Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi TÜRKİYE 10. ENERJİ KONGRESİ ELEKTRİK ÜRETİMİNDE JEOTERMAL ENERJİNİN KULLANIMI VE İLERİYE DÖNÜK PERSPEKTİFLER
|
|
- Müge Gulden
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi TÜRKİYE 10. ENERJİ KONGRESİ ELEKTRİK ÜRETİMİNDE JEOTERMAL ENERJİNİN KULLANIMI VE İLERİYE DÖNÜK PERSPEKTİFLER Fatih KAYMAKÇIOĞLU Ali KAYABAŞI Elektrik Mühendisi jeoloji Yük. Mühendisi EİE İdaresi Genel Müdürlüğü. Ankara ÖZET Jeotermal enerji kaynakları; elektrik üretimi, konut-sera ısıtması, termal turizm-tedavi, endüstriyel işlemlerde ve kimyasal madde eldesinde kullanılmaktadır. Yerli, sürdürülebilir, ucuz ve temiz bir enerji olan jeotermal kaynakların öncelikli olarak devreye alınması, özellikle bu kaynağın bulunduğu yörelerimizin ve ülkemizin gelişiminde önemli bir faktör olarak önümüzde durmaktadır. Jeotermal enerjinin aranması ve kullanılmasında ortaya çıkan sorunların önlenebilmesi ve ekonomik olarak değerlendirilmesi için bilimsel ve teknik esaslar çerçevesinde inceleme ve etüt yapılarak; kaynak potansiyelin belirlenmesi, kaynaktan daha fazla yararlanılması, kaynak israfının ve çevre kirliliğinin önlenmesi, mümkünse entegre kullanımın yaygınlaştırılması gerekmektedir. Makalede; jeotermal araştırmaların planlanması, kontrol ve denetimi, jeotermal enerjinin maliyeti ile birlikte önemi anlatılmakta olup jeotermal enerjiyi daha etkin ve verimli kullanmamız gerekliliği üzerinde durulmaktadır. Santral seçiminde yüksek verimli buhar türbini ile verimi yüksek çevrim sistemlerinin önceliği, yeni teknolojilerin kullanımı ile teşvikin önemi hakkında bilgi verilmiştir. Jeotermal elektrik enerjisinin geleceği ve gelişmiş ülkelerdeki uygulamaları hakkında karşılaştırmalar verilmiş olup EİE İdaresi nin, jeotermal kaynakların değerlendirilmesine yönelik yapacağı işler ve bir jeotermal enerji politikası oluşturulması gerekliliği üzerine önemle durulmaktadır. GİRİŞ Jeotermal enerji, elektrik üretimi, ısıtma (şehir, konut, termal tesis, sera vb.), kimyasal madde üretimi, kurutmacılık ile bitki ve balık kültüründe kullanılmaktadır. Makalemizde elektrik üretiminde jeotermal enerjinin kullanımı ve ileriye dönük perspektifleri inceleyeceğiz. 81
2 Ülkelere göre değişik sınıflandırmalar olmasına rağmen jeotermal enerji, düşük (20-70 C), orta ( C) ve yüksek (150 C'dan yüksek) entalpili (sıcaklıklı) olmak üzere genelde üç gruba ayrılmaktadır. Düşük ve orta sıcaklıklı sahalar bugünkü teknolojik ve ekonomik koşullar altında, başta ısıtmacılık olmak üzere (sera, bina, zirai kullanımlar), endüstride (yiyecek kurutulması, kerestecilik, kağıt ve dokuma sanayisinde, dericilikte, soğutma tesislerinde), kimyasal madde üretiminde (borik asit, amonyum bikarbonat, ağır su, akışkandaki CO2' den kuru buz eldesinde) kullanılmaktadır. Yüksek entalpili sahalardan elde edilen akışkandan elektrik üretiminin yanı sıra entegre olarak diğer alanlarda da kullanılabilmektedir. Bunun yanında orta entalpili sahalardaki akışkanlardan da elektrik üretimi için teknolojiler geliştirilmiş ve kullanıma sunulmuştur. Arama sondajları aynı zamanda üretim sondajı olabildiğinden uygulamaya geçiş süreci kısadır. Jeotermal santralların yapım süresi diğer santrallara oranla daha kısa olup bu süre ortalama üç yıldır. Dünya daki Durum Jeotermal akışkandan elektrik üretimi dünyada ilk olarak 1904 yılında İtalya'da gerçekleştirilmiş ve bugün A.B.D., Filipinler, Meksika, Endonezya ve İtalya başta olmak üzere 24 ülkenin jeotermal kaynaklı elektrik üretimi 2005 yılı verilerine göre dünyadaki elektrik kurulu güç kapasitesi 8912 MWe (72.6 Milyar kwh/yıl üretim)'e ulaşmıştır. (Lund et al. WGC2005 Proceedings, Antalya, 2005). Uluslararası Enerji Ajansı na üye ülkelerdeki toplam enerji üretimlerine karşılık yenilenebilir ve jeotermal enerjiden elektrik üretimi Tablo 1 de verilmiştir. Tablo 1 Uluslararası Enerji Ajansı na üye Ülkelerin Jeotermal Elektrik Üretimleri Ülke Adı TOPLAM ENERJİ ÜRETİMİ 2001 YILI MTOE YENİLENEBİLİR ENERJİ ÜRETİMİ 2001 YILI MTOE JEOTERMAL ELEKTRİK ÜRETİMİ 2001 YILI MTOE Fransa İtalya Japonya Yeni Zelanda Portekiz İsviçre Türkiye ABD Kaynak: International Energy Agency, OECD, IEA, Jeotermal enerjiyi elektrik üretiminde kullanan ülkeler ve kurulu güç kapasiteleri Tablo 2 de gösterilmektedir. 82
3 Tablo 2 Jeotermal Enerjiyi Elektrik Üretiminde Kullanan Ülkeler ve Kurulu Gücü Ü LKE 2005 (MWe) ABD Almanya 0.2 Avustralya 0.2 Avusturya 1.0 Çin 28.0 Costa Rica El Salvador Endonezya Etiyopya 7.0 Fransa 15.0 Guatemala 33.0 İzlanda İtalya Japonya Kenya Meksika Nicaragua 77.0 Papua Yeni Gine 6.0 Filipinler Portekiz 16.0 Rusya 79.0 Tayland 0.3 Türkiye 20.0 Yeni Zelanda Kaynak : BertaniLund vd, WGC2005 Bildirileri, Antalya, 2005 Filipinler de toplam elektrik üretiminin %27 si, Kaliforniya Eyaleti nde %7 si, jeotermalden karşılanmaktadır. Jeotermal enerji üretim maliyeti, diğer enerji kaynaklarına oranla düşüktür. Bu maliyet, entegre kullanımlar söz konusu olduğunda, daha da düşmektedir. AB de Teşvik Sistemi Avrupa Birliği 2010 yılına kadar toplam elektrik üretiminin % 21 ini yenilenebilir enerji kaynaklarından üretmeyi hedeflemektedir. Bu AB nin 2001/77/EC direktifinde yer almaktadır. Avrupa Birliği ne üye ülkeler şu anda yenilenebilir elektrik üretimini aşağıda belirtilen yöntemlerle desteklemektedirler: Destekli fiyat tarifeleri üye ülkelerin pek çoğunda uygulanmaktadır. Bu sistemler genellikle birkaç yıllık bir süre için belirlenmiştir. Örneğin elektrik dağıtım şirketleri yeşil elektrik enerjisi üreten yerel üreticilere daha fazla bir fiyatın verilmesi söz konusudur. 83
4 Yeşil sertifika sistemi, şu anda beş Üye Ülkede uygulanmakta olup, yenilenebilir elektrik enerjisi geleneksel elektrik piyasası fiyatları ile satılmaktadır. İki Üye Ülkede (İrlanda ve Fransa) ihale prosedürleri mevcuttur. Ancak Fransa kısa bir süre önce uyguladığı sistemi bazı durumlarda destekli fiyat tarifeleri ile ihale sisteminin bir arada olacağı şekilde değiştirmiş ve İrlanda da benzer bir girişimde bulunulacağını duyurmuştur. Sadece vergi teşvikine dayalı sistemler Malta ve Finlandiya da uygulanmaktadır. Ancak, çoğu durumda (ör: Güney Kıbrıs, İngiltere ve Çek Cumhuriyeti) bu araç ilave bir politika aracı olarak kullanılmaktadır. Jeotermal elektrik ve ısı üretimi Avrupa Birliği tarafından teşvik edilmektedir. Almanya ve İtalya Hükümeti, jeotermalden elde edilen elektriği 15 Euro cent/kwh den satın alarak teşvik etmektedir. Türkiye deki Durum Yerli enerji kaynaklarımızdan olan jeotermal enerji, ülkemizin petrol ve doğalgaza olan bağımlılığın azaltılması ve döviz kaybının önlenmesi için öncelikle değerlendirilmesi gerekmektedir. Ayrıca kaynakların ülkemiz düzeyinde dağılımı da enerji ihtiyacımızın niteliğine uymaktadır. Genellikle elektrik açığının fazla olduğu Batı ve Kuzeybatı Anadolu da yüksek sıcaklıklı elektrik üretimine elverişli kaynaklar, Orta ve Doğu Anadolu da ise ısıtma amacıyla kullanıma elverişli düşük sıcaklıklı kaynaklar bulunmaktadır. Türkiye'de bilinen 1000 dolayında sıcak ve mineralli su kaynağı ile jeotermal kuyu mevcuttur. Sıcaklığı 40 C'nin üzerinde olan jeotermal sahaların sayısı ise 170'dir. Bunların 13 tanesi yüksek sıcaklı saha olup konvansiyonel olarak elektrik üretimine uygundur. Ülkemizde ilk jeotermal elektrik santrali Denizli-Kızıldere'de 17.8 MW(20.4 MVA)'lik bir kapasite ile 1984 yılında kurulmuştur. Denizli-Kızıldere sahası dışında Aydın-Germencik te 25/40/100 MWe kapasiteli jeotermal elektrik üretim santrali yatırımının çalışmaları devam etmekte olup Aydın-Salavatlı da 7,9 MWe Binary Cycle jeotermal elektrik üretim santrali kurulmuştur. Kızıldere Jeotermal Santralinin atığı olan 140 C lik jeotermal sudan 5.5 MWe kapasiteli bir jeotermal elektrik santrali kurulması için üretim lisansı alınmıştır. Çanakkale-Tuzla jeotermal alanında 7,5 MWe kapasiteli bir jeotermal santral kurulması için üretim lisansı alınmıştır. 10 MWe kapasiteli Simav Jeotermal Elektrik Üretim Santrali proje aşamasındadır. Ülkemiz jeotermal Elektrik Üretim Projeksiyonu kapsamında 2013 yılında 550 MWe elektrik üretimini hedeflenmektedir. Jeotermal enerjiden elektrik üretiminde toplam yatırım maliyetinin %40 ı saha araştırma çalışmaları ile üretim ve reenjeksiyon kuyularına, %50 si santral kurulmasına ve kalan %10 u ise diğer faaliyetler için harcanmaktadır. 84
5 Jeotermal enerjiden üretilen elektriğin birim maliyeti, diğer enerji kaynaklarına oranla daha düşüktür. Bu maliyet entegre sistemler söz konusu olduğunda daha da düşmektedir. Yatırım maliyeti, jeotermal santralın tipine, kapasitesine, santralın kurulacağı jeotermal alanın özelliklerine bağlı olarak değişmekte olup jeotermal akışkan sıcaklığı ve kapasitesine bağlıdır. Ortalama birim yatırım maliyeti 1150 $/kw başlayıp kapasite küçüldükçe 2000 $/kw a kadar çıkabilmektedir. Sonuçta birim üretim maliyeti 2,5 /kwh dan başlayıp 6 /kwh kadar çıkabilmektedir. Tablo 3 Jeotermal Elektrik Üretim Projeksiyonu (Teknik yaklaşım, Tahmini güç) Saha Adı Sıcaklık Tahminleri Tahminleri o C MWe MWe Denizli-Kızıldere Aydın-Germencik Manisa-Alaşehir-Kavaklıdere Manisa-Salihli-Göbekli Çanakkale-Tuzla Aydın-Salavatlı Kütahya-Simav İzmir-Seferihisar Manisa-Salihli-Caferbey Aydın-Sultanhisar Aydın-Yılmazköy İzmir-Balçova İzmir-Dikili TOPLAM Elektrik Üretimi Hazne sıcaklığı 150 C den fazla olan jeotermal sahalarda konvansiyonel elektrik üretimi gerçekleştirilmektedir. Son yıllarda geliştirilen ve ikili (binary) çevrim olarak adlandırılan bir sistemle, buharlaşma noktaları düşük gazlar kullanılarak T>80 C ye kadar sıcaklıktaki sulardan elektrik üretilebilmektedir. Buhar ve sıvı baskın sistemlerin elektrik enerjisine dönüştürülebilmesi için çeşitli sistemler mevcuttur. Kullanımı en kolay olan sahalar kuru buhar sahalarıdır. Kuyudan alınan buhar filtreden geçirilerek bir yoğuşturmalı türbine gönderilir. Kondensere ilave olarak doğal ya da mekanik soğutma kulesi kullanılır. Sıvı baskın sistemler aşağıda verilmiştir. Bunlar: 85
6 Atmosferik egzozlu (back pressure) konvansiyonel buhar türbinleri: En basit ve ilk yatırım masrafları açısından en ucuz türbinlerdir. Bu tip bir santralde, jeotermal akışkan önce seperatöre gelir. Burada sıvı ve buhar fazları ayrılır. Buhar fazı bir buhar türbinini besler ve çürük buhar direkt olarak atmosfere atılır. Yoğuşturmalı konvansiyonel buhar türbinleri: Atmosferik egzoz tasarımının termodinamik olarak gelişmişidir. İki fazlı akışkan önce seperatörde sıvı ve buhar fazlarına ayrılır. Buhar, türbinden direkt atmosfere atılmak yerine çok düşük bir basınçta tutulan (yaklaşık 0.12 bar) bir kondensere atılır. Çift kademeli buharlaştırma: Kuyubaşı akışkanı önce seperatöre gider, buhar ve sıvı fazlarına ayrılır. Buhar bir yüksek basınç türbinine, su ise bir buharlaştırıcıya (flaş tankı) gönderilir. Burada düşük bir basınca flaşlanan sıvının kalanı enjeksiyona, elde edilen buhar alçak basınç türbinine gönderilir. Böylece sistem verimi arttırılmış olur. Çoklu buharlaştırma (multi-flash): Seperatörden ayrılan sıvı ikinci bir seperatöre gönderilir, seperatör sayısı ekonomik kısıtlar çerçevesinde arttırılabilir. İkili çevrim santralleri: Jeotermal sahalarda en önemli atık ısı kaynağı seperatörde ayrılmış sıvıdır. Konvansiyonel buhar türbinleri sadece buhar kullandıkları için kalan büyük miktarlardaki sıvı genelde yerüstü sularına atılmakta yada yeraltına enjekte edilmektedir. Binary teknolojisi, orta-düşük sıcaklıklı kaynaklardan elektrik üretmek, termal kaynakların kullanımını arttırarak atık ısıyı geri kazanmak amacıyla geliştirilmiştir. Binary sistemler, düşük kaynama sıcaklıklı ve düşük sıcaklıklarda yüksek buhar basıncına sahip ikincil bir çalışma akışkanı kullanırlar. Bu ikincil akışkan, konvansiyonel bir Rankine çevrimine uygun olarak çalışır. Uygun bir çalışma akışkanı ile binary sistemler, C aralığındaki giriş sıcaklıklarında çalışabilirler. Hibrid fosil-jeotermal sistemler: Bu sistemlerde jeotermal enerji, ya ön ısıtıcı olarak, ya da kızgın buhar eldesinde kullanılır Toplu akış: İki fazlı buhar/su karışımlarından doğrudan enerji elde etmek amacıyla geliştirilmiştir. Bu tip santrallerin ekonomisi henüz iyi belirlenememiştir. Çünkü işletme tecrübesi 5 yıldan fazla değildir. Tek örnek Desert Peak, Nevada, ABD ndeki 9 MWt'lik iki fazlı rotary seperatörlü turbo-alternatörlü santraldir. 86
7 Ülkemizdeki jeotermal kaynakların çoğunluğu düşük-orta entalpili gruba girmektedir. Bundan ötürü, bu jeotermal sistemlerden elektrik enerjisi elde etmek için binary çevrimlerinin kullanılması esastır. Bu sistemlerden (çeşitli ORC veya Kalina) hangisinin seçileceği konusu, önce kaynağa uygunluk ve daha sonra da yapılacak ekonomik çalışmalarla belirlenecektir. Diğer yandan, yüksek entalpili jeotermal kaynaklardan elektrik enerjisi elde edilmesi söz konusu olduğunda, verimi daha yüksek olan radyal içakışlı türbinlere yönelinmesi kaynak kullanma verimini de arttıracaktır. Yüksek entalpili kaynakların klasik buhar çevrimleriyle değerlendirilmesi gerektiğinde, mutlaka santral optimizasyonuna gidilmesi lazımdır. Bu yolla yine kaynak kullanım verimi arttırılacaktır. Jeotermal sahalarda akışkan üretimi için, eğer su seviyeleri çok düşük değilse, 130 C'a kadar yerli imalat şaftlı pompalar kullanılabilir. Ancak, su seviyelerinin üretimle çok düşmesi ve yüksek sıcaklıkların bulunması durumunda, elektrikli dalgıç pompaların kullanılmaya başlanması gerekmektedir. Bu pompaların kullanımı, özellikle daha önce teknik nedenlerle kurulamayan binary santralların yaygınlaşmasına ve elektrik enerjisi elde edilen jeotermal sistemlerinin artmasına, dışardan ithal edilen enerji kaynakları yerine yerli kaynakların kullanılmasına yol açacaktır. Çevreye Uyumlu Enerji Jeotermal enerjiye dayalı modern jeotermal santrallerde zararlı gaz atımı çok azdır. Yeni kuşak modern jeotermal santrallerinde, yoğunlaşmayan gazları buharın içinden alıp, kullanılmış jeotermal akışkan ile birlikte yeraltına veren geri basım (reenjeksiyon) sistemleri vardır. Bu jeotermal sistemler ile jeotermal ısıtma sistemlerinden dışarı hiçbir şey atılmaz. Jeotermal enerjiye dayalı modern jeotermal elektrik santrallerinde CO 2, NO x, SO x atımı çok daha düşük olup, özellikle merkezi ısıtma sistemlerinde sıfırdır. Kömür katkılı santrallerdeki CO 2 atımı, eski tip jeotermal santrallerine göre 1600 kat daha fazladır. Bu karşılaştırmaların ışığında, jeotermal enerjinin çevresel avantajı kesin olarak görülebilmektedir. Jeotermal enerjinin fosil enerji kaynaklarına göre avantajlı olan yönleri; yenilenebilir ve kesintisiz olması, düşük maliyetli olması, çevre kirlenmesinin yok denecek kadar az olması ve en önemlisi yerli enerji kaynağı olmasıdır. Jeotermal Santrallerde; yakıt yakılmadığından, azot emisyonu oluşmamaktadır, sülfür dioksit emisyonu ise çok düşük kalmaktadır. Bunun yanında binary jeotermal santraller sayesinde gaz emisyonu hiç bulunmamakta ve yüzeye akışkan atılmamaktadır; Sonuç olarak ucuz, ekonomik ve temiz enerji sağlayan jeotermal kaynakların öncelikli olarak devreye alınması bu bölgelere ve ülkemize önemli ölçüde ekonomik ve sosyal katkı sağlayacaktır. 87
8 Jeotermal Kaynakların Projelendirilmesi Jeotermal enerjinin aranmasında, kullanılmasında ortaya çıkan sorunların önlenebilmesi ve ekonomik olarak değerlendirilmesi için bilimsel ve teknik esaslar çerçevesinde inceleme ve etüt yaparak; kaynak varlığının tam olarak ortaya çıkarılması, kaynaktan daha fazla yararlanılması, kaynak israfının ve çevre kirliliğinin önlenmesi, mümkün olduğunca entegre kullanımın yaygınlaştırılması gerekmektedir. Jeotermal alan arama çalışmaları sırasında yapılan etüt çalışmalarından elde edilen tüm veriler ile her faaliyet döneminin denetlenmesiyle elde edilecek bilgilerin bir merkezde toplanması ülke kaynaklarının planlanması ve politikalarının belirlenmesi açısından oldukça önemlidir. Bundan dolayı jeotermal enerjiyi etkin ve verimli kullanmamız mümkün olacaktır. Jeotermal kaynakların ekonomik olarak değerlendirilmesi ve optimum koşulların sağlanabilmesi için sahaların gerçek potansiyellerinin belirlenmesi gerekmektedir. 70 yıldır hidrolik enerji potansiyelini belirlemeye yönelik, akarsu havzalarında yaptığı ilk etüt, master plan, yapılabilirlik ve kesin proje çalışmalarıyla halihazırda kullanımda olan %35 lik potansiyelin %85 inde emeği geçen deneyimli bir kurum olan EİE İdaresi, jeotermal kaynakların değerlendirilmesi amacıyla master plan ve fizibilite projelerini yapmayı planlamaktadır. Kurumumuzca Denizli-Kızıldere sahasının potansiyelinin belirlenmesi ve elektrik üretiminin artırılmasına yönelik çalışmamız bu yıl içinde bitirilecektir. Bununla birlikte elektrik üretimine uygun diğer sahalarda da aynı planlama çalışmaları yapılmaktadır. Sonuç Jeotermal enerji ile ilgili yeni gelişmeler yakından takip edilmelidir. Yeni sahaların araştırmalarına destek olunmalı, bunun yanında mevcut sahaların özellik, kapasite ve kullanım olanakları tam olarak belirlenmelidir. Belirlenen alanlarda, projeler entegre tesisler halinde planlanmalı ve bu suretle en yüksek fayda sağlanmalıdır. Santral seçiminde yüksek verimli buhar türbini ile verimi yüksek yeni tip binary çevrim sistemlerine öncelik verilmelidir. Yenilenebilir enerji kaynaklarından olan jeotermal enerjinin fosil yakıtların yerine kullanılması sera etkisi yapan gaz emisyonlarının azalmasına neden olmaktadır. Jeotermal akışkanın içinde bulunan minerallerin toprağa ve yeraltı sularına zarar vermemesi ve rezervuarın yeniden beslenmesini sağlamak için reenjeksiyon uygulaması mutlaka yapılmalıdır. Böylece çevrenin daha etkin bir şekilde korunması sağlanmış olacaktır. Jeotermal enerji etkin ve verimli bir şekilde kullanılması için jeotermal enerji politikası oluşturulmalı ve jeotermal kullanım teşvik edilmelidir. Tüm bunların yanında, özellikle elektrik üretiminde planlama, kontrol ve denetimin, Enerji ve Tabii 88
9 Kaynaklar Bakanlığı yetkisinde olacak şekilde bir yasal düzenlemenin yapılması gerekmektedir. Kısaca. ucuz ve temiz bir enerji olan jeotermal kaynakların öncelikli olarak devreye alınması, bu kaynağın bulunduğu yörelerimize ve ülkemizin gelişiminde önemli bir faktör olarak önümüzde durmaktadır. Yararlanılan Kaynaklar -Genel Enerji Kaynakları, Dünya Enerji Türk Milli Komitesi, Aralık 2004, Ankara. -Renewable Energy, International Energy Agency, Jeotermal Enerji Teknolojisinde Yeni Gelişmeler, Umran SERPEN, Jeotermal Enerji Semineri. -Dokuzuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı, Madencilik ÖİK Raporu Enerji Hammaddeleri Alt Komisyonu Jeotermal Enerji Çalışma Grubu. -EİE nin Jeotermal Enerji Üzerinde Yaptığı Çalışmalar. 89
JEOTERMAL ENERJİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ
Özet JEOTERMAL ENERJİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ Fatih KAYMAKÇIOĞLU, Tamer ÇİRKİN Elektrik Mühendisi, Hidrojeoloji Mühendisi Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü (EİE) Eskişehir Yolu
DetaylıDünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi TÜRKİYE 10. ENERJİ KONGRESİ YENİLENEBİLİR ENERJİ VE JEOTERMAL KAYNAKLARMIZ
Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi TÜRKİYE 10. ENERJİ KONGRESİ YENİLENEBİLİR ENERJİ VE JEOTERMAL KAYNAKLARMIZ Hayrullah Dağıstan MTA Genel Müdürlüğü Enerji Dairesi 06520/ANKARA hayrullah@mta.gov.tr
DetaylıGİRİŞ: ÖZET: JEOTERMAL ENERJİ NEDİR?
GİRİŞ: İstanbul da düzenlenen 9. Enerji Kongresi katılımcıları, Türkiye nin yabancı enerji kaynaklarına olan bağımlılığını azaltıp, kendi kaynaklarını daha iyi kullanmaya çalışması gerektiğini söylediler.
DetaylıJeotermal Enerji ve Türkiye
Jeotermal Enerji ve Türkiye Jeotermal Enerji Yatırımları Açısından Değerlendirme Adnan ŞAHİN asahin@mb.com.tr Elk. Y. Müh. Enerji Grup Başkanı Mayıs-2013 SUNUM İÇERİĞİ Jeotermal enerji hakkında genel bilgi,
DetaylıJEOTERMAL ENERJİ 2010282055 KÜBRA İNCEEFE
JEOTERMAL ENERJİ 2010282055 KÜBRA İNCEEFE JEOTERMAL ENERJİ NEDİR? Jeotermal yerkabuğunun çeşitli derinliklerinde birikmiş ısının oluşturduğu, kimyasallar içeren sıcak su, buhar ve gazlardır. Jeotermal
DetaylıJeotermal Enerji ÖZET
Jeotermal Enerji ÖZET Artan enerji ihtiyacı, fosil enerji kaynaklarının gün geçtikçe azalması ve bunların kullanımından kaynaklanan çevre sorunları nedeniyle jeotermal kaynakların aranması ve geliştirilmesine
DetaylıEnervis H o ş g e l d i n i z Ekim 2015
Enervis H o ş g e l d i n i z Ekim 2015 Dünya Enerji Genel Görünümü Genel Görünüm Dünya Birincil Enerji Tüketimi 2013-2035 2013 2035F Doğalgaz %24 Nükleer %4 %7 Hidro %2 Yenilenebilir Petrol %33 Kömür
DetaylıJeotermal Kaynaklardan Güç Üretim Modelleri, Tasarım ve Performans Değerlendirmesi Üzerine Görüşler
Jeotermal Kaynaklar Sempozyumu 2016 Jeotermal Kaynaklardan Güç Üretim Modelleri, Tasarım ve Performans Değerlendirmesi Üzerine Görüşler Hilal Kıvanç Ateş 15/04/2016 İçerik: Giriş Jeotermal Santral Teknolojilerinin
DetaylıSULTANHİSAR-AYDIN 260 ADA 1,2,3,4 PARSEL JEOTERMAL ENERJİ SANTRALİ İMAR PLANI AÇIKLAMA RAPORU
SULTANHİSAR-AYDIN 260 ADA 1,2,3,4 PARSEL JEOTERMAL ENERJİ SANTRALİ İMAR PLANI AÇIKLAMA RAPORU PLANLAMA ALANININ KONUMU: Planlama Alanı Türkiye'nin Batısında Ege Bölgesinde Aydın ili,sultanhisar ilçesi
DetaylıGÜRMAT GERMENCİK JEOTERMAL ENERJİ SANTRAL PROJELERİ
GÜRMAT GERMENCİK JEOTERMAL ENERJİ SANTRAL PROJELERİ ŞİRKET PROFİLİ GÜRİŞ İNŞAAT VE MÜHENDİSLİK A.Ş. 1958 yılında kurulmuş ve kurulduğu tarihten bu yana yurtiçi ve yurtdışında birçok alanda hizmet vermektedir.
DetaylıJEOTERMAL ELEKTRİK SANTRALLERİ İÇİN TÜRKİYE DE EKİPMAN ÜRETİM İMKANLARI VE BUHAR JET EJEKTÖRLERİ ÜRETİMİ
JEOTERMAL ELEKTRİK SANTRALLERİ İÇİN TÜRKİYE DE EKİPMAN ÜRETİM İMKANLARI VE BUHAR JET EJEKTÖRLERİ ÜRETİMİ Karbonsan ın fabrikası, Orhangazi Bursa da bulunmaktadır. Karbonsan ın ürün çeşitlerini genel çerçevesiyle
DetaylıJEOTERMAL ENERJĐ NEDĐR?
JEOTERMAL ENERJĐ NEDĐR? Jeotermal enerji kısaca yer ısısı olup, yerkabuğunun çeşitli derinliklerinde birikmiş ısının oluşturduğu, kimyasallar içeren sıcak su ve buhardır. Jeotermal enerji ise jeotermal
DetaylıTürkiye nin Elektrik Üretimi ve Tüketimi
Türkiye nin Elektrik Üretimi ve Tüketimi -Çimento Sanayinde Enerji Geri Kazanımı Prof. Dr. İsmail Hakkı TAVMAN Dokuz Eylül Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Enerji Kaynakları Kullanışlarına Göre
DetaylıJEOTERMAL ENERJİYE İLİŞKİN YASAL DÜZENLEME ve DESTEKLER
JEOTERMAL ENERJİYE İLİŞKİN YASAL DÜZENLEME ve DESTEKLER S a f f e t D u r a k Enerji Uzmanı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Haziran 2011 ICCI Bu sunumda; Türkiye de ve Dünya da jeotermal enerjinin son
DetaylıTürkiye de Elektrik Enerjisi Üretimi ve Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Mevcut Durumu
Türkiye de Elektrik Enerjisi Üretimi ve Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Mevcut Durumu Türkiye de Elektrik Enerjisi Üretimi Türkiye Elektrik Enerjisi Üretimi üretimdeki paylarına göre sırasıyla doğalgaz,
Detaylıİstanbul Bilgi Üniversitesi Enerji Sistemleri Mühendisliği. Çevreye Duyarlı Sürdürülebilir ve Yenilenebilir Enerji Üretimi ve Kullanımı
İstanbul Bilgi Üniversitesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Çevreye Duyarlı Sürdürülebilir ve Yenilenebilir Enerji Üretimi ve Kullanımı Günlük Hayatımızda Enerji Tüketimi Fosil Yakıtlar Kömür Petrol Doğalgaz
DetaylıÜlkemizde Elektrik Enerjisi:
Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik-Bilgisayar Bilim Kolu Eğitim Seminerleri Dizisi 6 Mart 8 Mayıs 22 Destekleyen Kuruluşlar: Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği
DetaylıTürkiye de Jeotermal Enerji ve Potansiyeli
Temiz Enerji Günleri İTÜ Elektrik Mühendisliği Kulübü 6-7 Mart 2013 Türkiye de Jeotermal Enerji ve Potansiyeli Abdurrahman SATMAN İTÜ Petrol ve Doğalgaz Mühendisliği Bölümü İTÜ Enerji Enstitüsü Konvansiyonel
DetaylıKÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER
KÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER Prof.Dr. Hasancan OKUTAN İTÜ Kimya Mühendisliği Bölümü okutan@itu.edu.tr 18 Haziran 2014 İTÜDER SOMA dan Sonra: Türkiye de
DetaylıEnervis H o ş g e l d i n i z Ocak 2015
Enervis H o ş g e l d i n i z Ocak 2015 Enervis Sanayide Enerji Verimliliği Hizmetleri Soğutmanın Temelleri Doğalgazlı Soğutma Otomotiv Fabrikası İçin Örnek Çalışma Örnek Çalışma Sonuçları Enervis Sanayide
DetaylıJeotermal Enerji Santrallerinin Türkiye Açısından Değerlendirilmesi The Assessment of Geothermal Power Plants for Turkey
Jeotermal Enerji Santrallerinin Türkiye Açısından Değerlendirilmesi The Assessment of Geothermal Power Plants for Turkey Mehmet IŞIKSOLUĞU 1, Mehmet KURBAN 2,Emrah DOKUR 3 1,2,3 Elektrik-Elektronik Mühendisliği
DetaylıTürkiye nin Enerji Teknolojileri Vizyonu
Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu 26. Toplantısı Türkiye nin Enerji Teknolojileri Vizyonu Prof. Dr. Yücel ALTUNBAŞAK Başkanı Enerji İhtiyacımız Katlanarak Artıyor Enerji ihtiyacımız ABD, Çin ve Hindistan
DetaylıKÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER
KÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER Prof.Dr. Hasancan OKUTAN İTÜ Kimya Mühendisliği Bölümü okutan@itu.edu.tr 24 Ekim 2014 29. Mühendislik Dekanları Konseyi Toplantısı
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE ÇEVRE MEVZUATI
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE ÇEVRE MEVZUATI Dr. Gülnur GENÇLER ABEŞ Çevre Yönetimi ve Denetimi Şube Müdürü Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü 06/02/2016 YENİLENEBİLİR ENERJİ NEDİR? Sürekli devam eden
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI ENERJİ Artan nüfus ile birlikte insanların rahat ve konforlu şartlarda yaşama arzuları enerji talebini sürekli olarak artırmaktadır. Artan enerji talebini, rezervleri sınırlı
DetaylıENERJİ VERİMLİLİĞİ (ENVER) GÖSTERGELERİ VE SANAYİDE ENVER POLİTİKALARI
ENERJİ VERİMLİLİĞİ (ENVER) GÖSTERGELERİ VE SANAYİDE ENVER POLİTİKALARI Erdal ÇALIKOĞLU Sanayide Enerji Verimliliği Şube Müdürü V. Neden Enerji Verimliliği? Fosil kaynaklar görünür gelecekte tükenecek.
DetaylıENERJİ. KÜTAHYA www.zafer.org.tr
ENERJİ 2011 yılı sonu itibarıyla dünyadaki toplam enerji kaynak tüketimi 12.274,6 milyon ton eşdeğeri olarak gerçekleşmiştir. 2011 yılı itibarıyla dünyada enerji tüketiminde en yüksek pay %33,1 ile petrol,
DetaylıALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI
ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI KONULAR 1-Güneş Enerjisi i 2-Rüzgar Enerjisi 4-Jeotermal Enerji 3-Hidrolik Enerji 4-Biyokütle Enerjisi 5-Biyogaz Enerjisi 6-Biyodizel Enerjisi 7-Deniz Kökenli Enerji 8-Hidrojen
DetaylıNÜKLEER ENERJİ. Dr. Abdullah ZARARSIZ TMMOB-Fizik Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı
NÜKLEER ENERJİ Dr. Abdullah ZARARSIZ TMMOB-Fizik Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Dünyada Elektrik Enerjisi Üretimi (2005) Biyomas ve atık: %1,3 Nükleer: %16,5 Kömür: %38,8 Diğer yenilenebilir:
DetaylıSistemleri. (Kojenerasyon) Sedat Akar Makina Mühendisi Topkapı Endüstri, Gn.Md. 04.01.2010 - İstanbul
Birleşik ik Isı ve GüçG Sistemleri (Kojenerasyon) Sedat Akar Makina Mühendisi Topkapı Endüstri, Gn.Md. 1 Birleşik ik Isı ve GüçG Sistemi Kojenerasyon- Nedir? En temel ifadeyle ; Elektrik ve Isının aynı
DetaylıTürkiye de Jeotermal Enerjinin Bugünü ve Geleceği Paneli
Türkiye de Jeotermal Enerjinin Bugünü ve Geleceği Paneli Panelistler: Abdurrahman Satman (İstanbul Teknik Üniversitesi) Gürşat Kale (İncirliova Belediye Başkanı) Ali Kındap (Zorlu Enerji) Mehmet Şişman
DetaylıYenilebilir Enerji Kaynağı Olarak Rüzgar Enerjisi
Yenilebilir Enerji Kaynağı Olarak Rüzgar Enerjisi İbrahim M. Yağlı* Enerji üretiminde Rüzgar Enerjisinin Üstünlükleri Rüzgar enerjisinin, diğer enerji üretim alanlarına göre, önemli üstünlükleri bulunmaktadır:
DetaylıJEOTERMAL ENERJİ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ
Jeofizik Bülteni, www.jeofizik.org.tr JEOTERMAL ENERJİ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ Adil ÖZDEMİR (adilozdemir2000@yahoo.com) JEOTERMAL ENERJİNİN TANIMI VE OLUŞUMU Jeotermal enerji kısaca yer ısısı olup, yerkabuğunun
DetaylıENERJİ VERİMLİLİĞİ (EnVer) & KANUNU
ENERJİ VERİMLİLİĞİ (EnVer) & KANUNU Erdal ÇALIKOĞLU Sanayide Enerji Verimliliği Şube Müdürü V. Neden Enerji Verimliliği? Fosil kaynaklar görünür gelecekte tükenecek. Alternatif kaynaklar henüz ekonomik
DetaylıALPER AKCA
25.10.2008 Lisans, ODTÜ EEE, 2005 Yüksek Lisans, ODTÜ EEE, 2008 ASELSAN, 2005- Neden Destek? Destek Türleri ABD Ulusal Mekanizmalar ABD Eyalet Mekanizmaları AB Destek Mekanizmaları Türkiye Yenilenebilir
DetaylıBiliyor musunuz? Enerji. İklim Değişikliği İle. Mücadelede. En Kritik Alan
Biliyor musunuz? Enerji İklim Değişikliği İle Mücadelede En Kritik Alan Enerji üretimi için kömür, petrol ve doğalgaz gibi fosil yakıtların kullanımı sanayileşme devriminden beri artarak devam etmektedir.
DetaylıTEMİZ ENERJİ TEKNOLOJİLERİ KURSU. Harran Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü Osmanbey Kampüsü, Şanlıurfa
TEMİZ ENERJİ TEKNOLOJİLERİ KURSU Prof. Dr. Hüsamettin BULUT Harran Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü Osmanbey Kampüsü, Şanlıurfa KISA ÖZGEÇMİŞ Doç. Dr. Hüsamettin BULUT EĞİTİM
DetaylıTÜRKİYE NİN RÜZGAR ENERJİSİ POLİTİKASI ZEYNEP GÜNAYDIN ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
TÜRKİYE NİN RÜZGAR ENERJİSİ POLİTİKASI ZEYNEP GÜNAYDIN ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GİRİŞ POTANSİYEL MEVZUAT VE DESTEK MEKANİZMALARI MEVCUT DURUM SONUÇ Türkiye Enerji
DetaylıBİYOKÜTLE SİSTEMLERİ VE TÜRKİYE KAZAN SEKTÖRÜ
BİYOKÜTLE SİSTEMLERİ VE TÜRKİYE KAZAN SEKTÖRÜ KBSB Kazan ve Basınçlı Kap Sanayicileri Birliği - 2014 Ahmet Cevat Akkaya www.kbsb.org.tr Milyar Kaçınılmaz Son? Misyon? Tek gerçek kaynak - Dünya Dünya popülasyon
DetaylıDünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi TÜRKİYE 10. ENERJİ KONGRESİ
Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi TÜRKİYE 10. ENERJİ KONGRESİ KÜTAHYA SİMAV JEOTERMAL SAHASININ KALİNA TEKNOLOJİSİYLE ELEKTRİK ÜRETİM POTANSİYELİ Oğuz ARSLAN, Ramazan KÖSE Dumlupınar Üniversitesi
DetaylıİTALYA İSPANYA PORTEKİZ YUNANİSTAN TÜRKİYE
Jeotermal Enerji ülkemiz için önemli bir yenilenebilir kaynaktır. Türkiye jeotermal enerji potansiyeli açısından dünyanın yedinci ülkesidir. Muhtemel jeotermal enerji potansiyelinin kullanımının getirebileceği
DetaylıMustafa BARAN Ankara Sanayi Odası Genel Sekreter Yardımcısı
Mustafa BARAN Ankara Sanayi Odası Genel Sekreter Yardımcısı Enerji verimliliği / Sanayide enerji verimliliği Türkiye de enerji yoğunluğu Enerji tüketim verileri Türkiye de enerji verimliliği projeleri
DetaylıTürkiye de Kojenerasyon Potansiyeli, Uygulamaları ve Yasal Durum
E P D K Türkiye de Kojenerasyon Potansiyeli, Uygulamaları ve Yasal Durum Rıza GÜNGÖR Grup Başkanı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu EİE Toplantı Salonu 21 Mart 2007 E P D K Kojenerasyon Nedir? Isı ve elektrik
DetaylıJournal of Engineering and Natural Sciences Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi PERFORMANCE ANALYSIS OF SINGLE FLASH GEOTHERMAL POWER PLANTS
Journal of Engineering and Natural Sciences Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi Sigma 2005/2 PERFORMANCE ANALYSIS OF SINGLE FLASH GEOTHERMAL POWER PLANTS Ahmet DAĞDAŞ* Yıldız Teknik Üniversitesi,Makina
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARIMIZ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ. Prof. Dr. Zafer DEMİR --
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARIMIZ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ Prof. Dr. Zafer DEMİR -- zaferdemir@anadolu.edu.tr Konu Başlıkları 2 Yenilenebilir Enerji Türkiye de Politikası Türkiye de Yenilenebilir Enerji Teşvikleri
DetaylıA.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 9. HAFTA
A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 9. HAFTA İçindekiler Güneş Termik Santraller GÜNEŞ TERMİK SANTRALLER Güneş enerjisinden elektrik üretimi direkt ve indirekt
DetaylıTMMOB JEOTERMAL KONGRE PROGRAMI
TMMOB JEOTERMAL KONGRE PROGRAMI 21 KASIM 2007 ÇARŞAMBA 09:00-10:00 KAYIT 10:00-10:45 AÇILIŞ 10:45-11:00 ARA I.OTURUM 11:00-11:20 Yenilenebilir Enerji ve Jeotermal Kaynaklarımız Hayrullah Dağıstan-Enerji
DetaylıRÜZGAR ENERJĐSĐ. Erdinç TEZCAN FNSS
RÜZGAR ENERJĐSĐ Erdinç TEZCAN FNSS Günümüzün ve geleceğimizin ekmek kadar su kadar önemli bir gereği; enerji. Son yıllarda artan dünya nüfusu, modern hayatın getirdiği yenilikler, teknolojinin gelişimi
DetaylıTürkiye de Yenilenebilir Enerji Piyasası. Dünya Bankası Shinya Nishimura 28 Haziran 2012
Türkiye de Yenilenebilir Enerji Piyasası Dünya Bankası Shinya Nishimura 28 Haziran 2012 Yenilenebilir Enerji Türkiye için Neden Enerji Arz Güvenliği Önemli? Enerji ithalat oranı %70 in üzerinde (tüm ithalatın
DetaylıDünyada Enerji Görünümü
22 Ocak 2015 Dünyada Enerji Görünümü Gelir ve nüfus artışına paralel olarak dünyada birincil enerji talebi hız kazanmaktadır. Özellikle OECD dışı ülkelerdeki artan nüfusun yanı sıra, bu ülkelerde kentleşme
DetaylıJeotermal Enerjiden Elektrik Enerjisi Üretimi
Jeotermal Enerjiden Elektrik Enerjisi Üretimi Ali R za VEREL EMO Denizli ube Enerji Komisyonu Üyesi ELTA Elektrik Üretim Ltd. ti. / Denizli Ege Bölgesi Enerji Forumu 1. Giri ekil 1. Jeotermal saha Bilindi
DetaylıÜlkemizin Jeotermal Enerji Kapasitesi ve Yapılabilecekler. Ayşegül ÇETİN Jeoloji Yüksek Mühendisi
Ülkemizin Jeotermal Enerji Kapasitesi ve Yapılabilecekler Ayşegül ÇETİN Jeoloji Yüksek Mühendisi 9 Haziran 2014 i İÇİNDEKİLER DİZİNİ 1. JEOTERMAL ENERJİ NEDİR... 3 1.1. Jeotermal Enerjinin Sınıflandırılması...
DetaylıTÜRK TESİSAT MÜHENDİSLERİ DERNEĞİ (TTMD) Türkiye deki Enerji Durumu, Önemi ve TTMD Görüşleri
TÜRK TESİSAT MÜHENDİSLERİ DERNEĞİ (TTMD) Türkiye deki Enerji Durumu, Önemi ve TTMD Görüşleri 1 TARİHTE BU PROBLEM NASIL ÇÖZÜLMÜŞ Bilinen insanlık tarihi boyunca, doğal malzemeler kullanılarak yapılan yapılarda;
Detaylı1.JEOTERMAL ENERJİ NEDİR ve JEOTERMAL ENERJİ KAYNAĞI NASIL OLUŞUR?
JEOTERMAL ENERJİ 1.JEOTERMAL ENERJİ NEDİR ve JEOTERMAL ENERJİ KAYNAĞI NASIL OLUŞUR? Jeotermal kaynak kısaca yer ısısı olup yer kabuğunun çeşitli derinliklerinde birikmiş ısının oluşturduğu, kimyasallar
DetaylıICCI 2018 TÜRKOTED Özel Oturumu. Jeotermal Yakıtlarla Kojenerasyon 3 Mayıs 10:00-12:00
ICCI 2018 TÜRKOTED Özel Oturumu Jeotermal Yakıtlarla Kojenerasyon 3 Mayıs 10:00-12:00 Jeotermal Yakıtlarla Kojenerasyon 3 Mayıs 2018 Ömer Harun ÖRGE İşletme ve Bakım Genel Müdür Yardımcısı Zorlu Enerji
DetaylıİZMİR KEMALPAŞA ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ GÜNEŞ SANTRALİ UYGULAMASI
İZMİR KEMALPAŞA ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ GÜNEŞ SANTRALİ UYGULAMASI Mustafa Orçun ÖZTÜRK mustafaozturk@kosbi.org.tr ÖZET Günümüzde fosil yakıtlarının sonunun gelecek olması maliyetlerinin fazla olması ve
DetaylıAbstract: Mehmet Hilmi ÖZTEMİR
mehmet hilmi iztemir:sablon 03.03.2011 14:06 Page 9 Jeotermal Enerjiden Elektrik Üretimi ve Aydın-Salavatlı Sahası Elektrik Üretim Santrali Mehmet Hilmi ÖZTEMİR ÖZET Günümüz dünyasında ENERJİ ekonomik,
DetaylıYerkürenin bileşenleri ve sıcaklık dağılımı
JEOTERMAL ENERJİ Yerkürenin bileşenleri ve sıcaklık dağılımı Yerkabuğunun kalınlığı kıtalarda 20-65 km ye ulaşırken okyanus tabanlarında 5-6 km kalınlıktadır. Manto 2900 km kalınlıkta ve çekirdeğin yarıçapı
DetaylıALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI. ÖMÜRHAN A. SOYSAL ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSİ
ÖMÜRHAN A. SOYSAL ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSİ omurhan.soysal@emo.org.tr İÇEF KAYSERİ İLİ ENERJİ FORUMU 5 MAYIS 2007 ALTERNATİF: Seçenek (Türk Dil Kurumu Sözlüğü) Bir durumun veya cismin olabilecek diğer
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOKULU ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ ELEKTRİK ENERJİ SANTRALLERİ 2.
ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOKULU ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ ELEKTRİK ENERJİ SANTRALLERİ 2. HAFTA 1 İçindekiler Gaz Türbinli Santraller Kuruluş Amacı Gaz
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE TEKNOLOJİLERİ Dersi 8
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE TEKNOLOJİLERİ Dersi 8-7 JEOTERMAL ENERJİ - 7.1 Dünyada Jeotermal Enerji - 7.2 Türkiye de Jeotermal Enerji - 7.3 Jeotermal Enerjinin Olumlu ve Olumsuz Özellikleri - 7.4
DetaylıBÖLGEMİZİN YENİLENEBİLİR ENERJİ POTANSİYELİNİN KULLANILMASI İÇİN YAPILAN ÇALIŞMALAR
BÖLGEMİZİN YENİLENEBİLİR ENERJİ POTANSİYELİNİN KULLANILMASI İÇİN YAPILAN ÇALIŞMALAR 1 Enerji de Politika ve Hedefler Vizyon 2023 Hedefleri 10. Kalkınma Planı (2014-2018) TR32 Düzey 2 Bölgesi (Aydın, Denizli,
DetaylıKÖMÜRÜN ENERJİDEKİ YERİ
KÖMÜRÜN ENERJİDEKİ YERİ Prof. Dr. Güven ÖNAL Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı 1 Sunumun Ana Konuları Dünya da Kömür ve Enerji Türkiye nin Kömür Rezervleri ve Üretimi Türkiye nin Enerji Durumu Yerli
DetaylıDünyada Enerji Görünümü
09 Nisan 2014 Çarşamba Dünyada Enerji Görünümü Dünyada, artan gelir ve nüfus artışına paralel olarak birincil enerji talebindeki yükseliş hız kazanmaktadır. Nüfus artışının özellikle OECD Dışı ülkelerden
DetaylıTÜRKİYE NİN JEOTERMAL ENERJİ POTANSİYELİ
21 TÜRKİYE NİN JEOTERMAL ENERJİ POTANSİYELİ Sinan ARSLAN Mustafa DARICI Çetin KARAHAN ÖZET Türkiye zengin jeotermal kaynaklara sahip olup, potansiyel olarak dünyanın 7. ülkesi konumundadır. Ülkemizde jeotermal
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ İLE M A SERA ISI POMPALARI
YENİLENEBİLİR ENERJİ İLE M A SERA ISI POMPALARI ENERJİ SİSTEMLERİ A.Ş. İsmindeki (Can-inovate) inovasyon ruhu ile hareket eden şirketimiz, 1965 yılından beri elektronik, IT, haberleşme, enerji, inşaat,
DetaylıTÜRKİYE ELEKTRİK SİSTEMİ (ENTERKONNEKTE SİSTEM)
TÜRKİYE ELEKTRİK SİSTEMİ (ENTERKONNEKTE SİSTEM) 8. İLETİM TESİS VE İŞLETME GRUP MÜDÜRLÜĞÜ (İŞLETME VE BAKIM MÜDÜRLÜĞÜ) HAZIRLAYAN TEMMUZ 2008 Ankara 1 Gönderen: Recep BAKIR recepbakir38@mynet.com ENTERKONNEKTE
DetaylıTÜRKİYE'DE YENİLENEBİLİR ENERJİ
TÜRKİYE'DE YENİLENEBİLİR ENERJİ Enerji İşleri Genel Müdürlüğü 18 Haziran 2009, Ankara YEK Potensiyeli Yenilenebilir Enerji Üretimi Yenilenebilir Kurulu Güç Kapasitesi YEK Hedefleri YEK Mevzuatı YEK Teşvik
DetaylıTERMİK SANTRALLERDEKİ ATIK ENERJİNİN KULLANILABİLİRLİĞİ: ÇAN ONSEKİZ MART TERMİK SANTRALİ. Celal KAMACI. Dr. Zeki KARACA.
111 Dergisi 3 TERMİK SANTRALLERDEKİ ATIK ENERJİNİN KULLANILABİLİRLİĞİ: ÇAN ONSEKİZ MART TERMİK SANTRALİ Celal KAMACI Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çan Meslek Yüksekokulu celal@comu.edu.tr Dr. Zeki
DetaylıENERJİ PERFORMANS SÖZLEŞMESİ İLE ATIK SU ISI GERİ KAZANIMI SİSTEMİ
ENERJİ PERFORMANS SÖZLEŞMESİ İLE ATIK SU ISI GERİ KAZANIMI SİSTEMİ OSMAN KİPOĞLU 5. ULUSAL VERİMLİLİK KONGRESİ 7 EKİM 2015, ANKARA Ajanda EWE ve Enervis Hakkında Türkiye de Enerji Verimliliği Enerji Performans
DetaylıKOJENERASYON ve TRİJENERASYON TEKNOLOJİLER
KOJENERASYON ve TRİJENERASYON TEKNOLOJİLER LERİ 1 Mayıs 2009 Mehmet Türkel Türkiye Kojenerasyon Derneği Kojenerasyon ve Trijenerasyon Teknolojileri Tanımlar, Tipleri ve Örnekler Yararları Çevresel Değerlendirme
DetaylıDoç. Dr. Emin Açıkkalp Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi
Doç. Dr. Emin Açıkkalp Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi PV/T teknolojisi Brezilya Florianopolis hava limanının görüntüsü. Bu hava limanının elektrik ihtiyacı binaya entegre PV/T panelleriyle karşılanmaktadır
DetaylıYakın n Gelecekte Enerji
Yakın n Gelecekte Enerji Doç.Dr.Mustafa TIRIS Enerji Enstitüsü Müdürü Akademik Forum 15 Ocak 2005 Kalyon Otel, İstanbul 1 Doç.Dr.Mustafa TIRIS 1965 Yılı nda İzmir de doğdu. 1987 Yılı nda İTÜ den Petrol
DetaylıME 331 YENİLENEBİLİR ENERJİ SİSTEMLERİ GEOTHERMAL ENERGY. Ceyhun Yılmaz. Afyon Kocatepe Üniversitesi
ME 331 YENİLENEBİLİR ENERJİ SİSTEMLERİ GEOTHERMAL ENERGY Ceyhun Yılmaz Afyon Kocatepe Üniversitesi INTRODUCTION Jeotermal enerji yer kabuğunun içindeki termal enerjidir. Jeotermal enerji yenilenebilir
DetaylıBuhar çevrimlerinde akışkan olarak ucuzluğu, her yerde kolaylıkla bulunabilmesi ve buharlaşma entalpisinin yüksek olması nedeniyle su alınmaktadır.
Buhar Çevrimleri Buhar makinasının gerçekleştirilmesi termodinamik ve ilgili bilim dallarının hızla gelişmesine yol açmıştır. Buhar üretimi buhar kazanlarında yapılmaktadır. Yüksek basınç ve sıcaklıktaki
DetaylıİÇİNDEKİLER SUNUŞ... XIII 1. GENEL ENERJİ...1
İÇİNDEKİLER SUNUŞ... XIII 1. GENEL ENERJİ...1 1.1. Dünya da Enerji...1 1.1.1. Dünya Birincil Enerji Arzındaki Gelişmeler ve Senaryolar...1 1.2. Türkiye de Enerji...4 1.2.1. Türkiye Toplam Birincil Enerji
DetaylıTÜRKIYE NİN MEVCUT ENERJİ DURUMU
TÜRKIYE NİN MEVCUT ENERJİ DURUMU Zinnur YILMAZ* *Cumhuriyet Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, SİVAS E-mail: zinnuryilmaz@cumhuriyet.edu.tr, Tel: 0346 219 1010/2476 Özet Yüzyıllardan
DetaylıJEOTERMAL ELEKTRİK SANTRALLERİNDE ENERJİ VE EKSERJİ VERİMLİLİKLERİ
JEOTERMAL ELEKTRİK SANTRALLERİNDE ENERJİ VE EKSERJİ VERİMLİLİKLERİ Dr. Nurdan YILDIRIM ÖZCAN Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü Yaşar Üniversitesi III. Enerji Verimliliği Günleri, Yasar Üniversitesi,
DetaylıEnerji Sektörüne İlişkin Yatırım Teşvikleri
Enerji Sektörüne İlişkin Yatırım Teşvikleri 5 Kasım 2015 Ekonomi Bakanlığı 1 Enerji Sektöründe Düzenlenen Teşvik Belgeleri V - 20.06.2012-30.06.2014 Döneminde Düzenlenen Yatırım Teşvik Belgelerinin Kaynaklarına
DetaylıTÜRKİYE NİN YENİLENEBİLİR ENERJİ STRATEJİSİ VE POLİTİKALARI. Ramazan USTA Genel Müdür Yardımcısı
TÜRKİYE NİN YENİLENEBİLİR ENERJİ STRATEJİSİ VE POLİTİKALARI Ramazan USTA Genel Müdür Yardımcısı 27-03-2015 1 Sunum İçeriği YEGM Sorumlulukları ve Enerji Politikalarımız YENİLENEBİLİR ENERJİ POTANSİYELİ
DetaylıİSTİHDAMA KATKISI. Tülin Keskin TMMOBMakine Mühendisleri Odası
ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE YENİLENEBİLİR ENERJİNİN İSTİHDAMA KATKISI Tülin Keskin TMMOBMakine Mühendisleri Odası Enerji Verimliliği Danışmanı Türkiye de İstihdam Türkiye nin çalışma çağındaki nüfusu önümüzdeki
DetaylıJeotermal Elektrik ELEKTRİK ÜRETİMİ.
ELEKTRİK ÜRETİMİ Kaynak: Business Wire Jeotermal Elektrik Jeotermal elektrik, yenilenebilir enerjinin hızlı gelişen kollarından biridir ve yaklaşık 13.450 MW bir kapasiteye sahiptir. Günümüzde, dünyanın
DetaylıEnerji Yatırımları Fizibilite Raporu Hazırlanması Semineri Enerji Yatırımlarının Çevresel ve Sosyal Etkilerinin Değerlendirilmesi 29 Mart 2012
Enerji Yatırımları Fizibilite Raporu Hazırlanması Semineri Enerji Yatırımlarının Çevresel ve Sosyal Etkilerinin Değerlendirilmesi 29 Mart 2012 H.Bülent KADIOĞLU Çevre Mühendisi Golder Associates Sunum
DetaylıEnerji Kaynakları ENERJİ 1) YENİLENEMEZ ENERJİ KAYNAKLARI 2) YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI
ENERJİ Enerji, iş yapabilme kabiliyetidir. Bir sistemin enerjisi, o sistemin yapabileceği azami iştir Enerji Kaynakları 1) YENİLENEMEZ ENERJİ KAYNAKLARI 2) YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI YENİLENEMEZ ENERJİ
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE DALGA ENERJİSİ. O.Okan YEŞİLYURT Gökhan IŞIK
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE DALGA ENERJİSİ O.Okan YEŞİLYURT Gökhan IŞIK NEDİR BU ENERJİ? İş Yapabilme Yeteneğidir. Canlı Tüm Organizmalar Enerjiye İhtiyaç Duyar. İnsanlık Enerjiye Bağımlıdır. Yaşam
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ M E H M E T A Ş K E R, 2 5. 0 9. 2 0 1 3 I S T A N B U L TÜRKİYE'NİN YENİLENEBİLİR ENERJİ POLİTİKALARI : Elektrik enerjisi üretmek için yenilenebilir kaynakların kullanımını
DetaylıElektrik Üretiminde Enerji Verimliliği için KOJENERASYON VE TRİJENERASYON
Elektrik Üretiminde Enerji Verimliliği için KOJENERASYON VE TRİJENERASYON 27 MAYIS 2015 - İZMİR Yavuz Aydın Başkan TÜRKOTED KÜRESEL ENERJİ PİYASALARINDA GELİŞMELER VE BEKLENTİLER 2 02.06.2015 The future
DetaylıYenilenebilir Enerjiye Dayalı Elektrik Enerjisinin Sertifikasyonu
Yenilenebilir Enerjiye Dayalı Elektrik Enerjisinin Sertifikasyonu Fatih YAZITAŞ Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü Yeni Teknolojiler ve Destek Daire Başkanı fyazitas@yegm.gov.tr Türkiye Rüzgar Enerjisi
Detaylıİzmir İli Enerji Tesislerinin Çevresel Etkileri - RES
TMMOB Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesi İzmir İli Enerji Tesislerinin Çevresel Etkileri - RES Hasan Sarptaş, Yrd. Doç. Dr. Ege Üniversitesi Güneş Enerjisi Ens. Türkiye de Rüzgar Enerjisinin Görünümü
DetaylıENERJİ KAYNAKLARI ve TÜRKİYE DİYARBAKIR TİCARET VE SANAYİ ODASI
ENERJİ KAYNAKLARI ve TÜRKİYE DİYARBAKIR TİCARET VE SANAYİ ODASI ENERJİ KAYNAKLARI ve TÜRKİYE Türkiye önümüzdeki yıllarda artan oranda enerji ihtiyacı daha da hissedecektir. Çünkü,ekonomik kriz dönemleri
DetaylıTÜRKİYE DE JEOTERMAL UYGULAMALARDA SON DURUM VE 2013 YILI HEDEFLERİ
Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi TÜRKİYE 10. ENERJİ KONGRESİ TÜRKİYE DE JEOTERMAL UYGULAMALARDA SON DURUM VE 2013 YILI HEDEFLERİ Orhan MERTOĞLU, Murat MERTOĞLU, Nilgün BAKIR ORME JEOTERMAL A.Ş.,
DetaylıTEKNİK ELEMANLARA YÖNELİK BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ SEMİNERİ
TEKNİK ELEMANLARA YÖNELİK BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ SEMİNERİ 03 ARALIK 2008 Saat 14:00 Proje Bilgisi Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü için Binalarda Enerji Verimliliğine Yönelik Toplum Bilincinin
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI JEOTERMAL ENERJİ
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI JEOTERMAL ENERJİ Yard. Doç Dr. M. Turhan Çoban Ege Üniv. Mühendislik Fak. Makine Mühendisliği Turhan.coban@ege.edu.tr Giriş Jeotermal enerji, yer kabuğunun işletilebilir
DetaylıYenilenebilir Enerji Kaynaklarımız ve Mevzuat. Hulusi KARA Grup Başkanı
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarımız ve Mevzuat Hulusi KARA Grup Başkanı Sunum Planı Yenilenebilir Enerji Kaynakları Potansiyelimiz ve Mevcut Durum İzmir ve Rüzgar Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına İlişkin
Detaylı2012 SEKTÖR RAPORU TEMSAN TÜRKİYE ELEKTROMEKANİK SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
TEMSAN TÜRKİYE ELEKTROMEKANİK SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DÜNYADA ELEKTRİK ENERJİSİ SEKTÖRÜNÜN GÖRÜNÜMÜ Bilindiği üzere, elektrik enerjisi tüketimi gelişmişliğin göstergesidir. Bir ülkedeki kişi başına düşen
DetaylıENERJİ ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ
ENERJİ ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ Prof. Dr. Ferruh Ertürk Doç. Dr. Atilla Akkoyunlu Çevre Yük. Müh. Kamil B. Varınca 31 Mart 2006 İstanbul İçindekiler İÇİNDEKİLER...İ ÇİZELGELER LİSTESİ...İİİ ŞEKİLLER
DetaylıElektrik Enerjisi Üretimi. Dr. Öğr. Üyesi Emrah ÇETİN
Elektrik Enerjisi Üretimi Dr. Öğr. Üyesi Emrah ÇETİN Kojenerasyon - Trijenerasyon Kojenerasyon kısaca, enerjinin hem elektrik hem de ısı formlarında aynı sistemden üretilmesidir ve iki enerji formunun
DetaylıYalova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü. Enerjinin Önemi? Enerji Sistemleri Mühendisi Kimdir?
Yalova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü Enerjinin Önemi? Enerji, ekonomik ve sosyal kalkınmanın temel unsurlarından biri olması yanısıra, yaşamın sürdürülebilmesi
DetaylıBİYOKÜTLE ENERJİ SANTRALİ BİOKAREN ENERJİ
BİYOKÜTLE ENERJİ SANTRALİ BİOKAREN ENERJİ BİYOKÜTLE SEKTÖRÜ Türkiye birincil enerji tüketimi 2012 yılında 121 milyon TEP e ulaşmış ve bu rakamın yüzde 82 si ithalat yoluyla karşılanmıştır. Bununla birlikte,
DetaylıJEOTERMAL KAYNAKLARMIZ ve MARMARA BÖLGESİNİN JEOTERMAL ENERJİ POTANSİYELİ
ÖZET JEOTERMAL KAYNAKLARMIZ ve MARMARA BÖLGESİNİN JEOTERMAL ENERJİ POTANSİYELİ Hayrullah Dağıstan, MTA Genel Müdürlüğü Enerji Dairesi 06520 ANKARA hayrullah@mta.gov.tr Günümüzde, pek çok ülkede sürdürülebilir
Detaylı