Ýrlanda Buluþmasý... Ýhtiyaç Analizi Sonuçlarý... Örnek Ders Planý...

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Ýrlanda Buluþmasý... Ýhtiyaç Analizi Sonuçlarý... Örnek Ders Planý..."

Transkript

1 Eðitim ve Kültür Leonardo da Vinci Yýl:1 Sayý:2 Aralýk Bu yayýnýn basýmý için finansman Avrupa Birliði tarafýndan saðlanmýþtýr. Ýrlanda Buluþmasý... Ýhtiyaç Analizi Sonuçlarý... Örnek Ders Planý...

2 ÝÇÝNDEKÝLER Öðretmenler! Ordularýmýzýn kazandýðý zafer, sizin için yalnýz ortam ve ordularýnýzýn zaferi! Cumhuriyet hazýrlar. Gerçek zaferi siz kazanacaksýnýz ve sizden düþünceleri hür,vicdaný sürdüreceksiniz ve kesinlikle baþarýlý olacaksýnýz. hür, irfaný hür nesiller ister. Öðretmenler 27 1 Ýçindekiler 2 Editör'ün notu 3 Okul Müdürü Ahmet ÖZER'in mesajý 4 Projeden Haberler 5 Proje Ortaklarýnýn Ýrlanda Buluþmasý 8 Ýhtiyaç Analizi Sonuçlarý 14 Metin Erkekoðlu Çoklu Zeka ve Öðrenen Okul 15 Seyfi Yücel Bloom, IQ, Çoklu Zekâ Kuramý 17 Eðitimde yeni bir yaklaþým; Çoklu Zeka Kuramý" 23 Projemiz 1. Uluslararasý Yaþayan Kuramcýlar Konferansýnda Tanýtýlacak 26 Sabancý Üniversitesi'nin Eðitimde Ýyi Örnekler Çalýþtayýndaydýk 27 Balkanlar Koleji Gezisi 28 Sekiz Renk Dostluðuna Yolculuk 29 Çoklu Zeka Kuramýna Uygun Örnek Ders Planý 32 Bulmaca Köþesi

3 Sakarya Anadolu Teknik Teknik Lise ve End.Meslek Lisesi Adýna Sahibi Ahmet Özer Okul Müdürü Editör Ali Ceylan Ali Ceylan Editörün Notu Ahmet ÖZER Okul Müdürü Yazý iþleri Müdürü Yard.Doç.Dr. Ýhsan Pehlivan Yayýn Kurulu Metin Erkekoðlu Coþkun Odabaþ Gamze Kara Mustafa Kýlýnç Grafik Tasarým Ahmet Suat Berdibek Baský ve Cilt SÝSTEM Ýletiþim Çukurahmediye Mah. Sakarya Cad. No:90 Adapazarý/SAKARYA Tel: Fax: Web: Web: Yayýnlanan yazýlarýn içeriðinden yazarlarý sorumludur. Deðerli okuyucular, AB yenilik transferi projeleri kapsamýnda 6 ayda bir yayýnladýðýmýz dergimizin 2. sayýsý ile karþýnýzdayýz. Mesleki Ortaöðretimde çoklu zeka kuramýnýn tanýtýlmasýný ve kullanýmýnýn yaygýnlaþtýrýlmasýný hedefleyen Mesleki Eðitimde 8 Renk isimli projemizin çalýþmalarýna yer verdiðimiz bu sayýmýzda, projeyle ilgili haberleri, Ýrlanda'da yapýlan proje deðerlendirme toplantýlarýnýn ikinci ayaðýnýn detaylarýný, ihtiyaç analizi sonuçlarýný, makaleleri ve çoklu zeka kuramýna uygun hazýrlanmýþ örnek bir ders planýný bulabileceksiniz. Sevgili öðretmen arkadaþlarým, her öðrencinin kolaylýkla öðrenebildiði bir yol mutlaka vardýr ve yine her öðrencinin ne kadar çok öðrenme zorluðu çekse de mutlaka yetenekli olduðu bir beceri alaný vardýr. Önemli olan, biz eðitimcilerin ve ailelerin, çocuklarýn ilgi ve yeteneklerini dikkatle gözlemleyerek, onlarýn kendilerini güçlü hissettikleri alanlarý, dolayýsýyla öðrenme kanallarýný keþfedebilmesi ve bu yolla onlarýn öðrenme süreçlerine yardýmcý olabilmesidir. Deðerli meslektaþlarým, sizlerde dergimizin bundan sonraki sayýlarýnda yayýnlanmasýný istediðiniz, proje konusuyla ve eðitimle ilgili yazý, makale veya çoklu zeka kuramýna göre hazýrlanmýþ örnek ders planlarýnýzý ve etkinliklerinizi aþaðýdaki mail adresine gönderebilirsiniz. Ýlim, ilim bilmektir, Ýlim kendin bilmektir. Sen kendin bilmezsen, Ya bu nice okumaktýr. Yunus Emre Üçüncü sayýda buluþmak ümidiyle aliceylan@sakaryaeml.k12.tr aliceylan54@hotmail.com Deðerli Okuyucular, Mesleki Eðitimde 8 Renk adýyla uygulamaya koyduðumuz, Avrupa Birliði Leonardo da Vinci Yenilik Transferi projemizin birinci yýlýný geride býrakmak üzereyiz. Proje çalýþmalarý heyecanlý bir þekilde devam ediyor ve artýk ürün vermeye baþladý. Proje kapsamýnda 2.dergiyle sizlerle tekrar beraberiz. Avrupa Birliði Leonardo da Vinci programý kapsamýnda yapýlan çalýþmalarýn eðitim kurumlarýmýza çok önemli katkýlarý olmaktadýr. Mesleki eðitimin kalitesinin arttýrýlmasý, çalýþma ziyaretleri ile uluslar arasý boyut kazanýlmasý, yerel, ulusal ve uluslararasý firmalarla ortak çalýþma fýrsatlarýnýn bulunmasý, mesleki eðitim alanýnda dil yeterliliklerinin geliþtirilmesi bunlardan sadece birkaçýdýr. AB projeleri kapsamýndaki bu çalýþmalar, üniversitelerle, milli eðitim müdürlükleriyle, sanayi kuruluþlarýyla, KOBÝ'lerle, sivil toplum kuruluþlarýyla, sendika, vakýf ve derneklerle iþbirliðinin geliþmesine önemli katkýlar saðlamakta, baþka iþbirlikleri içinde yeni kapýlar açmaktadýr. Yurtdýþý çalýþma ziyaretlerinde Türk kültürünün tanýtýlmasý, yeni dostluklar kurulmasý da proje çalýþmalarý sonucunda elde edilen kazanýmlardýr. Proje çalýþmalarýnda karþýlaþýlan sýkýntýlar da ancak bu dostluklar sayesinde aþýlabilmektedir. Proje çalýþmalarý neticesinde çok önemli kazanýmlarýmýz oldu. Gönüllülük esasýna dayalý olarak, her geçen gün proje çalýþmalarýna yeni öðretmen arkadaþlarýmýz katýlýyor ve proje ekibi hýzla geniþliyor. Proje çalýþmalarý okulumuzdaki anlayýþýn deðiþmesine de çok önemli katkýlar saðladý. Bu süreçte öðretmen arkadaþlarýn daha disiplinli ve özverili çalýþtýklarýný, proje hazýrlama ve yürütme çalýþmalarýnda bulundukça kendilerini geliþtirdiklerini, sýnýflarýnda ders iþlerken farklýlýklar yarattýklarýný, eðitimin kalitesinin artmasýna önemli katkýlar saðladýklarýný gördük. Okulumuzda artýk takým çalýþmasýnýn, ekip ruhunun yerleþtiðini görmek hatta kurumsallaþtýðýný söyleyebilmek bizleri çok sevindirmekte ve geleceðe daha umutla bakmamýzý saðlamaktadýr. Öðretmen arkadaþlarýmý bir çok defa, tamamen kendi istekleriyle derslerinin olmadýðý boþ günlerinde, hafta sonlarýnda, tatil günlerinde bile okula geldiklerini, proje çalýþmalarýnda bulunduklarýný gördüm. Bunlar, özverili ve disiplinli çalýþmanýn bir sonucudur ve okulumuz adýna çok önemli bir kazançtýr. Proje çalýþmalarý kapsamýnda, ortaklarla yapýlan deðerlendirme toplantýlarýnýn ikincisini Kasým ayý içerisinde Waterford Teknoloji Enstitüsü'nün (WIT) ev sahipliðinde Ýrlanda'nýn baþkenti Dublin'de gerçekleþtirdik. Burada þunu belirtmek istiyorum ki Ýrlandalý dostlarýmýzýn, çok güzel bir organizasyonla gösterdikleri misafirperverlik bizleri gerçekten çok etkiledi. Her þeyiyle mükemmel olan, Ýrlanda çalýþma ziyaretimiz boyunca rahat etmemiz için gösterdikleri hassasiyet bizleri ziyadesiyle memnun etti. Bu sebeple sizlerin huzurunda Ýrlandalý dostlarýmýza bir kez daha teþekkür etmek istiyorum. AB projeleri kapsamýnda her yurt dýþý çýkýþlarýmýz, bizlere farklý ufuklar açmakta, deðiþik görüþler ve farklý açýlýmlar saðlamakta. Buralarda edindiðimiz bilgi ve tecrübeleri kurumlarýmýzýn geliþimi için kullanýyoruz. Ayný zamanda düzenlediðimiz seminerlerde, yayýnlarda öðrencilerimizle, öðretmen arkadaþlarla ve sizlerle bu sonuçlarý paylaþýyoruz. Bu çalýþmalarýn ülkemiz ve eðitim sistemimizin geliþimi için katkýlar saðlamasýný diliyor, sizleri en içten duygularýmla selamlýyorum. 3

4 Eðitim kafayý geliþtirmek demektir, belleði doldurmak deðil. ( Montaigne ) Zekasýz kuvvet yýkabilir, fakat yapamaz. ( Cenap Þehabettin) H Mesleki Eðitimde 8 Renk projemizde Proje Ortaklarýnýn Ýrlanda P R O J A Okulumuzun proje sahibi kurum olarak yürüttüðü Mesleki Eðitimde 8 Renk isimli yenilik transferi projemizde 4.iþ paketinin çalýþmalarý sürüyor. 1 yýlýný geride býrakmak üzere olduðumuz projede ihtiyaç analizi ve web sayfasý oluþturma iþ paketlerinin çalýþmalarý tamamlandý. 4.iþ paketi çalýþmalarý kapsamýnda okulumuzdan seçilen öðretmen grubuna okulumuz psikolojik danýþmaný Metin Erkekoðlu tarafýndan çoklu zeka kuramý ile ilgili hizmetiçi eðitim verildi. Eðitim sonucunda çoklu zeka kuramýna göre ders planý hazýrlama aþamasýna gelindi. Bu çalýþmalar halen devam etmektedir. Bu kapsamda 8 zeka alanýna hitap eden etkinlikler oluþturulmaya çalýþýlmaktadýr. esleki eðitimde sekiz renk isimli Avrupa birliði Leonardo da Vinci Yenilik Transferi projemizin ikinci toplantýsýný Kasým ayýnýn 11 ile 16'sý arasýnda Ýrlandanýn Waterford þehrinde Mgerçekleþtirdik. Toplantýya proje yürütücüsü olan okulumuz Sakarya Endüstri Meslek lisesinden 5 kiþilik grup katýldý. Grupta okul müdürü Ahmet Özer, elektrik elektronik teknolojisi öðretmenleri Cem Sertel, Coþkun Odabaþ ve Gamze Kara, Ýngilizce öðretmeni M. Sancar Þengezer bulundu. Bunun yaný sýra grupta proje ortaklarýmýz Sakarya Ýl Milli Eðitim Müdürlüðünden Ziya Özbek, Sakarya Üniversitesinden H. Basri Gündüz ve Bayram Çetin ve Minerva Danýþmanlýk þirketinden Joseph Higgins de yer aldý. Toplantýya Bulgaristan ortaðýmýz olan Varna Teknik Üniversitesinden de temsilciler katýldý. B U B Çoklu zeka kuramýna göre ders planý hazýrlamada öðretmenlere kolaylýk saðlayacaðýný düþündüðümüz bir bilgisayar programý üzerinde de çalýþýlmaktadýr. Çalýþmalar tamamlandýðýnda program proje web sitesinden yayýnlanacaktýr. Ýlgilenen öðretmenler programý buradan indirerek kullanabileceklerdir. L E D E R L Ayný zamanda 5.iþ paketi olan Eðitimciler Ýçin Eðitim Dökümaný Hazýrlanmasý çalýþmalarýna da baþlandý. Bu kapsamda kitap ve Cd oluþturulacak. Bunun için kaynak doküman taramasý, inceleme ve araþtýrma faaliyetleri devam ediyor. Okulumuz öðretmenlerinden 5 kiþilik bir gurup ve yerli ortaklarý temsilen Sakarya Milli Eðitim Müdürlüðünden bir kiþi, Sakarya Üniversitesinden iki kiþi ve Minerva Eðitim ve Danýþmanlýk'tan da bir kiþi Kasým ayý içerisinde, proje toplantýlarýnýn ikincisine katýlmak üzere Ýrlanda'ya gitti. Toplantýya Varna Teknik Üniversitesini temsilen iki kiþide Bulgaristan' dan katýldý. Proje ekibi öðretmenlerimizden ayný zamanda dergimizin Yazý Ýþleri Müdürü Dr. Ýhsan Pehlivan, Sakarya Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliði Devreler ve Sistemler Ana Bilim Dalý'na Yard. Doç. Dr. olarak atanmýþtýr. Kendisine yeni görevinde baþarýlar ve hayat boyu mutluluklar dileriz. U Þ M E N E R rlandadaki ilk günümüzü Dublinde geçirdik. Joseph Higgins'in rehberliðinde Dublin'in tarihi ve kültürel yerlerine geziler düzenlenerek incelemeler yapan grubumuz ikinci gün toplantýnýn ev Ýsahipliðini yapan Waterford Institute Technology'e gitmek üzere Waterford'a hareket etti. Bu yolculuk boyunca bize, WIT'i temsilen Richard Moody'in eþlik etmesi çok güzel bir misafirperverlik örneði oldu. Ancak grubumuz için asýl sürpriz Waterford da konaklanacak otelde gerçekleþti. Gece yarýsýna doðru kalacaklarý otele varan gurubumuzu WIT'ten Prof. Dr. Anne Jordan ve Prof. Dr. Orison Carlile hoþ geldiniz demek için bekliyorlardý. Ayrýca grubumuz için bir ikramda daha otele varmadan yetkililer tarafýndan hazýrlanmýþtý. Bu hoþ karþýlamanýn ardýndan yapýlan çay sohbetinde Ýrlanda ortaðýmýzýn her türlü organizasyonu tamamlamýþ ve çok dolu bir program hazýrlamýþ olduðu anlaþýldý. A S I Waterford'daki ilk gün proje ortaklarý arasýnda gerçekleþtirilen toplantý ile baþladý. Bu toplantýda projenin dünü ve bugünü hakkýnda ortaklar arasýnda bilgi alýþveriþi yapýlarak gelecekte yapýlacak iþ paketleri hakkýnda kararlar alýndý

5 Proje Ortaklarýnýn Ýrlanda Buluþmasý Proje Ortaklarýnýn Ýrlanda Buluþmasý Ýngilizce öðretmenimiz M. Sancar Þengezer okulumuzun proje çalýþmalarý ile ilgili gruba bilgi verdi. Sonrasýnda sýrasýyla ev sahibi WIT temsilcileri Prof. Anne Jordan ve Prof. Orison proje konusu ile ilgili sunularýný yaptýlar. Proje toplantýsýnýn ilk oturumunda son olarak Varna Teknik Üniversitesinden Michael Scopchanov projenin Bulgaristan ayaðý ile ilgili bilgiler verdi. Üniversitede yenen Ýrlanda yemeðinden sonra günün ikinci bölümünde Waterford'ta eðitim veren Abey meslek okuluna gezi düzenlenerek Ýrlanda da verilen mesleki eðitim ile ilgili incelemeler yapýldý. Okul müdürünün rehberliðinde yapýlan gezide proje grubu üyeleri çeþitli sorular sorarak ülkemizdeki mesleki eðitimle karþýlaþtýrma yapma imkaný buldu. Waterford'daki son gün olan cumartesi günü serbest zaman olarak belirlendi. Gün boyunca Waterford þehrini gezen grup özellikle Waterford Kristal fabrikasý, Hasbro oyuncak fabrikasý ve Waterford Kalesinde incelemeler yaptý. Çok küçük ve þirin Waterford þehir merkezinde yenen öðle yemeðinin ardýndan yapýlan alýþveriþ çok güzel geçen günün ayrý bir güzelliði oldu. Grubumuz öðleden sonra baþlayan ünlü Ýrlanda yaðmurlarý sebebiyle gezisine ara vererek otele dönmek zorunda kaldý. Yolculuk öncesinden o güne dek, Ýrlanda gibi yaðmurlarý ile ünlü ülkede hiç yaðmurla karþýlaþýlmamasý ve bu sayede tüm etkinliklerin rahatlýkla yapýlmasý ise grubun karþýlaþtýðý misafirperverlikten sonraki çok þanslý olduðu ikinci konu oldu. Gr up cum a r te s i gününü Çin restaurantýnda yenen akþam yemeðiyle tamamladý. Yemekte her grup temsilcileri tarafýndan teþekkür konuþmalarý yapýldý ve gruplar birbirlerine hediyelerini takdim etti. Bir sonraki toplantýda Varna'da buluþmak üzere vedalaþýldý. Okul gezisinin ardýndan Waterford belediye baþkaný makamýnda ziyaret edilerek kentin tarihi ve kültürel dokusu ile ilgili bilgi alýndý. Ýlk günün sonunda evsahibimizin gerçekleþtirdiði organizasyon planýna uygun þekilde Fransýz restaurantýnda akþam yemeði yendi. Yemek süresince çok sýcak ve güzel bir sohbet ortamý oluþtu ve Ýrlandalý dostlarýmýzýn misafirperverliði bizi bir kez daha duygulandýrdý. Ýkinci günün ilk bölümüne yine proje grubu toplantýsý ile baþlandý. Toplantýya tüm ortaklarýn proje hakkýnda yaptýklarý açýk oturum ve çoklu zekada henüz çözümlenemeyen ölçme deðerlendirme ile ilgili tartýþma ve teklifler damgasýný vurdu. Bu toplantý sonrasýnda proje grubu günün ikinci bölümünde WIT'in düzenlemiþ olduðu ve dünyanýn her bölgesinden ülkelerin ve üniversitelerin katýldýðý uluslar arasý NAIRTL eðitim konferansýna katýldý. Üç ayrý oturuma katýlan proje grubu üyeleri proje konularý ile ilgili çok faydalý bilgiler edindiler. Konferans sonrasýnda Waterford'ta St. Saviour's National School ilköðretim okulunu ziyaret eden grup yine okulda gerçekleþtirilen eðitim hakkýnda bilgi aldý. Okul müdürünün verdiði bilgiye göre; dört yýl öncesinde gerek eðitim gerekse fiziksel þartlar açýsýndan kötü durumda olan bir okulun, bu kadar kýsa bir sürede böyle bir aþama kat etmesi bizlerde hayranlýk uyandýrdý. Bu gezinin ardýndan WIT'te bulunan Elektronik atölyeleri gezildi. Gün Ýtalyan restaurantýnda yapýlan ve yine çok sýcak ve dostane geçen akþam yemeðinden sonra tamamlandý. Proje grubu pazar günü yurda dönmek üzere yola çýkarken bir sürprizle daha karþýlaþtý. Ýrlanda da bulunduðumuz süre boyunca bize yardýmcý olan herkes güle güle demek için otelin lobisinde hazýr bekliyorlardý. Bu durumu gören grubumuz duygulanmaktan kendini alamadý. Ýrlanda da geçirilen süre boyunca karþýlaþýlan misafirperverlik ve gösterilen cana yakýnlýk gerçekten çok güzeldi. Ýrlandalýlar bize sanki yýllardýr dostlarýymýþýz gibi davrandýlar. Bunun yaný sýra çok saygýlý ve ahlaklý insanlar olduklarýný da söylemeden geçmek haksýzlýk olur. Ýrlandalý dostlarýmýz bizleri hiçbir konuda sýkýntýya düþürmemek ve tüm isteklerimizi eksiksiz bir þekilde yerine getirmek için hiçbir zahmetten kaçýnmadýlar. Hazýrlamýþ olduklarý kusursuz organizasyonda takdire þayandý. Proje grubu olarak her ortamda olduðu gibi sizin nezdinizde de Ýrlandalý dostlarýmýza teþekkürlerimizi sunuyoruz. Coþkun ODABAÞ

6 Yüzünü güneþe çeviren insan gölge görmez. ( Helen Keller) Ýhtiyaç Analizi Sonuçlarý Meslek Lisesi Öðretmenlerinin ÇOKLU ZEKAYA Ýliþkin Görüþ ve Yeterlikleri Yard. Doç. Dr. Hasan Basri GÜNDÜZ Yard. Doç. Dr. Bayram ÇETÝN Sakarya Üniversitesi Eðitim Fakültesi Sakarya Üniversitesi Eðitim Fakültesi Giriþ Çoklu Zeka Teorisi 1980'li yýllarýn baþýnda nöropsikoloji ve geliþim uzmaný olan Harvard Üniversitesi profesörlerinden Howard Gardner'ýn, proje yöneticisi olarak üzerinde çalýþtýðý bir araþtýrma olan Proje O (zero project) kapsamýnda gerçekleþtirdiði, normal ve yetenekli çocuklarýn biliþsel potansiyellerinin geliþimi ile beyin hasarlarý nedeniyle doðan zeka bozukluklarý konusundaki araþtýrmasýnýn ürünü olarak ortaya çýkmýþtýr. Bireyi merkeze alan bir yaklaþým olarak deðerlendirilen Çoklu Zeka Teorisi (Tarman, 2002), Gardner tarafýndan, 1983 yýlýnda ilk basýmý yapýlan Frames of Mind; The Theory of Multiple Intelligences isimli kitapta açýklamýþtýr. (Gardner, 1993). Ancak Holt (1967)'un Çocuklar Nasýl Öðrenir? (How Children Learn), Hilgard (1948) Öðrenme Kuramlarý (Theories of Learning), Bloom'un (1976) çalýþmalarý, Ned Hermann'ýn geliþtirmiþ olduðu dört çeyrekli beyin baþatlýðý modeli vb. araþtýrmalar Gardner'in Çoklu Zeka Kuramýnýn ortaya çýkmasýný hazýrlamýþ ve temellendirmiþtir (Nacakcý, 2006: 11). Gardner'ýn ortaya koyduðu teori ile yýllar boyu hakimiyetini sürdüren, insanlarýn kýsaca IQ olarak adlandýrýlan tek bir zeka türüne sahip olduklarýný öngören zeka anlayýþý sarsýlmýþ, zekanýn doðuþtan getirilen bir özellik olduðu, zekanýn tek parçalý, tek unsurlu olduðu ve yaþam boyunca miktarýnýn ve niteliðinin deðiþmediðine dair standart inanýþ biçimi ve zekanýn sadece matematiksel ve dilsel niteliðinin olduðuna dair inanýþlar deðiþmiþtir (Gardner, 1993: 89; Demirel, 2003: 124, Özdener ve Özçoban, 2004). Bu kuramýn kurucusu Gardner, insan beyninin modüler bir yapýya sahip olduðunu ve beyinde dilsel, sayýsal, görsel, mimiksel ve diðer sembol sistemleri kullanýlarak ayrý psikolojik iþlemler gerçekleþtiðini savunmaktadýr. Araþtýrmalar da beynin farklý bölümleri farklý sembol formlarýna (cerebral cortex) hizmet ettiðini göstermektedir (Gardner ve Hatch 1989). Nörobiyolojik araþtýrmalar, öðrenmenin, hücreler arasýnda sinaptik deðiþimlerin bir sonucu olduðunu göstermektedir. Deðiþik öðrenme türlerinin temel elemanlarý, beyinde bu transformasyon larýn gerçekleþtiði belli alanlarýnda bulunmuþtur. Böylece, deðiþik öðrenme ürünlerinin beynin deðiþik bölgelerinde gerçekleþtiði düþünülmektedir. Örneðin, beynin Broca bölgesine (arka sol Iab) herhangi bir darbe geldiðinde bireyin uygun sözdizimi (syntax) kullanamayarak dil iletiþim becerisini kaybettiði görülmektedir. Böyle bir yaralanma sonucu birey doðru dilbilgisi ve kelime kullaným becerisini yeniden kazanamamaktadýr. Biyolojik etkenlere ek olarak kültür de, zeka geliþiminde önemli rol oynamaktadýr. Kültürler, farklý zeka türlerine deðer vermektedir. Fazla deðer verilen zeka türleri de diðerlerinden daha çok ve hýzlý geliþmektedir. Çünkü kabul gören ve deðer verilen davranýþlar motivasyonu arttýrmakta ve bireyi bu davranýþlarý zenginleþtirmeye yöneltmektedir (Bümen, 2004;Talu, 1999). Armstrong (1994), zekâlarýn geliþmesinde avantaj ya da dezavantaj yaratan çevresel etkenleri; kaynaklara ulaþma þansý, tarihselkültürel faktörler, coðrafi faktörler, ailesel faktörler ve durumsal faktörler olarak sýralamaktadýr. Çoklu Zekâ Kuramý biliþsel bilim, geliþimsel psikoloji ve nörolojiden yararlanarak her bireyin zekâ düzeyinin özerk güçler ya da yetenekler tarafýndan oluþtuðunu ve 8 zekâ gücünün var olduðunu savunmaktadýr. Zekâlar her zaman birlikte çalýþýrlar ancak bu, çok karmaþýk yollarla gerçekleþir. Bir zekâ, dahiler ve (beyinden kaynaklanan) engelli bireyler dýþýnda her zaman birbiriyle etkileþir (Bümen, 2004). Birbiriyle etkileþim içinde çalýþan zekayý Gardner, tek bir IQ sayýsý deðil, beynin farklý yerlerinde bulunan yeteneklerin bir mozaiði ve belirli yollarla bilgi edinme sürecini gerçekleþtirmedeki biyolojik potansiyel olarak görmektedir. Gardner (1999)'a göre zeka; Bireyin gerçek hayatta karþýlaþtýðý problemleri çözme, Çözmek için yeni problemler oluþturma, Bireyin kendi kültüründe deðer bulan bir þey yapma ya da bir hizmeti sunma yeteneðidir (Çoþkungönüllü, 1998; Kuru, 2001; Kýlýç, 2002; Gürçay ve Eryýlmaz, 2005). Bu tanýma göre zeka, bireylerin kiþisel kararlarý olduðu kadar ayný zamanda bir potansiyeldir. Deðerlere, fýrsatlara baðlý olarak ortaya çýkar. Kültürel deðerler zeka olarak ele alýnan davranýþlarý derinden etkiler. Bu taným, zekayý insanlarýn neler yaptýðý ve gerçek dünyada hangi ürünleri yarattýðý noktasýna yerleþtirir. Yeni anlayýþ bireyin zeka koleksiyonunun niteliksel bir tanýmlamasýdýr. Oysa IQ'yu temel alan görüþe göre ise; bütünsel bir becerinin niceliksel ifadesi olarak görülmektedir.. Bu geleneksel yaklaþým geçmiþte bireylerin yeterliklerinin tanýnmasý ve bunlara göre sýnýflara ayrýlarak uygun eðitim ortamlarýnýn yaratýlmasý gerektiði fikrini doðurmuþtu. Ancak günümüzde bu görüþ yerini, potansiyel yeterliklerin belirlenmesi (Bümen, 2004), sýnýf ve eðitimin buna göre dizayn edilmesi anlayýþýna býrakmýþtýr

7 Ýhtiyaç Analizi Sonuçlarý Ýhtiyaç Analizi Sonuçlarý Çoklu Zeka Teorisi, zekanýn çok parçalý olduðunu ifade 4. Bedensel/ kinestetik zeka: Hareketlerle, jest eden, bireylerin öðrenme ortamýna farklý öðrenme stilleriyle ve mimiklerle kendini ifade etme, beyin ve vücut geldiklerini vurgulayan bir yaklaþýmdýr (Gardner, 1993). koordinasyonunu etkili bir biçimde kullanabilme Zekaya çoklu bir yaklaþýmla bakan, Gardner'a göre zeka; bir becerisidir. veya daha fazla kültürde deðer bulan ürün ortaya koyabilme ve problem çözebilme becerisidir. Gardner'ýn teorisine göre 8 farklý zeka alaný bulunmaktadýr: 1. Sözel/ dilsel zeka: Kelimelerle düþünme ve ifade etme, dildeki kompleks anlamlarý deðerlendirme, kelimelerdeki anlamlarý ve düzeni kavrayabilme, þiir okuma, mizah, hikaye anlatma, gramer bilgisi, mecazi anlatým, benzetme, soyut ve simgesel düþünme, kavram oluþturma ve yazma gibi karmaþýk olaylarý içeren dili üretme ve etkili 5. Müziksel/ ritmik zeka: Sesler, notalar, kullanma becerisidir. ritimlerle düþünme, farklý sesleri tanýma ve yeni sesler, ritimler üretme becerisidir. Gardner, Çoklu Zeka fikrini ortaya attýktan sonra, pek çok yeni zeka da düþünülmeye baþlanmýþtýr (mizah, yemek yapma, altýncý his becerisi gibi). Ancak zamanla bu yeni zekalarýn ya diðer zekalar içinde yer aldýðý ya da tam olarak zeka sayýlamayacaðý görüþleri ortaya çýkmýþtýr. Nitekim Gardner'ýn son zeka türü olarak önerdiði doða zekasý da tartýþýlmaktadýr. Bu tartýþmalarý sonuçlandýrabiirnek için Gardner ölçütler belirlemiþtir. Bir özelliðin zeka olabilmesi için: (i) Bir dizi sembole sahip olmasý, (ii) kültürel yapýda deðeri olmasý, (iii) aracýlýðýyla mal veya hizmet üretilebilmesi, (iv) içinde problem çözülebilmesi gerekmektedir (Talu 1999) Gardner'a (1993, 1999) göre dil zekasý, mantýksal-matematiksel zeka, görsel-uzamsal zeka, müziksel zeka, bedensel-kinestetik zeka, sosyal zeka, öze dönük zeka ve doðacý zeka olmak üzere sekiz zeka alaný vardýr. Ancak Gardner (1983) bu zeka alanlarýný tanýmlarken, bu sayýnýn insan yeteneklerinin çokluðunu ifade etmede yeterli olmadýðýna ve her zaman daha fazla alanlarýnýn olabileceðine de iþaret etmiþtir. Zeka alanlarý her zaman birlikte çalýþýrlar ancak bu, çok karmaþýk yollarla gerçekleþir. Örneðin bir futbolcu bedensel zekayý koþma, yakalama ve topa vurma esnasýnda; uzamsal zekayý, sahayý ve görevini tanýrken; dil ve sosyal zekayý, oyun kurallarýný öðrenirken ve takýmýyla tanýþýrken, paylaþýrken; öze dönük zekayý kendini deðerlendirirken kullanmaktadýr (Armstrong, 1994). 6. Sosyal/ kiþilerarasý zeka: Grup içerisinde 2. Mantýksal/ matematiksel zeka: Sayýlarla düþünme, iþbirlikçi çalýþma, sözel ve sözsüz iletiþim kurma, hesaplama, sonuç çýkarma, mantýksal iliþkiler kurma, insanlarýn duygu, düþünce ve davranýþlarýný anlama, hipotezler üretme, problem çözme, eleþtirel düþünme, sayýlar, paylaþma, ifade edebilme, yorumlama ve insanlarý ikna geometrik þekiller gibi soyut sembollerle tanýþma, bilginin edebilme becerisidir. parçalarý arasýnda iliþkiler kurma becerisidir. 3. Görsel/ mekansal/ uzamsal zeka: Resimler, imgeler, þekiller ve çizgilerle düþünme, üç boyutlu nesneleri algýlama ve muhakeme etme becerisidir. 7. Kiþisel/ öze dönük zeka: Ýnsanýn kendi duygularýný, duygusal tepki derecesini, düþünme sürecini tanýma, kendini deðerlendirebilme ve kendisiyle ilgili hedefler oluþturabilme becerisidir. Diðer zeka türlerinin tümünü kapsar. 8. Doðacý/ varoluþçu zeka: Doðadaki tüm canlýlarý tanýma, araþtýrma ve canlýlarýn yaratýlýþlarý üzerine düþünme becerisidir (Vural, 2004). Gardner, kendi belirlediði sekiz zekâ için sekiz testin geliþtirilmesini ve her biri için puanlar elde edilmesini sakýncalý bulmaktadýr. Gardner, çocuðun bir dersteki öz geçmiþini öðrenmek, o çocuða nasýl yardým edileceðine karar vermek dýþýnda çoklu zekânýn ölçülmesine karþýdýr. Gardner'e göre, zekâ testlerle ölçülemeyecek kadar karmaþýk bir yapýdýr. Gardner'in, çoklu zekânýn ölçülmesine karþý çýkmasýnýn nedeni ise bu etkinliðin zararlý olmasý deðil bunun bir son olarak algýlanmasýdýr. Bir baþka deyiþle, Gardner'i kaygýlandýran; zekâ ölçümlerinin saptanýp býrakýlmasý, öðrenciyi geliþtirmek amacýyla kullanýlmamasýdýr (Checkiey, 1997; Akt.: Açýkgöz, 2004). Gardner da, ileri sürdüðü kuramýn eðitime yansýmalarý ile ilgili olarak çok önemli uyarýlarda bulunmaktadýr, öðretmenlerin öðrenciler arasýndaki farklýlýklara dikkat etmesi; öðretim ve deðerlendirmeyi bireyselleþtirmesi gerektiðini savunmaktadýr. Ayrýca öðrencilerin kesinlikle "uzamsal zekâsý var, ama dil zekâsý yok" gibi ifadelerle etiketlenmemesi gerektiðini vurgulamaktadýr. Bu zekâ alanlarýnýn bireylerin zihinsel formlarýný temsil ettiðini; kesinlikle kim ya da ne olduklarýný (ya da olmadýklarýný) belirtmediðini ifade etmektedir. Ona göre, Çoklu Zekâ kuramý eðitime iki önemli yarar saðlamaktadýr; ilki öðrencileri istendik durumlara getirebilmek için eðitim programlarýný planlamamýza imkan vereceðini, ikincisi ise farklý disiplinlerde önemli kuram ve konularý öðrenmeye çalýþan daha fazla öðrenciye ulaþýlmasýný saðlayacaðýdýr. Gardner (1997) çoklu zeka hareketinin eðitime ne getireceði konusuyla ile ilgili bir soruya, kuramýn bir eðitim hedefi olmadýðýný, zeka alanlarýnýn hedeflere ulaþmada güçlü bir araç olduðunu belirtmiþtir (Bümen, 2004)

8 Ýhtiyaç Analizi Sonuçlarý Ýhtiyaç Analizi Sonuçlarý Çoklu zeka kuraminin amaci, egitimde bireylerin neler yapabildiginden çok neler yapabilecegini düsünmesidir. Günümüzde egitim ve psikoloji alanindaki gelismelerle klasik testlerin, çocuklarin degerlendirilmesinde yeterli olamayacagi, onlarin potansiyel yeteneklerinin de ortaya çikarilmasi gerektigi görüsü vardir. Gardner, bireylerin ayni düsünce tarzina sahip olamadiklarini ve egitimin eger bu farkliliklari ciddiye aldigi düsünülürse, bütün bireylere en etkili sekilde hizmet edecegini belirtmistir. Eger bireyler farkli zeka bilesenlerini taniyabilirlerse karsilasacaklari sorunlari çözmede daha sansli olabilirler (Demirel 2000b). Egitimciler, öncelikle Çoklu Zeka Kuramini tüm boyutlariyla tanimali ve okulda bu kurarndan nasil yararlanabilecegini düsünmelidir. Basta ögretmenler olmak üzere okul yöneticilerinin, velilerin ve ögrencilerin bilgilendirilmesi gerekmektedir. Bu amaçla düzenlenecek hizmetiçi egitim kurslari ile ögretmen ve yöneticilere yönelik seminerler verilmesi Türkiye'de kuramin etkili bir biçimde uygulanmasini katki saglayacaktir. Tanitimlar sonrasinda ögretmenlerin Çoklu Zeka anlayisini ögretim ortamina tasima konusunda yaraticiliklarini kullanmak üzere desteklenmesi, veliler ile iletisim kurularak okuldaki uygulamalari anlamalari ve desteklemelerinin saglanmasi önemli görülmektedir. (Talu 1999). Bu anlayisla Avrupa Birligi Leonardo da Vinci Yenilik Transferi projeleri Sakarya Anadolu Teknik Lise, Teknik Lise ve Endüstri Meslek Lisesi, bünyesinde adi altinda Sakarya Üniversitesi Egitim Fakültesi, Sakarya Anadolu Teknik Lise, Teknik Lise ve Endüstri Meslek Lisesi, Waterford Instute Of Techology, Technical University Of Varna'nin katilimi ile öncelikle proje uygulama okulu ögretmenlerinin egitilerek bu okulda uygulamanin baslatilmasi amacina dönüktür. Bu çalismanin amaci Mesleki Egitimde Sekiz Renk projesi kapsaminda, meslek lisesi ögretmenlerinin çoklu zeka konusundaki bilissel bilgilerinin yeterliligi ve çoklu zekaya yönelik tutum ve düsüncelerinin yönünü belirlemektir. Meslek lisesi ögretmenlerinin çoklu zeka ile ilgili bilissel bilgileri ile tutum ve düsüncelerinin ilkögretim ögretmenlerinden daha düsük çikmasi, bu konuda meslek lisesi ögretmenlerinin egitime olan ihtiyacini ortaya koyacaktir. Bu arastirmanin amaçlari dogrultusunda, mesleki egitim ögretmenlerinin çoklu zeka konusundaki bilissel ve duyussal egitim ihtiyaçlarinin ortaya konulmasi amaçlanmistir. Bu amaçlar dogrultusunda, mesleki egitim ögretmenlerinin çoklu zeka konusundaki bilissel yeterlilik testi puanlarinin ilkögretim ögretmenlerinin yeterlilik puanlari ile karsilastirmak için bagimsiz örneklem t testi kullanilmistir. Ayrýca mesleki eðitim öðretmenlerinin çoklu zekaya yönelik tutum ve düþünceler ölçeði puanlarýnýn ilköðretim öðretmenlerinin puanlarýyla karþýlaþtýrmak için yine baðýmsýz örneklem t testi kullanýlmýþtýr. SONUÇLAR Çoklu zeka kuramýnýn eðitime en büyük getirisi farklý zeka türleri geliþmiþ bireylerin farklý þekilde öðrenebildiklerini göstermesidir. Ayný konunun farklý zeka türleri geliþmiþ bireylere, farklý zekalara hitap edecek etkinlikler kullanýlarak iþlenmesi, öðrencilerin öðrenme düzeyini artýrabilecektir. Çeþitlendirilmiþ etkinlikler yoluyla dersin her öðrenciye hitap etmesi saðlanabilecektir. Meslek lisesi öðretmenlerinin çoklu zeka konusundaki biliþsel yeterliliklerinin ilköðretim öðretmenlerine göre anlamlý olarak daha düþük çýkmasý, meslek lisesi öðretmenlerinin çoklu zeka kuramýný az bildiklerini göstermektedir. Oysa mesleki eðitimde, diðer eðitim kurumlarýna göre, bu zeka türlerinin tümünü kullanmayý gerektirecek ders çeþitliliði vardýr. Bu açýdan bakýldýðýnda, mesleki eðitim öðretmenlerinin tüm zeka türlerini dikkate alarak ders yapma ihtiyacý daha fazla olabilir. Mesleki eðitimde sözel/dilbilimsel zeka kadar görsel/uzamsal zekanýn etkin kullanýmý da önemlidir. Mantýksal/matematiksel zeka kadar bedensel/kinestetik zekanýn etkin kullanýmý da önemlidir. Bu açýdan öðretmenlerin bu eksikliklerini giderecek çalýþmalar büyük önem arzetmektedir. Bu çalýþmada, ayrýca mesleki eðitim öðretmenlerinin duyuþsal anlamda da çoklu zeka konusuna bakýþý ilköðretim öðretmenlerinden daha olumsuz olarak belirlenmiþtir. Öðretmenlerin çoklu zeka konusunu bilmeleri çoklu zekanýn saðlayacaðý yararlarý elde etmek için yeterli deðildir. Ayrýca bu konuya yönelik olumlu tutum ve düþünceler de geliþtirilmiþ olmasý da gerekir. Mesleki eðitim öðretmenlerinin çoklu zeka konusunda yalnýzca biliþsel eðitime deðil, ayrýca olumlu tutum ve düþünce geliþtirilmesine yönelik çalýþmalarýn da yapýlmasýný gerekli kýlmaktadýr. Bu amaçla proje kapsamýnda meslek lisesi öðretmenlerine yönelik olarak çoklu zeka konusunda hizmet içi ve iþ baþýnda yapýlacak eðitim etkinlikleriyle meslek lisesi öðretmenlerinde var olan biliþsel yetersizlik giderildiðinde, öðretmenlerin eksik veya yanlýþ bilgiye dayalý olumsuz tutum ve düþüncelerinin de giderileceði düþünülmektedir. Mesleki eðitimde çoklu zekanýn temele alýndýðý bir eðitimin yapýlabilmesi için öncelikle öðretmenlerin bu alanda tespit edilen eksiklik ve yetersizliklerini giderme çalýþýlmasýna olan ihtiyaç, bu çalýþmayla daha belirgin olarak ortaya çýkmýþtýr. KAYNAKÇA Not: Makalenin bütününe adresinden ulaþabilirsiniz. Açýkgöz, K. Ü. (2004). Aktif Öðrenme, Altýncý Baský. Ýzmir: Eðitim Dünyasý Yayýnlarý. Armstrong, T. (1994). Multiple Intelligences in The Classroom. Virginia: Association for Supervision and Cirriculum Development. Bloom, A.S. (1976). Human Characteristics and School Learning. New York: McGraw-Hill Inc. Bümen, N. T. (2004). Okulda Çoklu Zekâ Kuramý. Ankara: Pegem A Yayýncýlýk. Checkley, K. (2000). Çoklu Zekâ Kuramý Üzerine Howard Gardner'le Söyleþi, Çeviren: Süleyman Tarman, Yaþadýkça Eðitim, (65), Coskungönüllü, R. (1998). Çoklu Zekâ Kuramýnýn 5. Sýnýf Öðrencilerinin Matematik Eriþisine Etkisi. Ankara: Orta Doðu Teknik Üniversitesi.Yayýmlanmamýþ Yüksek Lisans Tezi. Demirel, Ö. (2003). Kuramdan Uygulamaya Eðitimde Program Geliþtirme. Ankara: Pegem A. Yayýncýlýk. Demirel Ö. (2000b). Kuramdan Uygulamaya Eðitimde Program Geliþtirme. 3. Baský. Ankara: Pegem AYayýncýlýk. Gardner, H. (1983). Frames of Mind, The Theory of Multiple Intelligences (Second Edition). London: Harper Collins Publishers. Gardner, H. and Hatch, T. (1989). Multiple Intelligences Go To School. Educational Researcher, XVIII, 8. Gardner, H. (1993). Frames Of Mind: The Theory Of Multiple Intelligences, New York, NY: Basic Books. Gardner, H. (1993). Frames of Mind: The Theory of Multiple Intelligences. A Subsidiary of Perseus Books, L.L.C. U.S.A. (Tenthanniversary edition). Gardner, H. (1997). Multiple intelligences as a partner in school improvement. Educational Leadership, 55 (1), Gardner, H. (1999). Çoklu Zekâ: Görüsmeler ve Makaleler. Ankara: Enka Eðitim Dizisi. Gürçay, D. ve Eryýlmaz, A. (2005). Çoklu zeka alanlarýna dayalý öðretimin öðrencilerin fizik baþarýsýna etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eðitim Fakültesi Dergisi, 29, Hilgard, E. R. (1948). Theories of learning. New York: Appleton-Century-Croft. Holt,J. (1967). How Children Learn, New York: Pitman Publishing. Kýlýç, Ç. (2002). Çoklu zeka kuramýnýn Amerikan okullarýndaki uygulamalarý üzerine ulusal bir çalýþma. SUMIT Projesi. Eðitim Araþtýrmalan, 8, Kuru, E. (2001). Kinestetik Zeka ve Beden Eðitimi. G.Ü. Gazi Eðitim Fakültesi Dergisi, 21(2), Nacakcý, Z. (2006). Çoklu Zekâ Kuramý Dayanaklý Ders Ýþleme Modelinin Ýlköðretim 7. Sýnýf Müzik Dersinde Öðrencilerin Müziksel Öðrenme Düzeylerine Etkisi. Yayýnlanmamýþ Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi, Eðitim Bilimleri Enstitüsü. Özdener, N. ve Özçoban, T. (2004). Bilgisayar Eðitiminde Çoklu Zeka Kuramýna Göre Proje Tabanlý Öðrenme Modelinin Öðrenci Baþarýsýna Etkisi, Kuram ve Uygulamada Eðitim Bilimleri Dergisi, 4(1), Talu, N. (1999). Çoklu Zekâ Kuramý ve Eðitime Yansýmalarý, Hacettepe Üniversitesi Eðitim Fakültesi Dergisi. 15, Tarman, S. Çoklu Zeka Kuramý'nýn Lise Programlarýnda Uygulanabilirliði. 2000'li Yýllarda Lise Eðitimine Çaðdaþ Yaklaþýmlar Sempozyumu. 8-9 Haziran, Vural, B. (2004). Öðrenci Merkezli Eðitim ve Çoklu Zeka. Hayat Yayýncýlýk. Ýstanbul

9 Ýyi dostu olanýn aynaya gereksinimi yoktur. ( Mevlana) Eðitimin sýrrý öðrenciye saygý duymaktýr. ( Ralph Waldo Emerson) ÇOKLU ZEKÂ VE Metin ERKEKOÐLU PSÝKOLOJÝK DANIÞMAN Bloom, IQ ve Seyfi YÜCEL Müdür Yardýmcýsý ÖÐRENEN OKUL Çoklu Zeka Kuramý Uzun zamandýr düþünüyorum. Okullarýmýz neden sýkýcý. Düþündükçe öðrencilere hak vermemek elde deðil. Sevginin içinde olmadýðý hiçbir çaba amacýna ulaþamaz. Eðitim sistemimizde sevginin olmadýðý apaçýk ortada. Nereden mi biliyorum? Hangi öðrenciye sorsam, istisnalar hariç, okula gitmek istemediðini söylüyor. Sanýrým þu soruyu herkes kendine sormalý. Nasýl bir okul istiyorum? Ben kendi adýma; burada bu soruyu tartýþmaya çalýþacaðým. Öðrenci gibi okul da öðrenmeli. Bu nasýl olur? dediðinizi þimdiden duyar gibi oluyorum. Öðrenci merkezli çoklu zekâ uygulamalarýnda bu mümkün Öðrenciyi merkeze aldýðýnýzda öðrenci, öðretmen hatta okulun duvarlarý sizlere bir þeyler öðretmeye baþlar. Okullarda böyle bir kültür oluþturmak mümkün mü? Bence mümkün Nasýl mý? Okulun yönetim süreçlerinden tutun da her derecedeki eðitim çalýþaný ve öðretim programýnýn ayný hedefe kilitlenmesiyle Öðrenmenin ve bilginin önemsendiði, öðrenciye öðrenme stratejisine uygun eðitim verilen okullar çaðýmýzýn istediði bireyleri yetiþtirecektir. Hiç bir öðrenciyi eðitimin dýþýnda tutamayýz. Herkes öðrenebilir. Öðrenebilme kapasitesi ne olursa olsun bireyleri üretken ve mutlu insanlara dönüþtürmeliyiz. Çoklu zekâ kuramý, bireysel farklýlýklarý ortaya çýkararak insanlarýn baskýn zekâlarýna göre daha çabuk öðrenebileceðini ortaya koymuþtur. Öðreten deðil öðrenen bireylerden oluþan bir okul kültürü oluþturulmalýdýr. Bu da öðrencilerimize bilgiye nasýl ulaþýlmasý gerektiði konusunda yapýlacak çalýþmalar sonucunda olur. Ekip çalýþmalarýna, grup çalýþmalarýna, etkileþime açýk bir atmosfer beraberinde farkýnda olmadan öðrenmeyi de getirecektir. Bireyler çocukluklarýndan itibaren hayatý oyun oynayarak tanýr ve öðrenirler. Okullarýmýz bu türden etkinliklerin bol olduðu ve her tür zekâya hitap edecek þekilde düzenlenmelidir. Öðrenci zamanýn nasýl geçtiðini anlamamalýdýr. Eðitim yapýmýz daha çok öðrencilerimizin biliþsel yönüne hitap etmektedir. Oysaki öðrencileri bütün yönleriyle deðerlendirmeli, biliþsel yönüne aðýrlýk verildiði kadar sosyal ve duygusal yönlerine de aðýrlýk verilmelidir. Çoklu zekâ uygulamalarý ile öðrencilerin bütün zekâ türlerine yönelik etkinlikler planlanmaktadýr. Bu da kuramýn insan doðasýna daha uygun olduðunu bizlere göstermekte ve okullarda disiplin olaylarýnýn en alt düzeye inmesini saðlamaktadýr. Çaðýmýz her bireyin eðitim sistemi ile bütünleþtiði ve üretici hale dönüþtürüldüðü bir dönemdir. Ülkemizi kalkýndýrmak istiyorsak insanlarýmýza vereceðimiz eðitimi de ona göre planlamalýyýz. Her bireyden azami ölçüde faydalanmalý ve öðrenme yetilerini nasýl artýracaðýmýzý araþtýrmalýyýz. Ýþte bu süreçte yeni ortaya atýlmýþ kuramlarý deðerlendirmeli ve bunlarý öðrencilerimizin geliþmesi için uygulamalýyýz. Öðrenen okul, çoklu zekâ kuramýný ön plana çýkarabilecek uygulamalarý içermektedir. Yapýlan projeler, çalýþmalar, sergilenme fýrsatý bulmakta, öðrenciler kendi zekâ türlerine uygun çalýþmalar yaparak hem kendilerini geliþtirmekte hem de baþkalarýnýn geliþmelerine yardýmcý olmaktadýrlar. Her bilim dalýnda olduðu gibi eðitim bilimlerinde de yeni arayýþlar sürüp gitmektedir. Eðitim bilimlerinde en yaygýn olan Benjamin Bloom'un sýnýflandýrmasýdýr. Benjamin Bloom, davranýþlarý taksonomin olarak sýnýflayaran bir eðitim bilimcidir. Türk Eðitim Sistemi Bloom'un çalýþmalarýndan derinden etkilenmiþtir. Türk Eðitim Sistemi'nin program boyutu Bloom taksonomisine göre düzenlenmiþtir. Bloom'un çalýþmalarýnýn temel özellikleri; sistematik bir içeriðe sahip olmasý, katý davranýþçý ve tümevarým yöntemini benimsemesidir. Sayýlan bu özelliklerin, bazý eðitim bilimciler tarafýndan, sistemi kilitlediði ifade edilmektedir. Bloom davranýþlarý, Biliþsel Alan, Duyuþsal Alan ve Psiko-motor Alan olarak üç kategoride ele almýþtýr. Diðer yandan ilk zekâ testini Alfred Binet adýnda bir Fransýz psikolog geliþtirdi yýlýnda Simon-Binet otuz soruluk bir zekâ testi geliþtirerek yayýmladýlar. Böylece dünya üzerinde insanýn zekâsýný ölçen ilk ölçek geliþtirilmiþ oldu. Simon-Binet Testi yenilenerek daha da geliþtirildi. Yenilenen bu test, Stanford-Binet Testi olarak 1921 den bugüne kadar eðitim bilimlerinde tartýþmasýz hükümranlýðýný sürdürmektedir. Stanford-Binet Testi'nin sonuçlarý olarak ilk kez IQ (Ýnteligence Quotient: Zekâ Bölümü) puaný hesaplandý. IQ, bir kiþinin zekâ yaþýnýn, kronolojik yaþýna bölünüp 100'le çarpýlarak elde edilen bir sonucu ifade etmektedir. Eðer, sonucu 100 ise ortalama bir zekâ, 100 den ne kadar yukarýdaysa zekâsý o oranda yüksek, 100 den ne kadar aþaðýya doðru düþerse zekanýn o kadar düþük olduðu kabul edilmektedir. Gerek Bloom'un taksonomisi, gerekse Stanford-Binet'in zekâ testi ve ölçüm sonuçlarý dünyada ve ülkemizde hükümranlýðýný sürdürmektedir. Her iki yaklaþýmda da insanlarýn sayýsal ve sözel zekâsý ölçülmekte, programlar buna göre hazýrlanmaktadýr. Oysa biz öðretmenler, sýnýflarýmýza girdiðimizde veya okulumuzun bahçesinde koþuþan öðrencilerimizin farklý yeteneklerinin olduðunu sezebiliyoruz. Sezebiliyoruz ama sitemin katýlýðý, SBS/ÖSS odaklý eðitim sistemimizde mevcut uygulamanýn dýþýnda baþka yaklaþýmlarýn da olabileceðini düþünemiyoruz. Bu sebeple karþýmýza gelen o küçücük yavrularýmýzýn içinde sporcu, ressam, müzisyen çýkaramýyoruz. Böylece gencecik yeteneklerimiz daha gün ýþýðýna çýkmadan yok olup gidiyorlar. Biz öðretmenler de bu yeteneklerin yok olup gitmesi karþýsýnda çaresizce kývranýp duruyoruz. Bloom ve IQ günlük hayatýmýza o kadar iþlemiþ ki; geçenlerde Eðitim Fakültesi, Ýngilizce Bölümü'nde mezun olan genç bir öðretmen adayýnýn, matematik yüzünden KPSS de baþarýlý olamadýðýný ve üç yýldýr matematik kursuna gitmesine raðmen yine de baþarýlý olamadýðýný üzülerek ifade etmiþti. Ýþte eðitim sistemimiz, Ýngilizce Öðretmeni adayýna bile matematiði zorunlu kýlan acýmasýz bir katýlýða sahip. Olgunluk seviyesine sahip bir öðretmen olarak kendimce bu sorunlarý sorguladým. Yeni arayýþlarý okumaya, öðrenmeye, yeni yöntemler geliþtirmeye gayret ettim. Bugün de olabildiðince gayretimi sürdürmeye çalýþýyorum

10 Bloom, IQ ve Çoklu Zekâ Kuramý Otlar büyür, kuþlar uçar, ben insanlarý döverim. (Muhammet Ali) 1998 yýlýndan itibaren Howard Gardner'in çoklu zekâ kuramý ile tanýþtým. Ýlk okuduðumda beynimde yýldýzlarýn pýrýldadýðýný söyleyebilirim. Gardner özetle, insanlarda buluna zekânýn sadece sözel ve sayýsal zekâdan oluþmadýðýný, bunlarýn dýþýnda da zekâ türlerinin olduðunu ifade ediyordu. Gardner zekâ çeþitlerini, mantýksal (matematiksel), dilsel (sözel), görsel (uzamsal), müziksel (ritmik), bedensel (kinestetik), doða, kiþilerarasý, içsel zekâ olarak sekiz bölüme ayýrýyordu. Bu sýnýflamalarýn kafamdaki birçok açmazlara çare olabileceðini düþünüyordum. Öðrencilerime bakýþ açýmýn deðiþmesi, geliþmesi yönünde önemli katkýda bulunduðunu söyleyebilirim yýlýndan itibaren de çoklu zekâ kuramý konusunda birçok eser ortaya kondu yýlýndan itibaren de ilköðretim okullarýmýzýn programlarýnýn yeniden yapýlandýrýlmasýnda çoklu zekâ kuramý da sistemimize girmiþ oldu. Birkaç gün önce ilköðretim sekizinci sýnýfa giden kýzýmýn çalýþma masasýnda bulunan notlarýnýn arasýnda mantýksal zekâ, dilsel zekâ, bedensel zeka vb. notlarý gördüm. Kýzýmdan izin isteyerek notlarýný incelediðimde çoklu zekâ kuramý kavramlarýnýn ilköðretimde oldukça yaygýnlaþtýðýný görerek mutlu oldum. Bloom ile IQ nun tahtýnýn yavaþ yavaþ sallandýðýný düþünmeye baþladým. Kýzým bu yýlýn sonunda ilköðretim okulundan mezun olup, seneye orta öðretime devam edecek. Son yýllarda, ilköðretimde, yeniden yapýlandýrma kapsamýnda farklý zekâ türlerini tanýma ve çeþitli faaliyetlerle kendi zekâ türlerini sýnama, kendini gerçekleþtirme olanaðý buldu. Oysa kýzýmýn, orta öðretime baþladýðý zaman tekrar hayal kýrýklýðý yaþayacaðýný düþünüyorum. Çünkü çoklu zekâ kuramý ile ilgi orta öðretimde bir çalýþma yapýlmadýðýný söyleyebiliriz. Ýþte tam bu noktada, Sakarya Anadolu Teknik Lise, Teknik Lise ve Endüstri Meslek Lisesi tarafýndan hazýrlanan, Mesleki Eðitimde Sekiz Renk adlý AB Yenilik Transferi projesinin anlam ve önemi kendiliðinden ortaya çýkmaktadýr. Proje sayesinde hiç olmazsa mesleki orta öðretimde görev yapan öðretmenler ile öðrenciler çoklu zekâ kuramýyla tanýþmýþ olacaklardýr. Yaklaþýk on yýldýr çoklu zekâ kuramý ile tanýþýyor olmama raðmen iki konuda kendimi ikna edemediðimi söyleyebilirim. Ýkna olamadýðým baþlýklardan ilki; çoklu zekâ kuramýnýn sýnýf yönetimi konusunda beklentilerime cevap verememesi. Farklý zekâ türlerine sahip öðrenciler ayrý sýnýflarda mý olacak? Ayný sýnýflarda öðrenim göreceklerse oturma düzenleri, çalýþma ortamlarý nasýl olacak? Okullarýmýzýn mimari yapýlarýna kadar yapýlacak deðiþikliklerin finansman kaynaklarý nasýl saðlanacak? Sýnýf yönetiminde ve mimaride deðiþiklik yapýlamayacaksa o zaman yapýlan program deðiþiklikleri nasýl bir anlam ifade edecek? Çoklu Zekâ Kuramý'nýn kendimce ikna olamadýðým ikinci unsuru da; ölçme deðerlendirme yöntemi. Ýlköðretim ve hatta orta öðretimde yapýlacak program deðiþiklikleriyle öðrencilerimizin farklý zekâ türlerinin geliþmesine katkýda bulunacaðý bir gerçek. Ancak, öðrenciler orta öðretimi bitirdikten sonra, büyük oranda gelecek yaþamlarýnýn akýþýný belirleyen ÖSS de sözel ve sayýsal ölçeðin dýþýnda baþka bir zekâ türüne hitap edilmemesi nasýl aþýlacak? ÖSS'yi býrakýn Ýngilizce Öðretmeni olmak isteyenlere matematiðin zorunlu tutulduðu KPSS'de yaþanan sorunlar nasýl aþýlacak? Baþta bilim çevreleri olmak üzere eðitimin-öðretimin sinir uçlarý olan biz öðretmenler bu konulara kafa yormalýyýz. Çoklu Zekâ Kuramý'nýn henüz yeni olmasýna raðmen, eðitim sistemimize sekiz farklý renk getirdiðini söyleyebiliriz Eðitimde yeni bir yaklaþým Dr. Ýsmail Çakýr - Eðitimbilim Her öðrenci zeka yapýsý ve öðrenme yöntemi açýsýndan diðerinden farklýdýr. Kimi sadece dinlemekle; kimi öðrenme sürecinin içinde yer almakla; kimi de araþtýrýp, düþünüp çözümlemek gibi farklý yöntemlerle anlar. Eðitim sistemimizde yýllardan beri uygulanmakta olan geleneksel eðitim öðretim yöntemleri, kullanýlan ders araç ve gereçlerinin yetersizliði veya güncellenememesi, öðretmen öðrenci iliþkileri, okullarýn ekonomik ve fiziki yapýlarý gibi konular eðitim konusunda arzu edilen yerde olmadýðýmýzý göstermektedir. Öðrencileri ezberden uzak tutmak, sorunlarý çözerken düþünüp analiz edebilme ve sahip olduklarý potansiyelleri olabildiðince öðrenme sürecinde kullanabilme yetilerini kazandýrabilmek ulaþýlmasý gereken en önemli hedef olmalýdýr. Bunun yaný sýra, her bir öðrencinin farklý bir zeka yapýsýna sahip olduðu gerçeðini göz önünde bulundurmak üzerinde durulmasý gereken diðer önemli konudur. Günümüz eðitim sisteminde global bir anlayýþ olarak benimsenen bu gerçek þunu göstermektedir ki her öðrenci zeka yapýsý ve öðrenme yöntemi açýsýndan diðerinden farklýdýr. Kimi sadece dinlemekle; kimi öðrenme sürecinin içinde yer almakla; kimi de araþtýrýp, düþünüp çözümlemek gibi farklý yöntemlerle anlar. Burada karþýmýza çýkan öðrencilerde varolan bu algýlama çeþitliliðinin öðrencinin zeki olduðunu belirlemede bir gösterge olmamasýdýr. Eðitimöðretim sürecinde yapýlmasý gereken, varolan bu potansiyelden olabildiðince yararlanabilmektir. Bir öðrencinin ne kadar zeki olduðunu belirten tek göstergenin matematik sorularýna verdiði cevaplarýn doðruluðu oranýnda olmasý, gerek ebeveynlerin gerekse çoðu eðitimcinin içine düþtüðü yanýlgýlardan bir tanesidir. Bu yanýlgýyý destekleyen en önemli etken belki de 1980'li yýllarýn baþýna kadar kabul gören ve insanlarýn zeka seviyesini ölçtüðüne inanýlan IQ (Intelligence Quotient) testinin varlýðýdýr. Daha sonraki araþtýrmalar aslýnda bu testin sadece Matematiksel-Mantýksal (Mathematical-Logical) ve Sözel-Dilsel (Verbal-Linguistic) becerilerin ölçülebildiði bir yöntem olduðunu ortaya çýkarmýþtýr. Günümüzde IQ testinden yüksek puanlar alýp da sosyal yaþamda baþarýsýz olan veya zeki olanlarýn bulunmasý beklenen yerlerde bulunmayan bir çok insanla karþýlaþmak mümkündür. Amerikalý bir nöro-psikolog olan Howard Gardner'in bireylerin zeka yapýlarýný tek bir zeka testiyle belirlemenin doðru olmadýðý, aslýnda her insanýn birden fazla zekaya sahip olabileceði kuramýný ileri sürmesiyle IQ testinin geçerliliðini yitirdiðini görmekteyiz. Ç O K L U Z E K A K U R A M I 16 17

11 Eðitimde yeni bir yaklaþým : Çoklu zeka kuramý Eðitimde yeni bir yaklaþým : Çoklu zeka kuramý Çoklu Zeka Kuramý (Multiple Intelligences Theory) adý verilen bu yeni kurama göre birden fazla zekanýn varlýðý nedeniyle her bireyde bir diðerinden farklý zeka olabilir. 'Frames of Mind' adlý kitabýnda bunu ayrýntýlarýyla ele almýþ ve insanda en az yedi ayrý zeka türü olabileceði ve bu sayýnýn da artabileceðini belirtmiþtir. Ýþte Çoklu Zeka Kuramý'nýn Dr. Howard Gardner tarafýndan ortaya atýlmasýndan bu yana bu kuram geliþmiþ ülkelerde eðitimin deðiþik aþamalarýnda oldukça büyük bir kabul görmüþ, öðretmenler tarafýndan derslerde uygulanmaya baþlanmýþtýr. Farkýnda olmadýðýmýz zekamýz Bir Nöro-Psikolog olan Prof. Haward Gardner zeka kavramýnýn bilinenden farklý olduðunu belirterek yeni bir taným getirmiþtir. Gardner'a göre zeka, içinde yaþanýlan toplumda faydalý bir þeyler yapabilme kapasitesidir (1993); her insanda kendine özgü bulunan yetenek ve beceriler bütünüdür; kiþi bu becerisini bulunduðu ortama, mekana, zamana göre geliþtirir. Her birey sahip olduðu zekalarla birlikte farklý bir öðrenme, problem çözme ve iletiþim kurma yöntemine sahiptir. Gardner'in tanýmladýðý toplam sekiz temel zeka türü olmasýna karþýn her geçen gün yenileri de bu listeye eklenmektedir. Özellikle bu kuram ilk ortaya atýldýðýnda yedi zeka türünden bahsediliyordu; ancak 1995'te Doða Zekasý (Naturalist Intelligence) ve 2001'den sonra da Ruhsal Zeka (Spiritual Intelligence)'nýn da yaygýn olarak kullanýldýðýný görmekteyiz. Bu çalýþmada sekiz temel zeka türünden bahsedilecektir. a) Sözel-Dilsel Zeka (Verbal-Linguistic Intelligence): Dili düzgün kullanabilme, güzel okuyup konuþabilme, kelimelerle düþünüp karmaþýk cümleleri anlayabilme becerisidir. Özellikle ilköðretimde bu tür zekaya yönelik yapýlacak her türlü etkinlik öðrencilerin ilgili dersin amacýna ulaþmasýný kolaylaþtýracaktýr. b) Mantýksal-Matematiksel Zeka (Logical-Mathematical Intelligence): Soyut kavramlarý anlama, problemleri mantýk ve akýl yürüterek çözme, grafik, þema ve þekillerle çalýþmaktan hoþlanma, karmaþýk iliþkileri çözebilme becerisidir. Bu tür zekaya sahip olan bireyler sorular sorarak sonuca ulaþmaktan hoþlanýrlar. c ) G ö r s e l - M e k a n s a l Z e k a ( V i s u a l - S p a t i a l Intelligence): Etraftaki resimleri, imgeleri, þekilleri algýlama ve bunlarla düþünüp muhakeme edebilme becerisidir. Özellikle resimler yardýmýyla dersin sunulmasý amaca ulaþmada oldukça yararlý olmaktadýr. d) Müziksel-Ritmik Zeka (Musical Intelligence): Müzikle düþünme, müzikle ilgili kavramlarý anlamak, dinlemek, yorumlamak, kolayca akýlda tutmak, yeni sesler üretmek, müzik aletlerini kullanabilme becerisidir. e) Bedensel-Kinestetik Zeka (Bodily-Kinesthetic Intelligence): Problem çözmede veya yeni bir þey meydana getirmede bütün vücudu veya vücudun parçalarýný kullanabilme becerisidir. Konuþurken hareket etmek, duygularýný ifade ederken vücut dilini kullanmak, bir oyunda rol almak, bir þeyler bozup yapmak bu tür zekaya sahip olanlar için çok önemlidir. f) Kiþilerarasý-Sosyal Zeka (Ýnterpersonal Intelligence): Ýnsanlarla birlikte nasýl çalýþmasý, yaþanmasý ve karþý tarafla nasýl iletiþim kurulmasý gerektiðini anlama becerisidir. Liderlik yapmak, insanlarý ikna edebilmek, geniþ bir arkadaþ grubuna sahip olmak, dinlemesini ve konuþmasýný sevmek gibi özellikler bu zeka türüne sahip olan insanlarda bulunur. g) Kiþisel-Ýçsel Zeka (Intrapersonal Intelligence): Bireyin kendi iç dünyasýný, duygu yapýsýný, düþüncelerini tanýyýp bununla kontrollü bir þekilde yaþama becerisidir. Yalnýz kalmak, yaptýðý iþlerin olumlu ya da olumsuz deðerlendirmesini yapýp bunlardan ders çýkarmak, baðýmsýz olmak gibi özellikler bu tür zeka yapýsýna sahip olan kiþilerde baskýn olarak bulunur. h) Doða Zekasý (Naturalist Intelligence): Doðayý ve doðada bulunan bitki, hayvan ve diðer varlýklarý inceleme, gözlemleme ve bunlara ilgi duyma becerisidir. Bütün bunlarýn aslýnda her insanda varolabileceði olgusu Gardner'in ýsrarla üzerinde durduðu önemli noktalardan birisidir. Gardner ayrýca her insanýn yoðun olarak kullandýðý bir zekasýnýn olduðunu, bunun da diðerlerini baskýladýðýný ileri sürmektedir. Öte yandan bütün zekalar dinamiktir ve her an geliþmeye ve deðiþime hazýrdýr. Özellikle de, kültür, kalýtým, inançlar, içinde bulunduðu sosyal çevre ve kiþisel özellikler zekanýn geliþmesinde önemli etkenlerdendir. Burada bahsedilen zeka ile ilgili gerçekleri sýnýf ortamýna indirgediðimizde öðrencilerin de farklý zeka yapýlarýna sahip olduklarýný; her birinin ayrý yöntem veya yöntemlerle öðrenmeyi kolaylaþtýrdýðýný veya hýzlandýrdýðýný; bir öðrenci için geçerli olan etkinliðin bir baþkasý için bir anlam ifade etmediðini genel olarak bütün öðretmenler gözlemleyebilmektedir. Yapýlan bir araþtýrmada (Çakýr, 2003) ilköðretim 6'ncý sýnýf öðrencilerinin farklý öðrenme biçimlerine sahip olduklarý görülmektedir. 189 öðrenciye Ýngilizce'yi nasýl öðrenmekten hoþlandýklarý sorulduðunda verilen cevaplarýn 15'i þarkýlar söyleyerek, 20'si anlatýlan konuyla ilgili somut nesneleri görerek, 4'ü oyunlar oynayarak, 51' i grup çalýþmasý yaparak, 60'ý proje çalýþmasý yaparak, 90'ý da bütün bunlarýn hepsini kullanarak daha kolay ve zevkli öðrenebileceklerini belirtmiþlerdir. Bu soru öðrencilerde baskýn olan zeka türü konusunda ders öðretmenine bir ipucu vermektedir. Öðrenciler arasýnda zeka yönünden farklýlýklar olabileceði ve bunlarýn da dikkate alýnmasý gerektiði ise burada açýkça görülmektedir. Eðitimde Çoklu Zeka Kuramý Ýlköðretim öðrencilerinin yaþlarý göz önünde bulundurulduðunda çocuk olarak kabul edilmeleri nedeniyle sýnýf içi etkinliklerin uygulanmasý, ders araç ve gereçlerinin seçilmesi ve buna benzer konularda yapýlacak hazýrlýklarda ilgili ders öðretmeninin çok dikkatli olmasý gerekmektedir. Özellikle bu dersin Ýngilizce olduðunu varsayarsak bu özen bir kat daha artacaktýr. Baþka bir deyiþle yabancý dil olarak Ýngilizce dersinin ilköðretimin ilk kademesinde 4. sýnýftan itibaren müfredatta yer almasý ve öðrencilerin de çocuk olmasý ilgili ders öðretmeni için bir çok konuda zorluk çýkarmaktadýr. Çocuklara yabancý dil öðretmenin yetiþkinlerle ayný olmadýðý çocuk olmalarýndan kaynaklanan sorunlar olduðu bunun da öðretmen açýsýndan kolay olmadýðý bilinen bir gerçektir. Phillips'e (2001:4) göre, 8-9 yaþýndaki bir çocuða sorulan bir soruyu yaþýndaki bir öðrenci çocukça bulduðu için cevaplamayabilir. Bu durumda öðretmenin öðrenciler arasýndaki yaþ farklarýndan kaynaklanan öðrenmeyi engelleyici veya kolaylaþtýrýcý özellikleri göz önünde bulundurup ders araç ve gereçlerinin seçimi ve öðretim yöntemlerinin belirlenmesinde dikkatli olmasý gerekmektedir. Öðretmen zeka türlerini belirlemeli Bütün bunlarýn dýþýnda ve hepsinden de önemli olan konu, öðretmen öðrenci iletiþiminin saðlýklý olabilmesi için öðrencilerin zeka türlerinin belirlenmesidir. Bu belirlemenin amacý öðretmenin öðrenciye yaklaþýmýný, ders araç ve gereçlerinin seçimini ve derslerde kullanýlan yöntemlerin saptanmasýný saðlamaktýr. Ýlgili dersin anlaþýlmasýný kolaylaþtýrýcý etkinlikler geliþtirmek için ders öðretmeninin öðrencilerinin genel zeka türleri konusunda ön bilgiye sahip olmasý hem öðrenciler hem de öðretmen açýsýndan önemlidir. Bazý uzmanlara göre Çoklu Zeka Kuramý'nýn 7-11 yaþ arasýnda daha rahat kullanýlabileceði ve öðrenciler için de yararlý olabileceði düþüncesinden yola çýkarak bu kurama dayalý etkinliklere oldukça çok yer verilmelidir. Yýllardýr süregelen tekdüze eðitimden kurtulup öðrenciyi araþtýrmaya, düþünmeye ve sorunlarý çözebilmeye sevk eden neden-sonuç iliþkisini kurabilen bir eðitimin daha verimli olacaðý da unutulmamalýdýr. Zaten tek tip bir yöntemle yapýlan bir eðitimin uzun dönemli hafýzada (long-term memory) yer alamadýðý bilinen bir gerçektir. Öðrencilerin neyi ne kadar akýlda tutabildiklerini Rief (1993:53) þöyle açýklamaktadýr. Öðrenciler okuduklarýnýn % 10'unu, iþittiklerinin % 20'sini, gördüklerinin %30'unu, görüp iþittiklerinin % 50'sini, söylediklerinin % 70'ini, söyleyip yaptýklarýnýn %90'ýný akýllarýnda tutabilmektedirler. Görüldüðü gibi Dilsel Zeka veya Görsel Zeka tek baþýna öðrenmeyi kolaylaþtýrýcý bir özelliðe sahip deðildir. Ýki ve üzeri zeka türlerinin birleþimiyle meydana gelecek bir öðrenme ortamý öðrenci için daha kalýcý olacaktýr

12 Eðitimde yeni bir yaklaþým : Çoklu zeka kuramý Eðitimde yeni bir yaklaþým : Çoklu zeka kuramý Bütün bunlarýn aslýnda her insanda varolabileceði olgusu Gardner'in ýsrarla üzerinde durduðu önemli noktalardan birisidir. Gardner ayrýca her insanýn yoðun olarak kullandýðý bir zekasýnýn olduðunu, bunun da diðerlerini baskýladýðýný ileri sürmektedir. Öte yandan bütün zekalar dinamiktir ve her an geliþmeye ve deðiþime hazýrdýr. Özellikle de, kültür, kalýtým, inançlar, içinde bulunduðu sosyal çevre ve kiþisel özellikler zekanýn geliþmesinde önemli etkenlerdendir. Burada bahsedilen zeka ile ilgili gerçekleri sýnýf ortamýna indirgediðimizde öðrencilerin de farklý zeka yapýlarýna sahip olduklarýný; her birinin ayrý yöntem veya yöntemlerle öðrenmeyi kolaylaþtýrdýðýný veya hýzlandýrdýðýný; bir öðrenci için geçerli olan etkinliðin bir baþkasý için bir anlam ifade etmediðini genel olarak bütün öðretmenler gözlemleyebilmektedir. Yapýlan bir araþtýrmada (Çakýr, 2003) ilköðretim 6'ncý sýnýf öðrencilerinin farklý öðrenme biçimlerine sahip olduklarý görülmektedir. 189 öðrenciye Ýngilizce'yi nasýl öðrenmekten hoþlandýklarý sorulduðunda verilen cevaplarýn 15'i þarkýlar söyleyerek, 20'si anlatýlan konuyla ilgili somut nesneleri görerek, 4'ü oyunlar oynayarak, 51' i grup çalýþmasý yaparak, 60'ý proje çalýþmasý yaparak, 90'ý da bütün bunlarýn hepsini kullanarak daha kolay ve zevkli öðrenebileceklerini belirtmiþlerdir. Bu soru öðrencilerde baskýn olan zeka türü konusunda ders öðretmenine bir ipucu vermektedir. Öðrenciler arasýnda zeka yönünden farklýlýklar olabileceði ve bunlarýn da dikkate alýnmasý gerektiði ise burada açýkça görülmektedir. Eðitimde Çoklu Zeka Kuramý Ýlköðretim öðrencilerinin yaþlarý göz önünde bulundurulduðunda çocuk olarak kabul edilmeleri nedeniyle sýnýf içi etkinliklerin uygulanmasý, ders araç ve gereçlerinin seçilmesi ve buna benzer konularda yapýlacak hazýrlýklarda ilgili ders öðretmeninin çok dikkatli olmasý gerekmektedir. Özellikle bu dersin Ýngilizce olduðunu varsayarsak bu özen bir kat daha artacaktýr. Baþka bir deyiþle yabancý dil olarak Ýngilizce dersinin ilköðretimin ilk kademesinde 4. sýnýftan itibaren müfredatta yer almasý ve öðrencilerin de çocuk olmasý ilgili ders öðretmeni için bir çok konuda zorluk çýkarmaktadýr. Çocuklara yabancý dil öðretmenin yetiþkinlerle ayný olmadýðý çocuk olmalarýndan kaynaklanan sorunlar olduðu bunun da öðretmen açýsýndan kolay olmadýðý bilinen bir gerçektir. Phillips'e (2001:4) göre, 8-9 yaþýndaki bir çocuða sorulan bir soruyu yaþýndaki bir öðrenci çocukça bulduðu için cevaplamayabilir. Bu durumda öðretmenin öðrenciler arasýndaki yaþ farklarýndan kaynaklanan öðrenmeyi engelleyici veya kolaylaþtýrýcý özellikleri göz önünde bulundurup ders araç ve gereçlerinin seçimi ve öðretim yöntemlerinin belirlenmesinde dikkatli olmasý gerekmektedir. Öðretmen zeka türlerini belirlemeli Bütün bunlarýn dýþýnda ve hepsinden de önemli olan konu, öðretmen öðrenci iletiþiminin saðlýklý olabilmesi için öðrencilerin zeka türlerinin belirlenmesidir. Bu belirlemenin amacý öðretmenin öðrenciye yaklaþýmýný, ders araç ve gereçlerinin seçimini ve derslerde kullanýlan yöntemlerin saptanmasýný saðlamaktýr. Ýlgili dersin anlaþýlmasýný kolaylaþtýrýcý etkinlikler geliþtirmek için ders öðretmeninin öðrencilerinin genel zeka türleri konusunda ön bilgiye sahip olmasý hem öðrenciler hem de öðretmen açýsýndan önemlidir. Bazý uzmanlara göre Çoklu Zeka Kuramý'nýn 7-11 yaþ arasýnda daha rahat kullanýlabileceði ve öðrenciler için de yararlý olabileceði düþüncesinden yola çýkarak bu kurama dayalý etkinliklere oldukça çok yer verilmelidir. Yýllardýr süregelen tekdüze eðitimden kurtulup öðrenciyi araþtýrmaya, düþünmeye ve sorunlarý çözebilmeye sevk eden neden-sonuç iliþkisini kurabilen bir eðitimin daha verimli olacaðý da unutulmamalýdýr. Zaten tek tip bir yöntemle yapýlan bir eðitimin uzun dönemli hafýzada (long-term memory) yer alamadýðý bilinen bir gerçektir. Öðrencilerin neyi ne kadar akýlda tutabildiklerini Rief (1993:53) þöyle açýklamaktadýr. Öðrenciler okuduklarýnýn % 10'unu, iþittiklerinin % 20'sini, gördüklerinin %30'unu, görüp iþittiklerinin % 50'sini, söylediklerinin % 70'ini, söyleyip yaptýklarýnýn %90'ýný akýllarýnda tutabilmektedirler. Görüldüðü gibi Dilsel Zeka veya Görsel Zeka tek baþýna öðrenmeyi kolaylaþtýrýcý bir özelliðe sahip deðildir. Ýki ve üzeri zeka türlerinin birleþimiyle meydana gelecek bir öðrenme ortamý öðrenci için daha kalýcý olacaktýr. Her ne kadar bu yaþ grubundaki öðrencilerde baskýn olarak bulunan zeka türleri sýrasýyla; Görsel-Mekansal, Bedensel-Kinestetik, Dilsel-Sözel, Muziksel, Kiþilerarasý-Sosyal zekalar olarak kabul edilse de bunu genellemek her zaman doðru sonuçlar vermeyebilir. Bu gerçekten yola çýkarak öðrenci profillerinin çýkarýlýp her öðrencinin ne tür zeka yapýsýna sahip olduðunun belirlenmesi, bu kuramýn tam olarak uygulanabilmesinin temel taþýdýr. Her öðrencinin kendine özgü bir zeka yapýsý olduðunu hesaba katarak bir öðrenciye zor gelen bir konuyu anlatýrken onun sahip olduðu yeteneðinin farkýnda olunmasý ve bunun bir araç olarak kullanýlýp öðrenciye yararlý hale getirilmesi saðlanabilir. Daha açýk bir ifadeyle, görsel veya sözel yöntemlerle anlatýlan bir dilbilgisi kuralýnýn müzik zekasýna sahip olan bir veya birkaç öðrenci için sýkýcý ve anlaþýlmaz gelmesi normal olabilir. Bu konularý melodiler oluþturarak, kuralý beste haline getirerek, rap adý verilen tonlamalarla öðretme yolunu seçmek o öðrenciler için daha kolay ve anlaþýlýr hale gelmesini saðlayabilir. Bunlarý yaparken sadece öðretmen kendisi deðil sýnýftaki diðer öðrencilerden de faydalanabilir. Öðrencinin öðrenme sürecinde olabildiðince yer almasý ve bu sürece katký saðlamasý pedagojik açýdan yadsýnamaz bir gerçektir. Ýlköðretimdeki öðrencilerin ister yabancý dil, isterse matematik dersi olsun, ders anlatýrken kullanýlan yardýmcý ders araç ve gereçlerini dokunup hissederek öðrenmekten büyük zevk aldýklarý bilinen bir gerçektir. Bu yüzden de bu tür yardýmcý ders araç ve gereçleri sayesinde öðrenciler Bedensel-Kinestetik zekalarýný Dilsel-Sözel ve Görsel-Mekansal zekalarýyla birleþtirerek kullanma fýrsatý bulurlar. Öðrenciyi araþtýrmaya yönlendirecek ödevler, araþtýrmalar, projeler vermek, takým çalýþmasýna özendirmek, oyunlar oynamak, resimler yapmak, þarký söylemek gibi etkinlikler öðrencilerin farklý zekalarýnýn geliþmesine katkýda bulunacaktýr. Eðitimde Çoklu Zeka Kuramý'ndan faydalanmak Her öðrencinin sýnýf içerisinde farklý bir öðrenme yöntemi ve bu yöntemi kullanýrken sahip olduðu bir veya birkaç zekasý vardýr. Çoklu Zeka Kuramý'nýn ilkelerini göz önünde bulundurduðumuzda hiçbir öðrenci tembel deðildir. Her öðrencide mutlaka baskýn olan bir zeka yapýsý vardýr. Var olan bu zekanýn ortaya çýkarýlýp öðrenmeyi kolaylaþtýrmada etkin rol almasýnýn saðlanmasý, öðretmenin üzerinde durmasý gereken bir konudur. Aksi taktirde bir veya iki öðrenme yöntemine dayalý- bu da çoðunlukla Matematiksel-Mantýksal ve Dilsel-Sözel- bir eðitimin çok faydalý olmayacaðý unutulmamalýdýr. Öðrenciler için farklý bir öðrenme ortamý olarak kabul edilen yabancý dil derslerinin de farklý zeka türlerini içeren teknik ve yöntemlerle hazýrlanmasýnýn önemi, öðrencilerin yaþ ve ilgileri düþünüldüðünde ortaya çýkacaktýr. Yabancý dil derslerinde öðretmenlerin ders planý hazýrlarken ve dersi sunarken dikkate almalarýnda yarar görülen konularý þöyle sýralayabiliriz: 20 21

13 Eðitimde yeni bir yaklaþým : Çoklu zeka kuramý Hiçbir insana rastlamadým ki, onda öðrenilecek bir þey bulunmasýn. ( Alfred de Vigny) Ýlgili ders öðretmeninin her þeyden önce öðrencilerin sahip olduðu zeka türlerini belirlemesi gerekmektedir. Öðrencilerin ne tür alanlara ilgi duyduklarý, yaþ gruplarý, öðrenme türleri ve bu verilerden yola çýkarak hazýrlanacak olan ders etkinlikleri zeka türlerinin belirlenmesine yardýmcý olmakla kalmayýp öðrenme ve öðretme sürecinin geliþmesine de katký saðlayacaktýr. Sýnýf düzeninin ikili veya grup çalýþmasýna olanak saðlayacak þekilde yapýlmasý öðrencilerin iletiþim kurmada içsel ve sosyal zekalarýnýn geliþmesine yardým eder. Görsel zekalarýný kuvvetlendirmek için duvarlarda dersle ilgili resimlerin, tablolarýn, þemalarýn asýlý olmasý, ders sunumunda görsel ve iþitsel araç ve gereçlerden yararlanýlmasý gerekmektedir. Diðer önemli bir nokta ise öðrencilerin oynayarak öðrenmekten zevk almalarýdýr. Öðretici ve pekiþtirici oyunlar öðrencilere farkýnda olmadan öðrenme fýrsatý verir. Aslýnda bilinçli olarak uygulanan her etkinlik ve yararlanýlan her ders araç ve gereci her öðrencinin belli bir zeka türüne hitap edebilir. Yeter ki uygulama aþamasýnda ilgili öðretmen ne yaptýðýný ve niye yaptýðýný bilsin. Þurasý bir gerçektir ki amaçsýzca uygulanan hiçbir etkinlik boþuna yapýlmýþ olan bir etkinliktir. Bütün bunlarýn sýnýf ortamýnda uygulanmasý öðretmen için zor olmasa gerek. Emek ve zaman isteyen bir çalýþma gerektirdiði için ne yazýk ki çoðu öðretmen bu tür etkinliklerden uzak durmakta ve anlatma yöntemini tercih etmektedir. Yabancý dil öðretiminde de daha çok Dilbilgisi Çeviri Yöntemi'nin (Grammar Translation Method) tercih edilmesinin nedeni de fazla araþtýrma ve emek gerektirmeyen bir yöntem olmasýndandýr. Öte yandan bu ve bunun gibi öðretim yöntemleri, beyin fýrtýnasý (brain storming), gösteri (demonstration), rol yapma (role-play), ikili çalýþma (pairwork), benzetim (simulation) vb. gibi grup çalýþmasýný ve bireyin Ýçsel, Sosyal, Matematiksel ve Görsel zekalarýný geliþtirici teknikleri kapsamamaktadýr. Her aktivite yeni bir hazýrlýk, farklý yöntem ve tekniklerin uygulanmasý demektir. Baþka bir deyiþle, yabancý dil öðretmek, emek, zaman, araþtýrma, yeni yöntemleri öðrenip uygulama gibi öðretmen ve öðrenciyi sürecin içine sokacak çabalar gerektirmektedir. Çoklu Zeka Kuramý'nýn eðitimde tam anlamýyla kullanýlmasý öðrencilerin kendine güvenlerini kazanmalarý; derslerin monoton olmaktan çýkýp daha zevkli hale gelmesi; her öðrencide varolan ama bastýrýlmýþ olan bir veya birkaç zeka türünün ortaya çýkarýlýp sýnýf içersinde kullanýlmasý açýsýndan önemlidir. Bir diðer açýdan bakýldýðýnda aslýnda bu kuramýn tek bir derse indirgenmeyip diðer dersleri de kapsayacak þekilde uygulandýðýnda ve hatta tüm okulu ve aileleri de içine çektiði zaman çok daha yararlý olacaðý görülecektir. Kaynaklar ÇAKIR, Ýsmail. Designing Supplemantary Activities for the Sixth Grade Learners through Multiple Intelligences Theory, Doktora Tezi, Ankara DEMÝREL, Özcan. Genel Öðretim Yöntemleri, Usem Yayýnlarý, Ankara, Ýlköðretim Okullarýnda Yabancý Dil Öðretimi, Ankara, Milli Eðitim Bakanlýðý Yayýnlarý, GARDNER, Howard. Multiple Intelligences: The Theory in Practice, B asic B ooks, PHILLIPS, Sarah. Young Learners, Oxford RIEF, Sandra. How to Reach and Teach ADD/ADHD Children: Practical Techniques, Strategies, and Interventions for Helping Children with Attention Problems and Hyperactivity. The Center For Applied Research in Education, 1993, p. 53. YAVUZ, K. E. Eðitim-Öðretimde Çoklu Zeka Teorisi ve Uygulamalarý, Özel Ceceli Okullarý Eðitim Dizisi-1 Ankara, 2001 Okulumuz Yenilik Transferi Proje Grubu, Mayýs 2009 tarihleri arasýnda Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sürekli Eðitim Merkezi'nde gerçekleþtirilecek olan ve Çoklu Zeka Kuramý'nýn fikir babasý HOWARD GARDNER 'ýn oturum baþkanlýðý yapacaðý 1.Uluslararasý Yaþayan Kuramcýlar Konferansý 'na katýlmak üzere 3 adet Bildiri Özeti göndermiþtir. Konferans dört oturum olarak yürütülecek ve bizzat HOWARD GARDNER oturum baþkanlýðýný yapacaktýr. Gönderilen bildiri özetlerinin baþlýklarý þu þekildedir. Konferans dört oturum olarak yürütülecek ve bizzat HOWARD GARDNER oturum baþkanlýðýný yapacaktýr. Gönderilen bildiri özetlerinin baþlýklarý þu þekildedir. Projemiz 1.Uluslararasý Yaþayan Kuramcýlar Konferansý nda Tanýtýlacak 1. Bildiri : Sakarya Endüstri Meslek Lisesi Çoklu Zeka Kuramý Uygulamalarý: Elektrik-Elektronik Teknolojisi Alaný Örneði 2. Bildiri : Sakarya Endüstri Meslek Lisesi Çoklu Zeka Kuramý Uygulamalarý: Makine Teknolojisi Alaný Örneði 3. Bildiri : Sakarya Endüstri Meslek Lisesi Çoklu Zeka Kuramý Uygulamalarý: Metal Teknolojisi Alaný Örneði KONFERANS PROGRAMI Mayýs 2009 Kayýtlarýn Alýnmasý 13:30-17:00 23 Mayýs 2009 Kayýtlarýn Alýnmasý 08:00-09:30 1.Oturum - Ýnovasyon ve Zeka 09:30-11:30 Poster Bildirilerin Sunumu 11:30-12:30 ARA 2.Oturum - Y aratýcý Sýnýflar 14:00-16:00 Poster Bildirilerin Sunumu 16:00-17:00 24 Mayýs 2009 MEHMET AKÝF ERSOY ÜNÝVERSÝTESÝ SÜREKLÝ EÐÝTÝM MERKEZÝ 1.Oturum - Etkin Öðretme ve Öðrenme 09:30-11:30 Poster Bildirilerin Sunumu 11:30-12:30 1.ULUSLARARASI YAÞAYAN KURAMCILAR KONFERANSI "HOWARD GARDNER" ARA 2.Oturum - Çoklu Zeka 14:00-16:00 Poster Bildirilerin Sunumu 16:00-17:

14 Projemiz 1. Uluslararasý Yaþayan Kuramcýlar Konferansýnda Tanýtýlacak POSTER BÝLDÝRÝ ÖZETÝ SAKARYA ENDÜSTRI MESLEK LISESI ÇOKLU ZEKÂ KURAMI UYGULAMALARý: MAKÝNE TEKNOLOJISI ALANI ÖRNEÐI Kenan KARAN, Levent ÞÝÞMAN, Gamze KARA, Arzu ASAN, Sadullah GÜNEÞ Sakarya Anadolu Teknik Lisesi, Teknik Lise ve Endüstri Meslek Lisesi ÖZET Bu bildiride Sakarya Endüstri Meslek Lisesi'nin Makine Teknolojisi Alanýnda yapmýþ olduðu Çoklu Zekâ Uygulamalarý üzerinde çalýþýlmýþtýr. Çoklu Zekâ Kuramý bireysel farklýlýklarý gözeterek eðitim yapýlmasý gerektiði anlayýþýný benimseyen bir kuramdýr. Türkiye'de Çoklu Zekâ anlayýþýna uygun eðitim ilköðretim seviyesinde verilirken, ortaöðretim kurumlarýnda Çoklu Zekâ Kuramý ile ilgili bir uygulama henüz yapýlmamaktadýr. Çalýþmanýn temelini okulumuzun Avrupa Birliði Eðitim ve Gençlik programlarý Leonardo da Vinci projelerinden, Yenilik Transferi alanýnda 2007 yýlýnda kabul edilen Mesleki Eðitimde Sekiz Renk adlý projesi oluþturmaktadýr. Halen yürütülmekte olan bu proje 2 yýl sürecek olup 259,000 Euro bütçelidir. Proje, Waterford Institute of Technology (Ýrlanda), Technical University of Varna (Bulgaristan), Balkan University (Bulgaristan) ve Sakarya Üniversitesi ortaklarý ile birlikte yürütülmektedir. Proje ile mesleki eðitimdeki öðretmenlerin Çoklu Zekâ Kuramýný anlamalarý, kabul etmeleri ve öðrencilerin öðrenme tarzlarýna yaklaþýmlarýnda çeþitlilik saðlamalarý hedeflenmiþtir. Bu sayede mesleki eðitimdeki öðrencilerin kabiliyet ve yeterliliklerinin artýrýlabileceði ve zekâ türlerine uygun meslek seçimi yapabileceði düþünülmüþtür. Bu çalýþmada, Okulumuzun Makine Teknolojisi Alanýnda Çoklu Zekâ Kuramýna uygun eðitim verebilmek için proje kapsamýnda yapýlan ihtiyaç analizi ve anket sonuçlarý deðerlendirilmiþtir. Ayrýca Çoklu Zekâ Kuramýna uygun hazýrlanan çalýþma ortamlarý ve ders planlarý da sunulmuþtur. Son olarak Makine Teknolojisi Alanýnda Çoklu Zekâ Kuramýna göre eðitim verebilmek için yapýlan tüm çalýþmalar deðerlendirilmiþtir. Sonuç olarak, farklý zekâ türlerine sahip Makine Teknolojisi Alaný öðrencilerine göre hazýrlanmýþ çalýþma ortamý ve etkinliklerin öðrenme sürecine ve öðrenci baþarýsýna olumlu katkýda bulunduðu görülmüþtür. Anahtar Kelimeler: Çoklu Zekâ Kuramý, Mesleki Eðitim, Makine Teknolojisi, Zekâ Türü, Bireysel farklýlýk 24 25

15 Cevizin kabuðunu kýrýp özüne inmeyen cevizin hepsini kabuk zanneder. (Gazali) Eðitimde yeni bir yaklaþým : Çoklu zeka kuramý Küçük þeylere fazla önem verenler ellerinden büyük þeyler gelmeyenlerdir. (Eflatun) KLER ÝYÝ ÖRNE E D M Ý T Ý Ð E ÝVERSÝTESÝ N Ü I C N A B A S DAYDIK ÇALIÞTAYIN i s i z e G i j nlar Kole Balka Okulumuz öðretmenleri, proje ortaklarýmýzdan Balkan Üniversitesinin bir kuruluþu olan ve Ýstanbul Kartal'da faaliyet gösteren Özel Yakacýk Balkanlar Kolejini ziyaret ettiler yýlýnda faaliyete baþlayan Balkanlar koleji, bireysel farklýlýklarýn dikkate alýnarak eðitim-öðretim yapýlmasýný savunan çoklu zeka kuramýný uygulamasý ile dikkat çekmektedir. Sabancý Üniversitesi Eðitim Reformu Giriþimi her yýl deðiþik illerde çalýþtaylar düzenlemektedir tarihinde Eðitimde Ýyi Örnekler Çalýþtayý Sakarya Fen lisesinde gerçekleþti. Çalýþtaya birçok ilden katýlýmlar oldu. Okulumuz Sakarya Anadolu Teknik, Teknik Lise ve Endüstri Meslek Lisesi çalýþtaya Mesleki Eðitimde Sekiz Renk adlý projeyi tanýtmak üzere davet edildi. Proje, okulumuz psikolojik danýþmaný Metin ERKEKOÐLU tarafýndan tanýtýldý. Katýlýmcýlar tarafýndan sunuþ ilgiyle izlendi. Konu ile ilgili sorular cevaplandýrýlmaya çalýþýldý. Yapýlan sunumun birer kopyasý isteyen katýlýmcýlara verildi. Ayrýca sunumu web sitemizde yayýnlandý. 26 Bu amaçla öðrencilerin zeka alanlarýna yönelik, kendilerini ifade edebilecekleri farklý köþeler, sýnýflar oluþturulmuþ. Buralarda, öðrenciler zeka alanlarýna uygun deðiþik etkinlikler yapabiliyor ve kendilerine has öðrenme kanallarý ile çok daha rahat öðrenebiliyorlar. Örneðin deðiþik müzik enstrümanlarýnýn bulunduðu müzik odalarý, spor ve eðlence sýnýflarý, resim ve el iþi malzeme ve aletlerinin bulunduðu sýnýflar vb. gibi. 27

16 Zeka, içinde yaþanýlan toplumda faydalý bir þeyler yeni yapabilme kapasitesidir:. Çoklu (Prof. Haward Gardner) Eðitimde bir yaklaþým zeka kuramý Önyargýlarý kýrmak atom çekirdeðini parçalamaktan daha zordur. (Einstein) a n u ð u l t s o D k n e R Sekiz k u l u c l o Y Yazýn sýcaðýnda proje odamýzda ekip arkadaþlarýmýzla çalýþýrken, proje ortaklarýmýzý ziyarete gidelim dedik. Birkaç gün süren ön çalýþmadan sonra bir sabah Ýstanbul'a doðru yola koyulduk, proje ekibinden arkadaþlarla. Çoklu Zeka Kuramýna Uygun Örnek Ders Planý Seyfi YÜCEL BÖLÜM I: giriþte, koridorlarda baþladýðýný görebiliyorsunuz. Gruptan izin isteyerek okulun diðer mekânlarýný özellikle sýnýflarý görmek üzere izin istedim. Kapýyý týklatýp öðretmenden izin isteyerek sýnýfa girdim. Sabahýn ilk ýþýklarýyla Sapanca Gölü'nün güzelliðini tüm benliðimizde duyumsayarak otoyolda ilerledik. Yolda giderken diðer arkadaþlarýmý bilemem ama benim ayrý bir heyecaným vardý. Çocukluðum Ýstanbul, Kartal'da geçmiþti. Orta Okulu da Yakacýk'ta okumuþtum. Yaklaþýk otuz yýl sonra öðrenciliðimin geçtiði yöreye gidiyordum. Ýçimdeki buruk kýpýrtý beni duygusallaþtýrmýþtý. O zamaný anýmsýyorum; Yakacýk sayfiye yeriydi. Sýnýfýmýzda, okulumuzda adlarý bizim gibi olmayan birçok arkadaþýmýz vardý. Hatta elçiliklerde görevli personelin siyahî çocuklarý bile vardý. O zaman renklerimiz ne güzelmiþ meðerse? Dersin adý TEMEL ELEKTRONÝK SÝSTEMLER Sýnýf Ünitenin Adý/No Konu Önerilen Süre 11 TEMEL ELEKTRONÝK SÝSTEMLER I Doðrultmaçlar ve Güç Kaynaklarý 7 ders saati BÖLÜM II: Öðrenci Kazanýmlarý/ Hedef ve Davranýþlar Ünite Kavramlarý ve Sembolleri/ Sýnýf bizim bildiðimiz sýnýf ortamýndan çok farklý. Öðrencilerin oturduðu sýralar bildiðimiz eski meclis tarzýnda peþi sýra deðildi. Karmaþýk, öðretmen kendince gruplandýrmýþ, farklý bir sýnýf ortamý oluþturmuþ. Öðrendiðime göre zekâ türleri birbirlerine yakýn öðrenciler grup oluþturarak oturtulmuþ. Sýnýfta birçok farklýlýk göze çarpýyor. Akvaryum, çeþitli bitkiler, bitki tohumlarý, çürümüþ elma, armut, erikler göze çarpýyor. Afiþler, posterler, gazete kupürleri, dergilerden makaleler duvarlarýn dört bir köþesine asýlmýþ. Çeþitli maketler, oyuncaklar, aðaç kýrpýntýlarý sýnýfýn çeþitli yerlerine serpiþtirilmiþ. Kýsaca gördüðüm sýnýf ortamý bizim okulumuzdaki sýnýflara hiç benzemiyordu. resimlerle süslenmiþ. Kýsaca bizim bildiðimiz sorgu odalarýný anýmsatan rehberlik odalarýna benzemiyordu. Ýlk dikkatimi çeken çevreye çok önem veriliyor olmasý. Çevrede hiç çöp görmedim. Olabilen her boþ alan çiçeklerle, aðaçlarla deðerlendirilmiþ. Özellikle çam açlarýn üzerine her sýnýfýn ismi yazan kartlar asýlmýþ. Aðaçlarýn bakýmý, sorumluluðu öðrencilere verilmiþ. Gezimizi farklý renklerin kaynaþmasýyla tamamlayýp, farklý renkler yaratmak üzere Sakarya'ya döndük. Kapýdan içeri girdiðinizde renk cümbüþüyle karþýlaþýyorsunuz. Duvarlar, mekânlar farklý renk, canlý renklerle bezenmiþ. Koridorlarda boþ bulunan tüm alanlar öðrencilerin faaliyetleriyle doldurulmuþ. Bu okulda eðitim öðretimin sadece sýnýfta deðil, kapýdan 28 Diyot, Transformatör, Regülatör entegreleri, Kondansatörler, Zener Diyot, Transistör, Filtre. Davranýþ Örüntüsü Güvenlik Önlemleri: Öðretme-Öðrenme-Yöntem ve Teknikleri Kullanýlan Eðitim TeknolojileriAraç, Gereçler ve Kaynakça *Öðretmen *Öðrenci Alternatif akýmýn tehlikeleri ve zararlarý ile ilgili bilgilendirme yapýlýr. Anlatým, soru-cevap, uygulama, örnek gösterme Konu ile ilgili kitaplar, Projeksiyon, konu ile ilgili elektronik devre elemanlarý, baský devre çýkarma ve lehimleme araçlarý. Hazýrlanan Materyaller Powerpoint sunusu (ORTAK FAALÝYET) Flash animasyonlar Konu ile ilgili canlandýrmalar ve besteler Konu ile ilgili elektronik tasarým programlarýnda hazýrlanan simulasyonlar Ön yeterlilikler Diyotlar ve çeþitleri, transistor ler,kodansatörler ve Osiloskop Sözel-Dilsel: Diyotun tanýmý ve diyotlarýn çeþitleri üzerine söyleþi. Öðretme-Öðrenme Etkinlikleri Proje ortaðýmýz Özel Balkanlý Ýlköðretim Okulu ailesi bizleri büyük heyecanla ve sevgiyle karþýladýlar. Okul, çam aðaçlarý arasýnda küçük, þirin, sevimli bir aile ortamýný duyumsatýyor ilk görüþte. Bizim bildiðimiz resmi, gri, köþeli, simetrik okullara hiç benzemiyor. 1- Doðrultmaç devrelerini tanýyarak çalýþma farklýlýklarýný öðrenme 2- Güç kaynaklarýný oluþturan bloklarýný öðrenme. 3- Güç kaynaklarýndaki bloklar arasýndaki ölçümleri yaparak analiz yapabilme. 4- Piyasada kullanýlan güç kaynaklarýný öðrenme ve sýnýflandýrabilme. 5- Meydana gelebilecek güç kaynaðý arýzalarýnda yorum ve hamle yapabilme yeteneði kazanma. Doðacý: Diyotun elde edilmesinde kullanýlan hammaddeler bu maddelerin elde edilme özelliklerinin belirtilmesi. Sosyal -Kiþiler Arasý: Konu sonlarýnda belirlenen öðrencilerin sýnýf arkadaþlarýna konu tekrarlarýný yapmasý. M antýk sal-m atem atik sel: Güç kaynaðý bloklarýnýn birbirleri ile iliþkilerinin anlatýlmasý. Ý çsel-bireysel: Her öðrencinin tek tek kendi örneklerini çözmesi ve öðrenme seviyesinin kontrolü Görsel-Uzaysal: Piyasadaki farklý güç kaynaðý modellerinin projeksiyon ile gösterilmesi M üzik sel-ritmik: Güç kaynaðýndaki her bir blok için uygun bir nota atanmasý. Bedensel-Kinestetik: Hazýrlanan animasyonlar ile dirençlerin devre içindeki çalýþma durumlarýnýn incelenmesi. 29

17 Eðitimde yeni bir yaklaþým : Çoklu zeka kuramý Çoklu Zeka Kuramýna Uygun Örnek Ders Planý Çoklu Zeka Kuramýna Uygun Örnek Ders Planý DERS AKIÞI GÜDÜLEME: 1. Öðrencilerle daha önceki yýllarda görmüþ olduklarý diyot ve transistör gibi elektronik devre elemanlarý hakkýnda bilgilerini tazeleme amacýyla sohbet edilir. (S-K) 2. Yeni konu ile ilgili anahtar kelimeler öðrencilere sunulur ve ders esnasýnda bu kelimelerin geçtiði anlarý söylemeleri istenir. 3. Güç kaynaklarýnýn hayatýmýzdaki yeri ve kullaným alanlarý ile ilgili küçük bir söyleþi düzenlenir. (S-K) 4. Gün boyu yapýlacak olan iþlem ve faaliyetler daha önce hazýrlanan video ya da slaytlar ile öðrencilere seyrettirilir. (G-U) 5. Güç kaynaðý blok þemasý projeksiyon ile yansýtýlýr. (G-U) F1.Doðrultmaç Türküsü uygulamasý (M-R) F2. Silisyum ve silikon vadisi ile ilgili öðrencilere sunum yaptýrýlmasý (D) BÖLÜM III FAALÝYETLERÝN AÇIKLAMASI F1. Güç kaynaðý blok þemasýnda bulunan her bir kat için bir nota tespit edilir ve bu notalar arka arkaya getirilerek beste haline getirilir. Örneðin; Seyfi YÜCEL Regülatör katý için RE, Doðrultmaç katý için DO notasý gibi F6. Bu uygulama iki þekilde yapýlýr. Ýlk olarak öðrencilerin bol virajlý ve dümdüz yolda yolculuk yaptýklarýný hayal etmeleri istenir. Bu yolculular ile ilgili düþünceleri alýnýr. Ýkinci olarak bir öðrencinin önce düz bir çizgide sonrada zikzak çizerek yürümesi istenir ve iki iþlem sonundaki hali sýnýfta tartýþýlýr. 1. AC YÝ DC YE DÖNÜÞTÜREN DEVRELER. Yarým dalga doðrultmaç. Tam dalga doðrultmaç. Köprü tipi tam dalga doðrultmaç 2. FÝLTRELER. Kondansatörlü filtre. Bobinli filtre. Kondansatörlü bobinli filtre. Kondansatör bobin kondansatörlü filtre 3. REGÜLATÖRLER. Zener diyotlu regülatör. Transistor lü regülatör. Entegre devre regülatörleri F3. Doðrultmaç çeþitlerini anlatan simülasyonlarýn sunulmasý. (G-U) (M-M) F4. Köprü tipi doðrultmaç animasyonu seyredilir. (G-U) F5. Doðrultmaç ve filtre çeþitlerini anlatan simülasyonlarýn sunulmasý. (G-U) (M-M) F6. Dön baba dönelim uygulamasý (B-K) (Ý-B) BÖLÜM IV Ölçme-Deðerlendirme Bireysel öðrenme etkinliklerine yönelik Ölçme- Deðerlendirme Grupla öðrenme etkinliklerine yönelik Ölçme- Deðerlendirme Öðrenme güçlüðü olan öðrenciler ve ileri düzeyde öðrenme hýzýnda olan öðrenciler için ek Ölçme- Deðerlendirme etkinlikleri Dersin Diðer Derslerle Ýliþkisi Her bir etkinlik alanýna iliþkin ürünlerin toplanarak deðerlendirilmesi 1.Bireysel öðrenme etkinliklerine yönelik Ölçme-Deðerlendirme Doðrultmaç nedir ve neden kullanýlýr? Doðrultmaç çeþitleri nelerdir? Filtre nedir ve neden kullanýlýr? Filtre çeþitleri nelerdir? Regülatör nedir ve neden kullanýlýr? 2. Grupla öðrenme etkinliklerine yönelik Ölçme-Deðerlendirme Yapýlan güç kaynaðý devresinde önceden belirlenen ölçüm noktalarýnda yapýlan ölçümlerin temrin üzerine not edilmesi ve sonuç raporu hazýrlanmasý. Teknik Resim: Diyot ve doðrultmaç sembollerini çizmeyi öðrenme. Güç kaynaðý blok þemasýný çizmeyi öðrenme. 4. UYGULAMA DEVRELERÝ. Sabit çýkýþ güç kaynaklarý. Ayarlanabilir güç kaynaklarý. Switch Mode güç kaynaklarý 5. GERÝLÝM KATLAYICILAR. Gerilim ikileyiciler. Gerilim üçleyiciler. Gerilim N leyiciler PEKÝÞTÝRME 1. Öðrencilere siz benim yerime olsanýz sýnavda ne gibi sorular sorardýnýz? Gibi sorular sorulur. (S-D) 2. Öðrencilere konu ile ilgili afiþ ve bulmaca hazýrlama gibi aktivite ödevleri verilir. (G-U) 3. Ders sonunda konu ile ilgili konuyu en iyi anlatan sloganý bulmak için beyin fýrtýnasý yapýlýr. F7. Belirlenen güç kaynaðý devresinin atölye ortamýnda uygulanmasý ve devre üzerinde ölçüm yapýlmasý (B-K) (M-M) F8. Deney seti üzerinde gerilim ikileyici devresinin kurulup gerekli ölçümlerin yapýlmasý (B-K) F9. Ders esnasýnda bir güç kaynaðý markasýnýn reklâmý hazýrlanýr (S-D) (S-K) BÖLÜM IV Planýn Uygulanmasýna Ýliþkin Açýklamalar Önerilen bir ders saati içinde konu iþlenmiþ ve deðerlendirmelerde yapýlarak amacýna ulaþmýþtýr. Uygundur.././

18 Herkesin üç kiþiliði vardýr: ortaya çýkardýðý, sahip olduðu, sahip olduðunu sandýðý. (Alphonse Karr) Gördüðünüz 8 kalemden hiçbirinin boyunu deðiþtirmeden birbirine eþit büyüklükte 3 kare yapabilecek misiniz? 1 4 Bu resimde bir adam var. bu adamýn kafasýný 3 saniyede görürseniz beyninizin sað tarafý çok geliþmiþtir. yani bir dahisiniz. eðer 1 dakika ve daha uzun sürede bunu bulursanýz normal bi insansýnýz... hadi bakalým siz kaç saniyede göreceksiniz.. 6 doðru ile, elinizi kaldýrmadan ve çizdiðiniz doðrunun üzerinden tekrar geçmeden aþaðýdaki noktalarý birleþtirin. 2 5 Bulmaca Köþesi 3 Sekiz boþ kutuya aþaðýdaki sayýlarý öyle yerleþtirki her Çoraplarý ne kadar sürede bulacaksýnýz... Çoraplarý 3 saniyede bulabilirseniz normal insan beyninden hýzlý bir beyniniz var... Çoraplarý 1 dk. içinde bulursanýz, beyniniz normal. Çoraplarý 1-3 dakika içinde bulursunuz, biraz yavaþ bir beyniniz var, proteinli yemekler yemelisiniz. Çoraplarý 3 dk da bulamadýysanýz, karýþýk bir beyniniz var kenardaki sayýlarýn toplamý eþit olsun. 3,5,7,11,13,17,19,23 Cevaplar 1) 2) 3) 32 Ahmet Özer P R O J E E K Ý B Ý Cem Sertel Mustafa Kýlýnç Ali Ceylan Coþkun Odabaþ Gamze Kara Ýhsan Pehlivan M.Sancar Þengezer A.Suat Berdibek Metin Erkekoðlu Doðan M. Cinal Seyfi Yücel Fatma Uygul Gökhan Öðünþen Emre Yýlmazer Sadullah Güneþ Arzu Asan Muðdat Kanpolat Emin Büyükçýnar Aziz R. Kavuran Þevket Alsolak Mehmet Koþar Ali Çelik Levent Þiþman Kenan Karan

BÝLGÝLENDÝRME BROÞÜRÜ

BÝLGÝLENDÝRME BROÞÜRÜ IPA Cross-Border Programme CCI No: 2007CB16IPO008 BÝLGÝLENDÝRME BROÞÜRÜ SINIR ÖTESÝ BÖLGEDE KÜÇÜK VE ORTA ÖLÇEKLÝ ÝÞLETMELERÝN ORTAK EKO-GÜÇLERÝ PROJESÝ Ref. ¹ 2007CB16IPO008-2011-2-063, Geçerli sözleþme

Detaylı

Konular 5. Eðitimde Kullanýlacak Araçlar 23. Örnek Çalýþtay Gündemi 29. Genel Bakýþ 7 Proje Yöneticilerinin Eðitimi 10

Konular 5. Eðitimde Kullanýlacak Araçlar 23. Örnek Çalýþtay Gündemi 29. Genel Bakýþ 7 Proje Yöneticilerinin Eðitimi 10 Proje Yönetimi ÝÇÝNDEKÝLER Konular 5 Genel Bakýþ 7 Proje Yöneticilerinin Eðitimi 10 Eðitimde Kullanýlacak Araçlar 23 Araç 1: Araþtýrma sorularý Araç 2: Belirsiz talimatlar Araç 3: Robotlar 28 Örnek

Detaylı

ERHAN KAMIŞLI H.Ö. SABANCI HOLDİNG ÇİMENTO GRUP BAŞKANI OLDU.

ERHAN KAMIŞLI H.Ö. SABANCI HOLDİNG ÇİMENTO GRUP BAŞKANI OLDU. ERHAN KAMIŞLI H.Ö. SABANCI HOLDİNG ÇİMENTO GRUP BAŞKANI OLDU. Sendikamýz Yönetim Kurulu Üyesi Erhan KAMIÞLI, 28 Mart 2001 tarihi itibariyle H.Ö. Sabancý Holding Çimento Grubu Baþkanlýðý'na atanmýþtýr.

Detaylı

KOBÝ'lere AB kapýsý. Export2Europe KOBÝ'lere yönelik eðitim, danýþmanlýk ve uluslararasý iþ geliþtirme projesi

KOBÝ'lere AB kapýsý. Export2Europe KOBÝ'lere yönelik eðitim, danýþmanlýk ve uluslararasý iþ geliþtirme projesi 12 1 KOBÝ'lere AB kapýsý Export2Europe KOBÝ'lere yönelik eðitim, danýþmanlýk ve uluslararasý iþ geliþtirme projesi 2 3 Projenin amacý nedir Yurt dýþýna açýlmak isteyen yerli KOBÝ'lerin, Lüksemburg firmalarý

Detaylı

ÇEVRE VE TOPLUM. Sel Erozyon Kuraklýk Kütle Hareketleri Çýð Olaðanüstü Hava Olaylarý: Fýrtýna, Kasýrga, Hortum

ÇEVRE VE TOPLUM. Sel Erozyon Kuraklýk Kütle Hareketleri Çýð Olaðanüstü Hava Olaylarý: Fýrtýna, Kasýrga, Hortum ÇEVRE VE TOPLUM 11. Bölüm DOÐAL AFETLER VE TOPLUM Konular DOÐAL AFETLER Dünya mýzda Neler Oluyor? Sel Erozyon Kuraklýk Kütle Hareketleri Çýð Olaðanüstü Hava Olaylarý: Fýrtýna, Kasýrga, Hortum Volkanlar

Detaylı

ünite1 Sosyal Bilgiler

ünite1 Sosyal Bilgiler ünite1 Sosyal Bilgiler Ýletiþim ve Ýnsan Ýliþkileri TEST 1 3. Ünlü bir sanatçýnýn gazetede yayýnlanan fotoðrafýnda evinin içi görüntülenmiþ haberi olmadan eþinin ve çocuklarýnýn resimleri çekilmiþtir.

Detaylı

GRUP TOPLU ÝÞ SÖZLEÞMESÝ GÖRÜÞMELERÝNDE UYUÞMAZLIK

GRUP TOPLU ÝÞ SÖZLEÞMESÝ GÖRÜÞMELERÝNDE UYUÞMAZLIK TOPLAM KALÝTE YÖNETÝMÝ VE ISO 9001:2000 KALÝTE YÖNETÝM SÝSTEMÝ UYGULAMASI KONULU TOPLANTI YAPILDI GRUP TOPLU ÝÞ SÖZLEÞMESÝ GÖRÜÞMELERÝNDE UYUÞMAZLIK YÝBÝTAÞ - LAFARGE GRUBUNDA KONYA ÇÝMENTO SANAYÝÝ A.Þ.

Detaylı

T.C. MÝLLÎ EÐÝTÝM BAKANLIÐI EÐÝTÝMÝ ARAÞTIRMA VE GELÝÞTÝRME DAÝRESÝ BAÞKANLIÐI KENDÝNÝ TANIYOR MUSUN? ANKARA, 2011 MESLEK SEÇÝMÝNÝN NE KADAR ÖNEMLÝ BÝR KARAR OLDUÐUNUN FARKINDA MISINIZ? Meslek seçerken

Detaylı

ARALIK 2018 ÇOCUĞUNUZUN ZEKA TÜRÜNÜ VE ÖĞRENME STİLİNİ KEŞFEDİN

ARALIK 2018 ÇOCUĞUNUZUN ZEKA TÜRÜNÜ VE ÖĞRENME STİLİNİ KEŞFEDİN ARALIK 2018 ÇOCUĞUNUZUN ZEKA TÜRÜNÜ VE ÖĞRENME STİLİNİ KEŞFEDİN Prof.Gardner ın çoklu zeka teorisine bakıldığında zekayı yeniden tanımladığı görülmektedir. Gardner a göre zeka, değişen dünyada yaşamak

Detaylı

Sunuþ. Türk Tabipleri Birliði Merkez Konseyi

Sunuþ. Türk Tabipleri Birliði Merkez Konseyi Sunuþ Bu kitap Uluslararasý Çalýþma Örgütü nün Barefoot Research adlý yayýnýnýn Türkçe çevirisidir. Çýplak ayak kavramý Türkçe de sýk kullanýlmadýðý için okuyucuya yabancý gelebilir. Çýplak Ayaklý Araþtýrma

Detaylı

Simge Özer Pýnarbaþý

Simge Özer Pýnarbaþý Simge Özer Pýnarbaþý 1963 yýlýnda Ýstanbul da doðdu. Ortaöðrenimini Kadýköy Kýz Lisesi nde tamamladý. 1984 yýlýnda Ýstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü nü bitirdi.

Detaylı

T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Bozkurt Ortaokulu

T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Bozkurt Ortaokulu T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Bozkurt Ortaokulu Multiple Intelligence, Multiple Success 2016-1-TR01-KA101-025426 Erasmus+ Okul Eğitimi Projesi Proje Bilgileri: Proje Sahibi Kurum Projenin Yurtdışı Ortakları

Detaylı

21-23 Kasým 2011 Çeþme Ýzmir www.tgdfgidakongresi.com organizasyon Ceyhun Atýf Kansu Caddesi, 1386. Sokak, No: 8, Kat: 2, 06520 Balgat / Ankara T:+90 312 284 77 78 F:+90 312 284 77 79 Davetlisiniz Ülkemiz

Detaylı

TOHAV Suruç Mülteci Danýþma Merkezi'nden Haberler *1 Þubat 2016 tarihinde faaliyetlerine baþlayan Suruç Mülteci Danýþma Merkezi; mülteci, sýðýnmacý ve

TOHAV Suruç Mülteci Danýþma Merkezi'nden Haberler *1 Þubat 2016 tarihinde faaliyetlerine baþlayan Suruç Mülteci Danýþma Merkezi; mülteci, sýðýnmacý ve MD Mülteci Danýþma M TOHAV e-bülten n S AYI: 2 TOHAV Suruç Mülteci Danýþma Merkezi Ýletiþim Bilgileri Adres: Yýldýrým Mah. Ziyademirdelen Sok. N0: D: 1 Suruç/ÞANLIURFA Tel: 0 (414) 611 98 02 TOHAV Suruç

Detaylı

ünite1 Sosyal Bilgiler Verilenlerden kaçý sosyal bilimler arasýnda yer alýr? A. 6 B. 5 C. 4 D. 3

ünite1 Sosyal Bilgiler Verilenlerden kaçý sosyal bilimler arasýnda yer alýr? A. 6 B. 5 C. 4 D. 3 ünite1 Sosyal Bilgiler Sosyal Bilgiler Öðreniyorum TEST 1 3. coðrafya tarih biyoloji fizik arkeoloji filoloji 1. Ali Bey yaþadýðý yerin sosyal yetersizlikleri nedeniyle, geliþmiþ bir kent olan Ýzmir e

Detaylı

Týp Fakültesi öðrencilerinin Anatomi dersi sýnavlarýndaki sistemlere göre baþarý düzeylerinin deðerlendirilmesi

Týp Fakültesi öðrencilerinin Anatomi dersi sýnavlarýndaki sistemlere göre baþarý düzeylerinin deðerlendirilmesi 1 Özet Týp Fakültesi öðrencilerinin Anatomi dersi sýnavlarýndaki sistemlere göre baþarý düzeylerinin deðerlendirilmesi Mehmet Ali MALAS, Osman SULAK, Bahadýr ÜNGÖR, Esra ÇETÝN, Soner ALBAY Süleyman Demirel

Detaylı

1. Böleni 13 olan bir bölme iþleminde kalanlarýn

1. Böleni 13 olan bir bölme iþleminde kalanlarýn 4. SINIF COÞMAYA SORULARI 1. BÖLÜM 3. DÝKKAT! Bu bölümde 1 den 10 a kadar puan deðeri 1,25 olan sorular vardýr. 1. Böleni 13 olan bir bölme iþleminde kalanlarýn toplamý kaçtýr? A) 83 B) 78 C) 91 D) 87

Detaylı

MALÝYE DERGÝSÝ ÝÇÝNDEKÝLER MALÝYE DERGÝSÝ. Ocak - Haziran 2008 Sayý 154

MALÝYE DERGÝSÝ ÝÇÝNDEKÝLER MALÝYE DERGÝSÝ. Ocak - Haziran 2008 Sayý 154 MALÝYE DERGÝSÝ Ocak - Haziran 2008 Sayý 154 Sahibi Maliye Bakanlýðý Strateji Geliþtirme Baþkanlýðý Adýna Doç.Dr. Ahmet KESÝK Sorumlu Yazý Ýþleri Müdürü Doç.Dr. Ahmet KESÝK MALÝYE DERGÝSÝ ÝÇÝNDEKÝLER Yayýn

Detaylı

Spor Bilimleri Derneði Ýletiþim Aðý

Spor Bilimleri Derneði Ýletiþim Aðý Spor Bilimleri Derneði Ýletiþim Aðý Spor Bilimleri Derneði, üyeler arasýndaki haberleþme aðýný daha etkin hale getirmek için, akademik çalýþmalar yürüten bilim insaný, antrenör, öðretmen, öðrenci ve ilgili

Detaylı

DENÝZ LÝSESÝ KOMUTANLIÐI Denizcilik tarihin en eski ve en köklü mesleðidir. Bu köklü ve þerefli mesleðin insanlarýnýn eðitimi için ilk adým atacaklarý Deniz Lisesi, bu güne kadar Türk ve dünya denizcilik

Detaylı

Genel Bakýþ 7 Proje nin ABC si 9 Proje Önerisi Nasýl Hazýrlanýr?

Genel Bakýþ 7 Proje nin ABC si 9 Proje Önerisi Nasýl Hazýrlanýr? REC Hakkýnda ÝÇÝNDEKÝLER Konular 5 Genel Bakýþ 7 Proje nin ABC si 9 Proje Önerisi Nasýl Hazýrlanýr? Eðitimde Kullanýlacak Araçlar 21 Araç 1: Kaynaþma Tanýþma Etkinliði 23 Araç 2: Uzun Sözcükler 25 Araç

Detaylı

Ne-Ka. Grouptechnic ... /... / 2008. Sayýn Makina Üreticisi,

Ne-Ka. Grouptechnic ... /... / 2008. Sayýn Makina Üreticisi, ... /... / 2008 Sayýn Makina Üreticisi, Firmamýz Bursa'da 1986 yýlýnda kurulmuþtur. 2003 yýlýndan beri PVC makineleri sektörüne yönelik çözümler üretmektedir. Geniþ bir ürün yelpazesine sahip olan firmamýz,

Detaylı

MedYa KÝt / 26 Ýnsan Kaynaklarý ve Yönetimi konusunda Türkiye nin ilk dergisi HR DergÝ Human Resources Ýnsan Kaynaklarý ve Yönetim Dergisi olarak amacýmýz, kurulduðumuz günden bu yana deðiþmedi: Türkiye'de

Detaylı

15 Tandem Takým Tezgahlarý ndan Ýhtiyaca Göre Uyarlanabilen Kitagawa Divizörler Kitagawa firmasýnýn, müþterilerini memnun etmek adýna, standartý deðiþtirmesi yeni bir þey deðil. Bu seferki uygulamada,

Detaylı

.:: TÇÝD - Tüm Çeviri Ýþletmeleri Derneði ::.

.:: TÇÝD - Tüm Çeviri Ýþletmeleri Derneði ::. Membership TÜM ÇEVÝRÝ ÝÞLETMELERÝ DERNEÐÝ YÖNETÝM KURULU BAÞKANLIÐINA ANTALYA Derneðinizin Tüzüðünü okudum; Derneðin kuruluþ felsefesi ve amacýna sadýk kalacaðýmý, Tüzükte belirtilen ilke ve kurallara

Detaylı

ünite1 Kendimi Tanıyorum Sosyal Bilgiler 1. Resmî kimlik belgesi Verilen kavram ile aþaðýdakilerden hangisi iliþkilendirilemez?

ünite1 Kendimi Tanıyorum Sosyal Bilgiler 1. Resmî kimlik belgesi Verilen kavram ile aþaðýdakilerden hangisi iliþkilendirilemez? ünite1 Sosyal Bilgiler Kendimi Tanıyorum TEST 1 3. 1. Resmî kimlik belgesi Verilen kavram ile aþaðýdakilerden hangisi iliþkilendirilemez? A) Nüfus cüzdaný B) Ehliyet C) Kulüp kartý D) Pasaport Verilen

Detaylı

MEB ÖZEL EÐÝTÝM REHBERLÝK ve DANIÞMA HÝZMETLERÝ GENEL MÜDÜRLÜÐÜ

MEB ÖZEL EÐÝTÝM REHBERLÝK ve DANIÞMA HÝZMETLERÝ GENEL MÜDÜRLÜÐÜ MEB ÖZEL EÐÝTÝM REHBERLÝK ve DANIÞMA HÝZMETLERÝ GENEL MÜDÜRLÜÐÜ KILAVUZ U Þubat 2008 MEB ÖZEL EÐÝTÝM REHBERLÝK ve DANIÞMA HÝZMETLERÝ GENEL MÜDÜRLÜÐÜ ÖZEL EÐÝTÝM VE REHBERLÝK HÝZMETLERÝ KILAVUZU Ankara

Detaylı

Yükseköðretimin Finansmaný ve Finansman Yöntemlerinin Algýlanan Adalet Düzeyi: Sakarya Üniversitesi Paydaþ Görüþleri..64 Doç.Dr.

Yükseköðretimin Finansmaný ve Finansman Yöntemlerinin Algýlanan Adalet Düzeyi: Sakarya Üniversitesi Paydaþ Görüþleri..64 Doç.Dr. MALÝYE DERGÝSÝ Temmuz - Aralýk 2011 Sayý 161 Sahibi Maliye Bakanlýðý Strateji Geliþtirme Baþkanlýðý Adýna Sorumlu Yazý Ýþleri Müdürü Yayýn Kurulu Baþkan Füsun SAVAÞER Üye Ali Mercan AYDIN Üye Nural KARACA

Detaylı

T.C. MÝLLÎ EÐÝTÝM BAKANLIÐI EÐÝTÝMÝ ARAÞTIRMA VE GELÝÞTÝRME DAÝRESÝ BAÞKANLIÐI HANGÝ OKULDA OKUMAK ÝSTEDÝÐÝNE KARAR VERDÝN MÝ? Genel Liseler Fen Liseleri Sosyal Bilimler Anadolu Spor Güzel Sanatlar Askeri

Detaylı

Akýlcý Çözümler Üretiyoruz Türev Ürünlere Ýliþkin Eðitimler EÐÝTÝMÝN AMACI Kýyýyý gözden kaybetmeye cesaret edemeyen insan yeni okyanuslar keþfedemez. Andre Gide Bu eðitimde katýlýmcýlara, VOB ürünlerin

Detaylı

Sýnav gerçeðiyle ve gerçeðine uygun sýnavlarla ne kadar sýk yüzleþirseniz onu o kadar iyi tanýrsýnýz. Sýnavý tüm ayrýntýlarýyla tanýmak, onu kolay aþm

Sýnav gerçeðiyle ve gerçeðine uygun sýnavlarla ne kadar sýk yüzleþirseniz onu o kadar iyi tanýrsýnýz. Sýnavý tüm ayrýntýlarýyla tanýmak, onu kolay aþm yeni Öðrenci Seçme ve Yerleþtirme Sistemi DERSHANELERÝ Sýnav gerçeðiyle ve gerçeðine uygun sýnavlarla ne kadar sýk yüzleþirseniz onu o kadar iyi tanýrsýnýz. Sýnavý tüm ayrýntýlarýyla tanýmak, onu kolay

Detaylı

ünite 3. Ýlkokullarla ilgili aþaðýdakilerden hangisi yapýlýr? Vatan ve ulus sevgisinin yerdir. 1. Okulun açýlýþ töreninde aþaðýdakilerden

ünite 3. Ýlkokullarla ilgili aþaðýdakilerden hangisi yapýlýr? Vatan ve ulus sevgisinin yerdir. 1. Okulun açýlýþ töreninde aþaðýdakilerden ünite 1 OKUL HEYECANIM TEST 1 3. Ýlkokullarla ilgili aþaðýdakilerden hangisi yanlýþtýr? Hayat Bilgisi Vatan ve ulus sevgisinin öðrenildiði yerdir. 1. Okulun açýlýþ töreninde aþaðýdakilerden hangisi yapýlýr?

Detaylı

Fiskomar. Baþarý Hikayesi

Fiskomar. Baþarý Hikayesi Fiskomar Baþarý Hikayesi Fiskomar Gýda Temizlik Ve Marketcilik Ticaret Anonim Þirketi Cumhuriyetin ilanýndan sonra büyük önder Atatürk'ün Fýndýk baþta olmak üzere diðer belli baþlý ürünlerimizi ilgilendiren

Detaylı

Iletisim ve Lisan Enstitusu

Iletisim ve Lisan Enstitusu . Iletisim ve Lisan Enstitusu..... Biz Kimiz? Institute of Communication and Languages (ICL), önceki adýyla Ýki Toplumlu Mesleki Ýngilizce Destek Programý, nitelikli Ýngilizce, kültürlerarasý iletiþim

Detaylı

MALÝYE DERGÝSÝ ULAKBÝM ISSN 1300-3623

MALÝYE DERGÝSÝ ULAKBÝM ISSN 1300-3623 MALÝYE DERGÝSÝ ISSN 1300-3623 Temmuz - Aralýk 2007, Sayý 153 YAZI DANIÞMA KURULU Prof. Dr. Güneri AKALIN Prof. Dr. Abdurrahman AKDOÐAN Prof. Dr. Figen ALTUÐ Prof. Dr. Engin ATAÇ Prof. Dr. Ömer Faruk BATIREL

Detaylı

BÝMY 16 - TBD Kamu-BÝB XI Bütünleþik Etkinliði

BÝMY 16 - TBD Kamu-BÝB XI Bütünleþik Etkinliði BÝMY 16 - TBD Kamu-BÝB XI Bütünleþik Etkinliði Türkiye Biliþim Derneði, biliþim sektöründe çalýþan üst ve orta düzey yöneticilerin mesleki geliþimi ve dayanýþmalarýný geliþtirmek amacýyla her yýl düzenlediði

Detaylı

ÝÞÇÝ SAÐLIÐI VE ÝÞ GÜVENLÝÐÝ PROJESÝ

ÝÞÇÝ SAÐLIÐI VE ÝÞ GÜVENLÝÐÝ PROJESÝ ÝÞÇÝ SAÐLIÐI VE ÝÞ GÜVENLÝÐÝ PROJESÝ EÐÝTÝM SEMÝNERÝ RESÝMLERÝ Çimento Ýþveren Dergisi Özel Eki Mart 2003, Cilt 17, Sayý 2 çimento iþveren dergisinin ekidir Ýþçi Saðlýðý ve Ýþ Güvenliði Projesi Sendikamýz

Detaylı

Corporate Stars, Türkiye nin en iyi markalarını bir araya getiren sosyal bir iş platformudur.

Corporate Stars, Türkiye nin en iyi markalarını bir araya getiren sosyal bir iş platformudur. POWERED BY Corporate Stars, Türkiye nin en iyi markalarını bir araya getiren sosyal bir iş platformudur. Corporate Stars her yýl Türkiye nin en iyi kurumsal firmalarýný bir araya getirir. Oluþturduðu sinerji

Detaylı

3. FASÝKÜL 1. FASÝKÜL 4. FASÝKÜL 2. FASÝKÜL 5. FASÝKÜL. 3. ÜNÝTE: ÇIKARMA ÝÞLEMÝ, AÇILAR VE ÞEKÝLLER Çýkarma Ýþlemi Zihinden Çýkarma

3. FASÝKÜL 1. FASÝKÜL 4. FASÝKÜL 2. FASÝKÜL 5. FASÝKÜL. 3. ÜNÝTE: ÇIKARMA ÝÞLEMÝ, AÇILAR VE ÞEKÝLLER Çýkarma Ýþlemi Zihinden Çýkarma Ýçindekiler 1. FASÝKÜL 1. ÜNÝTE: ÞEKÝLLER VE SAYILAR Nokta Düzlem ve Düzlemsel Þekiller Geometrik Cisimlerin Yüzleri ve Yüzeyleri Tablo ve Þekil Grafiði Üç Basamaklý Doðal Sayýlar Sayýlarý Karþýlaþtýrma

Detaylı

Eðitim ve Kültür Genel Müdürlüðü. Avrupa Okullarýnda Fen Bilgisi Öðretimi. Politikalar ve Araþtýrmalar. Avrupa Komisyonu

Eðitim ve Kültür Genel Müdürlüðü. Avrupa Okullarýnda Fen Bilgisi Öðretimi. Politikalar ve Araþtýrmalar. Avrupa Komisyonu Eðitim ve Kültür Genel Müdürlüðü Avrupa Okullarýnda Fen Bilgisi Öðretimi Politikalar ve Araþtýrmalar Avrupa Komisyonu Avrupa Okullarýnda Fen Bilgisi Öðretimi Politikalar ve Araştırmalar Eurydice Avrupa'daki

Detaylı

0.2-200m3/saat AISI 304-316

0.2-200m3/saat AISI 304-316 RD Firmamýz mühendisliðinde imalatýný yaptýðýmýz endüstriyel tip hava kilidleri her türlü proseste çalýþacak rotor ve gövde seçeneklerine sahiptir.aisi304-aisi316baþtaolmaküzerekimya,maden,gýda...gibi

Detaylı

Tehlikeli Atýk Çözümünde EKOVAR...

Tehlikeli Atýk Çözümünde EKOVAR... ARA DEPOLAMA www. ekovar.com info@ ekovar.com Hilal Mah. 50. Sokak, 4. Cad. No: 8/8 Yýldýz - Çankaya / ANKARA Tel : +(90) 312 442 13 05 +(90) 312 442 11 43 Faks : +(90) 312 442 13 06 Tehlikeli Atýk Çözümünde

Detaylı

2014-2015 Eðitim Öðretim Yýlý ÝSTANBUL ÝLÝ ORTAOKULLAR ARASI "4. AKIL OYUNLARI TURNUVASI" Ýstanbul Ýli Ortaokullar Arasý 4. Akýl Oyunlarý Turnuvasý, 21 Þubat 2015 tarihinde Özel Sancaktepe Okyanus Koleji

Detaylı

Kanguru Matematik Türkiye 2017

Kanguru Matematik Türkiye 2017 4 puanlýk sorular 1. Küçük bir salyangoz, 10m yüksekliðinde bir telefon direðine týrmanmaktadýr. Gündüzleri 3m týrmanabilmekte ama geceleri 1m geri kaymaktadýr. Salyangozun direðin tepesine týrmanmasý

Detaylı

ÖÐRETMENLERÝN YENÝ ÝLKÖÐRETÝM MATEMATÝK PROGRAMINA ÝLÝÞKÝN GÖRÜÞLERÝ

ÖÐRETMENLERÝN YENÝ ÝLKÖÐRETÝM MATEMATÝK PROGRAMINA ÝLÝÞKÝN GÖRÜÞLERÝ Abant Ýzzet Baysal Üniversitesi Eðitim Fakültesi Dergisi Cilt: 8, Sayý: 1, Yýl: 8, Haziran 2008 ÖÐRETMENLERÝN YENÝ ÝLKÖÐRETÝM MATEMATÝK PROGRAMINA ÝLÝÞKÝN GÖRÜÞLERÝ Hasan Hüseyin AKSU * ÖZET Bu araþtýrma,

Detaylı

ALPER YILMAZ KIZILCAÞAR MAHALLESÝ MUHTAR ADAYI

ALPER YILMAZ KIZILCAÞAR MAHALLESÝ MUHTAR ADAYI Kýzýlcaþar Geleceðe Hazýrlanýyor Gelin Birlikte Çalýþalým ALPER YILMAZ KIZILCAÞAR MAHALLESÝ MUHTAR ADAYI Mart 2014 ALPER YILMAZ Halkla Bütünleþen MUHTARLIK Ankara Gölbaþý Kýzýlcaþar Köyünde 4 Mart 1979

Detaylı

2 - Konuþmayý Yazýya Dökme

2 - Konuþmayý Yazýya Dökme - 1 8 Konuþmayý Yazýya Dökme El yazýnýn yerini alacak bir aygýt düþü XIX. yüzyýlý boyunca çok kiþiyi meþgul etmiþtir. Deðiþik tasarým örnekleri görülmekle beraber, daktilo dediðimiz aygýtýn satýlabilir

Detaylı

Corporate Stars, Türkiye nin en iyi markalarını bir araya getiren sosyal bir iş platformudur.

Corporate Stars, Türkiye nin en iyi markalarını bir araya getiren sosyal bir iş platformudur. POWERED BY Corporate Stars, Türkiye nin en iyi markalarını bir araya getiren sosyal bir iş platformudur. Corporate Stars her yýl Türkiye nin en iyi kurumsal firmalarýný bir araya getirir. Oluþturduðu sinerji

Detaylı

Türkiye nin teori ile pratiði en iyi birleþtiren, iþ dünyasýnýn gereksinimlerine en uygun hazýrlanan, nda yeni dönem baþlýyor. HR DERGÝ tarafýndan 1996 yýlýndan beri düzenlenen bu programý daha önce tamamlayanlar,

Detaylı

2014 2015 Eðitim Öðretim Yýlý ÝSTANBUL ÝLÝ ÝLKOKULLAR ARASI 2. Zeka Oyunlarý Turnuvasý 7 Mart Silence Ýstanbul Hotel TURNUVA PROGRAMI 09.30-10.00 10.00-10.45 11.00-11.22 11.35-11.58 12.10-12.34 12.50-13.15

Detaylı

OKUL ÖNCESÝ EÐÝTÝM KURUMLARI YÖNETMELÝÐÝNDE DEÐÝÞÝKLÝK YAPILMASINA D YÖNETMELÝK Çarþamba, 10 Eylül 2008

OKUL ÖNCESÝ EÐÝTÝM KURUMLARI YÖNETMELÝÐÝNDE DEÐÝÞÝKLÝK YAPILMASINA D YÖNETMELÝK Çarþamba, 10 Eylül 2008 OKUL ÖNCESÝ EÐÝTÝM KURUMLARI YÖNETMELÝÐÝNDE DEÐÝÞÝKLÝK YAPILMASINA D YÖNETMELÝK Çarþamba, 10 Eylül 2008 6 Eylül 2008 CUMARTESÝ Resmî Gazete Sayý : 26989 YÖNETMELÝK Millî Eðitim Bakanlýðýndan: OKUL ÖNCESÝ

Detaylı

4691 sayýlý Teknoloji Geliþtirme Bölgeleri Kanunu kapsamýnda kurulan ULUTEK TEKNOLOJÝ GELÝÞTÝRME BÖLGESÝ, Uludað Üniversitesi Görükle Kampüsü içerisinde 471.000 m2 alanda hizmet vermektedir. 2006 yýlýnda

Detaylı

Araþtýrma Hazýrlayan: Ebru Kocamanlar Araþtýrma Uzman Yardýmcýsý Gýda Ürünlerinde Ambalajýn Satýn Alma Davranýþýna Etkisi Dünya Ambalaj Örgütü nün açýklamalarýna göre dünyada ambalaj kullanýmýnýn %30 unu

Detaylı

Mart 2010 Otel Piyasasý Antalya Ýstanbul Gayrimenkul Deðerleme ve Danýþmanlýk A.Þ. Büyükdere Cad. Kervan Geçmez Sok. No:5 K:2 Mecidiyeköy Ýstanbul - Türkiye Tel: +90.212.273.15.16 Faks: +90.212.355.07.28

Detaylı

7. ÝTHÝB KUMAÞ TASARIM YARIÞMASI 2012

7. ÝTHÝB KUMAÞ TASARIM YARIÞMASI 2012 7. ÝTHÝB KUMAÞ TASARIM YARIÞMASI 2012 KÝMLER KATILABÝLÝR? Yarýþma, Türkiye Cumhuriyeti sýnýrlarý dahilinde veya yurtdýþýnda okuyan T.C. vatandaþlarý veya K.K.T.C vatandaþý, 35 yaþýný aþmamýþ, en az lise

Detaylı

Çoklu Zeka Kuramı - Zeka Tipleri

Çoklu Zeka Kuramı - Zeka Tipleri Çoklu Zeka Kuramı - Zeka Tipleri Howard Gardner "Çoklu Zeka Kuramı" nı ortaya atmadan önce insanların zeki olup olmadığı matematik, geometri ve mantık sorulardan oluşan IQ testleri ile ölçülmekteydi. Fakat

Detaylı

PARK YAZ OKULUNDA YAÞATIN

PARK YAZ OKULUNDA YAÞATIN YAZ OKULU Çocuklarýnýza YAZ KEYFiNi GYM PARK YAZ OKULUNDA YAÞATIN ONLINE KAYIT facebook.com/gympark instagram.com/gym_park twitter.com/gym park info@gympark.com.tr www.gympark.com.tr 0 236 233 00 55 0

Detaylı

DOÐA KOLEJÝ 2019 BURSLULUK SINAVI VELÝ BÝLGÝLENDÝRME KÝTAPÇIÐI

DOÐA KOLEJÝ 2019 BURSLULUK SINAVI VELÝ BÝLGÝLENDÝRME KÝTAPÇIÐI 13 OCAK 2019 4, 5,, 7,, 9, ve 11. sınıflar için %0 e varan burs imkânı DOÐA KOLEJÝ 2019 BURSLULUK SINAVI VELÝ BÝLGÝLENDÝRME KÝTAPÇIÐI Değerli Anneler ve Babalar, Doða Koleji olarak ve 13 Ocak 2019 tarihlerinde

Detaylı

25 Mart 2007 Kol Toplantýsý

25 Mart 2007 Kol Toplantýsý 25 Mart 2007 Kol Toplantýsý 25 Mart 2007 tarihinde Türk Tabipleri Birliði GMK Bulvarý Þehit Daniþ Tunalýgil sok. No: 2 / 17-23 Maltepe-Ankara adresinde Kol Toplantýmýzý gerçekleþtiriyoruz. Türkiye saðlýk

Detaylı

STAJ BÝLGÝLERÝ. Önemli Açýklamalar

STAJ BÝLGÝLERÝ. Önemli Açýklamalar Öðrencinin Adý ve Soyadý Doðum Yeri ve Yýlý Fakülte Numarasý Bölümü Yaptýðý Staj Dalý Fotoðraf STAJ BÝLGÝLERÝ Ýþyeri Adý Adresi Telefon Numarasý Staj Baþlama Tarihi Staj Bitiþ Tarihi Staj Süresi (gün)

Detaylı

Matematik ve Türkçe Örnek Soru Çözümleri Matematik Testi Örnek Soru Çözümleri 1 Aþaðýdaki saatlerden hangisinin akrep ve yelkovaný bir dar açý oluþturur? ) ) ) ) 11 12 1 11 12 1 11 12 1 10 2 10 2 10 2

Detaylı

014-015 Eðitim Öðretim Yýlý ÝSTANBUL ÝLÝ ORTAOKULLAR ARASI "7. AKIL OYUNLARI ÞAMPÝYONASI" Ýstanbul Ýli Ortaokullar Arasý 7. Akýl Oyunlarý Þampiyonasý, 18 Nisan 015 tarihinde Özel Sancaktepe Bilfen Ortaokulu

Detaylı

Kariyer Danýþmanlýðý. COUNCIL of INTERNATIONAL SCHOOLS

Kariyer Danýþmanlýðý. COUNCIL of INTERNATIONAL SCHOOLS Kariyer Danýþmanlýðý 24 COUNCIL of INTERNATIONAL SCHOOLS 1 ÜSKÜDAR AMERÝKAN LÝSESÝ KARÝYER DANIÞMANLIÐI, Üsküdar Amerikan Lisesi kariyer danýþmanlýðýný, Öðrencilerimizin; kendi yeteneklerini keþfederek

Detaylı

Mesleki Eðitimde 8 Renk. Yönetici El Kitabý

Mesleki Eðitimde 8 Renk. Yönetici El Kitabý 1 Mesleki Eðitimde 8 Renk Yönetici El Kitabý Sakarya Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi adýna Sahibi Ahmet Özer Okul Müdürü Mesleki Eðitmde 8 Renk projesi kapsamýnda basýlmýþtýr. Ücretsizdir, para ile satýlamaz.

Detaylı

KÝPAÞ 2016 KATALOG HAVALANDIRMA.

KÝPAÞ 2016 KATALOG HAVALANDIRMA. KÝPAÞ HAVALANDIRMA 2016 KATALOG www.kipashavalandirma.com Hamidiye Mah.Said Nursi Cad. Gündem Sok. No:11 ÇEKMEKÖY-ISTANBUL T : +90 216 641 01 79 M : info@kipashavalandirma.com.tr W : www.kipashavalandirma.com.tr

Detaylı

BASIN DUYURUSU (25.08.2002) 2002 Öðrenci Seçme Sýnavý (ÖSS) Yerleþtirme Sonuçlarý

BASIN DUYURUSU (25.08.2002) 2002 Öðrenci Seçme Sýnavý (ÖSS) Yerleþtirme Sonuçlarý BASIN DUYURUSU (25.08.2002) 2002 Öðrenci Seçme Sýnavý (ÖSS) Yerleþtirme Sonuçlarý 16 Haziran ve 23 Haziran 2002 tarihlerinde yapýlan Öðrenci Seçme Sýnavý (ÖSS) ve Yabancý Dil Sýnavý (YDS) sonuçlarýna aðýrlýklý

Detaylı

TOPLUMSAL SAÐLIK DÜZEYÝNÝN DURUMU: Türkiye Bunu Hak Etmiyor

TOPLUMSAL SAÐLIK DÜZEYÝNÝN DURUMU: Türkiye Bunu Hak Etmiyor TOPLUMSAL SAÐLIK DÜZEYÝNÝN DURUMU: Türkiye Bunu Hak Etmiyor Türkiye'nin insanlarý, mevcut saðlýk düzeyini hak etmiyor. Saðlýk hizmetleri için ayrýlan kaynaklarýn yetersizliði, kamunun önemli oranda saðlýk

Detaylı

Eðitim Baþvurularý Hakkýnda; -Eðitim katýlýmcý sayýsý ve eðitim tarih deðiþiklikleri Odamýz tarafýndan belirlenmektedir. -Eðitimlerimizle ilgili tüm güncel bilgiler www.corlutso.org.tr internet adresindeki

Detaylı

* Okuyalım: * Akıl Oyunları: * Matematik: * El Becerisi: * Alıștırma-Bulmaca: * Bilim ve Teknoloji: * Gezelim-Görelim:

* Okuyalım: * Akıl Oyunları: * Matematik: * El Becerisi: * Alıștırma-Bulmaca: * Bilim ve Teknoloji: * Gezelim-Görelim: 3. SINIF 1.ta haf * Okuyalım: Eșek * Matematik: Çevremizdeki Üçgenler * Alıștırma-Bulmaca: Sözcük Avı * Gezelim-Görelim: Doğal Yașam Parkı * Alıștırma-Bulmaca: Sıradaki Șekil Hangisi * Doğa: Karıncaların

Detaylı

Dövize Endeksli Kredilerde KKDF

Dövize Endeksli Kredilerde KKDF 2009-10 Dövize Endeksli Kredilerde KKDF Ýstanbul, 12 Mart 2009 Sirküler Sirküler Numarasý : Elit - 2009/10 Dövize Endeksli Kredilerde KKDF 1. Genel Açýklamalar: 88/12944 sayýlý Kararnameye iliþkin olarak

Detaylı

KOBÝ lerin iþ süreçlerini daha iyi yönetebilmeleri için

KOBÝ lerin iþ süreçlerini daha iyi yönetebilmeleri için NEDEN KOBÝ lerin iþ süreçlerini daha iyi yönetebilmeleri için SAP Business One çözümünü seçmelerinin nedeni 011 SAP AG. Tüm haklarý saklýdýr. SAP Business One müþterileri SAP'ye olan güvenlerini gösteriyor.000+

Detaylı

Akýlcý Çözümler Üretiyoruz Finansal Yönetim ve Excel Eðitimleri Pratik, bütün öðretmenlerin en iyisidir. Publius Syrus EÐÝTÝMÝN AMACI MS Excel, günümüzde, iþ hayatýnda yoðun þekilde kullanýlan, vazgeçilmez

Detaylı

düþürücü kullanmamak c-duruma uygun ilaç kullanmamak Ateþ Durumunda Mutlaka Hekime Götürülmesi Gereken Haller:

düþürücü kullanmamak c-duruma uygun ilaç kullanmamak Ateþ Durumunda Mutlaka Hekime Götürülmesi Gereken Haller: Ayna-Gazetesi-renksiz-11-06.qxp 26.10.2006 23:39 Seite 2 Çocuklarda Ateþ Deðerli Ayna okuyucularý, bundan böyle bu sayfada sizleri saðlýk konusunda bilgilendireceðim. Atalarýmýz ne demiþti: olmaya devlet

Detaylı

Ballorex Venturi. Çift Regülatörlü Vana

Ballorex Venturi. Çift Regülatörlü Vana Ballorex Venturi Çift Regülatörlü Vana Isýtma ve soðutma sistemlerinin balanslanmasý Precision made easy Ballorex Venturi ýsýtma ve soðutma sistemlerini balanslamasýný saðlayan olan yeni jenerasyon çift

Detaylı

Laboratuvar Akreditasyon Baþkanlýðý Týbbi Laboratuvarlar

Laboratuvar Akreditasyon Baþkanlýðý Týbbi Laboratuvarlar Laboratuvar Akreditasyon Baþkanlýðý Týbbi Laboratuvarlar Týbbi Laboratuvar Akreditasyonu Akreditasyon, Akreditasyon; Laboratuvarların, Muayene, Belgelendirme kuruluşlarının ve Yeterlilik Deneyi Sağlayıcı

Detaylı

1. ÝTHÝB TEKNÝK TEKSTÝL PROJE YARIÞMASI

1. ÝTHÝB TEKNÝK TEKSTÝL PROJE YARIÞMASI Yarýþmanýn Amacý 1. ÝTHÝB 1.ÝTHÝB Teknik Tekstiller Proje Yarýþmasý, Ýstanbul Tekstil ve Hammaddeleri Ýhracatçýlarý Birliði'nin Türkiye Ýhracatçýlar Meclisi'nin katkýlarýyla Türkiye'de teknik tekstil sektörünün

Detaylı

mmo bülteni ...basýnda odamýz...basýnda odamýz...basýnda odamýz... nisan 2005/sayý 83

mmo bülteni ...basýnda odamýz...basýnda odamýz...basýnda odamýz... nisan 2005/sayý 83 ...basýnda odamýz...basýnda odamýz...basýnda odamýz... 2 Mart 2005 Hürriyet Gazetesi Oto Yaþam Eki'nin Editörü Ufuk SANDIK, "Dikiz Aynasý" köþesinde Oda Baþkaný Emin KORAMAZ'ýn LPG'li araçlardaki denetimsizliðe

Detaylı

Firmamýz mühendisliðinde imalatýný yaptýðýmýz endüstriyel tip mikro dozaj sistemleri ile Kimya,Maden,Gýda... gibi sektörlerde kullanýlan hafif, orta

Firmamýz mühendisliðinde imalatýný yaptýðýmýz endüstriyel tip mikro dozaj sistemleri ile Kimya,Maden,Gýda... gibi sektörlerde kullanýlan hafif, orta Mikro Dozaj Firmamýz mühendisliðinde imalatýný yaptýðýmýz endüstriyel tip mikro dozaj sistemleri ile Kimya,Maden,Gýda... gibi sektörlerde kullanýlan hafif, orta ve aðýr hizmet tipi modellerimizle Türk

Detaylı

2003 ten 2009 a saðlýkta dönüþüm þiddet le sürüyor

2003 ten 2009 a saðlýkta dönüþüm þiddet le sürüyor TD 161.qxp 28.02.2009 22:11 Page 1 C M Y K 1 Mart 2009 Sayý:161 Sayfa 6 da 2003 ten 2009 a saðlýkta dönüþüm þiddet le sürüyor Saðlýkta Dönüþüm Programý nýn uygulanmaya baþladýðý 2003 yýlýndan bu yana çok

Detaylı

ÖNSÖZ. Güzel bahar günlerini ve sýcacýk anlarý birlikte paylaþmak dileðiyle

ÖNSÖZ. Güzel bahar günlerini ve sýcacýk anlarý birlikte paylaþmak dileðiyle ÖNSÖZ Biliþim Sektörünün deðerli çalýþanlarý, sektörümüze katký saðlayan biliþim dostlarý, Bilindiði üzere Türkiye Biliþim Derneði, Biliþim Sektörünün geliþmesi amacýyla tam 38 yýldýr çalýþmalarýna aralýksýz

Detaylı

17-19 Aralýk 2010 Miracle Resort Hotel, Antalya 17-19 Aralýk 2010 - Miracle Resort Hotel, Antalya Deðerli Meslektaþýmýz, Kanser tedavisindeki hýzlý deðiþim ve geliþme farklý alanlarda uzmanlaþmýþ hekimlerin

Detaylı

Mart 2010 Proje Hakkýnda NBÞ sektörünün ana girdisi olan mýsýrýn hasadý, hammadde kalitesi açýsýndan yetiþtirilmesi kadar önemli bir süreçtir. Hasat sýrasýnda gerçekleþtirilen yanlýþ uygulamalar sonucunda

Detaylı

DONALD JOHNSTON OECD GENEL SEKRETERÝ INTERVIEW DONALD JOHNSTON OECD GENERAL SECRETARY

DONALD JOHNSTON OECD GENEL SEKRETERÝ INTERVIEW DONALD JOHNSTON OECD GENERAL SECRETARY söyleþi - interview ÝKTÝSAT ÝÞLETME ve FÝNANS SÖYLEÞÝ DONALD JOHNSTON OECD GENEL SEKRETERÝ INTERVIEW DONALD JOHNSTON OECD GENERAL SECRETARY Bu söyleþi, Genel Yayýn Yönetmenimiz Ali Bilge tarafýndan 15

Detaylı

Örgütsel Davranýþýn Tanýmý, Tarihsel Geliþimi ve Kapsamý

Örgütsel Davranýþýn Tanýmý, Tarihsel Geliþimi ve Kapsamý NOT : Bu bölüm önümüzdeki günlerde Prof.Dr. Hüner Þencan ýn incelemesinden sonra daha da geliþtirilerek son halini alacaktýr. Zaman kaybý olmamasý için büyük ölçüde- tamamlanmýþ olan bu bölüm web e konmuþtur.

Detaylı

Süleyman Demirel Üniversitesi Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu Deðerlendirme Anketi

Süleyman Demirel Üniversitesi Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu Deðerlendirme Anketi Süleyman Demirel Üniversitesi Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu Deðerlendirme Anketi Deðerli Öðrencilerimiz, Bu anket, Isparta Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu'nda eðitim-öðretim kalitesini yükseltmeyi

Detaylı

TABLO-2'nin devamý. Sanayi ve Ticaret Bakanlýðý

TABLO-2'nin devamý. Sanayi ve Ticaret Bakanlýðý Sanayi ve Ticaret Bakanlýðý Atama Yapýlacak Kadro Unvaný: Stajyer Kontrolör (Ýdari) Atama Yapýlmasý Planlanan Kadro Sayýsý: Ýdari+Mühendis Kadrolarý Toplamý : 5 Test Aðýrlýklarý: GY:0,1, GK:0,1, HU:0,2,

Detaylı

ÝLKÖÐRETÝM 1. KADEMEDE ÇOKLU ZEKÂ KURAMI UYGULAMALARINA ÝLÝÞKÝN SINIF ÖÐRETMENLERÝNÝN GÖRÜÞ VE ÖNERÝLERÝ (ÇANAKKALE ÝLÝ ÖRNEÐÝ)

ÝLKÖÐRETÝM 1. KADEMEDE ÇOKLU ZEKÂ KURAMI UYGULAMALARINA ÝLÝÞKÝN SINIF ÖÐRETMENLERÝNÝN GÖRÜÞ VE ÖNERÝLERÝ (ÇANAKKALE ÝLÝ ÖRNEÐÝ) ÝLKÖÐRETÝM 1. KADEMEDE ÇOKLU ZEKÂ KURAMI UYGULAMALARINA ÝLÝÞKÝN SINIF ÖÐRETMENLERÝNÝN GÖRÜÞ VE ÖNERÝLERÝ (ÇANAKKALE ÝLÝ ÖRNEÐÝ) ÖZ The Opinions and Suggestions of Primary Teachers on the Applications of

Detaylı

Yeni zirvelere doðru, mükemmellikle... ÝNÞAAT, TAAHHÜT VE MÜHENDÝSLÝK GÜÇLÜ BAÞLADI GÜCÜNE GÜÇ KATARAK DEVAM EDÝYOR! Deðerlerimiz Vizyonumuz Mevcut kültür, iþ ahlaký ve deðerlerini muhafaza ederken, tüm

Detaylı

DOÐALGAZ ÝÇ TESÝSAT MÜHENDÝS YETKÝLENDÝRME KURSU DÜZENLENDÝ

DOÐALGAZ ÝÇ TESÝSAT MÜHENDÝS YETKÝLENDÝRME KURSU DÜZENLENDÝ ÝKK TOPLANTISI ÞUBEMÝZDE GERÇEKLEÞTÝRÝLDÝ 4 Kasým 2010 tarihinde ÝKK toplantýsý Þubemizde gerçekleþtirildi. ÞUBEMÝZ SOSYAL ETKÝNLÝKLER KOMÝSYONU TOPLANDI Þubemiz sosyal etkinlikler komisyonu 05 Kasým 2010

Detaylı

Özay Çelen (*), Turgut Karaalp (*), Sýdýka Kaya (**), Cesim Demir (*), Abdulkadir Teke (*), Ali Akdeniz (*)

Özay Çelen (*), Turgut Karaalp (*), Sýdýka Kaya (**), Cesim Demir (*), Abdulkadir Teke (*), Ali Akdeniz (*) Gülhane Týp Dergisi 2007; 49: 25-31 Gülhane Askeri Týp Akademisi 2007 ARAÞTIRMA Gülhane Askeri Týp Fakültesi Eðitim Hastanesi Yoðun Bakým Ünitelerinde görev yapan hemþirelerin uygulanan hizmet içi eðitim

Detaylı

Gökyüzündeki milyonlarca yýldýzdan biriymiþ Çiçekyýldýz. Gerçekten de yeni açmýþ bir çiçek gibi sarý, kýrmýzý, yeþil renkte ýþýklar saçýyormuþ

Gökyüzündeki milyonlarca yýldýzdan biriymiþ Çiçekyýldýz. Gerçekten de yeni açmýþ bir çiçek gibi sarý, kýrmýzý, yeþil renkte ýþýklar saçýyormuþ Gökyüzündeki milyonlarca yýldýzdan biriymiþ Çiçekyýldýz. Gerçekten de yeni açmýþ bir çiçek gibi sarý, kýrmýzý, yeþil renkte ýþýklar saçýyormuþ çevresine. Bu adý ona bir kuyrukluyýldýz vermiþ. Nasýl mý

Detaylı

TTB-GPE Ýletiþim Becerileri Eðitim Programý

TTB-GPE Ýletiþim Becerileri Eðitim Programý TTB-GPE Ýletiþim Becerileri Eðitim Programý Tuðrul Erbaydar*, Özen Aþut*, Hüseyin Demirdizen*, Adile Öniz*, Hakan Þen*, Derya Karakaya*, Nevruz Gürceðiz*, Nilgün Arpacý*, Birgün Uz*, Perihan Etiz*, Sürel

Detaylı

T.C. MÝLLÎ EÐÝTÝM BAKANLIÐI Eðitimi Araþtýrma ve Geliþtirme Dairesi Baþkanlýðý ÖÐRENCÝ MERKEZLÝ EÐÝTÝM UYGULAMA MODELÝ

T.C. MÝLLÎ EÐÝTÝM BAKANLIÐI Eðitimi Araþtýrma ve Geliþtirme Dairesi Baþkanlýðý ÖÐRENCÝ MERKEZLÝ EÐÝTÝM UYGULAMA MODELÝ T.C. MÝLLÎ EÐÝTÝM BAKANLIÐI Eðitimi Araþtýrma ve Geliþtirme Dairesi Baþkanlýðý ÖÐRENCÝ MERKEZLÝ EÐÝTÝM UYGULAMA MODELÝ MÝLLÎ EÐÝTÝM BASIMEVÝ-ANKARA, 2007 MÝLLÎ EÐÝTÝM BAKANLIÐI YAYINLARI...: 0000 KAYNAK

Detaylı

2015-2016 KISA PROGRAM NÝLÜFER ROTARY KULÜBÜ UR. 2440. BÖLGE BES ve EÐÝTÝM ASAMBLESÝ 26-29 MART 2015 Sevgili Dostlarýmýz; U.R. 2440. Bölge 2015-2016 Dönemi BES ve Eðitim Asamblesine hoþ geldiniz. Önemli

Detaylı

LEONARDO DA VINCI PROGRAMI

LEONARDO DA VINCI PROGRAMI AVRUPA BÝRLÝÐÝ EÐÝTÝM VE GENÇLÝK PROGRAMLARI MERKEZÝ BAÞKANLIÐI Leonardo da Vinci (Mesleki Eðitim) Programý 2007-2013 Comenius Eðitim ve Öðretim Erasmus l Leonardo da Vinci l Grundtvig l LEONARDO DA VINCI

Detaylı

Sosyal Bilgiler Alaný Öðretmen Adaylarýnýn Okul Uygulamalarýna Yönelik Görüþleri Üzerine Nitel Bir Araþtýrma

Sosyal Bilgiler Alaný Öðretmen Adaylarýnýn Okul Uygulamalarýna Yönelik Görüþleri Üzerine Nitel Bir Araþtýrma Sosyal Bilgiler Alaný Öðretmen Adaylarýnýn Okul Uygulamalarýna Yönelik Görüþleri Üzerine Nitel Bir Araþtýrma Ýsmail GÜVEN * Özet Bu niteliksel çalýþmanýn amacý sosyal bilgiler alaný öðretmen adaylarýnýn

Detaylı

A Ç I K L A M A L A R

A Ç I K L A M A L A R A Ç I K L A M A L A R 2006-ÖSS'ye giren adaylara iki bölümden oluþan bir sýnav uygulanmýþtýr. Birinci bölümde ortak derslerle ilgili Matematik-1 Testi (Mat-1), Fen Bilimleri-1 Testi (Fen-1), Türkçe Testi

Detaylı

TUM DERS LER SOR U BAN K AS I HAYAT BİLGİSİ FEN BİLİMLERİ - TÜRKÇE MATEMATİK - İNGİLİZCE

TUM DERS LER SOR U BAN K AS I HAYAT BİLGİSİ FEN BİLİMLERİ - TÜRKÇE MATEMATİK - İNGİLİZCE TUM DERS LER SOR U BAN K AS I HAYAT BİLGİSİ FEN BİLİMLERİ - TÜRKÇE MATEMATİK - İNGİLİZCE 3 Tudem Eğitim Hiz. San. ve Tic. A.Ş 1476/1 Sokak No: 10/51 Alsancak/Konak/ÝZMÝR Yazarlar: Tudem Yazý Kurulu Dizgi

Detaylı

Çoklu Zekâ ve Beynin Etkili Kullanımı ÇOKLU ZEKÂ KURAMI

Çoklu Zekâ ve Beynin Etkili Kullanımı ÇOKLU ZEKÂ KURAMI Çoklu Zekâ ve Beynin Etkili Kullanımı ÇOKLU ZEKÂ KURAMI Howard Gardner ın 1983 Düşünüş Biçimi: Çoklu Zekâ Kuramı adlı eserinde ortaya koyduğu Çoklu Zekâ Kuramı, zekânın toplumlar ve eğitim üzerinde yıllardır

Detaylı