SEKTÖREL GELİŞMELER İÇİNDEKİLER Otomotiv. İnşaat. Ana Metal. Turizm. Enerji. Diğer Göstergeler. Sektörel Gelişmeler /Nisan

Transkript

1 SEKTÖREL GELİŞMELER İÇİNDEKİLER Otomotiv Yılın İlk Çeyreğinde Otomotiv Satış Artışı, Beklenen Tüketim Artışını Teyit Etti. İlk Çeyrekte Otomotiv Üretimi Sınırlı Geriledi, İhracatı Sınırlı Arttı. İlk Çeyrekte Otomobil Satışları Artarken Ticari Araç Satışlarında Düşüş Var. AB Ülkelerinde Yeni Araç Kayıtlarında Düşüş Devam Ediyor. İnşaat 2012 yılı Son Çeyrekte İnşaat Sektöründe Ciro Endeksi Hızlı, Üretim Endeksi Sınırlı Arttı. Konut Fiyat Endeksi Ocak Ayında Aşağı Yönlü. Nisan Ayında İnşaat Sektöründe Güven Endeksi Sınırlı Geriledi. Bina İnşa Maliyeti Artışı 2013 Yılı İlk Çeyrekte Sınırlı Hızlandı. Ana Metal Ham Çelik Üretimi Yılın İlk Çeyreğinde Geriledi. Turizm Gelen Turist Sayısında Hızlı Artış Hangi Ülke Grubundan Kaynaklanıyor? Enerji Mart Ayında Elektrik Tüketimi Gerilemeye Devam Ediyor. Diğer Göstergeler Mart Ayı Sanayi Üretiminde Nasıl Bir Yön Bekliyoruz? Ocak-Şubat Döneminde Sektörlerin Üretim Performansı Nasıl? Kapasite Kullanım Oranında Hangi Sektörler Artış Kaydetti? Ocak-Şubat Döneminde Sektörlerin İhracat Yaptığı Ülkelerin Paylarında Değişiklik Var mı? Tarım Dışında Tüm Sektörlerde İstihdam Artışı İşsizlik Oranını Baskıladı. Yılın Son Çeyreğinde Sektörlerin Büyüme Performansı Nasıl? Firmaların Rekabet Gücünde Yurt İçinde Belirgin, AB Pazarında Sınırlı Artış Var. Açılan Şirket Sayısı 2013 Yılı İlk Çeyrekte Sınırlı Arttı. Sipariş Beklenti Endekslerinde Nisan Ayında Bozulma Var. Yatırım Göstergeleri Belirsiz Bir Tablo Çiziyor. Şubat-Mart Döneminde Hem Tüketici Hem Reel Kesim Güven Endeksi Yukarı Yönlü. Tüketici Güveni, Ön Endekse Göre Nisan Ayında Sınırlı Geriledi. Sektörel Gelişmeler /Nisan

2 SEKTÖREL GELİŞMELER ANALİZLER Yılın İlk Çeyreğinde Otomotiv Satış Artışı, Beklenen Tüketim Artışını Teyit Etti Mart ayında, geçen yılın aynı ayına göre, otomotiv sektöründe toplam iç satışlar (binek araç ve ticari araç) %5 arttı. Ocak ve Şubat aylarında iç satışlarda artış sırasıyla %19 ve %16 olmuştu. Böylece ilk çeyrekte otomotiv sektörü iç satışlar geçen yılın aynı dönemine göre %11 artmış oldu yılı son çeyrekteki %6 gerilemenin ardından ilk çeyrekte sektörde satış artışı %11 e hızlanarak yılın ilk çeyreğinde iç tüketimindeki artış beklentisini teyit etti yılında sektörde, iç satışlarda, 2012 yılına göre %3.5 artış olacağını öngörüyoruz. Ancak ilk çeyrekteki hızlı artış, öngörümüz üzerinde yukarı yönlü risk oluşturuyor. (İstatistik kaynak: OSD, Garanti Bankası Hesaplamaları) Otomobil Satışları Artarken İlk Çeyrekte Ticari Araç Satışlarında Düşüş Var Mart ayında, geçen yılın aynı ayına göre, otomobil sektöründe iç satışlar %10 artarken ticari araç iç satışlar yine yıllık değişim bazında %5 geriledi. İlk çeyrek döneme mevsimsel arındırılmış bazda bakarsak; otomobil iç satışları %7 artış kaydederken ticari araç iç satışları ise %3 geriledi. Bu durum, ilk çeyrekte tüketim artışını teyit eden otomotiv sektörü iç satış artışının otomobil pazarından geldiğini gösteriyor. (İstatistik kaynak: OSD, Garanti Bankası Hesaplamaları) İlk Çeyrekte Otomotiv Üretimi Sınırlı Geriledi, İhracatı Sınırlı Arttı Mart ayında, geçen yılın aynı ayına göre, otomotiv sektöründe (miktar bazında) iç satışlarda artışa karşılık ihracat ve üretimde yine geçen yılın aynı ayına göre sırasıyla %1 ve %2.4 sınırlı düşüş var. Bu dönemde ithalat %20 ile hızlı artışını sürdürdü. Böylece ilk çeyrekte sektörde geçen yılın aynı dönemine göre üretim %2 gerilerken iç satışlar ve ithalatta %11 ve %25 hızlı artış, ihracatta ise %2 sınırlı artış oldu. (İstatistik kaynak: OSD, Garanti Bankası Hesaplamaları) AB Ülkelerinde Yeni Araç Kayıtlarında Düşüş Devam Ediyor 2013 yılı Mart ayında AB ülkeleri yeni araç kayıtlarında geçen yılın aynı ayına göre %10.3 düşüş oldu. Böylece yılın ilk çeyreğinde yeni araç kayıtları verisinde geçen yılı aynı dönemine göre %9.7 düşüş kaydedildi. AB ülkelerinde yeni araç kayıtları, Ekim 11 den beri aralıksız gerilemeye devam ederken bu durum AB ülkelerine ihracatta pazar bağımlılığı yüksek olan Türk otomotiv sektörünü doğrudan ilgilendiriyor. Otomotiv sektörüne yıllar itibarıyla bakıldığında, AB pazarına ihracatın 2007 yılında %80 seviyesinde olduğu görülüyor. Ancak payın ekonomik kriz döneminden itibaren ihracatta pazar çeşitliliğin artması ile 2012 itibarıyla %70 seviyesinin sınırlı altına gerilediği görülüyor. 2013/2 itibarıyla ise %72 seviyesinde. İhracatta MENA, ABD başta olmak üzere pazar çeşitliliği eğilimi var. Türkiye nin otomobil ihracatı 2013 yılı ilk çeyrekte geçen yılın ilk çeyreğine göre %2 geriledi yılında AB ülkeleri yeni araç kayıtları 2011 yılına göre %7.9 gerilerken Türkiye otomobil ihracatı %6.7 gerilemişti. (İstatistik kaynak: OSD, ACEA, Garanti Bankası Hesaplamaları) 2012 yılı Son Çeyrekte İnşaat Sektöründe Ciro Endeksi Hızlı, Üretim Endeksi Sınırlı Arttı İnşaat sektöründe üretim endeksi, yılın son çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre %0.7 arttı. Hesapladığımız mevsimsel arındırılmış veriler de %0.2 artış gösteriyor. Son çeyrek verilerin ardından sektörün 2012 yılı üretim endeksi 2011 yılındaki %11.5 artıştan %0.8 artışa yavaşladı. Diğer yandan hesapladığımız reel ciro endeksi yılın son çeyreğinde üretimdeki %0.7 artışa karşılık %4.4 artışa işaret ediyor. Sektörde ciro endeksi, yılın ilk üç çeyreğinde sırasıyla %7, %11 ve %1.2 gerilemişti. Konut Fiyat Endeksi Ocak Ayında Aşağı Yönlü Konut fiyat endeksi, Aralık-Ocak-Şubat dönemini kapsayan Ocak ayında, geçen yılın aynı ayına göre %11.93 arttı. Endeks Aralık ayında da %11.54 artmıştı. Endekse reel bazda bakıldığında ise Ocak ayında artışın %4.3 ile Aralık ayındaki %5.1 artışa göre hız kestiği görülüyor. Reel konut fiyat endeksi, Ekim-Aralık döneminde arttıktan sonra Ocak ayında yıllık enflasyondaki artışa rağmen tekrar gerilemiş oldu. Diğer yandan yeni konut fiyat endeksi, Ocak ayında, geçen yılın aynı ayına göre %10.9 arttı. Sektörel Gelişmeler /Nisan

3 Endeks Aralık ayında %12.5 artmıştı. Endekse reel bazda bakıldığında ise Aralık ayındaki %6 artıştan Ocak ayında %3.4 artışa gerileme var. Nisan Ayında İnşaat Sektöründe Güven Endeksi Sınırlı Geriledi Nisan ayında, bir önceki aya göre, hizmet ve perakende-ticaret sektörlerinde güven endeksi artarken inşaat sektöründe geriledi. İnşaat sektöründe, gelecek 3 aya ilişkin istihdam beklentisi alt endeksinde (-%4) düşüş, güven endeksini aşağıya çekerken alınan sipariş düzeyi endeksinde (%1) sınırlı artış var. Gelecek 3 ayda talep beklentisi alt endeksi, Nisan ayında hizmet sektöründe hızlı (%14, aylık değişim) artarken perakende-ticaret sektöründe sınırlı (%0.3, aylık değişim) arttı. Bina İnşa Maliyeti Artışı 2013 Yılı İlk Çeyrekte Sınırlı Hızlandı 2013 yılı ilk çeyrekte bina inşa maliyeti endeksi (2005=100), geçen yılın aynı dönemine göre; %2.9 artarak 2012 yılı son çeyrekteki %2.3 artışa göre sınırlı hızlandı. Alt endekslere göre bakıldığında; geçen yılın aynı dönemine göre; işçilik maliyet endeksinde %6.7 malzeme maliyet endeksinde %1.9 artış görülürken bir önceki çeyrekteki artışa göre her iki endeksin artışında da sınırlı hızlanma var. Hesapladığımız mevsimsel arındırılmış veriler de 2013 yılı ilk çeyrekte sınırlı artış gösterdi. Ham Çelik Üretimi Yılın İlk Çeyreğinde Geriledi Türkiye nin ham çelik üretimi, Mart ayında, geçen yılın aynı ayına göre, %4.6 geriledi. Ham çelik üretimi, Aralık ayından beri kesintisiz geriliyor yılını %17 artış, 2012 yılını %5 artış ile kapatan ham çelik üretimi, 2013 yılı ilk çeyrekte ise geçen yılın aynı dönemine göre %6 geriledi. (İstatistik kaynak: WSO, Garanti Bankası Hesaplamaları) Gelen Turist Sayısında Hızlı Artış Hangi Ülke Grubundan Kaynaklanıyor? Mart ayında, Türkiye ye gelen turist sayısı geçen yılın aynı ayına göre %26 artarak 1,84 milyon kişi oldu. Böylece, yılın ilk çeyreğinde gelen turist sayısı geçen yılın aynı dönemine göre %22.5 artarak 4,2 milyon kişiye ulaştı yılı başından beri gelen turist sayısında belirgin artış var. Gelen turist sayısının hangi ülke grubu kaynaklı olduğunu görebilmek için milliyetlerine göre turist dağılımını analiz ettik. AB-27 ülke grubu ve Rusya, Türkiye nin turizm sektöründe gelen turist sayısı içinden yaklaşık %50 civarında pay alıyor yılı ilk çeyrek itibarıyla; geçen yılın aynı dönemine göre AB-27 ülke grubundan gelen turist sayısı %14 artarken AB-27 ülke grubunun, toplam gelen turist sayısı içinde payı 2013/3 itibarıyla %42 civarında. Bu ülke grubu içinde ise en fazla pay %13 ile Almanya ya ait olup Almanya dan gelen turist sayısı ilk çeyrekte %7 arttı. Ayrıca payı %7 olan Bulgaristan dan gelen turist sayısında da bu dönemde %20 artış var. Ancak toplam gelen turist sayısı içinde payı %2 civarında olan Fransa dan gelen turist sayısı ise bu dönemde %9 geriledi. Diğer yandan Rusya dan gelen turist sayısında ilk çeyrekte geçen yılın aynı dönemine göre %18 artış olurken bu ülkenin toplam turist sayısı içindeki payı %5 civarında. Diğer ülke gruplarına bakıldığında; toplam gelen turist sayısı içinde %14 payı olan Batı Asya ülke grubundan gelen turist sayısında hızlı bir artış olduğu görülüyor. İlk çeyrekteki yıllık değişim bazında bu artışın Suriye (%130) ve Irak (%50) kaynaklı olduğu görülüyor. Payı %9 civarında olan Güney Asya ülke grubunda ise ilk çeyrekte %1 civarında sınırlı artış var. Bu ülke grubu içinde ağırlıklı paya sahip olan İran dan gelen turist sayısında %7 düşüş görülüyor. Bir diğer dikkat çeken ülke; Doğu Avrupa ülke grubu içinde yer alan Gürcistan; ilk çeyrekte toplam gelen turist sayısı içinden %8 pay alırken gelen turist sayısında geçen yılın aynı dönemine göre %38 artış görüldü. Sonuç olarak ağırlıklı payları da dikkate alınarak Almanya ve Bulgaristan başta olmak üzere AB-27 ülkeleri, Suriye başta olmak üzere Batı Asya ülkeleri ve Gürcistan ilk çeyrek dönemde gelen turist sayısını yukarıya çeken ülkeler olarak dikkat çekiyor yılında Türkiye ye gelen turist sayısı, 2011 yılına göre %1 artarak 31,8 milyon kişi olarak kaydedilmişti yılı için turist sayısında 2012 yılına göre yaklaşık %5-%6 artış olacağı öngörümüz var. Ancak, ilk çeyrekte gelen turist sayısındaki hızlı artış öngörümüz üzerinde yukarı yönlü risk oluşturuyor. Sektörel Gelişmeler /Nisan

4 (İstatistik kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı, Garanti Bankası Hesaplamaları) Mart Ayında Elektrik Tüketimi Gerilemeye Devam Ediyor Mart ayında, geçen yılın aynı ayına göre, elektrik üretimi ve tüketimi sırasıyla %4 ve %1.4 geriledi. Şubat ayında düşüş yine yıllık değişim bazında sırasıyla %8.4 ve %6 olarak kaydedilmişti. Mart ayında düşüş hızında yavaşlama olsa da, elektrik üretim ve tüketiminin Ekim 12 den beri gerilemeye devam ettiği görülüyor. Diğer yandan hesapladığımız mevsimsel arındırılmış veriler Mart ayında, bir önceki aya göre sınırlı artış (%2.4) gösterdi. Elektrik üretim ve tüketim verilerini toplam sanayi üretimi için öncü veri olarak takip ediyoruz. Hesaplamalarımıza göre; toplam sanayi üretimi ile elektrik tüketimi arasında (%80 seviyesinde) yüksek korelasyon bulunuyor. Ancak, öncü olan elektrik tüketimi verileri ile sanayi üretimi trendi arasında son aylardaki ayrışmayı da dikkate almak gerekiyor. (İstatistik kaynak: TEİAŞ, TUIK, Garanti Bankası Hesaplamaları) Mart Ayı Sanayi Üretiminde Nasıl Bir Yön Bekliyoruz? Toplam sanayi üretimi trendi için öncü olan sektörler, ham çelik, elektrik ve otomotiv sektörlerinde üretim, Mart ayında sırasıyla %5, %4, %2 geriledi (yıllık değişim). Üç sektörün üretiminin toplam sanayi üretimi ile korelasyonu yüksek olmasına rağmen (%80 civarında) son aylarda bu sektörlerin üretimleri ile toplam sanayi üretiminde yön olarak ayrışma olduğu dikkatimizi çekiyor. Bu nedenle sanayi üretimi trendi için diğer (kapasite kullanım oranı (KKO), dış ticaret verileri, açılan şirket sayısı istatistikleri, PMI imalat sanayi endeksi vb.) göstergelere de baktığımızda; KKO, 2013 yılı ilk çeyrekte, 2012 yılı son çeyrekteki %74.2 den %72.4 e gerilerken; mevsimsel arındırılmış bazda ise %73.7 den %73.5 e çok sınırlı gerilediğini görüyoruz. Ayrıca kurulan şirket sayısında ilk çeyrekte yıllık değişim bazında yine sınırlı artış var. Türkiye imalat sanayi PMI endeksi Şubat - Mart aylarında sınırlı gerilerken, ilk çeyrekte (53.3 ile) bir önceki çeyreğin üzerinde bulunuyor. Ayrıca, dış talep açısından bakıldığında, sanayi üretimi için diğer bir öncü gösterge olan TİM (Türkiye ihracatçılar Meclisi) ihracat verisi, geçen yılın aynı ayına göre hem Ocak hem de Şubat aylarında yıllık bazda %5.6 artış kaydederken Mart ayında ise artış hızı yavaşlayarak %0.3 oldu. Tüm bu göstergeleri de dikkate aldığımızda, sanayi üretiminin ilk çeyreği ılımlı artış ile kapatacağını bekliyor, 8 Mayıs ta TÜIK (Türkiye İstatistik Kurumu) tarafından açıklanacak olan Mart ayı sanayi üretiminde %2 civarında bir artış olabileceğini düşünüyoruz. (İstatistik kaynak: TUIK, WSO, TEİAŞ, OSD, Garanti Bankası Hesaplamaları) Ocak-Şubat Döneminde Sektörlerin Üretim Performansı Nasıl? 2013 yılı Ocak-Şubat döneminde toplam sanayi üretimi geçen yılın aynı dönemine göre %1.9 artış gösterdi. Bu dönemde sektörlerin üretim performansına baktık. Sektörler bazında üretim performansları, sanayi üretimindeki artışın genele yayılan bir artış olduğunu gösteriyor. Bu dönemde hem iç piyasa talebini gösteren sektörler olarak takip ettiğimiz (kimyasal madde, plastik kauçuk gibi) hem dış piyasaya (otomotiv, giyim, ana metal, metal ürünleri, makine ve teçhizat, elektrikli makine gibi) yönelik üretim yapan sektörlerin üretim performansında ılımlı artışlar var. Bu durum yılın ilk çeyreğinde ekonomik aktivitede ılımlı artış beklentisi ile uyuşuyor. Kapasite Kullanım Oranında Hangi Sektörler Artış Kaydetti? Nisan ayında, imalat sanayi kapasite kullanım oranı (KKO) Mart ayındaki %72.7 den %73.6 ya yükseldi. Mevsimsel arındırılmış bazda da %74 den %74.3 e sınırlı arttı. KKO, 2013 yılı ilk çeyrekte, 2012 yılı son çeyrekteki %74.2 den %72.4 e gerilemiş, mevsimsel arındırılmış bazda da %73.7 den %73.5 e sınırlı azalmıştı. İmalat sanayinin altında bulunan sektörlerin kapasite kullanım oranlarındaki trende mevsimsel arındırılmış bazda baktık. Nisan ayında Mart ayına göre; giyim ve tekstil sektörlerinde KKO artmaya devam etti. Bu iki sektörün KKO da artışı mevsimsel arındırılmış bazda 4Ç 12 den beri devam ediyor. Ayrıca mobilya, makine, metalik olmayan diğer mineraller sektörleri de Nisan ayında KKO ı artırarak toplam imalat sanayi KKO nı yukarıya çekti yılı ilk çeyreğini, 2012 yılı son çeyrek ile karşılaştırarak baktığımızda, iç talep göstergesi olarak takip ettiğimiz kimyasal madde, plastik, mobilya gibi sektörlerin KKO da artış görülüyor. İhracatçı ve AB pazarına ihracatı yüksek olan sektörlerden oto ve giyim sektörleri de ilk çeyrekte KKO da artış kaydetti. Diğer ihracatçı sektörlerden ana metal ve elektrikli makine sektörlerinde ise KKO ilk çeyrekte sınırlı geriledi. Sektörel Gelişmeler /Nisan

5 Ocak-Şubat Döneminde Sektörlerin İhracat Yaptığı Ülkelerin Paylarında Değişiklik Var mı? 2013 yılı Ocak-Şubat döneminde ihracat odaklı bazı sektörlerin ihracat pazarlarından aldıkları payları geçmiş yıllar ile karşılaştırmalı analiz ettik. Son yıllarda, özellikle Türkiye nin ana ticaret ortağı olan AB ülkelerinde ekonomik sorunların devam etmesi Türkiye nin ihracat performansını doğrudan etkilerken ihracatta pazar çeşitlendirmesi giderek artan bir önem kazandı döneminde AB ülkelerinin pazar payı, pazar bağımlılığı yüksek olan sektörlerde bile belirgin azaldı. Örneğin 2007 döneminde AB ülkeleri otomotiv sektörü ihracatından %80 pay alırken 2012 sonunda bu pay %70 e geriledi. Bu dönemde giyim sektörünün payının ise %80 den %75 e gerilediği görüldü. Otomotiv ve giyim sektörüne göre AB ülkelerine ihracatta pazar bağımlılığı nispeten daha düşük olan tekstil, elektrikli makine, makine teçhizat sektörlerinde paylar sırasıyla %60, %43, %50 seviyelerinden %50, %36, %42 seviyelerine geriledi. Düşük pazar payı ile bu dönem için en avantajlı konumda olan ana metal sektöründe ise AB ülkelerinin payı %40 seviyelerinden %15 seviyelerine kadar indi. Bu dönemde AB ülkelerinin azalan payı MENA (Orta Doğu Kuzey Afrika) ülkeleri başta olmak üzere, Kuzey Amerika, Rusya ve bazı Asya ülkelerine kaydı ilk iki ay itibarıyla ise 2012 yılı sonuna göre bahsedilen sektörlerin ihracatlarından AB ülkelerinin aldığı pay 1 ila 2 puan civarında artış gösterdi. Bu dönemde MENA ve Kuzey Amerika bölgesine ihracat paylarında ise çok sınırlı gerileme var. Euro bölgesine yapılan ihracatta artış Türkiye nin ihracat performansı açısından önemli bir gelişme. Ancak artışın henüz çok sınırlı olması ve bölge ekonomilerine ilişkin tedirginliğin halen devam etmesi bu ülkelere ihracat yapan sektörleri dolayısıyla Türkiye nin ihracat performansı üzerindeki aşağı yönlü riskleri canlı tutuyor. Tarım Dışında Tüm Sektörlerde İstihdam Artışı Mevsimsel Arındırılmış İşsizlik Oranını Baskıladı 2013 yılı Ocak ayında mevsimsel arındırılmış işsizlik oranı aylık değişim bazında %9.5 ten %9.4 e geriledi. İstihdam edilen kişi sayısı ise Ocak ayında yine mevsimsel arındırılmış bazda 88 bin kişi arttı. İstihdam artışında hangi sektörlerin etkili olduğuna bakıldığında; tarım sektörü haricinde sanayi, inşaat ve hizmet sektörlerinde istihdam edilen kişi sayısında artış görülüyor. İstihdam edilen kişi sayısı mevsimsel arındırılmış bazda tarım sektöründe 19 bin kişi gerilerken sanayi, inşaat ve hizmet sektörlerinde sırasıyla 14, 66 ve 27 bin kişi arttı. Mevsimsel etkilerden arındırılmış veri altında tarım dışında tüm sektörlerin istihdam artışı kaydetmesi olumlu olarak değerlendirilirken özellikle sanayi sektöründe istihdam edilen kişi sayısında da artış olması ilk çeyrekte ekonomik aktivitede ılımlı toparlanma beklentisini destekliyor. Yılın Son Çeyreğinde Sektörlerin Büyüme Performansı Nasıl? Yılın son çeyreğinde, GSYH artış oranı %1.4 oldu. Sektör bazında bakıldığında, sektörlerin büyüme artışında yıllık değişim bazında sınırlı da olsa toparlanma görülürken geçen yılın aynı ayına göre gerileyen tek sektör sanayi sektörü oldu. Sanayi sektörü büyüme oranı 2009 yılı 3. çeyreğin ardından ilk kez 2012 yılı son çeyreğinde %0.3 geriledi, 2012 yılı genelinde ise %2 lik büyüme artışı kaydedildi. Diğer yandan hesapladığımız mevsimsel arındırılmış veri ise sanayi sektörü büyüme artışında ikinci ve üçüncü çeyrekteki düşüşün ardından %0.4 sınırlı artış gösterdi. Sanayi sektörü son çeyrekte toplam büyümeyi %0.1 aşağıya çekti. İnşaat sektöründe büyüme yıllık değişim bazında ikinci ve üçüncü çeyrekte %0.7 geriledikten sonra yılın son çeyreğinde %1.5 artış gösterdi yılı genelinde ise %0.6 oranında büyüme artışı kaydedildi. Mevsimsel arındırılmış veri de son çeyrekte %0.9 arttı. İnşaat sektörünün son çeyrekte toplam büyümeye katkısı %0.1 oldu. Gayrimenkul sektöründe büyüme artışı yıllık değişim bazında %6.6 olurken son çeyrekte en hızlı büyüyen sektör oldu. Gayrimenkul sektörünün son çeyrekte toplam büyümeye katkısı %0.3 oldu. Tarım sektöründe GSYH son çeyrekte yıllık değişim bazında %4.2 olurken sektör yıl genelinde %3.5 büyüme kaydetti. Sektör mevsimsel arındırılmış bazda da %2.5 büyüdü. Tarım sektörünün son çeyrekte toplam büyümeye katkısı %0.4 oldu. Büyümeye son çeyrekte %0.5 katkı sağlayan finansal kurumlar sektörü büyüme artışı yıllık değişim bazında %3.8 oldu. Ticaret sektörü büyüme artışı son çeyrekte %0.4 olurken büyümeye katkısı %0.1 oldu. Hesapladığımız mevsimsel arındırılmış veri de son çeyrekte %0.9 arttı. Ticaret sektörü 2012 yılını %0.5 büyüme ile kapattı. Ulaştırma, depolama ve haberleşme sektörü son çeyrekte yıllık değişim bazında %0.3 artarken 2012 yılını %3.2 büyüme artışı ile kapattı. Firmaların Rekabet Gücünde Yurt İçinde Belirgin, AB Pazarında Sınırlı Artış (Şubat-Mart-Nisan Dönemi) Sektörel Gelişmeler /Nisan

6 Merkez Bankası reel kesim güven endeksinde firmaların son üç ayda rekabet gücünü ölçen endeks, (Şubat-Mart-Nisan dönemini kapsayan) Nisan ayında yurt içi rekabet gücünde belirgin iyileşme gösterdi. Endekse göre firmaların yurt içi rekabet gücü Ocak döneminde (Kasım-Aralık-Ocak) artmaya başladı, son güncel veri olan Nisan döneminde ise artış hızlandı. Diğer yandan, AB ülkeleri içindeki rekabet gücü, son üç dönemdir gerilerken Nisan döneminde sınırlı bir artış kaydedildi. Bu artış, daha önce dış ticaret verilerinden de izlediğimiz gibi, Ocak-Şubat döneminde ihracatta, AB pazar payının sınırlı artışı ile uyumlu. Ayrıca, AB dışı pazarlarda rekabet gücü endeksi, yine reel kesim güven endeksine göre; Ocak dönemindeki sınırlı artışın ardından Nisan döneminde de arttı. Açılan Şirket Sayısı 2013 Yılı İlk Çeyrekte Sınırlı Arttı 2013 yılı Mart ayında açılan şirket sayısı bir önceki yılın aynı ayına göre %24 artarken kapanan şirket sayısı ise %29 arttı. Açılan ve kapanan şirket sayısı verilerini, öncü büyüme göstergelerinden biri olarak takip ediyoruz yılı başından 2013 yılı Ocak ayı sonuna kadar açılan şirket sayısında kesintisiz düşüş kaydedilmişti. Baz etkisini göz önüne alarak mevsimsel arındırılmış verilere baktığımızda, Mart ayında açılan şirket sayısında da bir önceki aya göre %3.4 artış görülüyor. Diğer yandan kapanan şirket sayısında yıllık değişim bazında hızlı artış devam ederken hesapladığımız mevsimsel arındırılmış veriler Mart ayında aylık değişim bazında yine artışa (%3.7) işaret ediyor. Mart ayı verilerinin ardından ilk çeyrek itibarıyla bakıldığında; geçen yılın aynı dönemine göre açılan şirket sayısı %2 artarken kapanan şirket sayısı %23 artmış oldu. (İstatistik kaynak: TOBB, Garanti Bankası Hesaplamaları) 2013 Yılı İlk Çeyrekte Karşılıksız Çek / Toplam Çek Oranı Aşağı Yönlü Öncü ekonomik aktivite göstergelerinden olan karşılıksız çek / toplam çek oranı, 2013 yılı ilk çeyrekte aşağı yönlü trend çizdi. Oran, adet bazında %3.5, tutar bazında %4.0 seviyesine geriledi yılı sonunda sırasıyla %4.5 ve %5.3 seviyelerindeydi yılı başından itibaren bakıldığında, oran en yüksek değerine Mart 09 da ulaşmış, Haziran 11 tarihine kadar geriledikten sonra 2012 yılı sonuna kadar sınırlı artmıştı yılı ilk çeyrek dönemde orandaki aşağı yönlü trend, ilk çeyrekte ekonomik aktivitede ılımlı toparlanma beklentisi ile uyumlu. Sipariş Beklenti Endekslerinde Nisan Ayında Bozulma Var TCMB Reel kesim güven endeksine göre; mevsimsel arındırılmış bazda, gelecek 3 aya ilişkin dış piyasa sipariş beklentisi endeksi Nisan ayında, bir önceki aya göre geriledi. Endeks Mart ayında da sınırlı gerilemişti (-%0.2) Nisan ayında ise endeksin düşüşü hızlandı (-%4.8). Diğer yandan gelecek 3 aya ilişkin iç piyasa sipariş beklentisi endeksi de Nisan ayında, mevsimsel arındırılmış bazda, bir önceki aya göre, (-%5.6) geriledi. Endeks Mart ayında (%5.9) artmıştı. Yatırım Göstergeleri Belirsiz Bir Tablo Çiziyor Toplam yatırımlarda büyüme ile korelasyonu yüksek olan ağır ticari araç satışları ilk çeyrekte mevsimsel arındırılmış bazda (%0.4) sınırlı artmış, diğer bir gösterge olan, gelecek 12 ayda yatırım harcaması beklentisi ise (%1.3) gerilemişti. Reel kesim güven endeksinde göre; en güncel Nisan ayı verileri ise yatırım harcaması beklentisinde (%0.6) artışa işaret ediyor. Buna göre; yatırım tarafında göstergeler karışık işaretler veriyor. (İstatistik kaynak: TCMB, OSD, Garanti Bankası Hesaplamaları) Şubat-Mart Döneminde Hem Tüketici Hem Reel Kesim Güven Endeksi Yukarı Yönlü CNBC-e tüketici güven endeksi Mart ayında bir önceki aya göre %0.2 arttı. Hesapladığımız mevsimsel arındırılmış endeks de artış gösteriyor. Tüketici güven endeksi Ocak ayında %5 geriledikten sonra Şubat ayında %6.9 artmıştı. Alt endeks bazında, tüketicinin geleceğe ilişkin beklentilerini ölçen tüketici beklenti endeksi bir önceki aya göre %1.7 düşerken tüketicinin içinde bulunduğu dönemdeki tüketim eğilimini ölçen tüketim eğilimi endeksi %2.4 arttı. Mart ayında reel kesim güven endeksi ise aylık değişim bazında %4 artmıştı. Ocak ayındaki ayrışmanın ardından, Şubat ve Mart aylarında tüketici ve reel kesim güven endeksleri aynı (yukarı) yönlü hareket etti. Böylece ilk çeyrekte tüketici güven endeksinde artış %1, reel kesim güven endeksinde artış %5 civarında oldu. (İstatistik kaynak: TCMB, CNBC-e, Garanti Bankası Hesaplamaları) Sektörel Gelişmeler /Nisan

7 Tüketici Güveni, Ön Endekse Göre Nisan Ayında Sınırlı Geriledi 2013 yılı Nisan ayında CNBC-e tüketici güven ön endeksi, Mart ayı nihai endeksine göre %0.6 geriledi. Hesapladığımız mevsimsel arındırılmış veri de aşağı yönlü (-%6, aylık değişim). Alt endekslerden tüketicinin geleceğe yönelik beklentilerini ölçen tüketici beklenti endeksi aylık değişim bazında %2.6 gerilerken tüketicinin içinde bulunduğu dönemdeki tüketim eğilimini ölçen tüketim eğilimi endeksi ise aylık değişim bazında %6.3 arttı. Tüketici güven ön endeksi Nisan ayına ilişkin öncü verilerden biri, ancak ayın ikinci yarısında tüketici güveninde değişiklik olup olmadığını görebilmek için Mayıs ayı başında açıklanacak olan tüm aya ilişkin veriyi de takip ediyor olacağız. (İstatistik kaynak: CNBC-e, Garanti Bankası Hesaplamaları) Burada belirtilen bilgiler, Türkiye Garanti Bankası A.Ş. tarafından, güvenilirliğine ve doğruluğuna inanılan kaynaklardan, okuyucuyu bilgilendirmek amacıyla derlenmiştir. Resmi kaynaklardan alınan bilgilere dayalı yapılan yorumlar ve tahminler, o tarihteki kanımızı yansıtmaktaysa da bu bilgiler, hiçbir şekilde yatırım danışmanlığı faaliyeti olarak değerlendirilemeyecektir. Söz konusu kaynaklardaki hata ve eksikliklerden ve bu bilgilerin kullanılmasından doğabilecek zararlardan dolayı, T. Garanti Bankası A.Ş. hiçbir sorumluluk kabul etmez. İşbu rapor içerisindeki bilgilere ait telif hakkı Bankamıza ait olup, üçüncü kişilerce izinsiz kullanılamaz, çoğaltılamaz veya kopyalanamaz. Sektörel Gelişmeler /Nisan