ÖZNEL BELLEK YAKINMALARI ANKET TÜRKÇE FORMUNUN PS KOMETR K ÖZELL KLER N N DE ERLEND R LMES

Transkript

1 Turkish Journal of Geriatrics 2013; 16 (2) ARAfiTIRMA ÖZNEL BELLEK YAKINMALARI ANKET TÜRKÇE FORMUNUN PS KOMETR K ÖZELL KLER N N DE ERLEND R LMES Erguvan Tu ba ÖZEL KIZIL 1 Berker DUMAN 1 Özge ALTINTAfi 1 Sevinç KIRICI 1 Gülbahar BAfiTU 2 Zeynel BARAN 3 Umut ALTUNÖZ 1 ÖZ Girifl: Amnestik tip Hafif Biliflsel Bozulma (HBB) öznel bellek yak nmalar ve bellek testlerinde bozulma ile özellikli bir bozukluktur. Bu çal flma yafll HBB hastalar nda Öznel Bellek Yak nmalar Anketi (ÖBYA) nin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirli ini de erlendirmeyi amaçlamaktad r. Gereç ve Yöntem: Çal flman n örneklemini 45 HBB hastas ile 44 sa l kl yafll oluflturmufltur. ÖBYA evet-hay r biçiminde yan tlanan, toplam 14 sorudan oluflan ve öznel bellek yak nmalar - n n fliddetini de erlendiren bir ankettir. ÖBYA n n Türkçe formunun ay rdedici geçerli i için iki grubun ÖBYA puanlar karfl laflt r lm fl, eflzamanl geçerli i için ÖBYA puanlar ile yayg n olarak kullan lan biliflsel tarama testlerinden Standardize Mini Mental Test ve ADAS-Cog puanlar aras ndaki korelasyon de erlendirilmifltir. Ayr ca ÖBYA n n HBB için tan sal gücünü de erlendirmek amac yla ROC analizi yap lm flt r. Anketin güvenirli i için iç tutarl l k hesaplanm flt r. Bulgular: HBB hastalar n n ÖBYA puanlar sa l kl kontrollere göre yüksektir. ÖBYA ile SMMT aras nda anlaml negatif ve ÖBYA ile ADAS-cog puanlar aras nda anlaml pozitif iliflki saptanm flt r. ÖBYA için Cronbach de eri 0.83 tür. ROC analizinde ÖBYA n n duyarl l %80, özgüllü ü ise %66 (kesme de eri 4.5 için) olarak bulunmufltur. E ri alt nda kalan alan ise tür. Sonuç: ÖBYA yafll larda öznel bellek yak nmalar n de erlendiren geçerli ve güvenilir bir araçt r. Bununla birlikte ÖBYA n n bir tarama arac olarak önerilmesi için toplum temelli çal flmalara ihtiyaç vard r. Anahtar Sözcükler: Hafif Biliflsel Bozukluk; Geçerlik; Güvenirlik. INVESTIGATION OF THE PSYCHOMETRIC PROPERTIES OF THE TURKISH FORM OF SUBJECTIVE MEMORY COMPLAINTS QUESTIONNAIRE ABSTRACT RESEARCH letiflim (Correspondance) Erguvan TU BA ÖZEL KIZIL Ankara Üniversitesi T p Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dal Geriyatrik Psikiyatri Birimi ANKARA Tlf: e-posta: etozel@medicine.ankara.edu.tr Gelifl Tarihi: 07/02/2012 (Received) Kabul Tarihi: 19/04/2012 (Accepted) 1 Ankara Üniversitesi T p Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dal Geriatrik Psikiyatri Birimi ANKARA 2 Çankaya Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, Psikoloji Bölümü ANKARA 3 Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Psikoloji Bölümü ANKARA Introduction: Amnestic type of mild cognitive impairment (MCI) is characterized by the presence of subjective memory complaints and impairment of memory tests. This study aims to investigate the validity and reliability of the Turkish Version of the Subjective Memory Complaints Questionnaire (SMCQ). Materials and Method: The study sample consisted of 45 MCI patients and 44 healthy elderly controls. The SMCQ is a 14-item, yes-no questionnaire which evaluates the severity of subjective memory complaints. The discriminant validity of SMCQ was evaluated by comparing the scores of the two groups. For concurrent validity, the correlations between SMCQ and two widely-used cognitive screening tests (MMSE and ADAS-Cog) were calculated. ROC analysis was performed to test the diagnostic validity. For reliability analysis, internal consistency was calculated. Results: SMCQ scores of the patients were higher than the controls. SMCQ scores of the subjects were positively correlated with ADAS-Cog and negatively correlated with MMSE scores. Cronbach s value was ROC analysis yielded a sensitivity of 80% and a specificity of 66% (cut-off=4.5). Area under the curve was Conclusion: SMCQ is a valid and reliable instrument that can be used for the assessment of SMC in elderly patients. However, community based studies should be carried out for suggesting SMCQ as a screening tool. Key Words: Mild Cognitive Impairment; Reproducibility of Results. 150

2 ÖZNEL BELLEK YAKINMALARI ANKET TÜRKÇE FORMUNUN PS KOMETR K ÖZELL KLER N N DE ERLEND R LMES G R fi emans n erken dönemde tan nmas, varolan tedavi seçe- ile tedavi edilmesi ve gelecekte gelifltirilmesi Dnekleri planlanan tedaviler aç s ndan gereklidir. Bu nedenle, yafll larda öznel bellek yak nmalar (ÖBY) demans öncülü olabilece- i için önemli say lmaktad r (1,2). Bununla birlikte, ÖBY ile nesnel bellek bozuklu u aras ndaki iliflki tart flmal d r (3,4). Özellikle kesitsel çal flmalarda ÖBY ile nesnel bellek bozuklu u aras nda ya zay f iliflki bulunmakta ya da hiç iliflki saptanmamaktad r (4-7). Bu durum standart bellek testlerinin hafif bellek bozuklu unu tespit etmedeki yetersizli inden kaynaklan yor olabilece i gibi, ÖBY nin standart kantitatif yöntemler kullan larak de erlendirilmemesinden de kaynaklan yor olabilir. Ayr ca, ÖBY nin depresyon, anksiyete gibi duygusal durumlar ve kiflilik özellikleri gibi etmenlerden de etkilenebildi i üzerinde durulmaktad r (8-10). Baz longitudinal çal flmalarda ÖBY si olan hastalar n biliflsel bozulma ya da demans gelifltirme riskinin daha fazla oldu u gösterilmifltir. Örne in, Tobiansky ve arkadafllar n n yapt toplum örneklemli 2 y ll k bir izlem çal flmas nda ÖBY si olanlar n demans için dört kat, depresyon içinse 2 kat risk alt nda olduklar gösterilmifltir (11). Baz çal flmalarda da ÖBY varl n n uzun dönemde biliflsel bozulmay etkilemedi i gösterilmifltir (1,12). Bir çal flmada ÖBY nin yaln zca nesnel bellek bozuklu u ile birlikte bulundu unda biliflsel bozulmay yordad saptanm flt r (13). ÖBY varl, amnestik tip hafif biliflsel bozukluk (HBB) tan s için yayg n olarak kullan lan Petersen-Mayo tan ölçütleri (14) aras nda yer almaktad r. Amnestik tip HBB, hastalarda yak nlar taraf ndan da onaylanan ÖBY nin varl ve bellek testleri arac l yla nesnel bellek bozuklu unun saptanmas ile özellikli bir bozukluktur. Amnestik tip HBB baflka biliflsel alanlarda bozukluk olmamas ve ifllevselli in görece korunmas ile demanstan ayr l r. HBB nin y ll k ortalama %10-15 oran nda demansa dönüfltü ü bildirilmektedir. Genel olarak kabul gören düflünceye göre amnestik tip HBB, Alzheimer Hastal n n (AH) preklinik evresidir. Ancak HBB nin yafllanman n bir parças m, ayr bir sendrom mu,yoksa demans n erken görünümü mü oldu u konusunda tart flmalar halen sürmektedir (15). ÖBY ile birlikte nesnel bellek bozuklu u ve birçok biliflsel alanda bozukluk bulunmas n n demansa dönüflümü daha fazla yordad üzerinde durulmaktad r (13). Reisberg ve arkadafllar (16) taraf ndan HBB gelifliminden yaklafl k 20 y l önce bafllayan bir öznel bellek bozuklu u dönemi oldu u bildirilmifltir. Bu dönemin, hem HBB, hem de AH için öncül bir dönem olabilece i düflünülmektedir. Yap - lan bir metaanalizde ÖBY nin, HBB de %38.2, demansta ise %42.8 oran nda görüldü ü bildirilmifltir (17). ÖBY nin demans tan s için duyarl l %43, özgüllü ü %85.8; HBB tan s için duyarl l %37.4, özgüllü ü %86.9 olarak bulunmufltur (17). ÖBY olan grubun daha yüksek demans riski tafl mas n n yan s ra, nörogörüntüleme çal flmalar nda hippokampal hacimlerinin daha küçük oldu u ve beyaz cevher hiperintensitelerinin daha yayg n oldu u gösterilmifltir (18). Demans hastalar nda ise çeliflkili veriler vard r. Demans hastalar n n baz lar nda bellek yak nmalar ile ilgili içgörülerinin bozuk olmas nedeniyle ÖBY gözlenememektedir (18). ÖBY yi de erlendirmede kabul görmüfl standart bir ölçüm yöntemi bulunmamaktad r. Yap lan çal flmalarda farkl araçlar kullan lm flt r. ÖBY varl /fliddeti kimi çal flmalarda tek bir soru, kimi çal flmalarda ise bir grup soruyla ölçülmüfltür (17,18). Yafll larda, ÖBY yi de erlendirmede birden fazla soru kullan lmas n n daha uygun oldu u bildirilmifltir (19). ÖBY nin de erlendirilmesi ve ÖBY ile ilgili çal flmalar n aktive edilmesi için Youn ve ark. taraf ndan 14-soruluk hastan n özbildirimine dayanan bir anket olan Öznel Bellek Yak nmalar Anketi (ÖBYA) gelifltirilmifl ve anketin geçerlik-güvenirlik çal flmas Kore de demans hastalar nda yap lm flt r (18). Ancak, ÖBY nin erken dönemlerde bile içgörü eksikli i olabilece inden demans hastalar nda tarama amaçl kullan lmas önerilmemektedir (20). Bu bulgulardan yola ç k larak, bu çal flmada HBB tan s alan hastalarda ÖBYA n n Türkçe formunun geçerlik ve güvenirli inin de erlendirilmesi amaçlanmaktad r. Bu sayede, hem ÖBYA n n HBB tan s alan hastalardaki psikometrik özellikleri de erlendirilebilecek, hem de ÖBYA n n Türkçe formu klinik ortamlarda ve ileride yap lacak araflt rmalarda ÖBY nin de erlendirilmesi için bir araç olarak kullan labilecektir. GEREÇ VE YÖNTEM al flmaya üniversite hastanesinin Psikiyatri Anabilim Dal Çbünyesinde bulunan Geriatrik Psikiyatri Birimi nde Petersen-Mayo tan ölçütlerine (14) göre HBB tan s ile izlenen 45 yafll (>60 yafl üstü) hasta al nm flt r. Kontrol grubunu Ankara da huzurevlerinde kalmakta olan ve herhangi bir nöropsikiyatrik bozuklu u bulunmayan 44 yafll kifli oluflturmufltur. Amnestik tip HBB tan s için biliflsel ifllevleri de erlendiren Standardize Mini Mental Test (SMMT) (21), Saat Çizme Testi (SÇT) (22), Artt r lm fl puçlu Hat rlama Testi (A HT) (23), ADAS-cog testi (24) ile günlük yaflam aktivite- TÜRK GER ATR DERG S 2013; 16(2) 151

3 INVESTIGATION OF THE PSYCHOMETRIC PROPERTIES OF THE TURKISH FORM OF SUBJECTIVE MEMORY COMPLAINTS QUESTIONNAIRE Tablo 1 Gruplar n Klinik Özelliklerinin Karfl laflt r lmas HBB Hastalar (n=45) Kontrol Grubu (n=44) statistiksel anlaml l k Yafl 72.3± ±6.6 t=1.26, p=0.21 E itim süresi 8± ±4.6 t=-1.22, p=0.22 SMMT puan 25± ±1.7 t=-4.79, p<0.001 ADAS-cog toplam puan 12± ±3.1 t=4.01, p<0.001 ADAS-Cog kelime hat rlama altölçek puan 5.11± ± 1.46 t=3.17, p=0.002 ADAS-Cog kelime tan ma altölçek puan 3.48± ± 1.54 t=2.84, p=0.006 A HT 36± ±0.22 t=-33.08, p<0.001 FA puan 1.21± ± 0.00 t=1.17, p=0.26 ÖBYA puan 7.2±2.88 (ortanca= 8) 3.2±2.5 (ortanca=2.5) Z=-5.6, p<0.001 t, ba ms z örneklem t testi Z, Mann-Whitney U testi lerini de erlendiren fllevsel Faaliyetler Anketi ( FA) (25) nden oluflan bir batarya kullan lm flt r. HBB tan s alan hastalar A HT den kesme puan olan 41 ve alt nda puan al rken (36±2.3), SÇT (ortanca=4.5) ve ADAS-Cog un bellek d - fl ndaki di er alt ölçeklerine iliflkin puanlar (nesneleri ve parmaklar adland rma, konstrüksiyonel praksi, ideasyonel praksi ve oryantasyon) ve FA puanlar normal s n rlardad r. HBB hastalar n n ve kontrol grubunun ADAS-Cog toplam, kelime hat rlama ve tan ma altölçek puanlar ile SMMT ve FA puanlar n n ortalamalar ve karfl laflt rmalar sonuçlar bölümündeki Tablo 1 de verilmifltir. Çal flman n yürütülmesi için üniversitenin etik kurulundan onay al nm flt r ve tüm kat l mc - lara ayd nlat lm fl onam formu imzalat lm flt r. Öznel Bellek Yak nmalar Anketi (ÖBYA) nin Türkçe formunun eflzamanl geçerli ini de erlendirmek için SMMT ve ADAS-cog toplam puanlar ile ADAS-Cog kelime hat rlama ve kelime tan - ma altölçek puanlar kullan lm flt r. ÖBYA, öznel bellek yak nmalar n de erlendirmede k sa, geçerli ve güvenilir bir ankettir (18). ÖBYA 4 ü genel bellek, 10 u ise günlük bellek ifllevlerini de erlendiren, evet-hay r biçiminde yan tlanabilen toplam 14 sorudan oluflmaktad r. ÖBYA toplam puan evet yan tlar n n toplanmas ile hesaplan r. ÖBYA, Youn ve ark. taraf ndan gelifltirilmifl ve orijinal çal flmas nda ÖBYA n n güvenilirli i iç tutarl l k ve test-yeniden test yöntemi ile, geçerlili i ise Pearson korelasyon analiziyle de erlendirilmifltir (18). Demans tan s için gücü ROC analiziyle ölçülmüfltür. Ölçek sorular deneyimli 5 nöropsikiyatristin daha önceki çal flmalarda kullan lan 59 madde aras ndan 14 maddeyi seçmesiyle belirlenmifltir. Testin ilk 4 sorusu genel bellek ifllevlerini, di er 10 soru ise günlük bellek ifllevlerini ölçmektedir. ÖBYA için e ri alt nda kalan alan n 0.84 olmas, demans için tan sal gücünün yüksek oldu unun bir göstergesi olarak kabul edilmifltir. ÖBYA, kesme puan 5.5 olarak al nd nda demans tan s n %77 do rulukla yordam flt r. Bu çal flmada Cronbach alfa katsay s ve iç korelasyon katsay lar s ras yla ve bulunmufltur (p<0.001). ÖBYA puanlar CAMDEX Bellek Yak nmalar Anketi, Demans için Seul Hasta Yak n Anketi ve CERAD nöropsikolojik test bataryas puanlar yla anlaml korelasyon göstermifltir (p<0.01). Faktör analizleri ÖBYA n n genel bellek ve günlük bellek performanslar n içerdi ini do rulam flt r. ÖBYA puan, bu çal flmada demans olan ve olmayan yafll lar ay rdedebilmifltir. Anketin Türkçe formu için öncelikle anket yazarlar (ETÖK, BD) taraf ndan ngilizce den Türkçe ye çevrilmifl, Türkçe formun geri-çevirisi bir dilbilim uzman taraf ndan yap lm fl, orijinali ile uyumlu oldu u saptanm flt r. Ek te ÖB- YA n n Türkçe formu verilmifltir. ÖBYA n n Türkçe formunun geçerli i için ay rt edici geçerlik ve eflzamal geçerlik de- erlendirilmifltir. Ay rt edici geçerlik için HBB tan s alan grup ile sa l kl kontrol grubu aras nda ÖBYA puanlar aç - s ndan fark olup olmad Mann Whitney U Testi kullan larak de erlendirilmifltir. Eflzamanl geçerlik için ÖBYA puanlar ile SMMT ve ADAS-Cog puanlar aras ndaki korelasyona Spearman Testi ile bak lm flt r. Ayr ca ölçe in tan sal yorday c l n de erlendirmek amac yla ROC analizi yap lm fl; e ri alt nda kalan alan, kesme de eri, duyarl l k ve özgüllük de- erleri hesaplanm flt r. Güvenirlik ölçütü olarak ölçe in iç tutarl l Cronbach de eri ile de erlendirilmifltir. BULGULAR BB grubunun %64 ü erkektir (n=29), sa l kl kontrolle- ise %52 si erkektir (n=23). ki grup aras nda cinsiyet Hrin aç s ndan anlaml fark saptanmam flt r (X 2 = 1.35, p=0.24). 152 TURKISH JOURNAL OF GERIATRICS 2013; 16(2)

4 ÖZNEL BELLEK YAKINMALARI ANKET TÜRKÇE FORMUNUN PS KOMETR K ÖZELL KLER N N DE ERLEND R LMES Gruplar di er klinik özellikleri bak m ndan Tablo-1 de karfl - laflt r lm flt r. ki grup aras nda yafl ve e itim y l aç s ndan fark yoktur. HBB hastalar nda sa l kl kontrollere göre SMMT puanlar anlaml olarak daha düflük; ADAS-Cog puanlar ise anlaml olarak daha yüksektir. HBB hastalar n n ÖB- YA puanlar sa l kl kontrollere göre anlaml olarak yüksek bulunmufltur. Ayr ca, ÖBYA ile SMMT aras nda ve ÖBYA ile ADAS-cog toplam, kelime tan ma ve kelime hat rlama alt ölçek puanlar aras nda s ras yla anlaml negatif ve pozitif korelasyon saptanm flt r (R=-0.38, p<0.001; R=0.24, p<0.001; R=0.31, p=0.004; R=0.41, p<0.001). ÖBYA için Cronbach alfa de eri 0.83 tür. ROC analizinde HBB tan s için (kesme de eri 4.5 al nd nda) duyarl l k %80, özgüllük ise % 66 olarak bulunmufltur. E ri alt nda kalan alan ise tür (fiekil-1). TARTIfiMA BYA n n Türkçe formu amnestik tip HBB hastalar ile Ösa l kl yafll lar ay rt edebilen geçerli ve güvenilir bir araçt r. H zl uygulanabilmesi ve kolay de erlendirilmesi avantajlar aras ndad r. Klinik de erlendirme s ras nda ÖBY nin sorgulanmas nda yard mc bir araç olarak kullan labilece i gibi, ileride yap lacak araflt rmalarda ÖBY fliddetinin de erlendirilmesinde de kullan labilir. ÖBY bulunan yafll lar n nesnel bellek testleri ile bellek ifllevlerinin ve depresyon, anksiyete bozuklu u gibi psikiyatrik morbidite varl n n de- erlendirilmesi, nesnel bellek bozuklu u saptanan kiflilerin demans aç s ndan de erlendirilmesi ve bellek ifllevleri bak - m ndan izlenmesi, varsa psikiyatrik efltan lar n da tedavisi gereklidir. Özellikle klinik ortamlarda yafll hastalar sorulmad kça bellek yak nmalar n dile getirmeyebilirler. Bu aç dan ÖBYA özellikle Geriatri kliniklerinde ÖBY nin saptanmas nda yard mc bir araç olarak kullan labilir. Ölçe in SMMT ve ADAS-Cog gibi di er biliflsel tarama testleriyle iliflkili olmas eflzamanl geçerlili ini desteklemektedir. Yap lan di er çal flmalarda da, bu çal flmada oldu u gibi ÖBYA puanlar ile di er biliflsel test puanlar aras nda anlaml korelasyon saptanm flt r. Di er bir deyiflle, bu sonuçlar ÖBY ile nesnel bellek bozuklu u aras ndaki iliflkinin zay f oldu unu gösteren baflka çal flmalarla çeliflmektedir (4-7). Önceki çal flmalarda ÖBY nin standart kantitatif yöntemlerle de- erlendirilmemifl olmas bu çal flmalar n bafll ca k s tl l olup, olumsuz sonuçlara neden olmufl olabilir. Her iki çal flmadan elde edilen sonuçlar ÖBY varl n n demans ve HBB tan s için duyarl l n n yüksek oldu unu göstermektedir. Mitchell (2008) n meta-analizinde ise iki tan için de ÖBY nin duyarl l oldukça düflük bulunmufltur (%43 ve %37). Ancak bahsedilen metaanalizde ÖBY, ÖBYA gibi standart bir ölçüm arac yerine basit birkaç soruyla de erlendirilmifltir (17). Elde edilen sonuçlar aras ndaki farkl l k, ÖBY nin de erlendirilme biçimi ile iliflkili olabilece i gibi, metaanalizde yer alan çal flmalar n toplum temelli örneklemler, Youn ve arkadafllar ile bizim çal flmam z n ise klinik örneklemler üzerinde yürütülmüfl olmas ile de iliflkili olabilir. Ölçe in orijinal çal flmas nda demans tan s için kesme puan 5.5 olarak al nd nda ÖBYA duyarl l n n %77 oldu- u saptanm flt r (18). ÖBYA n n Türkçe formu için kesme puan olarak 5 ve üzeri al nd nda duyarl l n %80 oldu u bulunmufltur. Dolay s yla, bu çal flmadan elde edilen sonuçlar ölçe in orjinal çal flmas nda elde edilen sonuçlarla uyumludur. Youn ve arkadafllar taraf ndan yap lan çal flmada ÖB- YA n n demans hastalar ndaki tan sal gücü de erlendirilmifltir (18). Oysa, baz demans hastalar n n bellek yak nmalar konusunda içgörülerini kaybetmifl olabilecekleri bilinmektedir, dolay s yla demans hastalar nda özellikle bilgilendiricinin bildirimine dayanan ölçekler tercih edilmektedir. ÖBYA gibi özbildirim ölçekleri için ise demans hastalar yerine içgörünün korundu u HBB hastalar yla çal fl lmas daha uygundur. Bu nedenle, ÖBYA n n Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çal flmas na HBB tan s alan hastalar dahil edilmifltir. Bu çal flmadan elde edilen veriler ÖBYA n n HBB için tarama amaçl olarak da kullan labilece ini desteklemektedir. Ancak, anketin bir tarama arac olarak kullan lmas için ilerde yap lacak toplum temelli çal flmalara da ihtiyaç vard r. Ayfiekil 1 HBB tan s nda ÖBYA toplam puan için ROC e risi. TÜRK GER ATR DERG S 2013; 16(2) 153

5 INVESTIGATION OF THE PSYCHOMETRIC PROPERTIES OF THE TURKISH FORM OF SUBJECTIVE MEMORY COMPLAINTS QUESTIONNAIRE r ca, bu çal flma kesitsel nitelikte bir çal flma olup, amnestik tip HBB tan s n n geçerlenebilmesi için demansa dönüflümün izlem çal flmalar ile desteklenmesi gereklidir. Bu çal flmada ÖBYA n n iç tutarl l n n yüksek olmas bir güvenirlik ölçütü olarak al nm flt r, ancak test-tekrar test güvenirli i de- erlendirilememifltir. Youn ve arkadafllar n n çal flmas nda ölçe in test ve tekrar-test güvenirli i yüksek (0.828) bulunmufltur (18). Dolay s yla ileriki çal flmalarda ÖBYA n n Türkçe formunun test-tekrar test güvenirli inin de araflt r lmas önerilir. KAYNAKLAR 1. Jorm AF, Christensen H, Korten AE, Jacomb PA, Henderson AS. Memory complaints as a precursor of memory impairment in older people: a longitudinal analysis over 7-8 years. Psychol Med 2001 Apr; 31(3): (PMID: ). 2. St John P, Montgomery P. Are cognitively intact seniors with subjective memory loss more likely to develop dementia? Int J Geriatr Psychiatry 2002 Sep;17(9): (PMID: ). 3. Abdurlrab K, Heun R. Subjective Memory Impairment. A review of its definitions indicates need for a comprehensive set of standardised and validated criteria. European Psychiatry 2008;23: (PMID: ). 4. Balash Y, Mordechovich M, Shabtai H, Merims D, Giladi N. Subjective memory decline in healthy community-dwelling elders. What does this complain mean? Acta Neurol Scand 2010;121: (PMID: ). 5. Clarnette RM, Almeida OP, Forstl H, Paton A, Martins RN. Clinical characteristics of individuals with subjective memory loss in Western Australia: results from a cross-sectional survey. Int J Geriatr Psychiatry 2001 Feb;16(2): (PMID: ). 6. Jonker C, Launer LJ, Hooijer C, Lindeboom J. Memory complaints and memory impairment in older individuals. J Am Geriatr Soc, 1996Jan;44(1):44-9. (PMID: ). 7. Riedel-Heller SG, Matschinger H, Schork A, Angermeyer MC. Do memory complaints indicate the presence of cognitive impairment? Results of a field study. Eur Arch Psychiatry Clin Neurosci 1999;249(4): (PMID: ). 8. Hanninen T, Reinikainen KJ, Helkala EL, et al. Subjective memory complaints and personality traits in normal elderly subjects. J Am Geriatr Soc 1994 Jan;42(1):1-4. (PMID: ). 9. Smith GE, Petersen RC, Ivnik RJ, Malec JF, Tangalos EG. Subjective memory complaints, psychological distress, and longitudinal change in objective memory performance. Psychol Aging 1996 Jun;11(2): (PMID: ). 10. Derouesne C, Lacomblez L, Thibault S, LePoncin M. Memory complaints in young and elderly subjects. Int J Geriatr Psychiatry 1999Apr;14(4): (PMID: ). 11. Tobiansky R, Blizard R, Livingston G, Mann A. The Gospel Oak Study stage IV: The clnical relevance of subjective memory impairment in older people. Psychol Med 1995 Jul;25(4): (PMID: ). 12. Flicker C, Ferris S H, Reisberg B. A longitudinal study of cognitive function in elderly persons with subjective memory complaints. J Am Geriatr Soc 1993;41(10): (PMID: ). 13. Schofield PW, Marder K, Dooneief G, Jacobs DM, Sano M, Stern Y. Association of subjective memory complaints with subsequent cognitive decline in community-dwelling elderly individuals with baseline cognitive impairment. Am J Psychiatry 1997;154: (PMID: ). 14. Petersen RC, Doody R, Kurz A, et al. Current concepts in mild cognitive impairment. Arch Neurol 2001;58: (PMID: ). 15. O Brien JT: Mild Cognitive Impairment. In: Jacoby R, Oppenheimer C, Denning T, Thomas A (Eds). Oxford Textbook of Old Age Psychiatry. New York Oxford University Press, 2008, pp Reisberg B, Ferris SH, Kluger A, Franssen E, Wegiel J, de Leon MJ. Mild cognitive impairment (MCI):A historical perspective. International Psychogeriatrics 2008;20(1): (PMID: ). 17. Mitchell AJ. The clinical significance of subjective memory complaints in the diagnosis of mild cognitive impairment and dementia: a meta-anaysis. Int J Geriatr Psychiatry 2008;23: (PMID: ). 18. Youn JC, Kim KW, Lee DY, et al. Development of the Subjective Memory Complaints Questionnaire. Dement Geriatr Cogn Disord 2009;27: (PMID: ). 19. Reid LM, Maclullich AM. Subjective memory complaints and cognitive impairment in older people. Dement Geriatr Cogn Disord 2006;22: (PMID: ). 20. Barrett AM, Eslinger PJ, Ballentine NH, HeilmanKM: Unawareness of cognitive deficit (cognitive anosognosia) in probable AD and control subjects. Neurology 2005;64: (PMID: ). 21. Güngen C, Ertan T, Eker E, Yaflar R, Engin F. Reliability and validity of the standardized Mini Mental State Examination in the diagnosis of mild dementia in Turkish population. Türk Psikiyatri Dergisi 2002;13(4): (PMID: ). 22. Can SS, K z l ETÖ, Varl M, Turan E, Atl T. Demans hastalar nda üç farkl saat çizme testinin Türkçe uyarlamalar n n psikometrik özellikleri. Nöropsikiyatri Arflivi 2010;47(2): Saka E, Mihci E, Topcuoglu MA, Balkan S. Enhanced cued recall has a high utility as a screening test in the diagnosis of Alzheimer s disease and mild cognitive impairment in Turkish people. Arch Clin Neuropsychol 2006;21(7): (PMID: ). 24. Mavio lu H, Gedizlio lu M, Akyel S, Aslaner T, Eser E. The validity and reliability of the Turkish version of Alzheimer s Disease Assessment Scale-Cognitive Subscale (ADAS-Cog) in patients with mild and moderate Alzheimer s disease and normal subjects. Int J Geriatr Psychiatry 2006;21: (PMID: ). 25. Selekler K, Cangöz B, Karakoç E. fllevsel faaliyetler anketi nin 50 yafl ve üzeri grupta Türk kültürü için uyarlama ve norm belirleme çal flmas. Türk Nöroloji Dergisi 2004;10(2): TURKISH JOURNAL OF GERIATRICS 2013; 16(2)