SOLUNUM SIKINTISI OLAN TERM YENİDOĞANA YAKLAŞIM

Transkript

1 SOLUNUM SIKINTISI OLAN TERM YENİDOĞANA YAKLAŞIM Dr.Duran Karabel PULMONER NEDENLER SIK TTN MAS Pnömotoraks Pnömoni DAHA ENDER Hipoplazi Kanama Kitleler ÜSY obstrüksiyonu Konjenital pulmoner malformasyonlar EKSTRAPULMONER NEDENLER VASKÜLER METABOLİK NÖROMÜSKÜLER Konjenital kalp Hipoglisemi Beyin ödemi PPH Hipotermi Kanama Anemi Asidoz Kas/spinal kord Polisitemi hastalıkları Hipovolemi Doğumdan kısa süre sonra başlayan 3-5 gün içerisinde düzelen,term ve terme yakın veya büyük prematüre bebeklerde ortaya çıkan solunum sıkıntısı Akciğer sıvı fazlalığı sonucu Term bebeklerin %1-2

2 Tipik olarak O2 desteğine yanıt verir Risk faktörleri C/S Erkek Makrozomi Maternal sedasyon Uzamış doğum eylemi Asfiksi Matermal sıvı yüklenmesi Maternal astım Umblikal kordun geç klemplenmesi Makat geliş Polisitemi DAÇ Beta mimetik ajan maruziyeti Fizik muayene Takipne(en belirgin özellik) İnleme Retraksiyon (hafif) Fıçı göğüs Siyonoz O2 ihtiyacı olması CBC, AFR(enfeksiyon, polistemi) Kan gazı(hipoksemi, hafif asidoz/hiperkarbi),

3 Tedavi PAAG;havalanma fazlalığı, fissürlerde sıvı,intersitisyel görünümde artış, diyaframda düzleşme Solunum desteği(0ksijen ) Sıvı elektrolit desteği Termoregülasyonun sağlanması Prognoz genellikle iyi, nadiren pnomotoraks görülür, uzun dönem komplikasyon olmaz Tanı: Yenidoğanın geçici taşipnesi Term > preterm, seksiyo, erkek Başlangıç < 6st Sıklıkla izole taşipne Minimal siyanoz, çekilmeler ender Göğüs ön-arka çapında artış, periferik ödem Grafide: Havalanma, perihiler vasküler gölgelerde, interlober septumda ödem Genellikle 3 günde iyileşme Komplikasyon: hava kaçakları Pnömotoraks Visseral ve paryetal plevra arasında hava bulunması Ani gelişen hipoksi ve ağır solunum yetmezliği kliniği gelişmesi tipiktir. Pnömotoraks Bulgu ve semptomlar Siyanoz, hipoksi, takipne Ani gelişen bradikardi,taşikardi, sistolik kan basıncında artışı takiben daralmış nabız basıncı, hipotansiyon Asimetrik göğüs görünümü Etkilenen tarafta azalmış solunum sesleri

4 Apikal KTA nın yer değiştirmesi Metabolik asidoz Pnömotoraks Tanı XR Tedavi Torasentez Göğüs tüpü yerleştirilmesi Tanı: Pnömotoraks Spontan /PBV, MAS, TTN ye ikincil Ani gelişen solunum sıkıntısı-siyanoz Solunum seslerinin azalması Kalp tepe atımının yer değiştirmesi Dolaşım bozukluğu- Şok Grafide: Küçük Pn: havalanma farkı Büyük Pn: akciğer kollabe Tanı: Pnömotoraks Spontan /PBV, MAS, TTN ye ikincil Ani gelişen solunum sıkıntısı-siyanoz Solunum seslerinin azalması Kalp tepe atımının yer değiştirmesi Dolaşım bozukluğu- Şok Grafide: Küçük Pn: havalanma farkı Büyük Pn: akciğer kollabe

5 İntraüterin hipoksi, asfiksi solunum eforunu arttırır, GİS peristaltizmini uyarır ve anal sfinkteri gevşetir aspirasyon mekanik obstruksiyon, kimyasal pnömoni, sürfaktan inaktivasyonu, enfeksiyon, PPH, Term ve postterm bebeklerin sorunudur 34. haftadan önce mekonyum pasajı olmadığı için genellikle görülmez Risk faktörleri Postterm gebelik Maternal hastalıklar IUGR Oligohidramnios Annenin sigara kullanması, kronik solunum yolu veya KVS hastalığı olması Bulgular Doğum sonrası başlayan solunum sıkıntısı Mekonyumla boyanmış tırnaklar, deri, göbek kordonu, saç PAAG; tipik olarak yama tarzı infiltrasyonlar, havalanma fazlalılığı, göğüs ön arka çapının artması, diyafram düzleşmesi, Tedavi-izlem Baş çıkar çıkmaz aspire edilmeli Deprese doğan mekonyumla boyalı bebekler entübe edilerek aspire edilmeli Geniş spektrumlu antibiyotik başlanılmalı Solunum desteği(02, ventilasyon, HFO) (PAAG) Term/postterm Mekonyumla boyanma Başlangıç <6 st

6 Göğüs ön-arka çapında artma Taşipne, dispne, siyanoz, raller Grafide: yama şeklinde infiltrasyon PPH, hava kaçakları, infeksiyon sık Önlemede doğum odasında uygun resusitasyon çok önemli! B.M erkek bebek Doğum tartısı 2910 g, 37 haftalık Anne 22 y, G1 P1 US 40 haftalık elektif sezaryen Apgar skoru? Postnatal 1. st inleme, taşipne, siyanoz EKO Persistan Pulmoner Hipertansiyon? Sekiz saatlik sevk Fizik muayene: Huzursuz Hafif çekilmeler, perioral siyanoz (+) SS: 80/dk, solunum sesleri normal KTA: 128/dk Laboratuar: Hematokrit: % 50 Kan şekeri: 68 mg/dl Kan gazı: ph: 7.32 pco2: 45 mmhg HCO3: 22.8 meq/l, BE: -3.2 meq/l Oksijen satürasyonu: % 95 ( hood ile oksijen) Ek yapılanlar İnfeksiyon göstergeleri : özellik yok

7 Hemokültür Eko :Normal Acil girişimler Kısıtlı sıvı Hood ile O 2 Antibiyotik Tanı: Yenidoğanın geçici taşipnesi İzlem sırasında: Yatışının 2.saatinde çekilmelerde artma Oksijen satürasyonunda düşme Kan gazı:ph:7.27 pco 2 :58.4 mmhg HCO 3 :26.4 meq/l BE:-2.7mEq/l CPAP CPAP a alınışının 4.saatinde oksijen satürasyonunda ani düşme Entübasyon Tanı: Pnömotoraks Erkek bebek Doğum tartısı 3230 g, 39 haftalık Anne 26 yaşında, G2 P2, 1 akrabalık EMR (72 st) + mekonyumlu amniyotik sıvı acil sezaryen Apgar? Entübasyon-ventilasyon 2 saatlik sevk Fizik muayene: Genel durumu kötü, entübe Isı: 34.7 C, KTA: 144/dk, siyanoze Çekilmeler, kaba raller

8 Laboratuar: Hematokrit: %46 Kan şekeri: 164 mg/dl Kan gazı ph: 6.95, pco 2 :135 mmhg, HCO 3 :18.3 meq/l, BE: -8.1mEq/l Oksijen satürasyonu: %70-78 Ek yapılanlar İnfeksiyon göstergeleri: Lökositoz, CRP Hemokültür ALT, AST: normal Üre, kreatinin Kalsiyum Acil girişimler Ventilasyon: Tüp değişikliği, özel ventilatör ayarları, sürfaktan, sedasyon Antibiyotik Kısıtlı sıvı Destek tedavi Tanılar Perinatal asfiksi Erken sepsis (alfa-hem.strep) Hipokalsemi B.T erkek bebek Doğum tartısı 2330 g, 39 haftalık Anne 27 yaşında G1 P1

9 Preeklampsi sezaryen Apgar? Doğumdan 2 saat sonra solunum sıkıntısı 4.5 saatlik sevk Fizik muayene: Genel durumu orta, pletorik, siyanotik? Isı: 34.6 C, SS: 66/dk, KTA:145/dk İnleme, çekilmeler Laboratuar Hematokrit (kapiller): % 75 Kan şekeri: 30 mg/dl Kan gazı: ph: 7.26 pco 2 : 28 mmhg HCO3: 12.4 meq/l BE: meq/l Oksijen satürasyonu: % 93 Acil girişimler Isıtma i.v glukoz ve bikarbonat perfüzyonu Venöz hematokrit tayini: % 70 Parsiyel kan değişimi Tanılar SGA Polisitemi Hipoglisemi Hipotermi Metabolik asidoz