İMKB NİN 2011 YILI FAALİYETLERİ VE 2012 YILI HEDEFLERİ. İbrahim TURHAN İMKB Başkanı

Transkript

1 İMKB NİN 2011 YILI FAALİYETLERİ VE 2012 YILI HEDEFLERİ İbrahim TURHAN İMKB Başkanı TBMM KİT Alt Komisyonu Toplantısı, 29 Şubat 2012

2 2 İMKB PİYASALARI HİSSE STOCK SENETLERİ MARKET PİYASASI Total Members Üye Clearing&Settlement Takas ve Saklama T+2 T+2 National Ulusal Pazar Market (242 şirket) co.s) Second İkinci National Ulusal Pazar Market (62 (37 şirket) co.s) Watch Gözaltı List Companies Pazarı Market (11 şirket) (11 co.s) Kurumsal Collective Ürünler Products Pazarı Market (53) TAHVİL BONDS VE & BONO BILLS MARKET PİYASASI Outright Kesin Alım-Satım Purchases and Pazarı Sales 125 Market Üye 85 Aracı Total Kurum, 130 Members 40 Banka 89 Takas Brokerage ve Saklama Houses, T+0.T Banks Clearing&Settlement T+0.T+90 Repo/Reverse Repo/Ters Repo Pazarı Market Total Üye Members 5452 Brokerage Aracı Kurum, Houses, Banka Banks Clearing&Settlement Takas ve Saklama T+0.T+7 Nitelikli Offering Yatırımcıya Market for İhraç Qualified Pazarı Investors 125 Üye 85 Aracı Total Kurum, 130 Members 40 Banka 89 Takas Brokerage ve Saklama Houses, T+0.T+7 41 Banks Clearing&Settlement T+0.T+7 Repo Menkul Market Kıymet for Tercihli Specified Repo Securities Pazarı Total Üye Members 3233 Brokerage Aracı Kurum, Houses, Banka Banks Clearing&Settlement Takas ve Saklama T+0.T+7 Interbank Bankalararası Repo/Reverse Repo/Ters Repo Market Pazarı Total Üye Members Banka Banks Clearing&Settlement Takas ve Saklama T+0.T+7 YABANCI MENKUL KIYMETLER FOREIGN SECURITIES PİYASASI MARKET International Uluslararası Bonds Tahvil Pazarı Market Total Üye Members 89 Brokerage 85 Aracı Kurum, Houses, 40 Banka 41 Banks Clearing&Settlement Takas ve Saklama T+3.T+15 GELİŞEN EMERGING İŞLETMELER COMPANIES PİYASASI (2 MARKET şirket) Total Members Üye Clearing&Settlement T+2 Takas ve Saklama T+2 BYF Pazarı (12 BYF) MKYO, GMYO, Girişim Sermayesi (53 şirket) Varant Pazarı (134 kontrat)

3 3 Verilerle İMKB Piyasaları (Milyar ABD Doları) Değişim Hisse Senetleri Piyasası Aracı Kuruluş Sayısı % İşlem Gören Şirket Sayısı 363* % İşlem Gören BYF Sayısı % İşlem Gören Varant Sayısı % İhraç Edilen Özel Sektör Borçlanma Aracı Sayısı % Toplam Piyasa Değeri % Günlük Ortalama İşlem Hacmi 1,67 1,70 0.0% Toplam İşlem Hacmi % Tahvil ve Bono Piyasası Kesin Alım Satım Pazarı İMKB Günlük Ortalama İşlem Hacmi 1,15 1,27 0.0% Borsa-Dışı Günlük Ortalama İşlem Hacmi 0,9 0,7 28.6% Toplam İşlem Hacmi (İMKB + Borsa Dışı) % Tahvil ve Bono Piyasası Repo-Ters Repo Pazarı İMKB Günlük Ortalama İşlem Hacmi 6,9 8,0-13.8% Borsa-Dışı Günlük Ortalama İşlem Hacmi 1,3 1,2 8.3% Toplam İşlem Hacmi (İMKB + Borsa Dışı) % Günlük Ortalama İşlem Hacmi (İMKB + Borsa Dışı) % Toplam İşlem Hacmi (İMKB + Borsa Dışı) % * 27 Şubat 2012 tarihi itibariyle işlem gören şirket sayısı GİP dahil 364, hisse senedi toplam piyasa değeri ise 257 milyar $'dır.

4 İMKB Piyasa Değerinin Gelişimi 4 Ülkemizde yılları arasında GSYİH 1,5 kat, İMKB piyasa değeri (PD) ise 4 kat artmıştır. İMKB de işlem gören şirket sayısı ise 285 den 364 e yükselmiştir. PD/GSYİH oranı %21 den %43 e çıkmıştır yılına kadar GSYH'nın 3 kat artması beklenmektedir. Buna paralel olarak, İMKB piyasa değerindeki artışın ivme kazanarak PD/GSYH oranının % 40 lardan % 80 lere çıkması hedeflenmektedir. Dönem GSYİH (Milyon TL) İMKB Toplam PD (Milyon TL) PD/GSYİH (%) ,781 96, , , , , , , , , , , , , ,103, ,

5 Ekonomiye Kazandırılan Fonlar 5 23,812 19,814 10,264 12, ,584 3,202 7,473 5,686 4, Halka Arz ve Bedelli Sermaye Artırımı Nakit Temettü Toplam 51.6 Milyar ABD $ Toplam 50.4 Milyar ABD $

6 Gelişmiş / Gelişmekte Olan Piyasalar ve İMKB İMKB 100 (ABD $) ve MSCI Endeksleri Karşılaştırması (1/2/2009=100) 09/01/09 08/02/09 10/03/09 09/04/09 09/05/09 08/06/09 08/07/09 07/08/09 06/09/09 06/10/09 05/11/09 05/12/09 04/01/10 03/02/10 05/03/10 04/04/10 04/05/10 03/06/10 03/07/10 02/08/10 01/09/10 01/10/10 31/10/10 30/11/10 30/12/10 29/01/11 28/02/11 30/03/11 29/04/11 29/05/11 28/06/11 28/07/11 27/08/11 26/09/11 26/10/11 25/11/11 25/12/11 24/01/12 23/02/12 MSCI Gelişmekte Olan MSCI Gelişmiş İMKB 100 (ABD $) Kaynak İMKB, Bloomberg MSCI Ülke Ağırlıkları % Çin 2,34 Brezilay 1,99 Kore 1,89 Tayvan 1,72 Hindistan 1,15 G. Afrika 1,08 Rusya 0,79 Meksika 0,58 Malezya 0,40 Endonezya 0,32 Tayland 0,25 Türkiye 0,23 Şili 0,23 Polonya 0,22 Kolombiya 0,10 Peru 0,09 Filipinler 0,08 Mısır 0,07 Çek Cum. 0,05 Macaristan 0,04 Fas 0,02 Kaynak: MSCI, Aralık 2010

7 Dünya Borsaları ve İMKB 7

8 8 Dünya Borsalarında Piyasa Değeri/GSYİH 2011 yılında, İMKB nin PD/GSYİH oranı %26 iken, bu oran Malezya da %160, İngiltere de %132 ve Şili de %111 olarak gerçekleşmiştir. Ülkeler (*) Malezya İngiltere Şili Kanada Lüksemburg Amerika Filipinler Tayland Japonya İsrail İrlanda Peru Endonezya Meksika Almanya Sri Lanka TÜRKİYE Polonya Mısır Avusturya Macaristan Macaristan Arjantin Yunanistan Hindistan İspanya 0.83 Kolombiya Kaynak: IMF, WFE, SPK * GSYİH rakamları IMF tahminidir.

9 9 Sermaye Piyasalarındaki Gelişmeler WFE üye borsaların hukuki yapıları, 2010 Kar odaklı olmayan ; 18% Son dönemde sermaye piyasalarına satınalmalar ve birleşmeler yön vermektedir. Yıl Satın Alan Hedef Kurum Durum 2011 TMX Group Bermuda SE Tamamlandı 2011 Osaka SE/Tokyo SE Tokyo SE/Osaka SE Beklemede 2011 BATS Global Markets Chi-X Europe Ltd. Tamamlandı 2011 Deutsche Börse NYSE Euronext Beklemede Kar odaklı; 82% İşlem gelirleri dağılımı, ürün bazlı LSE Group TMX Group İptal edildi 2011 MICEX RTS Tamamlandı 2010 SGX ASX İptal edildi 2009 LSE Group Turquoise Tamamlandı Borsalardaki Gelir Dağılımı türev; 45% diğer; 4% tahvil; 2% hisse 49% 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 14% 14% 6% 30% 36% 8% 6% 5% 3% 3% 3% 26% 25% 58% 63% kotasyon gelirleri diğer finansal gelirler hizmet gelirleri işlem gelirleri 0%

10 10

11 Yılında Uygulamaya Konulan Yenilikler 11 UYGULAMA KONUSU UYGULAMA BAŞLANGIÇ TARİHİ Katılım Endeksi hesaplanmaya başlandı Bankalararası Repo Ters Repo Pazarı faaliyete geçti İMKB Otomatik Seans Durdurma Sistemi devreye alındı Kamuyu Aydınlatma Platformu Mobil Bilgi Servisi devreye alındı Veri yayın sözleşmesinde önemli değişiklikler yapıldı Birincil Piyasada uygulanan mevcut yönteme ilave olarak iki yeni Halka Arz Yöntemi uygulamaya alındı Temettü Endeksi hesaplanmaya başlandı İMKB Günlük Bülteni nin kağıt ortamında basılı yayınlanmasına son verilerek KAP ta elektronik olarak yayımına başlandı Risk Bazlı İş Süreçleri Modelleme ve Dokümantasyonu ve Operasyonel Risk Analizi projesi tamamlandı Kasım 2011 İnsan Kaynakları Performans Yönetim Sistemi Kurulumu gerçekleştirildi Aralık 2011 Serbest İşlem Platformu (SİP) devreye alındı

12 12 Halka Arz Seferberliği Ortalama Halka Arz Sayıları Hasılat (Milyon US$) 3,500 3,000 2,500 2,000 1,500 1, Halka Arz Sayısı Hasılat (Milyon $) Halka Arz Sayısı

13 Gelişen İşletmeler Piyasasına Yönelik Çalışmalarımız 13

14 14 Uluslararası Alandaki Faaliyetlerimiz Saraybosna Borsası na %5 lik sermaye payını satın alarak ortak olunmuştur yılı Ocak ayında International Islamic Financial Market e gözlemci üye olunmuştur Mayıs 2011 tarihlerinde Almanya da Düsseldorf ve Köln de, 23 Kasım 2011 tarihinde ise Frankfurt ta Türk kökenli yatırımcılara yönelik tanıtım amaçlı "Türkiye'de Yatırım, Borsa ve Sermaye Piyasası" toplantılarını düzenlenmiştir Eylül 2011 tarihlerinde OIC Member States Stock Exchanges Forum toplantısına ve Capital Market Linkages and Technology konulu seminere ev sahipliği yapılmıştır.

15 EFİKAP-7 Protokolu İmzalanması İMKB nin 1998 yılında Milli Eğitim Bakanlığı na tahsis ettiği fon ile sürdürdüğü Eğitime Fiziksel Katkı Projesi kapsamında Bakanlık ile 8. Protokol (EFİKAP-7) imzalanarak Bakanlığın ihtiyaç duyduğu okul inşaatları için 140 milyon TL destek taahhüt edildi. 15 Yaklaşık 1 milyar 400 milyon TL fon tahsis edilerek 74 il 243 ilçede 400 adet okul yapımının finansmanı sağlanmıştır

16 16

17 17 Hedeflerimiz Kurumsal Yapının Reorganizasyonu Piyasaların Geliştirilmesi ve Teknolojinin Güçlendirilmesi Halka Arz Potansiyelinin Harekete Geçirilmesi Ürün Çeşitliliğinin Sağlanması Yatırımcı Tabanının Genişletilmesi, Finansal Okur Yazarlık Kurumsal Yatırımcılar Yoluyla Sermaye Piyasasına Erişimi İstanbul Finans Merkezi Hedefine Odaklı Bölgesel Liderlik

18 18 Kurumsal Yapının Reorganizasyonu Borsalar yalnızca kotasyon ve alım-satım platformu olmanın ötesine geçerek, farklı ihtiyaç ve tercihlere cevap veren geniş bir ürün yelpazesine sahip, veri dağıtımı, takas ve saklama hizmetleri veren, ihraççı ve yatırımcılara yönelik farklı hizmetler geliştiren, teknoloji üreticisi konumunda şirketlere dönüşmektedir İMKB nin hedeflerine ulaşması için etkin, etkili ve rekabetçi bir borsa olarak küresel gelişmelere uyum sağlayabilecek esnek bir yapıya kavuşması ve en kısa zamanda anonim şirkete dönüştürülmesi gerekmektedir Uçtan uca tüm hizmetleri veren ve bölge çapında etkin bir borsa Türkiye nin küresel rekabet gücünü artıracaktır

19 Piyasaların Geliştirilmesi ve Teknolojinin Güçlendirilmesi 19 HİSSE SENETLERİ PİYASASI (HSP) PROJELERİ HSP Alım Satım Sistemi yazılım ve donanım alt yapısının değiştirilmesi Kapanış seansının devreye alınması Fiyat adımlarının küçültülmesinde ikinci aşamaya geçilmesi Dark Pool işlem platformları benzeri Büyük Emirler Pazarının oluşturulması TAHVİL VE BONO PİYASASI PROJELERİ Hisse senedi tercihli repo pazarı açılması Özel sektör borçlanma araçları ikincil piyasasında likiditeyi artırmak amacıyla piyasa yapıcılığı uygulamasının başlatılması İhraç edilecek faizsiz ürünlerin ikinci el piyasa işlemlerine yönelik olarak, ilk olarak kira sertifikalarının alım satımının yapılmasına imkan verecek Faizsiz Ürünler Pazarı nın açılması

20 Piyasaların Geliştirilmesi ve Teknolojinin Güçlendirilmesi 20 İstanbul Finans Merkezi projesi de dikkate alınarak, Borsamızca, piyasa güveninin artırılması amacıyla 2012 yılından itibaren gözetimde yeni bir modele geçilmek suretiyle önleyici, bütüncül, sistematik ve dinamik bir yapı içeren Entegre Gözetim Stratejisi oluşturulmuştur. Entegre Gözetim Stratejisi, özetle; Piyasa bozucu fiil ile (piyasa, menkul kıymet, aracı kurum, şirket ve yatırımcı bazında) mücadele edilmesini ve bunun için gerekli olan idari, yasal ve teknik alt yapının oluşturulmasını ifade etmektedir. Sistemin iki önemli bileşeni: - Yatırımcı bazında tedbirler sistemi, - Aracı kurum bilgilendirme sistemi. Sistemin tasarlama, yasal altyapı ve yazılım çalışmaları halen devam etmekte olup, 2012 yılında devreye alınması planlanmaktadır.

21 Piyasaların Geliştirilmesi ve Teknolojinin Güçlendirilmesi 21 Yeni Veri Merkezi Projesi Co-location ve backup merkezi yapılması, elektro-mekanik altyapının tamamen yenilenmesi Bütün Bilgi Sistemleri ihtiyaçlarının tek bir çatı altında yeni teknolojilere göre yeniden kurulması Borsamız İş Sürekliliği gereksinimleri, yüksek hızlı işlemler (HFT) ve düşük gecikme (low latency) hususlarıyla birlikte ve İFM kapsamında yürütülen çalışmalar çerçevesinde değerlendirilmektedir. Geçici Yedek Merkez İkiz Merkez İkiz Merkez : Ana Merkez ile eşit altyapıda ve eşit kapasitede olacak şekilde, yedekli tasarıma sahip veri merkezini de içeren çalışma ortamı Veri Merkezi Olağanüstü Durum Merkezi (ODM) İstanbul dışında oluşturulacak olan ve her iki merkezin de aynı anda devre dışı kalması durumunda üyelere yedeksiz erişim ve altyapı olanakları sunan yapı Kamuyu Aydınlatma Platformu 3. Etap Geliştirme Projesi (KAP 3.0)

22 Yılı sonuna kadar : Piyasa değerinin 1 Trilyon TL ye yükseltilmesi Mevcut durumda %40 lar seviyesinde olan şirketlerimizin piyasa değeri/gsyih oranının dünya ortalaması olan %70-80 ler seviyesine çıkarılması 1000 şirket Halka Arz Potansiyelinin Harekete Geçirilmesi Ekonominin itici gücü olan KOBİ lerin, finansman ihtiyaçlarının sermaye piyasaları yoluyla karşılanması için kurulmuş olan Gelişen İşletmeler Piyasası nda işlem gören şirket sayısının artırılması Halka Arz Seferberliği çalışmalarının devamı (Ankara ve İzmir Zirvesi )

23 23 Ürün Çeşitliliği Gayrimenkule dayalı finansal ürünler Varlık teminatlı menkul kıymetler Türkiye-Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Ortak Endeksi İslam Konferansı Teşkilatı (OIC) Üyesi Ülkeler Menkul Kıymet Borsaları Ortak Endeksi İMKB Sürdürülebilirlik Endeksi Büyük altyapı ve gayrimenkul projelerinin ihraç edilecek menkul kıymetlerle finanse edilmesi ve bu menkul kıymetlere likit bir ikincil piyasa yaratılması Bölge ülkelerinde uluslararası standartları sağlayan menkul kıymetlerin İMKB de işlem görmesi

24 24 Yatırımcı Tabanının Genişletilmesi Finansal okur yazarlığın artırılması kapsamında e-öğrenme projesi olan Bilincliyatirimci.org sitesinin devreye alınması Anadolu Üniversitesi ile finansal okur yazarlığın artırılması amacıyla başta TV programları olmak üzere çeşitli faaliyetlerin başlatılması İMKB web sitesinin yatırımcı taleplerine daha iyi cevap verebilmesi kapsamında içerik, işlevsellik ve tasarım olarak yenilenmesi

25 25 İstanbul Finans Merkezi Hedefine Odaklı Bölgesel Liderlik Stratejik önceliğimiz, İMKB nin Türkiye sermaye piyasalarında izlediği öncü rolü İFM Projesi nde de sürdürerek, bu projede etkin bir görev üstlenmesidir. Bölge ülkelerinde uluslararası standartları sağlayan yabancı şirketlere ait menkul kıymetlerin de İstanbul da işlem görmeleri planlanmaktadır. Uluslararası stratejik işbirliklerine gidilebilecektir.