FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ BİYOTEKNOLOJİ KONUSUNDAKİ BİLGİ DÜZEYLERİ

Transkript

1 FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ BİYOTEKNOLOJİ KONUSUNDAKİ BİLGİ DÜZEYLERİ Zeynep YÜCE 1 Necati YALÇIN 2 1 Arş. Gör. Dr., Kafkas Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü 2 Prof. Dr., Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü ÖZET Bu araştırma ile; tıp, farmakoloji, tarım ve hayvan ürünleri ıslahı, gıda üretim işlemleri, endüstri ve çevre gibi çeşitli uygulama alanları olan biyoteknoloji konusunda, Gazi ve Kafkas Üniversitesi Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü nde akademik yılında öğrenim gören fen bilgisi öğretmen adaylarının bilgi düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca, akademik yılının öncesinde verilmiş olan Genetik dersi ile sonrasında verilmekte olan Genetik ve Biyoteknoloji dersinin öğrencilerin biyoteknoloji konusundaki bilgileri üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Öğrencilerin, sahip oldukları bilgi düzeylerini belirlemek amacıyla araştırmacı tarafından geliştirilen, geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılan biyoteknoloji bilgi ölçeği kullanılmıştır. Ölçeğin Cronbach Alfa değeri,70 olarak hesaplanmıştır. Öğrenciler hakkında bilgi edinebilmek için kişisel bilgi anketi hazırlanıp uygulanmıştır. Elde edilen veriler, SPSS 11.5 paket programı ile analiz edilmiştir. Araştırma sonunda fen bilgisi öğretmen adaylarının, biyoteknoloji konusunda orta düzey bir bilgiye sahip oldukları belirlenmiştir. Ayrıca bazı değişkenler bakımından öğrencilerin sahip oldukları bilgi düzeyleri karşılaştırılmış ve anlamlı bir fark olup olmadığına bakılmıştır. Anahtar Kelimeler: Fen bilgisi öğretmen adayları, biyoteknoloji, biyoteknoloji uygulamaları. 1. GİRİŞ Biyoteknoloji, 21. yüzyılın başlıca teknolojilerinden biridir. Bugün, dünya dört temel problemle karşı karşıyadır; kötü beslenme, hastalıklar, enerji yetersizliği ve çevre kirliliği. Bu problemlerin üstesinden gelebilmek için biyoteknolojik gelişmeler süreklilik göstermektedir. Biyoteknoloji uygulamalarının temelleri çok eski çağlara dayanmaktadır yıl öncesinde Sümerler ve Babilliler tarafından alkollü içeceklerin yapımında biyoteknolojik yöntemler kullanılmıştır yıl önce Mısırlılar hamur mayasını kullanarak ekmek yapmışlardır. Modern Biyoteknolojinin babası olarak kabul edilen Pasteur, 1857 ve 1876 yılları arasında mayalanma olayında mikroorganizmaların görev aldığını keşfetmiştir yılında Buchner parçalanmış maya hücrelerinin alkolik mayalanmaya sebep olduğunu bulmuştur. Ancak mayalanmanın sebebinin maya hücresi değil içinde bulunan bir enzim olduğu sonraki araştırmalarda ortaya çıkmıştır. Mayalanma olayının açıklanması biyoteknolojik anlamda ilk bilimsel açıklama olmuştur (Smith, 2004; Kiziroğlu, 2004). Ancak, önemli biyoteknolojik uygulamalar 1953 yılında James Watson ve Fransis Crick adlı araştırmacıların DNA nın çift sarmal yapısını keşfi ile başlamıştır. Bu keşif 20. yüzyılın en önemli bilimsel buluşlarından biri olmuştur. Çünkü DNA molekülünün yapısı ve yapısındaki değişmelerle canlılardaki özelliklerin farklılaştığının anlaşılması, canlıların yapılarında istenilen değişikliklerin gerçekleştirilmesine olanak sağlamıştır. Biyoteknoloji kavramı ilk kez 1919 yılında Ereky tarafından kullanılmıştır. Biyoteknoloji, hücrelerin özelliklerinden faydalanan ve DNA gibi biyolojik molekülleri ortaya koyan teknolojilerin birikimidir (Strickland ve arkadaşları, 2007). Mikroorganizmaların, bitkilerin ya da hayvanların genetik yapılarını değiştirme, geliştirme, çoğaltma ve yeni ya da az bulunan ürünleri elde etme biyoteknolojinin başlıca kullanım amacıdır (Babaoğlu, Gürel ve Özcan, 2001). Günümüzde, doğal olarak var olan mikroorganizmalardan da yararlanarak çeşitli üretim teknikleriyle yeni ilaç ve daha güvenli aşılar üretilmekte, bazı genetik hastalıklar iyileştirilmekte, üretim maliyetleri düşürülüp tarım ve hayvancılıkta verim artırılmakta, gıdaların beslenme değerleri iyileştirilmekte, bakterilerle ayrışabilen plastikler geliştirilmekte, su ve hava kirliliği önlenmekte, virüse bağlı hastalıklar kontrol altına alınmakta ve bunlar gibi daha pek çok uygulama yapılmaktadır. Bu uygulamalar modern biyoteknoloji uygulamalarıdır ve insanların bugünü ve yarını için büyük önem taşımaktadır. Biyoteknoloji, modern dünyanın çeşitli sorunlarını çözmek için yüksek bir potansiyel oluşturmaktadır. Fakat biyoteknoloji ile birlikte yeni sorunlar, özellikle etik sorunlar ortaya çıkmıştır.

2 Bundan dolayı, okuldaki bilim konularının aynı zamanda belli bir sorumluluğu olduğunun sonucuna varılmaktadır. Bu bir yandan biyoteknolojinin bilimsel ve teknik özelliklerini somut bir şekilde öğrencilere bildirme, diğer bir yandan da öğrencilerin biyoteknolojinin fırsat ve riskleri ile mantıklı bir şekilde baş edebilmeleri için gelecekle ilgili karar verici olarak onları yetiştirme sorumluluğudur. Yani, okul eğitimi hem biyoteknoloji ile ilgili temel bilgilerle hem de biyoteknolojinin etkileri ile ilgilenmelidir. Ayrıca diğer bir amacı da bu teknolojik alana ilişkin öğrencilerin akılcı kararlar verme yeteneklerini geliştirmektir (Harms, 2002). Biyoteknolojinin toplumsal boyutta anlaşılabilirliğinin artırılması ile mantıkla ya da bilimsel gerçeklerle bağdaşmayan görüşlerin yaygınlaşması engellenecektir. Bu nedenle, son yıllarda toplumun ve özellikle bu alanda eğitim alan öğrencilerin, biyoteknoloji konusundaki bilgi düzeyini açığa çıkarmaya yönelik araştırmalar önem kazanmıştır. 2. YÖNTEM 2.1. Araştırmanın Amacı Bu araştırma ile, akademik yılında Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi ve Kafkas Üniversitesi Eğitim Fakültesi nin İlköğretim Bölümü Fen Bilgisi Öğretmenliği Anabilim Dalı nda öğrenim gören öğrencilerin biyoteknoloji konusundaki bilgi düzeylerinin ve bunları etkileyen faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır Problem ve Alt Problemler 1) Fen bilgisi öğretmen adaylarının, biyoteknoloji konusundaki bilgi düzeyleri nedir? 2) Fen bilgisi öğretmen adaylarının, bazı değişkenlere göre biyoteknoloji konusundaki bilgi düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık var mıdır? a) Öğrencilerin cinsiyetine göre anlamlı bir farklılık var mıdır? b) Öğrencilerin öğrenim görmekte olduğu üniversiteye göre anlamlı bir farklılık var mıdır? c) Öğrencilerin öğrenim görmekte olduğu sınıfa göre anlamlı bir farklılık var mıdır? d) Öğrencilerin üniversitede almış olduğu biyoteknoloji ile ilgili derslere göre anlamlı bir farklılık var mıdır? e) Öğrencilerin üniversiteye gelmeden önceki eğitim kurumlarından birinde biyoteknoloji ile ilgili bir ders almış olmasına göre anlamlı bir farklılık var mıdır? f) Öğrencilerin üniversiteye gelmeden önce almış olduğu biyoteknoloji ile ilgili dersin verildiği eğitim kurumuna göre anlamlı bir farklılık var mıdır? g) Öğrencilerin üniversiteye gelmeden önce yaşadığı şehrin bulunduğu coğrafi bölgeye göre anlamlı bir farklılık var mıdır? 2.3. Araştırma Grubu Araştırma grubunu, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi ve Kafkas Üniversitesi Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü Fen Bilgisi Öğretmenliği Anabilim Dalı nda öğrenim gören öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmaya katılan fen bilgisi öğrencilerinin öğrenim görmekte oldukları üniversitelere göre dağılımları Tablo 2.1. de verilmiştir. Tablo 2.1. Araştırmaya katılan fen bilgisi öğrencilerinin öğrenim görmekte oldukları üniversitelere göre dağılımları Frekans Yüzde Gazi Üniversitesi ,2 Kafkas Üniversitesi ,8 Toplam ,0 Tablo 2.1. e göre, araştırmaya katılan 504 öğrencinin; 273 ü (%54,2) Gazi Üniversitesi, 231 i de (%45,8) Kafkas Üniversitesi nde öğrenim görmektedir Veri Toplama Araçları Araştırmada, akademik yılından itibaren uygulamaya giren öğretmen yetiştirme programlarındaki yenilikler dikkate alınarak fen bilgisi öğretmenliği lisans programında VI. Yarıyılda

3 verilmeye başlanmış olan Genetik ve Biyoteknoloji dersi göz önüne alınmıştır. Bu çerçevede, akademik yılında 1.,2., ve 3. sınıflar yeni programa göre derslerini alırken, 4. sınıflar eski programa göre devam etmiştir. Bundan yola çıkarak, 1., 2., 3., ve 4. sınıf öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgi düzeylerini belirlemek amacıyla bilgi ölçeği uygulanmıştır. Araştırmada kullanılan Biyoteknoloji Bilgi Ölçeği hazırlanırken; Lamanauskas ve Makarskaitė-Petkevičienė (2008), Prokop, Leskova, Kubiatko ve Diran (2007), Şenler, Çakır, Görecek ve Taşkın (2006), Darçın ve Türkmen (2006) in makaleleri, Sohan (1998) ve Porter (2007) ın yapmış oldukları doktora tezleri incelenerek, bu çalışmalardaki biyoteknoloji hakkındaki bilgi ifadeleri ve soruları çıkarılmış, yabancı kaynaklar Türkçeye çevrilmiştir. İncelenen kaynaklardan, bir madde havuzu oluşturulmuş ve araştırmacı tarafından uygun görülenler Biyoteknoloji Bilgi Ölçeği nde kullanılmak üzere yeniden düzenlenmiş çoğu madde de araştırmacı tarafından eklenmiştir. Araştırmacı tarafından eklenen maddeler genetik, moleküler biyoloji ve biyoteknoloji hakkında yazılan kitaplardan yararlanılarak oluşturulmuştur. Ölçme aracında bulunan soruların (maddelerin) ölçme amacına uygun olup olmadığı ve ölçülmek istenen alanı temsil edip etmediği ise alanda uzman olan öğretim elemanlarının görüşü ile belirlenmiştir. Verilen ifadelere öğrencilerin doğru / fikrim yok / yanlış yargılarından biriyle cevap vermeleri istenmiştir. Ön uygulama sonucunda 32 maddeden oluşan taslak ölçeğin güvenirliği iç tutarlık ölçütüne göre yapılmış ve Cronbach Alfa katsayısı hesaplanmış, her bir maddenin aritmetik ortalaması, standart sapması ve madde-toplam korelasyonları hesaplanmıştır. Ölçekte yer alacak maddelerin seçiminde madde-toplam korelasyon katsayısının,20 değerinin üzerinde olması ölçütü esas alınmıştır (Tavşancıl, 2006). Buna göre, ölçeğin geneline hizmet etmediği istatistiksel olarak ispatlanan (düzeltilmiş madde toplam korelasyon katsayıları,20 den küçük olan) maddeler ölçekten çıkarılmıştır. İşlemeyen maddeler ölçekten çıkarıldıktan sonra 22 maddeden oluşan nihai ölçeğin iç tutarlık sınamasında Cronbach Alfa güvenirlik katsayısı,70 olarak hesaplanmıştır. Buna göre ölçeği oluşturan maddelerin birbirleri ile tutarlı olduğu ve güvenirliğin iyi olduğu söylenebilir. Ayrıca, öğrenciler hakkında bilgi edinebilmek için de araştırmacı tarafından, kişisel bilgi anketi hazırlanıp uygulanmıştır Verilerin Analizi Araştırmanın amaçları doğrultusunda toplanan veriler, sayısallaştırılarak SPSS 11.5 paket programına yüklenerek verilerin analizi yapılmış, bulgular tablolar halinde sunulmuş ve yorumları yapılmıştır. Fen Bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgilerinin ölçüldüğü ölçekten elde edilen verilerin analizinde; t-testi (Independent Samples t-test), tek faktörlü varyans analizi (One-Way Anova) yapılarak sonuçlar α=0,05 anlamlılık düzeyinde test edilmiştir. 3. BULGULAR VE YORUMLAR 3.1. Biyoteknoloji Konusundaki Bilgilere İlişkin Bulgu ve Yorumlar Fen bilgisi öğrencilerinin, Biyoteknoloji Konusundaki Bilgi Ölçeği nde yer alan ifadelere verdikleri cevapların dağılımları Tablo 3.1 de verilmiştir.

4 Bir Fikri Olmayan Doğru Cevap Veren Yanlış Cevap Veren Toplam Tablo 3.1. Öğrencilerin Biyoteknoloji Konusundaki Bilgi Ölçeği nde Yer Alan İfadelere Verdikleri Cevapların Dağılımları Biyoteknoloji, belirli kalıtsal özellikleri inceleyen bir bilim dalıdır. İnsan genom projesi ile insanın gen haritası çıkarılır. Genetiği değiştirilmiş domatesler gen içerirken sıradan domatesler gen içermezler. Klonlama ile yeni genler yaratılır. Genom, bir canlının kromozomlarında bulunan genetik şifrelerinin tamamıdır. Genin diğer adı DNA dır. Kendi türü dışındaki bir türden gen aktarılarak belirli özellikleri değiştirilmiş organizmalara transgenik denir. Çevre, biyoteknolojinin çalışma alanlarından biri değildir. Klonlama ile üretilen ilk koyun olan Dolly hala yaşamaktadır. Gen terapisi yöntemi ile insana gen nakledilir ya da hatalı gen onarılarak hastalıklar tedavi edilir. Genetik mühendisliği ve biyoteknoloji aynı şeydir. Deterjanlarda kullanılan enzimler biyoteknolojik yöntemlerle elde edilmektedir. Antibiyotikler biyoteknolojik yöntemlerle elde edilmektedir. DNA zincirlerinin kırılıp, farklı DNA parçalarının birbirlerine bağlanması sonucunda rekombinant DNA molekülü oluşur. Biyoetik sözleşmesinde her ne sebeple olursa olsun insan klonlanması yasaklanmıştır. Biyoteknolojide yapılan çalışmalarla küresel ısınmanın önüne geçilebilir. Genetik yapısı değiştirilmiş organizmalar her zaman normalden daha büyüktür. Genetik yapısı değiştirilmiş yiyecek tüketen bir insanın sahip olduğu genler yok olabilir. Genetiği değiştirilmiş meyve ifadesi ile hormonlu meyve ifadesi aynı anlamı içermektedir. Biyoteknolojik yöntemler kullanılarak çevre kirliliği azaltılabilir. Elde edilmesi güç ya da pahalı olan maddeler, biyoteknolojik yöntemlerle bol miktarda ve daha ucuza elde edilebilmektedir. Genetik yapısı değiştirilmiş organizmalar, kısaca GDO ya da GMO olarak adlandırılır. f % 18,3 23,4 58,3 100 f % 16,9 82,5 0,6 100 f % 16,7 75,6 7,7 100 f % 13,9 58,7 27,4 100 f % 21,4 70,6 7,9 100 f % 6,7 56,5 36,7 100 f % 58,1 38,1 3,8 100 f % 16,3 76,2 7,5 100 f % 25,8 63,9 10,3 100 f % 30,0 65,7 4,4 100 f % 33,3 58,1 8,5 100 f % 43,1 43,1 13,9 100 f % 31,5 60,7 7,7 100 f % 44,2 49,6 6,2 100 f % 38,9 56,7 4,4 100 f % 39,7 48,6 11,7 100 f % 44,2 40,9 14,9 100 f % 37,7 44,4 17,9 100 f % 17,1 44,8 38,1 100 f % 21,6 72,2 6,2 100 f % 28,8 65,5 5,8 100 f % 68,3 30,4 1,4 100

5 Tablo 3.1. e göre, araştırmaya katılan öğrencilerin yarısından fazlası 22 maddeden oluşan Biyoteknoloji Konusundaki Bilgi Ölçeği nin 13 maddesine doğru cevap vermişken, 9 maddesine doğru cevap verememişlerdir. Öğrencilerin yarısından fazlasının doğru olarak cevapladıkları maddeler, Biyoteknoloji Konusundaki Bilgi Ölçeği nde yanlış ifade içeren: Genetiği değiştirilmiş domatesler gen içerirken sıradan domatesler gen içermezler (%75,6), Klonlama ile yeni genler yaratılır (%58,7), Genin diğer adı DNA dır (%56,5), Çevre, biyoteknolojinin çalışma alanlarından biri değildir (%76,2), Klonlama ile üretilen ilk koyun olan Dolly hala yaşamaktadır (%63,9), Genetik mühendisliği ve biyoteknoloji aynı şeydir (%58,1) ifadelerini ve doğru ifade içeren: İnsan genom projesi ile insanın gen haritası çıkarılır (%82,5), Genom, bir canlının kromozomlarında bulunan genetik şifrelerinin tamamıdır (%70,6), Gen terapisi yöntemi ile insana gen nakledilir ya da hatalı gen onarılarak hastalıklar tedavi edilir (%65,7), Antibiyotikler biyoteknolojik yöntemlerle elde edilmektedir (%60,7), Biyoetik sözleşmesinde her ne sebeple olursa olsun insan klonlanması yasaklanmıştır (%56,7), Biyoteknolojik yöntemler kullanılarak çevre kirliliği azaltılabilir (%72,2), Elde edilmesi güç ya da pahalı olan maddeler, biyoteknolojik yöntemlerle bol miktarda ve daha ucuza elde edilebilmektedir (%65,5) ifadeleridir. Öğrencilerin yarısından fazlasının doğru olarak cevaplayamadıkları maddeler, Biyoteknoloji Konusundaki Bilgi Ölçeği nde yanlış ifade içeren: Biyoteknoloji, belirli kalıtsal özellikleri inceleyen bir bilim dalıdır (%23,4), Genetik yapısı değiştirilmiş organizmalar her zaman normalden daha büyüktür (%40,9), Genetik yapısı değiştirilmiş yiyecek tüketen bir insanın sahip olduğu genler yok olabilir (%44,4), Genetiği değiştirilmiş meyve ifadesi ile hormonlu meyve ifadesi aynı anlamı içermektedir (%44,8) ifadelerini ve doğru ifade içeren: Kendi türü dışındaki bir türden gen aktarılarak belirli özellikleri değiştirilmiş organizmalara transgenik denir (%38,1), Deterjanlarda kullanılan enzimler biyoteknolojik yöntemlerle elde edilmektedir (%43,1), DNA zincirlerinin kırılıp, farklı DNA parçalarının birbirlerine bağlanması sonucunda rekombinant DNA molekülü oluşur (%49,6), Biyoteknolojide yapılan çalışmalarla küresel ısınmanın önüne geçilebilir (%48,6), Genetik yapısı değiştirilmiş organizmalar, kısaca GDO ya da GMO olarak adlandırılır (%30,4) ifadeleridir. Kendi türü dışındaki bir türden gen aktarılarak belirli özellikleri değiştirilmiş organizmalara transgenik denir (%58,1) ve Genetik yapısı değiştirilmiş organizmalar, kısaca GDO ya da GMO olarak adlandırılır (%68,3) ifadeleri hakkında ise öğrencilerin yarısından fazlasının bir fikri yoktur. İnsan genom projesi ile insanın gen haritası çıkarılır ifadesi öğrencilerin %82,5 i tarafından doğru olarak belirtilerek, en çok doğru cevap verilen ifadedir. Biyoteknoloji, belirli kalıtsal özellikleri inceleyen bir bilim dalıdır ifadesi öğrencilerin %58,3 ü tarafından doğru olarak belirtilerek, en çok yanlış cevap verilen ifadedir. Öğrencilerin en çok olarak (%58,3) bir fikir beyan edemedikleri ifade ise Genetik yapısı değiştirilmiş organizmalar, kısaca GDO ya da GMO olarak adlandırılır ifadesidir Fen Bilgisi Öğretmenliği Öğrencilerinin Kişisel Değişkenler Bakımından Biyoteknoloji Konusundaki Bilgilerine İlişkin Bulgu ve Yorumlar Araştırmaya katılan fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgi ölçeği puanlarının cinsiyete göre farklılaşıp-farklılaşmadığına yönelik t-testi sonuçları Tablo 3.2. de verilmiştir. Tablo 3.2. Bilgi Ölçeği Puanlarının Cinsiyete Göre Farklılaşıp-Farklılaşmadığına Yönelik t-testi Sonuçları Cinsiyet n X SD df t p Kadın ,57 5, ,60,11 Erkek ,84 5,01 Tablo 3.2. de verilen analiz sonuçlarına göre, fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgilerinin, öğrencilerin cinsiyetlerine göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde bir farklılık göstermediği [t (502) =1,60; p>0,05] görülmektedir. Bu sonuçtan hareketle; fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusunda sahip oldukları bilgi düzeylerinin cinsiyetlerine göre değişiklik göstermediği söylenebilir.

6 Araştırmaya katılan fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgi ölçeği puanlarının öğrenim görmekte oldukları üniversiteye göre farklılaşıp-farklılaşmadığına yönelik t-testi sonuçları Tablo 3.3. de verilmiştir. Tablo 3.3. Bilgi Ölçeği Puanlarının Öğrenim Görmekte Oldukları Üniversiteye Göre Farklılaşıp-Farklılaşmadığına Yönelik t-testi Sonuçları Üniversite n X SD df t p Gazi ,27 5, ,06,00 Kafkas ,04 4,53 Tablo 3.3. de verilen analiz sonuçlarına göre, fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgilerinin, öğrencilerin öğrenim görmekte oldukları üniversitelere göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde bir farklılık gösterdiği [t (502) =5,06; p<0,05] görülmektedir. Bu sonuçtan hareketle; fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusunda sahip oldukları bilgi düzeylerinin öğrenim görmekte oldukları üniversiteye göre değişiklik gösterdiği söylenebilir. Bilgi ölçeği puanlarına bakıldığında; Gazi Üniversitesi nde öğrenim görmekte olan fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgi ölçeği puanlarının aritmetik ortalamasının ( X =54,27), Kafkas Üniversitesi nde öğrenim görmekte olan fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgi ölçeği puanlarının aritmetik ortalamasına ( X =52,04) göre daha yüksek olduğu görülmektedir. Bu sonuçtan hareketle; Gazi Üniversitesi nde öğrenim görmekte olan fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgilerinin Kafkas Üniversitesi nde öğrenim görmekte olan fen bilgisi öğrencilerinden daha fazla olduğu söylenebilir. Araştırmaya katılan fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgi ölçeği puanlarının öğrenim görmekte oldukları sınıfa göre farklılaşıp-farklılaşmadığına yönelik tek faktörlü varyans analizi (one-way anova) sonuçları Tablo 3.4. de verilmiştir. Tablo 3.4. Bilgi Ölçeği Puanlarının Öğrenim Görmekte Oldukları Sınıfa Göre Farklılaşıp- Farklılaşmadığına Yönelik Tek Faktörlü Varyans Analizi Sonuçları Sınıf n X SD SS df MS F p ,71 4, ,51 4, ,37 6, ,05 4,42 Toplam ,25 5,07 964, , , ,389 23,986 13,39,00 Tablo 3.4. de verilen analiz sonuçlarına göre, fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgilerinin, öğrencilerin öğrenim görmekte oldukları sınıflara göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde bir farklılık gösterdiği [F (3,500) =13,39; p<0,05] görülmektedir. Bu sonuçtan hareketle; fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusunda sahip oldukları bilgi düzeylerinin öğrenim görmekte oldukları sınıfa göre değişiklik gösterdiği söylenebilir. Yapılan Levene Testi sonucuna göre, sınıflar arası varyansların homojen olmadığı (p<,05) belirlenmiş ve buna göre Tamhane testi yapılmasına karar verilmiştir. Sınıflar arası farkların hangi gruplar arasında olduğunu bulmak amacıyla yapılan Tamhane testinin sonuçları Tablo 3.5. de verilmiştir.

7 Tablo 3.5. Sınıflar Arasındaki Farkların Hangi Gruplar Arasında Olduğunu Belirlemek Amacı ile Yapılan Post Hoc Tamhane Testi Sonuçları Sınıf (I) Sınıf (J) Ortalama Farkı (I-J) SH p 1 2-0,80,55,62 3-2,66*,69, ,34*,54, ,86,72,06 4-2,54*,58, ,68,72,92 Tablo 3.5. de verilen analiz sonuçlarına göre, 1. sınıf fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgi ölçeği puanlarının aritmetik ortalaması ( X =51,71) ile 3. sınıf fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgi ölçeği puanlarının aritmetik ortalaması ( X =54,37) arasındaki fark ve 1. sınıf fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgi ölçeği puanlarının aritmetik ortalaması ( X =51,71) ile 4. sınıf fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgi ölçeği puanlarının aritmetik ortalaması ( X =55,05) arasındaki fark anlamlı (p<,05) bulunmuştur. 2. sınıf fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgi ölçeği puanlarının aritmetik ortalaması ( X =52,51) ile de 4. sınıf fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgi ölçeği puanlarının aritmetik ortalaması ( X =55,05) arasındaki fark anlamlı (p<,05) bulunmuştur. Buradan hareketle; 3. ve 4. sınıf fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgilerinin, 1. sınıf ve aynı şekilde 4. sınıf fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgilerinin de 2. sınıf fen bilgisi öğrencilerinden anlamlı derecede fazla olduğu söylenebilir. Araştırmaya katılan fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgi ölçeği puanlarının üniversitede almış oldukları derse göre farklılaşıp-farklılaşmadığına yönelik tek faktörlü varyans analizi (One-Way Anova) sonuçları Tablo 3.6. da verilmiştir. Tablo 3.6. Bilgi Ölçeği Puanlarının Üniversitede Almış Oldukları Derse Göre Farklılaşıp- Farklılaşmadığına Yönelik Tek Faktörlü Varyans Analizi Sonuçları Ders n X SD SS df MS F p Genetik ,05 4,35 Genetik ve Biyoteknoloji ,52 6,00 Hiçbiri ,03 4,54 Toplam ,25 5,07 947, , , ,888 23,971 19,77,00 Tablo 3.6. da verilen analiz sonuçlarına göre, fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgilerinin, öğrencilerin üniversitede almış oldukları derslere göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde bir farklılık gösterdiği [F (2,501) =19,77; p<0,05] görülmektedir. Bu sonuçtan hareketle; fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusunda sahip oldukları bilgi düzeylerinin üniversitede biyoteknoloji ile ilgili almış oldukları derslere göre değişiklik gösterdiği söylenebilir. Yapılan Levene Testi sonucuna göre, dersler arası varyansların homojen olmadığı (p<,05) belirlenmiş ve buna göre Tamhane testi yapılmasına karar verilmiştir. Dersler arası farkların hangi gruplar arasında olduğunu bulmak amacıyla yapılan Tamhane testinin sonuçları Tablo 3.7. de verilmiştir.

8 Tablo 3.7. Dersler Arasındaki Farkların Hangi Gruplar Arasında Olduğunu Belirlemek Amacı ile Yapılan Post Hoc Tamhane Testi Sonuçları Ortalama Sınıf (I) Sınıf (J) Farkı SH p (I-J) Genetik Genetik ve Biyoteknoloji 0,53,69,82 Hiçbiri 3,02*,51,00 Genetik ve Biyoteknoloji Hiçbiri 2,49*,61,00 Tablo 3.7. de verilen analiz sonuçlarına göre, Genetik dersini alan fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgi ölçeği puanlarının aritmetik ortalaması ( X =55,05) ile bu dersi almayan fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgi ölçeği puanlarının aritmetik ortalaması ( X =52,03) arasında ve Genetik ve Biyoteknoloji dersini alan fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgi ölçeği puanlarının aritmetik ortalaması ( X =54,52) ile de bu dersi alamayan fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgi ölçeği puanlarının aritmetik ortalaması ( X =52,03) arasındaki fark anlamlı (p<,05) bulunmuştur. Bu sonuçtan hareketle; Genetik ya da Genetik ve Biyoteknoloji dersini alan fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgilerinin bu iki dersten herhangi birini almayan fen bilgisi öğrencilerinden anlamlı derecede fazla olduğu söylenebilir. Araştırmaya katılan fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgi ölçeği puanlarının üniversiteye gelmeden önceki eğitim kurumlarından birinde biyoteknoloji ile ilgili bir ders almalarına göre farklılaşıp-farklılaşmadığına yönelik t-testi sonuçları Tablo 3.8. de verilmiştir. Tablo 3.8. Bilgi Ölçeği Puanlarının Üniversiteye Gelmeden Önceki Eğitim Kurumlarından Birinde Biyoteknoloji ile İlgili Bir Ders Alma Durumlarına Göre Farklılaşıp-Farklılaşmadığına Yönelik t-testi Sonuçları Dersi Alma Durumu n X SD df t p Evet ,18 4, ,18,85 Hayır ,27 5,23 Tablo 3.8. de verilen analiz sonuçlarına göre, fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgilerinin, öğrencilerin üniversiteye gelmeden önceki eğitim kurumlarından birinde biyoteknoloji ile ilgili bir ders işleyip işlemediklerine göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde bir farklılık göstermediği [t (502) =0,18; p>0,05] görülmektedir. Bu sonuçtan hareketle; fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusunda sahip oldukları bilgi düzeylerinin üniversiteye gelmeden önceki eğitim kurumlarından birinde biyoteknoloji ile ilgili bir ders alıp-almadıklarına göre değişiklik göstermediği söylenebilir. Araştırmaya katılan fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgi ölçeği puanlarının üniversiteye gelmeden önce aldıkları biyoteknoloji ile ilgili dersin verildiği eğitim kurumuna göre farklılaşıp-farklılaşmadığına yönelik t-testi sonuçları Tablo 3.9. da verilmiştir. Tablo 3.9. Bilgi Ölçeği Puanlarının Biyoteknoloji ile İlgili Dersin Verildiği Eğitim Kurumuna Göre Farklılaşıp-Farklılaşmadığına Yönelik t-testi Sonuçları Eğitim Kurumu n X SD df t p Ortaöğretim ,54 4, ,47,14 İlköğretim ve Ortaöğretim 18 51,77 4,53 Tablo 3.9. da verilen analiz sonuçlarına göre, fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgilerinin, öğrencilerin üniversiteye gelmeden önce aldıkları biyoteknoloji ile ilgili derslerin verildiği eğitim kurumlarına göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde bir farklılık göstermediği [t (129) =1,47; p>0,05] görülmektedir. Bu sonuçtan hareketle; fen bilgisi öğrencilerinin

9 biyoteknoloji konusunda sahip oldukları bilgi düzeylerinin üniversiteye gelmeden önce aldıkları biyoteknoloji ile ilgili dersin verildiği eğitim kurumlarına göre değişiklik göstermediği söylenebilir. Araştırmaya katılan fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgi ölçeği puanlarının üniversiteye gelmeden önce yaşadıkları şehrin bulunduğu coğrafik bölgeye göre farklılaşıpfarklılaşmadığına yönelik tek faktörlü varyans analizi (one-way anova) sonuçları Tablo da verilmiştir. Tablo Bilgi Ölçeği Puanlarının Üniversiteye Gelmeden Önce Yaşadıkları Şehrin Bulunduğu Coğrafi Bölgeye Göre Farklılaşıp-Farklılaşmadığına Yönelik Tek Faktörlü Varyans Analizi Sonuçları Bölge n X SD SS df MS F p Marmara 42 54,30 6,77 Akdeniz 76 53,28 5,25 Karadeniz 44 53,36 4,87 Ege 26 56,30 4,25 İç Anadolu ,51 4,58 Doğu Anadolu 64 52,60 4,41 Güney Doğu Anadolu 73 51,36 5,24 Toplam ,25 5,07 587, , , ,951 24,888 3,93,001 Tablo da verilen analiz sonuçlarına göre, fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgilerinin, öğrencilerin üniversiteye gelmeden önce yaşadıkları şehrin bulunduğu coğrafi bölgelere göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde bir farklılık gösterdiği [F (6,497) =3,93; p<0,05] görülmektedir. Bu sonuçtan hareketle; fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusunda sahip oldukları bilgi düzeylerinin üniversiteye gelmeden önce yaşadıkları şehrin bulunduğu coğrafi bölgelere göre değişiklik gösterdiği söylenebilir. Yapılan Levene Testi sonucuna göre, bölgeler arası varyansların homojen olmadığı (p<,05) belirlenmiş ve buna göre Tamhane testi yapılmasına karar verilmiştir. Bölgeler arası farkların hangi gruplar arasında olduğunu bulmak amacıyla yapılan Tamhane testinin sonuçları Tablo 3.11 de verilmiştir. Tablo Coğrafi Bölgeler Arasındaki Farkların Hangi Gruplar Arasında Olduğunu Belirlemek Amacı ile Yapılan Post Hoc Tamhane Testi Sonuçları Sınıf (I) Sınıf (J) Ortalama Farkı (I-J) SH p Marmara Akdeniz 1,02 1,21 1,00 Karadeniz 0,95 1,28 1,00 Ege -2,00 1,34,99 İç Anadolu 0,80 1,10 1,00 Doğu Anadolu 1,70 1,18,97 Güney Doğu Anadolu 2,94 1,21,32 Akdeniz Karadeniz -0,07,95 1,00 Ege -3,02 1,03,10 İç Anadolu -0,22,69 1,00 Doğu Anadolu 0,68,82 1,00 Güney Doğu Anadolu 1,92,86,44 Karadeniz Ege -2,94 1,11,20 İç Anadolu -0,15,81 1,00 Doğu Anadolu 0,75,92 1,00 Güney Doğu Anadolu 1,99,96,58

10 Ege İç Anadolu 2,79,90,07 Doğu Anadolu 3,70** 1,00,01 Güney Doğu Anadolu 4,94* 1,04,00 İç Anadolu Doğu Anadolu 0,90,65,98 Güney Doğu Anadolu 2,14,70,06 Doğu Anadolu Güney Doğu Anadolu 1,24,82,95 Tablo 3.11 de verilen analiz sonuçlarına göre, Ege Bölgesinden gelen fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgi ölçeği puanlarının aritmetik ortalaması ( X =56,30) ile Doğu Anadolu Bölgesi gelen fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgi ölçeği puanlarının aritmetik ortalaması ( X =52,60) arasındaki fark anlamlı (p<,05) bulunmuştur. Aynı şekilde; Ege Bölgesinden gelen fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgi ölçeği puanlarının aritmetik ortalaması ( X =56,30) ile de Güney Doğu Anadolu Bölgesi gelen fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgi ölçeği puanlarının aritmetik ortalaması ( X =51,36) arasındaki fark anlamlı (p<,05) bulunmuştur. Bu sonuçtan hareketle; Ege Bölgesi nden gelen fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgilerinin Doğu Anadolu ve Güney Doğu Anadolu Bölgesi nden gelen fen bilgisi öğrencilerinden anlamlı derecede fazla olduğu söylenebilir. 4. SONUÇLAR VE TARTIŞMA 4.1. Biyoteknoloji Konusundaki Bilgilere İlişkin Sonuçlar ve Tartışma Araştırmaya katılan öğrencilerin yarısından fazlası 22 maddeden oluşan Biyoteknoloji Konusundaki Bilgi Ölçeği nin 13 maddesine doğru cevap vermişken, 9 maddesine doğru cevap verememişlerdir. Ölçekten alınabilecek en yüksek puan 66 iken en düşük puan 22 dir. Alınan puanlar düşük-orta-yüksek diye gruplandırıldığında, öğrencilerin yarısından fazlasının aldığı 39 puan orta düzey aralığına denk gelmektedir. Bu da, fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusunda orta düzey bir bilgiye sahip olduklarını göstermektedir. Çalışmadan çıkan bu sonuç, biyoteknoloji konusunda sahip olunan bilgilerin ölçüldüğü diğer çalışmalarla da benzerlik göstermektedir (Lock ve Miles, 1993; Chen ve Raffan, 1999; Prokop ve arkadaşları, 2007; Özel, Erdoğan, Uşak ve Prokop, 2009). Yapılan diğer çalışmalarda da; Sheikhha, Kalantar, Vahidi ve Faghihi (2006), İran da üniversite öğrencilerinin biyoteknoloji ile ilgili bilgilerinin düşük olduğunu; Gunter, Kinderlerer ve Beyleveld (1998), İngiltere de yaş grubu öğrencilerin önemli bir çoğunluğunun biyoteknolojiyi daha önce duymadıklarını; Bal, Samancı ve Bozkurt (2007), üniversite öğrencilerinin genetik mühendisliğinin temel prensipleri hakkında yeterince bilgiye sahip olmadıklarını; Demirci (2008), coğrafya öğretmenlerinin biyoteknoloji ve GM gıdalar hakkında yeterli bilgiye sahip olmadıklarını; Ramón, Diamante ve Calvo (2008), gıda biyoteknolojisi ve genetik mühendisliği hakkında genç İspanyolların yeterli bilgiye sahip olmadıklarını ve Sürmeli ve Şahin (2009) de Biyoloji bölümü, Fen Bilgisi Öğretmenliği ve Tıp Fakültesi (Klinik Öncesi Dönem) öğrencilerinin biyoteknoloji hakkındaki bilgilerinin zayıf olduğunu ancak, Biyoloji bölümü öğrencilerinin Fen Bilgisi Öğretmenliği ve Tıp Fakültesi (Klinik Öncesi Dönem) nde öğrenim gören lisans öğrencilerinden daha fazla bilgiye sahip olduklarını belirlemişlerdir Kişisel Değişkenlere Göre Fen Bilgisi Öğretmenliği Öğrencilerinin Biyoteknoloji Konusundaki Bilgilerine İlişkin Sonuçlar ve Tartışma Öğrencilerin biyoteknoloji konusundaki bilgileri, cinsiyetlerine göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Türkiye de yapılan diğer çalışmalarda da lise ve üniversite öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgi düzeylerinin öğrencilerin cinsiyetleri açısından farklılık göstermediği belirtilmiştir (Özel ve arkadaşları, 2009; Uşak, Erdoğan, Prokop ve Özel, 2009). Öğrencilerin biyoteknoloji konusundaki bilgileri, öğrenim görmekte oldukları üniversitelerine göre anlamlı bir farklılık göstermektedir. Gazi Üniversitesi nde öğrenim görmekte olan fen bilgisi öğrencilerinin, Kafkas Üniversitesi nde öğrenim görmekte olan fen bilgisi öğrencilerine oranla biyoteknoloji konusunda daha fazla bilgiye sahip oldukları belirlenmiştir. Bu sonuca göre, farklı

11 üniversitelerin Fen Bilgisi Öğretmenliği Anabilim Dalı nda öğrenim gören öğrenciler, biyoteknoloji konusunda aynı düzeyde bir bilgiye sahip değildirler. Öğrencilerin biyoteknoloji konusundaki bilgileri, öğrenim görmekte oldukları sınıfları ve üniversitede aldıkları derslere göre anlamlı bir farklılık göstermektedir. Genetik ve Genetik ve Biyoteknoloji derslerini alan 3. ve 4. sınıf öğrencilerinin bu iki dersten hiç birini almayan 1. sınıf öğrencilerine oranla daha fazla bir bilgiye sahip oldukları belirlenmiştir. Aynı şekilde, Genetik dersini alan 4. sınıf öğrencilerinin de bu iki dersten hiç birini almayan 2. sınıf öğrencilerinden daha fazla bir bilgiye sahip oldukları belirlenmiştir. Bu sonuçlara göre, Genetik ve Genetik ve Biyoteknoloji dersleri öğrencilerin biyoteknoloji konusunda bilgi edinmelerinde etkilidir. Ancak, Öğrencilerin biyoteknoloji konusundaki bilgilerinde Genetik ve Biyoteknoloji dersinin Genetik dersinden daha etkili olması beklenirken bu sonuç elde edilmemiştir. Bal ve arkadaşları (2007), yapmış oldukları çalışmalarında üniversite öğrencilerinin almış oldukları genetik derslerinin, genetik mühendisliği ve uygulamaları hakkındaki bilgilerinde yeterince etkisi olmadığını belirtmişlerdir. Öğrencilerin biyoteknoloji konusundaki bilgileri, üniversiteye gelmeden önceki eğitim kurumlarından birinde biyoteknoloji ile ilgili bir ders alıp almadıklarına göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Bu sonuç, üniversiteye gelmeden önceki eğitim kurumlarından birinde biyoteknoloji ile ilgili bir ders alan öğrencilerin yeterli ya da kalıcı bir bilgi edinemedikleri şeklinde yorumlanabilir. Öğrencilerin biyoteknoloji konusundaki bilgileri, üniversiteye gelmeden önce aldıkları biyoteknoloji ile ilgili derslerin verildiği eğitim kurumlarına göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Öğrencilerin biyoteknoloji konusundaki bilgileri, üniversiteye gelmeden önce yaşadıkları şehrin bulunduğu coğrafi bölgelere göre anlamlı bir farklılık göstermektedir. Ege Bölgesi nden gelen fen bilgisi öğrencilerin Doğu Anadolu Bölgesi ve Güney Doğu Anadolu Bölgesi nden gelen fen bilgisi öğrencilerine oranla biyoteknoloji konusunda daha fazla bir bilgiye sahip oldukları belirlenmiştir. Bu sonuca göre, öğrencilerin biyoteknoloji konusundaki bilgi düzeylerinin farklılığı, yaşadıkları coğrafi bölgeden de kaynaklanmaktadır. Bilgi ölçeği puanlarının aritmetik ortalamalarına bakıldığında biyoteknoloji konusunda sahip olunan bilgilerin puan sırası ile en fazla olarak Ege, Marmara, İç Anadolu, Karadeniz, Akdeniz, Doğu Anadolu ve Güney Doğu Anadolu bölgelerinden gelen öğrencilere ait olduğu belirlenmiştir. Ancak aralarında biyoteknoloji konusundaki bilgi bakımından anlamlı derecede farklılık gösteren üç bölge vardır. Bunlar; Ege, Doğu Anadolu ve Güney Doğu Anadolu Bölgeleridir. 5. ÖNERİLER Fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgilerinin öğrenim görmekte oldukları üniversitelere bağlı olarak farklılıklar göstermesi, ya bu konuda üniversitede verilen derslerin yeterliklerinin birbirlerinden farklı olduğunu ya da belli bölgelerden gelen öğrencilerin belli üniversitelerde toplanmasından kaynaklandığını düşündürmektedir. Çünkü fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgileri üniversiteye gelmeden önce yaşadıkları bölgeler arasında farklılıklar göstermektedir. Bilgideki bu farklılıklar biyoteknoloji ile ilgili derslerin içeriklerinden, öğretmen ve öğretim elemanlarının biyoteknoloji konusunda yeterli bilgiye sahip olmamalarından kaynaklanabilir. Bunlara göre; öğrencilerin biyoteknoloji konusunda sahip oldukları bilgilerinde etkili olan, öğrenim görmekte oldukları üniversiteler arasındaki ve üniversiteye gelmeden önce yaşadıkları coğrafi bölgeler arasındaki farklılıkların nedenlerinin belirlenmesi ve öğrencilerin biyoteknoloji konusundaki bilgileri arasındaki farklılıkların giderilmesi sağlanmalıdır. Genetik dersi eğitim-öğretim yılından itibaren fen bilgisi öğretmenliği müfredatından tamamen çıkarılmış yerine Genetik ve Biyoteknoloji dersi konmuştur. Ancak eski programa göre başlayan öğrenciler Genetik dersini alarak eğitimlerini tamamlamışlardır. Fen bilgisi öğrencilerinin biyoteknoloji konusundaki bilgilerinde üniversitede verilen Genetik ya da Genetik ve Biyoteknoloji derslerinin etkili olduğu belirlenmiştir. Bu dersler, öğrencilerin biyoteknoloji konusundaki bilgilerinin artmasını sağlamıştır. Bu iki dersin arasında, öğrencilerinin biyoteknoloji konusunda sahip oldukları bilgiler bakımından bir fark bulunmamıştır. Genetik ve Biyoteknoloji dersinin adından da anlaşılacağı üzere biyoteknoloji konusunda fen bilgisi öğrencilerinin bilgilerinde daha etkili olması sağlanmalıdır.

12 KAYNAKLAR Babaoğlu, M., Gürel, E. & Özcan S. (2001). Bitki Biyoteknolojisi. Konya: S.Ü. Basımevi. Bal, Ş., Samancı, N. K. & Bozkurt, O. (2007). University Students Knowledge and Attitude about Genetic Engineering. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 3(2), Chen, S. Y. & Raffan, J. (1999). Biotechnology: Student s Knowledge and Attitudes in UK and Taiwan. Journal of Biological Education. Darçın, E. S. & Türkmen, L. (2006). A Study Of Prospective Turkish Science Teachers Knowledge At The Popular Biotechnological Issues. Asia-Pacific Forum On Science Learning And Teaching. 7(2). Artıcle 9. Demirci, A. (2008). Perceptions and Attitudes of Geography Teachers to Biotechnology: A Study Focusing on Genetically Modified (GM) Foods. African Journal of Biotechnology. 7 (23) December Gunter, B., Kinderlerer, J. & Beyleveld, D. (1998). Teenagers and Biotechnology: A Survey of Understanding and Opinion in Britain. Studies in Science Education, 32, Harms, U. (2002). Biotechnology Education in Schools. Electronic Journal of Biotechnology. 5(3). Kiziroğlu, İ. (2004). Genel Biyoloji Canlılar Bilimi. Ankara: Birlik Matbaacılık-Yayıncılık. Lamanauskas, V. & Makarskaitė-Petkevičienė, R. (2008). Lithuanian University Students Knowledge of Biotechnology and Their Attitudes to the Taught Subject. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education. 4(3) Lock, R. & Miles, C. (1993). Biotechnology and Genetic Engineering: Students' Knowledge and Attitudes. Journal of Biological Education. 27(4) Özel, M., Erdoğan, M., Uşak, M. & Prokop, P. (2009). Lise Öğrencilerinin Biyoteknoloji Uygulamalarına Yönelik Bilgileri ve Tutumları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Porter, J. N. (2007). A Descrıptıve Study Of Agrıculture Teachers Awareness Of Bıotechnology And The Future Of Bıotechnology Educatıon In Illınoıs. Master dissertation: Illinois University. Prokop, P., Leskova, A., Kubıatko, M. & Diran, C. (2007). Slovakian Students Knowledge of and Attitudes Toward Biotechnology. International Journal of Science Education. 29(7) Ramón, D., Diamante, A. & Calvo, M. D. (2008). Food Biotechnology and Education. Electronic Journal of Biotechnology. 11(5). Sheikhha, M. H., Kalantar, S. M., Vahidi, A. R. & Faghihi, M. (2006). Public Knowledge and Perceptions of Biotechnology and Genetically Modified Organisms in Iran. Iranian Journal of Biotechnology. 4(2). Smith, J. E. (2004). Biotechnology. UK: Cambridge University Press. Sohan, D. E. (1998). The Relationship of Knowledge, Attitudes and Perceptions Regarding Bioteknology in College Students. Doctoral dissertation: Texas A&M University. Strickland, D., Carstoiu, D., Dyck, E. V., Glenn, B., Littlehales, C. & Massey, A. (2007). Guide to Biotechnology. Biotechnology Industry Organization (BIO). Sürmeli, H. & Şahin, F. (2009). Üniversite Öğrencilerinin Biyoteknoloji Çalışmalarına Yönelik Bilgi ve Görüşleri. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 3(37) Şenler, B., Çakır, N. K., Görecek, B. & Taşkın, G. (2006). Fen Bilgisi Öğretmenlerinin Biyoteknoloji Konusundaki Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi. H.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi Tavşancıl, E. (2006). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS İle Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayınları. Usak, M., Erdogan, M., Prokop, P. & Özel, M. (2009). High School and University Students Knowledge and Attitudes Regarding Biotechnology. Biochemistry and Molecular Biology Education. 37(2)