Yeni Türk Ticaret Kanunu Kurumsal Raporlama, Finansal Raporlama ve Denetim Alanında Yeni Dönem*

Transkript

1 PwC Türkiye V. Çözüm Ortaklığı Platformu Yeni Türk Ticaret Kanunu Kurumsal Raporlama, Finansal Raporlama ve Denetim Alanında Yeni Dönem* Adnan Akan, Ortak, Denetim Hizmetleri Gökhan Yüksel, Y Direktör, r, Denetim Hizmetleri *connectedthinking PwC

2 Yeni Türk Ticaret Kanunu ( Yeni TTK ) Sermaye Piyasalarının Beklentileri: Kurumsal Raporlama / Finansal Raporlama ve Şeffaflık Yeni TTK nın Getirecekleri: Finansal Raporlama Alanında Denetim Alanında Diğer

3 Sermaye Piyasalarının Beklentileri: Kurumsal Raporlama / Finansal Raporlama ve Şeffaflık

4

5 Sermaye Piyasalarının Beklentileri 1 Ocak Kurumsal raporlama / Finansal raporlama ve şeffaflık Dünya da Türkiye de

6 KURUMSAL RAPORLAMA / FİNANSAL RAPORLAMA VE ŞEFFAFLIK DÜNYA DA Kurumsal Raporlama Tedarik Zinciri Şirket Yönetimi Bağımsız Denetçiler Bilgi Sağlayıcılar Bağımsız Analistler Yatırımcılar & Paydaşlar Standart belirleyiciler Piyasa regülatörleri Teknoloji: Internet Şirkete özerk bilgiler Sektöre özerk ölçüm ve raporlama standartları Uluslararası Finansal Raporlama Standartları

7 Kurumsal Raporlama / Finansal Raporlama ve Şeffaflık Türkiye de Regülasyona tabi işletmeler -Halka açık işletmeler (SPK) - Finansal kurumlar (BDDK, SMK) -Diğer regülasyonlara (örn. EPDK) tabi işletmeler Regülasyona tabi olmayan işletmeler - Kredi kullanan - Yabancı yatırımcılarla ilişkileri olan - Mali tablolarının gerçeğe uygun olmasını talep eden

8 Yeni TTK nın Finansal Raporlama Alanında Getirecekleri

9 Finansal Raporlama Alanındaki Yenilik ve Değişiklikler Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ( UFRS ) Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu ( TMSK ) Türkiye Muhasebe Standartları ( TMS ) Değişik ölçütteki işletmeler ve sektörler Konsolide mali tablolar

10 Finansal Raporlama Alanındaki Yenilik ve Değişiklikler Mali tabloların ve faaliyet raporunun 3 ay içerisinde hazırlanması ve Genel Kurul a sunulması Faaliyet raporu ve içeriği

11 Yeni TTK nın Denetim Alanında Getirecekleri

12 Denetim Alanındaki Yenilik ve Değişiklikler Murakıp / bağımsız denetçi - Bağımsız Denetim Şirketleri - Küçük ölçekli işletmeler - 2 SMMM veya 2 YMM Uluslararası Denetim Standartları ( UDS ) Özel denetim İşlem denetimi

13 Denetim Alanındaki Yenilik ve Değişiklikler Faaliyet raporunun mali tablolara olan uygunluğunun denetimi Denetim raporu Riskin erken saptanması ve yönetimi - Denetim Komitesi Denetimden geçmemiş mali tablolar Denetçi rotasyonu

14 Yeni TTK nın Diğer Alanlarda Getirecekleri

15 Diğer Bazı Önemli Yenilik ve Değişiklikler Anonim Şirketlerin Kuruluşu na İlişkin - Tek kişi şirketi - Kurucular Beyanı - Denetim - Yönetim Kurulu - Genel Kurul - Halka açılma

16 Diğer Bazı Önemli Yenilik ve Değişiklikler Yönetim Kurullarına İlişkin - Tek kişilik Yönetim Kurulu - Pay sahibi olma zorunluğunun ortadan kalkması - Yönetim Kurulu üyelerinin tabiyeti - Tüzel kişilerin yönetim kurulu üyeliği - Yüksek öğrenim zorunluluğu - Toplantı yeter sayısı - Elektronik ortamda toplantı yapabilme imkanı - Genel Kurula katılım zorunluluğu - Yönetim kurulu üyelerinin şirkete kusur nedeniyle verebilecekleri zararlara karşı sigorta

17 Diğer Bazı Önemli Yenilik ve Değişiklikler Genel Kurullara İlişkin - Kurumsal Temsilcilik - Elektronik ortamda (on-line) Genel Kurul - Özel Denetim

18 Diğer Bazı Önemli Yenilik ve Değişiklikler Şirketler topluluğu Internet sitesi ve içeriği Birleşme, bölünme ve tür değiştirme Ayni sermaye Ortaklar cari hesabı

19 PwC Türkiye V. Çözüm Ortaklığı Platformu Türk Ticaret Kanunu ve UFRS Uyumlu Türkiye Muhasebe Standartları (TMS)* Burak Özpoyraz,, Ortak, Denetim Hizmetleri Cihan Harman, Kıdemli K Müdür, M Denetim Hizmetleri *connectedthinking PwC

20 TMS ile UFRS nin karşılaştırılması

21 TMS ile UFRS nin karşılaştırması 1. ADIM Çağdaş dünya uygulamaları ile entegre olabilmek için ve AB mevzuatıyla tam uyumu sağlamak amacıyla Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu (TMSK) tarafından Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (UFRS) benimsenmiş ve resmi bir Türkçe çevrimi yapılarak Türk mevzuatının içinde yer almıştır.

22 TMS ile UFRS nin karşılaştırması 2. ADIM Zaman içinde UFRS lerde yapılacak değişiklikler dünya uygulamaları ile eşzamanlı olarak TMS na yansıtılarak TMS nin güncelliği sağlanacaktır.

23 TMS ile UFRS nin 2006 sonu itibariyle karşılaştırması TMS UFRS 6 tane TFRS 41 tane TMS 6 tane UFRS 41 tane UMS da yayınlanan Değişiklikler ve Yenilikler

24 TMS ile UFRS nin karşılaştırması 2006 da yayınlanan Yenilikler ve Değişiklikler Uluslararası Muhasebe ve Yorumlama Komitesi tarafından 2006 yılında: 2 tane YENİ UFRS 7 tane mevcut standartlarla ilgili DEĞİŞİKLİK 4 tane TASLAK STANDART 8 tane YENİ YORUM 2 tane TASLAK YORUM Yayınlanmıştır

25 TMS ile UFRS nin karşılaştırması UFRS da yayınlanan Yenilikler ve Değişiklikler Yeni Standartlar UFRS 7 - Finansal Araçlar: Kamuya açıklama UFRS 8 - Sektörel Bölümler Geçerlilik tarihi 1 Ocak Ocak 2009 Mevcut Standartlara Değişiklikler: UMS 19 - Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin yapılan değişiklikler UMS 21 - Yabancı işletmelerdeki net yatırımlar UMS 39 - Makul değer seçeneği, - Öngörülen grup içi işlemlerin nakit akış riskinden korunma muhasebesi UMS 39 ve UFRS 4 - Finansal garanti sözleşmeleri UMS1 - Sermaye ile ilgili açıklayıcı dipnotlar UFRS 4 - Sigorta sözleşmelerinin uygulanması ile ilgili yenilikler 1 Ocak Ocak Ocak Ocak Ocak Ocak 2007 UFRS 7 uygulamasına paralel

26 TMS ile UFRS nin karşılaştırması UFRYK da yayınlanan Yenilikler ve Değişiklikler Yeni Yorumlar UFRYK 4 -Sözleşmenin kiralama işlemi içerip içermediğinin tespiti UFRYK 5 - Montaj, restorasyon ve çevreyi koruma fonlarından kaynaklanan haklar UFRYK 7 - UMS 29 kapsamında yeniden düzenleme uygulaması -ilk uygulayıcılar için UFRYK 8 - UFRS 2, Hisse bazlı ödemeler UFRYK 9 -Saklı türev ürünlerin yeniden değerlendirmesi UFRYK 10 - Ara dönem finansal raporlama ve değer düşüklüğü UFRYK 11 - Grup hisse senetleri ve geri alınan hisse senedi işlemleri UFRYK 12 - Hizmet imtiyaz anlaşmaları Geçerlilik tarihi 1 Ocak Ocak Mart Mayıs Haziran Kasım Mart Ocak 2008

27 TMS ile UFRS nin karşılaştırması UFRS - Taslak Standartlar UMS 23, Borçlanma maliyetleri UMS 1, Finansal tabloların sunumu UMS 32 ve UMS 1, Finansal araçlar: açıklamalar ve sunum UFRS 2, Hisse bazlı ödemeler UFRYK - Taslak Yorumlar Müşteri sadakati programları UMS 19, varlıklar ve fonlar ile ilgili yükümlülükler

28 Orta ve Küçük Ölçekli Şirketler için UFRS

29 Orta ve Küçük Ölçekli Şirketler - KOBİ ler için UFRS Uluslararası Finansal Raporlama Standartları KOBİ ler için UFRS (UFRS)

30 Orta ve Küçük Ölçekli Şirketler - KOBİ ler için UFRS Neden KOBİ ler için UFRS? Hangi şirketler için? Projenin zaman planı Projenin ana hatları

31 Orta ve Küçük Ölçekli Şirketler - KOBİ ler için UFRS Neden KOBİ ler için UFRS? Şirket bilgilerinin karşılaştırılabilirliği Satın almalar, ortaklıklar, işbirliği anlaşmaları Yurtdışı müşterilerle ilişkiler Finansman sağlamak Finansal bilgilerin hazırlanmasını düzenlemek

32 Orta ve Küçük Ölçekli Şirketler - KOBİ ler için UFRS Hangi Şirketler için? KOBİ ler için UFRS; a) Finansal bilgilerini halka açıklama zorunluluğu olmayan şirketler ve b) İlgili tüzel ve gerçek kişiler için genel amaçlı finansal mali tablo hazırlayan şirketler (kredi kurumları, kredilendirme şirketleri, ana ortaklık dışı paylara sunmak üzere)

33 Orta ve Küçük Ölçekli Şirketler - KOBİ ler için UFRS Finansal bilgileri açıklama sorumluluğu Halka arz amacıyla finansal tablolarını düzenleyici kuruma sunan veya sunmayı planlayan şirketler, Hisse senedi saklama yetkisi bulunan bankalar, sigorta şirketleri, menkul kıymetler borsası brokerları, emeklilik fonu, yatırım bankacılığı gibi kurumlar, Önemli kamu hizmeti sağlayan veya kamu yararına çalışan şirket ve benzeri kuruluşlar, Ülkesinde önemli ekonomik etkinliğe sahip şirketler, halka açık olmasalar da finansal bilgilerini kamuya açıklamalıdırlar.

34 Orta ve Küçük Ölçekli Şirketler - KOBİ ler için UFRS Projenin Zaman Planı 2007, KOBİ ler için UFRS nin 2007 yılının ikinci yarısında yayınlanması planlanmaktadır 2006, Yoruma açık taslak standartların 2006 sonunda yayınlanması Kasım 2005, Çalışma grubunun yorumuna açık nihai taslak standartların yayınlanması Nisan - Ağustos 2005, Yuvarlak masa toplantıları Nisan 2005, Çalışma grubu soru anketi - muhasebeleştirme ve değerleme yöntemleri Ocak 2005, Görüşlerin biraya getirilmesi ve ilgili aksiyonlar 2004, Muhasebe ve Raporlama alanında düzenleyici kurumların görüşlerinin alınması 2003, Tüm dünyadaki Muhasebe ve Raporlama alanındaki düzenleyici kurumlarla anket çalışması

35 Orta ve Küçük Ölçekli Şirketler KOBİ ler için UFRS Projenin ana hatları KOBİ ler için UFRS, finansal bilgilerini açıklama zorunluluğu olmayan, genel amaçlı finansal raporlar hazırlayan şirketler için uygundur. Bu standartlara göre finansal rapor hazırlayan şirketler sunum bölümünde ve denetim görüşünde finansal tabloların UFRS ye uygun hazırlanmadığı belirtilecektir. UFRS nin kavramsal çerçevesi, KOBİ ler için de geçerli olacaktır. Komite UFRS de yer alan muhasebeleştirme ve değerleme ile ilgili standartların basitleştirilmesi için çalışmalara devam etmektedir.

36 Orta ve Küçük Ölçekli Şirketler KOBİ ler için UFRS Projenin ana hatları KOBİ ler için UFRS de muhasebeleştime ve değerleme ile ilgili konulara yer verilmediğinde, UFRS dikkate alınacaktır. KOBİ ler için UFRS bir bütün olarak uygulanmalıdır. Aralarından bazı standartların seçilerek uygulanması kabul edilemez. Standartlar UFRS de olduğu gibi numaralandırılmak yerine, bilanço ve gelir tablosu düzeninde 40 tane konudan oluşmaktadır. Ancak bu konuların hepsinin UFRS karşılığı mevcuttur. Komite taslak standartlarla birlikte örnek finansal tablolar ve dipnotlarını da içeren bir kılavuz yayınlamıştır.

37 Orta ve Küçük Ölçekli Şirketler - KOBİ ler için UFRS Konu başlıkları 1. İçerik ve prensipler 2. KOBİ ler için finansal raporlama 3. Bilanço 4. Gelir tablosu 5. Özkaynak değişimler tablosu 6. Nakit akış tablosu 7. Finansal tablo dipnotları 8. Konsolide finansal tablolar 9. Muhasebe politikaları, tahminleri ve hatalar 10. Finansal varlık ve yükümlülükler 11. Stoklar 12. İştiraklerdeki yatırımlar 13. İş ortaklıklarındaki paylar 14. Yatırım amaçlı gayrimenkuller 15. Maddi duran varlıklar 16. Maddi olmayan duran varlıklar (şerefiye hariç) 17. İş birleşmeleri ve şerefiye 18. Kiralama işlemlerinde haklar ve yükümlükler 19. Satış amaçlı elde tutulan varlıklar 20. Karşılıklar, şarta bağlı varlık ve yükümlülükler 21. Özsermaye 22. Hasılat 23. İnşaat sözleşmeleri 24. Devlet teşvik ve yardımları 25. Finansman maliyeti 26. Hisse bazlı ödemeler 27. Varlıklarda değer düşüklüğü 28. Çalışanlara sağlanan faydalar 29. Gelir vergileri 30. Finansal araçlar 31. Hiperenflasyonist ekonomilerde finansal raporlama 32. Kur değişimlerinin etkileri 33. Bölümlere göre raporlama 34 Bilanço tarihinden sonraki olaylar 35 İlişkili taraf açıklamaları 36. Hisse başına kazanç 37. Endüstrilere özel konular 38. Durdurulan faaliyetler 39. Ara dönem finansal raporlama 40. KOBİ ler için UFRS nin ilk uygulaması

38 TMS ye uyumlu kanuni mali tabloların hazırlanmasındaki yol haritası

39 Türkiye Muhasebe Standartları- Atlayışa hazır mısınız? TMS ye uyumlu kanuni mali tabloların hazırlanmasındaki yol haritası

40 TMS ye göre raporlamada süreç (Yılsonu raporlama yapan şirket açısından) TMS ye göre Karşılaştırılması Gereken dönemler (yılsonu ) TMS nin uygulandığı yıl (yılsonu) İlk uygulama ( Geçiş ) tarihi TMS ye göre hazırlanmış açılış bilançosu (1 Ocak 2006) Bugün Uygulama tarihi 1 inci TMS ye göre hazırlanmış Yıllık rapor (+2006 yılına ait finansal bilgilerle karşılaştırmalı olarak)

41 Sadece bir muhasebe uygulaması mı? Birçok işletme TMS ye göre raporlamanın sadece sayıları değiştirdiğine inanmaktadır. Sayıları değiştirmesi bir gerçek olmakla birlikte, bu tam olarak doğru bir yaklaşım değildir! Neden? İşlem ve bakiyelerin değerlemesi ve sınıflandırması Dipnotlarda daha fazla açıklama daha fazla bilgi ihtiyacı Finansal ve işletme faaliyetlerine etkisi

42 Sadece bir muhasebe uygulaması mı? TMS ye geçişin finansal sonuçları Gelir tablosu Bilanço Finansal bilgilerin sunumu ve dipnotlar EBITDA Borç/özsermaye Sözleşmedeki taahhütler Dağıtılabilir kar Marjlar Finansal oranlar ve göstergeler İkramiye ve primler Analistler ve beklentileri

43 Sadece bir muhasebe uygulaması mı? TMS ye geçişin işletme sonuçları SÜREÇ SİSTEM İNSAN Üst yönetime sağlanan fayda ve hizmet stratejisi Hedge stratejileri Yönetsel raporlama Bütçeleme süreci İşletme kararları Muhasebe rehberleri ve raporlama paketleri Yeni değerlemeler İştiraklerde farklı politikalar Konsolidasyon ve muhasebe sistemlerindeki değişiklikler Değerleme gibi gerekli olan yeni sistem ve kavramlar İletişim stratejisi Eğitim stratejisi Launch & buy-in aktiviteleri Değişimin yönetilebilmesi için gerekli olan kaynak ve yetenekler Kurumsal yönetim Bu anlayış içinde var olan bilgiler yeni politika ve süreçler

44 Karşılaşılabilecek başlıca sorunlar Proje Yönetimi Geçiş sürecinin başladığı andan itibaren etkin bir proje yönetimine ihtiyaç duyulması Kaynak Yönetimi Kaynak sorunu ertelendikçe büyüyen bir sorun İç ve Dış İletişim Eğitim ve iletişim konularında uzmanlara ihtiyaç Veri ve Sistemler Sürdürülebilir bir raporlama için, sistemde değişiklikler gereklidir Yönetsel raporlama ve bütçelemenin gözden geçirilmesi gereklidir

45 Karşılaşılabilecek başlıca sorunlar Muhasebe Uygulamaları İlk geçiş Konsolidasyon ve İştiraklerin Muhasebeleştirilmesi Bölümlere göre raporlama Finansal Araçlar İşletme Birleşmeleri Gelirleri tanınması Sabit Kıymet ve Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Değer düşüklüğü Vergiler İnşaat sözleşmeleri Borçlanma maliyetleri Çalışanlara sağlanan faydalar

46 TMS ye geçiş değişim metodolojisi - üç adım 1. Aşama 2. Aşama 3. Aşama Ön hazırlık çalışması Proje kurulumu ve başlangıç Finansal tabloların bölümlerinin değerlendirilmesi ve operasyon analizi İlk muhasebe değişimi Değişimi sisteme katma Proje yönetimi, risk yönetimi, değişim kontrolü Hissedarların yönetimi, iletişim, takım kurulması, bilgi ve becerilerin transferi Sayıların değişimi, işin değişimi, değişimin yönetilmesi.

47 Başarı için anahtar faktörler Değişimin yararlı ve erişilebilir olduğunun anlaşılmasına yardım etmek için gerçekçi beklentiler ve net bir vizyon ortaya koymak; UFRS ye geçiş için denenmiş ve test edilmiş bir metodoloji kullanarak projenin bütün ana unsurlarının (stratejik planlama, çalışanların kapasitesi, sistemler, süreçler ve kontroller) düzgün bir şekilde ele alınmasını, sorumlulukların açıkça anlaşılır olmasını ve sürprizlere yer bırakılmamasını sağlamak; Üst yönetimden aktif destek, farklı iş birimlerinin de katılımı; Önemli tarafların da (iç ve dış) içinde olacağı ve değişimlerin önemini açıklayacak etkin bir iletişim programı.

48 Sorularınız - Cevaplarımız Teşekkür ederiz