INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ
|
|
- Bilge Üner
- 5 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 1 INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Orhan ARKOÇ e-posta : orhan.arkoc@klu.edu.tr Web :
2 2 BÖLÜM 2 DÜNYANIN (YERKÜRE) İÇ YAPISI, LEVHA TEKTONİĞİ, YER KABUĞUNU OLUŞTURAN MADDELER ve MİNERALLER
3 Giriş Dünyanın gelişiminde etkili olan süreçlerden, birinci bölümde anlatılan jeodinamo ve levha tektoniği (plâka tektoniği)sistemleri iç süreçler olarak tanımlanır. Bu sistemler temelde, sıcaklığın dünyanın merkezinden dışarı doğru göreceli olarak azalması ve buna bağlı olarak dünyanın iç çekirdeği ile üzerindeki katmanları arasında doğan sıcaklık farkından kaynaklanırlar.
4 4 Söz konusu sıcaklık farkı, dünyanın dış çekirdek ve manto katmanlarında yer alan akışkan malzemelerin derinden yukarıya doğru hareket etmesine ve böylece konveksiyon(taşınım) akımları (convection currents) adı verilen büyük iletim sistemlerinin oluşmasına neden olurlar. Dış çekirdek, ağırlıklı olarak ergimi demir elementinden oluştuğundan dolayı, bu alandaki konveksiyon akımları, mantodakine oranla çok daha hızlıdır. Elektrik iletkenliği yüksek olan ergimiş demir bileşenli dış çekirdekte oluşan bu hızlı konveksiyon akımları, iç ve dış çekirdeğin dönüş hızları arasındaki farklılığa da bağlı olarak katmanlar arasında doğal bir dinamonun (Dinamo, hareket enerjisini içindeki mıknatıs ve bobin sayesinde elektrik enerjisine dönüştüren bir araçtır) oluşmasına neden olur.
5 Jeodinamo sistemini oluşturan bu ilişki sonucunda, ekseni dünyanın ekseninden 11 o lik bir farklılığa sahip olan doğal bir mıknatıslanma ve buna bağlı olarak da dünyanın manyetik alanı meydana gelir. 5
6 6 Konveksiyon akımlarının ikincisi ise daha çok silikat bileşenli mağmadan oluşan Manto tabakası içerisinde meydana gelir. Dış çekirdeğin ana bileşeni olan ergimiş demire oranla, elektriklenme ve akmaya karşı çok daha dirençli olan silikat bileşenli malzeme içerisinde gelişen konveksiyon akımları, bu bölümün temel konusu olan levha tektoniği sistemini oluştururlar.
7 Jeodinamo, Levha Tektoniği 7
8 8 Levha tektoniği sistemi çerçevesinde dünyada meydana gelen dinamik olaylar, jeolojik dönemler içerisinde kıtaların (levha parçaları) birbirlerine göre hareket etmelerine neden olur. Alman meteorolog Alfred Wegener ( ) tarafından günümüzden yaklaşık yüz yıl kadar önce ortaya atılan kıtaların kayması teorisinin, daha sonraki çalışmalarla ortaya konulmuş olan temel hareket mekanizmasını oluşturan bu sisteme göre; litosfer ile astenosfer arasındaki ilişkiye bağlı olarak kıtalar birbirlerine göre uzaklaşmakta, yakınlaşmakta veya yanal yönde hareket etmektedirler.
9 9
10 10 Bu hareketlerin sonucunda uzaklaşan kıtalar arasında yeni okyanuslar gelişirken, yakınlaşan kıtalar arasında kalan okyanuslar yok olmakta ve kıtaların çarpışma zonları boyunca büyük da kuşakları meydana gelmektedir. Dünyanın bu iç dinamiği sonucu, okyanuslar ve dağ kuşakları gibi jeolojik dönemler içerisinde çok yavaş olarak gelişen oluşumlar meydana gelirken, bu dinamik kendini ayrıca depremler ve volkanik faaliyetler gibi anî ve olaylarla da göstermektedir.
11 Dünyanın (Yerküre) İç Yapısı Yerin şekli, geometrik yönden tam bir küre olmayıp, ekvator bölgesi yerin kendi ekseni etrafında dönmesi nedeniyle biraz şişkin, kutuplar bölgesi ise basıkçadır. Kutupları birleştiren eksen ile ekvatordan geçen çap arasında 42,77 km lik bir boyut farkı vardır.
12 Ortalama olarak km lik bir yarıçapa sahip olan dünya, değişik fiziksel ve kimyasal özelliklere sahip katmanlardan oluşur. Söz konusu katmanlar, yaklaşık yüz yıl kadar önce dünya çapında bir sismograf ağının kurulmasının ardından, bir titreşim hareketi olan depremler sırasında oluşan P ve S dalgalarının küresel anlamda kaydedilmesi sonucu belirlenebilmiştir (Bölüm 8). 12
13 P ve S dalgalarının kaydedilemediği ve bu nedenle gölge zonları olarak adlandırılan bölgelerin oluşması nedeniyle dünyanın çekirdeği olduğu sonucuna varılmış ve S dalgaları sıvı ortamdan geçemediklerinden dolayı dünyanın dış çekirdeğinin sıvı nitelikte olduğu düşünülmüştür. 13
14 14 Bu sonuç, söz konusu dalgaların yer altında değişikliğe uğruyor olduğunun ve dolayısıyla yer altında bu değişikliği yaratabilecek bazı katmanların bulunması gerektiği sonucunun ortaya çıkmasını sağlamıştır. Daha sonra yapılan ayrıntılı sismolojik çalışmalar sonucunda, çekirdeğin sıvı olan dış katmanı içerisinde katı bir iç çekirdeğin bulunduğu belirlenmiştir.
15 15 Sismograf istasyonlarının sayılarının artması ve laboratuar ortamlarında yapılan deneysel çalışmalar, dünyanın oluşturduğu katmanları ve bunların sismik (deprem veya yer titreşimine ilişkin) özelliklerinin daha da detaylı olarak anlaşılabilmesini sağlamıştır. Bu çalışmalara volkanik kayaçlar üzerinde yapılan araştırmalar ve astronomi araştırmalarından elde edilen verilerin de katılması ile katmanların fiziksel ve kimyasal özellikleri hakkında da bilgi edinme imkânı bulunmuştur.
16 16 Söz konusu araştırmaların sonuçlarına göre; Dış çekirdek yeryüzünden km derinlikten itibaren başlamakta ve bu derinlik dış çekirdek ile üzerinde yer alan Alt Manto sınırını teşkil etmektedir. Alt Manto-Dış Çekirdek arası bu sınıra Gutenberg Süreksizliği denmektedir. Burada; cisimlerin fiziksel durumlarında büyük değişiklik olmakta, yoğunluk 5,5 gr/cm 3 ten 10 gr/cm 3 e yükselmekte, P-dalgalarının hızı 13,6 km/sn den 8,1 km/sn ye düşmekte, sismik S-dalgaları ise sıvı ortam nedeniyle bu sınır bölgesini geçememekte (ihmal edilebilir düzeyde) ve dış çekirdek içine girememektedir.
17 Dünyanın km derinlikten itibaren başlayan ve dünyanın jenarötürü ve kuzeygüney kutbu oluşturarak manyetik alan üretme (Kutup Daireleri içinde yer alan kuzey/arktik ve güney/antarktik kutup ışıkları, auroras) görevini üstlenen Dış Çekirdek, km ilâ km derinlikler arasında yer almakta ve sıvı (ergimiş) akışkan nitelik taşımaktadır. 17
18 18 İç çekirdek ise yaklaşık km ilâ yerin merkezini oluşturan km derinlik arasını oluşturur. İç çekirdek, C C arası yüksek sıcaklık ve yeryüzüne nazaran birkaç milyon kata ulaşan yüksek basınç etkisiyle katı özelliğindedir. Manyetizma, manto akımları, kıtalar yani dünyayı şekillendiren, onu canlı kılan mekanizmanın merkezi, dünyanın çekirdeğidir.
19 Demir ve nikel gibi dünyanın merkezinde yer alabilecek kadar yüksek yoğunluğa sahip elementlerden oluşan çekirdeğin etrafı, yaklaşık km kalınlığındaki ve içinde konveksiyon akımlarının gözlendiği iki kısımdan oluşan Manto katmanı (yaklaşık km ilâ km arası) ile kaplanmış durumdadır. 19
20 20 Mantoyu oluşturan kayaçların yoğunlukları derine doğru artar. Bu durum sismik dalga hızının artmasına neden olur. Bu nedenle Manto Alt Manto Üst Manto olmak üzere iki kısma ayrılır.
21 21 Sismik dalga hızları, alt manto ile altında yer alan sıvı nitelikli dış çekirdek arasındaki sınırda anî değişiklikler gösterir. Dış çekirdeğin üstünde, yeryüzünden 700 km ilâ km (Gutenberg Süreksizliği) derinlikler arasında yer alan alt manto göreceli olarak daha homojen bir davranış gösterir.
22 22 Alt manto üzerindeki kesim ise Üst mantoyu (yaklaşık 35 km ilâ 700 km arası) oluşturur. Üst Manto; Astenosfer Litosfer (Kabuk(kıtasal-okyanusal)) olmak üzere bölümlere ayrılır.
23 Yeryüzünden 100 km ilâ 400 km derinlikler arasındaki (bazen 700 km derinliğe kadar da uzanabilen) üst mantonun üst kesimlerini oluşturan oldukça plâstik zona Astenosfer (yumuşak küre) adı verilir. 23
24 Astenosferin üzerinde, yer kabuğunun üst katmanında 100 km kalınlığındaki litosfer ve litosfere ait katı özellikte kıtasal ve okyanusal kabuk bulunur. 24
25 25 Yer kabuğunun ortalama kalınlığı; kıtaların altında kıtasal kabuk (asidik kökenli, Sial, Fe-Al, ~2,7 g/cm 3 ) ortalama 40 km (maks 90 km), okyanusların altında okyanusal kabuk (bazik kökenli, Sima, Fe-Mg, ~2,9 g/cm 3 ) 5 km ilâ 10 km arasındadır. Kıtasal kabuk, okyanusal kabuğa oranla daha kalındır.
26 26 Kabuğun bu iki faklı parçası, yoğunluğu 3,3 gr/cm 3 olan litosferik manto üzerinde yer alırlar. Daha düşük yoğunluklu olan kıtasal kabuk, genel olarak km lik kalınlığı ile okyanusal kabuktan çok daha büyük bir hacme sahiptir. Yoğunlukları birbirinden farklı olan bu iki farklı tür kabuk, sahip oldukları kalınlık farkının, yoğunluk farkını dengelemesi nedeniyle yan yana durabilirler. Farklı kalınlık ve yoğunluğa sahip olan okyanusal ve kıtasal kabuğun manto üzerinde bir denge hâlinde yan yana durabilmesine izostatik denge adı verilir.
27 Bu dengenin yeryüzündeki etkisine bakılacak olursa yoğun ve ince olan okyanusal kabuk, az yoğun fakat kalın olan kıtasal kabuğa göre daha alçak alanları oluşturur. Söz konusu alçak alanlar deniz düzeyinin altında yer aldıklarından dolayı su ile kaplıdır ve coğrafik olarak okyanusları oluştururlar. Buna karşın, kalın kıtasal kabuğun yer aldığı bölgeler, yeryüzündeki da kuşaklarını meydana getirir. Bu iki bölgenin arasındaki geçi zonları ise düşük yükseltideki düzlükleri veya denizleri oluşturur. 27
28 Dünyanın en üst katmanlarını sıvı ve gaz hâllerinde bulunan hidrosfer ve atmosfer katları oluşturur. Biyosfer olarak adlandırılan ve içerisinde insanın da yer aldığı bölüm ise litosfer de dâhil olmak üzere her üç katmanı da kapsar. Atmosfer ve hidrosfer kaynaklı faktörler litosfer ve astenosfer katmanlarında meydana gelen tektonik aktivitenin oluşturduğu temel yeryüzü şekillenmesi üzerinde ayrıştırıcı, aşındırıcı, taşıyıcı ve biriktirici etkiler yaratırlar. Böylece levha tektoniği sistemi altında gelişen yüksek dağ kuşakları ve alçak okyanus tabanları, iklim sistemi tarafından kontrol edilen atmosferik ve hidrosferik ayrıştırıcılar, aşındırıcılar-taşıyıcılar (nem, sıcaklık farkı, yağmur, buzul, rüzgâr) tarafından aşındırılıp alçaltılmak veya doldurulup yükseltilmek suretiyle dengelenmeye çalışır. 28
29 LEVHA TEKTONİĞİ (1) (Konveksiyon Akımları ve Levha Kavramları) Yeryüzünde etkilerini gözlemlediğimiz litosfer ve astenosfer arasındaki levha tektoniği sisteminin kökeninde, dünyanın sıcak olan merkezi ile soğuk olan dış yüzeyi arasındaki sıcaklık farkı ve suyun varlığı yatmaktadır. Yer kabuğunda derinlere doğru inildikçe, sıcaklık yükselmektedir. Tektonik plâka sınırları dışında; yerküresinde sıcaklığın 1 C yükselebilmesi için, yeryüzünden inilmesi (m olarak) gereken derinliğe jeotermik derece denir.
30 30 Kıtasal litosferdeki sıcaklık artışı yeryüzünden derinlere doğru inildikçe her 1 km de ortalama 30 C artar, daha derinlere doğru ise bu sıcaklık artışı gittikçe azalır. Yer içinde oluşan ısının yaklaşık % i manto ve çekirdek tabakasındaki radyoaktif parçalanma (bozunma) süreçleriyle, geri kalanı ise dünyanın ilk oluşumundan arta kalan ısıdan oluşmaktadır.
31 31 Sıcaklık farkı, mantonun plâstik davranış gösteren bölümünde, kaynayan bir suyun ısısını bırakmak üzere soğuk alana (yukarıya) doğru hareket etmesine benzer. Bunun ardından yukarıda soğuyan malzeme aşağı doğru batar ve bu hareketler bir döngünün oluşmasına neden olur. Konveksiyon akımı (ısı transferi) adı verilen mantodaki bu büyük döngü litosferdeki hareketin kökenini oluşturur.
32 Konveksiyon akımı (ısı transferi) adı verilen mantodaki bu büyük döngü litosferdeki hareketin kökenini oluşturur. Litosfer, dünya (yerküre) içerisindeki konveksiyon akımlarının etkisi ile parçalara ayrılır. Ayrılan her bir parça üzerindeki kıtasal kabuğu da birlikte taşıyarak astenosfer üzerinde birbirine göre farklı yönlere kayarak hareket eder. Bu hareketin hızı yılda yaklaşık 5 cm yi bulmaktadır. Bunun günümüzdeki en önemli örneğini Afrika ve Güney Amerika arasında yer alan Atlantik Okyanusu oluşturmaktadır. 32
33 Litosferin ve litosfere ait üst kısmında yer alan kıtasal kabuk ile birlikte, astenosfer üzerinde birbirlerinden bağımsız olarak farklı hız ve yönlerde hareketlere sahip parçalara levha adı verilir. 33
34 Yerküredeki başlıca levhalar, Amerika (Kuzey Amerika ve Güney Amerika); Avrasya; Afrika; Antarktika; Hint-Avustralya ve sadece okyanusal kökenli kayalardan (okyanusal litosfer) oluşan Pasifik Levhası dır. 34 Yeryüzü toplam 13 adet büyük ve bunların dışında Nazka, Karayip, Arap ve Anadolu Levhası gibi daha küçük boyutlu pek çok levhalardan oluşan bir mozaik yapıdadır. Türkiye nin büyük bir kısmı Anadolu Levhası içinde yer almakta, kuzey ve doğusu Avrasya, güneydoğusu Arabistan ve güneybatısı da Afrika Levhası ile sınırlanmaktadır.
35 LEVHA TEKTONİĞİ (2) (Levha Hareketleri, Sınırları, Kıta ve Okyanus Oluşumları) Astenosfer üzerinde yerkürenin dinamiğine bağlı olarak hareket eden levhaların sınırlarında; uzaklaşma, yakınlaşma ve yanal yönde (transform) hareketler gelişir.
36 Uzaklaşan levha sınırlarındaki evrim, konveksiyon akımlarının yukarı ve zıt yönlerdeki hareketiyle litosfere doğru yapmış olduğu basıncın litosferde bir gerilme ve domlaşma meydana getirmesi ile başlar. 36 Bu durum litosferin kırılıp parçalara ayrılarak birbirlerinden uzaklaşmaya başlayan yeni levhalara bölünmesine neden olur. Bu levhalar arasındaki etkileşim nedeni ile kayarak birbirlerine zıt yönde iki yana doğru açılır ve açılma sınırı boyunca tabanda oluşan boşluk, yükselen mağma ile doldurulur.
37 Levhaların birbirlerinden ayrılmaları devam ettikçe iki levha arasında gittikçe genişleyen bir çöküntü alanı (rift vâdisi) gelişmeye başlar. Okyanuslaşmanın başlangıç evresini oluşturan ve her iki yana doğru açılmaya başlayan vâdilerde oluşan kırık ve graben zonlarına rift denir. Uzaklaşan ya da diverjan(ıraksayan) levha sınırı adı verilen bu sınırlar boyunca levha daha küçük parçalara ayrılır ve yeni levhalar söz konusu sınırlar boyunca birbirlerinden uzaklaşırlar. 37
38 38
39 Riftleşmenin devam etmesiyle Uzaklaşan Levha sınırları ve okyanus gelişimi ile ilgili olarak yeryüzündeki diğer bir örnek, Afrika ile Amerika arasında bulunan gelişimine yaklaşık 200 milyonu aşkın yıldır devam eden Atlantik Okyanusu dur. 39
40 40
41 41 Yer kabuğunun bu dinamiği içerisinde uzaklaşan levha sınırları boyunca litosfere yeni malzeme eklenirken, yakınlaşan levha sınırları boyunca ise bunu karşılayacak nitelikte eski litosfer parçaları birbirinin altına dalarak mantoya karışır. Bu dinamik süreç içerisinde levhaların yer değiştirmeleri sırasında birbirlerine göre yaptıkları yanal hareketler de bulunmaktadır. Bu yanal hareketlerin oluşturduğu levha sınırları boyunca, mantodan herhangi bir malzeme kazanımı veya kaybı yaşanmaz. Litosferin parçaları (levhalar) arasındaki bu yanal hareketlerin oluşturduğu sınıra transform levha sınırları adı verilir.
42 Bu levhaları sınırlayan hat boyunca iki levhanın birbirine göre yanal yönlü hareketleri sonucu oluşan faylar, okyanusal transform faylar olarak adlandırılır. 42
43 Okyanus oluşum aşamalarının olgunluk döneminde, okyanus orta sırtı boyunca yüzeye çıkan manto malzemesi her iki yana doğru simetrik olarak yayılarak genişler ve üzeri denizel çökellerle kaplı bir tabana sahip geniş bir okyanusun oluşmasına neden olur. 43
44 Okyanusların evrim sürecinde ise, okyanusal litosferin, kıtasal veya bir başka okyanusal litosfer altına dalarak yok olması, okyanusu sınırlayan kıtaların karşı karşıya gelmesi ve bir kıta-kıta çarpışması ile yok olmaları gibi süreçler gözlenir. 44
45 Kıta-kıta çarpışmasıyla büyük dağ kuşakları oluşur. 45
46 46 Konveksiyon akımları ile litosfer tabakasının ayrılıp aradaki boşluğun da mantodan sağlanan malzeme ile sıvanarak yeni bir litosfer parçasının üretimi sonucu mantoda oluşan malzeme kaybı, litosferin başka alanlarındaki sıkışma, daralma ve bunların sonucunda bir bölümünün astenosfer içerisine dalıp, kaybolan manto malzemesinin yerine eklenmesi ile dengelenir. Levhaların (litosfer parçaları) birbirine yaklaşarak oluşturdukları bu sıkışmalı sınırlara yakınlaşan (konverjan) levha sınırları adı verilir.
47 Dalma batma zonu olarak da tanımlanan bu tür sıkışmalı sınırlar boyunca yoğun olan manto malzemesinden yapılmış olan okyanus kabuğu, kıta veya bir başka okyanus kabuğunun altına, astenosferin içerisine doğru dalıp-batar. 47
48 48
49 49
50 50
51 Aktif Volkanizma ve Volkanik Dağ Kuşakları Yerkürenin en üst katmanlarını oluşturan katı nitelikli litosfer ve plâstik özellikli astenosfer arasındaki malzeme alışverişi sırasında, astenosferden yükselen manto malzemesine mağma adı verilir. Mağma, litosferdeki süreksizlikler boyunca yukarı doğru yükselimini sürdürür. Bu yükselim, yer kabuğunun derin bölgelerinde, orta sığ derinliklerde veya yeryüzünde sona erebilir. Mağmanın yeryüzüne kadar ulaşarak yüzeye püskürdüğü bölgelerde volkanik kayaçlar oluşurlar. Bu kayaçların dönemsel olarak püskürmeleri sonucunda yüzeye çıktıkları noktadaki volkanik malzeme birikimi konik bir dağın oluşmasını sağlar.
52 52 Günümüzde gerçekleşen aktif volkanizma ve buna bağlı olarak gelişen volkanik dağ kuşakları en yaygın olarak yakınlaşan levha sınırları boyunca gözlenirler. Yakınlaşan levha sınırları boyunca dalıp-batan okyanusal kabuğun, üzerindeki levhada gerçekleşen bu volkanizmanın oluşturduğu dağ kuşağı, kıtaların üzerinde ise kıta kenarı volkanik yayı, okyanusların üzerinde ise ada yayı adını alır.
53 Bu oluşumla dünya üzerindeki dağ, plato ve ovalar, verimli alanlar meydana gelmektedir. 53 Levha sınırlarından uzakta, bağımsız gelişen yoğun volkanik aktivitenin devamlı geliştiği noktasal alanlar ise sıcak nokta (hot spot) olarak adlandırılır.
54 2.6. YER KABUĞUNU OLUŞTURAN MADDELER ve MİNERALLER 54 Yer kabuğu, demir(fe) ve magnezyumca(mg) zengin okyanusal ve alüminyumca(al) zengin kıtasal kabuktan oluşmaktadır.
55 Yerkürenin tamamında ve gerekse yer kabuğunda en yüksek oranda bulunan element oksijendir. Oksijen, minerallerin içerisinde oksit* olarak yer alır. Oksijenden sonra tüm yerküre ve yer kabuğunda en yüksek oranda bulunan element silisyum (Si +2) dur. Silisyum, genelde oksijen ile bileşik hâlde silikat olarak bulunur. (*Oksit, içeriğinde en az bir adet oksijen atomu ve en az bir adet başka element içeren bileşiklere verilen genel isimdir.) 55
56 56 Kimyasal yapıya uygun dizilen atomlar önce; elementleri, elementler geometrik yapı gösteren *kristal ağına göre dizilmiş kristalleri, kristaller mineralleri, mineraller de yer kabuğundaki kayaçları oluştururlar. Geniş bir tanım ile yerküredeki elementlerin birleşiminden MİNERALLER oluşmaktadır diyebiliriz.
57 Kristaller, kendisini meydana getiren atom ve moleküllerin içyapı ve diziliminin bir sonucu olarak düz yüzeylerle sınırlanmış, muntazam geometrik şekil gösteren katı cisimlerdir. 57 Bir kristalin iç yapısı (belli sıcaklık ve basınç altında) daima aynı sayıda ve aynı cinslerdeki atomu karakteristik bir düzen içerisinde içeren ve birim hücre denilen bir yapı ünitesinin üç boyutlu olarak tekrarlanmasından meydana gelerek 7 kristal sisteminden bir tanesinde kristallenmektedir.
58 58 Kristal Sistemleri Kübik Hegzagonal Trigonal (Rombohedral) Tetragonal Rombusal (Ortorombik) Monoklinik Triklinik link
59 59 Mineraller, doğada elementlerin belirli bir kimyasal bileşimi ve atomik düzeni sonucu oluşan, homojen, belirli bir kristal yapısına sahip olan, inorganik ve katı hâlde bulunan kristalli cisimlerdir. Minerallerden silis camı ve opal (SiO 2 n.h 2 O) gibi bazıları amorf*, çoğunluğu ise kristal durumundadır. Mineraller altın, elmas gibi tek bir elementten veya kuvars (SiO 2 ), pirit (FeS 2 ), feldspat (ortoklas-kalsi 3 O 8 ) gibi birden fazla elementten oluşabilir. Bir mineral ne kadar küçük parçalara bölünürse bölünsün, parçasında bütünün özelliklerini taşır. (*şekilsiz, kristalleşmemiş)
60 60 Doğada minerallerin tamamına yakını kristal, çok az bir kısmı amorf mineral şeklinde bulunmaktadır. Minerallerin büyük çoğunluğu ergimiş silikatlı madde (mağma) veya eriyiklerin kristalleşmeleri ile oluşurlar. Mineral kristalleşmesi, ortamdaki basınç ve sıcaklığın azalması sonucu oluşmaya başlar. Kristal yapısının iyi gelişebilmesi için ortamdaki basınç ve sıcaklığın dereceli olarak azalması gerekir. Yavaş olarak basınç ve sıcaklığın azaldığı ortamlarda yer alan mağmatikderinlik kayaçlarının büyük kristalli olmalarının nedeni budur.
61 61 Eğer basınç ve sıcaklık hızla azalırsa, kristal yapıları iyi gelişemez ve ufak kristaller meydana gelir. Basınç ve sıcaklıktaki düşüş çok hızlı olursa kristalleşme hiç meydana gelmez, çok hızlı soğuma ile kristalleşmenin oluşmadığı tüm camsal doku dan oluşan amorf volkanik cam (obsidiyen) veya opal, kalsedon gibi amorf yapılar gelişir.
62 62 Doğada bir veya birden fazla mineralin birleşmesi ile kayaçlar oluşur. Mağmatik kayaçların oluşumu sırasında, bu minerallerden kayaçla birlikte katılaşmış olanlarına primer (birincil) mineraller adı verilir.
63 63 Primer mineraller içerisinde, kayaçları oluşturan veya kayacın ana bileşeni olan bu minerallere esas mineraller adı verilir. Bu mineraller kayacın içerisinde bol miktarda bulunur ve ona asıl özelliğini verirler. Silis (örn. kuvars); Feldspat (örn. ortoklas); Feldspatoid (örn. lösit); Mika [örn. beyaz mika (muskovit) ve siyah mika (biyotit)]; Piroksen (örn. ojit); Amfibol (örn. hornblend) ve Olivin grubu (örn. forsterit) mineraller mağmatik kökenli kayaçların esas mineral gruplarını oluştururlar.
64 64 Primer mineral grubu içerisinde esas mineraller dışında yer alan tâli mineraller de mağmatik kayacın doğrudan oluşumu sırasında kayaç ile birlikte kristalleşmişlerdir. Ancak esas minerallere oranla kayacın içerisinde sıkça rastlanmalarına rağmen, miktar olarak çok azdırlar ve oksitler, sülfürler, fosfatlar, titanatlar bu grupta yer alırlar.
65 65 Mağmatik kayaçlar içerisinde primer mineraller dışında, içinde bulundukları kayacın katılaşmasından sonra meydana gelmiş olan mineraller de bulunur. Bu tür minerallere sekonder (ikincil) mineraller adı verilir. Mağmatizma sonrası ayrışım olayları veya başkalaşım nedeniyle oluşan mineraller bu gruba girerler.
66 66 İkincil(Sekonder) mineral grupları; Klorit Grubu: Serpantin Grubu: Karbonat Grubu: Epidot Grubu: Kaolen Grubu: Montmorillonit Grubu: Zeolit Grubu: Mika Grubu:
67 67 Ayrıca mağmatik kayaçlarda volkanik bacalarda mağmaya yakın olan kayaçlar ısınarak, kayaçların bazıları kısmen veya tamamen ergir (asimilasyon). Bu eriyik içine komşu kayaçlardan, kayaca karışmış yabancı mineraller veya katı yabancı kayaç parçaları da (=inklüzyon) bulunmaktadır.
68 68 Mineral Grupları Birincil (Primer) Mineraller İkincil (Sekonder) Mineraller Esas Mineraller Tali Mineraller Silis (örn. kuvars); Feldspat (örn. ortoklas); Feldspatoid (örn. lösit); Mika [örn. beyaz mika (muskovit) ve siyah mika (biyotit)]; Piroksen (örn. ojit); Amfibol (örn. hornblend) ve Olivin grubu (örn. forsterit) mineraller Klorit Grubu: Serpantin Grubu: Karbonat Grubu: Epidot Grubu: Kaolen Grubu: Montmorillonit Grubu: Zeolit Grubu: Mika Grubu: Yabancı Mineraller
69 Minerallerin özellikleri a. Fiziksel özellikler: Minerallerin fiziksel özellikleri: görünüm, renk, sertlik, dilinim, özgül ağırlık, çizgi rengi, parlaklık, saydamlık, kırık şekli, kırılganlık, ikizlenme, radyoaktivite, manyetik ve elektriksel özellikler olarak sayılabilir.
70 70 b. Fizyolojik özellikler: Minerallerin tad ve kokusu. Örnek: Tuz (halit) tatma duyusu ile kükürt veya arsenik kendine has kokuları ile tanınır. c. Kristal şekli: Mineraller kübik, tetragonal, hekzagonal, rombusal, monoklinal, triklinal sistemlerde kristalleşirler veya kristalsiz (amorf) yapıda olabilirler. d. Kimyasal özellikler: Kendilerine özgü bir kimyasal bileşimleri, farklı ergime dereceleri ve kimyasal özellikleri olan mineraller atmosfer ve çevre ko ulları altında kimyasal yol ile duraylılıkları bozulup ayrışır veya ayrılan kısımlar tekrar birleşebilir, yeni minerallere dönüşebilirler.
71 e. Optik özellikler: Minerallerin ince kesitlerde polarizan mikroskop altında tespit edilen kristolagrafik özellikleridir. Polarizan mikroskopta; minerallerin, opak olup olmadıkları, izotrop veya anizotropluğu, sönme açıları, uzanım işaretleri, tek ve çift optik eksenli minerallerin optik şekli ve işaretleri, optik eksenler açısının saptanması gibi değişik optik şekiller incelenerek, mineral isimlendirilmesi, oluşum ortamı, diğer mineraller ile ilişkisi ve minerallerden oluşan kümenin doku özellikleri belirlenmektedir. 71
72 72 Mineral Sertliği Fiziksel özelliklerden sertlik, minerallerin çizilmeye karşı gösterdikleri direnç olarak tanımlanır. Özellikle mühendislik çalışmalarında kazılabilme kırılabilme-patlatılabilmeöğütülebilme açısından minerallerin sertliği oldukça önemlidir. Minerallerin sertlik derecesini belirleyebilmek için Mohs, Schmidt, Knoop, Shore gibi pek çok sertlik skalası ve tanımlaması bulunmakla birlikte bunlardan en çok kullanılanı Mohs Sertlik Skalası dır. Viyana lı Mineralog Friedrich Mohs ( ) tarafından 1812 yılında hazırlanan Mohs Sertlik Skalası na göre 10 mineralin sertliği, en yumuşak mineralden sert olana doğru sıralanmış, Rosiwal Mutlak Sertlik değerleriyle karşılaştırılmıştır (Tablo 2.1).
73 73
74 74
75 75
76 76 INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Orhan ARKOÇ e-posta : orhan.arkoc@klu.edu.tr Web :
BÖLÜM BEŞ LEVHA SINIRLARI
BÖLÜM BEŞ LEVHA SINIRLARI 5.1 YERKABUĞU ÜZERİNDEKİ LEVHA SINIRLARI Levha tektoniğine göre dünyayı saran yerkabuğu üzerinde 8 büyük (Avrasya, Afrika, Pasifik, Kuzey Amerika, Güney Amerika, Antartika, Avustralya)
DetaylıFİZİKSEL JEOLOJİ-I DERS NOTLARI
FİZİKSEL JEOLOJİ-I DERS NOTLARI Doç.Dr.Kadir Dirik HÜ Jeoloji Mühendisliği Bölümü 2005 1 I.1. Yerküre nin oluşumu (Nebula teorisi) I. GİRİŞ Şekil I.1. Nebula teorisini açıklayan diyagram I.2. Yerküre nin
DetaylıDUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ GÜZ YARIYILI
2 DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 2017-2018 GÜZ YARIYILI Yrd. Doç. Dr. Uğur DAĞDEVİREN 1 4 3 Deprem, yerkabuğu içindeki kırılmalar nedeniyle ani olarak ortaya çıkan
DetaylıVeysel Işık. JEM 107/125/151 Genel Jeoloji I. Yerin Merkezine Seyehat. Prof. Dr.
JEM 107/125/151 Genel Jeoloji I Prof. Dr. Yerin Merkezine Seyehat Ankara Üviversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Tektonik Araştırma Grubu JEM107/123/152 Genel Jeoloji I Yeryuvarımızın 4.6 milyar yaşında
DetaylıJEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ
JEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ 2. HAFTA Arş. Gör. Dr. Kıymet DENİZ GENEL BİLGİLER Petrografi Ve Petroloji Nedir? Latince Petr- taş kelimesinden türetilmiş petrografi ve petroloji birbirini
DetaylıYERKABUĞUNUN BİLEŞİMİ VE ÖZELLİKLERİ LEVHA TEKTONİĞİ İZOSTASİ
YERKABUĞUNUN BİLEŞİMİ VE ÖZELLİKLERİ LEVHA TEKTONİĞİ İZOSTASİ LİTOSFER VE ASTENOSFER LİTOSFER:Yeryuvarında katı kayaçlardan oluşan kesim Kabuk altında ortalama olarak 70-100 km derinliklere kadar uzanır
DetaylıEVREN VE DÜNYAMIZIN OLUŞUMU Evrenin ve Dünyanın oluşumu ile ilgili birçok teori ortaya atılmıştır. Biz bunların sadece ikisinden bahsedeceğiz.
EVREN VE DÜNYAMIZIN OLUŞUMU Evrenin ve Dünyanın oluşumu ile ilgili birçok teori ortaya atılmıştır. Biz bunların sadece ikisinden bahsedeceğiz. 1. Hareketsiz ve başlangıcı olmayan evren teorisi 2. Büyük
DetaylıMÜHENDİSLİK JEOLOJİSİ. Of Teknoloji Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Şubat.2015
MÜHENDİSLİK JEOLOJİSİ Of Teknoloji Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Şubat.2015 JEOLOJİNİN TANIMI Jeoloji, geniş anlamı ile 1. Yerküresinin güneş sistemi içindeki konumundan, 2. Fiziksel özelliğinden
DetaylıYERKABUĞUNU OLUŞTURAN MİNERALLER İNM 102: İNŞAAT MÜHENDİSLERİ İÇİN JEOLOJİ. Yerkabuğunun Yapısı. Yerkürenin Yapısı. Dr.
İNM 102: İNŞAAT MÜHENDİSLERİ İÇİN JEOLOJİ 17.03.2015 YERKABUĞUNU OLUŞTURAN MİNERALLER Dr. Dilek OKUYUCU Yerkürenin Yapısı Yerkabuğunun Yapısı 1 Yerkabuğunun Yapısı ~100 km ~10 km Yerkabuğunun Yapısı Yerkabuğunu
DetaylıDUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ GÜZ YARIYILI
2 DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 2018-2019 GÜZ YARIYILI Dr. Uğur DAĞDEVİREN 1 4 3 2 6 5 3 8 7 4 10 9 A.1.a. Tektonik Yüzey Yırtılması 5 12 11 A.1.b. Bölgesel Çökme/Yükselme
DetaylıDERS 10. Levha Tektoniği
DERS 10 Levha Tektoniği Levha Tektoniğine Giriş Dünya nın yüzeyi kesintisiz gibi görünüyorsa da, gerçekte dev boyuttaki bir yap-boz gibi birbirine geçen parçalardan oluşmaktadır. Levha (Plate) adı verilen
DetaylıTOPRAK ANA MADDESİ Top T rak Bilgisi Ders Bilgisi i Peyzaj Mimarlığı aj Prof. Dr Prof.. Dr Günay Erpul kar.edu.
TOPRAK ANA MADDESİ Toprak Bilgisi Dersi 2011 2012 Peyzaj Mimarlığı Prof. Dr. Günay Erpul erpul@ankara.edu.tr Toprak Ana Maddesi Topraklar, arz kabuğunu oluşturan kayalar, mineraller ve organik maddelerin
DetaylıProf. Dr. Ceyhun GÖL. Çankırı Karatekin Üniversitesi Orman Fakültesi Havza Yönetimi Anabilim Dalı
Jeoloji Prof. Dr. Ceyhun GÖL Çankırı Karatekin Üniversitesi Orman Fakültesi Havza Yönetimi Anabilim Dalı Ders Konuları Jeolojinin tanımı ve tarihçesi Mineraller Güneş sistemi Kayaçlar Dünyanın şekli ve
DetaylıMÜHENDİSLİK JEOLOJİSİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ İÇİN
MÜHENDİSLİK JEOLOJİSİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ İÇİN JEOLOJİNİN TANIMI, KONUSU, GELİŞİMİ ÖNEMİ Jeoloji, geniş anlamı ile 1. yerküresinin güneş sistemi içindeki konumundan, 2. fiziksel özelliğinden ve
DetaylıGenel Jeoloji I (YERYUVARI)
Genel Jeoloji I (YERYUVARI) http://www.yaklasansaat.com/resimler/dunyamiz/dunya/struct.jpg Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü 12 milyar yıl önce büyük patlama sonucu galaksi, yıldız
DetaylıHitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Antropoloji Bölümü. Öğr. Gör. Kayhan ALADOĞAN
Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Antropoloji Bölümü Öğr. Gör. Kayhan ALADOĞAN ÇORUM 2017 Dünya, Güneş Sistemi oluştuğunda kızgın bir gaz kütlesi halindeydi. Zamanla ekseni çevresindeki dönüşünün
DetaylıYerkabuğu Hakkında Bilgi:
Yerkabuğu Hakkında Bilgi: Dünyamız dıştan içe veya merkeze doğru iç içe geçmiş çeşitli katlardan oluşmuştur. Bu katların özellikleri birbirinden farklıdır.dünyayı veya yerküreyi meydana getiren bu katlara
DetaylıJeomorfolojinin Metodu: 1- Gözlem Metodu: 2-Deney Metodu : 3-Karşılaştırma Metodu : 4. Haritalama, GIS ve uzaktan algılama metotları
Jeomorfolojinin Metodu: 1- Gözlem Metodu:Arazide yer şekilleri tasvir edilir, bu yer şekilleri üzerinde ölçümler yapılır, belirli özellikler haritaya geçirilir.ayrıca, görülen yer şeklinin krokisi veya
DetaylıINS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ
4/3/2017 1 INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Orhan ARKOÇ e-posta : orhan.arkoc@klu.edu.tr Web : http://personel.klu.edu.tr/orhan.arkoc 4/3/2017 2 BÖLÜM 4 TABAKALI KAYAÇLARIN ÖZELLİKLER, STRATİGRAFİ,
DetaylıINS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ
INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Orhan ARKOÇ e-posta : orhan.arkoc@klu.edu.tr Web : http://personel.klu.edu.tr/orhan.arkoc BÖLÜM 1 Giriş 3 1. Dersin Amacı İnşaat Mühendisliği uygulamaları
Detaylı4. SINIF FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ II. DÖNEM GEZEGENİMİZ DÜNYA ÜNİTESİ SORU CEVAP ÇALIŞMASI
4. SINIF FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ II. DÖNEM GEZEGENİMİZ DÜNYA ÜNİTESİ SORU CEVAP ÇALIŞMASI 1. Dünya mızın şekli neye benzer? Dünyamızın şekli küreye benzer. 2. Dünya mızın şekli ile ilgili örnekler veriniz.
DetaylıBölüm 7. Mavi Bilye: YER
Bölüm 7 Mavi Bilye: YER Japon uzay ajansının (JAXA) AY yörüngesinde bulunan aracı KAGUYA dan Yer in doğuşu ilk defa yüksek çözünürlüklü olarak görüntülendi. 14 Kasım 2007 Yeryüzü: Okyanus tabanındaki büyük
DetaylıGİRİŞ. Faylar ve Kıvrımlar. Volkanlar
JEOLOJİK YAPILAR GİRİŞ Dünyamızın üzerinde yaşadığımız kesiminden çekirdeğine kadar olan kısmında çeşitli olaylar cereyan etmektedir. İnsan ömrüne oranla son derece yavaş olan bu hareketlerin çoğu gözle
DetaylıDENİZ BİYOLOJİSİ Prof. Dr. Ahmet ALTINDAĞ Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Anabilim Dalı
DENİZ BİYOLOJİSİ Prof. Dr. Ahmet ALTINDAĞ Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Anabilim Dalı JEOLOJİK OSEONOGRAFİ Genelde çok karmaşık bir yapıya sahip olan okyanus ve deniz
DetaylıKAYAÇLARDA GÖRÜLEN YAPILAR
KAYAÇLARDA GÖRÜLEN YAPILAR Kayaçların belirli bir yapısı vardır. Bu yapı kayaç oluşurken ve kayaç oluştuktan sonra kazanılmış olabilir. Kayaçların oluşum sırasında ve oluşum koşullarına bağlı olarak kazandıkları
DetaylıYAPRAKLANMALI METAMORFİK KAYAÇALAR. YAPRAKLANMASIZ Metamorfik Kayaçlar
YAPRAKLANMALI METAMORFİK KAYAÇALAR YAPRAKLANMASIZ Metamorfik Kayaçlar Dokanak başkalaşım kayaçlarında gözlenen ince taneli, yönlenmesiz ve yaklaşık eş boyutlu taneli doku gösteren kayaçlara hornfels denir.
DetaylıBÖLÜM YEDİ DEPREM TÜRLERİ
BÖLÜM YEDİ DEPREM TÜRLERİ 7.1 DEPREM TÜRLERİ Bölüm6 da deprem nedir, nasıl oluşur ve deprem sonucunda oluşan yer içinde hareket eden sismik dalgaların nasıl hareket ettiklerini ve yer içinde nasıl bir
DetaylıKONU 11: TAŞIN HAMMADDE OLARAK KULLANIMI: MİNERALLER. Taşın Hammadde Olarak Kullanımı
KONU 11: TAŞIN HAMMADDE OLARAK KULLANIMI: MİNERALLER Taşın Hammadde Olarak Kullanımı Odun ve kemik gibi, taş da insanın varlığının ilk evrelerinden bu yana elinin altında bulunan ve doğanın ona verdiği
DetaylıYER. Uzaklık. Kütle(A) X Kütle (B) Uzaklık 2. Çekim kuvveti= Yaşar EREN-2007
Uzaklık Çekim kuvveti= Kütle(A) X Kütle (B) Uzaklık 2 Okyanuslardaki gel-git olayı ana olarak Ayın, ikincil olarak güneşin dünyanın (merkezine göre) değişik bölgeleri üzerindeki diferansiyel çekim etkisiyle
Detaylıen.wikipedia.org Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi
METAMORFİZMA VE METAMORFİK KAYAÇLAR I en.wikipedia.org Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi KAYAÇ DÖNGÜSÜ VE METAMORFİK KAYAÇLAR METAMORFİZMA Metamorfizma; Yunanca değişme anlamına gelen meta ve
DetaylıDERS 6. Yerkabuğunu Oluşturan Maddeler: Mineraller ve Kayaçlar
DERS 6 Yerkabuğunu Oluşturan Maddeler: Mineraller ve Kayaçlar Yerkabuğunu Oluşturan Maddeler: Mineraller ve Kayaçlar Mineraller Mineraller doğada bulunan, belirli kimyasal bileşimi ve muntazam atomik düzeni
DetaylıBBP JEOLOJİ. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü
BBP JEOLOJİ http://i44.tinypic.com/9rlwea.jpg Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü I.HAFTA Jeoloji hakkında temel bilgiler, dalları, tarihçe, jeoloji mühendisinin uğraş alanları, jeoloji
DetaylıBölüm 7. Mavi Bilye: YER
Bölüm 7 Mavi Bilye: YER Japon uzay ajansının (JAXA) AY yörüngesinde bulunan aracı KAGUYA dan Yer in doğuşu ilk defa yüksek çözünürlüklü olarak görüntülendi. 14 Kasım 2007 Yeryüzü: Okyanus tabanındaki büyük
Detaylıİnsanlar var olduklarından beri levha hareketlerinin nedenini araştırıyorlar!!!
BÖLÜM DÖRT LEVHA TEKTONİĞİ KURAMININ OLUŞUMU VE GELİŞİMİ (http://ergunaycan.googlepages.com/ders5_levhatektoniginingenelprensipl.pdf) İnsanlar var olduklarından beri levha hareketlerinin nedenini araştırıyorlar!!!
DetaylıDEPREMLER - 1 İNM 102: İNŞAAT MÜHENDİSLERİ İÇİN JEOLOJİ. Deprem Nedir? Oluşum Şekillerine Göre Depremler
İNM 102: İNŞAAT MÜHENDİSLERİ İÇİN JEOLOJİ 03.03.2015 DEPREMLER - 1 Dr. Dilek OKUYUCU Deprem Nedir? Yerkabuğu içindeki fay düzlemi adı verilen kırıklar üzerinde biriken enerjinin aniden boşalması ve kırılmalar
DetaylıMİNERALLER. Tek mineralden oluşan kayaçlar. Kireçtaşı (Kalsit). Kaya tuzu (Halit). Buzul
Kayaçlar minerallerden oluşan Yer materyalidir. Çoğu kayaçlar birden fazla mineralden oluşmaktadır. Örnek: Granit Potasyum feldspat. Plajioklas (Feldspat). Kuvars. Hornblende. Biyotit MİNERALLER Tek mineralden
DetaylıINS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ
5/29/2017 1 INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Orhan ARKOÇ e-posta : orhan.arkoc@klu.edu.tr Web : http://personel.klu.edu.tr/orhan.arkoc 5/29/2017 2 BÖLÜM 10 KAYAÇLARIN ve SÜREKSİZLİKLERİNİN
DetaylıİSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ AUZEF
İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ AUZEF Tüm yayın ve kullanım hakları İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesine aittir. Hiçbir şekilde kopyalanamaz, çoğaltılamaz ya
DetaylıMALZEME BİLGİSİ. Katı Eriyikler
MALZEME BİLGİSİ Dr.- Ing. Rahmi ÜNAL Konu: Katı Eriyikler 1 Giriş Endüstriyel metaller çoğunlukla birden fazla tür eleman içerirler, çok azı arı halde kullanılır. Arı metallerin yüksek iletkenlik, korozyona
DetaylıDEPREMLER - 2 İNM 102: İNŞAAT MÜHENDİSLERİ İÇİN JEOLOJİ. Deprem Nedir?
İNM 102: İNŞAAT MÜHENDİSLERİ İÇİN JEOLOJİ 10.03.2015 DEPREMLER - 2 Dr. Dilek OKUYUCU Deprem Nedir? Yerkabuğu içindeki fay düzlemi adı verilen kırıklar üzerinde biriken enerjinin aniden boşalması ve kırılmalar
DetaylıDÜNYAMIZIN KATMANLARI FEN BİLİMLERİ
DÜNYAMIZIN KATMANLARI FEN BİLİMLERİ DÜNYAMIZIN KATMANLARI Uzaydan çekilen fotoğraflara baktığımızda Dünya yı mavi bir küreye benzetebiliriz. Bu durum, Dünya yüzeyinin çoğunluğunun su ile kaplı olmasının
DetaylıDeprem bir doğa olayıdır. Deprem Bilimi ise bilinen ve bilinmeyen parametreleriyle, karmaşık ve karışık teoriler konseptidir
DEPREM VE ANTALYA NIN DEPREMSELLİĞİ 1. BÖLÜM DEPREM Deprem bir doğa olayıdır. Deprem Bilimi ise bilinen ve bilinmeyen parametreleriyle, karmaşık ve karışık teoriler konseptidir 1.1. DEPREMİN TANIMI Yerkabuğu
DetaylıYERKÜRENİN YAPISI, PLAKA TEKTONİĞİ, VOLKANİZMA, DEPREMLER İNM 102: İNŞAAT MÜHENDİSLERİ İÇİN JEOLOJİ YERKÜRENİN YAPISI
İNM 102: İNŞAAT MÜHENDİSLERİ İÇİN JEOLOJİ 24.02.2015 YERKÜRENİN YAPISI, PLAKA TEKTONİĞİ, VOLKANİZMA, DEPREMLER Dr. Dilek OKUYUCU YERKÜRENİN YAPISI Uzayda Yerkürenin Konumu 1 Yerkürenin Oluşumu ve Yaşı
DetaylıKAYAÇLARIN DİLİ. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü
KAYAÇLARIN DİLİ http://www.bilgicik.com/wp-content/uploads/2013/12/kaya.jpg Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü Metamorfizma Metamorfizma (başkalaşım) olayı; sıcaklık ve basınç etkisiyle
Detaylı2- Bileşim 3- Güneş İç Yapısı a) Çekirdek
GÜNEŞ 1- Büyüklük Güneş, güneş sisteminin en uzak ve en büyük yıldızıdır. Dünya ya uzaklığı yaklaşık 150 milyon kilometre, çapı ise 1.392.000 kilometredir. Bu çap, Yeryüzünün 109 katı, Jüpiter in de 10
DetaylıLEVHA HAREKETLERĠNĠN ETKĠLERĠ Alfred WEGENER 1915 yılında tüm kıtaların bir arada toplandığını,sonra farklı yönlere kayarak dağıldığını ileri
LEVHA HAREKETLERĠNĠN ETKĠLERĠ Alfred WEGENER 1915 yılında tüm kıtaların bir arada toplandığını,sonra farklı yönlere kayarak dağıldığını ileri sürmüģtür. KITALARIN KAYMASI TEORĠSĠ olarak anılan bu teoriye
DetaylıVOLKANOKLASTİKLER (PİROKLASTİKLER)
VOLKANOKLASTİKLER (PİROKLASTİKLER) 1) Tanımı: Volkanik faaliyetler esnasında volkandan çıkan her çeşit parçalı-kırıntılı malzemenin depolanma süreçleri sonucu bir depolanma alanında birikmesiyle oluşan
DetaylıToprak oluşum sürecinde önemli rol oynadıkları belirlenmiş faktörler şu
TOPRAK OLUŞUMU Toprak oluşum sürecinde önemli rol oynadıkları belirlenmiş faktörler şu şekildedir: 1. İklim (su, sıcaklık, oksijen ve karbondioksit) 2. Ana materyal 3. Bitki ve hayvanlar (organik faktörler)
DetaylıFen ve Teknoloji ÜNİTE: DOĞAL SÜREÇLER 8.1 Evren ve Dünyamız Nasıl Oluştu? Anahtar Kavramlar Büyük Patlama EVRENİN OLUŞUMU 2.
8.1 Evren ve Dünyamız Nasıl Oluştu? Anahtar Kavramlar Büyük Patlama * Edwin Hubble 1929 da gök adaların birbirinden uzaklaştıklarını gözlemleyerek evrenin devamlı genişlemekte olduğu fikrini destekler.
DetaylıMİNERALLER
MİNERALLER Yer kabuğu mineraller ve minerallerin oluşturduğu kayaçlardan meydana gelmektedir. Bütün inşaat işlerinde proje hazırlanmadan önce mühendislik yapısının (bina, tünel, baraj, yol vs.) yapılacağı
DetaylıİNM 106 İnşaat Mühendisleri için Jeoloji
Hafta_2 İNM 106 İnşaat Mühendisleri için Jeoloji Yerkabuğunun oluşumu, içyapısı bileşimi ve levha tektoniği Yrd.Doç.Dr. İnan KESKİN inankeskin@karabuk.edu.tr, inankeskin@gmail.com Dersin Amacı Yer bilimlerinin
DetaylıGİRİŞ YERKABUĞUNU OLUŞTURAN MADDELER 1. ATOM 2. ELEMENTLER TANIMLAMALAR
GİRİŞ YERKABUĞUNU OLUŞTURAN MADDELER Yerkabuğu minerallerden ve bunları oluşturan kayaçlardan meydana gelmiştir. Her türlü inşaatta temel ve üst yapı projeleri hazırlamadan önce, temel zemininde rastlanılacak
DetaylıYeryuvarı Şekil 1.2
Sunum Akışı - Giriş - Jeoloji Nedir? - Evrenin ve Güneş Sisteminin Oluşumu ile Yer in Güneş Sistemindeki Yeri - Yeryuvarı Neden Dinamik ve Gelişen Bir Gezegendir? - Levha Tektoniği Kuramı - Kayaç Döngüsü
DetaylıGaz. Gaz. Yoğuşma. Gizli Buharlaşma Isısı. Potansiyel Enerji. Sıvı. Sıvı. Kristalleşme. Gizli Ergime Isısı. Katı. Katı. Sıcaklık. Atomlar Arası Mesafe
İmal Usulleri DÖKÜM Katılaşma Döküm yoluyla üretimde metal malzemelerin kullanım özellikleri, katılaşma aşamasında oluşan iç yap ile belirlenir. Dolaysıyla malzeme özelliklerinin kontrol edilebilmesi
DetaylıDepremle Yaşamak. Doç. Dr. Murat UTKUCU. Sakarya Üniversitesi, Jeofizik Mühendisliği Bölümü
Gemini spacecraft photo of Gulf of Aden and southern Red Sea Depremle Yaşamak Doç. Dr. Murat UTKUCU Sakarya Üniversitesi, Jeofizik Mühendisliği Bölümü 08.10.2012 Dr.Murat UTKUCU, SAÜ-Jeofizik 1 1. Depremler
DetaylıGezegenimizin bir uydusudur Güneş sistemindeki diğer gezegenlerin uydularıyla karşılaştırıldığı zaman büyük bir uydudur
AY Ay Gezegenimizin bir uydusudur Güneş sistemindeki diğer gezegenlerin uydularıyla karşılaştırıldığı zaman büyük bir uydudur Çapı 3476 km Kütlesi 7.349 x 10 22 kg. Dünyaya ortalama uzaklığı 384,400 km
DetaylıB A S I N Ç ve RÜZGARLAR
B A S I N Ç ve RÜZGARLAR B A S I N Ç ve RÜZGARLAR Havadaki su buharı ve gazların, cisimler üzerine uyguladığı ağırlığa basınç denir. Basıncı ölçen alet barometredir. Normal hava basıncı 1013 milibardır.
Detaylıİmal Usulleri. Döküm Tekniği
İmal Usulleri Döküm Tekniği Örnek Heterojen Çekirdeklenme Alışılmamış laboratuar deneyleri dışında, sıvı metal için homojen çekirdeklenme asla olmaz. Uygulamadaki sıvı metallerin içinde hemen her zaman
Detaylı1.Bölüm: Kayaçlar vetopoğrafya
1.Bölüm: Kayaçlar vetopoğrafya KAYAÇ (TAŞ) :Bir ya da birden fazla. doğal olarak birleşmesiyle oluşan katılardır. PAna kaynakları..' dır, P ana malzemesini oluştururlar, PYer şekillerinin oluşum ve gelişimlerinde
DetaylıFAYLAR FAY ÇEŞİTLERİ:
FAYLAR Fay (Fault); kayaçlarda gözle görülecek kadar kayma hareketi gösteren kırıklara verilen genel bir isimdir. FAY, Yerkabuğundaki deformasyon enerjisinin artması sonucunda, kayaç kütlelerinin bir kırılma
DetaylıYeryüzünün en yaşlı kayacı milyar yıl
KAYAÇLAR Tek bir veya birden fazla minerale ait kristal ve/ veya tanelerin bir araya gelerek oluşturdukları katı kütlelere kayaç veya taş adı verilir. Kayaçlar kökenleri ve oluşum koşullarına göre üç gropta
DetaylıGüneş Bulutsusu (Solar Nebula)
Güneş Bulutsusu (Solar Nebula) Güneş sistemimiz Moleküler Bulut adı verilen yıldızlararası toz ve hidrojen gazı yığışımı içinde oluşmuştur. Bu bulut kendi çekimi altında büzülmüş ve ilkel Güneş bu sıcak-yoğun
DetaylıJEO 358 Toprak Mekaniği Ders Notları. Bu derste...
JEO 358 Toprak Mekaniği Ders Notları Bu derste... Toprak zeminlerin fiziksel ve mekanik özelliklerinin anlaşılması Toprak zeminlerin gerilim-deformasyon davranışlarının tanımlanması Toprak zeminlerde konsolidasyon
DetaylıJEOLOJĠ TOPOĞRAFYA VE KAYAÇLAR
JEOLOJĠ TOPOĞRAFYA VE KAYAÇLAR Bir nehir kenarında gezerken çakılların renk ve biçim bakımından birbirlerinden farklı olduğunu görürüz. Bu durum bize, kayaçların farklı ortamlarda oluştuğunu gösterir.
DetaylıTopoğrafik rölyef. Yaşar EREN-2003
Topoğrafik rölyef İzostasi Yeryüzündeki kütlelelerin gravitasyonal dengesidir DAĞ OLUŞUMU Denge kütlelerin yoğunluk farklılığına dayanır. Kabuk mantodan daha az yoğundur Izostasi Airy Modeli Pratt Modeli
DetaylıINS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ
27.02.2018 1 INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Orhan ARKOÇ e-posta : orhan.arkoc@klu.edu.tr Web : http://personel.klu.edu.tr/orhan.arkoc 27.02.2018 2 BÖLÜM 4 TABAKALI KAYAÇLARIN ÖZELLİKLER,
DetaylıDeprem Nedir? DEPREM SİSMOLOJİ
Deprem Deprem Nedir? Yerkabuğu içindeki kırılmalar nedeniyle ani olarak ortaya çıkan titreşimlerin, dalgalar halinde yayılarak geçtikleri ortamları ve yeryüzeyini sarsma olayına "DEPREM" denir. Depremin
DetaylıBazı atomlarda proton sayısı aynı olduğu halde nötron sayısı değişiktir. Bunlara izotop denir. Şekil II.1. Bir atomun parçaları
8 II. MİNERALLER II.1. Element ve Atom Elementlerin en ufak parçasına atom denir. Atomlar, proton, nötron ve elektron gibi taneciklerden oluşur (Şekil II.1). Elektron negatif, proton pozitif elektrik yüküne
DetaylıMMM291 MALZEME BİLİMİ
MMM291 MALZEME BİLİMİ Ofis Saatleri: Perşembe 14:00 16:00 ayse.kalemtas@btu.edu.tr, akalemtas@gmail.com Bursa Teknik Üniversitesi, Doğa Bilimleri, Mimarlık ve Mühendislik Fakültesi, Metalurji ve Malzeme
Detaylı19. Yeryuvarı nın içi
19. Yeryuvarı nın içi Yeryuvarı nın iç yapısı. Yeryuvarı nın iç yapısını daha ayrıntılı gösteren bir kesit. 1 SİSMİK DALGALARLA YERİN İÇİNİN ARAŞTIRILMASI Değişik türdeki dalgaların ortak özelliği, yayılım
DetaylıKIVRIMLAR (SÜNÜMLÜ / SÜNEK DEFORMASYON) Kıvrımlanma
KIVRIMLAR (SÜNÜMLÜ / SÜNEK DEFORMASYON) 1 Kıvrımlanma 2 1 Tabakalı kayaçların tektonik kuvvetlerin etkisiyle kazandıkları dalga şeklindeki deformasyon yapılarına kıvrım, meydana gelen olaya da kıvrımlanma
DetaylıTOPRAK OLUŞUMUNDA AŞINMA, AYRIŞMA VE BİRLEŞME OLAYLARI
TOPRAK OLUŞUMUNDA AŞINMA, AYRIŞMA VE BİRLEŞME OLAYLARI Toprak Bilgisi Dersi Prof. Dr. Günay Erpul erpul@ankara.edu.tr Toprak Oluşumunda Kimyasal Ayrıştırma Etmenleri Ana kayanın kimyasal bileşimini değiştirmek
DetaylıScience/Rocks/Rocks and the Rock Cycle.ppt
http://www.mryorke.com/agriscience/earth Science/Rocks/Rocks and the Rock Cycle.ppt Granit Riyolit 14. Bu iki kayaç hangi yönüyle benzer? Her ikisi de ergimiş kayadan yapılmıştır. Bunların bileşimi aynıdır.
DetaylıDOĞRULTU ATIMLI FAYLAR KIRIKLAR VE FAYLAR. Yaşar ar EREN-2003
DOĞRULTU ATIMLI FAYLAR KIRIKLAR VE FAYLAR Yaşar ar EREN-2003 6.DOĞRULTU ATIMLI FAYLAR Bu faylar genellikle dikçe eğimli, ve bloklar arasındaki hareketin yatay olduğu faylardır. Doğrultu atımlı faylar (yanal,
DetaylıTABAKALI SİLİKATLAR (Fillosilikatlar)
TABAKALI SİLİKATLAR (Fillosilikatlar) Kaolinit Al 4 Si 4 O 10 (OH) 8 Serpantin Mg 6 Si 4 O 10 (OH) 8 Pirofillit Al 2 Si 4 O 10 (OH) 8 Talk Mg 3 Si 4 O 10 (OH) 8 Muskovit KAl 2 (AlSi 3 O 10 )(OH) 2 Flogopit
Detaylı2. Bölüm: TOPRAK ANA MADDESİ
2. Bölüm: TOPRAK ANA MADDESİ Topraklar, yerküresinin en üst bölümünde bulunan kayalar, mineraller ve organik maddelerin çeşitli doğal faktörlerin etkileriyle parçalanması, ayrışması ve ayrışan bir kısım
DetaylıOrojenezin nedenlerine ilişkin çeşitli görüşler sözkonusudur:
OROJENEZ Yeryüzünde geniş çaplı Dağ oluşumu olaylarına yol açan hareketlerdir. Yan basınçlar ve gerilmeler halinde ortaya çıkarlar. Orojenez terimi oros: dağ, genesis: oluşum kelimelerinden türemiş olup,
DetaylıİKLİM ELEMANLARI SICAKLIK
İKLİM ELEMANLARI Bir yerin iklimini oluşturan sıcaklık, basınç, rüzgâr, nem ve yağış gibi olayların tümüne iklim elemanları denir. Bu elemanların yeryüzüne dağılışını etkileyen enlem, yer şekilleri, yükselti,
DetaylıGENEL JEOLOJİ. y e r i n d ı ş o l a y l a r ı
GENEL JEOLOJİ y e r i n d ı ş o l a y l a r ı D I Ş D İ N A M İ K y e r i n d ı ş o l a y l a r ı - Dış olayların genel değerlendirmesi - İklim - Ayrışma - Deniz ve okyanusların genel özellikleri - Dış
DetaylıKristallerdeki yüzeyler, simetri ve simetri elemanları 2 boyutta nasıl gösterilir?
13/17 EKİM 2014 Kristallerdeki yüzeyler, simetri ve simetri elemanları 2 boyutta nasıl gösterilir? Küresel projeksiyon ile stereografik projeksiyonun farkı? Stereo-net (Wullf-net) Nokta grubu ne demek?
DetaylıJEO 358 Toprak Mekaniği Ders Notları Yaz Dönemi
JEO 358 Toprak Mekaniği Ders Notları 2010-2011 Yaz Dönemi Bu derste... Toprak zeminlerin fiziksel ve mekanik özelliklerinin anlaşılması Toprak zeminlerin gerilim-deformasyon davranışlarının tanımlanması
DetaylıDeprem Mühendisliğine Giriş. Onur ONAT
Deprem Mühendisliğine Giriş Onur ONAT İşlenecek Konular Deprem ve depremin tanımı Deprem dalgaları Depremin tanımlanması; zaman, yer büyüklük ve şiddet Dünya ve Türkiye nin sismisitesi Deprem açısından
DetaylıBÖLÜM 16 YERYÜZÜ ŞEKİLLERİNİN GELİŞMESİ
BÖLÜM 16 YERYÜZÜ ŞEKİLLERİNİN GELİŞMESİ TOPOĞRAFYA, YÜKSELTİ VE RÖLİYEF Yeryüzünü şekillendiren değişik yüksekliklere topoğrafya denir. Topoğrafyayı oluşturan şekillerin deniz seviyesine göre yüksekliklerine
DetaylıTABAKALI YAPILAR, KIVRIMLAR, FAYLAR. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü
TABAKALI YAPILAR, KIVRIMLAR, FAYLAR Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü TABAKA DÜZLEMİNİN TEKTONİK KONUMU Tabaka düzleminin konumunu belirlemek için tabakanın aşağıdaki özelliklerinin
DetaylıÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK-MİMARLIK FAKÜLTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 01330 ADANA
Sayı:B30.2.ÇKO.0.47.00.05/ 488 Tarih:19.06.2009 EMRE TAŞ ve MADENCİLİK A.Ş. TARAFINDAN GETİRİLEN 3114780 ERİŞİM NOLU VE 20068722 RUHSAT NOLU SAHADAN ALINAN BAZALT LEVHALARININ VE KÜP ÖRNEKLERİNİN MİNEROLOJİK,
DetaylıİNŞAAT MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ
İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ DEPREM MÜHENDİSLİĞİ Prof.Dr. Zekai Celep İnşaat Mühendisliğine Giriş / Deprem Mühendisliği DEPREM MÜHENDİSLİĞİ 1. Deprem 2. Beton 3. Çelik yapı elemanları 4. Çelik yapı sistemleri
DetaylıGÜNEŞİMİZ. Ankara Üniversitesi Kreiken Rasathanesi
GÜNEŞİMİZ Ankara Üniversitesi Kreiken Rasathanesi Genel Özellikleri Çapı ~ 700000 km Yer in çapının 109 katı Kütlesi: 1.99x10 33 gram Yer in kütlesinin 333000 katı Gaz yapılıdır (Ort. yoğunluk = 1.4 g/cm
DetaylıÜNİTE 4 DÜNYAMIZI SARAN ÖRTÜ TOPRAK
ÜNİTE 4 DÜNYAMIZI SARAN ÖRTÜ TOPRAK ÜNİTENİN KONULARI Toprağın Oluşumu Fiziksel Parçalanma Kimyasal Ayrışma Biyolojik Ayrışma Toprağın Doğal Yapısı Katı Kısım Sıvı Kısım ve Gaz Kısım Toprağın Katmanları
DetaylıENDÜSTRİYEL HAMMADDELER 9.HAFTA
ENDÜSTRİYEL HAMMADDELER 9.HAFTA 17. ZİRKON 17.1. Mineralojik, kimyasal ve fiziksel özellikler Zirkonyum ( Zr ) elementi periyodik cetvelin 4. grubunda olup, atom numarası 40, atom ağırlığı 91.22 dir. Doğada
DetaylıBÖLÜM 19 YERYÜZÜNÜN İÇİNİN ARAŞTIRILMASI
BÖLÜM 19 YERYÜZÜNÜN İÇİNİN ARAŞTIRILMASI 19.1. GİRİŞ Yerbilimciler, yeryüzünün en fazla 50 ila 100 kilometre derinliklerinden taşınan (volkanizma ile) veya yükseltilen (deformasyonla) kayaçları inceleyebilmektedirler.
DetaylıPLASTİK ŞEKİLLENDİRME YÖNTEMLERİ
PLASTİK ŞEKİLLENDİRME YÖNTEMLERİ Metalik malzemelerin geriye dönüşü olmayacak şekilde kontrollü fiziksel/kütlesel deformasyona (plastik deformasyon) uğratılarak şekillendirilmesi işlemlerine genel olarak
DetaylıKATILARIN ATOMİK DÜZENİ KRİSTAL YAPILAR
KATILARIN ATOMİK DÜZENİ KRİSTAL YAPILAR KRİSTAL YAPILAR Mühendislik açısından önemli olan katı malzemelerin fiziksel özelikleri; katı malzemeleri meydana getiren atom, iyon veya moleküllerin dizilişine
Detaylı1 PÜSKÜRÜK ( MAGMATİK = KATILAŞIM ) KAYAÇLAR :
Kayaçlar Nelerdir Kayaçlar su, gaz ve organik varlıkların dışında yerkabuğunu meydana getiren unsurlardır. Yol yarmaları, maden ocakları ve taş ocakları gibi yerlerle, toprak veya enkaz örtüsünden yoksun
DetaylıYTÜ İnşaat Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü. Mühendislik Jeolojisi Levha Tektoniği Kuramı Genel Prensipleri
YTÜ İnşaat Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Mühendislik Jeolojisi Levha Tektoniği Kuramı Genel Prensipleri Konunun İpuçları Dünyanın oluşumu Levha Tektoniği Kuramı nedir? Levha nedir? Kaç türlü levha
DetaylıMAGMATİK KAYAÇLAR. Magmanın Oluşumu
MAGMATİK KAYAÇLAR Magmanın Oluşumu Taş hamuru veya taş lapası anlamına gelen magma,yer kabuğundaki yükselişleri sırasında meydana gelen olaylarla Magmatik Kayaçlara dönüşür. Magma, ergime sıcaklıkları
DetaylıMAGMATİK KAYAÇLAR DERİNLİK (PLUTONİK) KAYAÇLAR
DERİNLİK (PLUTONİK) KAYAÇLAR Tam kristalli, taneli ve yalnızca kristallerden oluşmuştur Yalnızca kristallerden oluştuklarından oldukça sağlam ve dayanıklıdırlar Yerkabuğunda değişik şekillerde Kütle halinde
DetaylıİNŞAAT MALZEME BİLGİSİ
İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, yapı malzemelerinin önemi 2 Yapı malzemelerinin genel özellikleri,
DetaylıKRİSTAL KAFES SİSTEMLERİ
KRİSTAL KAFES SİSTEMLERİ Doç. Dr. Ramazan YILMAZ Sakarya Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Esentepe Kampüsü, 54187, SAKARYA 1 Giriş 2 Kristal Yapısı ve Birim Hücreler
DetaylıHerhangi bir noktanın dünya üzerinde bulunduğu yere COĞRAFİ KONUM denir. Coğrafi konum ikiye ayrılır. 1. Matematik Konum 2.
Herhangi bir noktanın dünya üzerinde bulunduğu yere COĞRAFİ KONUM denir. Coğrafi konum ikiye ayrılır. 1. Matematik Konum 2. Özel Konum 1. Türkiye nin Matematik (Mutlak) Konumu Türkiye nin Ekvatora ve başlangıç
Detaylıoksijen silisyum tetrahedron
SİLİKATLAR Silikat mineralleri doğada bulunan bütün minerallerin üçte birini, yer kabuğunun bileşiminin ise yüzde doksanını teşkil eder. Silikatlar yalnızca magmatik kayaçların değil aynı zamanda metamorfik
Detaylı