Temmuz Sağlıklı kentler Bursa da buluştu. Sağlıklı Kentler Birliği, Kentleşme ve Kentlerde Yaşam temasıyla Bursa da toplandı.

Transkript

1 Temmuz 2011 Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği 2005 dergisi ABANA AKÇAY ALTINOVA AMASRA ANTALYA AVANOS AYDIN BANDIRMA BUHARKENT BURSA ÇANKAYA DENİZLİ DERİNCE DİDİM GEBZE GÖLCÜK ISPARTA İSTANBUL İZMİR İZMİT KADIKÖY KADİRLİ KAHRAMANMARAŞ KARŞIYAKA KIRIKKALE KIRŞEHİR KOCAELİ MARDİN MUDANYA MUĞLA NİLÜFER ODUNPAZARI ORDU SULTANHİSAR OSMANCIK OSMANGAZİ TEPEBAŞI TRABZON ÜRGÜP YALOVA YENİPAZAR Avrupa'nın 2020 sağlık politikasını Kentler şekillendiriyor Sağlıklı kentler Bursa da buluştu Sağlıklı Kentler Birliği, Kentleşme ve Kentlerde Yaşam temasıyla Bursa da toplandı. Başkan Altepe güven tazeledi Recep Altepe, SKB'nin 14. Olağan Toplantısı'nda yeniden birlik başkalığına seçildi. DSÖ Sağlıklı Şehirler Ağı Belçika da toplandı DSÖ Avrupa Sağlıklı Şehirler Ağı 5 inci Faz daki üçüncü toplantısı Belçika nın Liege Şehri'nde yapıldı. "Değişime ayak uydurmalıyız" DSÖ Danışmanı Ron Gould ile değişim ve şehirleri 2020 de bekleyen tehlikeleri konuştuk.

2 SAĞLIKLI BİR ŞEHİR, TRAFİK SORUNUNU AZALTIR. Şehirlere sağlıklı dokunuş Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği 2005

3 Başkan dan Şehirler arası işbirliğini geliştiriyoruz Değerli birlik üyesi arkadaşlarım, Recep Altepe Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği Başkanı Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Kültürel, sosyal, ekonomik ve ruhsal açıdan dengeli, eşit bir yaşam sürmek her bireyin doğuştan elde ettiği haklardır. Bir kentin tam anlamıyla kent olması içindeki bireylerin sürdürülebilir refah ortamında mutlu ve sağlıklı yaşamalarından geçmektedir. Çünkü bireyler kentlerin vazgeçilmezleridir. Sağlıklı Şehirler Projesi bir şehrin ne olduğu ve sağlıklı şehrin ne olması gerektiğinden yola çıkar. Sağlık, yaşam tarzı değişikliklerinden, farkındalığın sağlanmasına, bireysel ve toplumsal davranışların iyi yönde değiştirilmesine ve kentlerde destekleyici yönetim anlayışına kadar birçok anlamı da içinde barındırmaktadır. Bizler de bugüne kadar, bireyselliği değil işbirliğini esas alarak yapılan her çalışmada insanı ve insana verilen değer ile yaşam alanlarının iyileştirilmesi için çalıştık. Çünkü; sağlıklı bir şehir adına değişiklik yapacak yapılanmaya giderek sağlıklı şehirler geliştirmek, daha fazla şehre yaymak ve şehirler arasında işbirliğini ve sürdürülebilirliliğini sağlamak yerel yönetimler olarak bizlerin en temel görevlerindendir. Bu amaçla kurulmuş olan Birliğimiz de, ulaşmak istediğimiz hedefler için iletişimin ve paylaşımın vizyonlarımızı geliştirmede ki önemini asla yadsıyamayız. Birbirinden verimli toplantılarımızdan birini daha geçtiğimiz ay geride bırakmış bulunmaktayız. Kentleşme ve Kentlerde Yaşam temasıyla Bursa da toplanan Birliğimiz insana yatırım yapan hedeflerin öngördüğü ölçüde en yüksek verimlilikle fikirler ve öneriler paylaşmış ve kentlerin gelişimi için sürekli büyüyen bir katılımla toplantımızı gerçekleştirmiştir. Bursa ev sahipliğinde bu değerli buluşmayı gerçekleştirmenin haklı gururunu da yaşadığımı özellikle belirtmekten mutluluk duymaktayım. Değerli dostlar, yaşadığımız kentleri geleceğe miras bırakabilecek, sağlıklı, daha da yaşanabilir bir hale getirmek için elbirliği ile çok çalışmalıyız Birlikteliğin ve bütünlüğün daim olmasını dilerim kentli dergisi 3

4 Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği Künye 2005 dergisi İmtiyaz Sahibi Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği adına, Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı ve SKB Başkanı Recep ALTEPE Yayın Direktörü (Sorumlu) A. Nalan FİDAN Genel Yayın Yönetmeni Gonca YERLİYURT Yayına Hazırlayanlar Melike SUCU, Ercüment YILMAZ, Mehtap TAŞKIRAN Katkıda Bulunanlar Antalya Büyükşehir Belediyesi, Bursa Büyükşehir Belediyesi, İzmir Büyükşehir Belediyesi, Aydın Belediyesi, Kahramanmaraş Belediyesi, Ordu Belediyesi, Trabzon Belediyesi, Akçay Belediyesi, Avanos Belediyesi, Bandırma Belediyesi, Derince Belediyesi, Nilüfer Belediyesi, Odunpazarı Belediyesi, Osmangazi Belediyesi, Tepebaşı Belediyesi Editör Erhan BEDİR Grafik Tasarım Talha BIYIK Danışma Kurulu Prof. Dr. Handan TÜRKOĞLU Doç. Dr. Emel İRGİL Erdem SAKER Yapım Bursa Kiraz Halkla İlişkiler Ltd. Şti. Kükürtlü Mah. Cevizli Sok. No: 1/6 Osmangazi / Bursa Baskı Furkan Ofset Yeni Yalova Yolu Panayır Mevkii No: 490 Osmangazi / Bursa Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği Bursa Büyükşehir Belediyesi Acemler Tesisleri B Blok 2. Kat / BURSA skb@bursa.bel.tr Yıl 1 Sayı 4 Temmuz 2011 Yerel, süreli yayın. ISSN Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği resmi yayın organı olan Kentli Dergisi basın meslek ilkelerine uymayı taahhüt eder. Dergimizde yer alan yazı ve makaleler kaynak gösterilerek yayınlanabilir. Makalelerin sorumluluğu yazarına aittir. YENİDEN KULLANALIM, GERİ DÖNÜŞTÜRELİM Çevreye yapabileceğiniz en kolay katkı, okunmuş dergi ve gazetelerin geri dönüştürülmesidir. Sağlıklı Kentler Birliği, Kentli Dergisi okurlarını ağaç kesimlerini azaltmak için kendi yakın çevrelerinde de geri dönüşümü teşvik etmeye çağırıyor. 4 kentli dergisi

5 İçindekiler Sağlıklı kentler Bursa da buluştu Kentleri daha sağlıklı bir geleceğe taşımak amacıyla çalışmalarını sürdüren Sağlıklı Kentler Birliği, Kentleşme 08 ve Kentlerde Yaşam temasıyla Bursa da toplandı. Avrupa nın 2020 sağlık politikasını kentler şekillendiriyor DSÖ tarafından Belçika nın Liege kentinde sağlıklı şehirler 14 ve ulusal ağlara yönelik olarak düzenlenen konferansta Avrupa 2020 Sağlık Politikaları masaya yatırıldı. Bu sayıda Stratejik iletişim planımız bizi daha da güçlendirecek 06 Başkan Altepe, güven tazeledi 13 Sağlıklı Kentler Birliği nden Sağlıklı Şehirler En İyi Uygulama Ödülü Prof. Dr. Mustafa Akaydın: Antalya yı yeniden yaratıyoruz 20 Kahramanmaraş a anlamlı ödül 23 Aziz Kocaoğlu: İzmir in vizyonunu değiştiriyoruz 26 Değişime ayak uydurmalıyız Dergimizin bu sayısında DSÖ Danışmanı ve Liverpool Belediyesi eski Başkanı Ron Gould ile değişim ve şehirleri 2020 de bekleyen tehlikeler hakkında sohbet ettik. Türkiye de depremsellik ve sağlıklı kent ilişkisi U.Ü. Eğitim Fakültesi öğretim üyesi Dr. Yadigar Doğan, 1. derecede deprem kuşağında olan Türkiye nin depremsellik ve sağlıklı kent ilişkisine farklı bir bakış açısı getirdi. Kentlerde ulaşım planlamasının evrensel boyutu Sağlıklı şehirlerde önceliğin yaşam ortamı olduğu söyleyen SKB Danışma Kurulu Üyesi Erdem Saker, kentlerde ulaşım planlamasının ve dünyada örneklerini kaleme aldı. Şehir planlama ve afet risklerinin azaltılması İTÜ Mimarlık Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Handan Türkoğlu, beton yığınına dönüşen kentlerin planlama ve afet risklerinin nasıl azaltılacağı konusunda bilgiler verdi Ordu teleferiğe kavuştu 29 Çarşı Deresi Gemlik in vitrini oluyor 30 Bursa deniz kenti kimliğine kavuşuyor 32 Benimle oynar mısın? 33 Akçay da naylon poşet kullanımı yasaklandı 34 Bandırma semaları uçurtmalarla renklendi 35 Dr. Aziz Alemdar: Derince nin umudu gençler 36 Nilüfer den Bizim Ev 38 Odunpazarı nda değişim başladı 39 Dr. Mustafa Körükçü: Avanos cazibe merkezi olacak 40 İhtiyaç sahiplerine 100 bin ilaç 42 Tepebaşı 7. Yıl Konferansı na hazır 43 Özlem Çerçioğlu: Aydınlılar güneş ışığımız oldu 44 Prussa dan Bursa ya 46 kentli dergisi 5

6 Hakkımızda Stratejik iletişim planımız bizi daha da güçlendirecek A. Nalan Fidan Yüksek Şehir Plancısı Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği Müdürü Nisan 2011 tarihlerinde Bursa Büyükşehir Belediyesi nin ev sahipliğinde gerçekleştirdiğimiz Sağlıklı Kentler Birliği Bursa Buluşması nın ardından Birliğimizin gelişimine katkı koyacak yeni fikirlerle çalışmalarımızı hızlandırdık. Sağlıklı Kentler Birliği nin ulusal ve uluslararası düzeyde tanınırlığının artırılmasını sağlamak, kent sağlığı alanında üstlendiği bu güzel misyonu yaygınlaştırmak amacıyla 2 yıllık Stratejik İletişim Planı hazırlıklarına başladık. Birliğimizin Türkiye Sağlık Politikaları üzerinde daha etkin rol üstelenmesi ve Türkiye de sağlığın gelişimine daha fazla katkı sağlaması için Stratejik Planımız ile vizyonumuzu çok daha geliştireceğimize inanmaktayım. Yaşanabilir ve sağlıklı kentler için sağlık ve sağlığı ilgilendiren tüm kentsel ve çevresel konularda eşitsizlikleri azaltmak ve kent yoksulluğu ile mücadele etmek amacıyla var gücüyle çalıştığına inandığım Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği üyeleri arasındaki işbirliği ve paylaşım gün geçtikçe sağlamlaşmaktadır. Başarının yolu gideceğimiz yolda hedeflerimizi doğru belirlemekten geçmektedir. İşte tam da bu noktada Eylül tarihlerinde Tepebaşı Belediyesi ev sahipliğinde 2020 Sağlık Politikası ve Yerel Yönetimler konulu Sağlıklı Kentler Birliği 7. Yıl Konferansı gerçekleşecektir. Sosyal, kültürel, çevresel, toplumsal ve ekonomik bütün kavramların şekillendirdiği kentlerimizde sürdürülebilir başarıyı yakalayabilmek için en önemli görev yerel yönetimlere düşmektedir. Bizler de bu vesileyle bilgi, görüş ve tecrübelerimizi paylaşarak Sağlıklı Kentler Birliği hareketinin Türkiye de güçlenmesine ve kentlerimiz için önemli gelişimleri hayata geçirmesine katkı sağlayacağız. Şehrimizin sağlık beklentilerine; gözümüzü, kulağımızı ve de yüreğimizi açarak cevap vermeye çalıştığımız projelerimizin yer aldığı Kentli dergimizin 4.sayısını sizlere sunmaktan dolayı büyük mutluluk duymaktayım. Öte yandan Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Avrupa Sağlıklı Şehirler Ağı üyeliği kabul edilen Yalova ve Trabzon Belediyeleri ile İstanbul Büyükşehir Belediyesini tebrik ediyorum. Birlikteki üye sayımızın 15 e çıkması ile ülkemizin DSÖ Avrupa Sağlıklı Şehirler Ağı nda daha da güçlendiğini ve bu sayede birlik içindeki etkinliğimizin artacağını düşünüyorum. Ayrıca DSÖ Avrupa Sağlıklı Şehirler Ağı üyeliği bekleyen aday şehirlerimiz Avanos ve Eskişehir Odunpazarı Belediyelerimizin de birliğe üyeliklerini sabırsızlıkla bekliyorum. Katkıları ve destekleri için bütün belediyelerimize ve uzmanlarımıza teşekkür ediyorum. 6 kentli dergisi

7 Sağlıklı şehir, sağlıklı insan gibidir. Mutludur Huzurludur Planları vardır Güvendedir Sever Sevildiğini hisseder Sorumluluklarını bilir Haklarını bilir Çalışır Üretir Paylaşır Katılımcıdır Yüreklidir Geçmişine sahip çıkar Geleceğini kurgular Hedefi vardır Hevesi vardır Gücü vardır Bilinci vardır Heyecanları vardır Bakımlıdır Temizdir Güler yüzlüdür Saygılıdır Koşar Yürür Fark yaratır Ruhunu ve bedenini besler Değer bilir Değeri bilinsin ister Sağlıklı şehir sağlıklı insan gibidir Sevgiyle beslenir Saygıyla büyür

8 Sağlıklı kentler Bursa da buluştu Kentleri daha sağlıklı bir geleceğe taşımak amacıyla çalışmalarını sürdüren Sağlıklı Kentler Birliği, Kentleşme ve Kentlerde Yaşam konusuyla Bursa da toplandı. Sağlıklı Kentler Birliği (SKB) Kentleşme ve Kentlerde Yaşam temasıyla 7-9 Nisan tarihlerinde Bursa da toplandı. Bursa Büyükşehir Belediyesi nin ev sahipliğinde gerçekleştirilen toplantıya; Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe, Denizli Belediye Başkan Yardımcısı Mustafa Gökoğlan, Kırıkkale Belediye Başkanı Veli Korkmaz, Yalova Belediye Başkanı Yakup Bilgin Koçal, Kastamonu Abana Belediye Başkanı Rıdvan Oyar, Yalova Altınova Belediye Başkanı Dr. Metin Oral, Nevşehir Avanos Belediye Başkanı Dr. Mustafa Körükçü, İstanbul Bayrampaşa Belediye Başkanı Atilla Aydıner, Aydın Buharkent Belediye Başkanı Kadri Ölçenoğlu, Kocaeli 8 kentli dergisi

9 Birlik Buluşmaları Bursa Valisi Şahabettin Harput Derince Belediye Başkanı Dr. Aziz Alemdar, Kocaeli Gebze Belediye Başkanı Adnan Köşker, Kocaeli Gölcük Belediye Başkanı Mehmet Ellibeş, İzmir Karşıyaka Belediye Başkanı Cevat Durak, Bursa Mudanya Belediye Başkanı Hasan Aktürk, Bursa Osmangazi Belediye Başkanı Mustafa Dündar, Çorum Osmancık Belediye Başkanı Bekir Yazıcı, Kocaeli İzmit Belediyesi Başkan Yardımcısı İbrahim Bulut, Aydın Yenipazar Belediye Başkanı Yüsran Erden katıldılar. Atatürk Kongre Kültür Merkezi Hüdavendigar Salonu nda yapılan toplantının açılış konuşmasını yapan Büyükşehir Belediye Başkanı ve aynı zamanda Sağlıklı Kentler Birliği Başkanı Recep Altepe, Bursa hızla büyüyor ama bizler bu yoğun tempoda büyümenin farkına varamıyoruz. Türkiye de çok hızlı bir değişim var. Yerelde kentler hızlıca kalkınıyor, birbirimizden alacağımız çok güzel örnek çalışmalar var. Bu süreçte karşılıklı bilgi ve deneyim paylaşımı çok önemli. Her çalışma gelişmiş ülkelerdeki örnekler incelenerek hayata geçiriliyor diye konuştu. Küresel ısınma en büyük tehdit Küresel ısınma nedeniyle dünya genelinde yaşanan olumsuzluklara dikkat çeken Başkan Recep Altepe, İnsanlar başta barınma ve beslenme olmak üzere yaşamsal ana unsurlardan mahrum kalıyorlar. Bu da bugüne kadar yaşanan tahribattan kaynaklanıyor. Geleceğe bırakacağımız dünyayı sağlıklı bir şekilde oluştura- Harput, Tarihi ülkelerin kimliğini şehirler, şehirlerin kimliğini de yerel yönetimler belirliyor. Sahip olduğumuz sorumluluk bizi hem geçmişe hem geleceğe karşı ciddi olarak düşündürmeli kentli dergisi 9

10 Altepe, Kendimize olduğu kadar çevremize de önem verelim ki sürdürülebilirliği sağlayalım. Bizler geleceğimiz için çevremize sahip çıkalım. lım istiyoruz. Kendimize olduğu gibi çevremize de önem verelim ki sürdürülebilirliği sağlayalım. Dünya ve insan geleceğinin en büyük tehdidi küresel ısınma. Bizler geleceğimizi düşünüyorsak çevremize sahip çıkmalıyız dedi. Şehirler arasında koordinasyon ve bilgi alışverişinin olması gerektiğine vurgu yapan Başkan Altepe, Birikimlerimizi daha da geliştirmek için çalışmalarını sürdüren sağlıklı kentler hareketi, kentlerimizi daha da sağlıklı hale getirmiştir. Bu birlik, uluslararası arenada da önem kazanmış olan, kent ve insan sağlığı adına kurulan en önemli birliklerden biridir. Tüm kentlere ayrıcalık yaşatmak için çalışıyoruz. Dünya Sağlık Örgütü örnek alınarak yapılan çalışmalarımız diğer belediyelere de örnek oluyor. Yaşadığımız kentleri geleceğe miras bırakabilecek, sağlıklı, daha yaşanabilir bir hale getirmek için gerekeni yapacağız şeklinde konuştu. Konuşmasına Bursa nın daha sağlıklı bir kent haline gelmesi için yapılan çalışmalardan örnekler vererek devam eden Başkan Altepe, Bursa da, dünyada uygulaması olmayan projelerimizi görebilirsiniz. Bursa son 50 yılda 20 kat büyüyerek metropol bir şehir oldu. Bizler Bursa nın sağlıklı bir kent olması için çalışıyoruz. Bursa, sağlıklı kent alanında yoğun uygulamaların olduğu örnek bir şehir. Bursa da yoğun yapılaşmanın olduğu bölgelerde binaları yıkarak yeni yollar açıyor, meydanlar yapıyoruz. Bu sayede şehri daha sağlıklı ve yaşanabilir hale getirmeye çalışıyoruz diye konuştu. Başkanların sorumlulukları büyük Bursa Valisi Şahabettin Harput da, bir kentin sağlıklaştırılması adına belediye başkanlarının çok önemli görevler üstlendiklerini ifade ederek, Tarihi ülkelerin kimliğini şehirler, şehirlerin kimliğini de yerel yönetimler belirliyor. Nüfusun yüzde 85 lere yakınının kentlerde yaşadığı bugünlerde sağlıklı yaşam çok önem taşıyor. Bu sadece beden değil, ruh sağlığı ve güvenliğini de kapsıyor. Sahip olduğumuz sorumluluk bizi hem geçmişe hem geleceğe karşı ciddi olarak düşündürmeli diye konuştu. 10 kentli dergisi

11 Birlik Buluşmaları Avrupa daki modern ve sağlıklı şehirleşmeden örnekler veren Vali Harput, Geleceğe karşı sorumluluğumuzun farkında olarak, sahip olduğumuz değerleri bilerek, şehirleri kimlikli şehirler haline getirmek için çalışmalıyız. İnsanlar artık yeşili, doğayı, güzel bir çevreyi istiyor. Şehirleri bu anlayışa göre imar etmek şehrin sahip olduğu değerlerin ne olduğunu bilip ona göre davranmalıyız dedi. Kentleşme ve Kentlerde Yaşam Toplantının öğleden sonraki oturumunda ise, Kentleşme ve Kentlerde Yaşam konusu masaya yatırıldı. Yoğun katılımın yaşandığı oturumlarda EMBARQ Türkiye Sürdürülebilir Ulaşım Merkezi Direktörü Sibel Bülay Sürdürülebilir Ulaşım, İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Psikololji Bölümü Öğretim üyesi Prof. Dr. Timuçin Oral Kentte Ruh Sağlığı, Kocaeli Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Mimarlık Bölümü Öğretim Üyesi Mimar Murat Uluğ Estetik ve İstanbul Şehir Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Eda Ünlü Yücesoy da Birlikte Yaşamak konulu sunumlar yaptı. EMBARQ Türkiye Sürdürülebilir Ulaşım Merkezi Direktörü Yük. Makine Mühendisi Sibel Bülay, yaptığı konuşmada Kentlerde trafikten kaynaklanan gürültü, hava kirliliği ve insan için alanların yok olması insanın yaşam kalitesini ve sağlığını bozuyor dedi. Trafikten kaynaklanan gürültü, hava kirliliği ve insan için alanların yok olmasının kentlerde yaşam kalitesini ve kamu sağlığını bozduğunu anlatan Bülay, Dünya Sağlık Örgütü, her yıl 2 milyon kişinin hava kirliliğinin tetiklediği sağlık sorunlarından öldüğünü açıkladı. Buna göre kentler insan ömrünü kısaltıyor. Ulaşım emisyonlarının bunda büyük payı var. Buna rağmen tüm kentlerde öncelik araç hareketlerine veriliyor. Acaba üst geçitler yaya güvenliği için mi, yoksa arabalar rahat geçsin diye mi yapılıyor? dedi. Kentlerde vatandaşın yüzde 40 ından fazlasının yürüdüğünü, halkın büyük çoğunluğunun metro, otobüs ve minibüs gibi toplu taşıma araçları kullandığını söyleyen Bülay, buna rağmen ulaşım yatırımlarının araçlara göre yapıldığına dikkat çekti. Kent içinde şoförlerin hıza teşvik edildiğini de vurgu yapan Bülay, 2008 yılında Türkiye de meydana gelen yayaya çarpma kazalarının yüzde 90 ı şehir içinde meydana gelmiştir. Çözüm, toplu taşımaya, bisiklete ve yaya alt yapısına yatırım yapmaktır. Dünyanın en güvenli ve çevreci ulaşım aracı olan bisikleti özendirmek gerekir. Kent içinde hız artırıcı çalışmalara son verilmeli. Ulaşım politikaları geliştirirken vatandaşın sesine kulak verilmeli şeklinde konuştu. Kentleşme ruh sağlımızı bozuyor İstanbul Ticaret Üniversitesi Psikoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Timuçin Oral da, Kent yaşamında ruh sağlığımız konulu bir sunum yaptı. Türkiye nüfusunun yüzde 70 nin kentlerde yaşadığına ve hızlı kentleşmenin yarattığı ruhsal çöküntünün insanları yalnızlığa ittiğine dikkat çeken Oral, 21. Yüzyıl modern dünyası en büyük tehdidi ile mücadelesini yine birlikte el ele vererek kazanabilir dedi. Hızlı kentleşmenin insan sağlığını olumsuz etkilediğine dikkat çeken Oral, bu yapı sonucu oluşan aşırı kalabalık, işsizlik, suç, çevre kirliliği, yabancılaşma, ailelerin parçalanması, çocukların çalışmak zorunda kalması, gelecek belirsizliği ve trafiğin ruh sağlığını bozduğunu söyledi. kentli dergisi 11

12 Birlik Buluşmaları Bursa nın tarihi ve turistlik yerlerini gezen birlik üyeleri, Bursa Büyükşehir Belediyesi nin hayata geçirdiği örnek projeleri de yakından incelediler. Kentli insanlarda oluşan depresyon algısına da değinen Oral, Kentte birey olmadan yalnız kaldık ve mutsuzluğumuzu depresyon sanıyoruz. Gerçek depresyon elbette bir hastalıktır. Elbette tedavi edilmesi gerekir. Ancak her şeye hastalık olarak bakılıp sadece tanı ve tedavi sağlanması çözüm için yeterli değildir. Ruh sağlığı çalışanlarının yanında, çevrecilerin, sosyal bilimcilerin, mimarların ve halk sağlığı çalışanlarının katkısına, birlikte ve çok boyutlu değerlendirmeye gereksinim var. 21. Yüzyıl modern dünyası en büyük tehdidi ile mücadelesini yine birlikte el ele vererek kazanabilir diye konuştu. Birlik üyeleri Bursa yı gezdi Öte yandan, Bursa Büyükşehir Belediyesi nin ev sahipliğinde gerçekleşen Sağlıklı Kentler Birliği nin Kentleşme ve Kentlerde Yaşam konulu toplantısının ardından ertesi gün Birlik üyesi başkan ve temsilcileri yoğun geçen çalışma programının yorgunluğunu Bursa Büyükşehir Belediyesi nin organize ettiği gezi ile attılar. Bursa nın tarihi ve turistlik yerlerini gezen birlik üyeleri, Bursa Büyükşehir Belediyesi nin hayata geçirdiği örnek projeleri de yakından incelediler. Bursa Botanik Parka hayran kalan birlik üyeleri, parkta yer alan bazı evcil hayvanları elleriyle beslediler. Daha sonra Sukayağı Tesisleri ne geçen Birlik üyeleri burada hiç beklemedikleri bir sürprizle karşılaştılar. Bursa Büyükşehir Belediyesi nin Mehteran Takımı nın marşları eşliğinde karşılanan Birlik üyeleri, bu sürpriz karşısında oldukça şaşırdı. Mehteran Takımı nı bol bol fotoğraflayan Birlik üyeleri, daha sonra da restore ettirilen Ördekli Hamamı ile Osmanlı İmparatorluğu nun kurucusu Osmangazi ve oğlu Orhangazi nin Tophane semtindeki türbelerini ziyaret ettiler. Bir güne sığdırdıkları Bursa gezisinden oldukça mutlu ayrılan Birlik üyeleri, örnek bir ev sahipliğine imza atan Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe ye teşekkür ettiler. 12 kentli dergisi

13 Birlik Buluşmaları Başkan Altepe güven tazeledi Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe, SKB nin 14. Olağan Meclis Toplantısı nda güven tazeleyerek, yeniden birlik başkanlığına seçildi. Bursa Atatürk Kongre Kültür Merkezi Hüdavendigar Salonu nda yapılan toplantıda Birlik Başkanvekilliği ne Gölcük Belediye Başkanı Mehmet Ellibeş ve Yalova Belediye Başkanı Yakup Bilgin Koçal seçildi. Birliğin asil katip üyeliklerine Derince Belediye Başkanı Aziz Alemdar ve Çankaya Belediyesi Meclis Üyesi Haydar Han, yedek katip üyeliklerine de Karşıyaka Belediye Başkanı Cevat Durak ve Gebze Belediye Meclis Üyesi Nazmiye Höbek getirildi. SKB görev dağılımı Sağlıklı Kentler Birliği encümen üyeliklerine de Gölcük Belediye Başkanı Mehmet Ellibeş, Bursa Büyükşehir Belediyesi Meclis üyesi Recep Demirhan, Odunpazarı Belediyesi Meclis üyesi Ahmet Süzer, Denizli Belediyesi Meclis üyesi Turgay Besim, Tepebaşı Belediyesi Meclis üyesi Füsun Şenis ve Çankaya Belediyesi Meclis üyesi Haydar Han seçildi. Açık oylama yoluyla birliğin Plan ve Bütçe Komisyonu nu da Muğla Belediyesi Meclis üyesi Arif Yılmaz, Gölcük Belediyesi Meclis üyesi Nazım Usta ve Bursa Büyükşehir Belediyesi Meclis üyesi Celal Demir oluşturdu. Güven tazeleyerek yeniden birlik başkanlığına seçilen Başkan Recep Altepe, birlik üyelerine teşekkür etti. Amaçlarının şehirleri daha sağlıklı ve yaşabilir bir hale getirmek olduğuna değinen Başkan Altepe, Bursa ve Sağlıklı Kentler Birliği olarak şehirleri daha sağlıklı ve yaşabilir bir hale getirmek için yapılacak her türlü çalışmaya gereken desteği vermeye hazır olduklarını ifade etti. Çağın kentlerin çağı olduğunu, insanların artık kentlerde yaşadığını belirten Başkan Altepe, Bursa nüfusunun yüzde 88 i kentlerde, yüzde 12 si köylerde yaşıyor. Bu rakamlar yerel yöneticiler olan bizlerin görevlerinin ne kadar büyük olduğunu da gösteriyor. Kalabalık kentlerde sıkıntılar da buna paralel olabiliyor. Yerel yönetimler olarak elimizden gelen gayreti gösteriyoruz. Şehirlerimizin gelişmesi için adımlar atıyoruz. İmkanlar arttıkça belediyeler gelişiyor. Bizler de tarihi değerlerimizi fark ediyor, insan odaklı çalışmalara yoğunlaşıyoruz dedi. Toplantının sonunda Sağlıklı Kentler Birliği nin Eylül buluşmasının, Eskişehir de, Tepebaşı ve Odunpazarı ilçe belediyelerinin ortak organizasyonuyla gerçekleştirilmesine oybirliğiyle karar verildi. kentli dergisi 13

14 DSÖ Liege Konferansı Avrupa nın 2020 sağlık politikasını kentler şekillendiriyor DSÖ tarafından Haziran 2011 tarihleri arasında Belçika nın Liege kentinde Sağlıklı Şehirler ve Ulusal Ağlara yönelik olarak düzenlenen konferansta Avrupa 2020 Sağlık Politikaları masaya yatırıldı. Üç gün sürmesi planlanan konferans DSÖ nün Avrupa Bölgesi ndeki üye devletlerinin sağlık bakanlarına yönelik Bakü de gerçekleştirilecek bölge komitesi toplantısında sunulacak olan Avrupa nın yeni sağlık politikası Sağlık 2020 görüşmeleri sebebiyle dördüncü güne uzadı. Görüşmeler kapsamında DSÖ üyesi tüm belediyelerin Sağlık 2020 Politikası oluşturması yönünde karar alındı. Konferansın açılış konuşmasını yapan Liege Üniversitesi Rektörü Bernard Rentier, Liege şehrinde üniversite, Valilik ve Liege Belediyesi arasında kurulan işbirliğinin önemine vurgu yaptı. 21. yüzyılda yeni yönetim anlayışı Dünya Sağlık Örgütü nün her yıl Sağlıklı Şehirler ve Ulusal Ağlara yönelik olarak gerçekleştirdiği yıllık çalışma toplantısı ve teknik konferans Belçika nın Liege şehrinde yapıldı Haziran 2011 tarihlerinde gerçekleştirilen toplantıda Avrupa 2020 Sağlık Politikası masaya yatırıldı. 26 ulusal ağ ve 75 şehir delegasyonunun katıldığı toplantıda Türkiye den 12 üye şehrin başkan ve başkan yardımcılarının yanı sıra 300 ün üzerinde katılımcı hazır bulundu. Toplantıda deneyim ve görüşlerini paylaşan belediyelerin yanı sıra DSÖ nün 38 uzmanı da yer aldı. Üç gün süren toplantılarda Türkçe nin de yer aldığı dört farklı dilde simultane tercüme hizmeti verilmesi dikkat çekti. Cenevre (İsviçre) Uluslararası Araştırmalar Küresel Enstitüsünden Prof. Ilona Kikcbush tarafından gerçekleştirilen sunumda üyelere 21. yüzyılda sağlıkta yönetişim kavramı anlatıldı. 21. yüzyılda tüm dünyanın büyük bir değişim yaşadığını söyleyen Kickbush, tüm sektörleri kapsayan ve tüm aktörleri bir araya getiren yönetişim kavramının öneminin her geçen gün daha fazla arttığına vurgu yaptı. Kickbush, Ottowa Şartı nın sağlığı geliştirme eylemindeki araçlarının; sağlıklı halk politikası oluşturma, destekleyici çevreler oluşturma, topluluk eylemlerinin güçlendirilmesi, kişisel yeteneklerin geliştirilmesi ve sağlık hizmetlerinin yeniden yönlendirilmesi olduğunu belirterek Bu yüzden yeni tür liderlikler, yeni müdahale şekilleri ve yeni bir demokrasi şekli ortaya çıkıyor. Bu farklı yönetim kısa sürede tüm dünyada hakim olacaktır dedi. 14 kentli dergisi

15 DSÖ Liege Konferansı Ülkeler arasında eşitsizlik kalkmalı Avrupa Komisyonu Sağlık ve Tüketiciler Genel Müdürlüğü nü temsil eden komisyon üyesi Charles Price ise, Avrupa 2020 stratejileri kapsamında sağlık alanındaki eşitsizlikler ve kronik hastalıklar kapsamında yapılan çalışmalardan örnekler verdi. Ortalama yaşam ömrünün Avrupa da artmakta olduğunu belirten Price; Almanya, Fransa ve Birleşik Krallıkta 2005 sonrasında doğan vatandaşların yüzde 50 sinin 100 yaşından fazla yaşayabileceğini buna karşın ülkeler arasında ciddi eşitsizlikler bulunduğunu söyledi. Bu farkların, yaşam beklentisinin en yüksek olduğu ülkelerle, en düşük olduğu ülkeler arasında 18 yıla kadar çıktığına vurgu yapan Price, Yaşam beklentisinde en büyük belirleyici eğitim ve eğitimle belirlenen gelir seviyesidir. Fakirliğin kötü sağlığın sebebi olmaması gerekir. Bu yüzden yerel yönetimlerin sağlık alanındaki eşitsizlikleri azaltmada önemli bir rolü bulunuyor diye konuştu. Üyelerimiz çalışmalarını paylaştı Konferans kapsamında gerçekleştirilen oturumlarda Sağlıklı Kentler Birliği Üyesi belediyeler kentlerinde yürüttükleri çalışmaları aktarma fırsatı buldular. Sağlık ve Esenlik için Bütüncül Toplum Yaklaşımı başlığı altında düzenlenen oturumda Çankaya Belediye Başkanı Bülent Tanık konuşmacı olarak yer alırken, Yalova Belediyesi Proje Koordinatörü Metin Beyazıt Organik Ulaşım, İzmir Büyükşehir Belediyesi nden Gözde Erbay Kardeş Aile Projesi ve Pınar Özmen Kadifekale Kentsel Dönüşüm Projesi, Eskişehir Tepebaşı Belediyesi nden Miray Korkmaz ise Cinsiyet Eşitliği için İlk Sivil Protokol, Denizli Belediyesi Proje Koordinatörü Sündüz Naza Bilgi Evleri ve Kurs Merkezleri ve Aktif Yaşa, Egzersiz Yap, Sağlıkla Ödüllen, Aydın Belediyesi Proje Koordinatörü Didem Evci Yürümek-Koşmak- Şehir Merkezi nde Fitness konularında DSÖ üyelerine çalışmalarını paylaştılar. Konferansın açılış konuşmasını yapan Liege Üniversitesi Rektörü Bernard Rentier, Liege şehrinde üniversite, Valilik ve Liege Belediyesi arasında kurulan işbirliğinin önemine vurgu yaptı. kentli dergisi 15

16 DSÖ Liege Konferansı Liege Konferansı; pek çok Avrupa ülkesinden yüzlerce şehrin işbirliğiyle, Herkes için Sağlık prensibiyle, sürdürülebilir topluluklar yaratılmasını ve herkesin eşit yaşam koşullarına sahip olmasını hedefleyen Sağlık 2020 politikası için önemli bir başlangıç oldu. Sağlığın sosyal belirleyicileri: Şehirler neler yapabilir? Toplantının ikinci günü Avrupa nın Yeni Sağlık Politikası: Sağlık 2020 için yerel yönetimlerle yapılacak ilk müzakereler başlıklı oturumla başladı. Agis Tsouros un başkanlık ettiği oturumda; yaptığı çalışmalar ve özellikle sağlığı etkileyen sosyal belirleyiciler hakkındaki araştırmalarıyla dünyanın her yerinden birçok kente önemli katkılar sağlayan Sör Prof. Dr. Michael Marmot, Sağlık 2020 ve Sağlığın Sosyal Belirleyicileri konusunda bilgiler aktardı. Sör Marmot; giderek artan eşitsizliklerin azaltılması, adil bir toplum ve sağlıklı yaşam için 6 politik hedefin bulunması gerektiğini belirterek bunları şöyle sıraladı: Her çocuğa hayata en iyi başlangıç imkanı sağlanması; Tüm çocukların, gençlerin ve erişkinlerin yeteneklerinin en üst seviyeye çıkarmaları için fırsatlar sunulması ve yaşamlarının kontrollerini ellerinde tutmalarına imkan verilmesi; Herkes için adil bir istihdam ve iyi çalışma koşullarının ve yüksek standartlarda bir yaşam imkanının sağlanması; Sağlıklı ve sürdürülebilir mekan ve topluluklar oluşturulması ve geliştirilmesi; Önleyici sağlık hizmetlerinin rolünün ve etkisinin arttırılması. Michael Marmot konuşmasında, bütünlükçü bir yaklaşımla tüm kurumlarla işbirliği içerisinde çalışılması gerektiğinin de altını çizdi. Yerel Yönetimler daha yetkin olmalı Oturumun ardından konferans katılımcıları gruplara ayrıldı ve Sağlık 2020 Politikası hakkında önceden dağıtılmış olan dört soru üzerinde tartışmak üzere paralel oturumlarda buluştu. Paralel oturumlarda şehirlerin Sağlık 2020 Politikası nın oluşturulmasında izlenecek yol ve yerel yönetimlerin katkıları konusunda bilgi alışverişinde bulunuldu. Oturumda konuşan Sağlıklı Kentler Birliği Müdürü Nalan Fidan, Türkiye Ulusal Ağı olan Sağlıklı Kentler Birliği nin 41 üyesi bulunduğunu ve bunun ülke nüfusunun yaklaşım yüzde 32 sini temsil ettiğini belirterek, Dünya Sağlık Örgütü ulusal ağların etkinleştirilmesine önem vermelidir. Tüm yerel yönetimlerin sağlık alanında alabilecekleri önemli roller var. Bu anlamda yerel yönetimlerin DSÖ nün sağlık bakanlıkları nezdinde savunucusu olması ve yerel yönetimlerin bu politika kapsamında etkinliğinin sağlanması gerekir dedi. Sağlık için iş birliği Konferans boyunca ele alınan tüm konular oturumlarda görevlendirilen raportörler tarafından raporlanarak taslak önerilerin oluşturulması için bir araya getirildi. Konferansın politikacılar oturumunda da değerlendirilen Sağlık 2020 politikası ile ilgili bir bildiri hazırlanarak Sağlık Bakanlıkları na sunma kararı da alındı. Belçika nın Liege şehrinde gerçekleştirilen DSÖ Avrupa Sağlıklı Şehirler Ağı ve Ulusal Ağları Yıllık Çalışma ve Teknik Konferansı dört gün boyunca yapılan müzakere ve konferansın değerlendirilmesini içeren raportörlerin bilgilendirmesiyle son buldu. 16 kentli dergisi

17 Duyuru Sağlıklı Kentler Birliği nden Sağlıklı Şehirler En İyi Uygulama Ödülü 2011 Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği 2005 Şehirde yaşayan ve çalışan insanların fiziki, psikolojik ve çevresel refahlarını geliştirmeyi amaçlayan Sağlıklı Kentler Birliği, en iyi sağlıklı şehir projelerini ödüllendirecek. Sosyal Sorumluluk Projesi, Sağlıklı Yaşam ve Sağlıklı Şehir Planlaması ve Çevre gibi üç ayrı kategorilerinde değerlendirilecek yarışmada projelerin özgün olmasının yanı sıra, uygulamaya başlamış olması veya 2010 yılında tamamlanmış olması şartı aranıyor. Yarışma sonuçları, Eylül 2011 tarihlerinde Eskişehir Tepebaşı nda düzenlenecek Sağlıklı Kentler Birliği 7. Yıl Konferansı nda açıklanacak. Yarışma projelerinde değerlendirme kriterlerden bazıları ise şöyle; "Tüm Politikalarda Sağlık ve Sağlık Alanında Eşitlik konusuna özel bir önem verilmesi, şehrin mevcut ihtiyaç ve beklentilerine cevap vermesi, sağlığın geliştirilmesine katkıda bulunması, sağlıklı Şehir ilke ve prensipleri doğrultusunda hazırlanması, sosyal, ekonomik, çevresel alanlardaki gündemi birleştirebilmesi ve yeni ortaklıkları devreye sokması, geniş bir çevre ile ilişkili olması, yaratıcı olması, yüksek etki potansiyeline sahip olması, toplum katılımını desteklemesi, sürdürülebilir olması, katma değer yaratması Yarışmanın jüri üyeliğini Bursa Büyükşehir Belediyesi eski Başkanı ve aynı zamanda SKB Danışma Kurulu Üyesi Erdem Saker, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ruşen Keleş, SKB Danışma Kurulu Üyesi ve İTÜ Şehir ve Bölge Planlama Bölüm Başkanı Prof. Dr. Handan Türkoğlu, SKB Danışma Kurulu Üyesi ve Uludağ Üniversitesi Halk Sağlığı Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Emel İrgil, Uludağ Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Feza Karaer, TMMOB Mimarlar Odası Bursa Şube Başkanı Nizamettin Kaya ve SKB Müdürü ve Bursa Büyükşehir Belediyesi Etüd ve Projeler Dairesi Başkanı Nalan Fidan yer alıyor. Yarışmaya katılmak isteyen birlik üyeleri eserlerini 1 Ağustos 2011 tarihine kadar Sağlıklı Kentler Birliği Başkanlığı Bursa Büyükşehir Belediyesi Acemler BUSKİ Tesisleri B Blok 2. Kat adresine elden ya da posta yolu ile teslim edilebilir. Sağlıklı Kentler Birliği, birlik üyesi belediyeleri sağlıklı şehir için politika, plan ve stratejiler üretmede ve bunları uygulamaya koymada motive etmek, özendirmek amacıyla Sağlıklı Şehirler En İyi Uygulama Ödülü 2011 veriyor. kentli dergisi 17

18 Söyleşi Dünya Sağlık Örgütü Danışmanı ve Liverpool Belediyesi eski Başkanı Ron Gould: Değişime ayak uydurmalıyız Dünya Sağlık Örgütü Danışmanı Ron Gould, şehirleri 2020 de bekleyen en büyük tehlikenin obezite, diyabet, ruh sağlığı, stres gibi sorunlar olacağını söyledi. Sağlıklı şehirler hareketi hakkında geniş deneyime sahip bir politikacı olarak, hareketin bugüne kadar ki başarıları hakkında ne düşünüyorsunuz? Buna verilecek cevap farklı insanları bir araya getirerek diyalog kurmalarını sağlamayı başarmış olmaktır. Bu sayede diğerlerinin sorunlarının neler olduğunu anlayabiliyoruz ve benzeri problemleri zaten çözmüş olanlar da diğerlerine sorunlarını çözmede yardımcı olabiliyor. Yönetişim sizin için ne ifade ediyor? Bence governance (yönetişim) teriminin anlaşılması ana dili İngilizce olmayanlar için son derece zor. Yönetişim direk olarak merkezi otoritelerden gelen ve yerel yönetimlere inen bir süreci anlatıyor ve bizler İngiltere de bu şekilde çalışmaya son derece alışkınız. Bence bu kelime ana dili İngilizce olmayanlar için sorunlar yaratabilir. 18 kentli dergisi

19 Söyleşi Dünya Sağlık Örgütü ise governance (yönetişim) kelimesini daha iyi karşılayacak bir terim üzerinde çalışıyor. Yerel yönetimlerin sağlık eşitsizliklerini çözmek için tek başına bir gücü olduğunu düşünüyor musunuz? Kesinlikle hayır. Çünkü tüm Avrupa büyük bir değişim yaşıyor. İnsanlar doğudan batıya hareket ediyor. İnsanlar Afrika dan Avrupa ya göç ediyor. Yeni hastalıklar, yeni sorunlarla tanışıyoruz. Yani yerel yönetimler kesinlikle bu tür sorunlarla tek başına mücadele edemez. Her seviyede sektörler arası çalışmaya ihtiyaç var. Şehirlerde farklı sektörlerdeki işbirliğini arttırmak için neler önerirsiniz? İşin özü konuşmak, bilgiyi yaymak ve şimdi sizinle yaptığımız gibi iletişim içinde olmaktır. İster Twitter, Myspace, Facebook, e-posta, ister telefon görüşmeleri olsun elimizdeki tüm iletişim araçları kullanmak lazım. Fakat en önemlisi, tabii politikacının gücüne bağlı olarak ki ben de güçlü bir politikacıydım, yüz yüze görüşmeler yapmak. İnsanlarla bizzat kendiniz yüz yüze görüşemezseniz hiçbir şeyi başaramazsınız. Liege konferansı boyunca sağlık ile ilgili sorunların çok karmaşık olduğu vurgulandı. Böyle karmaşık bir ortamda politikacılar aldıkları kararların doğru hedefte olduğundan ve beklenen sonuçları vereceğinden nasıl emin olabilirler? Evet, bu çok zor bir soru ve benim de DSÖ nün uzmanlarından birisi olmamın altında yatan sebeplerden birisi de bu. Öncelikle Avrupa da sağlığın değişmekte olduğunu kabul etmemiz gerekiyor. Sadece sağlık mı? Hayır tüm dünya her konuda hızlı bir değişim süreci içerisinde. Bu konuda vermek istediğim mesaj değişime uygun eylemlere girişmemiz gerektiği. Obezite, diyabet, ruh sağlığı, stres gibi sorunların 2020 de karşı karşıya kalacağımız sorunlar olduğunu ve bu tür sorunların hem daha büyük, hem de daha karmaşık olacağını bilmemiz gerekiyor. Tıp alanında daha etkin müdahale yöntemlerimiz var; belki daha da etkin yöntemlerin geliştirilmiş olması gerektiğini düşünebilirsiniz, fakat bu olmadı. Bunun sebebi sisteme dahil olan ve her geçen gün artan şehirlerde yaşayan insan sayısı. Şehirler ise bununla mücadele edebilmek için ellerindeki tüm kaynakları aktarıyor. Bu yüzden bu soruya vereceğim cevap değişime hazır olmak zorunda olduğumuz. Siz gençsiniz, ben ise yaşlıyım yılına geldiğimizde sizler benim pozisyonumda olacaksınız bu yüzden size bunu şimdi öğretmemiz gerekiyor sağlık politikasına yerel yönetimlerin en önemli katkısının ne olacağını düşünüyorsunuz? Yerelde karşı karşıya kaldığınız sorunları ölçebilmek ve bunları bölgesel seviyedeki meslektaşlarınızla paylaşabilmek ve ardından bunları ulusal hükümetlere ulaştırabilmek. Bunu daha önce de söylemiştim, birbirimizle konuşmak zorundayız. Bunu bir asansöre de benzetebilirsiniz. Bilgiler bir yandan asansör gibi yukarıdan aşağıya akmalı ve diğer yandan da alttan yukarıya akmalı. Bilgiyi bu şekilde paylaşmadan 2020 yılında yerimizde sayıyor olacağız. Dünya hızla değişiyor, bu değişime kentler de ayak uydurmak zorundadır Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği ne üye şehirlerimiz için önerileriniz nelerdir? Dünya Sağlık Örgütü nde bunca senedir elde ettiğim tecrübelerden sonra şunu söylemek zorunda hissediyorum kendimi. Türk şehirlerinin bu güne kadar kat ettiği yol beni de gerçekten çok etkiledi. Türkiye İngilizler için çok özel bir yere sahip. Türkiye, İngilizlerin sürekli gittikleri tatil mekanlarından birisi haline geldi. Bizler Türk insanlarını da çok seviyoruz. Ben ve ailem de özellikle Türk insanlarını çok seviyoruz. Yani söyleyeceğim şey şu; bu güne kadar ne yapıldıysa aynısını yapmaya devam etmek ve DSÖ nün size sunabileceği deneyimden yararlanmak. Sanırım bu konu eksik kısımlardan birisi, umarım bunu söylediğim için beni bağışlarsınız. Beni Avrupa nın her yerinden konuşma yapmam için çağırıyorlar ve daha yeni Japonya dan döndüm. Daha yeni Japonya, Finlandiya, İsveç, Norveç ve İtalya da bulundum. Türk şehirleri DSÖ tarafından sunulabilecek deneyimden yeterli kadar yararlanmıyor. Siz de bunu kullanmak zorundasınız. Size büyük bir maliyeti de olmaz. Uzmanlıktan yararlanmak için sadece insanları davet etmeniz yeterli. Bunu göz ardı etmeyin. DSÖ ile iyi ilişkiler kurmak ve işin içerisinde yer alabilmek. Ve son olarak izin verirseniz Bursa yı çok sevdiğimi eklemek istiyorum. kentli dergisi 19

20 Söyleşi Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Prof. Dr. Mustafa Akaydın: Antalya yı yeniden yaratıyoruz bulabildikleri bir yaşam alanı ise sağlıklı kent, yerel yönetimlerin en önemli hedefi ve görevi olmalıdır. Sağlıklı kent, insana ve yaşadığı şehre dair her şeydir. Kuşkusuz biz de bu hedefle yola çıktık; Antalya yı yaşanabilir bir kent yapmak adına Büyükşehir Belediyesi yönetimine talip olduk ve halkımızın desteğiyle göreve geldik. Hepinizin bildiği gibi Antalya sadece Türkiye nin değil, dünyanın en gözde turizm bölgeleri arasında yer alıyor. Doğası, iklimi, tarihi zenginlikleriyle bir yeryüzü cenneti. Ancak, Antalya nın tüm bu güzelliklerini korumak ve geliştirmek adına bugüne kadar yapılanları pek sağlıklı bir yere koyamıyoruz li yıllardan itibaren ortaya çıkan rant yağmasından nasibini fazlasıyla almış bir kent Antalya... Bugün hala bu yağmanın derin izlerini taşıyor. Yaşanabilir bir kent oluşturma hedefiyle yola çıktıklarını söyleyen Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Prof. Dr. Mustafa Akaydın, İnsan odaklı projelerimizi, çevreci ve bilimsel değerlere göre harmanlayarak, Antalya yı yeniden yaratıyoruz. Sonraki seçime değil, bu kentin geleceğine yönelik çalışıyoruz diyor. Sağlıklı kenti nasıl tanımlarsınız? Bu tanıma çok şeyi sığdırmak mümkün. Yaşanabilir bir kent adına; ulaşımdan kültür sanata, sosyal hizmetlerden çevreci uygulamalara kadar birçok başlık bu tanımın dahilindedir. Burada kastedilen, insanların refah içinde mutlu bir şekilde yaşadıkları, kamu hizmetlerinden eksiksiz biçimde faydalandıkları, temel gereksinimler dışında kültürel ve sosyal projelerde kendilerini Antalya nın son 30 yılda sağlıklı bir kent olamadığını söylemek durumundayız. Antalyalıların fiziki, psikolojik ve çevresel refahlarını geliştirmek adına herhangi bir mesafe kat edilemeyen bu dönemde, uzun vadeli akılcı ve bilimsel projelerin yerini ranta dayalı projeler ve popülist politikalar almış, kentin ve kentlinin geleceği ipotek altına alınmıştır. Antalya nın yeniden sağlığına kavuşması gerekiyor. Sağlıklı bir kentten söz edebilmek adına 30 yıl boyunca yetersiz beslenmiş, yatağa düşmüş, teşhisi ve tedavisi yanlış yapılmış bir hastayı, akılcı ve bilimsel projelerle yeniden hayata döndürmeye çalışıyoruz. Antalya, sağlıklı kent olma yolunda nasıl ilerliyor? Antalya da son iki yılda çok önemli gelişmeler yaşandı. Yaşanabilir bir kent oluşturma hedefiyle yola çıktığımız günden bu yana, insan odaklı yönetim anlayışıyla halkçı projeler ürettik ve üret- 20 kentli dergisi

21 Söyleşi meye devam ediyoruz. Geriye dönüp baktığımızda iki yıllık sürede hayata geçirdiğimiz projelerin bu kenti daha yaşanabilir bir yer yapma yolunda umut vaat ettiğini söylememiz gerekiyor. Yatırımlarımızın büyük bölümünü altyapıya ayırarak bu konuda ciddiyetimizi ispatladık. Altyapıya 2 yılda 275 milyon lira harcayarak Antalya nın geleceğini garanti altına almaya çalışıyoruz. Bu yönde yeni yatırımlara hazırlanıyoruz. Yaptığınız her işte, attığınız her adımda şehrin ve sakinlerinin geleceğini düşünmek durumundasınız. Antalya, Akdeniz in incisi... En başta bu zenginliğin korunması gerekiyor. Bizden önceki yönetimler tarafından hayata geçirilen arıtma sistemini geliştiriyoruz. Hurma İleri Atık Su Arıtma Sistemi nin kapasitesini 500 bin nüfustan 1 milyon 400 bine yükselttik. Yine bu tesiste yaptığımız önemli bir yatırımla, arıtmadan elde edilen atık su çamurunu biyogaza dönüştürerek elektrik üretiyoruz. Tesisin enerji ihtiyacını fazlasıyla karşılayacak bu yöntemle yılda yaklaşık 3 milyon lira tasarruf sağlıyoruz. Enerji üretiminden kalan atıklar ise kurutularak gübre haline getiriliyor. Lara Bölgesindeki arıtma tesisinde ise Türkiye de bir ilki gerçekleştirerek atık su pompa istasyonlarını yerin altına inşa ettik. Koku problemini ortadan kaldıran bu uygulama sayesinde kazandığımız binlerce metrekarelik alanı yeşillendirerek kente kazandırdık. Kentin ürettiği katı atıklar konusunda da örnek bir projemiz var. Kızıllı da bulunan çöp depolama tesislerinde uygulamaya geçireceğimiz yeni sistemde çöpler mekanik olarak ayrıştırılacak. Cam, metal, kağıt ve plastik gibi maddeler geri dönüşüme gidecek. Ayrıca yeni depolama ünitesiyle sterilize edilen tıbbi atıklar tuğlaya dönüştürülecek. Mehmet Akif Caddesi nde yenileme çalışmaları sürerken, Atatürk ve Güllük Caddeleri için projelerimiz hazır. Hedefimiz, büyük beğeni toplayan güzelleştirme çalışmalarını kentin tamamına yaymak. Ayrıca Yivli Minare'yi çevresini düzenleyen meydanla bütünleştirdik. Düden Çayı nın denize döküldüğü yerde 105 bin metrekarelik alanı düzenliyoruz. Düden Park ı yaza yetiştireceğiz. Türkiye nin en doğal hayvanat bahçesini örnek bir projeyle yeniliyoruz. Çocuklar için yeni hayvanat bahçesinin yapımı devam ediyor. Sarısu da 34 hektarlık alanı halkın kullanımına yönelik doğal bir tatil cenneti haline getiriyoruz. Yeniden düzenlediğimiz Minicity ziyaretçilerin ilgi odağı olurken, hemen yanında Türkiye nin en büyük akvaryumunu yapmak için çalışmalara başladık. 10 bin metrekarelik kapalı alanda, içinde çeşit deniz canlısının bulunacağı dev akvaryum, Antalya nın en prestijli projesi olacak. Kaleiçi Yat Limanı nı, tarihi Haşim İşcan, Balbey ve Yüksekalan Mahalleleri'ni, Doğu Garajı nı kente kazandıracak çok önemli projeleri hayata geçirmek için gün sayıyoruz. Antalya Büyükşehir Belediyesi olarak engelli vatandaşlarımızı çok önemsiyoruz. Türkiye nin en büyük Engelli Rehabilitasyon Merkezi ni hizmete açtık. Burada engellilerimiz için eğitim, barınma, sağlık, kültürel akti- kentli dergisi 21

22 Söyleşi viteler gibi birçok başlıkta hizmet veriliyor. Belediye olarak tüm projelerimizde engellileri düşünerek hareket ediyoruz. Sosyal belediyeciliğin en ileri modelini uyguluyoruz. 2 yılda 62 binin üzerinde ayni yardım yaptık. Aşevimizle, huzurevimizle, sağlık görevlilerimizle, evde bakım ekiplerimizle ihtiyacı olanın yanında olmaya devam edeceğiz. Büyükşehir Belediyesi İstihdam Ofisi ne başvuran 10 binin üzerinde vatandaşımızın 3 bin 500 ünü işe yerleştirdik. Antalya Sanat ve Meslek Edindirme Kursları nın sayısını her geçen gün artırıyoruz. Hiç kuşkusuz kültür sanat da sağlıklı kentin olmazsa olmazlarından biri. Bu alanda yaptığımız sayısız etkinlikle, Antalya yı bir kültür sanat kenti yapma yolunda önemli mesafeler kat ettik. Altın Portakal Film Festivali ni bölgeye yaydık, halkın geniş katılımını sağladık. Piyano Festivali, Antalya Televizyon Ödülleri, Octoberfest, gençlik ve çocuk festivalleri, Liselerarası Tiyatro Şenliği gibi önemli etkinliklere imza attık. Gezici Etkinlik Aracı yla tiyatroyu halkın ayağına götürüyoruz. Antalya yı bir müzeler kenti haline getireceğiz. Türkiye nin ikinci Oyuncak Müzesi ni Antalya da açtık. Çok yakında Bilim Müzesi, El Yazmaları Müzesi, Müjdat Gezen Kültür Merkezi ve Tiyatro Müzesi, Doğan Hızlan Kütüphanesi, Atatürk Fotoğraf Galerisi ve Çanakkale Savaşı Fotoğraf Galerisi ni Antalyalıların beğenisine sunacağız. Ayrıca Türkiye de bir ilki gerçekleştirerek Akdeniz Sanayi Sitesi nde 100 yatak kapasiteli Kültür ve Gençlik Merkezi ni hizmete açıyoruz. SKB nin faaliyetleri hakkında ne düşünüyorsunuz? Sağlıklı Kentlerin yaygınlaşması gerektiğini düşünüyoruz. Belediyeler arasında fikir alışverişlerinin buna katkısı olacağına inanıyoruz. Bu yönde üretilen projeleri önemsiyoruz. Sağlıklı Kentler Birliği nin faaliyetlerini yakından takip ediyoruz. Sağlıklı kent olmanın öncelikli koşulları neler? Sağlıklı kent olmanın öncelikli koşulu elbette insan odaklı yönetim anlayışıdır. Yaptığınız her işte, attığınız her adımda şehrin ve sakinlerinin geleceğini düşünmek durumundasınız. Akılcı ve bilimsel projeler üretirken mutlaka halkın görüşlerini almalı, sivil toplum örgütlerinin katkısıyla geliştirmelisiniz. Ben yaptım oldu mantığıyla yapılan her iş, kentin ve kentlinin sağlığını tehlikeye atacaktır. Kısacası kenti yönetirken, halkçı, çevreci ve bilimsel davranmak durumundasınız. Belediyelerin görev alanları içerisinde yer alan faaliyetlerle, sağlıklı kent olmak için yapılanların arasında bir ayrım var mı? Yukarda da söylediğimiz gibi, altyapı hizmetlerinden ulaşıma, sosyal belediyecilikten kültür-sanata kadar birçok başlıkta yapılanlar, sağlıklı kent olmaya hizmet eder. Her biri ayrı alanlarda kentte yaşayanların huzur ve refahını yükseltir. Kenti daha yaşanabilir bir yer kılar. Ama tabii ki bunların amacına hizmet edebilmesi için yerel yönetimlerin yola çıkarken önüne koyduğu hedef çok önemlidir. Siz eğer sağlıklı bir kent için yola çıktıysanız, tüm yaptıklarınız bu doğrultuda ilerler. Önümüzdeki yıllarda kentleri bekleyen en önemli sorunlar neler olacak? Kentleri bekleyen sorunlar bölgelere göre farklılık arz edecektir. Antalya için konuşmak gerekirse, bu kenti bekleyen önemli sorunlar arasında, hükümetlerin yerel yönetimlere yönelik tutumu, göç ve turizmle birlikte artan nüfusa oranla belediye gelirlerinin yetersiz kalması, araç sayısındaki artış, çevre kirliliği gibi başlıkları sıralamak mümkün. Şehirlerin sağlığını etkileyen faktörleri önem derecesine göre sıralamanız gerekse ilk beşe hangilerini koyardınız? Kentlilik bilincinin yaygınlaşamaması, çevresel faktörler, trafik, yeşil alan ve sosyal donatı alanlarının azlığı, işsizlik. SKB ye hangi amaçlarla üye oldunuz? Sağlıklı Kentler Birliği ne üye olduk, çünkü Antalya yı sağlıklı bir kent yapma yolunda her türlü bilgi ve deneyimden faydalanmak istiyoruz. Hayata geçirdiğimiz projeleri Türkiye nin, hatta dünyanın diğer kentleriyle paylaşmak arzusundayız. SKB nin bu konuda önemli bir görevi yerine getirdiğine inanıyoruz. 22 kentli dergisi

23 Kahramanmaraş Belediyesi Kahramanmaraş a anlamlı ödül Kahramanmaraş Belediyesi sosyal ve kültürel belediyecilik alanında gerçekleştirdiği hizmetlerden dolayı Avrupa Gazeteciler Derneği tarafından Medya Oscarları ödülüne layık görüldü. Avrupa Gazeteciler Derneği nin 10. Geleneksel Jülide Gülizar Medya Oscar ları ödülleri geçtiğimiz günlerde İstanbul Esma Sultan Yalısı nda düzenlenen törenle sahiplerini buldu. Gecede 2002 yılından bu yana Sosyal ve kültürel belediyecilik alanında gerçekleştirdiği büyük projelerle Kahramanmaraş Belediye Başkanı Mustafa Poyraz, Sosyal ve Kültürel Belediyecilik ödülüne layık görüldü. Kahramanmaraş Belediye Başkanı Mustafa Poyraz törende yaptığı konuşmada, 2002 yılında ilk göreve geldiğimizde önce insan dedik ve insanları esas alarak birçok güzel proje üretip hayata geçirdik. Bu güzellikler dolayısıyla bizi ödüle layık gören herkese çok teşekkür ederiz dedi. Başkan Mustafa Poyraz, Kahramanmaraş ta bir inanılmazı gerçekleştirdiklerini belirterek, Kentteki yeşil alan miktarını her yıl arttırdık. Bu sayede beton yapılar arasında sıkışıp kalan Kahramanmaraş halkının rahat bir nefes almasını sağladık. Kılavuzlu Mesire Alanından, Çamlık Parkına, Muhsin Yazıcıoğlu Rekreasyon alanından, Engelliler Sevgi Parkına kadar büyüklü küçüklü parklarla Kahramanmaraş, tüm Türkiye ye örnek bir kent haline geldi şeklinde konuştu. kentli dergisi 23

24 Analiz Türkiye de depremsellik ve sağlıklı kent ilişkisi Dr. Yadigar Doğan Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Görevlisi Süresi saniyelerle ifade edilen yer veya yerkabuğu hareketi olarak tanımlanan deprem; yerkabuğunun kırılması veya magmada biriken enerjinin yerin zayıf alanlarından yüzeye çıkmasıyla oluşmaktadır. Çoğunlukla kabuk tabakasında, az sayıda üst mantoda oluşan depremler, büyük fayların olduğu alanlarla sıkı şekilde ilişkilidir. Depremler belli merkezlerde olmakta ve buradan yüzeyde suya atılan taşların oluşturduğu dalgalar gibi çevreye yayılmaktadır. Dünyanın yüzeyini saran katı kabuk, magmanın üzerinde adeta bir sal gibi yüzer. Magmada oluşan hareketlere bağlı olarak da kabuk tabakası yatay ve dikey doğrultuda çeşitli yönlere doğru hareket eder. Bu olay sonucu kabuk tabakası şekillenir. Yerkabuğundaki hareketlerin nedeni yerin çekirdek kısmıdır. Levhalar arasında boşluk olmaması yüzünden türüne ve hareket yönüne göre etkileşim farklı biçimlerde gerçekleşir. Türkiye yeryüzünde sürekli ve yıkıcı depremlerin olduğu Alp-Himalaya kuşağına girmekte, dolayısıyla birinci derecede deprem bölgesinde bulunmaktadır. Bu kuram sayesinde volkanizma ve depremle ilgili konulara açıklık getirilmiştir. Türkiye yeryüzünde sürekli ve yıkıcı depremlerin olduğu Alp-Himalaya kuşağına girmekte, dolayısıyla birinci derecede deprem bölgesinde bulunmaktadır. Ege Denizi ve çevresi, Doğu Akdeniz Bölgesi nde sismik etkinliğin yoğun olarak gözlendiği Alp-Himalaya dağ kuşağının oluşturduğu bir bölgede yer almaktadır. Marmara Bölgesi'nin ne kadar büyük bir deprem riski ile iç içe yaşadığını görmek mümkündür. Marmara denizi çökelme havzasını sınırlayan bu kırık bölgelerinde oluşan ve gelecekte oluşabilecek depremlerde 5-25 km uzaklıktaki yerleşim birimlerinde ağır hasarlar görmek olasıdır. Ülkemizde çok yüksek ve yıkıcı bir sismik aktivite de vardır. Yerkabuğunda kilometreye kadar inebilen kırıklar olan faylar sürekli basınç altındadır. Depremler arasında geçen zaman dilimlerinde, derinliklerdeki yavaş hareketler sonucu faylar bir yay gibi gerilirler. Türkiye de birçok yerde, fay hatları ve ezik bölgeler boyunca sıcak su kaynaklan mevcuttur. Kuzey Anadolu Fayı da en büyük fay kuşaklarındandır. Doğuda Varto'dan batıya kadar 1500 km uzunluğunda sağ yanal atılımlı bir faydır. Batıda üç kola ayrılmaktadır. Güney kol; Yenişe- 24 kentli dergisi