Kontrollü olarak aneorobik şartlarda fermente edilmiş yeşil ya da yeterli rutubeti olan yemlere silaj Yapılan işleme silolama Yapıldığı yere silo adı

Transkript

1 SİLAJ

2 Kontrollü olarak aneorobik şartlarda fermente edilmiş yeşil ya da yeterli rutubeti olan yemlere silaj Yapılan işleme silolama Yapıldığı yere silo adı verilir.

3

4

5

6

7

8 Silajlamada etkin mikroorganizmalar: Süt asiti bakterileri,üremeleri istenir. Tereyağ asiti bakterileri,üremeleri istenmez. Sirke asiti bakterileri,üremeleri istenmez. Koliaerojen bakteriler,üremeleri istenmez. Çeşitli kokuşma bakterileri,üremeleri istenmez. 6. Mayalar,üremeleri istenmez.

9 İyi bir silaj: - Laktik asit bakteri (homofermentatif bakteriler). Bazen heterofermantatif bakterileri (laktik asit, asetik asit, etanol ve sorbitol) - Ortam ph sı Silajın rutubeti % 40-60, (% 75'lere kadar çıkabilir)

10 Silolama Sırasında Meydana Gelen Değişiklikler Aerob faz: Oksijen tüketilir, aerob bakteriler ısı, C02 ve su oluşur (5-7 saat) Aerob maya ve küfler çoğalır. Aneorob faz: Aneorobik bakteriler karbonhidratlar büyük oranda laktik asit ve düşük oranlarda asetik ve diğer asitlere ile alkollere çevrilir. Proteinler kısmen amonyak, amino asit, amin ve amidlere dönüşür. Sabit faz: Ortamın ph sı 4 civarına iner. Silaj yıl değişmeden kalabilir.

11 İstenmeyen fermentasyon: -Bütirik asit üreten bakteriler çoğalır -İstenen ph'ya inilemez -Kızışma, renkte koyulaşma -Kötü koku -Besin madde ve kuru madde kaybı -Hayvanlar tarafından tüketimi azalır

12

13

14 Kaliteli bir silaj elde etmek için gerekli şartlar - CHO bakımından zengin yemler - Bitkilerin parçalanması ve soldurulması - Isı: 8-30 C - ph: Anaerob ortam

15 Çeşitli silajların birim alandaki ağırlıkları, kg/m 3 Çayır otu Üçgül Şeker pancarı Şeker ve hayvan pancarı yaprakları 900 Patates Mısır hasılı Yonca (% 25 KM) 650 Yonca (% 40 KM) 400

16 İyi bir silonun özellikleri: 1. Yeterli hacim 2. Hava girişi olmamalı, yan duvarları düz ve yüzeyi pürüzsüz olmalıdır 3. Yeterli derinlik 4. Sağlam olmalıdır. Çayır silajları silo duvarı üzerinde mısır silajından kat daha fazla basınç oluşturur. 5. Drenaj 6. Doldurma ve boşaltma kolaylığı 7. Maliyeti düşük olmalı 8.Yapı materyali yemin suyunu emmemeli, silajın suyundan etkilenmemeli

17

18 Silo Tipleri: 1. Yüksek silolar: Silindirik kule şeklinde, tahta, beton, tuğladan yapılabilir (Metal, çelik, aliminyum). Pahalıdır, özel ekipman gerektirir. 2. Çukur silolar: Kuyu şeklinde,yanma ve donma tehlikesi yoktur, fazla sıkıştırma gerektirmez, besin maddesi kaybı azdır, boşaltma işlemi zordur, siloda CO 2 gazı birikebilir.

19

20

21 3. Yatay silolar: -Türkiye de en yaygın silo tipi -Yapımı, doldurma ve boşaltma işlemleri kolay, maliyeti düşük -Yamaca inşa edilmesi tercih edilir -Yan duvarları 1/3 oranında eğimli -Bir veya iki tarafı açık -Yan duvarlar beton, taş, tuğla, biriket veya katranlanmış ahşaptan, tabanı toprak, taş, çakıl ve beton -Eğim (% 1-5) -Sandık silo (Silodan direkt yeme)

22

23 Diğer silolar: Üzerine plastik materyal geçirilmiş yem çuvalından silolar, dayanıklı plastik malzemeden yapılmış kısa ya da uzun sosis şeklinde silolar, balya silolar

24

25

26 Silo büyüklüğünün tespit edilmesi Silo büyüklüğü (m 3 )= Hayvan sayısı X günlük tahmini silaj tüketimi X yedirme süresi X Silajlık materyalin birim ağırlığı En uygun silo derinliği 2.4 m Silonun yüksekliğinin 0.9 m daha yukarısına kadar yığılma

27 Silaj Yapılacak Yemler: 1. Kolay silolanan yemler: -Katkı maddesine ihtiyaç duymazlar -Mısır, ayçiçeği, yerelmasının yeşil kısımları, darı hasılı, yemlik lahana, şeker ve hayvan pancarları 2. Orta derecede silolanma özelliğinde olan yemler: -Nispeten daha güç silolanırlar -% şeker veya % 1-2 melas -Çavdar hasılı, bakla, baklagil ve tırfıl otları ve bunların karışımları, lüpen çeşitleri, yeşil hardal, körpe ayçiçeği, çayır otları 3. Güç silo edilebilen yemler: -Kaliteli bir silaj elde edebilmek oldukça zor -Körpe mera otları, körpe üçgüller, yonca, fiğ ve bezelye, tatlı lüpen

28

29

30

31 Silaj Katkı Maddeleri 1. Besin maddeleri yönünden zenginleştirmek için: a. Tane yemler ve diğer yem maddeleri: -Mısır, arpa ve yulaf (% 4.5-9) -Fermentasyon kolaylaşır,besin maddeleri yönünden zenginleştirilir lezzeti artar. -Kuru şeker pancarı posası (% 2.5-3), kuru narenciye posası, samanlar, yulaf kapçıkları ve pamuk tohumu kapçığı b. Melas: -Lezzetini artırır. -Özellikle baklagil silajı için, -KM içeriği yüksek yemlerin silolanmaları (% 1-6)

32 c. Üre: -En fazla % Düşük proteinli silajların HP i % 8-12'ye kadar çıkabilir. -Oluşan amonyak olumsuz fermentasyonun oluşmasını önler. d. Kireç taşı: (% 0.5-1) Ca ve asit üretimini teşvik e. Kurutulmuş peynir altı suyu: Kolay eriyebilir CHO, protein ve mineral maddeler (% 1-3), sulandırılarak ilave edilir.

33 2.Fermentasyonu kolaylaştırma için: Laktik asit üreten bakterilerin kültürleri, maya kültürü ve çeşitli enzimler 3. Asit ortamı güçlendirmek amacıyla katılanlar: İnorganik (Sülfirik asit, hidroklorik asit ve fosforik asit) ve organik asitler (Propiyonik, asetik, laktik, sitrik ve formik asit; antifungal). 4. Prezervatif olarak olarak katılanlar: Antibiyotikler, Na diasetat, Na meta bisülfit (4-6 kg/ton), Na benzoat, Na nitrat,ca format, tuz (% 1-1.5)

34 Silaj yapılırken dikkat edilecek noktalar: 1. Silajlık bitkinin biçim zamanı: -Baklagil ve buğdaygil otlarının kuru ot üretimi için en uygun biçim zamanı silaj üretimi için de geçerlidir. -Mısır için tanenin koçanla birleştiği yerde siyah bir tabakanın oluştuğu dönem biçim için en uygun olan zamandır. -En uygun hasat zamanı öğleden sonra veya akşam saatleri

35 2. Silajlık bitkinin parçalara ayrılması 3. Silajlık bitkinin nem oranı: En uygun nem oranı % Nem miktarı arttıkça bütirik asit, küflenme, kokuşma, sızıntı ile besin maddeleri kaybı, asitliğin artmasına bağlı olarak silo duvarı tahribat

36 Kuru madde miktarını artırmak için: 1. Soldurma: (3-4 saat) 2. Kuru ot veya saman ilave etme: (% 5-20) 3. Kuru maddesi yüksek silajlık materyal ile karıştırmak 4. Kuru katkı maddeleri ilave etmek:

37 4. Silonun doldurma süresi: En geç iki gün 5.Silonun kapatılması: Hava geçirmeyecek bir şekilde kapatma

38 Silajlarda kalitenin belirlenmesi: İyi bir silaj yeminin fiziksel özellikleri: 1. Koku, 2. Tat, 3. Küflenme ve çürüme yoktur 4. Bir örnek görünümdedir. 5. İstekli tüketim

39 Kimyasal yöntem KM, besin madde miktarları, ph, organik asit içeriği, amonyak düzeyi Fleig puanı = (2 X % Silaj KM si) 40 X Silaj ph sı Fleig puanı normal silajlarda genelde arasında bulunur puan arası, kötü; 21-40, orta; memnuniyet verici; 61-80, iyi; , pekiyi olarak değerlendirilir. Kaliteli bir silajda laktik asi (en düşük % 2, asetik asit % 0.8 in altında, bütirik asitin ise 0 olması istenir (% ). NH 3 (% )

40 Silajın hayvan beslemede kullanımı: Silajda nitrojenli maddeler ve proteinler NPN halinde HY oranı ve HY'ın sindirilme derecesi artmıştır. Azotsuz öz maddeler azalmıştır. HS miktarı artmıştır. Mineral madde içeriği değişmez vitaminler bakımından da herhangi bir kayıp oluşmaz.

41 Silaj yemleri lezzetlidir, kısa bir alıştırma döneminden sonra hayvanlar tarafından iştahla tüketilir. Süt ineklerine sağımdan sonra kg, kurudakilere daha az, düvelere 5-10 kg, besi sığırlarına kg, danalara kg, atlara 6-15 kg, koyunlara 2 kg/100 kg CA miktarında verilir.

42 KURU MADDE ORANI YÜKSEK SİLAJLAR (HAYLAJ) Genellikle çayır veya baklagil otlarından yapılır. Soldurularak nem oranı % 40-55'e düşürülür. Yapımı, depolanması ve hayvan beslemede kullanılması aynı silajdaki gibidir. Sadece kuru madde miktarı daha yüksektir. Uygun şartlarda yapılmış haylaj hoş bir aromaya ve lezzete sahiptir. Kaliteli bir yemdir. Özellikle süt ineklerinde gittikçe artan bir kullanım alanına sahiptir.

43

44

45