İÇİNDEKİLER (I.CİLT)

Transkript

1 Page 1 İÇİNDEKİLER (I.CİLT) I.KISIM TİCARİ KAZANÇ VE KURUM KAZANCININ TESPİTİNDE GİDERLER 1. MALİ KAR VE TİCARİ KAR KAVRAMI I-GENEL BİLGİ HARCAMA MALİYET VE GİDER KAVRAMLARI I-GENEL AÇIKLAMA II-HARCAMA III-GİDER KAVRAMI IV-MALİYET KAVRAMI V-VERGİ UYGULAMASINDA MALİYET VE GİDER İLİŞKİSİ Maliyet Bedelinin Bir Parçası Olan Giderler Maliyete Girmeyen ve Direkt Olarak İndirim Konusu Yapılan Giderler TİCARİ KAZANCIN TESPİT ŞEKİLLERİ I-GENEL AÇIKLAMA II-GERÇEK USULDE TİCARİ KAZANCIN TESPİTİ A-Bilanço Esasına Göre Ticari Kazancın Tespiti Bilanço Esasına Göre Defter Tutma a-genel Açıklama...86 b-bilanço Kavramı...87 c-bilanço Esasında Envanter...87

2 Page 2 d-vergi Usul Kanunu'nda Değerleme...88 e-öz Sermaye...88 B-İşletme Hesabı Esasına Göre Ticari Kazancın Tespiti İşletme hesabı defteri İşletme hesabı esasında envanter İşletme hesabı özeti İşletme hesabı esasında ticari kazancın tespitinde diğer hususlar III-TİCARİ KAZANCIN BASİT USULDE TESPİTİ TİCARİ KAZANÇTA ELDE ETME TAHAKKUK ESASI VE DÖNEMSELLİK İLKESİ...93 I-GİRİŞ II-ELDE ETME III-TİCARİ KAZANÇTA TAHAKKUK ESASI IV-TİCARİ KAZANÇTA DÖNEMSELLİK İLKESİ V-TİCARİ KAZANÇTA DÖNEMSELLİK İLKESİ VE TAHAKKUK ESASI İLİŞKİSİ.. 99 VI-SONUÇ VII.KONUYA İLİŞKİN MALİYE BAKANLIĞI ÖZELGELERİ KANUNEN KABUL EDİLEN VE EDİLMEYEN GİDER KAVRAMI I-GENEL AÇIKLAMA II-KANUNEN İNDİRİMİ KABUL EDİLEN GİDERLER III-KANUNEN İNDİRİMİ KABUL EDİLMEYEN GİDERLER GENEL GİDER KAVRAMI

3 Page 3 I-GENEL ESASLAR II-GENEL GİDERLERİN İNDİRİLEBİLMESİ İÇİN ARANAN ŞARTLAR A- Giderle Kazancın Elde Edilmesi veya İdamesi Arasında İlliyet İlişkisi Bulunup Bulunmadığı B- Yapılan Giderin Maliyet Unsuru Olmaması Gerektiği C- Giderin Kazancın Elde Edilmesi İçin veya Gelir Harcaması Çerçevesinde Yapılması D- Yapılan Gider Karşılığında Maddi veya Gayri Maddi Bir Kıymet İktisap Edilmemiş Olması E- Giderin Tevsiki ve Dönemsellik İlkesi III-GENEL GİDERLERİN TEK DÜZEN HESAP PLANI ÇERÇEVESİNDEKİ YERİ BÜRO PERSONELİ ÜCRET GİDERLERİ I-GENEL AÇIKLAMA PERSONELE AYIN OLARAK VERİLEN ÜCRETLER I-GENEL ESASLAR II-GİDER YAZILACAK TUTARIN TESPİTİ A-İşletme Dışından Alınan Malların Verilmesi B-İşletme İçinde Üretilen Malların Verilmesi III-PERSONELE AYIN OLARAK VERİLEN ÜCRETLERDE KDV UYGULAMASI IV-PERSONELE AYIN OLARAK VERİLEN ÜCRETLERE 135 İLİŞKİN ÖRNEKLERİ VE MUHASEBE KAYITLARI A-Satın Alınan Malların Verilmesi B-İşletmenin Üretmiş Olduğu Malları Vermesi Durumu UYGULAMA

4 Page 4 9. PERSONELE YEMEK VERMEK SURETİYLE SAĞLANAN MENFAATLER I-GENEL AÇIKLAMA II-HİZMET ERBABINA YEMEK VERME YÖNTEMLERİ III-HİZMET ERBABINA İŞYERİNDE VEYA İŞYERİNİN MÜŞTEMİLETINDA YEMEK VERİLMESİ A- Yemek Verilmek Suretiyle Sağlanan Menfaatlerin Gelir Vergisinden İstisna Edilmesi..148 B- İşverenlerce İş yerinde veya Müştemilatında Yemek Verilmek Suretiyle Sağlanan Menfaatlerin Gider Yazılması IV-İŞVERENLERCE İŞ YERİ VEYA İŞ YERİNİN MÜŞTEMİLATI DIŞINDA KALAN YERLERDE HİZMET ERBABINA YEMEK VERİLMEK SURETİYLE SAĞLANAN MENFAATLER A- Gelir Vergisi İstisna Uygulaması B- Hizmet Erbabına Civar Lokantalarda veya Yemek Verme Hizmeti Sağlayan Kuruluşlarda Yemek Verilmek Suretiyle Sağlanan Menfaatin Gider Yazılması V-İSTİSNA UYGULAMASINDA YEMEK BEDELİNE KATMA DEĞER DAHİL EDİLMEYECEKTİR VI-DİĞER HUSUSLAR VII-KONUYA İLİŞKİN DANIŞTAY KARARLARI VE MALİYE BAKANLIĞI ÖZELGELERİ PERSONELE KONUT TAHSİSİ I-GENEL AÇIKLAMA II-İŞYERİNDE VEYA İŞ YERİ MÜŞTEMİLATINDA HİZMETLİ VE İŞÇİLERİN BARINDIRILMASI III-KONUT TEDARİKİ VE BUNUNLA İLGİLİ SAĞLANAN MENFAATLERE İLİŞKİN İSTİSNA VERGİSİ

5 Page 5 A- Genel Açıklama B- Konutun Büyüklüğüne Bağlı Olmaksızın Uygulanacak İstisna e- C- Mülkiyeti İşverene Ait Konutların Hizmet Erbabına Mesken Olarak Tahsisi D- Özel Kanunlarına Göre Barındırılması Gereken Memur ve Müstahdemlere Sağlanan Konutlar IV-KONUT TAHSİSİNE İLİŞKİN İSTİSNA UYGULAMASI İLE G.V.K.'NIN 40/2 MADDESİNDE YER ALAN DÜZENLEMENİN KARŞILAŞTIRILMASI V-KONUT TAHSİSİNİN KDV KARŞISINDAKİ DURUMU VI-KONUT TAHSİSİNİN ÜCRET OLARAK VERGİLENDİRİLMESİ A-Genel Açıklama B-Tahsis Edilen Konutun İşverene Ait Olması Durumu Emsal Kira Bedeli C-Tahsis Edilen Konutun İşverene Ait Olmaması Durumu VII-KONUT TAHSİSİNE İLİŞKİN MUHASEBE KAYITLARI A-İşverene Ait Konutun Tahsis Edilmesi B-İşverene Ait Olmayan Konutun Tahsisi VIII-KONUYA İLİŞKİN DANIŞTAY KARARLARI VE MALİYE BAKANLIĞI ÖZELGELERİ PERSONELE VERİLEN TEMETTÜ İKRAMİYELERİNİN GİDER KAYDEDİLMESİ VE VERGİLENDİRİLMESİ I-GENEL ESASLAR II-TEMETTÜ İKRAMİYESİNİN GİDER YAZILACAĞI DÖNEMİN TESPİTİ VE GELİR VERGİSİ KESİNTİSİ A-Maliye Bakanlığı'nın Konuya İlişkin Görüşü...190

6 Page 6 B-Danıştay Tarafından Verilen Kararlarda Savunulan Görüşler C-Uygulamada Ortaya Çıkan Diğer Görüşler D-Konuya İlişkin Görüşlerimiz III-TEMETTÜ İKRAMİYESİNE İLİŞKİN DİĞER HUSUSLAR A-Esas Sözleşmede Hüküm Olup Olmadığının Önemi B-Yönetim Kurulu Üyelerine Yapılan Temettü Ödemeleri IV-TEMETTÜ İKRAMİYELERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ VE GİDER YAZILMASI A-Genel Esaslar B- Konuya İlişkin Danıştay Kararları ve Özelgeler TOPLU İŞ SÖZLEŞMELERİ İLE ESKİYE YÖNELİK OLARAK ÖDENEN ÜCRET FARKLARININ VERGİLENDİRİLMESİ I-GENEL ESASLAR II-ÜCRET FARKLARI İÇİN KARŞILIK AYRILIP AYRILAMAYACAĞI A-Toplu İş Sözleşmesinin Müzakereye Başlandığı Yıl İçinde İmzalanması Durumu B-Toplu İş Sözleşmesinin Hesap Dönemi Kapandıktan Sonra İmzalanması Durumu C-Maliye Bakanlığı Uygulamasına Eleştiriler III-MALİYE BAKANLIĞI GENEL YAZISI VE İSTANBUL DEFTERDARLIĞI'NIN ÖZELGESİ IV-KONUYA İLİŞKİN DANIŞTAY KARARLARI TEŞEBBÜS SAHİBİNİN KENDİSİNE, EŞİNE, KÜÇÜK ÇOCUKLARINA İŞLETMEDEN ÖDENEN AYLIKLAR ÜCRETLER, İKRAMİYELER, KOMİSYONLAR VE TAZMİNATLAR...223

7 Page 7 I-GENEL ESASLAR II-DÜZENLEMENİN GEREKÇESİ VE BU GEREKÇEYE İLİŞKİN ELEŞTİRİLER..226 III-KOLLEKTİF ŞİRKETİN ORTAKLARI İLE ADİ VE ESHAMLI KOMANDİT ŞİRKETLERİN KOMANDİTE ORTAKLARI IV-KONUYA İLİŞKİN DANIŞTAY KARARLARI VE MALİYE BAKANLIĞI ÖZELGELERİ YÖNETİM KURULU ÜYELERİNE ÖDENEN ÜCRETLER I-GENEL ESASLAR II-KONUYA İLİŞKİN DANIŞTAY KARARLARI VE İSTANBUL DEFTERDARLIĞI ÖZELGESİ A.Danıştay Kararları B.İstanbul Defterdarlığı Özelgesi ÖDENEN ÜCRETLERİN BELGELENDİRİLMESİ I-ÜCRET GİDERLERİNİN TEVSİKİ II-ÜCRET BORDROSU III-HİZMET ERBABI TARAFINDAN ÜCRET BORDROSUNUN İMZALANMA MECBURİYETİ İŞVEREN TARAFINDAN YAPILAN GİYİM GİDERLERİ I-GENEL ESASLAR II-DEMİRBAŞ OLARAK VERİLEN GİYİM EŞYASI III-KONUYA İLİŞKİN DANIŞTAY KARARI VE MALİYE BAKANLIĞI ÖZELGELERİ...246

8 Page 8 IV-TAHSİLDE BULUNANLAR İÇİN YAPILAN GİYİM GİDERLERİ İŞVEREN TARAFINDAN YAPILAN TAŞIMA GİDERLERİ I-GENEL AÇIKLAMA II-SERVİS ARACI TEMİNİ III-HİZMET ERBABINA ÖZEL MAKAM ARABASI VERİLMESİ IV-HİZMET ERBABINA TOPLU TAŞIM KARTI ALINMASI V-YOL PARASI VEYA BENZİN GİDERİNİN ÖDENMESİ VI-KONUYA İLİŞKİN MALİYE BAKANLIĞI ÖZELGELERİ KİRA GİDERLERİ I-GENEL AÇIKLAMA II-İŞ YERLERİNİN KİRALANMASI A-Peşin Ödenen Kiralar B-İhtilaflı Kira Giderleri C-Üretimle İlgili Kiralanan Gayrimenkuller D-Kiralamada Gelir Vergisi Kesintisi E-İşletme Sahibine Ait İş yerine Kira Ödenip Ödenemeyeceği F-Adi Ortaklıklarda Ortağa Ait Gayrimenkulün Kiralanması G-İş yerinin Boşaltılması Maksadıyla Kiracıya Verilen Paralar H-Eşe Ait Gayrimenkule Ödenen Kira III-TAŞIT KİRA GİDERLERİ IV-DİĞER ALET EDAVAT VE MAKİNELERIN KİRALANMASI

9 Page 9 V-GAYRİMENKULLERİN KİRALANMASININ KDV KARŞISINDAKİ DURUMU VI-KİRALAMALARLA İLGİLİ ÖZEL MALİYET BEDELLERİ SU, ELEKTRİK, DOĞALGAZ VE TELEFON GİDERLERİ I-GENEL ESASLAR II-FATURALARIN BAŞKASI ADINA DÜZENLENMESİ III-VERGİLENDİRME DÖNEMİ BİTTİKTEN SONRA TAHAKKUK ETTİRİLEN GİDERLER IV-SU, ELEKTRİK VE TELEKOM İDARELERİNE ÖDENEN ZAM VE CEZALARIN GİDER NİTELİĞİ V-CEP VE ARAÇ TELEFONU GİDERLERİ VI-KONUYA İLİŞKİN DANIŞTAY KARARLARI A-Eve Ait Telefonların Giderleri B-Ticari İlişkide Olunmayan Ülkeyle Yapılan Telefon Görüşmesi C-Ortakların Evlerine Ait Su ve Elektrik Giderleri SATIŞ ARTTIRMAYA YÖNELİK FAALİYETLER VE REKLAM HARCAMALARI I- REKLAMIN TANIMI VE SINIFLANDIRILMASI A- Genel Açıklama B- Reklamın Tanımı C- Reklamların Sınıflandırılması II-UYGULAMADA KARŞILAŞILAN REKLAM ÇEŞİTLERİ...282

10 A- Genel Açıklama Page B- Gazete, Dergi, Radyo ve Televizyonlara Reklam Verilmesi C- Reklam Panoları D- Bayilere Satılan Malın Muhafazası İçin Verilen Buzdolapları, Derin Dondurucular v.b E- Promosyonlar F- İşletmeler İçin Alınan Gazeteler G- Gelecek Hesap Döneminde Dağıtılacak Eşyalara ilişkin Karşılık Ayrılıp Ayrılamayacağı H- Eşantiyonlar ve Numune Verilen Mallar I. Müşterilerine Alışveriş Yaptıkları Tutarın Belli Bir Oranı Ölçüsünde Mal Verilmesi i- Satışı Artırmaya Yönelik Hediye Kampanyaları Nihai Tüketicilere Yönelik Yapılan Hediye Kampanyaları Tüccarlara Yönelik Hediye Kampanyaları Konuya ilişkin Hesap Uzmanları Kurulu Danışma Komisyonu Kararı J- Radyo veya Televizyonlarda Düzenlenen Yarışmalara Mamüller Göndermek K- Reklam Amacıyla Yurt Dışından Sanatçı Getirerek Konser, Defile ve Benzeri Gösteriler Düzenlenmesi L- Yurt Dışına Bedelsiz Olarak ihraç Edilen Traktörün ihraç Bedeli M- Köye Elektrik Yardımı Olarak Ödenen Para N- Abone Sayısını Artırmak için Dağıtılan Bedelsiz Gazeteler O-Reklam Harcamalarının Tutarı Konusunda Bir Sınırlama Olup Olmadığı P- Yurt Dışındaki Radyo ve Televizyonlara Verilen Reklamlara ilişkin Giderler...323

11 Page 11 R.Yurt Dışında Yapılan Reklam Giderleri S- Pazarlama Satış ve Dağıtım Giderlerinin Tek Düzen Hesap Planındaki Yeri TEMSİL VE AĞIRLAMA GİDERLERİ I-TEMSİL VE AĞIRLAMA KAVRAMLARI II-TEMSİL VE AĞIRLAMA HARCAMALARI III-ÖZELLİK ARZ EDEN TEMSİL VE AĞIRLAMA HARCAMALARI A-Çiçek ve Çelenk Harcamaları B-Ticari ilişki içinde Olunanlara Alınan Hediyeler IV-KONUYA İLİŞKİN DANIŞTAY KARARLARI VE MALİYE BAKANLIĞI ÖZELGELERİ VEFAT İLANLARI VE CENAZE GİDERLERİ I-GENEL AÇIKLAMA A- Firmanın Kendi Personeli, Yöneticisi veya Ortaklarına Yönelik Harcamaları B- Firmanın Ticari İlişki İçinde Bulunduğu Kişilere Yönelik Harcamaları C- Vefat Eden Sanatçılar, Sporcular ve Devlet Adamları İçin Verilen İlanlar ve Gönderilen Çelenkler DİNLENME SİTESİ GİDERLERİ I-GENEL AÇIKLAMA II-HESAP UZMANLARI KURULU DANIŞMA KOMİSYONU KARARLARI III-KONUYA İLİŞKİN DANIŞTAY KARARI

12 Page İHRACAT, YURT DIŞINDA İNŞAAT,ONARMA, MONTAJ VE TAŞIMACILIKFAALİYETLERİNDE GÖTÜRÜ GİDER UYGULAMASI I-GENEL AÇIKLAMA II-GÖTÜRÜ GİDER UYGULAMA ESASLARI A-Götürü Gider Uygulamasından Yararlanabilecek Olan Mükellefler B-Götürü Giderlerin Belgeli Giderlere İlaveten Uygulanması C-Götürü Gider Kaydedilebilecek Azami Tutar D-Götürü Gider Uygulamasında Hasılat İhracat Hasılatı İhraç Kaydıyla Mal Tesliminde Hasılat Yurt Dışı Taşımacılık Hasılatı Yurt Dışında Yapılan İnşaat, Onarma, Montaj ve Teknik Hizmetlerden Sağlanan Hasılat Götürü Olarak Hesaplanan Giderlerin Muhasebeleştirilmesi III-MEVCUT UYGULAMAYA YÖNELİK BİR ELEŞTİRİ IV-KONUYA İLİŞKİN DANIŞTAY KARARLARI REKLAMASYON I-GENEL AÇIKLAMA II-KONUYA İLİŞKİN DANIŞTAY KARARLARI ALINAMAYAN İHALE GİDERLERİ I-GENEL AÇIKLAMA

13 Page İHTİLAFLI GİDERLER I-GENEL AÇIKLAMA TAHSİL GİDERLERİ I-GENEL AÇIKLAMA II-TAHSİL HARCAMALARININ ÇEŞİTLERİ A- Karşılıksız Yapılan Tahsil Giderleri B- Tahsil Giderlerinin Öğrenciye Bir Hizmet Vaadi veya Taahüdü Karşılığı Verilmiş Olması Genel Açıklama Gelir Vergisi İstisna Uygulamas Yapılan Tahsil Harcamasının Gider Niteliği C-Öğrencilere Tatbikat Dolayısıyla Ödenen Ücretler a-gelir Vergisi Kesintisi Açısından b-yapılan Ödemenin Gider Niteliği D-işletmede Çalışanların Öğrenim Giderleri E-Mükellefin Kendi Çocuğunun veya Şirket Ortaklarının Çocuklarının Eğitim Masrafları III-KONUYA İLİŞKİN HESAP UZMANLARI KURULU DANIŞMA KOMİSYONU KARARI IV-KONUYA İLİŞKİN DANIŞTAY KARARLARI VE MALİYE BAKANLIĞI ÖZELGELERİ A-Doktora Öğrencisine Verilen Bursların istisna Uygulaması Karşısındaki Durumu..410

14 Page 14 B- Yurt dışına Tahsile Gönderilen Şirket Ortağı için Yapılan Harcamalar C- A.Ş.'in öğrencilere vereceği bursun vergi yönünden incelenmesi D- Şirket tarafından burs verilmesi E- Yurt dışına eğitime gönderilen personel hakkında F- Parasız Okutulan Öğrencilerin iaşe ve ibate Masrafları G. Küçük Çocuk için Ödenen Servis Parası H. indirim konusu yapılacak eğitim ve sağlık harcamalarının %10'unun tespiti I. Üniversitede eğitim gören 22 yaşındaki çocuk için yapılan eğitim harcamalarının gelir vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılıp yapılmayacağı HATIR SENETLERİ VE ÇEKLERİ I-HATIR SENEDİ VE ÇEKİ KAVRAMLARI II-HATIR SENEDİ VEYA ÇEKİ KARŞILIĞINDA SAĞLANAN KREDİLERE AİT GİDERLER III-KONUYA İLİŞKİN DANIŞTAY KARARLARI IV-HATIR SENETLERİNE İLİŞKİN DİĞER HUSUSLAR FİNANSMAN GİDERİ I. GENEL AÇIKLAMA II. İŞLETME SERMAYESİ OLARAK KULLANILAN KREDİLERE İLİŞKİN FİNANSMAN GİDERLERİ III. SABİT KIYMET ALIMI VE YATIRIMLARA İLİŞKİN ALINAN KREDİLER AİT FİNANSMAN GİDERLERİ IV. SATIN ALINAN EMTİA İLE İLGİLİ FİNANSMAN GİDERLERİ V. TEMMERRÜT FAİZLERİNİN GİDER YAZILMASI VI. İŞTİRAK HİSSESİ ALIMI İLE İLGİLİ ORTAYA ÇIKAN FİNANSMAN GİDERİ 440

15 Page 15 VII. KREDİ AKTARIM İŞLEMİ LEASING, FACTORİNG, FORFAİTİNG VE FRANCHİSİNG I-LEASING (FİNANSAL KİRALAMA) GİDERLERİ A-Finansal Kiralamanın Tarihçesi ve Tanımı B. Finansal Kiralamaya İlişkin Yasal Düzenlemeler C. Finansal Kiralamaya İlişkin Uygulama Usul ve Esasları Genel Açıklama Finansal Kiralama Tanımı ve Finansal Kiralama Sayılacak Kiralamalar a. Finansal kiralama tanımı b. Finansal kiralama sayılacak kiralamalar c. Finansal Kiralama Kanunu kapsamında yapılan kiralamaların durumu d. Arsa, arazi ve binalarla ilgili kiralama işlemleri e. Doğal kaynak araştırılmasına yönelik kiralamalar ile sinema filmleri vb. lisans sözleşmeleri Kira Ödemeleri, Kira Ödemesi Sayılacak Durumlar ve Diğer Hususlar a. Kira ödemeleri ve kira ödemesi sayılacak durumlar b. Kira Ödemelerinin Bugünkü Değeri c. Kiralamada Kullanılan Faiz Oranı d. iktisadi Kıymetin Rayiç Bedeli e. Kalan Değer f. Kiralama Süresi g. Kiralamanın Başlangıcı...453

16 Page Finansal Kiralamaya Konu İktisadi Kıymetlerin Değerlemesi ve Amortisman Uygulaması a. Genel Açıklama b.kiralayana ilişkin hükümler c.kiracıya ilişkin hükümler D. Finansal Kiralama Uygulamasında Tartışmalı Bir Durum E. Konuya ilişkin Maliye Bakanlığı Özelgesi II-FACTORİNG VE FORFAİTİNG GİDERLERİ III-FRANCHISING GİDERLERİ A-Franchise Kavramı ve Tarihçesi B-Franchise işlemlerinin Vergilendirilmesi ve Gider Uygulaması YABANCI ORTAĞIN ÖZEL OLARAK YAPTIRDIĞI İNCELEME İÇİN YAPILAN ÖDEMELERİN GİDER NİTELİĞİ I-GENEL AÇIKLAMA II.KONUYA İLİŞKİN İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI ÖZELGESİ

17 Page 17 III-KONUYA İLİŞKİN DANIŞTAY KARARLARI IV-SÖZ KONUSU ÖDEMELERİN GİDER YAZILABİLECEĞİNİ SAVUNAN GÖRÜŞ GAYRİMEŞRU ÖDEMELERİN GİDER NİTELİĞİ I-GENEL AÇIKLAMA II-HESAP UZMANLARI KURULU DANIŞMA KOMİSYONU KARARI III-KONUYA İLİŞKİN DANIŞTAY KARARLARI IV-KONUYA İLİŞKİN DEĞERLENDİRME KIDEM TAZMİNATI I-KIDEM TAZMİNATI KAVRAMI II-KIDEM TAZMİNATININ GİDER YAZILMASI III-KONUYA İLİŞKİN DANIŞTAY KARARLARI VE MALİYE BAKANLIĞI ÖZELGELERİ A- Kıdem Tazminatı'nın ödendiği yıl gider yazılacağı B- Murisin faaliyet dönemiyle ilgili olarak aynı işe devam eden varislerce ödenen kıdem tazminatı C- Kıdem Tazminatı için Karşılık Ayrılamayacağı D. işten Çıkartılan işçiler Adına Tahakkuk Ettirilip Henüz Ödenmeyen Kıdem Tazminatları E. Kusurlu bulunması halinde ödenen ihbar ve kıdem tazminatı faizleri ile diğer masrafların gider yazılıp yazılmayacağı MAHKEME VE AVUKAT MASRAFLARININ GİDER NİTELİĞİ I-GENEL AÇIKLAMA MÜŞTERİLER TARAFINDAN VERİLEN BONO VE TEMİNAT MEKTUPLARINA AİT MASRAFLAR I-GENEL AÇIKLAMA II-TEMİNAT MEKTUBU MASRAFLARININ ANA BAYİ TARAFINDAN ÖDENMESİ

18 Page 18 III-İŞLETMELERİN KENDİLERİNİN ALDIĞI TEMİNAT MEKTUPLARINA İLİŞKİN ÖDEMELER SANAT ESERLERİNE YAPILAN HARCAMALARIN GİDER NİTELİĞİ I-GENEL AÇIKLAMA I- GİRİŞ II- SANAT ESERLERİNE YAPILAN ÖDEMELERİN GİDER NİTELİĞİ III- SONUÇ MÜLKİYETİ MUHAFAZA KAYDI İLE YAPILAN SATIŞLARA İLİŞKİN GİDERLER I-GENEL AÇIKLAMA II.KONUYA İLİŞKİN DANIŞTAY KARARI MÜŞAVİRLİK VE ARAŞTIRMA GİDERLERİ I-GENEL AÇIKLAMA II.KONUYA İLİŞKİN DANIŞTAY KARARLARI GÜMRÜĞE TERK EDİLEN MALLAR I-GENEL AÇIKLAMA II.KONUYA İLİŞKİN DANIŞTAY KARARLARI HESAP DÖNEMİ KAPANDIKTAN SONRA GELEN FATURALAR I.GENEL AÇIKLAMA II.KONUYA İLİŞKİN DANIŞTAY KARARLARI VE MALİYE BAKANLIĞI ÖZELGELERİ

19 Page YILLARA SARİ İNŞAAT VE ONARMA İŞLERİNDE ORTAK GİDER VE AMORTİSMANLARIN DAĞITIMI I.GENEL AÇIKLAMA II.YILLARA SARİ İNŞAAT VE ONARMA İŞLERİNDE ORTAK GİDERLER..540 A. Yasal Düzenlemeler B. Ortak Genel Giderlerden Kasıt ve Kapsam C. Diğer işlerden Kasıt D.Ortak Genel Giderlerin Dağıtılma Esasları E.Ortak Amortismanların Dağıtımı KAT KARŞILIĞI İNŞAATTA ARSA SAHİBİ ADINA ÖDENEN YAPI DENETİM GİDERLERİ I.GENEL AÇIKLAMA II.KONUYA İLİŞKİN ÖZELGELER MESLEKİ DERNEK VE BİRLİKLERE YAPILAN ÖDEMELER I.GENEL AÇIKLAMA YASAL ZORUNLULUK NEDENİYLE ÖDENEN GİDERLER I.GENEL AÇIKLAMA ÖZEL HASTANELERİN SGK'DAN TAHSİL EDEMEDİKLERİ FATURA BEDELLERİ I.GENEL AÇIKLAMA SİGORTA GİDERLERİ I. GENEL AÇIKLAMA...571

20 Page 20 II. KONUYA İLİŞKİN MALİYE BAKANLIĞI'NIN ÖZELGESİ VE DANIŞTAY KARARLARI KREDİ KARTI SATIŞI NEDENİYLE BANKALARA ÖDENEN KOMİSYONLAR I. GENEL AÇIKLAMA II. KONUYA İLİŞKİN MALİYE BAKANLIĞI ÖZELGESİ BİLGİSAYAR YAZILIM BEDELLERİ I- GENEL AÇIKLAMA II. KONUYA İLİŞKİN İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI'NIN ÖZELGELERİ Otel işletmesinde kullanılan bilgisayar programlarının bedelinin gider yazılması Bilgisayar yazılım programının üretimine ilişkin harcamaların gider niteliği ŞAHIS SİGORTA VE BİREYSEL EMEKLİLİK KATKI PAYI VE PRİMLERİ I. GENEL AÇIKLAMA II. UYGULAMA ESASLARI A.indirim Konusu Yapılacak Prim ve Katkı Payı Ödemelerinin Belgelendirilmesi B. Katkı Payı ve Primlerin İndirim Konusu Yapılacağı Dönem C. İlgili Olduğu Dönemde İndirilemeyen Prim ve Katkı Paylarının Durumu D. Belirlenmiş Sınırların Üzerinde Yapılan Ödemeler E. Geçmiş Dönemlere Yönelik Yapılan (Gecikmiş) Ödemelerin Durumu F. Birden Fazla İşveren Olması Halinde Yıllık Miktar Sınırının Uygulanması

21 Page 21 G. Birikimli Hayat Sigortalarından Bireysel Emeklilik Sistemine Aktarım III.İŞVEREN TARAFINDAN ÜCRETLİLER ADINA ÖDENEN KATKI PAYLARI SİGORTA PRİMLERİ TEDAVİ VE İLAÇ GİDERLERİ I- GENEL AÇIKLAMA II- SİGORTA PRİMLERİ VE EMEKLİ AİDATLARI A-Genel Olarak Sigorta Primleri ve Emekli Aidatları B-Zamanında Ödenmeyen SSK Primlerinin Ödenmesi Hali C-Şahıs Sigorta Primlerinin Gider Niteliği D-İsteğe Bağlı Sigorta E-SSK Primi Gecikme Zamlarının Gider Niteliği F-Özellik Arzeden Diğer Hususlar Şirketin Ortağı Adına Yaptığı Sağlık Sigortası Giderleri Devralınan Şirketteki Ödenmeyen SSK Primleri G- Konuya İlişkin Danıştay Kararları ve Maliye Bakanlığı Özelgeleri Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfına Ödenen İşveren Payı Taşeronların Yanında Çalışan İşçiler İçin Ödenen Sigorta Primleri Aynı Ücret Gelirinden Mükerrer Sigorta Primi Düşülmesi Varisler, Murisin Faaliyet Dönemi ile İlgili Olarak Ödedikleri Sigorta Primleri İki Ülke Arasında İmzalanmış Bulunan Sosyal Güvenlik Sözleşmesi Ödenmeyen Sigorta Primlerinin İzleneceği Hesaplar III- TEDAVİ VE İLAÇ GİDERLERİ ZARAR, ZİYAN VE TAZMİNATLAR...613

22 Page 22 I-GENEL AÇIKLAMA II-ZARAR, ZİYAN VE TAZMİNATLARIN GİDER YAZILMASI İÇİN ARANAN ŞARTLAR III-BASIN YOLUYLA İŞLENEN FİİLLERDEN DOLAYI ÖDENEN TAZMİNATLAR IV-ZARAR,ZİYAN VE TAZMİNATLARA İLİŞKİN DİĞER HUSUSLAR A- Zarar, Ziyan ve Tazminat Ödemesine Konu Olan İşin Kanunla Yasaklanmış Olması B- Akitlerde Cezai Şart Olarak Belirtilen Tazminatlar C- Ödenme İfadesinden Ne Anlaşılması Gerektiği D- Yabancı Mahkeme ya da Tahkim Kurulu Kararına İstinaden Oluşan Zarar Ziyan ve Tazminatlar V- KONUYA İLIŞKİN DANIŞTAY KARARLARI VE MALIYE BAKANLIĞI ÖZELGELERI Trafik Kazaları Sözleşmeye Göre Ödenen Tazminat Zorunlu Olmayan Tazminatın Ödenmesi Kusurdan Doğan Tazminat Taşınmadan Doğan Tazminat İşle İlgili Olmayan Tazminat Feragat Tazminatı Ödemesi Süresinde Teslim Edilmeyen Mal Nedeniyle Ödenen Tazminat Doktorun hatası nedeniyle ödenen tazminat Firmada yangın çıkması ve başka firmaya ait mallarının zarar görmesi Dağıtım hizmetinin ifasında meydana gelen zaiyatlar

23 Page İş kazası nedeniyle ödenen tazminatın gider kaydı Devam eden davanın sulh yolu ile anlaşılması halinde ödenen bedeller gider yazılabilir SEYAHAT VE İKAMET GİDERLERİ I-GENEL AÇIKLAMA II-GERÇEK GİDER YÖNTEMİNE GÖRE SEYAHAT VE İKAMET HARCAMALARININ GİDER YAZILMASI A-Genel Esaslar B-Seyahatin İşle İlgisi Olması C-Seyahatin İşin Ehemmiyeti ve Genişliği ile Mütenasip Olması D-Seyahatin Süresi E-Seyahat ve İkamet Harcamalarının Nev'i F-Personelin Kendi Otomobili ile Seyahat Yapması G-Yurt dışı Seyahat Harcamaları ve Tevsiki III-SEYAHAT VE İKAMET HARCAMALARININ HARCIRAH YÖNTEMİNE GÖRE GİDER YAZILMASI A-Genel Esaslar B-Yol Giderleri C-Yemek ve Yatma Giderleri IV-KONUYA İLİŞKİN MALİYE BAKANLIĞI ÖZELGELERİ VE DANIŞTAY KARARLARI A-Maliye Bakanlığı Özelgeleri Bir başka şirketin satış elemanı için yapılan seyahat gideri Yurtdışı seyahat ve ikamet giderleri Devlet adamlarıyla dış ülkelere yapılan seyahatlerdeki giderler

24 Page Şirket Müdürü adına yapılan yurtdışı seyahat harcamaları Şirkette çalışan satış temsilcilerinin şirketin faaliyetleri ile ilgili yurt dışı seyahatleri sırasında yapacakları harcamaların belgelerinin kendi adlarına olması hali Yurtiçi harcırah ve seyahat giderlerinin kurum kazancından indirilip indirilmeyeceği Yurdışı seyahat harcamalarının gider olarak indirilip, indirilmeyeceği hk B-Danıştay Kararları Seyahat Harcamasının Gider Yazılmasında Temsil Yetkisinin Aranıp Aranmayacağı Ortaklardan birinin özel arabasını işle ilgili kullanması Günün koşullarına uygun seyahat harcamaları Seyahat harcamalarının ve harcırahın aynı anda gider yazılması Uluslararası bilimsel toplantıya katılmak için yapılan seyahat Efektif Satış makbuzunun tevsik niteliği Belgelendirilemeyen yurt dışı seyahat harcamaları Personel durumunda olmayan şahıslara ve eşlere ait seyahat harcamaları Teknik personele ait seyahat harcamaları işle ilgili olmayan seyahat harcamaları Ticaret ve Sanayi Odalarınca tertiplenen geziler Türkiye'deki personelin, eşinin ve çocuklarının Türkiye'ye getirilmesi için yapılan harcamalar TAŞIT GİDERLERİ I-GENEL AÇIKLAMA II-TAŞITLARA YÖNELİK YAPILACAK HARCAMALAR Taşıtların satın alınma işlemleri Taşıtların alınmasından sonra ortaya çıkacak cari giderler Olağanüstü ortaya çıkan durumlar Taşıtların kiralanması

25 Page Taşıtlara İlişkin Amortisman Taşıtların Satılması İşletmeye Dahil Olmayan Taşıtlar III-TAŞITLARIN SATIN ALINMA İŞLEMLERİ A-Taşıt Alışlarına İlişkin Ortaya Çıkabilecek Genel Harcamalar Yasal Düzenlemeler Satın Alma Bedeli Özel Tüketim Vergisi Binek Otomobillerin Alış Vesikalarında Gösterilen KDV Taşıt Alışına İlişkin Muhasebe Kayıtları B-Banka Kredisi İle Alınan Taşıtlar IV-TAŞITLARA AİT CARİ GİDERLER A- Akaryakıt ve Bakım Giderleri B- Sigorta Giderleri V-OLAĞANÜSTÜ ORTAYA ÇIKAN DURUMLAR VI-TAŞITLARIN KİRALANMASI VII-TAŞITLARA İLİŞKİN AMORTİSMAN VIII-TAŞITLARIN SATILMASI IX-İŞLETMEYE DAHİL OLMAYAN TAŞITLARIN GİDERLERİ X-TAŞITLARA İLİŞKİN DANIŞTAY KARARLARI VE MALİYE BAKANLIĞI ÖZELGELERİ Kiralanan Taşıtlara İlişkin Harcamalar Aktife Kayıtlı Olmayan Taşıtlara İlişkin Harcamalar Binek Otomobilin Tanımı Taşıt Alışında Ödenen KDV, Taşıt Alım Vergisi ve Ek Taşıt Alım Vergisi Şirkette Çalışan Mühendisin Araba Masrafları Özel oto niteliğindeki taşıtlara ait giderler

26 Page Özel işlerde kullanılan taşıt giderleri Taşıtlara İlişkin Vergi ve Cezaları Adi ortaklığın faaliyetinde olan aracın giderlerinin indirimi Eşe Ait Taşıtın Kiralanması Mükellefin şahsına ait binek otomobilini yine kendisi ile sözleşme yaparak ticari işletmesine kiralaması AYNİ VERGİ, RESİM VE HARÇLAR I-GENEL AÇIKLAMA İŞVERENCE ÖDENEN SENDİKA AİDATLARI I-GENEL AÇIKLAMA İŞLETMEDEN ÇEKİŞLER I-GENEL AÇIKLAMALAR II-İŞLETMEDEN ÇEKİLEN GAYRİMENKULLER I- GİRİŞ II- İŞLETMELERDEKİ GAYRİMENKULLER, GVK'YA GÖRE İŞLETMEDEN ÇEKİŞLER VE VUK'A GÖRE EMSAL BEDELİN TESPİTİ A.İşletmelerin Aktiflerinde Yer Alan Gayrimenkullerin Niteliği B - Gelir Vergisi Kanunu'na Göre İşletmeden Çekişler C - Vergi Usul Kanunu'na Göre Emsal Bedelin Tespiti III- İŞLETMEDEN ÇEKİLEN GAYRİMENKULLERİN EMSAL BEDELİNİN TESPİTİ A -Duran Varlıklarda Yer Alan Gayrimenkullerin İşletmeden Çekilmesi B -Döner Varlıklarda Yer Alan Gayrimenkullerin İşletmeden Çekilmesi IV- SONUÇ III-KONUYA İLİŞKİN DANIŞTAY KARARLARI VE MALİYE BAKANLIĞI ÖZELGELERİ İŞLETMEYE KOYULAN SERMAYEYE VE İŞLETMEDEN OLAN ALACAKLARA YÜRÜTÜLEN FAİZLER...731

27 Page 27 I-GENEL AÇIKLAMA GELİR VERGİSİ UYGULAMASINDA ZARAR MAHSUBU I-GENEL AÇIKLAMA HER TÜRLÜ PARA VE VERGİ CEZALARI I-GENEL AÇIKLAMA YAT, KOTRA, UÇAK, HELİKOPTER vb. TAŞITLARIN GİDERLERİ I-GENEL AÇIKLAMA II-KONUYA İLİŞKİN TEBLİĞ AÇIKLAMALARI ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME HARCAMALARI.747 I.GENEL AÇIKLAMA II.TANIMLAR III AR-GE FAALİYETLERİNİN KAPSAMI A-Ar-Ge Faaliyetleri B-Ar-Ge sayılmayan faaliyetler C-Ar-Ge faaliyetinin sınırı IV.AR-GE HARCAMALARI V. AR-GE HARCAMALARININ KAYITLARDA İZLENMESİ VI.AR-GE İNDİRİMİN UYGULANMASI VII. AKTİFLEŞTİRİLEN KIYMETLERİN DEVRİ VIII.DİĞER HUSUSLAR A. Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler B. Mükelleflerden istenecek belgeler ve diğer hususlar Ar-Ge projesi ile ilgili olarak istenecek belgeler

28 Page Projenin Ar-Ge projesi olarak değerlendirilmemesinin sonuçları Yeminli mali müşavir tasdik raporu Diğer kurumlardan sağlanan Ar-Ge destekleri Teknoloji geliştirme bölgelerinde ve serbest bölgelerde yapılan Ar-Ge harcamaları BAĞIŞ VE YARDIMLAR I.GENEL AÇIKLAMA II. KAZANCIN %5'İ İLE SINIRLI BAĞIŞ VE YARDIMLAR III.EĞİTİM VE SAĞLIK TESİSLERİNE İLİŞKİN BAĞIŞ VE YARDIMLAR IV.KÜLTÜR VE TURİZM AMAÇLI BAĞIŞ VE YARDIMLAR V.DOĞAL AFETLERE İLİŞKİN BAĞIŞ VE YARDIMLAR VI.TÜRKİYE KIZILAY DERNEĞİ'NE YAPILAN BAĞIŞ VE YARDIMLAR VII-ÖZEL KANUNLAR GEREĞİNCE GELİR VEYA KURUMLAR VERGİSİ MATRAHININ TESPİTİNDE DİKKATE ALINACAK BAĞIŞ VE YARDIMLAR A-Genel Açıklama B-Özel Kanunlar Uyarınca Yapılacak Bağış ve Yardımlar İlköğretim Kurumlarına Yapılan Bağış ve Yardımlar Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumuna (TÜBİTAK) Yapılan Bağış ve Yardımlar Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu Atatürk, Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Kanunu Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı Kanunu Gülhane Askeri Tıp Akademisi Kanunu Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu Milli Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Seferberlik Kanunu

29 Page Yüksek Öğretim Kanunu VII.BAĞIŞ VE YARDIMLARIN KATMA DEĞER VERGİSİ KARŞISINDAKİ DURUMU SPONSORLUK GİDERLERİ I.GENEL AÇIKLAMA II.SPONSORLUK HARCAMALARININ İNDİRİLME ESASLARI GIDA BANKACILIĞI GIDA YARDIMLARI I-GENEL AÇIKLAMA II.-UYGULAMA ESASLARI A.Bağışın Yapılacağı Dernek veya Vakıflar B. Bağışa Konu Olacak Mallar ve Bağışın Niteliği C. Bağışı Yapanlarca Düzenlenecek Belge D. Dernek ve Vakıflarca Düzenlenecek Belge E. Kayıt Düzeni ve Beyannamelerde Gösterim F. Tebliğin Yayımından Önce Yapılan Bağışlar KURUM KAZANCININ TESPİTİ I.GENEL AÇIKLAMA A. Tam ve Dar Mükellefiyet B Tam Mükellef Kurumlarda Kurum Kazancının Tespiti C. Dar Mükellefiyete Tabi Kurumlarda Kurum Kazancının Tespiti Yasal Düzenleme Kurum Kazancının Tespiti Kurum Kazancını Oluşturan Kazanç ve İratlar Dar mükellefiyette örtülü sermaye uygulaması Dar mükellefiyette tasfiye ve kısmi bölünmeye ilişkin uygulama