KARDİOVASKÜLER CERRAHİDE KANIT TEMELLİ BAKIM ÖRNEĞİ

Transkript

1 KARDİOVASKÜLER CERRAHİDE KANIT TEMELLİ BAKIM ÖRNEĞİ Hazırlayan: Gözde BİRGİLİ ANIK Acıbadem Kadıköy Hastanesi KVC Hemşiresi Hazırlanma Tarihi:

2 Sunu Planı Neden Kanıta Dayalı Hemşirelik Hemşirelikte Kanıta Dayalı Uygulamanın Amaçları Kardiyovasküler Cerrahi Hemşireliği Kardiyovasküler Cerrahi Hemşireliğinde Kanıt Temelli Bakım 2

3 Neden Kanıta Dayalı Hemşirelik? ICN yeterince bilgiye sahip olmadan karar vermenin, hemşirelik bakımının daha iyi verilememesinin nedeni oluğunu belirtmektedir. 3

4 Bilindiği gibi, hemşirelik geçmişte düşünen bir meslek olmaktan çok yerine getiren bir meslek olarak görülmüş ve bu fikir ile hemşirelerden iş yapmaları beklenmiştir. Aynı zamanda becerikli olan, iş yapan, Hemşireye değer verilmiş ve bu şekilde çalışan hemşireler de ödüllendirilmiştir. Hemşirelerden beklenilen bu özellikler nedeni ile de geleneksel hemşirelik eğitiminde daha çok psikomotor becerilerin gelişimi üzerinde durulmuştur. 4

5 Sağlık Bakanlığının 8 Mart 2010 tarihli resmi gazetede yayınlanan hemşirelik yönetmeliğine göre: Hemşirelik Hizmetleri; Bireyin, ailesinin ve toplumun sağlık ihtiyaçlarını belirler ve bakımı HEMŞİRELİK TANILAMA süreci kapsamında KANITA DAYALI olarak planlar, uygular, değerlendirir. Bu cümleden de anlaşıldığı üzere hemşirelere kanıta dayalı uygulama sorumluluğu yüklenmiştir. 5

6 Hemşirelikte kanıta dayalı uygulama Deneyimlere dayalı karardan Kanıta dayalı karar almaya geçiştir. Neden özellikle bu Hemşirelik girişimini yapıyorum? Yapılması gerekir mi? Eğer öyleyse bunu etkili yolla mı yapıyorum? Nasıl daha iyi bir şekilde yapabilirim? Daha iyi yapacağım başka bir yol var mıdır? Hasta ve ailenin tercihlerini gerçekten düşündümmü? Hangi sonuçları görmeyi bekliyorum? İstediğim sonuçları elde ettim mi? KANITA DAYALI UYGULAMA 6

7 Hemşirelikte Kanıta Dayalı Uygulamanın Amaçları Hemşirelerin kanıta dayalı bilgilerle çalışmasını sağlamak, Klinik alanda problemleri çözmek, Uygulamalara yenilik getirmek, Hemşirelik bakımında farklılıkları azaltmak, Etkin karar vermek, Sağlık sisteminde mükemmelliğe ulaşmaktır. 7

8 Hemşirelik Uygulamalarının Kanıta Dayalı Olması; Hemşirelerin doğru, önemli, uygulanabilir kanıtlar temelinde biyo-psiko-sosyal yönden kaliteli bakımın vermesi, Bakımın kalitesinin ve sonuçlarının iyileştirilmesi, Klinik uygulamalarda ve hasta bakım sonuçlarında fark yaratılması, Bakımın standardize edilmesi, Uygulama hatalarının en aza indirilmesi Hemşire memnuniyetinin artırılması açısından önemlidir. 8

9 Kardiyovasküler Cerrahi Hemşireliği Kardiyovasküler hastalıklar günümüzde en önemli sağlık sorunlarının başında gelmekte ve tüm dünyada mortalite ve morbidite nedenlerinin arasında ilk sıralarda yer almaktadır. 9

10 Kardiyovasküler hastalıklarda; Multidisipliner ekip yaklaşımında, hemşirelik hizmetleri en önemli basamağı oluşturmaktadır. Ancak; yüksek kalitede tedavi ve bakımın sağlanabilmesi, alanında uzmanlaşmış, gerekli bilgi ve beceriye sahip hemşireler ile mümkün olabilir. 10

11 Yapılan çalışmalar sonucunda, yoğun bakım hemşirelerinin, hastanın durumunda ortaya çıkan değişiklikleri ilk saptayan ve acil durumlarda ekip içinde hızlı karar alması gereken, meslek üyesi olarak, karmaşık ve beklenmedik bir anda ortaya çıkan sorunlarla daha sık karşılaştığı belirtilmektedir

12 Kardiyoloji ve Kalp Damar cerrahisi klinikleri, bakım verilen hastaların tıbbi durumları ve tıbbi-cerrahi tedavi yöntemleri nedeniyle yüksek teknolojili ekipmanla donatılmıştır. Bu kliniklerde hemşirelik bakımı ileri bilgi ve beceri gerektirmekte olup, verilen bakımın kalitesi, hemşirelerin bilgi ve yetenekleri ile doğru orantılıdır

13 Kardiyovasküler Cerrahi Hemşireliğinde Kanıt Temelli Bakım KVC hemşireliğinde, Hızlı ve doğru karar alınabilmesi, Ortaya çıkan değişikliklerin ilk ve acil saptanabilmesi Yüksek kalitede bakımın sağlanıp sürdürülebilmesi, Multidisipliner bakımın sürdürülebilmesi, Hasta ve hemşire memnuniyetinin artırılabilmesi için, Kanıt temelli bakımın benimsenmesi gerekir. 13

14 Kanıt temelli bakımın benimsenmesi için; Araştırmaları takip etmek, Araştırılmalara katılmak Araştırma sonuçlarını klinik alanda bakıma yansıtmak gerekir. Geleneksel uygulamalardan kaçınmak gerekir. 14

15 Kanıt temelli uygulamaya örnek verecek olursak; Entübe edilen hastalara uygulanan kapalı endotrakeal aspirasyon uygulaması, açık endotrakeal aspirasyon uygulamasına göre, oksijen parametrelerini daha mı az etkiliyor??? 15

16 Açık trakeal aspirasyon yönteminde, tek kullanımlık kateterler ile aspirasyon sırasında solunum devresinin hastadan ayrılması gerekirken, Kapalı aspirasyon yönteminde ise; kateterler çok kullanımlık olup, hastanın solunum devresinden ayrılmasına gerek kalmamaktadır. Sonuç olarak; Sekresyoların kapalı sistem aspirasyonu esnasında, oksijenlenmede daha az oranda düşme ve hemodinamik bozukluğa yol açtığı belirlenmiştir (Kanıt düzeyi-2). 16

17 Açık ve kapalı sistem aspirasyon yöntemlerinin hastaların hemodinamik durumu üzerine etkisini incelediği çalışmada; Açık sistem aspirasyon uygulanan hastalarda aspirasyon öncesi, aspirasyon biter bitmez, aspirasyon sonrası 5.dakika ve 15. dakika da ;nabız, sistolik, diastolik ve ortalama kan basıncı, PaO2, PaCO2, SaO2 ve ph ortalamaları arasındaki farkın önemli olduğu (p<0,05) bulunmuştur. 17

18 Kapalı sistem aspirasyon uygulanan hastalarda ise; aspirasyon biter bitmez, aspirasyon sonrası 5. ve 15. dakika PaO2, SaO2 ve SpO2 değerlerinin aspirasyon öncesine göre arttığı belirlenmiştir. Sonuç olarak; koroner bypass grefti ameliyatı olan hastalarda kapalı sistem aspirasyon yönteminin kullanılması önerilmiştir (Kanıt düzeyi-3). 18

19 Kapalı ve açık devre aspirasyon işlemi ile ilgili yapılan başka bir çalışmaya göre; Açık endotrakeal aspirasyon sırasında akciğer kapasitesinin ve ayrıca arteriel ve venöz oksijen satürasyonunun düştüğü görülmüştür (Kanıt düzeyi-2). 19

20 Türkiye deki hemşirelik araştırmalarını konu alan bazı çalışmalarda, genel olarak hemşirelerin araştırmaların yararına inandıkları, ancak araştırma sonuçlarının kliniğe uygulanabilir olmadığı belirtilmiştir. Yapılan araştırmalarda ayrıca hemşirelerin araştırma sonuçlarını kullanmada karşılaştıkları engeller olarak öncelikle klinik ortamının geleneksel ve değiştirilmesi güç kültürel yapısının önemini vurgulamıştır. 20

21 Yapılan çalışma sonuçlarına göre; Kardiyoloji servisi ve KVC Yoğun Bakım hemşirelerinin araştırma sonuçlarını kullanmada karşılaştıkları en önemli engeller sırasıyla şu şekilde belirtilmiştir; İş yerinde yeni fikirleri uygulamak için yeterli zaman olmaması, Uygulamalarda doktorların işbirliği içinde bulunmaması, Hemşirelerin kendilerini ve yaptıkları uygulamaları değiştirmek için yeterli güce sahip görmemeleri şeklindedir. 21

22 Sonuç olarak; Kalp damar cerrahisi hemşirelerinin kanıta dayalı uygulama konusunda teşvik edilmesi amacıyla, hastane yönetimlerinin destek sağlaması, konunun önemini vurgulayıcı eğitimler verilmesi, araştırma makalelerine kolay ulaşmayı sağlayacak tedbirler alınması ve hemşirelerin araştırma konusunda cesaretlendirilmesi önerilebilir. 22

23

24 Kaynaklar; 1. Çopur Öztürk E, Kuru N, Seyman Canbolat Ç. Hemşirelikte kanıta dayalı uygulamalara genel bakış. Sağlık ve Hemşirelik Yönetim Dergisi 2015; 2(1): Demir Y, Ak B, Bilgin Çıtak N, Efe H, Albayrak E, Çelikpençe Z, Güneri N. Hemşirelik uygulamalarında araştırma sonuçlarının kullanımındaki engeller ve kolaylaştırıcı faktörler. Çağdaş Tıp Dergisi 2012; (2)2: Enç N, Uysal H, Şenuzun F, Özer Canlı Z, Guruşçu E, Şentürk Ö. Türkiye de kardiyoloji kliniklerinde çalışan hemşire ve teknisyenlerin profili. Türk Kardiyoloji Derneği Kardiovasküler Hemşirelik Dergisi 2012; 3(3): Görgülü S. Özden D. Effects of open and closed suction systems on the haemodynamic parametres in cardiac surgery patiens. Nursing in Critical Care 2015; 20(3): Gürlek Ö, Yavuz M. Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin Ameliyat Öncesi hasta eğitimi uygulama durumları. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2013; 16(1): Jongerden IP, Rovers MM, Grypdonck MH. Open and closed endotracheal suction systems in mechanically ventilated intensive care patients: A meta-anaysis. Critical Care Medicine 2007; 35(1): Kara M, Babadağ K. Kanıta dayalı hemşirelik. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2003; 6(3): Lorente L. Nonpharmacologic measures to prevent ventilatorassociated pneumonia. Clin Pulm Med 2008; 15(1): Masry SE, Williams PF, Chipman DW, Kratohvil JP, Kacmarek RM. The impact of closed endotracheal suctioning systems on mechanical ventilator performance. Respiratory Care 2005; 50(1): Özden D. Kapalı sistem aspirasyon yöntemi. C. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2007; 11(3): Öztürk A, Kaya N, Uygur E, Cengiz A. Hemşirelik uygulamalarında araştırma sonuçlarının kullanımında engeller. Florance Nightingale Hemşirelik Dergisi 2010; 18(3): Öztürk H, Çilingir D, Hintistan S. Hastaların dahiliye ve cerrahi kliniklerinde hemşirelerin yaptığı hasta eğitimlerini değerlendirmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 2011; 4(4): Uysal H. Kardiyak rehabilitasyon hemşiresinin sorumlulukları. Türk Kardiyoloji Derneği Kardiyovasküler Hemşirelik Dergisi 2012; 3(3): Vicdan N, Özer Z. Yoğun bakım hemşirelerinde önemli bir özellik: Eleştirel düşünme. Türk Kardiyoloji Derneği Kardiovasküler Hemşirelik Dergisi 2011; 1(2): Yava A, Çiçek H, Tosun N, Yanmış N, Koyuncu A, Güler A, Akbayrak N. Kardiyoloji ve kalp damar cerrahisi hemşirelerinin araştırma sonuçlarını kullanmalarını etkileyen faktörler. Anatol J Clin Investig 2008; 2(4): Yılmaz M. Hemşirelik bakım hizmetinin kalitesini geliştirme yolu olarak kanıta dayalı uygulama. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2005; 9(1):41-48.