Tedavi ile İlgili Otomatik Düşünceler Ölçeğinin Geliştirilmesi, Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması
|
|
- Irmak Aladağ
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 ARAŞTIRMA MAKALESİ Tedavi ile İlgili Otomatik Düşünceler Ölçeğinin Geliştirilmesi, Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması n Meltem MERİÇ*, Fahriye OFLAZ**, Mehmet AK*** * Dr., Beytepe Asker Hst. Baştabipliği, Ankara ** Doç. Dr., Yeditepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Ve Sağlık Hizmetleri Bölümü, İstanbul ***Yrd. Doç. Dr., GATA Psikiyatri BD, Ankara Yazışma adresi: Meltem Meriç, Beytepe Asker Hst. Baştabipliği, Ankara meltemcos@yahoo.com ABSTRACT ÖZET Amaç: Bu çalışmada, anksiyete bozukluğu hastalarının tedavi ile ilgili otomatik düşüncelerini tespit etmeye yönelik bir ölçek geliştirmek ve geçerlik ve güvenirlik analizlerini yapmak amaçlanmıştır. Yöntem: Araştırmacılar tarafından ilgili literatür taranarak ve bu konuda çalışan uzmanların görüşlerine başvurularak toplam 59 maddeli soru havuzu hazırlanmıştır. Anket son olarak 21 maddelik ölçek haline getirilmiştir. Çalışmaya Gülhane Askeri Tıp Akademisi Psikiyatri Polikliniğinde Yaygın Anksiyete Bozukluğu tanısı almış 184 hasta dâhil edilmiştir. Veri toplama araçları olarak Tedavi İle İlgili Otomatik Düşünceler Ölçeği ve ölçüt geçerliği için Otomatik Düşünceler Ölçeği uygulanmıştır. Test-tekrar test güvenirliğini gerçekleştirmek için ölçek 55 hastaya 4 hafta sonra tekrar uygulanmıştır. Kapsam geçerliği için ise İç Hastalıkları Polikliniğine başvuran, kronik hastalık tanısı almış 51 hastaya aynı ölçekler uygulanmıştır. Bulgular: Çalışmada, iç tutarlılık güvenirlik katsayısı 0.91 olarak bulunmuştur. Test-tekrar test güvenirliğinde korelasyon katsayısı 0.98 olarak bulunmuştur. Faktör analizinde ölçek maddelerinin üç faktörde toplandığı görülmüştür. Bu üç faktörün maddeleri arasındaki iç tutarlılığa bakıldığında Cronbach s Alpha değeri sırasıyla 0.91, 0.65, 0.46 olarak belirlenmiştir. Ayrıca, araştırmacılar tarafından önceden tasarlanan üç alt ölçek güvenirlik analiz sonuçları ise hastanın kendisi ile ilgili otomatik düşünceleri alt ölçeği için 0.84, hastanın kullandığı ilaçla ilgili otomatik düşünceleri alt ölçeği için 0.81, hastanın çevresi ile ilgili otomatik düşünceleri alt ölçeği için 0.74 olarak bulunmuştur. Geliştirilen ölçeğin, daha önceden geçerlilik ve güvenirliği yapılmış Otomatik Düşünceler Ölçeği ile korelasyonuna bakılmış, iki ölçek arasındaki ilişki (p=0.000) olarak bulunmuştur. Tartışma ve Sonuç: Araştırmadan elde edilen bulgular, 27 maddelik ölçeğin yüksek düzeyde geçerlik ve güvenirlik ölçütlerine sahip olduğunu göstermiştir. Cronbach alfa iç tutarlık katsayısı sonuçları hastanın kendisi ile ilgili otomatik düşünceleri, hastanın kullandığı ilaçla ilgili otomatik düşünceleri ve hastanın çevresi ile ilgili otomatik düşünceleri şeklinde alt ölçekler halinde kullanılabileceğini destekler yöndedir. Ölçeğin otomatik düşünceler ölçeği ile korelasyonun yüksek olduğu ve birbirini destekleyecek nitelikte olduğu düşünülmüştür. Bu çalışma sonucunda elde edilen veriler ölçeğin anksiyete bozukluklarında, hastaların tedavi ile ilgili otomatik düşüncelerini belirlemede kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir veri toplama aracı olduğunu ortaya koymuştur. Anahtar Kelimeler: anksiyete bozukluğu, ilaç tedavisi, otomatik düşünce Development, Reliability and Validity Study of Automatic Thoughts Related to Treatment Scale Purpose: In this study, we aimed to develop a scale to identify automatic thoughts of patients with anxiety disorder about the treatment and perform validity and reliability analyses. Method: A question pool with 59 items was prepared by searching the relevant literature and consulting experts. Ultimately, the questionnaire became a 21-items scale. 184 patients who were diagnosed as generalized anxiety disorder at psychiatry policlinic of Gülhane Military Medicine Academy were included in this study. Automatic Thoughts Scale for Treatment was used for data collection, and Automatic Thoughts Scale was used for scale validity. The scale was re-applied to 55 patients after 4 weeks to confirm test-retest reliability. Same scales were applied to 51 patients with diagnosis of chronic illness that were referred to Internal Medicine policlinic. Findings: Internal consistency reliability coefficient was found as The correlation coefficient of testretest reliability was found as In factor analysis, scale items were collected under 3 factors. When we examined internal consistency of items of these three factors Cronbach s Alpha value was found as 0.91, 0.65, and 0.46, respectively. In addition, according to sub-scale reliability analysis results, the reliability coefficients were 0.84 for automatic thoughts about him/her, 081 for automatic thoughts about drug used, and 0.74 for automatic thoughts about environment. The correlation of this newly developed scale with Automatic Thoughts Scale- which was shown to be valid and reliable before- was examined and the relation between two scales was found as (p=0.000). Findings and Discussion: Findings of this study demonstrates that this 27-items scale has high validity and reliability. Cronbach s Alpha internal consistency coefficients support that using subscales as automatic thoughts about him/her, automatic thoughts about drug used, and automatic thoughts about environment is reasonable. The scale has a high correlation with Automatic Thoughts Scale and these two scales are thought to be supportive for each other. The data of this study showed that this scale would be used as a valid and reliable data collection tool to identify automatic thoughts of patients with anxiety disorder about treatment. Keywords: anxiety disorder, drug treatment, automatic thought Sempozyum 25
2 Sempozyum 26 GİRİŞ Kronik hastalıklar, yaşam boyu süren, bireylerin yaşam biçimi ve alışkanlıklarında değişiklik ile birlikte genellikle uzun süreli tedavi gerektiren hastalıklardır. Kronik hastalıklarda tedaviye uyumun bozulması; tedavi süresinin uzaması, hastalığın tekrarlaması ya da alevlenme dönemlerinin sıklığının artması hem bireyin yaşam kalitesini düşürmekte hem de iş gücü kaybı gibi sorunlar nedeniyle sunulan hizmetin maliyetini yükseltmektedir (Wyrwich ve ark. 2003). Bununla birlikte, uzun dönem tedavi gerektiren bir kronik hastalığa sahip bireylerin uyum düzeylerinin %50 den daha düşük olduğunu bildirmiştir (Sezgin ve Mert 2010). Psikiyatrik bozukluklar içinde yaşam boyu yaygınlık oranı genel popülasyonda yaklaşık olarak %5 olan yaygın anksiyete bozukluğu; kronik yapısı nedeniyle tedavinin yıllar boyunca sürdürüldüğü bir bozukluktur. Bu bozuklukta ilaç tedavisi, hastanın yaşam kalitesine olumlu katkı sağlamakla birlikte, sağlık harcamasında azalma ve artmış üretkenlik ile doğrudan ilişkilidir (Endicott ve ark. 2007, Pollack ve ark. 2008). Bu nedenle ilaç tedavisinin, düzenliliği ve sürekliliğini sağlayabilmek önemli olmakla birlikte çeşitli nedenlerle hastaların uyumunda sorun yaşanmaktadır. İlaç tedavisine uyumu etkileyen en önemli etkenlerden birisi, bireylerin tedaviye ilişkin algı ve düşünceleridir. Bireyin sahip olduğu temel inançlar, düşüncelerini bunlar da bireyin tutum ve davranışlarını etkilemektedir (Bilge ve Çam 2008). Bu nedenle tedaviye uyumun önemli olduğu kronik bozukluklarda ya da kronikleşme riski olan durumlarda hastaların tedavileri hakkında sahip oldukları düşüncelerin belirlenmesi üzerinde önemle durulması gereken bir durumdur (Kozuki ve ark 2005, Allgulander 2010). Bilişsel yaklaşıma göre insanın duygularını ve bununla ilişkili fizyolojik ve davranışsal tepkilerini etkileyen şey herhangi bir durumun kendisi değil, genellikle otomatik düşüncelerle kendini belli eden, o durumla ilgili yaptığı yorumlardır. Bu yüzden bilişsel yaklaşımda otomatik düşüncelerin saptanması ve ele alınması çok önemli bir konudur. Otomatik düşünce, bireyin bir olaya ilişkin anlık, önceden düşünülmemiş yorumları olarak tanımlanmaktadır. İşlevsel olmayan davranışların önlenebilmesi için otomatik düşüncelerin farkında olunması önemlidir (Grant 2009). Bu bağlamda, hastaların tedavileri ile ilgili olumsuz düşüncelerinin farkında olunması, sağlık personelinin bu düşünceler üzerinde çalışarak olumsuz otomatik düşüncelerin yerine daha işlevsel düşüncelerin konulabilmesi açısından önemlidir. Tedavi ile ilgili otomatik düşüncelerin belirlenmesi, değerlendirilmesi ve onlarla daha işlevsel bir şekilde yüzleşilmesi, genellikle duygularda ve sonuç olarak da beklenen davranışta olumlu bir değişmeye yol açmaktadır (Townend 2008). Bu sayede hastanın tedaviye uyumunun ve dolayısıyla tedavinin etkinliğinin arttırılacağı söylenebilir. Yaygın anksiyete bozukluğuna sahip hastaların, uyumsuzluk oranı %40 ilâ %80 arasında değişmekte olup, fiziksel bir hastalığı olanlara göre psikiyatrik bozukluğu olan hastalarda uyumsuzluk daha belirgindir (Coombs ve ark. 2003). Tedaviyi bırakma oranının bu denli yüksek olduğu görülen bu hasta grubunun özellikle tedavi ile ilgili otomatik düşüncelerinin tespit edilmesinin ve bunların işlevsel düşüncelere dönüştürülmek için çaba sarfetmenin gerekli olduğu düşünülmektedir. Bu amaçla, hastaların tedavi ile ilgili otomatik düşüncelerini tespit etmeye yönelik bir ölçek geliştirilmesi hedeflenmiştir. YÖNTEM Araştırma kapsamında, hastaların tedavi ile ilgili otomatik düşüncelerini belirlemeye yönelik olarak likert tipi bir ölçek geliştirilmesi planlanmıştır. Araştırmanın etik kurul onayının alınmasını takiben araştırma kapsamına uygun olan hastalara araştırma hakkında bilgi verilerek, kabul eden hastalardan, örneklem grubu oluşturulmaya başlanmıştır. I. Ölçek Maddelerinin Oluşturulması Tedavi ile ilgili bir ölçek geliştirmek amacıyla öncelikle ölçek maddeleri oluşturulmaya çalışılmıştır. Bunun için ilgili literatür incelenerek kuramsal bir çerçeve oluşturulmuş ve bu kapsamdan hasta görüşmeleri ve klinik deneyimlerden yararlanılarak bir madde havuzu oluşturulmuştur. Oluşturulan ölçek yönergesinin ve maddelerinin, anlaşılır olup olmadığı, eklenmesi ya da çıkarılması gereken bölümler olup olmadığı, maddelerin amaca uygun olup olmadığı gibi, konularda alanında
3 uzman iki öğretim üyesi, bir öğretim görevlisi, 3 doktora öğrencisi ve bir psikologdan görüş alınmıştır. Ayrıca, hazırlanan ölçek yaygın anksiyete tanısı almış 20 hastaya uygulanarak, anlaşılmayan ve açıklamaya gerek duyulan maddelerin olup olmadığı, yönergenin anlaşılıp anlaşılmadığı, likert tipi derecelendirmenin maddelere uygunluğu konuları değerlendirilmiştir. II. Ölçeğin yeniden düzenlenmesi ve puanlamasının yapılması İlk olarak belirlenen 59 ölçek maddesi, uzman görüşleri ve hastalardan alınan tepkiler doğrultusunda gerekli düzenlemeler yapılarak 27 madde ve beşli likert tipinde olacak şekilde ölçeğe son hali verilmiştir. Her bir madde karşısına Hiç aklımdan geçmez 1, Nadiren aklımdan geçer 2, Ara sıra aklımdan geçer 3, Sık sık aklımdan geçer 4, Her zaman aklımdan geçer 5 şeklinde puanlanan 5 seçenek konulmuştur. Puanlardaki yükselme, bireyin tedavi ile otomatik düşüncelerinin sıklığının arttığını göstermektedir. III. Ölçeğin geçerlilik ve güvenirliğinin yapılması Ölçeğin geçerlilik çalışması için, kapsam geçerliliği, ölçüt geçerliliği ve yapı geçerliliğine bakılmıştır. Ölçeğin güvenilirlik çalışmasında test tekrar test güvenilirliği ile Cronbach alfa iç tutarlık katsayısı hesaplanmıştır. Örneklem Son hali verilen ölçek, Ekim 2009-Şubat 2010 tarihleri arasında bir eğitim hastanesinin psikiyatri polikliniğinde yaygın anksiyete bozukluğu tanısı almış ve çalışmayı kabul eden 184 kişiye uygulanmıştır. Katılımcılara Tedavi İle İlgili Otomatik Düşünceler Ölçeğinin yanında araştırmacı tarafından hazırlanan hastanın sosyodemografik verilerine yönelik bir veri toplama formu ve ölçüt geçerliliği için Otomatik Düşünceler Ölçeği uygulanmıştır. Daha sonra ölçekler, hastalar arasından ulaşılabilen 55 hastaya test tekrar test güvenirliği değerlendirilmesi için ilk uygulamadan 4 hafta sonra ikinci defa uygulanmıştır. Ayrıca kapsam güvenirliği için çalışma grubundan farklı bir grup olarak, çalışmaya katılmayı kabul eden dâhiliye polikliniğine başvuran bir kronik hastalık tanısı almış olan 51 hastaya da ölçekler uygulanmıştır. Veri Toplama Araçları Yarı yapılandırmış veri toplama formu: Hastaların yaşı, cinsiyeti, eğitim durumu gibi sosyodemografik özellikleri ile tedavisine yönelik bilgileri içermektedir. Tedavi ile ilgili otomatik düşünceler ölçeği (TODÖ): Yukarıda geliştirilme süreci anlatılan araştırmacı tarafından geliştirilmiş form. Otomatik düşünceler ölçeği: Hollan ve Kendall ın geliştirdiği Otomatik Düşünceler Ölçeği (ODÖ) kişinin kendine yönelik olumsuz değerlendirmelerin sıklığını ölçmeyi amaçlamaktadır. 1-5 arasında puanlanan ve 30 maddeden oluşan likert tipi bir ölçektir. Ölçeğin puan ranjı arasındadır. Ölçekten alınan toplam puanların yüksekliği, bireyin olumsuz otomatik düşüncelerinin sıklıkla ortaya çıktığını gösterir. Ülkemizdeki güvenirlik çalışmalarında Cronbach Alfa iç tutarlılık katsayısı Şahin tarafından 0.93 olarak bulunmuştur (Şahin ve Şahin 1992). BULGULAR Çalışmaya katılan 184 kişiden %62 si kadın, %38 i erkekti. Katılımcıların yaş ortalaması 36.4 dür. I. Ölçeğin geçerlilik incelemelerine ilişkin bulgular Yapı geçerliliği Ölçeğin yapı geçerliliğini kontrol etmek amacıyla, faktör analizi yapılmıştır. Faktör analizi bir ölçekteki değişkenlerin sayılarını azaltmak, maddelerin birbirini dışta tutan daha az sayıda faktöre ayrılıp ayrılmadığını ortaya çıkarmak için yapılmaktadır. Faktör analizinin yapılabilmesi için öncelikle örneklemin uygunluğunu test etmek için Kaiser- Meyer-Olkin testi yapılmış, KMO değeri 0.86 olarak bulunmuştur. Daha sonra Bartlett Sphericity testi sonucunda değişkenlerin birbirleri arasındaki fark anlamlı bulunduğu için (χ2 = ; p=0.000) faktör analizinin yapılmasının uygun olduğuna karar verilmiştir. Yapılan analiz sonucu bulunan faktör yükleri Tablo 1 de özetlenmiştir. Sempozyum 27
4 TABLO 1: Tedavi ile ilgili otomatik düşünceleri içeren maddelere ait faktör yükleri. TABLO 2: Tedavi ile ilgili otomatik düşünceler ölçeğinin Chronbach alfa değerleri Tedavi İle İlgili Otomatik Düşünceler Faktör 1 Faktör 2 Faktör3 İlaç kullanmak zayıflıktır İlaç kullanmak başarısızlıktır Bu hastalıkların tedavisinde ilaçlar işe yaramaz Kendi sorunlarının üstesinden gelemeyenler ilaç kullanır İnsanlar ilaç kullananları dışlarlar İlaç kullanmak çevreyle ilişkileri bozar İlaç kullanan insanlar yalnız kalır Hasta olduğun anlaşılırsa insanlar seni istemezler İlaç kullanmak hastalıkları iyileştirmez İlaç kullanmak kendi kontrolünü kaybetmektir İlaçlar uzun süre düzenli kullanılamaz İlaç kullanmak utanılacak bir şeydir İlaç kullanmak sorunları çözmez İlaçların yan etkileriyle baş edilemez İlaçları düzenli kullanabilmek için birinin yardımı gereklidir İlaç kullanmak kişinin sosyal hayatına engel olur İnsanlar ilaç kullananları sevmezler İnsanlar hasta kişileri yanlarında istemezler İlaçların yararından çok zararı vardır İradesi zayıf olan insanlar uzun süreli ilaç kullanamazlar İlaçlar bağımlılık yapar İlaç kullanmak insanı sıkıntıya sokar İlaçların zararlı yan etkileri vardır Tedaviyi sürdürmek zordur İlaç kullanmak kimsenin isteyeceği bir şey değildir İlaç kullanmayı sürdürmek için insanın iyileşeceğine inanması gerekir Ömür boyu ilaç kullanılamaz Özdeğer % Hastanın Çevresi İle İlgili Otomatik Cronbach Madde silindiğinde Düşünceleri Alfa Chronbach Alfa İnsanlar ilaç kullananları dışlarlar İlaç kullanmak çevreyle ilişkileri bozar 8.95 İlaç kullanan insanlar yalnız kalır 9.12 Hasta olduğun anlaşılırsa insanlar seni 8.84 istemezler İnsanlar hasta kişileri yanlarında 8.80 istemezler İlaç kullanmak kişinin sosyal hayatına 8.71 engel olur Hastanın Kendisi İle İlgili Otomatik Düşünceleri İlaç kullanmak zayıflıktır İlaç kullanmak başarısızlıktır Kendi sorunlarının üstesinden gelemeyenler ilaç kullanır İlaç kullanmak kendi kontrolünü kaybetmektir İlaç kullanmak utanılacak bir şeydir İlaç kullanmak kimsenin isteyeceği bir şey değildir İlaç kullanmayı sürdürmek için insanın iyileşeceğine inanması gerekir İradesi zayıf olan insanlar uzun süreli ilaç kullanamazlar Bu hastalıkların tedavisinde ilaçlar işe yaramaz İlaç kullanmak hastalıkları iyileştirmez İlaçlar uzun süre düzenli kullanılamaz İlaç kullanmak sorunları çözmez İlaçların yan etkileriyle baş edilemez İlaçları düzenli kullanabilmek için birinin yardımı gereklidir İlaç kullanmak insanı sıkıntıya sokar İlaçların yararından çok zararı vardır İlaçlar bağımlılık yapar İlaçların zararlı yan etkileri vardır Tedaviyi sürdürmek zordur Ömür boyu ilaç kullanılamaz Sempozyum 28 Ölçek maddeleri oluşturulurken, tedavi ile ilgili olabileceği düşünülen otomatik düşünce cümleleri seçilirken hastaların kendisi ile ilgili, kullandığı ilaçla ilgili ve çevreye yönelik yüklemelerinin neler olabileceği düşünülerek maddeler oluşturulmuştur. Bu nedenle faktör analizi yapılırken bu üç ana başlık altında madde dağılımlarının nasıl olduğunu değerlendirmek amacıyla bu maddelerin korelasyon ve cronbach alfa değerlerine de bakılmıştır (Tablo 2). Kapsam Geçerliliği Ölçeğin kapsam geçerliği için, başlangıçta ölçülen özellik bakımından birbirinden farklı
5 olduğu bilinen iki grubun ölçek puanları açısından aynı farklılığı gösterip göstermediğini ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Bu nedenle, çalışma grubunu oluşturan psikiyatri polikliniğine başvuran yaygın anksiteyete tanısı almış hasta grubu ile dâhiliye polikliniğine başvuran kronik bir hastalığa sahip ve devamlı ilaç kullanan hastaların ölçek puanları t testi ile karşılaştırılmıştır. Tedavi ile ilgili otomatik düşünceler ölçeğinin yaygın anksiteyete tanısı almış hastalar ile dahiliye polikliniğine başvuran kronik bir hastalığa sahip ve devamlı ilaç kullanan hastaları ayırt etme durumunu bakıldığında, çalışma grubunun TODÖ puan ortalaması 56.89±1.3, kontrol grubunun ise 43.39±1.03 olarak elde edilmiştir. Ayrıca, çalışma grubunun TODÖ standart sapması, kontrol grubuna göre daha yüksek bulunmuş ve iki grup arasındaki fark anlamlı bulunmuştur (Tablo 3). Ölçüt geçerliliği Ölçüt geçerliliğinin incelenmesinde; hazırlanan tedavi ile ilgili otomatik düşünceler ölçeği ile ilişkili olabileceği düşünülen daha önceden geçerlilik ve güvenirliği yapılmış otomatik düşünceler ölçeği ile korelasyonuna bakılmıştır. İki ölçek arasındaki ilişki (p=0.000) dir. Otomatik düşünceler ölçeğinin araştırma grubumuzda güvenilirliği yüksek bulunmuştur (Chronbach alfa=0.928). II. Ölçeğin Güvenirlik incelemelerine ilişkin bulgular Güvenirlik Analizleri Ölçeğin güvenirliği iç tutarlık ve test tekrar test güvenirliği ile belirlenmiştir. İç tutarlılık için yapılan Cronbach Alfa değeri 0.91 olarak bulunmuştur. Test tekrar test Güvenirliği için ilk uygulamadan 4 hafta sonra çalışma evreninden tekrar ulaşılabilen 55 hastaya ikinci defa uygulanmıştır. Birinci ve ikinci uygulama arasındaki toplam puan korelasyonu 0.98 olarak bulunmuştur. İki uygulama arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkinin olduğu saptanmıştır (Tablo 4). TARTIŞMA Bu çalışmada, yaygın anksiyete bozukluğu olan hastaların tedavi ile ilgili otomatik düşüncelerinin sıklığını değerlendirme için kullanılması amacıyla tedavi ile ilgili otomatik düşünceler ölçeğini geliştirmek amaçlanmıştır. Araştırmanın TABLO 3: Yaygın anksiyete bozukluğu ve kronik hastalığa sahip hastaların TODÖ puanları karşılaştırılması. Grup Puan ortalaması Standart sapması t p Dahiliye Psikiyatri TABLO 4: TODÖ ölçeği güvenirlik çalışması test tekrar test uygulama sonuçları Uygulama N Puan ortalaması Standart sapma p İlk Uygulama 52 60,9 20,0 Son Uygulama 52 58,5 18,0 Korelasyon r=0,895 p=0,000 0,000 örneklemi ölçek geliştirme çalışması yapabilmek açısından yeterli sayıdadır. Araştırmadan elde edilen bulgular, 27 maddelik ölçeğin yüksek düzeyde geçerlik ve güvenirlik ölçütlerine sahip olduğunu göstermiştir. Ölçeğin faktör yapısını belirlemek için faktör analizleri yapılmış ve ölçek maddelerinin üç faktörde toplandığı görülmüştür. Bu üç faktörün maddeleri arasındaki iç tutarlılığa bakıldığında Cronbach s Alpha değeri birinci faktör için 0.91, ikinci faktör için 0.65, üçüncü faktör için 0.46 olarak belirlenmiştir. Ancak araştırmanın başında ölçek maddeleri oluşturulurken otomatik düşünceler; hastaların kendisi ile ilgili, kullandığı ilaçla ilgili ve çevreye yönelik düşünceler şeklinde üç ana başlık altında sınıflandırılmıştır. Bu bağlamda, faktör analizinde üç faktöre dağılan ölçek maddelerinin, önceden düşünülen başlıklar altında dağılmadığı belirlenmiştir. Önceden belirlenen bu başlıklar altında yer alan maddelerin iç tutarlılığına bakıldığında Cronbach Alfa, hastanın kendisi ile ilgili otomatik düşünceleri alt ölçeği için 0.84, hastanın kullandığı ilaçla ilgili otomatik düşünceleri alt ölçeği için 0.81, hastanın çevresi ile ilgili otomatik düşünceleri alt ölçeği için 0.74 olarak belirlenmiştir. Bu sonuçlar ölçeğin alt ölçeklerinin araştırmacıların belirlediği şekilde kullanılabileceği şeklinde yorumlanmıştır. Ölçeğin kapsam geçerliliğini test etmek amacıyla dâhiliye polikliniğine başvuran kronik bir hastalığa sahip ve devamlı ilaç kullanan hastalara ölçek uygulanmış çalışma ve kontrol Sempozyum 29
6 grubu arasında anlamlı bir fark bulunmuştur. Ayrıca ölçek, otomatik düşünceler ölçeği ile karşılaştırılmış ve aralarında kuvvetli bir ilişki olduğu saptanmıştır. Bu sonuçlar doğrultusunda benzer testler (ölçüt) geçerliliği açısından da tedavi ile ilgili otomatik düşünceler ölçeğinin ölçmek istediği amacı ölçer nitelikte olduğu düşünülmüştür. Ölçeğin iç tutarlık için Cronbach Alfa değeri 0.91 olarak bulunmuştur. Bu sonuç, ölçekte yer alan maddelerin birbirleri ile tutarlı, dolayısıyla iç tutarlık anlamındaki güvenirliğin yüksek olduğunu kanıtlamaktadır. Test tekrar test güvenirliği çalışmasında ise iki uygulama arasındaki toplam puan korelasyonu 0.98 olarak bulunmuştur. Bu sonuç, ölçeğin farklı zamanlarda aynı kararlılıkla ölçüm yaptığı ve güvenilir olduğuna dair güçlü bir kanıt olarak değerlendirilmiştir. Test tekrar test sonuçlarının ortalamaları sırasıyla ve bulunmuştur. Bu düzeyde bir değişiklik istatistiksel olarak anlamlı olsa dahi klinik önemliliğe sahip değildir. TODÖ nin psikometrik özelliklerinin incelendiği bu çalışmadan elde edilen tüm bulgular ölçeğin hastaların tedavi ile ilgili otomatik düşüncelerini belirlemede belirlemekte geçerli ve güvenilir bir araç olarak kullanılabileceğini göstermektedir. Ancak bu araştırmada geliştirilen ölçeğin örneklem bakımından yaygın anksiyete bozukluğu olan hastalarla sınırlı olması, farklı tanı almış psikiyatri hastaları üzerinde ölçeğin geçerlik veya güvenirlik çalışmalarının tekrarlanmasını önemli kılmaktadır. SONUÇ İlaç tedavisine uyum, kronik hastalığa sahip hastaların zorlandığı en önemli konuların başında gelmektedir. Hastaların tedavileri hakkındaki düşüncelerinin ele alınması ve değerlendirilmesi ilaç tedavisinin sürekliliğini sağlayabilmek açısından önemlidir. Bu amaçla geliştirilen TODÖ nin, hastaların tedavi ile ilgili olumsuz düşüncelerinin farkında olmasını sağlaması ve tedaviye uyumla ilgili çalışmayı kolaylaştırması açısından uygulamaya katkı sağlayacağı düşünülmektedir. KAYNAKLAR Allgulander C (2010) Novel approaches to treatment of generalized anxiety disorder. Curr Opin Psychiatry; 23: Bilge A, Çam O (2008) Ruhsal hastalığa yönelik inançlar ölçeği nin geçerliliği ve güvenilirliği. Anadolu Psikiyatri Derg; 9: Coombs T, Deane F, Lambert G, Griffiths R (2003) What İnfluences Patients Medication Adherence? Mental Health Nurse Perspectives And A Need For Education And Training. Int J Ment Health Nurs; 12: Endicott J, Russell JM, Raskin J, Detke MJ, Erickson J, Ball SG, et al.(2007) Duloxetine treatment for role functioning improvement in generalized anxiety disorder: three independent studies. J Clin Psychiatry; 68: Grant A (2009) Evidence-based practice and the need for paradigmatic pluralism in cognitive behavioural psychotherapy. J Psychiatr Ment Health Nurs; 16: Kozuki Y, Poupore E, Schepp K (2005) Visual feedback therapy to enhance medication adherence in psychosis. Arch Psychiatr Nurs; 19(2): Pollack MH, Endicott J, Liebowitz M, Russell J, Detke M, Spann M, et al.(2008) Examining quality of life in patients with generalized anxiety disorder: clinical relevance and response to duloxetine treatment. J Psychiatr Res; 42: Sezgin D, Mert H (2010) Hastalık modifiye edici antiromatizmal ilaç tedavisi alan bireylerin tedavi algılarının uyuma etkisi. DEUHYO ED; 3(1): 2-8. Şahin NH, Şahin N (1992) Reliability and validity of the Turkish version of the automatic thoughts questionnaire. J Clin Psychol; 48(3): Townend M (2008) Clinical supervision in cognitive behavioural psychotherapy: development of a model for mental health nursing through grounded theory. J Psychiatr Ment Health Nurs; 15: Wyrwich K, Harnam N, Revicki DA, Locklear JC, Sveds H, Endicott J (2009) Assessing health-related quality of life in generalized anxiety disorder using the quality of life enjoyment and satisfaction questionnaire. Int Clin Psychopharmacol; 24: Cinsel Davranış Bozuklukları Cinsel davranış bozukluklarını geniş kapsamda ele alan eser Prof. Dr. Adnan ZİYALAR YÜCE reklam/yayım/dağıtım a.ş. Telefon: Faks: TL Sempozyum 30
DSM-5 Düzey 2 Somatik Belirtiler Ölçeği Türkçe Formunun güvenilirliği ve geçerliliği (11-17 yaş çocuk ve 6-17 yaş anne-baba formları)
DSM-5 Düzey 2 Somatik Belirtiler Ölçeği Türkçe Formunun güvenilirliği ve geçerliliği (11-17 yaş çocuk ve 6-17 yaş anne-baba formları) Şermin Yalın Sapmaz Manisa CBÜ Tıp Fakültesi Çocuk Ergen Ruh Sağlığı
DetaylıHS-003. Nuray ŞAHİN ORAK (Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Hemşirelik Esasları Anabilim Dalı.
HS-003 Nuray ŞAHİN ORAK (Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Hemşirelik Esasları Anabilim Dalı. İstanbul) Sezgi ÇINAR PAKYÜZ (Celal Bayar Üniversitesi, Manisa Sağlık Yüksekokulu,
DetaylıYAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA TEMEL İNANÇLAR VE KAYGI İLE İLİŞKİSİ: ÖNÇALIŞMA
YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA TEMEL İNANÇLAR VE KAYGI İLE İLİŞKİSİ: ÖNÇALIŞMA GİRİŞ: Yaygın anksiyete bozukluğu, birtakım olay ya da etkinliklerle ilgili olarak, bireyin denetlemekte zorlandığı,
DetaylıÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuç: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT The Evaluation of Mental Workload in Nurses Objective: Method: Findings: Conclusion:
ÖZET Amaç: Yapılan bu çalışma ile Gülhane Askeri Tıp Fakültesi Eğitim Hastanesinde görevli hemşirelerin zihinsel iş yüklerinin değerlendirilmesi ve zihinsel iş yükünün hemşirelerin sosyo-kültürel özelliklerine
DetaylıÜniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor?
Üniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor? Ebru Turgut 1, Yunus Emre Sönmez 2, Şeref Can Gürel 1, Sertaç Ak 1 1 Hacettepe
Detaylıilkögretim ÖGRENCilERi için HAZıRLANMıŞ BiR BEDEN EGiTiMi DERSi TUTUM
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe J. ofsport Sciences 2003, 14 (2), 67-82 ilkögretim ÖGRENCilERi için HAZıRLANMıŞ BiR BEDEN EGiTiMi DERSi TUTUM ÖıÇEGiNiN ADAPTASYONU ÖZET Dilara ÖZER, Abdurrahman AKTOP
DetaylıSiirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Halil Coşkun ÇELİK
Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Halil Coşkun ÇELİK 15 Mayıs 2008 Hemen hemen her bilim alanındaki gelişmeler, yapılmış sistematik araştırmaların katkılarına bağlıdır. Bu yüzden genel olarak araştırma,
DetaylıABSTRACT $WWLWXGHV 7RZDUGV )DPLO\ 3ODQQLQJ RI :RPHQ $QG $IIHFWLQJ )DFWRUV
ÖZET Amaç: Araştırma, Aile Planlaması (AP) polikliniğine başvuran kadınların AP ye ilişkin tutumlarını ve bunu etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı tipteki bu araştırma
Detaylı"SPARDA GÜDÜLENME ÖLÇEGI -SGÖ-"NIN TÜRK SPORCULARı IÇiN GÜVENiRLIK VE GEÇERLIK ÇALIŞMASI
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe]. ofsport Sdences 2004, 15 (4), 191-206 "SPARDA GÜDÜLENME ÖLÇEGI -SGÖ-"NIN TÜRK SPORCULARı IÇiN GÜVENiRLIK VE GEÇERLIK ÇALIŞMASI Zlşan KAZAK Ege Üniversitesi Beden E~itim
DetaylıKULLANILAN MADDE TÜRÜNE GÖRE BAĞIMLILIK PROFİLİ DEĞİŞİKLİK GÖSTERİYOR MU? Kültegin Ögel, Figen Karadağ, Cüneyt Evren, Defne Tamar Gürol
KULLANILAN MADDE TÜRÜNE GÖRE BAĞIMLILIK PROFİLİ DEĞİŞİKLİK GÖSTERİYOR MU? Kültegin Ögel, Figen Karadağ, Cüneyt Evren, Defne Tamar Gürol 1 Acibadem University Medical Faculty 2 Maltepe University Medical
DetaylıObsesif KompulsifBozukluk Hastalığının Yetişkin Ayrılma Anksiyetesiile Olan İlişkisi
Obsesif KompulsifBozukluk Hastalığının Yetişkin Ayrılma Anksiyetesiile Olan İlişkisi Dr. SiğnemÖZTEKİN, Psikolog Duygu KUZU, Dr. Güneş CAN, Prof. Dr. AyşenESEN DANACI Giriş: Ayrılma anksiyetesi bozukluğu,
DetaylıAnksiyete Bozukluğu Olan Hastalarda Bilişsel Yaklaşım Temelli Hemşirelik Uygulamasının Hastaların Tedaviyle İlgili Otomatik Düşünceleri Üzerine Etkisi
ORİJİNAL MAKALE / ORIGINAL ARTICLE 109 Anksiyete Bozukluğu Olan Hastalarda Bilişsel Yaklaşım Temelli Hemşirelik Uygulamasının Hastaların Tedaviyle İlgili Otomatik Düşünceleri Üzerine Etkisi The Effects
DetaylıISSN:1306-3111 e-journal of New World Sciences Academy 2009, Volume: 4, Number: 4, Article Number: 1C0092
ISSN:1306-3111 e-journal of New World Sciences Academy 2009, Volume: 4, Number: 4, Article Number: 1C0092 EDUCATION SCIENCES Received: July 2009 Accepted: September 2009 Series : 1C ISSN : 1308-7274 2009
DetaylıHEMODİYALİZ VE PERİTON DİYALİZİ UYGULANAN HASTALARIN BEDEN İMAJI VE BENLİK SAYGISI ALGILARININ KARŞILAŞTIRILMASI
HEMODİYALİZ VE PERİTON DİYALİZİ UYGULANAN HASTALARIN BEDEN İMAJI VE BENLİK SAYGISI ALGILARININ KARŞILAŞTIRILMASI Burcu BAYRAK KAHRAMAN* Derya TÜLÜCE* Musa BALİ** Turgay ARINSOY** *Gazi Üniversitesi Sağlık
DetaylıAKUT LENFOBLASTİK LÖSEMİ TANILI ÇOCUKLARIN İDAME TEDAVİSİNDE VE SONRASINDA YAŞAM KALİTELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Dr. Emine Zengin 4 mayıs 2018
AKUT LENFOBLASTİK LÖSEMİ TANILI ÇOCUKLARIN İDAME TEDAVİSİNDE VE SONRASINDA YAŞAM KALİTELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Dr. Emine Zengin 4 mayıs 2018 Lösemiye bağlı Psikososyal Geç Etkiler Fiziksel Görünüm (Saç
DetaylıHEMODİYALİZ HASTALARININ HİPERTANSİYON YÖNETİMİNE İLİŞKİN EVDE YAPTIKLARI UYGULAMALAR
HEMODİYALİZ HASTALARININ HİPERTANSİYON YÖNETİMİNE İLİŞKİN EVDE YAPTIKLARI UYGULAMALAR Feray Gökdoğan 1, Duygu Kes 2, Döndü Tuna 3, Gülay Turgay 4 1 British University of Nicosia, Hemşirelik Bölümü 2 Karabük
DetaylıSINIF ÖĞRETMENLİĞİ ALAN SINAVI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ : GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI
SINIF ÖĞRETMENLİĞİ ALAN SINAVI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ : GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI Çavuş ŞAHİN Serdar ARCAGÖK Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Fakültesi ÖZET Bu çalışmanın amacı sınıf
DetaylıHOŞGELDİNİZ. Diaverum
HOŞGELDİNİZ 1 HEMODİYALİZ HASTALARININ DİYALİZ KLİNİKLERİNDEN BEKLENTİLERİ Gizem AKYOL¹, Nergiz TEKYİĞİT¹,Ayşegül TEMİZKAN KIRKAYAK¹,Fatma KABAN²,Filiz AKDENİZ²,Tevfik ECDER²,Asiye AKYOL³ 1-Diaverum Özel
DetaylıKANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ AİLE HEKİMLİĞİ KLİNİĞİ KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ
DetaylıBatı Karadeniz Tıp Dergisi Medical Journal of Western Black Sea
Medical Journal of Western Black Sea 1 (2017) 52-57 Batı Karadeniz Tıp Dergisi Medical Journal of Western Black Sea Araştırma Makalesi Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp Fakültesi Ders Kurulları Geribildirim
DetaylıAkran Desteği: Geçerlik Güvenirlik Çalışması
MÜSBED 2012;2(Suppl. 1):S1-S7 Araştırma / Original Paper Akran Desteği: Geçerlik Güvenirlik Çalışması Türkan Çalışkan 1, Sezgi Çınar 2 1 Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir Sağlık Yüksekokulu, Balıkesir
DetaylıHEMŞİRE TARAFINDAN VERİLEN EĞİTİMİN BESLENME YÖNETİMİNE ETKİSİ
HEMŞİRE TARAFINDAN VERİLEN EĞİTİMİN BESLENME YÖNETİMİNE ETKİSİ Özlem Bulantekin Düzalan*, Sezgi Çınar Pakyüz** * Çankırı Karatekin Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu ** Celal Bayar Üniversitesi Manisa Sağlık
DetaylıHemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi
Sağlık Akademisyenleri Dergisi 2014; 1(2):141-145 ISSN: 2148-7472 ARAŞTIRMA / RESEARCH ARTICLE Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi Assessıng Nurses Level of Knowledge
DetaylıMATEMATİK BAŞARISIZLIĞINA ETKİ EDEN NEDENLER İLE İLGİLİ GÖRÜŞLERİ DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI
III. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresi 392 MATEMATİK BAŞARISIZLIĞINA ETKİ EDEN NEDENLER İLE İLGİLİ GÖRÜŞLERİ DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI THE RATING SCALE OF
DetaylıLisE BiRiNCi SINIF ÖGRENCiLERiNiN BEDEN EGiTiMi VE SPORA ilişkin TUTUM ÖLÇEGi ii
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe 1. ofspor! Sciences 2001, 12 (2), 9-20 LisE BiRiNCi SINIF ÖGRENCiLERiNiN BEDEN EGiTiMi VE SPORA ilişkin TUTUM ÖLÇEGi ii Gıyasettin DEMIRHAN, Figen ALTAY Hacettepe Üniversitesi
DetaylıGebelikte Ayrılma Anksiyetesi ve Belirsizliğe Tahammülsüzlükle İlişkisi
Gebelikte Ayrılma Anksiyetesi ve Belirsizliğe Tahammülsüzlükle İlişkisi Dr. Sinem Sevil DEĞİRMENCİ Prof.Dr.Gökay AKSARAY Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları AD Giriş
DetaylıDSM-5 Bedensel Belirti Ölçeği ile Düzey 2 Bedensel Belirti Ölçeklerinin Türkçe Formlarının geçerlilik ve güvenilirlikleri
Sarıkavak ve ark. 63 Araştırma / Original article DSM-5 Bedensel Belirti Ölçeği ile Düzey 2 Bedensel Belirti Ölçeklerinin Türkçe Formlarının geçerlilik ve güvenilirlikleri Talat SARIKAVAK, 1 Kuzeymen BALIKÇI,
DetaylıVeri Toplama Teknikleri
A. Gözlem Yoluyla Veri Toplama Teknikleri B. Soruşturma Yoluyla Nicel Veri Toplama Teknikleri Yazılı Soruşturma Tekniği Anket, Başarı Testi Yapılandırılmış Gözlem Önceden hazırlanmış göstergeler ve semboller
DetaylıKnee Injury and Osteoarthritis Outcome Score: Reliability and Validation of the Turkish Version
Knee injury and Osteoarthritis Outcome Score (KOOS), Turkish version LK.1.0 Knee Injury and Osteoarthritis Outcome Score: Reliability and Validation of the Turkish Version DİZ İNCİNME VE OSTEOARTRİT SONUÇ
DetaylıÇocuklara Yabancı Dil Öğretiminin Duyuşsal Hedefleri Ölçeği
Çocuklara Yabancı Dil Öğretiminin Duyuşsal Hedefleri Ölçeği Şad, S. N., & Gürbüztürk, O. (2015). The affective objectives in early foreign language teaching: A scale development study. International Journal
DetaylıBir Sağlık Yüksekokulunda Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi
186 Bir Sağlık Yüksekokulunda Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi Filiz Kantek, Akdeniz Üniversitesi Antalya Sağlık Yüksekokulu, Antalya,Türkiye, fkantek@akdeniz.edu.tr
DetaylıÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ
ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ Doç. Dr. Deniz Beste Çevik Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı beste@balikesir.edu.tr
DetaylıTOPLUMDAKİ HEMŞİRELİK İMAJI: BİR ÖLÇEK GELİŞTİRME ÇALIŞMASI
ARAŞTIRMA TOPLUMDAKİ HEMŞİRELİK İMAJI: BİR ÖLÇEK GELİŞTİRME ÇALIŞMASI Şebnem ÇINAR* Yurdanur DEMİR** Alınış Tarihi:02.01.2008 Kabul Tarihi:28.05.2008 ÖZET Bu çalışma, toplumun hemşirelik imajını ölçebilecek
DetaylıYOĞUN BAKIM HEMŞİRELERİNİN İŞ YÜKÜNÜN BELİRLENMESİ. Gülay Göçmen*, Murat Çiftçi**, Şenel Sürücü***, Serpil Türker****
YOĞUN BAKIM HEMŞİRELERİNİN İŞ YÜKÜNÜN BELİRLENMESİ Gülay Göçmen*, Murat Çiftçi**, Şenel Sürücü***, Serpil Türker**** *Fulya Acıbadem Hastanesi Sorumlu Hemşire, **Fulya Acıbadem Hastanesi Yoğun Bakım Sorumlu
DetaylıDSM-5 Psikoz Ölçeği Türkçe Formunun geçerliliği ve güvenilirliliği
68 DSM-5 Psikoz Ölçeği Türkçe Formunun geçerliliği ve güvenilirliliği Araştırma / Original article DSM-5 Psikoz Ölçeği Türkçe Formunun geçerliliği ve güvenilirliliği Ahmet HERDEM, 1 Didem SÜCÜLLÜOĞLU Dİ
DetaylıThe International New Issues In SOcial Sciences
Number: 4 pp: 89-95 Winter 2017 SINIRSIZ İYİLEŞMENİN ÖRGÜT PERFORMANSINA ETKİSİ: BİR UYGULAMA Okan AY 1 Giyesiddin NUROV 2 ÖZET Sınırsız iyileşme örgütsel süreçlerin hiç durmaksızın örgüt içi ve örgüt
DetaylıPiyano Dersine Yönelik Tutum Ölçeği Geliştirme Çalışması 1. A Study on Developing an Attitude Scale towards Piano Lesson
(ALEG) Cilt 1 Sayı 1 (2015), 33-39 Piyano Dersine Yönelik Tutum Ölçeği Geliştirme Çalışması 1 ÖZ Çağlar Bakıoğlu 2, M. Kayhan Kurtuldu 3 Bu çalışmada Araştırmacılar tarafından geliştirilmiş olan Piyano
DetaylıTÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe]. ofsport Sciences 2004 1 15 (3J 125-136 TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN ış TATMiN SEViYELERi Ünal KARlı, Settar KOÇAK Ortadoğu Teknik
DetaylıPSİKOLOJİK YILDIRMANIN ÖNCÜLLERİ VE SONUÇLARI: HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ. Hacettepe Üniversitesi Psikometri Araştırma ve Uygulama Merkezi HÜPAM
PSİKOLOJİK YILDIRMANIN ÖNCÜLLERİ VE SONUÇLARI: HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ Hacettepe Üniversitesi Psikometri Araştırma ve Uygulama Merkezi HÜPAM PROJENİN AMACI Bu projenin temel amacı Hacettepe Üniversitesi
DetaylıSiirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Yrd. Doç. Dr. H. Coşkun ÇELİK Arş. Gör. Barış MERCİMEK
Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yrd. Doç. Dr. H. Coşkun ÇELİK Arş. Gör. Barış MERCİMEK EYLÜL-2013 Temel olarak bir bilgisayar, çeşitli donanım parçalarını bir araya getirip uygun bir çalışma platformunu
DetaylıÖzet. Abstract. Efe Akbulut*
Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 33 (Ocak 2013/I), ss. 1-10 Eğitim Fakültesi Okulöncesi Anabilim Dalı Programında Yer Alan Müzik Eğitimi Dersi Hedeflerinin Gerçekleşme Düzeylerine
DetaylıÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results:
ÖZET Amaç: Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin akılcı ilaç kullanma davranışlarını belirlemek amacı ile yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı-kesitsel türde planlanan araştırmanın evrenini;; bir kız ve
DetaylıTedaviye Başvuran İnfertil Çiftlerde Kaygı, Öfke, Başa Çıkma, Yeti Yitimi Ve Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi
Tedaviye Başvuran İnfertil Çiftlerde Kaygı, Öfke, Başa Çıkma, Yeti Yitimi Ve Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi Dr. Gülcan Güleç, DR. Hikmet Hassa, Dr. Elif Güneş Yalçın, Dr.Çınar Yenilmez, Dr. Didem
DetaylıHEMODİYALİZ HASTALARINDA HASTALIK ALGISI ÖLÇEĞİNİN KLİNİK SONUÇLAR İLE İLİŞKİSİ
HEMODİYALİZ HASTALARINDA HASTALIK ALGISI ÖLÇEĞİNİN KLİNİK SONUÇLAR İLE İLİŞKİSİ DERYA DUMAN EMRE ERDEM Prof.Dr. TEVFİK ECDER DİAVERUM GENEL MERKEZ ÖZEL MERZİFON DİYALİZ MERKEZİ GİRİŞ Son yıllarda önem
DetaylıTip 1 diyabetli genç yetişkinlerin hastalığa psikososyal uyumları ve stresle başa çıkma tarzları
Tip 1 diyabetli genç yetişkinlerin hastalığa psikososyal uyumları ve stresle başa çıkma tarzları 1 Selda Çelik, 2 Meral Kelleci, 3 Dilek Avcı, 1 Elif Temel 1 İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi
DetaylıTutum ve Tutum Ölçekleri
Tutum ve Tutum Ölçekleri tutum bireye atfedilen ve bireyin psikolojik bir obje ile ilgili düşünce, duygu ve davranışlarını düzenli bir biçimde oluşturan eğilim Smith ( 1968 ) psikolojik obje birey için
DetaylıSAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI
SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI Arş.Gör. Duygu GÜR ERDOĞAN Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi dgur@sakarya.edu.tr Arş.Gör. Demet
DetaylıHEMODİYALİZ HASTALARININ GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİ, YETİ YİTİMİ, DEPRESYON VE KOMORBİDİTE YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ
HEMODİYALİZ HASTALARININ GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİ, YETİ YİTİMİ, DEPRESYON VE KOMORBİDİTE YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ 22.10.2016 Gülay Turgay 1, Emre Tutal 2, Siren Sezer 3 1 Başkent Üniversitesi Sağlık
Detaylıİlköğretim Öğrencileri İçin Matematik Kaygı Ölçeği. Math Anxiety Scale For Elementary School Students
F. Ü. Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 17 (2), 442-448, 2005 İlköğretim Öğrencileri İçin Matematik Kaygı Ölçeği Recep BİNDAK Dicle Üniversitesi Siirt Eğitim Fakültesi İlköğretim Matematik Bölümü Siirt
DetaylıOrtaokul Öğrencilerinin Sanal Zorbalık Farkındalıkları ile Sanal Zorbalık Yapma ve Mağdur Olma Durumlarının İncelenmesi
Ortaokul Öğrencilerinin Sanal Zorbalık Farkındalıkları ile Sanal Zorbalık Yapma ve Mağdur Olma Durumlarının İncelenmesi Fatma GÖLPEK SARI Prof. Dr. Süleyman Sadi SEFEROĞLU Hacettepe Üniversitesi, Eğitim
DetaylıMobilite Envanteri Türkçe Formunun Geçerlilik ve Güvenilirliği
78 A. Kart ve M.H. Türkçapar /Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi 2 (2015) 78-84 ISSN: 2146-9490 JCBPR, 2015, 1: 78-84 ORIGINAL ARTICLE/ÖZGÜN MAKALE Mobilite Envanteri Türkçe Formunun
DetaylıÖlçme Araçlarında Bulunması Gereken Nitelikler. Geçerlik. Geçerlik Türleri. Geçerlik. Kapsam Geçerliği
BÖLÜM 3 Ölçme Araçlarında Bulunması Gereken Nitelikler Yrd. Doç. Dr. Çetin ERDOĞAN cetinerdogan@gmail.com Ölçme Araçlarında Bulunması Gereken Nitelikler Geçerlik Güvenirlik Kullanışlılık Geçerlik Geçerlik,
DetaylıPSİKOLOJİDE ÖLÇEK KAVRAMI VE ÖLÇEK TÜRLERİ /11 Bogardus Tutum Ölçeği /12 Thurston Ölçeği /13 Likert Tipi Ölçekler /13 Guttmann Tutum Ölçeği /15
İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM PSİKOLOJİK TESTLER /1 PSİKOLOJİK TESTLERİN SINIFLANDIRILMASI /3 Ölçülen Nitelik ve Amacına göre Testler /5 Maksimum Performans ve Davranış Testleri /5 Bireysel ve Grup Testleri
DetaylıÖĞRETMENLER, ÖĞRETMEN ADAYLARI VE ÖĞRETMEN YETERLĠKLERĠ
ÖĞRETMENLER, ÖĞRETMEN ADAYLARI VE ÖĞRETMEN YETERLĠKLERĠ Yrd. Doç. Dr. Sevinç MERT UYANGÖR ArĢ. Gör. Mevhibe KOBAK Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi OFMAE-Matematik Eğitimi Özet: Bu çalışmada
DetaylıBilişsel Kaynaşma ve Yaşantısal Kaçınmayla Aleksitimi İlişkisi: Kabullenme ve Kararlılık Penceresinden Bakış
Bilişsel Kaynaşma ve Yaşantısal Kaçınmayla Aleksitimi İlişkisi: Kabullenme ve Kararlılık Penceresinden Bakış Sedat Batmaz 1, Emrah Songur 1, Mesut Yıldız 2, Zekiye Çelikbaş 1, Nurgül Yeşilyaprak 1, Hanife
DetaylıGebelere Antenatal Dönemde Verilen Eğitimin Fetal Bağlanma, Doğum Algısı ve Anksiyete Düzeyine Etkisi. Ebe Huriye Güven
Gebelere Antenatal Dönemde Verilen Eğitimin Fetal Bağlanma, Doğum Algısı ve Anksiyete Düzeyine Etkisi Ebe Huriye Güven Gebelik dönemi fizyolojik, psikolojik ve sosyal değişimlerin yaşandığı ve bu değişimlere
DetaylıMerkezi Eğilim ve Dağılım Ölçüleri
Merkezi Eğilim ve Dağılım Ölçüleri Soru Öğrencilerin derse katılım düzeylerini ölçmek amacıyla geliştirilen 16 soruluk bir test için öğrencilerin ilk 8 ve son 8 soruluk yarılardan aldıkları puanlar arasındaki
DetaylıDSM-5 Panik Bozukluğu Ölçeği Türkçe Formunun geçerliliği ve güvenilirliği
Balıkçı ve ark. 13 Araştırma / Original article DSM-5 Panik Bozukluğu Ölçeği Türkçe Formunun geçerliliği ve güvenilirliği Kuzeymen BALIKÇI, 1 Ahmet HERDEM, 2 Ömer AYDEMİR, 2 DSM-5 Ölçek Çalışma Grubu*
DetaylıADÖLESANLARDA İNTERNET KULLANIMINA YÖNELİK LİKERT TİPİ TUTUM ÖLÇEĞİNİN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI
Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi 2016 Cumhuriyet Nursing Journal 2016 Cumhuriyet Hem Der 2016 Cumhuriyet Nurs J 2016 ADÖLESANLARDA İNTERNET KULLANIMINA YÖNELİK LİKERT TİPİ TUTUM ÖLÇEĞİNİN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK
DetaylıTHOMAS TÜRKİYE PPA Güvenilirlik, Geçerlilik ve Standardizasyon Çalışmaları Özet Rapor
THOMAS TÜRKİYE PPA Güvenilirlik, Geçerlilik ve Standardizasyon Çalışmaları Özet Rapor Amaç Aşamalar Örneklem Analizler PPA Güvenilirlik, Geçerlilik ve Standardizasyon Çalışmaları nın amacı, yeni örneklemler
DetaylıNİCEL (Quantitative) VERİ TOPLAMA ARAÇLARI
Amaçlar NİCEL (Quantitative) VERİ TOPLAMA ARAÇLARI Bu bölümde ölçümlerin geçerlilik ve güvenilirliği ile veri toplama teknikleri üzerinde durulacaktır. Araştırmanın amacına göre her bir aracın nasıl uygulanacağı
DetaylıSAĞLIK ÇALIŞANLARIN GÜVENLİĞİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER (TÜRKİYE NİN GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİNDE BEŞ FARKLI HASTANE ÖRNEĞİ)
SAĞLIK ÇALIŞANLARIN GÜVENLİĞİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER (TÜRKİYE NİN GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİNDE BEŞ FARKLI HASTANE ÖRNEĞİ) Yrd. Doç. Dr. Nilgün ULUTAŞDEMİR *, Öğr. Gör. Habip BALSAK ** * Avrasya Üniversitesi,
DetaylıK U L L A N I M B İLGİLERİ
T Ü R K Ç E C O M P U TER SYSTE M U S A B I L I TY QU E S T I O N N A IRE S H O RT VERSIO N (T- C S U Q - S V ) A N K E Tİ K U L L A N I M B İLGİLERİ DOÇ.DR. OGUZHAN ERDINC I S T A N B U L, 2 0 1 5 GENEL
DetaylıSuç işlemiş bipolar bozukluklu olgularda klinik ve suç özellikleri: BRSHH den bir örnek. Dr. Tuba Hale CAMCIOĞLU
Suç işlemiş bipolar bozukluklu olgularda klinik ve suç özellikleri: BRSHH den bir örnek Dr. Tuba Hale CAMCIOĞLU Kurum ve kuruluşla ilişki bildirimi Bulunmamaktadır. Şiddet ve Suç Saldırganlık Şiddet Bireyin
DetaylıFARKLI BRANŞTAKİ ÖĞRETMENLERİN PSİKOLOJİK DAYANIKLILIK DÜZEYLERİNİN BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ. Abdulkadir EKİN, Yunus Emre YARAYAN
FARKLI BRANŞTAKİ ÖĞRETMENLERİN PSİKOLOJİK DAYANIKLILIK DÜZEYLERİNİN BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ Abdulkadir EKİN, Yunus Emre YARAYAN Kuramsal Çerçeve GİRİŞ Psikolojik dayanıklılık üzerine yapılan
DetaylıBAĞIMLILIK PROFİL İNDEKSİNİN (BAPİ) FARKLI FORMLARININ PSİKOMETRİK ÖZELLIKLERI
BAĞIMLILIK PROFİL İNDEKSİNİN (BAPİ) FARKLI FORMLARININ PSİKOMETRİK ÖZELLIKLERI Kültegin Ögel 1, Ceren Koç 2, Aslı Başabak 2, Alper Aksoy 2, Gülşah Karadayı 2 1 Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi 2 Yeniden
DetaylıSANAYİDE ÇALIŞAN GENÇ ERİŞKİN ERKEKLERİN YAŞAM KALİTESİ VE RİSKLİ DAVRANIŞLARININ BELİRLENMESİ
SANAYİDE ÇALIŞAN GENÇ ERİŞKİN ERKEKLERİN YAŞAM KALİTESİ VE RİSKLİ DAVRANIŞLARININ BELİRLENMESİ Yrd. Doç. Dr. Tahsin Gökhan TELATAR Sinop Üniversitesi SYO İş Sağlığı ve Güvenliği Bölümü 28.03.2017 Uluslararası
DetaylıTEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROJE ONAY FORMU
iii TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROJE ONAY FORMU Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi Bilim Dalı öğrencisi Rabia HOŞ tarafından hazırlanan " Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında
DetaylıBĠYOLOJĠ EĞĠTĠMĠ LĠSANSÜSTÜ ÖĞRENCĠLERĠNĠN LĠSANSÜSTÜ YETERLĠKLERĠNE ĠLĠġKĠN GÖRÜġLERĠ
359 BĠYOLOJĠ EĞĠTĠMĠ LĠSANSÜSTÜ ÖĞRENCĠLERĠNĠN LĠSANSÜSTÜ YETERLĠKLERĠNE ĠLĠġKĠN GÖRÜġLERĠ Osman ÇİMEN, Gazi Üniversitesi, Biyoloji Eğitimi Anabilim Dalı, Ankara, osman.cimen@gmail.com Gonca ÇİMEN, Milli
DetaylıHEMODİYALİZ HASTALARINDA HUZURSUZ BACAK SENDROMU, UYKU KALİTESİ VE YORGUNLUK ( )
HEMODİYALİZ HASTALARINDA HUZURSUZ BACAK SENDROMU, UYKU KALİTESİ VE YORGUNLUK (2.0.20) Gülay Turgay, Emre Tutal 2, Siren Sezer Başkent Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Diyaliz Programı
DetaylıBÖLÜM 1 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMEDE TEMEL KAVRAMLAR
İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMEDE TEMEL KAVRAMLAR I. Öğretimde Ölçme ve Değerlendirmenin Gerekliliği... 2 II. Ölçme Kavramı... 3 1. Tanımı ve Unsurları... 3 2. Aşamaları... 3 2.1. Ölçülecek
DetaylıBİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ. Bazı Temel Kavramlar
BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ Bazı Temel Kavramlar TEMEL ARAŞTIRMA KAVRAMLARI Bilimsel çalışmaların amacı, örneklem değerinden evren değerlerinin kestirilmesidir. Araştırma evreni (population) Evren, bütündeki
DetaylıİÇİNDEKİLER REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMADA ÖLÇME ARAÇLARININ KULLANIM
REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMADA ÖLÇME ARAÇLARININ KULLANIM REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMADA ÖLÇME ARAÇLARININ KULLANIMI... 3 Ölçme Araçlarının Kullanılmasında Gözetilecek Hususlar... 4 KARAR STRATEJİLERİ
DetaylıERKEK ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN KADINLARIN ÇALIŞMASINA YÖNELİK TUTUM ÖLÇEĞİ MALE ATTITUDE SCALE OF UNIVERSITY STUDENTS TOWARDS WOMEN S WORK
ERKEK ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN KADINLARIN ÇALIŞMASINA YÖNELİK TUTUM ÖLÇEĞİ MALE ATTITUDE SCALE OF UNIVERSITY STUDENTS TOWARDS WOMEN S WORK Saadet KÖSEOĞLU* * Özet: Bu çalışmanın amacı erkek üniversite
DetaylıVALIDITY AND RELAIBILITY OF SCIENCE PROCESS SKILLS SCALE FOR MONTHS OLD CHILDREN
Yıl: 3, Sayı: 8, Eylül 2016, s. 214-223 Banu ÖZKAN 1, Alev ÖNDER 2 60-72 AYLIK ÇOCUKLAR İÇİN BİLİMSEL SÜREÇ BECERİLERİ ÖLÇEĞİNİN GEÇERLİK GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI 3 Özet Bu çalışmanın amacı, 60-72 Aylık Çocuklar
DetaylıPrediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi
Prediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi Giriş: Kronik Böbrek Hastalığı (KBH); popülasyonun
DetaylıValidity, Reliability, and Sensitivity to Change of a Turkish Version of Rheumatoid and Arthritis Outcome Score in Patients with Rheumatoid Arthritis
Validity, Reliability, and Sensitivity to Change of a Turkish Version of Rheumatoid and Arthritis Outcome Score in Patients with Rheumatoid Arthritis Authors: Altınay Göksel Karatepe, Rezzan Günaydın,
DetaylıEĞİTİM VEREN BİR DEVLET HASTANESİ PSİKİYATRİ POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN TANI GRUPLARINA GÖRE SOSYODEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ
Kriz Dergisi 2(1): 235-240 EĞİTİM VEREN BİR DEVLET HASTANESİ PSİKİYATRİ POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN TANI GRUPLARINA GÖRE SOSYODEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ Erol ÖZMEN, M.Murat DEMET, İlkin İÇELLİ, Gürsel
DetaylıMESLEĞE VE ÖRGÜTE BAĞLILIĞIN ÇOK YÖNLÜ İNCELENMESİNDE MEYER-ALLEN MODELİ
İ.Ü. İşletme Fakültesi Dergisi, C: 28, S: 1/Nisan 1999, s; 7-İS MESLEĞE VE ÖRGÜTE BAĞLILIĞIN ÇOK YÖNLÜ İNCELENMESİNDE MEYER-ALLEN MODELİ Prof.Dr.Ayşe Can BAYSAL ve Prof.Dr.Mahmut PAKSOY İstanbul Üniversitesi
DetaylıÇocukların Olumsuz Duyguları ile Baş Etme Ölçeğinin Psikometrik Çalışması
Çocukların Olumsuz Duyguları ile Baş Etme Ölçeğinin Psikometrik Çalışması Yrd. Doç. Dr. Feyza Çorapçı Boğaziçi Üniversitesi, Psikoloji Bölümü Yrd. Doç. Dr. Bilge Yağmurlu Koç Üniversitesi, Psikoloji Bölümü
DetaylıÖğreti m Üyeleri ni n Beklenti ve Algıları Üzeri nden Tıp Eği ti mi nde Deği şi m Yöneti mi Ölçeği
Araştırma Öğreti m Üyeleri ni n Beklenti ve Algıları Üzeri nden Tıp Eği ti mi nde Deği şi m Yöneti mi Ölçeği The change management scale in medical education through the expectations and perceptions of
DetaylıHEMġEHRĠ ĠLETĠġĠM MERKEZĠ ÇALIġANLARIYLA STRES VE KAYGI DURUMLARI ÜZERĠNE BĠR DEĞERLENDĠRME
HEMġEHRĠ ĠLETĠġĠM MERKEZĠ ÇALIġANLARIYLA STRES VE KAYGI DURUMLARI ÜZERĠNE BĠR DEĞERLENDĠRME Psi. Özge Kutay Sos.Yelda ġimģir Ġzmir,2014 HEMġEHRĠ ĠLETĠġĠM MERKEZĠ ÇALIġANLARIYLA STRES VE KAYGI DURUMLARI
DetaylıAraştırma Yöntem ve Teknikleri
Araştırma Yöntem ve Teknikleri Araştırma Sürecinde Kullanılan Terimler Araştırma Sürecinde Kullanılan Terimler Değişken (Variable) Hipotez veya Denence (Hypothesis) Sayıltı veya Faraziye (Assumption) Sınırlılık
DetaylıBariatrik cerrahi amacıyla başvuran hastaların depresyon, benlik saygısı ve yeme bozuklukları açısından değerlendirilmesi
Bariatrik cerrahi amacıyla başvuran hastaların depresyon, benlik saygısı ve yeme bozuklukları açısından değerlendirilmesi Selçuk Özdin 1, Aytül Karabekiroğlu 2, Arzu Alptekin Aker 2, Recep Bolat 2, Servet
DetaylıTIP FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNDE GÜNDÜZ AŞIRI UYKULULUK HALİ VE DEPRESYON ŞÜPHESİ İLİŞKİSİ
TIP FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNDE GÜNDÜZ AŞIRI UYKULULUK HALİ VE DEPRESYON ŞÜPHESİ İLİŞKİSİ Egemen Ünal*, Reşat Aydın*, Gülnur Tekgöl Uzuner**, Oğuz Osman Erdinç**, Selma Metintaş* *Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
DetaylıHİZMET İŞLETMELERİNDE İÇSEL PAZARLAMA ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI
MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi 2018 Cilt: 7 Sayı: 4 MANAS Journal of Social Studies 2018 Vol.: 7 No: 4 HİZMET İŞLETMELERİNDE İÇSEL PAZARLAMA ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI
DetaylıİLKÖĞRETİM 6. ve 7. SINIF FEN ve TEKNOLOJİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ İÇERİĞİNE VE ÖĞRENME- ÖĞRETME SÜRECİNE İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ
İLKÖĞRETİM 6. ve 7. SINIF FEN ve TEKNOLOJİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ İÇERİĞİNE VE ÖĞRENME- ÖĞRETME SÜRECİNE İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ Yrd.Doç.Dr.Cavide DEMİRCİ Uzman Esra ÇENGELCİ ESOGÜ Eğitim Fakültesi
DetaylıMizofoni: Psikiyatride yeni bir bozukluk? Yaygınlığı, sosyodemografik özellikler ve ruhsal belirtilerle ilişkisi
Mizofoni: Psikiyatride yeni bir bozukluk? Yaygınlığı, sosyodemografik özellikler ve ruhsal belirtilerle ilişkisi Uzm. Dr. Gökhan Öz Prof. Dr. Cengiz Kılıç Giriş Mizofoni: Çeşitli hafif seslerden belirgin
DetaylıYENİDOĞAN BEBEKLERİN FARKLI CİHAZLARLA YAPILAN VÜCUT SICAKLIĞI ÖLÇÜM SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ: Ön Çalışma
YENİDOĞAN BEBEKLERİN FARKLI CİHAZLARLA YAPILAN VÜCUT SICAKLIĞI ÖLÇÜM SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ: Ön Çalışma AYDIN N 1, DOĞAN P 1, YAMAN R 2, ÇAĞLAYAN S 2. 1 İstanbul Medipol Üniversitesi, SBF, Hemşirelik
DetaylıAMAÇ İş yerinde bulunan ve sağlık açısından risk oluşturan faktörleri etkili bir şekilde kontrol altına alarak çalışanlar için sağlıklı ve güvenli bir
BİR TOPLUM SAĞLIĞI MERKEZİ MASA BAŞI ÇALIŞMA OFİSLERİNİN ERGONOMİK AÇIDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE ÇALIŞANLARIN SAĞLIK YAKINMALARINA ERGONOMİ GİRİŞİMİNİN ETKİSİ Uzm. Dr. İsmail Hakkı TUNÇEZ Yard. Doç. Dr.
DetaylıEIJEAS 2015 Volume:1 Issue: 2, , Ohio, USA Electronic International Journal of Education, Arts, and Science
The Validity and Reliability Study of the Turkish Version of Career and Talent Development Self-Efficacy Scale Muhammed Yıldız Gaziantep University, pdrdanisman@hotmail.com Abstract This study investigates
DetaylıŞizofreni ve Bipolar Duygudurum Bozukluğu Olan Hastalara Bakım Verenin Yükünün Karşılaştırılması
Şizofreni ve Bipolar Duygudurum Bozukluğu Olan Hastalara Bakım Verenin Yükünün Karşılaştırılması Suat Yalçın, Sevda Bağ SBÜ Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh ve Sinir Hastalıkları EAH, 3.psikiyatri Kliniği,
DetaylıULUSLARARASI 9. BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLİĞİ KONGRESİ
ULUSLARARASI 9. BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLİĞİ KONGRESİ SPOR BİLİMLERİ FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN BOŞ ZAMAN AKTİVİTELERİNE VERDİKLERİ ANLAMIN VE YAŞAM DOYUMLARININ İNCELENMESİ: AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ
DetaylıPRENATAL KENDİNİ DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİNİN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI
PRENATAL KENDİNİ DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİNİN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI Kerime Derya (TAŞCI) BEYDAĞ* Samiye METE** Kabul Tarihi: 18.10.2006 ÖZET Bu araştırma, gebe kalan kadınların gebeliğe ve anneliğe
DetaylıÖNSÖZ. beni motive eden tez danışmanım sayın Doç. Dr. Zehra Özçınar a sonsuz
i ÖNSÖZ Bu çalışma uzun ve zor, ancak bir o kadar da kazançlı bir sürecin ürünüdür. Öncelikle; bilgi ve deneyimleri ile bu süreçte bana yol gösteren, anlayışlı tutumuyla beni motive eden tez danışmanım
DetaylıSiirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Yrd. Doç. Dr. H. Coşkun ÇELİK Arş. Gör. Barış MERCİMEK
Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yrd. Doç. Dr. H. Coşkun ÇELİK Arş. Gör. Barış MERCİMEK EYLÜL-2013 Bilgisayar, uzun ve çok karmaşık hesapları bile büyük bir hızla yapabilen, mantıksal (lojik) bağlantılara
DetaylıYaşam Değerleri Envanterinin Faktör Yapısı ve Güvenirliği. Prof. Dr. Hasan BACANLI Doç. Dr. Feride BACANLI
Yaşam Değerleri Envanterinin Faktör Yapısı ve Güvenirliği Prof. Dr. Hasan BACANLI Doç. Dr. Feride BACANLI Rokeach İnsanların sahip oldukları değerler uzun zamandır psikolog ve sosyologların ilgisini çekmiştir.
DetaylıThe Study of Relationship Between the Variables Influencing The Success of the Students of Music Educational Department
71 Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Yıl 9, Sayı 17, Haziran 2009, 71-76 Müzik Eğitimi Anabilim Dalı Öğrencilerinin Başarılarına Etki Eden Değişkenler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi
Detaylı