k Modülü bulunur. geçmeye zorlayan oluşturan haline gelir. olabilir. Bir durumda olabilir; değil,

Transkript

1 GEZİ TEKNESİ SAHİBİ İÇİN FARKINDALIK MODÜLÜ İÇERİK ÖNERİSİ Gezi Teknesi Sahipleri İçin Farkındalık k Modülü Bu doğru ömür sonu yaklaşımı uygulamasının desteklenmesi denizel çevrenin korunmasına katkıda bulunur. Bir gezi teknesini terk etmek çözüm değildir. Bu sorunun üstesinden gelmek için çözümler vardır. Bir gezi teknesinin sökümü zararsız bir eylem değildir. Kim olduğumuzu, neye inandığımızı, toplumdaki yerimizle ilgili sorumluluklarımızı vs. yansıtır. Gezi teknesi sahibini harekete geçmeye zorlayan üç ana neden şunlardır: Gezi teknesini söktürür çünkü kendini sorumlu hisseder. Hareketleri farkındalıkla, tam bir motivasyonla şekillenir. Bu durumda, ekolojiye veya gezegene ve onun kaynaklarına saygıyla. Söküm işte böyle bir sorumluluk hareketidir. O diğerlerine kıyasla değerini artırmak için gezi teknesinii söktürür. İyi bir benlik bilinci oluşturan ve başkalarında iyi bir izlenim bırakan çevre dostu bir harekette bulunmanın gururunuu yaşar. Sınıflandırma böylece anlamlı bir hareket haline gelir. Gezi teknesini yönetmeliklere uygun şekilde söktürür. Standart kurallara uyumluluk, iyi uygulamaların benimsenmesi, onun için sosyal anlamdaa onaylanmamaya karşı etkili, doğal yollardır. 1. AB seviyesinde ömrünü tamamlayan gezi teknesi sorunu Ömrünü tamamlayan bir yelkenli yada motorlu gezi teknesi, sandal ya da deniz taşıtı ekonomik anlamda onarılamaz durumdadır. Gezi teknesi karada (özel arazide ve/veya kamu arazisinde), denizde (yüzer ve/veya batmış) ve/veya limanda terk edilmiş olarak bulunabilir. Bir gezi teknesinin belirli bir sahibi olabilir veya olmayabilir; bu kişi izlenebilir veya izlenemez durumda olabilir; teknesiyle ilgili sorumluluk almak istemiyor da olabilir. Bir gezi teknesi yeri (kara, deniz, liman) veya durumu (denizee açılmaya uygun ya da değil, kullanılır durumda ya da değil, tehlikede, yüzer durumda ya da değil, batma tehlikesiyle karşı karşıya vs.) ne olursa olsun terk edilmiş sayılabilir. Çoğu zaman bakımsız ve sefere çıkamayacak durumda bulunur. Avrupa düzeyinde, balıkçılıktaa kullanılmayan ömrünü doldurmuş deniz taşıtlarının iyileştirilmesi ile ilgili çalışmada, aşağıdaki çıkarıma gidilmiştir: 222 Avrupa Birliğine üye, kıyı şeridine sahip ülkede ortalama 150 marina bulunduğunu düşünürsek, yılda yaklaşık deniz taşıtının 1

2 GEZİ TEKNESİ SAHİBİ İÇİN FARKINDALIK MODÜLÜ İÇERİK ÖNERİSİ terk edilebileceği tahmin edilmektedir. Avrupa Birliği kıyı bölgelerindeki liman sayısının İspanya nınkine (358) eşit olduğunu ve her limanda maksimum 3 deniz taşıtı bırakıldığını düşünsek bile, yılda taşıt terk edilmiş olacaktır. 2 Gezi teknesi sahibi için farklı seçenekler ve avantajlar Gezi teknesi sahibi teknesini artık istemiyorsa ( bu her zaman kullanım ömrünün sona erdiği anlamına gelmemektedir) önlerinde bir çok seçenek mevcuttur: Bertaraf/ geri dönüşüm örn. atık idaresi şirketleri, söküm tesisleri Terk etme Tekneyi satma (örn. ikinci el kullanım veya başka amaçla) Tekneyi bağışlama (örn. hayır kurumları, yelken okulları, farklı kullanım alanları için, vs) Yenilemee Diğer yanlış uygulamalar örn. batırma, yakma Bir gezi teknesinin sınırlı bir ömrü olduğu unutulmamalıdır. Bu yaklaşık 40 yıldır. Sahibi tarafından hangi seçenek seçilirse seçilsin, bir gezi teknesinin ömrünü tamamlayacağını önceden tahmin edip ona göre davranmak önemlidir. Gezi teknesinin geri dönüşümünü sağlamak mümkündür.sorumluluğunun bilincinde bir tekne sahibi olarak, siz en uygun çevresel ve yasal çözümü seçmelisiniz. Bir gezi teknesi ömrünü tamamlama durumuna geldiğinde (yani tekne artık amacı için kullanılamamaktadır deniz yolculuğu ya da sahibi tekneyi imha etmeye karar vermiştir) sahibi aşağıdaki seçeneklerden birine karar verir: 1. Uygulama (imha etme/ geri dönüşüm) 2. Terk etme 1. seçenek için Uygulama, aşağıdaki diyagram termoplastik ve termoset kompozitler için geri dönüşümün görsel bir özetidir. 2. seçenek için Terk edilmiş tekne, terk edilmiş tekne için resmi bir tanımlama yoktur. Bazen terk edilmiş gezi teknesini belirlemek çok kolayken, bu tanımsızlık yüzünden belli bazı durumlarda, bir teknenin terk edilmiş olup olmadığınıı tanımlamak zordur. Bununla beraber, hangi gezi teknesinin terk edileceğine karar vermek için marinalar tarafından göz önüne alınabilecek çeşitli göstergeler vardır (teknenin gözle görülür şekilde bozulmasından önce) ): Sahibinin sürekli olarak yokluğu. Sigortanın yenilenmemesi. Teknik muayene belgesinin yenilenmemesi (ITB29). Ücretlerin ödenmemesi. Alışılmadık bir yerde bulunan bir tekne. Boat Digest teknee sahibine gezi teknesininn terk edilmiş olup olmadığının belirlenmesinde yardımcı olmak için, bir değerlendirme yöntemi geliştirmiştir. 2

3 GEZİ TEKNESİ SAHİBİ İÇİN FARKINDALIK MODÜLÜ İÇERİK ÖNERİSİ 3 Söküm işlemi Gezi teknesinin söküm işlemi aşağıdaki adımlara göre yapılmalıdır: 1 Denetleme: Çevresel tanı depolama alanı ve gezi teknesi üzerinde bir incelemeyi içerir. 2 Gezi teknesinin kaydının idari otoriteler tarafından silinmesi, gezi teknesi mülkiyetinin sökümcüye geçirilmesi. 3 Taşıma: Teknenin depolama alanından söküm yerine taşınması. 4 Boşaltma: Üzerindeki donanımın ve navigasyon ekipmanının çıkarılması. 5 Temizlik: Çeşitli sıvıların toparlanması (yağlar, hidrokarbonlar), piller 6 Tehlikeli atık arıtımının özel tesisatlarda depolama veya yakma ile imha edilmesi. 7 Teknenin bazı unsurlarının seçimli olarak sökümü 8 Teknenin parçalanması ve öğütülmesi. 9 Sürekli izlenebirliği olan uygun tesislerde atıkların geri kazanımı. Sökümden Sonra Gezi tekneniz temizlenmiştir:atık yağ, yakıt Tüm gezi tekneleri uygun şekilde davranılmadığı takdirde çevreye zararlı olabilecek sıvılar taşıyabilir.sökümcü tekneyi temizlerken bu farklı elemanları birbirinden ayırır ve kanunlara uygun şekilde işler. Gezi teknenize geri dönüşüm uygulanmıştır: Teknenizin iyi durumda çalışır olan parçaları alınmış, ayrılmış,yeniden kullanımdan önce arındırılmıştır (motorlar, ). Bundan sonra gezi tekneniz kendisini oluşturan materyallere ayrılmaya hazırdır. Bu materyaller ayrıldıktan sonra başka ürünler oluşturmada tekrar kullanılabilirler. Atık profesyonelleri ve özel beceriler Gezi teknelerinin sökümü bu iş için ayrılmış, çevre koruması için çok sayıda yasal gereksinime cevap verebilen bir alanda yapılmalıdır. Gezi teknesinin sökümü atıkların imha edilmesi ve değerlendirilmesinde özel bilgi ve beceri sahibi olmayı gerektirir. Bu uygulamaları yapan şirketler şu faaliyetleri yürüten atık yönetimi uzmanlarıdır: gezi tekneleri için depolama, temizleme, söküm ve/veya parçalama. Herhangi bir yükümlülük altında kalmamak açısından, sökümü yapan şirketim ulusal ve bölgesel yönetmeliklere uygun olarak bu işlemleri gerçekleştirdiğinden emin olmak önemlidir. Söküm ağında kalite güvenilirlik ve ciddiyet Boat Digest web sitesinde bulunan şirketler söküm işleminin kalite, güvenlik ve ciddiyetini sağlayan bir süreç yürütürler. Bu size şunları sağlar: 3

4 GEZİ TEKNESİ SAHİBİ İÇİN FARKINDALIK MODÜLÜ İÇERİK ÖNERİSİ Gerçek bir söküm uzmanıyla çalışmayı, Şirketin beceri ve uzmanlığındann yararlanmayı, İzlenebilirliği ve atık değerlendirmesini, Yerel bir şirket bulmayı, Uygulamayla ilişkili miktarda fiyat almayı. Gezi teknesinin sökümü = kompozitlerin değerlendirilmesi Gezi teknesi söküm atıklarınınn %40ından fazlasını oluşturan kompozitlerin değerlendirilmesi bu sektörün gelişmesinin temel unsurudur. Şu anda esas değerlendirme yöntemi değerlendirmedir. alternatif yakıtların geliştirilmesiyle enerji olarak Bu çözelti, birleştirici üretim işleminde pek çok avantaj sunar: Atığın %100ü kullanılır. (%0 depolama, %0 yakma) Geriye hiç atık ve kül bırakmaz. İlgi çekici bir ısıl güç Yakıt giderlerinin düşmesi ve çevre korumasına katkı Esneklik (minimum hacim gereksinimi yoktur) Bununla birlikte, madde değerlendirme yöntemi kompozitlere yeni bir malzeme üreterek ikinci bir şans vermek için geliştirilmektedir. Malzeme değerlendirmenin aşağıdaki avantajları önemlidir: yeni bir hammadde üretimi. yapım ve altyapı alanındaa neredeyse sınırsız ürün yelpazesi için çıkış noktası şu anda kullanılan demir, çelik, beton, plastik( (geri dönüşümlü), ahşap gibi çeşitli malzemelere çok daha üstün alternatifler sunar. Gezi teknesi söküm maliyeti örneği Gezi teknesi (57m arası) Gezi teknesinin alınması (çekme + taşıma) Söküm, temizleme Kontrol & tüm atıklar için çıkış bilgisi Toplam > 400 > 600 > 300 > Gezi teknesi (89m arası) Gezi teknesinin alınması (çekme + taşıma) Söküm, temizleme Kontrol& tüm atıklar için çıkış bilgisi Toplam 400 > > > >

5 GEZİ TEKNESİ SAHİBİ İÇİN FARKINDALIK MODÜLÜ İÇERİK ÖNERİSİ Gezi teknesi (1012m arası) Gezi teknesinin alınması (çekme + taşıma) Söküm, temizleme Kontrol& tüm atıklar için çıkış bilgisi Toplam > > > > Terk edilmiş gezi teknelerinin etkileri (ekonomik, sosyal ve çevresel etkiler) Ömrünün sonuna gelmiş bir gezi teknesi bazı sıvı veya katı tehlikeli atık olarak nitelendirilebilen malzemeler içerebilir örneğinn yağ, piller, işaret fişekleri, Bu tip zararlı atıklar kirlilik yaratma riskinden korunmak için özel uygulama gerektirirler. Eğer kötü şartlarda depolanırsa ve/veya çevresel gerekliliklere uygun olmayan veya doğru olmayan şekilde davranılırsa ömrünü tamamlamış gezi tekneleri, suyu ve toprağı zehirleyerek çevreye zarar verir. Gezi tekneleri kullanım ömürlerinin sonuna geldiklerinde uygun şekilde atık haline getirilmeli ve sökülmelidir, aksi durumda özellikle çevre üzerinde önemli negatif etkileri olur. Gezi teknesinin terk edilmesinin nedenleri ve sonuçları (etkileri) 1 Bu bölüm Bowtie metoduna 2, dayanan ve karşı karşıya kaldığınız riski tek, kolay anlaşılan bir resimle gösteren bir diyagram içerir. Bu resim şunları içerir: Bir risk: Bir risk zarar oluşturma ihtimali olan şeydir. 3 (Bu durumda risk bir gezi teknesi sahibi olmaktır En üst durum: En üst durum risk üzerindeki kontrolün kaybedildiği andır. Herhangi bir hasar yada negatif etki henüz yoktur, fakat yakındır. 4 ( burada en üst durum gezi teknesinin terk edilmesidir.) Tehditler: Tehditler en üst durumun oluşmasına neden olan şeylerdir. Farklı tehditler olabilir. 5 (bu durumda mavi çizgilii bütün kutular) 1 Gezi teknesinin ömrünü tamamlamasıyla ilgili terkedilmesinin nedenleri ve sonuçları üzerine problemlerin gözden geçirilmesi (Boat DIGEST project). 2 CGE Risk Yönetimi Çözümleri, Bowtie Metodu, CGE Risk Management Solutions, The Bowtie Method // 3 CGE Risk Yönetimii Çözümleri, Bowtie Metodu, CGE Risk Management Solutions, The Bowtie Method // 4 CGE Risk Yönetimii Çözümleri, Bowtie Metodu, CGE Risk Management Solutions, The Bowtie Method // 5 CGE Risk Yönetimii Çözümleri, Bowtie Metodu, CGE Risk Management Solutions, The Bowtie Method // 5

6 GEZİ TEKNESİ SAHİBİ İÇİN FARKINDALIK MODÜLÜ İÇERİK ÖNERİSİ Sonuçlar: En üst durum sonrasında oluşan bütün kutular) sonuçlardır. 6 (bu durumda kırmızı çizgili Tüm bu tehditler ve sonuçların birleşimi size oluşabilecek durumların bir özetini verir. Bu teknik sadece şimdiye kadar oluşmuş tüm durumları değil üretilebilecek tüm senaryoları içerir (oluşabilecek tüm farklı durumlar), risklere karşı koymada öngörülü olmayı sağlar.birr kere istenmeyen senaryolar belirlendiğinde, Bowtie metodu bu senaryoları bariyer kullanarakk nasıl kontrol edebileceğimizi görmemizi sağlar. Kontrol bariyerleri: istenmeyen senaryolarınn ortaya çıkmasından koruyabilecek tüm bariyerler 7 (bu durumda tüm mavi noktalı kutular) Kurtarmaa bariyerleri: Kontrol kaybında daha ciddi sonuçlar oluşmadan önce kurtarmayı ya da bunları azaltmayı amaçlayan bariyerler 8.(bu durumda tüm kırmızı noktalı kutular) Kim: Bariyerin kimin sorumluluğunda olması gerektiğini belirler.(bu durumda noktalı kutuların altında veya yanında bulunan mavi ve kırmızı kutular) 6 CGE Risk Yönetimii Çözümleri, Bowtie Metodu, CGE Risk Management Solutions, The Bowtie Method // 7 CGE Risk Yönetim Çözümleri, 5 dakikada Bowtie Metodu CGE Risk Management Solutions, The Bowtie Method in 5 minutes, =P7Z6L7fjsi0 8 CGE Risk Yönetim Çözümleri, 5 dakikada Bowtie Metodu CGE Risk Management Solutions, The Bowtie Method in 5 minutes, =P7Z6L7fjsi0 6

7 GEZİ TEK KNESİ SAHİBİ İÇİN FARKINDALIK MODÜLÜ İÇERİK K ÖNERİSİ Şekil 1 1.BOWTIE diyagramı( her bariyer için n kim sorum mludur) 7

8 BOWTIE diyagramının detaylı anlatımı TEHDİTLER A. Navigasyon kazalarıı Tanım: Farklı nitelikteki navigasyon kazaları karaya oturma veya çarpışma olarak ortaya çıkabilir. Bu kazalardan sonra gezi teknesi sahibi tamir ve/veya yeniden yüzer duruma getirme masraflarını ödemek istemeyebilir. Böyle durumlarda tekne sahibinin sigortası olmaması ihtimali de vardır ve böylece ödeme yapmamak için teknesinii terk eder. B.Karada/limanda kazalar Tanım:Marinalarda, tersane veya depolarda kazalar olabilir (örn. Diğer teknelerle çarpışma) C. Fırtınalar, kuvvetli rüzgarlar veya dalgalar Tanım: Gezi teknelerinin hasar görmesiyle sonuçlanabilecek fırtınalar, kuvvetli rüzgarlar, tsunamiler, vs. gibi bazı doğal nedenler vardır. Bunlar bittiğinde bir çok gezi teknesi bulunduğu yerde (limanda, denizde, karada) (sahipsiz) kalır. D. Sahibinin ölümü Tanım:Sahibinin ölümüü E.Sahibi masrafları ödeyemeyecek durumdadır Tanım:Gezi teknesi sahipleri iş kaybı, ekonomik problemler, iflas gibi bazı durumlarda tekneleri ile ilgili maliyetleri karşılayamazlar. F. Tekne sahiplerinin gezi teknelerinin ömrünüü tamamlaması konusunda bilgi eksikliği Tanım:Gezi teknesi sahiplerinin ömrünü tamamlayan gezi teknelerininn imhası ile hakkında bilgi yetersizliği. G. Tekne sahiplerininn gezi teknelerinin ömrünü tamamlaması konusunda farkındalık eksikliği Tanım:Gezi teknesi sahiplerininn gezi teknelerinin ömrünü tamamlamasıyla ilgili problemlerde farkındalıklarının çok az ya da yetersiz olması.bunun yanında bir çok tekne sahibi için teknelerinin (özellikle yelkenliler) duygusal bir anlamı olduğu, onları söktürme/imha etmenin zor olduğuu unutulmamalıdır. H. Ömrünüü tamamlamış tekneler hakkında kanun/yönetmelik eksiklikleri Tanım:Şu anda ulusal veya Avrupa seviyesinde ömrünün sonuna gelmiş tekneler için herhangi yasa/yönetmelik bulunmamaktadır. Tekne atık yönetimi problemlerini düzenleyen herhangi bir Avrupa çözümü bulunmadığı için, gezi teknelerinin imhası, tamamen sahibinin gönüllü olmasına bağlıdır. I. Gezi teknelerinin imhasının ücreti Tanım: Kompozitler gezi teknelerinde daha çok kullanıldıkça, örn. gövdelerde, ömürlerini tamamlamalarıyla oluşan hurda değeri düşmekte veya söküm işlemi gelir oluşturacağına gider oluşturur hale gelmektedir. Günümüzde %100 fiberglas olan malzemenin geri dönüşümü ve değerlendirmesi yapılabilmekte fakat karışık fiberglas malzeme için verimli bir seçenek henüz bulunmamaktadır. Dahası, terk edilen teknelerin harcalamaları liman altyapısından sorumlu organizasyona düşmektedir. 9 COWI, Balıkçılık ticaretinde kullanılmayan eski deniz taşıtlarının iyileştirilmesi COWI, Recovery of obsolete vessels not used in the fishing trade (EC, DG Environment), BEFESA, Polipropilen kompozit üretimi için cam fiber atıkların dönüşüm işleminin gösterimi BEFESA, Demonstration of a processs to recycle glass fibre wastes to produce polipropilene composites. /otros_05.html

9 SONUÇLAR A. Marinalar/tersaneler/diğerleri için ödemelerdeki gecikmeler gibi nedenlerle ekonomik kayıplar Tanım:Bir gezi teknesi marina, tersane gibi yerlerde terk edildiğinde demirleme bakım ve/veya onarım gibi masraflar artık karşılanmaz, bu da beklendiği gibi marina ve tersanelere ödeme yapılmamasına yol açar. Bir örnek vermek gerekirse, Estepona ve Manilvaa limaları (Andalucía, İspanya da) yıllık kayıp hesaplamakt tadır 12. Bunun yanında marinalar terk edilmiş ve/veya terk edilmesi muhtemel gezi tekneleri için görsel inceleme yapmalıdır ki bu da ekstra izleme maliyeti anlamına gelir. B. Marina ve tersanelerde yer işgali. Tanım:Bir gezi teknesi tersane veya marinada terk edildiğinde, çok değerli olan yeri de işgal etmektedir, örn. marinalarda başkaa tekne sahiplerinin ödeme yapacağı demirleme alanını kaplar.marinalar kendilerini oldukça karışık yasal düzenlemeler içinde bulurlar 13. Tersaneler de tesislerinde terk edilmiş tekneler ve/veya gövdeler bulurlar 14. C. Zarar verme 15 Tanım: Bir çok durumda, karada, limanda ve denizde terk edilen gezi tekneleri görsel olarak fark edilir. Görsel olarak belirlenebilme tekne sahipleri arasında güvenlik tehditi oluşturabilen hırsızlık, vandalizm gibi durumlara neden olur 16. D. Kirlilik ve deniz hayatına zarar 17 : I Sıvı atıkların sızıntısı veya dökülmesi 18,19 Tanım: Terk edilen tekneler (karada, yüzer ve/veya batmış durumda) sıvı atıkların (hidrokarbon, yağ ve pillerden sıvı) sızmasına veya dökülmesine neden olarak çevreye (hem kamu alanı hem özel mülkte) zarar verebilir ve deniz hayatınıı ölümcül tehlikeye sokabilir. 20 E. Kirlilik ve deniz hayatına zarar 21 : III Katı atıkların bırakılması veya dökülmesi 22,23 11 Gabriel Sandoval, İspanyol Gezi Limanları ve Marinaları Federasyonu Dernekleri (FEAPDT), Eğitimi Gabriel Sandoval, ' SpanishFederation of LeisurePorts and Marinas Associations (FEAPDT), Workshop Recuperación, desguacee y reciclaje de pequeñas embarcaciones y buques de menos de 5000 GTs, 2011 Madrid. Balıkçılık ticaretinde kullanılmayan eski deniz taşıtlarının iyileştirilmesi çalışması Study Recovery of obsolete vesselss not used in the fishing trade (DG ENV). 12 İspanyol basını Spanish press es/elmundo/2012/02/23/andalucia_malaga/ html 13 Pierre Cardo, Députéé des Yvelines, Mission parlementaire, Démantèlement des navires Groupe nº2. Le Grenelle de la Mer. moins de 24 mètres. Synthèse de l étude. 15 Stevenson, Kathleen. Ömrünü tamamlayan tekne gövdeleri günümüzdeki durum ve imha seçenekleri End of 14 Econav. Les navires en fin de vie de life boat hulls the current situation and disposal options. School of Civil Engineering and the Environment, University of Southampton. 16 Sahipsiz, terk edilmişş ve risk altındaki deniz taşıtları Delerict, abandoned & at risk vessels, Florida Fish and Wildlife Conservation Commission, 17 Three Sheets North West, Sahipsiz tekneler deniz hayatına ölümcül risklerr taşıyor Delerict boats pose deadly hazards for marine life 06/derelictboatsposedeadlyhazardsfor marinelife/ 18 ECONAV. Les navires en fin de vie de moins de 24 mètres. Synthèse de l étude 19 Gabriel Sandoval, İspanyol Gezi Limanları ve Marinaları Federasyonu Dernekleri (FEAPDT), Eğitimi Gabriel Sandoval, SpanishFederation of Leisure Ports and Marinas Associations (FEAPDT), Workshop Recuperación, desguacee y reciclaje de pequeñasembarcaciones y buques de menos de 5000 GTs, 2011 Madrid. Balıkçılık ticaretinde kullanılmayan eski deniz taşıtlarının iyileştirilmesi çalışması Study Recovery of obsolete vesselss not used in the fishing trade (DG ENV). 20 Layman raporu BOATCYCLE projesi Layman report BOATCYCLE project. 21 Three Sheets North West, Delerict boats pose deadly hazards for marine life com/blog/2009/06/derelictboatsposedeadlyhazardsformarinelife/ 22 ECONAV. Les navires en fin de vie de moins de 24 mètres. Synthèse de l étude

10 Tanım: Terk edilen tekneler (karada, yüzer ve/veya batmış durumda) katı atıkların (teknenin tehlikeli madde taşıyan ya da taşımayan eşya, plastik vs. parçaları) bırakılması veya dökülmesinee neden olarak deniz hayatını ölümcül tehlikeye sokabilir. 24 F. Kirlilik ve deniz hayatına zarar 25 III Diğer tehlikeli maddeler 26,27 Tanım: Terk edilen tekneler (karada, yüzer ve/veya batmış durumda) boya döküntüleri veya çökeltilerle kirletme potansiyeline sahiptir ve deniz hayatını ölümcül tehlikeye sokabilir. Tüm kimyasal maddeler kaplamalar dahil, su kalitesini düşürür ve ekosistemi etkiler. G. Kirlilik IV Görsel kirlilik 28 / manzaranın bozulması 29 Tanım:Terk edilmiş gezi teknesi, marinada, değerli olan yeri kaplar ve marina kullanıcıları, ziyaretçiler ve/veya turistler için negatif etki oluşturur; bunun aynı zamanda ekonomik etkisi de olabilir. H. Turizm ve turizm eokomisi üzerinde negatif etki Tanım: Terk edilen gezi teknesi (karada, yüzer ve/veya batmış durumda) görsel kirlilik ve manzaranın bozulmasınaa neden olur, özellikle kıyı kesimlerde, turizme de etki etmesi olasıdır. 30 Ayrıca, bazı turistler belli bir yere giderler ve yakındaki bir marinada teknelerini demirlerler; eğer ki bu marinada terk edilmiş tekneler varsa kötü görüntüsü yüzünden yeni gelenler buradan uzak durabilir. I. Marinalardaki yangınlar Tanım: Bozulmuş bir tekne yakınında demirli diğer teknelere zarar verebilir, örn. yangın tehlikesi. Eğer bir yangınn kaydı varsaa bir limanınn imajı zedelenebilir; eğer bir kullanıcı yangın zararı görürse diğer kullanıcılar orayaa demirlemekte isteksiz olabilirler. J. Yöreye ait olmayan türlerin dağılımı (NIS) 31, 32 Tanım: Son otuz yılda küçük deniz taşıtlarının gövdesi üzerinde yöreye ait olmayan bitki ve hayvanların dağıldığına dair kanıtlar bulunmuştur. Eğer bir gezi teknesi onarım/ geri kazanım 23 Gabriel Sandoval, SpanishFederation of Leisuree Ports and Marinas Associations (FEAPDT), Workshop Recuperación, desguace y reciclajee de pequeñasembarcaciones y buques de menos de 500 GTs, 2011 Madrid. Study Recovery of obsolete vesselss not used in the fishing trade (DG ENV). 24 Layman report BOATCYCLE project. 25 Three Sheets North West, Delerict boats pose deadly hazards for marine life com/blog/2009/06/derelictboatsposedeadlyhazardsformarinelife/ 26 Gemilerin limanlardaa veya karada terk edilmesi Abandonment of ships on land or in ports: comments received pursuant to decision OEWGIV/6, Openended Wastes and Their Disposal, Report to the Openended Working Group on: Ship dismantling: Abandonment of ships on land or in ports, February Gabriel Sandoval, SpanishFederation of LeisurePorts and Marinas Associations (FEAPDT), Workshop working group of the Basel Convention on the control of Transboundary Movements of Hazardous Recuperación, desguace y reciclajee de pequeñas embarcaciones y buques de menos de 500 GTs, 2011 Madrid. Study Recovery of obsolete vessels not used in the fishing trade (DG ENV). 28 Abandonment of ships on land or in ports: comments received pursuant to decisiónoewgiv/6, Openended working group of the Basel Convention on the control of TransboundaryMOvements of Hazardouos Wastes and Their Disposal, Report to the Openended Working Group on: Ship dismantling: Abandonment of shipss on land or in ports, February Gabriel Sandoval, SpanishFederation of LeisurePorts and Marinas Associations (FEAPDT), Workshop Recuperación, desguace y reciclajee de pequeñas embarcaciones y buques de menos de 500 GTs, 2011 Madrid. Study Recovery of obsolete vessels not used in the fishing trade (DG ENV). 30 ECONAV. Les navires en fin de vie de moins de 24 mètres. Synthèse de l étude. 31 Akdeniz de gezi teknelerinin yöreye ait olmayan canlıların yayılımındaki etkisi :biyolojik ve sosyoekonomik analiz Recreational boating as a vectors of spread of marine nonindigenous species in the Mediterranean Sea: biological and socioeconomic analysishttp:// 32 Avrupa bölesi denizlerinde direkt ve endirekt basınç değişimleri D.1.2. Direct and indirect pressures for eu.org/index.asp?p=1861&a=1853& &mod=phd&id=175 change in European Regional Seas, EU VECTORS project / 2012_FINAL_low_res2.pdf

11 sonrası tekrar kullanılıyorsa ve/veya ikinci el olarak satıldıysa, başka bir bölgeye veya ülkeye taşınmış olabilir ve yöreye ait olmayan canlıların yayılması riskini taşıyabilir. Avrupa da örneğin Caulerpataxifolia ve Caprellascaura Akdeniz e, Tricellariainopinata, Elminiusmodestus ve Undariapinnatifida Kuzey Avrupa ya 33 ; zebra midyeleri de İngiltere den İrlanda ya taşınarak gezi teknelerininn yayılımındaa rol oynadığı olaylar olarak belgelenmiştir 34. K. Navigasyon tehlikesi 35,36,37,38 Tanım: Liman Başkanlıklarınca kullanılan 1995 Deniz Ticareti Yasasına göre, otoriteler şunları yerinden oynatabilir, çektirebilir, satabilir (ve maliyetlerini geri alabilir) veya imha edebilir: Herhangi bir liman veya koruma otoritesi kontrolündeki limanda batmış, karaya oturmuş veya terk edilmiş olan ve otoritelerce seyre veya kurtarma hizmetindeki kurtarma teknelerine tehlike veya engel teşkil edeceğine/etme ihtimali olduğuna inanılan deniz taşıtları L. Teknelerinn bozunması Tanım: Zaman bir gezi teknesinin ekonomik değerinin düşmesinde anahtar noktadır. Tekneler iyi durumda ya da kötü durumda bulunabilirler. Eğer bir tekne yeterince iyi durumdayken terk edilmişse hala ekonomik değere sahiptir, (gerekirse) tamir edilebilir ve ikinci el kullanım için satılabilir. Tekneninn durumu tamir edilemeyecek kadar kötüleşmeden önce sahibini bulmak büyük önem taşır 40. M. Denizle ilgili şirketlerr için daha az ekonomikk aktivite 41 Tanım: Terk edilmiş bir gezi teknesi yerel veya bölgesel şirketlerce yapılan herhangi bir bakıma, dolayısıyla boyama, tamir ve diğer tersaneyle ilgili servislere gereksinim duymayacaktır. N. İnsanlar için tehlike ve/veya zarar 42,43 Tanım: Terk edilmiş gezi teknesi insanlar için de tehlike/ zarar oluşturabilir. Terk edilmiş teknelerin yakılmasıyla ortaya çıkan duman tahriş edici maddeler içerebilir ve oluşan kömürleşmişş kalıntılar zararlı olan cam elyafı içerebilir. Suya karışan tüm kimyasal maddeler su kalitesini düşürerek ekosistemi etkiler. 33 Minchinn D, Floerl O, Savini D and OcchipintiAmbrogi A (2006) Küçük tekneler ve egzotik türlerin yayılımı Small craft and the spread of exotic species. In: Davenport J and Davenport JD (eds) The Ecology of Transportation: Managing Mobility for the Environment. pp Springer, The Netherlands 34 POLLUX, B., MINCHIN, D., VAN DER VELDE, G., VAN ALLEN, T., MOONVAN DER STAAY, S.Y. & HACKSTEIN, J Zebra mussels (Dreissenapolymorpha) in Ireland, AFLPfingerprintingg and boat traffic both suggest an origin from Britain. Freshwater Biology, 48: Stevenson, Kathleen. End of life boat hulls the current situation and disposal options. School of Civil Engineering and the Environment, University of Southampton. 36 Abandoned Boat Law Passes, Towndock.net notforpamlico 37 Maryland Department of Natural Resources /boating/abandonedboats.asp 38 Abandonment of ships on land or in ports: comments received pursuant to decisiónoewgiv/6, Openended working group of the Basel Convention on the control of TransboundaryMOvements of Hazardouos Wastes and Their Disposal, Report to the Openended Working Group on: Ship dismantling: Abandonment of shipss on land or in ports, February Stevenson, Kathleen. End of life boat hulls the current situation and disposal options. School of Civil Engineering and the Environment, University of Southampton. 40 Stevenson, Kathleen. End of life boat hulls the current situation and disposal options. School of Civil Engineering and the Environment, University of Southampton. 41 ECONAV. Les navires en fin de vie de moins de 24 mètres. Synthèse de l étude 42 Stevenson, Kathleen. End of life boat hulls the current situation and disposal options. School of Civil Engineering and the Environment, University of Southampton. 43 Gabriel Sandoval, SpanishFederation of LeisurePorts and Marinas Associations (FEAPDT), Workshop Recuperación, desguace y reciclajee de pequeñas embarcaciones y buques de menos de 500 GTs, 2011 Madrid. Study Recovery of obsolete vessels not used in the fishing trade (DG ENV).

12 O. Yer işgalinin artması Tanım: FRP tekne üretiminde çok tercih edilen bir malzemedir, ömrünü tamamlayan bir teknede ise hurdaya gönderilme çok tercih edilen bir seçenektir. Bir teknenin terk edilmesi çabuk bir bozunmaya neden olur, çoğu durumda teknenin tüm değerini tamamen yitirmesine neden olur (bazen tüm değerli parçalar vandalizm nedeniyle çalınmış olur). Bu durum teknenin tamir edilmesini imkansız kılar, ikinci el satış için uygun olmaz; tekneyi değersiz hale getirir, böylece tekne hurdaya gönderilir. Eğer tekneler terk edilmek yerine tamir edilse daha az teknenin sonu hurdaya gönderilmek olur. P. Özel mülkte yer işgalii Tanım:Bazı durumlarda gezi tekneleri özel mülklerde, mülk sahibinin izni olmadan terk edilir. Bazı durumlarda mülk sahibi teknenin sahibini bulmayı başaramaz. Q. Teknelerin batması Tanım: Limanda bozulmuş bir tekne batabilir ve çevresel kirliliğe neden olabilir ve/veya etrafta demirli teknelere zarar verebilir. Bir limanın imajı batmış veya batmak üzere olan tekneler içerdiği için zedelenebilir. R. Yeni ekonomik gösterge 44 Tanım: Terk edilmiş tekneler ekonominin gayri resmi bir göstergesi olabilir. 5 Gezi teknesinin ömrünüü tamamlaması konusunda sahibinin sorumluluğu Gezi teknesi sahibi teknesinin ömrünü tamamlaması konusunda farkında ve sorumlu olmalıdır. Gezi teknesi sökümü, çevresel ve görsel kirlilik oluşturmamak için, özel ilgi gerektirir. Ömrünü tamamlamış bir gezi teknesi atık olarak değerlendirilmeli, karasal ve denizel yaşamı korumak için uygun önlemler alınmalıdır. 44 Fox news. Terk edilmiş tekneler gayri resmi ekonomik gösterge halini almıştır. Abandoned boats become unofficial economic indicator. // economicindicator/