Yemekhane Atýklarýndan Fermantasyonla Laktik Asit Üretimi

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Yemekhane Atýklarýndan Fermantasyonla Laktik Asit Üretimi"

Transkript

1 Ekoloji 20, 80, (2011) doi: /ekoloji Yemekhane Atýklarýndan Fermantasyonla Laktik Asit Üretimi Didem OMAY 1*, Yüksel GÜVENÝLÝR 2 1Yalova Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kimya ve Süreç Mühendisliði Bölümü, 77100, Yalova-TÜRKÝYE 2Ýstanbul Teknik Üniversitesi, Kimya Metalurji Fakültesi, Kimya Mühendisliði Bölümü, 34769, Maslak, Ýstanbul-TÜRKÝYE *Corresponding author: domay@yalova.edu.tr Özet Biyoteknolojinin geliþimine paralel olarak fermantasyon ile organik ve biyokimyasal maddelerin üretimi çaðýmýz teknolojisinin en güncel konularý arasýnda yer almaktadýr. Çeþitli sanayi dallarýnda geniþ kullaným alanlarý bulunan organik çözücüler, antibiyotikler, enzimler gibi pekçok kimyasal madde ve sitrik asit, laktik asit, fumarik asit, malik asit ve salisilik asit gibi besin, ilaç, kimya, tekstil, plastik, kozmetik ve kaðýt endüstrilerinde kullanýlan birçok organik asit de fermantasyon yolu ile üretilebilmektedir. Bu çalýþmada yemekhane atýklarýndan fermantasyon yoluyla L(+) laktik asit üretilmiþ ve üretim prosesi için en yüksek konsantrasyonda laktik asit üretimine imkan veren koþullar tespit edilmiþtir. Sunulan çalýþmada yemekhane atýðý olarak seçilen makarna-süt ve pilav-bezelye-salata karýþýmýndan Lactobacillus casei bakterisi ile laktik asit üretiminde kesikli sistem için bazý proses deðiþkenleri tespit edilmiþtir. L. casei kültürü ile yapýlan laktik asit fermantasyon çalýþmalarý verilerinden, ph deðeri 6.0, fermantasyon sýcaklýðý 45 C, karýþtýrma hýzý 160 rpm olduðu durumda, makarna-süt ve pilav-bezelye-salata olarak belirlenen besiyerlerinden sýrasýyla 42,16 g/l ve 41,56 g/l miktarýnda laktik asit %80 ve %83 dönüþüm verimleri ile elde edilmiþtir. Anahtar Kelimeler: Fermantasyon, laktik asit, L. casei, yemekhane atýðý. Lactic Acid Fermantation from Refectory Waste Abstract In parallel with the development of biotechnology, the production of organic and biochemical substances by fermentation process is one of the most current issue of our age's technology. Many chemical substances widely used in various industrial fields, such as organic solvents, antibiotics and enzymes that are produced by microorganisms in fermentation processes. Many common organic acids such as citric acid, lactic acid, fumaric acid, malic acid and salicylic acid used in food, pharmaceutical, chemical, textile, plastics, cosmetics and paper industries can be produced by fermentation. In the present study, L(+) lactic acid was produced from refectory wastes through fermentation process and fermentation process was optimized for the maximum lactic acid yield. Process variables for batch system were optimized for the production of lactic acid from pretreated macaroni-milk and rice-green pea-salad broths by L. casei culture. For the fermentation of the macaroni-milk and rice-green pea-salad broths with L. casei culture, g/l and g/l lactic acid were obtained with 80% and 83% conversion efficiency when medium ph was set to 6.0, temperature was held at 45 C, agitated at 160 rpm. Keywords: Fermantation, lactic acid, L. casei, refectory waste. Omay D, Güvenilir Y (2011) Yemekhane Atýklarýndan Fermantasyonla Laktik Asit Üretimi. Ekoloji 20 (80): GÝRÝÞ Günümüzde biyoteknolojinin sürekli yeni arayýþlar ve mevcut prosesleri geliþtirme çabasý içersinde olmasý nedeniyle, fermantasyon yoluyla yapýlan üretimler hýzlanmýþtýr. Endüstriyel üretimde, fermantasyonda seçilecek besiyeri ve bileþenleri, üretimi önemli ölçüde etkilemektedir. Melas, pirinç kabuðu, buðday kepeði, sebze ve meyve atýklarý gibi ekonomik deðeri düþük ancak mikroorganizmalar için karbon kaynaðý bakýmýndan zengin olan maddeler fermantasyon prosesleri için oldukça avantajlýdýr (Karovicova ve ark. 2002, Yakupoglu ve Peksen 2011). Bunlarýn yanýnda, karbon kaynaðý olarak kullanýlan birçok ham ve atýk madde mikroorganizmalarýn yaþamalarý için gerekli enerji ve besini saðlarken, çeþitli kentsel, tarýmsal ve endüstriyel atýklarýn bu amaçla kullanýlmasý çevre kirliliðinin önlenmesine de yardýmcý olmaktadýr (Güvenç ve Harsa 1986, Goren ve Esen 2010). Dünyadaki toplam laktik asit üretiminin %90'ý Geliþ: / Kabul:

2 Yemekhane Atýklarýndan Fermantasyonla Laktik Asit Üretimi bakteriyel fermantasyonla, geri kalan %10'luk oraný ise sentetik olarak laktonitrilin hidrolizinden üretilmektedir. Fermantatif üretimde, izomerlerden sadece birini üreten laktik asit bakteri nesli seçildiðinde, optikçe saf ürün elde edilebilirken, sentetik üretimde ise her zaman laktik asidin rasemik karýþýmýnýn elde edilmesi önemli bir dezavantajdýr. Fermantasyon kaynaðý olarak ucuz karbonhidratlarýn seçilmesi, fermantasyon proseslerinin kimyasal sentez prosesleriyle rekabetinde bir adým daha öne geçmesini saðlamaktadýr (Zhang ve ark. 2007). Laktik asit üretimi için çok sayýda karbonhidrat ve azotlu maddeler substrat olarak seçilebilir. Araþtýrmalar, yüksek laktik asit verimi, optimum biyokütle üretimi, ihmal edilebilir yan ürün oluþumu, yüksek fermantasyon hýzý, daha az ön muamele, düþük maliyet, kolay elde edilebilirlik gibi özellikler temel alýnarak substrat seçiminin yapýldýðýný bildirmektedir. Buna göre, laktik asit fermantasyonunda substrat seçimi; substratýn fiyatýna, ön iþlem gerektirip gerektirmediðine, kolay fermente olup olamayacaðýna, kullanýlacak mikroorganizmaya ve istenilen ürüne baðlý olarak yapýlmaktadýr (Narayanan ve ark. 2004). Günümüzde ticari laktik asit üretiminde en çok rafine sakkaroz içeren sentetik ortam, hidrolize niþastadan elde edilen maltoz ve dekstroz, laktoz içeren peynir altý suyu, sakkaroz içeren pancar ve kamýþ melasý kullanýlmaktadýr (Vick Roy 1985). Süt ürünleri ve yaðlý tohumlar, alkollü ve alkolsüz içecekler, sebze ve meyveler, et ve balýk ürünleri, hububat bazlý ürünler fermantasyon substratlarý olarak kullanýlabilirler (Vaidya ve ark. 2005). Bu çalýþmada, Ýstanbul Teknik Üniversitesi Saðlýk, Kültür ve Spor Daire Baþkanlýðý Yemek Ýþletmeleri'nden temin edilen yemekhane atýklarýndan L. casei kullanýlarak fermantasyonla L-laktik asit üretimi gerçekleþtirilmiþtir. Literatür çalýþmalarý incelendiðinde, yemekhane atýklarýndan laktik asit üretimine ait bir çalýþmanýn varlýðý tespit edilemediðinden çalýþma bilimsel açýdan bir özgünlük taþýmaktadýr. Ayrýca, yemek atýklarýnýn doðrudan atýk muamelesi görmesi dýþýnda, bu sistemle geri dönüþüme katkýda bulunmasý hem endüstriyel hem de çevresel ve ekonomik açýlardan bir yenilik teþkil etmektedir. MATERYAL VE METOT Materyal Çalýþmada yemekhane atýklarý, Ýstanbul Teknik Ekoloji Üniversitesi Saðlýk, Kültür ve Spor Daire Baþkanlýðý Yemek Ýþletmeleri'nden, deneylerde kullanýlan L. casei Alman DSMZ firmasýndan, MRS broth ve MRS agar Merck firmasýndan, Bovine serum albumin, maya ekstratý, CH 3 COONa.3H 2 O ve CaCO 3 Sigma'dan temin edildi. Çalýþmada kullanýlan tüm kimyasallar analitik saflýktadýr. Metot Laktik asit bakterilerinin hazýrlanmasý Çalýþmada kullanýlan mikroorganizmalar MRS besiyerinde geliþtirildi. Steril koþullarda, liyofilize suþ sývý besiyeriyle seyreltilerek katý besiyerlerine azaltma yöntemiyle ekildi ve 37 C'de anaerobik koþullarda 72 saat süreyle inkübe edildi. Petriler incelenerek tek olarak düþen koloni belirlendi, saf olan bu koloni eðri besiyerlerine tekrar ekim yapýlarak çoðaltýldý. Yemekhane atýklarýnýn sakkaroz miktarlarýnýn belirlenmesi Yemekhane atýklarýnýn indirgen þeker miktarlarý DNS (dinitrosalisilik asit) yöntemine göre, toplam þeker oraný ise Fenol- Sülfirik Asit yöntemine göre tayin edildi (Göksungur 1998). Laktik asit fermantasyonu Çalýþmada kullanýlan mikroorganizmalar MRS besiyerinde geliþtirildi. ÝTÜ Yemek Ýþletmeleri'nden elde edilen yemekhane atýklarý belirli sakkaroz oranlarýna seyreltildikten sonra maya ekstratý ilave edilerek otoklavda 1,02 atm basýnçta, 121 C'de 15 dakika boyunca steril edildi. Laktik asit üretiminde kullanýlan mineral maddeler ve CaCO 3 ayrý olarak steril edilip fermantasyon iþlemi esnasýnda sisteme ilave edildi. Kesikli sistemde gerçekleþtirilen fermantasyon iþleminde, içlerinde fermantasyon ortamlarý bulunan ve anaerobik þartlar saðlanmýþ olan erlenler çalkalamalý su banyosunda 37 C'ye gelinceye kadar bekletildi. Sývý besiyerinde homojen þekilde üremiþ bakteri kültüründen, içersinde sývý atýk besiyeri bulunan erlenlere farklý aþý konsantrasyon oranlarýnda olacak þekilde bakteri inoküle edildi. En yüksek deðerdeki laktik asit miktarýnýn elde edilebilmesi amacýyla, fermantasyon iþlemi farklý sýcaklýk deðerlerinde, deðiþik çalkalama hýzlarýnda gerçekleþtirildi saat arasýnda belirli aralýklarla alýnan numuneler 5000 rpm'de, 10 dakika santrifüj edildikten sonra süpernatant alýnarak laktik asit tayini yapýldý (Tan ve Ding 2006). Fermantasyon deneylerinin tümü üç tekrarlý olacak þekilde yapýlmýþtýr ve elde edilen sonuçlar deðerlendirilirken elde edilen sonuçlarýn ortala- 43

3 Ekoloji Omay ve Güvenilir malarý alýnmýþtýr. Laktik asit tayini Örneklerdeki laktik asit miktarlarý HPLC ile ölçüldü. Numuneler analiz edilmeden önce santrifüjlenerek mikrofiltreden geçirildi ve Agilent 1100 Series HPLC'de incelendi (Hujanan ve ark. 2001). BULGULAR Yemekhane atýklarýnýn sakkaroz miktarlarýnýn belirlenmesi Çalýþmalarda kullanýlan yemekhane atýklarýnýn kimyasal bileþimi Tablo 1'de verilmiþtir. Fermantasyon iþleminde kullanýlan makarna-süt ortamýnýn kuru madde içeriði %85,48, pilav-bezelye-salata içerikli fermantasyon ortamýnýn kuru madde içeriði ise %88,29 olarak bulunmuþtur. Fermantasyon ortamlarýnýn ph deðerleri laktik asit bakterilerinin çalýþmasýna imkan verecek düzeye getirilmiþ ve baþlangýç aþamasýnda 6,0 olarak ayarlanmýþtýr. Toplam þeker miktarlarý ise sýrasýyla %56,37 ve %61,38 olarak tespit edilmiþtir. Denemelerde kullanýlan yemekhane atýklarýnýn indirgen þeker miktarlarý makarna-süt ve pilav-bezelye-salata fermantasyon ortamlarý için sýrasýyla 0,33 ve 0,47 olarak saptanmýþtýr. Toplam þeker (invert þeker + sakkaroz) miktarlarýndan numunelerdeki sakkaroz miktarlarýna geçilirken, 1,0 mol sakkarozun inversiyon sýrasýnda 1,0 mol su almasý ve 95 g sakkarozdan 100 g invert þeker oluþmasýndan dolayý, toplam þeker miktarý ile indirgen þeker miktarý arasýndaki fark 0,95 ile çarpýlmýþtýr. Makarna süt ortamýna ait sakkaroz miktarý 53 g/l ve pilavbezelye-salata ortamýna ait sakkaroz miktarý ise, 58 g/l olarak hesaplanmýþtýr. L. casei ile fermantasyonla laktik asit üretimi boyunca ph deðiþiminin incelenmesi L. casei ile makarna-süt karýþýmýndan oluþan fermantasyon ortamýnda 37 C'de 120 rpm karýþtýrma hýzýnda, laktik asit üretiminde baþlangýç sakkaroz miktarý 53 g/l (makarna-süt) olduðu durumda ortam ph'sýndaki deðiþim Þekil 1'de gösterilmiþtir. Makarna- süt besiyeri kullanýlarak gerçekleþtirilen fermantasyon iþlemi boyunca ph deðiþimi incelendiðinde, ilk 24 saatlik süre boyunca ph deðerinin 5.0'in altýna inmediði saptanmýþtýr. L. casei ile pilav-bezelye-salata (58 g/l) ile yapýlan fermantasyonda, ortam ph'sýnýn deðiþimi incelendiðinde ise diðer besiyeri ile çalýþýldýðýnda alýnan sonuçlara paralel olarak, ilk 24 saatte ortam ph'sýnýn 4'ün altýna düþmediði tespit edilmiþtir (Þekil 1). 44 Tablo 1. Selevir Baraj Gölü su kalitesi parametrelerinin yýllýk ortalama deðerleri. Þekil 1. Lactobacillus casei ile makarna-süt ve pilav-bezelyesalata karýþýmýndan laktik asit eldesinde ortam ph'sýnýn deðiþimi. L. casei ile fermantasyonla laktik asit üretimine CaCO 3 miktarýnýn etkisi Ortam ph'sýnýn tamponlanmasý için sisteme ilave edilecek olan CaCO 3 oranýnýn bulunmasý için, sýcaklýk kontrollü çalkalamalý inkübatörde, 53 ve 58 g/l sakkaroz içeren besiyerlerinde 37ºC'de, ph 6,0'da, 24 saat boyunca, %4 aþý konsantrasyonu kullanýlarak ortamdaki toplam substrat miktarýnýn %0.5, %1, %2, %3, %5 ve %10 (aðýrlýk/hacim) oranlarýnda CaCO 3 ilavesiyle laktik asit üretimi gerçekleþtirilmiþtir. Fermantasyon ortamlarýna tampon vazifesi görmesi amacýyla yapýlan CaCO 3 ilavesi ile en yüksek konsantrasyonda laktik asit üretimine imkan verecek olan miktarýnýn tespiti Þekil 2'de gösterilmektedir. Her iki besiyeri için de %5 ve %10 (aðýrlýk/hacim) oranlarýnda CaCO 3 ilavesi ile yapýlan fermantasyonla laktik asit eldesi deneylerinde makarna-süt ve pilav-bezelye-salata ortamlarý için sýrasýyla 42 g/l ve 44 g/l; 43 g/l ve 46 g/l deðerlerinde laktik asit elde edilmiþtir. L. casei ile fermantasyonla laktik asit üretiminde ph deðerinin etkisinin incelenmesi L. casei ile makarna-süt içerikli olarak hazýrlanmýþ fermantasyon ortamýnda, en yüksek konsantrasyonda laktik asit üretimi için uygun ph'nýn bulunmasý amacýyla, 45 C'de, 53 g/l substrat konsantrasyonunda, 4,0, 5,0, 6,0 ve 7,0 ph deðerlerinde fermantasyon deneyleri yapýlmýþtýr.

4 Yemekhane Atýklarýndan Fermantasyonla Laktik Asit Üretimi Ekoloji L. casei kültürünün yapýsýndaki aminopeptidaz tipi enzimin, ph stabilitesi 4,0 ile 7,0 aralýðýnda ve kültürün içersinde bulunduðu ortamýn ph deðeri 6,5 ile 7,0 arasýndayken maksimum substrat dönüþümü yapabildiðinden daha yüksek ph deðerleri ile çalýþma yapýlmamýþtýr. Þekil 3'de görüldüðü gibi, ph 4,0'de gerçekleþtirilen fermantasyonda, laktik asit miktarý son derece düþüktür (8 g/l -15 g/l aralýðýndadýr). L. casei'nin optimum çalýþma koþullarý ph 5,0-6,5 arasýnda olduðundan ph 4.0'deki asitlik mikroorganizmayý inhibe etmiþ ve mikroorganizmanýn yapýsýnda bulunan L-laktaz dehidrojenaz enzimi düþük ph deðerlerinde aktivite gösterememiþtir. ph arttýrýldýðýnda özellikle 6,0 ve 7,0'ye çýkarýldýðýnda, fermantasyonun son 10 saati boyunca laktik asit üretim miktarýnýn sabit kaldýðý gözlenmiþtir. ph 6,0 için, 36 saatlik fermantasyon sonunda, 45,12 g/l laktik asit, %85 dönüþüm verimi ve 1,25 g/l.saat hacimsel verimlilik deðeri ile oluþurken, ph 7.0 için, 44,27 g/l laktik asit, %83,5 dönüþüm verimi ile ve 1,23 g/l.saat hýzla elde edilmiþtir. ph 6,0 ve 7,0 için elde edilen bu sonuçlar, çalýþýlan fermantasyon koþullarýnda mikroorganizmanýn baþlangýç ortamýnda bulunan substratý tamamen kullanmýþ olmasý ile açýklanabilir. Pilav-bezelye-salata besiyeri için de benzer durum söz konusudur (Þekil 4). ph 4,0'de laktik asit miktarý düþükken, ph'ýn 7,0'ye çýkarýlmasý ile 36 saat sonunda ürün miktarýnda 16,49 g/l'den 54,16 g/l deðerine bir artýþ saptanmýþtýr. ph 7,0'de laktik asit dönüþüm verimi %93, hacimsel verimlilik deðeri ise, 1,5 g/l.saat olarak hesaplanmýþtýr. ph'nýn 6,0 olduðu durumda 36 saat sonunda 51,77 g/l laktik asit, %89 dönüþüm verimi ile sentezlenmiþtir. L. casei ile fermantasyonla laktik asit üretiminde sýcaklýk etkisinin incelenmesi Makarna-süt ve pilav-bezelye-salata besiyerlerinden fermantasyonla laktik asit üretiminde optimum sýcaklýðýn bulunmasý için çalkalamalý inkübatörde 30, 40, 45 ve 50 C'de, ph 6,0'da ve 36 saat süresince laktik asit sentezlenmiþtir. Makarna-süt besiyeri ile yapýlan fermantasyon prosesine sýcaklýðýn etkisinin belirlenmesine ait deneysel sonuçlar Þekil 5'de gösterilmiþtir. Þekil 5'den de görüldüðü gibi, 53 g/l deðerinde sakkaroz içeren besiyerinde, farklý sýcaklýklarda yapýlan fermantasyon deneylerinde, en yüksek miktarda laktik asidin oluþtuðu sýcaklýk 45 C olarak tespit edilmiþtir. 45 C'de, 49,54 g/l laktik asit, Þekil 2. Lactobacillus casei ile farklý ortamlarda fermantasyonla laktik asit üretimine CaCO 3 miktarýnýn etkisi. Þekil 3. Farklý ph deðerlerinde Lactobacillus casei ile makarna-süt fermantasyon ortamýnda laktik asit üretimi. Þekil 4. Farklý ph deðerlerinde Lactobacillus casei ile pilavbezelye- salata fermantasyon ortamýnda laktik asit üretimi. Þekil 5. Farklý sýcaklýklarda Lactobacillus casei ile makanasüt fermantasyon ortamýnda laktik asit üretimi. 45

5 Ekoloji Omay ve Güvenilir %93,47 dönüþüm verimi ve 1,37 g/l.saat hacimsel verimlilik deðeri ile elde edilmiþtir. 50 C'de de paralel sonuçlar bulunmuþtur. 36 saat sonunda 42,18 g/l laktik asit, %79,5 dönüþüm verimi ile fermente edilmiþtir. Makarna-süt besiyeri için yapýlan deneysel çalýþmalara benzer iþlemler pilav-bezelyesalata fermantasyon ortamý için de tekrarlanmýþtýr. 58 g/l sakkaroz içeren fermantasyon ortamýndan laktik asit üretiminde, maksimum verimle laktik asidin sentezlendiði sýcaklýk 45 C'dir. Bu sýcaklýk deðerinde 36 saatlik fermantasyon sonucunda, 51 g/l laktik asit elde edilmiþtir. Bu deðere tekabül eden, üretim verimi %88 ve hacimsel verimlilik deðeri ise 1,41 g/l.saat olarak hesaplanmýþtýr (Þekil 6). L. casei ile fermantasyonla laktik asit üretimine karýþtýrma hýzýnýn etkisi L. casei ile iki farklý ortamdan laktik asit fermantasyonunda, karýþtýrma hýzýnýn etkisinin saptanmasý için sýcaklýk kontrollü çalkalamalý inkübatörde 45 C sýcaklýkta, 53 g/l (makarna-süt) ve 58 g/l (pilav- bezelye- salata) sakkaroz içeren besiyerleri ile ph 6,0'da, 30 saat süreyle 80, 100, 120, 160 ve 200 rpm karýþtýrma hýzlarýnda deneyler yapýlmýþtýr. Þekil 7'de görüldüðü gibi 53 g/l sakkaroz içeren fermantasyon ortamý için 80, 100, 120, 160 ve 200 rpm'de elde edilen laktik asit miktarlarý sýrasýyla 24,88, 32,82, 38,75, 42,16 ve 44,78 g/l olup, en yüksek laktik asit üretimi 160 ve 200 rpm karýþtýrma hýzlarýnda elde edilmiþtir. 160 ve 200 rpm karýþtýrma hýzlarýnda elde edilen dönüþüm verimi deðerleri, baþlangýç substrat miktarýnýn tamamýnýn tüketilmiþ olmasýndan dolayý sýrasýyla %80 ve %83 olarak tespit edilmiþtir. 58 g/l sakkaroz içerikli ortam için 160 ve 200 rpm'de elde edilen laktik asit miktarlarý sýrasýyla, 41,56 ve 42,82 g/l deðerinde olup, bu üretim hýzlarýna tekabül eden efektif hacimsel verimlilik deðerleri sýrasýyla, 1,38 g/l.saat ve 1,42 g/l.saat olarak hesaplanmýþtýr. 160 ve 200 rpm'de elde edilen üretim miktarlarý 41,56 ve 42,82 g/l olduðu için, diðer ön denemelerin gerçekleþtirildiði 160 rpm karýþtýrma hýzýnda çalýþýlmaya devam edilmiþ ve fermantasyon çalýþmalarý bu karýþtýrma hýzýnda gerçekleþtirilmiþtir. L. casei ile fermantasyonla laktik asit üretiminde substrat konsantrasyonunun etkisi Makarna-süt ve pilav-bezelye-salata karýþýmýndan oluþan iki farklý besiyerinden laktik asit fermantasyonunda, substrat konsantrasyonunun etkisini incelemek amacýyla, 10, 25, 42, 60 ve 100 g/l 46 Þekil 6. Farklý sýcaklýklarda Lactobacillus casei ile pilavbezelye- salata fermantasyon ortamýnda laktik asit üretimi. Þekil 7. Farklý karýþtýrma hýzlarýnda Lactobacillus casei ile makarna süt ve pilav- bezelye- salata fermantasyon ortamýnda laktik asit üretimi. sakkaroz içeren besiyerleri hazýrlanarak, 45 C'de, 160 rpm'de ve ph 6.0'da 20 saat fermantasyon yapýlmýþtýr. Yapýlan deneyler sonucunda, makarnasüt besiyerinde, substrat konsantrasyonu arttýkça elde edilen laktik asit miktarýnýn arttýðý, belli bir deðerden sonra ise azaldýðý görülmüþtür. 10, 25, 42, 60 ve 100 g/l sakkaroz içeren üretim ortamlarýnda sýrasýyla 12,3; 26,99; 38,46; 17,9 ve 19,1 g/l laktik asit elde edilmiþtir (Þekil 8). Bu deðerlere tekabül eden efektif verim deðerleri ise sýrasýyla %23, %51, %72,5, %33,7 ve %36,0'dýr. En yüksek efektif verim deðerleri olan %51 ve %72,5, 25 g/l ve 42 g/l baþlangýç substrat konsantrasyonlarýnda elde edilirken en yüksek laktik asit üretimi 42 g/l substrat konsantrasyonunda elde edilmiþtir. Sakkaroz konsantrasyonu 53 g/l olan makarna-süt besiyerinin doðrudan kullanýlmasý ile yapýlan fermantasyon sonucunda oluþan laktik asit miktarý 42,16 g/l olarak tespit edilmiþtir ve bu durum göstermektedir ki, orijinal substrat konsantrasyonundan daha yüksek konsantrasyon deðerlerinde, belirgin bir inhibitör etki bulunmaktadýr. Pilav-bezelye-salata besiyeriyle yapýlan fermantasyonda substrat konsantrasyonunun etkisinin

6 Yemekhane Atýklarýndan Fermantasyonla Laktik Asit Üretimi Ekoloji incelenmesi amacýyla diðer besiyerinde uygulanan iþlemler tekrarlanmýþtýr. Optimum substrat konsantrasyonunun tespitine iliþkin deneysel sonuçlar Þekil 9'da sunulmuþtur. Yapýlan deneysel çalýþmalar sonucunda, baþlangýç substrat konsantrasyonu arttýkça oluþan laktik asit miktarýnýn da arttýðý ancak yüksek baþlangýç konsantrasyonu deðerlerinde (100 g/l sakkaroz oranýnda) ürün oluþumunun belirgin bir þekilde azaldýðý saptanmýþtýr. 20 saatlik fermantasyon süresinde, 42 g/l sakkaroz içeren pilav-bezelya-salata besiyerinde, maksimum laktik oluþumu 38,12 g/l deðerinde olup, bu noktada efektif verim %90,1, hacimsel verimlilik ise 1,908 g/l.saat olarak hesaplanmýþtýr. Pilav-bezelye-salata ortamý için de doðrudan 58 g/l konsantrasyonunda sakkaroz içeren atýk substrat olarak kullanýldýðýnda, elde edilen laktik asit miktarý 41,56 g/l olup, makarna-süt ortamý ile tespit edilen fermantatif geliþime paralellik olduðu görülmüþtür. Daha yüksek konsantrasyonlarda inhibisyon etkisi tespit edilmiþtir. TARTIÞMA Fermantasyon iþlemi boyunca ph deðiþiminin etkisi Makarna-süt ve pilav-bezelye-salata fermantasyon ortamlarý kullanýlarak yapýlan laktik asit üretim prosesinde, iþlem boyunca ph deðiþimi incelendiðinde, her iki besiyeri için de, ilk 24 saatlik süre boyunca ph deðerinin 4,0'in altýna inmediði saptanmýþtýr. ph'nýn bu seviyesi, belirtilen süre içersinde kültürün iþlevini yerine getirmesine imkan verdiðinden, laktik asit üretiminin devamýnýn söz konusu olduðu düþünülmektedir. L. casei ile fermantasyonla laktik asit üretiminde, fermantasyonun baþlangýç sürelerinde laktik asidin üretilmeye baþlamasýyla beraber, eþit oluþum hýzýyla formik asit de oluþmaya baþlar. Laktik asit oluþumu fermantasyon süresince arttýðýnda, ph deðeri 5,0 ve altýna düþerse uçucu asitlerin varlýðý belirginleþir. Yapýlan bu çalýþmada, kullanýlan besiyerlerinin içeriði ve bu besiyerlerinin kullanýlan kültür ile uyumu iyi olduðundan fermantasyon iþlemi esnasýnda uçucu asitlerin oluþmadýðý ya da eser miktarda oluþtuðu izlenmiþtir. Literatür çalýþmalarý incelendiðine, meyve suyundan L. casei ile laktik asit üretiminde, sunulan çalýþmadaki verilerin tersine, ph deðeri baþlangýçta 6,0-6,5 iken fermantasyon süresince 3,8-4,5 deðerlerine kadar düþmektedir. Fermantasyonun baþýndan itibaren meydana gelen bu asitlik artýþý, ürün oluþumuna olumsuz etki yapmaktadýr. Asit Þekil 8. Lactobacillus casei ile makana- süt fermantasyon ortamýnda laktik asit üretimine baþlangýç konsantrasyonunun etkisi. Þekil 9. Lactobacillus casei pilav-bezelye-salata fermantasyon ortamýnda laktik asit üretimine substrat konsantrasyonunun etkisi. deðerinin çok ani artýþý fermantasyonda kullanýlan bakterinin yapýsýnýn bozulmasýna sebep olduðundan kullanýlan kültür ürün oluþturamamaktadýr (Karovicova ve ark. 2002). Güvenç ve Harsa (1986) peynir suyundan, L. bulgaricus, L. casei, L. delbrueckii ve L. leichmannii'yi karþýlaþtýrmýþ ve mikroorganizmalarýn tümünde ilk 12 saatte ortam ph'sýnýn 5.0'in altýna düþtüðünü saptamýþ ve daha sonraki sürelerde ph deðeri 4,0'ün altýna düþtüðünde laktik asit üretiminin tamamen durduðunu belirtmiþlerdir. Organik asitlerin mikroorganizmalar üzerine inhibitor ajan olarak etki etmeleri, asitlerin sahip olduklarý farklý iki önemli potansiyel etkiye baðlanmaktadýr. Kuvvetli asitler düþük eksternal ph deðerlerine sahiptirler. Fakat kendi kendilerine hücre membranlarýndan geçememektedirler. Bu asitler düþük ph'larý nedeniyle hücre yüzeyindeki enzimleri denatürasyona uðratarak inhibitör etkisi gösterebilirler. Ayrýca hücre içi ve hücre dýþý ph gradyeni çok yüksek olduðunda hücre zarýnýn proton geçirgenliðinin artmasýyla sitoplazmik ph'nýn düþüþüne sebep olabilirler. Zayýf asitler ise hücre membran duvarýndan kolaylýkla geçebil- 47

7 Ekoloji Omay ve Güvenilir mektedirler. Bu asitlerin ilk etkisi sitoplazmik ph'sý düþürmeleridir. Fakat doðrudan disosiye olamamýþ formlarý da metabolizma üzerine spesifik inhibitör etkisindedir. Laktik asidin zayýf bir asit olmasý ve fermantasyon esnasýnda yan ürün olarak açýða çýkan farklý zayýf asitlerin (fumarik asit, malik asit vb.), kültürün metabolik yapýsýný bozmasý nedeniyle inhibisyon etkisi görülür. Bu nedenlerden dolayý, ph kontrolü fermantasyon iþlemlerinde büyük önem taþýmaktadýr (Guoqiang ve ark. 1991). L. casei ile laktik asit fermantasyonunda ph kontrolünün yapýlmadan ya da sisteme tamponlayýcý ilave etmeden belirtilen sürede yeterli miktarda laktik asit üremesi, kullanýlan besiyeri ile kültürün iyi çalýþmasýndan kaynaklanmaktadýr. Dolayýsýyla, hem makarna-süt, hem de pilav-bezelye-salata ortamlarý için, L. casei ile laktik asit fermantasyonu yüksek verimde laktik asit oluþumuna imkan vermiþtir. Fermantasyon iþlemi boyunca CaCO 3 etkisinin incelenmesi Her iki ortam için de farklý konsantrasyonlarda CaCO 3 miktarlarýnda yapýlan fermantasyon iþlemlerinde, üretilen laktik asit miktarlarý ölçülmüþtür. %5 ve %10 CaCO 3 'ün her iki ortamda da yüksek konsantrasyonda laktik asit üretimine imkan saðlamýþtýr. Bu durum fermantasyon boyunca ortam ph deðerinin ani olarak deðiþmemesi ile baðlantýlýdýr. Lactobasillus türü bakterilerin pek çoðu ortam asitliðini tolere edemediklerinden fermantasyon iþlemleri boyunca ürün oluþum hýzý azalmaktadýr. Ancak L. casei ile yapýlan çalýþmalarda ph deðerindeki stabil durum, bakterinin log fazýný olumlu yönde etkilemekte ve mikroorganizma durgun faza geçene kadar yüksek ürün verimi ile çalýþmasýna imkan saðlamaktadýr. Literatüre göre, kullanýlan substratýn cinsine ve kültürün çeþidine baðlý olarak deðiþen ph deðerlerini tamponlamak amacýyla miktar olarak geniþ bir aralýkta CaCO 3 'ýn, farklý sürelerde fermantasyon ortamlarýna ilave edildiði görülmüþtür. Lactobasillus türleri için kullanýlan CaCO 3 miktarý %1-10 (aðýrlýk/hacim) aralýðýndadýr (Göksungur 1998). %5 (aðýrlýk/hacim) CaCO 3 konsantrasyonunda üretilen laktik asit miktarlarý, makarna-süt ve pilav-bezelye-salata besiyerleri için sýrasýyla 42 ve 44 g/l deðerlerinde olup bu veriler ait dönüþüm verimleri, %79 ve %76 olarak hesaplanmýþtýr. Bu nedenle CaCO 3 tüm fermantasyon çalýþmalarýnda, %5 (aðýrlýk/hacim) olarak 6. saatten itibaren fermantasyon sistemine ilave edilmiþtir. 48 L. casei ile fermantasyon boyunca yan ürün (malik asit, fumarik asit vb.) oluþum reaksiyon hýzlarýnýn düþük olduðu düþünülmektedir. Ortamdaki tampon miktarýnýn az oluþu, üretilen laktik asidin tamamýnýn kalsiyum laktata dönüþümünün saðlanamamasýna ve böylece fermantasyon ortamýndaki laktik asit üretiminden kaynaklý asitliðin artmasýna neden olmaktadýr. Ortama fazla miktarda CaCO 3 konulduðunda ise besiyerinin ph'sý mikroorganizma için uygun olan ph deðerinin üzerine çýkmaktadýr. Ayrýca, laktik asit fermantasyon çalýþmalarýnda, proses boyunca laktik asidin yaný sýra malik asit ve fumarik asit gibi yan ürünlerin de oluþumu sözkonusudur. Artan CaCO 3 miktarlarýnda malik asit üretiminin de arttýðý literatür çalýþmalarýnda tespit edilmiþtir. Bunun nedeni ise malik asit ve fumarik asit oluþumunu saðlayan enzim piruvat karboksilazýn aktivitesinin CaCO 3 varlýðýnda artýþ göstermesidir (Tkacz ve Lange 2004). Fermantasyon iþlemi boyunca ph etkisinin incelenmesi 53 g/lve 58 g/l sakkaroz içeren besiyerleri için en yüksek konsantrasyonda laktik asit üretimine imkan veren ph deðerleri sýrasýyla 6,0 ve 7,0 olarak tespit edilmiþtir. Öte yandan pilav-bezelye-salata besiyeri için ph 7,0 ve ph 6,0 deðerlerinde sentezlenen laktik asit miktarlarýnýn eþit olduðu görülmüþtür. Gunsalus ve ark. (2009) yaptýklarý çalýþmada, 5,0, 7,0 ve 9,0 ph deðerleri için 24 saatlik fermantasyon iþleminde, artan ph deðerlerinde laktik asit miktarýnýn azaldýðýný tespit etmiþlerdir. Bu durumun artan ph'larda, özellikle 7,0'nin üzerindeki deðerlerde, laktik asitle beraber formik asit, asetik asit ve etil alkol oluþumuna baðlý olarak fermantasyon ortamýnda gözlenen uçucu asitler ve alkollerden kaynaklý olduðunu belirtmiþlerdir. Laktik asit fermantasyonu ile ilgili benzer çalýþmalar incelendiðinde, tüm Lactobacillus türleri için ortam ph'sýnýn yaklaþýk 6,0 civarýnda iken en yüksek laktik asit oluþumuna imkan verdiði saptanmýþtýr. Bu durum kültürlerin yapýlarýnda bulunan enzimlerin maksimum substrat dönüþümüne imkan verdikleri ph deðerlerinin bu aralýklarda olmasýndan kaynaklanmaktadýr. Optimum ph dýþýnda, enzimin ve kültürün inhibisyonunun meydana gelmesinden dolayý, ürün oluþumu azalmaktadýr. Yapýlan fermantasyon çalýþmalarý sonucunda, L. casei ile laktik asit üretiminde en yüksek ürün dönüþümüne imkan veren ph deðeri 6,0 olarak saptanmýþtýr ve bu deðer literatür verileri ile uyumludur. Laktoferment

8 Yemekhane Atýklarýndan Fermantasyonla Laktik Asit Üretimi Ekoloji prosesini etkileyen diðer parametrelerin incelenmesi esnasýnda besiyerlerinin baþlangýç ph deðerleri 6,0 olarak sabitlenerek fermantasyon iþlemlerine devam edilmiþtir. Fermantasyon iþlemi boyunca sýcaklýk etkisinin incelenmesi Yapýlan fermantasyon çalýþmalarý sonucunda, her iki besiyeri için de yüksek konsantrasyonda laktik asit üretimine imkan saðlayan sýcaklýk deðeri 45 C olarak saptanmýþtýr. Choronopoulos ve ark. (2008) þekerden L. casei ile serbest kültür ve immobilize kültür kullanarak fermantasyonla laktik asit üretimi yapmýþlardýr. Bu çalýþmada saatlik fermantasyon sürelerinde her iki kültür için de, 43 C'nin en yüksek konsantrasyonda laktik asit üretimine imkan verdiðini belirtmiþlerdir. Büyükkileci ve Harsa (2004) mayadan L. casei ile laktik asit üretiminde maksimum laktik asit miktarýnýn 37 C ve ph 5,5'da olduðunu saptamýþlardýr. Belirtilen koþullarda laktik asit üretim verimini, 3.97 g/l.saat olarak tespit etmiþlerdir. Hujanan ve ark. (2001) L. casei NRRL B-441 ve L. casei subsp. rhamnosus NRRL B-445 kültürleriyle, farklý azot kaynaklarýndan laktik asit fermantasyonu ile ilgili çalýþmalarýnda, her iki kültür için de 37 C'de gerçekleþtirilen fermantasyon iþlemlerinde, en yüksek verimle laktik asidin elde edildiðini belirtmiþlerdir. Genel olarak Lactobacillus türleri 37 C ile 45 C aralýðýndaki fermantasyon sýcaklýklarýnda maksimum laktik asit üretimini gerçekleþtirebilmektedirler. Sunulan çalýþmada kullanýlan L. casei kültürünün yapýsýndaki l-laktaz dehidrojenaz enziminin optimum çalýþma sýcaklýðý 45 C olduðundan, yapýlan fermantasyon iþlemleri sonucunda da en yüksek verimle laktik asit oluþumunun saðlandýðý fermantasyon sýcaklýðý ayný deðerde bulunmuþtur. Fermantasyon iþlemi boyunca karýþtýrma hýzýnýn etkisinin incelenmesi Her iki ortam için de farklý karýþtýrma hýzlarýnda yapýlan fermantasyon iþlemlerinde 160 ve 200 rpm'de sentezlenen laktik asit miktarlarý birbirine eþittir. Bu sonuca göre 160 rpm seçilerek deneylerde optimum karýþtýrma hýzý olarak alýnmýþtýr. Literatür çalýþmalarý da incelendiðinde bu tespit desteklenmiþtir. Liu ve ark. (2005) çürük patateslerden R. oryzae ile laktik asit fermantasyonunu optimize etmiþler ve bu amaçla karýþtýrma hýzýnýn laktik asit üretimine etkisini incelemiþlerdir. Yapýlan denemeler sonucunda, artan karýþtýrma hýzlarýnda (60 rpm, 110 rpm, 170 rpm) laktik asit (14 g/l, 26 g/l, 32 g/l) üretiminin arttýðýný saptamýþlardýr. Tan ve Ding (2006) laktik asit fermantasyonu ile yaptýklarý çalýþmada, 200 rpm'de, 38 saat sonunda, maksimum laktik asidin 37,4 g/l miktarý ve %76 dönüþüm verimi ile elde edildiðini belirtmiþlerdir. Liu (2005) çürük patateslerden anaerobik ortamda Lactobacillus amylophilus kültürü ile laktik asit fermantasyonunda, 24 saatlik fermantasyon iþlemi boyunca, ph 6,2 ve sýcaklýk 40 C olarak optimize edildiðinde, 170 rpm karýþtýrma hýzýnda 35,5 g/l laktik asidin %70 verimle elde edildiðini belirtmiþtir. Fermantasyon iþlemi boyunca substrat konsantrasyonun etkisinin incelenmesi Yapýlan fermantasyon çalýþmalarý sonucunda, her iki besiyeri için, substrat konsantrasyonu arttýkça elde edilen laktik asit miktarýnýn arttýðý, belli bir deðerden sonra ise azaldýðý tespit edilmiþtir. Hem makarna-süt hem de pilav-salata-bezelye ortamlarýyla yapýlan fermantasyon iþleminde, en düþük verimle laktik asit üretimi 10 g/l ve 60 g/l substrat konsantrasyonlarýnda elde edildiði görülmüþtür. Düþük substrat konsantrasyonlarýnda, kullanýlan kültür yeterince besin tüketemediðinden laktik asit dönüþümünü istenen oranda gerçekleþ-tiremezken, yüksek substrat konsantrasyonlarý için de yoðun besin ortamý mikroorganizmanýn stabilitesini bozmuþ ve gerekli elementleri düzgün tüketememesine sebep olmuþtur. 100 g/l sakkaroz içeren fermantasyon ortamý ile fermantasyon denemeleri yapýldýðýnda, laktik asit oluþum miktarýnýn çok az olduðu ve fermantasyonun baþlamasýndan itibaren oluþan ürün konsantrasyonunda belirgin bir deðiþim olmadýðý gözlenmiþtir. Bu durum yüksek sakkaroz konsantrasyonunun bastýrýcý etki yaptýðýný göstermektedir. Diðer yandan ortam yoðunluðunun ve viskozitesinin artmasý ile mikroorganizmanýn kullanacaðý oksijen sirkülasyonu olumsuz etkilenmekte ve kültür verimli bir çalýþma gerçekleþtirememektedir. SONUÇ Bu çalýþmada, Ýstanbul Teknik Üniversitesi Saðlýk, Kültür ve Spor Daire Baþkanlýðý Yemek Ýþletmeleri'nden temin edilen yemekhane atýklarýndan L. casei kullanýlarak fermantasyonla L-laktik asit üretimi gerçekleþtirilmiþtir. Yemek atýklarýnýn fermantasyon yöntemiyle, katma deðeri yüksek, gýda, tekstil, ilaç, kozmetik gibi sektörlerde yaygýn kullanýlan bir ürüne dönüþtürülmesi, yapýlan çalýþmalarýn endüstriyel boyuta taþýnmasý halinde ekonomik ve çevresel anlamda bir yenilik oluþturmaktadýr. 49

9 Ekoloji Omay ve Güvenilir REFERENCES Büyükkileci A, Harsa Þ (2004) Batch production of L(+) lactic acid from whey by L. casei (NRRL B- 441). Journal of Chemical Technology & Biotechnology 79: Choronopoulos G, Bekarotou A, Bezirtzoglou E, Kaliafas A, Koutinas A, Marchant R, Banati M, (2008) Simultaneous saccharification and fermentation of cassava bagasse for L(+) lactic acid production using Lactobacilli. Applied Biochemistry and Biotechnology 134: Gunsalus IC, Niven C (2009) The effect of ph on the lactic acid fermentatation. Journal of Biological Chemistry 145: Göksungur Y (1998) Melastan laktik asit üretiminde farklý üretim tekniklerinin kullanýlabilirliði ve ortam þartlarýnýn optimizasyonu. Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ýzmir. Goren S, Esen M (2010) Tibbi Atik Yakma Kullerinde Agir Metal Giderimi. Ekoloji 19 (77): Güvenç U, Harsa Þ (1986) Melastan laktik asit üretimi. In: Ege Üniversitesi Gýda Sanayi Araþtýrma Geliþtirme 86. Sempozyumu Bildirileri Kitabý, 4-6 Kasým 1986, Ýzmir, Hujanan M, Linko YY, Leisola M (2001) Optimization of media and cultivation conditions for L(+)- (S)-lactic acid production by L. casei NRRL B-441. Applied Microbiology and Biotechnology 56: Karovicova J, Kohajdova Z, Hybenova E (2002) Using of multivariate analysis for evaluation of lactic acid fermented cabbage juices. Chemical Papers 56: Liu Y, Wen Z, Liao W, Liu C, Chen S (2005) Optimization of the process for the production of L(+)- lactic acid from cull potato by Rhizopus oryzae. Engineering Life Science 5 (4): 343. Narayanan N, Roychoudhury PK, Srivastava A (2004) L (+) lactic acid fermentation and its product polymerization. Electronic Journal of Biotechnology 7 (2): Tan T, Ding S (2006) L-lactic acid production by L. casei fermentation using different fed-batch feeding strategies. Process Biochemistry 41: Tkacz JS, Lange L (2004) Agriculture and Medicine: Advances in Fungal Biotechnology for Industry. Kluwer Academic/Plenum Publishers, New York. Vaidya AN, Pandey R A, Mudliar S, Suresh Kumar M, Chakrabarti T, Devotta S (2005) Production and recovery of lactic acid for polylactide - An overview. Critical Reviews in Environmental Science and Technology 35: Vick Roy TB (1995) Lactic acid. Comprehensive Biotechnology 3: Yakupoglu G, Peksen A (2011) Cay atigindan hazirlanan farkli kompost ve partikul buyuklugunun Ganoderma lucidum mantarinin verimi ve bazi morfolojik ozellikleri uzerine etkisi. Ekoloji 20 (78): Zhang ZY, Jin B, Kelly JM (2007) Production of lactic acid from renewable materials by Rhizopus fungi. Biochemical Engineering Journal 35:

Yemekhane Atıklarından Ferm antasyonla Laktik Asit Ü retim i

Yemekhane Atıklarından Ferm antasyonla Laktik Asit Ü retim i 20, 80, 42-50 (2011) doi: 10.5053/ekoloji.2011.806 Yemekhane Atıklarından Ferm antasyonla Laktik Asit Ü retim i Didem OMAY1*, Yüksel GÜVENİLİR2 1Yalova Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kimya ve Süreç

Detaylı

DOĞAL ORTAMLARDA B. AMYLOLIQUEFACIENS İLE α-amilaz ÜRETİMİNİN İNCELENMESİ ÖZET

DOĞAL ORTAMLARDA B. AMYLOLIQUEFACIENS İLE α-amilaz ÜRETİMİNİN İNCELENMESİ ÖZET DOĞAL ORTAMLARDA B. AMYLOLIQUEFACIENS İLE α-amilaz ÜRETİMİNİN İNCELENMESİ M. Ş. TANYILDIZI, M. ELİBOL, D. ÖZER Fırat Üniversitesi, Kimya Mühendisliği Bölümü, 23119, ELAZIĞ ÖZET Son yıllarda endüstriyel

Detaylı

0.2-200m3/saat AISI 304-316

0.2-200m3/saat AISI 304-316 RD Firmamýz mühendisliðinde imalatýný yaptýðýmýz endüstriyel tip hava kilidleri her türlü proseste çalýþacak rotor ve gövde seçeneklerine sahiptir.aisi304-aisi316baþtaolmaküzerekimya,maden,gýda...gibi

Detaylı

BACILLUS AMYLOLIQUEFACIENS İLE α-amilaz ÜRETİMİNİN İNCELENMESİ

BACILLUS AMYLOLIQUEFACIENS İLE α-amilaz ÜRETİMİNİN İNCELENMESİ BACILLUS AMYLOLIQUEFACIENS İLE α-amilaz ÜRETİMİNİN İNCELENMESİ M. Ş. TANYILDIZI, M. ELİBOL, D. ÖZER Fırat Üniversitesi, Kimya Mühendisliği Bölümü, 9, ELAZIĞ ÖZET Giderek endüstriyel üretimde payı artan

Detaylı

Modüler Proses Sistemleri

Modüler Proses Sistemleri Ürünler ve Hizmetlerimiz 2011 Modüler Proses Makineleri Modüler Proses Sistemleri Proses Ekipmanlarý Süt alým tanklarý Süt alým degazörleri Akýþ transfer paneli Vana tarlasý Özel adaptör Tesisat malzemeleri

Detaylı

Firmamýz mühendisliðinde imalatýný yaptýðýmýz endüstriyel tip proses filtreleri ile, siklonlar, seperatörler çalýþma koþullarýna göre anti nem,anti

Firmamýz mühendisliðinde imalatýný yaptýðýmýz endüstriyel tip proses filtreleri ile, siklonlar, seperatörler çalýþma koþullarýna göre anti nem,anti Filtre Firmamýz mühendisliðinde imalatýný yaptýðýmýz endüstriyel tip proses filtreleri ile, siklonlar, seperatörler çalýþma koþullarýna göre anti nem,anti statik seçenekleri, 1-200m2 temizleme alaný ve

Detaylı

Çay Atýðýndan Hazýrlanan Farklý Kompost ve Partikül Büyüklüðünün Ganoderma lucidum Mantarýnýn Verimi ve Bazý Morfolojik Özellikleri Üzerine Etkisi

Çay Atýðýndan Hazýrlanan Farklý Kompost ve Partikül Büyüklüðünün Ganoderma lucidum Mantarýnýn Verimi ve Bazý Morfolojik Özellikleri Üzerine Etkisi Ekoloji 20, 78, 41-47 (2011) doi: 10.5053/ekoloji.2011.787 Çay Atýðýndan Hazýrlanan Farklý Kompost ve Partikül Büyüklüðünün Ganoderma lucidum Mantarýnýn Verimi ve Bazý Morfolojik Özellikleri Üzerine Etkisi

Detaylı

Arýtma Tesisi Çamurlarýndan Piroliz ile Elde Edilen Adsorbentlerin Tekstil Atýk Sularýndan KOI ve Renk Giderimi için Kullanýmýnýn Araþtýrýlmasý

Arýtma Tesisi Çamurlarýndan Piroliz ile Elde Edilen Adsorbentlerin Tekstil Atýk Sularýndan KOI ve Renk Giderimi için Kullanýmýnýn Araþtýrýlmasý ARAÞTIRMA NOTU Ekoloji 16, 64, 43-48 2007 Arýtma Tesisi Çamurlarýndan Piroliz ile Elde Edilen Adsorbentlerin Tekstil Atýk Sularýndan KOI ve Renk Giderimi için Kullanýmýnýn Araþtýrýlmasý Serdar AYDIN, Sinan

Detaylı

Kesikli Reaktör Sisteminde, Eþit S o /X o Oranýnda Kalýcý Ürün Oluþumunun Araþtýrýlmasý

Kesikli Reaktör Sisteminde, Eþit S o /X o Oranýnda Kalýcý Ürün Oluþumunun Araþtýrýlmasý Kesikli Reaktör Sisteminde, Eþit S o /X o Oranýnda Kalýcý Ürün Oluþumunun Araþtýrýlmasý Ekoloji Cilt: 13 Sayý: 49 31-36, 2003 Gökhan Ekrem ÜSTÜN, Seval Kutlu AKAL SOLMAZ Uludað Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlýk

Detaylı

FEN BÝLÝMLERÝ. TEOG-2 DE % 100 isabet

FEN BÝLÝMLERÝ. TEOG-2 DE % 100 isabet TEOG-2 DE % 1 isabet 1. Geyik Aslan Ot Fare ýlan Atmaca Doðal bir ekosistemde enerji aktarýmý þekildeki gibi gösterilmiþtir. Buna göre, aþaðýdaki açýklamalardan hangisi yanlýþtýr? Aslan ile yýlan 2. dereceden

Detaylı

ET TAVUÐU VE BÜYÜKBAÞ HAYVAN GÜBRESÝNÝN ANAEROBÝK ARITILABÝLÝRLÝÐÝ

ET TAVUÐU VE BÜYÜKBAÞ HAYVAN GÜBRESÝNÝN ANAEROBÝK ARITILABÝLÝRLÝÐÝ TMMOB Çevre Mühendisleri Odasý V. ULUSAL ÇEVRE MÜHENDÝSLÝÐÝ KONGRESÝ ET TAVUÐU VE BÜYÜKBAÞ HAYVAN GÜBRESÝNÝN ANAEROBÝK ARITILABÝLÝRLÝÐÝ Gamze Güngör (1), Göksel N. Demirer (2) (1) Araþtýrma Görevlisi,

Detaylı

Araþtýrma Hazýrlayan: Ebru Kocamanlar Araþtýrma Uzman Yardýmcýsý Gýda Ürünlerinde Ambalajýn Satýn Alma Davranýþýna Etkisi Dünya Ambalaj Örgütü nün açýklamalarýna göre dünyada ambalaj kullanýmýnýn %30 unu

Detaylı

2 - Konuþmayý Yazýya Dökme

2 - Konuþmayý Yazýya Dökme - 1 8 Konuþmayý Yazýya Dökme El yazýnýn yerini alacak bir aygýt düþü XIX. yüzyýlý boyunca çok kiþiyi meþgul etmiþtir. Deðiþik tasarým örnekleri görülmekle beraber, daktilo dediðimiz aygýtýn satýlabilir

Detaylı

Prof. Dr. Filiz Özçelik. Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü

Prof. Dr. Filiz Özçelik. Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Prof. Dr. Filiz Özçelik Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Fermantasyon Nedir? Mikroorganizmaların enerji temin etme yolları Solunum: Son elektron (H) alıcısı (akseptörü)oksijen

Detaylı

Firmamýz mühendisliðinde imalatýný yaptýðýmýz endüstriyel tip mikro dozaj sistemleri ile Kimya,Maden,Gýda... gibi sektörlerde kullanýlan hafif, orta

Firmamýz mühendisliðinde imalatýný yaptýðýmýz endüstriyel tip mikro dozaj sistemleri ile Kimya,Maden,Gýda... gibi sektörlerde kullanýlan hafif, orta Mikro Dozaj Firmamýz mühendisliðinde imalatýný yaptýðýmýz endüstriyel tip mikro dozaj sistemleri ile Kimya,Maden,Gýda... gibi sektörlerde kullanýlan hafif, orta ve aðýr hizmet tipi modellerimizle Türk

Detaylı

Tavuk Gübresindeki Katý Maddenin Sudaki Çözünürlüðüne Asidik Öniþlemlerin Etkileri

Tavuk Gübresindeki Katý Maddenin Sudaki Çözünürlüðüne Asidik Öniþlemlerin Etkileri 14, 53, 39-43 2004 Tavuk Gübresindeki Katý Maddenin Sudaki Çözünürlüðüne Asidik Öniþlemlerin Etkileri Ýlker ARDIÇ, Fadime TANER Mersin Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliði Bölümü, 33343

Detaylı

KÜSPE VE MELAS EBRU YÜCEL 20626638 KÜSPE Pancar küspesi şeker pancarından şekerin ekstraksiyonu sonunda difüzyonda elde edilir. Ekstraksiyon işleminin sonunda elde edilen şekeri alınmış kıyıma sulu küspe,preselerden

Detaylı

Ovacýk Altýn Madeni'ne dava öncesi yargýsýz infaz!

Ovacýk Altýn Madeni'ne dava öncesi yargýsýz infaz! Asýlsýz iddia neden ortaya atýldý? Ovacýk Altýn Madeni'ne dava öncesi yargýsýz infaz! 19 Haziran 2004 tarihinde, Ovacýk Altýn Madeni ile hiçbir ilgisi olmayan Arsenik iddialarý ortaya atýlarak madenimiz

Detaylı

LAMINAR FLOW PAKET TÝP HÝJYENÝK KLÝMA DIN 1946 KISIM 4 (Klima Sistemlerinin Vazifeleri) Havadaki mikrop seviyesinin sýnýrlandýrlasý Odalar arasýndaki gerekli hava akýmýnýn saðlanmasý Havadaki narkoz gazlarýnýn

Detaylı

Ülkemizde 1935 yýlýnda faaliyete baþlayan niþasta sektörü, günümüze kadar sürekli geliþme içinde oldu. O yýllardan itibaren genç Türkiye Cumhuriyeti ile birlikte büyüyen Niþasta Sanayi, 50 yýl gibi kýsa

Detaylı

Hatice YILDIRAN. Gıda Mühendisi BURDUR İL MÜDÜRLÜĞÜ

Hatice YILDIRAN. Gıda Mühendisi BURDUR İL MÜDÜRLÜĞÜ Hatice YILDIRAN Gıda Mühendisi BURDUR İL MÜDÜRLÜĞÜ GIDA TAKVİYELERİ Eğitim Yeri Eğitim Konusu : HOLLANDA-TNO : Gıda Takviyeleri Eğitim Süresi : 21 Aralık 2012-20 Mart 2013 Danışman : Dr. Koen VENEMA Eğitim

Detaylı

Ýzmit Endüstriyel Ve Evsel Atýksu Arýtma. Tesisi Atýklarýnýn Konvansiyonel Karakterizasyonu Ve Deðerlendirilmesi

Ýzmit Endüstriyel Ve Evsel Atýksu Arýtma. Tesisi Atýklarýnýn Konvansiyonel Karakterizasyonu Ve Deðerlendirilmesi 14, 54, 7-12 25 Ýzmit Endüstriyel Ve Evsel Atýksu Arýtma Tesisi Atýklarýnýn Konvansiyonel Karakterizasyonu Ve Deðerlendirilmesi Ayla ARSLAN, Savaþ AYBERK Kocaeli Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre

Detaylı

KAMU MALÝYESÝ. Konsolide bütçenin uygulama sonuçlarýna iliþkin bilgiler aþaðýdaki bölümlerde yer almýþtýr. KONSOLÝDE BÜTÇE ÝLE ÝLGÝLÝ ORANLAR (Yüzde)

KAMU MALÝYESÝ. Konsolide bütçenin uygulama sonuçlarýna iliþkin bilgiler aþaðýdaki bölümlerde yer almýþtýr. KONSOLÝDE BÜTÇE ÝLE ÝLGÝLÝ ORANLAR (Yüzde) V KAMU MALÝYESÝ 71 72 KAMU MALÝYESÝ Konsolide bütçenin uygulama sonuçlarýna iliþkin bilgiler aþaðýdaki bölümlerde yer almýþtýr. A. KONSOLÝDE BÜTÇE UYGULAMALARI 1. Genel Durum 1996 yýlýnda yüzde 26.4 olan

Detaylı

Mersin Ýlinde Tarýmsal Alanlarda Kullanýlan Kimyasallarýn Su Kalitesi Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi

Mersin Ýlinde Tarýmsal Alanlarda Kullanýlan Kimyasallarýn Su Kalitesi Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi Ekoloji 17, 68, 54-58 (2008) ARAÞTIRMA NOTU Mersin Ýlinde Tarýmsal Alanlarda Kullanýlan Kimyasallarýn Su Kalitesi Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi Halil KUMBUR, Havva Duygu ÖZSOY*, Zafer ÖZER Mersin Üniversitesi

Detaylı

SÜT ENDÜSTRİSİNDEKİ YARARLI MİKROORGANİZMALAR

SÜT ENDÜSTRİSİNDEKİ YARARLI MİKROORGANİZMALAR SÜT ENDÜSTRİSİNDEKİ YARARLI MİKROORGANİZMALAR Süt ve süt ürünleri mikrobiyolojisinde yararlı mikroorganizmalar temel olarak süt ürünlerinin üretilmesinde kullanılan çeşitli mikroorganizmaları tanımlamaktadır.

Detaylı

Teknik Özellikleri : Ölçülecek Malzeme. Çýkýþ. Hassasiyet Linearite Kapasite Ölçü Sahasý Min. Di-Elektrik Sabiti Baðlantý Malzemesi

Teknik Özellikleri : Ölçülecek Malzeme. Çýkýþ. Hassasiyet Linearite Kapasite Ölçü Sahasý Min. Di-Elektrik Sabiti Baðlantý Malzemesi ECAPm seviye transmitterleri, iletken sývýlarda, iletken olmayan sývýlarda, katý partiküllü ve toz malzemelerde, yapýþkan ve asit/bazik sývýlarda seviyenin ölçülmesi amacýyla kullanýlan kapasitif seviye

Detaylı

KABAK LİFİ (Luffa cylindrica) İLE TUTUKLANMIŞ RHİZOPUS ORYZAE DEN LİPAZ ÜRETİMİ

KABAK LİFİ (Luffa cylindrica) İLE TUTUKLANMIŞ RHİZOPUS ORYZAE DEN LİPAZ ÜRETİMİ KABAK LİFİ (Luffa cylindrica) İLE TUTUKLANMIŞ RHİZOPUS ORYZAE DEN LİPAZ ÜRETİMİ Ş. BULUT, M.Ş.TANYILDIZI, V. SELEN, M. ELİBOL, D. ÖZER Fırat Üniversitesi, Kimya Mühendisliği Bölümü, 23119, Elazığ ÖZET

Detaylı

Mersin Ýlinde Hassas Bölgelerde Gürültü Düzeylerinin 1998-2002 Yýllarý Arasýndaki Deðiþiminin Araþtýrýlmasý

Mersin Ýlinde Hassas Bölgelerde Gürültü Düzeylerinin 1998-2002 Yýllarý Arasýndaki Deðiþiminin Araþtýrýlmasý Mersin Ýlinde Hassas Bölgelerde Gürültü Düzeylerinin 1998-2002 Yýllarý Arasýndaki Deðiþiminin Araþtýrýlmasý Ekoloji Cilt: 13 Sayý: 49 25-30, 2003 Halil KUMBUR, Havva Duygu ÖZSOY, Zafer ÖZER Mersin Üniversitesi

Detaylı

düþürücü kullanmamak c-duruma uygun ilaç kullanmamak Ateþ Durumunda Mutlaka Hekime Götürülmesi Gereken Haller:

düþürücü kullanmamak c-duruma uygun ilaç kullanmamak Ateþ Durumunda Mutlaka Hekime Götürülmesi Gereken Haller: Ayna-Gazetesi-renksiz-11-06.qxp 26.10.2006 23:39 Seite 2 Çocuklarda Ateþ Deðerli Ayna okuyucularý, bundan böyle bu sayfada sizleri saðlýk konusunda bilgilendireceðim. Atalarýmýz ne demiþti: olmaya devlet

Detaylı

Ders Tanıtım Formu. Dersin Adı Öğretim Dili

Ders Tanıtım Formu. Dersin Adı Öğretim Dili Ders Tanıtım Formu Dersin Adı Öğretim Dili Biyoteknoloji Türkçe Dersin Verildiği Düzey Ön Lisans ( ) Lisans (x) Yüksek Lisans( ) Doktora( ) Eğitim Öğretim Sistemi Örgün Öğretim (x) Uzaktan Öğretim( ) Diğer

Detaylı

Trabzon Þehri Katý Atýk Toplama Ýþleminin Coðrafi Bilgi Sistemi (CBS) Destekli Optimizasyonu Ýçin Bir Uygulama

Trabzon Þehri Katý Atýk Toplama Ýþleminin Coðrafi Bilgi Sistemi (CBS) Destekli Optimizasyonu Ýçin Bir Uygulama 14, 54, 1-6 2005 Trabzon Þehri Katý Atýk Toplama Ýþleminin Coðrafi Bilgi Sistemi (CBS) Destekli Optimizasyonu Ýçin Bir Uygulama Ömer APAYDIN Yýldýz Teknik Üniversitesi, Çevre Mühendisliði Bölümü 34349,

Detaylı

Bazý Tarýmsal ve Endüstriyel Atýklarýn Pleurotus spp. Üretiminde Kompost Olarak Deðerlendirilmesi

Bazý Tarýmsal ve Endüstriyel Atýklarýn Pleurotus spp. Üretiminde Kompost Olarak Deðerlendirilmesi Ekoloji 18, 70, 27-31 (2009) Bazý Tarýmsal ve Endüstriyel Atýklarýn Pleurotus spp. Üretiminde Kompost Olarak Deðerlendirilmesi Mehmet AKYÜZ 1 *, Sevda KIRBAÐ 2 1Fýrat Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü,

Detaylı

Laboratuvar Akreditasyon Baþkanlýðý Týbbi Laboratuvarlar

Laboratuvar Akreditasyon Baþkanlýðý Týbbi Laboratuvarlar Laboratuvar Akreditasyon Baþkanlýðý Týbbi Laboratuvarlar Týbbi Laboratuvar Akreditasyonu Akreditasyon, Akreditasyon; Laboratuvarların, Muayene, Belgelendirme kuruluşlarının ve Yeterlilik Deneyi Sağlayıcı

Detaylı

Yüksek kapasiteli Bigbag boþaltma proseslerimiz, opsiyon olarak birden fazla istasyonile yanyanabaðlanabilirözelliðesahiptir.

Yüksek kapasiteli Bigbag boþaltma proseslerimiz, opsiyon olarak birden fazla istasyonile yanyanabaðlanabilirözelliðesahiptir. Firmamýzmühendisliðindeimalatýnýyaptýðýmýzendüstriyel tipbigbag dolum,bigbag boþaltma prosesleri kimya,maden,gýda... gibi sektörlerde kullanýlan hafif, orta ve aðýr hizmet tipi modellerimizle TürkSanayicisininhizmetindeyiz...

Detaylı

Mart 2010 Otel Piyasasý Antalya Ýstanbul Gayrimenkul Deðerleme ve Danýþmanlýk A.Þ. Büyükdere Cad. Kervan Geçmez Sok. No:5 K:2 Mecidiyeköy Ýstanbul - Türkiye Tel: +90.212.273.15.16 Faks: +90.212.355.07.28

Detaylı

Bacillus Amyloliquefaciens Kullanılarak α-amilaz Üretimine Substrat Partikül Boyutunun Etkisi

Bacillus Amyloliquefaciens Kullanılarak α-amilaz Üretimine Substrat Partikül Boyutunun Etkisi Gıda Teknolojileri Elektronik Dergisi Cilt: 9, No: 1, 2014 (1-5) Electronic Journal of Food Technologies Vol: 9, No: 1, 2014 (1-5) TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR www.teknolojikarastirmalar.com e-issn:1306-7648

Detaylı

Ýçindekiler. Vortex metre VTX2, yeni nesil Sayfa 3. Ölçüm tekniði Sayfa 3. Uygulamalar Sayfa 4. Tasarým Sayfa 5. Ölçüm aralýðý tablosu Sayfa 5

Ýçindekiler. Vortex metre VTX2, yeni nesil Sayfa 3. Ölçüm tekniði Sayfa 3. Uygulamalar Sayfa 4. Tasarým Sayfa 5. Ölçüm aralýðý tablosu Sayfa 5 Vortex Metre Ýçindekiler Vortex metre VTX2, yeni nesil Sayfa 3 Ölçüm tekniði Sayfa 3 Uygulamalar Sayfa 4 Tasarým Sayfa 5 Ölçüm aralýðý tablosu Sayfa 5 Teknik özellikler Sayfa 6 Vortex metre profili Sayfa

Detaylı

Aksaray Ýline Ýçme Suyu Saðlayan Bazý Kaynaklarda Su Kalite Paremetrelerinin Ýncelenmesi Ali ALAÞ

Aksaray Ýline Ýçme Suyu Saðlayan Bazý Kaynaklarda Su Kalite Paremetrelerinin Ýncelenmesi Ali ALAÞ Cilt: 11 Sayý: 42 (2002), 40-44 Aksaray Ýline Ýçme Suyu Saðlayan Bazý Kaynaklarda Su Kalite Paremetrelerinin Ýncelenmesi Ali ALAÞ Niðde Üniversitesi, Aksaray Eðitim Fakültesi, AKSARAY Oðuz Han Þamil ÇÝL

Detaylı

01 Kasým 2018

01 Kasým 2018 Geri Dönüþüm Markasý... www.adametal.com.tr 01 Kasým 2018 Ada Metal Demir Çelik Geri Dönüþüm San. ve Tic. A.Þ. 1956 yýlýndan bu yana, özellikle metal sektöründe, fabrikalarýn üretim artýklarýný toplayýp

Detaylı

Ham Kompost ve Ekstraksiyon Ýþlemine Tabi Tutulmuþ Kompost Numunelerinin Karakterizasyonlarý ve Bitkiye Yarayýþlýlýklarý Açýsýndan Karþýlaþtýrýlmasý

Ham Kompost ve Ekstraksiyon Ýþlemine Tabi Tutulmuþ Kompost Numunelerinin Karakterizasyonlarý ve Bitkiye Yarayýþlýlýklarý Açýsýndan Karþýlaþtýrýlmasý Ekoloji 20, 79, 45-56 (2011) doi: 10.5053/ekoloji.2011.796 Ham Kompost ve Ekstraksiyon Ýþlemine Tabi Tutulmuþ Kompost Numunelerinin Karakterizasyonlarý ve Bitkiye Yarayýþlýlýklarý Açýsýndan Karþýlaþtýrýlmasý

Detaylı

Tehlikeli Atýk Çözümünde EKOVAR...

Tehlikeli Atýk Çözümünde EKOVAR... ARA DEPOLAMA www. ekovar.com info@ ekovar.com Hilal Mah. 50. Sokak, 4. Cad. No: 8/8 Yýldýz - Çankaya / ANKARA Tel : +(90) 312 442 13 05 +(90) 312 442 11 43 Faks : +(90) 312 442 13 06 Tehlikeli Atýk Çözümünde

Detaylı

KÝMYA. 1. Dalton atom modelinde;

KÝMYA. 1. Dalton atom modelinde; 8. I. Kütlenin korunumu kanunu II. Sabit oranlar kanunu III. Katlı oranlar kanunu Yukarıdaki kimya kanunlarından hangileri Dalton Atom Kuramı ile açıklanabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D)

Detaylı

*Türden türe değişkenlik gösterir. *İnsanın sadece barsak mikroflorasında 100 türün üzerinde 100 trilyondan fazla bakteri mevcuttur.

*Türden türe değişkenlik gösterir. *İnsanın sadece barsak mikroflorasında 100 türün üzerinde 100 trilyondan fazla bakteri mevcuttur. *Türden türe değişkenlik gösterir. *İnsanın sadece barsak mikroflorasında 100 türün üzerinde 100 trilyondan fazla bakteri mevcuttur. *İnsan üzerinde ya da içinde simbiyotik yaşam sürdüren 450-500 tür mikroflora

Detaylı

YEMEK ATIKLARINDAN BİYOGAZ ÜRETİMİ

YEMEK ATIKLARINDAN BİYOGAZ ÜRETİMİ YEMEK ATIKLARINDAN BİYOGAZ ÜRETİMİ A. Pınar TÜZÜM DEMİR 1, S. Ferda MUTLU 1 Ege Üniversitesi, Kimya Mühendisliği Bölümü, 35100, Bornova, İzmir pinar.demir@ege.edu.tr Gazi Üniversitesi, Kimya Mühendisliği

Detaylı

Montaj. Duvara montaj. Tavana montaj. U Plakalý (cam pencere) Açýsal Plakalý Civatalý (cam pencere)

Montaj. Duvara montaj. Tavana montaj. U Plakalý (cam pencere) Açýsal Plakalý Civatalý (cam pencere) Genel Özellikler Hava perdeleri yüksek debili ve ince formlu hava akýmý saðlamak amacýyla üretilmiþlerdir. Kullanýlýþ amacý birbirinden farklý sýcaklýk deðerlerine sahip iki ortamý hareket serbestisi saðlayacak

Detaylı

İLERİ ARITIM YÖNTEMLERİNDEN FENTON REAKTİFİ PROSESİ İLE ENDÜSTRİYEL BİR ATIK SUYUN ISLAK HAVA OKSİDASYONU

İLERİ ARITIM YÖNTEMLERİNDEN FENTON REAKTİFİ PROSESİ İLE ENDÜSTRİYEL BİR ATIK SUYUN ISLAK HAVA OKSİDASYONU İLERİ ARITIM YÖNTEMLERİNDEN FENTON REAKTİFİ PROSESİ İLE ENDÜSTRİYEL BİR ATIK SUYUN ISLAK HAVA OKSİDASYONU Gülin AYTİMUR, Süheyda ATALAY Ege Üniversitesi Müh. Fak. Kimya Müh. Bölümü 351-Bornova İzmir ÖZET

Detaylı

Kluyveromyces Lactis Kullanarak Laktik Asit Üretiminin RSM ile Optimizasyonu

Kluyveromyces Lactis Kullanarak Laktik Asit Üretiminin RSM ile Optimizasyonu Kluyveromyces Lactis Kullanarak Laktik Asit Üretiminin RSM ile Optimizasyonu Vahap Yönten, Nurettin Şahiner, Nahit Aktaş Yüzüncü Yıl Üniversitesi,65100 Vahap Yönten, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van, 65100,

Detaylı

BT 42 TİROSİNAZ ENZİMİNİN EKSTRAKSİYONU, SAFLAŞTIRILMASI VE FENOLLERİN GİDERİMİNDE KULLANIMI

BT 42 TİROSİNAZ ENZİMİNİN EKSTRAKSİYONU, SAFLAŞTIRILMASI VE FENOLLERİN GİDERİMİNDE KULLANIMI BT 42 TİROSİNAZ ENZİMİNİN EKSTRAKSİYONU, SAFLAŞTIRILMASI VE FENOLLERİN GİDERİMİNDE KULLANIMI D.Öztan 1, U.Gündüz Zafer 2 1 Gazi Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi, Kimya Mühendisliği Bölümü,

Detaylı

Şarap Üretiminde Fermantasyon Süreci Doç. Dr. Elman BAHAR Öğretim Görevlisi Burcu ÖZTÜRK

Şarap Üretiminde Fermantasyon Süreci Doç. Dr. Elman BAHAR Öğretim Görevlisi Burcu ÖZTÜRK WINE CLUSTER IN TEKIRDAG: WCT TR0135.03-02/015 Şarap Üretiminde Fermantasyon Süreci Doç. Dr. Elman BAHAR Öğretim Görevlisi Burcu ÖZTÜRK Sunum İçeriği Fermantasyon tanımlar Spontan & Saf Kültür Fermantasyonu

Detaylı

Kültür Mantarý (Agaricus bisporus (L.) Sing.) Yetiþtiriciliðinde Çay Atýðý ve Buðday Sapý Karýþýmýndan Hazýrlanan Kompostlarýn Kullanýmý

Kültür Mantarý (Agaricus bisporus (L.) Sing.) Yetiþtiriciliðinde Çay Atýðý ve Buðday Sapý Karýþýmýndan Hazýrlanan Kompostlarýn Kullanýmý Ekoloji 19, 73, 48-54 (2009) Kültür Mantarý (Agaricus bisporus (L.) Sing.) Yetiþtiriciliðinde Çay Atýðý ve Buðday Sapý Karýþýmýndan Hazýrlanan Kompostlarýn Kullanýmý Aysun PEKÞEN 1*, Atilla GÜNAY 2 1 Ondokuz

Detaylı

ELQ Kapasitif Seviye Transmitterleri, endüstride yaygýn kullanýlan, kapasite ölçüm yöntemini kullanýr. Elektrod çubuðu ile tank duvarý arasýnda prosesi oluþturan malzeme nedeniyle deðiþen kapasiteyi ölçerek

Detaylı

Mart 2010 Proje Hakkýnda NBÞ sektörünün ana girdisi olan mýsýrýn hasadý, hammadde kalitesi açýsýndan yetiþtirilmesi kadar önemli bir süreçtir. Hasat sýrasýnda gerçekleþtirilen yanlýþ uygulamalar sonucunda

Detaylı

GÝRÝÞ Ülkemizde katý atýklarýn toplanmasý, taþýnmasý, geri kazanýlmasý ve bertarafýna iliþkin yükümlülükler 5393 sayýlý Belediyeler Kanunu ve 5216 sayýlý Büyükþehir Belediyeleri Kanunu ile Belediyeler

Detaylı

BÝYOGAZ, ÖNEMÝ, GENEL DURUMU VE TÜRKÝYE'DEKÝ YERÝ

BÝYOGAZ, ÖNEMÝ, GENEL DURUMU VE TÜRKÝYE'DEKÝ YERÝ * BÝYOGAZ, ÖNEMÝ, GENEL DURUMU VE TÜRKÝYE'DEKÝ YERÝ Fatma ÇANKA KILIÇ Yrd. Doç. Dr., Kocaeli Üniversitesi, KMYO, Elektrik ve Enerji Bölümü, Ýklimlendirme ve Soðutma Teknolojisi Programý, Kocaeli fatmacankakilic@hotmail.com

Detaylı

1. I. Bir cismin sýcaklýðý artýrýlýrsa direnci azalýr.

1. I. Bir cismin sýcaklýðý artýrýlýrsa direnci azalýr. 1. Fizik ile ilgili, I. Atomlar maddenin en küçük parçacýklarýdýr. Cisimler hýzlandýrýldýðýnda hýzlarý ses hýzýný geçemez. I Newton, yaþadýðý dönemin en ünlü bilim insanýydý. yargýlarýndan hangileri bilimsel

Detaylı

Kaðýt Endüstrisi Atýk Sulardan Lignin ve Fenol'ün Perlit Minerali ile Giderimi

Kaðýt Endüstrisi Atýk Sulardan Lignin ve Fenol'ün Perlit Minerali ile Giderimi Kaðýt Endüstrisi Atýk Sulardan Lignin ve Fenol'ün Perlit Minerali ile Giderimi Cilt:12 Sayý:47 (2003), 11-16 Mehmet UÐURLU Muðla Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü, MUÐLA ÖZET Bu çalýþmada,

Detaylı

Motor kademeleri ile otomasyon seviyeleri arasýnda akýllý baðlantý Akýllý Baðlantý Siemens tarafýndan geliþtirilen SIMOCODE-DP iþlemcilerin prozeslerinin hatasýz çalýþmasýný saðlamak için gerekli tüm temel

Detaylı

KAMU MALÝYESÝ. Konsolide bütçenin uygulama sonuçlarýna iliþkin bilgiler aþaðýdaki bölümlerde yer almýþtýr.

KAMU MALÝYESÝ. Konsolide bütçenin uygulama sonuçlarýna iliþkin bilgiler aþaðýdaki bölümlerde yer almýþtýr. V KAMU MALÝYESÝ 73 74 KAMU MALÝYESÝ Konsolide bütçenin uygulama sonuçlarýna iliþkin bilgiler aþaðýdaki bölümlerde yer almýþtýr. A. KONSOLÝDE BÜTÇE UYGULAMALARI 1. Genel Durum 2000 yýlýnda uygulamaya konulan

Detaylı

verter Dört mevsim daha konforlu, ekonomik ve uzun ömürlü tesisler için.. verter A member of the Uygulama Teorisi: Benzeþim Kurallarý: Debi Basýnç Güç Q 1 Q 2 = n 1 n 2 H 1 n 1 = H 2 ( n2 P 1 n 1 = P 2

Detaylı

Bilyalý Dövme Ýþlemi ve Yüksek Sýcaklýðýn, Bakýr Ýlaveli Toz Metal Çelik Parçalarýn Yorulma Dayanýmýna Etkisinin Ýncelenmesi Investigation of the Shot Peening Effect of Elevated Temperature on the Fatigue

Detaylı

Biyoteknolojinin Temelleri

Biyoteknolojinin Temelleri Biyoteknolojinin Temelleri KİM 458 Prof. Dr. Y. Murat ELÇİN KİM 458 Biyoteknolojinin Temelleri Biyoteknolojiye Genel Bakış Prof. Dr. Y. Murat ELÇİN BİYOTEKNOLOJİ Mikroorganizmaların, hücre ve doku kültürlerinin

Detaylı

12 HÜCRESEL SOLUNUM GLİKOLİZ VE ETİL ALKOL FERMANTASYONU

12 HÜCRESEL SOLUNUM GLİKOLİZ VE ETİL ALKOL FERMANTASYONU 12 HÜCRESEL SOLUNUM GLİKOLİZ VE ETİL ALKOL FERMANTASYONU HÜCRESEL SOLUNUM HÜCRESEL SOLUNUM Besinlerin hücre içerisinde parçalanması ile ATP üretimini sağlayan mekanizmaya HÜCRESEL SOLUNUM denir. Canlılar

Detaylı

EQ Kapasitif Seviye Transmitterleri, endüstride yaygýn kullanýlan, kapasite ölçüm yöntemini kullanýr. Elektrod çubuðu ile tank duvarý arasýnda prosesi oluþturan malzeme nedeniyle deðiþen kapasiteyi ölçerek

Detaylı

9. SINIF KURS KÝMYA MÜFREDAT PROGRAMI

9. SINIF KURS KÝMYA MÜFREDAT PROGRAMI 9. SINIF KURS KÝMYA MÜFREDAT PROGRAMI 01. KÝMYA BÝLÝMÝ 01-A, 01-B, 01-C, 01-D, 01-E 01-F Simyadan Kimyaya Madde Elementler ve Bileþikler 6 10 02. ATOM BÝLGÝSÝ ve PERÝYODÝK SÝSTEM 02-A, 02-B, 02-C, 02-D,

Detaylı

Dövize Endeksli Kredilerde KKDF

Dövize Endeksli Kredilerde KKDF 2009-10 Dövize Endeksli Kredilerde KKDF Ýstanbul, 12 Mart 2009 Sirküler Sirküler Numarasý : Elit - 2009/10 Dövize Endeksli Kredilerde KKDF 1. Genel Açýklamalar: 88/12944 sayýlý Kararnameye iliþkin olarak

Detaylı

maybesan makina sanayi ltd. þti. BETON SANTRALÝ EKÝPMANLARI hakkýmýzda Amacýmýz: Tam müþteri memnuniyeti Uygun ve yüksek teknoloji Kaliteli ürün yelpazesi Vizyonumuz: Geleceði bugün birlikte yaþamak için,

Detaylı

KATI-SUBSTRAT FERMANTASYONU KULLANARAK SHIPWORM BAKTERİ (Teredinobacter turnirae) İLE PROTEAZ ÜRETİMİNİN İNCELENMESİ

KATI-SUBSTRAT FERMANTASYONU KULLANARAK SHIPWORM BAKTERİ (Teredinobacter turnirae) İLE PROTEAZ ÜRETİMİNİN İNCELENMESİ KATI-SUBSTRAT FERMANTASYONU KULLANARAK SHIPWORM BAKTERİ (Teredinobacter turnirae) İLE PROTEAZ ÜRETİMİNİN İNCELENMESİ M. ELİBOL, Ş. BULUT, M.Ş. TANYILDIZI, D. ÖZER Fırat Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi,

Detaylı

Listeria monocytogenes in Asit Dirençli Türlerinin Benzalkonyum Klorür Direnci ve Biyofilm Oluşumu. Emel ÜNAL TURHAN, Karin Metselaar, Tjakko Abee

Listeria monocytogenes in Asit Dirençli Türlerinin Benzalkonyum Klorür Direnci ve Biyofilm Oluşumu. Emel ÜNAL TURHAN, Karin Metselaar, Tjakko Abee Listeria monocytogenes in Asit Dirençli Türlerinin Benzalkonyum Klorür Direnci ve Biyofilm Oluşumu Emel ÜNAL TURHAN, Karin Metselaar, Tjakko Abee Çalışmanın İçeriği L. monocytogenes ve asit dirençli türler,

Detaylı

Teknik Özellikleri : Ölçülecek Malzeme. Çýkýþ. Hassasiyet Linearite Kapasite Ölçü Sahasý Min. Di-Elektrik Sabiti Baðlantý Malzemesi.

Teknik Özellikleri : Ölçülecek Malzeme. Çýkýþ. Hassasiyet Linearite Kapasite Ölçü Sahasý Min. Di-Elektrik Sabiti Baðlantý Malzemesi. seviye transmitterleri, iletken sývýlarda, iletken olmayan sývýlarda, katý partiküllü ve toz malzemelerde, yapýþkan ve asit/bazik sývýlarda seviyenin ölçülmesi amacýyla kullanýlan kapasitif seviye sensörüdür.

Detaylı

Solunum. Solunum ve odunsu bitkilerin büyümesi arasında yüksek bir korelasyon bulunmaktadır (Kozlowski ve Pallardy, 1997).

Solunum. Solunum ve odunsu bitkilerin büyümesi arasında yüksek bir korelasyon bulunmaktadır (Kozlowski ve Pallardy, 1997). SOLUNUM Solunum Solunum, canlı hücrelerdeki organik maddelerin oksidasyonuyla, enerjinin açığa çıkarılması olayı olarak tanımlanır. Açığa çıkan enerji, kimyasal enerji (ATP) olarak depolanır. Solunum ürünleri,

Detaylı

Simge Özer Pýnarbaþý

Simge Özer Pýnarbaþý Simge Özer Pýnarbaþý 1963 yýlýnda Ýstanbul da doðdu. Ortaöðrenimini Kadýköy Kýz Lisesi nde tamamladý. 1984 yýlýnda Ýstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü nü bitirdi.

Detaylı

Farklý Sulama Yöntemlerinin Topraktan Karbondioksit (CO 2 ) Çýkýþý Üzerine Etkisi

Farklý Sulama Yöntemlerinin Topraktan Karbondioksit (CO 2 ) Çýkýþý Üzerine Etkisi Ekoloji 19, 77, 59-64 (2010) doi: 10.5053/ekoloji.2010.779 Farklý Sulama Yöntemlerinin Topraktan Karbondioksit (CO 2 ) Çýkýþý Üzerine Etkisi Ulaþ ÞENYÝÐÝT 1*, Davut AKBOLAT 2 1Süleyman Demirel Üniversitesi,

Detaylı

KRÝSTAL KÝMYASAL ÜRÜNLER ÝMALATI SAN. TÝC. LTD. ÞTÝ. 1996 yýlýnda GALERÝ KRÝSTAL A.Þ. bünyesinde kurulmuþtur. 4.000m2 lik kapalý alanda otel buklet malzemesi olarak adlandýrýlan sarf malzemelerinin imalatý

Detaylı

FÝYATLAR A. FÝYATLARDAKÝ GENEL GÖRÜNÜM

FÝYATLAR A. FÝYATLARDAKÝ GENEL GÖRÜNÜM IX FÝYATLAR 145 146 FÝYATLAR A. FÝYATLARDAKÝ GENEL GÖRÜNÜM 2000 yýlýnda önceki yýlýn önemli ölçüde altýnda seyreden fiyat artýþlarý 2001 yýlýnýn ikinci ayýnda kurlarýn serbest býrakýlmasý sonucu üçüncü

Detaylı

TOPLUMSAL SAÐLIK DÜZEYÝNÝN DURUMU: Türkiye Bunu Hak Etmiyor

TOPLUMSAL SAÐLIK DÜZEYÝNÝN DURUMU: Türkiye Bunu Hak Etmiyor TOPLUMSAL SAÐLIK DÜZEYÝNÝN DURUMU: Türkiye Bunu Hak Etmiyor Türkiye'nin insanlarý, mevcut saðlýk düzeyini hak etmiyor. Saðlýk hizmetleri için ayrýlan kaynaklarýn yetersizliði, kamunun önemli oranda saðlýk

Detaylı

KGP202 SÜT TEKNOLOJİSİ II

KGP202 SÜT TEKNOLOJİSİ II KGP202 SÜT TEKNOLOJİSİ II KEFİR ÜRETİMİ Kefir, çok eski çağlardan bu yana Kafkasya da üretilmekte olup, buradan dünyaya yayılmış fermente bir süt ürünüdür. Kefir ferahlatıcı, asidik tatta, az miktarda

Detaylı

Kafes Sisteminde Gübrenin Uzaklaþtýrýlmasý ve Yönetimi. Manure Management and Removal at Cage System

Kafes Sisteminde Gübrenin Uzaklaþtýrýlmasý ve Yönetimi. Manure Management and Removal at Cage System 5 Kafes Sisteminde Gübrenin Uzaklaþtýrýlmasý ve Yönetimi Ömer CAMCI 1 Musa SARICA 2 Ahmet ÞEKEROÐLU ÖZET: Kafes Tavukçuluðunda gübrenin kýsa zamanda ve saðlýklý bir þekilde kümesten uzaklaþtýrýlmasý hayvan

Detaylı

Rhizopus oryzae NRRL 395 İLE L(+)-LAKTİK ASİT ÜRETİMİNİN OPTİMİZASYONU

Rhizopus oryzae NRRL 395 İLE L(+)-LAKTİK ASİT ÜRETİMİNİN OPTİMİZASYONU EGE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ Rhizopus oryzae NRRL 395 İLE L(+)-LAKTİK ASİT ÜRETİMİNİN OPTİMİZASYONU Esen SOKULLU Gıda Mühendisliği Anabilim Dalı Bölüm Kodu:614.01.00 Sunuş

Detaylı

KOH-Hava Yöntemiyle Kaðýt Hamuru Üretiminde Siyah Çözeltinin Bakla (Vicia faba) Yetiþtirilmesinde Gübre Olarak Kullanýlmasý

KOH-Hava Yöntemiyle Kaðýt Hamuru Üretiminde Siyah Çözeltinin Bakla (Vicia faba) Yetiþtirilmesinde Gübre Olarak Kullanýlmasý ARAÞTIRMA NOTU 15, 61, 56-60 2006 KOH-Hava Yöntemiyle Kaðýt Hamuru Üretiminde Siyah Çözeltinin Bakla (Vicia faba) Yetiþtirilmesinde Gübre Olarak Kullanýlmasý Ayhan GENÇER, Hüdaverdi EROÐLU Zonguldak Karaelmas

Detaylı

Kentlerde Yapýsal ve Yeþil Alanlardaki Hava ve Yüzey Sýcaklýklarýnýn Ýrdelenmesi: Ankara Örneði

Kentlerde Yapýsal ve Yeþil Alanlardaki Hava ve Yüzey Sýcaklýklarýnýn Ýrdelenmesi: Ankara Örneði Ekoloji 18, 69, 66-74 (2008) ARAÞTIRMA NOTU Kentlerde Yapýsal ve Yeþil Alanlardaki Hava ve Yüzey Sýcaklýklarýnýn Ýrdelenmesi: Ankara Örneði Ülkü DUMAN YÜKSEL* Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlýk Fakültesi

Detaylı

Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Y. Lisans Ziraat Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü

Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Y. Lisans Ziraat Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı: Araş. Gör. Gökşen GÜLGÖR Doğum Tarihi: 02.01.1987 Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Y. Lisans Ziraat Fakültesi

Detaylı

1. ÝTHÝB TEKNÝK TEKSTÝL PROJE YARIÞMASI

1. ÝTHÝB TEKNÝK TEKSTÝL PROJE YARIÞMASI Yarýþmanýn Amacý 1. ÝTHÝB 1.ÝTHÝB Teknik Tekstiller Proje Yarýþmasý, Ýstanbul Tekstil ve Hammaddeleri Ýhracatçýlarý Birliði'nin Türkiye Ýhracatçýlar Meclisi'nin katkýlarýyla Türkiye'de teknik tekstil sektörünün

Detaylı

TOPRAK KAYNAKLI ISI POMPASI SÝSTEMÝNDEKÝ KONTROLÜ

TOPRAK KAYNAKLI ISI POMPASI SÝSTEMÝNDEKÝ KONTROLÜ TOPRAK KAYNAKLI ISI POMPASI SÝSTEMÝNDEKÝ TOPRAK ISI DEÐÝÞTÝRÝCÝSÝNÝN BULANIK MANTIK ÝLE KONTROLÜ Hikmet ESEN * Hasan ALLÝ ** Mustafa ÝNALLI *** Bu çalýþmada, Elazýð Fýrat Üniversitesi Teknik Eðitim Fakültesinin

Detaylı

ARI ARITMA WATER & WASTEWATER TREATMENT TECHNOLOGY

ARI ARITMA WATER & WASTEWATER TREATMENT TECHNOLOGY ARI ARITMA WATER & WASTEWATER TREATMENT TECHNOLOGY Industrýal Treatment Endustrýyel Arýtma Industrýal Treatment Endustrýyel Arýtma The roots of our products and systems based on our R&D department using

Detaylı

TEKSTÝL TERBÝYESÝNDE BÝYOPARLATMA UYGULAMALARI VE PAMUKLU ÖRME KUMAÞLARIN BAZI FÝZÝKSEL VE KÝMYASAL ÖZELLÝKLERÝNE ETKÝSÝ ÖZET

TEKSTÝL TERBÝYESÝNDE BÝYOPARLATMA UYGULAMALARI VE PAMUKLU ÖRME KUMAÞLARIN BAZI FÝZÝKSEL VE KÝMYASAL ÖZELLÝKLERÝNE ETKÝSÝ ÖZET TMMOB Tekstil Mühendisleri Odasý UCTEA The Chamber Of Textile Engineers The Journal Of Textiles and Engineers YIL 14 SAYI 66 TEKSTÝL TERBÝYESÝNDE BÝYOPARLATMA UYGULAMALARI VE PAMUKLU ÖRME KUMAÞLARIN BAZI

Detaylı

SÜT ENDÜSTRÝSÝ ATIKSULARINDA YENÝ BÝR YAÐ-SIVI AYIRIMI TEKNOLOJÝSÝNÝN ARAÞTIRILMASI

SÜT ENDÜSTRÝSÝ ATIKSULARINDA YENÝ BÝR YAÐ-SIVI AYIRIMI TEKNOLOJÝSÝNÝN ARAÞTIRILMASI SÜT ENDÜSTRÝSÝ ATIKSULARINDA YENÝ BÝR YAÐ-SIVI AYIRIMI TEKNOLOJÝSÝNÝN ARAÞTIRILMASI Cilt: 9 Sayý: 36 (2000), 3-8 Doç. Dr. Recep ÝLERÝ Sakarya Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliði Bölümü,

Detaylı

Muðla Halk Pazarýnda Satýþa Sunulan Ev Yapýmý Peynirlerin Mikrobiyolojik Özellikleri

Muðla Halk Pazarýnda Satýþa Sunulan Ev Yapýmý Peynirlerin Mikrobiyolojik Özellikleri Cilt: 10 Sayý: 40 (2001), 3-8 ARAÞTIRMA AÞTIRMA MAKALESÝ ALESÝ Muðla Halk Pazarýnda Satýþa Sunulan Ev Yapýmý Peynirlerin Mikrobiyolojik Özellikleri Yrd. Doç. Dr. Aysel UÐUR Muðla Üniversitesi, Fen- Edebiyat

Detaylı

Ballorex Venturi. Çift Regülatörlü Vana

Ballorex Venturi. Çift Regülatörlü Vana Ballorex Venturi Çift Regülatörlü Vana Isýtma ve soðutma sistemlerinin balanslanmasý Precision made easy Ballorex Venturi ýsýtma ve soðutma sistemlerini balanslamasýný saðlayan olan yeni jenerasyon çift

Detaylı

UYGULAMALI MİKROBİYOLOJİ LABORATUARI

UYGULAMALI MİKROBİYOLOJİ LABORATUARI 27.02.2012 UYGULAMALI MİKROBİYOLOJİ LABORATUARI DANIŞMANLAR: Araş.Gör.Dr. Ali KOÇYİĞİT Caner VURAL Hazırlayanlar: Sinem BÜYÜKKALP Ezgi OSMANOĞULLARI Sevcan ŞATIR Simge KAHYA 1 http://www.geyigiz.biz/2012/02/16/inek-isi-iskence/

Detaylı

MENEMEN (ÝZMÝR) OVASI SU VE TOPRAKLARINDA RADYOAKTÝVÝTE ARAÞTIRMASI VE AÐIR METAL KÝRLÝLÝÐÝ

MENEMEN (ÝZMÝR) OVASI SU VE TOPRAKLARINDA RADYOAKTÝVÝTE ARAÞTIRMASI VE AÐIR METAL KÝRLÝLÝÐÝ Cilt: 9 Sayý: 35 (2000), 26-30 MENEMEN (ÝZMÝR) OVASI SU VE TOPRAKLARINDA RADYOAKTÝVÝTE ARAÞTIRMASI VE AÐIR METAL KÝRLÝLÝÐÝ Mustafa BAKAÇ Dokuz Eylül Üniversitesi, Buca Eðitim Fakültesi, Fizik Bölümü, ÝZMÝR

Detaylı

Bölüm 6: Lojik Denklemlerin Sadeleþtirilmesi

Bölüm 6: Lojik Denklemlerin Sadeleþtirilmesi ölüm : Lojik Denklemlerin Sadeleþtirilmesi. Giriþ: Karnough (karno) haritalarý 9 yýlýnda M. Karnough tarafýndan dijital devrelerde kullanýlmak üzere ortaya konmuþtur. u yöntemle dijital devreleri en az

Detaylı

Mýsýr Þekerine Ýliþkin Baþlýca Efsaneler Birçok gýda ve içecekte tatlandýrýcý olarak kullanýlan mýsýr þekeri, birkaç yýl önce beslenme komitelerinden bazý araþtýrmacýlarýn bu bileþeni obezite salgýnýnýn

Detaylı

Brain Q RSC/2 Termostat

Brain Q RSC/2 Termostat Brain Q RSC/2 Termostat Kullaným Kýlavuzu . Kod No: A.2.3.15 Kitap Baský Tarihi: 071206 Revizyon No: 071206 Brain Q RSC/2 Termostat 06 Kullaným Kýlavuzu . Ýçindekiler Kontrol Seviyesi Gösterge ve Çalýþtýrma

Detaylı

Termik Röleler ÝÇÝNDEKÝLER Özellikler Karakteristik Eðriler Teknik Tablo Sipariþ Kodlarý Teknik Resimler EN TS EN IEC Ra

Termik Röleler ÝÇÝNDEKÝLER Özellikler Karakteristik Eðriler Teknik Tablo Sipariþ Kodlarý Teknik Resimler EN TS EN IEC Ra TERMÝK RÖLELER www.federal.com.tr Termik Röleler ÝÇÝNDEKÝLER Özellikler Karakteristik Eðriler Teknik Tablo Sipariþ Kodlarý Teknik Resimler EN 60947-4-1 TS EN 60947-4-1 IEC 60947-4-1 Rak m : 2000 m (max)

Detaylı

FENOLİK BİLEŞİKLER 4

FENOLİK BİLEŞİKLER 4 ÇALIŞMANIN AMACI Bu çalışmada Giresun/Şebinkarahisar yöresinde üretilen dut ve karadut pekmezlerinde insan sağlığı açısından gerekli olan toplam fenolik içeriği ile olumsuz işleme, taşıma ve depolama koşullarından

Detaylı

1. Nüfusun Yaþ Gruplarýna Daðýlýmý

1. Nüfusun Yaþ Gruplarýna Daðýlýmý Köylerden (kýrsal kesimden) ve iþ olanaklarýnýn çok sýnýrlý olduðu kentlerden yapýlan göçler iþ olanaklarýnýn fazla olduðu kentlere olur. Ýstanbul, Kocaeli, Ýzmir, Eskiþehir, Adana gibi iþ olanaklarýnýn

Detaylı

Biyolojiye Giriþ ve Bilimsel Yöntem Canlýlarýn Temel Bileþenleri Enzimler Canlýlarýn Sýnýflandýrýlmasý

Biyolojiye Giriþ ve Bilimsel Yöntem Canlýlarýn Temel Bileþenleri Enzimler Canlýlarýn Sýnýflandýrýlmasý Ödev Tarihi :... Ödev Kontrol Tarihi :... Kontrol Eden :... LYS BİYOLOJİ Ödev Kitapçığı 1 (MF) Biyolojiye Giriþ ve Bilimsel Yöntem Canlýlarýn Temel Bileþenleri Enzimler Canlýlarýn Sýnýflandýrýlmasý Adý

Detaylı

3AH Vakum Devre-Kesicileri: Uygun Çözümler

3AH Vakum Devre-Kesicileri: Uygun Çözümler 3AH Vakum Devre-Kesicileri: Uygun Çözümler Beþ tipin saðladýðý üç büyük avantaj: Uyumlu, güçlü, ekonomik Devre-kesicileri günümüzde, trafolarýn, enerji nakil hatlarýnýn, kablolarýn, kondansatörlerin, reaktör

Detaylı

LAZER-ARK HÝBRÝT KAYNAK YÖNTEMÝ

LAZER-ARK HÝBRÝT KAYNAK YÖNTEMÝ LAZER-ARK HÝBRÝT KAYNAK YÖNTEMÝ Hakan YAVUZ *, Gürel ÇAM ** GÝRÝÞ Lazer kaynaðý yüksek kaynak hýzý, düþük distorsiyon ve otomasyona çok uygun olma özellikleri dolayýsýyla yapý çeliklerinin kaynak iþlemlerinde

Detaylı

Ne-Ka. Grouptechnic ... /... / 2008. Sayýn Makina Üreticisi,

Ne-Ka. Grouptechnic ... /... / 2008. Sayýn Makina Üreticisi, ... /... / 2008 Sayýn Makina Üreticisi, Firmamýz Bursa'da 1986 yýlýnda kurulmuþtur. 2003 yýlýndan beri PVC makineleri sektörüne yönelik çözümler üretmektedir. Geniþ bir ürün yelpazesine sahip olan firmamýz,

Detaylı