Hücreler: Yaşamın işleyen birimleri
|
|
|
- Koray Özgen
- 5 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 5 Hücreler: Yaşamın işleyen birimleri
2 5.1 Hangi özellikler hücreleri yaşamın temel birimleri yapar? 5.2 Prokaryotik hücrelerin özellikleri nelerdir? 5.3 Ökaryotik hücrelerin özellikleri nelerdir? 5.4 Hücre yüzeyi ve dışı yapılar 5.5 Ökaryotik hücreler nasıl ortaya çıkmıştır?
3 5.1 Hücrelerin temel özellikleri? Hücre teorisi biyolojideki ilk birleştirici teoriydi. Hücreler yaşamın en temel birimleridir. Tüm organizmalar hücrelerden oluşmuştur. Tüm hücreler var olan diğer hücrelerden oluşur.
4 5.1 Hücrelerin temel özellikleri Hücre teorisinin etkileri: Tüm hücrelerin görevleri benzerdir. Yaşam süreklidir. Yaşamın başlangıcı hücrelerin başlangıcıydı.
5 5.1 Hücrelerin temel özellikleri Hücreler çoğunlukla küçüktür. İstisnalar: Kuş yumurtaları, bazı algler ve bazı bakteri hücreleri.
6 Figure 5.1 Yaşam ölçeği Çoğu bakteri Protein Kloroplast Kurbağa yumurtası Atomlar Lipid Bitki ve hayvan hücrelerinin çoğu Küçük moleküller Virüs Elektron mikroskobu Işık mikroskobu
7 Figure 5.1 Yaşam ölçeği Kurbağa yumurtası İnsan Ağaç Arı kuşu Mavi balina Çıplak göz
8 5.1 Hücrelerin temel özellikleri Hücreler küçüktür çünkü yüzey alanına hacim oranının yüksek olması gerekir. Hacim, birim zamanda hücrede gerçekleşen kimyasal tepkime miktarını sınırlar. Yüzey alanı, birim zamanda hücre zarından geçebilecek madde miktarını sınırlar.
9 Figure 5.2 Hücreler neden küçüktür Küpler küp küp küp Yüzey alanı 6 Yüzey x 6 Yüzey x 6 Yüzey x Hacim Yüzey alanıhacim oranı
10 Figure 5.2 Why Cells Are Small (Part 2) Küreler Çap Yüzey alanı Hacim Yüzey alanıhacim oranı
11 5.1 Hücrelerin temel özellikleri Büyük organizmalar daha büyük hücrelere değil, daha çok hücreye sahiptir. Obje ne kadar küçük ise hacmin yüzey alanına oranı o kadar azalır. Hücrelerin mikroskobik boyutlarda olmasının temel nedeni yüzeyin hacim için yeterli olmasına yardım etmektir.
12 5.1 Hücrelerin temel özellikleri Çoğu hücre < 200 μm boyutundadır. Onları görebilmek için mikroskop kullanırız: Büyütme (Magnifikasyon): görünen boyutu büyütür Çözünürlük: Büyütülen nesnenin netliği iki nesnenin ayırt edilebildiği en küçük mesafe.
13 5.1 Hücrelerin temel özellikleri İki temel mikroskop çeşidi: Işık mikroskopu cam lensler ve ışık kullanır. Çözünürlük = 0.2 μm Elektron mikroskopu elektromıknatıslar bir elektron demetini odaklar. Çözünürlük = 0.2 nm
14 Figure 5.3 Hücreleri görmek Işık mikroskobu Aydınlık saha mikroskpisi Faz kontrast mikroskpisi Değişimli girişim kontrast mikroskopisi
15 Figure 5.3 Looking at Cells (Part 2) Işık mikroskobu Boyanmış ışık mikroskopisi Floresan mikroskopi Konfokal mikroskopi
16 Figure 5.3 Hücreleri görmek Elektron mikroskopu Geçirimli elektron mikroskopi Taramalı elektron mikroskopi Dondurup kıran mikroskopi
17 5.1.1 Hücre zarı Hücre zarı her hücrenin dışını çevreleyen ve hemen hemen benzer olan yapıdır. İçine gömülü halde proteinler ve farklı moleküller bulunan fosfolipidden oluşan çift katmanlı zardır. Tamamen katı değildir, daha çok içinde protein ve lipidlerin sürekli hareket ettiği yağlı bir sıvıdır.
18 5.1.1 Hücre zarı Hücre zarı: Seçici geçirgen bir bariyer Hücrelerin iç çevrelerini dengede tutmalarını sağlar İletişim ve sinyal alımında önemlidir. Komşu hücrelere bağlanma veya tutunmayı sağlayan proteinler içerir.
19 5.1.2 Prokaryot-ökaryot İki tip hücre vardır: Prokaryot ve ökaryot Bakteriler ve Arkealar prokaryottur. İlk hücreler büyük olasılıkla prokaryottu. Ökarya grubu ökaryottur DNA, çekirdek denilen zarla çevrili bir bölme içerisindedir.
20 5.1.2 Prokaryot-ökaryot Ökaryotların çekirdek dışında başka zarla çevrili bölmeleri bulunur. Buralarda kimyasal tepkimeler gerçekleşir. Bu, ökaryot hücrelerde görevlerin çeşitlenmesine ve dokuların özelleşmesine olanak sağlamıştır.
21 5.2 Prokaryot hücrelerin özellikleri Prokaryot hücreler çok küçüktür. Bireyler tek hücrelerdir fakat genellikle zincirler veya kümeler halinde bulunurlar. Prokaryotlar çevreye uyum sağlamada oldukça başarılıdır çok çeşitli enerji kaynaklarını kullanabilir ve bazıları uç çevrelerde yaşayabilir.
22 5.2 Prokaryot hücrelerin özellikleri Prokaryot hücreler: Hücre zarı ile çevrilidir. DNA nükleoid içerisinde bulunur. Sitoplazma, sitosol (su ve çözünmüş maddeler) ve asılı duran parçacıklardan oluşur. Ribozomlar protein sentezi yapar
23 Figure 5.4 Prokaryot hücre Kapsül Sitoplazma Ribozomlar Nükleoid Hücre zarı Flagellum Hücre zarı Hücre duvarı Peptidoglikan Dış zar (bazı bakterilerde yoktur)
24 5.2 Prokaryot hücrelerin özellikleri Çoğu prokaryotta hücre zarının dışında bir hücre duvarı bulunur. Bakteri hücre duvarları peptidoglikan içerir. Bazı bakterilerin fazladan bir dış zarı da vardır. Bazı bakterilerde polisakkaritten oluşan sümüksü bir kapsül bulunur.
25 5.2 Prokaryot hücrelerin özellikleri Fotosentetik bakterilerde, fotosentez için gereken molekülleri içeren bir iç zar sistemi bulunur. Diğer bakterilerde hücre zarıyla bağlantılı zar katlanmaları bulunur; hücre bölünmesi veya enerji tepkimelerinde görev yapar.
26 5.2 Prokaryot hücrelerin özellikleri Bazı prokaryotlar flagellin proteininden oluşan flagella ile yüzebilirler. Bazı bakterilerde piluslar bulunur yüzeyden dışa uzanan saçsı yapılar. Bakterilerin diğer hücrelere tutunmasına yardımcı olur. Bazı bakterilerde aktin proteininden oluşan iç iskelet bulunur.
27 Figure 5.5 Prokaryot flagella
28 Figure 5.5 Prokaryot flagella Dış zar Peptidoglikan Hücre zarı
29 5.3 Ökaryot hücrelerin özellikleri Ökaryot hücreler prokaryotlardan 10 kata kadar daha büyük olabilirler. Ökaryot hücrelerde organel denilen zarla çevrili bölmeler bulunur. Her organelin hücrede belirli bir görevi vardır.
30 5.3 Ökaryot hücrelerin özellikleri Organeller sayesinde ökaryot hücreler özelleşebilmiş ve çok hücreli organizmaların doku ve organlarını oluşturabilmişlerdir.
31 Figure 5.7 Ökaryot hücreler HAYVAN HÜCRESİ Mitokondri İç iskelet Nükleolus Çekirdek Serbest ribozomlar Granüllü endoplazmik retikulum Peroksizom Sentriyoller GER bağlı ribozomlar Golgi aygıtı Hücre zarı Granülsüz endoplazmik retikulum
32 Figure 5.7 Eukaryotic Ökaryot hücreler Cells (Part 2) Mitokondri İç iskelet Nükleolus Çekirdek HAYVAN HÜCRESİ Granüllü endoplazmik retikulum Serbest ribozomlar Peroksizom Sentriyoller RER bağlı ribozomlar Golgi aygıtı Hücre zarı Granülsüz endoplazmik retikulum Ribozomlar Hücre dışı Hücre içi
33 Figure 5.7 Eukaryotic Ökaryot hücreler Cells (Part 2) BİTKİ HÜCRESİ Hücre duvarı Serbest ribozomlar Nükleolus Çekirdek Peroksizom Granülsüz endoplazmik retikulum Koful Granüllü endoplazmik retikulum Hücre zarı Kloroplast Plazmodezmata Golgi aygıtı Mitokondri
34 Figure 5.7 Eukaryotic Ökaryot hücreler Cells (Part 4) 2) BİTKİ HÜCRESİ Hücre duvarı Serbest ribozomlar Nükleolus Çekirdek Peroksizom Granülsüz endoplazmik retikulum Koful Granüllü endoplazmik retikulum Hücre zarı Kloroplast Plazmodezmata Golgi aygıtı Mitokondri
35 5.3 Ökaryot hücrelerin özellikleri Organeller ilk defa olarak ışık mikroskobunda araştırılmıştır. Hücre ayrıştırması yöntemi organelleri kimyasal yöntemlerle incelenmek üzere ayırır..
36 Figure 5.6 Hücre ayrıştırması ARAŞTIRMA YÖNTEMLERi Çekirdek
37 5.3 Ökaryot hücrelerin özellikleri-ribozom Ribozomlar protein sentezi Prokaryotlarda ve ökaryotlarda bulunur. Benzer yapıları vardır. Ribozomlar, ribozomal RNA (rrna) ve 50 farklı proteinden oluşur.
38 5.3 Ökaryot hücrelerin özellikleri-ribozom Ökaryotlarda ribozomlar, sitoplazmada serbest olarak, endoplazmik retikuluma bağlı, mitokondri veya kloroplast içinde bulunur. Prokaryotlarda ribozomlar sitoplazmada serbest bir şekilde bulunur.
39 5.3 Ökaryot hücrelerin özellikleri-çekirdek Çekirdek genellikle en büyük organeldir. DNA içerir DNA eşlenmesinin merkezidir Gen ifadesinin açıldığı veya kapatıldığı yerdir Ribozomların oluşturulması nükleolus denilen bölgede gerçekleşir
40 Figure 5.8 Çekirdek çift zar ile çevrilidir Nükleoplazm Dış zar İç zar Nükleolus Kromatin Çekirdek zarfı Çekirdek porları
41 5.3 Ökaryot hücrelerin özellikleri-çekirdek Çekirdek iki zar ile çevrilidir çekirdek zarfı. Zarfın üzerindeki porlar (delikler) moleküllerin sitoplazma ve çekirdek arasındaki geçişini kontrol eder.
42 Figure 5.8 Çekirdek iki katlı zar ile çevrilidir Çekirdeğin içi Çekirdek zarfı
43 5.3 Ökaryot hücrelerin özellikleri-çekirdek Çekirdekte DNA, proteinlerle birleşerek kromatin denilen lifsi yapıları oluşturur. Kromatin, çok uzun ince iplikçikler halinde bulunur--kromozomlar. Hücre bölünmesinden önce kromatin yoğunlaşır ve kromozomlar ışık mikroskobunda görülebilecek hale gelir.
44 Figure 5.9 Kromatin ve kromozomlar
45 5.3 Ökaryot hücrelerin özellikleri-iç zar sistemi İç zar sistemi, hücre zarı, çekirdek zarı, endoplazmik retikulum, golgi aygıtı ve lizozomları içerir. Küçük, zarla kaplı kesecikler maddeleri hücre bölmeleri arasında taşırlar.
46 Figure 5.10 İç zar sistemi Sitoplazma Sisterna Orta bölge Hücrede kullanılacak proteinler Hücre zarı Trans bölge Hücre dışı Hücre dışında kullanılacak proteinler
47 5.3 Ökaryot hücrelerin özellikleri-iç zar sistemi Endoplazmik retikulum (ER): sitoplazmada birbirine bağlı zarlar sistemi. 1. Granüllü endoplazmik retikulum (GER): ribozomlar üzerine tutunur Yeni yapılan proteinler GER içine girer ve burada değiştirilir, katlanır ve gerekli bölgelere gönderilir. Bu organelce yoğun hücreler protein yapıda salgılar üretir (örn; pankreas hücreleri tarafından salgılanan insülin gibi).
48 Figure 5.10 İç zar sistemi
49 GER Glikoprotein oluşumu Sisternelere geçen proteinler üç boyutlu yapılarını kazanırlar. Salgı proteinlerinin çoğu glikoprotein yapıdadır, yani kovalent olarak karbohidratlara bağlıdır. Bu karbohidratlar birkaç şeker biriminden oluşmuş oligosakkaritlerdir.
50 GER Salgı proteinlerinin taşınması Granüllü ER üzerinde bulunan ribozomlar tarafından sentezlenen ve ER içinde paketlenen salgılar, sitoplazmada serbest bulunan ribozomlar tarafından sentezlenen proteinlerden ayrı tutulur. Salgı proteinleri paketlenerek transisyonel ER adı verilen özgün bölgeden kesecikler halinde organeli terk eder. Hücrede bir yerden başka bir yere aktarılan bu keseciklere taşıma kesecikleri denir.
51 5.3 Ökaryot hücrelerin özellikleri-iç zar sistemi 2- Granülsüz endoplazmik retikulum (SER): Daha tübüler yapı, ribozom bulunmaz İlaç gibi küçük molekülleri kimyasal olarak değiştirir Hayvan hücrelerinde glikojenin hidrolizi Lipid ve steroid sentezi
52 5.3 Ökaryot hücrelerin özellikleri-iç zar sistemi Granülsüz ER lipid sentezi Bu organelde bulunan enzimler; yağ, fosfolipit ve steroidlerin sentezini gerçekleştirir. Steroidler arasında, eşey hormonları ve böbrek üstü bezlerden salınan hormonlar bulunur. Bu hormonları sentezleyen ve salgılayan hücrelerde bol miktarda düz ER bulunur.
53 5.3 Ökaryot hücrelerin özellikleri-iç zar sistemi Granülsüz ER ilaç detoksifikasyonu Detoksifikasyon genellikle ilaçlara hidroksil grubu ilave edilerek gerçekleştirilir. Böylece ilaçlar suda çözünebilir ve idrarla atılabilir. Uyuşturucu etkiye sahip fenobarbital ve diğer barbitüratlar, karaciğer hücrelerindeki düz ERʼ de metabolize edilir.
54 5.3 Ökaryot hücrelerin özellikleri-iç zar sistemi Golgi aygıtı düzleşmiş keselerden (sisterna) ve küçük, zarla kaplı keseciklerden oluşur. GER den protein alır daha da değiştirebilir Proteinleri biriktirir, paketler ve ayırır. Bitki hücrelerinde hücre duvarı için gereken polisakkaritler burada sentezlenir
55 5.3 Ökaryot hücrelerin özellikleri-iç zar sistemi ER dan kopan kesecikler Golgi nin sis bölgesine gelir. Trans bölgesinde kesecikler Golgi den kopar ve hücre zarı veya başka organellere gider.
56 Figure 5.10 İç zar sistemi
57 Figure 5.10 İç zar sistemi Sitoplazma Sisterna Orta bölge Hücrede kullanılacak proteinler Hücre zarı Trans bölge Hücre dışı Hücre dışında kullanılacak proteinler
58 Golgi - işaretleme Golgi aygıtı, ürünlerine fosfat grupları gibi bazı moleküler işaretler ekler. Golgi tarafından taşıma keseciklerinin zarları üzerine yerleştirilen bu işaretçiler, söz konusu keseciğin gideceği yeri belirler (plazma zarı ya da organeller).
59 5.3 Ökaryot hücrelerin özellikleri-iç zar sistemi Lizozom Hidrolitik enzimler içeren zarla çevrili bir kesedir. Bu enzimler makromoleküllerin sindiriminde kullanılır.
60 5.3 Ökaryot hücrelerin özellikleri-iç zar sistemi Lizozom enzimleri ph 5ʼ de optimum çalışır. Lizozom zarı, hidrojen iyonlarını sitoplazmadan lizozom içine pompalayarak iç ortamın asidik kalmasını sağlar. Lizozomun parçalanması hücre sitoplazmasına zarar verir.
61 5.3.1 Hücre içi sindirim Lizozomlar hücre içi sindirim yaparlar. Fagositoz ile alınan besin vakuolleri lizozom ile kaynaşır ve buralarda besinler parçalanır. Sindirim ürünleri sitoplazmaya geçerek hücre besini haline gelir.
62 5.3.1 Hücre içi sindirim - otofaji Lizozomlar, hücrenin kendi organik materyalinin geri dönüşümünü de sağlar. Bu sürece, otofaji adı verilir. Ömrünü tamamlamış bir organel lizozom tarafından alınır ve yarı sindirilerek açığa çıkan monomerler yeniden kullanılmak üzere sitoplazmaya verilir. İnsan karaciğer hücreleri makromoleküllerinin yarısı her hafta yeniden dönüştürülür.
63 5.3.1 Hücre içi sindirim - apoptoz Apoptoz = programlanmış hücre ölümü Bu olay, çok hücreli organizmaların gelişiminde önemli rol oynar. Kurbağa yavruları ergine dönüşürken kuyrukta bulunan lizozomlar kuyruğun kopmasını sağlar. İnsan embriyolarında ise parmak aralarındaki doku lizozomlar tarafından sindirilir ve parmaklar ortaya çıkar
64 5.3.2 Kofullar Kofullar keseciklerden daha büyüktür. Bilinen üç çeşit koful bulunmaktadır: Besin kofulu Kontraktil koful Merkezi koful Besin kofulu fagositoz ile oluşur. Tatlı sularda yaşayan protistlerin çoğu fazla suyu hücre dışına pompalayan kontraktil kofullara sahiptir.
65 5.3.2 Kofullar merkezi koful Olgun bitki hücreleri çoğunlukla büyük bir merkezi koful içerir. Bu koful, tonoplast adı verilen bir zarla çevrilidir. Daha küçük kofulların kaynaşması ile oluşur. Kofullar ER ve Golgiʼ den köken alır. Tonoplast seçici-geçirgendir ve koful içindeki çözeltiye hücre özsuyu denir.
66 5.3.2 Kofullar merkezi koful görevleri Önemli organik bileşikleri depolar (örn; protein). Potasyum ve klor gibi inorganik iyonları depolar. Zararlı metabolik yan ürünleri depolayarak hücre dışına atar. Renk veren pigmentleri depolar. Zehirli ya da kötü lezzetli bileşikleri depolayarak avcılara karşı savunma yapar.
67 5.3.4 Zarla çevrili diğer organeller Mitokondriler, kloroplastlar ve peroksizomlar zarla çevrili olmalarına karşılık iç zar sisteminin bir parçası değillerdir. Bunların zarları sitoplazmadaki serbest ribozomlar ya da bu organellerdeki ribozomlar tarafından oluşturulur. Mitokondriler ve kloroplastlar kendi kendilerine büyüyüp çoğalan yarı-otonom organellerdir.
68 5.3.4 Zarla çevrili diğer organeller - mitokondri Hemen hemen tüm ökaryotik hücrelerde bulunurlar. Bazı hücrelerde bir tane bulunabildiği gibi bazılarında yüzlerce ya da binlerce bulunabilir. Bu sayı, hücrenin metabolik aktivitesine bağlıdır. Boyları yaklaşık 1-10 μm kadardır. Hücre içinde hareket eder, biçim değiştirir ve ikiye bölünürler.
69 5.3.4 Zarla çevrili diğer organeller - mitokondri Hücre içi solunum = enerji üretiminden sorumludur Mitokondri matriksi çeşitli enzimleri, DNA ve ribozomları içerir. İç zar üzerinde solunumda görev alan proteinler ve ATP sentezleyen enzimler yerleşmiştir. Kristalar, iç zar yüzeyini artırarak hücre solunumunun verimini yükseltir.
70 5.3.4 Zarla çevrili diğer organeller - Plastidler Bilinen üç çeşit plastit vardır: Amiloplastlar: Kök ve yumrularda bulunan ve nişasta depolayan renksiz plastitlerdir. Kromoplastlar: Meyve ve çiçeklere sarı ve turuncu renk veren pigmentlere sahiptirler. Kloroplastlar: Klorofil pigmenti içermesinin yanı sıra fotosentezde görevli enzimleri de bulundururlar.
71 5.3.4 Zarla çevrili diğer organeller - Kloroplastlar İki zardan oluşan bir kılıfa sahiptirler. Organelin iç kısmında tilakoit adı verilen yassı kesecikler mevcuttur. Tilakoit dışında kalan sıvı kısım ise stromaʼdır ve DNA, ribozom ve enzimleri içerir. Kloroplast da ikiye bölünerek çoğalır.
72 5.3.4 Zarla çevrili diğer organeller - Peroksizomlar Tek zarla çevrili özelleşmiş yapılardır. H 2 O 2 oluşturan enzimler içerirler. Yağ asitlerini daha küçük moleküllere yıkarlar ve mitokondrilere gönderirler. Karaciğerdeki peroksizomlar alkol ve diğer zararlı bileşikleri detoksifiye etmek için bu maddelerden oksijene hidrojen aktarırlar.
73 5.3.5 Hücre iskeleti Hücreler, sitoplazma içinde uzanan lifsi, ağ yapısındaki bir hücre iskeletine sahiptir. Hücre iskeleti, hücre içerisindeki yapı ve etkinliklerin organizasyonunda rol oynar. Hücre iskeletinin işlevleri şu başlıklar altında incelenebilir: Yapısal destek Hücre hareketi Metabolik etkinliklerin düzenlenmesi
74
75 5.3.5 Hücre iskeleti - elemanları Ara
76 5.3.5 Hücre iskeleti-yapısal destek Bu işlev özellikle hücre duvarı bulunmayan hayvan hücreleri için önemlidir. Birçok organel ve hatta sitoplazmik enzimleri yerli yerinde tutar. Hücrenin belirli bir kısmından hızla diğer bir kısma geçerek hücre biçiminin değişmesine yardımcı olur.
77 5.3.5 Hücre iskeleti-hareket Hücre iskeleti, hücre içi maddeleri doğrudan hareket ettirmez. Bunun için motor moleküller adı verilen proteinlerle etkileşim gerekir. Motor moleküller, taşınacak madde ile hücre iskeleti arasında bağlantıyı sağlayan yapılardır. Bu yapılar ATP enerjisi ile taşınacak maddeleri hücre iskeleti elemanları üzerinden kaydırarak hareket ettirir. Sil ve kamçı hareketlerinin sağlanması Kas hücrelerinin kasılması Hücre içi keseciklerin taşınması Nörotransmitter maddelerin aksonlara taşınması Fagositoz sırasında plazma zarının besin vakuolü oluşturması Sitoplazmanın hareketleri
78 5.3.5 Hücre iskeleti-sentrozomlar Mikrotübüller çekirdek yanında yer alan ve sentrozom adı verilen bölgede oluşurlar. Hayvan hücresinde sentrozom içinde bir çift sentriol bulunur. Her sentriol üçlü mikrotübüllerin dokuz set halinde düzenlenerek oluşturduğu halkasal bir yapıdır.
79 5.3.5 Hücre iskeleti-sentrozomlar Hücre bölünmeden önce her sentriol kendini eşler. Sentrioller mikrotübül birliğinin organizasyonuna yardımcı olur. Bütün ökaryotlar için bu işlem zorunlu değildir. Bitkilerin çoğunda sentriyol bulunmaz.
80 5.3.5 Hücre iskeleti-siller ve kamçılar Kamçılar ökaryotlarda hareketten sorumlu uzantılardır. Su içinde yüzme işlevine yardımcı olurlar. Sperm hücrelerinin hareketleri bu yapılar sayesinde sağlanır. Nefes borusunu döşeyen siller, tutunmuş atıkları içeren mukusun akciğerlerden dışarı doğru süpürülmesini sağlarlar
81 Sağlar. Soluk borusu silleri. SEM
82 5.4 Hücre yüzeyi ve bağlantı bölgeleri Hücre yüzeyinde önemli işlevler gören bazı ek yapılar vardır. Hücre duvarı (bitkiler ve bakterilerde) Hücre dışı matriks (hayvanlarda) Hücreler arası bağlantılar
83 5.4.1 Hücre duvarı Bitki hücresini korur, ona biçim verir ve aşırı su alınmasını engeller. Plazma zarından çok daha kalındır. Yapısı türden türe ve aynı bitkideki değişik hücrelere göre değişmekle birlikte temel olarak selülozdan oluşmuştur.
84 5.4.2 Hücre dışı matriks Hayvan hücreleri duvar yerine hücre dışı matrikse sahiptirler. Bu yapının temel bileşenleri hücre tarafından salınan glikoproteinlerdir. Glikoproteinler, kısa zincirli şekerlerin, proteinlere kovalent bağlanması ile oluşan yapılardır.
85 5.4.3 Hücre dışı matriks
86
87 5.5 Ökaryot hücreler nasıl ortaya çıkmıştır? 2 milyar yıl boyunca dünyada yaşam prokaryotikti Hücrelerin bölmelere ayrılması aynı anda gerçekleşecek biyokimsal işlemlerin çeşitlenebilmesini sağlamıştır 1. Organel zarları muhtemelen hücre zarından ortaya çıkmıştır Bazı bakterilerde hücre içine kıvrılmalar vardır. Hücre zarı ile bağlantılı iç zar sistemi bu görüşü desteklemektedir Farklı ph larda bölmeler biyokimyasal tepkimeler için daha uygun ortamlar sağladı RNA ve protein sentezinin farklı bölmelerde yapılabilmesi ayrı ayrı kontrol sağladı
88 5.5 Ökaryot hücreler nasıl ortaya çıkmıştır? Bazı organeller endosimbiyoz ile oluştu Simbiyoz: birbirlerinin ihtiyaçlarını sağlayarak birlikte yaşayan iki organizma Mitokondri ve plastidlerin bir hücrenin diğerini yutması ve birlikte yaşam geliştirerek ortaya çıktığı düşünülür Bir süre sonra yutulan hücre kendi yönetimini kaybeder ve bazı genleri ana hücreye aktarılır Ör: Japonyada keşfedilen bir ökaryot: Hatena İçerdiği kloroplast yeşil alg Nephroselmis kalıntıları Hatena bölündüğünde kloroplast bir hücrede kalır, diğer hücre gidip yeni bir alg yutar.
89 5.3.5 Hücre iskeleti-yapısal destek
HAYVANSAL HÜCRELER VE İŞLEVLERİ. YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU RESİM İŞ ZEMİN KAT ODA: 111
HAYVANSAL HÜCRELER VE İŞLEVLERİ YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU RESİM İŞ ZEMİN KAT ODA: 111 asli.memisoglu@deu.edu.tr KONULAR HAYVAN HÜCRESİ HAYVAN, BİTKİ, MANTAR, BAKTERİ HÜCRE FARKLARI HÜCRE ORGANELLERİ
Bütün hücrelerin olmazsa olmazları. Plazma zarı Yarı-sıvı sitosol Kromozom Ribozom
Bütün hücrelerin olmazsa olmazları Plazma zarı Yarı-sıvı sitosol Kromozom Ribozom Hücre Ökaryotik hücre Nukleus var Zarla çevrili organeller var Genellikle prokaryotik hücreye oranla daha büyüktür. Ökaryotlardaki
ADIM ADIM YGS-LYS 34. ADIM HÜCRE 11- SİTOPLAZMA 3
ADIM ADIM YGS-LYS 34. ADIM HÜCRE 11- SİTOPLAZMA 3 TEK ZARLI ORGANELLER 4) Koful Hücre içerisinde çeşitli görevleri bulunan organeldir. Genel olarak hayvan hücrelerinde çok sayıda küçük küçük ;bitki hücrelerinde
Hücre canlının en küçük yapı birimidir.
Hücre canlının en küçük yapı birimidir. Bitkilerde bulunan hücredir.bu hücrelerde hücre duvarı bulunduğundan hayvan hücresinden ayrılır. Hücre duvarı vardır. Kofulu büyük ve az sayıdadır. Şekli dikdörtgen
Hücre. 1 µm = 0,001 mm (1000 µm = 1 mm)!
HÜCRE FİZYOLOJİSİ Hücre Hücre: Tüm canlıların en küçük yapısal ve fonksiyonel ünitesi İnsan vücudunda trilyonlarca hücre bulunur Fare, insan veya filin hücreleri yaklaşık aynı büyüklükte Vücudun büyüklüğü
ADIM ADIM YGS-LYS 32. ADIM HÜCRE 9- SİTOPLAZMA
ADIM ADIM YGS-LYS 32. ADIM HÜCRE 9- SİTOPLAZMA 2) Sitoplazma Hücrenin içini dolduran sıvıdır. İçinde inorganik ve organik maddeler vardır. Ayrıca görevleri birbirinden farklı olan organeller de bulunur.
CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ Beslenme Boşaltım Üreme Büyüme Uyarıları algılama ve cevap verme Hareket Solunum Hücreli yapı
CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ Beslenme Boşaltım Üreme Büyüme Uyarıları algılama ve cevap verme Hareket Solunum Hücreli yapı Hayvan hücreleri mikroskop ile incelendiğinde hücre şekillerinin genelde yuvarlak
HÜCRE. Yrd.Doç.Dr. Mehtap ÖZÇELİK Fırat Üniversitesi
HÜCRE Yrd.Doç.Dr. Mehtap ÖZÇELİK Fırat Üniversitesi Hücre Canlıların en küçük yapı taşıdır Bütün canlılar hücrelerden oluşur Canlılar tek hücreli ya da çok hücreli olabilir Bitki ve hayvan hücresi = çok
HÜCRE İÇİNDE YOCULUK
HÜCRE İÇİNDE YOCULUK Hücreye panoramik bir bakış Organizmalar, yapısal olarak birbirinden farklı iki hücre tipinin birisinden oluşur. Bunlar prokaryotik ve ökaryotik hücrelerdir. Bakteriler ve archea (arkebakteriler)
*Canlıların canlılık özelliği gösteren en küçük yapı birimine hücre denir.
Fen ve Teknoloji 1. Ünite Özeti Hücre Canlılarda Üreme, Büyüme ve Gelişme. *Canlıların canlılık özelliği gösteren en küçük yapı birimine hücre denir. *Hücrenin temel kısımları: hücre zarı, sitoplâzma ve
www.benimdershanem.esy.es BİYOLOJİ DERS NOTLARI YGS-LGS HÜCRE
www.benimdershanem.esy.es Bilgi paylaştıkça çoğalır. BİYOLOJİ DERS NOTLARI YGS-LGS HÜCRE HÜCRE Hücre ya da göze, bir canlının yapısal ve işlevsel özellikler gösterebilen en küçük birimidir. Atomların molekülleri,
SİTOPLAZMA VE ORGANELLER
SİTOPLAZMA VE ORGANELLER Sitoplazma, hücre iskeleti, organeller ve bunların içinde yer aldığı koyu kıvamlı sıvı kısımdan ( sitozol, sitoplazma) oluşur. ORGANELLER 1. Mitokondri 2. Plastitler 3. Ribozom
PROKARYOT VE ÖKARYOT HÜCRELER
PROKARYOT VE ÖKARYOT HÜCRELER HÜCRE Hücre ya da göze, bir canlının yapısal ve işlevsel özellikleri gösterebilen en küçük birimidir. Hücre, (İng. Cell); Latince küçük odacık anlamına gelen "cellula" kelimesinden
Mikroskobun Yapımı ve Hücrenin Keşfi Mikroskop: Robert Hooke görmüş ve bu odacıklara hücre demiştir.
Mikroskobun Yapımı ve Hücrenin Keşfi Mikroskop: Gözümüzle göremediğimiz çok küçük birimleri (canlıları, nesneleri vs ) incelememize yarayan alete mikroskop denir. Mikroskobu ilk olarak bir kumaş satıcısı
Hücre ve Hücre Organelleri Üniversite Hazırlık Konu Anlatımları
Hücre ve Hücre Organelleri Üniversite Hazırlık Konu Anlatımları Hücre, göze ya da odacık, bir canlının yapısal ve işlevsel özellikleri gösterebilen en küçük birimidir. Hücre, (İng. Cell); Latince küçük
Eğer 8000 hücre zarını üst üste koyarsak sadece kitaptaki bir sayfa kalınlığına ulaşabiliriz. Vücudumuz her saniye 2 milyon alyuvar hücresi üretir.
HÜCRE YAPISI Eğer 8000 hücre zarını üst üste koyarsak sadece kitaptaki bir sayfa kalınlığına ulaşabiliriz. Vücudumuz her saniye 2 milyon alyuvar hücresi üretir. Bir elektron mikroskop bir toplu iğne başından
BELKİDE BİYOLOJİNİN EN TEMEL KONUSU EN ZEVKLİ KONUSUNA BAŞLAYALIM ARKADAŞLAR!!!
DERS : BİYOLOJİ KONU: HÜCRE BELKİDE BİYOLOJİNİN EN TEMEL KONUSU EN ZEVKLİ KONUSUNA BAŞLAYALIM ARKADAŞLAR!!! Canlıların canlılık özelliği gösteren en küçük yapı birimidir.( Virüsler hariç) Şekil: Bir hayvan
ADIM ADIM YGS-LYS 37. ADIM HÜCRE 14- ÇEKİRDEK
ADIM ADIM YGS-LYS 37. ADIM HÜCRE 14- ÇEKİRDEK 3) Çekirdek Ökaryot yapılı hücrelerde genetik maddeyi taşıyan hücre kısmıdır. Prokaryot hücreli canlılarda bulunmaz. GÖREVLERİ: 1) Genetik maddeyi taşıdığından
HÜCRE FİZYOLOJİSİ PROF.DR.MİTAT KOZ
HÜCRE FİZYOLOJİSİ PROF.DR.MİTAT KOZ 1 HÜCRE Kompleks çok hücreli organizmaların, (hayatın karakteristik özelliklerine sahip) en küçük yapısal birimine HÜCRE denir. Hücreler yaşayan organizmaların yapısal
SİTOPLÂZMA HÜCRE ORGANELLERİ. * Maddelerin taşınması için kanal, sentezi yapılmış maddeler için de toplanma bölgeleridir.
SİTOPLÂZMA Her hücrede sitoplâzma bir ara sıvı ile bu sıvı içine yerleşmiş organellerden oluşur. Sitoplâzma homojen görünümlü, lifli ve boşluklu bir yapıdadır. Çok defa köpüksü ve peteğimsi renksiz sulu
Canlıların en küçük yapı birimine HÜCRE denir. Tüm canlılar hücrelerden oluşmuşlardır. Tarihte birçok bilim adamı hücre ile ilgili çalışmalar
HÜCRE #1 SELİN HOCA Canlıların en küçük yapı birimine HÜCRE denir. Tüm canlılar hücrelerden oluşmuşlardır. Tarihte birçok bilim adamı hücre ile ilgili çalışmalar yapmıştır. Hücre İle İlgili Yapılan Çalışmalar
Doğada yaşayan canlıların tamamı hücrelerden oluşmuştur. Canlılardan bazıları tek bir
CANLILIK HÜCREYLE BAŞLAR 1- Canlıların Ortak Özellikleri : Çevremizdeki varlıklar canlı ve cansız varlıklar olarak iki grupta toplanırlar. Cansız varlıklar katı, sıvı ve gaz halindeki maddelerden oluşur.
ADIM ADIM YGS-LYS 33. ADIM HÜCRE 10- SİTOPLAZMA 2
ADIM ADIM YGS-LYS 33. ADIM HÜCRE 10- SİTOPLAZMA 2 TEK ZARLI ORGANELLER 1) Endoplazmik Retikulum Hücre zarı ile çekirdek zarı arasında oluşmuş kanalcıklardır. Yumurta hücresi, embriyonik hücreler ve eritrositler(alyuvar)
İLK DEFA 1665 YILINDA ROBERT HOOK, MANTAR DOKUSUNU İNCELEMİŞ GÖZLEMLEDİGİ YAPILARDA KÜÇÜK BOŞLUKLAR GÖRMÜŞ VE GÖRDÜĞÜ BU BOŞLUKLARA İÇİ BOŞ ODACIKLAR
HÜCRE İLK DEFA 1665 YILINDA ROBERT HOOK, MANTAR DOKUSUNU İNCELEMİŞ GÖZLEMLEDİGİ YAPILARDA KÜÇÜK BOŞLUKLAR GÖRMÜŞ VE GÖRDÜĞÜ BU BOŞLUKLARA İÇİ BOŞ ODACIKLAR ANLAMINA GELEN HÜCRE DEMİŞTİR.ANCAK HÜCRE BİLİMİNİN
LABORATUVAR 4: ÖKARYOTİK HÜCRELER
LABORATUVAR 4: ÖKARYOTİK HÜCRELER Ökaryotik hücreler, sahip oldukları hücre iskeleti, nüklear membran ve organelleri içeren bölümleri ile prokaryot hücrelerden ayırt edilebilmektedir. Kimyasal analizler
Bitkilerin ve bitki organlarının temel yapı maddesi diğer canlılarda olduğu gibi HÜCREdir.
HÜCRE: Bitkilerin ve bitki organlarının temel yapı maddesi diğer canlılarda olduğu gibi HÜCREdir. Bitkiler görevleri özel olan milyonlarca hücreden oluşmuştur. Hayvan hücrelerinin aksine, bitki hücreleri
BAKTERİLER ALEMİ SELİN HOCA
BAKTERİLER ALEMİ SELİN HOCA Prokaryot hücre yapısına sahip olan tek hücreli canlılardır. Gözle göremediğimiz için keşfedilmeleri ancak mikroskobun icadı ile olmuştur. Keşfedilmemiş bakteri çeşidi sayısının
YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #18
YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #18 1) Bakterilerin gerçekleştirdiği, I. Kimyasal enerji sayesinde besin sentezleme II. Işık enerjisini kimyasal bağ enerjisine dönüştürme III. Kimyasal bağ enerjisini ATP enerjisine
-Kloroplast ve mitokondri bulunmaz fakat bu organellerde bulunan aynı bulunur.
BAKTERİLER GENEL ÖZELLİKLERİ: -Prokaryot hücre yapılı, tek hücreli canlılardır. -Halkasal DNA ya sahiptirler. Bazı bakterilerde plazmit bulunur. Plazmit: Küçük ve halka şeklinde DNA parçacıklarıdır. Bakterilerin
BİTKİ BİYOKİMYASI (I.HAFTA)
BİTKİ BİYOKİMYASI (I.HAFTA) Prof.Dr. Yıldız AKA KAÇAR Prof.Dr.Yıldız AKA KAÇAR 1 Hücre canlıların en yapısal ve fonksiyonel ünitesidir. Bütün biyokimyasal reaksiyonlar ya hücre içinde veya hücre organellerinde
HÜCRE ve HÜCRE YAPISI
HÜCRE ve HÜCRE YAPISI Kimya bilmi için maddelerin temel birimi atom ne ise Biyoloji bilmi için de canlılığın temel birimi Hücre dir. Yani tüm organizmalar hücrelerden oluşur. Hücreler iki şekilde karşımıza
Canlının yapısında bulunan organik molekül grupları; o Karbonhidratlar o Yağlar o Proteinler o Enzimler o Vitaminler o Nükleik asitler ve o ATP
Tamamı karbon ( C ) elementi taşıyan moleküllerden oluşan bir gruptur. Doğal organik bileşikler canlı vücudunda sentezlenir. Ancak günümüzde birçok organik bileşik ( vitamin, hormon, antibiyotik vb. )
YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #19
YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #19 1) X Ağız Mide İnce bağırsak Şekildeki grafikte insanın sindirim kanalındaki X maddesinin değişimi gösterilmiştir. Buna göre X maddesi aşağıdakilerden hangisidir? A) Glikojen
Fen Bilimleri Kazanım Defteri
Fen Bilimleri 6 Bir Bakışta Önemli noktalar... Akılda kalıcı özet bilgi alanları... Konu özetleri için ayrılmış bölümler... Konuyu pekiştiren farklı soru tipleri içeren alıştırma sayfaları... 2 Boşluk
Gram (+)Bakterilerde Duvar Yapısı Gram (-) Bakterilerde Duvar Yapısı Lipopolisakkaritin Önemi
Gram (+)Bakterilerde Duvar Yapısı Çoğunluğu peptidoglikan yapıdır. Bunun yanında teikoik asitte içerirler. Bu yapı gliserol veya Ribitolün PO4 gruplarına bağlanmasıyla oluşur. Teikoik asitler peptidoglikan
ÜNİTE 4: HÜCRENİN YAPISI
ÜNİTE 4: HÜCRENİN YAPISI Anahtar kavramlar 4.1 Yaklaşık 3.5 Milyar yaşındaki kayaçlar içerisinde bakteri benzeri canlıların fosillerine rastlanmıştır. 4.2 Hücreler gözle görülemez mikroskoplar hücreleri
HÜCRE #6 HÜCRE İSKELET ELEMANLARI ÇEKİRDEK SELİN HOCA
HÜCRE #6 HÜCRE İSKELET ELEMANLARI ÇEKİRDEK SELİN HOCA HÜCRE İSKELET ELEMANLARI Sitoplazmanın içinde bulunan özel proteinlerdir. 3 çeşit hücre iskelet elemanı bulunur. Her iskelet elemanının görev ve yapısı
CANLININ İÇ YAPSINA YOLCULUK
CANLININ İÇ YAPSINA YOLCULUK EN KÜÇÜK OLANINDAN EN BÜYÜK OLANINA KADAR TÜM CANLILARIN YAPISINI OLUŞTURAN BİRİM: HÜCRE Canlıların tüm özelliklerini taşıyan en küçük birimine hücre denir. Canlı bir hücreden
HAYVAN HÜCRESİ BİTKİ HÜCRESİ
HÜCRE Canlıların en küçük yapıtaşı ve en küçük canlıdır. Bütün canlılar hücrelerden meydana gelmiştir.canlılar ya tek hücrelidir yada çok hücrelidir. Alg ve bakteriler tek hücreliler olup bütün olaylar
5. Bitki hücrelerinde yer alan kofullar ile ilgili,
Hücre / Hücre Organelleri - 7 BÖLÜM 02 Test 14 1. Aşağıdaki hücresel yapılardan hangisinde polimer organik madde sentezi gerçekleşmez? A) Kloroplast B) Golgi aygıtı C) Ribozom D) Çekirdek 2. Bir hücrenin;
9. Sınıf Biyoloji Öğrenci Çalışma Kitabı
9. Sınıf Biyoloji Öğrenci Çalışma Kitabı Bu kitap Bilkent Universitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, CTE 504 Material Design dersi için, Elif Şengün, Hilal Şener ve Rükiye Altın tarafından 2010-2011 akademik
13 HÜCRESEL SOLUNUM LAKTİK ASİT FERMANTASYONU
13 HÜCRESEL SOLUNUM LAKTİK ASİT FERMANTASYONU Laktik Asit Fermantasyonu Glikozdan oksijen yokluğunda laktik asit üretilmesine LAKTİK ASİT FERMANTASYONU denir. Bütün canlılarda sitoplazmada gerçekleşir.
YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #23
YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #23 1) Embriyo Amniyon Sıvısı 2) Bakterilerin ve paramesyumun konjugasyonu sırasında; I. Sitoplazmadaki serbest deoksiribonükleotitlerin azalması II. Kalıtsal çeşitlilik artışı
Moleküler biyolojiye giriş. Doç.Dr.Pınar AKSOY SAĞIRLI
Moleküler biyolojiye giriş Doç.Dr.Pınar AKSOY SAĞIRLI Molecular biology terimi ilk kez Warren Weaver tarafından 1938 de kullanıldı. Hayatın fiziksel ve kimyasal olarak açıklanması olarak tanımlandı. 1977
Test-1. Hücre. 4. Kompleks yapılı bitki hücrelerinde aşağıdaki organel çeşitlerinden hangisi birlikte bulunmaz? 1. Hücrelerde gözlenen;
BİYOLOJİ BÖLÜM-2 Test-1 1. lerde gözlenen; I. klorofil kullanarak besin sentezleme, II. bölünerek çoğalma, III. DNA sını sitoplazma sıvısı içinde eşleme, IV. dış ortamdan aldığı besinleri yapısına katma
YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf
YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 9. Sınıf DOĞRU YANLIŞ SORULARI Nitel gözlemlerin güvenilirliği nicel gözlemlerden fazladır. Ökaryot hücrelerde kalıtım materyali çekirdek içinde bulunur. Ototrof beslenen canlılar
CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ
1 CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ 1.Hücresel yapıdan oluşur 2.Beslenir 3.Solunum yapar 4.Boşaltım yapar 5.Canlılar hareket eder 6.Çevresel uyarılara tepki gösterir 7.Büyür ve gelişir (Organizasyon) 8.Üreme
Hücre Nükleusu, Nükleus Membranı, Nükleus Porları. Doç. Dr. Ahmet Özaydın
Hücre Nükleusu, Nükleus Membranı, Nükleus Porları Doç. Dr. Ahmet Özaydın Nükleus (çekirdek) ökaryotlar ile prokaryotları ayıran temel özelliktir. Çekirdek hem genetik bilginin deposu hem de kontrol merkezidir.
ADIM ADIM YGS-LYS 43. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-3 BAKTERİLER ALEMİ
ADIM ADIM YGS-LYS 43. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-3 BAKTERİLER ALEMİ BAKTERİLER ALEMİ Prokaryot hücre yapısına sahip olan tek hücreli canlıların oluşturduğu alemdir. Mikroskobun icadından sonra keşfedilmişlerdir.
YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf 2 KARBONHİDRAT LİPİT (YAĞ)
YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 9. Sınıf 2 KARBONHİDRAT LİPİT (YAĞ) DOĞRU YANLIŞ SORULARI Depo yağlar iç organları basınç ve darbelerden korur. Steroitler hücre zarının yapısına katılır ve geçirgenliğini artırır.
NOT: Ökaryot bir hücrenin sitoplazmasında DNA bulunmaz.
SİTOPLAZMA VE ORGANELLER (RİBOZOM, LİZOZOM, GOLGİ CİSİMCİĞİ, ENDOPLAZMİK RETİKULUM, KOFUL, MİTOKONDRİ, KLOROPLAST, KROMOPLAST, LÖKOPLAST, PEROKSİZOM, SENTROZOM (SENTRİYOLLER), HÜCRE İSKELETİ, ÇEKİRDEK)
YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #17
YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #17 1) Memeli bir hayvanın vücudunda gerçekleşen biyokimyasal tepkimelerden bazıları aşağıdaki gibidir. I Glikojen Glikoz ATP III Buna göre I, II ve III ile gösterilen metabolik
HÜCRE= Canlıların, canlılık özelliği gösteren en küçük yapı birimine hücre denir. Hücre; prokaryot ve ökaryot hücre olmak üzere ikiye ayrılır.
HÜCRE= Canlıların, canlılık özelliği gösteren en küçük yapı birimine hücre denir. Hücre; prokaryot ve ökaryot hücre olmak üzere ikiye ayrılır. Bu zar modeline göre; hücre zarı, çift katlı yağ tabakası
Biyoloji Hücre yılında Robert Hooke (Rabırt Huk) şişe mantarından kesit alıp incelendiğinde, hücre adını verdiği boş odacıkları görmüştür.
Biyoloji Hücre HÜCRE A. Hücrenin Keşfi ve Bilim İnsanlarının Katkıları 1665 yılında Robert Hooke (Rabırt Huk) şişe mantarından kesit alıp incelendiğinde, hücre adını verdiği boş odacıkları görmüştür. Leeuwenhoek
YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #12
YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #12 1) İnsanda döllenme sırasında, I. Spermdeki çekirdek, sentrozomun yumurtaya geçmesi II. Spermdeki akrozomun patlayarak zona pellusidayı eritmesi III. Yumurtadaki salgı maddelerinin
ADIM ADIM YGS-LYS 46. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-6 PROTİSTA ALEMİ
ADIM ADIM YGS-LYS 46. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-6 PROTİSTA ALEMİ PROTİSTA ALEMİ Koloni, tek ve çok hücreli ökaryot canlıların bir arada bulunduğu karışık bir gruptur. Protista alemindeki canlılar
YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #13
YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #13 1) Canlılarda özelliklerin genlerle kontrol edildiği ve her genin en az bir özellikten sorumlu olduğu bilindiğine göre, I. Diploid canlılarda her özellik için iki gen bulunması
Adı ve Soyadı : Sınıfı ve Numarası : 1- DNA molekülünün görevlerini yazınız? * * 2- ATP molekülünün görevini açıklayınız?
Adı ve Soyadı : Sınıfı ve Numarası : A 1- DNA molekülünün görevlerini yazınız? 2- ATP molekülünün görevini açıklayınız? 3- Hücre teorilerinin açıklayınız? 4- Ökaryatik hücre yapısına sahip canlıları yazınız?
Doğadaki Enerji Akışı
Doğadaki Enerji Akışı Güneş enerjisi Kimyasal enerjisi ATP Fotosentez olayı ile enerjisi Hareket enerjisi Isı enerjisi ATP Enerjinin Temel Molekülü ATP + H 2 O ADP + H 2 O ADP + Pi + 7300 kalori AMP +
Sayfa BİYOLOJİ VE BİLİMSEL YÖNTEM... 1 Bilim ve Bilimsel Yöntem... 2
İÇİNDEKİLER Sayfa BİYOLOJİ VE BİLİMSEL YÖNTEM... 1 Bilim ve Bilimsel Yöntem... 2 CANLILARIN OLUŞUMU... 6 CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ... 11 CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI... 13 SİSTEMATİK... 34 BİTKİ VE
ISPARTA HALIKENT ANADOLULİSESİ ÖĞRETİM YILI 9 A-B-C-D-E SINIFLAR BİYOLOJİ DERSİ 2. DÖNEM 3. YAZILI SINAVI RAKAMLA YAZIYLA PUAN
1. Doğal sınıflandırmada aşağıdakilerden hangisi göz önünde bulundurulmamıştır? A) Genetik (soy) benzerliği B) Anatomik benzerlik C) Dünyadaki dağılımları D) Akrabalık derecesi E) Embriyonik benzerlik
Pigmentli hücreler hariç, hücreler renksizdir.
HÜCRE Bütün bitkilerin hücrelerden oluştuğu sonucuna ulaşan ilk bilim insanı olan Matthias Jakob Schleiden (1804-1881, Alman botanikçi) ve bütün hayvanların hücrelerden ibaret olduğu sonucuna varan ilk
Basit difüzyonda ATP harcanmazken, kolaylaştırılmış difüzyonda ATP harcanır.
Aşağıda verilen bilgilerin karşısına doğru ya da yanlış olduğunu belirtiniz Doğru Yanlış 1 Ozmotik basıncı artan bir hücrenin turgor basıncı azalır. 2 Fagositoz ile besin alan bir amipin, hücre zarının
11. SINIF KONU ANLATIMI 4 FOTOSENTEZ - 2 FOTOSENTEZDE GÖREV ALAN YAPILAR
11. SINIF KONU ANLATIMI 4 FOTOSENTEZ - 2 FOTOSENTEZDE GÖREV ALAN YAPILAR Ökaryotik canlılarda klorofil pigmentini taşıyan plastidtir. Fotosentezle görevlidir. Kloroplastta dış ve iç olmak üzere iki tane
I. DÖNEM - 2. DERS KURULU ( )
Açıklamalar: I. DÖNEM - 2. DERS KURULU (2014-2015) Kısaltmalar: DK: Ders kurulu, IHU: İyi hekimlik uygulamaları, Mİng: Akademik/Medikal İngilizce, TDE: Türk Dili ve Edebiyatı, Bilgisayar Okur yazarlığı:
1. ÜNİTE: YAŞAM BİLİMİ BİYOLOJİ...10
İçindekiler 1. ÜNİTE: YAŞAM BİLİMİ BİYOLOJİ...10 1. BÖLÜM: BİLİMSEL BİLGİNİN DOĞASI ve BİYOLOJİ... 12 A. BİLİMSEL ÇALIŞMA YÖNTEMİ... 12 1. Bilim İnsanı ve Bilim... 12 B. BİLİMSEL YÖNTEMİN AŞAMALARI...
ISBN:
ISBN: 978-605 - 4856-55 - 8 Hayyat Medya Yayın Tanıtım Reklam Perakende Paz. Tic. Ltd. Şti. Yeşilce Mahallesi Destegül Sokak No:5 K:3 D:1 Kâğıthane / İstanbul Sertifita No: 33955 BÜTÜN ÜMİDİM GENÇLİKTEDİR
Hücre Niye Küçük? O2 ve diğerleri difüzyon ile hücreye girer ve CO2 dışarı difüzyon ile atılır. Hacim küçüldükçe difüzyon daha hızlı ve verimli işler
Hücre Cell Hücre Niye Küçük? O2 ve diğerleri difüzyon ile hücreye girer ve CO2 dışarı difüzyon ile atılır. Hacim küçüldükçe difüzyon daha hızlı ve verimli işler Optik Mikroskop ile Hücre Görüntüleri Konfokal
Hücre Fizyolojisi Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN
Hücre Fizyolojisi Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN Hücrelerin Fonksiyonel Özellikleri Ortamdan ham materyali alırlar Enerji üretirler. Bu enerji iç ortam dengesini sağlamak ve sentez reaksiyonlarını yürütmek
BİYOLOJİ VE BİLİMSEL YÖNTEM... 1 Bilim ve Bilimsel Yöntem... 2
İÇİNDEKİLER Sayfa BİYOLOJİ VE BİLİMSEL YÖNTEM... 1 Bilim ve Bilimsel Yöntem... 2 CANLILARIN OLUŞUMU... 5 CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ... 9 CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI... 11 SİSTEMATİK... 13 BİTKİ VE HAYVANLARIN
00220 Gıda Biyokimyası
00220 Gıda Biyokimyası Hazırlayan: Doç.Gökhan DURMAZ 00220 Gıda Biyokimyası-Şubat 2013 1 Bu notların hazırlanmasında aşağıdaki eserlerden yararlanılmıştır; Biyokimya, Engin Gözükara, Nobel Tip Kitabevi,
ÖKARYOT HÜCRE I.HÜCRE ZARI 1.HÜCRE ZARI 2.SİTOPLAZMA 3.ÇEKİRDEK
HÜCRE Canlıların yaşayan en küçük yapı birimidir. Hücre, canlıların yapı ve işlev birimidir MODERN HÜCRE TEORİSİ 1.Canlılar bir veya birçok hücreden meydana gelmiştir. 2.Hücre, canlının yapısal ve işlevsel
HÜCRE. Dicle Aras. Hücre, hücre yapısı ve şekilleri
HÜCRE Dicle Aras Hücre, hücre yapısı ve şekilleri Hücre Canlıların, canlılık özelliği gösteren en küçük yapı birimleridir. 3.9.2015 2 Canlıların Ortak Özellikleri Hücrelerden oluşurlar, Solunum yaparlar,
BİYOLOJİ DERS NOTLARI YGS-LGS YÖNETİCİ MOLEKÜLLER
www.benimdershanem.esy.es Bilgi paylaştıkça çoğalır. BİYOLOJİ DERS NOTLARI YGS-LGS YÖNETİCİ MOLEKÜLLER NÜKLEİK ASİTLER Nükleik asitler, bütün canlı hücrelerde ve virüslerde bulunan, nükleotid birimlerden
Prokaryotik ve Ökaryotik Hücre Yapısı ve İşlevi
Prokaryotik ve Ökaryotik Hücre Yapısı ve İşlevi PROKARYOTİK HÜCRE YAPISI ve İŞLEVİ Prokaryot tamamen bakterilere ait bir kavramdır. Prokaryot hücrelerde hücre zarının çevrelediği hücre içi kompartımanlaşma
Hücre zarında madde taşınım yolları Sitoplazma ve organeller
Hücre zarında madde taşınım yolları Sitoplazma ve organeller Hücre zarının en önemli görevi hücreyi dış ortamdan ayırmak ve hücreye madde giriş ve çıkışını kontrol etmektir. Böylece maddelerin, özellikle
Organik Bileşikler. Karbonhidratlar. Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1
Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1 Hazırladığımız bu yazıda; organik bileşikler ve organik bileşiklerin yapısını, canlılarda bulunan organik bileşikleri ve bunların görevlerini, kullanım alanlarını, canlılar
Hücre. Amip. Bitki Kök. Bacteri. Eritrosit. Sinir hücresi
Hücre Amip Bitki Kök Bacteri Eritrosit Sinir hücresi 1 HÜCRENİN BAŞLICA ÖZELLİKLERİ Fonksiyonel Özellikleri Hücreler ortamdan ham materyali alırlar. Enerji üretirler: Bu enerji iç ortam dengesini sağlamak,
HÜCRE FİZYOLOJİSİ Hücrenin fiziksel yapısı. Hücre membranı proteinleri. Hücre membranı
Hücrenin fiziksel yapısı HÜCRE FİZYOLOJİSİ Hücreyi oluşturan yapılar Hücre membranı yapısı ve özellikleri Hücre içi ve dışı bileşenler Hücre membranından madde iletimi Vücut sıvılar Ozmoz-ozmmotik basınç
Hücrenin yapısı ve çeşitleri. Öğr. Gör. Nurhan Bingöl
Hücrenin yapısı ve çeşitleri Öğr. Gör. Nurhan Bingöl HÜCRE I. GİRİŞ Yaşayan tüm canlılar, milyonlarca hücrenin bir araya gelmesiyle oluşmuştur. Bir binanın tuğlaları gibi, canlıların vücutları da hücrelerle
olmak üzere 2 gruba ayrılırlar.
CANLI ALEMLERİ *Canlı alemleri: Canlılar filogenetik sınıflandırmaya göre; bakteriler, arkebakteriler, protista, fungi, bitki ve hayvanlar olmak üzere 6 Aleme ayrılır. **Prokaryot canlılar: Çekirdeksiz
Hücre Solunumu: Kimyasal Enerji Eldesi
Hücre Solunumu: Kimyasal Enerji Eldesi Hücre solunumu ve fermentasyon enerji veren katabolik yollardır. Organik moleküllerin atomları enerji depolamaya müsaittir. Hücreler enzimler aracılığı ile organik
PROF. DR. SERKAN YILMAZ
PROF. DR. SERKAN YILMAZ Hücre canlının en küçük temel birimidir. Hücre tanımı ilk defa 1965 lerde Robert Hooke tarafından yapılmış ve günümüze kadar mikroskobun gelişmesine paralel olarak hakkında çok
YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #21
YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #21 1) Aşağıda bazı dönüşüm tepkimeleri gösterilmiştir. a 2) Enzimlerin çalışma hızına etki eden faktörlerle ilgili; RH RH ADP + Pi ATP I II b Buna göre a ve b yönlerindeki değişimlerle
Biyolojik zarların genel yapısı sıvı mozaik modelle açıklanır.
6 Hücre zarları 6 Hücre zarları 6.1 Biyolojik zarın yapısı nasıldır? 6.2 Hücre zarı, hücre tutunması ve tanımasında nasıl bir rol oynar? 6.3 Zardan madde geçişlerinde pasif taşıma 6.4 Zardan madde geçişlerinde
YGS ANAHTAR SORULAR #1
YGS ANAHTAR SORULAR #1 1) Yıkımları sırasında Tüketilen O2 miktarı 2) H2O2 H2O2 H2O2 Grafikte bazı organik bileşiklerin yıkımları sırasında tüketilen oksijen miktarı verilmiştir. Buna göre organik bileşiklerin
Genel Mikrobiyoloji. Buders notunun hazırlanmasında aşağıda belirtilen kaynaktan bire bir yararlanılmıştır.
Genel Mikrobiyoloji Buders notunun hazırlanmasında aşağıda belirtilen kaynaktan bire bir yararlanılmıştır. KAYNAK: Brock Mikroorganizmaların Biyolojisi, (Ed: Madigan, M. T., Martinko, J. M.), Çeviri Editörü:
12. SINIF KONU ANLATIMI 2 DNA VE RNA
12. SINIF KONU ANLATIMI 2 DNA VE RNA DNA (DEOKSİRİBONÜKLEİK ASİT) Temel nükleik asittir. Prokaryot hücrelerin sitoplazmasında, ökaryot hücrelerde çekirdek, mitokondri ve kloroplast organelinde bulunur.
Akıllı Defter. 9.Sınıf Biyoloji. vitaminler,hormonlar,nükleik asitler. sembole tıklayınca etkinlik açılır. sembole tıklayınca ppt sunumu açılır
9.Sınıf Biyoloji 1 Akıllı Defter vitaminler,hormonlar,nükleik asitler sembole tıklayınca etkinlik açılır sembole tıklayınca ppt sunumu açılır sembole tıklayınca video açılır 1 VİTAMİNLER ***Vitaminler:
YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #15
YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #15 1) Bir hücrede meydana gelen bölünme evrelerinden birine ait şekil yukarıdaki gibi ise; I. Diploit kromozomludur. II. Glikozu nişasta şeklinde depolar. III. Sitoplazması boğumlanma
İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ABD Prof. Dr. Filiz Aydın
İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ABD Prof. Dr. Filiz Aydın Mitokondri, ökaryotik organizmanın farklı bir organeli Şekilleri küremsi veya uzun silindirik Çapları 0.5-1 μm uzunlukları 2-6 μm Sayıları
A) Sakkaroz B) Maltoz C) Glikoz D) Laktoz E) Nişasta
1. Aşağıdaki organellerden hangisinin karşısındaki olayla ilgisi yoktur? A) Ribozom-Protein sentezi B) Kloroplast-Nişasta depolama C) Mitokondri-O2'li solunum D) Hücre zarı-osmoz E) Golgi organeli-madde
BİYOLOJİK MEMBRANLAR. Prof.Dr. Kadir TURAN V 1
BİYLJİK MEMBRANLAR Prof.Dr. Kadir TURAN V 1 MEMBRANLAR MBC-IV.th edition Membranların genel yapısı Non-kovalent etkileşimlerin bir arada tuttuğu lipid ve proteinlerin oluşturduğu ince bir film yapısındadır.
41. Yandaki şekil x moleküllerinin zardan geçişini göstermektedir. X molekülü ve madde taşınımı ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
1. - Kimyasal bağ enerjisinin oluşmasını Sağlar. - Oksijenin oluştuğu yerdir. - Suyun parçalandığı yerdir. Yukarıdaki verilen bilgiler hangi organelin özelliğidir? A) Kloroplast B) Golgi cisimciği C) Çekirdek
9. SINIF KONU ANLATIMI 23 HÜCRE 1 - HÜCRENİN KEŞFİ PROKARYOT ÖKARYOT HÜCRE
9. SINIF KONU ANLATIMI 23 HÜCRE 1 - HÜCRENİN KEŞFİ PROKARYOT ÖKARYOT HÜCRE HÜCRE Canlıların en küçük yapı birimi hücredir. Tüm canlılar hücrelerden meydana gelmiştir. Hücrelerin şekilleri ve canlı içindeki
Şekil 1. Mitoz bölünmenin profaz evresi.
KONU 9. HÜCRE BÖLÜNMESİ MİTOZ BÖLÜNME Mitoz bölünme tek hücreli canlılardan, çok hücreli canlılara ve insana kadar birçok canlı grubu tarafından gerçekleştirilebilir. Mitoz bölünme sonunda bölünen hücrelerden
YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #6
YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #6 1) Canlılar soylarının devam ettirebilmek için üreyerek yeni bireyler meydana getirir. Bu üreme olaylarıyla ilgili olarak; I. Bakterinin ikiye bölünerek kendine benzer yeni
TEST 1. Hücre Solunumu. 4. Aşağıda verilen moleküllerden hangisi oksijenli solunumda substrat olarak kullanılamaz? A) Glikoz B) Mineral C) Yağ asidi
1. Termometre Çimlenen bezelye tohumlar Termos Çimlenen bezelye tohumları oksijenli solunum yaptığına göre yukarıdaki düzenekle ilgili, I. Termostaki oksijen miktarı azalır. II. Termometredeki sıcaklık
MOTOR PROTEİNLER. Doç. Dr. Çiğdem KEKİK ÇINAR
MOTOR PROTEİNLER Doç. Dr. Çiğdem KEKİK ÇINAR Hücre iskeleti, Hücre şeklini ve sitoplazmanın organizasyonunu belirleyen bir yapı iskelesi görevi yapar. Hücre hareketlerinin gerçekleşmesinden sorumludur.
Hücre zarının yapısındaki yağlardan eriyerek hücre zarından geçerler.fazlalıkları karaciğerde depo edilir.
DERS: BİYOLOJİ KONU: C.T.B(Vitaminler e Nükleik Asitler) VİTAMİNLER Bitkiler ihtiyaç duydukları bütün vitaminleri üretip, insanlar ise bir kısmını hazır alır. Özellikleri: Yapıcı, onarıcı, düzenleyicidirler.