5. Sınıf Üniteler 2.6. BEŞİNCİ SINIF FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ PROGRAMINDA ÜNİTE ORGANİZASYONU

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "5. Sınıf Üniteler 2.6. BEŞİNCİ SINIF FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ PROGRAMINDA ÜNİTE ORGANİZASYONU"

Transkript

1 2.6. BEŞİNCİ SINIF FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ PROGRAMINDA ÜNİTE ORGANİZASYONU 152

2 Üniteler 1. ÜNİTE: Vücudumuz Bilmecesini Çözelim 2. ÜNİTE: Maddenin Değişimi ve Tanınması 3. ÜNİTE: Kuvvet ve Hareket 4. ÜNİTE: Yaşamımızdaki Elektrik 5. ÜNİTE: Dünya, Güneş ve Ay 6. ÜNİTE: Canlılar Dünyasını Gezelim, Tanıyalım 7. ÜNİTE: Işık ve Ses 153

3 İLKÖĞRETİM FEN VE TEKNOLOJİ PROGRAMI 5. SINIF ÖĞRENME ALANLARI, ÜNİTELERİ VE SÜRELERİ ÖĞRENME ALANI ÜNİTELER KAZANIM SAYISI SÜRE/DERS SAATİ DERS SAATİ (%) 1. Vücudumuz Bilmecesini Çözelim CANLILAR VE HAYAT 6. Canlılar Dünyasını Gezelim, Tanıyalım Toplam MADDE VE DEĞİŞİM 2. Maddenin Değişimi ve Tanınması Toplam Kuvvet ve Hareket FİZİKSEL OLAYLAR 4. Yaşamımızdaki Elektrik Işık ve Ses Toplam Toplam DÜNYA VE EVREN 5. Dünya, Güneş ve Ay Toplam Genel

4 Öğrenme Alanı : Canlılar ve Hayat 1. Ünite : Vücudumuz Bilmecesini Çözelim Önerilen Süre : 20 ders saati A.Genel Bakış Öğrenciler dördüncü sınıfta Vücudumuz Bilmecesini Çözelim ünitesinde vücudun bir bütün olarak çalıştığı fikrini temel alarak kas ve iskelet, soluk alıp verme, kalp, kan konularını öğrenmişlerdir. Tüm bu konularla ilişkili olarak bu ünitede; sistem kavramı kullanılmadan, beslenme, sindirim ve boşaltım kavramları ile kendi vücudunu tanımaya devam etmesi, özellikle beslenme konusunu günlük hayatı ile ilişkilendirip uygulayabilmesi vurgulanacaktır. Ayrıca, bu yaşların zararlı alışkanlıklara başlama dönemi olduğu da dikkate alınarak sigara ve alkolün birey ve toplum sağlığına etkileri de bu ünitede verilecektir. 4. ve 5. sınıftaki Vücudumuzu Bilmecesini Çözelim ünitesi aynı zamanda ilköğretimin ikinci kademesinde verilecek Vücudumuzdaki Sistemler konusuna bir hazırlık niteliğindedir. Tüm bunların anlamlı bir biçimde kazandırılabilmesi için değişik teknikler (görüşme, model oluşturma, rol oynama benzeşim, tartışma gibi) kullanılmıştır. Öğretim ve değerlendirme etkinliği bölümünde sandviç ile ilgili etkinlik, öğrencilerin dengeli beslenme ile ilgili tüm bilgilerinin yoklanması, kavram haritası etkinliği kavramlar arasındaki ilişkilerin görsel olarak ortaya konulması açısından önemli örneklerdir. Tüm ünitelerde verilen öğrenme, öğretme ve değerlendirme etkinlikleri tavsiye niteliğindedir. Bireysel veya grup içi etkinliklerle öğretmenler, fizikî koşulları da dikkate alarak tüm öğrencilerin aktif katılımını sağlayacak uygun öğrenme ortamı hazırlayabilmelidir. Ayrıca ünitenin Etkinlik Örnekleri bölümünde, ön bilgilerin tespitinde giriş etkinliği olarak yapılan Bugün Ne Yiyelim? de ortaya çıkan veriler, daha sonra öğrenme etkinliklerin düzenlenmesinde dikkate alınmalıdır. Konu sonunda öğrencilerin hazırladıkları öğün örneklerine ve yazılı kayıtlara tekrar bakarak sonuçları tartışmaya açmaları önemlidir. B.Ünitenin Amacı Öğrencilerin bu ünitede; sağlıklı ve dengeli beslenme, dişler ve diğer sindirim organları, boşaltımda görev yapan organlar, sigara ve alkolün zararları ile ilgili bilgileri edinmesi, vücuttaki tüm yapıların birbirinden bağımsız olarak değil birlikte çalıştığı düşüncesini pekiştirmesi, vücudunu tanımaya devam ederken, vücudunun sağlığını koruması içinde dengeli beslenme, sigara ve alkolün zararları konularında bir bilinç oluşturulması beklenmektedir. C.Ünitenin Odağı Ünitede Vücudumuz ve Sağlık kavramları etrafında öğrencilerin bilimsel süreç becerilerini arttırmaya odaklanılmıştır. Ayrıca, paketlenmiş besin maddelerinin üzerindeki son kullanma tarihini önemseme, besin çeşitlerinin bilimsel-teknolojik gelişmelere paralel olarak arttığını fark etme, Fen-Teknoloji-Toplum-Çevre ilişkisi vurgulama açısından önemlidir. 155

5 Ç. Önerilen Konu Başlıkları Besinler ve Dengeli Beslenme Besinlerin Gerekliliği Besin İçerikleri ve Görevleri Dengeli ve Sağlıklı Beslenme Besinlerin Sindirimi Sindirim ve Görevli Yapılar Dişler ve Ağız Sağlığı Zararlı Maddelerin Boşaltımı Boşaltım ve Görevli Yapılar Sigara ve Alkolün Zararları 156

6 D. Ünite Kavram Haritası Temizlik ve Kontrol Sigara için gereklidir için gereklidir zarar verir için zararlıdır Dişler zarar verir için önemlidir bulunur için önemlidir Sağlık için zararlıdır Alkol Ağız Dengeli Beslenme için önemlidir Akciğer Yutak katılır katılır Deri Yemek Borusu Mide katılır katılır katılır katılır Sindirim yapar Vücudumuz yapar Boşaltım katılır katılır İnce-Kalın Bağırsak için gereklidir besin taşır katılır Sindirim Kanalı için gereklidir Kan temizler Böbrek Enerji- Yapım Maddeleri geçer Bilim ve Teknolojik Gelişme üretimi arttırır Besin içerir Besin Maddeleri rol oynayabilir rol oynayabilir rol oynayabilir Yapım- Onarım Düzenleyici Enerji verici olur olabilir olabilir olabilir olabilir olabilir Protein Su Mineral Vitamin Yağ Karbonhidrat *BU KAVRAM HARİTASI SADECE ÖĞRETMENİ BİLGİLENDİRMEK İÇİN VERİLMİŞTİR 157

7 E. Ünite Kazanımları ve Etkinlikler ÖĞRENME ALANI: CANLILAR VE HAYAT 1. ÜNİTE : VÜCUDUMUZ BİLMECESİNİ ÇÖZELİM ÜNİTE KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR VÜCUDUMUZ BİLMECESİNİ ÇÖZELİM 1. Besinlerin gerekliliği ve dengeli beslenme ile ilgili olarak öğrenciler; 1.1. Canlıların yaşamsal faaliyetlerini devam ettirebilmesi için besinlere ihtiyacı olduğunu fark eder Besin içeriklerinin vücuttaki öncelikli görevlerini belirtir Besinleri içerdikleri karbonhidrat, protein ve yağ açısından deney yaparak test eder (BSB-1, 15) Vitamin çeşitlerinin en fazla hangi besinlerde bulunduğuna dair bilgi toplar ve sunar (BSB-19, 20, 24) Su ve minerallerin bütün besinlerde bulunduğunu ve düzenleyici görev yaptığını belirtir Dengeli beslenmeye örnek bir öğün hazırlar (BSB-21). Tartışma Öğretmen Karnınız ne zaman zil çalar? Neden yemek yeriz? Hangi varlıklar beslenir? vb. sorularla tüm canlılık olayları için besinlere gereksinim duyulduğu fikrini tartışmaya açar (1.1; 1.2), (BSB-7). Benzeşim Öğretmen insanların besine olan ihtiyacı ile arabanın benzinle çalışması benzeşimini örnek vererek öğrencilerin de bu tip benzeşim örneklerini yazmalarını ister (Bu etkinlik öğrenci ürün dosyasında saklanabilir.), (1.1; 1.2), (BSB-7). Besin İçeriklerini Keşfedelim Hangi besinlerde karbonhidrat olduğunu anlamak için haşlanmış bir yumurta akı, ekmek, patates, kesme şeker, ceviz gibi besinler bölünerek üç gruba ayrılır. Birinci gruptaki besinlerin üzerine birer damla tentürdiyot damlatılır. Renk değişimi gözlenir. Mavi-mor, kahverengi renk karbonhidratın varlığını gösterir. İkinci grup besin maddelerinin üzerine biüret veya nitrik asit damlatılır. Renk değişimi gözlenir. Sarı renk, protein varlığını gösterir. Yağ varlığını göstermek için üçüncü grup besinler kâğıda sürülür. Kağıdın şeffaflaşması, yağın varlığını gösterir. (1.3), (BSB-1, 2, 5, 15, 23; FTTÇ-13). Bugün Ne Yiyelim? Öğrenciler, farklı besinlere ait çizip boyadıkları veya çeşitli kaynaklardan kesip getirdikleri resimleri kullanarak kâğıt veya karton üzerine dengeli beslenmeye örnek olacak şekilde kahvaltı, öğlen ve akşam yemekleri için farklı öğünler hazırlarlar. Öğrenciler, öğünleri neden bu şekilde düzenlediklerini yazarlar. Konu sonunda, öğrenciler hazırladıkları öğün örneklerine ve yazılı kayıtlara tekrar bakarlar. Doğruluğunu kontrol edip sonuçlar tartışmaya açılır, düzeltmeler yapılır (Bu etkinlik öğrenci ürün dosyasında saklanabilir.), (1.6), (BSB-19, 20, 21, 22). Sandviçimi Hazırlıyorum Öğrenciler sandviç hazırlamak için marul, maydanoz, yumurta, peynir, domates gibi besin değeri yüksek ve ucuz besin maddeleri getirirler (Pastırma, salam, sucuk, sosis gibi pahalı yiyeceklerden kaçınılmalıdır.). Beslenme saatinde bu besin maddelerini kullanarak dengeli beslenmeye uygun bir sandviç (ekmek arası, dürüm vb.) hazırlarlar (1.6), (BSB-21). 1.1 Besin-enerji ilişkisinde enerji oluşum mekanizması ve ATP konularına girilmez. 1.2 Proteinlerin öncelikle yapım ve onarım, karbonhidratların ve yağların öncelikle enerji verici, vitamin ve minerallerin düzenleyici olarak kullanıldıkları belirtilir. Yapısal ayrıntıya (örn. proteinler amino asitten oluşur vb.) girilmez. 1.4 Vitaminler için A, B, C, D, E, K vitaminleri dikkate alınır. Suda ve yağda çözünen vitaminler kavramı ve B vitamininin alt çeşitleri, vitaminlerin eksikliğinde ortaya çıkan belirtiler verilmez. [!] 1.5 Minerallerin isimleri verilmez. [!] Öğrenciler kimyasal maddelerin kullanımında dikkatli olmaları için uyarılır. [!] Diyetin kelime anlamının dengeli beslenme olduğu vurgulanır. [!] Besin alerjisi ve diabet konusunda hassasiyeti olan öğrenciler dikkate alınır. [!]Öğrenciler besinlerin temizliği konusunda uyarılır. Türkçe dersinde besinlerle ilgili kompozisyon,şiir yazdırılır. Müzik dersinde besinlerle ilgili şarkılar,yöresel türküler söyletilir. 1.4 ve 1.8 kazanımları için Türkçe dersi Görsel Okuma ve Görsel Sunu öğrenme alanı: Görsel okuma (kazanım 14), Görsel Sunu (kazanım 1,9) Spor Kültürü ve Olimpik Eğitim (1.1-13, , 14, , 15, ,1.6 16, 17) Sağlık Kültürü (1.1-18, 1.2, 1.3, , 21, ). : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Okul Dışı Etkinlik : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme???: Kavram Yanılgısı [!]: Uyarı : Sınırlamalar Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 158

8 : CANLILAR VE HAYAT 1. ÜNİTE : VÜCUDUMUZ BİLMECESİNİ ÇÖZELİM ÖĞRENME ALANI ÜNİTE KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR 1.7. Besinlerin tazeliğinin, temizliğinin Misafirimiz Var ve içerdiği katkı maddelerinin Sınıfa davet edilen doktor, diyetisyen, çocuk gelişimi uzmanı, hemşire vb. kişiler, sağlığa zarar sağlığa etkilerini araştırır ve sunar verebilecek besinler, besinlerin sağlıklı tüketimi, dengeli beslenme konusunda bilgi verir. (BSB-19, 20, 24; FTTÇ-32, 35, 36). Öğrenciler, bu uzmanlara konu ile ilgili merak ettikleri soruları yöneltirler (1.7; 1.8), (FTTÇ Paketlenmiş besinlerin üzerindeki son 10). kullanma tarihinin önemini bilir Görüşme Yapıyorum (FTTÇ-13, 27, 31, 32, 35). Öğrenciler aile büyükleri ile geçmiş yıllarda bulunan besin çeşitleri hakkında görüşerek aldığı 1.9. Besin çeşitlerinin bilimsel-teknolojik bilgileri kaydeder. Bu bilgiler ile günümüzde teknolojiye bağlı olarak artan besin çeşitliliğini gelişmelere paralel olarak arttığını karşılaştırır. Sınıfta sonuçlar ve farklılığın nedenleri tartışmaya açılır (1.9), (BSB-19, 20, 23; fark eder (FTTÇ-3, 13, 14, 27, 32, FTTÇ-3, 13, 14, 27, 32, 35). 35). VÜCUDUMUZ BİLMECESİNİ ÇÖZELİM 2. Besinlerin sindirimi ile ilgili olarak öğrenciler; 2.1. Besinlerin vücutta kan yolu ile taşındığını belirtir Besinlerin kana geçebilmesi için küçük parçalara ayrılması gerektiği çıkarımını yapar Sindirimde görevli yapı ve organların yerini kendi üzerinde ve modelde sırası ile göstererek görevlerini kısaca açıklar Diş çeşitlerini görevlerine göre model veya kendi ağzında göstererek sindirimdeki görevini fark eder Diş sağlığı için beslenmeye, temizliğe ve düzenli diş kontrolüne özen gösterir. Besinime Ne Oldu? Öğrencilerden beslenme saati için getirdikleri besinlerden birini ısırmaları, ağızlarında belli bir süre tutarak çiğnemeleri ve meydana gelecek değişikliklere dikkat etmeleri istenir. Besini hangi dişlerinizle kopardınız? Hangi dişlerinizle çiğnediniz? Ağzınıza aldığınız besinde ne gibi değişiklikler oldu? Besin yuttuktan sonra hangi yolu izler? gibi sorular sorularak ön bilgileri tespit edilir (2.2; 2.3), (BSB-7). Misafirimiz Var Sınıfa davet edilen bir diş hekimi, bir sağlık görevlisi gibi kişiler; diş sağlığı, diş sağlını etkileyen etkenler hakkında bilgi verir. Öğrenciler, bu görevlilere konu ile ilgili merak ettikleri soruları yöneltirler (2.5), (FTTÇ-10). Genç Heykeltıraş Öğrenciler ağaç tutkalı ve un (nişasta da olabilir.) ile yaptıkları hamurdan yarım ağız modeli yaparlar ve üzerinde diş çeşitlerini gösterirler (2.4), (BSB-21, 22). Poster Hazırlama Öğretmen öğrencileri gruplara ayırır. Her grup beslenme, temizlik ve düzenli diş kontrolü vb. konularından birini seçerek bir poster hazırlar. Hazırlanan posterler sınıfta sunularak, sınıf veya okul panolarında sergilenir (2.5), (BSB-19, 21, 24). Reklamlar Öğrenciler diş macunu reklamı için isteklerine göre dört gruba ayrılırlar. Birinci grup reklamla ilgili bir senaryo yazar. İkinci grup reklamın afişini hazırlar. Üçüncü grup senaryoyu canlandırmak için uygun ortamı hazırlar. Dördüncü grup ise senaryoyu canlandırır (2.5), (BSB- 19, 20, 23, 24; FTTÇ-4, 5). : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Okul Dışı Etkinlik : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme???: Kavram Yanılgısı [!]: Uyarı : Sınırlamalar Ara Disiplinlerle İlişkilendirme (Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji kazanımını-2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 159 İş eğitimi dersinde öğrencilerden ıspanak, lahana, bamya gibi sebzeli bir yemeğin tarifini alıp sınıfta anlatmaları istenir. Resim dersinde farklı besin gruplarına ait meyve-sebze vb. çizimler yaptırılır. Açık Uçlu Soru Doğru -Yanlış Kavram Haritası Tabloda Boşluk Doldurma İnsan Hakları ve Vatandaşlık ( ) Sağlık Kültürü ( , 24. ve 25., ve 25.) Kariyer Bilinci Geliştirme: Besinlerle ilgili gıda mühendisliği, diyetisyenlik, aşçılık gibi meslekler örnek verilir. 2.1, 2.2 Besinlerin kana geçebilmesi için vücuttaki bir takım salgılar tarafından parçalandığı belirtilir enzim kavramı verilmez. 2.3 Besinlerin sindirimde izlediği yol, ağız, yutak, yemek borusu, mide, ince bağırsak, kalın bağırsak olarak verilir, organların yapı ve ayrıntılarına girilmez. [!] Reklamlar etkinliği; Her gruba farklı reklam yaptırılması şeklinde de düzenlenir. Açık Uçlu Soru Eşleştirme Sağlık Kültürü (2.3 ve ; ve 17.)

9 ÖĞRENME ALANI : CANLILAR VE HAYAT 1. ÜNİTE : VÜCUDUMUZ BİLMECESİNİ ÇÖZELİM ÜNİTE KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR 3. Boşaltımda görevli yapı ve organlar ile ilgili olarak öğrenciler; 3.1. Boşaltımda görevli organ ve yapıların yerini, insan VÜCUDUMUZ BİLMECESİNİ ÇÖZELİM modeli üzerinde göstererek görevlerini kısaca açıklar. 3.2.Boşaltımın görevinin vücudun çeşitli faaliyetleri sonucu oluşan zararlı maddelerin vücut dışına atılması olduğunu belirtir Boşaltımda böbreklerin dışında atık maddelerin atılmasını sağlayan yapı ve organları sıralar Böbreklerin sağlığı için nelere dikkat edilmesi gerektiğini araştırır ve sunar (BSB-19, 20, 24). Atıkları Uzaklaştırmalı mıyız? Öğretmen öğrencilerden bir dakika içerisinde atık kavramının çağrıştırdığı ilgili kelimeleri yazmalarını ister. Etkinlikteki cevap kelimelerinden yola çıkarak evsel atıkların (çöp) dışarı atılmaması yani birikmesi durumunda ne olabileceğine dair tahmin yapmalarını ister. Sonra vücudumuzda atık maddelerin oluşup oluşmadığını sorar ve öğrencilerin cevapları doğrultusunda konuyu boşaltım ile ilişkilendirir (3.2), (BSB-7). Öğrenciler sınıfa getirilen bir insan modeli, levha veya şema üzerinde boşaltımda görevli yapı ve organları gösterirler (3.1). Boşaltım Organları Böbreklerimizden başka vücudumuzda oluşan atık maddeleri atmamıza yarayan organ ve yapılarımız var mı? sorusuyla derinin akciğerlerin ve sindirim kanalının boşaltımda rol oynadığı vurgulanır (3.3). Misafirimiz Var Sınıfa davet edilen doktor, hemşire, sağlık görevlisi vb. kişiler böbrek ve böbrek sağlığı hakkında bilgi verir. Öğrenciler, uzmanlara konu ile ilgili merak ettikleri soruları yöneltirler (3.4), (FTTÇ-10). 3.1 Boşaltımda görevli yapı ve organlar; böbrek, üreter (idrar borusu), idrar kesesi, üretra olarak verilir. Organların yapı ve ayrıntılarına girilmez. 3.3 Boşaltım organları etkinliğinde bu ünitedeki akciğer ve deri (egzersizde terleme olayı) ile ilgili olarak 4.sınıf Vücudumuz Bilmecesini Çözelim ünitesi ile ilişkilendirilir. [!] 3.3 Böbreklerin dışında atık maddelerin atılmasını sağlayan organlar: Deri, akciğer ve sindirim kanalıdır. Anlam Çözümleme Tablosu Sağlık Kültürü (3.1 ve ) : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Okul Dışı Etkinlik : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme???: Kavram Yanılgısı [!]: Uyarı : Sınırlamalar Ara Disiplinlerle İlişkilendirme (Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji kazanımını-2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 160

10 ÖĞRENME ALANI : CANLILAR VE HAYAT 1. ÜNİTE : VÜCUDUMUZ BİLMECESİNİ ÇÖZELİM ÜNİTE KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR 4. İnsan ve toplum sağlığına sigara ve alkolün olumsuz etkileri ile ilgili olarak öğrenciler; 4.1. Sigaranın ve alkol VÜCUDUMUZ BİLMECESİNİ ÇÖZELİM kullanımının vücuda verdiği zararlarla ilgili bilgi toplar ve sunar (BSB-19, 20, 24) Sigara ve alkol kullanan kişilerin çevreye verdiği zararları fark eder (BSB- 1; FTTÇ-18) Sigara ve alkol içilen ortamlardan uzak durur Sigara ve alkol gibi zararlı alışkanlıkları önlemek için çeşitli spor faaliyetlerine katılmanın önemini fark eder. Misafirimiz Var Sınıfa davet edilen uzman kişi alkol veya sigaranın zararları hakkında bilgi verir. Öğrenciler uzmana konu ile ilgili merak ettikleri soruları yöneltirler (4.1; 4.2; 4.3; 4.4), (FTTÇ-10). Poster Hazırlama Öğrenciler sigara veya alkolün zararı ile ilgili bir slogan oluştururlar. Bu sloganı destekleyen bir metin ve/veya değişik kaynaklardan (kitap, dergi, gazete, internet gibi) resimler, yazılar toplayarak bir poster hazırlarlar (Bu posterler ailelerin de görebileceği biçimde veli toplantılarında sergiye açılır.) (4.1; 4.2; 4.4), (BSB-19, 20, 24; FTTÇ-18). İnanmıyorum! Öğrenciler; günde bir paket sigara içen bir insanın bir ay, bir yıl ve on yıl süreyle, i) attığı sigara paketi, izmarit vb. atıkların çevreye etkilerine ilişkin, ii) bu kişinin bu sürelerde parasal açıdan ne kadar zarar gördüğü, içmediğinde tasarruf edebileceği para miktarı ve bu parayla nelere sahip olabileceğine ilişkin bir araştırma yapar. Araştırma sonuçlarını sınıfta sunar (4.2), (BSB-8, 9, 19, 20, 24; FTTÇ-18). Sigaradaki Zehir Sigaradaki zararlı maddeleri göstermek amacı ile içine küçük bir parça pamuk yerleştirilmiş plastik şişenin ağzına içinden pipet (veya lastik boru) geçirilmiş mantar tıpa yerleştirilir. Pipetin dışarıda kalan ucuna sigara takılır. Sigara yakıldıktan sonra plastik şişe sıkılıp gevşetilir. Bu işlem 3 adet sigara bitene kadar sürdürülür. Öğrenciler şişedeki ve pamuktaki renk değişikliğini gözlemleyip tartışırlar. Bu etinlik açık havada yapılmalıdır (4.1), (BSB-1, 2, 15, 22, 23). [!] 4.1 Rehberlik servisinden ve Yeşilay kolundan, sigara ve alkol zararları ile ilgili broşürler istenir ve dağıtılır. [!] Anne ve/veya babası sigara tiryakisi ya da alkol bağımlısı olan çocuklar için hassas davranılır. [!] 4.4 Boş zamanları değerlendirmede çeşitli oyun salonları (atari vb.) yerine sportif faaliyetlere katılmanın yararlı olduğu vurgulanır. 4.1 kazanımı için Türkçe dersi Görsel Okuma ve Görsel Sunu öğrenme alanı: Görsel Okuma (Kazanım 14), Görsel Sunu (.Kazanım 1, 9) Açık Uçlu Soru Doğru Yanlış İnsan Hakları ve Vatandaşlık (4.1. ve ve 47) Rehberlik ve Psikolojik Danışma (4.1 ve ve 8) : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Okul Dışı Etkinlik : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme???: Kavram Yanılgısı [!]: Uyarı : Sınırlamalar Ara Disiplinlerle İlişkilendirme (Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji kazanımını-2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 161

11 F. Önerilen Öğretim ve Değerlendirme Etkinlikleri Etkinlik Numarası : 1 Etkinlik Adı : Açık Uçlu Soru İlgili Olduğu Kazanımlar : 1.6 Sandviç üreten bir yemek şirketinin patronu olduğunuzu hayal edin. Lezzetli ve sağlıklı harika bir sandviç hazırlamak için hangi besin maddelerini kullanırsınız? Bu harika sandviç için nasıl bir reklam hazırlarsınız? Etkinlik Numarası : 2 Etkinlik Adı : Açık Uçlu Soru İlgili Olduğu Kazanımlar : 4.1 Sigara veya alkol alışkanlığının kişiye ve çevreye verdiği zararla ilgili düşüncelerinizi belirten bir kompozisyon yazınız. Etkinlik Numarası : 3 Etkinlik Adı : Açık Uçlu Soru İlgili Olduğu Kazanımlar : 2.5 Bir diş hekimi olduğunuzu hayal edin. Arkadaşlarınıza diş sağlığı ile ilgili ne gibi önerilerde bulunurdunuz? Etkinlik Numarası : 4 Etkinlik Adı : Doğru -Yanlış İlgili Olduğu Kazanımlar : 1.5; 4.2; 4.3 Aşağıdaki cümleleri okuyunuz. Doğru ise D, yanlış ise Y harfini daire içine alınız. 1) Vücudumuzda su ve mineraller düzenleyici görev yapar D Y 2) Diyetin anlamı dengeli beslenmedir D Y 3) Sigara içilen ortamlarda bulunan sigara içmeyen kişiler de en az içenler kadar zarar görür D Y 4) Sigara ve alkol vücudumuzda sadece akciğere zarar verir D Y 162

12 Etkinlik Numarası : 5 Etkinlik Adı : Kavram Haritası İlgili Olduğu Kazanımlar : 1.2 Öğretmen aşağıdaki kelimeleri öğrencilere bir kâğıda yazdırarak her bir kelimeyi kesmelerini ister. Sonra bu kelimeleri kullanarak kâğıt üzerinde genelden özele doğru kavram haritası biçiminde düzenlemelerini söyler. Bu kelimeler arasındaki ilişkileri göstermek için ok işaretlerini kullanmalarını sağlar (Not: Bu etkinlik 4 kişilik gruplar oluşturularak yaptırılabilir.). Besinler Enerji verici Karbonhidrat Vitamin Yapıcı-onarıcı Düzenleyici Havuç A vitamini Protein Yumurta Etkinlik Numarası : 6 Etkinlik Adı : Bulmaca İlgili Olduğu Kazanımlar : 1.2 Yanda verilen kelimeleri tabloda verilen bulmacada sırasıyla işaretleyiniz.bazı kelimelerin yazılışı tersten verilmiştir. Bulmacada tüm kelimeleri işaretledikten sonra kalan harfleri birleştiriniz. Ne buldunuz? S L A R E N İ M T Ü S A T T E T K O Ş U Ğ L I K U A L E I O L M A Y K İ Ç S R İ N N S P O R Ü B Y A P D R B M İ A L N R A I L Y İ İ A Y I S İ Z Ü S Y O U H N L V E E T D Y K Ü B M N Y I E T R N K Ü E Z Y U O E K O U G E A Ş T M E R B P R Ğ L Ğ İ Y B B E L T R P O E S A L A E O N O A A Y M E L Y İ K Y L İ V Z K YOĞURT KOŞU YÜRÜYÜŞ PEYNİR YUMURTA VOLEYBOL TENİS BALIK MİNERAL SÜT PROTEİN YAĞ BASKETBOL ET YÜZME KAYAK KARBONHİDRAT SU 163

13 Etkinlik Numarası : 7 Etkinlik Adı : Tabloda Boşluk Doldurma İlgili Olduğu Kazanımlar : 1.2; 1.4; 1.5 Dengeli beslenme sağlıklı bir yaşam için son derece önemlidir. Dengeli bir beslenme için temel besin maddelerini bilmemiz gereklidir. a- Aşağıdaki tabloyu tamamlayınız. Besin maddesi Niçin ihtiyaç duyarız? En çok bulunduğu besinler Et, süt yumurta, kuru baklagiller Yağlar Mineraller Vücutta düzenleyici rolleri vardır. Vücudumuzun yaklaşık %70 ini oluşturur ve hayatî faaliyetler için gereklidir. Unlu mamuller (ekmek, pasta vb.) b- Aşağıda verilen kartlardaki vitaminleri, bulunduğu besinler açısından eşleştiriniz. Eşleştirme için ok işaretlerini kullanınız. Vitamin adı Bulunduğu besinler C vitamini E vitamini D vitamini A vitamini Patates, portakal, kuşburnu Mısır, baklagiller, fındık Karaciğer, havuç, yeşil sebzeler Peynir, tereyağı, süt, c. Son 24 saat içerisinde neler yediniz? Bir tablo içinde son 24 saat içinde yediğiniz besinleri ve bu besinlerin içerdikleri maddeleri yazınız. Sizce bugün dengeli beslendiniz mi? 164

14 Etkinlik Numarası : 8 Etkinlik Adı : Anlam Çözümleme Tablosu İlgili Olduğu Kazanımlar : 3.1 Aşağıdaki tabloda boşaltımda görev alan organ ve yapılar verilmiştir. Bu organ ve yapıların ilgili ifadelerle kesiştiği yere (X) işaretini koyunuz. Boşaltım ile İlgili Yapı ve Organlar İdrarın dışarı atıldığı kanaldır. Kanın süzüldüğü yerdir. İdrarın toplandığı yerdir. İdrarı böbreklerden idrar kesesine taşıyan kanaldır. Böbrek Üretra Üreter (İdrar borusu) İdrar kesesi Etkinlik Numarası : 9 Etkinlik Adı : Eşleştirme İlgili Olduğu Kazanımlar : 2.3 Yandaki resimde sindirim ile ilgili yapı ve organlar yer almaktadır. Bunlar A, B, C ve D olarak harflendirilmiştir. Aşağıda verilen görevlerin yanına ilgili yapı veya organa ait harfi yazınız. I) Besinlerin mideye doğru yol almasında rol oynar.... II) Besinlerin dişler yardımıyla parçalanıp tükürük salgı ile ıslatıldığı yerdir.. III) Besinlerin en küçük parçalara ayrılıp kana geçtiği yerdir. IV) Besinlerin çeşitli salgılarla çorba gibi kıvamlı hale gelmesini sağlayan yerdir. 165

15 Öğrenme Alanı : Madde ve Değişim 2. Ünite : Maddenin Değişimi ve Tanınması Önerilen Süre : 36 ders saati A. Genel Bakış Öğrenciler, 4. sınıf Fen ve Teknoloji Dersinde madde, cisim, malzeme ve eşya kavramlarını öğrenmiş, bunların duyusal özelliklerini, miktar ölçüsü olarak kütle ve hacim niceliklerini ve bunların nasıl ölçülüp ifade edildiğini kavramıştır. Ayrıca saf madde, karışım, çözünme, çözelti ve ayırma kavramları hakkında yerine göre seziş, keşif ve tasarlama düzeyinde bilgi edinmiş ve sıcaklık kavramına aşinalık kazanmış durumdadır. Bu ünitede bir enerji türü olarak ısı kavramı, doğada su döngüsü ve bu döngüyü besleyen güneş enerjisi teması etrafında sunulacak, sonra ısının madde üzerine etkilerinden, genleşme-büzülme ve hâl değişimleri konuları işlenecek, maddenin ayırt edici özelliklerinden erime-donma noktası, kaynama noktası ve yoğunluk ele alınarak, maddelerin tanınması alanına bir giriş yapılacaktır. Ünite boyunca, veri toplama, veri kaydetme, veri yorumlama, tahmin yapma, yapılan tahminleri sınama, bilinen özelliklerden muhtemel endüstriyel uygulamaları çıkarma vb. BS ve FTTÇ becerilerine katkıda bulunur nitelikte öğrenme etkinlikleri yer almaktadır. Ünite işlenirken uygun aralıklarla, öğrencilerin, öğrenecekleri kavramlar için alt yapı oluşturur nitelikteki bilgi ve deneyimlerini hatırlamaları, yeniden düzenlemeleri ve hazır oluş düzeylerinin tespiti amacıyla, ön bilgi yoklama etkinlikleri öngörülmüştür. Özellikle ısının madde üzerindeki etkileri ve yoğunluk kavramları işlenirken sınıf ortamına uygun, zihnin yaşayarak yapılandırılması hedefli, bireysel farklılıkları da gözeten etkinlikler önerilmektedir. Öğretim ve değerlendirme etkinlikleri arasında kavram ilişkilendirme, kavram haritası öğrenci gözlem formu, akran değerlendirme formu, poster, proje, yapılandırılmış grid, V diyagramı tipleri ağırlıktadır. Grafik okuma becerisini geliştirmeye yönelik etkinliklere de yer verilmiştir. B. Ünitenin Amacı Bu ünitenin amacı, öğrencilerin doğada su döngüsü ve güneş temaları etrafında ısının bir enerji türü olduğunu ve başka enerjilere dönüşebileceğini sezdirdikten sonra, ısı-sıcaklık kavram ikilisini ilişkilendirmek; ısının madde üzerindeki etkilerini gözden geçirirken bu ilişkiyi içselleştirmek; genleşme-büzülme ve hâl değişimi olgularının gündelik hayattaki anlam ve önemini vurgulamak ve maddenin kendi özgün nitelikleri kullanılarak nasıl tanınabileceği konusuna bir giriş yapmaktır. C. Ünitenin Odağı Bu ünite, enerji ve ısı kavramlarının sınıf içi ve dışı deneyimlerle sezdirilmesi, bu deneyimler sırasında bilimsel bakışın bazı temel yönlerinin hissettirilmesi, ölçmelerin sonucunda verilerin toplanması, kaydı, sunumu ve yorumlanması ve öğrencinin belki ilk defa karşılaştığı ısı ve yoğunluk gibi, doğrudan ölçülmediği hâlde bir birim ile ifade edilen büyüklüklerin tanıtımı odaklıdır. 166

16 Ç. Önerilen Konu Başlıkları Su Hâlden Hâle Girer Doğada Su Döngüsü Enerji Kaynağı Güneş Isı-Sıcaklık Isı Alan Maddenin Sıcaklığı Artar Isı Enerjidir Harekete Dönüşebilir Isı Maddeleri Etkiler (Maddenin Isı İle Etkileşimi) Genleşme Buharlaşma-yoğuşma-kaynama Maddenin Ayırt Edici Özellikleri Kaynama sıcaklığı Erime-donma sıcaklığı Yoğunluk 167

17 D. Ünitenin Kavram Haritası Kaynama tersidir Yoğuşma oluşturur Su döngüsü Erime yol açar yol açar tersidir oluşturur tersidir Donma yol açar yol açar Hal değişimi uğrar sebebidir Buharlaşma arttırır Sıcaklık sağlar Güneş kaynağıdır farklı niceliklerdir Joule (J) Ayırt edici Özellikler sahiptir MADDE etkiler ISI türüdür Enerji birimidir dönüştürülebilir Örnektir Kaynama noktası Erime noktası uğrar ilişkilidir yandığında verir depolanır birimidir Kalori (cal) Donma noktası Yoğunluk Genleşme/Büzülme Yakıt örnektir Doğal Gaz Kömür Petrol * BU KAVRAM HARİTASI SADECE ÖĞRETMENİ BİLGİLENDİRMEK İÇİN VERİLMİŞTİR. 168

18 E. ÜNİTE KAZANIMLARI VE ETKİNLİKLER ÖĞRENME ALANI: MADDE VE DEĞİŞİM 2.ÜNİTE: MADDENİN DEĞİŞİMİ VE TANINMASI ÜNİTE KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR 1. Yağmur ve karın oluşumu ve yer yüzünde suyun uğradığı değişimlerle ilgili olarak öğrenciler; MADDENİN DEĞİŞİMİ VE TANINMASI 1.1 Yağmur, kar, buz, sis ve bulutun su olduğunu fark eder (BSB-7, 8; FTTÇ-15, 16). 1.2 Suyun ısınınca buharlaştığını, buharın da soğuyunca yoğuştuğunu gösteren deney tasarlar (BSB-14, 15, 19). 1.3 Buharlaşma ile suyun havaya döndüğü ve yağışlarla buharlaşmanın birbirini dengelediği çıkarımında bulunur.(bsb-7, 8, 22, 23; FTTÇ-15, 16). 1.4 Su döngüsü ile yağış buharlaşma dengesi arasında ilişki kurar (BSB-7, 8, 22, 23; FTTÇ-15, 16). 1.5 Su döngüsünün gerçekleşmesi için enerji kaynağı gerektiği çıkarımında bulunur (BSB-7, 22, 23; FTTÇ-15, 16). Gökten İnen Su Öğrenciler, sağanak yağmur, yoğun kar yağışı, sis, sel, vb. deneyimlerini sınıfta anlatırlar. Yağmurun ve karın ne zaman yağdığını, sisin hangi mevsimde ve hangi şartlarda daha çok oluştuğunu irdelerler. Yağan yağmurun nereye gitmiş olabileceği tartışmaya açılarak yağışlar, buharlaşma ve bulutlar arasında ilişki kurulur (1.1; 1.2; 1.3; 1.4). Yukarılarda Hava Nasıl? Yaz ortasında uçağın yük bölmesine kaçak binen ve yolda donma tehlikesi geçiren maceracı bir gencin hikâyesi anlatılır. Havada yükseldikçe sıcaklığın düştüğü gerçeği vurgulanır. Yüksek dağ tepelerinde karın geç erimesi, bunu destekleyen bir bilgi olarak kullanılır. Öğrenciler, havada yükselen su buharının sıcaklığının nasıl değişeceğini ve sonuçta ne olacağını tahmin ederler (1.2), (BSB-22, 23). Çaydanlık İle Bulut Ve Yağmur Her öğrenci evinde, çaydanlıkta kaynayan su üzerine, soğukta bekletilmiş metal bir tabak tutarak gözlemlerini yazar, bu gözlemler sınıfta tartışılır. Yağmur ile öğrencileringözlemleri arasında bir benzerlik olup olmadığı irdelenir. Öğrenciler, ısıtıcıyı güneşe, çaydanlıktaki suyu göl, akarsu, deniz gibi yüzey sularına, çıkan buharı bulutlara benzeterek bu gözlemlerin, yeryüzündeki su döngüsü ile ilgisini açıklarlar. Doğadaki yağmur ile tabak yüzeyindeki su damlaları karşılaştırılır. Doğada soğutma işini neyin yaptığı açıklanır (1.1; 1.2; 1.3; 1.4; 1.5). Kâsede Su Döngüsü Düz ağızlı bir cam kâse içine bir miktar kaynar su konarak ortasına boş küçük bir fincan yerleştirilir. Büyük kâsenin ağzı saydam plastik (streç) film ile kapatılır. Fincanın tam üstüne gelecek şekilde film üzerine buz yerleştirilir. Kâse, mum veya ispirto lambası alevinden biraz yükseğe (15-20 cm) yerleştirilir. Öğrenciler buzla soğutulan plastik film yüzeyinde su damlalarının oluşup damlamasını gözlemlerler. Damlayan suyun nereden geldiği tartışılır. Isıtma kesilince yoğuşmanın yavaşladığı ve durduğu gösterilir. Su döngüsünün devam etmesi için ısıtma aracının gerekliliği vurgulanır. Isıtma aracının bir enerji kaynağı olduğu hatırlatılır. Isıtma ve soğuma sağlandıkça kâsedeki su döngüsünün de süreceği vurgulanır. Tabiattaki su döngüsünün hangi enerji kaynağıyla yürüdüğü tartışılır (1.4; 1.5), (BSB-10, 11, 12, 13, 14, 15). Öğrenci Değerlendirme Formu Akran değerlendirme formu Yapılandırılmış grid Bu konu 4. sınıfta yer alan hâl değişimi konusu ile ilişkilendirilir. 1.3,1.4,1.5 Resim dersinde, yeryüzündeki su döngüsünü konu alan resim çalışması yaptırılabilir. [!] Su buharının soğuk bir ortamla karşılaşınca yoğuşacağı gerçeği tartışılır. [!] Öğrencilere, etkinliği büyüklerinin gözetiminde yapmaları gerektiği söylenir. [!] Etkinliğin küçük öğrenci grupları tarafından öğretmen öncülüğünde yapılması sağlanır. Su Nereden Gelir, Nereye Gider? Sosyal Bilgiler 5. sınıf Bölgemizi Tanıyalım Ünitesi (2. kazanım) : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Okul Dışı Etkinlik : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme???: Kavram Yanılgısı [!]: Uyarı : Sınırlamalar Ara Disiplinlerle İlişkilendirme (Parantez içindeki 1. rakam Fen ve teknoloji kazanımını-2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 169

19 ÖĞRENME ALANI: MADDE VE DEĞİŞİM 2.ÜNİTE: MADDENİN DEĞİŞİMİ VE TANINMASI ÜNİTE KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR MADDENİN DEĞİŞİMİ VE TANINMASI 1.6. Kökeni güneş olan enerji kaynaklarını açıklar (BSB-7, 23) Güneş enerjisinin yeryüzüne ışınlarla ulaştığını bilir Güneş ışınlarının ulaştıkları maddeyi ısıttığını deneyle gösterir (BSB-14, 15, 19) Güneş enerjisinin ısı enerjisine dönüştüğü sonucunu çıkarır (BSB-7, 22, 23; FTTÇ- 15). İYa Güneş Olmasaydı! Güneş dışında enerji kaynaklarımız nelerdir, sorusu sorulur. Öğrenciler bildiklerini yazılı ve sözlü ifade ederler. Eksik yönler öğretmen tarafından tamamlanır. Her bir enerji kaynağının nasıl oluştuğu basitçe tartışmaya açılır. Güneş olmasaydı hangi enerji kaynaklarımız olabilirdi? sorusu sorulup, bilinen yaygın enerji kaynaklarının her birinin güneş ile ilintisi vurgulanır. Güneş enerjisinin bize nasıl ulaştığı irdelenir.yakıt olarak kullanılan maddeleri ve güneş enerjisinin bu hâle dönüşüm evrelerini bir poster ile sunarlar (1.6; 1.7). Güneş Hem Aydınlatır Hem Isıtır Etkinliğe başlamadan önce öğrencilere gölgede mi yoksa güneşli havada mı daha çok ısındıkları sorularak bu konuda tartışmaları sağlanır. Güneşli bir havada, içi boş, eşit boyutlu iki karton kutudan birinin bir yüzü çıkarılarak saydam bir plastik film ile kapatılır. Kutuların her ikisinin üst yüzeyleri ortadan delinerek birer termometre yerleştirilir. Her iki kutu içindeki havanın sıcaklıklarının aynı olduğu okunup kaydedildikten sonra kutuların saydam olan yüzü güneşi görecek şekilde açık havaya bırakılır. On dakika beklendikten sonra her iki kutunun sıcaklıkları yeniden okunup kaydedilir. Aradaki fark tartışılır. Güneş ışınlarının ulaştıkları ortamı ısıttıkları vurgulanır (1.8; 1.9). Yüzmek İçin Yazı Bekle! Deniz, göl, ırmak, dere sularının yazın ılıkken kışın neden soğuk olduğu tartışılır. Güneş enerjisinin suda ısıya dönüştüğü vurgulanır. Katıların ve gazların da güneş tarafından ısıtılmasına örnekler verilir. Öğrenciler, bir ısı kaynağı olmayınca soğumanın gerçekleştiğini sezer (1.9). 1.7 Fen ve Teknoloji Dersi Işık ve Ses ünitesi ile ilişkilendirilir. Güneş panellerinin nasıl yapıldığı ve nasıl çalıştığı ile ilgili proje veya poster çalışması yapılabilir.??? Öğrenciler, soğuk cisimlerin ortama ısı vermeyeceği çıkarımını yapabilir. Öğrenciler bu çıkarımı yapmışlarsa, soğuk olarak düşünülen bir cismin kendinden daha soğuk bir cisim ile temas ettirilmesi sağlanabilir. Örneğin havlu, buza dokundurularak buzun erimesi gözlemlenir.??? Öğrenciler, sıcaklığı farklı olan maddeler temas ettirilince akan şeyin sıcaklık olduğunu düşünebilir. Sıcaklığın ısı etkisiyle oluştuğu, akanın ısı olduğu özellikle vurgulanır. Proje ve Poster Çalışması : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Okul Dışı Etkinlik : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme???: Kavram Yanılgısı [!]: Uyarı : Sınırlamalar Ara Disiplinlerle İlişkilendirme (Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve teknoloji kazanımını-2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 170

20 ÖĞRENME ALANI: MADDE VE DEĞİŞİM 2.ÜNİTE: MADDENİN DEĞİŞİMİ VE TANINMASI ÜNİTE KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR 2. Isı ve sıcaklık kavramlarının farkını kavramak için öğrenciler; ADDENİN DEĞİŞİMİ VE TANINMASI 2.1 Sıcaklığı yüksek olan maddelerin temas ettiği soğuk maddeleri ısıttığını gösteren deney tasarlar (BSB-14, 15, 19; FTTÇ-5, 31) 2.2 Aynı maddenin, az ısı verilince az, çok ısı verilince çok ısındığını deneyle gösterir (BSB- 14, 15, 19; FTTÇ-4, 5). 2.3 Aynı miktar ısı verilince miktarı az olan maddenin çok, miktarı çok olan maddenin az ısındığını deneyle gösterir (BSB-14, 15, 19; FTTÇ-4, Maddelerin yandığında ısı verdiğini gösteren deney tasarlar (BSB-14, 15, 19; FTTÇ- 14 ) Isı ve sıcaklığın farkını gözlemlerine dayanarak açıklar (BSB-1, 5 ) Isınmak için kullanılan yakıtları listeler (BSB- 3, 6; FTTÇ-29). Ütü Isıtır ve Düzeltir Öğrenciler, büyüklerinin yardımını alarak hafif ısıtılmış ütüyü, bir havlu üzerinde gezdirirler. Havlunun ütüleme işlemi öncesi ve sonrasındaki sıcaklıklarını elle kontrol edip karşılaştırırlar. Gözlemlerini yazılı ve sözlü olarak sınıftaki arkadaşlarına anlatırlar. Ütüden havluya ne geçtiği tartışılır (2.1), (BSB-22, 23). Ne Kadar Isı, O Kadar Isınma Öğrenciler küçük gruplara ayrılarak her gruptan, ısıtma süresi ile sıcaklık arasında nasıl bir ilişki olduğunu tahmin etmeleri istenir. Her grup, ikişer tane ispirto ocağı (veya mum) ve eşit hacimde su bulunan iki ayrı kap alırlar. Isıtmaya başlamadan önce her iki kaptaki suyun sıcaklığını termometre ile ölçerek kaydederler. Birinci kaptaki su 5 dakika, ikinci kaptaki su ise 10 dakika ısıtılır. Isıtma işleminin sonunda tekrar sıcaklık ölçülüp tahminleri ile gözlemlerini karşılaştırırlar. Daha uzun süre ısınan maddenin daha çok ısı aldığı ve daha çok ısı alan maddenin sıcaklığının daha fazla arttığı vurgulanır ( 2.2, 2.5). İspirto ocağında yakıt olmazsa ocağın tek başına ısı verip veremeyeceği, öğrenciler tarafından tartışılır. İspirtonun yanmadan da ısı verip vermediği irdelenir. Yapılan deneyde sıcaklık yükselmesini sağlayan ısının, ispirtonun yanması sonucu oluştuğu vurgulanır. Öğrenciler, ispirto yerine kullanılabilecek başka sıvı örnekleri verirler (2.4), (BSB-7). Isı Aynı Sıcaklık Farklı Öğrenciler, özdeş iki beherden birine yaklaşık 50 ml diğerine yaklaşık 100 ml su doldurup her ikisini, aynı ispirto ocağı ile beşer dakika ısıtır ve ısıtma sürelerinin sonunda, her iki beherde su sıcaklığını okuyup kaydederler. Gerek duyarlarsa deneyi tekrarlarlar. Isınan madde miktarları ve verilen ısı miktarlarını aralarında karşılaştırırlar. Aynı miktar ısıyı alan az maddenin mi yoksa çok maddenin mi sıcaklığının daha yüksek olduğunu belirlerler. Verilen ısı miktarı aynı olunca, az maddenin, çok maddeden daha çok ısınacağı vurgulanır (2.3,2.5), (BSB-22, 23). Güneş Hep Bize Çalışır Mümkünse, yakın çevredeki hidroelektrik santraline, kömür ocağına, kömür deposuna, odun deposuna bir gezi düzenlenir. Gezi esnasında gidilen yerdeki enerji kaynağının önemi, fiyatı, nereden temin edildiği konularının öğrencilerce tartışılması teşvik edilir. Barajdaki suyu yükseğe çıkaran, kömürün esası olan ağacın büyümesini sağlayan, petrole dönüşmüş eski zaman hayvanlarının besininin aslı olan güneş enerjisinin, gözlemlenen son hâline dönüşünceye kadar uğradığı dönüşümler, öğretmenin yönlendirmesi ile, öğrenciler tarafından tartışılır (2.4; 2.5, 2.6), (BSB-7, 24; FTTÇ-15, 16, 17, 29). Öğrenci Değerlendirme Formu Akran Değerlendirme Formu Su Nereden Gelir, Nereye Gider? Kavram Eşleştirme Grafik Okuma Yapılandırılmış Grid Bu konu 4. sınıfta yer alan Maddelerin ısı etkisi ile değişimi konusu ile ilişkilendirilir. Isıtmada neleri kullanırız?, Isıtmada kullanılan yakıtlar nelerdir?, Isıtmada kullanılan yakıtlar nasıl oluşur? gibi konularda proje ya da poster çalışması yapılabilir. : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Okul Dışı Etkinlik : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme???: Kavram Yanılgısı [!]: Uyarı : Sınırlamalar Ara Disiplinlerle İlişkilendirme (Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve teknoloji kazanımını-2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 171

5. Sınıf Üniteler 2.6. BEŞİNCİ SINIF FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ PROGRAMINDA ÜNİTE ORGANİZASYONU

5. Sınıf Üniteler 2.6. BEŞİNCİ SINIF FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ PROGRAMINDA ÜNİTE ORGANİZASYONU 2.6. BEŞİNCİ SINIF FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ PROGRAMINDA ÜNİTE ORGANİZASYONU 152 Üniteler 1. ÜNİTE: Vücudumuz Bilmecesini Çözelim 2. ÜNİTE: Maddenin Değişimi ve Tanınması 3. ÜNİTE: Kuvvet ve Hareket 4. ÜNİTE:

Detaylı

5. SINIF FEN BİLİMLERİ KAZANIMLARI

5. SINIF FEN BİLİMLERİ KAZANIMLARI 5. SINIF FEN BİLİMLERİ KAZANIMLARI 5.1. VÜCUDUMUZUN BİLMECESİNİ ÇÖZELİM / CANLILAR VE HAYAT Bu ünitede öğrencilerin; besin çeşitleri, sağlıklı ve dengeli beslenme, sigara ve alkol kullanımının zararları,

Detaylı

KAZANIMLAR ETKİNLİKLER AÇIKLAMALAR ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

KAZANIMLAR ETKİNLİKLER AÇIKLAMALAR ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME 28-31.10/01.11.2013 21-25.10.2013 Vücudumuzun Bilmecesini Çözelim Besinlerin Sindirimi 07-11.10.2013 Besinlerin Sindirimi 30.09/01-0.10.2013 23-27.09.2013 Vücudumuzun Bilmecesini Çözelim Besinler ve Özellikleri

Detaylı

ÖZEL ATA KOLEJİ 2013 2014 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI FEN BİLİMLERİ 5. SINIF YILLIK PLANI

ÖZEL ATA KOLEJİ 2013 2014 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI FEN BİLİMLERİ 5. SINIF YILLIK PLANI 18-22.11.2013 11-15.11.2013 Vücudumuzda Boşaltım 0-08.11.2013 28-31.10/01.11.2013 Vücudumuzun Bilmecesini Çözelim Besinlerin Sindirimi 21-25.10.2013 07-11.10.2013 Besinlerin Sindirimi 30.09/01-0.10.2013

Detaylı

5. SINIF FEN BİLİMLERİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI ÖZETİ

5. SINIF FEN BİLİMLERİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI ÖZETİ 5. SINIF FEN BİLİMLERİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI ÖZETİ 5. sınıf seviyesinde öğrencilerden besinler ve özellikleri, besinlerin sindirimi, vücudumuzda boşaltım, benzerlik ve farklılıklarıyla canlıları tanıma,

Detaylı

ÜNĠTELENDĠRĠLMĠġ YILLIK DERS PLANI ÖZEL BAHÇELĠEVLER ĠHLAS ĠLKÖĞRETĠM OKULU FEN VE TEKNOLOJĠ DERSĠ 5.SINIF

ÜNĠTELENDĠRĠLMĠġ YILLIK DERS PLANI ÖZEL BAHÇELĠEVLER ĠHLAS ĠLKÖĞRETĠM OKULU FEN VE TEKNOLOJĠ DERSĠ 5.SINIF 2. (26 EYLÜL - 30 EYLÜL) 3 + 1 EYLÜL 1. (19 EYLÜL- 23 EYLÜL) 3 + 1 1. Besinlerin gerekliliği ve dengeli beslenme ile ilgili olarak öğrenciler; 1.1. Canlıların yaşamsal faaliyetlerini devam ettirebilmesi

Detaylı

Isı Cisimleri Hareket Ettirir

Isı Cisimleri Hareket Ettirir Isı Cisimleri Hareket Ettirir Yakıtların oksijenle birleşerek yanması sonucunda oluşan ısı enerjisi harekete dönüşebilir. Yediğimiz besinler enerji verir. Besinlerden sağladığımız bu enerji ısı enerjisidir.

Detaylı

5.SINIF FEN VE TEKNOLOJİ KİMYA KONULARI MADDENİN DEĞİŞMESİ VE TANINMASI

5.SINIF FEN VE TEKNOLOJİ KİMYA KONULARI MADDENİN DEĞİŞMESİ VE TANINMASI 5.SINIF FEN VE TEKNOLOJİ KİMYA KONULARI MADDENİN DEĞİŞMESİ VE TANINMASI Yeryüzündeki sular küçük damlacıklar halinde havaya karışır. Bu damlacıklara su buharı diyoruz. Suyun küçük damlacıklar halinde havaya

Detaylı

a) saf su b) şekerli su c) tuzlu su d) alkollü su a) teneke b) tel c) bilye d) bardak a) doğal gaz b) kömür c) petrol d) linyit

a) saf su b) şekerli su c) tuzlu su d) alkollü su a) teneke b) tel c) bilye d) bardak a) doğal gaz b) kömür c) petrol d) linyit 1) Hangi seçenekteki su, diğerlerinden daha önce donar? a) saf su b) şekerli su c) tuzlu su d) alkollü su 2) Hangi seçenekteki cismin genleşmesi boyuna doğru olur? a) teneke b) tel c) bilye d) bardak 3)

Detaylı

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ ERİME VE DONMA NOKTASI

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ ERİME VE DONMA NOKTASI MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ KAYNAMA NOKTASI ERİME VE DONMA NOKTASI YOĞUNLUK Bir maddeyi diğerlerinden ayırmamıza ve ayırdığımız maddeyi tanımamıza yarayan özelliklere denir. K A Y N A M A MADDENİN

Detaylı

c harfi ile gösterilir. Birimi J/g C dir. 1 g suyun sıcaklığını 1 C arttırmak için 4,18J ısı vermek gerekir

c harfi ile gösterilir. Birimi J/g C dir. 1 g suyun sıcaklığını 1 C arttırmak için 4,18J ısı vermek gerekir Saf bir maddenin 1 gramının sıcaklığını 1 C değiştirmek için alınması gereken ya da verilmesi gereken ısı miktarına ÖZ ISI denir. Öz ısı saf maddeler için ayırt edici bir özelliktir. Birimi J/g C dir.

Detaylı

MADDENİN HAL DEĞİŞİMLERİ

MADDENİN HAL DEĞİŞİMLERİ MADDENİN HAL DEĞİŞİMLERİ Maddenin 3 hali vardır. örnek 1.KATI HALİ buz Maddenin hal değiştirmesinin sebebi ısı alışverişi yapmasıdır. 2.SIVI HALİ 3.GAZ HALİ su su buharı Maddenin ısı alarak katı halden

Detaylı

Yukarıda verilen canlılardan hangisi ya da hangileri yaşamsal faaliyetini sürdürebilmek için beslenmek zorundadır?

Yukarıda verilen canlılardan hangisi ya da hangileri yaşamsal faaliyetini sürdürebilmek için beslenmek zorundadır? 1- l- ll- lll- ıv- Yukarıda verilen canlılardan hangisi ya da hangileri yaşamsal faaliyetini sürdürebilmek için beslenmek zorundadır? A) Yalnız ı B) ıı ve ııı C) ı, II, ıv D) Hepsi 2- A Kandaki zararlı

Detaylı

SU, HALDEN HALE GİRER

SU, HALDEN HALE GİRER Atmosferde yükselen buhar soğuk hava tabakasıyla karşılaştığında yoğuşur. Gaz halindeki bir madde dışarıya ısı verdiğinde sıvı hale geçiriyorsa bu olaya yoğuşma denir. Sıcak Hava Yükselir ve Soğuyup Yağış

Detaylı

5. SINIF FEN BİLİMLERİ TESTİ A. 4. Şekilde bir elektrik devresi sembollerle gösterilmiştir.

5. SINIF FEN BİLİMLERİ TESTİ A. 4. Şekilde bir elektrik devresi sembollerle gösterilmiştir. 1. Şeffaf özdeş dinamometrelere, üzerine ağırlıkları yazılmış farklı cisimler takıldığında şekillerdeki gibi duruyor. Şekilde. dinamometrenin doğru ölçüm yaptığı bilinmektedir. V 3. Ali bir cismi aynı

Detaylı

EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI 5. SINIF FEN BİLİMLERİ DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ

EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI 5. SINIF FEN BİLİMLERİ DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ KASIM EKİM Ay Hafta Ders Saati 2017-2018 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI 5. SINIF FEN BİLİMLERİ DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ Konu Adı Kazanımlar Test No Test Adı F.5.1.1.1. Güneş

Detaylı

ISI VE SICAKLIK. 1 cal = 4,18 j

ISI VE SICAKLIK. 1 cal = 4,18 j ISI VE SICAKLIK ISI Isı ve sıcaklık farklı şeylerdir. Bir maddeyi oluşturan bütün taneciklerin sahip olduğu kinetik enerjilerin toplamına ISI denir. Isı bir enerji türüdür. Isı birimleri joule ( j ) ve

Detaylı

> > 2. Kaplardaki sıvıların sıcaklığı 70 o C ye getirilirse sahip oldukları ısı miktarlarını sıralayınız.

> > 2. Kaplardaki sıvıların sıcaklığı 70 o C ye getirilirse sahip oldukları ısı miktarlarını sıralayınız. 1. Tost makinesinin ısınması 2. Hızlı giden arabanın fren yapmasıyla lastiklerin ısınması 3. Yazın güneşte kalan suyun ısınması 4. Odunun yanması 5. Ütünün ısınması 6. Koşu bandında tempolu yürüyen adam

Detaylı

ÖZEL ASFA HALİL NECATİ ORTA OKULU FEN BİLİMLERİ DERSİ 5.SINIF ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK DERS PLANI

ÖZEL ASFA HALİL NECATİ ORTA OKULU FEN BİLİMLERİ DERSİ 5.SINIF ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK DERS PLANI EYLÜL 3. (29 EYLÜL 03 EKİM ) 4 EYLÜL 1.ve 2. (15 EYLÜL- 26 EYLÜL) 8 5.1.1.Besinler ve Özellikleri 5.1.1.1. Besin içeriklerinin, canlıların yaşamsal faaliyetleri için gerekli olduğunu fark eder. 5.1.1.2.

Detaylı

4.SINIF KİMYA KONULARI

4.SINIF KİMYA KONULARI K A İ M Y 4.SINIF KİMYA KONULARI MADDEYİ TANIYALIM MADDE NEDİR? Çevremizde dokunduğumuz,kokladığımız,gördü ğümüz birbirinden farklı birçok varlık vardır.az veya çok yer kaplayan her varlık madde olarak

Detaylı

MADDENİN ISI ETKİSİ İLE DEĞİŞİMİ

MADDENİN ISI ETKİSİ İLE DEĞİŞİMİ MADDENİN ISI ETKİSİ İLE DEĞİŞİMİ ISINMA-SOĞUMA Isı enerjisi alan maddenin sıcaklığı artar. Maddenin sıcaklığının artması ısınma sonucunda gerçekleşir Özel karışımlı toprakların pişmesi ile seramik,porselen,kiremit,tuğla

Detaylı

1 SU HALDEN HALE GİRER

1 SU HALDEN HALE GİRER 1 SU HALDEN HALE GİRER Atmosferde yükselen buhar soğuk hava tabakasıyla karşılaştığında yoğuşur. Gaz halindeki madde dışarıya ısı verdiğinde sıvı hale geçiyorsa bu olaya yoğuşma denir. Deniz, göl, nehir

Detaylı

Maddenin Isı Etkisi İle Değişimi a)isınma-soğuma

Maddenin Isı Etkisi İle Değişimi a)isınma-soğuma MADDE VE ISI Maddenin Isı Etkisi İle Değişimi a)isınma-soğuma Isı enerjisi alan maddenin sıcaklığı artar. Maddenin sıcaklığının artması ısınma sonucunda gerçekleşir. Örneğin;Yanmakta olan ocağın üzerinde

Detaylı

MADDENİN DEĞİŞİMİ VE TANINMASI

MADDENİN DEĞİŞİMİ VE TANINMASI SU HALDEN HALE GİRER Su 3 halde bulunur: Katı, sıvı ve gaz. * Gaz halindeki bir maddenin sıvı hale geçmesine YOĞUŞMA denir. * Kar kışın yağar. Yağmur ise daha çok ilkbahar mevsiminde yağar. * Yeryüzündeki

Detaylı

ISBN NUMARASI: ISBN NUMARASI: ISBN NUMARASI: ISBN NUMARASI:

ISBN NUMARASI: ISBN NUMARASI: ISBN NUMARASI: ISBN NUMARASI: Bu formun ç kt s n al p ço altarak ö rencilerinizin ücretsiz Morpa Kampüs yarıyıl tatili üyeli inden yararlanmalar n sa layabilirsiniz.! ISBN NUMARASI: 65482465 ISBN NUMARASI: 65482465! ISBN NUMARASI:

Detaylı

4.Sınıf Fen Bilimleri

4.Sınıf Fen Bilimleri Fen Bilimleri Adı: Soyadı: Numara: Besinler ve İçerikleri Canlıların yaşamlarını sürdürebilmek için yedikleri ve içtikleri maddelere besin denir.canlılar büyüyüp gelişmek, üremek ( çoğalmak ) ve solunum

Detaylı

60 C. Şekil 5.2: Kütlesi aym, sıcaklıkları farklı aym maddeler arasındaki ısı alışverişi

60 C. Şekil 5.2: Kütlesi aym, sıcaklıkları farklı aym maddeler arasındaki ısı alışverişi 5.2 ISI ALIŞ VERİŞİ VE SICAKLIK DEĞİŞİMİ Isı, sıcaklıkları farklı iki maddenin birbirine teması sonucunda, sıcaklığı yüksek olan maddeden sıcaklığı düşük olatı maddeye aktarılan enerjidir. Isı aktanm olayında,

Detaylı

MADDENİN ISI ETKİSİYLE DEĞİŞİMİ A. Isınma ve soğuma

MADDENİN ISI ETKİSİYLE DEĞİŞİMİ A. Isınma ve soğuma MADDENİN ISI ETKİSİYLE DEĞİŞİMİ A. Isınma ve soğuma B. Hal değişimi A. Bozunma A. ISINMA VE SOĞUMA Maddeler bulundukları ortamlara bağlı olarak sıcak yada soğuk olabilirler. Isının en önemli özelliklerinden

Detaylı

5. Sınıf Fen ve Teknoloji

5. Sınıf Fen ve Teknoloji KONU: Besinler ve Dengeli Beslenme Besinlerin gerekliliği Bütün canlılar büyümek, gelişmek, ve yaşamını sağlıklı bir şekilde devam ettirebilmek için beslenmeye ihtiyaç vardır. Canlılar koşmak, yürümek

Detaylı

8. SINIF KAZANIM TESTLERİ 7.SAYI. Ar-Ge Birimi Çalışmasıdır ŞANLIURFA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ DİZGİ & TASARIM İBRAHİM CANBEK MEHMET BOZKURT

8. SINIF KAZANIM TESTLERİ 7.SAYI. Ar-Ge Birimi Çalışmasıdır ŞANLIURFA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ DİZGİ & TASARIM İBRAHİM CANBEK MEHMET BOZKURT 8. SINIF ŞANLIURFA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ KAZANIM TESTLERİ TÜRKÇE MATEMATİK T.C İNKİLAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK FEN VE TEKNOLOJİ DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ İNGİLİZCE Ar-Ge Birimi Çalışmasıdır 7.SAYI

Detaylı

2018 / 2019 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSLARI 5. SINIF FEN BİLİMLERİ DERSİ YILLIK PLAN ÖRNEĞİ

2018 / 2019 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSLARI 5. SINIF FEN BİLİMLERİ DERSİ YILLIK PLAN ÖRNEĞİ EKİM 2018 / 2019 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSLARI 5. SINIF FEN BİLİMLERİ DERSİ YILLIK PLAN ÖRNEĞİ Ay Hafta Ders Saati Konu Adı Kazanımlar Test No Test Adı F.5.1.1.1 Güneş in özellikleri

Detaylı

SORULAR 6-) ORTAOKULU 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 1. DÖNEM FEN BİLİMLERİ 3. YAZILI YOKLAMA SORULARI(5-..)

SORULAR 6-) ORTAOKULU 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 1. DÖNEM FEN BİLİMLERİ 3. YAZILI YOKLAMA SORULARI(5-..) Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları üzerinde işaretleyerek yanıtlayınız?. (100 PUAN) SORULAR 6-) 1-) 2-) Dinamometrelerin ölçüm hassasiyeti içlerinde bulunan sarmal yayın özelliklerine göre değişir. Bu sarmal

Detaylı

MADDENİN DEĞİŞİMİ VE TANINMASI

MADDENİN DEĞİŞİMİ VE TANINMASI MADDENİN DEĞİŞİMİ VE TANINMASI YAĞMURUN OLUŞUMU VE SUYUN UĞRADIĞI DEĞİŞİKLİKLER GÜNEŞ ENERJİSİ VE YERYÜZÜNE ETKİSİ ISI VE SICAKLIK KAVRAMLARI ISINMAK İÇİN KULLANILAN YAKITLAR ISININ MADDE ÜERİNDEKİ ETKİSİ

Detaylı

Etkinlik No 15 Dersin Adı Görsel Sanatlar Sınıf

Etkinlik No 15 Dersin Adı Görsel Sanatlar Sınıf Etkinlik No 15 Dersin Adı Görsel Sanatlar Sınıf 4.Sınıf Tarih / /2013 Etkinlik Adı Duygusal Renklerim Önerilen Süre 40'+40 1. Renklerin ışığa göre değiştiğini fark eder. Öğrenci Kazanımları 2. Renklerin

Detaylı

DENEY 3. MADDENİN ÜÇ HALİ: NİTEL VE NİCEL GÖZLEMLER Sıcaklık ilişkileri

DENEY 3. MADDENİN ÜÇ HALİ: NİTEL VE NİCEL GÖZLEMLER Sıcaklık ilişkileri DENEY 3 MADDENİN ÜÇ HALİ: NİTEL VE NİCEL GÖZLEMLER Sıcaklık ilişkileri AMAÇ: Maddelerin üç halinin nitel ve nicel gözlemlerle incelenerek maddenin sıcaklık ile davranımını incelemek. TEORİ Hal değişimi,

Detaylı

Fen Bilimleri Dersi Kazanımları

Fen Bilimleri Dersi Kazanımları Fen Bilimleri Dersi Kazanımları Sigara ve alkol kullanımının vücuda verdiği zararları, araştırma verilerine dayalı olarak tartışır. Boşaltımda görevli yapı ve organları tanır. 2 Diş çeşitlerini model üzerinde

Detaylı

ISI,MADDELERİ ETKİLER

ISI,MADDELERİ ETKİLER ISI,MADDELERİ ETKİLER Isı Alır Genleşir, Isı Verir Büzülür Maddelere verilen ısı,sıcaklığı artırırken maddelerin boyutlarında da değişime neden olur.isının etkisiyle maddelerin boyutlarındaki bu değişime

Detaylı

Fen Bilimleri Kazanım Defteri

Fen Bilimleri Kazanım Defteri Fen Bilimleri Bir Bakışta Önemli noktalar... Akılda kalıcı özet bilgi alanları... Konu özetleri için ayrılmış bölümler... Boşluk doldurma alanları... Tudem önlendirme sınavlarında çıkmış sorular... 2 Konuyu

Detaylı

5. Sınıf FEN BİLİMLERİ

5. Sınıf FEN BİLİMLERİ ÖR NE KL ER İ 5. Sınıf FEN BİLİMLERİ BESİNLER VE ÖZELLİKLERİ TEST 1 3. Aşağıda verilen besin maddelerinden han- 1. gisinde protein miktarı en azdır? YI N &DQO ODU Q \DüDPODU Q V UG UH ELOPHOHUL E \ \ S

Detaylı

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ. Nazife ALTIN Bayburt Üniversitesi, Eğitim Fakültesi

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ. Nazife ALTIN Bayburt Üniversitesi, Eğitim Fakültesi MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ Bayburt Üniversitesi, Eğitim Fakültesi www.nazifealtin.wordpress.com MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ Bir maddeyi diğerlerinden ayırmamıza ve ayırdığımız maddeyi tanımamıza

Detaylı

MADDENİN ISI ETKİSİYLE HAL DEĞİŞİMİ SEZEN DEMİR

MADDENİN ISI ETKİSİYLE HAL DEĞİŞİMİ SEZEN DEMİR ISINMA VE SOĞUMA Her maddenin bir sıcaklığı vardır. Örneğin; çay ya da yeni pişirilmiş bir çorba sıcaktır. Buzdolabından çıkarılan su ya da dondurma ise soğuktur. Maddelerin hangisinin sıcak, hangisinin

Detaylı

Fen ve Teknoloji 7. BOŞALTIM SİSTEMİ. Hazırlayan: NİHAT BAHÇE HAYAL BİLİMDEN DAHA ÖNEMLİDİR. ÇÜNKÜ BİLİM SINIRLIDIR.

Fen ve Teknoloji 7. BOŞALTIM SİSTEMİ. Hazırlayan: NİHAT BAHÇE HAYAL BİLİMDEN DAHA ÖNEMLİDİR. ÇÜNKÜ BİLİM SINIRLIDIR. KAZANIMLAR; BOŞALTIM SİSTEMİ. KARACİĞER: Proteinlerin kullanılması sonucunda amonyak açığa çıkmaktadır. Zehirli olan amonyağı daha az zararlı olması için üreye dönüştürmektedir. 1. Boşaltım sistemi ile

Detaylı

1)Isı ve Sıcaklık farklıdır Sıcak Madde Soğuk Maddeyi İletir

1)Isı ve Sıcaklık farklıdır Sıcak Madde Soğuk Maddeyi İletir ISI VE SICAKLIK 1)Isı ve Sıcaklık farklıdır Sıcak Madde Soğuk Maddeyi İletir Sıcak bir bardak çay içine çay kaşığı bıraktığımızda bir süre sonra çay kaşığının sıcaklığı artar. Buna göre sıcak maddeler

Detaylı

MADDENiN HÂLLERi ve ISI ALISVERiSi

MADDENiN HÂLLERi ve ISI ALISVERiSi MADDENiN HÂLLERi ve ISI ALISVERiSi Maddenin en küçük yapı taşının atom olduğunu biliyoruz. Maddeler, atomlardan ya da atomların bir araya gelmesiyle oluşan moleküllerden meydana gelmiştir. Şimdiye kadar

Detaylı

ISBN NUMARASI: ISBN NUMARASI: ISBN NUMARASI: ISBN NUMARASI:

ISBN NUMARASI: ISBN NUMARASI: ISBN NUMARASI: ISBN NUMARASI: Bu formun ç kt s n al p ço altarak ö rencilerinizin ücretsiz Morpa Kampüs yarıyıl tatili üyeli inden yararlanmalar n sa layabilirsiniz.! ISBN NUMARASI: 65482464 ISBN NUMARASI: 65482464! ISBN NUMARASI:

Detaylı

2006-07 Öğretim Yılı Merkezi Ölçme-Değerlendirme I.Dönem Sonu 6.Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Sınavı Sınav Başlama Saati:08:30 Tarih:22 Ocak 2007

2006-07 Öğretim Yılı Merkezi Ölçme-Değerlendirme I.Dönem Sonu 6.Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Sınavı Sınav Başlama Saati:08:30 Tarih:22 Ocak 2007 2006-07 Öğretim Yılı Merkezi Ölçme-Değerlendirme I.Dönem Sonu 6.Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Sınavı Sınav Başlama Saati:08:30 Tarih:22 Ocak 2007 İsim/ Soy isim: Sınıf:.. SORULAR 1. Yukarıdaki şekilde de

Detaylı

7. ÜNİTE - Beslenme İlkelerini Fiziksel Aktivite Programına Uygulamak. Bölüm -5- Beslenme ve sindirim ile ilgili kavramlar

7. ÜNİTE - Beslenme İlkelerini Fiziksel Aktivite Programına Uygulamak. Bölüm -5- Beslenme ve sindirim ile ilgili kavramlar 1 Sindirim sistemi Sindirim Sindirim kısaca, besinlerin kendilerini oluşturan yapı taşlarına kadar parçalanarak hücre zarından geçebilecek hale getirilmesi işlemidir. Sindirimin iki temel görevi vardır

Detaylı

TEOG Hazırlık Föyü Isı ve Sıcaklık

TEOG Hazırlık Föyü Isı ve Sıcaklık Isı * Bir enerji türüdür. * Kalorimetre kabı ile ölçülür. * Birimi kalori (cal) veya Joule (J) dür. * Bir maddeyi oluşturan taneciklerin toplam hareket enerjisidir. Sıcaklık * Enerji değildir. Hissedilen

Detaylı

SAĞLIKLI BESLENME BİRECİK MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ ZEYNEP ŞAHAN KARADERE

SAĞLIKLI BESLENME BİRECİK MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ ZEYNEP ŞAHAN KARADERE SAĞLIKLI BESLENME BİRECİK MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ ZEYNEP ŞAHAN KARADERE Sağlıklı büyümek ve gelişmek için yeterli ve dengeli beslenmeliyiz. BESLENME İnsanın yaşına, cinsiyetine, çalışma ve özel

Detaylı

Kazanım Merkezli Çalışma Kağıdı 1. Ünite Vücudumuzda Sistemler Sindirim Sistemi

Kazanım Merkezli Çalışma Kağıdı 1. Ünite Vücudumuzda Sistemler Sindirim Sistemi Fen Bilimleri 7. Sınıf Aşağıda, sindirim sistemi ile ilgili verilen ifadelerden doğru olanlarının yanına (, yanlış olanlarının yanına (Y) koyunuz. Aşağıda verilen resimde sindirim sistemi organlarının

Detaylı

FEN BİLİMLERİ Ünite 6 - Test 1

FEN BİLİMLERİ Ünite 6 - Test 1 8.sınıf FEN BİLİMLERİ Ünite 6 - Test Maddenin Halleri (Özısı). Aşağıda özısı ile ilgili bir şema verilmiştir. J / g J / g. C birimi 2. Madde Özısı (cal/g c) Demir,5 Krom,2 Alüminyum,27 Radyotör özısı sembolü

Detaylı

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI LİDER ŞİŞLİ İLKOKULU/ORTAOKULU 4. SINIF FEN BİLİMLERİ KAZANIMLAR

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI LİDER ŞİŞLİ İLKOKULU/ORTAOKULU 4. SINIF FEN BİLİMLERİ KAZANIMLAR 4. SINIF FEN BİLİMLERİ KAZANIMLAR Yer kabuğunun kara tabakasının kayaçlardan oluştuğunu belirtir. Kayaçlarla madenleri ilişkilendirir ve kayaçların ham madde olarak önemini tartışır. Fosillerin oluşumunu

Detaylı

BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ EĞİTİM PLANI

BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ EĞİTİM PLANI BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ EĞİTİM PLANI DİSİPLİN/ GELİŞİM ALANI: UZUN DÖNEMLİ AMAÇ: - Vücudumuz bilmecesini çözelim - Maddeyi tanıyalım - Kuvvet ve hareket - Işık ve ses - Canlılar dünyasını

Detaylı

1) Isı Alır Genleşir, Isı Verir Büzülür

1) Isı Alır Genleşir, Isı Verir Büzülür 1) Isı Alır Genleşir, Isı Verir Büzülür Bir bardak suyun içine buz parçaları koyduğumuzda suyun sıcaklığının azaldığını gözlemleriz. Sonuç olarak ısının maddeler üzerindeki en belirgin etkisi sıcaklık

Detaylı

Canlıların enerji kazanabilmeleri için beslenmeye gereksinimleri vardır.

Canlıların enerji kazanabilmeleri için beslenmeye gereksinimleri vardır. 1- Canlılar neden beslenmeye ihtiyaç duyarlar? Canlıların enerji kazanabilmeleri için beslenmeye gereksinimleri vardır. 2- İnsanlar ve hayvanlar hangi şekilde hareket ederler? İnsanlar ve hayvanlar yer

Detaylı

FEN ve TEKNOLOJİ. Besinler ve Sindirim. Konu Testi. Sınıf Test-01. 1. Besin içeriği. 4. Sindirim. Pankreas öz suyu kalın bağırsağa dökülür.

FEN ve TEKNOLOJİ. Besinler ve Sindirim. Konu Testi. Sınıf Test-01. 1. Besin içeriği. 4. Sindirim. Pankreas öz suyu kalın bağırsağa dökülür. Besinler ve Sindirim Konu Testi Besin içeriği FEN ve TEKNOLOJİ 4. Sindirim Besinin kimyasal sonunda oluşan olarak sindirildiği yapıtaşları yer Pankreas öz suyu kalın bağırsağa dökülür. B ve K vitaminleri

Detaylı

3. SINIF FEN BİLİMLERİ

3. SINIF FEN BİLİMLERİ 3. SINIF FEN BİLİMLERİ Ünite/Öğrenme Konu Kazanım Adı KOD Hafta Tarih KD1 KD2 KD3 KD4 KD5 KD6 Gezegenimizi Tanıyalım Dünya`nın Şekli Dünyanın şeklinin küreye benzediğinin farkına varır. F3111 1 Gezegenimizi

Detaylı

VÜCÜDUMUZ BİLMECESİNİ ÇÖZELİM ÜNİTESİ DPYB SINAVINDA ÇIKMIŞ SORULAR

VÜCÜDUMUZ BİLMECESİNİ ÇÖZELİM ÜNİTESİ DPYB SINAVINDA ÇIKMIŞ SORULAR VÜCÜDUMUZ BİLMECESİNİ ÇÖZELİM ÜNİTESİ SINAVINDA ÇIKMIŞ SORULAR 1. Aşağıdakilerin hangisinde verilernlerin her ikisi de vücuttaki sıvı atık maddelerin dışarı atılmasını sağlar 1999 A) Böbrek Akciğer B)

Detaylı

YEĞİTEK. Eğitim Hizmetleri Koordinatörlüğü DERS PLANI

YEĞİTEK. Eğitim Hizmetleri Koordinatörlüğü DERS PLANI DERS PLANI Müfredat sistemimiz ağırlıklı olarak Yapılandırmacı Yaklaşım öğretim stratejisini benimsemiştir. Bu stratejide kullanılan öğretim yöntem ve teknikleri derse veya konuya göre değişebilmektedir.

Detaylı

ÖĞRENME ALANI : MADDE VE DEĞĐŞĐM ÜNĐTE 5 : MADDENĐN HALLERĐ VE ISI

ÖĞRENME ALANI : MADDE VE DEĞĐŞĐM ÜNĐTE 5 : MADDENĐN HALLERĐ VE ISI ÖĞRENME ALANI : MADDE VE DEĞĐŞĐM ÜNĐTE 5 : MADDENĐN HALLERĐ VE ISI F- HAL DEĞĐŞĐM ISILARI (ERĐME DONMA VE BUHARLAŞMA YOĞUŞMA ISISI) 1- Hal Değişim Sıcaklıkları (Noktaları) 2- Hal Değişim Isısı 3- Hal Değişim

Detaylı

Maddenin ısı ile etkileşimi

Maddenin ısı ile etkileşimi Aynı miktardaki farkı sıvılar özdeş kaplara konup eşit süre ısıtıldıklarında son sıcaklıkları birbirinden farklı olur. Bunun nedeni sıvıların sıcaklığının sıvının cinsine bağlı olmasıdır. Eşit miktardaki

Detaylı

YAVRU TEMA EĞİTİM PROGRAMI

YAVRU TEMA EĞİTİM PROGRAMI YAVRU TEMA EĞİTİM PROGRAMI etkinlik rehberi YAŞAMI KEŞFEDİYORUM RENGARENK DOĞAM ETKİNLİK 15 AMAÇ Suyun yeryüzündeki yolculuğu konusunda farkındalık sağlamak ETKİNLİK SÜRESİ: 2 Ders Saati KAZANIMLAR: Fen

Detaylı

TED KDZ. EREĞLİ KOLEJİ VAKFI ÖZEL ORTAOKULU EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI SOSYAL BİLGİLER DERSİ 5. SINIF YILLIK PLANI

TED KDZ. EREĞLİ KOLEJİ VAKFI ÖZEL ORTAOKULU EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI SOSYAL BİLGİLER DERSİ 5. SINIF YILLIK PLANI 07-11.10.201 0.09/01-04.10.201 2-27.09.201 09-20.09.201 TED KDZ. EREĞLİ KOLEJİ VAKFI ÖZEL ORTAOKULU 201 2014 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI SÜRE ÖĞRENME ALANI: Birey ve Toplum ÜNİTE: Haklarımı Öğreniyorum ARA DİSİPLİNLER

Detaylı

SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ YETERLİ VE DENGELİ BESLENMEDEKİ ÖNEMİ

SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ YETERLİ VE DENGELİ BESLENMEDEKİ ÖNEMİ SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ YETERLİ VE DENGELİ BESLENMEDEKİ ÖNEMİ Büyüme ve gelişmeyi sağlar. Özellikle çocuk ve adölesanlarda protein, kalsiyum ve fosfor alımı nedeniyle; kemiklerin ve dişlerin gelişiminde Önemlidir.

Detaylı

Maddeye dışarıdan ısı verilir yada alınırsa maddenin sıcaklığı değişir. Dışarıdan ısı alan maddenin Kinetik Enerjisi dolayısıyla taneciklerinin

Maddeye dışarıdan ısı verilir yada alınırsa maddenin sıcaklığı değişir. Dışarıdan ısı alan maddenin Kinetik Enerjisi dolayısıyla taneciklerinin Maddeye dışarıdan ısı verilir yada alınırsa maddenin sıcaklığı değişir. Dışarıdan ısı alan maddenin Kinetik Enerjisi dolayısıyla taneciklerinin titreşim hızı artar. Tanecikleri bir arada tutan kuvvetler

Detaylı

Ünite: 4. Isıtılan aynı cins maddelerdeki sıcaklık değişimi; ısıtılma süresine, madde miktarına, ısıtıcı gücüne veya ısıtıcı sayısına bağlıdır.

Ünite: 4. Isıtılan aynı cins maddelerdeki sıcaklık değişimi; ısıtılma süresine, madde miktarına, ısıtıcı gücüne veya ısıtıcı sayısına bağlıdır. 5. FÖY FE BİİERİ madde ve EDÜSTRİ GS eler Öğreneceğiz? 2 Ders Saati ÖZ ISI Isı--ütle İlişkisi Öz Isı Isı--ütle İlişkisi Isıtılan aynı cins maddelerdeki sıcaklık değişimi; ısıtılma süresine, madde miktarına,

Detaylı

BESİN GRUPLARININ YETERLİ VE DENGELİ BESLENMEDEKİ ÖNEMİ

BESİN GRUPLARININ YETERLİ VE DENGELİ BESLENMEDEKİ ÖNEMİ BESİN GRUPLARININ YETERLİ VE DENGELİ BESLENMEDEKİ ÖNEMİ SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ YETERLİ VE DENGELİ BESLENMEDEKİ ÖNEMİ Büyüme ve gelişmeyi sağlar. Özellikle çocuk ve adölesanlarda protein,

Detaylı

ERİME DONMA KAYNAMA YOĞUNLAŞMA SÜBLİNLEŞME

ERİME DONMA KAYNAMA YOĞUNLAŞMA SÜBLİNLEŞME ERİME DONMA KAYNAMA YOĞUNLAŞMA SÜBLİNLEŞME HAL DEĞİŞİMİ Katı eriyerek sıvıya, süblimleşerek gaza dönüşür. Sıvı buharlaşarak gaza, donarak katıya dönüşür. Gaz yoğunlaşarak sıvıya, depozisyon ile ise katıya

Detaylı

Etkinlik No 4 Dersin Adı. Hayat Bilgisi Sınıf. 2.Sınıf Tarih. /.../2013 Etkinlik Adı

Etkinlik No 4 Dersin Adı. Hayat Bilgisi Sınıf. 2.Sınıf Tarih. /.../2013 Etkinlik Adı Etkinlik No 4 Dersin Adı Hayat Bilgisi Sınıf 2.Sınıf Tarih /.../2013 Etkinlik Adı Dengeli ve Düzenli Beslenelim Önerilen Süre 40' Öğrenci Kazanımları 1. Neden dengeli ve düzenli beslenmesi gerektiğini

Detaylı

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI FEN BİLİMLERİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI FEN BİLİMLERİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI EYLÜL 1. (16 EYLÜL 20 EYLÜL) ÖĞREN ALANI : CANLILAR HAT ÜNİTE I : VÜCUDUMUZ BİLCESİNİ ÇÖZELİM SINIF : 5.SINIF 1.1. Besin içerikleri, dengeli beslenme, sigara ve alkolün zararları ile ilgili olarak öğrenciler;

Detaylı

5E MODELİNE GÖRE HAZIRLANMIŞ DERS PLANI

5E MODELİNE GÖRE HAZIRLANMIŞ DERS PLANI 5E MODELİNE GÖRE HAZIRLANMIŞ DERS PLANI BÖLÜM 1 Dersin Adı: Sınıf: Ünitenin Adı/No: Konu: Önerilen Süre: Fen ve Teknoloji 7.Sınıf Kuvvet ve Hareket/ 2.Ünite Enerji ve Sürtünme Kuvveti 40 dakika BÖLÜM 2

Detaylı

Genleşme Ve Büzülme. Isınan maddelerin boyutları büyür. Maddelerin boyutlarında görülen değişikliklere genleşme denir.

Genleşme Ve Büzülme. Isınan maddelerin boyutları büyür. Maddelerin boyutlarında görülen değişikliklere genleşme denir. Genleşme Ve Büzülme Isınan maddelerin boyutları büyür. Maddelerin boyutlarında görülen değişikliklere genleşme denir. Genleşmenin tersi büzülmedir. Büzülme olayında maddelerin ha cimlerin de küçülme olur.

Detaylı

ISI SICAKLIK. hakkında neler biliyoruz?

ISI SICAKLIK. hakkında neler biliyoruz? ISI SICAKLIK hakkında neler biliyoruz? Reklamlarda, haberler ve hava durumu programlarında sık sık duyduğumuz; "Düşük ısılarda bile mükemmel temizlik" "Dış ısı göstergesi" "Vücut ısısı düştü" "Bugün Şanlıurfa

Detaylı

ISI VE SICAKLIK. Hüseyin SOYLU. Fen ve Teknoloji

ISI VE SICAKLIK. Hüseyin SOYLU. Fen ve Teknoloji Isı ve Sıcaklık Farklıdır Sıcak bir bardak çay içine çay kaşığı bıraktığımızda bir süre sonra çay kaşığının sıcaklığı artar. Buna göre sıcak maddeler kendinden daha soğuk olan maddelere temas ettiklerinde

Detaylı

5.SINIF FEN TEKNOLOJİ ISI MADDEYİ ETKİLER

5.SINIF FEN TEKNOLOJİ ISI MADDEYİ ETKİLER ISI MADDEYİ ETKİLER MADDENİN ISI ETKİSİ İLE DEĞİŞİMİ Maddelerin her hangi bir şekilde dışarıdan ısı alarak yapısında meydana gelen kimyasal ya da fiziksel yapısında ki değişikliğe denir. Maddelerin ısı

Detaylı

ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ AY EKİM KASIM 06-07 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI 6. SINIF FEN BİLİMLERİ DERSİ HAFTA DERS SAATİ KONU ADI KAZANIMLAR TEST NO TEST ADI 6... Hayvan ve bitki hücrelerini, temel kısımları ve görevleri açısından karşılaştırır.

Detaylı

MADDENİN HALLERİ VE ISI ALIŞ-VERİŞİ

MADDENİN HALLERİ VE ISI ALIŞ-VERİŞİ MADDENİN HALLERİ VE ISI ALIŞ-VERİŞİ Maddeler doğada katı - sıvı - gaz olmak üzere 3 halde bulunurlar. Maddenin halini tanecikleri arasındaki çekim kuvveti belirler. Tanecikler arası çekim kuvveti maddeler

Detaylı

SAĞLIKLI BESLENME TABAĞI

SAĞLIKLI BESLENME TABAĞI SAĞLIKLI BESLENME TABAĞI Ekmek, diğer tahıllar ve patates Meyve ve sebzeler Et, balık ve alternatifleri Yağ ve şeker oranı yüksek yiyecek ve içecekler Süt ve süt ürünleri Sağlıklı beslenme tabağı insanların

Detaylı

BASINCA SEBEP OLAN ETKENLER. Bu bölümü bitirdiğinde basınca sebep olan kuvvetin çeşitli etkenlerden kaynaklanabileceğini fark edeceksin.

BASINCA SEBEP OLAN ETKENLER. Bu bölümü bitirdiğinde basınca sebep olan kuvvetin çeşitli etkenlerden kaynaklanabileceğini fark edeceksin. BASINCA SEBEP OLAN ETKENLER Bu bölümü bitirdiğinde basınca sebep olan kuvvetin çeşitli etkenlerden kaynaklanabileceğini fark edeceksin. Basınca neden olan kuvvetler çeşitli etkenlerden kaynaklanır. Balon

Detaylı

1) AĢağıda verilen cümlelerden doğru olanların baģına D yanlıģ olanların baģına Y yazınız.

1) AĢağıda verilen cümlelerden doğru olanların baģına D yanlıģ olanların baģına Y yazınız. 5. SINIF YARIYIL ÇALIġMA ETKĠNLĠĞĠ 1) AĢağıda verilen cümlelerden doğru olanların baģına D yanlıģ olanların baģına Y yazınız. ( ) Kişinin yaşına, boyuna ve cinsiyetine uygun olarak gerekli besinleri yeteri

Detaylı

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 6.SINIF FEN BİLİMLERİ DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 6.SINIF FEN BİLİMLERİ DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ KASIM EKİM 2017-2018 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 6.SINIF FEN BİLİMLERİ DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ Ay Hafta Ders Saati Konu Adı Kazanımlar Test No Test Adı 6.1.1.1. Hayvan ve bitki

Detaylı

Hafta Ünite Adı Konular Kazanımlar Etkinlik Kodu

Hafta Ünite Adı Konular Kazanımlar Etkinlik Kodu Hafta Ünite Adı Konular Kazanımlar Etkinlik Kodu 16. Hafta Madde ve Türkiye de Kimya Endüstrisi a) Ağırlıklı olarak ithal ve ihraç edilen kimyasal ürünleri karşılaştırarak Türkiye kimya endüstrisinin işleyişini

Detaylı

FEN BİLGİSİ. Besin İçerikleri

FEN BİLGİSİ. Besin İçerikleri FEN BİLGİSİ TEST-1 Besin İçerikleri 1. 4. Yaşamsal faaliyetlerin gerçekleşebilmesi için gereken enerjiyi öncelikli olarak aşağıdaki besinlerin hangisinden alırız? Besinlerimiz Enerji verici Yapıcı onarıcı...

Detaylı

4) Elementleri metal, ametal ve soygaz olarak sınıflandırarak özelliklerini karşılaştırır.

4) Elementleri metal, ametal ve soygaz olarak sınıflandırarak özelliklerini karşılaştırır. 1) 8.3.1.1. Geçmişten günümüze periyodik sistemin oluşturulma sürecini araştırır ve sunar. 4) 8.3.2.1. Elementleri metal, ametal ve soygaz olarak sınıflandırarak özelliklerini karşılaştırır. 2) 8.3.1.2.

Detaylı

A BÖLÜMÜ NÜ DEĞERLENDİRELİM

A BÖLÜMÜ NÜ DEĞERLENDİRELİM A BÖLÜMÜ NÜ EĞERLENİRELİM A. Aşağıdaki resimde numaralar ile gösterilen bölümlerin neler olduğunu ve bu bölümlerin görevlerini noktalı yerlere kısaca yazınız. 1... 1 2 3............... 2 3...... B. Aşağıda

Detaylı

SU HALDEN HALE G İ RER

SU HALDEN HALE G İ RER SU HALDEN HALE GİRER Doğada Su Döngüsü Enerji Kaynağı Güneş Suyun yeryüzünde, buharlaşma, yağış, yeraltına süzülme, kaynak ve akarsu olarak tekrar çıkma, bir göl veya denize akma vs gibi hareketlerine

Detaylı

ENERJİ METABOLİZMASI

ENERJİ METABOLİZMASI ENERJİ METABOLİZMASI Soluduğumuz hava, yediğimiz ve içtiğimiz besinler vücudumuz tarafından işlenir, kullanılır ve ihtiyaç duyduğumuz enerjiye dönüştürülür. Gün içinde yapılan fiziksel aktiviteler kalp

Detaylı

A) B) C) D) Aşağıdakilerden hangisi öz ısı birimini ifade eder? I. J/g

A) B) C) D) Aşağıdakilerden hangisi öz ısı birimini ifade eder? I. J/g 8.6.1. Özısı 8.6.1.1. Özısıyı tanımlar ve yaptığı deneylerle farklı maddelerin özısılarının farklı olabileceği çıkarımında bulunur. :8.6.1.1 Test: 1 8.6.1. Özısı 8.6.1.1. Özısıyı tanımlar ve yaptığı deneylerle

Detaylı

Suyun yeryüzünde, buharlaşma, yağış, yeraltına süzülme, kaynak ve akarsu olarak tekrar çıkma, bir göl veya denize akma vs gibi hareketlerine su

Suyun yeryüzünde, buharlaşma, yağış, yeraltına süzülme, kaynak ve akarsu olarak tekrar çıkma, bir göl veya denize akma vs gibi hareketlerine su Suyun yeryüzünde, buharlaşma, yağış, yeraltına süzülme, kaynak ve akarsu olarak tekrar çıkma, bir göl veya denize akma vs gibi hareketlerine su döngüsü denir. Su döngüsünü harekete geçiren güneş, okyanuslardaki

Detaylı

EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI TURGUT REİS ORTAOKULU 6. SINIF BİLİM UYGULAMALARI DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI

EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI TURGUT REİS ORTAOKULU 6. SINIF BİLİM UYGULAMALARI DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI 013-014 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI TURGUT REİS ORTAOKULU 6. SINIF BİLİM UYGULAMALARI DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI EKİM- 16-0 3-7 30 4 EKİM 07-11 EKİM 14 5 EKİM 8 EKİM 1 1. Vücudunun bir bütünlük içerisinde

Detaylı

Prof. Dr. Sedat BOYACIOĞLU

Prof. Dr. Sedat BOYACIOĞLU Prof. Dr. Sedat BOYACIOĞLU 173 Prof. Dr. Sedat BOYACIOĞLU Hiçbir canlının beslenmeden yaşamını sürdürmesi mümkün değildir. Bu, her yaşta olmak üzere, insanlar için de geçerlidir. Özellikle bebekler ve

Detaylı

FEN BİLİMLERİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI (3, 4, 5, 6, 7 VE 8. SıNıF) TANITIMI. Öğretim Programı Tanıtım Sunusu

FEN BİLİMLERİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI (3, 4, 5, 6, 7 VE 8. SıNıF) TANITIMI. Öğretim Programı Tanıtım Sunusu FEN BİLİMLERİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI (3, 4, 5, 6, 7 VE 8. SıNıF) TANITIMI Öğretim Programı Tanıtım Sunusu Sununun İçeriği Programın Yapısı Ünite, Kazanım Sayı ve Süre Tablosu Fen Bilimleri Dersi Öğretim

Detaylı

9. SINIF KONU ANLATIMI 5 CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU

9. SINIF KONU ANLATIMI 5 CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU 9. SINIF KONU ANLATIMI 5 CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU Canlıların yapısına katılan maddeler çeşitli özellikler nedeni ile temel olarak iki grupta incelenir. Canlının Temel Bileşenleri

Detaylı

ADIM ADIM YGS-LYS 5. ADIM CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU

ADIM ADIM YGS-LYS 5. ADIM CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU ADIM ADIM YGS-LYS 5. ADIM CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU Canlıların yapısına katılan maddeler çeşitli özellikler nedeni ile temel olarak iki grupta incelenir. Canlının Temel Bileşenleri

Detaylı

ÖĞRENME ALANI: Kuvvet ve Hareket 2.ÜNİTE: Kaldırma Kuvveti ve Basınç. Kaldırma Kuvveti

ÖĞRENME ALANI: Kuvvet ve Hareket 2.ÜNİTE: Kaldırma Kuvveti ve Basınç. Kaldırma Kuvveti ÖĞRENME ALANI: Kuvvet ve Hareket 2.ÜNİTE: Kaldırma Kuvveti ve Basınç Kaldırma Kuvveti - Dünya, üzerinde bulunan bütün cisimlere kendi merkezine doğru çekim kuvveti uygular. Bu kuvvete yer çekimi kuvveti

Detaylı

Can boğazdan gelir.. Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur..

Can boğazdan gelir.. Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur.. Can boğazdan gelir.. Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur.. 1 BESLENME BİLİMİ 2 Yaşamımız süresince yaklaşık 60 ton besin tüketiyoruz. Besinler sağlığımız ve canlılığımızın devamını sağlar. Sağlıklı bir

Detaylı

4. SINIF AKADEMİK BÜLTEN ANABİLİM EĞİTİM KURUMLARI

4. SINIF AKADEMİK BÜLTEN ANABİLİM EĞİTİM KURUMLARI 4. SINIF AKADEMİK BÜLTEN ANABİLİM EĞİTİM KURUMLARI FEN VE TEKNOLOJİ Anabilim Eğitim Kurumalarında Fen ve Teknoloji dersi, sınıf öğretmenleri ve Fen Bilgisi Branş öğretmenlerinin işbirliği ile hazırlanan

Detaylı

3. SINIF FEN BİLİMLERİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI

3. SINIF FEN BİLİMLERİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI 3. SINIF FEN BİLİMLERİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI 3. sınıf seviyesinde öğrencilerden; duyu organları ve görevleri ile birlikte sağlığının korunması için yapılması gerekenler; canlı ve cansız varlıklar, doğal

Detaylı

Meteoroloji. IX. Hafta: Buharlaşma

Meteoroloji. IX. Hafta: Buharlaşma Meteoroloji IX. Hafta: Buharlaşma Hidrolojik döngünün önemli bir unsurunu oluşturan buharlaşma, yeryüzünde sıvı ve katı halde farklı şekil ve şartlarda bulunan suyun meteorolojik faktörlerin etkisiyle

Detaylı

MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 3

MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 3 Enerji Kaynakları MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 3 Enerji kaynakları Yakıtlar Doğa kuvvetleri Özel doğa kuvvetleri Yrd. Doç. Dr. Yüksel HACIOĞLU Katı Sıvı Gaz Odun Petrol Doğal Gaz Hidrolik Güneş Rüzgar

Detaylı