Üzerinde yeti en ö zel ürünler açısından önem ta ıyan özel mahsul alanları (zeytin, kestane, incir, vb.) korunacaktır.

Transkript

1 BURSA 2020 YILI 1/ ÖLÇEKL ÇEVRE DÜZEN PLANI PLAN KARARLARI VE UYGULAMA HÜKÜMLER I. AMAÇ Bursa 2020 Yılı 1/ Ölçekli Çevre Düzeni Plan ı, 2020 yılını hedef alarak, Bursa l inde sürdürülebilir, ya anabilir bir çevre yaratılmasını; tarımsal, turistik ve tarihsel kimli inin korunmasını ve Türkiye nin kalkınma politikası kapsamında sektörel geli me hedeflerine uygun olarak belirlenen planlama ilkeleri do rultusunda sa lıklı geli meyi ve büyüme hedeflerini sa lamayı amaçlamaktadır. II. KAPSAM Bu çevre düzeni planı, Bursa l i bütününü kapsayan plan onama sınırları içinde; bu planın amacına yönelik planlama ilke ve hedeflerini, ana kararlarını, geli me önerilerini ve sorunlara müdahale stratejilerini kapsamaktadır. IV. LKE, GÖREV, SORUMLULUKLAR VE DENET M 4.1. LKELER KORUMA LKELER Bitkisel üretimde önemli paya sahip, Yeni ehir, negöl, Mustafa Kemal Pa a, Karacabey ve Bursa Ovaları korunacaktır Toprak sınıfına bakılmaksızın ilgili kurum ve kurulu larca yat ırım yapılarak, fiilen sulanan ve toplula tırma yapılan alanların korunması esastır lgili kurulu ların yatırım programında yer alan sulama alanları korunacaktır Üzerinde yeti en ö zel ürünler açısından önem ta ıyan özel mahsul alanları (zeytin, kestane, incir, vb.) korunacaktır Alt ve üst yapı maliyetleri dikkate alınarak %20'den fazla e imli alanların geli meye açılmaması esastır Orman Bakanlı ı nca orman kadastrosu yapılarak belirlenmi alanlarla, orman özelli i gösteren alanların korunması sa lanacaktır çme suyu ve tarımda sulama amacıyla kullanılan ve kullanılacak olan barajların su kaynakları ve çevresindeki su toplama havzaları ile rezerv alanları korunacaktır sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu uyarınca belirlenen sit alanlarının korunması hedeflenmektedir GEL ME LKELER Geli me alanlarının, tarım alanlarını yok etmeyecek biçimde dengeli olarak geli tirilmesi esastır.

2 yılında Bursa l i genelinde tahmini toplam nüfus ; 2020 yılında ki i, tahmini toplam kentsel nüfus ise 2005 yılı için ; 2020 yılı için olarak belirlenmi tir. Hedef n üfus ların, bölgelerin geli me potansiyelleri dikkate alınarak dengeli da ılımı sa lanacakt ır. Bursa l i 2020 yılı tahmini toplam nüfusu; metropoliten alan planlama bölgeleri, metropoliten alan dı ı nda kalan planlama bölgeleri ve planlama bölgeleri dı ı nda, ancak il sınırları dahilindeki yerle melerin 2020 yılı nüfuslar ını kapsar. Metropoliten alan planlama bölgeleri ve metropoliten alan dı ında kalan planlama bölgelerinin 2020 yılı hedef toplam nüfusu tahmini en fazla nüfus de erleri temelinde hesaplanmı tır. Planlama bölgeleri dı ı nda, ancak il sınırları içindeki yerle melerin 2005 yılı toplam nüfusu ; 2020 yılı toplam nüfusu ki idir. B üyükorhan, Harmancık, Orhaneli, Keles ten olu an bu yerle meler de dahil edildi inde, Bursa l i tahmini toplam kentsel nüfusu ki idir. Bu plan karar ve uygulama hükümleri kapsamında yer alan planlama bölgeleri nüfusları bu plan ve plan raporu temel alınarak hazırlanmı tır Yüksek yo unluklu kentsel alanlarda nüfus ve i alanlarının desantralizasyonunun sa lanması amacıyla alt kademe merkezlerin geli mesini destekleyecek kararlar üretilecektir Sanayi b ölgeleri, planın koruma ilke kararlarını desteklemek amacıyla tarımsal toprak niteli inin dü ük oldu u alanlarda özellikle organize sanayi bölgesi veya ihtisasla mı sanayi bölgesi eklinde geli tirilecektir Kirletici sanayiyi kontrol altına almak amacıyla; ilgili kurum ve kurulu ların görü ü do rultusunda ve do al e ikler dikkate alınarak özel sanayi bölgelerinin (ihtisasla mı sanayi bölgesi) ayrılması, kontrol mekanizmalarının ve çevresel önlemlerin ayrıntılı olarak belirlenmesi sa lanacaktır Mevcut organize sanayi bölgelerinde var olan çevre kirlili i sorunlarını önlemek amacıyla arıtma tesisi yapma zorunlulu u ile ilgili kararlar olu turulacaktır Yer seçimi yapılmı organize sanayi bölgelerinde hangi tesislerin kesinlikle yer almayaca ı 1/ ölçekli çevre düzeni planının hazırlanması a amasında belirlenecektir Organize sanayi bölgelerini destekleyecek k üçük ve orta ölçekli sanayi bölgelerinin olu turulması sa lanacaktır Geli me alanlarında, beldelerin nüfus projeksiyonu ve projeksiyon dönemlerine göre gerekli konut alanlarının açılması esastır Belirlenen planlama bölgelerinde, bölgenin ihtiyacına yönelik sosyal donatı alanlar ı olu turulacaktır Bursa l i hizmet sektörünün, Türkiye ve b ölge içindeki geli en konumuna paralel bir ekilde geli tirilmesi hedeflenecektir.

3 lçeler itibariyle, Bursa 2005 ve 2020 hedef yılı nüfus dengelerini bozacak noktasal sanayi, konut ve turizm kullanım kararlarının olu turulmaması esastır Planın uygulanmasına dair kararların, planda önerilen devlet altyapı yat ırım programları do rultusunda uygulanmaları sa lanacaktır Bursa il inde önemli bir sekt ör olan turizm sektörünün geli tirilmesi için kararlar ve uygulama stratejileri olu turulacaktır Tarihsel kimli in korunması gerekti i yerle melerde, nüfus artı ı ve y ı ı lmalara neden olacak kararların al ınmaması hedeflenmektedir PLANLAMA LKELER Bursa 2020 Yılı 1/ ölçekli Çevre Düzeni Planı nda genel ilke ve hedefler çerçevesinde strateji ve planlama kararları belirlenmi tir. Bu kararların en ba ında ilçelerin il içindeki kimliklerini, birbiriyle ili kilerini belirleyen tanımların olu turulması gelmektedir. Daha sonra her planlama bölgesi ile ilgili ayrı ayrı plan karar ve hedefleri olu turulmu ve bölgelerin özellikleri plan raporunda detaylandırılm ı tır Metropoliten alanda, bo sanayi alanlarında sanayinin ileri teknolojiye yönelmesi te vik edilecek, sanayi ve yerle imlerin merkezden desantralizyonunu sa lamaya ili kin kararla r yeni merkezler olu turularak desteklenecektir. Merkezde bulunan sanayi alanlarının sıhhile tirilmesi, çevre kirlili ini önleyici tedbirlerin alınması ve arıtma tesisleri olu turulması zorunludur. Metropoliten alanda hizmet sektörüne y önelik kullanımlar ile turizm desteklenecek, tarihsel yerle imlerin kimlikleri korunacaktır Mustafa Kemal Pa a ve negöl de yer seçimi yapılan organize sanayi bölgeleri plan verisi olarak kabul edilmi ve Bursa merkezde sıkı an sanayinin bu ilçelere yönlendirilerek desantralize edilebilece i belirlenmi, ancak her iki ilçenin tarımsal niteli i yüksek tarım topraklarına sahip olması nedeniyle bu organize sanayi bölgelerinde kirletici sanayinin yer almaması öngörülm ü tür Karacabey ve Yeni ehir de s adece tarımsal sanayi a ırlıklı sanayi alanları olu turulacak ve bu ilçelerin tarımsal kimlikleri desteklenerek korunması için tedbirler alınacaktır Bursa l inin giri kapısı konumunda bulunan Orhangazi çevresinde özel mahsul alanlarının bulunması nedeniyle bu bölgede yeni sanayi bölgesi olu turulmayacaktır. Ancak, mevcut sanayilerin dı ı nda sadece ileri teknoloji üreten merkezlerin olu masına izin verilecektir znik yerle iminin mevcut tarihi ve turistik kimli i geli tirilecek ve bunu koruyabilmek için hiçbir türde ve ölçekte sanayinin olu masına izin verilmeyecektir Orhaneli, Keles, Harmancık, Büyükorhan ilçelerinde tarım ve hayvancılık faaliyetlerini geli tirmeye yönelik tesisler olu turabilecek, bunun dı ı nda yayla turizmi te vik edilecektir.

4 1/ ÖLÇEKL MERKEZ PLANLAMA BÖLGES PLAN KARARLARI AMAÇ Bursa 2020 yılı 1/ ölçekli Çevre Düzeni Planı, 2020 yılını hedef alarak, Bursa l inde sürdürülebilir, ya anabilir bir çevre yaratılmasını; tarımsal yapının, turistik ve tarihsel kimli inin korunarak hizmetler sektörünün geli tirilmesini amaçlamaktadır. PLANLAMA YAKLA IMI Üst ölçekli planlar kentin sorunlarını çözmek ve gelecekte olu acak geli melere müdahale biçimlerini özetleyen politika - strateji ve taktik kararları özetleyen dokümanlardır. 1/ ölçekli Çevre Düzeni Planı bu yakla ımla yapılmı tır. 1/ ölçekli Çevre D üzeni Planının bir alt basama ı olan 1/ ölçekli planlar Merkez Planlama Bölgesi - Do u Planlama Bölgesi, Bat ı Planlama Bölgesi, Uluda - Alaçam Planlama Bölgesi, Kuzey Planlama Bölgesi, Gemlik Planlama Bölgesi, Mudanya Planlama Bölgesi olarak ( 6 planlama bölgesi) ele alınmı tır. Bölgelerin birbiriyle bütünlükleri dikkate alınarak tespit, de erlendirme ve plan kararları olu turulmu tur. 1/25000 ölçekli planlama çalı malarında Politika, plan, program, proje, paradan olu an 5P ilkesinin politika ve planlama kısmı ile ilgili kararlar olu turulmu tur. Bu a amadan sonra bu plana göre alt ölçekli planlar, programlar, projeler ve finansman konularının geli tirilmesi gerekmektedir. Planın genel politikası sektörel uzla may ı sa lamaktadır. Bu amaçla planda sektörel olarak çalı ı lmı, sektörlerin planla ilgili talepleri, sorunlar ı, sorunları tespit edilmi kentin gelecekteki kimli i do rultusunda sektör talepleri sorgulanmı tır. Tüm bu çalı malarda yatay bir organizasyonla tüm ilgili kurum ve kurulu ların görü leri alınmı, bu görü ler do rultusunda plan biçimlenmi tir. Amaç plan yapmak de il planlama yapmaktır. Elde edilecek plan sadece dokümandır. Planlama boyutu ise bu dokümanın olu umundan sonra da devam edecek bir süreçtir. PLANLAMA SINIRI VE ALANI Merkez Planlama Bölgesi (MPB) olarak adlandırılan bölge; Bursa B üyük ehir Belediyesi sınırları, Kestel, G ürsu, Demirta,Emek Belediye sınırları ile Adaköy,

5 Hasanköy, Cambazlar, A aköy, Kazıklı,, Kumlukalan, Do anköy ve Yolçatı köylerinin tapulama sınırları ile Büyük ehir s ınırları dı ında Çayırköy Ovası nı (Çalı, Tahtalı, Kayapa, Yaylacık tapulama alanlarının bir kısmı) kapsayan planlama bölgesidir. 1/ ÖLÇEKL STRATEJ PLANININ MERKEZ PLANLAMA BÖLGES Ç N OLU TURULAN PLAN KARARLARI Plan Nüfusu : ki idir. Merkez koridoru içinde yer alan tarihsel merkezin korunması sıhhile tirilmesi, restorasyonu plan kararıdır. Merkez koridorunun 2020 yılında kimli i hizmetler sektörünün a ırlıkla yer aldı ı kullanım alanlarının olu turulmasıdır. Merkez koridoru içinde Büyük ehir Belediyesi, Demirta, Gürsu ve Kestel Belediyeleri yer almaktadır. Bu bölgede yapılan planlarla nüfus yo unlukları artmı ve yo un bir yapıla maya sahip bir kent olu mu tur. Bu nedenle bu alanlarda sadece sıhhile tirme yapılması planlama kararıdır. Yo unluk artırımına gidilemez. Merkez fonksiyonları tek merkez i çinde sıkı tı ı ndan merkezin desantralizasyonu planlama kararıdır. 10 km lik ku aklar içinde ayrı fonksiyonlara sahip yeni merkezler olu turulması amaçlanmaktadır. Bu merkezler; 1., 2., ve 3. Kademe merkezler olarak belirlenmi tir. Birinci kademe merkez geleneksel merkezdir. Metropoliten bölgedeki tüm merkezlerin ba lı olarak çalı tı ı her türlü mal, e ya, alım satım fonksiyonlarının ve servis hizmet yerleri ile kültürel yönetsel donatımların ihtisasla tı ı ana merkezdir. kinci kademe merkezler ise Geçit, Görükle, Ertu rul, Kestel civarında olu turulacak merkezlerdir, üçüncü kademe merkezler 1/25000 ölçekli planlarda belirlenecektir. Bu merkez ehir merkezinin yükünü hafifletmek amacı ile geli tirilen alt merkezlerle ehir merkezinde kar ılanılan pek çok gereksinimin bu alanda giderilmesini sa lay ıcı fonksiyonlar ve günlük tüketime yönelik ihtiya çları kar ılay ıcı merkezdir. Bu merkezler mali kurum, sigorta ve ta ınmaz mallara ait hizmetlerin ihtisasla tı ı, ula tırma,haberle me ve depolama hizmetlerinin geli tirildi i merkezdir. Bunun yan ında alı veri ortamını rahatlatıcı fonksiyonlar yer alacaktır. Bursa Organize ve Demirta Organize Sanayi B ölgesi nde arıtma tesisi olu turulması zorunludur. Gürsu-Kestel de bulunan sanayi alanlarının mevcut durumu dı ı nda geni letilmemesi planlama kararıdır. Özellikle ova alanı ile biti ik durumda olan Gürsu da sanayi geli mesi istenmeyen bir geli medir. Mevcut sanayi sıhhile tirilecektir.

6 Merkez Planlama Alanında yer alan küçük sanayilerden kooperatif dı ı nda yapılanlar, Duaçınarı ve Bal ıkl ı küçük sanayi bölgesidir. Özellikle Bal ıklı küçük sanayinin kontrolü, planlı yapıla ması ve sanayi niteli indeki tesislerin bu alanda yer seçmemesi planlama kararıdır. Ova içinde noktasal olarak yer seçmi olan sanayi alanlar ının tasfiye edilmesi gerekmektedir. Ova içinde noktasal olarak yerle ime açılm ı konut alanları irdelenecek konut alanı kapsamındadır. (Demirta Belediye Sınırları içindeki toplu konut bölgesi gibi.) Merkez koridorunda yerle imin sıhhile tirilmesi amacıyla yeni ye il ku aklar ve ye il alanlar olu turulması gerekmektedir. Sosyal donanım alanlarının arttırılması ile ilgili çalı ma yapılması gerekmektedir. Merkez koridorunda 1/25000 ölçe inde yeni ula ım planlaması yapılması gerekmektedir. Özellikle otobanın kuzeyden geçmesi mevcut devlet yollarıyla bazı noktalarda çakı ması ve kav aklar olu turması, bunun yanında, demiryolu güzergahı ve istasyonları, ehir i çindeki ula ım sorunları ile yeni bir 1/25000 ölçekli ula ım planlamasını zorunlu kılmaktadır. Bu nedenle bu koridorda esas amaç yerle menin sıhhile tirilmesi, tarihsel merkezin korunmasıdır. 1/ ölçekli Çevre Düzeni Planı kararları do rultusunda 1/ ölçekli Çevre Düzeni Planı Genel ilkeleri a a ıdaki ekilde olu turulmu tur. GENEL LKELER 1)Koruma lkeleri 2)Geli tirme lkeleri 1) KORUMA LKELER 1) Tarımsal ürünlerin niteli i a çısından önemli olan Bursa Ovası, Bursa daki sulanan ve sulama projesi olan alanlar korunacaktır. Koruma, bu konuda olu turulan eylem planına göre yapılacaktır. Eylem planı, ilgili kurulu ların onayından sonra yürürlü e girecektir. 2) Özel mülkiyete tabi koruma alanlarında (kentsel sit alanları hariç) mülkiyetin imarl ı alanlarla takası ve kamu eline geçmesi konusunda projeler üretilecektir.

7 3) Orman Bakanlı ı nca orman kadastrosu yapılarak belirlenmi alanlarla, orman özelli i gösteren alanlar korunacaktır. 4) Uluda yama çlarında orman niteli i ta ımayan 1. derece do al sit alanları do ası ve kent silueti açısından önemli oldu undan a açlandırılarak korunacaktır. 5) Planlama alan ı içinde dere yataklarından, ıslah edilmeyen dere kenarlarındaki alanlar korunacaktır. 6) Yer altı su kaynakları korunacaktır. 7) 2863 sayılı yasaya istinaden do al sit ve sit alanı ilan edilen alanlar korunacaktır. 2) GEL T RME ALANLARI LKELER 1) Geli me alanlarının, koruma alanlarını yok etmemesi için geli me ve koruma alanları arasında tampon (ye il alanlar - spor alanları gibi) bölgeler olu turulması esastır. 2) Kent merkezindeki hava kirlili inin azaltılmasına büyük katkı sa layacak olan kentsel ye il ku ak olu umlarının planlarda öngörülecek ve uygulama planlarında da hakim rüzgar göz önüne al ınarak hava koridorlarının olu turularak yap ıla maları sa lanacaktır. 3) 1/ ölçekli Çevre D üzeni Planında belirtilen plan kararlarında belirtildi i gibi Merkez Planlama Bölgesi hizmet sekt örü a ırlıkl ı projeler desteklenecektir. ( Okul alanları, meslek okulları, uluslararası kongre - fuar merkezleri, moda merkezleri, uluslararası spor alanları, turizm tesisleri gibi). 4) Bursa kenti merkezinin desantrilizasyonu amacıyla önerilen 2. kademe merkezlerin olu turulmasına dönük eylem projeleri geli tirilecektir. Bunun desteklenmesi amacıyla ula ım sistemi geli tirilecektir. 5) Kent 1976 yıllarından itibaren do u - batı aksı boyunca geli mi tir. Kentin lineer do rultuda geli mesi sonucu ula ım önem kazanmaktadır. Bu nedenle do u-batı aksının ula ım sisteminin toplu ta ınmacılı a yönelik olan HRS sistemi ve buna ba lı di er toplu ta ın sistemleri geli tirilecektir. 6) 1/25000 ölçekli Çevre Düzeni Planı kararları do rultusunda Merkez Planlama Bölgesinde sanayinin desantrilizasyonu ana karardır. Bu nedenle özellikle

8 mevcut durumda ehir içinde yer alan kirletici sanayilerin organize olarak ehir dı ı na çıkarılmasını amaçlayan projeler desteklenecektir. 7) Mevcut sanayi alanlarında kirleticili i yok etmek amacıyla plan kararları ve projeler olu turulacaktır. 8) Konut alanlarında özellikle yeni planlanan ve planlanacak konut bölgelerinde daha nitelikli konut alanları elde etmek amacıyla toplu uygulama projeleri desteklenecektir. 9) Özellikle kentin do u bölgesinde ova alanında olu an hisseli parsellerde yapılan konut alanlarına alternatif bölgeler olu turulması amacıyla toplu uygulama bölgelerinde alt gelir grubuna hitap eden bölgeler olu turulacaktır. 10) Nüfus yo unlu unun yüksek ve altyapı sosyal donanım alanlarının yetersiz oldu u planlarda, sa lıkla tırılacak alanlar olarak gösterilen alanlarda yo unluk arttırılmayacak, yo unlu un dü ürülmesi, sosyal donanım ve ye il alanların arttırılmasına yönelik projeler olu turulacaktır. 11) Tarihi konut alanlarının kentsel konut ihtiyacının korunarak nitelikli bir konut alanı olarak hizmet etmesi amacıyla, bu bölgeleri koruma - ya atma projeleri geli tirilerek bu konuda finansman ara tırılacaktır. 12) Altyapı hizmetleri ile ilgili olarak, kurulu lar arası koordinasyonun sa lanarak daha rasyonel altyapı uygulamalarının yapılması sa lanacaktır. 13) Büyük ehir Belediyesi Katı At ık Çö p Depolama Sahası dı ı nda sıhhi olmayan çöp dökümü yapılmayacaktır