Bölüm 6 DSB-SC ve SSB Demodülatörleri

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Bölüm 6 DSB-SC ve SSB Demodülatörleri"

Özgür Kashani
5 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Bölü 6 DSB-SC ve SSB Deodülatörleri 6.1 AMAÇ 1. Çarpı detektörü kullanarak DSB-SC ve SSB işaretlerinin deodülasyonu.. Haberleşe alaçlarında çarpı detektörünün nasıl kullanıldığının öğrenilesi. 6. TEMEL KAVRAMLARIN İNCELENMESİ Fig. 6-1, MC1496 nın iç yapısını gösterektedir. Q 5 ve Q 6 fark kuvvetlendiriisi, Q 1 Q ve Q 3 Q 4 fark kuvvetlendiriilerini sürek için kullanılırlar. Q 7 ve Q 8 sabit akı kaynağı, Q 5 ve Q 6 fark kuvvetlendiriisine sabit akı sağlar. MC1496 nın topla kazanı. ve 3. pinler arasına dışarıdan yerleştirilen bir direnç ile ayarlanabilir. DSB-SC yada SSB deodülasyonu için, DSB-SC yada SSB işareti 1. ve 4. pinlere uygulanalıdır. Taşıyıı işaret de 8. ve 10. pinlere uygulanır. 5. pine sağlanan beslee akıı, bu pin ile güç kaynağı arasına bağlanan bir seri direnç ile sağlanır. Detektör iki çıkışa(6. ve 1. pinler) sahip olduğundan dolayı, çıkışlardan bir tanesi detektör çıkışı olarak diğeri de otoatik kazanç kontrolü(agc) için kullanılır. Q 1 Q Q 3 Q4 (1) Output (6) (10) Carrier input (8) (4) DSB or SSB input (1) Bias adjust (5) (14) -V Q 7 D1 R Q 5 Q 6 R 500 Q 8 R () Gain adjust (3) Fig. 6-1 LM1496 iç devresi 6-1

2 Fig. 6-, DSB-SC yada SSB deodülasyonu için MC1496 kullanılarak gerçekleştirilen çarpı detektör devresini gösterektedir. Bazı uygun odifikasyonlar ile bu devre AM, FM, yada PWM deodülatörü olarak da kullanılabilir. Lokal taşıyıı girişlere(10. ve 8. pinlere) uygulanır. Taşıyıının frekansı ta olarak DSB-SC yada SSB taşıyıı frekansına eşit olalıdır. Modüle edilen işaretin genliği tipik olarak 500Vpp ile 800Vpp aralığında olduğundan dolayı, bu, detektörün lineer bölgede çalıştığından ein olak için yeterlidir.. ve 3. pinler arasına bağlı olan R5 direni MC1496 nın gerili kazanını belirler. Carrier input C 1 0.1u DSB or SSB input VR 1 100K R R 4 K +1V R1 1K C 4 R C 8 1K 0.1u 5 R 0.1u 7 R 8 R 3 70 K K 8 3 C 1K u C3 LM1496 R u VR 10K R C 10 9 Deodulated K signal output C 1K 0.1u 4 C C.u 1000P 5 C P 0.1u Fig. 6- DSB-SC ve SSB işaretleri için çarpı detektörü. Laboratuardaki işaret üreteçleri deneyde ihtiyaç duyduğuuz DSB-SC ve SSB işaretlerini üreteediklerinden dolayı, 6-1 ve 6- deneyleriiz için Fig. 5-1 deki DSB-SC odülatör çıkışı ve Fig. 5-3 deki SSB odülatör çıkışını kullanaağız. 5. bölüde belirtildiği gibi, SSB odüleli işaret DSB-SC odüleli işaretten alt yan band yada üst yan bandlardan birinin filtrelenesi ile elde edilir. Eğer filtre doğrudan eklenirse, yük direni(load) etkisi oluşabilir. Bu etkiyi ortadan kaldırak için, Fig. 5-1 devresindeki kaynak çıkışlı yapının(soure follower-buffer), filtre çıkışı ile çarpı detektörü girişi arasına bağlanası önerilir. LM1496 nın girişine(1. ve 4. pinler) bağlanan SSB odüleli işareti düşüneli. SSB odüleli işareti aşağıdaki gibi ifade edebiliriz; ka A xssb ( t) os( w + w ) t 8. ve 10. pinler arasındaki giriş işareti de şu şekildedir; 6-

3 A os w t Bu nedenle de LM1496 nın 1. pinindeki çıkış işareti şu şekilde olaaktır; k o ssb k A A k A A 4 os( w + w ) t os w t [ os(w + w ) t + os w t] işareti C 7, C 9 ve R 9 eleanlarından oluşan alçak geçiren filtreden geçtiği zaan, yüksek frekans bileşenleri süzüleek ve deodüle ediliş çıkış işareti şu şekilde olaaktır; k o A 4 A os w t Yukarıdaki denkleden, LM1496 nın SSB odüleli işaretten ( ka ) / 4 kadarlık bir kazanç farkı ile A os w t ses işaretini deodüle edebildiği görülektedir. Deodülatörün kazanını değiştirek için, taşıyıı genliğini yada R 5 direnini (k değeri) değiştirebiliriz. DSB-SC odüleli işaretin LM1496 nın giriş terinallerine(1. ve 4. pinler) uygulandığını düşüneli. Böyle bir işaret şu şekilde ifade edilebilir; ka A xdsb SC ( t) [ os( w + w ) t + os( w w ) t] Taşıyıı giriş işareti(8. ve 10. pinler) de şu şekilde ifade edilebilir; A os w t Böylelikle, LM1496 nın 1. pinindeki çıkış işareti şu şekilde olaaktır; k o DSB SC k A A [ os( w + w ) t + os( w w ) t] os wt k A A [ os(w + w ) t + os(w w ) t + os wt] 4 Yüksek frekanslar, yukarıdaki denklein sağ tarafındaki birini ve ikini teriler alçak geçiren filtre(c 7, C 9 ve R 9 ) ile süzülür. Deodüle edilen çıkış işareti daha sonra şu şekilde olur; k A A xo ( t) os wt 6-3

4 6.3 GEREKLİ EKİPMANLAR 1. KL-9001 Modülü. KL Modülü 3. Osiloskop 4. RF üretei 6.4 DENEYLER VE KAYITLAR Deney 6-1 DSB-SC Çarpı Detektörü 1. Bu deneyde, çarpı detektör devresinin DSB-SC girişi olarak, 5-1 deneyindeki DSB-SC odülatör devresinin DSB-SC çıkışı kullanılaktadır. Önelikle, DSB-SC devresini taalayın.. DSB-SC odülatörünün taşıyıı girişine 500Vp-p, 500kHz lik sinüs işaret, ses girişine de 500Vp-p, 1kHz lik sinüs işaret bağlayın. (Taşıyıı ve ses işaretleri devrelere bağlanadan öne tek tek ayarlanalıdır. Eğer devreye bağlandıktan sonra, test esnasında ayarlaaya kalkarsanız yükleeden kaynaklanan problelerle karşılaşırsınız.) 3. ta DSB-SC odüleli işaret elde etek için DSB-SC odülatörünün VR 1 reostasını ayarlayın. 4. DSB-SC ve SSB çarpı detektör devresini KL odülü üzerine yerleştirin. R 5 70Ω ve R 6 10kΩ olarak ayarlaak için bağlantı konnektörlerini J1 ve J3 e bağlayın. 5. Çarpı detektörünün taşıyıı girişine. adıda kullanılan taşıyıı işareti bağlayın. DSB-SC odülatörünün odülasyon çıkışını çarpı detektörünün DSB-SC girişine bağlayın. 6. Osiloskop kullanarak çıkış işaretini gözleleyin ve iniu distorsiyon elde etek için çarpı detektörünün VR 1 değerini ayarlayın. Sonuçları Tablo 6-1 e kaydedin. 7. Taşıyıı işaretini 500Vp-p, 500kHz sinüs işareti ve ses işaretini de 500Vp-p, 3kHz sinüs işareti olarak değiştirin. ta DSB-SC odüleli işaret elde etek için VR 1 i dikkatlie ayarlayın adıı tekrarlayın. Sonuçları Tablo 6- ye kaydedin. 6-4

5 9. R 5 70Ω ve R Ω olarak ayarlaak için J1 den bağlantı konnektörünü sökün ve J ye bağlayın. 6. adıı tekrarlayın ve sonuçları Tablo 6-3 e kaydedin. 10. R 6 10kΩ ve R 11 30kΩ olarak ayarlaak için J3 den bağlantı konnektörünü sökün ve J4 e bağlayın. 6. adıı tekrarlayın ve sonuçları Tablo 6-4 e kaydedin. Deney 6- SSB Çarpı Detektörü 1. Bu deneyde, çarpı detektör devresinin SSB girişi olarak, 5- deneyindeki SSB odülatör devresinin SSB çıkışı kullanılaktadır. Önelikle, SSB devresini taalayın.. Seraik filtreyi bypass etek için J ye bağlantı portu ekleyin. Taşıyıı girişine(i/p1) 500Vp-p, 457kHz lik sinüs işaret, ses girişine de(i/p) 500Vp-p, khz lik sinüs işaret bağlayın. (Taşıyıı ve ses işaretleri devrelere bağlanadan öne tek tek ayarlanalıdır. Eğer devreye bağlandıktan sonra, test esnasında ayarlaaya kalkarsanız yükleeden kaynaklanan problelerle karşılaşırsınız.) 3. ta(o/p) DSB-SC odüleli işaret elde etek için VR 1 reostasını ayarlayın. J den bağlantı konnektörünü kaldırın ve seraik filtreyi devreye sokak için J1 e bağlayın. işareti SSB odüleli işaret olaaktır. 4. R 5 70Ω ve R 6 10kΩ olarak ayarlaak için çarpı detektörünün bağlantı konnektörlerini J1 ve J ye bağlayın. 5. Çarpı detektörünün taşıyıı girişine(i/p1). adıda kullanılan taşıyıı işareti bağlayın. SSB odülatörünün odülasyon çıkışını çarpı detektörünün SSB girişine(i/p) bağlayın. 6. Osiloskop kullanarak deodüle ediliş çıkış işaretini(o/p) gözleleyin ve iniu distorsiyon elde etek için çarpı detektörünün VR 1 değerini ayarlayın. Sonuçları Tablo 6-5 e kaydedin. 7. SSB odülatörünün seraik filtresini bypass etek için J1 den bağlantı konnektörünü kaldırın ve J ye bağlayın. Taşıyıı işaretini 700Vp-p, 457kHz sinüs işareti ve ses işaretini de 700Vp-p, khz sinüs işareti olarak değiştirin. ta DSB-SC odüleli işaret elde etek için VR 1 i dikkatlie ayarlayın. 6-5

6 8. 6. adıı tekrarlayın. Sonuçları Tablo 6-6 ya kaydedin. 9. R 5 70Ω ve R Ω olarak ayarlaak için J1 den bağlantı konnektörünü kaldırın ve J ye bağlayın. 6. adıı tekrarlayın ve sonuçları Tablo 6-7 ye kaydedin. 10. R 6 10kΩ ve R 11 30kΩ olarak ayarlaak için J3 den bağlantı konnektörünü kaldırın ve J4 e bağlayın. 6. adıı tekrarlayın ve sonuçları Tablo 6-8 e kaydedin. Tablo 6-1 (R 5 70Ω, R 6 10 kω, V 500 Vp-p, V 500 Vp-p, f 500kHz, f 1kHz) 6-6

7 Tablo 6- (R 5 70Ω, R 6 10 kω, V 500 Vp-p, V 500 Vp-p, f 500kHz, f 3kHz) Tablo 6-3 (R 5 330Ω, R 6 10 kω, V 500 V, V 500 V, f 500kHz, f 1kHz) 6-7

8 Tablo 6-4 (R 5 330Ω, R 6 30 kω, V 500 Vp-p, V 500 Vp-p, f 500kHz, f 1kHz) Tablo 6-5 (R 5 70Ω, R 6 10 kω, V 500 Vp-p, V 500 Vp-p, f 457kHz, f khz) 6-8

9 Tablo 6-6 (R 5 70Ω, R 6 10 kω, V 700 Vp-p, V 700 Vp-p, f 457kHz, f khz) Tablo 6-7 (R 5 330Ω, R 6 10 kω, V 500 Vp-p, V 500 V, f 457kHz, f khz) 6-9

10 Tablo 6-8 (R 5 330Ω, R 6 30 kω, V 500 Vp-p, V 500 Vp-p, f 457kHz, f khz) 6.5 SORULAR 1. Fig. 6- deki R 5 değeri çıkış genliğini nasıl etkiler?. Fig. 6- deki R 6 değeri çıkış genliğini nasıl etkiler? 3. VR 1 yada VR nin görevi nedir? 4. Eğer odülasyon frekansı artarsa, distorsiyonsuz bir deodülasyon işareti için hangi alzeeler odifiye edilelidir. 5. DSB-SC yada SSB deodülasyonunda tepe detektörü(peak detetor) kullanılabilir i? 6-10

Benzer belgeler

DENEY NO : 4 DENEY ADI : Taşıyıcısı Bastırılmış Çift Yan Bant ve Tek Yan Bant Genlik Modülatör ve Demodülatörleri

DENEY NO : 4 DENEY ADI : Taşıyıcısı Bastırılmış Çift Yan Bant ve Tek Yan Bant Genlik Modülatör ve Demodülatörleri DENEYİN AMACI : Taşıyıcısı bastırılmış çift yan bant ve tek yan bant modüleli işaretlerin