DELi BAL. Duygu Nur BÖLÜKBAġI
|
|
- Esin Kıraç
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 DELi BAL Duygu Nur BÖLÜKBAġI 2010
2 GĠRĠġ Balarısının, üretim için tüketmek zorunda olduğu herhangi bir kaynağa gereksinimi yoktur. Balarısının doğada ilk yaģam alanı olarak bilinen yaģlı ağaç gövdeleri ve kaya oyukları arasından çıkartılarak, fenni kovanlara alınması ve uygun yaģam koģullarının sağlanmaya çalıģılmasıyla bugünkü modern arıcılık benimsenerek yaygınlaģtırılmıģtır. Ġnsanoğlunun bütün bu çabaları, bal ve birbirinden kıymetli diğer arı ürünlerini elde etmek ve polinasyonu yaygınlaģtırmak amacıyla gerçekleģtirilmiģtir.
3 GĠRĠġ Arıcılık dünyada yapılan en eski tarım kollarından birisidir. Arıların yeryüzünde yaklaģık elli altı milyon yıldır bulunduğu ve arıcılık tarihinin, insanoğlunun mağara yaģamı sürdürdüğü on bin yıl öncesine kadar dayandığı bilinmektedir.
4 GĠRĠġ Arı ürünleri tarih boyunca insanlar tarafından doğallığından Ģüphe duyulmadan tüketilen, sağlık koruma amaçlı da kullanılan ürünler olmuģtur. Bal insanlar tarafından iģleme tabi tutulmadan tüketilen tek tatlandırıcı üründür.
5 Deli bal Mad honey yüksek oranda grayanotoksin içeren Sapindaceae familyası ve Ericaceae familyasının Rhododendron ponticum ve Rhododendron luteum türlerinin nektarının bal arıları tarafından toplanması, dehidre edilip, olgunlaģması sonucu oluģturulan doğal bir üründür. TANIMI Rhodendron ponticum
6 Grayanotoksinler, Karakaya, 1977 Ericaceae familyasının çeģitli türlerinden izole edilen asetilandromedol (andromedotoksin)'in bazı araģtırıcılar tarafından zehirli balda da saptanması Ericaceae familyası bitkileri ile zehirli bal arasındaki iliģkiyi ortaya koymuģtur. Ericaceae familyası bitkilerinin çeģitli türlerinden izole edilen diğer iki toksik bileģik andromedenol ve andromedoldür.
7 Asetilandromedol, andromedenol ve andromedol sırasıyla; Grayanotoksin I (G I), Grayanotoksin II (G II) ve Grayanotoksin III (G III) olarak da adlandırılmaktadır.
8 Deli bal zehirlenmeleri, grayanotoksinle kontamine olmuģ balın Rhododendron ponticum ve diğer türlerin özellikle Ericaceae ve Sapindaceae familyalarının nektarından üretilen balların yenmesi ile ortaya çıkmaktadır.
9 Bu familyalar Türkiye nin Karadeniz Bölgesi dağlarında, Japonya, Nepal, Brezilya ve Kuzey Amerika ve Avrupa da yetiģmektedir.
10 ÜLKEMĠZDE Karadeniz Bölgesinde üretilen ballar grayanotoksin içerebilmekte ve zehirlenmeye neden olmaktadırlar. Grayanotoksin zehirlenme vakalarına özellikle Doğu Karadeniz Bölge sinde rastlanılmaktadır. Doğu Karadeniz Bölgesinde zehirlenmeye neden olan bal deli bal olarak bilinmektedir. Yerel halk bu bal çeģidini diğer bal çeģitlerinden ayırabilmektedir. Bu bal boğazda keskin bir yanma hissine de neden olmaktadır ve bu nedenle acı bal olarak da bilinmektedir.
11 TARİHÇE Zehirli balın, halk arasındaki kullanımıyla ilgili ilk yazılı belge M.Ö. 401 yılında Yunanlı tarihçi ve general Xenephon tarafından yayınlanmıştır. Xenephon Anabasis adlı eserinde,türkiye nin Doğu Karadeniz Bölgesinde konakladıkları yerde, deli bal yiyen askerlerin zehirlendiğini rapor etmiş ancak tüm askerlerinin kurtulduğu bildirilmiģtir.
12 Bu olaydan 300 yıl sonra milattan önce 67 yılında, Roma lı general Pompey in askerleri grayanotoksinle kontamine olmuş balla kasten zehirlenmiştir ve 3 Romalı tabur (1440 asker) düģman birlikleri tarafından bu durumlarından yararlanılarak katledilmiģtir. TARİHÇE
13 TARĠHÇE 1896 da Kebler ABD deki zehirlenme olgularını yayınlamıģtır. Bu yayında, Princeton ve New Jersey de görülen sekiz adet zehirlenme olgusu tanımlanmıģtır. Barton, deli bal zehirlenmesinin etkilerini rapor eden ilk araģtırmacıdır. Barton, bulgularını ilk defa Amerikan Filozoflar Topluluğunda 1794 de sunmuģ, 1802 de de bir çalıģmasında bulgularını yayınlamıģtır. Colema 1853 deki çalıģmasında New Jersey den 14, Branchville den 23 hasta ile çalıģmıģtır. Ek olarak 1891 yılında Plugge, Ericaceae familyasından birçok bitki üzerinde çalıģmalar yapmıģ ve bunlardan andromedotoksini izole etmiģtir. Ġlerleyen yıllarda andromedotoksin ve grayanotoksin aynı anlamda kullanılmaktadır.
14 Familya: Ericaceae Ericaceae zehirli bal verdiği bilinen en önemli familyalarından biridir. Bu familya kuzey ve güney yarımkürenin ılıman bölgelerinde yayılmıģ yaklaģık 128 cins ile temsil edilir. Çalı ya da ağaç Ģeklinde, nadiren otsu halde bulunan bitkilerdir.
15 Rhodendron spp. Rhododendron caucasicum Ormangülü, fundagiller (Ericaceae) familyasından Rhododendron spp. cinsinin 800 kadar türünü içeren çiçekli bitkilerin ortak adıdır. Çok değiģik çiçek ve yaprak yapılarına sahip olan ormangülleri herdem yeģil olabildikleri gibi yaprak da dökebilirler.
16 Rhododendron spp. Yapraklar spiral konumlu, herdem yeģil veya yaprak döken bitkilerdir. Yapraklar bütün veya diģlidir. Korolla kampanulat ve bazen zigomorfiktir. Ovaryum 6-8 (5-9) locular, stigma kapitat Meyva septisidal kapsül, tohumlar kanatlıdır. Rhododendron austrinum korollası
17 Cins: Rhodendron spp. Rhodendron barbatum Rhododendron ismi Yunanca dan türemiģtir. Rhodos (gül), dendron (ağaç) anlamındadır. Myanmar, Assam, Nepal, Çin ve Tibeti kaplayan alanda 700 farklı türü bulunmaktadır. YaklaĢık 300 türü Yeni Gine de; çoğu Japonya da; diğerleri Çinhindi den Endonezya ya ve Filipinler e kadar yayılıģ gösterir. Küçük bir kısmı ise Avrupa ve Kuzey Amerika da bulunur.
18 YAYILIġI
19 Rhododendron spp. R. arboreum Rhododendron türlerinin habitatları, dağ ormanlarından, 4000 m yüksekliğindeki dağlık alanlara kadar geniģ bir yayılım göstermektedir. Türler genellikle düģük ya da orta boylu çalılardır. Yüksek bölgelerde yaģayan, ince gövdeleri ile sürünücü bodur bazı türleri bulunmaktadır. En kısa boylu tür cm dir. R. arboreum ise en uzun tür olup, boyunun 50 metreyi bile aģtığı tespit edilebilmiģtir.
20 Rhododendron spp. Ormangülleri nem oranı yüksek,organik madde bakımından zengin, derin ve iyi drenaja sahip olan asidik topraklarda iyi geliģim göstermektedir. Rhododendron spp.
21 TÜRKĠYE DEKĠ YAYILIġI Ormangülleri (Rhododendron) batıdan doğuya doğru artan bir yoğunlukla, Karadeniz sahilindeki ormanlarda ya da ormanlar arasındaki açıklıklarda yetiģmektedir. Halk dilinde Ağu veya Komar adıyla bilinen Ormangülü çok geniģ alana yayılmıģ bir bitki cinsidir.
22 TÜRKĠYE DEKĠ YAYILIġI Ormangüllerinin yatay yöndeki dağılıģ alanları dıģında, dikey yöndeki dağılıģ alanları da son derece geniģtir. Ormangülleri deniz seviyesine yakın alanlarda yayılıģ gösterebildikleri gibi, deniz seviyesinden 5000 metrelik yüksekliklere kadar eriģebilmektedir. Türkiye de Rhododendron türleri denizden 2500 (3100) m yükseklikte yetiģmektedir. Rhododendron ponticum
23 Rhododendron spp. Rhododendron smirnovii Rhododendron türleri dünya çapında bahçe bitkisi olarak kullanılmaktadır. BeĢ Rhododendron türü ve 12 takson doğal olarak Türkiye de özellikle Karadeniz Bölgesi nde yetiģmektedir. Bunlardan R. smirnovii endemiktir.
24 Rhododendron smirnovii (Pembe çiçekli ormangülü) Rize, Artvin
25 Rhododendron smirnovii (Pembe çiçekli ormangülü)
26 Rhododendron caucasicum (Kafkas ormangülü) Rize, Trabzon, Artvin
27 Rhododendron caucasicum (Kafkas ormangülü)
28 Rhododendron ungernii (Beyaz çiçekli ormangülü) Artvin
29 Rhododendron ungernii (Beyaz çiçekli ormangülü)
30 Türkiye deki Melez Rhododendron spp.
31 Toksik Rhodendron spp. Türkiye de sık görülen toksik Rhododendronlar; R. luteum ve R. ponticum dur. Mor çiçekli (Rhododendron ponticum) ve sarı çiçekli (Rhododendron luteum) Türkiye nin kuzeyinde tehlikeli odunsu otlar haline gelmiģtir. Rhododendron luteum Rhododendron ponticum
32 Toksik Rhododendron spp. Rhododendron ponticum Bu türler, siyah zehir ve sarı zehir olarak bilinmektedir. Kuzey Karadeniz sahil kıyısı boyunca uzanan dağlarda bulunan bu iki Rhododendron türünün çiçekleri grayanotoksin içerdikleri için, bu çiçeklerden üretilen ballar toksik etki taģıyabilmektedirler.
33 Rhododendron ponticum R. ponticum herdem yeģil, mor çiçekli Karadeniz Bölgesi nde invaziv olarak geliģen bitkilerdendir, yanı sıra pek çok Akdeniz ülkesinde ve Britanya adalarında orman yaģamını tehdit etmektedir. R. ponticum un toksin miktarı yüksektir. Fakat R. ponticum Kuzey Anadolu da romatizmal ya da diģ ağrısı, yaygın soğuk algınlığı ve ödem tedavisinde dahili ve harici analjezik olarak kullanılır.
34 Rhododendron ponticum Ormangüllerinden en yaygın olanı mor çiçekli ormangülü (R. ponticum) dur. Mor çiçekli ormangülü batıda Istanca dağlarının kuzey yamaçlarından, doğuda Hopa ya kadar oldukça geniģ bir yayılıģ sahasına sahiptir.
35 Rhododendron ponticum Baharda açan ve uzun süre bu çiçekli durumunu koruyan,iyi yetiģme ortamlarında 8-10 metreye kadar ulaģabilen bir çalı ya da küçük ağaç türü olarak tanım lanır cm uzunluğundaki yaprakları parlak yeģildir. Morumsu pembe çiçeklerin 5-20 tanesi bir aradadır. Doğal rezerv alanlarının asli türlerinin yaģam alanlarını kaybetmesi nedeniyle R. ponticum la mücadele edilmektedir.
36 Rhododendron luteum Halk arasında eğriçiçeği, çifin ya da sarı ağu gibi isimlerle de bilinen, bilinen R. luteum, Türkiye de yayılıģı bilinen diğer ormangülü türlerinden farklı olarak, kıģın yapraklarını döken bir çalı türüdür. YaklaĢık 4 metreye kadar boylanabilir ve sarı renkteki çiçeklerinin 5-15 tanesi sürgün ucunda bir arada bulunur.
37 Rhododendron luteum Dikey yöndeki yayılıģ alanı metreler arasında değiģen R. luteum, ağaç sınırına yakın alanlara nadiren eriģen bir ormangülüdür
38 Rhododendron luteum Karadeniz bölgesindeki yayılıģ alanı oldukça geniģ olan sarı çiçekli ormangülü, batıya doğru Balıkesir ve Çanakkale çevresine kadar sokulur.
39 Diğer Toksik Ericaceae ler Kalmia latifolia Rhododendronun diğer türleri ve Rhododendronun dahil olduğu Ericaceae familyasının diğer üyeleri toksin üretebilir fakat çoğunlukla hastalık oluģturmazlar. Amerika nın batısındaki toksik rhododendronlar batı açelyası (R. occidentale), Kaliforniya gülü (R. macrophyllum) ve R. albiflorum dur. Kuzey Amerika nın doğusunda dağ defnesi (Kalmia latifolia) ve koyun defnesi (Kalmia angustifolia) de grayanotoksin icerirler.
40 KARADENĠZ BÖLGESĠNDE Arıcılık, ülkemiz Doğu Karadeniz Bölgesi nde yöre halkı arasında yaygın olarak yapılan bir iģtir. Geleneksel üretim yönteminde kullanılan Kafkas arıları sadece 5 km 2 lik bir alanda uçabilirler. Bu nedenle, burada üretilen her bal sadece vadi florasına ait bitki kaynaklıdır. Rhododendronlar uzun yaģayan bitkiler olduğundan, arıcılar hangi balın toksik madde içerdiğini bilmektedir. ARICILIK
41 BALIN ÖZELLĠĞĠ Zehirli bal kahverengi renkte ve geç kristallenme özelliğine sahiptir. Kaynatılırsa ve uzun süre bekletilirse toksisitesi kaybolur. Bu nedenle zehirlenmeler taze balla ortaya çıkmaktadır. Rhododendron balı Karadeniz Bölge sinde tüketiciler tarafından medikal amaçlar için kullanıldığından dolayı, yüksek fiyatlarda pazarlanmaktadır.
42 BALIN ÖZELLĠĞĠ Silici ve arkadaģları 12 Rhododendron balını analiz etmiģler ve Rhododendron ballarının çiçek balından daha fazla oranda Cu, Co, Cr, Ni, Se, Zn, Ca, ve Mg içerdiğini tespit etmiģlerdir. Bu kompozisyonun Rhododendron balını karakterize edebileceğini bildirmiģlerdir.
43 BALIN ÖZELLĠĞĠ Halk arasında bu tür balların sütle kaynatılıp köpüğü alınmak suretiyle zehirsiz hale geleceği yaygın bir inanıģtır. Bu bal ülkemizde, halk arasında deli bal, tutar bal veya acı bal olarak bilinir.
44 ALTERNATĠF TIPTA KULLANIMI Deli bal mide ağrıları, bağırsak bozuklukları ve hipertansiyon tedavisinde alternatif tıpta Karadeniz Bölgesinde kullanılmaktadır. Aynı zamanda cinsel uyarıcı olduğu da bilinmektedir. Deli bal Doğu Anadolu da diabet mellitus un geleneksel tedavisinde kullanılmaktadır. Diyabetik insanların kan Ģekerleri düģtüğünde bu balı kullanması tavsiye edilmektedir.
45 Ġnsanlara zararlı bal kaynakları (Adler, 2000)
46 Agauria spp.
47 Andromeda spp. Adromeda polifolia
48 Rhododendron flavum
49 Paullinia australis
50 Azalea pontica
51 Kalmia latifolia
52 GRAYANOTOKSĠN NEDĠR? Kan et al., 1994
53 GRAYANOTOKSĠN NEDĠR? Grayanotoksin bir diterpen olup, azotsuz polihidroksil siklik hidrokarbonlardan oluģur. Grayanatoksinin 18 formu bulunmaktadır. Grayanotoksin I-IV gibi grayanotoksinler azot içermeyen siklik hidrokarbonların polihidroksillenmiģ toksik diterpenlerin tek sınıfıdır.
54 GRAYANOTOKSĠN NEDĠR? Balda bulunan grayanotoksinler Rhododendronların nektarından üretilmektedir. Grayanotoksinler bitki türlerine bağlı olarak değiģmektedirler.
55 GRAYANOTOKSĠN Grayanotoksinler, Ericaceae familyası üyelerinden Rhododendron genusuna ait bazı bitkilerin yapraklarında, çiçeklerinde, nektar ve poleninde görülebilir. Rhododendron ponticum
56 GRAYANOTOKSĠN Rhododendronda ana toksik izomer grayanotoksin III olmasına rağmen, grayanotoksin I ve grayanotoksin II az miktarlarda bulunmaktadır. GI toksik olmasına karģın ve GII daha az toksiktir. Rhododendronların diğer varyeteleri, Azaleas ve Ericaceae nin üyeleri aynı zamanda bu toksinleri içermektedir (örneğin Kalmia spp.).
57 GRAYANOTOKSĠN Grayanotoksinler genellikle metanol veya kloroform ile izole edilirler fakat bu çözücülerin bir kısmı da çözülür. Bu nedenle kristalleģtirilmeden ya da detaylı analiz edilmeden önce saflaģtırılma iģlemi gerekmektedir. Grayanotoksinin kristal iğneleri C de erimektedir.
58 GRAYANOTOKSĠN ĠZOLE YÖNTEMLERĠ Grayanotoksinler, doğal olarak bulunan terpenleri ayırma yöntemleri ile izole edilebilirler. Toksinler kağıt elektroforezi ya da ince tabaka kromatografisi ile ayrıģtırılmıģtır. Grayanotoksinler Rhododendron örneklerinde gaz kromatografi (GC) kullanılarak tespit edilmiģtir. Grayanotoksinler, sıcaklığa ve düģük buhar basıcına duyarlıdırlar, bu nedenle GC analizinden önce türevlendirmek gerekmektedir. Aynı zamanda, biyolojik örneklerdeki toksinler liquidchromatography mass spectrometry/mass spectrometry (LC MS/MS) ile tayin edilebilmektedir.
59 GRAYANOTOKSĠN Grayanotoksinler, hücre zarlarında sodyum kanallarını bloke ederek aksiyon potansiyelinin iletimine zarar veren nörotoksinlerdir. Grayanotoksinler sodyumun geçirgenliğini artırır ve kalsiyumun hücre içine giriģini kolaylaģtırır. Uyarılabilir hücreler (sinir ve kas) depolarize durumda kalırlar.
60 GRAYANOTOKSĠN
61 ZEHĠRLENME BELĠRTĠLERĠ Ġskelet, kalp kası sinirler ve merkezi sinir sisteminin tüm tepkileri membran etkileri ile ilgilidir. Bal zehirlenmesinin toksik etkileri nadiren ölümcüldür ve genellikle 24 saatten fazla sürmez.
62 ZEHĠRLENME BELĠRTĠLERĠ Yılmaz ve ark. 5 ve 30 gr arası balın zehirlenmeye neden olduğunu bildirmiģtir. Genellikle, zehirlenme Ģiddeti tüketilen bal miktarına bağlıdır. Tüketilen grayanotoksin miktarı olaydan olaya önemli farklılıklar göstermektedir. Grayanotoksin hızla metabolize olduğundan ve vücuttan atıldığından, hastalar genellikle 2-9 saat içerisinde kendilerine gelirler ve iyi hissederler, kalp hızları ve kan basınçları normale döner.
63 ZEHĠRLENME BELĠRTĠLERĠ Deli bal zehirlenme semptomları dozla alakalıdır. Hafif formda, baģ dönmesi, halsizlik aģırı terleme, kusma gözlenir ve yakın takip yeterlidir. Ancak çeģitli zehirlenmelerde, intravenöz olarak tedavi edilebilen tam kalp bloğu gibi hayatı tehdit edici zehirlenmeler de bulunmaktadır. Zehirlenme semptomları, doza bağımlı latent periyodu birkaç dakikadan, iki ya da daha fazla saatte görülür.
64 HAYVANLARDA RHODODENDRON ZEHĠRLENMELERĠ Toksik maddeyi taģıyan Rhododendron ailesi üyelerinde bitkinin tüm parçaları toksiktir. Rhododendron nektarı, çiçekler ve yapraklarda insan için toksik olmakla beraber, zehirlenme çoğunlukla grayanotoksin ile kontamine balın yenmesiyle ortaya çıkar. Bitkinin yapraklarını yiyen geviģ getiren çiftlik hayvanlarında ve kuģlarda da toksik etkiler gözlenmiģtir. Bu nedenle bu bitkinin kuzu katili, dana katili gibi yerel isimleri de mevcuttur. Rhododendron zehirlenmesinin hayvanlarda klinik bulgusu, gastrointestinal sistem irritasyonu, kardiyak aritmiler ve nörolojik belirtilerdir.
65 HAYVANLARDA RHODODENDRON ZEHĠRLENMELERĠ Hayvancılıkta, özellikle bu türlerin genç yapraklarıyla beslenen keçi ve koyunlarda ciddi Rhododendron zehirlenmeleri yaygındır. Puschner, 2001 yılında Güney Karolina zoolojik parkında üç keçide R. idica yenmesine bağlı intoksikasyon bildirmiģtir. Hayvanların idrar ve feçeslerinde spektrofotometri yöntemiyle grayanotoksin varlığını saptamıģ ve semptomatik tedaviyle keçilerin iyileģtiğini bildirilmiģtir.
66 Hastalığın TeĢhisi Balda çiçek poleni aranması bir metoddur. SulandırılmıĢ 10 g bal tüpe konarak santrifüj edilir. Üstte kalan ballı kısım dökülür, çöküntüden lama yayma yapılarak mikroskopta Rhododendron polenleri aranır. Rhododendron spp. poleni
67 Hastalığın TeĢhisi Kimyasal muayenede ise bal önce kloroform ile ekstre edilir, kloroform ekstratının uçurulmasından sonra sarı-pembe renkli bir artık kalır. Bir miktar asit eklenerek ısıtılır. Eğer bal zehirli ise koyu renk oluģur ve otuz dakika içinde koyu kahverengine dönüģür. Analiz yapılan bal nontoksik ise oluģan renk, sarı-kahverengidir.
68 OLGULAR Günümüzde bal zehirlenmesine ait dokümante edilmiģ olgu sayısı sınırlıdır yılında Onat ve arkadaģları,iki olgu; 1992 yılında Geraulanos ve arkadaģları, sekiz olgu; 1993 yılında Sütlüpınar ve arkadaģları, onbir olgu; 1996 yılında von Malottki ve arkadaģları, bir olgu bildirmiģlerdir Ancak ülkemizde, bal zehirlenmesi nedeniyle baģvuruların yayınlanandan çok daha fazla olduğu düģünülmektedir.
69 Zehirli bala bağlı aritmi bildirilen 12 çalıģmadaki olguların özeti
70 Deli bal zehirlenmesi vakası tedavi edilmezse, ölüme neden olabilmektedir, ancak 1983 de deli bal zehirlenmesinin tıbbi tanımı yapıldığından beri, ölümcül bir vaka yayınlanmamıģtır. Buna rağmen ciddi kardiovasküler ve respiratuar etkilerinden dolayı grayanotoksin zehirlenmesi önem arz etmektedir. Son zamanlarda, vakaların büyük çoğunluğu Türkiye den bildirilmiģtir.
71 KAYNAKÇA Adler, L.S., The ecological significance of toxic nectar. Oikos 91, Çağlı E.K., Tüfekçioğlu O., ġen N., Aras D., Topaloğlu, S., BaĢar N., Pehlivan S., Atrioventricular Block Induced by Mad-Honey Intoxication, Tex Heart Inst J 2009;36(4): Çalangu S. Acil Dahiliye. Ġstanbul: Güzel Sanatlar Matbaası, 1995:613. Demircan A.,KeleĢ A., Bildik F., Aygencel G., Doğan Ö.N., Gomez F.H., Mad Honey Sex: Therapeutic Misadventures From an Ancient Biological Weapon, Toxicology, Brief Research Report, Vol 54, No:6, 2009 Ergun, K., Tufekcioglu, O., Aras, D., Korkmaz, S., Pehlivan, S., A rare cause of atrioventricular block: mad honey intoxication. Int. J. Cardiol. 99, Gündüz A., Tatlı Ö., Türedi S., Mad honey poisoning from the past to the present, Türkiye Acil Tıp Dergisi, 8-1, 46-49, Gunduz A, Bostan H, Turedi S, et.al. Wild flowers and mad honey.wilderness Environ Med 2007;18:69-71 Holstege, D.M., Puschner, B., Le, T., Determination of grayanotoxins in biological samples by LC MS/MS. J. Agr. Food Chem. 49, Jordan, J., Research highlights from the literature. Clin. Auton. Res. 16, Kan, T., Hosokawa, S., Nara, S., Oikawa, M., Ito, S., Matsuda, F., Shirahama, H., Total synthesis of ()- Grayanotoxin III. J. Org. Chem. 59, Karakaya A.E., Grayanotoxin Content of the Toxic Honey and Research on its Relation with the Rhodendron,J. Fac. Pharm., Ankara, 7. Koca I, Koca AF. Poisoning by mad honey: a brief review.food Chem Toxicol 2007;45(8): Kurtoğlu S. Zehirlenmeler, TeĢhis ve Tedavi. Kayseri: Erciyes Ünv. Yayınları, No: 30, 1992: Küçük, M., Kolaylı, S., Karaog lu, S., Ulusoy, E., Baltacı, C., Candan, F., Biological activities and chemical composition of three honeys of different types from Anatolia. Food Chem. 100, Leach DG. Ancient curse of the rhododendron. Am Horticulturist 1972;51:20-29
72 KAYNAKÇA Dilber, E., Kalyoncu, M., Yarıs, N., O kten, A., A Case of mad honey poisoning presenting with convulsion: intoxication instead of alternative therapy. Turk. J. Med. Sci. 32, Lampe KF. Rhododendrons, mountain laurel, and mad honey. JAMA 1988;259:2009. Viccellio P. Systemic poisonous plant intoxication. Handbook of Medical Toxicology. Washington: Library of Congress Cataloging, 1993:718. White, J.W., Riethof, M.L., The composition of honey. III. Detection of acetylandromedol in toxic honeys. Arch. Biochem Biophys. 79, Maejima H, Kinoshita E, Seyama I, Yamaoka K. Distinct sites regulatinggrayanotoxin binding and unbinding to D4S6 of Na(v)1.4 sodium channel asrevealed by improved estimation of toxin sensitivity. J Biol Chem 2003;278: Matschullat, G., Rhododendron poisoning in sheep. Prakt. Tierarzt 55, Onat FY, Yegen BC, Lawrence R, Oktay A, Oktay S. Mad honey poisoning in man and rat. Rev Environ Health 1991; 9(1):3-9 Puschner B, Holstege DM, Lamberski N. Grayanotoksin poisoning in three goats. J Am Vet Med Assoc 2001;218: Scott, P.M., Coldwell, B.B., Wiberg, G.S., Grayanotoxins. Occurrence and analysis in honey and a comparison of toxicities in mice. Food Cosmet. Toxicol. 9, Sibel Silici, Ozgur Dogan Uluozlu, Mustafa Tuzen, M. Soylak, Assessment of trace element levels in Rhododendron honeys of Black Sea Region, Turkey, Science Direct, Stevens PF. Rhododendron L. In: Davis PF, editor. Flora of Turkey and theeast Aegean Islands. Edinburgh: Edinburgh University Press; p Tasdemir, D., Dönmez, A.A., C, Alis, I., Rüedi, P., Evaluation of biological activity of Turkish plants. Rapid screening for the antimicrobial,antioxidant, and acetylcholinesterase inhibitory potential by TLC bioautographic methods. Pharm. Biol. 42, Terzioğlu S, Merev N, Ans,in R. A study on Turkish Rhododendron L. (Ericaceae). Turk J Agric For. 2001;25: Wong, J., Youde, E., Dickinson, B., Hale, M., Report of the Rhododendron feasibility study. School of Agricultural and Forest Sciences University of Wales, Bangor Bangor Gwynedd LL57 2UW UK, pp. 73.
73 TEġEKKÜR EDERĠM
DELİ BAL ZEHİRLENMESİ. Dr. Alper VARDAR Kanuni EAH Trabzon
DELİ BAL ZEHİRLENMESİ Dr. Alper VARDAR Kanuni EAH Trabzon 7. Avrupa Acil Tıp 2 Deli Bal Bal zehirlenmesi nadir görülen bir gıda zehirlenmesi sebebidir. Ancak bal tüketiminin yoğun olduğu veya doğal gıdaların
DetaylıArı Ürünleri, Bitkiler ve Sağlığımız Yard.Doç. Dr. Mine Koçyiğit
Deli Bal Ericaceae Gymnospermae Arı Ürünleri, Bitkiler ve Sağlığımız Yard.Doç. Dr. Mine Koçyiğit Deli Balı Çoğu Rhododendron türünün yaprak ve özellikle çiçeklerinde grayanotoksinler denen zehirli maddeler
DetaylıSalix caprea L., Keçi Söğüdü, Orman Söğüdü
ÇALILAR Salix caprea L., Keçi Söğüdü, Orman Söğüdü 2 3 m çalı, ~ 7 8 m küçük bir ağaçtır. Yaprak uzunca, geniş yumurta, saplıdır, sivri, küttür, kalın, üstü kırışık, altı beyaz keçe gibi sık tüylü damar
DetaylıDELİ BAL ZEHİRLENMESİ (MAD HONEY INTOXICATION)
DELİ BAL ZEHİRLENMESİ (MAD HONEY INTOXICATION) Gıda Müh. Şule GÜNAYDIN Yrd. Doç. Dr. Hakan KARACA Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü 03.11.2016 DELİ BAL NEDİR? Yüksek
DetaylıBETULACEAE. Alnus cinsleri vardır.
BETULACEAE Jeolojik devirlerde daha fazla sayıda cins ve türlere sahip olan bu familyanın, bugün 6 cins ve bu cinslerin kışın yaprağını döken 100 kadar türü, Kuzey Yarımkürenin ılıman ve serin bölgelerinde
DetaylıPorsuk. Şube : Gymospermae Sınıf : Coniferae Takım : Taxoideae Familya : Taxaceae Cins : Taxus L. Tür : Taxus baccata L.
Porsuk Şube : Gymospermae Sınıf : Coniferae Takım : Taxoideae Familya : Taxaceae Cins : Taxus L. Tür : Taxus baccata L. Genel olarak 15-20 m boylanır. 2-2.5 m çap yapabilir. Yenice - Karakaya (Karabük)
DetaylıANGİOSPERMAE (KAPALI TOHUMLULAR) Yrd. Doç. Dr. Hüseyin FAKİR
ANGİOSPERMAE (KAPALI TOHUMLULAR) Yrd. Doç. Dr. Hüseyin FAKİR Angiospermae ve Gymnospermae Arasındaki Farklılıklar muhafaza içersinde döllenerek olgun tohuma gelişen gerçek meyve 3. Angiosperma ların odunlarında
DetaylıDünya kendi içinde benzerlik gösteren 6 büyük flora alemine ayrılır: 1.Holarktikflora alemi 2.Paleotropis, 3.Neotropis, 4.Australis 5.
Dünya kendi içinde benzerlik gösteren 6 büyük flora alemine ayrılır: 1.Holarktikflora alemi 2.Paleotropis, 3.Neotropis, 4.Australis 5.Arkensis, 6.Kapensis Flora alemleri flora bölgelerine (region), flora
DetaylıT.C İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ ORMAN FAKÜLTESİ ORMAN ALTI ODUNSU BİTKİLER. Hazırlayan: Danışman: Yrd.Doç.Dr Nurgül KARLIOĞLU
T.C İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ ORMAN FAKÜLTESİ ORMAN ALTI ODUNSU BİTKİLER Hazırlayan: 0601120025 Danışman: Yrd.Doç.Dr Nurgül KARLIOĞLU Laurocerasus officinalis(karayemiş) Sistematik ; Alem : Plantae Bölüm :
DetaylıQuercus ilex L. (Pırnal meşesi)
Yayılışı: Quercus ilex L. (Pırnal meşesi) Genel coğrafi yayılış alanı Batı Akdeniz kıyılarıdır. Ülkemizde, İstanbul, Zonguldak, Sinop, Çanakkale, Kuşadası nda 0-450 m ler arasında Carpinus, Laurus, Phillyrea
DetaylıOrman Altı Odunsu Bitkiler
Orman Altı Odunsu Bitkiler Danışman : Yrd.Doç.Dr. Nurgül KARLIOĞLU BİTKİLER 1. Laurocerasus officinalis 2. Osmanthus decorus 3. Rhus coriaria 35-0601120159 SALİM ÇOBAN 37-0601120189 OKTAY BAKIRTAŞ Laurocerasus
DetaylıFARKLI GÜBRE KOMPOZİSYONLARININ ÇAYIN VERİM VE KALİTESİNE ETKİSİ. Dr. GÜLEN ÖZYAZICI Dr. OSMAN ÖZDEMİR Dr. MEHMET ARİF ÖZYAZICI PINAR ÖZER
FARKLI GÜBRE KOMPOZİSYONLARININ ÇAYIN VERİM VE KALİTESİNE ETKİSİ Dr. GÜLEN ÖZYAZICI Dr. OSMAN ÖZDEMİR Dr. MEHMET ARİF ÖZYAZICI PINAR ÖZER Dünya üzerinde çay bitkisi, Kuzey yarımkürede yaklaşık 42 0 enlem
DetaylıDefne ağacı, bahçeye güzellik verir. Defne yaprağı, yemeklerinize lezzet katar. Defne yağlı sabunu ise cildinizi güzelleştirir
DEFNE Latince ismi : Laurus nobilis Defne ağacı, bahçeye güzellik verir. Defne yaprağı, yemeklerinize lezzet katar. Defne yağlı sabunu ise cildinizi güzelleştirir Defne Bitkisi: Anavatanı Asya olan Defne,
DetaylıAHMET ALİ YAĞCI VETERİNER HEKİM
AHMET ALİ YAĞCI VETERİNER HEKİM ARILI KOVANLARININ KONULDUĞU VE ARICININ ÇALIŞTIĞI YERE ARILIK DENİR GEZGİNCİ? SABİT? Arıcılık büyük ölçüde doğa koşullarına bağlıdır! DOĞA KOŞULLARI? İKLİM BİTKİ ÖRTÜSÜ
DetaylıGENUS: Convolvulus (gündüz güzeli, gündüz sefası)
BİTKİ TANIMA III FAM: CONVOLVULACEAE Dik sarılıcı otsu veya çalılardır. 1000 kadar türü vardır. Yapraklar sarmal dizilişlidir. Basit veya ender olarak tüysüdür. Taç yapraklar birleşmiş hunu biçimlidir.
DetaylıCORYLACEAE 1C 1 E. Anemogam, kışın yaprağını döken odunsu bitkilerdir. Gövde kabukları çatlaksız ya da boyuna çatlaklıdır. Tomurcuklar sürgüne
CORYLACEAE 1C 1 E. Anemogam, kışın yaprağını döken odunsu bitkilerdir. Gövde kabukları çatlaksız ya da boyuna çatlaklıdır. Tomurcuklar sürgüne almaçlı dizilmiştir. Tomurcuklar çok pullu, sapsız, sürgüne
DetaylıPicea (Ladin) Picea abies (Avrupa Ladini) Picea orientalis (Doğu Ladini) Picea glauca (Ak Ladin) Picea pungens (Mavi Ladin)
Picea (Ladin) 1 Picea abies (Avrupa Ladini) Picea orientalis (Doğu Ladini) Picea glauca (Ak Ladin) Picea pungens (Mavi Ladin) Yrd. Doç. Dr. Taki DEMİR SAÜ PMYO 19.12.2012 Picea (Ladin) 2 Picea (Ladin)
DetaylıSıçanlarda intravenöz uygulanan deli bal toksini grayanotoksin-iii ün doza bağımlı kardiyak etkileri
doi:10.5222/buchd.2017.121 Araştırma Sıçanlarda intravenöz uygulanan deli bal toksini grayanotoksin-iii ün doza bağımlı kardiyak etkileri The dose-dependent cardiovascular effects of intravenous grayanotoxin-iii
DetaylıBİTKİ TANIMA I. P E P 1 0 1 _ H 0 4 C h a m a e c y p a r i s l a w s o n i a n a ( L a v z o n Ya l a n c ı S e r v i s i ) Yrd. Doç. Dr.
1 BİTKİ TANIMA I Yrd. Doç. Dr. Taki DEMİR P E P 1 0 1 _ H 0 4 C h a m a e c y p a r i s l a w s o n i a n a ( L a v z o n Ya l a n c ı S e r v i s i ) C r y p t o m e r i a j a p o n i c a ( K a d i f
DetaylıCUPRESSUS L. Serviler
CUPRESSUS L. Serviler Bu cinsin Kuzey Amerika, Oregon, Meksika, Akdeniz den Himalaya ve Çin e kadar yaklaşık 20 türü var. Herdem Yeşil ağaç ve çalılar. Sürgünler dört köşeli, yahut yuvarlakça. Yapraklar
DetaylıTÜRKİYE İSTİLACI BİTKİLER KATALOĞU
T.C. GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Bitki Sağlığı Araştırmaları Daire Başkanlığı TÜRKİYE İSTİLACI BİTKİLER KATALOĞU ANKARA 2015 Editör: Prof.
DetaylıGYMNOSPERMAE. (Açık Tohumlular)
GYMNOSPERMAE (Açık Tohumlular) CEPHALOTAXACEAE Ağaç ya da çalı halinde herdem yeşil bitkilerdir. Tüm bireyleri bir cinsli iki evcikli (DİOİK)dir. Çok ender bir evciklidir. Erkek çiçekler küre biçimde bir
Detaylı- Çok genel olmayan sağ taraf abomasum yer değiştirmelerinde gözlenen semptomlar biraz daha farklıdır.
semptomları ketozisin belirtilerine benzer. yem tüketiminin durması veya kesilmesi, sınırlı bağırsak hareketi, normal vücut ısısı, süt veriminin azalması, halsizlik ve rahatsızlık ortaya çıkar. - Çok genel
DetaylıC e d r u s ( S e d i r ) C e d r u s a t l a n t i c a C e d r u s b r e v i f o l i a C e d r u s d e o d o r a C e d r u s l i b a n i
1 BİTKİ TANIMA I PEP101_H03 C e d r u s ( S e d i r ) C e d r u s a t l a n t i c a C e d r u s b r e v i f o l i a C e d r u s d e o d o r a C e d r u s l i b a n i Sakarya Üniversitesi İbreliler 2 C
DetaylıTAXUS : (Porsuklar) (8 Türü var) Taxus baccata L. (Adi Porsuk)
TAXUS : (Porsuklar) (8 Türü var) Taxus baccata L. (Adi Porsuk) Çoğunlukla boylu çalı ender 20 m boy, sık dallı, yuvarlak tepeli, kırmızı_kahverengi kabuk gelişi güzel çatlar ve dökülür İğne yapraklar 1-2.5
DetaylıProje Koordinatörü : Prof. Dr. Ayla GÜRDAL
Proje Koordinatörü : Prof. Dr. Ayla GÜRDAL ÖZET Tekirdağ İlinde bulunan iğde bitkisinin farklı kullanım alanlarını bulmak ve bu sayede ekonomiye katkı sağlamak amaçlanmıştır.sanayide İğde bitkisinin meyvesi,çiçeği,çekirdeğinin
DetaylıBİTKİ TANIMA I. Yrd. Doç. Dr. Taki DEMİR
BİTKİ TANIMA I Yrd. Doç. Dr. Taki DEMİR 1 PEP101_H02 Abies (Göknar); A. pinsapo (İspanyol Göknarı), A. concolor (Gümüşi Göknar, Kolorado Ak Gökn), A. nordmanniana (Doğu Karadeniz-Kafkas Göknarı), A. bornmülleriana
DetaylıASMAGİLLER Asmalar; Rhamnales
ASMAGİLLER Asmalar; Rhamnales takımında yer alan, sarılıcı gövde yapısına sahip bitkilerin yanısıra, küçük ağaç ve çalı formundaki türlerden oluşan bitkilerdir. A S M A : Vitis cinsinin sistematiği Takım
DetaylıODUN DIŞI ORMAN ÜRÜNLERİ BİTKİ TANIMI II
ODUN DIŞI ORMAN ÜRÜNLERİ BİTKİ TANIMI II 1. Laurocerasus officinalis 2. Salvia officinalis 3. Tilia tomentosa 4. Tilia cordata 5. Tilia platyphyllos 6. Tilia rubra 7. Quercus brantii 8. Castanea sativa
DetaylıORMANCILIKTA UZAKTAN ALGILAMA. ( Bahar Yarıyılı) Prof.Dr. Mehmet MISIR. 2.Hafta ( )
2.Hafta (16-20.02.2015) ORMANCILIKTA UZAKTAN ALGILAMA (2014-2015 Bahar Yarıyılı) Prof.Dr. Mehmet MISIR Ders İçeriği Planlama Sistemleri Envanter Uzaktan Algılama (UA) Uzaktan Algılamanın Tanımı ve Tarihsel
DetaylıFarklı Isıl İşlem Uygulamalarının Balların Kristalize Olması Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi. Prof. Dr. Ethem AKYOL
Farklı Isıl İşlem Uygulamalarının Balların Kristalize Olması Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi Ömer Halisdemir Üniversitesi Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Fakültesi Hayvansal Üretim ve Teknolojileri Bölümü
Detaylı10 cins; Sciadopitys Metasequoia Cunninghamia Taiwania Athrotaxis. Glyptostrobus Sequoia Sequoiadendron Cryptomeria Taxodium
TAXODIACEAE TAXODIACEAE 10 cins ve bunlara bağlı 16 değişik tür ve varyeteleri vardır. Cinsler arasında akrabalık ilişkisi yoktur Bu nedenle ayırdım anahtarı yapılmamıştır 10 cins; Sciadopitys Metasequoia
DetaylıKullanım Yerleri. İnsan beslenmesinde kullanılır. Şekerin hammadesidir. Küspesi hayvan yemi olarak kullanılır. İspirto elde edilir
ŞEKER PANCARI Kullanım Yerleri İnsan beslenmesinde kullanılır. Şekerin hammadesidir. Küspesi hayvan yemi olarak kullanılır. İspirto elde edilir Orijini Şeker pancarının yabanisi olarak Beta maritima gösterilmektedir.
DetaylıYABANI MEYVELER ve KULLANıM ALANLARı. Araş. Gör. Dr. Mehmet Ramazan BOZHÜYÜK
YABANI MEYVELER ve KULLANıM ALANLARı Araş. Gör. Dr. Mehmet Ramazan BOZHÜYÜK Dünyada kültüre alınıp yetiştirilmekte olan 138 meyve türünden, yaklaşık 16'sı subtropik meyve türü olan 75'e yakın tür ülkemizde
DetaylıB A S I N Ç ve RÜZGARLAR
B A S I N Ç ve RÜZGARLAR B A S I N Ç ve RÜZGARLAR Havadaki su buharı ve gazların, cisimler üzerine uyguladığı ağırlığa basınç denir. Basıncı ölçen alet barometredir. Normal hava basıncı 1013 milibardır.
DetaylıPicea A. Dietr. Ladinler
Picea A. Dietr. Ladinler Kuzey Yarım kürenin serin ve yağışlı bölgelerinde 40 kadar türü Ülkemizde tek bir türü (Doğu Ladini) Çin ve Japonya da 18 tür Kuzey Amerika ve Kanada da 7 tür Geniş ormanlar kurar.
DetaylıHİJYEN VE SANİTASYON
HİJYEN VE SANİTASYON TEMİZLİK+ HİJYEN= SANİTASYON Bulunduğumuz ortamda hastalık yapan mikroorganizmaların hastalık yapamayacak seviyede bulunma durumuna hijyen denir. Sağlıklı (temiz ve hijyenik) bir ortamın
DetaylıAMMA ÜtliVERS İTES İ ECZACILIN FAKÜLTESI IMECII11111$1
AMMA ÜtliVERS İTES İ ECZACILIN FAKÜLTESI IMECII11111$1 Cilt : 7 Say ı : 2 1977 nimarn Üll İVERI İTU İ EcznaLIK FIIKÜLTES İ MECNIINISI Journal of Faculty of Pharmacy of Ankara Üniyersity Vol : 7 No : 2
DetaylıZygadenus venenosus (death camas): Steroidal alkaloidlerden zygadine
Zygadenus venenosus (death camas): Steroidal alkaloidlerden zygadine içermektedir. Nektar ve polenleri toksiktir. Veratrumdakine benzer birçok alkoloid ler vardır. Bunlar "gliko-alkoloid" ler ve "ester
Detaylı10. SINIF KONU ANLATIMI. 46 EKOLOJİ 8 BİYOMLAR Karasal Biyomlar
10. SINIF KONU ANLATIMI 46 EKOLOJİ 8 BİYOMLAR Karasal Biyomlar EKOSİSTEM İLE BİYOM ARASINDAKİ İLİŞKİ Canlıların yeryüzünde dağılışını etkileyen abiyotik ve biyotik faktörlere olarak bitki ve hayvan topluluklarını
DetaylıCANLILARIN SINIFLANDIRILMASI
CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI Dünyamızda o kadar çok canlı türü var ki bu canlıları tek tek incelemek olanaksızdır. Bu yüzden bilim insanları canlıları benzerlik ve farklılıklarına göre sınıflandırmışlardır.
DetaylıZakkum(Nerium oleander): Zakkumun tüm parçalarında nerrin ve
Zehirli Bitkiler Bal arılarında zehirli etki yapan bitkilerin bu etkileri sürekli olarak yapmalarına karşı bir kısmı ise uzun süren yağışsız geçen kurak geçen dönemde bu etkilerini göstermektedir. Bu bitkilerden
DetaylıODUN DIŞI ORMAN ÜRÜNLERİ
ODUN DIŞI ORMAN ÜRÜNLERİ LIQUIDAMBAR ORIENTALIS ANADOLU SIĞLA AĞACI Muğla Relikt Tarihteki Önemi Kleopatra aşk iksiri ve parfüm olarak kullanmıştır Hipokrat döneminden beri ilaç olarak kullanılmıştır.
DetaylıTürkiye nin Bitki Zenginliği. Hazırlayan: Hakan ULUTAġ
Türkiye nin Bitki Zenginliği Hazırlayan: Hakan ULUTAġ Avrupa:10.523.000 km2 Türkiye: 814.000 km2 AVRUPA: 12 000 TÜR Türkiye, Bitki türleri bakımından dünyanın en zengin ülkelerinden biridir! Avrupa kıtasında:
DetaylıÖZEL EGE LİSESİ İKLİM
ÖZEL EGE LİSESİ İKLİM Rehber Öğretmen : Şule Yıldız Hazırlayanlar : Bartu Çetin Burak Demiral Nilüfer İduğ Esra Tuncer Ege Uludağ Meriç Tekin 2000-2001 İZMİR TEŞEKKÜR Bize bu projede yardımda bulunan başta
DetaylıAlerjik Rahatsızlıklar. Atmosphere Sky ile hayatın tadını çıkarın!
Alerjik Rahatsızlıklar. Atmosphere Sky ile hayatın tadını çıkarın! 01 Giriş Her yıl artan sayıda insanı etkileyen alerjik rahatsızlıklar yaygın bir sorundur 1. Avrupa da 150 milyondan fazla insan kronik
DetaylıSALTurk Çalışması. Türk Toplumunda Tuz Tüketimi ve Kan Basıncı Çalışması. 22 Mayıs 2008 - Antalya
SALTurk Çalışması Türk Toplumunda Tuz Tüketimi ve Kan Basıncı Çalışması 22 Mayıs 2008 - Antalya Amaç Türkiye de günlük tuz alımını saptamak Sodyum alımı ve hipertansiyon ilişkisini araştırmak Kabul ve
DetaylıSU HALDEN HALE GĠRER
SU HALDEN HALE GĠRER SU DÖNGÜSÜ Yeryüzündeki suyun buharlaģıp havaya karıģması, bulutları oluģturması ve yağıģ olarak yeryüzüne dönmesi sürecinde izlediği yola su döngüsü denir. Su buharı soğuduğunda ise
DetaylıULUSAL KAZA YARALANMA VERİTABANI (UKAY)
TÜRKİYE HALK SAĞLIĞI KURUMU Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı ULUSAL KAZA YARALANMA VERİTABANI (UKAY) EĞİTİM MODÜLÜ I Kodlama İlkeleri 1 21-23 Haziran 2012 ANKARA UKAY KAPSAMI Ulusal Kaza Yaralanma
DetaylıKronik böbrek hastalığı adeta bir salgın halini almıģ olan önemli bir halk sağlığı sorunudur.
Kronik böbrek hastalığı adeta bir salgın halini almıģ olan önemli bir halk sağlığı sorunudur. Basit ve ucuz bazı testlerle erken saptandığında önlenebilir veya ilerlemesi geciktirilebilir olmasına karģın,
DetaylıZBB306 KODLU SÜS BİTKİLERİ YETİŞTİRİCİLİĞİ DERSİ NOTLARI. Doç.Dr. Soner KAZAZ
ZBB306 KODLU SÜS BİTKİLERİ YETİŞTİRİCİLİĞİ DERSİ NOTLARI Doç.Dr. Soner KAZAZ Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü 06110-Ankara skazaz@ankara.edu.tr KASIMPATI (KRZANTEM) YETİŞTİRİCİLİĞİ-1
DetaylıBÖLÜM 3. Artvin de Orman Varlığı
BÖLÜM 3 Artvin de Orman Varlığı Özgür EMİNAĞAOĞLU Orman, oldukça geniş bir alanda kendine özgü bir iklim oluşturabilen, belirli yükseklik, yapı ve sıklıktaki ağaçlar, ağaçcık, çalı ve otsu bitkiler, yosun,
DetaylıKlostrodiol Gıda Zehirlenmesi
Klostrodiol Gıda Zehirlenmesi Clostridium perfiringes ve Clostridium botulinum ciddi gıda zehirlenmelerine yol açmaktadır. Özellikle konserve gıdalarda, konserve yapımı sırasında canlı m.o lar ölür ancak
DetaylıBİTKİ TANIMA 2. Dr. Sergun DAYAN
BİTKİ TANIMA 2 Dr. Sergun DAYAN MONOCOTYLEDONAE FAM: GRAMİNEAE Buğdaygiller (Poaceae), tohum kabuğu, meyve kabuğu ile bitişiktir. sapları boğumlu ve ekseriya içi boştur. başakçıklar,
DetaylıTRA1 FLORA. Erzurum Erzincan Bayburt FAUNA
TRA1 FLORA Erzurum Erzincan Bayburt FAUNA Avrupa dan Asya ya geçiş, saatten saate belli oluyor. Yiten ormanların yerini sık ve bitek çayırlar alıyor. Tepeler yassılaşıyor. Bizim ormanlarımızda bulunmayan
Detaylı6. familya. Campanulaceae (çançiçeğigiller)
BİTKİ TANIMA III 6. familya Campanulaceae (çançiçeğigiller) özellikleri Genelde otsu, çalı veya ağaç formundadır Birçoğunda süt boruları bulunur Yapraklar almaçlı veya karşılıklı dizilişlidir Çiçekler
DetaylıDELİ BAL İNTOKSİKASYONU MAD HONEY INTOXICATION. Ece Vural. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
DELİ BAL İNTOKSİKASYONU MAD HONEY INTOXICATION Ece Vural İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi DELİ BAL İNTOKSİKASYONU MAD HONEY INTOXICATION Ece VURAL; İstanbul Üniversitesi, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi,
DetaylıVEJETATIF YOLLA FIDAN ÜRETIMI ÇELĠKLE ÜRETME
VEJETATIF YOLLA FIDAN ÜRETIMI ÇELĠKLE ÜRETME ÇELIKLE ÜRETME KOġULLARı Köklenmeyi Etkileyen iç faktörler 1-Çeliğin alındığı birey (ortet yaģı) Ortetin beslenme durumu Ortetin köklenme yeteneği
DetaylıKİŞNİŞ(Coriandrum sativum)
KİŞNİŞ(Coriandrum sativum) Tibbi Etkileri ve Kullanımı yöntemleri şöyle sıralanabilir: Eski Mısır papirüsleri, Çince ve Sanskritçe metinlerde ve hatta İncil'de sağlığa yararlı etkilerinden övgüyle söz
DetaylıBİYOMLAR KARASAL BİYOMLAR SELİN HOCA
BİYOMLAR KARASAL BİYOMLAR SELİN HOCA EKOSİSTEM İLE BİYOM ARASINDA İLİŞKİ Canlıların yeryüzünde dağılışını etkileyen abiyotik ve biyotik faktörlere bağlı olarak bitki ve hayvan topluluklarını barındıran
DetaylıTÜRKİYE İSTİLACI BİTKİLER KATALOĞU
T.C. GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Bitki Sağlığı Araştırmaları Daire Başkanlığı TÜRKİYE İSTİLACI BİTKİLER KATALOĞU ANKARA 2015 Editör: Prof.
DetaylıAkdeniz iklimi / Roma. Okyanusal iklim / Arjantin
Akdeniz iklimi / Roma Okyanusal iklim / Arjantin Savan iklimi/ Meksika Savan iklimi/ Brezilya Okyanusal iklim / Londra Muson iklimi/ Calcutta-Hindistan 3 3 Kutup iklimi/ Grönland - - - - - - -3-4 -4 -
DetaylıSedirler (Cedrus) Türkiye de doğal olarak yetişen. Türkiye de egzotik (yaygın ya da parklarda)
Sedirler (Cedrus) Türkiye de doğal olarak yetişen Toros (Lübnan) Sediri (C. libani) Türkiye de egzotik (yaygın ya da parklarda) Himalaya Sediri Atlas Sediri (C. deodora) (C. atlantica) Dünyada Kuzey Afrika,
DetaylıJuglans (Cevizler), Pterocarya (Yalancı cevizler), Carya (Amerikan cevizleri)
JUGLANDACEAE 6-7 cinsle temsil edilen bir familyadır. Odunları ve meyveleri bakımından değerlidir. Kışın yaprağını döken, çoğunlukla ağaç, bazıları da çalı formundadırlar. Yaprakları tüysü (bileşik) yapraklıdır.
DetaylıTÜRKİYE İSTİLACI BİTKİLER KATALOĞU
T.C. GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Bitki Sağlığı Araştırmaları Daire Başkanlığı TÜRKİYE İSTİLACI BİTKİLER KATALOĞU ANKARA 2015 Editör: Prof.
DetaylıKALINTILARI. Pestisit nedir? GIDALARDAKİ PESTİSİT KALINTILARI 1. pestisit kalınt kaynağı. güvenilirmidir. ? Güvenilirlik nasıl l belirlenir?
Tükettiğimiz imiz gıdalarg daların n güvenilirlig venilirliği i hayati derecede önemlidir KALINTILARI Dr. K.Necdet Öngen Gıdalarımızdaki pestisit kalıntıları konusunda neyi ne kadar biliyoruz? Tükettiğimiz
Detaylıdoğal dolgu ile yastık
türk doğal dolgu ile yastık Doğa Muhtemelen etki eden kuvvetlerin Isınmak ve serinlemek için Yastık Örneğin Yardımcı Boyun gerginliği, Omuz-kol ağrısı, Sırt ve kalça problemleri, Karın ve adet ağrısı,
DetaylıAğaçbaşı Yaylası Turbalığı/Trabzon: Doğal Çevre Değişimine Güzel Bir Örnek
Ağaçbaşı Yaylası Turbalığı/Trabzon: Doğal Çevre Değişimine Güzel Bir Örnek Ağaçbaşı Yaylası Peatland/Trabzon: A Sample of Environmental Change in NE Turkey Hakan Yiğitbaşıoğlu Ankara Üniversitesi, Dil
DetaylıÇin ve japonyada yetişir. İki veya çok yıllıktır. Yapraklar mızrak veya spatül şeklindedir. Çiçekler mavi, mor, kırmızı veya beyazdır.
Bitki tanıma III Callistephus nees. (Yaz asterleri- saraypatılar) Çin ve japonyada yetişir. İki veya çok yıllıktır. Yapraklar mızrak veya spatül şeklindedir. Çiçekler mavi, mor, kırmızı veya beyazdır.
DetaylıT.C SAĞLIK BAKANLIĞI MÜMİNE HATUN HASTANESİ
T.C SAĞLIK BAKANLIĞI MÜMİNE HATUN HASTANESİ DOK.NO: TA/122 YAY.TAR.: 24/10/2011 REV.TAR..01/10/2013 REV.NO:41 ZEHİRLENME VAKALARINDA GENEL YAKLAŞIM TALİMATI 1. AMAÇ Acil servise başvuran zehirlenme tanısıyla
DetaylıI. Balkan Stevia Konferansı
I. Balkan Stevia Konferansı 1 st Balkan Conference of Stevia 14-16 Şubat 2014 YUNANİSTAN-Volos Dr. Ahu ÇINAR 26.03.2014 Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Sunu Planı Stevia ile İlgili
DetaylıZehirlenmelerde İlkyardım. Zehirlenmeler. Doç. Dr. Şule Akköse Aydın Acil Tıp AD
Zehirlenmelerde İlkyardım Zehirlenmeler Doç. Dr. Şule Akköse Aydın Acil Tıp AD Zehirlenmeler Zehirlenmeler 1 Zehirlenme nedir? Zehirlenme hangi yollarla meydana gelir? Vücuda zehirli (toksik) bir maddenin
DetaylıŞEFKAT KOLEJİ İMFO SINIF FEN SORULARI
ŞEFKAT KOLEJİ İMFO-20 8.SINIF FEN SORULARI.. Aşağıdaki şema bazı canlılarda gözlenen döl almasını göstermektedir. Sporofit (2n) M P A T G 2 G S Replikasyon Sitokinez 6 0 0 0 0 spor (n) İnterfaz Yukarıdaki
DetaylıPistacia terebinthus L. (Menengiç)
Pistacia terebinthus L. (Menengiç) Genel coğrafi dağılışı batıda Kanarya adalarından başlayarak doğu Akdeniz ve Anadolu ya ulaşır. Türkiye de özellikle Batı ve Güney Anadolu daki maki formasyonu içerisinde
DetaylıFezalar Eğitim Kurumları MSO 2013. Matematik ve Fen Bilgisi Olimpiyatı 6. SINIF AÇIKLAMALAR. Bu soru kitapçığında, çoktan seçmeli 40 soru vardır.
GROUP A M S O Fezalar Eğitim Kurumları Matematik ve Fen Bilgisi Olimpiyatı (23 ŞUBAT 2013, CUMARTESİ) 2 0 1 3 6. SINIF AÇIKLAMALAR Bu soru kitapçığında, çoktan seçmeli 40 soru vardır. Matematik bölümünün
DetaylıAntibakteriyel bitkiler, Akneye iyi gelen bitkiler ve dahası. Antibakteriyel bitkiler, Akneye iyi gelen bitkiler ve dahası
Antibakteriyel bitkiler, Akneye iyi gelen bitkiler ve dahası Antibakteriyel bitkiler, Akneye iyi gelen bitkiler ve dahası Ağrılı Adet Ezan Çiçeği Kullanımı: Tohum yağı genç kızlara 4 gr günde yetişkinlere
DetaylıEĞİTİM BİLGİLERİ. Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü 2012- devam ediyor. Ziraat Fakültesi, Gıda Mühendisliği Bölümü 2003
KİŞİSEL BİLGİLER Adı Soyadı Fazıl GÜNEY Ünvan Gıda Mühendisi Telefon 0452 256 23 41-129 e-mail fagu52@gmail.com Doğum Tarihi-Yeri 1980-ANKARA DOKTORA YÜKSEK LİSANS LİSANS EĞİTİM BİLGİLERİ Üniversitesi
DetaylıİKLİM TİPLERİ. Yıllık ortalama sıcaklık 25 C dolayındadır. Yıllık ve günlük sıcaklık farkı 2-3 C yi geçmez. Yıllık yağış miktarı 2000 mm den
İKLİM TİPLERİ Dünya'nın hemen her bölgesinin kendine özgü bir iklimi bulunmaktadır. Ancak, benzer iklim kuşaklarına sahip alanlar büyük iklim kuşakları oluştururlar. Yüzlerce km 2 lik sahaları etkileyen
DetaylıFAGACEAE. kürenin subtropik ve serin bölgelerinde ormanlar kuran 600 kadar türü vardır.
FAGACEAE Fagaceae familyasının 6 cins (Fagus, Quercus, Castanea, Castanopsis, Lithofagus, Nothafagus) ve bu cnislerin her iki yarı kürenin subtropik ve serin bölgelerinde ormanlar kuran 600 kadar türü
DetaylıİÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... III
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... III 1: DİYABET...1 Diabetes insipedius...2 Diabetes mellitus...2 Diyabetin Etkileri...3 Belirtiler...4 Nedenler...4 Tedavi...4 Bitkilerin Rolü...5 Tıbbi Faydaları...6 2: KARACİĞER
DetaylıMALVACEAE (EBEGÜMECİGİLLER)
MALVACEAE (EBEGÜMECİGİLLER) MALVACEAE Otsu, çalımsı veya ağaç şeklinde gelişen bitkilerdir. Soğuk bölgeler hariç dünyanın her tarafında bulunurlar. Yaprakları basit, geniş ve parçalıdır. Meyve kuru kapsüldür
DetaylıTarım, yeryüzündeki belli başlı üretim şekillerinden en gerekli ve yaygın olanıdır. Tarımın yapılış şekli ve yoğunluğu, ülkelerin gelişmişlik
TARIM VE EKONOMİ Tarım, yeryüzündeki belli başlı üretim şekillerinden en gerekli ve yaygın olanıdır. Tarımın yapılış şekli ve yoğunluğu, ülkelerin gelişmişlik düzeyine bağlıdır. Bazı ülkelerde tarım tekniği
DetaylıTürkiye Florasında Mevcut Zambak (Lilium spp.) Türlerinde Toprakların Verimlilik Durumlarının Belirlenmesi
Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi 6 (2): 26-31, 2013 ISSN: 1308-3961, E-ISSN: 1308-0261, www.nobel.gen.tr Türkiye Florasında Mevcut Zambak (Lilium spp.) Türlerinde Toprakların Verimlilik Durumlarının
DetaylıRüzgar Enerjisi. Dr. Öğr. Üyesi Engin HÜNER,
Rüzgar Enerjisi Dr. Öğr. Üyesi Engin HÜNER, engin.hüner@klu.edu.tr TARİHÇE Tarihte ilk olarak rüzgar yel değirmenlerinde tahıl öğütmek için ve yelkenli gemilerde kullanılmıştır. Eski yunanlılar ve romalılar
DetaylıElma kış dinlenmesine ihtiyaç duyan meyve türü olup, soğuklama gereksinimi diğer meyvelere göre uzundur.
Elma Tarihçe İklim İstekleri Elma ılıman, özellikle soğuk ılıman iklim bitkisidir. Akdeniz Bölgesinde 800 m. den yukarı yerlerde yetişir. Yüksek ışık yoğunluğu elmada çok iyi renk oluşumunu sağlar. Elma
DetaylıPROJE DANIŞMANLARI Prof. Doç. Dr. Güven Özdemir Doç. Dr. Murat TOSUNOĞLU. PROJE EKİBİ Seval ŞAHİN Berrin ÖZCAN 25 OCAK 02 ŞUBAT 2014 ÇANAKKALE
PROJE DANIŞMANLARI Prof. Doç. Dr. Güven Özdemir Doç. Dr. Murat TOSUNOĞLU PROJE EKİBİ Seval ŞAHİN Berrin ÖZCAN 25 OCAK 02 ŞUBAT 2014 ÇANAKKALE PROJENİN AMACI Bu projenin amacı; Piyasada satılan açık ve
DetaylıÖLÜKOL HASTALIĞI Phomopsis viticola. MANĠSA TARIM ĠL MÜDÜRLÜĞÜ BĠTKĠ KORUMA ġb. MD.
MANĠSA TARIM ĠL MÜDÜRLÜĞÜ BĠTKĠ KORUMA ġb. MD. Üreticiler tarafından Çelikmarazı Kömür gibi isimler verilen Ölükol Hastalığı Ege Bölgesi bağ alanlarında yoğun olarak görülmekte ve zarar yapmaktadır. Hastalık
DetaylıHAYVANSAL KAYNAKLI AMİNO ASİT İÇEREN ORGANİK GÜBRE. Çabamız topraklarımız için. www.letafet.co
HAYVANSAL KAYNAKLI AMİNO ASİT İÇEREN ORGANİK GÜBRE Çabamız topraklarımız için www.letafet.co LETAMİN BASE HAYVANSAL KAYNAKLI AMİNO ASİT İÇEREN SIVI ORGANİK GÜBRE Letafet Uluslararası Pazarlama Gıda Satış
DetaylıAZAMETLER. SARI AZAMET (Colias crocea) GÜZEL AZAMET (Colias alfacariensis)
AZAMETLER Azamet kelebekleri, tanımı oldukça zor gruplardandır. Bu grubun dişileri beyaz, açık sarı veya sarı renkli olup tanımları oldukça zordur ve karıştırılması kolaydır. Tanımlar en sağlıklı şekli
DetaylıKISA ÜRÜN BĐLGĐSĐ. Kuru göz sendromunun semptomatik tedavisinde kullanılır.
KISA ÜRÜN BĐLGĐSĐ 1. BEŞERĐ TIBBĐ ÜRÜNÜN ADI EYESTIL 10 ml göz damlası 2. KALĐTATĐF VE KANTĐTATĐF BĐLEŞĐM Etkin madde : 100 ml de : 0.150 g hiyalüronik asit sodyum tuzu içerir. Yardımcı maddeler : Yardımcı
DetaylıEmre Birinci KSÜ Orman Fak. Orman End. Müh. Bölümü,46100 Kahramanmara
Rhododendron Luteum ve Rhododendron Ponticum Odunlar n n Kimyasal Analizleri Emre Birinci KSÜ Orman Fak. Orman End. Müh. Bölümü,46100 Kahramanmara e-mail: emrebirinci61@gmail.com Özet: Bu çal mada, Rhododendron
DetaylıT.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü BRUSELLOZİS
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü BRUSELLOZİS (Dünyadaki ve Ülkemizdeki durum; Yapılan Çalışmalar) Dr. Vet. Hekim Ramazan UZUN Vet. Hekim İbrahim KÖŞKER Vet. Hekim Ahmet SAFRAN
DetaylıBacillus anthracis. Hayvanlarda şarbon etkenidir. Bacillus anthracis. Gram boyama. Bacillus anthracis. Bacillus anthracis
Bacillus anthracis Gram pozitif, obligat aerop sporlu, çomak şeklinde bakterilerdir. 1µm eninde, 2-4 µm uzunluğunda, konkav sonlanan, kirpiksiz bakterilerdir. Bacillus anthracis in doğal yaşam ortamı topraktır.
Detaylıselenyum durumu Nuray Mücellâ M Cafer TürkmenT rgızistan Toprak Bilimi ve Bitki Besleme BölümüB Çanakkale
Biga (Çanakkale)( ilçesi tarım m alanlarının selenyum durumu Nuray Mücellâ M Müftüoğlu Cafer TürkmenT ÇOMÜ,, Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme BölümüB Çanakkale 1-33 Ekim 2013 Bişkek KırgK
DetaylıGENUS: ABİES (GÖKNARLAR)
Bitki tanıma I 1 GENUS: ABİES (GÖKNARLAR) Yaklaşık 35-40 türü bulunur. Ülkemizde doğal olarak 4 türü yetişir. Herdem yeşildir. Dallar gövdeye çevrel dizilir. Kabuk gençlerde düzgün yaşlılarda çatlaklıdır.
DetaylıTeori (saat/hafta) Laboratuar (saat/hafta) BESĠN GÜVENLĠĞĠ. BES-337 5.güz 2 0 0 4 Önkoşullar Yok Dersin dili Türkçe Dersin Türü Zorunlu
Dersin Adı Kodu Yarıyıl Teori Laboratuar BESĠN GÜVENLĠĞĠ BES-337 5.güz 2 0 0 4 Önkoşullar Yok Dersin dili Türkçe Dersin Türü Zorunlu Dersin öğrenme ve Tartışma öğretme teknikleri Anlatım Dersin sorumlusu(ları)
DetaylıKIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ HASTALIĞI (KKKA) VE KARADENİZ BÖLGESİ NDEKİ DURUMU
KIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ HASTALIĞI (KKKA) VE KARADENİZ BÖLGESİ NDEKİ DURUMU Hamza KADI Veteriner Hekim Samsun Veteriner Kontrol Enstitüsü Viroloji Laboratuvarı Tarihçe 12. yy da bugünkü Tacikistan bölgesinde
DetaylıDNA ve Özellikleri. Şeker;
DNA ve Özellikleri Hücrelerdeki hayatsal olayların yönetimini çekirdek sağlar. Çekirdek içinde, hücrenin beslenme, solunum, üreme gibi canlılık faaliyetlerin yönetilmesini sağlayan genetik madde bulunur.
DetaylıYÜKSEK İRTİFA VE AKCİĞERLER
YÜKSEK İRTİFA VE AKCİĞERLER Yükseklik Seviyesi (m.) İrtifa Tanımı 8000 + Ölüm Bölgesi (Death Zone) 7500-5500 Ekstrem Yüksek İrtifa (Extreme High Altitude) 5000-3500 Çok Yüksek İrtifa (Very High Altitude)
DetaylıRİZİKO AKIŞ ŞEMAMIZ. Grup seçimi. Denetleme kurulu seçimi. Sekreterya seçimi. Başkan seçimi YARIŞMA
BİTKİSEL ÜRÜNLERLE RİZİKO YA HOŞGELDİNİZ AKIŞ ŞEMAMIZ Grup seçimi Başkan seçimi Denetleme kurulu seçimi Sekreterya seçimi YARIŞMA 100 200 300 400 RİZİKO A 100 200 300 400 B 100 200 300 400 A / 100 Puan
Detaylı