Spinal, Epidural, Kombine, RİVA ve Komplikasyonları. Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI. Rejyonel Anestezi Nedir?

Transkript

1 Ders 6 Spinal, Epidural, Kombine, RİVA ve Komplikasyonları Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI Rejyonel Anestezi Nedir? Bilinç kaybı olmaksızın, operasyonun gerçekleşeceği bölgede ağrısızlık / hissizlik sağlanması amacıyla sağlanan anestezi yöntemidir. Lokal anestezik maddeler kullanılır. Uygulanması, özel bir bilgi ve beceri gerektirir. Solunumsal primer etkileri varolmasa da, özellikle dolaşımsal etkileri nedeniyle bir takım fizyolojik değişiklikler görülür. Bu değişiklikler genellikle tedavi gerektirir düzeydedir. Klinik uygulama sahasında en sık spinal anestezi, epidural anestezi ve kombine anestezi uygulanır. Bunlar santral blok tipleridir. Periferik sinir blokları da yine klinik uygulamalar arasındadır. Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 2 1

2 Lokal & Rejyonel? Lokal anestezi ile rejyonel anestezi arasındaki fark nedir? Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 3 Anatomi Vertebral kolon; 7 servikal, 12 torakal, 5 lumbal, 5 sakral, 4 koksigeal olmak üzere toplam 33 adet vertebradan oluşmaktadır. Medulla spinal erişkin bir bireyde L1 alt kenarında sonlanır. Ancak bazı bireylerde daha erken ya da daha geç sonlanma ile karakterize anatomik farklılıklar görülebilir. Spinal, epidural ya da kombine uygulamalarında genellikle L2-3 ve L3-4 aralıkları kullanılmaya çalışılır. Lokalizasyon belirlenirken krista iliakaları birleştiren hayali bir çizgi düşünülür. Bu çizgi L4-5 aralığına denk gelmektedir. Omuriliğin zarları dıştan içe doğru; dura mater, araknoid ve pia mater dir. Araknoid ve piamater ile sınırlı bölgede BOS bulunur, burası subaraknoid = intratekal bölgedir. Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 4 2

3 Spinal Endikasyonları, Kontrendikasyonları Endikasyonları; alt abdomen, ürolojik girişimler, rektal girişimler, anal girişimler, vajinal girişimler, perineal girişimler, alt ekstremite ameliyatları Kontrendikasyonları; bölgesel enfeksiyon, dermatolojik patoloji, koagulasyon sorunları, KİBAS, sepsis, şok/hipovolemi, hastanın istememesi, lokal anesteziklere alerji öyküsü Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 5 Spinal Anestezi Kullanılan İlaç = En Sık Bupivakaine (Heavy Marcaine) [Diğer alternatifler; lidocaine, procaine, tetrakaine, ropivakaine] İlacın Yapıldığı Bölge = Subaraknoid aralık Enjeksiyonun Adı = İntratekal enjeksiyon En Sık Kullanılan Seviyeler = L2-3, L3-4 Geçilen Katmanlar Cilt, cilt altı, supraspinöz, interspinöz ligamentler, ligamentum flavum, epidural aralık, dura mater, subaraknoid aralık. Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 6 3

4 Spinal Anestezinin Hemodinamik Etkileri Spinal anesteziyi takiben uygulanan seviyenin altında yaygın vazodilatasyon, üst ekstremitelerde de refleks vazokonstrüksiyon gelişir. Dolayısıyla venöz dönüş azalır, hipotansiyon ve bradikardi oluşabilir. Bu hemodinamik etkinin önlenmesi için intravasküler volümün desteklenmesi gerekir. Preop 1000 ml kristalloid replasmanı önerilebilir. (İzotonik, Laktatlı Ringer vb.) Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 7 Hipotansiyon / Bradikardi Tedavisi İntraop spinal seviye yönetimi çok önemlidir. Yüksek seviyelerde, hipotansiyon ve bradikardi şiddetlenir. Hastanın başının yükseltilmesi! Bradikardi Atropin 0.5 mg Hipotansiyon Hızlı intravasküler replasman + Efedrin (Başlangıç 5-10 mg) Bulantı / Kusma Genelde hipotansiyona bağlıdır. Devamı durumunda Ondansetron 4-8 mg Sedasyon Amaçlı Ketamin (Sempatik stimülan etkisi yarar sağlar.) + Midazolam Oksijen uygulaması 4 L/dk nazal ya da maske yoluyla. Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 8 4

5 Epidural ve Kombine Anestezi Epidural anestezide dura delinmez. Dural boşluğa bir kateter bırakılır. Bu kateter sayesinde postop analjezi de sağlanabilir. Etki başlangıcı spinale göre daha geçtir. Hemodinamik etkiler daha minimaldir. Endikasyon ve kontrendikasyonları, spinal ile benzerdir. Takılan epidural kateter saat kadar kalabilir. Kombine anestezide; öncelikle subaraknoid aralığa ilaç uygulaması yapılır. Daha sonra epidural boşluğa da kateter bırakılır. Bu sayede hem anestezi hızla başlatılır, hem de postop analjezide de kateter kullanılır. Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 9 Postdural Baş Ağrısı ve Tedavisi Subaraknoid aralıktan BOS akışının devamına bağlıdır. Özellikle kalın spinal iğne kullanımı ya da çoklu denemeler sebep olabilir. Hastalara operasyon sonunda odalarına yollanırken; en az 3 litre su tüketimi, kafeinli içecekler içmesi ve sırtüstü pozisyonda dinlenmesi tembihlenir. Eğer komplikasyon ortaya çıkarsa; 1. İzotonik 1000 ml içerisinde 1 ampul Aminocardol + 1 Ampul Dekort 2. Günde 3 defa tok Geralgine-K tablet 3. Günde 3 litre su tüketimi + kafein içeren içecekler (Nescafe, Kola vb.) 4. Sırtüstü dinlenme ve zorunlu olmadıkça ayağa kalkmama önerilir. Bu hastalara gerekli görülürse, özellikle ağrı 10 günden fazla sürerse; EPİDURAL KAN YAMASI uygulaması yapılır. Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 10 5

6 Rejyonel İntravenöz Anestezi (RİVA) Turnike uygulanabilecek hastalara uygulanabilecek bir anestezi yöntemidir. Turnike süresi cerrahi için yeterli olmalıdır. (Üst ekstremite için st, alt ekstremite için st) Lokal anestezik uygulandıktan sonra turnike zorunlu olarak dakika açılamaz. En önemli nokta, turnikede kaçak olmaması gereğidir. Turnikede kaçak olması durumunda anestezik madde sistemik dolaşıma katılacaktır ve bu durum çok ciddi komplikasyonlara sebep olabilecektir. Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 11 Sonuç Enfeksiyona dikkat edilmeli. Hemodinamik değişimler kontrol edilmeli ve seri şekilde tedavi edilmeli. Sedasyon gereksinimi belirlenmeli ve gerekliyse uygulanmalı. Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 12 6

7 Tartışma & Soru-Cevap & Değerlendirme Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI İKBU Anestezi Uygulama 1 Ders Notları 7