YARGITAY 11. HUKUK DA RES

Transkript

1 YARGITAY 11. HUKUK DA RES

2

3 YARGITAY 11. HUKUK DA RES E: 2003/8955 K: 2004/3556 T: UZAMIfi CEZA ZAMANAfiIMI S GORTACININ SORUMLULU U* (2918 S KTK m. 109) Özet: Trafik Yasas n n 109. maddesine dayan larak davan n iki y l içinde aç lmas gerekti ine iliflkin zamanafl m def i red edilerek, haks z eylemden dolay sigortac ya karfl aç lm fl olan davaya on y ll k ceza zamanafl m süresinin uygulanaca n n kabulü gerekir. Taraflar aras nda görülen davada fiiflli Asliye 5. Hukuk Mahkemesi nce verilen tarih ve 2002/ /690 say l karar n Yarg tayca incelenmesi daval vekili taraf ndan istenmifl ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildi i anlafl lm fl olmakla, dava dosyas için Tetkik Hakimi taraf ndan düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar, duruflma tutanaklar ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra iflin gere i görüflülüp, düflünüldü. Davac lar vekili, dava d fl B nin kulland ve trafik sigorta poliçesi ile sigortal olmayan arac n, müvekkilleri murisi B nin kulland araç ile çarp flmas sonucu, B nin öldü ünü, daval n n Karayolu Trafik Garanti Sigorta Hesab Yönetmeli i uyar nca sorumlulu unun bulundu unu ileri sürerek toplam TL slah dilekçesi ile toplam lira destekten yoksun kalma tazminat n n temerrüt faiziyle birlikte tahsilini talep ve dava etmifltir. Daval vekili, davan n 2918 say l KTK n n 109. maddesi uyar nca 2 y ll k zamanafl m süresi içinde aç lmad n savunmufltur. Mahkemece, dosya kapsam na göre davan n 10 y ll k uzam fl ceza zamanafl m süresi içinde aç ld daval n n da bu süreye tabi oldu u gerekçesiyle davan n kabulüne karar verilmifltir. Karar, daval vekili temyiz etmifltir. (*) Gönderen Av. Çelik Ahmet Çelik

4 812 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 81 Say : 2 Y l 2007 Dava dosyas içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme karar n n, gerekçesinde dayan lan delillerin tart fl l p de erlendirilmesinde usul ve yasaya ayk r bir yön bulunmamas na göre, daval vekilinin tüm temyiz itirazlar yerinde de ildir. SONUÇ: Yukar da aç klanan nedenlerden dolay daval vekilinin bütün temyiz itirazlar n n reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, temyiz harc peflin al nd ndan baflkaca harç al nmas na mahal olmad na, tarihinde oybirli iyle karar verildi. YARGITAY 11. HUKUK DA RES E: 2005/7638 K: 2006/8094 T HAKSIZ EYLEM UZAMIfi CEZA ZAMANAfiIMI S GORTACININ SORUMLULU U (2918 S KTK m. 109/2) Özet: Dava konusu alaca n suç say lan eylemden kaynakland dikkate al narak daval sigortac hakk nda da uzam fl ceza zamanafl m süresinin uygulanmas gerekir. Taraflar aras nda görülen davada Kad köy Asliye 6. Hukuk Mahkemesi'nce verilen tarih ve 2004/ /152 say l karar n Yarg tayca incelenmesi davac lar vekili taraf ndan istenmifl ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildi i anlafl lm fl olmakla, dava dosyas için Tetkik Hakimi taraf ndan düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar, duruflma tutanaklar ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra iflin gere i görüflülüp, düflünüldü: Davac lar vekili, daval n n zorunlu mali sorumluluk sigortac s oldu- u arac n, müvekkillerinin mirasç s O'nun da içinde bulunan araca çarparak ölümüne neden oldu unu ve müvekkillerinin destekten yoksun kald n ileri sürerek, toplam 7, TL nin temerrüt faizi ile daval dan tahsilini talep ve dava etmifltir. Daval vekili, davan n zamanafl m ve esas yönünden reddini savunmufltur. Mahkemece; toplanan deliller do rultusunda, davan n 2918 say l KTK n n 109. maddesi, hükmünce iki y ll k zamanafl m na tabi oldu u ve zamanafl m süresi içerisinde dava açmad klar gerekçesiyle, zamanafl m nedeni ile davan n reddine karar verilmifltir.

5 Yarg tay Kararlar 813 Karar, davac lar vekili temyiz etmifltir. Dava, daval sigorta flirketinin zorunlu mali sorumluluk sigortac s oldu u arac n davac lar n murisinin ölümüne neden olmas ndan kaynaklanan destek tazminat istemine iliflkindir. Mahkemece, davan n zamanafl m süresinin dolmas ndan sonra aç ld gerekçesiyle reddine karar verilmifltir. Oysa, 2918 say l KTK'n n 109/2. maddesindeki, davaya konu alaca- n suç oluflturan bir fiilden kaynaklanm fl ve Ceza Kanunun bu fiil için daha uzun bir zamanafl m süresi öngörmüfl bulunmas halinde, bu sürenin maddi tazminat talepleri için de geçerli olaca na dair hükmü uyar nca, daval trafik sigortac s hakk nda ceza zamanafl m süresinin uygulanmas gerekir. Kald ki; an lan yasa hükmünde ve Trafik Sigortas Genel fiartlar 'n n 17. maddesinde bu hususa aynen yer verilmifl bulunmaktad r. Bu durumda, mahkemece, daval sigorta yönünden zamanafl m def inin yukar da yap lan aç klamalar çerçevesinde, de erlendirilerek, sonucuna göre gerekti inde davan n esas na girilmek gerekirken yerinde olmayan gerekçelerle yaz l flekilde hüküm kurulmas do ru bulunmam flt r. SONUÇ: Yukar da aç klanan nedenlerle, davac lar vekilinin temyiz itirazlar n n kabulüyle, hükmün davac lar yarar na BOZULMASINA, ödedi- i temyiz peflin harc n iste i halinde temyiz edene iadesine, tarihinde oybirli iyle karar verildi.

6 814 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 81 Say : 2 Y l 2007 YARGITAY 11. HUKUK DA RES E: 2004/14142 K: 2005/4987 T: S GORTACININ SORUMLULU U POL ÇE L M T YARGILAMA G DERLER NDEN SORUMLULU U BEL RLEYEN KURALLAR* (2918 say l KTK m. 99) Özet: Talep edilen maddi zarardan poliçe limiti s n rlar içerisinde sorumlu olan sigortac n n, bakiye ilam harc ndan, davac yarar na tayin edilen vekalet ücretinden ve yarg lama giderlerinden poliçe limitinin toplam alaca a olan oran ile s n rl olarak sorumlu oldu u dikkate al narak hüküm kurulmal d r. Taraflar aras nda görülen davada Kad köy Asliye 1. Hukuk Mahkemesi'nce verilen tarih ve 2000/ /1564 say l karar n Yarg tay'ca incelenmesi duruflmal olarak daval lar vekilleri taraf ndan ayr ayr istenmifl olmakla, duruflma için belirlenen günde daval lardan Baran avukat A. gelip, davac avukat tebligata ra men gelmedi inden, temyiz dilekçesinin de süresinde verildi i anlafl ld ktan ve duruflmada haz r bulunan taraf avukat dinlenildikten sonra, duruflmal ifllerin yo unlu u ve süre darl ndan ötürü iflin incelenerek karara ba lanmas ileriye b rak lm flt. Dava dosyas için Tetkik Hakimi taraf ndan düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruflma tutanaklar ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra iflin gere i görüflülüp, düflünüldü: Davac lar vekili, müvekkilinin ortak çocu unun daval lardan Baran' n kulland arac n çarpmas sonucu öldü ünü belirterek, slahla art r lan ( ) TL. maddi ve ( ) TL manevi tazminat n kaza tarihinden itibaren yasal faiziyle an lan daval dan ve (poliçe limiti ile s n rl sorumlu olmas kayd ve sadece maddi tazminatla ilgili olarak arac n trafik sigortac s ) di er daval dan tahsilini talep ve dava etmifltir. Daval lardan Baran vekili, ilgili ceza davas nda kusur da l m n n kesinleflmedi ini ve istenen tazminat n fahifl oldu unu savunmufltur. Di er daval vekili, müvekkilinin sorumlulu unun sigorta ettirenin kusurlu bulunmas kayd ile maddi tazminatla ilgili olarak ( liral k limitle s n rl oldu unu bildirmifltir. (*) Gönderen Av. Çelik Ahmet Çelik

7 Yarg tay Kararlar 815 Mahkemece, sunulan kan tlar, ilgili ceza dava dosyas kapsam na ve aktüerya bilirkifli raporlar na dayan larak, daval lardan Baran' n 8/8 kusurlu oldu u, davac Ar z u'nun destekten yoksunluk zarar n n ( ) TL. oldu u, dava s ras nda ölen di er davac n n tazminat hakk n n do mad gerekçesiyle an lan miktar maddi ve takdir edilen ( ) TL. manevi tazminat n kaza tarihinden itibaren yasal faiziyle daval lardan (daval sigortac n n poliçe limitiyle s - n rl sorumlu olmas kayd yla) tahsiline karar verilmifltir. Karar, daval lar vekilince ayr ayr temyiz edilmifltir. 1-Dava dosyas içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme karar n n gerekçesinde dayan lan delillerin tart fl l p, de erlendirilmesinde usul ve yasaya ayk r bir yön bulunmamas na göre daval lar vekilinin afla daki bentler d fl nda kalan ve yerinde görülmeyen di er temyiz itirazlar n n reddi gerekmifltir tarihli hesap bilirkiflisi raporunda davac lardan Arzu'nun destekten yoksunluk tazminat ( ) TL, Salim'in ise ( ) TL olarak hesaplanmas üzerine her iki davac için yap - lan ( ) maddi tazminat istemiyle dava açan davac vekilince verilen tarihli dilekçesiyle müddeabih ( ) TL olarak slah edilmifl ve art r lan ( )TL'ye tekabül eden ek harç yat r lm flt r. Davac lardan (ölenin babas ) S nin dava sürerken tarihinde ölümü üzerine di er davac A n n ve dava d fl o ullar K. vekilince verilen tarihli dilekçesiyle tazminat n yeniden hesap için bilirkifliden ek rapor al nmas talep edilmifl, ayn bilirkifliden alman tarihli son raporda davac A n n ölen davac n n paylar na oran da eklenerek 2/8 pay üzerinden destekten yoksunluk zarar ( ) TL olarak hesaplanm flt r. Durum böyle oldu u halde, slahla sa kalan davac A için istenilen destekten yoksunluk tazminat niceli i gözetilmeden, ( ) TL'ye hükmedilmesi HUMK'un 74. maddesine ayk r görülmüfl, karar n bu yön bak m ndan daval lardan Baran yarar na bozulmas gerekmifltir. 3-Daval sigortac n n temyizine gelince, bu daval n n sorumlulu unun hüküm alt na al nan kalemlerden sadece destekten yoksun kalma tazminat ile ilgili olarak poliçe limiti ( TL ile s n rl oldu u yolunda isabetli biçimde hüküm kuruldu u halde, bakiye ilam harc, davac yarar na tayin edilen avukatl k ücreti ve yarg lama giderlerinden poliçe limitinin toplam alaca a olan oran ile s n rl olarak sorumlu oldu u gözetilmeden di er daval ile ayn ölçüde sorumlu k l nmas do ru olmad gibi, 2918 say l KTK'n n 99. maddesi anlam nda temerrüt oluflmad - halde bu daval yönünden dava tarihi yerine kaza tarihinden itibaren temerrüt faizi yürütülmesi de do ru görülmemifl karar n bu bak mdan daval sigortac yarar na bozulmas gerekmifltir.

8 816 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 81 Say : 2 Y l 2007 SONUÇ: Yukar daki (1) nolu bentteki nedenle daval lar vekilinin di er temyiz itirazlar n n. REDD NE, karar n (2) nolu bentteki nedenlerle daval lardan Baran, (3) nolu bentteki nedenlerle G. Sigorta A.fi. yarar na BO- ZULMASINA, takdir edilen YTL. duruflma vekillik ücretinin davac dan al narak daval lardan Baran'a verilmesine, ödedi i temyiz peflin harc n iste i halinde temyiz edenlere iadesine, tarihinde oybirli iyle karar verildi. YARGITAY 11. HUKUK DA RES E: 2005/2313 K: 2006/4613 T: KASKO S GORTASI RÜCU DAVASI S GORTACININ HAKLARI TAZM NATIN TESP T * (HUMK m. 275) Özet: Kasko sigortal araçta oluflan hasar bedelini ödeyen sigorta flirketi ödedi i tazminat de il, ödemesi gereken tazminat kusur oranlar da dikkate al nmak suretiyle rücuen talep edebilir. Bu nedenle sigorta flirketinin isteyebilece i tazminat n tutar, kusur oranlar ve hasar miktar araflt r larak tespit edilmelidir. Taraflar aras nda görülen davada Mersin Asliye Ticaret Mahkemesi'nce verilen tarih ve 2003/ /713 say l karar n Yarg tay'ca incelenmesi duruflmal olarak daval lar vekili taraf ndan istenmifl olmakla, duruflma için belirlenen günde davac avukat ile daval avukat ge l i p, temyiz dilekçesinin de süresinde verildi i anlafl ld ktan ve duruflmada haz r bulunan taraflar avukatlar dinlenildikten sonra, duruflmal ifllerin yo unlu u ve süre darl ndan ötürü iflin incelenerek karara ba lanmas ileriye b rak lm flt. Dava dosyas için Tetkik Hakimi taraf ndan düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruflma tutanaklar ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra iflin gere i görüflülüp, düflünüldü: Davac vekili, müvekkili flirkete kasko sigorta poliçesi ile sigortal araca, daval lar n sahibi ve sürücüsü olduklar arac n çarpmas sonucu oluflan hasar bedelinin müvekkili taraf ndan sigortal s na ödendi ini ileri sürerek, TL n n ödeme tarihinden itibaren reeskont faiziyle birlikte daval lardan tahsilini talep ve dava etmifltir. (*) Gönderen Hulki Özel

9 Yarg tay Kararlar 817 Daval lar vekili, kusur oran ve hasar miktar na itiraz ederek, davan n reddini istemifltir. Mahkemece davan n kabulüne dair verilen karar, Dairemizin günlü karar nda yaz l gerekçeyle daval flirket yarar na bozulmufltur. Mahkemece bozma karar na uyularak yap lan yarg lama sonunda al nan bilirkifli raporu ve dosya kapsam na göre, dava konusu olayda daval sürücünün %75 oran nda kusurlu oldu u gerekçesiyle, TL n n tarihinden itibaren %70 ve de iflen oranlarda reeskont faiziyle birlikte daval flirketten tahsiline, fazlaya iliflkin istemin reddine, daval hakk ndaki tarih ve 2000/ say l karar kesinleflti inden, daval hakk nda yeniden karar verilmesine yer olmad na karar verilmifltir. Karar, daval lar vekilince temyiz edilmifltir. 1-Dosyadaki yaz lara, mahkemece uyulan bozma karar gere ince hüküm verilmifl olmas na ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamas na ve hükme esas al nan Adli T p Kurumu Trafik htisas Dairesi'nin tarihli raporunun aç klama bölümününki kusur oranlar na iliflkin aç klaman n olay n olufluna uygun bulunmas na, raporun 2. sayfas ndaki daval n n "%25" ve "%35" oran ndaki kusur oranlar na dair ifadelerin maddi hata oldu unun anlafl lm fl olmas na göre, daval lar vekilinin afla daki bent d fl nda kalan sair temyiz itirazlar n n reddine karar vermek gerekmifltir. 2-Davac vekili, müvekkili flirkete kasko sigortal araçta oluflan hasar bedelinin rücuen tazminini istemifltir. Davac sigorta flirketince dava konusu yap lan hasar miktar n n mahkemece araflt r lmas gerekmektedir. Zira, sigortac böyle bir davada ödedi i tazminat de il, ödemesi gereken tazminat, kusuru oran nda zarar sorumlusundan isteyebilir. Kusur oran n n ve tazminat miktar n n tespiti, özel ve teknik bilgiyi gerektirdi inden, HUMK un 275. maddesi uyar nca bu konuda denetime elveriflli bilirkifli incelemesi yapt r lmal d r. Hükme esas al nan tarihli raporda, yaln zca ekspertiz raporuna ve faturalara at f yap lmakla yetinilmifl olup, karar vermek için yeterli bulunmamaktad r. Mahkemece, hasar miktar na yönelik daval taraf n itirazlar da gözetilerek, denetime elveriflli bilirkifli raporu al nmas gerekirken, hasar miktar yönünden yetersiz rapora dayan larak, yaz l flekilde karar verilmesi do ru görülmemifl, hükmün bu nedenle daval lar yarar na bozulmas gerekmifltir. SONUÇ: Yukar da (1) numaral bentte aç klanan nedenlerle daval lar vekilinin sair temyiz itirazlar n n reddine, (2) numaral bentte aç klanan nedenlerle daval lar vekilinin temyiz itirazlar n n kabulü ile karar n daval lar yarar na BOZULMASINA, takdir edilen YTL duruflma vekillik ücretinin davac dan al narak daval lara verilmesine, ödedi i temyiz peflin harc n iste i halinde temyiz edene iadesine, tarihinde oybirli iyle karar verildi.

10 818 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 81 Say : 2 Y l 2007 YARGITAY 11. HUKUK DA RES E: 2005/9877 K: 2006/10840 T: KOOPERAT F KONUTUNUN DEVRED LMES ESK ORTA IN SORUMLULU U Özet: Kooperatif orta ndan sadece konut devral nm fl, ortakl k pay ve hakk devral nmam fl ise; tafl nmaz devreden eski orta kooperatife olan sorumluluklar devam eder. Taraflar aras nda görülen davada Ankara Asliye 8. Ticaret Mahkemesi'nce verilen tarih ve 2003/ /151 say l karar n Yarg tay'ca incelenmesi daval vekili taraf ndan istenmifl ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildi i anlafl lm fl olmakla, dava dosyas için Tetkik Hakimi taraf ndan düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar, duruflma tutanaklar ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra iflin gere i görüflülüp, düflünüldü: Davac vekili, müvekkili kooperatif orta bulunan daval n n tarihli genel kurul toplant s nda kararlaflt r lan aidat borçlar n ödemedi ini, bu hususta giriflilen icra takibinin daval n n haks z itiraz sonucu durdu unu ileri sürerek, itiraz n iptalini ve % 40 icra inkar tazminat n n daval dan tahsilini talep ve dava etmifltir. Daval, dava konusu konutu, tapudan yap lan devir yoluyla dava d - fl Ç den sat n ald n, tarihinde yap lan bu sözleflmede kendisinin kooperatif üyesi alaca yolunda herhangi bir beyan n olmad gibi Ç ile aralar nda, herhangi bir sözleflme de bulunmad n, kooperatif orta olmad ndan, kendisinden aidat talep edilemeyece ini savunarak, davan n reddini istemifltir. Mahkemece, toplanan kan tlar ve bilirkifli raporuna dayan larak, daval n n tarihinde tapudan sat fl yoluyla konutunu ad na tescil ettirerek davac kooperatif orta oldu u, bu nedenle de kooperatife karfl yükümlülüklerini yerine getirme zorunlulu unun bulundu u gerekçesiyle, davan n kabulüne karar verilmifltir. Karar, daval temyiz etmifltir. Dava, aidat borcunu ödemedi i ileri sürülen kooperatif orta na karfl giriflilen icra takibine vaki itiraz n iptali istemine iliflkindir. Daval ortak bütün savunmalar nda, eski kooperatif orta Ç den tapudan devir suretiyle sadece konutunu sat n ald n, ortakl k hakk n

11 Yarg tay Kararlar 819 devir almad n bildirmifltir. Davac kooperatif de daval n n ortakl k pay n da devir ald na iliflkin herhangi bir delil sunmam flt r. Dairemizin yerleflmifl uygulamas na göre, yap kooperatiflerinde, orta a intikal eden tafl nmaz n yan nda, ayr ca ortakl k pay n n da devri yap lmad taktirde, eski orta n kooperatif ortakl devam edece inden, kooperatife karfl borçlu olan, konutun devir edildi i kifli olmay p eski ortak olacakt r. Bu durum karfl s nda mahkemece, daval n n eski ortaktan sadece konut mu sat n ald yoksa konut ile birlikte ortakl da m devir ald araflt r larak, konut ve ortakl k birlikte devir al nm fl ise, genel kurulda al nan karar n daval y da ba layaca n n kabul edilmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken daval n n konut sat n almas yla ayn zamanda kooperatif orta da oldu u gerekçesiyle yaz l flekilde hüküm kurulmas do ru olmam fl, karar n bozulmas gerekmifltir. SONUÇ: Yukar da aç klanan nedenlerle, daval n n temyiz itirazlar n n kabulü ile hükmün daval yarar na BOZULMASINA, ödedi i temyiz peflin harc n iste i halinde edene iadesine, tarihinde oybirli iyle karar verildi. YARGITAY 11. HUKUK DA RES E: 2005/11002 K: 2006/11549 T: KOOPERAT F YÖNET C S N N BONOYA DAYANAN ALACA I ALACA IN TESP T Ç N YAPILACAK OLAN ARAfiTIRMADA ZLENECEK YÖNTEM Özet: Kural olarak bir bononun illetten mücerret oldu u kuflkusuzdur. Ancak, kooperatifin eski yöneticisinin kooperatiften alacakl oldu unu aç klayarak ibraz eti i ve yöneticilik döneminde düzenlenmifl olan bononun gerçek bir borcun karfl l olarak verilip verilmedi i hususu, kooperatifin defter ve kay tlar da incelenmek suretiyle araflt r lmal d r. Taraflar aras nda görülen davada Ankara Asliye 2. Ticaret Mahkemesi'nce verilen tarih ve 2004/ /270 say l karar n Yarg tay'ca incelenmesi davac vekili taraf ndan istenmifl ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildi i anlafl lm fl olmakla, dava dosyas için Tetkik

12 820 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 81 Say : 2 Y l 2007 Hakimi taraf ndan düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar, duruflma tutanaklar ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra iflin gere i görüflülüp, düflünüldü: Davac vekili, daval n n müvekkilinin eski yönetim kurulu üyesi bulundu unu, hiçbir gerekçesi olmadan ve keyfi flekilde kendisi lehine senet düzenleyerek kooperatifi borçland rd n, yönetime seçilmemesi üzerine di er seçilmeyen yöneticilerle birlikte kay tlar alarak kay plara kar flt n, an lan senedi daha sonra takibe koydu unu, senette bedel kayd n n bulunmad n, herhangi borç-alacak iliflkisinin olmad n, eski yöneticilerin bu flekilde davranarak kooperatifi çal flamaz hale getirdiklerini ileri sürerek, daval n n TL bedelli senet ile takibin iptaline ve % 40 kötü niyet tazminat hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmifltir. Daval vekili, müvekkilinin davac ya borç verdi ini, senedin bu nedenle düzenlendi ini, alaca n n ödenmedi ini, bu amaçla yönetime aday oldu unu, ancak kooperatifin borca bat k bulundu unu, kendi döneminde borçlanman n olmad n, borcun dayand nedenin gösterilmemesinin sonuca etkili bulunmad n savunarak, davan n reddini istemifltir. Mahkemece, iddia, savunma, toplanan kan tlar ve benimsenen bilirkifli raporuna göre, bononun düzenlendi i tarihte daval n n yönetici olmad, kooperatifi zarara u ratmak amac yla düzenlendi i iddias n n kan tlanmad, defter ve kay tlar n sunulmad, bir an için sunuldu u ve bononun kay tl olmad kabul edilse bile mücerret borç ikrar içerdi i gerekçesiyle, davan n reddine karar verilmifltir. Karar, davac vekili temyiz etmifltir. Dava, icra takibinin ve dayana bononun iptali istemine iliflkindir. Bononun lehdar olan daval n n keflidecisi bulunan davac kooperatifin orta oldu u, tarihleri aras nda yöneticilik yapt hususlar uyuflmazl k konusu de ildir. Davac vekili, bononun gerçek borç durumunu yans tmad n, daval n n yeniden yönetime seçilmemesi nedeniyle kooperatifi zor duruma sokmak için düzenlendi ini ileri sürmüfltür. Daval vekili ise, müvekkilinin davac ya verdi i borcun karfl l olarak bu senedin tanzim edildi ini savunmufltur. Takibe konu bono tarihinde düzenlenmifl olup, tüm yasal unsurlar içermektedir. Mahkemenin de kabul etti i üzere geçerli olan bir bononun illetten mücerret oldu u kuflkusuzdur. Ancak, davac da tüzel kiflili i olan bir kooperatiftir. Nas l faaliyet gösterece i yasa ve ana sözleflmeyle belli olup, borçlanmas dahil tüm ifllemlerinin usulüne uygun olarak tutulmas zorunlu defter ve kay tlar na ifllenmesi gerekmektedir. Davac kooperatifin defter ve kay tlar na ulafl lamam flt r. Defter ve kay tlar n ak betiyle ilgili olarak daval n n da san k oldu u ceza davas sonuçlanmam flt r. Öte yandan, davac vekili, daval n n yönetici olmad dönemde de kooperatif ad -

13 Yarg tay Kararlar 821 na imza atarak bono düzenledi i iddias nda da bulunmufltur. Bu durum karfl s nda, davac kooperatifin defter ve kay tlar n n ak betinin araflt r lmas, gerekti inde ceza dosyas n n sonucunun beklenilmesi, daval n n kooperatifin yöneticisi olmad dönemde kooperatif ad na senetler düzenledi i iddias üzerinde durulmas, kooperatifin uyuflmazl k konusu senedin düzenleme tarihi ve öncesinde mali yap s n n incelenmesi, borç almay gerektirir durumunun olup olmad n n belirlenmesi, kay tlarda senedin var olup olmad n n aç kl a kavuflturulmas ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yaz l flekilde eksik incelemeye dayal hüküm kurulmas do ru görülmemifl, karar n bozulmas gerekmifltir. SONUÇ: Yukar da aç klanan nedenlerle davac vekilinin temyiz itirazlar n n kabulü ile karar n davac yarar na BOZULMASINA, ödedi i temyiz peflin harem iste i halinde temyiz edene iadesine, tarihinde oybirli iyle karar verildi. YARGITAY 11. HUKUK DA RES E: 2006/12186 K: 2006/13739 T: SAHTE VEKALETNAME NOTER N SORUMLULU U NEDENSELL K BA ININ KES LMES BANKANIN SORUMLULU U* (TTK m. 4/6, BK m. 96 Noterlik K m. 162) Özet: Bir güven kurumu olan ve bu nedenle hafif kusurundan sorumlu bulunan bankan n, sahteli i ç plak gözle görülebilecek nitelikte olmayan ve usulüne uygun olarak düzenlenmifl olan vekaletnameye dayanarak yapt ödemede kusursuz oldu u saptand - na göre, ödeme nedeniyle oluflan zarardan bankan n sorumlu oldu u kabul edilemez. Noterlik Kanununun öngördü ü düzenlemede noterin kusursuz sorumlulu u kabul edilmifl ise de; zarar ile noterin eylemi aras nda uygun nedensellik ba n n kesildi i anlafl l rsa noterin sorumlulu undan söz edilemez. Taraflar aras nda görülen davada Ankara Asliye 6. Ticaret Mahkemesince verilen 01/12/2004 tarih ve 2002/ /646 say l karar n (*) Dergimizin 2007/1. Say s n n 218. Sayfas nda yay mlanan Yarg tay 4. Hukuk Dairesi Karar na bak n z.

14 Yarg t yca incelenmesi duruflmal olarak daval lar vekili taraf ndan istenmifl olmakla, baz noksanl klar n ikmali için dosya mahalline gönderilmiflti. Bu noksanl klar n giderilerek dosyan n gönderildi i anlafl lmakla, duruflma için belirlenen gününde davac avukat ile daval - lardan T.C. Ziraat Bankas avukat ile M avukat geldi, tebligata ra men ihbar edilen Sigorta avukat duruflmaya gelmedi inden, temyiz dilekçesinin de süresinde verildi i anlafl ld ktan ve duruflmada haz r bulunan taraflar avukatlar dinlenildikten sonra, duruflmal ifllerin yo unlu u ve süre darl ndan ötürü iflin incelenerek karara ba lanmas ileriye b rak lm flt. Dava dosyas için Tetkik Hakimi taraf ndan düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruflma tutanaklar ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra iflin gere i görüflülüp, düflünüldü: Davac vekili, müvekkilinin daval banka flubesindeki döviz tevdiat hesab nda bulunan USD nin flirketi temsile yetkili ( O ) ad na düzenlenmifl sahte nüfus ka d ile daval noterce düzenlenen vekaletnameye dayan larak Hakan adl kifli taraf ndan çekildi ini, bankan n hesapla ilgili olarak flirketçe verilen imza sirküsü ile vekaletnamedeki imzay kontrol etmeden vekaletnamede olmas gereken vergi numaras n n yoklu unu gözetmeden flirket yöneticisi ( O ) 'nun verdi i nüfus ka d örne i ile vekaletname ekindeki nüfus ka d örne ini karfl laflt rmadan ödeme yapmaktan, di er daval n n ise vekaletname tanzimi s ras nda ibraz edilen imza sirküsü ile vekaletnamedeki ( O ) imzas ndaki farkl l a dikkat etmemek ve flirketin vergi numaras n istememek suretiyle vekaletname düzenlemekten dolay kusurlu ve sorumlu olduklar n ileri sürerek USD nin tarihinden itibaren USD ne uygulanan en yüksek mevduat faizi ile birlikte daval lardan müteselsildi tahsiline karar verilmesini istemifltir. Daval banka vekili, müvekkili bankan n bankac l k uygulamalar na uygun biçimde ibraz edilen vekaletnameye göre ödeme yapt ve kusurunun bulunmad n savunarak davan n reddini istemifltir. Daval M vekili, müvekkili aç s ndan ticari dava niteli i tafl mayan davada görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi oldu unu, davac n n zarar n n daval banka görevlilerinin a r kusurundan oldu unu, bu yüzden müvekkiline husumet düflmeyece ini vekaletnamenin gerekli dikkat ve özen gösterilerek düzenlendi ini, sahteli in ç plak gözle görülebilecek nitelikte olmad n ve vekaletnamenin para ile ilgili olmas nedeniyle ta-

15 Yarg tay Kararlar 823 tevdiat hesab ndan daval noterin düzenledi i tarihli sahte vekaletnameye dayan larak Hakan sahte kimlikli flahs n ayn gün ve bir sonraki gün toplam USD'nin çekti i, her ne kadar bilirkifli raporunda hesaptan para çeken flahs n davac flirkete ait her türlü bilgi ve donan ma sahip oldu u ve bu kifliye içerden bilgi s zd r ld izlenimi do du- u, daval banka görevlileri hakk nda takipsizlik karar verildi i daval noterinde ceza davas ndan beraat etti i gözetilerek kusurlar n n bulunmad belirtilmifl ise de, Noterlik Kanunu'nun 162. maddesi ile noterin sorumlulu unun objektif sebep sorumlulu u oldu u, daval bankan n ise bir güven kurumu olmas, ald klar mevduatlar sahtecilere karfl özenle koruma yükümlülüklerinin bulunmas, objektif özen borcunun gere i olarak hafif kusurlar ndan dahi mevduat sahiplerine karfl sorumlu bulunmas nedeniyle BK 94. maddesi gere ince zarardan sorumlulu u bulundu u, kald ki, paray çeken kiflinin davac ya ait bir k s m bilgileri bildi i ve el ve iflbirli i halinde hareket etti i iddias na iliflkin hiçbir kan t gösterilmedi i, gerekçesiyle davan n kabulüne karar verilmifltir. Karar daval lar vekilleri temyiz etmifltir. 1-Dava dosyas içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme karar n n gerekçesinde dayan lan delillerin tart fl l p, de erlendirilmesinde usul ve yasaya ayk r bir yön bulunmamas na göre, daval MK vekilinin yerinde görülmeyen ve afla daki bent kapsam d fl nda kalan di er temyiz itirazlar n n reddi gerekmifltir. 2-Ancak, daval noter, davac n n hesab ndan para çekiliflinde kullan lan vekaletnameyi tümüyle resmi flekilde düzenlenmifl bulunan ve üzerinde so uk mühürde olan nüfus cüzdan na ve ibraz edilen imza sirkülerine dayanarak düzenledi ini, bu vekaletnameye dayal olarak para çekilmesi sonucunda davac n n oluflan zarar ile nedensellik ba n n nüfus cüzdan n n sahte olarak düzenlenmesi nedeniyle kesildi ini, bu durumda Noterlik Kanununun 162. maddesinde öngörülen kusursuz sorumlulu unun ortadan kalkt n savunmufltur. Noterlik Kanunu'nun 162. maddesi gere ince daval noterin kusursuz sorumlulu u sözkonusu ise de, kusursuzlu unun ispat yerine, zarar ile uygun nedensellik ba n n kesildi ini kan tlamas durumunda sorumlulu unun ortadan kalkaca da aç kt r. Kusursuz sorumlulukta nedensellik ba n n kesilebilmesi için zarar görenin a r kusurlu veya üçüncü bir kiflinin illiyet ba n kesebilecek nitelikte a r kusurunun olmas veya zararland r c sonucun meydana gelmesinde öngörülmeyen bir halin bulunmas gerekmektedir. O halde mahkemece daval noterin zarar ile nedensellik ba n n kesildi ine iliflkin savunmas üzerinde durulmaks z n objektif sebep sorumlulu u bulundu u gerekçesiyle hakk ndaki davan n kabulüne karar ve-

16 824 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 81 Say : 2 Y l 2007 rilmifl olmas eksik incelemeye dayal oldu undan karar n bu nedenle daval M yarar na bozulmas gerekmifltir. 3-Daval banka vekilinin temyiz itirazlar na gelince, davac n n banka nezdinde bulunan hesab ndan usulüne uygun olarak düzenlenmifl vekaletname, nüfus cüzdan ve davac flirkete ait imza sirkülerine dayan larak paran n ödenmesinde daval bankan n BK n n 96. maddesinde öngörülen kusursuzlu u kan tlanm fl bulunmas na ra men, daval banka hakk ndaki davan n kabulüne karar verilmesi do ru görülmedi inden karar n bu nedenle de daval banka yarar na bozulmas gerekmifltir. S O N U Ç : Yukar da 1. Numaral bentte aç klanan nedenlerle daval M vekilinin yerinde görülmeyen di er temyiz itirazlar n n reddine, karar n 2 numaral bentte aç klanan nedenlerle daval M yarar na, 3 numaral bentte aç klanan nedenlerle de daval banka yarar na BOZULMASINA, takdir edilen 500,00 fler YTL duruflma vekillik ücretinin davac dan al narak daval lara verilmesine, ödedikleri temyiz peflin harc n istekleri halinde temyiz edenlere iadesine, tarihinde oybirli iyle karar ver i l d i.