrası Stres Bozukluğu) Zorlu Yaşantılar Sonrası Stres Belirtileri (Travma Sonrası Stres Bozukluğu) Huriye Tak Uzman Klinik Psikolog Türk Kızılayı Bağcılar Toplum Merkezi Sağlık ve Psikososyal Destek Programı Asistanı İÇERİK

Detaylı

RUHSAL BOZUKLUKLARDA DAYANIKLILIK VE YATKINLIK DUYGU DIŞAVURUMU

RUHSAL BOZUKLUKLARDA DAYANIKLILIK VE YATKINLIK DUYGU DIŞAVURUMU RUHSAL BOZUKLUKLARDA DAYANIKLILIK VE YATKINLIK DUYGU DIŞAVURUMU Yaşam boyu ruh sağlığı ile ilgili riskler Ruhsal hastalıklara yatkınlık ve dayanıklılık Prognoz Olumsuz etkenler Koruyucu etkenler Bireysel

Detaylı

Yatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi

Yatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi Yatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi Dr. Ali Ayberk Beşen Başkent Üniversitesi Tıbbi Onkoloji BD Giriş Sitotoksik tedaviler herhangi

Detaylı

aslolan kendine zarar vermemek Horace Wells in ayak izleri sağlık çalışanlarının sağlığı ve refahı

aslolan kendine zarar vermemek Horace Wells in ayak izleri sağlık çalışanlarının sağlığı ve refahı Ruhsal sorunlar söz konusu olduğunda anestezistler nasıl davranmalı? Dr. Mustafa Sercan Mesleki geçmiş Bakırköy RSHH Abant İzzet Baysal Üniversitesi Örgütsel geçmiş Türkiye Psikiyatri Derneği (2. Başkan)

Detaylı

Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches in Psychiatry 2017; 9(4):

Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches in Psychiatry 2017; 9(4): Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches in Psychiatry 2017; 9(4):478-485 Konu Dizini Subject Index (ENGLISH) A addiction 398 adult 263 alcohol use disorders 63 anorexia nervosa 301, 329 antidepressant

Detaylı

Açıklama 2008 2010. Araştırmacı, danışman, konuşmacı: Herhangi bir maddi ilişki yoktur.

Açıklama 2008 2010. Araştırmacı, danışman, konuşmacı: Herhangi bir maddi ilişki yoktur. Açıklama 2008 2010 Araştırmacı, danışman, konuşmacı: Herhangi bir maddi ilişki yoktur. Gençlerde DEHB nin Öğrenim Hayatı Üzerine Etkileri Dr Aytül Karabekiroğlu Samsun Mehmet Aydın Eğitim ve Araştırma

Detaylı

Ruhsal Bozukluklar ile İlgili Sık Görülen Yanlış İnançlar ve Gerçekler. Osman SEZGİN

Ruhsal Bozukluklar ile İlgili Sık Görülen Yanlış İnançlar ve Gerçekler. Osman SEZGİN Ruhsal Bozukluklar ile İlgili Sık Görülen Yanlış İnançlar ve Gerçekler Osman SEZGİN 1 0 Psikiyatrik hastalıklar kalp, şeker gibi gerçek tıbbi hastalık değildir! Ruh hastalığı olanlar olsa olsa deli dirler.

Detaylı

Çocuk Psikiyatrisi Uygulamalarında İstismar Olgularının Tanınması. Prof. Dr. Elvan İŞERİ Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Psikiyatri A.D.

Çocuk Psikiyatrisi Uygulamalarında İstismar Olgularının Tanınması. Prof. Dr. Elvan İŞERİ Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Psikiyatri A.D. Çocuk Psikiyatrisi Uygulamalarında İstismar Olgularının Tanınması Prof. Dr. Elvan İŞERİ Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Psikiyatri A.D. Çocuk Psikiyatrisi Uygulamalarında İstismar Olgularının Tanınması

Detaylı

Son 2 yıl içinde ilaç endüstrisiyle kongre sponsorluğu dışında bağlantım olmamıştır.

Son 2 yıl içinde ilaç endüstrisiyle kongre sponsorluğu dışında bağlantım olmamıştır. Son 2 yıl içinde ilaç endüstrisiyle kongre sponsorluğu dışında bağlantım olmamıştır. Lohusalık döneminde ruhsal hastalıklar: risk etkenleri ve klinik gidiş Doç.Dr. Leyla Gülseren 25 Eylül 2013 49. Ulusal

Detaylı

Prediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi

Prediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi Prediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi Giriş: Kronik Böbrek Hastalığı (KBH); popülasyonun

Detaylı

Ruhsal Travma Değerlendirme Formu. APHB protokolü çerçevesinde Türkiye Psikiyatri Derneği (TPD) tarafından hazırlanmıştır

Ruhsal Travma Değerlendirme Formu. APHB protokolü çerçevesinde Türkiye Psikiyatri Derneği (TPD) tarafından hazırlanmıştır Ruhsal Travma Değerlendirme Formu APHB protokolü çerçevesinde Türkiye Psikiyatri Derneği (TPD) tarafından hazırlanmıştır A. SOSYODEMOGRAFİK BİLGİLER 1. Adı Soyadı:... 2. Protokol No:... 3. Başvuru Tarihi:...

Detaylı

EGZERSiziN DEPRESYON TEDAVisiNDEKi YERi VE ETKiLERi

EGZERSiziN DEPRESYON TEDAVisiNDEKi YERi VE ETKiLERi Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe 1. ofsport Sciences 2004, 15 (1),49-64 Dave/li Derleme EGZERSiziN DEPRESYON TEDAVisiNDEKi YERi VE ETKiLERi Ziya KORUÇ, Perlearı BAYAR Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri

Detaylı

ERGENDE AİLE KRİZLERİNE MÜDAHALE. Prof. Dr. Emine Zinnur Kılıç

ERGENDE AİLE KRİZLERİNE MÜDAHALE. Prof. Dr. Emine Zinnur Kılıç ERGENDE AİLE KRİZLERİNE MÜDAHALE Prof. Dr. Emine Zinnur Kılıç Aile Krizleri 1. Normal gelişimsel krizler (Yaşam döngüsü aşamaları) 2. Aileye özgü krizler (Ailede hastalıklar, ölümler, boşanmalar, göç,

Detaylı

Palyatif Bakım Hastalarında Sık Gözlenen Ruhsal Hastalıklar ve Tedavi Yaklaşımları

Palyatif Bakım Hastalarında Sık Gözlenen Ruhsal Hastalıklar ve Tedavi Yaklaşımları Palyatif Bakım Hastalarında Sık Gözlenen Ruhsal Hastalıklar ve Tedavi Yaklaşımları Doç. Dr. Özen Önen Sertöz Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD Konsültasyon Liyezon Psikiyatrisi Bilim Dalı Ankara,

Detaylı

Son 10 yıldır ilaç endüstrisi ile bir ilişkim (araştırmacı, danışman ve konuşmacı) yoktur.

Son 10 yıldır ilaç endüstrisi ile bir ilişkim (araştırmacı, danışman ve konuşmacı) yoktur. Son 10 yıldır ilaç endüstrisi ile bir ilişkim (araştırmacı, danışman ve konuşmacı) yoktur. Travma Sonrası Stres Bozukluğu Askerî Harekâtlar Sonrası Ortaya Çıkan Olguların Tedavisi Bir asker, tüfeğini

Detaylı

PARKİNSON HASTALIĞI. Yayın Yönetmeni. TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü. Prof. Dr. Rana Karabudak

PARKİNSON HASTALIĞI. Yayın Yönetmeni. TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü. Prof. Dr. Rana Karabudak PARKİNSON HASTALIĞI Yayın Yönetmeni Prof. Dr. Rana Karabudak TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü Türk Nöroloji Derneği (TND) 2014 Beyin Yılı Aktiviteleri çerçevesinde hazırlanmıştır. Tüm hakları TND

Detaylı

Kadına Yönelik Aile İçi Şiddetin Kadın Sağlığına Etkileri. Kadına Yönelik Aile İçi Şiddetle Mücadele Projesi

Kadına Yönelik Aile İçi Şiddetin Kadın Sağlığına Etkileri. Kadına Yönelik Aile İçi Şiddetle Mücadele Projesi Aile İçi Şiddetin Kadın Sağlığına Etkileri 1 Öğrenim Hedefleri Toplumsal cinsiyet ayrımcılığının, yaşam dönemlerine göre kadın sağlığına olan etkilerini açıklar, Toplumsal cinsiyet ayrımcılığı ile kadına

Detaylı

DİABETLİ HASTALARDA CİNSEL SAĞLIK

DİABETLİ HASTALARDA CİNSEL SAĞLIK DİABETLİ HASTALARDA CİNSEL SAĞLIK Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi Üroloji Kliniği OP. DR. ÜNSAL ÖZKUVANCI Genel bilgiler Şeker hastalığı bir çok organı etkilediği gibi cinsel fonksiyonları da olumsuz

Detaylı

EĞİTİM VEREN BİR DEVLET HASTANESİ PSİKİYATRİ POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN TANI GRUPLARINA GÖRE SOSYODEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ

EĞİTİM VEREN BİR DEVLET HASTANESİ PSİKİYATRİ POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN TANI GRUPLARINA GÖRE SOSYODEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ Kriz Dergisi 2(1): 235-240 EĞİTİM VEREN BİR DEVLET HASTANESİ PSİKİYATRİ POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN TANI GRUPLARINA GÖRE SOSYODEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ Erol ÖZMEN, M.Murat DEMET, İlkin İÇELLİ, Gürsel

Detaylı

Yasemin ELİTOK. Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi. Pediatrik Hematoloji-Onkoloji BD, Erzurum

Yasemin ELİTOK. Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi. Pediatrik Hematoloji-Onkoloji BD, Erzurum Yasemin ELİTOK Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Hematoloji-Onkoloji BD, Erzurum Tanı olanaklarının gelişmesi ve sağlık kuruluşlarından yararlanma olanaklarının artması, Toplumun bilgi seviyesinin

Detaylı

Psikiyatride Akılcı İlaç Kullanımı. Doç.Dr.Vesile Altınyazar

Psikiyatride Akılcı İlaç Kullanımı. Doç.Dr.Vesile Altınyazar Psikiyatride Akılcı İlaç Kullanımı Doç.Dr.Vesile Altınyazar Tüm dünyada ilaç harcamalarının toplam sağlık harcamaları içindeki payı ortalama %24,9 Ülkemizde bu oran 2000 yılı için %33,5 DSÖ tahminlerine

Detaylı

Türkiye de Somatoform Bozukluklar Epidemiyolojisi Dr Yarkın Özenli Başkent Üniversitesi Psikiyatri Anabilim Dalı Açıklama 2008 20092009 Araştırmacı: Danışman: Konuşmacı: Somatoform Bozukluklar SOMATOFORM

Detaylı

Ankilozan Spondilit BR.HLİ.065

Ankilozan Spondilit BR.HLİ.065 Gençlerde Bel Ağrısına Dikkat! Bel ağrısı tüm dünyada oldukça yaygın bir problem olup zaman içinde daha sık görülmektedir. Erişkin toplumun en az %10'unda çeşitli nedenlerle gelişen kronik bel ağrıları

Detaylı

NİKOTİN BAĞIMLILIĞI VE DİĞER BAĞIMLILIKLARLA İLİŞKİSİ

NİKOTİN BAĞIMLILIĞI VE DİĞER BAĞIMLILIKLARLA İLİŞKİSİ NİKOTİN BAĞIMLILIĞI VE DİĞER BAĞIMLILIKLARLA İLİŞKİSİ Doç. Dr. Okan Çalıyurt Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD, Edirne Temel Kavramlar Madde kötüye kullanımı Madde bağımlılığı Yoksunluk Tolerans

Detaylı

Obezite ve Yeme Alışkanlıklarının Psikolojik Temelleri

Obezite ve Yeme Alışkanlıklarının Psikolojik Temelleri Obezite ve Yeme Alışkanlıklarının Psikolojik Temelleri Prof. Dr. Yıldız Akvardar Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD Neden besleniyoruz? Ruhsal gelişimde Oral Dönem (0-1 yaş) Bebeğin doyurulması,

Detaylı

Majör Depresyon Hastalarında Klinik Değişkenlerin Oküler Koherans Tomografi ile İlişkisi

Majör Depresyon Hastalarında Klinik Değişkenlerin Oküler Koherans Tomografi ile İlişkisi Majör Depresyon Hastalarında Klinik Değişkenlerin Oküler Koherans Tomografi ile İlişkisi Mesut YILDIZ, Sait ALİM, Sedat BATMAZ, Selim DEMİR, Emrah SONGUR Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı

Detaylı

içindekiler BÖLÜM 1 GİRİŞ 1 B Ö L Ü M 2 PUBERTE, SAĞLIK VE BİYOLOJİK TEMELLER 49 B Ö L Ü M 3 BEYİN VE BİLİŞSEL GELİŞİM 86

içindekiler BÖLÜM 1 GİRİŞ 1 B Ö L Ü M 2 PUBERTE, SAĞLIK VE BİYOLOJİK TEMELLER 49 B Ö L Ü M 3 BEYİN VE BİLİŞSEL GELİŞİM 86 içindekiler BÖLÜM 1 GİRİŞ 1 Tarihsel Bakış Açısı 3 Erken Tarih 3 Yirminci ve Yirmi Birinci Yüzyıllar 3 Ergenliğe İlişkin Kalıpyargılar 6 Ergenliğe Pozitif Bir Bakış Açısı 7 Amerika Birleşik Devletleri

Detaylı

PSİKOLOJİK BOZUKLUKLAR. PSİ154 - PSİ162 Doç.Dr. Hacer HARLAK

PSİKOLOJİK BOZUKLUKLAR. PSİ154 - PSİ162 Doç.Dr. Hacer HARLAK PSİKOLOJİK BOZUKLUKLAR BU DERSTE ŞUNLARı KONUŞACAĞıZ: Anormal davranışı normalden nasıl ayırırız? Ruh sağlığı uzmanları tarafından kullanılan belli başlı anormal davranış modelleri nelerdir? Anormal davranışı

Detaylı

Yaşlanmaya Bağlı Oluşan Kas ve İskelet Sistemi Patofizyolojileri. Sena Aydın 0341110011

Yaşlanmaya Bağlı Oluşan Kas ve İskelet Sistemi Patofizyolojileri. Sena Aydın 0341110011 Yaşlanmaya Bağlı Oluşan Kas ve İskelet Sistemi Patofizyolojileri Sena Aydın 0341110011 PATOFİZYOLOJİ Fizyoloji, hücre ve organların normal işleyişini incelerken patoloji ise bunların normalden sapmasını

Detaylı

TANI, TEDAVİ VE ARAŞTIRMA AÇISINDAN CİNSEL BOZUKLUKLAR VE DSM 5. Prof. Dr. Cem İncesu Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı

TANI, TEDAVİ VE ARAŞTIRMA AÇISINDAN CİNSEL BOZUKLUKLAR VE DSM 5. Prof. Dr. Cem İncesu Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı TANI, TEDAVİ VE ARAŞTIRMA AÇISINDAN CİNSEL BOZUKLUKLAR VE DSM 5 Prof. Dr. Cem İncesu Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı Açıklama (2011-2013) Danışman: Pfizer Konuşmacı: Pfizer

Detaylı

ANKSİYETE BOZUKLUKLARINDA CİNSEL SORUNLAR. Dr. Özay Özdemir

ANKSİYETE BOZUKLUKLARINDA CİNSEL SORUNLAR. Dr. Özay Özdemir ANKSİYETE BOZUKLUKLARINDA CİNSEL SORUNLAR Dr. Özay Özdemir Anksiyete ve cinsellik arasındaki ilişki net değildir Bir süreklilik içinde zıt iki kutup olarak anksiyete kaçma, cinsel uyarılma ise yaklaşma

Detaylı

GÖÇMEN/MÜLTECİLERLE ÇALIŞMAK

GÖÇMEN/MÜLTECİLERLE ÇALIŞMAK GÖÇMEN/MÜLTECİLERLE ÇALIŞMAK Dr. Ersin UYGUN Bakırköy Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Hastanesi,Psikiyatri Kliniği AÇIKLAMA (2013-2016) Danışman: Araştırmacı: Konuşmacı: Sunum Akışı Hizmet verilen bölgenin

Detaylı

T.C. ÜSKÜDAR ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMLARI DERS İÇERİKLERİ I. YARIYIL ZORUNLU DERSLER

T.C. ÜSKÜDAR ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMLARI DERS İÇERİKLERİ I. YARIYIL ZORUNLU DERSLER T.C. ÜSKÜDAR ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMLARI DERS İÇERİKLERİ I. YARIYIL ZORUNLU DERSLER PSH 501 - Ruh Sağlığı ve Psikiyatri Hemşireliği Temelleri

Detaylı

ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Eğitim Yılı Dönem V Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Staj Eğitim Programı

ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Eğitim Yılı Dönem V Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Staj Eğitim Programı 20172018 Eğitim Yılı Dönem V Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Staj Eğitim Programı Eğitim Başkoordinatörü: Doç. Dr. Erkan Melih ŞAHİN Dönem Koordinatörü: Doç. Dr. Coşkun SILAN Koordinatör Yardımcısı: Yrd. Doç.

Detaylı

Sağlıkta Yaşam Kalitesinin Klinikte Kullanımı

Sağlıkta Yaşam Kalitesinin Klinikte Kullanımı . SAYKAD Sağlıkta Yaşam Kalitesi Derneği 2002 Sağlıkta Yaşam Kalitesinin Klinikte Kullanımı Ömer Aydemir Celal Bayar Üni. Tıp Fak. Psikiyatri A. D. Sağlık Hizmetinde Amaç Hastanın hastalığı ile ilgili

Detaylı

AÇIKLAMA Araştırmacı: Yok. Konuşmacı: Yok. Danışman: Yok

AÇIKLAMA Araştırmacı: Yok. Konuşmacı: Yok. Danışman: Yok AÇIKLAMA 2015-2017 Araştırmacı: Yok Konuşmacı: Yok Danışman: Yok " Her konuşmacımız, konuşmasının en başında son 3 sene içinde ilaç endüstrisi ile gerçekleştirdiği konuşmacı, araştırmacı, danışman, kitap

Detaylı

[BİROL BAYTAN] BEYANI

[BİROL BAYTAN] BEYANI Araştırma Destekleri/ Baş Araştırıcı 10. Ulusal Pediatrik Hematoloji Kongresi 3 6 Haziran 2015, Ankara [BİROL BAYTAN] BEYANI Sunumum ile ilgili çıkar çatışmam yoktur. Çalıştığı Firma (lar) Danışman Olduğu

Detaylı

Açıklama 2008 2009. Araştırmacı: YOK. Danışman: YOK. Konuşmacı: YOK

Açıklama 2008 2009. Araştırmacı: YOK. Danışman: YOK. Konuşmacı: YOK Açıklama 2008 2009 Araştırmacı: YOK Danışman: YOK Konuşmacı: YOK SİLAHLI ÇATIŞMA İLE İLİŞKİLİ TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞUNDA DİĞER BİYOLOJİK TEDAVİ SEÇENEKLERİ Dr. Cemil ÇELİK Sunumun hedefleri Silahlı

Detaylı

4. Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl. Üniversitesi Psikiyatri Hemşireliği Anabilim

4. Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl. Üniversitesi Psikiyatri Hemşireliği Anabilim ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Gül (Oban) Dikeç 2. Doğum Tarihi : 08.02.1986 3. Akademik Unvanı : Yardımcı Doçent Doktor 4. Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Hemşirelik Yüksek Okulu Koç Üniversitesi

Detaylı

AKUT LENFOBLASTİK LÖSEMİ TANILI ÇOCUKLARIN İDAME TEDAVİSİNDE VE SONRASINDA YAŞAM KALİTELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Dr. Emine Zengin 4 mayıs 2018

AKUT LENFOBLASTİK LÖSEMİ TANILI ÇOCUKLARIN İDAME TEDAVİSİNDE VE SONRASINDA YAŞAM KALİTELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Dr. Emine Zengin 4 mayıs 2018 AKUT LENFOBLASTİK LÖSEMİ TANILI ÇOCUKLARIN İDAME TEDAVİSİNDE VE SONRASINDA YAŞAM KALİTELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Dr. Emine Zengin 4 mayıs 2018 Lösemiye bağlı Psikososyal Geç Etkiler Fiziksel Görünüm (Saç

Detaylı

İZMİR YÜKSEK TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ

İZMİR YÜKSEK TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ İZMİR YÜKSEK TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Hizmetleri MADDE BAĞIMLILIĞI BAĞIMLILIK Bağımlılık, bireyin kendi ruhsal ve bedensel sağlığına

Detaylı

YASLANMA ve YASAM KALİTESİ

YASLANMA ve YASAM KALİTESİ YASLANMA ve YASAM KALİTESİ Tufan Çankaya İzmir, 2003 Giriş: Doğal süreç; Doğum, büyüme-gelişme, üreme, ölüm Ölüm, yaşamın hangi döneminde meydana geliyor? Genç ölüm - Geç ölüm Dünya topluluklarına bakıldığında:

Detaylı

PSİKOSOSYAL RİSK ETMENLERİ

PSİKOSOSYAL RİSK ETMENLERİ PSİKOSOSYAL RİSK ETMENLERİ Mesleki Risk Faktörleri Biyolojik Riskler Kimyasal Riskler Fiziksel Riskler Psikososyal Riskler Uluslararası Çalışma Örgütü psikososyal tehlikeleri iş doyumu, iş örgütlenmesi

Detaylı

Psoriasis işlev kaybı indeksi: Sosyo-demografik ve klinik değişkenlerin rolü

Psoriasis işlev kaybı indeksi: Sosyo-demografik ve klinik değişkenlerin rolü Orijinal Araflt rma Original Investigation DOI: 10.4274/turkderm.23427 187 : Sosyo-demografik ve klinik değişkenlerin rolü Psoriasis disability index: The role of sociodemographic and clinical variables

Detaylı

ÇOCUK İHMAL VE İSTİSMARI RUHSAL DEĞERLENDİRME FORMU. Temel Yakınmalar. . Üniversitesi Çocuk Koruma Uygulama ve Araştırma Merkezi Çocuk Koruma Birimi

ÇOCUK İHMAL VE İSTİSMARI RUHSAL DEĞERLENDİRME FORMU. Temel Yakınmalar. . Üniversitesi Çocuk Koruma Uygulama ve Araştırma Merkezi Çocuk Koruma Birimi . Üniversitesi Çocuk Koruma Uygulama ve Araştırma Merkezi Çocuk Koruma Birimi ÇOCUK İHMAL VE İSTİSMARI RUHSAL DEĞERLENDİRME FORMU Çocuğun Adı- Soyadı: Cinsiyeti: TC Kimlik No: Görüşmecinin Adı- Soyadı:

Detaylı