YİYECEK-İÇECEK HİZMETLERİ ALANI

Transkript

1

2 YİYECEK-İÇECEK HİZMETLERİ ALANI ALANIN TANIMI Yiyecek-İçecek Hizmetleri Alanı, bireylere temel bilimleri içeren bilgi ve beceriler ile özel mesleki bilgi ve becerileri kazandırmanın yanı sıra, iyi iletişim kurabilen, teknolojiyi kullanabilen, alanında kazandığı bilgi ve becerileri kullanarak üretim yapan ve bunları pazarlayan, alanı ile ilgili sektörün ihtiyaç duyduğu kalitede hizmet sunabilen, kendi iş yerini kurma düşüncelerini faaliyete geçirmeyi planlayan ve kaliteden sorumlu teknik elemanlar yetiştiren bir alandır. YİYECEK-İÇECEK HİZMETLERİ ALANININ AMACI Öğrencilerimizi; Yiyecek-içecek hizmetleri sektörünün ihtiyaç duyduğu niteliklerde yetiştirmek, Mesleğinin gerektirdiği planlama,üretim,kalite kontrol ve pazarlama becerilerini kazandırmak. Bireyin alanı ile ilgili becerilerini kullanarak üretim yapmasına ve bu yolla ailesine,ülke ekonomisine katkıda bulunmasını sağlamak. Bireye mesleği ile ilgili bilgi ve becerilerin yanında problem çözme,yeniliklere uyum sağlama alanlarında kendilerini geliştirmek. -YİH alanı altında yer alan mesleklerde sektörün ihtiyaçları ve hizmet sektöründeki gelişmeler doğrultusunda mesleki yeterlilikleri kazanmış nitelikli meslek elemanları yetiştirmek amaçlanmaktadır. Yüksek öğretim kurumlarına devam etme hakkına sahiptirler.

3 ALANIN ALTINDA YER ALAN MESLEKLER Aşçılık Pastacılık Servis elemanlığı(garson) Barmenlik/Barmaid Hostluk/Hosteslik Bu meslek elemanlarının dışında Sos Aşçısı, Sıcak Yemek Aşçısı, Soğuk Yemek Aşçısı, Kahvaltı Aşçısı Baklavacı, Börekçi, Pizzacı, Muhallebici, Yufkacı, Hamurkar Kasap, Barlar Şefi,Bar Kaptanı, Şarap Servis Elemanı, Tranşör, Kahveci Güzeli, Komi, Bulaşıkçı gibi meslekler bulunmaktadır. Host/Hosteslik meslek dalında da Uçak Hostesi, Yer Hizmetleri Hostesi, Tren Hostesi, Otobüs Hostesi, Fuar/Kongre Hostesi meslekleri yer almaktadır. SERVİS PERSONELİ TANIMI Servise hazırlık,servis yapma,,hesabın takdimi ve tahsili yeterliliklerini kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen daldır. AMACI : Servis elemanlığı mesleğinin yeterliklerine sahip meslek elemanları yetiştirmek amaçlanmaktadır. MESLEKTE İLERLEME: Meslekte ilerleme ve yükselme, çalışarak ve deneyimle gerçekleşebilmektedir, Kişisel gayret ve başarıyla şef garsonluğa kadar yükselebilir. Meslek liselerinin Servis bölümü ile Servis Hizmetleri bölümünden mezun olanlar, istedikleri taktirde, Turizm ve Otel İşletmeciliği, Turizm ve Seyahat İşletmeciliği, Aşçılık, Hazır Yemek ve Aşçılık, Turizm Animasyonu ön lisans programlarına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler. Ayrıca Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Liselerinin servis bölümü ile Anadolu Kız Meslek Liselerinin "Servis Hizmetleri" dalından mezun olanlar, ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) girip başarılı olmaları ve Aile Ekonomisi ve Beslenme Öğretmenliği, Aile ve Tüketici Bilimleri Öğretmenliği, Konaklama İşletmeciliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O) Konaklama İşletmeciliği Öğretmenliği, Seyahat İşletmeciliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O), Seyahat İşletmeciliği ve Turizm Rehberliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O), Turizm İşletmeciliği ( Uygulamalı Bilimler Y.O.), Turizm ve Otelcilik (Uygulamalı Bilimler Y.O.), Turizm ve Otelcilik (Yabancı Diller Y.O), Turist Rehberliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O), Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O), Turizm ve Otel İşletmeciliği (Uygulamalı Teknoloji ve İşletmecilik Y.O), Turizm ve Otel İşletmeciliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O), Turizm ve Otelcilik (Bilgisayar ve Turizm Y.O), Turizm ve Rehberlik (Uygulamalı Bilimler Y.O.) lisans programlarını tercih etmeleri durumunda ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedir. Ayrıca Mesleki eğitim merkezlerinden mezun olanlar meslekte usta ve usta öğretici unvanlarına yükselmek mümkündür. Mesleki eğitim merkezlerinden kalfa olarak mezun olanlar bir işyerinde çalışıp aynı zamanda teorik eğitimlerine de devam edebilirler. Ustalık eğitimi çalışma süresi 1 yıldır. Meslekte ilerleme ve yükselme, çalışarak ve deneyimle gerçekleşebilmektedir, Kişisel gayret ve başarıyla şef garsonluğa kadar yükselebilir, Bar, ziyafet, yiyecek-içecek servisi, cost (maliyet) kontrol konularında uzmanlaşma olabilir, Bir servis elemanı, yiyecek-içecek müdürlüğüne kadar yükselebilir.

4 MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER Servis elemanı olmak isteyenlerin: - Uzun süre ayakta çalışabilecek kadar bedence sağlam ve dayanıklı, - Dışa dönük, insanlarla iyi iletişim kurabilen, insanların istek ve duygularını anlayabilen, - Güler yüzlü, saygılı, - Başkalarını ikna edebilen, sabırlı, - Görgü ve protokol kurallarını bilen, - Dikkatli, temiz, titiz ve düzenli kimseler olmaları gerekir. ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI Servis elemanları yiyecek ve içecek servisi yapılan mekanlarda görev yaparlar. Çalışma ortamı temiz ve düzenli, zaman zaman gürültülü ve kalabalıktır. Servis elemanları çalışırken birinci derecede insanlarla ilişki halindedir. Çalışma zamanı genellikle vardiya usulü olup, kişi haftanın bir günü izinlidir. ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI Günümüzde servis personelleri değişik kurum ve kuruluşlarda görev yapabilmektedirler. Kendi bilgi ve becerileri yeterli olduğu sürece özellikle turizm sektörünün gelişmesine paralel olarak bu meslek elemanlarına ihtiyaç vardır. Bu meslekte yetişmiş, nitelikli, yabancı dil bilen elemanların iş bulma sorunları hemen hemen hiç yoktur. Yiyecek içecek sunumunda, otomasyona gidilemediği için, garsonluk geçerliliğini korumakta ve bu meslekte eleman ihtiyacı her zaman olmaktadır. Ancak, iş bulma durumu mevsimlik değişim göstermektedir. MUTFAK: TANIM Mutfak araç, gereç ve ekipmanlarını kullanarak hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun yiyecek üretimi yapma ve servise hazır hale getirme yeterliliklerini kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen daldır.

5 AMACI Aşçılık mesleğinin yeterliklerine sahip meslek elemenları yetiştirmek amaçlanmaktadır. MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER Aşçı olmak isteyenlerin; - Yiyecekle ilgili konulara ilgi duyan, - Bedence güçlü ve sağlıklı, - Tat ve koku alma duyumları gelişmiş, - Temiz, titiz, sorumlu, - Bir işi planlama ve uygulama yeteneğine sahip, - Eli çabuk, hızlı hareket edebilen kimseler olmaları gerekir. Yaratıcı olanlar mesleklerinde başarılı olup, ilerleme olanağı bulabilirler. Mutfağı yönetebilecek disiplin anlayışına sahip olmalıdırlar. ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI Aşçılar mutfaklarda görev yaparlar. Çalışma ortamı sıcak ve nemlidir. İş başında aşçılık mesleğinin gerektirdiği özel kıyafeti giyerler. Aşçılar birinci derecede malzeme ve aletlerle ilgilidirler. Zaman zaman işverenle, aşçıbaşı veya aşçı yamakları ile iletişim kurarlar. Çalışırken dikkatli davranmazlarsa yanma tehlikesiyle karşılaşabilirler. İş genellikle gündüz yapılır ama günlük yemek listesinin hazırlanması ve gerekli planlamanın yapılması gece çalışmayı gerektirebilir. Turizm bölgelerinde çalışanlar için mevsimlik çalışma söz konusu olabilir. ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI Günümüzde aşçılar çok değişik kuruluş ve kurum mutfaklarında görev yapabilmektedirler. Okul mutfağı, hastane mutfakları, fabrika mutfağı, ordu mutfağı, işyeri mutfağı, yemek fabrikaları mutfağı, otel mutfağı, restoran mutfağı, gemi mutfağı, uçak mutfağı, tren mutfağı, otobüs mutfağında da mutfak personeli çalışabilmektedir. Kendi bilgi ve becerileri yeterli olduğu sürece bu meslekte işsizlik probleminin yaşanma ihtimali düşüktür. Çeşitli yollarla iş bulma imkanlarına sahiptirler. Kendi çabalarıyla kurum ve kuruluşlara ulaşarak, gazete, dergi vb. yayınlar aracılığıyla, meslektaşları yardımıyla, mesleki eğitim öğretim kurumları aracılığıyla ve Türkiye İş Kurumu yardımıyla iş bulma imkanlarına sahiptirler.

6 MESLEKTE İLERLEME - Aşçılar çalıştıkları işyerinde özellikle turistik mutfaklarda, soğukçu, sıcakçı, pastacı, ızgaracı gibi alanlarda uzmanlaşabilir. - Meslek deneyimine bağlı olarak kişi çalıştığı yerde Aşçıbaşı olarak görev alabilir. - Ustalık eğitimine katılan kalfalar 3 yıl, eğitime katılmayanlar ise 5 yıl sonra (çalıştıklarını SSK veya Bağ-Kur primleri ile belgelemek şartıyla) ustalık sınavına girebilmektedirler. Ustalık belgesine sahip kişiler usta öğreticilik kurslarına katılarak Usta Öğretici unvanı alabilirler. - Meslek liselerinin Aşçılık bölümünden mezun olanlar istedikleri takdirde, bitirdikleri alan, kol ve bölümlerinin devamı niteliğinde veya buna en yakın programların uygulandığı meslek yüksekokullarına istenilen şartları taşımaları durumunda sınavsız olarak yerleştirileceklerdir. BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU -Anadolu kız meslek/anadolu meslek liseleri, Kız meslek liseleri ile Mesleki eğitim merkezleri ve meslek lisesi öğrencileri beceri eğitimi süresince asgari ücretin %30'undan az olmamak üzere ücret alırlar. -Kazanç, işletmenin büyüklüğüne, kişinin tecrübe ve niteliğine göre farklılıklar göstermektedir. Asgari ücret ile asgari ücretin 3 katına kadar aylık ücret alınabilmektedir. Bu ücretler yükselebilmektedir. Aşçıbaşılıkta ise ücretler çok yüksek miktarlarda olabilmektedir. Yabancı dil bilen ve çok tecrübeli aşçılar çok yüksek rakamlarla büyük otellerde ve turizm bölgelerindeki tesislerde çalışabilmektedir. PASTACILIK TANIMI:Pastane mutfağı, araç, gereç ve ekipmanlarını kullanarak hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun pastane ürünlerini yapma süsleme ve servise hazır hale getirme yeterliklerini kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen daldır. AMACI Pastacılık mesleğinin yeterliklerine sahip meslek elemanları yetiştirmek amçlanmaktadır. MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER Pastacı olmak isteyenlerin; -El ve parmak becerisine sahip -Şekil ilişkilerini görebilen, -Tat ve koku duyumları gelişmiş -Dikkatli, temiz, titiz ve düzenli kimseler olmaları gerekir.

7 ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI -Pastacılar pastanelerin veya otellerin mutfak kısımlarında çalışırlar.çalışma ortamı biraz sıcak nemli ve hoş kokuludur.pastacılar genellikle ayakta çalışırlar ve malzeme(hamur vb) ile ilgilidirler. Ara sıra diğer çalışanlarla işbirliği yapar ve iletişim kurarlar. ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞBİRLİĞİ OLANAKLARI Meslek elemanları pastanalerde ve otel mutfaklarında çalışabilirler.bu mesleğin çalışma durumunda mevsimlik dalgalanmalar olup,yaz sezonunda turistik yerlerdeki işletmelerin doluluk oranlarına göre artış,kış aylarına ise azalma görülmektedir. Pastane ve şekercilerde satılan ürünlerdeki çeşitlenmeye paralel olarak özellikle usta düzeyine gelmiş meslek elemanları kolaylıkla iş bulabildikleri gibi birden fazla işyerinde de çalıştıkları gözlenmiştir. MESLEKTE İLERLEME Meslek Liselerinin Pastacılık bölümünden mezun olanlar istedikleri takdirde,turizm VE Otel İşletmeciliği,Turizm Ve Seyehat İşletmeciliği,Aşçılık, Hazır Yemek V e Aşçılık,Turizm Animasyonu ön lisans programlarına sınavsız geçiş için başvurabilirler.ayrıca üniversitelerin Aile Ekonomisi ve Beslenme Öğretmenliği,Aile ve Tüketici Bilimleri Öğretmenliği Lisans Programlarını tercih etmeleri durumunda ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedir. BURS KREDİ VE ÜCRET DURUMU Mesleki eğitim tamamlandıktan sonra işletmelerde çalışmaya başlayan usta,asgari ücretin en az 3 katı oranında maaş almaktadır

8 YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ VE YÜKSEK ÖĞRENİM ÜNİVERSİTE İMKANLARI ÖNLİSAN ALANLARI Öğrenim Programı Süresi Kültürel Miras ve Turizm Otobüs Kaptanlığı Turizm Animasyonu Turizm Rehberliği Turizm ve Otel İşletmeciliği Turizm ve Seyahat Hizmetleri Aşçılık 2 İkram Hizmetleri 2 *Sınavsız geçiş, sınavsız geçiş hakkı olan bölümlerin ilgili alanlardaki kontenjanlara YGS sınavının ardından yapılan başvuruların ve başvuru puanlarının sıralanması ile belirlenir. Örnek vermek gerekirse; Erdek Meslek Yüksek okulundaki TURİZM VE OTEL İŞLETMECİLİĞİ PROGRAMI nın kontenjanı 50 dir. Türkiye nin heryerinden sınavsız geçiş hakkı bulunan öğrenciler bu bölüme başvurabilirler. Başvurular arasında puanı en yüksek 50 öğrenci bölümü kazanmış olur. LİSANS PROGRAMLARI Öğrenim Programı Süresi Gastronomi (Yüksekokul) 4 YGS-4 Konaklama İşletmeciliği Konaklama ve Turizm İşletmeciliği Seyahat İşletmeciliği Seyahat İşletmeciliği ve Turizm Rehberliği (Yüksekokul) 4 YGS-5 Turizm İşletmeciliği Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Turizm Rehberliği (Yüksekokul) 4 DİL-1 Turizm ve Otel İşletmeciliği Turizm ve Otelcilik Yiyecek-İçecek İşletmeciliği Gastronomi ve Mutfak Sanatları (M.T.O.K.) 4 YGS-4 Rekreasyon Yönetimi (M.T.O.K.) 4 YGS-3 Ek Puan: Ek puan alabileceğiniz 4 yıllık bölümler yukarıda listelenmiştir. Alacağınız ek puan YGS kılavuzunda Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarının aşağıda belirtilen alanlarından mezun olanlar altlarında yer alan yükseköğretim lisans programlarına yerleştirilirken, yerleştirme puanları, ilgili Ağırlıklı Ortaöğretim Başarı Puanının (AOBP) 0,12 ile çarpılması ve YGS/LYS puanlarına eklenmesi suretiyle elde edilecek; ayrıca, yerleştirme puanlarına, ilgili AOBP nin 0,06 ile çarpılmasıyla elde edilecek ek puanlar katılacaktır. Şeklinde ifade edilmiştir.